Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 16

Translated from Serbian to Turkish - www.onlinedoctranslator.

com

Vlade Simovic Bilimsel makaleyi inceleyin

HOLLYWOOD SITCOM'LARINDAKİ KÜRESELİZM FİKİRLERİ

anahtar kelimeler: özet


Küreselleşme; küreselcilik;
Hollywood sitcomları Küreselleşme yüzyıllarca süren bir süreçtir. İnsanlar doğal
olarak ulusal sınırları aşma eğilimindedir. Bazıları dünyayı

Simović V., HOLLYWOOD SITCOM'LARINDA KÜRESELİZMİN FİKİRLERİ, s. 99-114


Yazar: tanımanın kültürel sebeplerinden, bazıları ekonomik
Dr. Vlade Simović bir sebeplerden, bazıları da politik sebeplerden. Zamanla
doçenttir. küreselleşme fikri ortaya çıktı. Büyük şirketleri ve ülkelerini
Siyasal Bilgiler Fakültesi
güçlendirmek amacıyla dünyayı küresel bağlamanın
üniversite bilimi
Banja Luka'da.
yönlendirilmiş faaliyetini ima etti. Öncelikle Amerika Birleşik
Devletleri'nin şirketleri ve siyasi seçkinleri hakkındadır. Bu
küreselcilik fikirleri, daha büyük ekonomik karşılıklı bağımlılık
Yazışma: ve devletlerin egemenliğinin kaldırılması, askeri ve siyasi
vlade.simovic@fpn.unibl.org hakimiyet, yeni teknolojiler ve aynı zamanda kültür ve medya
aracılığıyla modern dünyaya tanıtılıyor ve ithal ediliyor. Bu
Alan: bağlamda Hollywood dizileri de önemli bir rol oynamaktadır.
Siyasi teori "House of Cards", "The Americans", "The Big Bang Theory" ve
"Two and a Half Men" gibi en çok izlenen Hollywood
sitcomlarının içeriklerini inceleyerek, Bu araştırma, bahsi
geçen dizilerin hangi küreselcilik fikirlerini ne şekilde
desteklediğini belirlemektedir. Bu, dünyanın küreselleşmesi
sürecinde Batı medyasının ve kültürünün önemi sorusunu
gündeme getiriyor.

DOI:
10.5937/politeia0-33923

Makalenin alındığı tarih:


13.09.2021.

kabul tarihi
yayınlanacak makaleler:

11.12.2021.

99
© 2021 Politeia dergisi (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu, açık erişimli ve dağıtılmış bir makaledir.
"Creative Commons" lisansına uygundur (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
Bu araştırmanın açılış satırlarını çiğniyor. Günlük hayatın çeşitli aktörlerini
POLITEIA · 2021 · Yıl 11 · Hayır. 22

yazarken, 2020/2021 sezonu için NBA aktif bir şekilde gözlemleyerek küresel
finalleri yapılıyordu. Birçok spor kültürün büyük ölçüde tüketicileri
uzmanına göre, büyük finansal yatırımlar olduğumuzu görmek için yerel
ve karlar ile dünyanın en iyi ve en çok topluluklarımızın sokaklarında dolaşmak
izlenen basketbol ligi. Phoenix (Suns) ve yeterlidir. Bilinçli ya da bilinçsiz, kültürel,
Milwaukee (Bucks) takımları şampiyonluk moda ve politik bir birliğin parçasıyız.
için mücadele etti. Banja Luka'da bu Bütün bunlara dünya alanının ekonomik
makalenin yazarının geçtiği veya kaldığı entegrasyonu eşlik ediyor. Kural olarak,
hemen hemen her kafede bu maç ekonomik, politik ve askeri olarak en güçlü
izleniyordu. İnsanlar, NBA finalleri, olanların lehine. Dünyanın dört bir
takımlar ve oyuncular hakkında, yanındaki sokaklarda insanlar Nike, Adidas,
kimliklerine dair belirgin bir bilgi dozuyla Under Armour gibi büyük küresel
yorum yaptılar. şirketlerin markalarını giyiyor.
Rije, özellikle mevcut Reebok basketbol sistemi, rekabet ve güncel olayların Coca
Cola'sını içiyor. (Coca Cola), Heineken (Heineken), Tuborg
Bir dizi soru ve cevapla ilginç bir sonuca (Tuborg), Volkswagen (Volkswagen), Toyota
varıldı. Bu küçük "incelemeye" katılan (Toyota), Renault (Renault) veya Ford (Ford)
basketbolseverlerin neredeyse tamamı arabaları kullanın, CNN, New York Times, Al
çok daha büyük bir sayı biliyordu. gibi büyük dünya medyasını takip edin
Sırp Cumhuriyeti basketbol liginde Jazeera, küresel müzik yıldızlarını dinliyor,
oynayanlarla ilgili olarak Amerikan Hollywood filmleri izliyor ve cep telefonları,
basketbol kulüpleri ve oyuncularının internet işi ve sosyal ağlar gibi küresel BT
sayısı. Yurtiçi basketbol fırsatları başarılarını kullanıyorlar. Kendilerini
hakkında temel bilgiler dışında, hiçbir küreselleşme karşıtı olarak ilan edenler ve
basketbol meraklısı birkaç ünlü yerli dünyanın birleşmesine karşı çıkanlar bile
kulüp ve birkaç önemli oyuncudan çoğu zaman küresel tüketim toplumunun
fazlasını sayamaz. Bu sırada Phoenix ile yukarıda bahsedilen içeriklerinin
Milwaukee arasındaki maç sona ermek tüketicileridir. Ve modern dünyada yaşayan
üzereydi, gerginleşmeye başlamış ve ve kendini doğru yol olarak dayattığı bir
sohbetin yerini istenen takımlardan biri gerçektir. Bu, tanık olduğumuz durdurulamaz
için tezahüratlar almıştı. Basketbol ekonomik küreselleşme eğilimidir.
severlerden oluşan bir "odak" grubun bu
küçük sözlü "incelemesi" ve Ekonomik olana ek olarak, politik
"gözleminden", basketbol hayranlarının küreselleşme de var. Bunu siyasi bağlayıcılık
dünyasında NBA liginin önemi hakkında ve karmaşık uluslararası ilişkiler sisteminde
POLITEIA · 2021 · Cilt 11 · Sayı 22

bir sonuç çıkarılabilir. En azından Bosna hakemlik yapan uluslararası kurumların


Hersek gibi ülkelerde ulusal basketbol kurulması yoluyla gözlemleyebiliriz. Bu, her
liglerinden bile daha büyük. şeyden önce Birleşmiş Milletler Teşkilatı'dır.
Bu konuyla ilgili araştırma çalışması, Bununla birlikte, küresel etkiye sahip çok
ilgili literatürün analizine ek olarak, bizi sayıda uluslararası kuruluş vardır ve bunların
çevreleyen alanın daha fazla "alan" eylemleri genellikle ülkelerin kararlarını
incelemesini ve "gözlemini" amaçlıyordu. etkiler.

100
© 2021 Politeia (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, şartlar ve koşullar altında dağıtılan açık erişimli bir makaledir.
Creative Commons Atıf lisansının sürümleri (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
birkaç ülke. Benzer ideolojik ve kültürel tik model, o zaman askeri ve ekonomik
yapıya sahip bazı ülkeler, güçlü askeri süreçler durdurulamaz. Böylece, egemen
işbirliği (NATO) veya devletler arası devletler ve onların yerli kültürleri, çok sık
bağlar (Avrupa Birliği) biçimleri bahsedilen Yeni Dünya Düzeni'nin öznesi
oluşturdu. Bütün bunlar, egemen haline gelir. Yukarıda belirtilen tez ve
devletlerin yetkilerinin uluslarüstü düşüncelerin çoğu, yazarın küreselleşme ve
örgütlere ve oluşumlara devredilmesi küreselleşme konusundaki çeşitli
anlamına geliyordu. Zamanla, devletler deneyimlerinin ve ilgili literatür okumalarının
siyasi özelliklerini kaybettiler ve "ortak sentezleridir. Bu nedenle, çalışmanın
standartlar" adı verilen birçok siyasi devamında, küreselleşme, küreselleşme ve
birleşme yaşadılar. Doğal haklara Hollywood sitcomları terimlerini tanımlamak
benzersiz saygı kalıplarının oluşturulması için danışılan yazarlardan bazılarına

Simović V., HOLLYWOOD SITCOM'LARINDA KÜRESELİZMİN FİKİRLERİ, s. 99-114


ve devlet sisteminin değinmek gerekir. Tüm bunlar,
demokratikleştirilmesi ile ilgili küreselleşmenin temel fikirlerini tanımlamak
olduğunda iyi yanları vardı. Ancak, tüm ve küreselleşen dünyanın özelliklerinden biri
politikalar bu yönde yönlendirilmedi. olan Hollywood sitcomlarında tanıtımını
Birçoğu, bir zamanlar egemen olan yapmak amacıyla yapılmıştır.
ülkelere, küresel birleştirici eğilimler Bu şekilde isimlendirilen ve sunulan
lehine siyasi ve kültürel yerelliklerinden çalışma siyaset teorisine aittir. Bu
vazgeçmeleri yönünde baskılar araştırmanın temeli, Hollywood dizileri
şeklindeydi. Her şeyin arkasında, aracılığıyla tanıtılan küreselcilik fikirlerinin
dünyanın küreselleşme sürecinin analizidir. İdeolojik olarak neoliberalizm
merkezinde yer alan seçkinlerin ve çerçevesinde oluşturulan siyasi fikirlerle
ülkelerin gücünün farkına varılması var. şekillenen bir süreçtir. Neo-liberalizm,
ekonomi teorisyenlerinin ve ardından
filozofların ve siyaset bilimcilerin son yedi
buçuk yılda şekillendirdiği bir dizi fikirdir.
Doğu'daki sosyalist ekonominin yanı sıra
Küreselleşme, ekonomik ve politik Batı ülkelerine hakim olan Keynesyen
yönlerinin yanı sıra, dünyanın kültürel ekonominin hatalı olduğuna ve ekonomik
birliğini de amaçlar. Dünyanın en güçlü gelişmeyi yavaşlattığına inanıyorlardı.
elitlerinin siyasi, ekonomik ve askeri Bugün hala ısrarla sürdürdükleri çözümü,
hegemonyasının kolayca elde edilebilmesi devletin ekonomi ve toplumdaki rolünün
için ön koşuldur. İşlem basit. İnsanların azaltılmasını varsayan bir piyasa ekonomisi
çoğunluğunun kültürel yeniden sosyalleşmesi modelinin kurulmasında gördüler. Devlet
gerçekleştirilip, dünyanın belli başlı güç ve ona eşlik eden her şey (ulusal kimlik,
merkezlerine uygun bir kültürel modele göre din, gelenek ve benzeri değerler)
şekillendirildiğinde, hegemonyalarının fikirlerinin gerçekleşmesine engel olarak
gerçekleşmesi kesindir. Bunun nedeni, görürler. Kamu mallarının özelleştirilmesi
kültürel olarak birleşmiş insanların, kültürel ve piyasaların serbestleştirilmesi
birleştirme sürecinin ardındaki siyasi modeli gerektiğine inanıyorlar. Fikirleri daha geniş
kolayca kabul edecek olmalarıdır. Ve politika bir desteğe sahip değildir, bu nedenle
kabul edildiğinde çeşitli manipülasyon yöntemleri kullanırlar.

101
© 2021 Politeia dergisi (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu, açık erişimli ve dağıtılmış bir makaledir.
"Creative Commons" lisansına uygundur (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
çıkarlarını gerçekleştirmek için kriz Çoğu, küreselleşmenin uzun vadeli ve
POLITEIA · 2021 · Yıl 11 · Hayır. 22

projeksiyonları ve "terapi". durdurulamaz bir süreç olduğu konusunda


Küreselleşmenin temelinde yer alan hemfikir. Tarihleri boyunca insanlar
neoliberal fikirleri yaymanın yollarından sınırları aşmış, ekonomik ürünler, teknoloji
biri de Hollywood dizileridir. Batı'nın siyasi, ve kültürel deneyimler değiş tokuş etmiş,
ekonomik ve kültürel gücünün yüceltildiği, belirli siyasi etkileşim biçimleri kurmuş,
ulusal kimliklerin, geleneklerin, din ve bazen çatışmalar yaratmış, bazen de barış
değerlerin anlamsızlaştırıldığı küreselcilik inşa etmiştir. Son birkaç yüzyılda ve
fikirlerini yaydılar. Bu tür eylemlerin amacı, özellikle son birkaç on yılda, küreselleşme
dünyanın "kültürel birleşmesi" etkisini daha yoğun hale geldi ve dünya daha fazla
yaratmaktır. Tüm özerk ve egemenlik ağa bağlı hale geldi. Bu süreç, Batılı güç
yönelimli bölgeleri siyasi ve ekonomik merkezlerinden büyük ölçüde teşvik
olarak daha kolay boyun eğdirmenin yolu ediliyor. Küreselcilik terimiyle
budur. Küreselleşmenin fikirleri nelerdir, tanımladığımız doktrinsel olarak
bir sonraki bölümde daha ayrıntılı olarak şekillenmiş bir süreçtir. Böyle bir politik-
açıklayacağız. teorik gerçekliğin destekçileri olduğu
kadar karşıtları da vardır.
1. KÜRESELLEŞME, KÜRESELLEŞME VE Küreselcilik, Batılı seçkinlerin eylemlerinin
HOLLYWOOD SİTCOMLARI bir ürünü olduğu için, Batılı güç merkezlerinin
küreselci projeksiyonlarıyla yakından
Küreselleşme ve küreselleşme kavramları, ilişkilidir. Siyasi Batı'nın alanı, belirgin bir
bilimdeki ve özellikle günlük siyasi yaşamdaki siyasi ikiyüzlülüğe sahiptir. Bu, Maurice
sıklıkları nedeniyle bize açık geliyor ve Diverge'in hakkında şunları yazdığı ilginç bir
gereksiz açıklamalar gerektirmiyor. Ancak, eylem modelidir: "Görüntüsü Roma
küreselleşmenin ne olduğunu ve Cumhuriyeti'nin madeni paralarına basılmış
küreselleşmenin ne olduğunu ve temel olan iki yüzlü tanrı Janus gibi, Batı sistemi de
fikirlerinin neler olduğunu tanımladığımız bu karşıt ama birbirini tamamlayan iki yüzü
makalenin ilk bölümünde, bunun "esasen temsil eder." Ve bu düalizm onun doğasını
tartışmalı kavramlardan" biri olduğunu oluşturur" (Duverger, 1908: 11). Globalofiliye
görüyoruz. Küreselleşme fikirlerinin tanımları ve onun karşıtı olan globalofobiye neden olan
veya dünya çapında pratik erişimleri tam da siyasi Batı'nın "Janusçu doğası"dır.
konusunda bilimsel bir fikir birliği yoktur.
Makalenin ilerleyen kısımlarında Küreselleşmenin "iyi" ve "kötü" yüzünün
Hollywood dizileri örneğinde çıkış noktası ne olursa olsun, onun temel
inceleyeceğimiz yukarıda bahsedilen tanımını belirlemek zorunda kalıyoruz. Bu
olguya ilişkin kavramsal tanımlama bağlamda Andrew Haywood, "En iyi girişim
POLITEIA · 2021 · Cilt 11 · Sayı 22

görevine cevap verebilmek için şimdiye muhtemelen Kenichi Omae'nin (1989)


kadar yapılmış en önemli araştırma ve sınırları olmayan bir dünya fikridir" diyor.
açıklamalara kısa bir genel bakış yapmak Sadece ulusal ve eyalet sınırlarına dayanan
gerekmektedir. . Bu bağlamda Maurice geleneksel siyasi sınırların geçirgen hale
Diverger, Andrew Heywood, David Held, gelmesi arzusuna atıfta bulunmaz, aynı
Nenad Kecmanović ve diğerleri gibi zamanda halklar arasındaki bölünmeleri
birçok yazarla istişarelerde bulunduk. ima eder.

102
© 2021 Politeia (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, şartlar ve koşullar altında dağıtılan açık erişimli bir makaledir.
Creative Commons Atıf lisansının sürümleri (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
ancak zaman ve mekanla ayrılmış olanlar, egemenliğini kaldırmak için. Bütün
daha az önemli ve bazen tamamen bunlar onların askeri, ekonomik ve
önemsiz olabilir" (Haywood, 2004: 267). kültürel boyun eğdirme ve sömürülerini
Küresel siyasi ve toplumsal gerçekleştirmek için. Nihai hedefi
değişimleri analiz eden David Held şu egemen devletleri çökertmek ve
sonuca varıyor: "Uluslararası rejimlerin ekonomilerini ve kültürlerini anlamsız
ve uluslararası örgütlerin gelişimi, dünya kılmak olan iyi tasarlanmış bir sistemdir:
siyasetinin karar veren yapılarında "Piyasa ekonomisi, demokrasi, insan
önemli değişikliklere yol açtı." Yeni çok hakları ve sivil özgürlüklerin ihracı, pek
taraflı ve çok uluslu siyaset biçimleri ve çok sözde çevre toplumu, ulusal
bunlarla birlikte hükümetleri, devletlerini yok etti. etnik-dini kimlik,
uluslararası hükümet kuruluşlarını toplumsal yapı, kültürel gelenek, aile

Simović V., HOLLYWOOD SITCOM'LARINDA KÜRESELİZMİN FİKİRLERİ, s. 99-114


(IGO'lar), bir dizi ulusötesi baskı grubunu adetleri, üretim biçimi. Kendileri
ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarını seçmediler ve yavaş yavaş benimsediler,
(STK'lar) içeren yeni toplu karar verme ancak biyolojik olarak hayatta kalmanın
biçimleri oluşturuldu. " ( Düzenlendi, bir koşulu olarak onlara dışarıdan
1997: 133-134). empoze edildi" (Kecmanović, 2011: 352).
Bahsi geçen tezler, küreselleşmenin "Küreselci proje"nin özü, dünyanın
etkilerinden birinin devlet egemenliğinin güçlü şirketlere ve onların Batılı
çöküşü ve siyasi ağırlık merkezinin egemen hükümetlerine boyun eğdirilmesidir.
devletlerden uluslarüstü örgütlere ve Çıkarlarını gerçekleştirmek için çok
oluşumlara kayması olduğu gerçeğinden sayıda mekanizma kullanırlar ve
yanadır. Ve böyle bir politikanın etkilerine neoliberal felsefeye bağlıdırlar.
genellikle yüksek dozda siyasi risk eşlik eder. "Şok terapi" modeline (Klein, 2008) göre
Bu bağlamda Nenad Kecmanović şuna dikkat neoliberal iktidar çevrelerinin eylemiyle
çekiyor: "Küreselleşmenin, tek tek ülkelerin yaratılan küreselleşme süreçleri, küresel
sınırlarını ve yetkilerini aşan ortak sorunları hegemonya kurmanın yollarından yalnızca
çözmede bir işbirliği ve bağlantı olgusu biridir. Çok sayıda teorisyen küreselleşmenin
olduğu değerlendirmesinin aksine, ideolojik hegemonya kurmanın bir biçimi
küreselleşen dünyanın küreselleştiğine dair olduğu konusunda hemfikirdir:
bir değerlendirme var. toplumsal olarak "Küreselleşme bugün bir ideoloji olarak
üretilen tehlikelerin üreticisi." ve daha önce karşımıza çıkıyor. Siyasetin küreselleşmesi
var olmayan riskler" (Kecmanović, 2011: 337). olarak ideolojileştirme Urlih Beck, neoliberal
Nenad Kecmanović'in yazdığı riskler çok ideolojinin genişletilmiş bir kolu olarak
katmanlı. En önemlileri küresel güç küreselciliği adlandırır. Bu haliyle
merkezlerinin siyasi ve askeri hakimiyetiyle, küreselleşme, dünya pazarını yönetme
diğerleri ekonomik sömürüyle ve üçüncüsü ideolojisidir" (Kecmanović, 2011: 348).
kültürel birleşmeyle ilgilidir. Siyasal Çalışmamızın amaçları doğrultusunda,
tahakküm, büyük güçlerin hükümetlerinin, küreselcilik fikirlerinin teşvik edilmesi ve kültür
kendi kurumsal güç merkezlerinin etkisi aracılığıyla küreselci güç merkezlerinin
altında, yeniden sosyalleştirilmesi gereken hegemonyasının kurulması yönüne odaklanacağız.
alanlara uyguladıkları bir şantaj sistemi Kültürel küreselleşme olarak bilinen bir modeldir.
aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bu fenomen hakkında Andrew

103
© 2021 Politeia dergisi (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu, açık erişimli ve dağıtılmış bir makaledir.
"Creative Commons" lisansına uygundur (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
Heywood şöyle yazıyor: "Kültürel dünyadaki üniversitelerdeki ders
POLITEIA · 2021 · Yıl 11 · Hayır. 22

küreselleşme, dünyanın bir yerinde kitaplarının resmi listesi. Öte yandan


üretilen bilgi, mal ve imgelerin, uluslar, sosyal ağlar, büyük televizyon şirketleri,
bölgeler ve bireyler arasındaki kültürel Hollywood müzik ve film şirketleri ve
farklılıkları eşitleme eğiliminde olan özellikle Hollywood sitcomları da önemli
küresel bir akışa girdiği bir süreçtir." bir rol oynamaktadır. HRT Radyo ve
Bazen McDonaldlaştırma süreci olarak Televizyon Sözlüğünde belirtildiği gibi
tanımlanır. Kısmen çok uluslu şirketlerin durum komedileri durum komedisidir.
büyümesi ve metaların ortaya çıkmasıyla Sabit ve sınırlı sayıda karaktere sahip bir
yönlendirilen kültürel küreselleşme, aynı televizyon türüdür. İçinde, eylem
zamanda sözde bilgi devrimi, uydu genellikle bir veya birkaç iç ortamda
iletişiminin, telekomünikasyon ağlarının, gerçekleşir. Bu nedenle durum
bilgi teknolojisinin ve İnternetin ve komedilerinin üretimi ucuzdur.
küresel medya şirketlerinin yayılmasıyla Anlatımsal olarak, kural olarak mutlu
da körükleniyor" (Haywood) , 2004: 270). sonla biten belirli bir dramatik durum
Kültürler yaşayan kategorilerdir ve kendi etrafında şekillenirler (Lexicon of Hırvat
kendilerini inşa ederler ama aynı zamanda diğer Radyo Televizyonu (td)).
kültürel formlarla etkileşimi de şekillendirirler. Hollywood sitcom'ları zaman aşımına uğradı
Bununla birlikte, neoli- deneyimli gezegensel popülerliğin kültürel birleşimi. dünyanın
beral küreselleşmesi yanlısı olmamıştır. İzleyicileri, sayısız neslin kültürel ve
farklı kültürlerin kültürel etkileşimini politik şekillenmesini büyük ölçüde
sağlar. Özellikle, eşit değer ve saygıyı ima etkiledi. (Dizi orijinal İngilizce adıyla
eden bir süreç değildir. Kültürel listelenmiştir) gibi dizilerin
bütünleşme, bir medya ve hatta eğitimsel gösterilmediği ve çok izlendiği dünyanın
(neoliberal kurum ve kuruluşların çeşitli neredeyse hiçbir bölgesi yoktur: MASH,
eğitimleri ve seminerleri aracılığıyla) dünya The Cosby Show, Family Ties, Full House,
tek tipleştirme modelidir. Bu, kültürel Cheers, Murphy Brown, Evli... Çocuklu,
yerliliğin ve kişinin kültürel yaşam modelini Roseanne, Frasier, Seinfeild, Arkadaşlar,
savunma motivasyonunun kaybolmasına Simpsonlar, HouseKartların, İki Buçuk
neden olur. Kültür her milletin temeli Adam, TheBüyükpatlamaTeori ve
olduğuna göre, o zaman kültürü benzeri.
kaybetmekle, milliyetle ve dolayısıyla Bizim Araştırma devam ediyoruz
devletle olan ilişki de kaybolur. Bu şekilde küreselleşmenin temel fikirlerini belirlemek
yeniden toplumsallaşan mekan ve aşağıda tanımladığımız fikirleri bilinçsizce
egemenliğini kaybeder ve küreselleşmenin veya kasıtlı olarak (ve bu bizim
önde gelen merkezlerinin burada siyasi, araştırmadığımız bir kesim) teşvik eden
POLITEIA · 2021 · Cilt 11 · Sayı 22

askeri ve ekonomik hegemonya kurması dizileri analiz etmek. Danışılan literatüre ve


mümkün olur. metnin önceki bölümlerinde bahsedilen
Dünyanın kültürel birliğini yazarların vardığı sonuçlara dayanarak, en
yansıtmanın birçok yolu vardır. Bir çok izlenen Hollywood durum
yandan, küreselciliği ve neoliberalizmin komedilerinden bazılarında tanıtılan beş
fikirlerini yücelten ve genellikle küreselcilik fikrini tanımlıyoruz. Bunlar: Güçlü
Amerika ve bağımlı bir dünya, Ekonomik güç

104
© 2021 Politeia (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, şartlar ve koşullar altında dağıtılan açık erişimli bir makaledir.
Creative Commons Atıf lisansının sürümleri (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
Batı ve Öteki'nin acizliği, Kültürel açıdan ve içerik sınırlamaları nedeniyle,
güçlü Batı ve aşağı Ötekiler, Neoliberal çalışmanın bu bölümünde sadece iki
dogma, bireyciliğin gelişimi ve geleneğin diziyi incelemeye karar verdik. İlki
yıkımı. Bahsedilen fikirlerin her birini ayrı "House of Cards", ikincisi ise
ayrı ve en alakalı Hollywood dizilerinden "Amerikalılar".
bazı örnekler üzerinden ele alacağız. "House of Cards" ile ilgili çok sayıda
Aşağıdakilerle ilgili: "Kart Evi" (Evof metni (gazete analizleri, bilimsel makaleler
Cards), "Amerikalılar" (Amerikalılar), "İki vb.) araştırırken birkaç tanesi üzerinde
Buçuk Adam" (İki Buçuk Adam) ve durduk. Bu serinin araştırmamız sırasında
"Büyük Patlama Teorisi" (The Americans) elimize geçen analizlerinde bir takım ilginç
Büyükpatlamateori). Bahsedilen detaylara değinildi. Bunun ne kadar iyi
Hollywood dizileri, bu yazıda kurulan düşünülmüş ve pek bir şeyin şansa

Simović V., HOLLYWOOD SITCOM'LARINDA KÜRESELİZMİN FİKİRLERİ, s. 99-114


hipotezleri kanıtlamak için bir örnek bırakılmadığı bir dizi olduğuna tanıklık
olarak alınmıştır. ediyorlar: "Bu politik dramın konusu,
dolandırıcılıktan, ihanetten veya cinayetten
2. FİKİR 1.: GÜÇLÜ BİR AMERİKA VE çekinmeyen Amerikalı bir kongre üyesi ve
BAĞIMLI BİR DÜNYA aynı derecede sinsi karısını konu alıyor.
Nihai hedeflerine ulaşmak için
Globalizm bir Batı icadıdır. Bu nedenle, - Amerikan başkanı olmak için. İşleri daha
dünyanın küresel birleşmesi sürecinin iyi hale getirmek için önce o başkan oldu
genellikle batılılaşma olarak tanımlanması ve ondan sonra o da. Dizinin konusu çok
şaşırtıcı değildir. Merkezinde Amerika merak uyandırıcı ve ilginç. Başlangıçta
Birleşik Devletleri vardır, dolayısıyla bu Netflix 13 bölümlük iki sezon siparişi verdi
süreç, Nenad Kecmanović'in belirttiği gibi, ancak dizinin beklenmedik büyük başarısı
esasen dünyanın Amerikanlaşmasıdır 6. sezona kadar getirdi. Yalnızca ilk iki
(Kecmanović, 2011: 367‒371). 1990'ların sezonda 100 milyon ABD doları gibi büyük
başında Amerika Birleşik Devletleri bir gelir elde ettiler. Netflix bu dizinin ne
dünyanın tek süper gücü statüsüne ulaştı. kadar başarılı olacağını biliyordu ama
Dünyanın küreselleşmesinde ve küresel bilmedikleri şey bu kadar başarılı
ilişkiler ve süreçler ağının kurulmasında olacağıydı" (Komarić, 2019). Metin ayrıca,
lider oldular. dizinin, abone alışkanlıklarının bir analizini
Mantıklı soru, Amerikan elitleri ve güç içeren Netflix veritabanının Büyük Veri
merkezleri bunu nasıl başardı? Muhtemel analizine dayanarak oluşturulduğunu
cevaplardan biri, Amerika Birleşik belirtir. Bu süreçte izleyicilerin hangi
Devletleri'ndeki neoliberal seçkinlerin filmleri izlediği, hangi oyuncuları beğendiği
ekonomik, askeri ve siyasi güce ek olarak vb. analizler yapılır. İzlediğiniz filmden
medya, müzik ve film endüstrisinde ve son sonra size neler sunulacağını ve nasıl tepki
olarak Hollywood sitcomlarında müttefikleri vereceğinizi de analiz ediyor. O zamanlar,
olduğudur. Amerikan siyasetinin gücünü filmin ortasında duraklat düğmesine
destekliyorlar ama aynı zamanda siyasi bastığınızda veya sahneden sahneye
elitlerin Makyavelist entrikaları aracılığıyla geçtiğinizde. İçeriğe, uygulamaya vb.
korku yansıtıyorlar. Bu tür diziler çok var. verdiğiniz puanlar analiz edilir. "Ev" dizisi
Teknik nedenlerden dolayı

105
© 2021 Politeia dergisi (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu, açık erişimli ve dağıtılmış bir makaledir.
"Creative Commons" lisansına uygundur (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
Kartların". Bu araştırma kapsamında Washington müesses nizamının gücüne
POLITEIA · 2021 · Yıl 11 · Hayır. 22

elde edilen sonuçlar, dizinin başrol göre. Washington'ın kendi içindeki


oyuncusu ve yönetmeninin kim amansız siyasi mücadele aracılığıyla
olacağını bile belirledi. Böylece Kevin farkında olmadan izleyicilere aktarılıyor. Ve
Spacey ana aktör olarak "seçildi" ve eğer dünyanın küreselleşen gücünün
dizinin yönetmeni olarak David Fincher merkezinde durum böyleyse, neden
seçildi (Komarić, 2019). dünyanın diğer bölgelerinde de aynı şey
Yukarıdakilerin hepsine göre, bunun beklenmesin? Örneğin ilk sezonun on
diziye klasik bir neoliberal yaklaşım olduğu birinci bölümünde, o sıralarda başkan
sonucuna varıyoruz. İzleyicilerin ne tüketmek yardımcısı olma hırsı olan ve sayısız entrika
istedikleri, kimlerin oynaması ve diziyi kimin sayesinde siyasi olarak yükselen Frank
yönetmesi gerektiği konusunda inceleme Andrewwood, kendisi için tehdit haline
yapıldı. Yukarıdakilerin hepsiyle birlikte, gelen kongre üyesi Peter Ross'u öldürür.
dizide çok sayıda küreselcilik fikri var. Bu, Bunu arabada kendini karbon monoksitle
merkezinde klasik bir Makyavelci olan Frank zehirleyerek yapıyor, böylece tüm vaka bir
Underwood'un (Frank Underwood) yer aldığı intihar gibi görünüyor (Willimon, 2013).
ve açık bir hedefi büyük siyasi güç elde etmek İncelediğimiz ikinci Hollywood
olan dramatik bir olay örgüsü aracılığıyla sitcomu "The Americans" dizisidir.
yapılır. Bu bir vicdansızlık, intikam, entrika ve 2013-2018 yılları arasında çekilmiş bir
gücü yüceltme dünyasıdır. Araştırmamızın dizidir. Bu dizinin yazarı Joe Weisberg'di
odak noktası, Amerikan güç politikasının ve prodüksiyon kısmı FX ağı tarafından
desteklenmesi ve korkunun yansıtılmasıdır. yapıldı. Soğuk Savaş temalı dizi, Philip ve
Amerikan siyasetinin gücünün ve dünya Elizabeth Jennings'in sıradan bir
hakimiyetinin teşvik edilmesinin Amerikan ailesi kisvesi altında ülkeleri
örneklerini birkaç yerde görebiliriz. House için faaliyetler yürüten Rus casuslarını
of Cards'ın (Willimon, 2013) dördüncü ve konu alıyor. Rus çıkarlarına ve elde
beşinci sezonunun bölümlerinde Frank edilen görevlere sadık olsalar da
Andrewwood ve rakipleri arasındaki sürekli zamanla değişirler, özellikle Philip. O ve
iç güç mücadelesinin yanı sıra, sahnede çocukları, "Amerikan değerlerini" ve
Amerika Birleşik Devletleri'nin gücü "Amerikan yaşam tarzını" giderek daha
gösteriliyor. Frank, "Rusya'daki darbeye fazla benimsiyor. Zamanla, çok daha
sponsorluk yapmakla" suçlandığında. kararlı ve Amerika Birleşik Devletleri'ne
Dizinin bahsi geçen iki sezonundaki çoğu karşı daha fazla nefret besleyen
bölümün temalarından biri olan Amerikan Elizabeth bile görüşlerini kısmen gözden
devletinin İslami teröre karşı mücadelesine geçirmeye başlar. Bu dizi son
özellikle vurgu yapılıyor. Bununla birlikte, zamanlarda Amerikan değerlerinin
POLITEIA · 2021 · Cilt 11 · Sayı 22

ana aktörlerin Makyavelist eylemleri gücünü ve çekiciliğini teşvik ediyor. Dizi,


olmadan dramatik olay örgüsü siyasi, askeri veya kültürel olarak her
tamamlanmış sayılmaz. Amaç, bir fenomen zaman kazanan olan Amerika Birleşik
olarak gücün yüceltilmesi ve Amerikan Devletleri'nin gücü ve çekiciliği hakkında
siyasi alanı içinde sergilenmesiyse, bu dizi güçlü bir kültürel mesaj içeriyor. bir dizi
tarafından yerine getirilir. var
Dizi bir korku projeksiyonu yaratıyor
106
© 2021 Politeia (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, şartlar ve koşullar altında dağıtılan açık erişimli bir makaledir.
Creative Commons Atıf lisansının sürümleri (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
bu tezi doğrulayan bölümler ve diyaloglar1. sahilde ev. Alan tek başına taşınmıyor,
"House of Cards" ve The Americans, aynı zamanda oğlu Jake'i de getiriyor -
Amerika Birleşik Devletleri'nin gücünü ve yemeğe takıntılı ve okul için biraz tembel
"Amerikan yaşam tarzını" (bilinçsiz) bir çocuk ve ikisi Charlie'nin güzel kızlar
yansıtan Hollywood sitcomlarının yalnızca ve sıradan cinsel maceralarla dolu rahat
küçük bir parçasıdır. Bu bölümün başında hayatını tamamen bozuyor.3.
belirttiğimiz gibi, küreselleşme fikirlerinin
bir parçasıdır, çünkü bu sürecin temeli "Büyük Patlama Teorisi" (Big bang teorisi
dünyanın Amerikanlaşmasıdır. Böyle bir ), 2007'den beri Amerikan CBS
politikaya ulaşmanın en iyi yollarından biri, televizyonunda gösterilen, evrensel olarak
bir yanda Amerikan siyasi, ekonomik ve popüler bir başka Hollywood durum
askeri gücünün izdüşümü ile diğer yanda komedisidir. Dizinin aksiyonu Amerika'nın

Simović V., HOLLYWOOD SITCOM'LARINDA KÜRESELİZMİN FİKİRLERİ, s. 99-114


"Amerikan yaşam tarzı"nın çekiciliğinin tam Pasadena şehrinde geçiyor. Bu Hollywood
olarak birleşimidir. durum komedisinin ana karakterleri, oda
arkadaşları ve fizik doktorları Sheldon
3. FİKİR 2.: BATI'NIN EKONOMİK GÜCÜ VE Cooper ve Leonard Hofstadter'dır. Raj
DİĞERLERİNİN ZAYIFLIĞI Koothrappali ve Howard Wolowitz'in
arkadaşları, meslektaşları.Prestijli bir
Çalışmamızın diğer bölümlerinin analizi Amerikan üniversitesi olan Caltech. Bilim
için iki Hollywood durum komedisi çerçevesinde geçen, oyunlarla, süper
kullandık. Birincisi "Two and a Half kahramanlarla ilgili çizgi romanlarla takılan
Men" (Two in a Half Men), ikincisi ise "The ve konfor alanlarının dışındaki yaşamdan
Big Bang Theory" (Big bang teorisi). kaçınan "inek" hayatlarına yeni bir komşu
"Two in a Half Men", 2003'ten 2015'e kadar girer.Kuruş Teller (Penny Thaler). Bu
yayınlanan popüler bir Hollywood durum hareketle, Sheldon ve Leonard'ın yanı sıra
komedisidir.2. Dizinin konusu iki kardeş Allen iş arkadaşlarının hayatları daha karmaşık
(Alan) ve Charlie Harper (Charlie Harper) ve hale gelir. Penny, oyunculuk kariyerine
Allen'ın oğlu Jake (Jake) etrafında dönüyor. Bu devam etmek isteyen Nebraska'lı güzel bir
dizinin açıklamalarından biri şöyle diyor: kızdır. Oyunculuk başarısızlıkları onu
"Alan, karısı manipülatif Judith tarafından catering ve benzeri gibi başka işlere
evden atılan, ancak onun hesabını düzgün bir yönlendirdi. Penny, kendisine aşık olan
şekilde tutmaya ve tüm parasını ödemeye Leonard'ı tedirgin eder. Penny, çok sayıda
devam eden, takıntılı bir şekilde temiz bir komik durum aracılığıyla yeni toplumdan
masör ve bir kontrol manyağıdır. masraflar." bilim hakkında çok şey öğrenir ve ondan
Lüks hayatında rahat ve ahlaksız bir hayat önceki çerçevelerinin dışındaki yaşam
yaşayan, hedonist ve serbest jingle yazarı hakkında bir şeyler öğrenirler. Zamanla
olan kardeşi Charlie'nin yanına taşınmaktan bilim adamları Bernadette Rostenkowski
başka seçeneği yoktur. (Melissa Rauch) ve Amy Farrah Fowler
(Amy Farrah Fowler) dizide yer alırlar.
Bernadette, Howard ile aşk yaşayacaktır.
1 https://www.fxnowcanada.ca/shows/the-
Amerikalılar/
2 https://playsaprevodom.online/tvshows/two-anda- 3 https://mojtv.net/serije/4510/dva-i-po-muskarca.
half-men/ aspx
107
© 2021 Politeia dergisi (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu, açık erişimli ve dağıtılmış bir makaledir.
"Creative Commons" lisansına uygundur (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
Amy, Sheldon'la. Aşk, bilim ve kahkaha bu dünya çapında ortalama bir vatandaş
POLITEIA · 2021 · Yıl 11 · Hayır. 22

dizinin ana özellikleridir. Büyük ölçüde tarafından arzu edilen Charlie Harper'ın
eğiticidir ve "ineklere" yıldızların ve ayrılmasıyla (bölümlerden birinde ölür),
kahramanların muamelesini verir, ki bu milyarder Walden Smith evini satın alır ve
önceki dizilerin çoğunda durum böyle oraya taşınır. Allen'ı kendisi ve hizmetçileri
değildi. Ayrıca dizi bilimi teşvik etmekte, Bertha ile yaşaması için terk eder. Walden
özellikle Sheldon ile dizinin sonunda Nobel ile dizi, Amerikan seçkinlerinin ekonomik
Ödülü alan Amy karakteri aracılığıyla kadın gücünün ek bir doz tezahürünü alıyor.
nüfusu bilimsel çalışmalar yapmaya motive Daha önceki birçok bölümde, Charlie
etmektedir. Bunlar, bu Hollywood durum Harper parasını sarhoş bir halde sergiledi,
komedisinin en asil mesajlarından biri. etrafındaki insanlara bahşiş verdi ve onları
Listelenen diziler ("Two and a Half Men" onurlandırdı. Walden bu konuda biraz
ve "The Big Bang Theory") ilk bakışta daha ılımlı ama dizinin senaristleri ve
harika oyuncular ve diyaloglara sahip yönetmeni özel uçağını ya da bilgi
komedi dizilerinden sadece biri gibi teknolojileri dünyasında elde edilen aşırı
görünse de bundan çok daha fazlasıdır. kazançları göstermekten çekinmiyor.
Her iki seride de, Batı'nın ekonomik "İki Buçuk Adam" dizisinin, temelde
gücünün ve dünyanın geri kalanının adaletsiz olan, kazananları ve
güçsüzlüğünün gizli bir tanıtımını çıkarmak kaybedenleri açık olan serbest piyasa
mümkündür. Merkezinde Amerikanlaşma mantığını nasıl gösterip haklı çıkardığı
olan dünyanın batılılaşma sürecine giren ilginçtir. Bunlar, neoliberal serbest
ülkelere ve halklarına şüphesiz güçlü bir piyasa doktrininin özünde yatan
mesajdır. fikirlerdir. Yedinci sezonun sekizinci
Zenginlik, Two and a Half Men serisinin bölümünde aile karşıtı bir adam olan ve
merkezinde yer alır. Dizinin daha detaylı dizideki çocuklarla sık sık dalga geçen ve
incelenmesi bu tezi doğrulayabilir.4. onları istemeyen Charlie Harper, en genç
Oyunculuğu ve karakteriyle diziyi büyük nüfus için birkaç şarkı yazıyor. Şarkıları,
ölçüde taşıyan Charlie Harper, Kaliforniya'nın genellikle çocuklar için anlaşılmaz ve
elit bir bölgesi olan Malibu'da yaşayan bir uygunsuz metinlere sahip olsa da,
milyonerdir. Bu serinin aksiyonunun çoğu ritmikliği nedeniyle müşterilere ulaşıyor.
Pasifik kıyısındaki malikanesinde geçiyor. Charlie Harper çok para kazanıyor,
Bazen seçkin restoranların, hastanelerin, çocukların, özellikle de annelerinin cinsel
okulların veya diğer zengin karakterlerin arzuları için kullandığı gözdesi oluyor.
evlerinin ortamlarına transfer edilir. Dizinin Öte yandan, günün büyük bir
tamamı, izleyicilere ekonomik açıdan güçlü bölümünde çalışan bir masör olan
bir dünya olduğu imajını açıkça veren kardeşi Allen, sürekli mali kriz içindedir.
POLITEIA · 2021 · Cilt 11 · Sayı 22

Amerikan seçkinlerinin zenginliğini yansıtıyor.


Dizi, gerçekte yaşam idealinden başka her şey
olan Los Angeles'ın veya Amerika Birleşik
Devletleri'nin diğer şehirlerinin yoksul
mahallelerini göstermiyor.

4 https://playsaprevodom.online/tvshows/two-and-
yarım adam/
108
© 2021 Politeia (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, şartlar ve koşullar altında dağıtılan açık erişimli bir makaledir.
Creative Commons Atıf lisansının sürümleri (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
pazarın ayağı. Yukarıdaki dizideki birkaç Batı'nın zenginlik ve fırsatlarının Hollywood
sahneye bakıldığında, neoliberal Batı'nın sitcom'ları aracılığıyla
ekonomik gücünün büyük olduğu, kâr için değerlendirilmesinden sonra, küreselcilik
alan sağladığı ancak bu tür ekonomik fikirleri, küreselci çıkarlarının nesnesi olan
ilişkilerin ve piyasanın ahlak ve adalet ülkelerde daha aktif bir angajmana giden
bilmediği sonucuna varılabilir. Güçlü ve zalim yolu izliyor. Bunda iç müttefikleri, Batı'nın
olanın kazandığı Darwinist bir mücadeledir. gücünü kabul eden ve Hollywood
Bu dizi genellikle bunu gösteriyor. sitcomları aracılığıyla Batı değerlerini
"Big Bang Theory" dizisi aynı zamanda benimseyen herkes olacaktır.
Batı'nın gücünü ve zenginliğini de
gösteriyor. Kaliforniya Teknoloji 4. FİKİR 3: KÜLTÜREL OLARAK GÜÇLÜ
Enstitüsü Caltechen iyi derecelerden BATI VE ALT DİĞERLERİ

Simović V., HOLLYWOOD SITCOM'LARINDA KÜRESELİZMİN FİKİRLERİ, s. 99-114


biridir dünya üniversiteleri. Sayısız Nobel
ödüllü kişinin çalışıp eğitim verdiği, Örnek olarak kullandığımız Hollywood
dünyanın en zengin araştırma kurumları sitcomlarında ("House of Cards" (Evof
arasında yer alan bir üniversitedir. Cards), "Amerikalılar" (Amerikalılar), "İki
Dizinin olay örgüsünün bu üniversiteyle Buçuk Adam" (İki Buçuk Adam) ve "Büyük
çok ilgili olması ve senaryo çözümlerine Patlama Teorisi" (The Americans)Büyük
göre dizinin ana kahramanlarının patlamateori)) Başta Amerikan yaşam tarzı
mükemmel bilim adamları olması: ve dünya anlayışı olmak üzere Batı'nın
Sheldon Cooper, Leonard Hofstadter, parçası olmayan her şeyin kültürel aşağılık
Howard Wolowitz ve Rajesh Kuthrapalli fikirleri teşvik ediliyor. Hollywood
bize şunu söylüyor: bu dizi aynı zamanda sitcom'larındaki Batı ve Amerikan değerleri
Batı'nın ekonomik gücünü de üstü kapalı çoğu zaman o bölgenin gerçekleriyle
olarak öne çıkarıyor. örtüşmez. Hollywood endüstrisi ve onu
Bir dizi bölümde5bu üniversitenin en oluşturan dünya, Amerikan ve dünya
yetenekli gençleri nasıl kendine çektiğini, seçkinlerinin ortalama bir Amerikalıdan
doğa bilimleri ve mühendislik alanındaki farklı görüş ve tutumlara sahip olan
en önemli araştırmaları nasıl finanse kısmıdır. Bu nedenle, tüm Amerikan
ettiğini, kaliteli çalışmanın bir bilim ulusunu küreselci yönelimli seçkinlerle
insanını nasıl ayrıcalıklı bir bilim yıldızı eşitlemek genellikle sorunludur. Otorite,
yapabileceğini (Rajesh Kuterpalli'nin din, siyaset vb. ile ilgili olarak aralarında
sayısız ayrıcalık aldığı bölüm) büyük farklılıklar vardır. Bununla birlikte,
görebilirsiniz. keşfi için) ve hatta uzaya Batı ülkeleri çemberindeki çoğu insanı
uçmak (Howard Wolowitz'in uzay bağlayan bir özellik, kültürel üstünlük
görevinin bir parçası olduğu bölüm). Bu duygusudur. Sadece Hollywood'da, New
açıkça Batı'nın ve kurumlarının gücüne York'ta, Washington'da değil, Londra,
işaret ediyor. Ve dünyayı küreselleştiren Paris, Roma ve Batı dünyasının diğer büyük
Batı'dır. merkezlerinde de fark ediliyor. Ve
Böylesine cazip bir promosyonla dünyanın batılılaşmasının büyük ölçüde
taşıyıcıları, kesinlikle listelenen şehirlerin ve
5 https://serijesaprevodom.net/serije-online/the- ülkelerinin seçkinleridir. Bu nedenle, içinde
big-bang-theory-online/the-big-bang-theory-1. sezon- olması şaşırtıcı değildir.
ile-çeviri-hd-online-serisiçevrimiçi
109
© 2021 Politeia dergisi (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu, açık erişimli ve dağıtılmış bir makaledir.
"Creative Commons" lisansına uygundur (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
Yukarıda bahsedilen dizilerin birçoğunda, Hintli Rajesh Kuthrapalli'ye.
POLITEIA · 2021 · Yıl 11 · Hayır. 22

Batılıların diğerlerine göre kültürel Ana-Maria Zgorelec, "The Big Bang


üstünlüğüne genellikle gizli ve bazen de açık Theory" dizisindeki Rajesh Kuthrapalli'nin
bir vurgu vardır. Bir ırkçılık dokunuşu var ve karakteri örneğinde Kızılderililere yönelik
incelenen serilerde bu görülüyor. klişeleri daha ayrıntılı bir şekilde analiz
Örneğin, "Two and a Half Men" ederek, şunları söyledi: "Bu dizi, hayatın
dizisinde sadece İspanyol kadınlar (Berta birçok farklı yönünü ve "pencere"yi
ve bir bölümde Esmeralda) temizlikçidir. gösteriyor. Hint kültürü üzerine özellikle öne
Bunun dışında, ırkçılık karışımına sahip çıkıyor. Örneğin üçüncü sezonda Raj, sıcak ve
başka klişeleştirme ve önyargı kalabalık olduğu için Hindistan'a dönmek
unsurlarını da görüyoruz. Temizlikçi istemediğini açıklar, bu da dizinin
Berta ve ailesinin suç işleyen geçmişinin izleyicilerine çok itici gelebilir ve Hindistan'ı
dizide sıklıkla öne çıkarılması konu ziyaret etmeme kararlılıklarını güçlendirebilir.
ediliyor. Kızları ahlaksız, akrabaları suçlu Hindistan'ın gerçekten büyüklüğü ve
ve uyuşturucu satıcısı ve kendisi de onun kalabalık olmasıyla ünlü olması dizideki
tüketicisi. Hem Charlie Harper hem de mizahın ne kadar ön yargılı olduğunu
daha sonra Walden Schmidt uyuşturucu gösteriyor. Raj'ın aksanı da "The Big Bang
kullanır, ancak bu ırksal bir klişe olarak Theory" de bir sorun. Ayrıca dizideki dört ana
sunulmaz. İki zengin "beyaz adamın" karakter arasında Raj, kadınlar konusunda en
hazcılığı olarak sunuldu. Bu sorun bile hassas ve en az başarılı olanıdır, bu nedenle
değil çünkü büyük sonuçları olmayan Hintli erkeklerin "gerçek" erkek olmadığı
olağan "şaka" nın bir parçası olarak klişesini doğrular. yani Hintli erkeklerin diğer
sunuluyor! Hispanik Amerikalılar için bu milletlerden insanlara göre daha az erkeksi
zaten başka bir şeydir, onların "doğuştan olduğuna dair bir önyargı var. Dizide Raj'ın
gelen" kriminojenliğinin kültürel- tasviri buna katkıda bulunuyor" (Zgorelec,
antropolojik "normalliği"dir. Bu, aile 2017).
mirasının bir parçası, bu yüzden Bahsi geçen dizi ve örnekler, Batı
izleyicilerin buna alışmasına izin verin. dünyasını, insanlarını ve değerlerini
tanıtmaktadır. Küreselcilerin fikirlerine göre,
evrensel olarak kültürel hale gelmelidirler.
Kültürel marjinalleşme ve ırkçılık Kültürel olarak heterojen bir dünyanın
örnekleri "Big Bang Theory" dizisinde de kültürel mirasının zenginliğine yönelik bir
görülebilir. Sheldon Cooper ve Leonard tehdittir. Küresel, Batılılaşmış-Amerikanlaşmış
Hofstedter Alman, beyaz ve bu nedenle bir kültürün yaratılması, dünyanın kültürel
üstün, lider ve son derece ahlaklıdır. çeşitliliğini kaybeder ve bunun büyük
Howard Volowitz bir Yahudidir, bu sonuçları olur: "Bir 'dünya kültürü'nün
POLITEIA · 2021 · Cilt 11 · Sayı 22

nedenle Nazi klişelerine göre, zinadan yaratılması, otantik bir bölgenin, yani kültürel
ara sıra kin patlamalarına ve duyguların mirasın doğrudan sorgulanmasına yol
manipüle edilmesine kadar çok sayıda açacağı için felaket olur. çeşitlilik." Kitle
ahlaksız eylem ve eğilim ona atfedilir. iletişim araçlarının popüler kültürün
Bununla birlikte, çoğu ırkçı unsur ve yayılmasına ve sözde gelişmeye olanak
kültürel marjinalleşme, sağladığı yadsınamaz. küresel kültürler. Bu
bir tür kültürel tehdittir.

110
© 2021 Politeia (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, şartlar ve koşullar altında dağıtılan açık erişimli bir makaledir.
Creative Commons Atıf lisansının sürümleri (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
ve dünyanın çeşitliliğini oluşturan ulusal ancak bireyciliği yücelten, aile kurumunu
kimlikler. Bu tür fikirlerin eleştirisiz değersizleştiren ve dinle alay eden
kabulünün sonuçları birçok gelişmekte olan fikirleri vurgularlar.
ülke tarafından acı bir şekilde Stanislav Stojanović bireyciliğin
hissedildi" (Jagić, Vučetić, 2012: 20). sorunları hakkında şöyle yazıyor:
"Küreselleşme, insan dayanışmasının tüm
5. FİKİR 4.: NEOLİBERAL DOGMA, bağlarını ortadan kaldıran aşırı bireycilikte
BİREYSELCİLİK GELİŞİMİ I ısrar ederek, sosyal ilişkilerin faydacı
KIRMA GELENEĞİ algısına güçlü bir vurgu yaparak ve
öneminin bastırılmasıyla kamu yararının
Neoliberalizm ekonomik-politik bir olumsuzlanmasına işaret etti. etik
doktrinden bir tür dogmaya dönüştü. standartların” (Stojanović, 2016: 14).

Simović V., HOLLYWOOD SITCOM'LARINDA KÜRESELİZMİN FİKİRLERİ, s. 99-114


Neoliberal fikirlerin bazıları dünya Belirgin bireyciliğe bir örnek, Charlie
çapında baskın hale geldi ve genel olarak Harper'ın "Two and a Half Men" dizisindeki
kabul gördü. Dünyanın neoliberal güç rolüdür. Bir dizi bölüme bakıldığında,
merkezlerinin fikirlerine göre ekonomik birkaç sonuç çıkarmak mümkündür.
ve politik olarak şekillenmesi süreci, çok Charlie Harper kendini beğenmiş, narsist,
sayıda bağımsız ülkenin ve onların cinsiyetçi, kadın düşmanı, rapor edilen,
uluslarının kültürel olarak yeniden çevresindeki insanların çoğuna empati
sosyalleşmesini gerektirir. duymayan, başkaları için fedakarlık
Neoliberallerin temel fikirleri devlet yapmaya hiç meyilli olmayan, sık sık
egemenliğinin çöküşü, piyasanın ailenin, çocukların ve toplumun
kuralsızlaştırılması, minimal devletlerin anlamsızlığı hakkında yorumlar yapan biri.
yaratılması, tek tip davranış kalıpları ve Aynı zamanda bir ateist ve bazı bölümlerde
uluslarüstü kurumlarla ilgili olduğundan, dindarlıkla alaycı bir şekilde alay ediyor.
hedeflerine ulaşmalarının önündeki Annesi Evelyn de benzer.
başlıca engeller arasında ülkelerin yerli "İki Buçuk Adam" dizisinde
kültürleri yer alır. hegemonyalarını cinsiyetçilik, kadın düşmanlığı ve fuhuş o
dayatmak istiyorlar. Neoliberal güç kadar var ki, oyunculardan Angus T. Jake
merkezleri, çıkarlarına ulaşmak için Harper karakterini canlandıran Jones, bir
kolektiviteye, radikal laikliğe ve keresinde "Two and a Half Men" dizisinin
geleneksel kurumların gücünün izlenmemesi gerektiğini ve bununla
çöküşüne karşı bireyciliği teşvik eder. bir "kafanızı çöple doldurun" demişti. Ayrıca,
aile gibi. Toplu meclis ilişkisinin olmadığı bu dizinin Hıristiyan ilkelerine aykırı
toplumlar dayanışmacı, sağlam aile ve "pislik" ile dolu olduğuna inanıyor.6.
inancın, devlet değerlerinin ve siyasi "The Big Bang Theory" dizisi cinsiyetçilik
otoritelerin olmadığı toplumlar marjinal ve kadın düşmanlığı içermiyor ama dine
ve anlamsızdır. Bununla birlikte, dünya meydan okuyor. Bu dizinin birkaç bölümü
çapında neoliberal doktrinin arkasında hakkında bir fikir7, göze çarpan diyaloglar var
küreselleşme fikirlerine karşı bir direniş
6 https://www.bitno.net/vijesti/jake-harper-iz-dva-
var. Bu nedenle, çeşitli medya içerikleri yarı-insan-serisi-tanrısız-pisliktir/
ve hatta Hollywood sitcomları 7 https://serijesaprevodom.net/serije-online/
aracılığıyla, bilinçli veya bilinçsiz olarak thebig-bang-theory-online/the-big-bang-theory-
sezona-1-sa-prevodom-hd-online-serijeonline
111
© 2021 Politeia dergisi (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu, açık erişimli ve dağıtılmış bir makaledir.
"Creative Commons" lisansına uygundur (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
çoğu zaman din ve müminlerle alay ederler. REFERANSLAR
POLITEIA · 2021 · Yıl 11 · Hayır. 22

Bu büyük ölçüde bilim adamlarının, özellikle


de doğa bilimlerinden gelenlerin, bilime Duverger, M. (1980). Janus: Batı'nın iki yüzü.
büyük ölçüde muhalif olan dini dogmalara Zagreb: Globus.
karşı tutumu ile ilgilidir.
Haywood, E. (2004). Siyaset. Belgrad: Clio.
6. SONUÇ
Düzenlendi, D. (1997). Demokrasi ve
Önceki bölümlerde, en önemli Küresel Düzen: Modern Devletten
Hollywood durum komedilerinden Kozmopolit Yönetişime. Belgrad: Filip
bazılarında tanıtıldığını fark ettiğimiz birkaç Višnjić.
küreselcilik fikrini tanımlamıştık. Ana
küreselleştirici güç olarak Amerika Birleşik Jagić, S., Vucetic, M. (2012). Küreselleşme
Devletleri'nin gücünü ve dünya çapında süreçleri ve kültürü, içinde: Acta Iadertina.
popüler olan bu diziler çerçevesinde diğer Zadar: Zadar Üniversitesi.
ülkelerin aşağılıklarını çeşitli, çoğunlukla
komik durumlar aracılığıyla teşvik etmekle Kecmanović, N. (2011). Hükümet unsurları.
ilgilidir. Aynı şey, Batı'nın ekonomik Belgrad: Chigoja Basın.
gücünü sergileme fırsatının kaçırılmadığı
ekonomi için de geçerli. Politik ve Klein. (2008). Şok Doktrini: Felaket
ekonomik güce ek olarak, analiz edilen Kapitalizminin Yükselişi. Zagreb: VBZ.
dizilerde sıklıkla tanıtılmaktadır.
batı kültürünün ve batı değerlerinin gücü - Komarić, B. (2019). House of Cards,
haberler ve neredeyse ırkçı çıkarımlar karmaşık Büyük Veri analitiği temelinde oluşturulan
Batılı olmayan kültürlerin ve halkların mega popüler seri. https://www.racunalo.com/
özgürlüğü. İncelenen dizilerde ("House house-of-cardsmega-popularna-serija-nastala-na-
of Cards", "The Americans", "Two and a temeljukompleksne-big-data-analitike/ adresinden
Half Men" ve "The Big Bang Theory") alındı.
bireycilik ve laiklik teşvik edilirken,
geleneksel davranış biçimleri ve değerler Hırvat Radyo ve Televizyon Sözlüğü. (t.d.).
çöküyor. https://obljetnica.hrt.hr/leksikon?s=s#sitcom
Bahsi geçen tezler, Hollywood sitcomlarını adresinden alındı.
bilinçsizce Batı dünyasının küreselleşen
güçlerinin kültürel hegemonyasını ilerletme ve Stojanović, S. (2016). Tarihin sonu ve dönüşü
gerçekleştirme araçlarından biri haline getiriyor. arasındaki küreselleşme, içinde: Vojno delo.
Hollywood sitcomlarının popülaritesi, belirli Batı Belgrad: Sırbistan Cumhuriyeti Savunma
POLITEIA · 2021 · Cilt 11 · Sayı 22

değerlerinin küresel olarak benimsenmesinin ve Bakanlığı, Belgrad'daki Savunma Üniversitesi


küresel bir düşünce ve değer modelinin ve Stratejik Araştırma Enstitüsü.
yaratılmasının yoludur.
dünyanın dışında. Küresel poli-Willimon, B. (2013) yoludur. Kart Evi. Dünyanın siyasi
ve ekonomik hegemonyası. https://www.imdb.com/title/tt1856010/?
ref_=nv_sr_srsg_0 adresinden alındı.

112
© 2021 Politeia (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, şartlar ve koşullar altında dağıtılan açık erişimli bir makaledir.
Creative Commons Atıf lisansının sürümleri (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
Zgorelec, AM (2017). Durum komedisi The Big Bang
Theory'de Kızılderililer ve Hint kültürü hakkında
önyargılar ve klişeler. https:// adresinden alındı
zir.nsk.hr/islandora/object/unin:1375/
datastream/PDF/download.

Simović V., HOLLYWOOD SITCOM'LARINDA KÜRESELİZMİN FİKİRLERİ, s. 99-114

113
© 2021 Politeia dergisi (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu, açık erişimli ve dağıtılmış bir makaledir.
"Creative Commons" lisansına uygundur (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)
Vlade Simovic Teftiş kağıdı
POLITEIA · 2021 · Yıl 11 · Hayır. 22

HOLLYWOOD SITCOM'LARINDAKİ KÜRESELİZM FİKİRLERİ

anahtar kelimeler: Özet


Küreselleşme, küreselleşme,
Hollywood sitcomları. Küreselleşme yüzyıllardır devam eden bir süreçtir. İnsanlar doğal
olarak eyalet sınırlarını aşma eğilimindedir. Bazıları dünyayı
Yazar: tanımanın kültürel nedenlerinden, bazıları ekonomik olanlardan ve
Dr. Vlade Simović, Banja diğerleri politik olanlardan. Zamanla küreselleşme fikri ortaya çıktı.
Luka Üniversitesi Siyasal Büyük şirketleri ve ülkelerini güçlendirmek amacıyla dünyanın
Bilgiler Fakültesi'nde küresel ithalatının yönlendirilmiş bir faaliyetini ima etti. Bunlar
Doçenttir.
öncelikle Amerika Birleşik Devletleri'nin şirketleri ve siyasi
seçkinleridir. Bu küreselleşme fikirleri, askeri ve siyasi tahakküm
Yazışma: yoluyla, yeni teknolojiler yoluyla ve aynı zamanda kültür ve medya
vlade.simovic@fpn.unibl.org aracılığıyla daha fazla ekonomik karşılıklı bağımlılık ve devletlerin
egemenliğinin kaldırılması yoluyla modern dünyaya tanıtılmakta ve
Alan: ithal edilmektedir. Bu bağlamda Hollywood dizileri de önemli bir rol
Siyasi teori oynamaktadır. Bu araştırma, The House of Cards, The Americans,
The Big Bang Theory ve Two and a Half Men gibi Hollywood'un en
çok izlenen sitcomlarının içeriklerini inceleyerek, bu dizilerin
küreselleşmenin hangi fikirlerini ne şekilde yaydığını tespit ediyor.
Bu, dünyanın küreselleşme sürecinde Batı medyasının ve kültürünün
önemi sorusunu gündeme getiriyor.

DOI:
10.5937/politeia0-33923
POLITEIA · 2021 · Cilt 11 · Sayı 22

Kağıt alındı:
13.09.2021.

Kabul edilen kağıt


yayınlanıyor:
11.12.2021.

114
© 2021 Politeia (politeia.fpn.unibl.org) tarafından yayınlanmıştır. Bu makale, şartlar ve koşullar altında dağıtılan açık erişimli bir makaledir.
Creative Commons Atıf lisansının sürümleri (http://creativecommons.org/licenses/by/3.0/rs)

You might also like