Professional Documents
Culture Documents
Isem 2017 OABT-1 Tarih
Isem 2017 OABT-1 Tarih
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Genel Yetenek Testi için ayrılan kısmına işaretleyiniz.
1. XVIII. yüzyıla kadar Avrupa ve İslam dünyası 3. Orta Taş (Mezolitik) Çağı’nda, çakmak taşından
tarihçiliğinde etkili olan, hikâyeci tarih yazıcı- yapılan, günlük yaşamda kullanılmaya elverişli
lığının ilk örneği sayılan eser aşağıdakilerden olan küçük araç gereçlere verilen ad aşağıdaki-
hangisidir? lerden hangisidir?
A) Chronica A) Yonga
B) Exempla B) Mikrolit
C) Historia C) Natufyen
D) Romaika D) Obsidyen
E) Bibliotheke Historike E) Mousterian
ya yın cılık
2. Mübahat Kütükoğlu, Tarih Araştırmalarında Usül 4. Aşağıdaki mit çeşitlerinden hangisinin açıkla-
ise m
A) Terkip B) Tasnif
C) Tenkit D) Tahlil
E) Üslup
5. I. Sardur tarafından kurulan, yivli çanak çömlek 7. ● Asya Hun İmparatorluğu’nun devamı olarak ka-
tekniğini geliştiren ve Şamran (Meua) Kanalı’nı bul edilmişlerdir.
inşa eden Anadolu uygarlığı aşağıdakilerden
● Çin’in kuzeyinde kurulan bu devletin halkının
hangisidir?
büyük bir kısmını on dokuz Hun kabilesi oluş-
turmuştur.
A) Hititler
● İsimlerinin anlamı Kâşgarlı Mahmut tarafından
B) İyonyalılar
“saygıdeğer ve ulu” şeklinde ifade edilmiştir.
C) Lidyalılar
Yukarıda bazı özellikleri verilen ve bir süre son-
D) Frigler ra tamamen Çinlileşen Türk devleti aşağıdaki-
E) Urartular lerden hangisidir?
A) Tölesler B) Tabgaçlar
C) Juan-Juanlar D) Ogurlar
E) Kumanlar
ya yın cılık
ise m
6. Anadolu’da Neolitik Dönem’e ait kalıntıların bu- 8. VI ve VII. yüzyıllarda Kazakistan bozkırlarında
lunduğu yerler arasında aşağıdakilerden hangi- yaşayan Türk kökenli boyların genel adı aşağı-
si gösterilemez? dakilerden hangisidir?
A) Antalya-Beldibi A) Tarduş
B) Gaziantep-Sakçagözü B) On-ok
C) Diyarbakır-Çayönü C) Töles
D) Konya-Çatalhöyük D) Uygur
E) Burdur-Hacılar E) Hiung-nu
9. 568 yılında Bizans İmparatoru II. Justinus ta- 11. Abbasi Halifesi Muktedir Billah’tan, halkına
rafından İstemi Yabgu’ya gönderilen ve kendi İslam’ı öğretecek din adamları ile cami ve kale
adıyla anılan bir seyahatnamesi bulunan elçi yapacak mimarlar isteyen İtil Bulgar Hüküm-
aşağıdakilerden hangisidir? darı Almış Han’a gönderilen heyetin kâtipliğini
yapan ve bu geziyi seyahatnamesinde anlatan
A) Basileus seyyah aşağıdakilerden hangisidir?
B) Diokletion
A) İbn Arabi
C) Nikeferos
B) İbn Heysem
D) Angelos
C) İbn Fadlan
E) Zemarkhos
D) İbn Havkal
E) İbn Battuta
ya yın cılık
ise m
A) Kalıng B) Orun
C) Yumuş D) Törün
E) Evdeş
12. Müslümanların Avrupa’daki ilerleyişinin durma- 14. Dönemin en tanınmış âlimlerinden olan Muvaf-
sına neden olan ve Belatüşşüheda adı ile de bi- fakuddin Abdüllatif (Abdüllatif el-Bağdadi) aşa-
linen savaş aşağıdakilerden hangisidir? ğıdaki Türk beyliklerinden hangisi döneminde
Erzincan’a davet edilmiştir?
A) Kadiks
A) Danişmentliler
B) Puvatya
B) Artuklular
C) Haristan
C) Saltuklular
D) Nehrevan
D) Mengücekliler
E) Yermük
E) Sökmenliler
ya yın cılık
13. Emevilerde yönetime geldiğinde, halka zul- 15. Aşağıdaki gelişmelerden hangisi Anadolu Sel-
ise m
meden veya sevilmeyen yöneticileri görevden çuklu Devleti Sultanı II. Kılıç Arslan Dönemi’nde
alan, mevali adlı Arap olmayan Müslümanlar- yaşanmamıştır?
dan alınan haksız vergileri kaldıran, Kuzey Af-
rika’daki Berberîlerin, Maveraünnehir ve Sind A) Şahin Şah’ın isyanının bastırılması
bölgelerinde yaşayan Türklerin Müslüman
B) Danişmentlilere son verilmesi
olmalarında etkili olan halife aşağıdakilerden
hangisidir? C) Bizans’ın Türklere karşı savunma durumuna
geçmesi
A) Ömer b. Abdülaziz
D) Anadolu’nun Türk yurdu olduğunun kesinleş-
B) Amr b. Said mesi
16. Nizamiye Medreselerinin Türk eğitim tarihinde 18. Osmanlı Devleti’nde mahkemelere ait kanunla-
bir dönüm noktası olarak kabul edilmesinde rı ve yargı kararlarını, Adliye Nezaretinin genel
yazışmalarını yayımlamak ve Nizamiye Mahke-
I. önceki dönem medreselerinin süreklilik göster-
melerinin hâkimlerine yardım etmek amacıyla
memesi,
21 Nisan 1873 tarihinde padişah iradesiyle çıka-
II. sistemli bir yapının ve eğitim programlarının rılan yayın organı aşağıdakilerden hangisidir?
olması,
A) Ceride-yi Resmiye
III. medrese eğitiminin kurumsallaştırılmasının
sağlanması B) Muharrem Kararnamesi
D) II ve III E) I, II ve III
ya yın cılık
17. Hükümdarın eli demektir. Onlar işlerini bu eller ile 19. Osmanlı Devleti’nde
görürler. Beylerin yükünü yüklenen, beyliğin teme-
ise m
lini sağlamlaştıran kişidir. O, iyi olursa bey rahat I. asker sayısı ve vergi oranının belirlenmesi,
uyur. Beyden sonra hareket ve söz ile memlekete II. mülk ve tımarların kaydedilmesi,
hükmeden insandır.
III. vergi tutarının hesaplanması
Kutadgu Bilig adlı eserde hakkında bu bilgiler
verilen devlet görevlisi aşağıdakilerden hangi- uygulamalarından hangilerinin tahrir işlemi
sidir? kapsamında olduğu söylenebilir?
C) Hacip
D) Candar
E) Amil
20. Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde hekimlik ya- 22. Osmanlı Devleti’nde 1775 yılında esham adı
pan, özellikle idrar yolu hastalıkları ve bitkiler- verilen senetlerin piyasaya sürülmesinde ve iç
den ilaç yapma konularında uzman olan, ünlü borçlanmaya gidilmesinde
hekim Ahi Çelebi’nin hocalığını yapan ve İbn
I. yapılacak ıslahatlar için mali kaynağa ihtiyaç
Zehebî olarak da bilinen bilim insanı aşağıdaki-
duyulması,
lerden hangisidir?
II. azınlıklara yönelik ıslahatların yapılma zorun-
A) Sabuncuoğlu Şerafettin luluğunun olması,
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) I ve III E) I, II ve III
ya yın cılık
ise m
I. ümera,
III. seyfiye
D) I ve II E) I, II ve III
23. ● Karolenj İmparatorluğu’nun topraklarının Din- 25. 1815 yılında toplanan Viyana Kongresi’ni dü-
dar Ludwig’in üç oğlu arasında paylaşılmasına zenleyen devletler tarafından ortaya atılan,
neden olmuştur. Avrupa’da mevcut düzeni korumayı, ulusçu
faaliyetleri önlemeyi ve çok uluslu monarşileri
● Avrupa’daki feodal düzene ilişkin usul ve ilkele-
korumayı amaçlayan sisteme verilen ad aşağı-
ri belirleyen antlaşmadır.
dakilerden hangisidir?
● Antlaşma ile bugünkü Batı Avrupa ülkelerinin
ortaya çıkışına zemin hazırlanmıştır. A) Metternich
24. Reform Hareketleri sonucunda etkisini kaybeden 26. Ağır vergiler nedeniyle Amerika’daki kolonile-
Kilise tarafından karşı reform faaliyetleri başlatıl- rin kendisine savaş ilan ettiği ve yapılan savaş-
mıştır. İtibarını tekrar kazanmak ve Katolikliği daha ta mağlup olan Avrupa devleti aşağıdakilerden
da güçlendirmek isteyen Kilise, kurulan bazı tari- hangisidir?
katları da desteklemiştir.
A) Fransa
Buna göre; İgnatius de Loyola’nın başkanlığın-
da kurulan, Kilise tarafından desteklenen ve İsa B) Hollanda
Cemiyeti olarak da bilinen tarikat aşağıdakiler- C) İspanya
den hangisidir?
D) İngiltere
A) Dominiken E) Portekiz
B) Cizvit
C) Fransisken
D) Benedikten
E) Kluni
27. Fransız İhtilali’nin getirdiği fikirleri kendi ülke- 29. Sultan Abdülmecit Dönemi’nde Boğaz’daki yol-
leri için tehlikeli gören Avusturya, Prusya, İngil- cu nakliyatı için kurulan ve ilk yerli anonim şir-
tere ve İspanya gibi bazı devletlerin Fransa’ya ket olarak kabul edilen oluşum aşağıdakilerden
karşı başlattıkları, 1793-1815 yılları arasında hangisidir?
yaşanan savaşlara verilen ad aşağıdakilerden
hangisidir? A) Terkos Şirketi
B) Şirket-i Hayriye
A) Yedi Yıl Savaşları
C) Millî Mahsulat Şirketi
B) Kutsal İttifak Savaşları
D) Şömendöfer Kumpanyası
C) Koloni Savaşları
E) Millî İnşaat-ı Bahriye
D) Otuz Yıl Savaşları
E) Koalisyon Savaşları
ya yın cılık
ise m
28. Katoliklerin, Protestan mezhebinin varlığını 30. Bu hamiyetli ve cesur kişi olmasaydı İstanbul’un
resmen kabul etmelerini sağlayan antlaşma resmen işgalini öğrenmek için kim bilir ne zamana
aşağıdakilerden hangisidir? kadar bekleyip duracaktık.
31. Sivas Kongresi’nin kongreye davet edilenlerin 33. Atatürk’ün devletçilik ilkesinde
yarısı kadar delege sayısı ile toplanmasında
I. iktisadi teşebbüslerin sadece devlet tarafından
I. delegelere baskı yapılması, yapılması,
II. maddi açıdan sıkıntıların yaşanması, II. özel teşebbüslerin devlet kontrolünden çıkarıl-
ması,
III. Sivas’ın güvenliği ile ilgili olumsuz söylentilerin
olması III. devletin özel sektör ile iş birliği hâlinde olması
ya yın cılık
ise m
A) I. İnönü
B) Sakarya
C) II. İnönü
D) Büyük Taarruz
E) Aslıhanlar-Dumlupınar
34. Atatürk Dönemi’nde izlenen nüfus politikası 36. Türkiye’nin yabancı okullarla ilgili olarak aldı-
düşünüldüğünde aşağıdaki politikalardan han- ğı kararlara İngiltere, Fransa ve İtalya’nın itiraz
gisinin bu dönemde uygulanması beklenemez? etmelerinde aşağıdaki amaçlardan hangisinin
etkili olduğu söylenemez?
A) Göçmenlere gümrük muafiyetinin getirilmesi
A) Kendi öğrencilerinin Türkiye’de eğitim almala-
B) Nüfus komisyonlarının kurulması
rını sağlamak
C) Doğum kontrolüne dair uygulamaların serbest
B) Türkiye’nin iç işlerini takip edebilmek
bırakılması
C) Okulların Türkiye tarafından denetlenmesini
D) Çok çocuklu ailelere tarım arazisi yardımının
önlemek
yapılması
D) Misyonerlik faaliyetlerini sürdürebilmek
E) Fazla çocuk sahibi olanlara yol vergisi muafiye-
tinin getirilmesi E) Türkiye’de özel haklarla ilgili uygulamaları ye-
niden başlatmak
ya yın cılık
ise m
35. Belleten dergisi ile ilgili olarak 37. Almanya ile Sovyet Rusya arasında 1922’de
imzalanan ve I. Dünya Savaşı’ndan sonra ulus-
I. Latin alfabesiyle yayımlanan ilk tarih dergisi lararası alanda yalnız bırakılan Almanya’nın
olması, Sovyet Rusya ile yakınlaşmasını sağlayan ant-
II. Halkevlerinin süreli yayın organı olması, laşma aşağıdakilerden hangisidir?
38. İkinci Dünya Savaşı’nın Doğu Cephesi’nde Sov- 40. 1987 yılında düzenlenen referandum sonucu si-
yet Rusya ordusuyla Mihver Devletlerin ordusu yaset yasakları kaldırılan politikacılar arasında
arasında yapılan, tarafların tüm güçlerini ortaya aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
koyduğu ve Mihver Devletlerin başarısızlığıyla
sonuçlanan savaşlara verilen ad aşağıdakiler- A) Necmettin Erbakan
den hangisidir?
B) Alparslan Türkeş
D) Marita
E) Barbarossa
ya yın cılık
ise m
41. Neşe Öğretmen, öğrencilerine izlettiği tarihî bir fil- 43. Aşağıdakilerden hangisi tarih öğretiminde kul-
min neyi çağrıştırdığını öğrenmek için öğrencileri- lanılan not alma tekniklerinden biri değildir?
ne sözlü sınav yapmıştır.
A) Matris tekniği
Buna göre, Neşe Öğretmen sözü edilen çalış-
mayla, Littledeyke ve Huxford’un yapılandırma- B) Anahat tekniği
cılık anlayışının hangi basamağına yönelik bir C) Aynen kaydetme tekniği
etkinlik yapmıştır?
D) Soru tekniği
A) Yönlendirme E) Cornell tekniği
B) Ortaya çıkarma ve şekillendirme
C) Yeniden yapılandırma
D) Uygulama
E) Yeniden inceleme
ya yın cılık
44. Metnin içeriğinin bir bölümünü ya da tamamı- 46. Maarif-i Umumiye Nizamnamesi ile Darülfünun-
nı yansıtmak için kullanılan resimler Carney ve da okutulan ilk tarih dersi aşağıdakilerden han-
Levin’e göre aşağıdaki resim türlerinin hangisi gisidir?
kapsamındadır?
A) Tarih-i Umumi
A) Dönüştürücü resim
B) Muhtasar Tarih-i Osmani
B) Yorumlayıcı resim
C) Tarih-i Hikmet
C) Süsleyici resim
D) Fezleke-i Tarih-i Osmani
D) Açıklayıcı resim
E) Millî Tarih
E) Düzenleyici resim
45. I. Yoğunlaşma
ya yın cılık
II. Özümseme
III. Anlama
IV. Hatırlama
V. Genişletme
ise m
A) I - II - V - III - VI - IV
B) V - IV - III - II - I - VI
C) I - III - IV - II - V - VI
D) III - IV - V - II - VI - I
E) VI - V - I - II - IV - III
47. Zaman kapsülleri belirli bir zaman periyodu için 49. Aşağıdakilerden hangisi tarih eğitiminde amaç-
nesnelerin ve kanıtların toplanmasıyla oluşur. lanan bilişsel yeterliliklerden biri değildir?
ya yın cılık
48. Tarih öğretmeni Ersan, Büyük Selçuklu Devleti ta- 50. Kurtuluş Savaşı Dönemi Osmanlı aydınını ve
ise m
rihini anlatırken Melikşah hakkında kaynakların ye- İstanbul’un destansı direnişini roman kahra-
tersiz olduğunu, Melikşah’ın hayatının bir kısmının manı Kâmil Bey önderliğinde öğrencilerine ka-
tarihçilerin eldeki bilgilerle zihinlerinde oluşturdu- zandırmak isteyen Çiğdem Öğretmen aşağıdaki
ğunu belirtmiştir. romanların hangisini dersinde işlerse amacına
ulaşmış olur?
Buna göre, Ersan Öğretmen, tarihçilerin aşağı-
daki yöntemlerden hangisini kullandığını belirt- A) Esir Şehrin İnsanları
miştir?
B) Sinekli Bakkal
A) Tarihsel Canlandırma C) Sahnenin Dışındakiler
B) Tarihsel İmgelem D) Kalpaklılar
C) Analoji E) Yaban
D) Historizm
TEST BİTTİ.
16
CEVAPLARINIZI KONTROL EDİNİZ.
2016- ÖABT/ TAR TA R İH TG D E NE M E Ç Ö ZÜM - 1
1. XVIII. yüzyıla kadar Avrupa ve İslam dünyası tarihçi- 4. Geçmişte yaşamış milletlerin inandıkları tanrılardan,
liğinde etkili olan hikâyeci tarih yazıcılığının ilk örneği kahramanlardan veya olağanüstü varlıklardan bahse-
Heredot tarafından kaleme alınan Historia adlı eser- den hikâyeler mit olarak adlandırılmıştır. Mitler daha
dir. Hikâyeci tarih yazıcılığında yer ve zamandan söz çok, evrenin yaratılışı ve türeyişi hakkında anlatılanlar-
edilmekle birlikte, neden-sonuç ilişkisi üzerinde fazla dan oluşur. Esasen mitler, milletlerin köken arayışı ola-
durulmamıştır. Heredot, olayları peşpeşe sıralamış ve rak kabul edilebilir. Kült mitleri, bir ilahın gücünü gös-
bir düzen içinde aktarmıştır. Bu nedenle Eski Yunanda teren kutlamaları açıklar. Sosyal mitler, o anki sosyal
MÖ V. yüzyılda yaşamış olan Heredot’un adı geçen değerleri güçlendirmeyi amaçlar. Prestij mitleri, kutsal-
eseri bu türün ilk örneği olarak kabul edilmiştir. lık atfedilen bir halk veya kahramanı; köken mitleri ise
bir isim, gelenek, nesne veya canlının kökenini anla-
A B C D E
tır. Ancak belirli dinî uygulamaların yapılışını anlatan
mitlere ritüel mitleri adı verilir. Eskatolojik mitler genel
olarak insanoğlunun ve evrenin sonunu konu edinir.
A B C D E
2. Mübahat Kütükoğlu, verilen sözlerde düşüncelerini
dile getirirken tenkit yöntemini kullanmıştır. Tarih bili-
minin yöntemi; tarihî olayları incelemek, anlamak ve
açıklamaktır. Olaylar hakkında doğru bilgi edinmek
için o dönemden kalan ve olaya tanıklık edecek belge
ve bulguların incelenmesi gereklidir. Bunun için kay-
nak tarama, tasnif, tahlil, tenkit ve terkip yöntemleri
kullanılır. Tenkit aşamasında kaynakların doğruluk de-
recesi, güvenilirliği, yazıldığı tarih, yazarı ve aynı olay- 5. I. Sardur tarafından kurulan, yivli çanak çömlek tek-
dan bahseden farklı kaynaklar arasındaki uyum ya da niğini geliştirdikleri düşünülen ve Şamran (Menua)
uyumsuzluk araştırılır. Kütükoğlu, sözlerinde olaylara Kanalını inşa eden Anadolu uygarlığı Urartulardır.
şahit olmadan, bizzat görmüş gibi anlatan yazarları Doğu Anadolu’da Hurriler tarafından kurulan Urartular
ya yın cılık
A B C D E
lan ve günlük yaşamda kullanılmaya elverişli olan kü-
çük araç gereçlere mikrolit adı verilir. Özgün buluntular
olarak kabul edilen mikrolit, Paleolitik Dönem’de kulla-
nılan hantal aletlerin yerini almıştır. Mezolitik Çağ, in-
sanların avcılık ve toplayıcılık ile geçindiği, mağara ve
kaya sığınaklarında yaşadığı bir dönemdir. Dönemin
sonunda ateş bulunmuştur. Mikrolit adlı küçük aletlerin
bu dönemde ortaya çıkmasında değişen doğa şartları
sonucu av hayvanlarının küçülmesi etkili olmuştur.
Yonga; kesilen, yontulan veya rendelenen bir şeyden 6. İnsanların ovalara ve su kenarlarına inmeye, toprağı
çıkan iri parçaya verilen addır. işlemeye başladıkları ve ilk kez köylerin kurulduğu dö-
nem Neolitik (Yeni Taş) Çağ’dır. Bu çağda insanoğlu,
Natufyen, Doğu Akdeniz Bölgesi’nde günümüzden
yiyecek ve içeceğini muhafaza etmek amacıyla kilden
yaklaşık olarak 12.000 yıl öncesinde yaşamış olan
küpler, çanak ve çömlekler yapmıştır. Neolitik Çağ’a
topluluklara özgü bir kültür evresidir.
ait kalıntıların bulunduğu yerler arasında Gaziantep
Obsidyen, volkanik kökenli bir cam türüdür ve özellikle Sakçagözü, Diyarbakır Çayönü, Konya Çatalhöyük
Neolitik Çağ’da alet yapımında bir ham madde olarak ve Burdur Hacılar gösterilebilir. Ancak Antalya Beldibi
yoğun bir şekilde kullanılmıştır. Mağarası, Eski Taş ve Orta Taş Çağı’na ait kalıntıların
bulunduğu bir mağaradır.
Mousterian, Orta Paleolitik Çağ’ın alet teknolojisine
verilen addır. A B C D E
A B C D E
7. Asya Hun İmparatorluğu’nun devamı olarak kabul edi- 11. Abbasi Halifesi Muktedir Billah’tan, halkına İslam’ı
len, halkının büyük bir kısmı Hun kabilelerinden olu- öğretecek din adamları ile cami ve kale yapacak mi-
şan ve Çin’in kuzeyinde kurulan devlet Tabgaçlardır. marlar isteyen İtil Bulgar Hükümdarı Almış Han’a
Tabgaçların isimlerinin anlamı Kâşgarlı Mahmut tara- gönderilen heyette yer alan, heyetin kâtipliğini yapan
fından “saygıdeğer” ve “ulu” şeklinde ifade edilmiştir. ve bu geziyi seyahatnamesinde anlatan seyyah İbn
Tai şehrini merkez olarak kullanan Tabgaçlar, ege- Fadlan’dır. İbn Fadlan, eserinde Bulgarların yaşam
menlik alanlarını Moğolistan içlerine kadar genişlet- tarzından, suçlara verdikleri cezalardan, ölü gömme
mişler, Budizm ve Konfüçyanizm’in etkisiyle zamanla âdetlerinden, ekonomik durumlarından ve devlet yö-
Çinlileşmişlerdir. İbrahim Kafesoğlu, Tabgaçların Çin- netimlerinden söz etmiştir.
ce adlarının Wei olduğunu ifade etmiştir.
A B C D E
A B C D E
8. VI ve VII. yüzyıllarda Kazakistan bozkırlarında ya- 12. Müslümanların Avrupa’daki ilerleyişinin durmasına
şayan Türk kökenli boyların genel adı Töleslerdir. neden olan ve Belatüşşüheda adı ile de bilinen sa-
Baykal Gölü’nün doğusunda Karadeniz’in kuzeyine vaş Puvatya Savaşı’dır. Müslüman Araplar 711’de
kadar ulaşan geniş coğrafyada yaşayan Tölesler, çok yaşanan Kadiks Savaşı ile İspanya’yı fethetmiş ve
sayıda boylara sahip olmuşlardır. Tölesler, Göktürkler Avrupa’da ilerlemişlerdir. Bu fetihte Musa bin Nusayr
tarafından itaat altına alınmışlar ve böylece Göktürk tarafından görevlendirilen Tarık bin Ziyad etkili olmuş-
Devleti’nin kurulmasında da etkili olmuşlardır. Orhun tur. Ancak Müslüman Arapların bu ilerleyişi Franklarla
Abideleri’nde ve Çin kaynaklarında kendilerinden söz yapılan Puvatya Savaşı (732) ile sona ermiş ve bu sa-
edilen Töleslerin Hun neslinden geldikleri kabul edil- vaştan sonra Müslümanlar Avrupa’da toprak kaybet-
mektedir. Prof. Dr. Ahmet Taşağıl, Töleslerin belirli bir meye başlamışlardır.
yerde ikâmet etmediklerini, dağları ve vadileri takip
A B C D E
ederek yaşadıklarını ifade etmiş ve ok atmada usta
ya yın cılık
olduklarını belirtmiştir.
A B C D E
13. Emevilerde yönetime geldiğinde halka zulmeden veya
sevilmeyen yöneticileri görevden alan, mevali adlı
Arap olmayan Müslümanlardan alınan haksız vergileri
9. 568 yılında Bizans İmparatoru II. Justinus tarafından kaldıran, Kuzey Afrika’daki Berberîlerin, Maveraünne-
İstemi Yabgu’ya gönderilen ve kendi adıyla anılan bir hir ve Sind bölgelerinde yaşayan Türklerin Müslüman
ise m
seyahatnamesi bulunan elçi Zemarkhos’tur. Erdoğan olmalarında etkili olan halife Ömer bin Abdülaziz’dir.
Merçil, İstemi Yabgu’nun Zemarkhos’u iki tekerlekli al- Bu dönemde yeni fetihler yapmak yerine sınırlar için-
tın bir taht üzerinde otururken huzuruna kabul ettiğini de adaletli bir yönetim oluşturmaya çalışan Ömer bin
belirtmiştir. Zemarkhos, Sasanilere karşı diplomatik Abdülaziz, ihtişamlı ve lükse dayalı yaşam tarzını kal-
münasebetlerin geliştirilmesi amacıyla gelmiş, yazmış dırmış ve sade bir hayat sürmeye çalışmıştır. Ömer
olduğu seyahatnamede Göktürklerin yaşam tarzından bin Abdülaziz, kendisinden önceki halifelerin baskı yo-
ve devlet yönetiminden de bahsetmiştir. luyla sağlayamadığı sosyoekonomik düzeni, hoşgörü
ile gerçekleştirmiş bir halifedir.
A B C D E
A B C D E
15. Anadolu Selçuklu Devleti Sultanı II. Kılıç Arslan 1155- 18. Osmanlı Devleti’nde mahkemelere ait kanunları ve
1192 yılları arasında hükümdarlık yapmıştır. Bu dö- yargı kararlarını, Adliye Nezaretinin genel yazış-
nemde kardeşi Şahin Şah’ın çıkardığı isyanı bastıran malarını yayımlamak ve Nizamiye Mahkemelerinin
II. Kılıç Arslan, Tokat, Niksar ve Sivas’ı ele geçirerek hâkimlerine yardım etmek amacıyla 21 Nisan 1873 ta-
Danişmentlilere son vermiştir. 1176’da Bizans ile ya- rihinde padişah iradesiyle çıkan yayın organı Ceride-yi
pılan Miryokefalon Savaşı’nı kazanan II. Kılıç Arslan, Mehakim’dir. Ceride-yi Mehakim’in çıkarılması, hukuk
Anadolu’nun Türk yurdu olduğunun kesinleşmesini devleti olma yolunda atılan önemli bir adım olarak ka-
sağlamıştır. Bu savaş ile Bizans, Türklere karşı savun- bul edilmiştir. Yayının adı 1901’den sonra Ceride-yi
ma durumuna geçmiştir. Ancak İznik Rum Devleti ile Mehakim-i Adliye olmuştur. İsminde daha sonra birkaç
Alaşehir Savaşı’nın yapılması, I. Gıyaseddin Keyhüs- kez daha değişiklik yapılmış ve Ceride-yi Adliye adı ile
rev Dönemi’nde yaşanan bir gelişmedir. 1928’e kadar yayın hayatına devam etmiştir.
A B C D E A B C D E
A B C D E
A B C D E
22. Osmanlı Devleti’nde 1775’te esham adı verilen iç 26. Yedi Yıl Savaşlarında başarılı olmasına rağmen eko-
borçlanma senetleri piyasaya sürülmüştür. Bu duru- nomisi bozulan İngiltere, sömürgelerine ve kolonileri-
mun nedenleri arasında yapılacak ıslahatlar için mali ne ağır vergiler koymuştur. Bunun üzerine Amerika’da
kaynağa ihtiyaç duyulması (I), 1774’te Rusya ile im- bulunan İngiliz kolonileri isyan çıkarmışlar ve topladık-
zalanan Küçük Kaynarca Antlaşması gereği Rusya’ya ları Philedelphia Kongreleri ile İngiltere’ye savaş ilan
savaş tazminatı ödenmesi zorunluluğunun olması (III) etmişlerdir. Koloniler ile İngiltere arasındaki savaşlar
gösterilebilir. Ancak bu dönemde azınlıklara yönelik sekiz yıl sürmüş ve İngiltere mağlup olmuştur. 1783 yı-
olarak ıslahat yapılması durumu söz konusu değildir. lında İngiltere, Amerika’daki kolonilerin bağımsızlığını
Nitekim azınlık sorunu XVIII. yüzyılda değil, XIX. yüz- tanımak zorunda kalmıştır.
yılda ortaya çıkmıştır.
A B C D E
A B C D E
A B C D E A B C D E
ya yın cılık
A B C D E A B C D E
30. “Bu hamiyetli ve cesur kişi olmasaydı İstanbul’un 34. Atatürk Dönemi’nde Türkiye’de nüfusun artmasına
resmen işgalini öğrenmek için kim bilir ne zamana yönelik bir politika izlenmiştir. Bu amaçla yapılan ça-
kadar bekleyip duracaktık.” diyen Mustafa Kemal’in lışmalar arasında
bu sözünde bahsettiği, Nutuk’ta da adı zikredilen ve
● göçmenlere gümrük muafiyetinin getirilmesi,
İstanbul’un işgalini Mustafa Kemal’e haber veren kişi
Manastırlı Hamdi Bey’dir. Hamdi Bey, İstanbul’un işgal ● nüfus komisyonlarının kurulması,
edildiği 16 Mart 1920 tarihinde yaşanan gelişmeleri
● doğumhanelerin kurulması,
Mustafa Kemal’e iletmiş bir telgraf memurudur. Be-
yaz şeritli İstiklal Madalyası alan Hamdi Bey’e Soyadı ● çok çocuklu ailelere tarım arazisi yardımının ya-
Kanunu’nun kabulünün ardından Mustafa Kemal tara- pılması,
fından “Martonaltı” soyadı verilmiştir.
● fazla çocuk sahibi olanlara yol vergisi muafiyetinin
A B C D E getirilmesi
37. Almanya ile Sovyet Rusya arasında 1922’de imza- 41. Ortaya çıkarma ve şekillendirme sayesinde, öğrenciler
lanan ve I. Dünya Savaşı’ndan sonra uluslararası sunumu yapılan nesne hakkındaki düşüncelerini daha
alanda yalnız bırakılan Almanya’nın Sovyet Rusya ile sağlıklı olarak ortaya koymuş olurlar. Örneğin öğren-
yakınlaşmasını sağlayan antlaşma Rapallo Antlaşma- cilerden sınıfa getirilen nesnenin veya izletilen filmin
sı’dır. Antlaşma ile taraflar dostluk ve iş birliği konula- neyi çağrıştırdığı ile ilgili olarak sözlü veya yazılı dü-
rında önemli bir adım atmışlardır. şüncelerini ortaya koymaları istenebilir.
A B C D E
43. Tarih derslerinde kullanılan not tutma teknikleri şun- 47. Zaman kapsülleri altı farklı konuda oluşturulabilir.
lardır: Kişisel zaman kapsülü, tarihi çocuğun hayatının bir
parçası hâline getirebilmek için yapılan zaman kap-
● Paragraf not tutma tekniği
sülleridir. Kişisel değişim zaman kapsülü, öğrencilere
● Anahat not tutma tekniği zaman içindeki değişimlerini hissettirmek için yapılan
zaman kapsülleridir. Aile zaman kapsülü, aile geçmişi
● Aynen kaydetme not tutma tekniği
öğrenen öğrencilerin kültürel geçmişiyle gurur duyup
● Matris (Grafiksel) not tutma tekniği kişisel öz güveninin arttırılmasını sağlamak için yapı-
lan zaman kapsülleridir. Ünlü kişilerin zaman kapsülü,
● Cornell not tutma tekniği
öğrencilerin tarihsel bilgisinin artmasını sağlamak ve
A B C D E aynı zamanda başkalarına yönelik empati ve anlayış
kazandırmak için yapılan zaman kapsülleridir. Kültür
zaman kapsülleri, öğrencilerin dünya tarihinde göze
44. Carney ve Levin’e göre; bir metin içerisinde kullanılan çarpan farklı insan grupları hakkında maddi-manevi
resimler kullanım amaçlarına göre beşe ayrılır: konularda tarihsel araştırma yapmalarını sağlamak
için yapılan zaman kapsülleridir. Sanat zaman kapsü-
● Süsleyici resimler: Bu tür resimler, metnin içeriğiy- lü, belirli bir zamanda yaşamış bir grubun meydana
le çok az ya da hiç ilişkisi olmayan resimlerdir. getirdiği sanatsal değeri olan ürünlerin toplanmasıyla
● Açıklayıcı resimler: Metnin içeriğinin bir bölümünü oluşturulan zaman kapsülleridir.
ya da tamamını yansıtmak için kullanılan resimler- A B C D E
dir. Bu tür resimler özellikle metnin anlamı zor bir
şekilde ifade edilen bir başka deyişle anlaşılması
güç metinlerin ifade edilmesini kolaylaştırmaya 48. İmgelem, öğretmenlerin, öğrencilerin hayal gücü ile
yönelik olarak kullanılan resimlerdir. yaptıkları her türlü yaratımdır. Tarihî olayları aydın-
● Düzenleyici resimler: Metnin içeriğiyle ilgili yapısal latmada kullanılan kanıtlar çoğu kez yeterli seviyede
bir çatı oluşturmada kullanılırlar. değildir. Detayları öğrenmek isteyen bir öğrenci bu
ya yın cılık
A B C D E
49. Tarih öğretiminde amaçlanan yeterlilikler şunlardır:
● Kişilik gelişimi
● İnsan ilişkileri
45. Tarih dersi öğretiminde kullanılan Mürder yönteminin
doğru sıralanışı şu şekildedir: ● Yurttaşlık sorumluluğu
● Ekonomik verimlilik
● Yoğunlaşma
● Değişme ve yaşamla başa çıkma
● Anlama
● Evreni, dünyayı ve yurdumuzu tanımak için bilgi
● Hatırlama birikiminden yararlanma
● Gözden geçirme
50. Esir Şehrin İnsanları Kemal Tahir’in 1956 yılında
A B C D E
yazdığı ve Mütareke Dönemi aydınlarını anlattığı “Esir
Şehir” üçlemesinin ilk kitabıdır. Eser Birinci Dünya Sa-
vaşı sırasında İstanbul’daki sivil aydınların durumunu
46. 1869’da yayımlanan Maarif-i Umumiye Nizamna-
ve İstanbul’un kahramanca direnişini konu edinir. Ana
mesi ile Darülfünunda okutulan ilk tarih dersi Tarih-i
kahramanlar; Kâmil Bey, Nermin Hanım, Ayşe, Fuat
Hikmet’tir. Muhtasar Tarih-i Osmani sıbyan mekteple-
Bey, Nedime Hanım, İhsan Bey, Ahmet Bey, Niyazi
rinde okutulmuştur. Fezleke-i Tarihi Osmani ise rüştiye
Ağabey, Ramiz Efendi ve Fatma Hanım’dır.
okullarında okutulmuştur.
A B C D E
A B C D E