TÀI LIỆU THAM KHẢO CHỦ YẾU ĐỂ BIÊN SOẠN GIÁO TRÌNH

1. A.P.Séptulin, Bàn về mối liên hệ lẫn nhau của các phạm trù
trong triết học mácxít. Nxb. Sự Thật, Hà Nội. 1961.
2. A.Séptulin, Phương pháp nhận thức biện chứng. Nxb. Tiến
bộ và Nxb. Sự thật, Hà Nội. 1989.
3. Bách khoa toàn thư triết học. Nxb. Từ điển Xô viết. In lần
thứ 2, Mátxcơva. 1989 (Tiếng Nga).
4. Báo cáo phát triển con người Việt Nam các năm 1999, 2011
và 2016.
5. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Giáo trình triết học (Dùng trong
đào tạo trình độ thạc sỹ, tiến sỹ các ngành KHXH và NV không chuyên
ngành Triết học). Nxb. Đại học Sư phạm, Hà Nội, 2014.
6. Bộ Giáo dục và Đào tạo, Triết học. 3 quyển. Nxb. Chính trị
quốc gia, Hà Nội. 2003.
7. Con người và phát triển con người trong quan niệm của
C.Mác và Ph.Ăngghen. Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2003.
8. Davidovich V.E., Dưới lăng kính triết học. Nxb. Chính trị
quốc gia, Hà Nội, 2002.

9. Đảng Cộng sản Việt Nam. Nghị quyết hội nghị Ban Chấp
hành Trung ương lần thứ 9, khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa,
con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Văn
phòng Trung ương Đảng xuất bản. Hà Nội, 2014.

10. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đảng toàn tập, Nghị
quyết Hội nghị Trung ương 8 (tháng 5-1941). Nxb. Chính trị quốc gia, Hà
Nội, 2000.

1
 11. Đảng Cộng sản Việt Nam. Văn kiện Hội nghị lần thứ 5 Ban
chấp hành Trung ương khóa VIII. Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1998.
12. Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Tổng tập hồi ký. Nxb. Quân đội
nhân dân, Hà Nội, 2006.
13. Hawking S, Lược sử thời gian. Nxb. Văn hoá thông tin, Hà
Nội, 2000.
14. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Giáo trình cao
cấp lý luận chính trị - Triết học Mác - Lênin. Nxb Lý luận Chính trị, H.
2018.
15. Hội đồng Trung ương chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia,
Giáo trình Triết học Mác - Lênin (Tái bản có sửa chữa, bổ sung). Nxb.
Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2010.
16. Lê Hữu Nghĩa, Lịch sử và lôgíc. Nxb. Sách giáo khoa Mác -
Lênin, Hà Nội. 1987.
17. Trần Văn Phòng (chủ biên), Giáo trình Triết học (dùng cho
cao học không chuyên ngành triết học). Nxb Lý luận Chính trị, Hà Nội,
2015.
18. Quân đội nhân dân Việt Nam, Tổng cục chính trị, Lịch sử
triết học (Giáo trình bậc đại học dùng cho đối tượng đào tạo cán bộ chính
trị quân đội). Nxb. QĐND, Hà Nội, 2003.
19. Quân đội nhân dân Việt Nam, Tổng cục chính trị, Triết học
Mác - Lênin- Phần I, Chủ nghĩa duy vật biện chứng (Dùng cho đào tạo
cán bộ chính trị cấp phân đội - bậc đại học ). Nxb. QĐND, Hà Nội, 2008.
20. Quân đội nhân dân Việt Nam, Tổng cục chính trị, Triết học
Mác - Lênin- Phần II, Chủ nghĩa duy vật lịch sử (Dùng cho đào tạo cán
bộ chính trị cấp phân đội – bậc đại học). Nxb. Quân đội nhân dân, Hà
Nội, 2008.
21. Sir Julian Huxley, Dr. J. Bronowski, Sir Gerald Barry, James
Fisher, Tư tưởng loài người qua các thời đại. Nxb. Văn hóa Thông tin.

2
Hà Nội, 2004.
22. Triết học phương Tây hiện đại. Từ điển. Nxb. Khoa học xã
hội, Hà Nội, 1996.
23. Viện Nghiên cứu Con người. Một số kết quả nghiên cứu chủ
yếu. Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, 2014.
24. Viện Triết học trực thuộc Viện Hàn lâm khoa học Liên Xô,
Lịch sử phép biện chứng. 6 tập. Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội. 1998.

3
 MỤC LỤC

CHƯƠNG I
TRIẾT HỌC VÀ VAI TRÒ CỦA TRIẾT HỌC
TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI
I. TRIẾT HỌC VÀ VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA TRIẾT HỌC.............................6
1. Khái lược về triết học................................................................................6
2. Vấn đề cơ bản của triết học.....................................................................17
3. Biện chứng và siêu hình..........................................................................22
II. TRIẾT HỌC MÁC - LÊNIN VÀ VAI TRÒ CỦA TRIẾT HỌC MÁC -
LÊNIN TRONG ĐỜI SỐNG XÃ HỘI..........................................................25
1. Sự ra đời và phát triển của triết học Mác - Lênin...................................25
2. Đối tượng và chức năng của triết học Mác - Lênin................................51
3. Vai trò của triết học Mác - Lênin trong đời sống xã hội và trong sự
nghiệp đổi mới ở Việt Nam hiện nay...........................................................54
CHƯƠNG II
CHỦ NGHĨA DUY VẬT BIỆN CHỨNG
I. VẬT CHẤT VÀ Ý THỨC.........................................................................58
1. Vật chất và các hình thức tồn tại của vật chất........................................58
2. Nguồn gốc, bản chất và kết cấu của ý thức.............................................73
3. Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức.......................................................85
II. PHÉP BIỆN CHỨNG DUY VẬT............................................................91
1. Hai loại hình biện chứng và phép biện chứng duy vật............................91
2. Nội dung của phép biện chứng duy vật...................................................93
III. LÝ LUẬN NHẬN THỨC ....................................................................121

4
1. Các nguyên tắc của lý luận nhận thức duy vật biện chứng...................121
2. Nguồn gốc, bản chất của nhận thức......................................................122
3. Thực tiễn và vai trò của thực tiễn đối với nhận thức............................124
4. Các giai đoạn cơ bản của quá trình nhận thức.....................................129
5. Chân lý..................................................................................................133
CHƯƠNG III
CHỦ NGHĨA DUY VẬT LỊCH SỬ
I. HỌC THUYẾT HÌNH THÁI KINH TẾ - XÃ HỘI..................................138
1. Sản xuất vật chất là cơ sở của sự tồn tại và phát triển xã hội..............138
2. Biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất....................140
3. Biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng của xã hội. . .147
4. Sự phát triển các hình thái kinh tế - xã hội là một quá trình lịch sử - tự
nhiên..........................................................................................................153
II. GIAI CẤP VÀ DÂN TỘC......................................................................160
1. Vấn đề giai cấp và đấu tranh giai cấp..................................................160
2. Dân tộc..................................................................................................177
3. Mối quan hệ giai cấp - dân tộc - nhân loại...........................................184
III. NHÀ NƯỚC VÀ CÁCH MẠNG XÃ HỘI............................................189
1. Nhà nước...............................................................................................189
2. Cách mạng xã hội..................................................................................199
IV. Ý THỨC XÃ HỘI................................................................................206
1. Khái niệm tồn tại xã hội và các yếu tố cơ bản của tồn tại xã hội.........206
2. Ý thức xã hội và kết cấu của ý thức xã hội............................................207
V. TRIẾT HỌC VỀ CON NGƯỜI..............................................................222
1. Khái niệm con người và bản chất con người........................................222
2. Hiện tượng tha hóa con người và vấn đề giải phóng con người...........226
3. Quan hệ cá nhân và xã hội; vai trò của quần chúng nhân dân và lãnh
tụ trong lịch sử..........................................................................................230

5
4. Vấn đề con người trong sự nghiệp cách mạng ở Việt Nam