109.

MIARECZKOWANIE FOTOMETRYCZNE

Wyniki pomiarów:

Liczba moli octanu sodu CH3COONaw próbce otrzymanej do analizy: 7,1*10-5

Substancja miareczkowana: CH 3 COONa Objętość kolbki: ……5………….ml

Odczynnik miareczkujący: HCl Codczynnikamiareczk. = …0,025…..M

Tabela pomiarów
nr [ml] A[j.A.] AV[j.A.] f(v) nr [ml] A[j.A.] AV[j.A.] f(v)

0 0,0 0,200 0,200 0,000 0 0,0 0,200 0,200 0,000

1 0,2 0,215 0,218 0,020 1 0,2 0,205 0,207 0,008

2 0,4 0,220 0,225 0,029 2 0,4 0,205 0,210 0,011

3 0,6 0,220 0,228 0,032 3 0,6 0,215 0,223 0,025

4 0,8 0,225 0,236 0,041 4 0,8 0,215 0,225 0,028

5 1,0 0,235 0,249 0,057 5 1,0 0,220 0,233 0,038

6 1,2 0,245 0,262 0,074 6 1,2 0,235 0,252 0,060

7 1,4 0,255 0,276 0,092 7 1,4 0,245 0,265 0,077

8 1,6 0,275 0,301 0,126 8 1,6 0,255 0,279 0,095

9 1,8 0,300 0,332 0,171 9 1,8 0,275 0,304 0,129

10 2,0 0,335 0,374 0,239 10 2,0 0,300 0,335 0,175

11 2,2 0,385 0,435 0,352 11 2,2 0,355 0,401 0,284

12 2,4 0,470 0,536 0,594 12 2,4 0,450 0,514 0,526

13 2,6 0,580 0,669 1,080 13 2,6 0,600 0,692 1,177

14 2,8 0,660 0,769 1,703 14 2,8 0,690 0,804 1,974

15 3,0 0,720 0,847 2,532 15 3,0 0,715 0,841 2,390

16 3,2 0,770 0,915 3,809 16 3,2 0,750 0,891 3,167

17 3,4 0,790 0,948 4,837 17 3,4 0,780 0,936 4,244

18 3,6 0,810 0,982 6,453 18 3,6 0,790 0,957 4,978

19 3,8 0,815 0,997 7,558 19 3,8 0,800 0,979 5,964

20 4,0 0,820 1,013 9,062 20 4,0 0,805 0,994 6,908

21 4,2 0,830 1,035 12,355 21 4,2 0,805 1,004 7,618

22 4,4 0,830 1,045 14,610 22 4,4 0,810 1,020 9,131

23 4,6 0,830 1,055 17,782 23 4,6 0,815 1,036 11,309

24 4,8 0,830 1,064 22,571 24 4,8 0,815 1,045 13,145

25 5,0 0,820 1,061 20,766 25 5,0 0,820 1,061 17,854

26 5,2 0,820 1,071 27,364 26 5,2 0,825 1,077 27,367

27 5,4 0,820 1,080 39,703 27 5,4 0,825 1,087 39,684

28 5,6 0,820 1,090 71,042 28 5,6 0,820 1,090 46,134

29 5,8 0,815 1,093 93,141 29 5,8 0,820 1,100 93,268

30 6,0 0,815 1,103 --- 30 6,0 0,820 1,109 ---

Pytania kontrolne:

1. Co to jest miareczkowanie?

Miareczkowanie (technika analityczna) polega na oznaczeniu substancji badanej(analitu ) w

jakimś roztworze za pomocą dodawania małych porcji roztworu odczynnika (tzw. titrant) o dokładnie
znanym stężeniu . Obliczenia zawartości oznaczanej substancji dokonuje się na podstawie zmierzonej
objętości roztworu miareczkującego w oparciu o równanie reakcji.

Miareczkowanie fotometryczne bazuje na spadku natężenia fali świetlnej przepływającej przez

roztwór przy określonej długości fali

2. Co to jest widmo?
 Widmo powstaje podczas przechodzenia promieniowania przez ośrodek absorbujący
promieniowanie o określonych długościach fali. Można je zarejestrować przy użyciu
metod spektroskopii.
Występowanie widma absorpcyjnego jest spowodowane pochłanianiem
przez substancję fotonów tylko o określonych długościach fali – takich które mogą
spowodować wzbudzenie atomu lub cząsteczki do stanu dopuszczanego przez prawa mechaniki
kwantowej.

3. Jak dobieramy długość fali, przy której wykonujemy pomiar (w tym doświadczeniu 535 nm) ?

W doborze długości fali w miareczkowaniu fotometrycznym należy sugerować się tym by długośc fali,
którą wybieramy pozwalała na uzyskanie możliwie największej różnicy transmisji przed i za punktem
równoważnikowym (PR-punkt miareczkowania, w którym została doprowadzona taka ilość titranta,
która jest równoważna chemicznie ilości substancji oznaczanej).

3. Uzasadnij wygląd krzywej miareczkowania fotometrycznego A=f(V).

Krzywa miareczkowania wygląda w ten sposób dlatego że kiedy dodaje się HCl to w pewnym
momencie jego ilość równoważy się z ilością octanu sodu. Na początku wykres dość szybko
rośnie, potem kiedy dojdzie do punktu równoważnikowego to jest już funkcją prawie stałą.

1. Obliczenia
 Do obliczenia Av czyli wartości absorbancji uwzględniającej poprawkę na rozcieńczenie
korzystałam ze wzoru:

Objętość początkowa kolbki wynosiła 17 cm3 (15 cm3 wody destylowanej+1 cm3 roztworu
badanego+1 cm3 oranżu metylowego)

przykład dla tabeli nr 1, nr 5:

 17+ 1
A v= ∙ 0,235=0,2488235 … ≅ 0,249 [ j. A]
17
w ten sposób przeprowadzono kolejne obliczenia.

 Do obliczenia f(V) korzystałam ze wzoru:

Ak=1,103 [j.A]

A0=0,200 [j.A]

przykład dla tabeli 1, nr 5:

0,249−0,200 0,049
f (V )= = =0,057377 … ≅ 0,057
1,103−0,249 0.854

w ten sposób obliczono pozostałe dane

 W celu wyznaczenia punktów równoważnikowych dla otrzymanych dwóch prób należało

wykonać wykresy (dla każdej próby-tabela 1 i tabela 2)
wykresy:
-zależności zmierzonej wartości absorbancji od objętości dodanego odczynnika
miareczkującego HCl,

-funkcji linearyzującej f(V).

Dla każdej próby wyznaczam parametry dwóch prostych korzystając z metody najmniejszych
kwadratów. W wyborze punktów do prostej sugeruję się tym aby te punkty pomiarowe tworzyły linię
prostą pobliżu punkty równoważnikowego.

Zestawienie punktów dla prostych do tabeli 1:

-prosta „pozioma”:

L.p. x y x^2 x*y

1 0,2 0,02 0,04 0,004
2 0,4 0,029 0,16 0,0116
3 0,60 0,032 0,36 0,019041
 4 0,80 0,041 0,64 0,032836
5 1,00 0,057 1 0,057182
6 1,20 0,074 1,44 0,088954
7 1,40 0,092 1,96 0,128713
8 1,60 0,126 2,56 0,201321
9 1,80 0,171 3,24 0,307669
10 2,00 0,239 4 0,478998

suma 11,0000 0,8813 15,4000 1,3303

-prosta „pionowa”:

L.p. x y x^2 xy
1 3 2,532 9 7,594937
2 3,2 3,809 10,24 12,18828
3 3,4 4,837 11,56 16,44519
4 3,6 6,453 12,96 23,22953
5 3,8 7,558 14,44 28,72147
6 4 9,062 16 36,24918
7 4,2 12,355 17,64 51,89138
8 4,4 14,610 19,36 64,28566
9 4,6 17,782 21,16 81,7978
10 4,8 22,571 23,04 108,3429

39,0000 101,5696 155,4000 430,7463

Zestawienie punktów dla prostych do tabeli 2:

-prosta „pozioma”:

L.p. x y x^2 xy
1 0,2 0,008 0,04 0,001643
2 0,4 0,011 0,16 0,004368
3 0,6 0,025 0,36 0,015283
4 0,8 0,028 0,64 0,022723
5 1 0,038 1 0,037584
6 1,2 0,060 1,44 0,072166
7 1,4 0,077 1,96 0,108082
8 1,6 0,095 2,56 0,152214
9 1,8 0,129 3,24 0,232725
10 2 0,175 4 0,349544
 11,0000 0,6471 15,4000 0,9963

-prosta „pionowa”:

L.p. x y x^2 xy
1 3 2,390 9 7,171053
2 3,2 3,167 10,24 10,13477
3 3,4 4,244 11,56 14,43039
4 3,6 4,978 12,96 17,92204
5 3,8 5,964 14,44 22,66306
6 4 6,908 16 27,63171
7 4,2 7,618 17,64 31,99398
8 4,4 9,131 19,36 40,17667
9 4,6 11,309 21,16 52,02102
10 4,8 13,145 23,04 63,09387

39,0000 68,8541 155,4000 287,2386

Mając te dane korzystałam ze wzorów:

Na tej podstawie obliczyłam współczynniki a i b w 4 prostych ( zaokrąglone do 3 cyfr znaczących):

a b
pozioma 0,109 -0,032
tabela 1
pionowa 10,492 -30,764
pozioma 0,086 -0,030
tabela 2
pionowa 5,669 -15,224

Dla obydwu wyznaczyłam przecięcie się prostych :

dla tabeli pierwszej:

0,109 x−0,032=10,492 x−30,764

x=2,95984 ≈ 2,96
y=0,29062256≈ 0,29
dla tabeli drugiej:

0,086 x−0,030=5,669 x−15,224

x=2,72148 ≈ 2,72
y=0,20404728≈ 0,20

Równanie reakcji:
C H 3 COONa+ HCl →C H 3 COOH + NaCl
C H 3 COONa : HCl
1 :1
n
C m= → n=C m ∙V
V
dla próbki 1:
3 3
V HCl=2,96 cm =0,00296 dm

3 mol −5
n=0,00296 dm ∙ 0,025 3
=0,000074 mol=7,4 ∙ 10 mol=74 μ mol
dm

dla próbki 2:

V HCl=2,72 cm 3=0,00272 dm 3

3 mol −5
n=0,00272 dm ∙ 0,025 3
=0,000068 mol=6,8∙ 10 mol=68 μ mol
dm
74+68
n średnie= =71 μ mol
2