Professional Documents
Culture Documents
PARASITOAK
PARASITOAK
Organismo
Zelulabakarra
= PROTOZOOak
bizi= ostalaria
Zelulanitzak
= HELMINTOAK
ETA
ARTRÓPODOAK
DAUKAN
HARREMANAREN
ARABERAKO
SAILKAPENA
sartzen da
sartzen da
PROTOZOOAK
Protista erreinua
Tamainua: 1- 50µm
Begetatiboa = TROFOZOITO
(merozoitoak,
Formak
esporozoitoak,
Ugalketa
Sexuala= esporogonia
Pseudopodoak
Flageloak
AMEBAK
Zilioak
Microtubuloak
MASTIGOPHORA
Giardia
Balantidium Plasmodium
Trichomonas
Leishmania
Toxoplasma
Trypanosoma
behar dute
transmititu Ez dituzte
-nukleoa
- Flageloa
- Kinetoplastoa
2 ostalari
Gizakian Gizakian
Entamoeba hystolítica
Giardia Lamblia
ez
Amastigoteak makrofagoetan
Tripanosomiasi
Tripanosoma Cruzi Trypanosoma brucei
Enfermedad de Chagas
Enfermedad del sueño
Balantidiosis
Plasmodium
Malaria.
HELMINTOAK
Nematodoak
Zilindrikoak
Gorputza kutikula
Liseri aparatua
Bertan ostalariari
Zirkulazio sistemarik ez
itsasteko egitura
bereziak aurki
daitezke.
Ascaris lumbricoides
Askaris edo hesteko har zilindriko bezala ezagutzen da. Helduak gizakiaren eta beste primate batzuen
heste mehean bizi dira. Bizitza zikloa zuzena da. Arraultza helduak irenstean, L2 larba heste meharrean
askatzen da, mukosa gurutzatu eta odol eta linfa hodietara heltzen da. Hortik bihotzera eta gero
birikietara iristen da L2. Birikietan kapilareen horma suntsitu eta albeoloetara pasatzen da, non L2 L4
izatera pasatzen den. L4 trakeatik gorako bidea egiten du eta irentsi egiten dugu, heste meharrera
heldu arte; bertan L4 heldu bilakatzen da eta ugalketa ematen da.
Arraultzak
Forma obala (60x45 μm), oskol gogorra eta titiburu itxurako azala. Ostalariaren behazun gatzen
ondorioz, goxoki kolorea izaten du. Gorotz freskoetan arraultza enbrionatu gabe ikusten da, inkubazioa
kanoan ematen baita L2ra heldu arte. Fertilizatu gabeko arraultzak fertilizatutakoak baino luzeagoak
dira eta bere azalak erliebe gutxiago du. Kasu batzuetan azalik gabeko arraultzak ikusten dira.
Enterobius vermicularis
Giza oxiuroa, edo ume har bezala ezaguna. Heste lodian bizi da. Kopulatu ostean arrak hil egiten dira
eta emeak ostalariaren uzkira abiatzen dira arraultzak bertan uzteko: mahats itxurako milaka arraultz
itsaskor uzten dituzte. Ondoren, emea hil egiten da. Arraultzak ordu gutxitara kutsakorrak bilakatzen
dira, L1 larba beraien barnean dakatelarik. Ostalari berri batek arraultzekin kutsatutako janari edo
edariren bat hartzen badu, kutsatu egingo da. Umeak uzki-esku-aho bidez ere kutsatzen dira. Heste
mehen arraultzak apurtzean, larbak heste lodira joango dira eta han heldu bilakatuko dira.
Arraultzak txikiak dira (50x20 μm), oboideak, alde bat zapala eta oskol fin eta erdigardena daukate.
Zestodoak
Har zapalak
Segmentatuak Hermafroditak
Arraultzak
Escolex
(bentosak ditu)
Segmentu Hexakantoak
bakoitzak ugalketa
Teniasia (solitaria)
Tenia arraultza
Trematodoak
Zapalak
Bentosak
Gehienak
Hosto itxura Arraultzak
hermafroditak
Reproducción caracol
Rediak
esporokistea Mirazidioak
Zerkariak
(igeri egiten
Sexual
dute)
Fasciola hepática
Parasito heldua behi eta ardien behazun hodietan bizi da. Operkuludun arraultzak (enbrioirik gabeak)
gorotzen bidez irtetzean, arraultzak uretara erortzean inkubatu egingo da miraziodioak sortuz.
Mirazidioak barraskiloen barnean sartzen badira bilakaera bat jasango dute: esporokiste, redia eta
azkenik zerkaria bilakatuko dira. Zerkariak barraskilotik irtengo dira eta enkistatu egingo dira
(metazerkaria). Gizakiak, behiak eta ardiak landareetan dauden metazerkaria hauek jatean kutsatzen
gara.
• Gatz soluzioa: trofozoitoak, trofozoitoen kisteak eta harren arraultzak eta larbak behatzeko.
• Iodo soluzioa: kisteak agerian uzteko, glukogeno bakuolak agerian geratzen dira.
Bi kasuetan prozedura berdina da: porta batean soluzio tanta bat jarri eta ondoren gorotz kantitate txiki
bat gainean jarri, nahastu eta zabaldu. Azkenik estalkia jarri eta mikroskopioan behatu 10eko
objetiboarekin, zerbait bitxia ikusiz gero objetiboa haunditzen joan.
Kontzentrazio teknikak
Lagin umelen behaketa negatiboa izan bada, baina parasitoak daudela uste badugu, kontzentrazio
teknika bat erabil daiteke arrautltzak, larbak eta kisteak ikusteko. Kasu honetan trofozoitoak deusestatu
egingo lirateke.
Sedimentazio teknika: protozoo, kisteak, arraultzak eta larbak ikusteko. Disolbatzaile bat gehitu,
nahastu, eta itxaron edo zentrifugatu. Sedimentua lortzean, lagina hartu eta porta batean jarri
mikroskopioan behtatzeko.
Flokulazio teknika: azukre disoluzio lodietan kisteek eta arraultzek flotatu egiten dute. Gorotz lagin bat,
beraz, horrelako disoluzio batekin nahastuko dugu eta itxaron egingo dugu gainjalkina sortu arte.
Gainjalkin hori mikroskopioan behatu.
Protozoo tindaketak
Eraldatutako Ziehl-Neelsen tindaketa: kokziodioen ookisteen estalkia azido erresistentea da, beraz,
tindaketa honekin koloreztatu egingo da. Cyptosporidium, Isospora edo Ciclospora ooskisteak gorri
fuksiaz ikusiko dira eta fondoa berde urdinez ikusiko dira erabilitako kontraste tindatzailearen arabera
(malakita berde edo metileno urdina).
Tindaketa trikromikoa: protozooen barne egiturak tindatzen dira. Entamoeba, Giardia, Balantidium,
Cyclospora eta beste batzuk ikuste. Zitoplasma berdez eta nukleoa larrosa ikusten da.
May-Grünwald tindaketa: protozooak ikusteko balio dute, batez ere flagelatuak. Zitoplasma urdin argiz
tindatzen dira eta nukleoa bioletaz.