5 |òPü ´#·s‡Y  

Ä|ü¸Hé‡

$wüjT· dü÷∫ø£
1. Hê+~ 6
2. &Ó]y˚{Ïyé‡ 10
3. |òPü ´#·s‡Y ` ns¡+ú 13
4. |òPü ´#·s‡Y Á|üj÷Ó »Hê\T 16
5. |òPü ´#·s‡Y |ü]$T‘·T\T 21
6. |òPü ´#·s‡Y ÁfÒ&+ç >¥˝Àì ø=ìï $wüj÷· \T 26
7. |òPü ´#·s‡Y , Ä|ü¸H˝é À ìj·Te÷\T 32
8. |òPü ´#·s‡Y , Ä|ü¸H‡é j·T+Á‘ê+>∑+ 36
9. |òPü ´#·s‡Y ˝À |ü]o*+#ê*‡q n+XÊ\T 37
10. |òPü ´#·s‡Y , Ä|ü¸H‡é ˝À nqTdü]+#ê*‡q f…øïÏ ø˘\T 45
11. |òPü ´#·s‡Y ˝À mìïs¡ø±\T>± ˝≤uÛ+Ñ bı+<äe#·TÃ? 60
12. Ä|ü¸H‡é |ü]#·jT· + 64
13. Ä|ü¸H‡é ` ns¡+ú 68
14. Ä|ü¸H‡é s¡ø±\T 69
15. |òPü ´#·s‡Y ≈£î, Ä|ü¸q≈¢ î£ ‘˚&Ü 74
16. Ä|ü¸H‡é ˝À ‘Ó\TdüTø√yê*‡q |ü<ë\T 76
17. Ä|ü¸H‡é Á|üj÷Ó »Hê\T 83
18. Ä|ü¸H‡é ˝À ÁfÒ&+ç >¥ m˝≤ »s¡T>∑T‘·T+~? 87
19. Ä|ü¸Hé‡\T 91
20. Ä|ü¸H‡é eP´Vü‰\T 95
21. |òPü ´#·s‡Y , Ä|ü¸H‡é ˝À ø=ìï eT+∫ ø£+ô|˙\T 108
 14 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

|òüP´#·sY‡ ` ns¡ú+
MT≈£î z ùwsY ø=ì∫Ã, HÓ\s√E\ e´e~Û˝À Ä ùwsY <Ûsä ¡ ô|]–q|ü&É˝≤¢
neTTàø√eT+fÒ MTπs+ #˚kÕÔsT¡ ? m–] >∑+‘˚kÕÔsT¡ . HÓ\s√E\˝À @<√ø£ s√E
Ä ùwsY ô|s¡>ø∑ b£ ˛‘·T+<ë nqï Äq+<ä+‘√ Ä ùwsYì ø=+{≤s¡T. n+<äT≈£î
MTs¡T øπ e\+ Ä ùwsY <Ûsä ˝¡ À 15 ˝Ò<ë 20 XÊ‘·+ e÷Á‘·yT˚ #Ó*+¢ #ê*.
Ç+πø+! øπ e\+ 15`20 XÊ‘·+‘√ MTs¡T Ä ùwsY <Ûsä ˝¡ Àì ôV≤#·TÃ ‘·>T∑ \Z qT
ø±´wt #˚dTü ø√uÀ‘·THêïs¡T. á Á|üÁøÏjT· H˚ kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ |ü]uÛ≤wü˝À Futures>±
|ü]>∑DÏkÕÔs¡T.
BìH˚ eT]+‘· ‘˚*ø£>± ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+. ªXµ nH˚ ÇHÓ«düsº T¡ ‘·q <ä>sZ∑ ¡
ñqï Nagarjuna Constructionùws¡T¢ á HÓ˝≤Ks¡T˝À|ü⁄ @ s√C…’Hê s¡÷.
160≈£î ªYµ nH˚ ÇHÓ«düsº T¡ ≈£î ne÷à\ì ìs¡sí TT+#·T≈£îqï|ü&ÉT. á HÓ\˝À|ü⁄
Ä ùws¡T s¡÷. 180 nsTT+<äqTø√+&ç. n|ü&ÉT ªYµ ‘·q CÒãT˝À+∫ ùws¡T
ô|]–q <Ûs¬ä q’ s¡÷.20 #=|üq ªXµøÏ #Ó*+¢ #ê*. n<˚ ùws¡T <Ûsä ¡ HÓ˝≤Ks¡T˝À|ü⁄
s¡÷. 150 e∫Ã+<äqTø√+&ç, n|ü&ÉT ªXµ ‘·q CÒãT˝ÀqT+&ç ùws¡T ‘·–qZ
<Ûs¬ä q’ s¡÷. 10 #=|üq ªYµøÏ #Ó*+¢ #ê*.
Bìì |ü≥+ s¡÷|ü+˝À #·÷|æùdÔ Ç˝≤ ñ+≥T+~.
e÷¬sÿ{Ÿ <Ûsä ¡ ‘·–‘Z ˚ ùws¡T≈£î s¡÷. 10 #=|üqªXµ
X
Çø£ÿ&É ªYµ≈£î #Ó*+¢ #ê*. Y
e÷¬sÿ{Ÿ< s
ä
Û ¡ ô|]–‘˚ ªYµ Çø£ÿ&É ªXµ øÏ ùws¡T≈£î
ÇHÓ«düºs¡T ÇHÓ«düºs¡T
s¡÷. 20 #=|üq #Ó*+¢ #ê*.
Çø£ÿ&É ù|s¡T≈£î ùws¡q¢ T neTà&É+, ø=q&É+ nì ù|s=ÿHêï+. ø±ì ìC≤ìøÏ
ùws¡¢ <Ûsä ˝¡ Àì ‘˚&Ü\qT e÷Á‘·yT˚ X,Y\T ˇø£]ø=ø£sT¡ Ç∫à |ü⁄#·TÃ≈£î+{≤s¡T.
BìH˚ |òPü ´#·s‡Y ø±+Á{≤øº̆>± ù|s=ÿ+{≤s¡T.
 33 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

|òPü ´#·s‡Y ˝À n&ÉT>∑Tô|≥º&ÜìøÏ |üP]Ô

#˚j÷· *‡q ìj·Te÷\T
n+‘ê u≤>±H˚ ñ+~. Ç+‘·≈£î |òüP´#·sY‡˝À n&ÉT>∑T ô|≥º&ÜìøÏ
ø±yê*‡q bòÕs¡à*{°dt @$T{Ï? <ëìøÏ @y˚T+ ìã+<Ûäq\T bÕ{Ï+#ê*?
<ëìì mø£ÿ&É #˚j÷· *? ˝≤+{Ï Á|üXï¯ \T m+‘√eT+~ ÇHÓ«düsº 좡 y˚~dÛ Tü HÔ êïsTT.
ìC≤ìøÏ |òüP´#·sY‡, Ä|ü¸Hé\qT H˚wüq˝Ÿ kÕºø˘ mπø‡+CŸ (NSE) yês¡T
Á|üy˚X¯ô|{≤ºs¡T. yê] ìj·TeT ìã+<Ûäq\ y˚Ts¡≈£î ÁuÀø£s¡T¢, ÇHÓ«düºs¡T¢
q&ÉT#·Tø√yê*‡ ñ+≥T+~.
n˝≤+{Ï Á|üX¯ï\ |üs¡+|üs¡≈£î düe÷<Ûäq+ Çø£ÿ&É ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+,
|ò ü P ´#· s Y ‡ ˝À n&É T >∑ T ô|≥º & ÜìøÏ eTq+ bı+<ä T |ü s êÃ*‡q ìj· T eT
ìã+<Ûqä \T`‘·<qä T>∑TD+>± #˚j÷· *‡q $<ÛTä ˝Ò$T{À ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.
1. ÁuÀø£sY ˝Ò<ë ÄHé˝q’… ÁfÒ&sÉ Y <ä>sZ∑ ¡ nøö+{Ÿ :
|òPü ´#·s‡Y , Ä|ü¸H\é ˝À ÁfÒ&+ç >¥ #˚j÷· \+fÒ ÁuÀø£sY <ä>sZ∑ ¡ nøö+{Ÿ zô|Hé
#˚j÷· *. n+<äT≈£î n|æøπ¢ wüHé bòÕs¡+ ì+|æ, <ëìøÏ bÕHé HÓ+ãs¡T, &çe÷´{Ÿ
nøö+{Ÿ HÓ+ãsYqT »‘· #˚dæ Çyê«*. n|ü&ÉT ÁuÀø£sT¡ eTq+ ÁfÒ&+ç >¥
#˚dTü ø√e&ÜìøÏ ˇø£ nøö+{Ÿ (˝Ò<ë ø√&é) HÓ+ãsY ÇkÕÔsT¡ . Ä HÓ+ãs¡T Ä<Ûës¡+>±,
eTq+ ùws¡q¢ T ø=+{≤+. neTTà‘ê+, ø±´wt ùws¡˝¢ À yê´bÕs¡+ #˚jT· &Üì¬øH’ ê,
|òPü ´#·s˝¢¡ À yê´bÕs¡+ #˚jT· &Üì¬øH’ ê Ç<˚ |ü<‹∆ä ñ+≥T+~.
nsTT‘˚ ø=+‘·eT+~ |òüP´#·sY‡, Ä|ü¸H釽À ÁfÒ&ç+>¥ #˚j·÷\+fÒ
Á|ü‘´˚ ø£+>± eTs√ nøö+{Ÿì zô|Hé #˚kÕÔsT¡ . MT ÁuÀø£sY ≈£L&Ü yê{Ï˝À
ÁfÒ&+ç >¥ #˚j÷· \+fÒ Á|ü‘´˚ ø£ nøö+{Ÿ ñ+&Ü\ì ø√s¡e#·TÃ. n+fÒ Çø£ÿ&É
e÷eT÷\T>± ùws¡¢ ø=qT>√\T, neTàø±\≈£î ˇø£ HÓ+ãs¡T, |òüP´#·sY‡˝À
ÁfÒ&+ç >¥≈î£ eTs√ HÓ+ãs¡Tì ñ|üj÷Ó –+#ê\qïe÷≥.
37 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

|òPü ´#·s‡Y , Ä|ü¸Hé‡\ j·T+Á‘ê+>∑+

|òüP´#·sY‡, Ä|ü¸Hé‡ >∑T]+∫ ø£˙dü |ü]C≤„q+ dü+bÕ~+#ê+ ø£<ë!
Ç|ü&ÉT yê{Ïì ìj·T+Á‹+#˚ j·T+Á‘ê+>∑+ >∑T]+∫ ‘Ó\düT≈£î+<ë+. ìC≤ìøÏ
|òPü ´#·s,Y Ä|ü¸H‡é ˝À 99XÊ‘·+ ùws¡˙¢ ï NSE˝ÀH˚ ñHêïsTT. BSE˝À #ê˝≤
‘·≈î£ ÿe. eTVü‰ nsTT‘˚ s¬ +&√, eT÷&√ ùws¡T¢ ñHêïsTT.
1. Áø£ e Tã<ä › y Ó T Æ q mπ ø ‡+CŸ : |òüP´#·sY‡, Ä|ü¸H釽À nìï
$wüj÷· \ô|’ NSE s√Eyê]>± düMTøÏdå Tü +Ô ≥T+~. |òPü ´#·s‡Y , Ä|ü¸H‡é ˝À ÁfÒ&+ç >¥
#˚j÷· \+fÒ NSE ‘·q ÁuÀø£s≈¢¡ î£ eTT+<äT>± ø£weºü Ts¡q¢ T+&ç e÷]®Hé edü÷\T
#˚j÷· \ì ø√s¡T‘·T+~. BìH˚ Inital Margin n+{≤s¡T
Ä ‘·sê«‘· Ä ùwsY e÷]®Hé yÓTT‘·+Ô ø√&é ‘·–‘Z ˚ yÓ+≥H˚ eT]+‘·
e÷]®Héì edü÷\T #˚j·TeTì n&ÉT>∑T‘·T+~. n˝≤ ôd+{ÏyÓT+{Ÿ\ MT<ä,
e÷]®H\é MT<ä NSE |üP]Ô ìj·T+Á‘·D ñ+≥T+~.
2. øπ e\+ e÷]®Hé yÓTT‘·yÔ T˚ ø±≈£î+&Ü, >∑&TÉ e⁄ ‘˚~, Ä s√E #Ó*+¢ #ê*‡
yÓTT‘êÔ\T, &Ó*eØ Çyê«*‡q ùws¡T,¢ ‘·sê«‘· ôd{Ï˝ŸyTÓ +{ŸqT rdüTø¬ fi≤fl*‡q
ø±+Á{≤≈£î\º >∑T]+∫ ôd‘’ +· z ø£qTï y˚dæ ñ+#·T‘·T+~.
3. n+‘˚ø±≈£î+&Ü |òPü ´#·s,Y Ä|ü¸H‡é ˝À ÁuÀø£sT¡ ¢ edü÷\T #˚j÷· *‡q
ø£MTwüHé e¬>s’ ê $wüj÷· \ MT<ä ôd_ ‘·q e+‘·T bÕÁ‘·ì ‘·qT b˛wæk˛Ô+~.
n˝≤ |òüP´#·sY‡ n+&é Ä|ü¸H釽À Á|ü‹B dü+ã+~Û‘· n~Ûø±s¡
j·T+Á‘ê+>∑+ yê] Ä<˚XÊ\ y˚Ts¡≈î£ »s¡T>∑T‘·T+~.
 38 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

|òPü ´#·s‡Y ˝À ùws¡¢ ø=qT>√\T/neTàø±\≈£î

|ü]o*+#ê*‡q n+XÊ\T
düsπ MTs¡T |òPü ´#·s‡Y e÷¬sÿ{Ÿ˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|{≤º\qT≈£îHêïs¡T. n+<äT≈£î
nqTdü]+#ê*‡q ÁkÕº≥J @$T{Ï? mH√ï e+<ä\ ùws¡T¢ e⁄qï á |òPü ´#·s‡Y ˝À
@ ùwsYì mqTïø√yê*? @ >∑&TÉ e⁄ì mqTïø√yê*? ndü\T Open Interestì
m˝≤ eT<äT|ü⁄ #˚j÷· *? Ç˝≤+{Ï Á|üXï¯ \˙ï $TeTà*ï #·T≥TºeTT&ÉT‘êsTT.
M{ÏøÏ düe÷<Ûqä y˚T eTq+ |òPü ´#·s‡Y ˝À nqTdü]+#ê*‡q eP´Vü‰+.
<ëì >∑T]+∫ ‘Ó\düT≈£î+<ë+.
1. @ ùwsYì mqTïø√yê*? :
á Á|üXï¯ ≈£î me¬sH’ ê #Óù|Œ »yêãT ˇø£fÒ ` |ò+ü &ÉyTÓ +≥˝Ÿ‡ #·øÿ£ >±
ñqï ùwsYì mqTïø√e&É+. n~ q>∑<äT $uÛ≤>∑yÓTÆHê, |òüP´#·sY‡ e÷¬sÿ{Ÿ
ø±˙j·T+&ç. eTT+<äT>± |ò+ü &ÉyTÓ +≥˝Ÿ‡øπ n‘·´~Ûø£ ÁbÕeTTK´+ Çyê«*. ì»+
#ÓbÕŒ\+fÒ mπø‡+CŸyês¡T m|ü&É÷ #·ø£ÿ{Ï ù|s¡T Á|üU≤´‘·T\T ø£*–,
|ò+ü &ÉyTÓ +≥˝Ÿ‡ |òTü q+>± ñqï ø£+ô|˙\H˚ @]ø√] á |òPü ´#·s‡Y $uÛ≤>∑+˝À
ñ+#·T‘ês¡T. |òPü ´#·s‡Y ˝À ñqï ø£+ô|˙\˝À <ë<ë|ü⁄ 99XÊ‘·+ HÓwqü ˝Ÿ kÕºø˘
e÷¬sÿ{Ÿ˝ÀH˚ ñHêïsTT. u≤+uÒ kÕºø˘ mπø‡+CŸ˝À eT÷&ÉT, Hê\T>∑T ùws¡T¢ ‘·|Œü
m≈£îÿe ˝Òe⁄.
düsπ |ò+ü &ÉyTÓ +≥˝Ÿ‡ $wüj÷· ìøÏ e<ë›+. e÷eT÷\T ø±´wt $uÛ≤>∑+˝Àì
ø=ìï ùws¡˝¢ ≤ #Ó‘ùÔ· ws¡T¢ á $uÛ≤>∑+˝À kÕ<Ûës¡D+>± ñ+&Ée⁄. nsTTq|üŒ{Ïø°
ª|ü⁄s¡Twüß\˝Àñ‘·eÔ T |ü⁄s¡Twüß&ÉT y˚sj ¡ ÷· µ nqï≥T¢>± á $uÛ≤>∑+˝À ôd‘’ +·
nH˚ø£ >=|üŒ ùws¡˝¢ À ˇø£<ëìì mqTïø√yê*. Ç+<äT≈£î eTq+ nqTdü]+#ê*‡q
eP´Vü≤+ Çø£ÿ&É ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.
 47 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡
1. yÓTT<ä≥>± MTs¡T |òPü ´#·s‡Y , n|ü¸H‡é \˝À m˝≤+{Ï ùws¡q¢ T ø=qø£+&ç
neTàø£+&ç. ø=ìï s√E\T øπ e\+ |ü]o*+#·+&ç :
düsπ MTs¡T |òPü ´#·s‡Y , Ä|ü¸H‡é ˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|{≤º\qT≈£îHêïs¡T. nsTT‘˚
MTs¡T |òüP´#·sY‡, Ä|ü¸H釽À n&ÉT>∑Tô|{≤º\qT≈£îqï|ü&ÉT yÓ+≥H˚ ÁfÒ&ç+>¥
#˚jT· ø£+&ç. MT mø£‡sTT{ŸyTÓ +{Ÿì ø±ùd|ü⁄ Ä|ü⁄ø√+&ç. m+<äTø£+fÒ ˇø£ ùws¡T
m+‘· m>∑Te kÕúsTTøÏ b˛‘·T+<√, n˝≤π> e÷¬sÿ{Ÿ |ü&|¶É ü &ÉT m+‘· ~>∑ekÕúsTTøÏ
b˛‘·T+<√ ø=ìïs√E\T |ü]o*+#·+&ç. ªnuÒ“!¤ á |ü]o\q e÷ e\¢ ø±<äT,
@<√ø£ <ë+{À¢ y˚TeTT ‘˚\TÃ≈£î+{≤+µ n+{≤sê? MT Çwü+º . MT yÓTT<ä{Ï
Á|üjT· ‘·ï+˝ÀH˚ <Óã“‹ì MT e÷]®Hé yÓTT‘·+Ô b˛‘˚, MT≈£î ‘·sê«‘· ÁfÒ&+ç >¥
#˚jT· &ÜìøÏ ≈£î<äs<¡ Tä . ø±ã{Ϻ MTs¡T |òPü ´#·s‡Y ˝À n&ÉT>∑T ô|{≤º\+fÒ eTT+<äT
e÷¬sÿ{Ÿ >∑eTq+, ‘·sê«‘· Á|ü‘´˚ ø£ ùws¡T m>∑Te, ~>∑TekÕúsTT\T ø=ìïs√E\T
|ü]o*+#ê*. ˇø£ÿ{Ï >∑Ts¡TÔ ô|≥Tºø√+&ç, eTq+ ÁfÒ&ç+>¥ ø=ìï s√E\T
#˚jT· ø£b˛sTTHê, eTq &ÉãT“\T mø£ÿ&É≈î£ b˛e⁄. eTq <ä>sπZ∑ e⁄+{≤sTT. ø±ã{Ϻ
yÓTT<ä{À¢ ø=ìï s√E\T ùws¡¢ >∑eTHê\qT |ü]o*+∫ Ä ô|H’ ˚ ùws¡¢ s¡DuÛ÷Ñ $T˝À
n&ÉT>∑Tô|≥º+&ç.
Ç+‘·≈L£ ùws¡q¢ T m˝≤ |ü]o*+#ê*. n<=ø£ uÀsY nqT≈£î+≥THêïsê?
á ÁøÏ+~ $wüj÷· \T ˇø£kÕ] #·÷&É+&ç.
e÷Á{Ïø‡˘ ˝≤uŸ >∑‘· s¬ +&ÉT HÓ\\T>± s¡÷. 200`230 <ä>sZ∑ ¡ ñ+~.
e÷¬sÿ{Ÿ ô|]–q|ü&É˝≤¢ s¡÷. 245 <ëø± ek˛Ô+~. n+‘·ø+£ fÒ ô|q’ ô|s¡>&∑ ÜìøÏ
#ê˝≤ Çã“+~ |ü&TÉ ‘√+~.
{Ï . dæ . mdt . ùws¡ T m>∑ T ekÕú s TT 1310. e÷¬ s ÿ{Ÿ ˇπ ø s√E
≈£î|üŒ≈£L*q|ü⁄&ÉT n~ s¡÷. 1265 qT+&ç s¡÷. 1194 <ëø± |ü&bç ˛sTT+~.
e÷¬sÿ{Ÿ ø√\T≈£îHêïø£ (250 bÕsTT+≥T¢ ô|]>±ø£) s¡÷. 1255 ˇø£ÿs√E˝ÀH˚
nsTT+~.
64 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

Ä|ü¸Hé‡ ` |ü]#·jT· +
Hê>±s¡Tq® ô|]ò ˝º »’… s¡T ùws¡T ô|s¡T>∑T‘·T+<äì ªXµøÏ ‘Ó\TdüT. <ëì˝À
fÒø√esY yês√Ô eTs=ø£{À ñ+<äì, n+<äTe\¢ s¡÷. 18 e⁄qï Ä ùws¡T
‘·«s¡˝À s¡÷. 25 ne⁄‘·T+<äì n‘·ìøÏ ‘Ó\TdüT. nsTT‘˚ n‘·ì <ä>sZ∑ ¡ m≈£îÿe
&ÉãT“\T ˝Òe⁄. s¡÷. 8000 e÷Á‘·y˚T ñHêïsTT. yê{Ï‘√ n‘·&ÉT ø±´wt
$uÛ≤>∑+˝À øπ e\+ 500 ùws¡T¢ ø=Hêï&ÉT.
á˝À|ü⁄ Á<äy√´\“D+ e\¢ e÷¬sÿ{Ÿ ≈£î|üŒ≈£L*+~. Hê>±s¡Tq® ô|]ò ˝º »’… s¡T
ùws¡T ø±kÕÔ s¡÷. 15 nsTTb˛sTT+~. ˝…øÿ£ y˚dTü ≈£î+fÒ ªXµøÏ <ë<ë|ü⁄ s¡÷.
1500 qwü+º ‘˚*+~. á˝À|ü⁄ ã&Ó{® Ÿ e\¢ e÷¬sÿ{Ÿ Ç+ø± ≈£î|üŒ≈£L\T‘·T+<äì
e÷¬sÿ{Ÿ˝À uÛj Ñ T· ÁuÛ≤+‘·T\T HÓ\ø=HêïsTT. <ë+‘√ Ä ùws¡T @ |ü~s¡÷bÕj·T\ø√
Ñ T· |ü&ç ªXµ yÓ+≥H˚ Ä ùws¡q¢ T s¡÷. 13˝ÀH˚ ny˚TàXÊ&ÉT. ìø£s+¡ >±
edüT+Ô <äì uÛj
n‘·ìøÏ s¡÷.2500 qwü+º ‘˚*+~.
Ä ‘·sê«‘· e÷¬sÿ{Ÿ Áø£eTÁø£eT+>± ø√\Tø√kÕ–+~. Hê>±s¡Tq® ô|]ò ˝º »’… sY
≈£L&Ü HÓeTà~>± s¬ ø£ÿ\T ‘=&ÉT≈£îÿì ô|s¡>k∑ Õ–+~. eTT+<äT>± Ä ùws¡T s¡÷.
13, nø£ÿ&çqT+&ç HÓeTà~>± s¡÷. 18, Ä ‘·sê«‘· ì»+>±H˚ fÒø√esY q÷´dt
e\¢ s¡÷. 25 <ëø± ô|]–+~. ªXµøÏ <ë<ë|ü⁄ |æ#ÃÓ øÏÿ+‘· |üqsTT´+~. n+‘ê
‘êqT nqT≈£îqïfÒ¢ »]–+~. ø±ì ‘·q≈£î e÷Á‘·+ qwü+º $T–*+~. ‘·q≈£î
ø±düÔ f…ÆeTT Ç∫Ãq≥¢sTT‘˚ Ä ùws¡¢˝À ˝≤uÛÑ+ ø£fi¯fl#˚ùdyê&ÉT. ø±ì n+‘·
düeTj·T+ ‘·qT Çe«˝Ò<Tä . |tÃ! <äTs¡<èä wü+º n+fÒ ‘·q<˚! m+‘· #·øÿ£ {Ï yês¡Ô
e∫Ã+~. ‘êqT <ëìì ø±´wt #˚dTü ø√ø£b˛>± qwü+º ‘Ó#T· Ã≈£îHêï&ÉT.
ªXµ ˝≤+{Ïyêfi¯ófl Ç˝≤ m+‘√eT+~ e÷¬sÿ{Ÿ˝À ñHêïs¡T. #˚‹˝À
 68 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

Ä|ü¸Hé‡ ` ns¡+ú
e÷eT÷\T Ç+^¢wßü uÛ≤wü˝À ªOptionµ n+fÒ ªneø±XÊ\Tµ nì ns¡+ú .
á Ä|ü¸H\é ˝À nH˚ø£ s¡ø±\ neø±XÊ\T ñHêïsTT. ø±ã{Ϻ M{Ïì Ä|ü¸H‡é >±
|æ\TkÕÔsT¡ . Çø£ÿ&É nH˚ø£ s¡ø±\ neø±XÊ\T n+fÒ s¡øs£ ø¡ ±\ Strike <Ûsä \¡ T,
s¡øs£ ø¡ ±\ Á|”$Tj·T+\T ñHêïsTT ø±ã{Ϻ n˝≤ |æ\TkÕÔsT¡ . (Strike <Ûsä \¡
>∑T]+∫ ‘·sê«‘· ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+).
ìC≤ìøÏ kÕºøe˘ ÷¬sÿ{Ÿ |ü]uÛ≤wü˝À Ä|ü¸Høé Ï ø=~›>± yπ̊s ns¡+ú e⁄+~.
Ç+<äT˝À Ä|ü¸H‡é n+fÒ Ç<äs› T¡ e´≈£î\Ô T |üsd¡ Œü s¡+ ˇø£ ùwsYì z Á|ü‘´˚ ø£
Á|”$Tj·T+ Ä<Ûës¡+>± ø=q&ÜìøÏ/neTà&ÜìøÏ ˇ|üŒ+<ä+ #˚dTü ≈£î+{≤πs ‘·|Œü
neTàø£|ü⁄<ës¡T&ÉT &Ó*e] Çe«&ÉT. ø=qT>√\T<ës¡T&ÉT &Ó*e] rdüTø√&ÉT.
n+fÒ Çø£ÿ&É neTàø£|⁄ü <ës¡T&ÉT ôd‘’ +· ‹]– Ä Ä|ü¸H‡é ì ø=Hê*‡ ñ+≥T+~.
n˝≤π> ø=qT>√\T<ës¡T&ÉT ôd‘’ +· Ä Ä|ü¸H‡é ì ‘·sê«‘· neTTàø√yê*‡ ñ+≥T+~.
n˝≤ |üsd¡ Œü s¡+ Ç<äs› ÷¡ >∑&TÉ e⁄ ‘˚B˝À|ü\ ‘·eT ‘·eT Ä|ü¸H\é qT ùdÿ«sê|òt
(Square off) #˚dTü ø=ì ‘·<ë«sê ø£*>π Á|”$Tj·T+ <Ûsä \¡ e´‘ê´kÕ\ e\¢
˝≤uÛqÑ cÕº\T bı+<äT‘ês¡T. BìH˚ á ÁøÏ+~ u§eTà˝À #·÷|æ+#ê+.

X ùws¡T≈£î s¡÷. 2 #=|üq ªXµ nH˚ Y

ÇHÓ«düºs¡T ÇHÓ«düsº T¡ ªYµ øÏ Á|”$Tj·T+>± #Ó*k¢ ÕÔ&TÉ ÇHÓ«düºs¡T
 85 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

Ä|ü¸Hé˝À ˝ÀbÕ\T (˝Ò<ë |ü]$T‘·T\T)

Ä|ü¸H‡é ˝À mH√ï Á|üj÷Ó »Hê\T ñqï|üŒ{Ïø,° ø=ìï nkÕ<Ûës¡D ˝ÀbÕ\T
ñHêïsTT.
Ä|ü¸H‡é nq>±H˚ ªnq+‘·yTÓ qÆ ˝≤uÛ≤\T`|ü]$T‘· ]dtÿµ nqï k˛¢>H∑ é
>∑Ts=ÔdTü +Ô ~. ø±ì ìC≤ìø° Ä|ü¸H‡é n+‘· ‘˚*ø£>± n‘·´~Ûø£ ˝≤uÛ≤\qT Çe«e⁄.
Ä|ü¸H‡é ˝À \ø£\å T dü+bÕ~+∫q yês¡T ñHêïs¡T. ø√≥T¢ b˛>=≥Tº≈î£ qïyês¡T
ñHêïs¡T. BìøÏ ø±s¡D+`Á|”$Tj·T+ yÓTs¡T|ü⁄y˚>+∑ ‘√ ô|<ä› m‘·TqÔ e÷s¡TŒ\T
dü+‘·]+#·Tø√e&É+. n+<äTe\¢ #ê˝≤eT+~ ñqï≥T¢+&ç ~yêfi≤ rdæ s√&ÉTM¶ T<ä
|ü&≥
É +, ñqï≥T¢+&ç u≤>± ˝≤uÛ≤\T sêe&É+ ` s¬ +&É÷ »s¡T>∑T‘êsTT.
|ü]$T‘· kÕúsTT˝À Ä|ü¸Hé‡ #˚ùdÔ eT+∫<˚. n‘ê´X¯ |üìøÏsê<äT.
m≈£îÿekÕúsTT˝À Ä|ü¸H‡é ˝À ôdŒ≈£î´˝ÒwHü é #˚ùdÔ ~yêfi≤ rj·T&É+ U≤j·T+.
1. Ä|ü¸H\é T #ê˝≤eT+~ ôdŒ≈£î´˝Ò≥s¡≈¢ î£ n+‘· ‘˚*ø£>± ø=s¡T≈£î&ÉT
|ü&eÉ ⁄. yê{Ïì ns¡+ú #˚dTü ø√e&É+ ø£w+ºü >± ñ+≥T+~.
2. Ä|ü¸Hé e÷¬sÿ{Ÿ˝À Á|”$Tj·T+ ‘·≈î£ ÿy˚ nsTTq|üŒ{Ïø° m≈£îÿeeT+~
qwüº b˛e&ÜìøÏ neø±XÊ\T ñHêïsTT. ∫qï yÓTT‘·Ôy˚T Á|”$Tj·T+ ø£<ëì
#ê˝≤eT+~ e+<ä˝≤~ ˝≤{Ÿ\T ø=ì Ä|ü¸H\é ˝À ~yêfi≤ rdæq yês¡THêïs¡T.
3. Ä|ü¸Hé\˝À Á|”$Tj·T+ #ê˝≤ ô|<ä› m‘·TÔq e÷s¡TŒ #˚s¡TŒ\≈£î
˝Àqe⁄‘·T+~. n$ uÛ≤Ø ≈£î<äT|ü⁄\≈£î ˝Àqe⁄‘êsTT. ìqï s¡÷. 1.00 ñqï
Á|”$Tj·T+ ñqï≥T¢+&ç e÷¬sÿ{Ÿ |ü&bç ˛‘˚ s¡÷. 0.25 ≈£L&Ü #˚jT· <äT. n˝≤
ñqï≥T¢+&ç nø£kÕà‘Y ]j·÷ø£Hå ≈é î£ ˝Àqe⁄‘êsTT. ô|>’ ± Ä|ü¸H\é ˝À nìï 0.10,
0.15, 0.20, 0.25.... Ç˝≤ Á|”$Tj·T+\T ñ+{≤sTT ‘·|Œü 0.07, 0.09,
0.17 Ç˝≤ ãTTD dü+K´˝À Á|”$Tj·T+˝À ñ+&Ée⁄. nìï Á|”$Tj·T+\T ◊<äT
ô|d’ \ü ‘˚&Ü\T ñ{≤sTT ‘·|Œü s¡|tò ô|d’ \ü ‘˚&Ü\T ñ+&Ée⁄.
 91 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

Stock Index Ä|ü¸Hé\T

Ç|üŒ{Ïes¡≈î£ eTq+ #·]Ã+∫+~ øπ e\+ e´øÏ>Ô ‘∑ · ùws¡¢ >∑T]+∫. n˝≤ø±ø£
Index MT<ë ≈£L&Ü Ä|ü¸H\ é T ñ+{≤sTT. kÕºø˘ Ç+&Óø‡˘ ˝Àì s¡øs£ ø¡ ±\ |ü]<ÛTä \
<ä>sZ∑ ¡ Ä|ü¸Hé neø±XÊ\T ñ+{≤sTT.
á Ç+&Óø‡˘ Ä|ü¸H\é T eTTK´+>± s¬ +&ÉT s¡ø±\T n$ `
1.ôdHÓ‡ø˘‡ : u≤+uÒ kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ˝Àì 30 ùws¡¢ Ä<Ûës¡+>± s¡÷bı+~+∫q
ôdHÓ‡ø˘‡. M{Ï MT<ä Á|üdTü ‘Ô +· #ê˝≤ ‘·≈î£ ÿe>± ÁfÒ&+ç >¥ »s¡T>∑T‘·THêïsTT. n$
n+‘·>± #Ó˝≤eTDÏ˝À ˝Òe⁄.
2. ì|ò”º : H˚wqü ˝Ÿ kÕºø˘ e÷¬sÿ{Ÿ˝Àì 50 ùws¡¢ Ä<Ûës¡+>± Çe«ã&ɶ
dü÷∫ø£. Á|üdTü ‘Ô +· n‘·´~Ûø+£ >± ÁfÒ&é ne⁄‘·Tqï Ä|ü¸Hé Ç~. áeT<Û´ä NSE
ø=‘·>Ô ± eT]ø=ìï Ç+&Óø‡˘ Ä<Ûë]‘· |òPü ´#·sT¡ ,¢ Ä|ü¸H\é qT yÓTT<ä\T ô|{Ï+º ~.
3. u≤´+ø˘ ì|ò”º : u≤´+≈£î ùws¡¢ MT<ä |òPü ´#·s‡Y MT<ä NSE Ç+&Óø‡˘ Ç~.
4. ì|ò”º IT : ÇqŒ¤sπ àwüHé f…ø±ï\J ùws¡¢ ‘ê\÷≈£î NSE Ç+&Óø‡˘ Ç~.
◊{° ùws¡¢˝Àì ôV≤#·Tà ‘·>∑TZ\qT ø±´wt #˚düTø√e&ÜìøÏ NSE Á|üy˚X¯ô|{Ϻq
Ç+&Óø‡˘ , |òPü ´#·s‡Y Ç~.
5. C N X 100 : NSE ˝Àì e+<äùws¡¢ Ä<Ûës¡+>± @s¡Œ&çq dü÷∫ø£
Ç~. ô|’ ì|òº” øπ e\+ 50 ùws¡¢ Ä<Ûë]‘· Ç+&Óø‡˘ |òPü ´#·s‡Y ø±>±, Ç~ 100
ùws¡¢ ø£\sTTø£‘√ @s¡Œ&ç+~.
6. C N X IT : NSE ˝Àì ◊{° ùws¡¢ ø£\sTTø£‘√ @s¡Œ&çq dü÷∫ø£ Ç~. Ç~
øπ e\+ NSE ˝Àì ø=ìï ◊{° ùws¡‘¢ √ s¡÷bı+~+∫q Ç+&Óø‡˘ |òPü ´#·s‡Y dü÷∫ø£.
7. ì|ò”º 25 : Ç~ øπ e\+ Ä|ü¸H\é ˝À e÷Á‘·yT˚ ñqï dü÷∫ø£.
á s¡øy£ TÓ qÆ Ä|ü¸H\é ˝À ôd‘’ +· s¡øs£ ø¡ ±\ <Ûsä \¡ T ñ+{≤sTT. ‘·<qä T>∑TD+>±
Á|”$Tj·T+\T ñ+{≤sTT. ñ<ëVü≤s¡D≈£î á ÁøÏ+~ $<Û+ä >± Ä Strike <Ûsä \¡ T,
Á|”$Tj·T+\T ñ+{≤sTT.
 95 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

Ä|ü¸Hé eP´Vü‰\T
á Ä|ü¸Hé eP´Vü‰\T eT÷&ÉT s¡ø±\T>± $uÛõÑ +#·e#·TÃ.
1. ãT*¢wt e÷¬sÿ{Ÿ ÁkÕº≥J\T,
2. uÒ]wt e÷¬sÿ{Ÿ ÁkÕº≥J\T,
3. n≥T ãT*¢w,t Ç≥T uÒ]wt ø±ì e÷¬sÿ{Ÿ ÁkÕº≥J\T.
Ç|ü&ÉT ˇø√ÿ s¡ø|£ ⁄ü eP´Vü‰\ >∑T]+∫ ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.

ãT˝Ÿ e÷¬sÿ{Ÿ Ä|ü¸Hé kÁ Õº≥J\T :

ô|]π> e÷¬sÿ{Ÿ ˝À ôd‘’ +· á ÁkÕº≥J\qT eT÷&ÉT $<Ûë\T>± $uÛõÑ +#·e#·TÃ.
1. eTq <ä>sZ∑ ¡ Stock (ùws¡T)¢ ñ+#·Tø=ì, Ä|ü¸H‡é ˝À neTà&É+.
2. Call Options <ë«sê ùws¡q¢ T ø=q&É+, neTà&É+ eT]j·TT Put Options
<ë«sê ùws¡q¢ T eTT+<äT neTà&É+, ‘·sê«‘· ø=q&É+.
3. ‘·≈î£ ÿe Calls≈£î neTà&É+, ‹]– n<˚ ùws¡˝¢ À m≈£îÿe CallsqT ø=q&É+.
Ç|ü&ÉT ˇø√ÿ<ëì >∑T]+∫ $es¡+>± ‘Ó\TdüT≈£î+<ë+.
1. eTq <ä>∑Zs¡ ùws¡T¢ ñ+#·Tø=ì Call Options˝À neTà&É+ :
eTq+ Ç+‘·≈î£ eTT+<˚ e÷¬sÿ{Ÿ˝À e÷Á{Ïø‡˘ ˝≤uŸ‡ ùws¡q¢ T ˇø£ÿ{Ï s¡÷.
200 #=|üq ø=Hêï+. Ä ùws¡‘¢ √ e÷¬sÿ{Ÿ˝À n<äq|ü⁄ ˝≤uÛ≤ìï bı+<ë\ì
nqT≈£î+≥THêï+. n˝≤+≥|ü⁄&ÉT Call Options˝À yê{Ïì s¡÷. 5 Á|”$Tj·T+‘√
neֈ*.
n|ü&ÉT ùwsY <Ûsä ¡ s¡÷. 220 nsTT+<äqTø√+&ç. Á|”$Tj·T+ ôd‘’ +· s¡÷.
101 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

2. uÒ]wt eP´Vü‰\T
Ç|üŒ{Ïes¡≈î£ eTq+ #·÷dæq ãT*¢wt e÷¬sÿ{Ÿ˝À ô|s¡>u∑ Àj˚T ùws¡T <Ûsä \¡ ≈£î
nqT>∑TD+>± Ä|ü¸Hé\qT |ü]o*+#ê+. Ç|ü&ÉT Ä ãT*¢wt e÷¬sÿ{ŸøÏ
e´‹πsø£+>± e÷¬sÿ{Ÿ ‘·>uZ∑ Àj˚T≥|ü⁄&ÉT nqTdü]+#ê*‡q uÒ]wt eP´Vü‰\qT
#·÷<ë›+.
uÒ]wt e÷¬sÿ{Ÿ n+fÒ e÷¬sÿ{Ÿ |ü&bç ˛‘·T+<äì qeTàø£+ @s¡Œ&çq |ü]dæ‹ú .
ø±ì n+<äT˝À ôd‘’ +· Ä|ü¸H\é Á|”$Tj·T+\T ô|]– eTq+ ˝≤uÛ|Ñ &ü ‘É êeTqïe÷≥.
Ç+<äT˝Àì s¡øs£ ø¡ ±\ eP´Vü‰\T ‘Ó\düT≈£î+<ë+.
1. Putì ø=q&É+ :
uÒsY Ä|üsπ ≥sY‡ n+‘ê ø±#·T≈£Ls¡TÃH˚<˚ á Put\qT ø=q&É+ ø√dü+.
Çø£ÿ&É Put\qT ø=q&É+ n+fÒ Ç|ü&ÉTqï sπ ≥T ø£+fÒ ‘·≈î£ ÿe ñqï ùwsY <Ûsä ¡
‘ê\÷≈£î Á|”$Tj·T+ì ø=q&ÜìøÏ ˇ|üŒ+<ä+ ≈£î<äTs¡TÃø√e&É+ nqïe÷≥.
e÷¬sÿ{Ÿ˝À ˇ|üŒ+<ë\qT kÕ<Ûës¡D+>± Out-of-the-Money <Ûäs¡˝À
#˚dTü ≈£î+{≤s¡T. n+fÒ Çø£ÿ&É s¬ ≥’ sY Ä Á|”$Tj·T+˝À ùws¡q¢ T ø=qT>√\T <ës¡T&çøÏ
neTTà‘·THêïs¡qïe÷≥. ø±\+ >∑&TÉ düTqÔ ï ø=~› Ä ùws¡T <Ûsä ¡ ‘·–Z Á|”$Tj·T+
ô|s¡T>∑T‘·T+~. <ë+‘√ Ä Á|”$Tj·T+ yÓTT‘êÔìï Put Options ø=qïyê]øÏ
n+<äT‘·T+~. >∑&TÉ e⁄ >∑&TÉ düTqÔ ï ø=B› ùws¡T <Ûsä ¡ ‘·–Z Put Options n$Tàqyê]øÏ
yÓTT‘·Ô+ qwüº+ edüTÔ+~. m+<äø£+fÒ >∑&ÉTe⁄‘˚~ Hê{ÏøÏ Á|”$Tj·T+ ªJs√µ
ne⁄‘·T+~. n+fÒ Çø£ÿ&É Put ø=qT>√\T<ës¡T&çøÏ yÓTT‘·Ô+ Á|”$Tj·T+
$T>∑T\TÔ+~. Ç+<äT˝À ‹]– neTàø£+ n+≥÷ e⁄+&É<Tä . Ä ÁkÕº≥J \ø£D å ≤\T
#·÷<ë›+.
105 |òPü ´#·s‡Y   Ä|ü¸Hé‡

3. e÷¬sÿ{Ÿ düãú T›>± |ü&ç e⁄qï|ü⁄&ÉT :

Ç|üŒ{Ïes¡≈î£ eTq+ ãT˝Ÿ‡, uÒs‡Y e÷¬sÿ{Ÿ\˝À nqTdü]+#ê*‡q eP´Vü‰\T
‘Ó\düT≈£îHêï+. ø±ì e÷¬sÿ{Ÿ m≈£îÿe>± n≥T ãT*¢wü>± ø±≈£î+&Ü, Ç≥T
uÒ]wt>± ≈£L&Ü ñ+&Ée⁄. <˚X¯ Ä]úø£ |ü]dæú‘·T\˝À ‘˚&Ü ˝Òq|ü⁄&ÉT, Ç‘·s¡
dü+|òTü ≥q˝ÒM ˝Òq|ü⁄&TÉ e÷¬sÿ{Ÿ ô|s¡>≈∑ î£ +&Ü, ‘·s>¡ ≈∑ î£ +&Ü n˝≤π> ñ+&çb˛‘·T+~
n˝≤+≥|ü⁄&ÉT ôd‘’ +· eTq+ eP´Vü‰\qT nqTdü]+#·e#·TÃ, ny˚$T{À
Çø£ÿ&É ‘Ó\düT≈£î+<ë+:
1. ˇø£ ùwsYì Long˝À ø=ì (˝Ò<ë n+‘·≈£îeTT+<˚ Ä ùws¡T ø£*– e⁄Hêï).
Ä ùwsY˝À Call Options eT]j·TT Put Options˝ÀøÏ n&ÉT>∑Tô|≥º&É+:
MTs¡T Idea Celluar ùws¡Tì n+‘·≈î£ eTT+<˚ Cash Maket˝À ø=Hêïs¡T.
Ç|ü&ÉT <ëìì n&É+¶ ô|≥Tºø=ì düãÔ T›>± e⁄qï e÷¬sÿ{Ÿ˝À Ä|ü¸H˝é À z >π yéT
Ä&Ü\qT≈£îHêïs¡T. n+<äTø√dü+ MTs¡T Call Optionsì neTTà‘ês¡T, Put
Optionsì ø=+{≤s¡T. n+fÒ Çø£ÿ&É Ä ùwsY ‘·–b å£ >± Option˝ÀøÏ
Z ˛‘˚ s¡øD
~>±s¡T.
ñ<ëVü≤s¡D≈£î á ÁøÏ+~ ùws¡T #·÷&É+&ç
Idea Celluar @ Rs.90 Rs. 90

ˇø£ ø±˝Ÿ Á|”$Tj·T+ neTà&É+ s¡÷. 6 `6 (Ç~ #Ó*+¢ #ê*)

ˇø£ Á|”$Tj·T+ ø=q&É+ s¡÷. 3 3
yÓTT‘·+Ô ùws¡T ø=qT>√\T <Ûsä ¡ s¡÷.87 (s¡÷ 90`3)
Ç|ü&ÉT ùwsY ô|s¡T>∑T‘·Tqï ø=B› eTq≈£î ˝≤uÛ≤\T ekÕÔsTT. <Ûsä ¡ ‘·–‘Z ˚
øπ e\+ Á|”$Tj·T+\ ‘˚&Ü e÷Á‘·yT˚ eTq≈£î qwü+º >± $T>∑T\T‘·T+~. n+fÒ
Long˝Àì ˝≤uÛ≤\ qT+&ç Á|”$Tj·T+\ ‘˚&Üì qwü+ º >± rùdùdÔ ìø£s+¡ >±
eTq≈£î ˝≤uÛ+Ñ $T>∑T\TÔ+~. ˇø£yfi˚ ¯ e÷¬sÿ{Ÿ |ü&bç ˛‘˚, Á|”$Tj·T+ ‘˚&Ü\qT
ã{Ϻ eTq≈£î qwü+º ˝Ò<ë ˝≤uÛ+Ñ edüT+Ô ~.
 End of Preview.
Rest of the book can be read @
http://kinige.com/book/Futures+And+Options

***