Temel Analiz Tavsiyeleri | Borsa Emektarları ile

Sohbetler
borsakafasi.com/temel-analiz-tavsiyeleri-borsa-emektarlari-ile-sohbetler

13 Ocak 2021

“Borsa, korku değil eğlenceli bir gerilimdir… Şirket, bilançodaki rakamları

üretir psikoloji ise tahtadaki rakamları…”

Merhaba değerli okurlar. “Borsa Emektarları ile Sohbetler” yazı dizimizde bu sefer temel
analiz konusunda çoğunuzun tanıdığı,bildiği değerli büyüğüm hocamız Aziz Serin Hocayla
birlikteyiz.

Kendisiyle çok çok keyif alarak bir “temel analiz” soru-cevap söyleşisi yaptık. Eminim ki
sizlere çok faydalı bakış açıları katacak.

Uzatmadan başlayalım. İyi okumalar.

Merhabalar Hocam. Önce sizi tanımayanlar için kendinizi tanıtır

mısınız? Ne iş yaparsınız, memleket, mezuniyet.

Merhabalar Burak.

Öncelikle nazik davetin için teşekkür ederim.

1975 Yılında Kahramanmaraş’ta doğdum. O zamanlar Pazarcık ilçesine, daha sonra

Türkoğlu ilçesine bağlı olan Pınarhüyük köyünde geçti çocukluğum. İlk okulu köyümde
bitirdikten sonra orta okul eğitimime Kahramanmaraş’ta devam ederken o yıllarda
çiftçilikten umudunu kesen bir çok aile gibi 1986 yılında Gaziantep’e taşındık. 1 yıl da

1/8
Gaziantep de orta okula devam ettikten sonra, okul hayatım sonlandı ve çalışmaya çok
erken yaşlarda başlamak durumunda kaldım. 1991 yılında İstanbul’a geldim ve hala
İstanbul’da yaşıyorum. Metal kaplama sektöründe faaliyet yürüten bir atölyem var.
Evliyim, bir kızım ve bir oğlum var.

Finansal piyasalar ve borsa ile ilk nasıl tanıştınız hocam? Nasıl

başladınız? Kaç yıldır bu piyasada işlem yaparsınız?

Borsa ile 2005 yılında kardeşim vasıtası ile tanıştım. İlk o ilgi duymuştu, bütün engelleme
çabalarıma rağmen epey mücadele vermişti, zarar ederek geçirdiği bir zaman sonra hatırı
sayılır oranda para kazanınca hali ile benim de ilgimi çekti. O gün bugündür borsadayım.

Hisse senedi ilk dönem alım satım işlemlerimden bir zaman sonra, o zaman ki adı Vob
olan şimdi ise Viop olan piyasaya da ilgi duymaya başlamıştım. Fakat bu piyasa da
umduğumu bir türlü bulamadım. Ama ciddi bir zaman, emek ve para kaybettikten sonra
daha iyi bildiğim ve uyguladığım hisse senedi yatırımlarıma devam ettim. Hala da hisse
senedi yatırımlarım devam ediyor.

Kayıpsız öğrenilmiyor değil mi hocam? ‫ق‬

Malesef. Ama en unutulmayacak dersleri de bu kayıplar veriyor.

Hisse senedi yatırımcılığı ve kaldıraçlı piyasalar ile ilgili bir çok yatırımcının ikileme
düştüğünü görüyorum. Daha doğrusu genelde hisse senedi ile başlayan finansal dünyaya
olan ilgi bir süre sonra kaldıraçlı piyasalara kayıyor. Bu ilgi değişikliğinin bir kaç sebebi
var ama benim gözlemleyebildiğim en büyük katalizör, hisse senetlerinde zarar
etmiş olmanın getirdiği bir an önce zararları çıkartma dürtüsüdür. Çünkü
kaldıraçlı piyasada teorik olarak çok kar edebilme olanağı var. Fakat teorik olan bu
gerçekliğin ise bir küçük yatırımcı adına pratikte hayat bulma olasılığı sanırım çok çok
küçük bir ihtimaldir. Bu küçük olasılık peşinde ben de çok koştum. Fakat belirttiğim gibi
kaldıraçlı piyasa benim adıma da uzun bir zaman kaybı ile beraber oldukça pahalı bir
tecrübe oldu. Burada sakın kaldıraçlı piyasaları suçladığım düşünülmesin. Çünkü bu
piyasaların çalışma şartları ortadadır, sorun bu piyasaya uygun olan işlem
vasıflarına sahip olmak yada olamamak ile ilgilidir.

Çok güzel söylediniz hocam.

Ama öyle. Yatırımcı, girişimci, trader her ne derseniz, kişi kendi özelliklerini bilerek
kendine uygun olan alanda bulunmalıdır. Ben bu konuda kendimi hisse senedi
yatırımcılığında daha başarılı ve daha huzurlu bulduğum için tekrar tamamen hisse
senetlerine döndüm ve uzun zamandır sadece bu alanda yatırımlar yapıyorum.

Hisse.net forumda yazar geçmişiniz de var. Hala aktif misiniz hocam?

Hisse.net, bir çok küçük yatırımcı gibi benim de ekonomi ve borsa yatırımları adına çok
şeyler öğrendiğim bir platformdur. Yanlış hatırlamıyorsam 2010 yılında ilk defa kendi
başlığımı açmıştım ve bildiklerimi paylaşmaya başlamıştım. O tarihten bugüne kadar çok
düzenli olmasa da açtığım başlıklarda hala yazmaya devam ediyorum.

2/8
 Temel analiz konusunda sosyal medyada önemli bir yeriniz var.
Takipçileriniz sizi ve paylaşımlarınızı çok beğeniyor. Yatırımcı
kimliğiniz temel analize nasıl evrildi? Hep temel analizci miydiniz? Hiç
gönlünüz teknik analizden yana olmadı mı hocam? ؊

Sosyal medyada takipçilerim sağ olsunlar beğenilerini sürekli belirtiyorlar, oldukça güzel
iletişimlerimiz var ve böyle bir kitle tarafından takip edildiğim için kendimi oldukça şanslı
görüyorum.

Temel analize ilgi duymam borsaya ilk yatırımlarımı yapıp zarar etmemle beraber başladı.
2006 yılında karda olduğum bir dönemde endeksteki sert geri çekilme ile beraber
portföyüm yarıya inmişti. Ve bütün hisselerimi satarak nerede yanlış yaptığımı
düşünmeye başlamıştım.

Bir gün forumda bir aracı kurum raporu gördüm. Hangi şirkete ait olduğunu
hatırlamıyorum ama raporda şirketin satışlarından, karlarından vesaire bahsediliyordu.
İşte şirket şu kadar satış yapıyordu ama bu sene satışlarını bu kadar arttırabilir ve kar
rakamı da buraya kadar yükseltebilir gibi yazılar okuyunca şaşırdım kaldım. Yahu dedim
ben güya yatırım yaptığım bu şirketleri sadece dört yada beş harften oluşan bir kod isim
olarak görüyordum!!!! Sonra sorgulamaya başladım, bu kod isimlerin karşısında yanıp
sönen renkli ışıklar eşliğinde artan eksilen fiyatların sebepleri bu şirketlerin satışları ve
karlarına bağlı bir durum olabilir mi? Yani bu fiyatların düşmesi yada yükselmesi
forumlarda hep bahsedilen kırılan destek ve direnç çizgilerinden kaynaklanmıyor mu?
İşte burada bilinçsizce de olsa temel analiz ve teknik analiz ayrımını anlamıştım. Daha
sonra bulabildiğim tüm aracı kurum raporlarını okumaya ve anlamaya çalıştım.

Sanıyorum siz de benim gibi düzenli rapor okuyanlardansınız hocam. ‫ق‬

Tabi. Emeksiz yemek olmuyor. ‫ق‬

Bu tip raporların hazırlanmasında kullanılan yol ve yöntemleri öğrenmeye karar verdim.

Öğrenmek istediğimin temel analiz olduğundan artık emindim ama nereden ve kimden
öğreneceğimi bilmiyordum. Forumların çok yaygın olduğu dönemlerdi. Bahsettiğim bu
konular ile ilgili kim ne yazıyorsa takip ediyordum ama takip ettiğim bu kişilerin hiç
birinde bu bilgileri öğretmek gibi bir kaygı yoktu, kime başvursam hep hüsrandı. Sonunda
yine forumdan tanıştığım bir arkadaş rahmetli Yaşar Erdinç hocanın bir cd’ye slayt
gösterim olarak kaydedilmiş temel analiz eğitimini verdi bana. İşte bu cd benim
yatırımcı kimliğimin oluşmasında mihenk taşı olmuştur.

Bu cd deki bilgilerin çıktısını alarak bir kitapçık haline getirdim ve o kitapçığı kaç defa
okuduğumu bilmiyorum. Öyle bir ilgi ve merak oluşmuştu ki bende aylarca bu kitap ile
ilgilendim ve artık şirketlerin bilançoları üzerinde çalışmalara başladım. Kendimce
tespitlerde bulunuyor sorgulamalar yapıyordum. Yaşar hocama böyle bir imkan sunduğu
için hem teşekkür etmek amacı ile hem de çözemediğim bir kaç konu ile ilgili sorular
sorarak mail attım ve inanılacak gibi değil, bana cevap bile yazmıştı! Bu tür çalışmalara
devam et şeklinde teşvik edici bir kaç cümle yazmıştı! Çok mutlu olmuştum ve daha bir

3/8
şevk ile temel analiz yapmayı öğrenmeye devam etmiştim. Hala da temel analiz yapmayı
öğrenmeye devam ediyorum ve hala saklıyorum Yaşar hocamla bahsettiğim bu
yazışmalarımı.

Çok değerli bir insandı hocam. Özellikle sizin jenerasyondan elinin

değmediği kimse yoktur sanırım. Bir hatıra olarak o yazışmalardan bir
örnek eklemeye müsade var mıdır hocam?

Tabiki. Seve seve.

Belirtmek isterim ki benim yatırımcı kimliğimin oluşmasında rahmetlinin çok büyük

katkıları vardır. Öğrenme aşkı ile onu çok rahatsız ettiğim dönemlerde kendisi ile çok
ilginç anılarım oldu. Ona olan minnet borcumu bir türlü ödeyemediğimi düşünüyorum ve
işte bu yüzden de elimden geldiğince onun çok istediği ve bu uğurda çok çalıştığı bir konu
olan finansal okur yazarlığın gelişmesine kendimce katkılar sunmaya
çalışıyorum. Öğrenebildiğim bu kıt bilgilerimle bir zamanlar forumlarda bu işi bana
kim öğretir diye arayıp da bulamadığım kişi ben olmak istiyorum. Bu uğurda bildiklerimi
ve uyguladıklarımı olabildiğince paylaşmaya gayret ediyorum.

“Hiç gönlün teknik analizden yana olmadı mı?” Soruna gelirsek Burak, daha
sonra Yaşar hocamın verdiği teknik analiz eğitimlerine de katıldım ve bu konuda da
kendimi geliştirdim. Hatta viop dönemlerimde algoritmik sistemler yazacak kadar da
ilerledim ama teknik analiz mi temel analiz mi diye sorulursa benim için öncelik
temel analizdir ve tabi ki teknik analizi yok sayamam ve kendimce kullanıyorum da ama
belirttiğim gibi önceliğim temel analizdir.

Bir temel analizci ve yatırımcı olarak temel analizde en çok merak

edilen konu: Nelere dikkat ettiniz neler üzerinde çalıştınız ve kendinizi
nasıl geliştirdiniz?

4/8
Temel analiz ilk bakıldığında içinden çıkılmaz rakamlar topluluğu gibi görülür ve belki de
bu yüzden fazla da ilgi görmez. Oysa biraz ilgilenince bu rakamların aslında birbiri ile
bağlantılı olduğu fark edilecektir.

Mesela mali yapısı güçlü bir şirket ile güçsüz bir şirket anında fark edilir. Şirketlerin mali
yapıları benim de özellikle dikkat ettiğim hususlardan biridir. Çünkü dönemsel ekonomik
özelliklere göre şirketlerin mali yapıları elde edilecek karlar üzerinde önemli katalizör
görevi üstlenmektedir.

Bu konuya dair bir kaç örnek vermem gerekirse, ihracat payı yüksek şirketlerde
döviz fiyatının seyrine göre stok değişimlerini takip etmek yatırımcıya ciddi avantajlar
sağlar. Bu bakımdan kur fiyatının arttığı dönemlerden önce stokları yükselmiş olan şirket
avantajlıdır, kur fiyatı düşerken aynı şirket dezavantajlıdır. Faizlerin düşük olduğu
dönemlerde finansal borcunu arttırarak yeni yatırımlar yapan yada stoklarını arttıran
şirketler avantajlıdır. Bu tür gelişmeleri rakamlara dökerek sonraki dönemin gelir
tablosunu şimdiden kendimizce oluşturmamız gerektiğine inanıyorum.

Ve nihayetinde ise şirketin gelecekte elde edeceği kar rakamını bugünden öngörerek
yatırımlarımızı şekillendirmemiz gerekiyor. Yine güncel hisse fiyatlarını gelecekte
oluşacak olan karlara göre kıyaslamamız gerektiğini düşünüyorum. Bu anlattığım
analizleri yapabilmek ve doğru sonuca yaklaşabilmek tabi ki kolay bir durum değildir. Bir
şirket adına böylesi tahminlerde bulunmak için şirketin faaliyet raporlarının okunması
zorunluluktur, varsa yatırımcı sunumlarını da okumak bu konuda yatırımcının ufkunu
açar. Ayrıca şirketin KAP haberleri veya medyadaki haberlerini okumak ve araştırmak
yine doğru yatırım yapabilmenin anahtarlarındandır.

Peki hocam bir temel analizci gündemi nasıl takip eder? Nelere bakar?

Öncelikle odaklandığım sektörlerin ve şirketlerin haberlerini takip ediyorum. Düzenli veri

yayınlayan şirketler bu bakımdan zengin kaynaklar sunuyor. Bunun dışında genel
ekonomik şartlar, kur fiyatı, faiz oranları veya zaman zaman özel destekler ile avantajlar
yakalayabilen sektörleri takip etmeye çalışıyorum. Bu vesile ile bu sektörlere hitap eden
halka açık şirketler varsa bu şirketleri incelemeye alıyorum.

Nasıl bir yatırımcısınız? Bir temel analizci olarak günlük işlem yapıyor
musunuz mesela. Portföyünüzü/vadenizi nasıl oluşturursunuz?

Çok güzel bir soru. Nasıl bir yatırımcıyım? Para kazanmaya çalışan bir yatırımcıyım ve bu
amacım doğrultusunda kaldıraçlı piyasa da dahi işlemler yaptım ama bu konuda pek
başarılı olmadığımı belirtmiştim. Fakat hisse senedi tarafında kısa vadeli hatta günlük
işlemlerim elbette oluyor. Portföyümün büyük ağırlığını orta vadeli yatırım stratejisi ile
yönetiyorum .Bunun dışında bu yıl bir kere daha temettü yatırımcılığına uygun ayrı bir
portföy daha kurdum.

Bir kere daha temettü portföyü kurdum dememin sebebini açıklamak istiyorum. Daha
önce iki defa daha böyle temettü portföyü kurmuştum. Ama ilkinde 15 Temmuz darbe
girişimi olmuştu ve ben apar topar tüm portföyü boşaltmıştım. İkinci defa temettü
portföyü kurduğumda ise 2018 kur krizi olmuştu ve ben yine apar topar tüm hisselerimi

5/8
satmıştım. Şimdiki temettü portföyümü ne gibi bir krizin beklediğini bilmiyorum ama
daha önceki iki tecrübemde benim yatırımcı profilimin aslında orta vadeli yatırım
modeline çok daha uygun olduğunu tescillemiş oldum. Şimdiki temettü portföyünü ise
kızım adına açtırdığım hesapta yürütüyorum, daha doğrusu benim portföyden haberim
yok, ayın belli bir günü hesabına gönderdiğim para ile belirlemiş olduğum şirketlerden
anlattığım bir kaç yöntem ile sadece alım yaparak kendisi hisse biriktiriyor. O gün hangi
şirketi alıyor, kaç lot alıyor hiç bilgim yok, ayrıca kızımı güzelce tembihledim, sat desem
dahi satmayacak, yahu kızım kriz çıktı lütfen sat desem de yine satmayacak, inşallah :)…

Gerçekten harika. Şanslı kız hocam. Babadan evladına en değerli miras

sanırım yatırım bilgileri olacak. Aman hisse konusunda kavga etmeyin
de:)

Yok yok etmeyiz ‫ق‬

Sosyal medyada şöyle kaba taslak bir orantılama yapsak sanırım %70i
teknik analist %30u temel analist diyebiliriz. Temel analiz daha mı zor.
dersiniz. Düşünceleriniz neler bu konuda?

Bu konuda büyük bir çoğunluk bence de teknik analizi daha kolay buluyor ve onu
uygulamaya çalışıyor. Fakat bence sorun şu ki, bir kaç indikatör eşliğinde çizilen
trendler ile teknik analiz yapmak kolay gibi görünse de bence teknik analiz
bu kadar basite alınabilecek bir yöntem değildir. Bu konuda gizemli laflar etmek
haddim değil ama grafiklerde kimi zaman desen okuyabilmek, kimi zaman geçmişte
yapılan hareketin benzerini tespit edebilmek indikatör yada trend kullanımından daha
önemli olabiliyor. Ayrıca görebildiğim farklı bir sorun ise her şirket için fiyat grafiğinde
teknik analiz çalıştırılmaya zorlanıyor. Zorlanıyor diyorum çünkü bizim borsamızda bir
çok şirketlere ait grafikler bir kere teknik analiz özelliklerini taşımıyor ve bu tür şirketlere
yapıldığı sanılan teknik analizin hiç bir geçerliliği ve anlamı olmuyor. Gerçekten derinliği
olan, işlem hacmi yüksek, sadece bir iki kurumun işlem yapmadığı, piyasanın genelinin
ilgi duyduğu grafiklere yapılan teknik analizler bence daha anlamlı oluyor. Bu yüzden
kolay gibi görünen teknik analiz çalışmaları büyük oranda da başarısızlıkla sonuçlanıyor.

Evet, temel analiz yapmak biraz daha zordur ama sonuç elde etmek adına yatırımcıya
daha bir güven verir diye düşünüyorum. En azından kendimde öyle görüyorum. Neticede
bir şirketin hisse fiyatını sürdürülebilir bir şekilde arttıran veya düşüren yegane unsurun
şirketin yaptığı satışlar ve buna bağlı olarak şirketin elde ettiği karlar olduğunu kabul
edersek bu gelişmeleri görebildiğimiz analiz yöntemi temel analizdir. Zor gibi görünse de
sürdürülebilir şekilde yatırımlarından para kazanmak isteyen yatırımcı mutlaka temel
analiz yapmalıdır.

Özellikle yeni başlayanlara ve kendisini geliştirmek isteyen

yatırımcılara ne tavsiyeleriniz olur?

Bu konu sanırım küçük yatırımcı dünyasının kanayan yarası. Çünkü yatırım yapmaya yeni
başlayan biri ilk önce ne yapması gerektiğini öğrenmeden önce tavsiye alabileceği birini
bulmaya çalışıyor. Sanki yatırım yapmanın ilk şartı, özellikle sosyal medyada biraz da

6/8
popüler olmuş birinin tavsiyelerini dinlemekmiş gibi davranılıyor. Bu konuda o kadar
çok mağduriyetler görüyorum ki anlatamam. İşte az önce verdiğim örneğe benziyor
bu durum, Borsada para kazanmanın en kolay yolu olarak bunu seçiyor insanlar. Kolay
yolun aslında en zor ve çileli yol olduğunu bir zaman sonra anlıyorlar ama bunun bedeli
de ağır olabiliyor. Böylesi kolay yollar yerine öncelikle borsada yatırım yapabilecek alt
yapıya sahip olmadan yatırım yapmamalarını tavsiye ediyorum. İlla borsada hisse senedi
yatırımı yapacaksa da bu konuda özellikle son zamanlarda oldukça popüler olan hisse
senedi fonları var, fonlar aracılığı ile borsa yatırımı yapabilirler ve finansal okur yazarlık
konusunda kendilerini geliştirdikten sonra yatırımlarına yön verebilirler.

Temel Analiz Programları

Temel analiz verilerinde hangi platformları kullanıyorsunuz? Ücretli
ücretsiz tavsiye ettiğiniz var mıdır?

Ben çok uzun zamandır rahmetli Yaşar Erdinç hocamın mirası olarak kabul ettiğim
fastweb mali analiz programını kullanıyorum. Program içerisinde kendimce görebildiğim
eksiklikleri yetkililer ile görüşerek tamamlamaya da çalışıyorum. Bu konuda özellikle son
zamanlarda kullanıma açılan yeniliklerde en büyük desteği aldığım ve elimden geldiğince
destek sunmaya çalıştığım çok sevgili arkadaşım Mahmut Çiftçi’nin çok büyük emekleri
vardır, bu vesile ile kendisine bir kere daha şükranlarımı sunmak istiyorum.

Ayrıca yine ücretli başka bir program olan fintables de oldukça başarılı bir programdır ve
bu iki ücretli programın bana göre birbirinden üstün olan yanları da vardır. Elbette daha
farklı ücretli programlar var ama bu ikisi bence çok daha işlevsel ve kullanışlıdır.

Çok işlevsel olan ücretsiz programlarda var elbette, bu konuda ilk aklıma gelen finfree
mobil uygulamasıdır ki temel analizi grafiksel görseller ile ücretsiz bir şekilde kullanıcıya
sunuyor olması başlı başına kullanıcıya büyük avantajlar sağlıyor. Yine ücretsiz başka bir
platform ise halk yatırım’a ait olan skor kart bölümüdür. Bu bölümü tüm Türkiye’ye
tanıtan youtuber (En başarılı borsa kanalı) Ahmet Abi’ye de buradan selamlar ve saygılar
gönderiyorum, finansal okur yazarlığın artabilmesi adına çok ciddi emekler sarf ediyor.

Hocam bilginize dilinize sağlık. Çok faydalı bir sohbet oldu. Teşekkür
ediyorum.

Ben de teşekkür ederim Burak. Sana ve tüm okurlara başarılar dilerim.

Evet dostlar. Çok güzel bir sohbeti daha sizler için yazıya dökmüş olduk. Umarım faydalı
olmuştur. Aziz Hocamın sosyal meedya hesabını buraya ekliyorum. Yeni tanımak
isteyenler takip edebilir. twitter: @azizserin75

Bugüne kadar 4. söyleşimizi yapmış olduk. Diğer söyleşileri ve rehber yazılarımı okumak
isterseniz borsa rehberi kısmından dilediğiniz okuyabilirsiniz.

Görüşmek dileğiyle, hoşçakalın.

7/8
8/8