Prema PRIMJERU 2.

1 konstruisati i nacrtati radioničke crteže pogonskog i gonjenog frikcionog

točka.

PRIMJER: 2.1

Na jednom mlinu za žito prijenos snage od elektromotora do kamena vrši se cilindričnim

frikcionim parom. Dati su slijedeći podatci :

-snaga na pogonskom motoru………………………………………………………………..

P1=19 kW

-broj obrtaja pogonskog motora………………………………………………….n1 =1950 o/min

-broj obrtaja kamena je……………………………………………………………………..

n2 =950 o /min

-materijal frikcionih elemenata je Č.1220 s tim što je

pogonski točak obložen gumom debljine…………………………………………………

δ =5 mm

-brzina proklizavanja na frikcionom paru iznosi………………………………………………… 2

%

-vrijeme rada
dnevno………………………………………………………………………………………………
……….. 16h

Potrebno je izvršiti proračun navedenog frikcionog para.

RIJEŠENJE :

-1 Prijenosni odnos

n1 1950
i= = =2,05 … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … … . i=2,05
n2 950

-2 usvaja se prečnik pogonskog točka d 1=100 mm … … … … … d 1=100 mm

Prečnik gonjenog cilindra

d 2=d 1 ∙i=100∙ 2,05=205 mm … … … … … … … … … … … … .. d2 =205 mm

Usvaja se dužina frikcionog para

………………………………………………………………………. b = 100 mm

-3 Obrtni moment na pogonskom cilindru

P1 30 P1 30∙ 19000
M o 1= = = =93,091 Nm … … … … … … … … . M o 1=93,091 Nm
ω π n1 3,14 ∙ 1950

-4 Obodna sila na pogonskom točku

M o 1 93,091
F o 1= = =1861,82 … … … … … … … … … … … … … Fo 1=1861,82 N
r1 0,05

-5 Potrebna normalna sila na dodirnim površinama

F n=Sk ∙ F o 1 /μ

−Sk −¿ 1,5 stepen sigurnosti protiv klizanja odabran prema preporuci na str. 7

−μ=0,2koeficient trenja izabran iz tabele 2.1

1861,82
F n=1,5 ∙ =13963,65 … … … … … … … … … … … … … Fn =13963,65 N
0,2

-6 Obodna brzina na pogonskom frikcionom točku

3,14 m
v 01=ω1 ∙r 1 =1950∙ 0,05 ∙ =10,205 … … … … … … … v o 1=10,205
30 s

-7 Brzina proklizavanja na frikcionim točkovima prema uvjetu zadatka

m
v k =0,02 ∙ v o 1=0,02 ∙10,205=0,2041 … … … … … … … … … v k =0,2041
s
-8 Snaga gubitaka na elastično klizanje

(
Pk =v k F n μ f k +
f
r1)(W )

−μ=0,6-koeficient trenja uzet iz tabele 2.1

−f k =0,6 -foeficient elastičnog klizanja uzet iz tabele 2.1 za ovaj slučaj kada je jedan točak
obložen gumom

f
−f - krak trenja kotrljanja. Uzima se iz tabele 2.1. podatak =0,2
r

(gdje je r –poluprečnik odgovarajućeg frikcionog točka)

Pk =0,2041∙ 13963,65 ( 0,6∙ 0,6+ 0,2 )=1595.989

-9 Stepen iskorištenja

P1−P k 19000−1595,989
η= = =0,916 … … … … … … … … … … . η=0,916
P1 19000

-10 Snaga na gonjrnom frikcionom točku

P2=( P1 −P k )=19000−1595,989=17404,011 W

-11 Provjera frikcionog para na površinski pritisak prema obrascu (2.5.)

p=0,42
√ Fn E
bρ
( MPa)

-E =40 MPa – modul elastičnosti uzet iz tabele 2.1.

- ρ( mm)-ekvivalentni poluprečnik

2 r1 r2
ρ= =2× 0,5× 0,25/0,5+0,25=0,0833m
r 1+r 2

p=0,42
√ 13963,65 ∙ 40
100∙ 83,3
=3,439 MPa … … … … … … … … … … … .. p=3,439 MPa

-12 U tabeli 2.1. pdoz je 1,2−1,7 MPa

Pošto je p> pdoz stoga ova provjera nezadovljava

-13 Proračun radnog vijeka t prema formuli (2.8.)

t=( ∆ h ) A W k /3600 Pk (h)

-( ∆ h )=0,6 δ=0,6 × 5=3 mm - prema preporuci na str 13.

- A=d 1 bπ =100 ×100 ×3,14=31400 m m2- dodirna površina manje otpornog točka

-W k =17 ×107 Nmm/mm 1-specifični rad trošenja uzet iz tabele 2.1. za slučaj trenja gume po
čeliku
7
3× 31400 ×17 ×10
t= =2787,195 (h)
3600× 1595.989

Ako mlin radi 16h dnevno onda je…………………………………………………………………

t=174,1996 dana

Ako u godini ima 270 radnih dana onda je ……………………………………………... t=0,6451

godine