YUNIT I : Mula sa Puso Ipahayag ng Buung-buo

Aralin 1 : Ang Maikling Kwento at ang Pagbasa Nito Maikling Kwento sangay ito ng salaysay na may iisang kakintalan May mga sariling katangian ito na kinaiiba sa mga kasamang sangay ng salaysay ; [1] isang madulang bahagi ng buhay na tinatalakay ; [2] isang pangunahing tauhang may mahalagang suliranin ; [3] isang mahalagang tagpo ; [4] mabilis na pagtaas ng kawilihan hanggang sa kasukdulan na medaling sinusundan ng wakas ; [5] iisang kakintalan. Sangkap ng Maikling Kwento 1. BANGHAY - tumutukoy ito sa maayos at kawing kawing na mga pangyayari na kapag nakalas ay tapos na ang kwento. 2. TAUHAN ito y mga taong nilikha ng may akda na akala mo ay buhay.. 3. TAGPUAN lugar at oras na pinangyarihan ng kwento. 4. PANINGIN tumutulong ang paningin sa pananaw na pinagdaraanan ng mga pangyayari sa isang katha. a. Paningin sa Unang Panauhan sa paraang ito, sasanib ang may-ada sa isa sa mga tauhan na siyang nagsasalay ng kwento. b. Paningin ng Pangatlong Panauhan - sa paraang ito, nagagawa ng nagsasalaysay ang lahat ng guto niyang sabihin o maaari din naming itago ang nais itago. c. Obhetibong Paningin - sa paraang ito,ang tagapagsalaysay ay nagsisilbing kamera na mlayang nakakalibot suubalit naitatala lamang nito ang tuwirang nakita at narinig. 5. PAKSANG DIWA O TEMA kaisipang iniikutan ng katha.

Ugat ng Maikling Kwento 1. MITOLOHIYA katipunan ng iba t ibang paniniwala at mga kwento tungkol sa mga diyos at diyosa. 2. PABULA kwento na ang palaging kumikilos o gumagalaw ay mga hayop PARABULA - nakabatay sa pang - araw araw na gawain ng tao ; at may layuning mailarawan ang isang katotohanang moral o espiritwal sa isang matalinhagang paraan. 3. ALAMAT - kwentong pasalin-salin sa bibig ng mga taong bayan at karaniwang tungkol sa pinagmulan ng isang bagay. 4. Kwentong Bayan - kwentong pasalin salin sa bibig ng mga taong bayan, palibhasa sila mismo ang pinagmulan. 5. Karaniwang Kwento salaysay na sinulat ng mga paring Espanyol upang magbigay ng halimbawa sa kanilang mga pangaral.

SUYUAN SA TUBIGAN
Macario Pineda

ARALIN 2 : MGA URI NG MAIKLING KWENTO 1. KWENTONG PANGKATAUHAN pinagtutuunan ng pasin ang galaw, salita, at kaisipan ng pangunahing tauhan. 2. KWENTONG MAKABANGHAY dito binibigyang halaga ang pagkakabuo o pagkakawing kawing ng mga pangyayari sa akda. 3. KWENTONG PANGKATUTUBONGKULAY nagkakatulong tulong sa pagbuo ng kwentong ito ang paligid kaayusang panlabas, pag-uugali, ma pniniwala, mithiin, kakayahang pampook, at sariling tatak ng isang partikular na lugar o bayan. 4. KWENTONG PANGKAISIPAN ditto ay pinahahalagahan ang paksa, diwa, o isipan ng katha. SI AMA
EDGARDO M. REYES

-nalathala sa magasing Liwayway noong nobyembre 27, 1943. TAUHAN - Nati TAGPUAN -sa bukid ni Ka Teryo at Ka Albina LIMANG ANTAS NG WIKA 1. BALBAL Ito ay karaniwang ginagamit sa lansangan 2. KOLOKYAL Wikang sinasalita ng pangkaraniwang tao ngunit bahagya nang tinatanggap ng lipunan. 3. LALAWIGANIN Ito ay wikang ginagamit sa isang rehiyon at sila lamang ang nakauunawa kung ang batayan ay ang wikang pambansa. 4. PAMBANSA O KARANIWAN Itoang wikang napagkasunduang gamitin ng balana at tinatanggap ng lipunan. 5. PAMPANITIKAN Ito ang ginagamit ng mga makata at pantas sa kanilang mga pagsulat. Pilang Ore Pastor

TAUHAN Si Ama (isang latero) (ako) ang nagsasalaysay ng kwento Si Ate Maring Si Kuya Selmo Dikong Ige

TEORYANG EKSISTENSYALISMO -ito ay naniniwala na ang bawat tao ay malaya, responsible, at indibidwal. - ipinapahiwatig di nito ang kahalagahan ng pagkakaroon ng pansariling pagpapasya ay pagiging handa na tanggapin ang anumang resulta ng ginwang kilos o hakbang