Herb Miasta Szczecina

Współczesny herb Szczecina to: na niebieskim tle

(tarczy) czerwona głowa gryfa z żółtą (złotą) koroną i żółtym
(złotym) dziobem. Według Statutu Miasta Szczecina z 1996
roku: Herbem Miasta jest koronowana głowa gryfa w kolorze
czerwonym na niebieskim polu tarczy o stosunku wysokości
do szerokości 1: 0,75 w dolnej części w kształcie łuku. Korona
i dziób są koloru złotego. Krawędź tarczy jest obramowana
kolorem złotym.
Na najstarszych pieczęciach rady miejskiej Szczecina
(połowa XIII wieku.) godłem jest postać księcia na tronie, z
oznakami władzy (mieczem i berłem), po bokach dwie
trójkątne, rycerskie tarcze z wspiętymi gryfami, nad księciem
arkada z wieżami (przypominające zarys miasta z zamkiem
książęcym). Sto lat po lokacji Szczecina, najpóźniej od 1361
roku, na pieczęciach administracji miejskiej można zobaczyć
samą głowę gryfa pomorskiego w koronie, jednak pieczęć
główna Miasta zachowuje swoje godło i charakter (książę,
tarcze, zarys miasta) aż do początku XVII w.
Często wspominane „ukoronowanie gryfa” przez Szwedów polegało w rzeczywistości na
usunięciu z godła postaci księcia Gryfity i zamianie jej na głowę gryfa w koronie, obróconą w prawo
oraz dodaniu do herbu miasta dwóch ukoronowanych lwów podtrzymujących koronę Wazów nad
miejską tarczą herbową oraz otoczenie tej całości wieńcem laurowym. Miało to symbolizować nie tylko
odważną i skuteczną obronę miasta przed oblężeniem brandenburskim w 1159 roku, ale także zatrzeć
polityczną przeszłość Miasta i podkreślić panowanie Wazów nad Pomorzem.
Nie można wykluczyć, że król Szwecji zmienił także kolor tarczy herbowej miasta z białej na
niebieską. Generalnie książęta pomorscy używali na białym tle gryfa czerwonego (m.in. na białym polu,
czerwony gryf w koronie Księstwa Szczecińskiego, obrócony w prawo; rzadziej używano tła złotego lub
czerwonego) i najczęściej takie kolory miały tła herbowe zakładanych przez nich miast. Poza tym znana
średniowieczna, hanzeatycka flaga Szczecina, przedstawiała na białym tle czerwony kwadrat –
natomiast tło tarczy herbowej Szwecji jest niebieskie.
Po oddaniu Szczecina w ręce pruskie i zmianie ustroju miast pruskich w 1808 roku
wprowadzono nową pieczęć, w której górnej części widniał ukoronowany orzeł pruski z rozpostartymi
skrzydłami, trzymający w szponach berło i miecz. Pruski orzeł siedział na ukoronowanej tarczy
herbowej z głową szczecińskiego gryfa, przy czym tarcza otoczona była labrami.
W latach trzydziestych XIX w. pojawiły się pierwsze rozporządzenia rządu pruskiego zakazujące
wykorzystywanie w herbach miast elementów herbu królewskiego i państwowego orła pruskiego
(podobnie w okresie III Rzeszy nie wolno było używać swastyki i innych symboli hitlerowskich), więc
pruski minister spraw wewnętrznych przywrócił „szwedzką” pieczęć z 1660 roku. Pieczęcie miejskie z
godłem w postaci ukoronowanej głowy gryfa wróciły do herbu Szczecina po 1915 roku i od tego czasu
jest to najważniejszy i stały element szczecińskiego herbu i pieczęci Miasta.
 Bibliografia
1. Tadeusz Białecki, Herby miast Pomorza Zachodniego, Szczecin 1991.