Zadanie 1. Do poniższych wydarzeń historycznych dopisz odpowiednie postacie.

Odpowiedzi
wybierz spośród podanych. 
Stanisław August Poniatowski, Stanisław Szczęsny Potocki, 
Stanisław Małachowski, Stanisław Konarski

A. założenie Collegium Nobilium  –  ________________________________

B. założenie Szkoły Rycerskiej  –  ________________________________
C. obrady Sejmu Wielkiego  –  ________________________________
D. konfederacja targowicka  –  ________________________________

Zadanie 2. Wstaw obok wydarzeń litery odpowiadające grupom poniższych pojęć.

1. I rozbiór Polski ..........                        3. powstanie kościuszkowskie ..........
2. II rozbiór Polski ..........                       4. Sejm Wielki ..........

A. Warszawa, Straż Praw, Ignacy Potocki, prawo o miastach 

B. Racławice, Uniwersał połaniecki, Jan Kiliński, kosynierzy
C. Bar, Rada Nieustająca, Fryderyk II Wielki, Komisja Edukacji Narodowej
D. Targowica, Order Virtuti Militari, Józef Poniatowski, emigracja 

Zadanie 3. Uzupełnij schemat odpowiednią przyczyną, tak aby powstał właściwy ciąg przyczyna –
wydarzenie – skutek. Wybierz odpowiedzi spośród podanych poniżej.
A. uchwalenie Konstytucji 3 maja, B. klęska konfederacji barskiej,
C. potrzeba przeprowadzenia reform w kraju
.................................. – pierwszy rozbiór Polski – utrata części ziem przez Rzeczpospolitą

Zadanie 4. Przyporządkuj numery do wewnętrznych lub zewnętrznych przyczyn rozbiorów Polski. 

1) Utrata pozycji Rzeczypospolitej na arenie międzynarodowej wskutek wojen w XVII wieku. 
2) Osłabienie państwa wojnami w XVII wieku.
3) Ograniczenie władzy królewskiej przez liczne przywileje szlacheckie.
4) Liberum veto.
5) Ingerowanie sąsiednich mocarstw w wewnętrzne sprawy Rzeczypospolitej. 
6) Niechęć magnaterii do reform i przedkładanie prywatnych interesów nad sprawy Rzeczypospolitej.
7) Słaba i nieliczna armia.

Przyczyny wewnętrzne: ....................................................................................................... 

Przyczyny zewnętrzne: ........................................................................................................

Zadanie 5. Uzupełnij notatkę. Wykorzystaj do tego podane niżej nazwy geograficzne.

Dubienka, Targowica, Rosja, Zieleńce, Prusy, Grodno

Przeciwni reformom powołali konfederację przeciwko dziełom Sejmu Wielkiego. Zawiązali ją w

porozumieniu z carycą Katarzyną II w miasteczku .................................., na wschodnim krańcu Podola.
W rezultacie 100-tysięczna armia rosyjska wkroczyła na ziemie Rzeczypospolitej. Polacy pod
dowództwem księcia Józefa Poniatowskiego wygrali bitwę pod ................................... .
Pod .................................. nad Bugiem armia polska z Tadeuszem Kościuszką na czele odparła
pięciokrotnie liczniejsze wojska rosyjskie. Mimo kapitulacji
króla .................................. i .................................. dokonały drugiego rozbioru Polski. W tym samym
roku w .................................. zebrał się sejm, który zatwierdził drugi rozbiór Polski i zniósł większość
reform Sejmu Wielkiego.

Zadanie 6. Rozstrzygnij, o jakim wydarzeniu z czasów powstania kościuszkowskiego mówią opisane

poniżej postacie.
A. „Byłem świadkiem, jak naczelnik ślubował w otoczeniu żołnierzy i mieszczan”.
B. „Jako jeden z kosynierów przyczyniłem się do zwycięstwa nad Rosjanami”.
C. „Z nadzieją przyjąłem wiadomość o przyznaniu chłopom wolności osobistej i gwarancji
nieusuwalności z zajmowanej ziemi”.
D. „Widziałem, jak w trakcie walk naczelnik został ranny i dostał się do niewoli”.
A. ......................................................... C. .........................................................
B. ......................................................... D. .........................................................

Zadanie 7. Na podstawie tekstu Reformy wojskowe sejmu niemego wybierz poprawne dokończenie

zdań.                                                                                                            

Kiedy dla niezgód domowych i postronnych inkursji 1  Rzeczypospolitej  […]ekstraordynaryjnym2  sposobem

ratować się musi i dlatego chcąc traktatem to złe oddalić  i z gruntu wykorzenić, zdało się nam stanom
Rzeczypospolitej skryptem niniejszym sekretnym niektóre punkta oprócz konstytucji obwarować.

  […] Niezrachowanymi3  stratami doświadczyliśmy tego, że bez własnego regularnego wojska  i

regularnej  […]  płacy, nigdy bezpiecznie i z honorem utrzymać się nie możemy; zważając z drugiej
strony [na] niedostatek kraju całego, postanowiliśmy liczbę wojska koronnego dawniejszego
trzydziestotysięcznego zredukować4 [red. – do 24 tysięcy].
Źródło: Reformy wojskowe sejmu „niemego”  [w:] Marek Ferenc,  Epoka nowożytna. Teksty źródłowe. Tematy lekcji i
zagadnienia do historii w szkole średniej, Kraków 2001, s. 191–192
1
 inkursja – najazd, napad     2 ekstraordynaryjny – nadzwyczajny
3
 niezrachowany – niepoliczalny   4 zredukować – pomniejszyć

1. W wyniku postanowień sejmu niemego liczba wojska Rzeczypospolitej

A. zwiększyła się.                    C. utrzymała się na tym samym poziomie.                  
B. zmniejszyła się.                   D. trudno ocenić.
2. Posłowie podejmujący reformę wojskową kierowali się
A. strachem i chęcią zysku.     C. szacunkiem i finansami.               
B. honorem i ekonomią.          D. patriotyzmem i odwagą.                                                                              

Zadanie 8. Na podstawie ilustracji wykonaj polecenia. 

1. Wybierz właściwe dokończenie zdania. 

Postać przedstawiona na ilustracji to  
A. Tadeusz Rejtan.             C. Franciszek Salezy Potocki.
B. Adam Poniński.             D. Stanisław August Poniatowski.

2. Wyjaśnij, dlaczego przedstawiona na ilustracji postać leży na podłodze i rozdziera szatę. 

................................................................................................................................................

3. Oceń, czy poniższe informacje dotyczące ilustracji są prawdziwe. Zaznacz literę P przy zdaniu
prawdziwym, a F – przy fałszywym. 
A. Dramatyczny sprzeciw posła nic nie dał i sejm wyraził zgodę na rozbiór Polski. P/F
B. Postawa posła stała się odtąd symbolem zdrady narodowej. P/F

Zadanie 9. Wybierz właściwe dokończenie zdania.

Konstytucję 3 maja uchwalono podczas
A. sejmu niemego.                                C. sejmu elekcyjnego.
B. sejmu rozbiorowego.                        D. Sejmu Wielkiego.