MGA SITWASYONG PANGWIKA SA PILIPINAS

 SWS Survey (1993)- 18 porsiyento lamang ng mga Pilipino ang may ganap na kahusayan sa paggamit ng wikang
Ingles
 SWS Survey (Disyembre 1995)- 2 sa bawat 3 Pilipino ang nagsabing mahalagang-mahalaga ang pagsasalita ng Filipino
(71 porsiyento ng nasa Luzon, 55 porsiyento sa Visayas, at 50 porsiynento sa Mindanao). 73 porsiyento ng nasa Class
ABC ang nagsabing mahalagang-mahalaga ang pagsasalita ng Filipino.
 12 Reasons to Save the National Language- artikulong sinulat ni David Michael San Juan. Ayon dito, ang Filipino ay
sinasalita ng 99 porsiyento ng populasyon sa bansa. Ito ay isang epektibong wika ng pambansang pakikipagdiskuro.
Dagdag pa nito, ang wikang Filipino ay itinuturo sa mahigit 80 na paaralan at pamantasan sa ibang bansa. Ang Filipino
ay isang global na wika.

MGA SITWASYONG PANGWIKA

1. Sitwasyong Pangwika sa Telebisyon

 Telebisyon- itinuturing na pinakamakapangyarihang media sa kasalukuyan.
 Paglaganap ng cable o satellite connection- lalong dumami ang manonood ng telebisyon.
 Filipino- ang nangungunang midyum sa telebisyon sa ating bansa

2. Sitwasyong Pangwika sa Radyo at Diyaryo

 Filipino- nangungunang wika sa radio. Ginagamit na wika sa mga tabloid maliban sa The People’s Journal at Tempo
 Ingles- ginagamit sa mga broadsheet

3. Sitwasyong Pangwika sa Pelikula

 Lokal na Pelikula- Filipino ang madalas na midyum na ginagamit subalit nasa Ingles ang karaniwang mga pamagat

SITWASYONG PANGWIKA SA IBA PANG ANYO NG KULTURANG POPULAR

1. FlipTop
Ito ay pagtatalong oral na isinasagawa nang pa-rap. Nahahawig ito sa balagtasan dahil ang mga bersong nira-rap ay
magkakatugma bagamat sa FlipTop ay hindi nakalahad o walang malinaw na paksang pinagtatalunan.
 Battle League- kompetisyong isinasagawa ng mga malalaking Samahan
 Filipino Conference Battle

2. Pick-up Lines
Sinasabing ito ay makabagong bugtong kung saan may tanong na sinasagot ng isang bagay na madalas maiugnay sa
pag-ibig at iba pang aspekto ng buhay. Sinasabing nagmula ito sa boladas ng mga binatang nanliligaw na nagnanais
magpapansin, magpakilig, magpangiti, at magpa-ibig sa dalagang nililigawan.
 Boy Pick-up- Ogie Alcasid sa Bubble Gang
 Stupid is Forever- aklat ni Senadora Miriam Defensor Santiago

3. Hugot Lines
Ito ay tinatawag ding love lines o love quotes.

Sitwasyong Pangwika sa Text

  SMS- Short Messaging System. Kilala rin bilang text message.
 Pilipinas- Texting Capital of the World (humigit-kumulang apat na bilyong text ang ipinadadala at natatanggap sa ating
bansa araw-araw
 160 characters- nilalaman ng isang padalahan ng mensahe
 Nauso rin ang paggamit ng mga daglat bilang shortcut
 Code switching- pagpapalit-palit ng Ingles at Filipino sa pagpapahayag

Sitwasyong Pangwika sa Social Media at Internet

 Web 2.0
 Network- virtual community (Kaplan, 2009)
 HTML- Hypertext Markup Language
 FTP- File Transfer Protocol
 Slacktivism- alone together (Kist, 2011). Unang ginamit ni Ozard at Clark noong 1995. Ayon kay Klafka (2010), ito ay
ang pag-aakala na may nagagawa sa social media ngunit wala naman talaga

Sitwasyong Pangwika sa Kalakalan

 Ingles- higit na ginagamit sa mga boardroom ng malalaking kompanya at korporasyon lalo na sa mga pag-aari o
pinamuhunan ng mga dayuhan at tinatawag na multinational companies.
 BPO- Business Process Outsourcing. Kilala rin bilang call center. Wikang Ingles ang gamit
 Filipino- nananatiling wika sa mga pagawaan o production line, mga mall, restoran, pamilihan, palengke, at direct
selling.

Sitwasyong Pangwika sa Pamahalaan

 Atas Tagapagpaganap Blg. 335, serye ng 1988- nag-aatas sa lahat ng mga kagawaran, kawanihan, opisina, ahensiya, at
instrumentality ng pamhalaan na magsagawa ng mga hakbang na kailangan para sa layuning magamit ang Filipino sa
opisyal na mga transaksiyon, komunikasyon, at korespondiya.
 Filipino- wikang ginamit ni Pangulong Benigno Aquino III sa kaniyang mga SONA.

KAKAYAHANG PANGKOMUNIKATIBO NG MGA PILIPINO

 Dell Hathaway Hymes- isang mahusay, kilala, at maimpluwensiyang lingguwista at anthropologist na maituturing na
higante sa dalawang larangan. Higit siyang nagging interesado sa tanong na “Paano ba nakikipagtalastasan ang isang
tao?” Ipinakilala niya ang konsepto ng kakayahang pangkomunikatibo o communicative competence. Siya ay isinilang
sa Portland, Oregon, United States noong Hunyo 7, 1927. Nagtapos siya ng Bachelor’s Degree in Literature and
Anthropology sa Reed College noong 1950 at ng Ph.D. in Linguistics noong 1955. Siya ay yumao noong Nobyembre
13, 2009 sa edad na 82 dahil sa mga komplikasyong dala ng sakit na Alzheimer’s.
 Noam Chomsky- ang interes sap ag-aaral ay abstrakto o makadiwang paraan ng pagkatuto ng gramatika at iba pang
kakayahang pangwika.
 Kakayahang Pangkomunikatibo- nagmula kay Dell Hymes noong 1966. Nilinang nila ng kasamahan niyang si John
J. Gumperz ang konseptong ito bilang reaksiyon sa kakayahang lingguwistika (linguistic competence) na ipinakilala
naman ni Noam Chomsky noong 1965.

- Ayon sa orihinal na ideya ni Hymes, ang nagsasalita ng wika ay hindi

lang dapat magkaroon ng kakayahang lingguwistika o gramatikal upang
epektibong makipagtalastasan gamit ang wika. Nararapat dinniya na malaman
ang paraan ng paggamit ng wika ng lingguwistikang komunidad na gumagamit
nito upang matugunan at maisagawa ito nang naaayon sa kanyang layunin.
  Bagaric et al. (2007)- Ang isang taong may kakayahan sa wika ay dapat magtaglay hindi lang ng kaalaman tungkol
dito kundi ng kahusayan, kasanayan, at galing sa paggamit ng wikang naaangkop sa sitwasyong pangkomunikatibo.
 Higgs at Clifford (1992)- Sa pagtatamo ng kakayahang pangkomunikatibo, kailangang pantay na isaalang-alang ang
pagtalakay sa mensaheng nakapaloob sa teksto at sa porma o kayarian ng wikang ginamit sa teksto.
 Dr. Fe Otanes (2002)- naniniwala na ang paglinang sa wika ay nakapokus sa kapakinabangang idudulot nito sa mag-
aaral, na matutuhan ang wika upang saila ay makapaghanapbuhay, makipamuhay sa kanilang kapwa, at mapahalagahan
nang lubusan ang kagandahan ng buhay na kanilang ginagalawan.
 Shuy (2009)- Ang kakayahang pangkomunikatibo ay sumasakop sa mas malawak na konteksto ng lipunan at kultura —
Ito’y ang wika kung paanong ginagamit at hindi lang basta ang wika at mga tuntunin nito.

SILID-ARALAN ANG DAAN TUNGO SA PAGLINANG NG KAKAYAHANG PANGKOMUNIKATIBO NG MGA

PILIPINO

 Cantal-Pagkalinawan (2010)- isang propesor sa Hawaii, ayon sa kaniya, ang mahusay na klasrum pangwika ay yaong
may aktibong inter-aksiyon sa pagitan ng guro at ng estudyante, at estudyante sa kanyang kapwa estudyante.

KOMPONENT NG KAKAYANG PANGKOMUNIKATIBO (KAKAYAHANG LINGGUWISTIKO O GRAMATIKAL)

 Kakayahang Lingguwistiko – isang bahagi lamang ng kakayahang pangkomunikatibo. Tumutukoy ito sa natural o
likas na kakayahan ng isang tagapagsalita na malalimang gamitin at unawain ang isang wika (Chomsky, 1965).
 Lingguwistika- sistematikong pamamaraan o kaalaman sa pag-aaral ng wika.
 Canale at Swain (1980-1981)- nagmungkahi ng tatlong component: kakayahang gramatikal, sosyolingguwistiko, at
istratedyik. Sinabing ang kakayahang lingguwistiko ni Chomsky (1965) ay kapareho lamang ng kakayahang
gramatikal.
 Canale- nagsalin ng ilang element mula sa kakayang sosyolingguwistiko para mabuo ang ikaapat na component, ang
kakayahang diskorsal.
 Savignon (1983)- tumukoy sa kakayahang lingguwistiko bilang kakayahang gramatikal
 Kakayahang Gramatikal- pag-unawa at paggamit sa kasanayan ng ponolohiya, morpolohiya, sintaks, semantika,
gayundin ang mga tuntuning pang-ortograpiya.
 Celce-Murcia, Dornyei, at Thurell (1995)- nagmungkahi ng component ng kakayahang gramatika

1. Sintaks (pagsasama ng mga salita upang makabuo ng pangungusap na may kahulugan)

- Estruktura ng pangungusap
- Tamang pagkakasunod-sunod ng mga salita
- Uri ng pangungusap ayon sa gamit
- Uri ng pangungusap ayon sa kayarian
- Pagpapalwak ng pangungusap
2. Morpolohiya (mahahalagang bahagi ng salita tuad ng iba’t ibang bahagi ng pananalita)
- Iba’t ibang bahangi ng pananalita
- Prosesong derivational at infectional
- Pagbubuo ng salita
3. Leksikon (mga salita o bokabularyo)
- Pagkilala sa mga content words at function words
- Konotasyon at denotasyon
- Kolokasyon
4. Ponolohiya o Palatunugan
- Segmental (katinig, patinig, tunog)
- Suprasegmental (diin, intonasyon, hinto)
5. Ortograpiya
- Mga grafema (titik at di titik)
- Pantig at palapantigan
- Tuntunin sa pagbaybay
- Tuldik
 - Bantas

Mga Salitang Pangnilalaman (Content Words)

1. Nominal
1.1 Pangngalan
1.2 Panghalip
2. Pandiwa
3. Mga Panuring
3.1 Pang-uri
3.2 Pang-abay

Mga Salitang Pangkayarian (Function Words)

1. Mga Pang-ugnay
a. Pangatnig
b. Pang-angkop
c. Pang-ukol
2. Mga Pananda
a. Pantukoy- natatagpuan sa unahan ng pangungusap (si, ang, ang mga)’
b. Pangawil o Pangawing- “ay”
-pag-uugnay ng simuno at panaguri

KAKAYAHANG SOSYOLINGGUWISTIKO

 Bordieu (Language and Symbolic Power)- hindi dapat natin kalimutan ang panlipunang papel ng wika
 Dua (1990)- ilan sa mga dahilan sa hindi pagkakaunawaan ng dalawang taong nag-uusap ay puwedeng mag-ugat sa
tatlong posibilidad na maaaring nagmula sa taong nagsasalita tulad ng:
a. Hindi lubos na nauunawaan ng nagsasalita ang kaniyang intensiyon
b. Hindi maipahayag nang maayos ang intensiyon
c. Pinipiling huwag na lang sabihin kaniyang intensiyon

-ang hindi pagkakaunawaan ng dalawang nag-uusap ay maaari ring mag-ugat sa tagapakinig tulad ng sa
sumusunod na sitwasyon:

a. Hindi narinig at hindi naunawaan

b. Hindi gaanong narinig at hindi gaanong naunawaan

c. Mali ang pagkakarinig at mali rin ang pagkaunawa

d. Narinig at naunawaan

 Sannoniya (1987)- ang tagapakinig ay nakapagbibigay ng maling interpretasyon sa narinig kahit hindi naman ito ang
ibig sabihin ng kanyang kausap base sa kanyang inaasam, inaakala, kalagayang emosyonal, at personal na relasyon sa
nagsasalita.
 Dell Hymes- magiging mabisa lamang ang komunikasyong kung ito ay isasaayos, at sa pagsasaayos ng komunikasyon,
may mga bagay ma dapat isaalang-alang
 Setting- lugar
 Participant- ang mga taong nakikipagtalastasan
 Ends- layunin o pakay
 Act sequence- takbo ng usapan
 Keys- tono ng pakikipag-usap
 Instrumentalities- tsanel o midyum na ginamit, pasalita o pasulat.
 Norms- paksa ng usapan
 Genre- diskursong ginagamit
 Savignon (1972)- propesor sa University of Illinois. Ang competence ay ang batayang kakayahan o kaalaman ng isang
tao sa wika. Ang performance ay ang paggamit ng tao sa wika.
  Fantini (sa Pagkalinawan 2004)- isang propesor sa wika. Ayon sa kaniya, may mga salik-panlipunang dapat isaalang-
alang sa paggamit ng wika, ito ay ang ugnayan ng nag-uusap, ang paksa, lugar, at iba pa.

KAKAYAHANG PRAGMATIK AT ISTRATEDYIK

MODELO NG KOMUNIKASYON

1. MODELO NI ARISTOTLE
-isa sa mga pinakaunang modelo. Ito ay matatagpuan sa kaniyang aklat na Rhetoric
2. MODELO NI WILBUR SCHRAMM
- isang Amerikanong iskolar. Gumawa ng modelo ng komunikasyon na nagpapakita rito bilang dalwanag
patutunguhan. Ipinababatid ng modelo na ang mga kalahok sa komunikasyon ay tumatanggap din ng mensahe.
Pinahahalagahan ng modelo ni Schramm ang feedback o reaksiyon. Sapagkat sa pamamagitan nito ay mallaman ang
interpretasyon ng tumatanggap sa mensahe.

Pragmatik- kakayahan kung saan natutukoy ng isang tao ang kahulugan ng mensaheng sinasabi at di sinasabi batay sa ikinikilos
ng taong kausap.

Lightbown at Spada (2006)- Ang isang pahayag ay maaaring magbigay ng maraming kahulugan. Ang pragmatic ay paraan ng
pag-aaral sa paggamit ng wika sa isang particular na konteksto upang maipahayag nang diretsahan at may paggalang.

Speech Act- mula kay J.L. Austin (1962) na makikita sap ag-aaral ni Holf (2001), ayon sa kaniya, ang pakikipag-usap ay
paggawa ng mga bagay gamit ang mga salita.

3 Sangkap ng Speech Act

1. Illocutionary- maaaring ito ay sadya o may intensiyonal na papel. Maaaring pakiusap, pag-uutos, o pangako, atbp.
2. Locution- gamit sa wika; anong anyong lingguwistiko ang ginamit. Maaaring pasalaysay, patanong, atbp. Nagiging
daluyan ito ng illocutionary patungo sa perlocution
3. Perlocution- resulta o epekto sa tagapakinig. Ito ay paraan ng pagtugon

Komunikasyon- proseso ng pagbabahagi ng ideya. Maaaring ito ay pasulat o pasalita o kaya naman ay digital. Nagmula ito sa
salitang Latin na communis na ang ibig sabihin ay karaniwan o panlahat. Maaaring ito ay verbal o di verbal. Ayon sap ag-aaral ni
Albert Mehrabian, propesor sa Clark University, na lumabas sa kanyang aklat na Silent Messages: Implicit Communication
of Emotions and Attitudes, 7% ng komunikasyon ay nanggaling sa mga salitang ating binibigkas, 38% mula sat ono ng ating
pagsasalita, at 55% mula sa galaw ng ating katawan.

URI NG KOMUNIKASYON

1. Komunikasyong Intrapersonal
-komunikasyong pansarili, pinakabatayan ng dalawa pang uri ng komunikasyon.
2. Komunikasyong Interpersonal

-nagaganap sa pagitan ng dalawang tao o sa pagitan ng isang tao at maliit na pangkat. Ito ay humuhubog ng ating
ugnayan o relasyon sa ating kapwa.

3. Komunikasyong Pampubliko

-mas malawak ang tagapakinig

KATANGIAN NG KOMUNIKASYON
 1. Ang Komunikasyon ay isang proseso
- ENCODING- ano ang mensahe, paano ipadadala, anu-anong salita ang gaagmitin, paano isasaayos, ano ang
daluyan
- DECODING- ano ang kahulugan ng mensahe, inaasahang reaksyon
2. Ang proseso ng wika ay dinamiko
- Nagbabago ang komunikasyon
3. Ang Komunikasyon ay komplikado
- Dahil sa persepsyon ng isa sa kanyang sarili, sa kausap, iniisip niyang persepsyon ng kaniyang kausap sa kanya at
ang tunay na persepsyon ng kanyang kausap sa kanya.
4. Mensahe: Hindi kahulugan ang naipadadala at natatanggap sa komunikasyon
- Ang pagpapakahulugan ay depende sa tumatanggap nito.
5. Hindi tayo maaaring umiwas sa komunikasyon
6. May dalawang uri ng mensahe sa proseso ng komunikasyon:
a. Relasyunal- di verbal
b. Panglingguwistika- pasalita, gamit ang wika

Anyo ng mga Di Verbal na Komunikasyon

1. Kinesika (Kinesics)- pag-aaral ng kilos at galaw ng katawan. Madalas itong nakikita sa paggamit ng kamay.
2. Ekspresyon ng Mukha (Pictics)- kadalasan ay nagpapakita ng emosyon kahit hindi man ito sinasabi
3. Galaw ng Mata (Oculesics)- pag-aaral ng galaw ng mata. Nakikita sa galaw ng mata ang nararamdaman natin.
Sinasabing ang mata ang durungawan ng ating kaluluwa, nagungusap ito.
4. Vocalics- pag-aaral ng mga di lingguwistikong tunog na may kaugnayan sa pagsasalita. (pagsutsot, buntonghininga).
Tumutukoy rin sat ono, lakas, bilis, o bagal ng pananalitang nagbibigay linaw sa verbal na komunikasyon,
5. Pandama o Paghawak (Haptics)- pag-aaral sa mga paghawak o pandama na naghahatid ng mensahe. Isa raw ito sa
mga naunang uri ng komunikasyon. Maaaring yakap, pakikipagkamay, fist bump, atbp.
6. Proksemika (Proxemics)- pag-aaral ng komunikatibong gamit ng espasyo, isang katawagang binuo ng antropologong
si Edward T. Hall (1963). Tumutukoy sa layo ng kausap sa kinakausap. Ang magkausap ay may iba’t ibang uri ng
proxemic distance na ginagamit sa iba’t ibang pagkakataon.
a. Intimate- 0 to 1.5 ft
b. Personal- 1.5 to 4 ft
c. Social Distance- 4 to 12 ft
d. Public- 12 ft
7. Chronemics- tumutukoy kung paanong ang oras ay nakaaapekto sa komunikasyon.
8. Katahimikan
9. Kapaligiran

Kakayahang Istratedyik- ito ay ang kakayahang magamit ang verbal at di verbal na mga hudyat upang maipabatid nang mas
malinaw ang mensahe at maiwasan o maisaayos ang mga hindi pagkakaunawaan o mga puwang (gaps) sa komunikasyon.

KAKAYAHANG DISKORSAL

- Ito ay may kinalaman sa serye o pagkakasunod-sunod ng mga salita upang maghatid ng mensahe. Ito ay ang
kakayahang umunawa at magpahayag ng isang tiyak na wika. Kakayahan din ito na magpalawak ng pangungusap.
 Diskurso- pag-uusap at palitan ng kuro (UP Dictionary, 2010)
 Kakayahang Tekstuwal- kakayahan sap ag-unawa ng mga akdang pampanitikan at iba pang pasulat na komunikasyon
 Kakayahang Retorikal- kakayahan na magsalita at humarap sa mga tao.

Dalawang Batayan na Panuntunan (Grice)

1. Pagkilala sa pagpapalitan ng pahayag

 2. Pakikiisa

Apat na Panuntunan sa Kumbersasyon

1. Kantidad- tumutukoy sa dami ng impormasyong ibinibigay

2. Kalidad- mahalaga ang katotohhanan
3. Relasyon- ugnayan; angkop ba?
4. Paraan- tiyaking maayos at malinaw ang sasabihin
UNITY, COHERENCE, CLARITY

1. Pagpapahaba sa Pamamagitan ng Kataga

2. Pagpapahaba sa Pamamagitan ng Panuring (ng, na)
3. Pagpapahaba sa Pamamagitan ng Komplemento
a. Komplementong Tagaganap
b. Komplementong Tagatanggap
c. Komplementong Ganapan
d. Komplementong Sanhi
e. Komplementong Layon
f. Komplementong Kagamitan
4. Pagpapahaba sa Pamamagitan ng Pagtatambal

ANIM NA PAMANTAYAN SA PAGTATAYA NG KAKAYAHANG PANGKOMUNIKATIBO

 Bagari et al. (2007)- Ang taong may kakayahan sa wika ay dapat magtaglay hindi lamang ng kaalaman tungkol
dito kundi ng kahusayan, kasanayan, at galing sa paggamit ng wikang angkop sa mga sitwasyong
pangkomunikatibo

1. Pakikibagay (Adaptability)- kakayahang mabago ang pag-uugali at layunin upang maisakatuparam ang pakikipag-
ugnayan
2. Paglahok sa Pag-uusap (Conversational Involvement)- kakayahang gamitin ang kaalaman tungkol sa anumang
paksa sa pakikisalamuha sa iba
3. Pamamahala sa Pag-uusap (Conversational Management)
4. Pagkapukaw-damdamin (Empathy)- kakayahang mailagay ang damdamin sa katauhan ng ibang tao
5. Bisa (Effectiveness)
6. Kaangkupan (Appropriateness)