‫و اﺶ ﻢ‬ ‫وه س ﺪا ر ی اﻟ ﺮ ‪ ۱‬ر ﻪ ﻨﺪ ﯽ ق‬

‫ﻓﺼﻞ اول‪:‬‬

‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬

‫ﻣﺪار‪ :‬ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮي ﺑﺎ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ‪ .‬اﮔﺮ اﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ‪ ،‬اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺪار ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﺪار اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬

‫· ﻣﺪار اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ :‬ﺑﻪ ﻫﻢ ﭘﯿﻮﺳﺘﻨﯽ از ﻋﻨﺎﺻﺮ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫در ﻣﺪار اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت ﻋﻨﺎﺻﺮ ‪ v‬و ‪ i‬ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﮔﺮ راﺑﻄﻪي وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﯾﺎن را ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ ﺑﯿﺎﺑﯿﻢ و ﻣﺪل رﯾﺎﺿـﯽ آن را‬

‫ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﻢ‪ ،‬آﻧﮕﺎه آن را ﺑﻪ ﺻﻮرت رﯾﺎﺿﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮐﺮدهاﯾﻢ‪ .‬ﯾﻌﻨﯽ وﻗﺘﯽ اﯾﻦ ﻣﻌﺎدﻟﻪﻫﺎ را ﺑـﺮاي ﻣـﺪار ﺑـﻪ دﺳـﺖ ﻣـﯽآورﯾـﻢ‬

‫ﻣﺪارﻣﺎن را ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﮐﺎر ﻣﺎ در اﯾﻦ درس ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺪارﻫﺎي اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻫﺮ ﻣﺪار ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ اﺑﺘﺪا ﻣﺪل اﯾﺪهآل آن را ﺑﺪﺳﺖ آورﯾﻢ و ﺳﭙﺲ آﻧﺮا ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬در اﯾـﻦ درس ﺑـﻪ‬

‫ﻣﺪلﺳﺎزي ﮐﺎري ﻧﺪارﯾﻢ و ﻫﺪف ﻣﺎ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﺪل اﯾﺪهآل ﻣﺪاري اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﯿﺎن دﯾﮕﺮ اﺑﺘﺪا راﺑﻄﻪ ‪ v‬و ‪ i‬ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻋﻨﺎﺻﺮ را‬

‫ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﺳﭙﺲ ﻣﻌﺎدﻻت ﮐﯿﺮﺷﻬﻒ را ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﯿﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻌﺎدﻻت ﺑﻪ ﺗﻮﭘﻮﻟﻮژي ﻣﺪار ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد و ﻣﻌـﺎدﻻﺗﯽ ﺻـﺮﻓﺎ‬

‫ﺟﺒﺮي اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺎل آﻧﮑﻪ راﺑﻄﻪ ‪ v‬و ‪ i‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺒﺮي‪ ،‬دﯾﻔﺮاﻧﺴﯿﻠﯽ ﯾﺎ اﻧﺘﮕﺮاﻟﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﮐﺎر اﯾﻦ درس اﺳﺖ‬

‫‪KVL‬‬
‫ﻣﻌﺎدﻻت ‪KCL‬‬

‫رواﺑﻂ ‪ v‬و ‪ i‬ﻋﻨﺎﺻﺮ‬

‫ﻣﺪل ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‬ ‫ﻣﺪار اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ )اﯾﺪهآل(‬ ‫ﻣﻌﺎدﻻت رﯾﺎﺿﯽ‬

‫در اﯾﻦ درس ﻋﻨﺎﺻﺮي را در ﻧﻈﺮ ﻣﯽﮔﯿﺮﯾﻢ ﮐﻪ اﺻﻄﻼﺣﺎً ﻓﺸﺮده ﻧﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫· ﻋﻨﺼﺮ ﻓﺸﺮده‪ :‬ﻋﻨﺼﺮي اﺳﺖ ﮐﻪ اﺑﻌﺎد آن در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻃﻮل ﻣﻮج ﺳﯿﮕﻨﺎل ﺑﻪ ﮐﺎر رﻓﺘﻪ ﻧﺎﭼﯿﺰ ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﺜﻼً آﻧﺘﻦ ﻋﻨﺼﺮ‬

‫ﻏﯿﺮ ﻓﺸﺮده اﺳﺖ(‬

‫ا ﺘﺎد‪ :‬د ﺮ ﯿﺪ ﻦ ا ﮫﺪ‬

‫‪1‬‬
 ‫و اﺶ ﻢ‬ ‫وه س ﺪا ر ی اﻟ ﺮ ‪ ۱‬ر ﻪ ﻨﺪ ﯽ ق‬
‫· ﻋﻨﺎﺻﺮ اﯾﺪهآل اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ :‬ﻣﻌﻤﻮﻻ در اﯾﻦ درس ﻋﻨﺼﺮ اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ را ﺑﺎ ﯾﮏ ﺟﻌﺒﻪي دوﺳﺮ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﯿﻢ ﮐـﻪ ﺑـﻪ‬

‫آن ﯾﮏ ‪ v‬و ‪ i‬ﻧﺴﺒﺖ ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬

‫ﺟﻬﺖ ﻗﺮاردادي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﯾﺎن ﻋﻨﺎﺻﺮ اﯾﺪهآل اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ و راﺑﻄﻪ آن ﺑﺎ ﺗﻮان‪:‬‬

‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﻋﻨﺼﺮ‪ ،‬ﺟﻬﺖ ﻗﺮاردادي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﯾﺎن را ﺑﺮﻣﯽﮔـﺰﯾﻨﯿﻢ‪ ،‬ﺟﺮﯾـﺎن از ﺳـﺮ ﻣﺜﺒـﺖ وﻟﺘـﺎژ وارد‬

‫ﻋﻨﺼﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﺟﻬﺖ ﻗﺮاردادي وﻟﺘﺎژ و ﺟﺮﯾﺎن را ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﻢ ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ) ‪ v(t ) × i (t‬ﺗﻮاﻧﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ‬

‫ﻋﻨﺼﺮ از ﺑﻘﯿﻪ ﻣﺪار ﻣﯽﮔﯿﺮد )ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﯽ( اﮔﺮ اﯾﻦ ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﻌﻨﯽ ﻋﻨﺼﺮ واﻗﻌﺎ ﺗﻮان از ﻣﺪار ﻣـﯽﮔﯿـﺮد و‬

‫اﮔﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﻌﻨﯽ در واﻗﻊ ﻋﻨﺼﺮ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﺪار ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬

‫)ﺗﻮان( اﻧﺮژي ﻣﺼﺮف ﻣﯽﮐﻨﺪ ‪ì> 0‬‬

‫‪p (t ) = v (t ) × i (t ) = í‬‬
‫)ﺗﻮان( اﻧﺮژي ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻣﯽدﻫﺪ ‪î< 0‬‬

‫‪/‬ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﺟﻬﺖ ﻗﺮاردادي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ را ﺟﻬﺖ ﻗﺮاردادي ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﻌﺎل ﻧﯿﺰ ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬

‫‪/‬ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬اﮔﺮ ﺟﻬﺖ ﻗﺮاردادي ﺑﺮاي ﺗﮏ ﺗﮏ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﯾﮑﺴﺎن ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﺜﻼً ﻫﻤﻪ ﺟﻬﺖ ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ و ﯾﺎ ﻫﻤﻪ ﻏﯿﺮ ﻣﺘﻨـﺎﻇﺮ ﺑﺎﺷـﺪ(‬

‫ﻣﺠﻤﻮع ﺟﺒﺮي ﺗﻮاﻧﻬﺎ ﺻﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻌﺪا ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﻗﻀﯿﻪ ﺗﻠﮕﺎن ﺧﻮاﻫﯿﻢ ﭘﺮداﺧﺖ‪.‬‬

‫‪/‬ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﺘﻮن ﺟﻬﺖ ﻗﺮاردادي را ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﻇﺮ ﻓﺮض ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬

‫‪Kirchhoff’s Laws‬‬ ‫ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﮐﯿﺮﺷﻬﻒ‪:‬‬

‫اﯾﻦ ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻓﻘﻂ در ﻣﺪارﻫﺎي ﻓﺸﺮده ﻣﻌﺘﺒﺮﻧﺪ‪.‬‬

‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﮔﺮه‪ :‬ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎل دو ﯾﺎ ﭼﻨﺪ ﻋﻨﺼﺮ را در ﯾﮏ ﻣﺪار اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ‪ ،‬ﮔﺮه ﻣﯽﮔﻮﯾﯿﻢ‪.‬‬

‫ا ﺘﺎد‪ :‬د ﺮ ﯿﺪ ﻦ ا ﮫﺪ‬

‫‪2‬‬
 ‫و اﺶ ﻢ‬ ‫وه س ﺪا ر ی اﻟ ﺮ ‪ ۱‬ر ﻪ ﻨﺪ ﯽ ق‬
‫‪Kirchhoff’s Current Law‬‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن ﺟﺮﯾﺎن ﮐﯿﺮﺷﻬﻒ‪(KCL) :‬‬

‫در ﻫﺮ ﻣﺪار ﻓﺸﺮده‪ ،‬در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ از زﻣﺎن‪ ،‬در ﻫﺮ ﮔﺮه‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮع ﺟﺒﺮي ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪه از ﮔﺮه ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪/‬ﻧﮑﺘﻪ‪ KCL :‬ﺑﯿﺎن ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎر اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ در ﻫﯿﭻ ﮔﺮهاي اﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫?ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻣﻌﺎدﻻت ﺟﺮﯾﺎن ﮐﯿﺮﺷﻬﻒ )‪ (KCL‬را ﺑﺮاي ﺷﮑﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻞ‪ 5 :‬ﺗﺎ ﮔﺮه ﺳﺎده دارﯾﻢ‪ .‬ﻣﻌﺎدﻻت ‪ KCL‬را ﺑﺮاي ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎي ﺧﺎرج ﺷﻮﻧﺪه ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﯿﻢ‪.‬‬
‫‪KCL1: i1 + i2 + i3 = 0‬‬
‫ﺟﻤﻊ ‪KCL2 : -i1 + i4 + i6 = 0ü‬‬
‫‪ý ¾¾¾¾®-i1 - i2 + i5 + i6 = 0‬‬
‫)‪KCL3 : -i2 - i4 + i5 = 0þ KCL(2,3‬‬
‫‪KCL4 : -i3 - i5 + i7 = 0‬‬
‫‪KCL5 : -i6 - i7 = 0‬‬ ‫در اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮔﺮه ﻣﺮﮐﺒﯽ ﺳـﺎﺧﺘﻪاﯾـﻢ‬
‫ﮐﻪ ﺟﻌﺒﻪ ﭼﻬﺎر را ﺷﺎﻣﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫~ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪ :‬ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت زﯾﺮ را از ﻓﺼﻞ اول ﮐﺘﺎب دﮐﺘﺮ ﺟﺒﻪدار ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪ 3‬و ‪ 6‬و ‪ 9‬و ‪10‬‬

‫ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺣﻠﻘﻪ‪ :‬ﻫﺮ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺴﺘﻪ در ﻫﺮ ﻣﺪار اﻟﮑﺘﺮﯾﮑﯽ ﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬

‫‪Kirchhoff’s Voltage Law‬‬ ‫ﻗﺎﻧﻮن وﻟﺘﺎژ ﮐﯿﺮﺷﻬﻒ )‪(KVL‬‬

‫در ﻫﺮ ﻣﺪار ﻓﺸﺮده‪ ،‬در ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ از زﻣﺎن‪ ،‬در ﻫﺮ ﺣﻠﻘﻪ‪ ،‬ﻣﺠﻤﻮع ﺟﺒﺮي وﻟﺘﺎژﻫﺎي ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫?ﻣﺜﺎل‪ :‬ﻣﻌﺎدﻻت وﻟﺘﺎژ ﮐﯿﺮﺷﻬﻒ )‪ (KVL‬را ﺑﺮاي ﺷﮑﻞ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﺪ‪.‬‬

‫ﺣﻞ‪ 3 :‬ﺗﺎ ﺣﻠﻘﻪ ﺳﺎده دارﯾﻢ‪.‬‬

‫‪KVL1 : -v1 + v 2 - v 4 = 0‬‬

‫‪KVL2 : -v 2 + v3 - v 5 = 0‬‬
‫‪KVL3 : v 4 + v5 + v 7 - v 6 = 0‬‬
‫‪KVL(1,2,3) : -v1 + v3 + v 7 - v 6 = 0‬‬
‫ﺣﻠﻘﻪ ﻣﺮﮐﺐ‬

‫ا ﺘﺎد‪ :‬د ﺮ ﯿﺪ ﻦ ا ﮫﺪ‬

‫‪3‬‬
 ‫و اﺶ ﻢ‬ ‫وه س ﺪا ر ی اﻟ ﺮ ‪ ۱‬ر ﻪ ﻨﺪ ﯽ ق‬
‫‪/‬ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﺟﻬﺖ ﻧﻮﺷﺘﻦ ‪ KVL‬را ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ در ﺟﻬﺖ ﻋﻘﺮﺑﻪﻫﺎي ﺳﺎﻋﺖ ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻨﻔﯽ ﻋﻨﺼﺮي ﺑﺮﺧﻮرد‬

‫ﮐﺮدﯾﻢ وﻟﺘﺎژ آن را ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﻣﻨﻔﯽ و اﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻋﻨﺼﺮي ﺑﺮﺧﻮرد ﮐﺮدﯾﻢ وﻟﺘﺎژ آن را ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﯽﻧﻮﯾﺴﯿﻢ‪.‬‬

‫‪/‬ﻧﮑﺎﺗﯽ در ﻣﻮرد ﻗﻮاﻧﯿﻦ ‪ KVL‬و ‪KCL‬‬

‫‪ KVL .1‬و‪ KCL‬ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ و ﻧﻮع ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺪار ﺑﺴﺘﮕﯽ ﻧﺪارد و ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺗﻮﭘﻮﻟﻮژي ﻣﺪار واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .2‬ﻣﻌﺎدﻻت ‪) KVL‬و ‪ (KCL‬را ﻣﯽﺗﻮان در ﺣﻠﻘﻪﻫﺎي)ﮔﺮهﻫﺎي( ﺳﺎده و ﻣﺮﮐﺐ ﻧﻮﺷﺖ‪.‬‬
‫‪ .3‬ﻣﻌﺎدﻻت ﺣﺎﺻﻞ از اﻋﻤﺎل ‪ KVL‬و ‪ KCL‬ﻣﻌﺎدﻻت ﺟﺒﺮي )ﻏﯿﺮ ﻣﺸﺘﻘﯽ(‪ ،‬ﺧﻄﯽ‪ ،‬ﻫﻤﮕﻦ ﺑﺎ ﺿﺮاﯾﺐ ﺛﺎﺑﺖ ‪ ± 1‬ﯾﺎ ‪0‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫~ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪ :‬ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت زﯾﺮ را از ﻓﺼﻞ اول ﮐﺘﺎب دﮐﺘﺮ ﺟﺒﻪدار ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪ 5‬و ‪ 7‬و ‪11‬‬

‫‪/‬ﻧﮑﺘﻪ‪ :‬ﻋﻨﺎﺻﺮ ﭼﻨﺪﺳﺮ‬

‫‪Telegan Theorem‬‬ ‫ﻗﻀﯿﻪ ﺗﻠﮕﺎن‪:‬‬

‫اﮔﺮ ﺟﻬﺎت ﻗﺮاردادي ﻣﺘﻨﺎﻇﺮ را ﺑﺮاي وﻟﺘﺎژﻫﺎ و ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎي ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺪار اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﻢ راﺑﻄﻪي زﯾﺮ ﺑﺮﻗﺮار اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪n‬‬

‫‪åv‬‬
‫‪k =1‬‬
‫‪k‬‬ ‫‪× ik = 0 ® v1i1 + v 2 i 2 + v3 i3 + L + v n i n = 0‬‬

‫اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺠﻤﻮع ﺟﺒﺮي ﺗﻮاﻧﻬﺎي ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﺑﯿﺎن رﯾﺎﺿﯽ‬

‫اﺻﻞ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﻘﺎي ﺗﻮان )اﻧﺮژي( اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪/‬ﻧﮑﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻗﻀﯿﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﺎدﻻت ‪ KVL‬و ‪) KCL‬و در ﻧﻈﺮﯾﻪ ﮔﺮاف( ﻗﺎﺑﻞ اﺛﺒﺎت‬

‫اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻣﻘﺎدﯾﺮ وﻟﺘﺎژﻫﺎ و ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎ ﮐﺎري ﻧﺪارد‪.‬‬

‫~ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ :‬درﺳﺘﯽ ﻗﻀﯿﻪ ﺗﻠﮕﺎن را در ﻣـﺪار روﺑـﺮو اﺛﺒـﺎت‬

‫ﮐﻨﯿﺪ‪:‬‬

‫ا ﺘﺎد‪ :‬د ﺮ ﯿﺪ ﻦ ا ﮫﺪ‬

‫‪4‬‬
 ‫و اﺶ ﻢ‬ ‫وه س ﺪا ر ی اﻟ ﺮ ‪ ۱‬ر ﻪ ﻨﺪ ﯽ ق‬
‫ﺑﺮاي ﺣﻞ اﯾﻦ ﺗﻤﺮﯾﻦ‪ ،‬اﺑﺘﺪا وﻟﺘﺎژﻫﺎ و ﺟﺮﯾﺎﻧﻬﺎي ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎ را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫ﺑﺮاي اﺛﺒﺎت ﻗﻀﯿﻪ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ اﺑﺘﺪا وﻟﺘﺎژﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ را اﻧﺘﺨﺎب ﮐﻨﯿﻢ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪KVL‬ﻫﺎ ﺑﻘﯿﻪ وﻟﺘﺎژﻫﺎ را ﺑﺮ ﺣﺴﺐ‬

‫آﻧﻬﺎ ﺑﻨﻮﯾﺴﯿﻢ و ﺑﺎ ﺟﺎﯾﮕﺬاري در ﺳﯿﮕﻤﺎ و دﺳﺘﻪﺑﻨﺪي ﻋﺒﺎرات‪ ،‬ﺻﻔﺮ ﺑﻮدن ﺳﯿﮕﻤﺎ را ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ‪ KCL‬ﻫﺎ ﻧﺸﺎن دﻫﯿﻢ و‬

‫ﯾﺎ ﺑﺮ ﻋﮑﺲ‪.‬‬

‫~ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪ :‬ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت زﯾﺮ را از ﻓﺼﻞ اول ﮐﺘﺎب دﮐﺘﺮ ﺟﺒﻪدار ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪ 4‬و ‪ 8‬و ‪ 13‬و ‪14‬‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘـﻞ وﻟﺘﺎژ ﯾﺎ ﺟﺮﯾﺎن‪:‬‬

‫ﯾﺎﻓﺘﻦ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘـﻞ وﻟﺘﺎژ ﯾﺎ ﺟﺮﯾﺎن‪ ،‬ﮐﺎر آﺳـﺎﻧﯽ ﻧﯿﺴﺖ اﻣﺎ داﻧﺴﺘﻦ ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﯾﺎﻓﺘﻦ آﻧﻬﺎ از‬

‫روش ﺳﻌﯽ و ﺧﻄﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬

‫اﮔﺮ ‪ n‬ﺗﻌﺪاد ﮔﺮهﻫﺎ )‪ (Node‬و ‪ b‬ﺗﻌﺪاد ﺷﺎﺧﻪﻫﺎ )‪ (branch‬ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دارﯾﻢ‪:‬‬

‫‪ = n-1‬ﺗﻌﺪاد ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ وﻟﺘﺎژ ﻣﺪار‬

‫‪ =b – n +1‬ﺗﻌﺪاد ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺪار‬

‫ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺎدﻻت ﻣﺴﺘﻘﻞ ‪ KCL‬و ‪ KVL‬از راﺑﻄﻪ زﯾﺮ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﯽآﯾﺪ‪:‬‬

‫‪ = n-1‬ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺎدﻻت ﻣﺴﺘﻘﻞ ‪KCL‬‬

‫‪ =b – n +1‬ﺗﻌﺪاد ﻣﻌﺎدﻻت ﻣﺴﺘﻘﻞ ‪KVL‬‬

‫~ﺗﻤﺮﯾﻦ ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪ :‬ﺗﻤﺮﯾﻨﺎت زﯾﺮ را از ﻓﺼﻞ اول ﮐﺘﺎب دﮐﺘﺮ ﺟﺒﻪدار ﺣﻞ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬

‫‪1‬و‪2‬‬

‫ا ﺘﺎد‪ :‬د ﺮ ﯿﺪ ﻦ ا ﮫﺪ‬

‫‪5‬‬
 ‫و اﺶ ﻢ‬ ‫وه س ﺪا ر ی اﻟ ﺮ ‪ ۱‬ر ﻪ ﻨﺪ ﯽ ق‬

‫ا ن ﯽ ﯿﺪ ﻮا ﻦ ﺮ ﻒ را ا ﻪ اﯾﺪ‪ ،‬ه ی ﻮق ‪ KCL‬ﻮ ﯿﺪ!‬

‫ا ﺘﺎد‪ :‬د ﺮ ﯿﺪ ﻦ ا ﮫﺪ‬

‫‪6‬‬