TROUBLESHOOT ( FAULT FINDING ) SISTEM KAWALAN BERASASKAN PLC

Troubleshoot atau fault finding bermaksud mencari punca atau mengenalpasti

ketidakfungsian terhadap sesuatu sistem atau peranti atau operasi bagi tujuan
pembetulan atau penambahbaikan.

3.1. PUNCA-PUNCA KETIDAKFUNGSIAN SISTEM KAWALAN BERASASKAN

PLC

Punca-punca ketidakfungsian dalam kawalan PLC berlaku pada 4

bahagian iaitu pada bahagian pengaturcaraan, bahagian bekalan kuasa,
masukan/keluaran dan bahagian kawalan.

3.1.1. Punca Ketidakfungsian Pada Bahagian Pengaturcaraan

Bahagian pengaturcaraan terbahagi kepada 2 bahagian iaitu

peranti pengaturcaraan dan aturcara. Peranti pengaturcaraan
biasanya terdiri daripada konsol pengaturcaraan dan komputer. Antara
punca-punca ketidakfungsian pada peranti pengaturcaraan adalah

a. Salah pasang kabel penghubung antara peranti

pengaturcaraan dan PLC.

b. Port penyambung kabel mengalami kerosakan.

c. Dawai kabel putus.

d. Tiada dawai penyambungan pada pin.

e. Kabel penyambungan longgar.

.
 Punca ketidakfungsian pada aturcara terbahagi pula kepada 2
bahagian iaitu bahagian kendalian dan bahagian penulisan. Berikut
merupakan beberapa punca ketidakfungsian pada bahagian
kendalian.

a. Salah menetapkan model PLC pada perisian aturcara.

b. Tidak memuat turun aturcara dari tetingkap kerja

pengaturcaraan perisian PLC selepas menulis aturcara.

c. Salah muat naik aturcara sedia ada dari PLC ke tetingkap

kerja pengaturcaraan perisian PLC.

d. Tidak menetapkan mod RUN apabila mahu melaksanakan

aturcara.

e. Tidak menetapkan komunikasi antara komputer dan PLC.

Berikut merupakan beberapa punca ketidakfungsian pada

bahagian penulisan.

a. Salah kod alamat.

b. Salah kod arahan jika menggunakan kod mnemonik.

c. Salah simbol peranti jika menggunakan litar tangga.

d. Tertinggal atau terpadam baris arahan atau tangga.

e. Salah menetapkan nilai set.

3.1.2. Punca Ketidakfungsian Pada Bahagian Bekalan Kuasa

Berikut merupakan beberapa punca ketidakfungsian pada

bahagian bekalan kuasa.

a. Tidak menyalurkan bekalan kuasa.

b. Salah jumlah bekalan kuasa.

c. Tidak memasang atau salah pasang pendawaian bekalan

kuasa.

iv. Wayar pada terminal bekalan kuasa longgar atau putus.

v. Peranti bekalan kuasa rosak.

3.1.3. Punca Ketidakfungsian Pada Bahagian Masukan / Keluaran

Berikut merupakan beberapa punca ketidakfungsian pada

bahagian masukan / keluaran.

a. Tidak memasang atau salah pasang pendawaian dari

bahagian kawalan ke peranti masukan / keluaran.

b. Tidak memasang atau salah pasang pendawaian dari

bahagian bekalan kuasa ke peranti masukan / keluaran.

c. Wayar pada terminal peranti bekalan kuasa longgar atau putus

d. Peranti masukan / keluaran rosak.

e. Tiada bekalan kuasa atau jumlah bekalan kuasa tidak

mencukupi.
 3.1.4. Punca Ketidakfungsian Pada Bahagian Kawalan

a. Peranti kawalan rosak.

b. Tidak memasang atau salah pasang pendawaian dari

bahagian bekalan kuasa ke peranti kawalan.

c. Wayar pada terminal peranti kawalan longgar atau putus.

d. Peranti bekalan kuasa back up tidak berfungsi.

e. Tiada bekalan kuasa atau jumlah bekalan kuasa tidak

mencukupi.

3.2. PERKARA-PERKARA DALAM KERJA-KERJA TROUBLESHOOT SISTEM

KAWALAN BERASASKAN PLC

Perkara-perkara dalam kerja-kerja troubleshoot sistem kawalan

berasaskan PLC biasanya merangkumi perkara-perkara seperti pengujian,
pemeriksaan dan semakan. Berikut merupakan perkara-perkara tersebut.

3.2.1. Periksa lampu penunjuk PLC.

a. Lampu penunjuk bahagian bekalan kuasa.

b. Lampu penunjuk bahagian masukan

c. Lampu penunjuk bahagian keluaran.

3.2.2. Semak litar tangga

3.2.3. Pengujian kealiran elektrik

a. pengujian kealiran dari terminal bekalan negatif ( VDC ) atau

terminal neutral ( VAC ) ke
i. terminal komponen bekalan kuasa
ii. terminal komponen masukan
iii. terminal komponen kawalan
iv. terminal komponen keluaran

b. pengujian kealiran dari terminal bekalan positif ( VDC ) ke atau

terminal hidup ( VAC ) ke
i. terminal komponen bekalan kuasa
ii. terminal komponen masukan
iii. terminal komponen kawalan
iv. terminal komponen keluaran

c. pengujian kealiran dari terminal kawalan masukan ke terminal

komponen masukan.

d. pengujian kealiran dari terminal kawalan keluaran ke terminal

komponen keluaran.

3.2.4. Pengujian kefungsian komponen elektrik

a. Komponen bekalan kuasa

b. Komponen kawalan

c. Komponen masukan

d. Komponen keluaran

3.2.5. Semak lukisan kejuruteraan elektrik

3.3. KAEDAH TROUBLESHOOT DAN PEMBETULAN SISTEM KAWALAN
BERASASKAN PLC

Apabila kerja-kerja troubleshoot dan pembetulan sistem kawalan

berasaskan PLC dilakukan, sebolehnya buatkan turutan troubleshoot dan
pembetulan supaya punca ketidakfungsian pada sistem dapat dikenalpasti
dan dibetulkan dengan cepat. Berikut merupakan beberapa kaedah
troubleshoot yang diterangkan melalui cartalir.

3.3.1. Kaedah troubleshoot dan pembetulan bahagian bekalan kuasa.

Lampu
penunjuk
bekalan kuasa
tak bernyala
Ti
Adakah da Salurkan bekalan
bekalan kuasa k kuasa
disalurkan?

Y Tid Adakah lampu

a Y
ak penunjuk
a
bekalan kuasa
bernyala?

Adakah kadar Ti Tukar atau tetapkan

voltan bekalan d
kadar voltan bekalan
seperti yang ak kuasa.
dikehendaki?

Tid Adakah lampu Y

ak penunjuk a
bekalan kuasa
bernyala?
Adakah
terdapat skru Y
yang longgar a Ketatkan atau
atau wayar gantikan skru
putus?
Tid
ak Tid Adakah lampu
penunjuk Y
ak a
bekalan kuasa
bernyala?

Gantikan bekalan
kuasa. Tamat

3.3.2. Kaedah troubleshoot bahagian masukan dan keluaran.

 Menggunakan Jadual Tindalan Keadaan di bawah, kaedah
troubleshoot boleh digunapakai.

Tindakan Keadaan

Apabila suis punat tekan, PB ( 0000 ) Lampu pandu hijau, L ( 1000 )

dionkan bernyala

Mula

Adakah
lampu Tidak
penunjuk
1000 PLC
bernyala?
Y Monitor status
Periksa
a nilai ON/OFF
voltan pada Lakukan keluaran 1000
terminal T
pembetulan pada peranti
keluaran 1000 i
pendawaian
Adakah pengaturcaraan
Adakah
PLC dAdakah
nilai T .
status
a
pendawaia
voltan id ON/OFF
k n
seperti a seperti
k bahagian
yang yang
keluaran
sepatutnya Ybetul?
Tanggalkan sepatutnyaY
Y
? awayar ? a
a
bahagian
keluaran dan
lakukan ujian
Adakah T
kealiran?
Y kealiran i
a seperti d
yang a
sepatutnya k Gantikan
Periksa peranti
? peranti
keluaran L1
keluaran

Adakah
T
lampu
i
penunju
d
k PLC
a
0000
k
bernyal
a? Y
 voltan pada voltan pada
terminal terminal
masukan masukan
0000 PLC 0000 PLC
Adakah Adakah T
T Adakah
nilai nilai i
i Y
voltan voltan skru d
d a terminal
seperti seperti a
a
yang yangT longgar k
k ?
sepatut sepatut i
nya?Y nya?d Y
Adakah
a a a
pendaw
aian k
bahagia
n
Periksa masuka
operasi litar n betul?Y
dengan a
menggunak Lakukan Ketatkan
an isyarat pembetulan skru
masukan pendawaian
dummy
Adakah
T untuk ON
i operasi
danlitar
OFF.
d
a seperti
k yang
sepatut
nya?Y
Gantikan Periksaa
Gantikan
peranti peranti Ulang ke peranti
masukan masukan Mula keluaran
S1 S1

SOALAN
Arahan : Berikut merupakan soalan jawapan pendek. Isikan jawapan yang tepat pada
ruang yang disediakan.
1. Apakah maksud kawalan perindustrian ( industrial control ) secara khusus bagi tajuk
ini?

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

2. Jelaskan apakah fungsi PLC di dalam sistem kawalan automasi.

___________________________________________________________________
_

____________________________________________________________________

3. Jelaskan rasional penggunaan PLC ketika ini?

____________________________________________________________________

____________________________________________________________________

4. Nyatakan proses-proses yang diperlukan di dalam merekabentuk sistem kawalan

PLC.

a. _____________________________________________________________

b. _____________________________________________________________

c. _____________________________________________________________
 d. _____________________________________________________________

e. _____________________________________________________________
f. _____________________________________________________________

5. Bina cartalir bagi 1 tiang lampu isyarat 3 warna ( merah, kuning dan hijau )
berhampiran dengan pusat pengajian anda dengan menggunakan simbol-simbol
cartalir yang dipelajari.
6. Bina jadual keadaan tindakan bagi 1 tiang lampu isyarat 3 warna ( merah, kuning
dan hijau ) berhampiran dengan pusat pengajian.

Keadaan Tindakan
7. Berdasarkan cartalir atau jadual keadaan tindakan yang anda bina, bina jadual
penetapan peranti-peranti yang bersesuaian dengan bekalan kuasa masukan 24V.

Jenis Bekalan Bilangan

Bahagian Nama Peranti Spesifikasi
Kuasa unit

Masukan

Keluaran

Kawalan
8. Berdasarkan jadual penetapan peranti-peranti yang anda bina, bina jadual
penetapan kod alamat peranti masukan dan keluaran mengikut jenis dan modul PLC
yang anda akan gunakan.

Peranti Masukan Peranti Keluaran

Nama Peranti Kod Alamat Nama Peranti Kod Alamat

9. Berdasarkan jadual keadaan tindakan atau cartalir dan jadual penetapan kod alamat
peranti masukan keluaran yang anda bina, lakarkan secara bebas aturcara PLC
mengikut bahasa pengaturcaraan yang bersesuaian dengan anda.
10. Berdasarkan jadual keadaan tindakan atau cartalir dan jadual penetapan kod alamat
peranti masukan dan keluaran yang anda bina, hasilkan lukisan kejuruteraan elektrik
dengan kawalan PLC.

INP OUT
UT PUT

PLC
11. Apakah akibat daripada tidak menguji komponen-komponen yang digunakan
sekiranya didapati rosak semasa pengujian pelaksanaan?

____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

12. Apakah 4 bahagian yang perlu dipecahkan apabila seseorang juruteknik pendawaian
mesin automasi itu hendak melakukan pemasangan dan pendawaian?

a. ___________________________________________

b. ___________________________________________

c. ___________________________________________

d. ___________________________________________

13. Apakah fungsi perlabelan semasa kerja-kerja pemasangan komponen dan

pendawaian dilakukan?

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

14. Apakah tujuan pengujian kealiran elektrik dilakukan?

___________________________________________________________________
__
_____________________________________________________________________

15. Nyatakan akibat buruk jika pengujian kealiran elektrik tidak dilakukan?

___________________________________________________________________
__

_____________________________________________________________________

16. Apakah yang dimaksudkan dengan troubleshoot?

___________________________________________________________________
__

_____________________________________________________________________

17. Nyatakan 3 punca ketidakfungsian yang boleh berlaku pada peranti pengaturcaraan.

a. ___________________________________________

b. ___________________________________________

c. ___________________________________________

18. Nyatakan 3 punca ketidakfungsian yang boleh berlaku pada penulisan aturcara.

a. ___________________________________________

b. ___________________________________________
 c. ___________________________________________

19. Berikan 2 contoh ketidakfungsian yang boleh didapati daripada ujian kealiran elektrik
dari terminal keterminal?

a. ___________________________________________

b. ___________________________________________

20. Berikan 2 contoh ketidakfungsian yang boleh didapati daripada pemeriksaan ke atas
lampu penunjuk PLC?

a. ___________________________________________

b. ___________________________________________

RUJUKAN :