Predavanje MS 2022

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 44

МАСЕНА СПЕКТРОМЕТРИЈА

ИНСТРУМЕНТАЛНИ ФАРМАЦЕВТСКИ АНАЛИЗИ

Масена спектрометрија (MS)

 Квалитативна структурна информација

 Квантитативно определување

Мали молекули Протеини Наночестици Комплексни Вируси и


(неоргански и биолошки бактерии
органски молекули

1
Принцип на масена спектрометрија (MS)

+ ++
++
+ ++++ ++
+
+ ++++++ +
+ ++++++++
+ ++++

m/z m/z m/z

m - масата на јонот изразена во унифицирани атомски масени


единици (u), или далтони (Da)
1 u = 1 Da = 1,665402х10-27 kg
z - број на полнежи на јонот (-1, +1, +2, +3)

Принцип на масена спектрометрија (MS)

m - масата на јонот изразена во унифицирани атомски масени


единици (u), или далтони (Da)
1 u = 1 Da = 1,665402х10-27 kg
z - број на полнежи на јонот (-1, +1, +2, +3)

2
Инструменти за масена спектрометрија

Масен спектрометар

Систем за
внесување на
разделување на детекција на
примерок
јоните спрема јоните спрема
односот m/z односот m/z

Извор на јони
Масен
(јонизација на Детектор
анализатор
примерокот)
јонизација Вакуум пумпа (10-5 – 10-8 torr [1])
на гасовити
молекули
Систем за
обработка на
податоците
[1] 1 torr = 1 mmHg = 133,322368 Pa = 0,00133322368 bar

3
Систем за внесување на примерокот

1. Системи за гасна експанзија,


2. Системи за директно внесување,
3. Хроматографски и електрофоретски системи за
внесување

Систем за внесување на примерокот

1. Системи за гасна експанзија


Гасови и течни примероци (Tвр. < 500 C)

4
Систем за внесување на примерокот

2. Системи за директно внесување на примерок


Цврсти примероци и неиспарливи течности
Држач или сонда
(вакуум брава)

Вакуум
Комора за јонизација

Грејач

Систем за внесување на примерокот

3. Хроматографски и електрофоретски
системи за внесување на примерок

Носечкиот гас или течната мобилна


фаза треба да се отстранат!

5
Јонски извори

Создавање на јони од аналитите во гасовита состојба

Гас Мw < 103 Da


Температура
на вриење < 500C Испарување Јонизација
+ +++++++
Течност + ++++++++
+ ++++

Гасовити јони
Десорпција
Цврста супстанција
Мw ~ 105 Da

Јонски извори - поделба


Создавање на јони од аналитите во гасовита состојба
Јонски извор Име на јонскиот извор Јонизирачки агенс
(основен тип)
Електронска јонизација Електрони со висока
Гасно-фазни
енергија
јонски извори
Хемиска јонизација Јони од реагенс гас
Извор за јонизација преку Зрак од атоми со
бомбардирање со брзи атоми висока енергија
Ласер десорпциска јонизација Зрак од ласер
Јонски извори со помош на матрикс
на принцип на Електроспреј јонизација Високо електрично
десорпција поле
Хемиска јонизација под Реагенс јони
атмосферски притисок
Термоспреј јонизација Висока температура

6
Јонски извори - поделба

Меки извори на јонизација - точна молекулска маса

 помала фрагментација на
молекулите

Тврди извори на јонизација - информации за структурата

 побудување на повисоки енергетски


нивоа  фрагментни јони со помал
однос m/z од молекулскиот јон
Електронска јонизација

Јонски извори - Тврд извор


Електронска јонизација (Electron impact, EI)

Молекулите се јонизираат преку бомбардирање со сноп од


електрони со висока енергија

7
Јонски извори - Тврд извор
Електронска јонизација (Electron impact, EI)

Сноп од
електрони Фрагментација

Прекурсор
Нејонизиран фрагмент
M+ - ќерќи јони
(помала молекулска маса)
М - родителски јон

Радикал катјон
M+ e-  M.+ + 2e- (иста молекулска маса)

Јонски извори - Тврд извор


Електронска јонизација (Electron impact, EI)
Предности:
 голем број информации за идентификација на
молекулата - квалитативна анализа;
 релативно едноставен начин на јонизација и
постигнување на добра осетливост.

Недостатоци:
 не е погоден за квантитативна анализа;
 испарувањето на примерокот може да доведе до
распаѓање на термолабилните аналити;
 јонизација на аналити со молекулска маса помала од
околу 103 Da.

8
Јонски извори - Мек извор
Хемиска јонизација

Хемиска реакција за добивање на јон од испитуваниот молекул

Вишок (103 - 104 пати повеќе од примерокот) на реагенс гас:


метан, пропан, изобутан или амонијак

Јонски извори - Мек извор


Хемиска јонизација
 Во вакви услови електроните практично ги јонизираат само
молекулите на реакциониот гас:
CH4 + e-  CH4+, CH3+, CH2+
 овие јони реагираат со метанот, образувајќи многу постабилни
јони (CH5+ и C2H5+):
CH4+ + CH4  CH5+ + CH3
CH3+ + CH4  C2H5+ + H2
 создадените јони се многу обилни и реагираат со молекулите на
примерокот, однесувајќи се како Lewis-ови бази или киселини:
CH5+ + М  МH+ + CH4 (пренос на протон)
C2H5+ + М  МH+ + C2H4 (пренос на протон)
CH5+ + МH  М+ + CH4 + H2 (пренос на хидрид) Заситен
C2H5+ + МH  М+ + C2H6 (пренос на хидрид) јаглеводород

9
Јонски извори - Мек извор
Хемиска јонизација

Предности:
Многу помала енергија што доаѓа во контакт со примерокот -
помала фрагментација - интензивни (добро дефинирани)
пикови:
пик за 1 масена единица над молекулската маса на
примерокот, реакцијата на пренос на протон дава (М + 1)+
јон
пик како резултат на реакцијата на пренос на хидрид при
што се добива (М - 1)+ јон, чија молекулска маса е помала за
единица од онаа на аналитот.

Јонски извори на атмосферски притисок (API)


Електроспреј јонски (ESI) извор - Мек извор

10
Јонски извори на атмосферски притисок (API)
Електроспреј јонски (ESI) извор - Мек извор

Растворувачот испарува под


Регион на атмосферски Десолватирачка дејство на високо електрично
притисок капилара поле
(0 до +196 kV)

Оригинална Испарување на Позитивни


Капалирата под дејство на висок капка растворувачот јони
потенцијал создава електростатски
спреј од повеќекратно
наелектризирани капки

Јонски извори на атмосферски притисок (API)


Електроспреј јонски (ESI) извор - Мек извор

Предности:
 Големите молекули, особено биомолекулите како
протеините, даваат серија јони со повеќекратни
полнежи, Mn+ или (M+nH)n+ со мала или никаква
фрагментација (помал однос m/z - подобра резолуција).
 Поефтини масени анализатори со ограничен опсег на
маса која може да биде разделена/определена.

11
Јонски извори на атмосферски притисок (API)
Електроспреј јонски (ESI) извор - Мек извор

Примена:
 анализа на биомолекули (како на пр.
полипептиди, протеини и олигонуклеотиди),
карактеризација на неоргански супстанции и
синтетски полимери.
 директно внесување на примерокот од колоните
на HPLC систем или системот за капиларна
електрофореза.

Јонски извори на атмосферски притисок (API)


Извор за хемиска јонизација - Мек извор

Atmospheric Pressure Chemical Ionization (APCI)

Спреј од ситни капки во кои


растворувачот постепено испарува

N2+, O2+,
H2O+ и NO+ јони, Судар на
од воздухот реагенс јоните
со молекулите
на примерокот

реагенс јони
[X + H]+
[X - H]- Стабилни јони на примерокот

12
Јонски извори - Мек извор
Матрикс-олеснета десорпциска јонизација со ласер

Matrix Assisted Laser Desorption Ionisation (MALDI)

Нов јонизациски метод опишан за прв пат во 1988 година,


речиси истовремено, од германски и јапонски научници.

Се заснова на употреба на пулсирачки ласер, фокусиран на


површината на цврст примерок, што предизвикува аблација
(еродирање) на примерокот од површината со истовремена
негова јонизација.

Јонски извори - Мек извор


Матрикс-олеснета десорпциска јонизација со ласер

Молекулите на аналитот се јонизираат


со трансфер на протони од матриксот

Јонизација на молекулите на матриксот

Примерок : матрикс = 1:5

13
Јонски извори - Мек извор
Бомбардирање со брзи атоми (Fast Atom Bombardment)

Сноп од брзи атоми на интертен гас (аргон/ксенон) за


јонизација на големи молекули преку десорпција
Атомски /
јонски топ

Примерок за анализа + матрикс Леќи

Матрикс: инертен и неиспарлив растворувач


(на пр., глицерол)

Јонски извори - Мек извор


Бомбардирање со брзи атоми (Fast Atom Bombardment)

Предности
 едноставни интрументи;
 висока осетливост при квантитативна анализа
(површинско активните супстанции при концентрации и
до 0,1 ppb);
 аналити со големи молекули и термички нестабилни
аналити;
 редуцирана фрагментација на аналитот;
 може да се забележат и пикови на фрагментите, кои
даваат дополнителни структурни информации за
испитуваните супстанции.

14
Масени анализатори

Основен дел на масениот спектрометар!

Функција: раздвојување на јоните добиени во


јонизациониот извор врз основа на односот m/z

Масени анализатори
Скенирачки анализатори - во зададено време низ анализаторот
можат да поминат само јони со претходно зададен однос m/z.
Магнетни анализатори (Sector)
Квадрипол (quadrupole) анализатори

Масени анализатори што овозможуваат истовремено


пропуштање и определување на сите јони
Време на лет (time of flight)
Циклотрон резонантна јонска замка
Квадрипол јонска замка (ion trap)

Тандем масени спектрометри - повеќе масени анализатори во


серија (qadripole/Tof, triple quadripole)

15
Масени анализатори
Резолуција на масениот спектрофотометар

Резолуција (Моќ на раздвојување) на масениот


спектрометар се дефинира како способност истиот да
раздели јони со две различни вредности за односот m/z.

M
Резолуција 
M

M - маса на единечно наелектризиран јон


ΔM - разлика на масите помеѓу два соседни пика

Масени анализатори
- Магнетен анализатор
Детектор

Греач за испарување
Сноп од Најлесни
на примерокот
наелектизирани
Снопот од електрони честички
го јонизира
примерокот
Примерок
Најтешки

Магнетното поле ги
Извор рaзделува честичките врз
на електрони основа на нивниот однос
Под дејство на M/z
електрично поле,
Магнет
честичките се
забрзуваат кон
магнетното поле

16
Масени анализатори
- Магнетен анализатор
Примерок Под дејство на електрично Во магнетното поле
поле, честичките се најлесните јони најмногу
забрзуваат скршнуваат од патеката

Филамент за јонизирање
на примерокот

Во магнетното поле
најлесните јони најмногу
скршнуваат од патеката

Масени анализатори
- Магнетен анализатор

Енергијата што ја добива јонот при забрзувањето во


електричното поле е всушност неговата кинетичка енергија.

1
𝐸𝑘 = 𝑧 ∙ 𝑒 ∙ 𝑉 = ∙ 𝑚 ∙ 𝑣2
2
𝐸𝑘 - кинетичка енергија на јон со маса m и полнеж z
𝑒 - полнеж на електронот;
𝑉 - напон на забрзување
𝑣 - брзина на движење на јонот

Јоните со ист m/z однос имаат иста кинетичка енергија

17
Масени анализатори
- Магнетен анализатор

𝑭𝑴 : Привлечна сила на магнетното поле 𝐹𝑀 = 𝐵 ∙ 𝑧 ∙ 𝑒 ∙ 𝑣

𝑭𝒄 :Балансирачката центрипетална 𝑚 ∙ 𝑣2
сила (а дејствува во спротивна насока 𝐹𝑐 =
од силата на магнетното поле) 𝑟

𝒓 : радиусот на кружната патека што ја опишуваат јоните движејќи се


по должината во закривениот магнетен сектор на масениот
анализатор (т.е радиусот на закривената цевка на магнетниот сектор).

Масени анализатори
- Магнетен анализатор
За да можат јоните да го поминат закривениот пат низ
анализаторот потребно е: 𝑭𝑴 = 𝑭𝒄

𝑚 ∙ 𝑣2
= 𝐵∙𝑧∙𝑒∙𝑣
𝑟
Ако зе замени:

2∙𝑧∙𝑒∙𝑉
𝑚 𝐵2 ∙ 𝑟 2 ∙ 𝑒
𝑣= =
𝑚 𝑧 2∙𝑉

Радиусот на кружната патека што ја опишуваат јоните


зависи од забрзувачкиот напон V, јачината на магнетното
поле B и односот m/z.

18
Масени анализатори
- Магнетен анализатор

Со менување на V или B, можеме


да го одбереме посакуваниот m/z
Магнетен
сектор однос на јони кои ќе минат низ
анализаторот.
Јонски извор
менување на напонот на
Детектор електричното поле
Магнетен
сектор
менување на јачината на
Јонски извор
магнетното поле
поголема осетливост на
B2>B1 Детектор
анализите

Масени анализатори
- Магнетен анализатор

Предности:

 Висока репродуцибилност
 Низок лимит на детекција
 Висока резолуција
 Висока осетливост

Недостатоци:

 Скапи иструменти
 Oграничени линеарен опсег

19
Масени анализатори
- Квадрипол (quadrupole) масен анализатор

Принцип: Варијабилно електрично поле - Квадрипол


Полето се формира меѓу четири прецизно изработени
паралелни метални прачки што играат улога на електроди

Варијабилен радиофреквентен
потенцијал (RF) од извор на
наизменична електрична струја
(AC)

Варијабилен извор на
еднонасочна струја (DC)

Масени анализатори
- Квадрипол (quadrupole) масен анализатор

Јонот се пренесува низ квадриполот преку стабилна


траекторија на (RF) полето

Јонот нема стабилна траекторија и се исфрла од квадриполот

20
Масени анализатори
- Квадрипол (quadrupole) масен анализатор

Масен филтер

Стабилна траекторија Нестабилна траекторија

Масени анализатори
- Квадрипол (quadrupole) масен анализатор
Квадриполот овозможува:

 Трансфер на јоните
 Скенирање на јоните
(сортирање на јоните според m/z односот)
 Селектирање на јоните со специфициран m/z однос

21
Масени анализатори
- Квадрипол (quadrupole) масен анализатор
Квадриполот функционира како стар аналоген
радиоприемник:
• со вртење на копчето за подесување се избира саканата
станица (скенирање на масениот спектар преку
симултано зголемување на AC/DC напоните, при што
нивниот однос се одржува константен)
• се слуша само музиката од една радио станица
(селектирање)

Масени анализатори
- Квадрипол (quadrupole) масен анализатор
Предности:
 најшироко употребуван масен анализатор
 не ја поседува резолуцијата на магнетниот анализатор, но
е многу брз, компактен и робустен
 може да даде целосен масен спектар за помалку од 100 ms
 ова својсто го прави квардиполот погоден за спрега со
хроматографските системи (GC-MS и LC-MS), за разлика од
магнетниот анализатор кој што не е детектор од избор за
хроматографијата

 поефтин од другите масени анализатори


Недостатоци:
 слаба резолуција

22
Масени анализатори
Тандем инструменти (MS-MS и MSn)

Принцип:
две (или повеќе) нивоа на масена анализа поврзани
со процес кој предизвикува промена на масата на
јонот од интерес:
 дисоцијација на јонот на полесни фрагменти при
судир со интертен гас
 негова конверзија во потежок јон преку реакција
со неутрален молекул

Масени анализатори
Тандем инструменти (MS-MS и MSn)

Троен квадрипол инструмент

Детектор

RF јонски водич: Q1 Анализатор Q2 колизиска Q3 Масен


Го фокусира снопот само јоните со ќелија - филтер
од електрони во Q1 специфициран фрагментација
однос m/z, на јони во
поминуваат во присуство на N2
клизионата
ќелија
+
Mпрекурсор  Мпродукт
+

23
Масени анализатори
- Јонска замка (ion trap) масен анализатор

Јонската замка (ion trap):


- се формираат и/или складираат гасовити јони за
определено време, заробени со електрични и/или
магнетни полиња.

Квадрипол јонска замка


(quadrupole ion trap - QIT)

Циклотрон резонантна јонска замка


(ion cyclotron resonance trap - ICR)

Масени анализатори
- Квадрипол јонска замка (ion trap, QIT) масен анализатор

Тродимензионално електромагнетно поле

Заштитна RF или DC потенцијал


електрода /или се приземјени.

Прстенеста
радиофреквентен (RF) потенцијал (кружна) електрода

Заштитна RF или DC потенцијал Јонска замка


електрода /или се приземјени.

24
Масени анализатори
- Квадрипол јонска замка (ion trap, QIT) масен анализатор

Предности:

Со примена на различни RF и DC потенцијали на прстенестата


и заштитните електроди во замката може да се постигне:

 заробување на сите јони во специфициран опсег на m/z


 заробување на сите јони над специфицирана вредност на m/z
 заробување на сите јони на специфицирана вредност на m/z
 исфрлање на јони на специфицирани вредности на односот m/z

Овие опреации може да се применуваат во различни


аналитички апликации, особено во квалитативна анализа.

Масени анализатори
- Квадрипол јонска замка (ion trap, QIT) масен анализатор

Предности:
Висока осетливост

 Висока резолуција

Ограничувања:
 само ниски концентрации на јони,
 овие интеракции ја ограничуваат и точноста при мерењето
на односот m/z
 мал линеарниот опсег на масените спектрометри
 поповолни за квалитативна (структурна) анализа отколку за
квантитативна анализа.

25
Масени анализатори
Циклотрон резонантна јонска замка на принцип на Фуриева
трансформација (FTICR)

Детекторски
плочки Ексцитирачки
Индуцирана
плочки наизменична струја

Замка
плочки

Спирална Деспирализирана Масен


фреквенција фреквенција спектар

Магнетно Ексцитација на една


поле B фреквенција (RF),
FTICR
екситира еден однос m/z

Масени анализатори
Циклотрон резонантна јонска замка масени спектрометри на принцип
на Фуриева трансформација (FTICR)

Предности:
 подобрен однос меѓу сигналот и шумот,
 пониските граници на детекција (можно е детектирање на
атомоларни количества од аналитот) и
 многу повисока точнот при определувањето на масите
(резолуцијата е од редот на 1 ppb за маса од 100 Da).

Недостатоци:
 ограничениот линеарен опсег на инструментот (поради
истите причини како и кај квадрипол јонска замка MS
инструментите),
 посложениот дизајн
 високата цена

26
Масени анализатори
- Време на лет (time of flight, TOF) масен анализатор

Принцип: разделување на јони со иста кинетичка


енергија, а различен однос m/z
Пулсеви од јони се забрзуваат во празна евакуирана
цевка, наречена цевка на лет (drift tube).

MALDI TOF
1-2 m

Забрзувачки напон Детектор

Полесните јони ќе патуваат побрзо во цевката на лет и


први ќе бидат детектирани, во однос на потешките јони.

Масени анализатори
- Време на лет (time of flight, TOF) масен анализатор

Опсегот на маси за комерцијалните TOF инструменти се


движи до 10,000 Da.

Предности:
 Висока јонска трансмисија
 Највисок опсег на маси од сите масени анализатори
 Низок лимит на детекција

Недостатоци:
 Лимитиран линеарен опсег

27
Детектори

Детектирање на јоните и претворање во корисен


сигнал -масен спектар

Принцип
Генерирање на сигнал од поединечни јони преку :
• генерирање на секундарни електрони кои
понатаму се амплифицираат или
• индуцирање на струја (движење на полнежот)

Детектори

 Масени спектрометри што мерат една вредност за


односот m/z во даден момент:
 електронски мултипликатор
 Фарадеева чаша

 Масените спектрометри што истовремено екстрахираат


јони со различни односи m/z:
 мултипли детектори подредени мултипли
детектори - array detectors.

28
Детектори
Електронски мултипликатор

Одделен диноден електронски мултипликатор

Динода - електрода за емисија на секундарни


електрони во услови на вакум

Сноп од јони
Отвор на детекторот

Засилувач
Електрони на сигналот

Детектори
Електронски мултипликатор

Континуиран диноден електронски мултипликатор

Спроводлива
површина

Каскада
од електрони

Засилувач
на сигналот

29
Детектори
Фарадеева чаша

Јони Струја
индуцирана
од јоните

Апсолутен детектор
- интензитетот на сигналот (струјата) произведен во неа е
правопропорционален со бројот на јоните и со бројот на
полнежи на јонот, “фатени” во чашата.
Недостаток - долго време на одговор, шта ја ограничува
неговата употреба.

Детектори
Подредени мултипли детектори

Микроканалната плоча е просторно подреден мултипли


детектор изграден од 105 – 107 електронски мултипликатори (од
10-100 mm во дијаметар) со континуирана динода.

Се применува кај масените спектрометри каде анализираните


јони се насочуваат (фокусираат) на фокална плоча, како на
пример кај некои TOF-MS инструменти.

30
Пишувач

Масениот спектар се регистрира на пишувачот во


вид на серија пикови, во дводимензионален
координатен систем.

• графички приказ на податоци (интензитетот на пиковите -


вертикални линии со соодветна должина)
• табеларен приказ на податоци (интензитетот на
најголемиот-основен пик во спектарот се зема како 100 %, а
интензитетот на сите други се искажува релативно во однос
на него)

LC-MS/MS

Масен спектар
Масениот спектар претставува графички приказ на
релативното присуство на јоните произведени во
јонскиот извор, во функција од односот m/z.
- хемиски отисок на прст
Масениот спектар содржи:
 Информација за молекулската маса
Релативно присуство

 Структурна информација

 Квантитативна информација

Масен спектар

31
Масен спектар

Идентификација: Положба на пикот на апцисата:


- маса на јонот (m/z) карактеристична за секој јонски вид

Квантитативно определување: Висина на пикот (ордината):


- мерка за релативна концентрација на соодветниот јонски вид

Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Основен пик - најголемиот пик чија вредност за релативниот


интензитет по договор е 100 % (референтен пик)

Основен пик
Молекулски јон
M + e-  M+ + 2 e-
- масата на овој јон ја
Молекулски јон
претставува молекулската
маса на испитуваното
соединение (се јавува на
крајот од масениот спектар).

Масен спектар на Ацетон

32
Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Фрагментни јони

M+  (M - m )+ + m ;

m - фрагмент што се откинува од молекулскиот јон

m1+  m2+ + m3

Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Прекурсорен јон Можни фрагментни јони

Информации за Структурни информации


молекулската маса

33
Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Масен спектар на метан

Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Масен спектар на пропан

34
Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Масен спектар на хексан

Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

35
Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Преуредени јони

 се создаваат со преместување на еден атом или група на


атоми од една положба во матичниот јон во друга
(причина - создавање на постабилни производи на
фрагментацијата)

 при преуредувањето често доаѓа до елиминирање на


стабилни неутрални фрагменти (H2O, H2S, HCN, C2H5):
CH3-CH2-OH  CH2= CH2+ + H2O

Масен спектар
Видови јони во масениот спектар
Преуредени јони
5-methyl-5-hexen-3-ol Во услови на јонизација со
electron impact,
молекулскиот јон (m/z=114
Da) не се појавува.
Јонот со најголема маса
настанува како резултат на
алфа кинење на етил
групата (m/z=85), вториот
тип на алфа кинење
генерира m/z=59.
Преуредениот јон генерира
m/z=56.

36
Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Метастабилни јони

 јоништо го напуштаат јонскиот извор со мал вишок


на внатрешна енергија, што не е доволна за
фрагментација во самиот извор (време од 10-7 s), но
до фрагментација може да дојде за време на
патувањето низ системот (време од 10-7 до 10-5 s)

m1+  m2+ + m3

Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Метастабилни јони

37
Видови јони во масениот спектар

Повеќекратно наелектризирани јони


- соединенија со најмалипотенцијали на јонизација (ароматични
соединенија, органски соединенија што содржат N, O, S)
m + e-  m++ + 3e-
m + e-  m+++ + 4e-
- резултат на бомбардирањето со електрони кои поседуваат
голема количина на енергија - исфрлање на два или повеќе
електрони од молекулот

 двократно наелектризираните јони (e = 2) се јавуваат со масен број


m/2
 трократно наелектризираните јони ќе се јават на масен број m/3

Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Јонско-молекулски реакции

 бимолекулски реакции во јонскиот извор се многу ретки

 доколку дојде до зголемување на притисокот во изворот


може да дојде до јонско-молекулски реакции, при што се
создаваат јони со > маса од молекулскиот јон:
CH3CH2OH+ + CH3CH2OH  CH3CH2OH2+ + CH3CH2O

38
Масен спектар
Видови јони во масениот спектар

Толкување на масениот спектар

 Молекулската маса на компонентата

 Молекулската формула

 Структурно определување на компонентата


(фрагментација)

39
Масен спектар
Определување на молекулската маса и формула

1. Oпределување на молекулската маса од масениот


спектар

- со идентификацијата на пикот на молекулскиот јон или во


некои случаи на (М + 1)+ или (М - 1)+ пикот
(положбата на пикот на апцисата ја дава молекулската маса,
со точност што не може да се постигне со друг метод).

Масен спектар
Определување на молекулската маса и формула

2. Определување на молекулската формула од точната


молекулска маса

- потребни се инструменти со голема резолуција што


овозможуваат детектирање на разлики во масата од
неколку илјадници единици

 табели во кои се претставени сите можни комбинации на


C, H, N и O добиени преку молекулската маса, изразена на
трета до четврта децимала, мал дел од ваквите
комбинации дадени се во табелата

40
Масен спектар
Определување на молекулската маса и формула

3. Определување на
молекулската формула од
изотопските односи на
изотопските пикови
(M + 1)+ и (M + 2)+ на
молекулскиот пик

Масен спектар
Определување на молекулската маса и формула

4. Структурни информации од начините на


фрагментација
- доколку од информациите што ги дава молекулскиот пик и
неговите изотопи не може да се идентификува соединението,
следен чекор е анализа на фрагментните јони во масениот
спектар

 фрагментацијата не е хаотичен процес, туку се одвива на


определен репродуцибилен начин

 правилата на фрагментација се емпириски и бројни и секоја


класа на соединенија покажува своја особеност (идентификација
врз основа на начинот на кој примерокот се фрагментира)

41
Масен спектар
Определување на молекулската маса и формула

5. Идентификација на соединенија преку споредбени


масени спектри
- реферетни соединенија
Идентични услови на добивање на масениот спектар
- идентични начини на фрагментација
- контролирање на експерименталните услови, со цел да се
добијат репродуцибилни спектри

6. Системи за компјутеризирано пребарување на бази


на податоци

Идентификација на протеини со примена на MALDI-


TOF масена спектрометрија

ProteinMASCOT Search Results


View: CH60_CAMJE
60 kDa chaperonin OS=Campylobacter jejuni subsp. jejuni
serotype O:2 (strain NCTC 11168) GN=groL PE=3 SV=2
Database: SwissProt (SwissProt база на податоци)
Score: 98
Nominal mass (Mr): 57991
Calculated pI: 5.02
Taxonomy: Campylobacter jejuni subsp. jejuni NCTC 11168 = ATCC 700819

42
Примена на масена спектроскопија

 Откривање на нови лекови


 Молекулска маса, структурни анализи
 Комбинаторна хемија
 Метаболизам
 Структурна идентификација и квантификација на
метаболити
 Токсикологија
 квантификација

Примена на масена спектроскопија

 Фармакокинетика
 Квантификација,
 Предклинички и клинички испитувања
 Формулација
 Структурна идентификација на деградациони производи
 Контрола на квалитет и производство
 Квантификација
 Идентификација на онечистувања и неочекувани
пикови

43
Примена на масена спектроскопија

 Карактеризација на протеини
 Молекулска маса (3D структура),

 Протеомика
 Секвенционирање на пептиди
 Постранслациони модификации
 Контрола на квалитет
 Потврдување на структура и идентификација на
онечистувања
 Нуклеотиди

Молекулска маса и секвенца


Јаглехидрати
 Молекулска маса, секвенца

Примена на масена спектроскопија

 Анализа на аеросол честици


 Определување на пестициди во храна
 Определување на остатоци од антибиотици во храна и
вода
 Судска медицина и токсикологија

Мониторирање на испарливи органски растворувачи во


системи за снабдување со вода

44

You might also like