Professional Documents
Culture Documents
Sonety Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego Jako Wykładnia Poglądów Filozofii Moralnej Poety
Sonety Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego Jako Wykładnia Poglądów Filozofii Moralnej Poety
24. Sonety Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego jako wykładnia poglądów filozofii moralnej poety.
Oddziaływanie wzoru poezji czarnoleskiej wobec przejawów poetyki barokowej.
Moralność - wszelkie zachowania oraz postawy, jakie przybierają ludzie żyjący w danej
społeczności, a które to są oceniane podług skali wartości przyjmowanej przez tą właśnie
społeczność
Szarzyński napisał sześć sonetów w których zawarł swój cały światopogląd. Musimy pamiętać, że nasz
poeta przeszedł z luteranizmu na katolicyzm – mamy odbicie tego zdarzenia w jego tekstach.
Szarzyński toczy bój, mówi o kondycji człowieka, relacji człowiek – Bóg. Czego dowiadujemy się z
treści sonetów, jaka wyłania się filozofia:
S2 „ „Na one słowa Jopowe: człowiek urodzony z niewiasty, żyjąc przez czas krótki, napełniony
bywa wielu nędzami”
- człowiek jest marnym stworzeniem, zagubionym, skazanym na niepowodzenia.
- Bóg żąda by człowiek go miłował, oddawał mu cześć.
- Szarzyński nie może pojąć stosunku Stwórcy do stworzenia.
Oddziaływanie wzoru poezji czarnoleskiej wobec przejawów poetyki barokowej. ???? (nie mam
pojęcia w czym rzecz, dopytam się jeszcze dr R. o co chodzi, i jak coś to dopiszę)
Twórczość Szarzyńskiego znalazła się w cieniu poezji czarnoleskiej. Stoickie potoczne poglądy, które
niepokoiły Kochanowskiego u schyłku życia (treny), stały się przedmiotem polemiki Sępowej. Nie
udowadnia on potrzeby odnowienia dyskusji o celach życia, lecz po prostu odnawia ją, tworząc inny
niż w renesansie pogląd na człowieka. Perswazja Sępa nie jest retoryczna (jak w późniejszym baroku),
lecz poetycka, operująca skrótem, zdaniem eliptycznym. Atakuje stereotyp głoszący, że „pokój to
szczęśliwość”, poeta przeciwstawia całemu systemowi poglądów, jaki mieści się w tym zdaniu, nowe
przekonanie, że sens życia kryje się nie w używaniu dobra pokoju, lecz w bojowaniu o wartości
nadrzędne. W zdaniu: „Pokój – szczęśliwość, ale bojowanie/ Byt nasz podniebny” kryje się istota
kolizji dwu teorii humanizmu.