STRATEGI PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN

OLEH PUAN ROZITA BINTI HJ OMAR

http://www.free-powerpoint-templates-design.com
KEPELBAGAIAN KAEDAH DAN TEKNIK

- Kemahiran berfikir (KBAT)

- Didik hibur
- Penyelesaian masalah
- Pembelajaran berasaskan projek
- Pembelajaran Abad Ke-21
- Pembelajaran koperatif
- Kecerdasan pelbagai
KEMAHIRAN BERFIKIR
KBAT
Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) dinyatakan dalam
kurikulum secara eksplisit supaya guru dapat menterjemahkan
dalam PdP bagi merangsang pemikiran berstruktur dan
berfokus dalam kalangan murid.

KBAT ialah keupayaan untuk mengaplikasikan pengetahuan,

kemahiran dan nilai dalam membuat penaakulan dan refleksi
bagi menyelesaikan masalah, membuat keputusan, berinovasi
dan berupaya mencipta sesuatu. KBAT merangkumi kemahiran
berfikir kritis, kreatif dan menaakul serta strategi berfikir.
KBAT 01 Kemahiran berfikir kritis
Kebolehan untuk menilai sesuatu idea secara logik dan rasional untuk
membuat pertimbangan yang wajar dengan menggunakan alasan dan bukti
yang munasabah.

02 Kemahiran berfikir kreatif

Kemampuan untuk menghasilkan atau mencipta sesuatu yang baharu dan

bernilai dengan menggunakan daya imaginasi secara asli serta berfikir tidak
mengikut kelaziman.

03 Kemahiran menaakul
Keupayaan individu membuat pertimbangan dan penilaian secara logik dan
rasional

04 Strategi berfikir

Cara berfikir yang berstruktur dan berfokus untuk menyelesaikan masalah.

• KBAT boleh diaplikasi dalam bilik darjah melalui aktiviti
berbentuk menaakul, pembelajaran inkuiri, penyelesaian
masalah dan projek.
• Guru dan murid perlu menggunakan alat berfikir seperti peta
pemikiran dan peta minda serta penyoalan aras tinggi untuk
menggalakkan murid berfikir.
 Aktiviti KBAT
1. Troubleshooting / Error Detection & Solution
Murid diberikan satu situasi di mana suatu formula lengkap tidak menjadi. Terdapat kesilapan
di mana-mana bahagian dan murid perlu mencari puncanya. Kemudian murid selesaikan
kesilapan itu.

2.Poster
Murid membuat poster untuk mempromosikan sesuatu lengkap dengan terperinci dan
maklumat yang perlu.

3. Debat
Murid berbalas hujah antara kumpulan berkenaan sesuatu tajuk.

4. Jualan
Murid perlu menjual sesuatu dan mereka diberikan peluang untuk mencuba pelbagai strategi
dalam konteks yang ditentutkan oleh guru.
 Aktiviti KBAT
5. Projek
Murid diberikan sesuatu projek dan mereka perlu merancang perjalanan projek
tersebut daripada pemilihan AJK, kepada peruntukan, takwim, promosi dan seterus-
nya.

6. Infografik
Murid perlu menyampaikan maklumat terutamanya fakta dalam bentuk gambar rajah
yang menarik dan berwarna warni. Boleh cuba canva.com

7. Video
Murid perlu merakamkan lakonan situasi luar PdPc mengaplikasikan pembelajaran
hari itu.
 Aktiviti KBAT
8. Sketsa / Drama
Murid melakonkan situasi sebenar bagaimana topik dipelajari dapat digunakan dalam
kehidupan seharian. Murid juga seolah-seolah menerangkan konsep atau formula
dalam bentuk drama. Boleh contohi program Science Show yang saban tahun
dianjurkan oleh Petrosains.

9. Padlet
Murid bekerjasama mencari bahan audio, gambar, video dan nota dan kemudian
mempersembahkan maklumat dalam bentuk papan notis digital yang menarik.

10. FrogVLE site

Murid menyusun maklumat dalam bentuk pelayaran laman web yang boleh diakses
semua orang.
 Aktiviti KBAT
11. Flashback
Diberikan satu situasi dan murid boleh menerangkan bagaimana hal ini berlaku. Murid
boleh gunakan teknik garisan masa. Dari satu dot ke satu dot, guru akan memprovo-
kasi murid dengan beberapa persoalan.

12. Forum
Bual bicara oleh murid dengan sorang murid menjadi moderator. Ahli panel yang lain
memegang jawatan tertentu.
 Aktiviti KBAT
13. Tutorial
Murid membuat satu tutorial samada dalam bentuk cetakan, e-book atau video me-
nunjukkan bagaimana sesuatu proses itu berlaku.

14. Podcast
Murid merakamkan satu olahan nota yang berkesan dalam bentuk audio dan mereka
perlu mempromosikan nota itu dengan cara yang kreatif.

15. Gamification
Murid diberikan beberapa alat dan peruntukan markah untuk mereka satu permainan
berdasarkan tajuk yang diajar. Kemudian mereka mencipta peraturan permainan den-
gan mempertimbangkan markah bagi setiap soalan, bentuk ganjaran, jenis tugasan,
penalti dan sebagainya. Kemudian murid akan mempsersembahkan permainan
mereka kepada rakan-rakan sebagai pemain.
 Aktiviti KBAT
16. Buku Skrap
Murid membuat buku skrap. Ini adalah umpama Padlet bentuk manual.

17. Karangan Berantai

Seorang murid menulis satu ayat dan ayat seterusnya disambung oleh murid lain. Hal
ini berterusan sehingga semua murid selesai menulis ayat dan hasilnya dibentangkan

18. Bahan bantu belajar

Murid membina satu bahan yang boleh mereka gunakan untuk menerangkan sesuatu
konsep. Contohnya model akuarium, model planet, proses kondensasi dan sebagai-
nya.
 Aktiviti KBAT
19. Google Slide
Google Slide digunakan untuk murid mempersembahkan sesuatu konsep dan buat
pembentangan 'keynote'. Selain daripada hasil kumpulan yang berbeza, keseluruhan
kelas juga boleh bekerjasama mengkasilan satu powerpoint untuk sesuatu konsep
secara keseluruhannya.

20. A Million Ringgit Idea

Murid diberikan tajuk dan dalam kumpulan masing-masing, mereka harus menghasil-
kan satu produk yang dapat dihasilkan daripada tajuk atau konsep tersebut. Kemudian
hasil mereka dipersembahkan kepada kelas lain dan murid akan undi dan pemenang
diberikan ganjaran berbentuk 'mock cheque'.
 CoRT telah diperolehi oleh Edward De Bono pada tahun 1969 Beliau dilahirkan di
CoRT Malta, sebuah negara kepulauan di Laut Mediterranean. Beliau berkelulusan D.Phill.
Perubatan dari Universiti Oxford serta Ph.D dari Universiti Cambridge.Beliau telah
Cognitive mencuba kaedah CoRT di sekolah-sekolah yang berada di Barat.
Research
PMI (plus, minus, interesting) (baik , buruk, menarik)
Trust
Learning CAF (consider all factors) (Ambil kira semua faktor)
Your Text Here
C & S ( consequence & sequel) (Kesan dan akibat dari
You can simply impress your audience and add a
kesan) unique zing and appeal to your Presentations.

AGO( Aims, YGouoraTlesx,tOHebrejectives)(Tujuan, matlamat,objektif)

You can simply impress your audience and add a
FIP ( First,Imunpqi ouertzani ngta,nPdraipopreiatilt)o(yKouerPurteasmena
t aationnsM. engikut

kepentingan）

APC ( Alternatives, Possibilities, Choices ( Alternatif,

Kemungkinan & Pilihan）

OPV ( Other People’s Views )（Mengikut Pandangan

Orang Lain）
 CONTOH AKTIVITI APC
1.2.3 Bersoal jawab untuk menjana idea tentang sesuatu perkara.

Contoh tajuk perbincangan: Masalah ponteng sekolah dalam kalangan pelajar dapat
diselesaikan jika pihak sekolah menguatkuasakan undang-undang sekolah.

(i) Apakah cara-cara yang berlainan untuk menyelesaikan masalah ini?

Ibu bapa sentiasa memantau pergaulan anak-anak

(ii)Apakah baik buruk cadangan tadi?

Baik: Masa depan anak-anak terjamin
Buruk: Membazirkan masa ibu bapa

(iii) Manakah cadangan yang paling baik?

Pihak sekolah menguatkuasakan undang-undang sekolah
DIDIK HIBUR
 KONSEP
• Didik hibur merupakan satu pendekatan dalam PdP yang menekankan
persekitaran pembelajaran yang menyeronokkan secara terancang.
• Unsur keseronokan akan wujud melalui pembelajaran yang santai, menarik,
menghibur, bermakna dan memikat yang dapat membantu memperkukuh
pemahaman dan mendorong murid untuk belajar.
• Didik hibur dilaksanakan mengikut konteks isi kandungan mata pelajaran
serta menggunakan kepelbagaian strategi serta bahan PdP yang dapat
menimbulkan cabaran, rasa ingin tahu, fantasi, kerjasama, persaingan sihat
dan pengiktirafan.
• Pendekatan ini dilaksanakan merentas kemahiran bahasa iaitu kemahiran
mendengar, bertutur, membaca, menulis, aspek seni bahasa dan aspek tata
bahasa.
 Ciri-ciri Didik Hibur
Kebanyakannya dibuat secara berkumpulan atau berpasangan

Tidak melibatkan sebarang denda atau hukuman.

Melibatkan komunikasi lisan dan bukan

lisan

Memenuhi tahap keperluan pembelajaran

murid yang berbeza
Menyebabkan murid seronok dan bergerak.

Ada unsur kecindan

Aktiviti menyeronokkan dalam waktu yang

singkat. Boleh dibuat oleh semua orang murid
Komponen dalam Didik Hibur

nyanyian lakonan

penceritaan puisi
 FAKTOR KEJAYAAN
• Perancangan yang teliti oleh guru.
• Karektor guru yang menarik, penuh unsur kecindan
dan ceria.
• Guru perlu merasa seronok dahulu.
• Masa yang tidak terlalu panjang.
• Keadaan susun atur kedudukan murid yang selesa
dan bersedia.
• Persediaan yang cukup dari segi bahan dan alatan jika
ada.
• Arahan yang jelas.
• Guru menerangkan kepada murid kaitan aktiviti ini
dengan objektif pembelajaran hari itu.
• Semua murid dilibatkan.
 Contoh Aktiviti Didik Hibur
1. Nyanyian 9. Image Reveal
2. Sketsa 10. Kotak Beracun
3. Drama 11. Musical Chairs
4. Sorakan berulang 12. Snatch
5. Pop Kuiz 13. Dragon Ball
6. Balloon Buster 14. Loop
7. Tic Tac Toe 15. Connect Fours
8. Permainan Dam Ular 16. Kerusi Panas
 PdP Didik Hibur

Sila tonton
https://www.youtube.com/watch?v=dIxjvcyPhBI
PENYELESAIAN MASALAH
KONSEP

Penyelesaian masalah merujuk kepada aktiviti PdP yang melibatkan masalah

berbentuk perkataan, masalah bukan mekanis, teka-teki, kuiz atau penggunaaan
kemahiran matematik dalam situasi sebenar. Murid perlu menggunakan kemahiran
prinsip dan teori yang telah mereka pelajari untuk menyelesaikan masalah yang
diberikan. Kaedah ini menggalakkan murid berfikir secara kritis dan kreatif.
Dewey (1933: 105) mencadangkan lima langkah berikut bagi tujuan melaksanakan
pendekatan pengajaran berasaskan masalah:

Kenal pasti masalah

Penentuan Masalah

Cadangan Penyelesaian
PM
Penelitian Penyelesaian

Pemeriksaan Kesimpulan
AKTIVITI
1. Berjalan di Papan 6. Menara Belon
2. Web 'Laser' 7. Berjalan di Papan
3. Melukis Kumpulan 8. Web 'Laser'
4. Permainan Abjad 9. Melukis Kumpulan
5. Catatan Berkaitan 10. Permainan Abjad
AKTIVITI PENYELESAIAN MASALAH
3.2.2 Menghasilkan jawapan dengan memberikan alasan
secara kritis dan kreatif.

1. Apakah masalah yang sedang dihadapi

oleh Encik Halim?
1. Apakah puncanya?
2. Apakah kesan masalah itu kepada:
• Encik Halim?
• Tugasnya?
• Keluarga?
4. Bagaimanakah masalah itu dapat diatasi?
PEMBELAJARAN
BERASASKAN PROJEK
KONSEP
Proses pembelajaran berfokuskan tugasan amali secara sistematik dalam jangka
masa tertentu

CIRI-CIRI

1. Membolehkan cara pembelajaran yang pelbagai

2. Berorientasikan dunia sebenar.

3. Persekitaran yang bebas dalam membuat pilihan berkaitan pembelajaran.

4. Menggalakkan penggunaan kemahiran berfikir peringkat tinggi.

Ciri-ciri Pembelajaran Berasaskan Projek
5. Menggunakan kaedah pengalaman “hands-on”.
6. Memberi pemahaman yang tinggi.
7. Boleh dirujuk oleh semua pelajar.
8. Melibatkan pelbagai mod komunikasi.
9. Pelajar bertanggungjawab ke atas pembelajaran sendiri.
10. Pelajar merasa pembelajaran kurikulum sebagai kepunyaan sendiri.
11. Projek menggalakkan pembelajaran yang bermakna dengan menghu-
bungkan yang baru dengan yang lama.
Ciri-ciri Pembelajaran Berasaskan Projek
12. Pembelajaran melibatkan data semasa.

13. Proses pembelajaran dihargai sama juga dengan projek.

14. Pembelajaran merentasi kurikulum.

15. Guru sebagai fasilitator.
16. Penilaian kendiri pelajar dalam pembelajaran digalakkan.
Beberapa perkara kita perlu ketahui tentang Pembelajaran
Berasaskan Projek ialah:

• Ada tempoh tertentu menjangkau masa dalam kelas

• Murid mengasah pengetahuan dan kemahiran tertentu ke arah menjayakan
projek.
• Bersifat kolaboratif; kerjasama antara murid dalam skala besar dan murid
diberi pilihan memilih kaedah mereka sendiri.
• Guru sebagai pembimbing sahaja dan tidak menentukan kaedah yang perlu
digunakan.
• Berbeza dengan projek atau kerja kursus, hasil atau produk tidak ditetapkan.
• Mempunyai skop yang besar.
AKTIVITI
PEMBELAJARAN ABAD
KE-21
 Pengenalan

DEFINISI
PEMBELAJARA Proses pembelajaran yang berpusatkan murid b
N ABAD KE-21 erteraskan elemen komunikasi, kolaboratif, pemi
kiran kritis,kreativiti serta aplikasi nilai murni dan
etika.

A learning process that focuses on a student-centred appr oach

based on elements of communication, collaboratio n, critical
thinking, creativity, and values and ethical appli cations.

2019
 Pengenalan

5 STANDARD ASAS
KOMUNIKAS
PAK21 I

KOLABORATI KREATIVI
F TI

BERPUSATK
AN
MURID

PEMIKIRA NILAI
N MURNI &
KRITIS ETIKA

2019
 Pedagogi

AKTIVITI
PAK21

THINK ROUN GALLER HOT SEAT STAY –

PAIR D Y STRAY
TABL WALK
SHARE
E
 Pedagogi

AKTIVITI
PAK21

THINK PAIR SHARE ROUND TABLE GALLERY WALK

APA APA APA

Murid berfikir sendiri dalam jan
gka masa tertentu dan berkon
gsi dengan pasangan.
TUJUAN
• Menyelesai masalah
• Menjana idea
• Kerjasama
• Semangat kerja sepasukan
2019
Murid mencatat satu idea secar
a bergilir berdasarkan tajuk yan
g diberi.
TUJUAN
• Menjana idea
• Memberi pandangan dan
cadangan
• Perkongsian maklumat
• Menyemak kerja rakan
• Menggalak pemikiran kreatif
Murid menampal hasil kerja di dinding
untuk dipamer atau diberi ulasan oleh
rakan lain. Ulasan/pandangan ditulis di
atas “sticky note”.
TUJUAN
• Perbincangan
• Menggalak pemikiran kritis dan
kreatif
• Menyuara & menghargai pandangan
• Semangat kerja sepasukan
 Pedagogi

AKTIVITI
PAK21

HOT SEAT STAY -

STRAY

APA
Seorang murid duduk di kerusi yang dis
ediakan dan menjadi “pakar” atau “wa
tak” serta menjawab segala soalan yan
g dilontarkan oleh murid lain.
APA
Kaedah pembentangan dalam kumpulan kecil.
Seorang ahli kumpulan ditugas memberi peneranga
n manakala ahli lain bergerak untuk melihat atau m
enyoal hasil kumpulan lain.

TUJUAN
• Menjana idea
• Menyenarai kosa kata
• Menyemak kerja rakan
• Pembelajaran koperatif
TUJUAN
• Kemahiran komunikasi – pembentangan dan
menggalak pemikiran kritis dan kreatif
• Menyuara & menghargai pandangan
• Menggalakkan kerja berpasukan

2019
PEMBELAJARAN
KOPERATIF
KONSEP

Pembelajaran koperatif merujuk kepada kaedah pengajaran yang memerlukan

murid dari pelbagai kebolehan bekerjasama dalam kumpulan kecil untuk mencapai
satu matlamat yang sama (Slavin, 1982). Sasaran adalah tahap pembelajaran
yang maksimum bukan sahaja untuk diri sendiri, tetapi juga untuk rakan-rakan
yang lain. Lima unsur asas dalam pembelajaran koperatif adalah:
• saling bergantung antara satu sama lain secara positif,
• saling berinteraksi secara bersemuka,
• akauntabiliti individu atas pembelajaran diri sendiri,
• kemahiran koperatif, dan
• pemprosesan kumpulan
Ganjaran diberi kepada individu dan kumpulan dalam pelaksanaan kaedah ini.
Individu dalam kumpulan dikehendaki menunjukkan kefahaman masing-masing
dan memainkan peranan berbeza bergilir-gilir. Kemahiran sosial dan pemprosesan
kumpulan digalakkan.

Beberapa cara pembelajaran koperatif telah diperkembangkan oleh tokoh-tokoh

pendidikan, misalnya Jigsaw, TGT (teams-games-tournaments), STAD (Students
Teams- Achievement Division), Belajar Bersama (Learning together), Permainan
Panggil Nombor (Numbered Heads), dan Meja Bulat (Round Table).

Pembelajaran koperatif menggalakkan murid berinteraksi secara aktif dan positif

dalam kumpulan. Ini membolehkan perkongsian idea dan pemeriksaan idea sendiri
dalam suasana yang tidak terancam, sesuai dengan falsafah konstruktivisme.
 Ciri-ciri utama PK
Banyak kajian mendapati pembelajaran koperatif mempunyai
banyak kelebihan, antaranya ialah dapat meningkatkan potensi
pelajar dari segi

Kepekaan positif Pemantapan

Pencapaian kepada
akademik kemahiran
kepelbagaian
sosial
Pembelajaran Koperatif menggunakan peraturan bilik darjah yang
mampu mewujudkan satu pasukan yang berkesan. Singkatan KISSES
mewakili peraturan bilik darjah seperti yang diterangkan di bawah.

K Keep with the group (Sentiasa dalam pasukan)

I Include everyone(libatkan semua ahli – elakkan passenger)
S Share ideas and feelings (sedia berkongsi idea dan perasaan)
S Stay on task (Sentiasa melakukan tugasan yang diberi)
E Encourage others (Memberi galakan kepada rakan sebaya)
S Six inch Voices ( perbincangan mesra kumpulan berberdua /
berempat dalam jarak lebih kurang 6 inci.)
 KONSEP UTAMA
PE M B ELAJARAN
K O P E R A T I F
Terdapat enam konsep utama dalam proses pem
belajaran koperatif. Konsep ini merangkumi

• Pasukan – ada visi, berstruktur untuk perkemba

ngan minda positif,
• Kemahiran sosial
• Pengurusan (termasuk isyarat senyap)
• Prinsip PIES
• Keazaman / kemahuan (willingness) untuk
bekerjasama
• Struktur-struktur (Kagan)
Prinsip PIES (salah satu konsep
pembelajaran koperatif) ialah

P Pergantungan positif (Positif

interdependence)
I Akauntabiliti individu (Individual
accountabilitiy)
E Penglibatan seimbang/sama
(Equal participation)
S Interaksi serentak (Simultaneous
interaction)

PIES
Konsep dan Prinsip dalam Pembelajaran Koperatif
Konsep dan Prinsip dalam Pembelajaran Koperatif
 Aktiviti-Aktiviti PK
Jigsaw Meja Bulat

Think Pair
Rally Robin
Share

Jelajah Cip
Galeri Bertutur
Learning Trios A-B-C ( tiga serangkai A-B-C)

Satu kaedah pengurusan perbincangan dalam kalangan murid

• Pelajar A bercakap, pelajar B dan C mendengar dan bertanya
soalan
• Pelajar B bercakap, pelajar A dan C mendengar dan bertanya
soalan
• Pelajar C bercakap, pelajar B dan A mendengar dan bertanya
soalan
• Murid juga perlu membuat catatan tentang hasil perbincangan
mereka
Bacaan
tambahan
https://www.cikguhailmi.com/20
16/04/10-kaedah-pembelajaran-
koperatif-abad-21.html
https://www.oocities.org/gardne
r02_8/ilmiah1.htm
http://kpd3016sesi1819.blogspo
t.com/2018/12/kaedah-
pengajaran-pembelajaran-
khotpe:/r/amtiuf.dhatmhmlengajar.blogspot
.com/2017/07/aktiviti-koperatif-
dalam-pdpc.html
KECERDASAN PELBAGAI
 KECERDASAN PELBAGAI
Setiap kanak-kanak mempunyai kecerdasan yang berbeza-beza. Setiap
kecerdasan perlu dinilai sama rata dan sama berat. Kecerdasan kanak-
kanak dapat dipertingkatkan melalui peluang-peluang pendidikan seperti
menyediakan persekitaran yang kaya dengan bahan dan aktiviti yang
menyeronokkan.
Teori Kecerdasan Pelbagai oleh Gardner (2000) mendasari dua prinsip
asas iaitu manusia mempunyai kecerdasan yang pelbagai dan semua
orang dapat mengembangkan kesemua kecerdasan ini ke satu tahap
yang kompeten. Teori ini hasil daripada kajian beliau yang dijalankan
terhadap pelbagai lapisan masyarakat yang mempunyai pelbagai kriteria
tersendiri dalam kalangan kanak-kanak biasa dan kanak-kanak istimewa
.
 KECERDASAN PELBAGAI

Menurut Howard Gardner, kecerdasan tidak boleh diwarisi

semata-mata dan kecerdasan boleh dipengaruhi oleh buda-
ya, persekitaran, peluang pendidikan, makanan, suasana
pembelajaran dan lain-lain. Teori Kecerdasan Pelbagai yang
diperkenalkan oleh Howard Gardner lebih kepada aspek
kognitif dan perkembangan psikologi, antrapologi dan sosio-
logi dalam menjelaskan kecerdasan manusia. Pada mulanya
teori ini terdiri daripada tujuh kecerdasan tetapi pada tahun
1999, dua lagi kecerdasan dimasukkan ke dalam teori ini.
KECERDASAN PELBAGAI
 Bacaan Lanjut
S c i e n c e Te c h n o l o g y E n g in e e r i n g A rt s Ma t h e m a t ic s

https://cikgu-zaki.blogspot.com/2012/06/teori-k
ecerdasan-pelbagai.html
TERIMA KASIH