‫~به نام خداوند~‬

‫رسوم و غذاهای مخصوص چهار شنبه سوری‬

‫چهارشنبه سوری یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های ایران باستان است‪ .‬تاریخ چهارشنبه سوری سال ‪ ۲۶ ، ۹۹‬اسفند ماه است‪ .‬در این شب‬
‫باستانی‪ ،‬تمام اعضای خانواده و دوستان دور هم جمع می‌شوند‪ ،‬خوراکی‌های مخصوص چهارشنبه سوری را می‌خوردند و از روی‬
‫آتش می‌پرند‪ .‬نام‌های دیگر چهارشنبه سوری در مناطق مختلف ایران عبارتند از‪ :‬گول چارشَمبه (اردبیل) گولی‪-‬گولی چارشمبه‬
‫سرخی (أصفهان)‬‫(گیالن)‪ ،‬کوله چوارشمبه (کردستان)‪ ،‬چوارشمبه‪-‬کولی (غروه)‪ ،‬و چارشمبه‪ُ -‬‬

‫رسم و رسوم گیالنی ها درچهارشنبه سوری‬

‫«کولی کولی چارشمبه» یا همان چهارشنبه سوری در استان گیالن‪ L‬حسابی سرخ و آتشین است‪ .‬گیالنی‌های اصیل هنوز هم خاکستر باقی‬

‫مانده‪ L‬از هفت کپه‌ آتش‪ L‬را در پایان مراسم جشن چهارشنبه سوری پای ریشه درختان میوه می‌ریزند تا بار درخت برای سال بعد حسابی‬

‫پر برکت شود‪ .‬فال گوش ایستادن دختران و پسران مجرد برای این‌که بدانند‪ L‬در سال جدید چه طالعی در انتظارشان است هنوز هم رسم‬

‫است و در فرهنگ چهارشنبه سوری در سرتاسر ایران نوعی مراد خواهی محسوب می‌شود‪ .‬گیالنی‌ها مثل تمام ایرانی‌های در این شب‬

‫آجیل چهارشنبه سوری می‌خورند و البته یک کار عجیب هم انجام می‌دهند؛ برای یک موجود خیالی به نام «خاتون» ماست‪ ،‬ماهی و تره‬

‫آماده می‌کنند‪.‬‬

‫غذاهای مرسوم گیالنی‌ها در شب چهارشنبه سوری ترش تره با برنج بود که ترش تره را با چهل گیاه درست می‌کردند‪ .‬خاتم تره‪ ،‬ترنگ‬

‫زبان‪َ ،‬خنَش‪ ،‬چواش‪ ،‬خانه‌سوزان‪ ،‬برگ سیر‪ ،‬باقال‌ولک‪ ،‬کبار‪ ،‬چینی گول‪ ،‬چوچاق‪ ،‬شیرین‌واش‪ ،‬خالی‌واش‪ ،‬روغنی‌واش‪ ،‬بِنه‪ ،‬و‬

‫گوسفند تعدادی‪ L‬از این گیاهان بودند‪.‬‬

‫خوراکیهای شب چهارشنبه سوری‪ L‬چیست؟‬

‫‪ ‬‬

‫وقتی قرار است جشنی برگزار کنیم‪ L‬به غذاها و خوراکی اهمیت خاص می دهیم‪ .‬در ایران‪ ،‬برای مناسبت‌های مختلف اعم از جشن تولد‪ ،‬جشن‬

‫پاگشا‪ ،‬جشن‌های مذهبی‪ ،‬جشن شب یلدا‪ ،‬جشن چهارشنبه سوری‪ ،‬شام شب عید‪ ،‬سیزده به در و … غذای مخصوصی وجود دارد و ما با تهیه‬

‫آن غذا یا خوراکی مخصوص‪ ،‬به نوعی به آن مناسبت خاص ارزش نهاده‌ایم‪ L‬و آن را به نحو احسنت برگزار نموده‌ایم‪.‬‬

‫شاید فکر کنید‪ L‬چه فرقی می‌کند که شب سال تحویل نان و پنیر بخورید یا سبزی پلو با ماهی و به هر حال آن شب هم می‌گذرد و سال نو می‌شود‬

‫اما شاید در خلوت خودتان‪ ،‬این موضوع ته فکر و قلب‌تان بماند که مراسم شب سال تحویل را به درستی اجرا نکرده و تفاوت آن شب خاص با‬

‫دیگر شب‌های سال را درک نکرده‌اید‪.‬‬

‫غذاهای بسیاری از مناسبت‌ها‪ ،‬بین همه افراد جا افتاده و برای مثال همه می‌دانند که شب سال تحویل یا روز عید باید چه غذایی بخورند اما‬

‫درباره برخی دیگر از مناسبت‌ها کمتر صحبت شده و شاید حتی بسیاری از افراد ندانند که آن مناسبت غذای به خصوصی دارد‪ .‬یکی از این‬

‫مناسبت ها چهارشنبه سوری است‪ .‬در ادامه لیست این غذاها را با هم می بینیم‪.‬‬
 ‫~به نام خداوند~‬

‫آش رشته‬

‫بیشتر مردم مناطق مختلف ایران در شب چهارشنبه آخر سال‪ ،‬آش رشته یا انواع آش محلی مربوط به منطقه خود را درست می‌کنند‪ .‬در واقع‬

‫گفته می‌شود خوردن آش رشته به این دلیل است که رشته امور را در سال جدید به دست گرفته و سال موفق و پرباری داشته باشیم‪.‬‬

‫عالوه بر آش رشته‪ ،‬بسیاری از مردم آشی به نام آش ابودردا نیر تهیه می‌کنند‪ .‬در اصل بیشتر کسانی این آش را می‌پزند که بیماری در خانه‬

‫دارند و شفای او را در سال جدید می‌خواهند‪ .‬مردم شهر‌های مختلف کشور همچنین در سه شنبه آخر سال آش‌های مختلفی می‌پزند‪.‬‬

‫مازندرانی‌ها آش ترش دارند که ‪ ۷‬میوه ترش توی آن است و اردبیلی‌ها هم آش میوه‪.‬‬

‫پلو هفت رنگ‬

‫قدیمی‌ها شب چهارشنبه سوری پلوی معروفی داشتند به اسم “پلو هفت رنگ”‪ .‬روال کار نیز به این صورت است که پلو هفت رنگ را از هفت‬

‫جور پلو مختلف با کلی زحمت درست می‌کردند‪ .‬پلوهایی مجزا از خرما‪ ،‬زیره‪ ،‬کشمش‪ ،‬شوید‪ ،‬عدس و لوبیا‪.‬‬

‫آلبالو پلو‪ ،‬سبزی پلو‪ ،‬رشته پلو و … هر کدام‪ L‬می‌توانستند انتخابی برای سفره هفت رنگ باشند‪ .‬مهم فقط هفت جور پلو درست‌کردن بود‪ .‬این‬

‫روزها البته با توجه به قیمت‌های فضایی و درآمدهای ناچیز کمتر دل و دماغ و استطاعت مالی برای انجام چنین کارهایی وجود دارد‪.‬‬

‫آجیل پلو‪ ،‬مرصع پلو‪ ،‬رشته پلو‬

‫درباره غذاها و خوراکی‌های شب چهارشنبه سوری‪ ،‬باید و نباید خاصی وجود ندارد و به طور کلی خوردن غذاهای فاخر و به خصوص گذراندن‬

‫شب با تنقالت و آجیل و شیرینی است که امری بدیهی است‪ .‬از جمله این غذاها یکی آجیل پلو است که همان‌طور که از نام آن پیداست‪ ،‬از انواع‬

‫آجیل و مغزهای مقوی و خوشمزه تشکیل شده و دیگری مرصع پلو که در نوع خود جزو غذاهای مناسبتی و مجلسی به حساب می‌آید‪ .‬دیگری‬

‫رشته پلو است که با مرغ یا گوشت و همراه کشمش و خرما و … سرو می‌شود و فلسفه خوردن آن نیز مانند همان آش رشته است و بناست‬

‫رشته امور را به دست خورندگانش بدهد‪.‬‬

‫آجیل چهارشنبه سوری‬

‫یکی از خوراکی های چهارشنبه سوری آجیل چهارشنبه سوری است که نشانه ای از یمن و شگونی و البته سالمتی است‪ ۷ .‬نوع میوه خشک و‬

‫خوراکی با ترکیب کشمش‪ ،‬نخودچی‪ ،‬توت‪ ،‬انجیر‪ ،‬خرما زرد‪ ،‬قیسی و باسلوق‪ .‬زرتشتیان به این آجیل هفت مغزینه لرک می گویند‪ .‬این آجیل که به‬

‫آجیل گهنبار هم معروف است شامل هفت مغز یا میوه خشک است‪ :‬پسته‪ ،‬بادام‪ ،‬سنجد‪ ،‬کشمش‪ ،‬گردو‪ ،‬انجیر و خرما‪ .‬حاال هم ‪  ‬آجیلی که توی خانه‬

‫های می آید ترکیبی از این دو منو است! اما فلسفه انتخاب این خوراکی ها و عدد ‪ ۷‬هم برای خودش در سه شنبه آخر سال داستانی است‪.‬‬