2

Ciencias da Natureza

PRIMARIA
Reforzo de
Ciencias da Natureza
Ciencias Sociais
para comezar o curso
O caderno Reforzo de Ciencias da Natureza e Ciencias Sociais, para 2º
curso de Educación Primaria, é unha obra colectiva concibida, deseñada e
creada no Departamento de Edicións Educativas de Santillana Educación, S.
L. / Edicións Obradoiro, S. L., dirixido por Teresa Grence Ruiz e Ana María
Guerra Cañizo.

Na súa elaboración participou o seguinte equipo:

TEXTO
Paloma Espejo Roig

ILUSTRACIÓN
Javier Hernández Herranz
Miguel Soto Sánchez

EDICIÓN
Vicente Camacho Díaz

DIRECCIÓN DO PROXECTO
Maite López-Sáez Rodríguez-Piñero
Índice

Ciencias da Natureza

O noso corpo.............................................. 4

Coidamos a nosa saúde.............................. 5

Alimentámonos ben..................................... 6

Así son os animais....................................... 7

Animais moi diferentes................................. 8

Como son as plantas................................... 9

Coñecemos os materiais........................... 10

Utilizamos máquinas.................................. 11

Ciencias Sociais

Empeza o colexio!..................................... 12

A miña casa e a miña familia...................... 13

Celebramos festas..................................... 14

Un paseo polo barrio................................. 15

Así é a miña localidade.............................. 16

Imos de viaxe............................................ 17

O aire e a auga.......................................... 18

Coñecemos a natureza.............................. 19

A Terra, o noso planeta.............................. 20

Solucionario ....................................... 22
 O noso corpo Ciencias da Natureza

Nome Data

1 E”> q€æ par†æ do corpo está>? —olo®eå ßegundo cor®espondå.

 amarelo  nå ca∫±zå  verde  nofi brazofi
 vermello  no tronco  azul  nafi πernafi
embigo pé man peito

cóbado pelo xeonllo ollos

2 R�esol√¶ o encrucillado cofi noµefi dofi ßentidofi.

vistå gusto tacto o¬facto oído

4 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

 Coidamos a nosa saúde Ciencias da Natureza

Nome Data

1 M”arcå o q€æ c®eafi q€æ contribÛæ ao coidado då saú∂æ.

  Fa©e® ∂epor†æ å miúdo.
 Durmi® ∂eΩ horafi diariafi.
 B’e∫±® s¤fic^en†æ augå.
  X”oga® å miúdo coå consolå.
2 —olo®eå o q€æ fafi todofi ofi díafi parå esta® sa>

3 E”scri∫¶ o noµæ ∂æ cadå ∂epor†æ on∂æ cor®espondå.

fútbo¬ †enifi natació> balon©esto

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 5

 Alimentámonos ben Ciencias da Natureza

Nome Data

1 E”> q€æ or∂æ ®ealizafi afi comidafi do díå? E”scri∫¶.

µe®endå ©eå almorzo xanta®
1. 2.
3. 4.
2 R”iscå o aliµento q€æ sobrå e> cadå grupo.
Leite e derivados Legumes e cereais

man†eigå kiw^ espag¤e†efi

garavanzofi
iogu® salchichafi
Carnes e peixes Verduras e froitas

sardiñafi ¬ei†æ pa> plátanofi

polo ¬eitugå
6 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L./ Edicións Obradoiro, S. L.
 Así son os animais Ciencias da Natureza

Nome Data

1 E”li≈æ u> anima¬ æ comp¬etå o car†e¬.

tiburón
polo ai®æ afi a¬etafi nada®.

mono
polå †errå afi patafi voa®.

voitre
polå augå afi áfi anda®.

O ∂esprázaßæ
æ utilizå parå

2 E”scri∫¶ ofi noµefi ∂es†efi animaifi æ ®esol√¶ å cla√¶.

víborå
8 5 4 1
sapo

2 3 7 6

Ofi animaifi q¤æ na©e> ∂æ ovofi so>...

1 2 3 4 5 6 7 8

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 7

 Animais moi diferentes Ciencias da Natureza

Nome Data

1 Obßervå on∂æ vi√±> es†efi animaifi, or∂enå afi sílabafi

æ comp¬etå.
ti
sal cos
xes do més
va
S<o> animaifi S<o> animaifi

2 R”iscå o anima¬ q€æ sobrå e> cadå caso.

Répti¬efi

M”amıƒerofi

Pei≈efi

A”√±fi

A”>fibiofi

8 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

 Como son as plantas Ciencias da Natureza

Nome Data

1 E”scri∫¶ å priµeirå ¬etrå ∂æ cadå ∂ebuxo æ comp¬etå.

Para vivir, as plantas necesitan ,

, e .

2 Q€æ l¬æ faltå å cadå árbo®æ? Obßervå o mo∂elo æ ∂ebuxå.

follafi
talo

raíΩ
3 Obßervå æ escri∫¶ 1, 2 æ 3 parå or∂ena® å ßec€enciå.

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 9

 Coñecemos os materiais Ciencias da Natureza

Nome Data

1 Con que material está feito? Une.

la metal plástico papel madeira

2 Pensa como é cada material e completa.

transparente elástico

Vemofi å tra√–fi då √±ntÅ porq¤æ

o crista¬ Æ

flexible resistente

A”fi ca∂eirafi no> romπe> porq¤æ

å ma∂eirå Æ

pesada lixeira

A caså no> å ¬evå o √±nto porq¤æ

å πedrå Æ
10 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Utilizamos máquinas Ciencias da Natureza

Nome Data

1 Rodea os nomes destas máquinas e escríbeos no seu lugar.

T B C E G U A E E L
I A A F R T V U M E
L T E L E V I S O R
O E D A M Z O F T A
S D E X I V N G O R
E O F I P S A J A F
G R A M P A D O R A
I C A R R E T A V A

Funcionan Funcionan Funcionan

con electricidade. con gasolina. coa nosa forza.

2 Le e debuxa.

O or∂enado® ∂æ Toño
†e> CPU, †eclado,
pantallå æ u> rato
∂æ co® moradå.
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 11
 Empeza o colexio! Ciencias Sociais

Nome Data

1 Penså æ u>æ ßegundo cor®espondå.

2 On∂æ está>? Obßervå æ colo®eå ofi marcofi dafi fotofi.

 rubio no co¬exio  verde nå caså

12 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

 A miña casa e a miña familia Ciencias Sociais

Nome Data

1 Fa^ pa®ellafi æ ro∂éaafi då µesmå co®.

papÅ avó irmá> tíå

avoå irmÅ mamÅ tío

2 —omp¬etå o encrucillado.
cociñå saló> aßeo dormitorio

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 13

 Celebramos festas
Ciencias Sociais

Nome Data

1 R”o∂eå ofi ob≈ectofi ®elacionadofi co Nada¬.

2 —olo®eå ofi car†eifi dafi £estafi q€æ ©e¬ebrafi e> familiå.

O †e¤ ani√±rsario O Nada¬

O Díå då PaΩ O E”ntroido

14 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Un paseo polo barrio Ciencias Sociais

Nome Data

1 Penså æ ∂ebuxå no ße€ luga®.

πeó>

√±hículo
2 Obßervå æ colo®eå ofi ßemá‡orofi ßegundo cor®espondå.

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 15

 Letra
Así é a lmiña localidade Ciencias Sociais

Nome Data

1 Obßervå å formå dofi ¬et®eirofi æ escri∫¶ no se€ luga®.

casas baixas moitos habitantes rúas largas

edificios altos poucos habitantes camiños

Nafi al∂eafi ha^ .

Te~e>
æ .

Nafi cida∂efi ha^ .

Te~e>
æ .
  A”gorå, πenså æ escri∫¶ máifi o¤ µenofi e> cadå caso.
Nunhå al∂eå ha^
habitan†efi cå nunhå cida∂æ.
Nunhå cida∂æ ha^
ed^ficiofi cå nunhå al∂eå.
16 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Imos de viaxe Ciencias Sociais

Nome Data

1 Po® on∂æ ßæ ∂espraza>? E”scri∫¶ no ße€ luga®.

barcå √±¬eiro moto camió> ™elicóp†ero

Polo ai®æ
Polo ma®
Polå †errå

2 Q€æ µediofi ∂æ comunicació> utilizaríafi parå comunicar†æ

cu> amigo? R”o∂éaofi.

Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 17

 O aire e a auga
Ciencias Sociais

Nome Data

1 Ordena e escribe.

das persoas, son necesarios A auga e o aire

e das plantas. dos animais para a vida

A augå

2 Observa e une.

xeo auga líquida vapor

3 Que é o vento? Completa.

a auga o aire

O √±nto Æ e>
mo√±µento.
18 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.
 Coñecemos a natureza
Ciencias Sociais

Nome Data

1 Observa e escribe en orde as estacións do ano.

inverno verán outono primavera

prima√±rå

2 Que tempo vai? Observa e completa.

caloroso chuvioso solleiro

sol pozas nubes

É u> díå æ
. No ©eo
√±ßæ o .
É u> díå .
No ©eo ha^ æ
No cha> √±nßæ .
Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L. 19
 A Terra, o noso planeta Ciencias Sociais

Nome Data

1 Une.
O sol ocúltase. • • É o atardecer.

O sol sae. • • É o amencer.

2 Le e escribe en cada caso o nome do mes que corresponda.

ANO 2018
XANEIRO FEBREIRO MARZO ABRIL
L M M X V S D L M M
X V S D L M M
X V S D L M M X DV S
1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 1 2 3 4 1
8 9 10 11 12 13 14 5 6 7 8 9 10 11 5 6 7 8 9 10 11 2 3 4 5 6 7 8
15 16 17 18 19 20 21 12 13 14 15 16 17 18 12 13 14 15 16 17 18 9 10 11 12 13 14 15
22 23 24 25 26 27 28 19 20 21 22 23 24 25 19 20 21 22 23 24 25 16 17 18 19 20 21 22
23
29 30 31 26 27 28 26 27 28 29 30 31 30 24 25 26 27 28 29

MAIO XUÑO XULLO AGOSTO

L M M X V S D L M M X
V S D L M M X V D S L MM X V S D
1 2 3 4 5 6 1 2 3 1 1 2 3 4 5
7 8 9 10 11 12 13 4 5 6 7 8 9 10 2 3 4 5 6 7 8 6 7 8 9 10 11 12
14 15 16 17 18 19 20 11 12 13 14 15 16 17 9 10 11 12 13 14 15 13 14 15 16 17 18 19
21 22 23 24 25 26 27 18 19 20 21 22 23 24 16 17 18 19 20 21 22 20 21 22 23 24 25 26
23 24
28 29 30 31 25 26 27 28 29 30 30 31 25 26 27 28 29 27 28 29 30 31

SETEMBRO OUTUBRO NOVEMBRO DECEMBRO

L M M X
S D V L M M X V S D L M M
X V S D L M M XS D V
1 2 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 1 2
3 4 5 6 7 8 9 8 9 10 11 12 13 14 5 6 7 8 9 10 11 3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16 15 16 17 18 19 20 21 12 13 14 15 16 17 18 10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23 22 23 24 25 26 27 28 19 20 21 22 23 24 25 17 18 19 20 21 22 23
24
24 25 26 27 28 29 30 29 30 31 26 27 28 29 30 31 25 26 27 28 29 30

Eu comezo Comezo por m e non Vou despois

o ano. son maio. de agosto.

Comezo por x O máis curto Teño 31 días e son

e teño 30 días. son eu. o último do ano.

20 Material fotocopiable © 2020 Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Solucionario
Solucionario
Ciencias da Natureza

O noso corpo Animais moi diferentes

1. Amarelo: pelo, ollos. Verde: man,
cóbado. Vermello: embigo, peito. Azul:
pé, xeonllo.
2. Horizontais:
OÍDO
VISTA
TACTO
Verticais:
OLFACTO
GUSTO
Coidamos a nosa saúde
1. Facer deporte a miúdo.
Durmir dez horas diarias.
Beber suficiente auga.
2. Colorear a nena que está lavando
os dentes.
3. Fútbol, tenis, baloncesto, natación.
Alimentámonos ben
1. Almorzo, xantar, merenda, cea.
2. Leite e derivados (riscar kiwi). Legumes
e cereais (riscar salchichas).
Carnes e peixes (riscar leite).
Verduras e froitas (riscar pan).
 Así son os animais
1. R. M. (resposta modelo): O tiburón
desprázase pola auga e utiliza as aletas
para nadar.
2. SAPO. VÍBORA. OVÍPAROS.
1. Salvaxes. Domésticos.
2. R
 éptiles (riscar rato).
Mamíferos (riscar avestruz).
Peixes (riscar esquío).
Aves (riscar cangrexo).
Anfibios (riscar crocodilo).
Como son as plantas
1. Para vivir, as plantas necesitan aire,
auga, terra e luz.
2. D
 ebuxar o talo da árbore, no primeiro
caso; a raíz, no segundo; e as follas,
no terceiro.
3. 3
 , 1, 2.
Coñecemos os materiais
1. Tixola → metal; caderno → papel;
xersei → la; hucha → madeira;
caldeiro → plástico.
2. Transparente. Resistente. Pesada.
Utilizamos máquinas
1. M
 OTO, GRAMPADORA, BATEDOR,
AVIÓN, CARRETA, TELEVISOR.
Funcionan con electricidade: batedor,
televisor.
Funcionan con gasolina: moto, avión.
Funcionan coa nosa forza: grampadora,
carreta.
2. D
 ebuxar os compoñentes do ordenador
indicados.

22
Ciencias Sociais

Empeza o colexio!  as cidades hai moitos habitantes.

N
Teñen edificios altos e rúas largas.
1. Rotuladores → caixa de rotuladores.
Libro de contos → libraría. Libro Menos. Máis.
e caderno → mochila. Xices → borrador. Imos de viaxe
2. (De esquerda a dereita e de arriba abaixo)
1. P
 olo aire: helicóptero. Pola auga: barca,
Rubio → Viñetas 2, 4 e 5.
veleiro. Por terra: moto, camión.
Verde → Viñetas 1, 3 e 6.
2. R
 . M. (resposta modelo): postais,
A miña casa e a miña familia teléfono, ordenador.

1. Papá – mamá. avó – avoa. Irmán – irmá. O aire e a auga

Tía – tío.
1. A
 auga e o aire son necesarios para
2. Horizontal: dormitorio. a vida das persoas, dos animais
Verticais: salón, cociña e aseo. e das plantas.

Celebramos festas 2. Xeo → iglú. Auga líquida → fonte.

Vapor → ferro de pasar.
1. Rodear ferriños, gorro de Papá Noel,
portal de belén, agasallos e árbore. 3. O aire.

2. R. L. (resposta libre). Coñecemos a natureza

Un paseo polo barrio 1. Primavera, verán, outono, inverno.

1. D
 ebuxar unha nena na beirarrúa 2. C
 aloroso, solleiro, sol. Chuvioso, nubes,
e un automóbil na calzada. pozas.

2. No primeiro caso, semáforo de peóns A Terra, o noso planeta

en vermello e semáforo de vehículos
1. O
 sol ocúltase. → É o atardecer. O sol
en verde. No segundo caso, semáforo
sae. → É o amencer.
de peóns en verde e semáforo
2. X
 aneiro, marzo, setembro, xuño,
de vehículos en vermello.
febreiro, decembro.
1.Así é a miña localidade
1. Nas aldeas hai poucos habitantes.
Teñen casas baixas e camiños.

23
Dirección de arte: Xosé Crespo González.
Proxecto gráfico: Pep Carrió.
Xefa de proxecto: Rosa Marín González.
Coordinación de ilustración: Carlos Aguilera Sevillano.
Xefe de desenvolvemento de proxecto: Javier Tejeda de la Calle.
Desenvolvemento gráfico: Raúl de Andrés González, Jorge Gómez Tobar
e Julia Ortega Peralejo.

Dirección técnica: Jorge Mira Fernández.

Coordinación técnica: Fran Ameixeiras, Raquel Carrasco Ortiz e Jesús Muela Ramiro.
Confección e montaxe: Adela Fuentes Ponte, Raquel Carrasco Ortiz, M.ª Teresa Bernal Carrascal
e Paloma Espejo Roig.

Asesoramento lingüístico: Luz Cures Vázquez.

© 2020 by Santillana Educación, S. L. / Edicións Obradoiro, S. L.

Entrecercas, 2
15705 Santiago de Compostela
A presente obra está protexida polas leis de dereitos de autor
PRINTED IN SPAIN
e a súa propiedade intelectual correspóndelle a Santillana/
Obradoiro. Aos lexítimos usuarios desta só lles está
permitido realizar fotocopias para o seu uso como material
da aula. Queda prohibida calquera utilización fóra dos usos
CP: 171447 permitidos, especialmente aquela que teña fins comerciais.