Filipino sa Piling
Larangan
Sining Biswal: Editoryal Kartun (modyul 4)
Sa pahayagan natin kadalasang makikita ang
mga pangunahing balitang nakalap sa loob at
labas ng bansa. May mga bahagi din sa
pahayagan na matatagpuan ang iba't ibang
mga personal na opinyon, palagay at kuro-kuro
ng mga manunulat hinggil sa iba't ibang paksa.
Isa ang Editoryal Kartun sa pinakaepiktibong
paraan upang maipaalam sa pinakamaraming
mambabasa ang isyu, opinyon o pangyayari. Sa
sining biswal na ito naipararating ang mga isyu
at mensahe sa nakaaaliw at mabilis na paraan
para sa mga mambabasa. Ating tunghayan ang
etika sa paglikha ng isang editoryal kartun at
ang mga sangkap sa pagbuo nito.
Kaligiran ng Pamamahayag
-nagsisilibing mata, pandinig, at pandama ng
taong nakakabasa nito
Panahon ng Kastila
-Lahat ng ibat ibang uri ng texto ay tinatawag
na sensura (tintiingan ang lahat ng ippublish ng
individual)
-if against government yung sinulat, hindi i
approve, kaya gnawa ng ibang individual sa
bansa naten gumawa ng alternative;
-Jose Rizal
Marcelo Del Pilar
-Graciano Lopez Jaena
-Kalayaan
Panahon ng Amerikano
-El Renacimiento
-El Nuevo Dia Sakdal
Panahon ng Hapon
-maraming publication nagsara
-Golden age of Philippine Journalism
-nadagdag yung additional sector sa
newspaper na buisness
Panahon ni Marcos
-Kontrolado ng government mga private
newspaper institutions
-Enrique romualdes; pinsan ni Imelda marcos
ang nag eedit ng mga pahayagan
-FM believed media ang naglalabas ng maling
balita
-Joaquin Roces-Manila Times
-Alternative press; School journalism
-Catholic church’s radio-kampanya ni aquino
1990’s
-aktibo ang media, telebisyon at radyo
-ika apat ang ating bansa sa pinaka delikado
maging journalist
Marcel at George vigo
-kilalang mga journalist sa kidapawan;
 Filipino sa Piling
Larangan
-content nila sa radio ang mind crabbing na
nagaganap between lumads and private
companes

Maguindanao Massacre
-ismael datu and ampatuan
-basta pinapatay ni ampatuan mga kasama ni
ismael datu, tas nadamay yung mga journalist
na nakasakay sa sasakyan

Editoryal Kartun
Dalawang uri ng pahayagan Editoryal Kartun
1.Broadsheet -isang paraan upang maipabatid ang isyu o
-mahabang pahina tulad ng inquirer opinyon

-audience target ay class a at class b -nakaaliw at mabilis na paghahatid ng

mensahe
-pati business

Mga sangkap sa pagbuo ng editoryal kartun

2.Tabloid
-Entertainment at balita
-smaller companies
-exaggreated uri ng balita; mula showbiz and
sexual
-target audience: class c and d
● Sa kasalkuyang panahon, karaniwan ng
Filipino na pahayagan ay nasa tabloid
● Ilang bahagi sa pahinga opinyon:
editoryal, editoryal kartun, at mga kolum
● Pahinang opinyon-may sapat na sukat,
pwesto at tiyak na layout
Isyu/Konsern
-malinaw at malakas na opinion/posisyon/
paninidigan
-layunin nitong maitama ang mali
-may mga kakatwang kartun-tuligsa
-may ilan naman na naglalaman ng
panghihikayat at pagmamahal
-dumedepende sa klase ng diyaryo
(pampaaralan, pambansang diyaryo
napapanhong lokal, nasyonal o global)
-Gobyerno, polusyon, terorismo
 Filipino sa Piling
Larangan
Drowing Islogan: Ang Sigaw ng mga Piling Salita
(modyul 3)
-Biswal na represnetasyon
Islogan: Ang Sigaw ng mga Piling Salita
-Karikatura (eksaherasyon) (modyul 3)
-Kapansin-pansing pisikal (personahe o
bahage)
-kalapati: kapayapaa, Juan:Pilipin, uncle
sam:Basnang Amerika
-ang pirma ay nasa ibabang sulok ng frame

Salita at Teksto
-kakaunti lang ang gamit na salita
-payak na paggamit lang ng tiyak na tinutukoy

Etika ng Peryodismo
Konstitusyon ng Pilipinas
-Press freedom-may karapatan at kalayaan
ngunit may kakambal na panangutan
-kung may pamumuna-dakilang lagyunin
-may maitamang kamalian, makapagbigay
solusyon=batayan
1.Katotohanan-pangunahing prinsipyong
pinanghahawakan
2.Kasarinlan-walang interes
3.Patas-obligadong kuhanin ang bawat panig
4.Makatao-hindi lumilikha ng ano mang
pananakit
5.May pananagutan- maging malay sa mga
itinatalang impormasyon at larawan