Professional Documents
Culture Documents
DIAZ, J. - Teoryang Pampanitikan
DIAZ, J. - Teoryang Pampanitikan
DIAZ 103022
MGA TEORYANG
P A M P A N I T I K A N
TEORYANG Teoryang Klasismo/Klasisismo
PAMPANITIKAN Ang teoryang ito ay naglalayong maglahad ng mga pangyayaring payak, ukol
sa dalawang nag-iibang may ppagkakaiba ng estado, ang daloy ng mga
pangyayari ay pangkaraniwan lamang, piling-pili at patipid sa paggamit ng
mga salita at natatapos lagi nang may kaayusan.
Ang panitikan ay
nagsasabi o
nagpapahayaf ng mga
kaisipan, mga
damdamin, mga Teoryang Humanismo
Ang teoryang ito ay naglalayong ipakita na ang sentro ng mundo ay ang mga tao na
karansan, hangarin at
kung saan pumapatungkol at mas binibigyang pansin ang mga mabubuting katangian at
diwa ng mga tao. Ang kalakasan ng tao tulad na lamang ng talento, mabuting kalooban, talino atbp.
mga teoryang
pampanitikan naman
Teoryang Eksistensyalismo
ay ang sistematikong Ang teoryang ito ay naglalayong ipakita na ang isang tao ay
pag-aaral ng mayroong malayaang pag-iisip na pumili at magdesisyon para sa
kanyang sarili na kung saan ito ang pinakasentro na kanyang
panitikan at ang mga
pananatili sa mundong ibabaw.
paraan sa pag-aaral
ng panitikan.
Mayroon iba't ibang Teoryang Queer
teorya para sa pag- Ang teoryang ito ay naglalayong
aaral na ito. Narito ipakilala, i-angat, at bigyang
pagkakapantay-pantay sa lipunan
ang mga sumusunod ang mga homosexual.
na mga teorya:
Teoryang Imahismo
Ang teoryang ito ay naglalayong ipakilala ang
paggamit ng mga imahen na s'yang magiging tulay sa
pagpapahayag ng mga damdamin, kaisipian, ideya,
saloobin at iba pang nais ihayag ng may-akda na s'yang
magpapadali sa mga mambabasa na maunawan ang
isang panitikan kumpara sa paggamit ng
pangkaraniwang mga salita.
JEA SHEINELLE G. DIAZ 103022
MGA TEORYANG
P A M P A N I T I K A N
TEORYANG Teoryang Realismo
PAMPANITIKAN Ang teoryang ito ay naglalayong ihayag ang mga nasaksihan ng may-akda sa
kanyang lipunang ginagalawan. Sa madaling salita, ang teoryang ito ay
nagtataglay ng mga makatotohanang karanasan ngunit may halong mga
Ang panitikan ay
matatalinhaga at masisining na mga salita.
nagsasabi o
nagpapahayaf ng mga Teoryang Ang teoryang ito ay naglalayong
kaisipan, mga Feminismo ipakilala ang mga karapatan ng mga
damdamin, mga kababaihan sa iba't ibang aspeto ng
lipunan tulad ng aspetong
karansan, hangarin at pampulitikal, pang-industriyal, at
diwa ng mga tao. Ang maging sa pang-ekonomikal.
mga teoryang
pampanitikan naman
ay ang sistematikong
pag-aaral ng
panitikan at ang mga
paraan sa pag-aaral
Teoryang Arkitaypal
Ang teoryang ito ay naglalayong ipakita ang mga mahahalagang bahagi ng may-akda
ng panitikan. sa pamamagitan ng mha simpolo. Subalit hindi ganoon kadali ang pagsusuri ng mga
Mayroon iba't ibang simbolismo ng may-akda kaya't nararapat lamang na unawain ang kabuuang
konsepto at tema ng panitikan upang madaling maunawan ang kabuuang panitikan.
teorya para sa pag-
aaral na ito. Narito
ang mga sumusunod Teoryang Romantisismo
na mga teorya: Ang teoryang ito ay naglalayong ipakilala ang iba't ibang
paraan ng tao sa pag-aalay ng kanyang pag-ibig sa
kapawa, bansa, at mundong ginagalawan. Sinasabi rin na
sa uri ng panitikan na ito, hahamakin daw ng isang tao
ang lahat maipaalam lamang ang kanyang pag-ibig sa tao
o bayan.
Teoryang Formalismo/Formalistiko
Ang teoryang ito ay naglalayong iparating sa mambabasa ang nais nyang
ipaabot sa pinakasimpleng, maayos, at tuwirang paraan ng pagsulat. Hindi
ito nagtataglay ng mga simbolismo, masisining, at matatalinhagang mga
salita.
JEA SHEINELLE G. DIAZ 103022
MGA TEORYANG
P A M P A N I T I K A N
TEORYANG
PAMPANITIKAN
Teoryang Saykolohikal/Sikolohikal
Ang teoryang ito ay naglalayong ipaliwanag at ipanuwana na ang isang tao ay
Ang panitikan ay
nagbabago o nagkakaroon ng panibagong pag-uugali dahil may mga bagay o
nagsasabi o
salik ng panlipunan/pangkapaligiran na nakakaapekto at nag-uudyok sa
nagpapahayaf ng mga pagbabago.
kaisipan, mga
damdamin, mga Teoryang Markismo/Marxismo
karansan, hangarin at Ang teoryang ito ay naglalayong iapkita ay
diwa ng mga tao. Ang ipaunawa na mayroong sariling kakayahan
ang isang tao na umagat sa buhay dulot ng
mga teoryang pagdurusang gawa ng pang-ekonomiyang
pampanitikan naman kahirapan at iba't ibang suliraning panlipunan
ay ang sistematikong at pampulitika. Sinasabing ang paraan ng pag-
ahon sa kalugmukan ang nagsisilbing modelo
pag-aaral ng
para sa mga mababasa.
panitikan at ang mga
paraan sa pag-aaral Teoryang Sosyolohikal
ng panitikan. Ang teoryang ito ay naglalayong ihayag ng may-akda ang tunay na
suliraning panlipunan at kalagayan ng kanyang lipunang
Mayroon iba't ibang ginagalawan. Ipinapakita rito ang mga pamamaraan ng mga
teorya para sa pag- tauhan sa paglutas at pagsugpo sa mga suliranin na kung saan
aaral na ito. Narito nagsisilbing gabay sa mga mambabasa sa pagpuksa ng mga katulad
na suliranin.
ang mga sumusunod
na mga teorya: Teoryang Ang teoryang ito ay naglalayong ipakita ang karanasan ng isang
grupo ng tao na s'yang magsisilbing salamin sa kasaysayan na
Historikal parte ng kanyang pagkahubog. Nais din ipakita rito na ang
kasaysayan ay parte ng buhay ng tao at ng mundo.
Teoryang Moralistiko
Ang teoryang ito ay naglalayong ilahad ang ang mga
propisyon o pilosopiyang nagsasaad sa pagkamalian o
pagkatama ng isang ugali o kilos ayon sa pamantayang
itinakda ng isang lipunan. Sumakatuwid, ang teoryang ito
ay nagtataglay ng iba't ibang pamantayang sumusukat sa
moralidad ng isang tao, ang pamantayan ng tama o mali.
JEA SHEINELLE G. DIAZ 103022
MGA TEORYANG
P A M P A N I T I K A N
TEORYANG
PAMPANITIKAN
Teoryang
Ang panitikan ay
Bayograpikal
Ang teoryang ito ay naglalayong ipamalas ang
nagsasabi o
kasagsagan o karanasan sa buhay ng may-akda.
nagpapahayaf ng mga Naglalaman ito ng mga pinakamasaya,
kaisipan, mga pinakamahirap, pinakamalungkot at lahat ng mga
damdamin, mga "pinaka" ng may may-akda sa kanyang tanang buhay
karansan, hangarin at na kung saan s'yang inaasahang katunag ng
mambabasa sa kani-kanilang karanasan sa mundo.
diwa ng mga tao. Ang
mga teoryang
pampanitikan naman Teoryang Kultural
ay ang sistematikong Ang teoryang ito ay naglalayong ibahagi at ipakilala ang kultura
ng may-akda sa mga mambabasang hindi pa nakakaalam tulad
pag-aaral ng ng mga kaugalian, paniniwala at tradisyong minana pa sa kani-
panitikan at ang mga kanilang mga ninuno. Nais rin ipaunawa sa teoryang ito na sa
paraan sa pag-aaral bawat lipi ay natatangi.
ng panitikan.
Mayroon iba't ibang
teorya para sa pag-
Teoryang
aaral na ito. Narito Dekonstruksyon
Ang teoryang ito ay naglalayong ibahagi at ipakilala ang iba't ibang aspekto na
ang mga sumusunod
bumububo sa mundo at tao.
na mga teorya:
JEA SHEINELLE G. DIAZ 103022