Professional Documents
Culture Documents
ფსიქოანალიზი კულტურულ ანთროპოლოგიაში
ფსიქოანალიზი კულტურულ ანთროპოლოგიაში
თამარ შაიშმელაშვილი.
ფსიქოლოგიური ანთროპოლოგია და ფსიქოანალიზი.
სამაგისტრო ნაშრომი ფსიქოლოგიურ ანთროპოლოგიაში.
1
გონების სარკე
(მაგალითად, ხასიათის ცვლილებით, ფსიქიკური დაავადებებით, უსიამოვნო სიზმრებით,
მხატვრული ნამუშევრების თავისებურებებითა და ა.შ.).
2
ანთროპოლოგიისათვის და საერთოდ სოციალური მეცნიერებებისათვის ერთობ საგულისხმო გამოდგა ამ
სტრუქტურებს შორის ურთიერთმიმართებების განმარტება, რომელსაც ფროიდის კონცეფცია გვაძლევს.
3
მკვლევრების სამართლიანი შენიშვნით, ფროიდის მემკვიდრეობის ამ ელემენტებმა, არც მეტი, არც ნაკლები,
ფსიქოლოგიურ ანთროპოლოგიას ჩაუყარეს საფუძველი.
2. ე.წ. „ფსიქოსიმბოლური მექანიზმის კონცეფცია“, რომელიც გულისხმობს, რომ
შესაძლებელია არაცნობიერის შემადგენელი ელემენტების იმგვარად
ტრანსფორმაცია, რომ ისინი ადამიანის ცნობიერის შემადგენლად გარდაიქმნას
(ვითარების) კონფლიქტამდე მიყვანის გარეშე;
3. არაცნობიერის ფორმირების კონცეფცია, რომლის მიხედვითაც, ეს
ტრანსფორმაცია იმგვარად და ისეთი გზით ხდება, რომ არაცნობიერში თავს
იყრის მთელი გამოცდილება, რომელიც ადამიანის ფსიქიკას ტრავმას აყენებს
( Лурье С.В. 2005) .
4
თითოეული ეს შრე პიროვნების დინამიკური სისტემის სპეციფიკურ სტრუქტურულ რაიონებად
გვევლინება, თავისი შემადგენლებით, ფუნქციონალური თავისებურებებითა და როლით, რომელიც
თითოეულს ენიჭება პიროვნების მთლიან სისტემაში.( Лурье С.В. 2005)
5
„კაცობრიობის კულტურის ძირითადი მასა მის ადაპტაციურ და ეგო-ასპექტებშიც კი
გამომდინარეობს თამაშებისა და რიტუალების აქტივობებიდან. ამ აქტივობების მიზეზები კი
ბავშვობიდან მომდინარეობს. ჩვენი იარაღები ჩვენივე სხეულის პროექციას წარმოადგენს.
კაცობრიობის კულტურა მთლიანობაში სწორედ ჩვენი გახანგრძლივებული ბავშვობის შედეგია“ -
ამბობს როჰეიმი.
პროცესად, ადრეული ფსიქოსექსუალური განვითარების პერიოდში მიყენებული
ტრავმებიდან მომდინარეობს. (Roheim G. 1950; 31-33)
6
როჰეიმს მაგალითისათვის მოჰყავს რ. ბენედიქტის მიერ იაპონური კულტურის კვლევა და მისი ის
დაკვირვება, რომ იაპონურ საზოგადოებაში სუპერ-ეგო ევროპულისაგან სრულიად განსხვავებული
კომპონენტებისაგან შედგება. სწორედ ამის შედეგია ის, რომ იაპონელებისათვის პრაქტიკულად უცხოა
ცოდვის ცნება, თუმცა დაცინვა და სირცხვილი მათთვის ცნობილია ( Лурье С.В. 2005) .
დარწმუნებით შეიძლება ითქვას, რომ კულტურის ფსიქოანალიტიკური ინტერპრეტაციის
თვალსაზრისით როჰეიმი განსაკუთრებით შთამბეჭდავი ისეთ შრომებშია, როგორც გახლავთ:
„კულტურის წარმოშობა და ფუნქცია“ და „ფსიქოანალიზი და ანთროპოლოგია. კულტურა,
პიროვნება და არაცნობიერი“.