KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ HUKUK FAKÜLTESİ 2022-23 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI
GÜZ DÖNEMİ ULUSLARARASI İNSANCIL HUKUK SEÇMELİ DERSİ PRATİK
ÇALIŞMASI (05 KASIM 2022)
1) S ile Y devletleri arasında yaşanan silahlı çatışmalarda S devleti tarafından gerçekleştirilen
hava saldırılarında, Y Devleti’nin A şehrinde bulunda gıda marketi, hastane ve iki okul kullanılamaz hale gelmiştir. Y Devleti de söz konusu hava saldırısına karşılık, iki devlet arasında sınır kenti konumunda olan S Devleti’nin egemenliğindeki 300.000 nüfuslu C şehrini hedef alan askeri operasyonda silah olarak havan topu ve roketatarlar kullanmıştır. Y Devleti, gerçekleştirdiği askeri operasyon kapsamında C şehrindeki askeri mühimmat deposunun hedef alındığını ifade etmiştir.
Uluslararası insancıl hukukun temel ilkelerini göz önüne alarak:
S Devleti’nin gerçekleştirdiği hava saldırısının, Y Devleti’nin, C şehrindeki askeri mühimmat deposunu hedef almasının uluslararası insancıl hukuka uygun olup olmadığını gerekçeli biçimde değerlendiriniz.
2) Kamerun Devleti’nin silahlı kuvvetleri ülkenin kuzeybatı ve güneybatı bölgelerinde,
kendilerini Ambazonya Savunma Güçleri olarak tanımlayan gruba yönelik olarak silahlı kuvvete başvurmuştur. Ambazonya Savunma Güçleri, ülkenin kuzey ve güneybatı bölgelerinde çeşitli okulları basarak yetmiş dokuz öğrenci ve üç öğretmeni kaçırmıştır. Söz konusu eylemden sonra, Kamerun ordusu belirtilen bölgelerdeki askeri operasyonlarının sayısını arttırmıştır. Ambazonya Savunma Güçleri adına yapılan açıklamada, bölgede bulunan köylerde İngilizce konuşan halkın Kamerun Silahlı Kuvvetleri tarafından hedef alındığı iddia edilmiştir. BM Güvenlik Konseyi yaşanan gelişmeler üzerine, bölgede ortaya çıkan güvenlik sorunları ile insani krizi ele aldığı özel bir oturum gerçekleştirmiş; Afrika Birliği de, İngilizce konuşan halkın yaşadığı bölgelerde insan hakları hususunda giderek kötüleşen durum hakkında kaygılarını dile getiren ve tarafları itidalli olmaya davet eden resmi bir açıklama yayımlamıştır.
Olayda belirtilen tüm şartlar göz önüne alındığında:
Uluslararası insancıl hukuk kurallarına göre bir “silahlı çatışmadan” söz edilebilir mi? Gerekçeli olarak açıklayınız. Kamerun Hükümeti, Ambazonya Savunma Güçlerine karşı Fransa ile ortak bir askeri operasyon yapma yönünde iradesini ortaya koyarak, Fransa Devleti’ne ait silahlı kuvvetleri ülkesine davet etse, ilgili durum silahlı çatışmanın niteliği üzerinde nasıl bir etki yapar?
3) R ile G devletleri arasında yaşanan silahlı çatışmalarda, R Devleti silahlı kuvvetlerine
mensup Bay A, G Devleti silahlı kuvvetlerine mensup on kişiyi çatışmalar sırasında hedef alarak öldürmüştür. İlgili çatışma devam ederken, R Devleti’ne komşu olan başka bir bölgeden gelen bir grup kişi, R Devleti’ne askeri operasyonlarda destek sağlamak amacıyla çatışmaya müdahil olmuşlardır. G Devleti’nin Z şehrinde hakimiyeti ele geçiren R Devleti silahlı kuvvetleri, G Devleti ordusuna finansal destek sağladığından şüphelendikleri bir kuyumcuya karşı silahlı kuvvete başvurmuşlardır.
Yukarıdaki olayda verilen bilgiler çerçevesinde:
Bay A’nın eylemlerinin ve G Devleti Ordusu’nun kuyumcuya yönelik silahlı kuvvet
kullanmasının uluslararası insancıl hukuka uygunluğunu gerekçeli olarak değerlendiriniz. R Devleti’ne komşu başka bir bölgeden gelen kişiler, muharip (savaşan) statüsünde sınıflandırılabilir mi? Gerekçeli olarak açıklayınız.