Professional Documents
Culture Documents
ภาษาไทยวรรณคดีและวรรณกรรม ม.3 หน่วย1 - บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก
ภาษาไทยวรรณคดีและวรรณกรรม ม.3 หน่วย1 - บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓
กลุ่มสาระการเรียนรูภ้ าษาไทย
หน่วยการเรียนรู้ที่ ๑
๑
หน่วยการเรียนรู้ที่
บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก
ตัวชี้วัด
• สรุปเนื้อหาวรรณคดี วรรณกรรมและวรรณกรรมท้องถิ่นในระดับที่ยากยิ่งขึ้น
• วิเคราะห์วิถีไทยและคุณค่าจากวรรณคดีและวรรณกรรมที่อ่าน
• สรุปความรู้และข้อคิดจากการอ่านเพื่อนาไปประยุกต์ใช้ในชีวิตจริง
ความรักที่ยิ่งใหญ่ของมินนี่
ฉันคิดว่า ความรักที่พ่อแม่มีให้ฉัน
คืออะไรครับ
ยิ่งใหญ่และเสียสละที่สุดแล้วค่ะ
คิดเหมือนกันเลยครับ
พ่อแม่จะลาบากแค่ไหน
ก็ยอม ขอแค่ให้ลูก เหมือนในบทละครพูด
ได้มีความสุข เรื่องเห็นแก่ลูกเลยนะดอม
ท่านก็พอใจแล้ว
ใช่ครับ
แล้วความรักที่ยิ่งใหญ่ในความคิดของนักเรียนคืออะไร
ความเป็นมา
ละคร เป็นศิลปะการแสดงประเภทหนึ่งของไทย แบ่งออกเป็น
พระราชกรณียกิจ
ด้านการเมืองการปกครอง
ด้านเศรษฐกิจ
ด้านการศึกษา
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
(รัชกาลที่ ๖)
ด้านอักษรศาสตร์
พระราชประวัติผู้ทรงพระราชนิพนธ์ (ต่อ)
พระราชนิพนธ์
• โคลนติดล้อ • ยิวแห่งบูรพาทิศ • บทเสภาสามัคคีเสวก
• ศกุนตลา • มัทนะพาธา • หัวใจนักรบ
พระนามแฝงในพระราชนิพนธ์
• อัศวพาหุ • รามจิตติ
• พระขรรค์เพชร • Young Tommy
ลักษณะคาประพันธ์ บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก
ละครพูด เป็นละครที่แสดงโดยใช้บทสนทนาโต้ตอบของตัวละคร
ผู้ทรงพระราชนิพนธ์เป็นผู้กาหนดชื่อเรื่อง ตัวละคร ลาดับการแสดง
ของตัวละครและฉาก
พระราชนิพนธ์ขึ้นเพื่อใช้ในการแสดงและการอ่าน เพราะการอ่าน
บทละครพูดทาให้ได้รับอรรถรสทางการประพันธ์และแง่คิดเตือนใจ
ผ่านพฤติกรรมต่าง ๆ ของตัวละคร ฉาก และบทสนทนาของตัวละคร
เป็นบทละครพูดขนาดสั้นที่มีความยาว
บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก เพียงองก์เดียวและมีฉากเดียว
เรื่องย่อ
บทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูก เป็นเรื่องของชายสองคน คือ นายล้าและพระยา
ภักดีนฤนาถ ทั้งสองเคยเป็นเพื่อนรักกันและหลงรักผู้หญิงคนเดียวกัน คือ แม่นวล
ซึ่ ง นายล้ าได้ แ ต่ ง งานกั บ แม่ น วลและมี บุ ต รสาวคนหนึ่ ง ชื่ อ แม่ ล ออ แต่ น ายล้ า
ต้องโทษจาคุก ๑๐ ปี ฐานประพฤติทุจริต เมื่อแม่ลอออายุได้เพียง ๒ ปี แม่นวลได้
เสียชีวิตลง พระยาภักดีนฤนาถจึงอุปการะแม่ลออ โดยบอกแม่ลออว่าบิดามารดาที่
เสียชีวิตไปแล้วนั้นเป็นคนดี
เรื่องย่อ
แม่ลออ
นายคา
พระยาภักดีนฤนาท
รักและอบรมสั่งสอน
เป็นพ่อบุญธรรมของแม่ลออ
แม่ลออเป็นอย่างดี
ทาหน้าที่พ่อด้วยความเต็มใจ
นายล้า
จมูกแดงแบบคนกินเหล้าจัด แต่งกายปอน ๆ
แม่ลออ
เป็นคนอ่อนโยน สุภาพ
มองโลกในแง่ดี
เรียบร้อย และมีมารยาทงาม
กาลังจะแต่งงานกับนายทองคา
อ้ายคา
เป็นบ่าวของ เป็นคนซื่อสัตย์
พระยาภักดีนฤนาถ และรักเจ้านายมาก
ฉลาดและมองนิสัยใจคอ
ของคนออก
ก็แล้วเจ้าคุณเมื่อไหร่จะกลับ?
ถ้ายังงั้นฉันคอยอยู่ที่นี่ก็ได้
แกไม่ต้องนั่งคอยอยู่กับฉัน
หรอก มีธุระอะไรก็ไปทาเสียเถอะ
เห็นจะไม่ช้าแล้วครับ ท่านเคยกลับ
แกจะคอยอะไรอีกล่ะ? จากออฟฟิศราวบ่าย ๕ โมงทุกวัน
ครับ
ถ้าจะต้องคอยอยู่เพราะฉันละก็ ฮะๆ ฮะๆ แกเห็นท่าทางฉันมันไม่ได้ ครับ
ฉันขอบอกว่าไม่จาเป็น แกจะไปก็ได้ การกระมัง แต่ที่จริงฉันน่ะเป็นผู้ดี
เหมือนกัน มีตระกูลไม่ต่าไม่เลวไป ครับ เปล่าครับ
กว่าเจ้าคุณภักดีเลย
ครับ
อ้อ! ใต้เท้ากรุณา ผมไหว้ ฉันไม่สู้แน่ใจ ดูเหมือนจะจาได้
ใต้เท้าเห็นจะจาผมไม่ได้ คลับคล้ายคลับคลา ฮะแอม!
ขอรับ ผมจะตั้งใจทามาหากินในทางอันชอบธรรม
จริงๆ ทีเดียว ถ้าผมน่ะคิดโยกโย้ไปอย่างใดอย่าง
หนึ่งอีก ขออย่าให้ผมแคล้วอาญาจักรเลย
คาศัพท์
คาศัพท์ ความหมาย
ขยาย เปิดเผย
ฉาย ถ่ายภาพ
ชั่ง มาตราเงินสมัยโบราณ ๑ ชั่ง มีค่าเท่ากับ ๘๐ บาท
เดียรฉาน สัตว์ชั้นต่า
ตกรก อ่านว่า ตก-กะ-รก หมายถึง ตกนรก
บาญชี บัญชี
ปอน ๆ ซ่อมซ่อ ไม่โอ่อ่า ส่อถึงความขัดสน
ปั้นหนึ่ง ปึกหนึ่ง
เป็นโทษ ได้รับโทษ ติดคุก
ระหาย กระหาย
อาญาจักร การลงโทษตามกฎหมาย
อินัง เอาใจใส่ ช่วยเหลือ ดูแล เหลียวแล หรืออินังขังขอบ ใช้ในเชิงปฏิเสธ
บทวิเคราะห์
คุณค่าด้านเนื้อหา
แสดงให้เห็นถึงความรักและความเสียสละที่พ่อทั้ง ๒ คน คือ
นายล้า (พ่อผู้ให้กาเนิด) ด้วยความเห็นแก่ลูกจึงไม่เปิดเผยตน
พระยาภักดีนฤนาถ (พ่อบุญธรรม) ยอมสละเงินทองเป็น
จานวนมากเพื่อความสุขของแม่ลออ
คุณค่าด้านวรรณศิลป์
๑. การใช้บทสนทนาที่เหมาะสมกับสถานภาพของตัวละคร
ผู้ทรงพระราชนิพนธ์สามารถสร้างบทสนทนาที่เหมาะสมกับสถานภาพของตัวละครที่กล่าวบท
สนทนานั้น ตาแหน่งทางสังคม ยศถาบรรดาศักดิ์ รวมไปถึงอายุของตัวละคร ทาให้บทละครมี
ความสมจริงมากขึ้น เช่น
เมื่อนายล้าสนทนากับอ้ายคาซึ่งมีสถานะเป็นบ่าว จะใช้สรรพนามแทนตัวว่า “ฉัน”
และเรียกอ้ายคาว่า “แก”
แต่เมื่อนายล้าสนทนากับพระยาภักดีนฤนาถซึ่งมีบรรดาศักดิ์ จะใช้สรรพนามแทนตัว
ว่า “ผม” และเรียกพระยาภักดีนฤนาถว่า “ใต้เท้า”
การใช้สรรพนามในบทละครพูดเรื่องเห็นแก่ลูกนี้
หากเป็นยุคปัจจุบันควรใช้อย่างไร เพราะเหตุใด
๒. การใช้บทสนทนาที่สอดคล้องกับลักษณะนิสัยและอารมณ์ความรู้สึกของตัวละคร
ผู้ทรงพระราชนิพนธ์สามารถสร้างบทสนทนาที่ช่วยสื่อถึงนิสัยและอารมณ์ความรู้สึกของ
ตัวละครได้อย่างสมจริง เช่น
นายล้า. : ผมเห็นควรตัวผมจะมารดน้าด้วยนะครับ
พระยาภักดี. : นี่แกเอาอะไรมานึก !
(แสดงให้เห็นอารมณ์โกรธของพระยาภักดีนฤนาท ที่นายล้าจะมางานแต่งของแม่ลออ)
๓. การใช้ถ้อยคาที่สื่อความหมายลึกซึ้ง
ผู้ทรงพระราชนิพนธ์สามารถใช้ถ้อยคาที่สั้นกระชับ แต่กินความมาก สามารถสื่อความหมาย
ได้ลึกซึ้ง ทาให้ผู้อ่านหรือผู้ชมเข้าใจเรื่องราวได้ดียิ่งขึ้น เช่น
พระยาภักดี. : อย่าทาให้เกิดเคืองมากขึ้นหน่อยเลย
ประเดี๋ยวฉันจะเหนี่ยวใจไว้ไม่อยู่.
(คาว่า “เหนี่ยวใจ” ในที่นหี้ มายถึง ระงับจิตใจไม่ให้ลงมือกระทาการรุนแรงลงไป
ซึ่งผู้ทรงพระราชนิพนธ์ใช้ถ้อยคาที่สั้นกระชับ แต่สื่อความได้กว้างขวาง)
ใจความสาคัญ สิ่งที่ได้
ความรู้ ข้อคิด
เป็นบทละครพูดที่มีโครงเรื่อง ๑. พระราชกรณียกิจและ
๑. สถาบันครอบครัวมีความสาคัญ
พระราชนิพนธ์ของรัชกาลที่ ๖
ไม่ซับซ้อน มีบทสนทนาที่ตรงไป ต่อโครงสร้างสังคมไทย
ตรงมา ใช้ภาษากระชับ ใช้ความ ๒. ลักษณะคาประพันธ์ของ
บทละครพูด ๒. คนดีย่อมมีผู้นับถือ
น้อยแต่กินความมาก และสะท้อน
ให้เห็นถึงความรักของบิดาที่มีต่อ ๓. ได้รับคุณค่าด้านเนื้อหา ๓. อย่าทาตนเองให้ตกต่าเพราะ
บุตร ด้านวรรณศิลป์ และด้าน การกระทาของตนเอง
สังคมและสะท้อนวิถีไทย