7.12.

2022, 22:08 Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Zadania maturalne z biologii

1 Matura
Matura Maj
Maj 2010,
2010, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 27.
27. (1
(1 pkt)
pkt)
U roślin kwiatowych kluczowym genem inicjującym powstawanie kwiatów jest gen LEAFY.
Badacze wprowadzili do komórek osiki kopię tego genu wyizolowanego z rzodkiewnika.
Uzyskali rośliny, które kwitły i owocowały w wieku kilku miesięcy i przy wysokości kilku
centymetrów. Dla porównania – w normalnych warunkach drzewo to zakwita w wieku 18–
20 lat, kiedy osiągnie wysokość około 10 m.

Podaj jeden przykład praktycznego wykorzystania wyników badań przeprowadzonych z

wykorzystaniem opisanej techniki inżynierii genetycznej.

2 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2010,
2010, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 27.
27. (2
(2 pkt)
pkt)
Po dziesięciu latach badań w jednym z ośrodków akademickich w Polsce udało się uzyskać
metodą inżynierii genetycznej transgeniczny len, którego włókna i olej posiadają unikatowe
własności. Z tak uzyskanego surowca można otrzymać między innymi niespotykane w
świecie opatrunki nowej generacji przyspieszające leczenie trudno gojących się ran.
Skuteczność metody potwierdziły badania kliniczne. Można też otrzymać polimer, który
dzięki posiadanym właściwościom może być używany np. do produkcji opakowań. W
odróżnieniu od dotychczas stosowanych syntetyków polimer ten jest całkowicie
biodegradowalny.

Na podstawie informacji z tekstu, sformułuj po jednym argumencie uzasadniającym

potrzebę prowadzenia prac badawczych i wdrożeniowych nad transgenicznym lnem z
punktu widzenia:

a) medycznego;

b) ochrony środowiska.

https://biologhelp.pl/matura?page=175 1/6
7.12.2022, 22:08 Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

3 Matura
Matura Sierpień
Sierpień 2010,
2010, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 27.
27. (2
(2 pkt)
pkt)
Podaj nazwy tkanek zwierzęcych przedstawionych na rysunkach A i B.

4 Matura
Matura Sierpień
Sierpień 2010,
2010, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 27.
27. (1
(1 pkt)
pkt)
Liczebność populacji ulega zmianom.

Uzupełnij schemat, wpisując w miejsca oznaczone numerami 2 i 3 odpowiednie

określenia dotyczące regulacji liczebności populacji.

5 Matura
Matura Maj
Maj 2010,
2010, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 28.
28. (1
(1 pkt)
pkt)
Zapylanie kwiatów jabłoni przez pszczoły jest przykładem pewnego rodzaju zależności
międzygatunkowej.

Podaj nazwę tej zależności i wyjaśnij na czym ona polega w opisanym przypadku.

https://biologhelp.pl/matura?page=175 2/6
7.12.2022, 22:08 Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

6 Matura
Matura Maj
Maj 2010,
2010, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła 2007)
2007)
- Zadanie
Zadanie 28.
28. (1
(1 pkt)
pkt)
W tworzeniu organizmów genetycznie zmodyfikowanych (GMO) wykorzystuje się kilka
metod. Poniżej podano opis trzech metod stosowanych przy tworzeniu GMO.

Wybierz i podkreśl opis, który przedstawia wprowadzenie obcego DNA za pomocą

wektora biologicznego.

A. Pod wpływem impulsów elektrycznych następuje naruszenie struktury błony

komórkowej i powstają w niej pory, przez które fragmenty obcego DNA mogą
przeniknąć do wnętrza modyfikowanej komórki.
B. Bakterie z rodzaju Agrobacterium mogą wprowadzać swoje DNA z dodatkiem
wybranych genów do wnętrza modyfikowanych komórek roślin dwuliściennych.
C. Mikroskopijnej wielkości kulki z wolframu lub złota są opłaszczane (owijane)
wybranymi fragmentami DNA, a następnie „wstrzeliwane” do wnętrza
modyfikowanych komórek.

7 Matura
Matura Sierpień
Sierpień 2010,
2010, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 28.
28. (2
(2 pkt)
pkt)
Na wykresie przedstawiono wpływ temperatury otoczenia na tempo metabolizmu nornicy
rudej oraz żaby wodnej.

https://biologhelp.pl/matura?page=175 3/6
7.12.2022, 22:08 Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Na podstawie danych z wykresu:

a) Porównaj tempo metabolizmu tych dwóch gatunków zwierząt.

b) Określ wpływ wzrostu temperatury otoczenia na tempo metabolizmu obydwu

gatunków.

8 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2010,
2010, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 28.
28. (2
(2 pkt)
pkt)
Poniżej przedstawiono krótką charakterystykę dwóch poziomów troficznych: producentów
i destruentów. W każdym zestawie jedna cecha jest nieprawdziwa.

W zestawie cech producentów i cech destruentów zaznacz po jednej cesze, która nie
przysługuje wszystkim producentom i wszystkim destruentom.

https://biologhelp.pl/matura?page=175 4/6
7.12.2022, 22:08 Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

Producenci Destruenci

A. Są to organizmy samożywne. E. Są to organizmy cudzożywne.

B. Są zdolne do syntezy związków organicznych z F. Zapobiegają w ekosystemie

prostych związków nieorganicznych (dwutlenku nadmiernemu nagromadzeniu się
węgla i wody) przy udziale energii świetlnej. materii organicznej.

G. Wzbogacają glebę w składniki

C. Są źródłem energii dla konsumentów.
mineralne.

D. Stanowią pierwsze ogniwo w łańcuchu H. Zamykają obieg energii w

pokarmowym. ekosystemie.

9 Matura
Matura Sierpień
Sierpień 2010,
2010, Poziom
Poziom podstawowy
podstawowy (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 28.
28. (2
(2 pkt)
pkt)
Przykładem współżycia opartego na obustronnej korzyści jest symbioza niektórych
gatunków akacji i żyjących na nich mrówek. Akacje mają duże, wypełnione miękką tkanką
ciernie, w których mrówki drążą komory mieszkalne. Dla mrówek podstawowym źródłem
białka i tłuszczu są specjalne ciałka wyrastające na zakończeniach pierzastych liści akacji, a
źródłem cukru – wydzielina powstająca u nasady jej ogonków liściowych. Mrówki patrolują
liście oraz gałęzie akacji i atakują każdego roślinożercę próbującego zjadać liście lub korę
drzewa, niszczą również każdą obcą roślinę dotykającą drzewa akacjowego, oczyszczają też
z roślinności powierzchnię ziemi wokół drzewa, na którym żyją.

Na podstawie informacji z tekstu wymień dwie korzyści odnoszone przez populację

mrówek w opisanej symbiozie.

1.

2.

10 Matura
Matura Czerwiec
Czerwiec 2010,
2010, Poziom
Poziom rozszerzony
rozszerzony (Formuła
(Formuła
2007)
2007) - Zadanie
Zadanie 29.
29. (3
(3 pkt)
pkt)
Przedział między najwyższą i najniższą wartością czynnika środowiska, w którym organizm
jest w stanie funkcjonować, nazywa się zakresem tolerancji ekologicznej. Organizmy
wskaźnikowe charakteryzują się wąskim zakresem tolerancji na określony czynnik
środowiska i są wykorzystywane w praktyce do określania stanu środowiska ze względu na
ten czynnik.
Poniżej schematycznie przedstawiono zakresy tolerancji na zasolenie i temperaturę
organizmów czterech gatunków oznaczonych numerami I, II, III, IV.

https://biologhelp.pl/matura?page=175 5/6
7.12.2022, 22:08 Zadania maturalne z biologii | BiologHelp

a) Wybierz dwa gatunki spośród I–IV, które mogą być wykorzystane jako organizmy
wskaźnikowe do oceny stanu środowiska ze względu na określony czynnik.
Każdemu gatunkowi przyporządkuj nazwę odpowiedniego czynnika.

Organizmy gatunku ,         czynnik środowiska .

Organizmy gatunku ,         czynnik środowiska .

b) Wybierz gatunek, który na pewno nie może być wykorzystany do oceny stanu
środowiska. Odpowiedź uzasadnij.

https://biologhelp.pl/matura?page=175 6/6