SIÊU ÂM ĐÀN HỒI MÔ GAN

I. ĐẠI CƯƠNG
Máy Fibroscan của hãng Echosen (Pháp) đo độ đàn hồi gan dựa vào kỹ
thuật TE (hình 1). Sóng biến dạng được tạo ra bởi xung cơ học bên ngoài qua bộ
rung (vibrator) có tần số siêu âm thấp 50 Hz. Vận tốc sóng biến dạng được đo
bằng đầu dò siêu âm một chiều tần số 3,5 MHz. Độ đàn hồi gan được biểu thị
bằng đơn  vị kPa (kilopascals) và được đo ở độ sâu 25-65mm, trong vùng quan
tâm (Region of Interest: ROI) có kích thước 1x 4cm, lớn hơn gấp 200 lần so với
mẫu mô sinh thiết*

Hình Nguyên lý của kỹ thuật TE

II. CHỈ ĐỊNH

Phương pháp đo độ đàn hồi gan thoáng qua đã được chỉ định rộng rãi
trong thực tế lâm sàng để phát hiện, đánh giá giai đoạn xơ hoá gan, theo dõi
hiệu quả điều trị (cải thiện xơ hoá gan) và đặc biệt là có thể dự đoán các biến
chứng (xơ gan, ung thư tế bào gan, giãn tĩnh mạch thực quản,...) có thể xảy ra
dựa trên mức độ xơ hoá gan ở tất cả bệnh nhân bị bệnh gan mạn. Các chỉ định
thường gặp bao gồm:
- Các bệnh viêm gan mạn do virus
- Bệnh gan do rượu
- Các bệnh chuyển hoá: Đái tháo đường, bệnh gan nhiễm mỡ không do
rượu (NAFLD), viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH),....
- Tăng áp lực tĩnh mạch cửa
- Các bệnh gan khác: các bệnh lý sau ghép gan, các bệnh gan mật, sàng
lọc bệnh gan mạn trong cộng đồng,...
III. CHỐNG CHỈ ĐỊNH
Hiện tại không có chống chỉ định
IV. CHUẨN BỊ
1. Chuẩn bị bệnh nhân:

1
 - Bệnh nhân nhịn ăn tối thiếu 3 tiếng và nằm yên 5 phút trước khi đo
- Phép đo được thực hiện tại thùy gan phải giữa các xương sườn
- Bệnh nhân nằm ngửa, tay phải đặt sau đầu
- Bệnh nhân cong người như hình trái chuối để khoảng cách giữa khe
liên sườn là rộng nhất.
- Kiểm tra khảo sát gồm 10 lần đo liên tục tại cùng một vị trí.
2. Người thực hiện:
Bác sỹ khoa hay điều dưỡng khoa Nội Tiêu Hóa thực hiện kỹ thuật.
- Người thực hiện ngồi trên ghế hướng mặt về bệnh nhân và màn hình
thiết bị.
- Cánh tay phải cầm đầu dò và cùi trỏ chống lên giường để cố định tay.
- Tất cả trọng lượng của đầu dò nên để bên tay phải.
- Tay trái cầm ở đuôi đầu dò hướng vào bệnh nhân sao cho hướng đi vào
đúng vị trí và thẳng góc.
3. Phương tiện
- Máy siêu âm chẩn đoán định lượng xơ hóa gan (Model: FibroScan 430
mini)
V. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH.
- Bước 1: Bệnh nhân nằm ngửa, tay phải dơ lên cao để khoảng liên sườn
được mở rộng tối đa.
- Bước 2: Đầu dò siêu âm đàn hồi gan được đặt trên da, trong khoảng liên
sườn ở khu vực gan phải. Bệnh nhân chỉ cảm thấy rung nhẹ mỗi khi một làn
sóng đàn hồi được tạo ra bởi bộ rung.
- Bước 3: Kỹ thuật siêu âm FibroScan được thực hiện trong khoảng 5 đến
10 phút và không gây đau hoặc khó chịu cho bệnh nhân. Bệnh nhân cần nhịn ăn
ít nhất 4 giờ trước khi được đo FibroScan. Kết quả đo là trung bình cộng của 10
lần đo, đơn vị là kilopascal (kPa).
- Trả kết quả siêu âm đo độ đàn hồi mô gan cho bệnh nhân./