Religijne, etniczne i kulturowe zróżnicowanie ludności Ziemi pozwala na wyróżnienie kręgów kulturowych (cywilizacyjnych).

Każdy krąg obejmuje obszary zamieszkiwane przez ludność o podobnych wierzeniach i podobnej kulturze. Podstawowymi
jednostkami osadniczymi są miasto i wieś. Układ miast i wsi tworzy sieć osadniczą. Urbanizacja to proces rozwoju miast obejmujący wzrost liczby ludności miejskiej, powstawanie nowych miast, a także powiększanie obszarów miast już istniejących.
Miarą poziomu urbanizacji danego obszaru jest wskaźnik urbanizacji. Wyraża on procentowy udział mieszkańców miast w ogólnej liczbie ludności. Wskaźnik urbanizacji na świecie jest bardzo zróżnicowany. ☐Współcześnie wiele obszarów wiejskich
zmienia swoją funkcję z typowo rolniczej na turystyczną, rezydencjalną oraz pozarolniczą funkcję gospodarczą. Na niektórych obszarach wiel- skich w Polsce zachodzi proces depopulacji. czyli wyludniania.