ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ: Σπουδές στον Ευρωπαϊκό Πολιτισμό

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ (ΕΠΟ 11)
Ονοματεπώνυμο:……………………………………………………………………..…………………...………
Αρ. Μητρώου:………………………………………………...Τμήμα:…………………………………..……...
ΤΕΛΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ 2013 – 2014 (5/7/2014)
Α΄ Μέρος
Σημειώστε στο τετράγωνο τη σωστή απάντηση σε όλες τις ερωτήσεις του Α΄ Μέρους.

1. H συνθήκη του Bretton Woods αδυνατούσε να εξασφαλίσει νομισματική σταθερότητα και

περιορισμό της κερδοσκοπικής κίνησης κεφαλαίων σύμφωνα με τις επιταγές του Κέυνς.
Σωστό Λάθος
2. Οι τραπεζικοί οίκοι της πρώιμης νεότερης περιόδου αποσκοπούν όλο και περισσότερο στην παροχή
δανείων σε εκκλησιαστικούς και κοσμικούς ηγεμόνες.
Σωστό Λάθος
3. Το υψηλό επίπεδο ευημερίας στην Ευρώπη στις αρχές του 20ου αιώνα ήταν αποτέλεσμα ενός
προηγούμενου αιώνα συνεχούς ανάπτυξης που συνδέθηκε κατά κοινή ομολογία με τη Βιομηχανική
Επανάσταση.
Σωστό Λάθος
4. Κατά την πρώιμη νεότερη περίοδο η δευτερογενής παραγωγή στην Ευρώπη πέρασε σε αρκετές
περιπτώσεις στον έλεγχο εμπόρων-επιχειρηματιών.
Σωστό Λάθος
5. Η Οικονομική και Κοινωνική ιστορία ήταν ο κλάδος που απέκλεισε τη συνάντηση και ώσμωση της
σχολής των Annales και της μαρξιστικής προσέγγισης.
Σωστό Λάθος
6. Η οικονομική πολιτική της ναζιστικής Γερμανίας βασίστηκε εν πολλοίς στη στήριξη του μεγάλου
βιομηχανικού κεφαλαίου.
Σωστό Λάθος
Β΄ Μέρος
Αναπτύξτε δύο (2) από τα τρία θέματα του Β΄ Μέρους στην κόλλα που σας διανεμήθηκε. Αν χρειάζεστε πρόχειρο,
χρησιμοποιήστε την τελευταία σελίδα. Καταθέστε και τα δύο έντυπα στον επιτηρητή σας.

1. Οριοθετήστε τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της φεουδαρχίας κα περιγράψτε πως αυτά

αποτυπώθηκαν στο πλαίσιο των κοινωνικών και οικονομικών σχέσεων της φεουδαλικής κοινωνίας
και οικονομίας.

2. Περιγράψτε το ρόλο που έπαιξαν οι αποικίες σε τρεις διαφορετικές χρονικές στιγμές των
ανερχόμενων ευρωπαϊκών κρατικών οικονομιών: α) στη φάση του εμπορικού και πρώιμου
βιομηχανικού καπιταλισμού, β) στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα και γ) στην περίοδο
μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

3. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ο Ίβαν Μπέρεντ, «το τελευταίο καρφί στο φέρετρο του συστήματος
της ελεύθερης οικονομίας μπήκε με τη Μεγάλη Ύφεση στις αρχές της δεκαετίας του 1930».
α) Αφού εξηγήσετε τι εννοεί ο Ούγγρος ιστορικός, να παρουσιάσετε τη νέα οικονομική θεωρία που
εμφανίστηκε την περίοδο εκείνη και αμφισβητούσε την τυφλή πίστη στους νόμους της αγοράς.
β) Ποιος ήταν ο σημαντικότερος εκπρόσωπος της θεωρίας της ελεγχόμενης αγοράς στο
Μεσοπόλεμο και ποιες ήταν οι βασικές του θέσεις;
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
Απαντήσεις Τελικής Εξέτασης ΕΠΟ 11 2013-2014 – 5/7/2014
Α΄ ΜΕΡΟΣ

1. Λάθος. Δρίτσα, σ. 239

2. Λάθος. Θέματα - Διαλέτη Ανδρονίκη , σ. 61
3. Σωστό. Berend, σ. 54
4. Σωστό. Γαγανάκης, σελ.199
5. Λάθος. Μανδυλαρά Άννα, Η διπλή ζωή της οικονομικής ιστορίας…, σ. 27
6. Σωστό. Γαγανάκης, σελ. 296

Β΄ ΜΕΡΟΣ

1. Βιβλιογραφία: Γαγανάκης, ενότητα 2.1, 2.2, 2.3.

Απάντηση: Οι φοιτητές αρχικά αναφέρονται στα δυο βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα της
φεουδαλικής κοινωνίας (1. η αποσύνθεση της μοναρχικής εξουσίας και ο κατακερματισμός της
σε τοπικούς πυρήνες εξουσίας, 2. σύνδεση της φεουδαρχίας με την ειρήνη του θεού) και
ακολούθως αναφέρονται στον καταστατικό τριμερή διαχωρισμό και στις κοινωνικές και
οικονομικές του εκφάνσεις (είδη χωροδεσποτικής υποτέλειας).

2. Απάντηση:
 μακραίωνη αποικιοκρατική παράδοση της Ευρώπης,
 πεδίο οικονομικού και πολιτικού ανταγωνισμού
 στην πρώτη φάση - πηγές πρώτων υλών και φθηνού εργατικού δυναμικού, αγορές για τα
βιομηχανικά προϊόντα
 στη δεύτερη φάση – κυρίως ενιαία, παγκόσμια αγορά αλλά και χώροι υποδοχής της
υπερπόντιας μετανάστευσης
 στη τρίτη φάση της αποαποικοποίησης – φορέας οικονομικής εξάντλησης των μητροπόλεων

Γαγανάκης, 208-209, 211, 262-264. Δρίτσα (επ.) 68-69, Μπέρεντ, σ. 280-282.

3. ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Ι. Μπέρεντ, Οικονομική ιστορία του ευρωπαϊκού 20ού αι.....,103-120
Δρίτσα (επιμ.), Κοινωνική και Οικονομική Ιστορία της Ευρώπης...., 229-237