Professional Documents
Culture Documents
Chuong 5
Chuong 5
Chuong 5
,20
,10
0 1 2 3 4
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 1 Slide 2
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
1 2
Biến ngẫu nhiên Biến ngẫu nhiên rời rạc với tập giá trị hữu hạn
Ví dụ: Cửa hàng điện gia dụng JSL
Một biến ngẫu nhiên là cách thức mô tả kết quả của phép
thử dưới dạng các con số. Gọi x = số ti vi cửa hàng bán được trong 1 ngày,
với x có thể nhận 5 giá trị (0, 1, 2, 3, 4)
Biến ngẫu nhiên rời rạc là biến ngẫu nhiên có tập các giá
trị mà nó có thể nhận là một tập hợp hữu hạn hoặc tập vô Chúng ta có thể đếm được số ti vi bán trong ngày, và
hạn đếm được. có một giới hạn trên xác định của số ti vi có thể bán
được (chính là số ti vi cửa hàng hiện có).
Biến ngẫu nhiên liên tục là biến ngẫu nhiên có thể
nhận bất kỳ giá trị nào trong một khoảng hoặc hợp của
nhiều khoảng.
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 3 Slide 4
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
3 4
1
Biến ngẫu nhiên rời rạc với tập giá trị vô hạn Biến ngẫu nhiên
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 5 Slide 6
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
5 6
Phân Phối Xác Suất của Biến Ngẫu Nhiên Rời Rạc Phân Phối Xác Suất của Biến Ngẫu Nhiên Rời Rạc
Phân phối xác suất được định nghĩa bằng một hàm
Phân phối xác suất của biến ngẫu nhiên cho biết xác suất
xác suất, ký hiệu là f(x), cho biết xác suất biến ngẫu
mà biến ngẫu nhiên nhận các giá trị có thể có của nó.
nhiên nhận một giá trị trong tập giá trị của nó.
Chúng ta có thể mô tả phân phối xác suất của biến ngẫu Điều kiện của hàm phân phối xác suất của biến ngẫu
nhiên rời rạc bằng bảng, đồ thị hoặc công thức. nhiên rời rạc:
f(x) > 0
f(x) = 1
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 7 Slide 8
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
7 8
2
Phân Phối Xác Suất của Biến Ngẫu Nhiên Rời Rạc Phân Phối Xác Suất của Biến Ngẫu Nhiên Rời Rạc
Ví dụ: Cửa hàng điện gia dụng JSL Ví dụ: Cửa hàng điện gia dụng JSL
Sử dụng dữ liệu thu thập được trong quá khứ, … Đồ thị mô tả
Bảng phân phối xác suất của số ti vi bán được trong 0,50 phân phối
một ngày được trình bày như sau: xác suất
0,40
Xác suất
Số ti vi bán 80/200
x f(x) 0,30
được trong ngày Số ngày
0 80 0 0,40 0,20
1 50 1 0,25
0,10
2 40 2 0,20
3 10 3 0,05
4 0,10 0 1 2 3 4
4 20
Giá trị của biến ngẫu nhiên x (Số ti vi)
200 1,00
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 9 Slide 10
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
9 10
Phân Phối Đều của Biến Ngẫu Nhiên Rời Rạc Kỳ Vọng
Phân phối đều của biến ngẫu nhiên rời rạc là một Kỳ vọng, hay trung bình, của biến ngẫu nhiên là thước đo
điển hình phân phối xác suất của biến ngẫu nhiên rời giá trị trung tâm của biến ngẫu nhiên:
rạc được cho bằng công thức.
E(x) = = xf(x)
Công thức phân phối xác suất đều của biến rời rạc:
f(x) = 1/n xác suất biến ngẫu Giá trị kỳ vọng là trung bình có trọng số của các giá trị mà
nhiên nhận các giá trị biến ngẫu nhiên có thể nhận. Trọng số ở đây là các xác suất.
của nó là như nhau
Trong đó:
n = Số các giá trị mà biến ngẫu nhiên Giá trị kỳ vọng không cần phải bằng một trong các giá trị
có thể nhận mà biến ngẫu nhiên có thể nhận.
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 11 Slide 12
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
11 12
3
Phương Sai và Độ Lệch Chuẩn Kỳ Vọng
Phương sai là đại lượng dùng để đo lường mức độ phân Ví dụ: Cửa hàng điện gia dụng JSL
tán của các giá trị của một biến ngẫu nhiên.
x f(x) xf(x)
Var(x) = 2 = (x - )2f(x) 0 0,40 0,00
1 0,25 0,25
Phương sai là trung bình có trọng số của bình phương 2 0,20 0,40
chênh lệch giữa giá trị của biến ngẫu nhiên với trung 3 0,05 0,15
bình của nó. Trọng số là các xác suất. 4 0,10 0,40
E(x) = 1,20
Độ lệch chuẩn, , được định nghĩa là căn bậc hai của
phương sai.
Kỳ vọng số ti vi bán
được trong 1 ngày
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 13 Slide 14
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
13 14
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 15 Slide 16
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
15 16
4
Phân Phối Nhị Thức Phân Phối Nhị Thức
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 17 Slide 18
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
17 18
Hàm xác suất của phân phối nhị thức Ví dụ: Công ty điện tử Evans
Công ty điện tử Evans đang lo ngại về tình trạng
nghỉ việc của nhân viên. Trong năm vừa qua,
quản lý công ty theo dõi và cho biết rằng có 10%
nhân viên làm việc theo giờ đã thôi việc.
Xác suất có x thành công Vì vậy, bất kỳ nhân viên làm việc theo giờ nào
Số trường hợp thuận lợi có được chọn một cách ngẫu nhiên, quản lý công ty
trong n phép thử của
x thành công trong n cho rằng xác suất người này sẽ không còn làm việc
1 trường hợp thuận lợi.
phép thử tại công ty trong năm tới là 0,1.
Chọn ngẫu nhiên 3 nhân viên làm việc theo giờ tại
công ty, xác suất để có 1 trong 3 người sẽ nghỉ việc
trong năm tới là bao nhiêu?
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 19 Slide 20
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
19 20
5
Phân Phối Nhị Thức Phân Phối Nhị Thức
Với xác suất một nhân viên nghỉ việc trong năm tới là
0,10; xác suất để nhân viên thứ nhất nghỉ việc và nhân Xác suất xảy ra
viên thứ 2, thứ 3 không nghỉ việc là: Trường hợp của mỗi trường hợp
(0,10)(0,90)(0,90) = (0,10)(0,90)2 = 0,081 (S, F, F) p(1 – p)(1 – p) = (0,1)(0,9)(0,9) = 0,081
(F, S, F) (1 – p)p(1 – p) = (0,9)(0,1)(0,9) = 0,081
(F, F, S) (1 – p)(1 – p)p = (0,9)(0,9)(0,1) = 0,081
Tổng = 0,243
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 21 Slide 22
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
21 22
23 24
6
Xác Suất và Xác Suất Tích Lũy Phân Phối Nhị Thức
của Phân Phối Nhị Thức
Kỳ vọng
Các nhà thống kê có thể sử dụng bảng mô tả phân
phối xác suất và phân phối xác suất tích lũy của E(x) = = np
biến ngẫu nhiên rời rạc có phân phối nhị thức.
Phương sai
Bảng này có thể tìm được trong nhiều sách thống kê. Var(x) = 2 = np(1 - p)
Độ lệch chuẩn
Với máy tính và các phần mềm thống kê hiện nay,
các bảng tính này hiện nay đã không còn hữu dụng.
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 25 Slide 26
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
25 26
• Phương sai Biến ngẫu nhiên rời rạc có phân phối Poisson có tập giá
trị có thể nhận là tập vô hạn (x = 0, 1, 2, …).
Var(x) = np(1 – p) = 3(0,1)(0,9) = 0,27
• Độ lệch chuẩn
nhân viên
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 27 Slide 28
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
27 28
7
Phân Phối Poisson Phân Phối Poisson
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 29 Slide 30
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
29 30
Công thức hàm xác suất Poisson Công thức xác suất Poisson
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 31 Slide 32
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
31 32
8
Phân Phối Poisson Phân Phối Poisson
Sử dụng
Ví dụ: Bệnh viện Mercy Ví dụ: Bệnh viện Mercy
công thức
Vào chiều cuối tuần, trung bình trong 1 giờ sẽ có 6 xác suất
bệnh nhân được chuyển đến phòng cấp cứu của = 6/giờ = 3/nửa giờ; x = 4
bệnh viện Mercy.
Vào một chiều cuối tuần, xác suất có 4 bệnh nhân
chuyển đến trong vòng 30 phút là bao nhiêu?
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 33 Slide 34
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
33 34
Dãy vẫn
Xác suất
0,15
tiếp tục với:
0,10 11, 12, …
0,05
0,00
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Số bệnh nhân đến trong vòng 30 phút
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 35 Slide 36
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
35 36
9
Phân Phối Poisson Phân Phối Siêu Bội
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 37 Slide 38
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
37 38
Công thức phân phối siêu bội Công thức xác suất siêu bội
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 39 Slide 40
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
39 40
10
Phân Phối Siêu Bội Phân Phối Siêu Bội
Tuy nhiên, x chỉ có thể nhận các giá trị thỏa: Bob chọn ngẫu nhiên 2 trong 4 viên pin trên. Xác suất
1) x < r và 2) n – x < N – r. anh ấy chọn được 2 viên pin mới là bao nhiêu?
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 41 Slide 42
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
41 42
Phương sai
Trong đó :
x = 2 = Số viên pin tốt chọn được
n = 2 = Số viên pin được chọn
N = 4 = Tổng số viên pin
r = 2 = Số viên pin tốt trong tổng số.
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 43 Slide 44
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
43 44
11
Phân Phối Siêu Bội Phân Phối Siêu Bội
Ví dụ:
Xét phân phối siêu bội với n phép thử và đặt p = (r/n)
• Trung bình
biểu thị xác suất thành công ở phép thử đầu tiên.
• Phương sai Khi đó, kỳ vọng và phương sai có thể viết lại như sau:
E(x) = np và Var(x) = np(1 – p)
tiếp tục
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 45 Slide 46
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
45 46
47 48
12
Bài tập Bài tập
Bài 3. Một người có 3 chỗ ưa thích như nhau để câu cá. Bài 5. Biến cố nào trong các biến cố sau đây có xác suất
Xác suất câu được cá ở 3 chỗ đó lần lượt là 0,8; 0,9; 0,7. lớn nhất:
Biết rằng người đó chọn ngẫu nhiên 1 chỗ rồi thả câu 3 a) Có ít nhất 1 lần xuất hiện mặt lục khi tung con xúc
lần và chỉ câu được 1 con cá. Tìm xác suất con cá câu xắc 6 lần.
được ở chỗ thứ 1. b) Có ít nhất 2 lần xuất hiện mặt lục khi tung con xúc
xắc 12 lần.
Bài 4. Một viên đạn súng trường bắn trúng máy bay với c) Có ít nhất 3 lần xuất hiện mặt lục khi tung con xúc
xác suất 0,1%. Giả sử có 3.000 khẩu súng trường bắn lên xắc 18 lần.
một lượt. Biết rằng máy bay chắc chắn bị hạ nếu có ít
nhất 3 viên đạn bắn trúng; nếu có 2 viên bắn trúng thì Bài 6. Ở một trạm bơm xăng trung bình 15 phút có 3 xe
xác suất bị hạ là 70%; và nếu có 1 viên bắn trúng thì xác máy đến đổ xăng. Tính xác suất để trong 1 giờ có:
suất bị hạ là 30%. Tìm xác suất máy bay bị hạ. a) Hơn 5 xe đến đổ xăng.
b) Dưới 8 xe đến đổ xăng.
© 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied © 2011 Cengage Learning, All Rights Reserved, May not be scanned, copied
Slide 49 Slide 50
or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part, or duplicated, or posted to a publicly accessible website, in whole or in part,
49 50
51 52
13