Plazma zarı (sıvı mozaik model)

i. Zarların asıl bileşenleri lipidler ve proteinlerdir.

ii. Zarlar seçici geçirgendir.
iii. Zarlar sıvı haldedir
iv. Fosfolipid amfipatik bir moleküldür. Yani hem hidrofilik hem
de hidrofobik kısımlar içerir.
v. Çift tabakalı lipid zarın yapısını kurarken, proteinler işlevleri
yürütür.
vi. İntegral proteinler transmembrandır.
vii. Periferal proteinler (yüzey proteinleri)
Hücrelerin birbirini tanımasında zar
karbonhidratları görev alır.

Kan grupları insanların alyuvarlarının yüzeyindeki

oligosakkaritlerin farklı olmasından kaynaklanır.
Figure 7.6
 Periferal proteinler zarın yüzeyine bağlanırlar

 İntegral proteinler zarın hidrofobik tabakasını

geçer

 Zarı boydan boya geçen integral proteinlere

transmembran protein denir.
 Zar proteinleri
 Taşıma
 Enzimatik aktivite
 Sinyal aktarımı
 Hücrelerin birbirini tanıması
 Hücre iskeleti ve hücre dışı matriksi
kendine bağlar
Figure 7.10a

Sinyal molekülü

Alıcı
Enzimler

ATP
Sinyalin aktarılması
(a) Taşıma (b) Enzimatik aktivite (c) Sinyal aktarımı
Figure 7.10b

Glyco-
protein

(d) Hücrelerin birbirini (e) Hücreler arası (f) Hücre dışı matrix
tanıması birliktelik ve hücre iskeleti ile
Bağ kurma
Figure 7.11

HIV

Receptor Receptor (CD4)

(CD4) but no CCR5
Co-receptor Plasma
(CCR5) membrane

HIV hücre yüzeylerinde CCR5 Hücre yüzeylerinde CCR5

olan hücreleri enfekte edebilir olmayan kişiler enfekte olmazlar
Figure 7.12

Transmembrane Secretory
glycoproteins protein
Golgi
apparatus

Vesicle
ER
ER lumen

Glycolipid

Plasma membrane:
Cytoplasmic face Transmembrane
Extracellular face glycoprotein Secreted
protein
Membrane
glycolipid
Difüzyon, Osmoz, Aktif Taşıma
Figure 7.14 Lower Higher Same concentration
concentration concentration of solute
of solute (sugar) of solute

Sugar
molecule

H2O

Selectively
permeable
membrane

Osmosis
Hayvan hücresi

Bitki hücresi
Osmoregülasyon
Sodyum-potasyum pompası aktif taşımaya (çözünenlerin
kendi yoğunluklarına zıt yönde taşınması) örnektir.
 Fagositoz

Amipin yalancı Yalancı ayak

ayağı

Bakteri

1 m
Besin vakuolü
Besin ya
da diğer
partikül

Besin
vakolü

stoplazma
Pinositoz

0.5 m
Plazma zarı

Vesikül
Figure 7.22c

Receptor-Mediated Endocytosis

Plazma Reseptör
Coat
zarı proteins Ligand

Coat proteins

Coated
0.25 m

pit

Coated
vesicle
Top: A coated pit. Bottom: A
coated vesicle forming during
receptor-mediated endocytosis
(TEMs).