ေခါင်းေဆာင်မ 

Leadership 
ဦးခန့်ေဇာ် 
ညန်ကားေရးမှူးချုပ် 
ေကျးလက်ေဒသ ဖွံ့ဖိုးတိုးတက်ေရးဦးစီးဌာန
ေခါင်းေဆာင်မဆိုတာ ဘာလဲ? 
 ေခါင်းေဆာင်မသည် ေမာ်မှန်းချက် ရရှိေအာင် ေဆာင်ရွက်ိုင်သည့် 
စွမ်းေဆာင်ရည်၊ ယင်းစွမ်းေဆာင်ရည်က ဘုံရည်မှန်းချက်ဆီဦးတည်ပီး 
စိတ်အားထက်သန်စွာ အတူလုပ်ေဆာင်ေစဖို့ အြခားသူေတွကို 
လံ့ေဆာ်ေပးိုင်သည် Leadership is the ability to develop a vision 
that motivates others to move with a passion toward a 
common goal. 
 ဒါ့ေကာင့် ေခါင်းေဆာင်မဆိုတာ 
စွမ်းေဆာင်ရည်တစ်မျုး 
ိ
ေခါင်းေဆာင်မဆိုတာ ဘာလဲ? 
 ဒါ့ေကာင့် ေခါင်းေဆာင်မဟူသည် ရည်မှန်းချက်ေပါက်ေြမာက်ေစဖို့ 
ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးတစ်ေယာက်က အြခားသူေတွကို ဩဇာလမ်းမိုးတဲ့ လုပ် 
ငန်းစဉ်တစ်ခု၊ ဒီလုပ်ငန်းစဉ်က အဖွဲ့အစည်းကို ပိုပီးစုစည်းကျစ်လစ်၊ 
ပိုပီး ေြပာေရးဆိုခွင့်ရှိေစမယ့် နည်းလမ်းကို လမ်းညန်ေပးတယ် So 
leadership is a process by which a person influences others to 
accomplish an objective and directs the organization in a way 
that makes it more cohesive and coherent. 
 ဒါ့ေကာင့် ေခါင်းေဆာင်မဆိုတာ 
ဩဇာလမ်းမိုးတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခု
ေခါင်းေဆာင်မအေကာင်းတရား ေလးရပ်
Four Factors Of Leadership

အေြခအေန
Situation

ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
Communication

ေနာက်လိုက်  ေခါင်းေဆာင်
Follower Leader
 ေခါင်းေဆာင်မအေကာင်းတရား ေလးရပ်-အဆက်
Four Factors Of Leadership
၁။ ေခါင်းေဆာင် (Leader) 
အေြခအေန
 သင်က ဘယ်သူလဲ၊ သင်ဘာကိSituation
ု သိတယ်၊ သင် ဘာလုပ်ိုင်
တယ်ဆိုတာ သင့်ကိုသင် ရိုးသားစွာ နားလည်ထားရမယ်၊ 
You must have a honest understanding of who you are, 
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
Communication
what you know and what you can do.  
 ေအာင်ြမင်မရဖို့ သင်ရဲ့ေနာက်လိုက်ေတွကို စည်းရုံးသိမ်း
သွင်းရမယ်၊ သင့်ဦးေဆာင်မေနာက်ကိုလိုက်ဖို့ သင်ကိုယ်
တိုင်ကလည်း ထိုက်တန်ရမယ်၊ To be successful you have 
to convince your followers not your superiors, that you  ေခါင်းေဆာင်
are worthy of being followed. Leader
 ေခါင်းေဆာင်မအေကာင်းတရား ေလးရပ်-အဆက်
Four Factors Of Leadership

အေြခအေန
Situation
၂။ ေနာက်လိုက် (Follower)/ ေနရာအလိုက် leader
သို့မဟုတ် manager 
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
 သင့်လူေတွက ို သင်သိရမယ်၊ You must know your people.  
Communication

 လူ့သဘာဝ (လိုအပ်မ၊ ခံစားချက်၊ စိတ်လံ့ေဆာ်မစသည်) 
ကို သင် ေကာင်းေကာင်း သိနားလည်ထားရမယ်။ The 
fundamental starting point is having a good 
understanding of human nature, such as needs, 

ေနာက်လိုက် emotions and motivation. 
Follower
 ေခါင်းေဆာင်မအေကာင်းတရား ေလးရပ်-အဆက်
Four Factors Of Leadership
ေနာက်လိုက်ေကာင်း (Good Followers) ေတွမှာ ဒီလို အရည် 
အေြခအေန
အေသွးေတွရှိတယ်...  Situation
 ၁) ေဝဖန်ပိုင်းြခားိုင်မ (judgement )
 ၂)  အလုပ်ကျင့်ဝတ်ရှိမ (work ethics)
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
Communication
 ၃) လုပ်ရည်ကိုင်ရည်ရှိမ (competence)
 ၄) ရိုးသားမ (honesty)
 ၅) ရဲရဲရင့်ရင့် ေဆာင်ရွက်တတ်မ (courage)
 ၆) ကိုယ်ပိုင်ဆုံးြဖတ်ိုင်စွမ်းရှိမ၊ တ်လုံမ (discretion)
 ၇) သစ္စာရှိမ (loyalty)
 ၈) မိမိအတကို ထိန်းသိမ်းိုင်မ (ego management) 
ေနာက်လိုက်ေကာင်းတစ်ဦးမှာ ဒီလို ကန်အင်လက္ခဏာေတွ ရှိတယ် 
The Characteristic of a good follower 
 ဘာမမလုပ်၊ ဘယ်မှာမှ မပါဝင်သူသည် ေနာက်လိုက်ေကာင်းမြဖစ်၊  To 
do nothing-to be in no way involved – is to be a bad follower.
 ေခါင်းေဆာင်ေကာင်းကို ကျင့်ဝတ်နဲ့အညီ ထိထိေရာက်ေရာက်ပံ့ပိုး 
ေထာက်ကူေပးသူသည် ေနာက် အေြခအေန
လိုက်ေကာင်း၊ To support a leader 
Situation
who is good-effective and ethical-is to be a good follower.
 ေခါင်းေဆာင်ဆိုးကို ေထာက်ကူေပးသူသည် ေနာက်လိုက်ေကာင်း 
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
မဟုတ်၊ To support a leader who is bad-ineffective and/or unethical-
Communication
is to be a bad follower.
 ေခါင်းေဆာင်ေကာင်းကို ဆန့်ကျင်သူသည် ေနာက်လိုက်ေကာင်း 
မဟုတ်၊ To oppose a leader who is good- effective and ethical-is to 
be a bad follower.
 ေခါင်းေဆာင်ဆိုးကို ဆန့်ကျင်သူသည် ေနာက်လိုက်ေကာင်း၊ To 
oppose a leader who is bad-ineffective and/or unethical-is to 
be a good follower. 
 ဝန်ထမ်းစည်းမျဉ်း၊ ကျင့်ဝတ်၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းှင့် ကိုက်ညီေအာင်လုပ်
အနာဂတ် ေနာက်လိုက် future follower သည်  
 ဆိုးရွားတဲ့ ဒါမှမဟုတ် ဒုကြဖစ်ိုင်တဲ့ အေရးကိစ္စေတွြဖစ်ေပါလာမယ့် 
အလားအလာေတွက ုိ သိသသ ူ ည် အနာဂတ် ေနာက်လိုက်၊ Know the 
slippery slope-bad leaders who over time become more deeply 
အေြခအေန
embedded and more difficult to uproot
Situation
 ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်ြခင်း၊ အသိေပးပီး ဒါမှမဟုတ် မသိမသာ ခုခံ     
ကာကွယ်ြခင်းကဲ့သို့ နည်းဗျူဟာနဲ့ မဟာဗျူဟာေတွကို သိသူ၊ Know 
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
tactics and strategies such as cooperating, collaborating, co-opting, 
Communication
and overtly or covertly resisting
 ေခါင်းေဆာင်ေရွးမယ့်နည်းလမ်းေတွကို သိသူ၊ Know your options.
 တစ်စုံတစ်ခုလုပ်ရင် ေတွ့ ကုံရမယ့်စွန့်စားရမေတွကို သိသူ၊ တစ်စုံတစ် 
ရာကို မလုပ်ရင် ြဖစ်လာမယ့် စွန့်စားရမေတွကို သိသူ၊ Know the risk of 
doing something- and of doing nothing.
 ေခါင်းေဆာင်ရဲ့ ကိုယ်ကျင့်တရားစွမ်းရည် ကို ဆန်းစစ်ေပးနိုင်သူ၊ Check 
your moral compass.
အနာဂတ် ေနာက်လိုက် future follower သည်  
 ေနာက်လိုက်တစ်ဦးြဖစ်ေကာင်းကို သိသူ၊ Be aware of being a 
follower.
 သတင်းအချက်အလက်ရယူအေြခအေန
ိုင်သူ၊ Be informed.
Situation
 ေစ့စပ်ညှိင်းိုင်သူ၊ Be engaged.
 အမှီအခိုကင်းစွာ လုပ်ေဆာင်ိုင်သူ၊ Be independent.
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
 ေစာင့်ကည့်အစီရင်ခံိုင်သ ူ၊ Be a watchdog.
Communication
 အေြခအေန၊ ေခါင်းေဆာင်နဲ့ အြခားေနာက်လိုက်ေတွကို ဆန်းစစ် 
သုံးသပ်ိုင်သူ၊ Be prepared to analyze the situation, the leader, 
and the other followers. 
 အေြခအေန၊ ေခါင်းေဆာင်နဲ့ အြခားေနာက်လိုက်များကို အကဲြဖတ်ိုင်ဖ ို့
ကိုတင်ြပင်ဆင်ထားသူ၊ Be prepared to judge the situation, the 
leader, and the other followers.
အနာဂတ် ေနာက်လိုက် future follower သည်  
 မိတ်ဖက်ြပုလုပ်ဖို့၊ ေပါင်းစည်းေဆာင်ရွက်ဖို့ လမ်းဖွင့်ထားသူ၊ To open 
to allies and to forming coalitions.
 မတူညီမများအတွက် ကိုတင်ြပင်ဆင်ထားသူ၊ Be prepared to be 
different. အေြခအေန
Situation
 ရပ်တည်ချက်ခိုင်မာဖို့ ကိုတင်ြပင်ဆင်ထားသူ၊ Be prepared to take a 
stand.
ေြပာဆိ
 သင့်ကိုယ်သင် ကာကွယ ်ဖို့ ကိုဆုတင်
က်သြပင်
ွယ်ေဆ
ရး င်ထားသူ၊ Be prepared to 
Communication
defend yourself.
 ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးတည်းအေပါမဟုတ်ဘဲ အုပ်စုအေပါ သစ္စာရှိသူ၊ Be loyalty 
to the group, not to any single individual.
 အချန်ိ ကိုက်ြဖစ်မရဲ့ အေရးပါမကို သိသူ၊                                     
Know the importance of timing.
 ေခါင်းေဆာင်မအေကာင်းတရား ေလးရပ်-အဆက်
Four Factors Of Leadership
၃။ ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး (Communication) 
 စကားအရာနဲ့မဟုတ်တဲ့ ေြပာဆိ ုဆက်သွယ်ေရး က ေရှ့ေဆာင်တယ်၊ 
အေြခအေန
Situation
ဥပမာ၊ သင်က နမူနာြပေနထိုင်ရင် သင် မလုပ်လိုတဲ့အရာေတွကို သူတို့ 
ေတွ လိုက်မလုပ်ဖို့ ေြပာစရာမလိုေတာ့ေအာင် ေြပာဆိုဆက်သွယ်ပီး 
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
သား ြဖစ်မယ်၊ The nonverbal communication is leading.eg when you 
Communication
set example that communicates to your people that you would not 
ask them to perform anything that you would not be willing to do.  
 ေြပာဆိုဆက်သွယ်မဆ  ိုးရွားြခင်းဟာ 
ေခါင်းေဆာင်နဲ့ ေနာက်လိုက်အကား 
ဆက်ဆံေရးကို ထိခိုက်ေစတယ်။  Bad 
communication harm the relation between 
leader and employee. 
 ေခါင်းေဆာင်မအေကာင်းတရား ေလးရပ်-အဆက်
Four Factors Of Leadership
၄။ အေြခအေန (Situation) 
 အေကာင်းဆုံးလုပ်ေဆာင်ိုင်မအေြခအေန ယ့် နည်းလမ်းနဲ့ အေြခအေနတစ်ခုစီ 
Situation
အတွက် လိုအပ်တဲ့ ေခါင်းေဆာင်မစတိုင်လ်ကို ေရွးချယ်ဆုံးြဖတ်ိုင်ဖို့ 
တို့ရဲ့ ချင့်ချန်ိ နင်းဆမကို အသုံးြပုရမယ်၊  We must use our judgment 
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
to decide the best course of action and the leadership style needed 
Communication
for each situation.  

 အေြခအေနတစ်ခုမှာ တို့ေတွ အသုံးြပု 
ခဲ့တဲ့ နည်းလမ်းက တြခားေနရာမှာ 
အလုပ်ြဖစ်ချင်မှ ြဖစ်မယ်၊ What we do 
in one situation will not always work 
in another. 
 ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ Styles Of Leadership
အဓိက ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ သုံးမျုးရှ
ိ ိသည်-

အေြခအေန
Situation
 Authoritarian or autocratic 
အာဏာရှင်ပုံစံေခါင်းေဆာင်မ  ုဆက်သွယ်ေရး
ေြပာဆိ
Communication
 Participative or democratic  
    ပူးေပါင်းပါဝင်သည့်ေခါင်းေဆာင်မ 
 Delegative or Free Reign 
  တာဝန်လဲအပ်ေပးသည့်ေခါင်းေဆာင်မ
 ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ Styles Of Leadership -အဆက်
 အာဏာရှင်ပုံစံေခါင်းေဆာင်မ။  အာဏာသည် ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးတည်းအေပါ 
ဗဟိုြပုေနသည့်အတွက် အာဏာရှင်ပုံစံ ေခါင်းေဆာင်မကို ကျင့်သုံးသည့် 
အေြခအေန
Situation
ေခါင်းေဆာင်သည် ဆုံးြဖတ်ချက်က ို သူတစ်ဦးတည်းြပုလုပ်သည်၊ 
Autocratic- The authoritarian leader makes decisions alone as power is 
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
centralized in one person.  
Communication
 ဆုေပးြခင်း၊ အြပစ်ဒဏ်ကို ေကာက်ရွံ့ေစြခင်း နည်းလမ်းတို့ကို အသုံးြပုပီး 
အဆုံးအြဖတ်ကို အသက်သွင်းသည်၊ Decisions are enforced using 
rewards and the fear of punishment.  

 ဒီနည်းလမ်းက ကမ်းတမ်းပီး ပေရာ်ဖက်ရှင်နယ် 
မဆန်ဘူး၊ It is an abusive, unprofessional style 
called “bossing people around.’
 ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ Styles Of Leadership -အဆက်
 ပူးေပါင်းပါဝင်သည့်ေခါင်းေဆာင်မ တွင် ဆုံးြဖတ်ချက်ြပုလုပ်သည့် 
လုပ်ငန်းစဉ်၌ တစ်ဦး သို့မဟုတ် တစ်ဦးထက်ပိုသည့် ဝန်ထမ်းများ 
အေြခအေန
ပါဝင်သည်၊ Democratic – The participative leader include one or more 
Situation
employees in the decision making process.  
 ဆက်သွယ်ေြပာဆိုမသည် လွေြပာဆိ
တ်လုဆ ပ်သ ည်ွယ
က်သ ၊ လားရာနှ
်ေရး စ်ဖက်စလုံးကို 
Communication
အ ကံြပုေဆွးေနွးနိုင်သည်၊ Communication flow freely; suggestions are 
made in both directions.  
 ပူးေပါင်းပါဝင်ြခင်းြဖင့် အဖွဲ့ဝင်များကို အပီးအြပတ်
အဆုံးအြဖတ်အတွက် ကတိကဝတ် ြဖစ်ေစေရးကို 
အားေပးသည်၊ The participation encourages member 
commitment to the final decision. 
 ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ Styles Of Leadership -အဆက်
 တာဝန်လဲေပးသည့် ေခါင်းေဆာင်မ။  ဤေခါင်းေဆာင်မပုံစံသည် ေနာက် 
လိုက်များအား ဆုံးြဖတ်ခွင့်ေပးသည်။ Laissez-faire- The free-rein leader 
အေြခအေန
Situation
gives power to subordinates to make the decisions.  
 သို့ေသာ် အဆိုပါ ဆုံးြဖတ်ချက်အတွက် ေခါင်းေဆာင်တွင် တာဝန်ရှိေနဆဲ။ 
ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
However, the leader is still responsible for the decisions that are made.  
Communication
 ဝန်ထမ်းများက အေြခအေနကို သုံးသပ်ိုင်ရင် ဤေခါင်း
ေဆာင်မပုံစံကို သုံးိုင်သည်။ This is used when 
employees are able to analyze the situation. 
 လုပ်ပိုင်ခွင့်လဲေပးသည့်ပုံစံသည် ေယဘုယျအားြဖင့် 
အသုံးဝင်မ မရှိြဖစ်တတ်သည်။  Deligative style is 
generally not useful. 
ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ Styles Of Leadership -အဆက်

အေြခအေန
Situation

ေြပာဆိုဆက်သွယ်ေရး
Communication
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ 

Trait Theory 
စရိုက်လက္ခဏာသီအိုရီ
အေြခအေန
Situation

Behavioral Theory 
အမူအကျင့်သေြပာဆိ
ီအိုရီ ုဆက်သွယ်ေရး
Communication

Contingency Theory 
အေြခအေနအားြပုသီအိုရီ

Situational Theory 
အေနအထားအားြပုသီအိုရီ
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Trait Theory 
စရိုက်လက္ခဏာသီအိုရီ
အေြခအေန
Situation
 စရိုက်လကဏာချဉ်းကပ်မသည်  ေအာင်ြမင်ေသာ ေခါင်းေဆာင်များရဲ့ အဓိကစရိက
ု လ
် ကဏာ 
များကို  သတ်မှတ်သည့်    “မဟာလူသား” သေဘာတရားမှ  ေပါထွက်လာြခင်းြဖစ်သည်။  The
Trait approach arose from the “Great Man” theory as a way of identifying the key
characteristics of successful leaders.  
 အေရးပါတဲ့ေခါင်းေဆာင်စရိုက်လက္ခဏာေတွက  သီးြခားြဖစ်တည်ိုင်တဲ့အတွက်  အဲဒီလို 
စရိုက်လက္ခဏာရှိတဲ့လူေတွက ုိ ေခါင်းေဆာင်ေနရာမှာ ခန့်ထားနိုင်ဖို့  စုေဆာင်းြခင်း၊ ေရွးချယ် 
ြခင်းတို့ ြပုလုပ်ိုင်တယ်လို့ ဒီသီအိုရီက ယုံကည်တယ်။  It was believed that through this
theory critical leadership traits could be isolated and that people with such traits
could then be recruited, selected, and installed into leadership positions.
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Trait Theory   ဗိုလ်ေလာင်းေရွးချယ်ရန်  စံသတ်မှတ်ချက်များ 

စရိုက်လက္ခဏာသီအိုရီ ချမှတ်ရာ၌  ဒီသီအိုရီကို  တပ်မေတာ်များက  အသုံး 
အေြခအေန
ြပုကသည်။  This theory was common in the
Situation
military and is still used as a set of criteria
to select candidates for commissions.

ေခါင်းေဆာင်ဆိုတာ ေမွးရာပါလား?
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Behavioral Theory 
အမူအကျင့်သီအိုရီ
အေြခအေန
Situation
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာအမူအကျင့်သီအိုရီက  မဟာေခါင်းေဆာင်ေတွကို  ပျုးေထာင်
ိ ေပးလို့ရ 
တယ်  (ေမွးဖွားေပးလို့  မရဘူး)  ဆိုတဲ့  အယူအဆေပါမှာ  အေြခြပုတယ်။  These theories of
leadership are based upon the belief that great leaders are made, not born.  
 အမူအကျင့်ကို  အရင်းခံပီး  ေခါင်းေဆာင်များရဲ့  လုပ်ေဆာင်ချက်ေတွအေပါ  ဒီသီအိုရီက 
အေလးေပးတယ်။  ေခါင်းေဆာင်ေတွရဲ့  စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ  အရည်အေသွး  ဒါမှမဟုတ်  အတွင်း 
ပိုင်းအေြခအေနေတွကို  အာရုံမြပုဘူး။  Rooted in behaviorism, this leadership theory
focuses on the actions of leaders not on mental qualities or internal states.  
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်
 ဒီသီအိုရီအရ  သင်ယူြခင်း၊  ေလ့လာဆည်းပူးြခင်းြဖင့် 
Behavioral Theory 
အမူအကျင့်သီအိုရီ ေခါင်းေဆာင်ြဖစ်လာိုင်တယ်။  According to this
အေြခအေန
theory, people can learn to become leaders
Situation
through teaching and observation.  
 သင့်ေလျာ်တဲ့  အမူအကျင့်ကို  ကျင့်သုံးြခင်းြဖင့်  ေခါင်း 
ေဆာင်ေကာင်းတစ်ဦး  ြဖစ်လာိုင်တယ်လို့  အမူအကျင့် 
သီအိုရီချဉ်းကပ်မကဆိုတယ်။  The behavior approach
says that anyone who adopts the appropriate
behavior can be a good leader.  
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Behavioral Theory 
အမူအကျင့်သီအိုရီ
သီအိုရီနှစ်ခုအကား ြခားနားချက်
အေြခအေန
Situation
ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ 
အမူအကျင့်ေတွကို 
သင်ေပးလို့ရတယ်

Trait Theory 
စရိုက်လက္ခဏာသီအိုရီ

ေခါင်းေဆာင်ဆိုတာ 
ေမွးရာပါ၊ လုပ်ယူလို့ 
မရဘူး။
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Contingency Theory 
အေြခအေနအားြပုသီအိုရီ

 အုပ်စုလိုက် ေဆာင်ရွက်မက (အလုပ်ေစ့ေဆာ်မအရ၊ ဆက်ဆံေရးေစ့ ေဆာ်မအရပုံေဖာ်ိုင်တဲ့) 
ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ ေပါမူတည်တယ်။ 
 အုပ်စုလိုက်  ေဆာင်ရွက်မက  (ေအာက်မှာေဖာ်ြပထားတဲ့  အေကာင်းတရားသုံးခုအရ)  ြဖစ်ေပါ 
ိုင်တဲ့  အေြခအေနမျက်နှာသာေပးမအေပါမှာ မူတည်တယ်လို့  ဖီထ်လာမိုဒယ်က ယူဆတယ်။ 
Fiedler’s model assumes that group performance depends on: Leadership style,
described in terms of task motivation and relationship motivation. Situational
favorableness, determined by three factors:  
 က)  ေခါင်းေဆာင်-အဖွဲ့ဝင်ဆက်ဆံေရး၊  ေခါင်းေဆာင်ရဲ့  လက်ခံုင
ိ ်မအတိုင်းအတာ၊  အဖွဲ့ 
ဝင်များရဲ့ ေထာက်ခံမအတိုင်းအတာ၊ a) Leader-member relations-Degree to which
a leader is accepted and supported by the group members.  
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Contingency Theory 
အေြခအေနအားြပုသီအိုရီ

 ခ) အလုပ်ဖွဲ့စည်းမ၊ ရှင်းလင်းတဲ့ပန်းတိုင်များ၊ လုပ်ငန်းစဉ်များနဲ့  အလုပ်ကို  ဖွဲ့စည်းထားမ၊ 

သတ်မှတ်ထားမ  အတိုင်းအတာ၊  B) Task structure-  Extent to which the task is
structured and defined, with clear goals and procedures.  
 ဂ)  ရာထူးအာဏာ၊  ဆုေပး၊  ဒဏ်ေပးမမှတဆင့်  ငယ်သားများကို  ထိန်းချုပ်မယ့်  ေခါင်း 
ေဆာင်ရဲ့  စွမ်းေဆာင်ရည်၊  C) Position power-The ability of a leader to control
subordinates through reward and punishment.  

အုပ်စုလိုက် ေဆာင်ရွက်မက ဒီ 
အေကာင်းတရားသုံးခုအရြဖစ်ေပါတဲ့ 
အေြခအေနမျက်နှာသာေပးမအေပါမှာ 
မူတည်တယ်လို့ ဖီထ်လာမိုဒယ်က ယူဆတယ်။ 
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်
 လမ်းေကာင်း-ပန်းတိုင်သီအိုရီ။  ဒီသီအိုရီအရ  ေခါင်းေဆာင် 
Situational Theory 
အေနအထားအားြပုသီအိုရီ ေတွရဲ့  တာဝန်ဟာ  ပုဂ္ဂိုလ်ေရးနဲ့  အဖွဲ့အစည်းဆိုင်ရာ  ပန်း 
တိုင်ေအေြခအေန
တွရရှိဖို့  လက်ေအာက်ငယ်သားေတွရဲ့  ေစ့ေဆာ်မကို 
တိုးပွာSituation
းေစနိုင်တယ်၊  Path-Goal theory,  According to
path-goal theory, the leader’s  responsibility is to
increase subordinates’ motivation to attain
personal and organizational goal.  

 အေနအထားေပါမူတည်ပီး  ေအာက်ေဖာ်ြပပါ  ေခါင်းေဆာင်မပုံစံေတွကို  ကျင့်သုံးိုင်တယ်_A

person may do these by adopting a certain leadership style, according to the
situation: 
 ညန်ကားေစခိုင်းေခါင်းေဆာင်မ Directive leadership 
 ေထာက်ကူမေပးေခါင်းေဆာင်မ Supportive leadership 
 ပူးေပါင်းပါဝင်ေခါင်းေဆာင်မ Participative leadership 
 လုပ်ငန်းပီးေြမာက်မေရှ့ရေခါင်းေဆာင်မ Achievement-oriented leadership
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Situational Theory 
အေနအထားအားြပုသီအိုရီ
အေြခအေန
Situation
 ညန်ကားေစခိုင်းေခါင်းေဆာင်မ၊  ဒီေခါင်းေဆာင်မက  လက်ေအာက်ငယ်သားေတွကို  သူတို့ 
ဘာလုပေ
် ပးရမယ်ဆိုတာကို  တိတိကျကျ  ေြပာတယ်၊  ဒီလေ
ုိ ြပာရာမှာ  စီမံကိန်းေရးဆွဲြခင်း၊ 
လုပ်ငန်းစဉ်ဇယားေရးဆွဲြခင်း၊  ပီးေြမာက်ရမယ့်လုပ်ငန်းများ  သတ်မှတ်ြခင်း၊  အြပုအမူ  စံနန်း 
သတ်မှတ်ြခင်းဆိုင်ရာေတွ  ပါဝင်တယ်။  Directive leadership-it tells subordinates
exactly what they are supposed to do, which includes planning, making
schedules, setting performance goals and behavior standards.
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Situational Theory 
အေနအထားအားြပုသီအိုရီ
အေြခအေန
Situation
 ေထာက်ကူမေပးေခါင်းေဆာင်မ။  ဒီေခါင်းေဆာင်မက  လက်ေအာက်ငယ်သားေတွရဲ့  အဆင် 
ေြပသာယာမ၊ ပုဂ္ဂိုလ်ေရးလိုအပ်မေတွကို အေလးထားမြပုတယ်။ Supportive leadership-it
shows concern for subordinates’ well being and personal needs. 
 ပူးေပါင်းပါဝင်ေခါင်းေဆာင်မ။ အုပ်စုဖွဲ့ေဆွးေနွးတိုင်ပင်မ၊ အုပ်စုတွင်း သတင်းအချက်အလက် 
မေဝမေတွအေပါအေြခခံပီး  ဆုးံ ြဖတ်ချက်ချမှတမ
် က
 ိုြပုလုပ်တယ်။  Participative leader  -
ship - Decision making is based on group consultation and information I shared
with the group.
 ေခါင်းေဆာင်မဆိုင်ရာ သီအိုရီများ အဆက်

Situational Theory 
အေနအထားအားြပုသီအိုရီ
အေြခအေန
Situation
 လုပ်ငန်းပီးေြမာက်မေရှ့ရေခါင်းေဆာင်မ။  ဒီေခါင်းေဆာင်မက  အုပ်စုရဲ့  စွမ်းေဆာင်ရည်ကို 
ယုံကည်မရှိတဲ့အခါ  ြမင့်မားတဲ့လုပေ
် ဆာင်ချက်ေတွကို  ြဖစ်ေပါေစပီး  စိနေ
် ခါမများတဲ ့
ပန်းတိုင်ေတွကို  ချမှတ်ိုင်တယ်။ Achievement-oriented leadership-Challenging goals
are set and high performance is encouraged while showing confidence in the
groups’ ability.  
 Path-Goal Theory 
လမ်းေကာင်း-ပန်းတိုင်သီအိုရီ

Situational Theory  ေခါင်းေဆာင်ရဲ့ အလုပ်က ေနာက်လိုက်ဝန်ထမ်းေတွ 
အေနအထားအားြပုသီအိုရီ ရဲ့ စိတ်ေကျနပ်မနဲ့ အားထုတ်မကို တိုးြမင့်ေပးနိုင်ဖို့ပဲ၊ 
Leader’s job is to increase subordinate 
satisfaction and effort.
– အလုပ်ရည်မှန်းတဲ့ပန်းတိုင်ရရှိမအတွက် ေနာက်လိုက်ဝန်ထမ်းေတွကို 
ပုဂ္ဂိုလ်ေရးဆိုင်ရာ ချးေြမှ
ီ ာက်မ တိုးြမှင့်ေပးရမယ်၊ Increase personal 
payoffs to subordinates for work-goal attainment
– ဒီလို ချးေြမှ
ီ ာက်မေတွ လွယ်လွယ်နဲ့ ြပုလုပ်ေပးိုင်မယ့်လမ်းေကာင်းကို 
စီစဉ်ေပးရမယ်၊ Make the path to these payoffs easier to travel
• ချးြမှ
ီ င့်မယ့်အစီအစဉ်ကို အသိေပးရမယ်၊ Clarify it
• ဒီလို ချးြမှ
ီ င့်ရာမှာ  ကုံေတွ့ိုင်တဲ့ အတားအဆီးေတွကို ေလျာ့ချရမယ်၊ 
Reduce roadblocks and pitfalls
• ဝန်ထမ်းေတွ စိတ်ေကျနပ်ေ   စမယ့် အခွင့်အလမ်းေတွ တိုးြမှင့်ေပးရမယ်၊ 
Increase opportunities for personal satisfaction
 Path-Goal Theory 
လမ်းေကာင်း-ပန်းတိုင်သီအိုရီ
IF
The task is:
Frustrating, boring, stressful, 
structured, and routine
Supportive Leadership 
AND Style
(Person oriented)
Subordinates are:
Highly experienced and 
competent
Goal
IF (i.e., increased 
The task is: performance)
Interesting but ambiguous, 
nonstressful, unstructured, 
varied Directive Leadership 
AND Style
(Task oriented)
Subordinates are:
inexperienced

Adapted from Exhibit 11.5: 
Industry 4.0

အေြခအေန
Situation
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
ေခါင်းေဆာင်မပုံစံေြပာင်းလဲဖို့ လိုအပ်သည့် အချက် ၅ ချက်

အေြခအေန Younger men dynamic 
Situation companies are constantly 
emerging challenging market 
leaders. Leadership 4.0 means 
spotting and reacting quickly 
to new competition on the 
horizon.

Hierarchy opposes change the 
structures of today will not 
suit the companies of 
tomorrow. Leadership 4.0 
means flatter structures to 
free up decision- making and 
keep communication flowing. 
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
ေခါင်းေဆာင်မပုံစံေြပာင်းလဲဖို့ လိုအပ်သည့် အချက် ၅ ချက်

အေြခအေန Soon machines will be able to 
Situation control their own production 
and logistics. Leadership 4.0 
harnesses the talents of 
individuals to maximize on new 
technological advancements.

In present, we’re used to being 
constantly connected for the 
future we have to take another 
giant leap. Leadership 4.0 
optimizes hyper connectivity 
exploiting machinery that can 
make decisions without our 
intervention using the internet 
as the communication 
platform.
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
ေခါင်းေဆာင်မပုံစံေြပာင်းလဲဖို့ လိုအပ်သည့် အချက် ၅ ချက်

အေြခအေန
Situation

Managing change on this 
skill requires open and 
honest communication to 
offset fears of the future. 
Leadership 4.0 places 
transparency at the heart 
of any change project 
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
သည် မန်ေနဂျာများရဲ့ အခန်းကကို ဖွံ့ဖိုးေစနိုင်တယ်...

အေြခအေန
Situation

လက်ရှိကာလမှာ မန်ေနဂျာ ၁ဝ ေယာက်မှာ ၉ ေယာက်က သူတို့မှာ 
စီမံခန့်ခွဲဖို့ စွမ်းရည် မရှိဘူးလို့ ထင်ေနကတယ် 
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
အေြပာင်းအလဲကို လူေတွ ဘာေကာင့် ဆန့်ကျင်ကတယ်ဆိုတဲ့ 
အေကာင်းတရား ၅ ချက်ရှိတယ်.. 
အေြခအေန
၃၄ % က အဖွဲ့အစည်းအေပါ ယုံကည်မ 
Situation
မရှိလို့ အေြပာင်းအလဲကို ဆန့်ကျင်တဲ့ 
အေပါ Leadership 4.0 က 
ေခါင်းေဆာင်ေတွအေပါ 
ယုံကည်မရှိေစြခင်းြဖင့် 
ေြဖရှင်းေပးိုင်တယ်

၆၄ % က ဘာြဖစ်လာမယ်ဆိုတာကို 
ကိုတင်မသိိုင်လို့ အေြပာင်းအလဲကို 
ေကာက်ရွံ့ြခင်းအေပါ Leadership 4.0 
က လုပ်ငန်းအစီအစဉ်ေတွ ေရးဆွဲေစ 
ြခင်းြဖင့် ေြဖရှင်းေပးိုင်တယ်
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
အေြပာင်းအလဲကို လူေတွ ဘာေကာင့် ဆန့်ကျင်ကတယ်ဆိုတဲ့ 
အေကာင်းတရား ၅ ချက်ရှိတယ်.. 
အေြခအေန
၂၆ % က ဆုံးရံးမှာ ေကာက်ရွံ့လို့  Situation
အေြပာင်းအလဲ မလုပ်လိုတာကို 
Leadership 4.0 က ေခါင်းေဆာင် 
ေတွမှာ ခိုင်မာပီး ဗဟိုချက်ကျတဲ့ 
အေြမာ်အြမင်ရှိေစြခင်းြဖင့် 
ေြဖရှင်းေပးိုင်တယ်

၄၄ % က အေြပာင်းအလဲကေန 
ပုဂ္ဂိုလ်ေရးဆိုင်ရာ အကျုးခံ
ိ စားရဖို့ 
မရှိဘူးလို့ ယုံကည်ေနလို့ အေြပာင်း 
အလဲ မလုပ်လိုတာကို Leadership 4.0 
က လံ့ေဆာ်ေပးြခင်းြဖင့် ေြဖရှင်းေပး 
ိုင်တယ်
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
အေြပာင်းအလဲကို လူေတွ ဘာေကာင့် ဆန့်ကျင်ကတယ်ဆိုတဲ့ 
အေကာင်းတရား ၅ ချက်ရှိတယ်.. 
အေြခအေန
Situation

၂၄ % က အေြပာင်းအလဲေကာင့် 
အလုပ်လက်မဲ့ြဖစ်မှာကို စိုးရိမ်လို့ 
မေြပာင်းလဲလိုတာကို Leadership 4.0 
က ေခါင်းေဆာင်ေတွက အလုပ်အာမခံ 
ေပးမှာပဲဆိုတဲ့ ယုံကည်မကို 
ြဖစ်ေစြခင်းြဖင့် ေြဖရှင်းေပးိုင်တယ်
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ အေြပာင်းအလဲအတွက် ေဆာင်ရွက်ရမည့် အဆင့် ၆ ဆင့်

အေြခအေန
Situation

Analyze  the situation  Understand their behavior  Develop the skills for 

objectively  that needs to change first difficult conversations

Promote coaching culture  Address problem rather  Mutually agreed course of 

to enhance communi- than criticizing the  action establishing a new and 
cation with the team individual better way of working together
 Leadership 4.0/ Digital Leadership
ေခါင်းေဆာင်မပုံစံ ေြပာင်းလဲရာမှာ Head, Heart, Hand သုံးခုကို သုံးရမယ်

အေြခအေန
Situation
 Leadership Grid
9 1,9 9,9
High
8

Concern for People 7

5 5,5

Low 1 1,1 9,1

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Low High
Concern for Results
Adapted from Exhibit 11.2: Blake and Mouton: The Leadership Grid
 Charismatic Leadership

Attributes of Charismatic Leaders
• Need for power
• Impression management
• Self-sacrifice toward organization
• Innovative or unorthodox actions
• Ideals, values, lofty goals
• High expectations for followers
• Models desired behaviors
• Inspires followers
• Strong belief in own ideas
• High level of self-confidence

Adapted from Exhibit 11.10: Attributes of the Charismatic Leader
 Transformational Leadership

• Transformational leaders
– Leaders empower and coach followers
– Followers identify with the leader
– Motivate followers (to)
• Ignore self-interest
• Work for the larger good of the organization
• Achieve significant accomplishments
• Make major changes
 Transactional Leadership

• Transactional leadership
– More passive
– Emphasizes exchange or rewards or benefits for 
compliance with leader’s requests
– Appeals to followers’ self-interests to motivate their 
performance
 Transformation versus Transactional 
Leadership

Transformational  Transactional 
Leadership Leadership

Leader gains subordinates’  Inspiring, empowering,  Exchange of rewards 

compliance by: and coaching followers and benefits

Appeals focus on: Organizational and  Self-interest

“common good” interests

Type of planned change: Major organizational  Routine changes

change

Adapted from Exhibit 11.11: Transformation versus Transactional Leadership
အေြခအေန
Situation
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”
၁။ အကျင့်စာရိတ
ေအာက်ပါအချက် ၄ ချက်သည် အကျင့်စာရိတကို ပျက်စီးေစရာြဖစ်၏ -
(က) စိတ်ကီးဝင်ြခင်း၊ အေြခအေန
Situation
(ခ) အထီးကျန်ဆန်မကို နာကျင်စွာ ခံစားရြခင်း၊
(ဂ) မိမိကိုယ်ကို ထိခိုက်ေစိုင်ေသာ စွန့်စားမများကို လိုက်လံရှာေဖွြခင်း၊
(ဃ) သူတစ်ပါး သားမယားကို ြပစ်မှားြခင်း။
၂။ သဇာတိက္ကမ ရှိမ
(က) လူ့ဘဝကို ြမတ်ိုးပါ။ (ညဉ်းညူ၊ ြမည်တွန်၊ နာကျဉ်း၊ စိတ်ဓါတ်ကျ၊
သူတစ်ပါးအြပစ်တင်) ထိုသူနားကို မည်သူမှ မကပ်လိုပါ။
(ခ) လူတိုင်းကို ၎င်းတို့မှ အေကာင်းဆုံးဟု ထင်ြမင်ယူဆေစပါ။
(ဂ) ေမာ်လင့်ချက်ေပးပါ။
(ဃ) သင်ှင့်အတူ မေဝခံစားပါ။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်
သုံးသပ်ရန်
(က) မာန်မာန (က) အေကာင်းြမင်ပါ
အေြခအေန လုပ်ရန်
(ခ) လိပ်ြပာမလုံ  ေရှာင်ရန် (ခ)  မေဝခံစားပါ
Situation
(ဂ) သုန်သုန်မန်မန် ေနမ
ြပုြပင်ရန်
(ဃ) အဆိုးြမင်
၃။ ကတိတည်မ
(က) လက်ေဝှ့ထိုးသူ အတွက် လဲကျခဲ့သည်အေရအတွက်ထက် (၁)ကိမ်
ပိုထိုင်ြခင်း၊
(ခ) မာရသွန်ေြပးသူ အတွက် အားကုန်သွားသည့်တိုင် ေနာက်ထပ် (၁၀)မိုင်
ဆက်ေြပးိုင်ြခင်း၊
(ဂ) စစ်သည် (၁)ဦး အတွက် ေတာင်ကုန်း၏ အြခားတစ်ဘက်တွင် မည်သည့်
အရာေစာင့်ေနမှန်းမသိေသာ်လည်း ြဖတ်ေကျာ်ရဲြခင်း၊
(ဃ) ေခါင်းေဆာင် အထက်ပါအချက်များအားလုံးထက် သာလွန်ရေပလိမ့်မည်။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၄။ ဆက်သွယ်ေြပာဆိုတတ်မ
(က) ေြပာလိုသည့်စကား ရှင်းလင်းလွယ်ကူ။
အေြခအေန
(ခ) Situation
ပရိတ်သတ်ကို ေလ့လာပါ။ တစ်သားတည်း ြဖစ်ပါေစ။
(ဂ) အမှန်တရားကို ြပသပါ။
(ဃ) တုန့်ြပန်မကို အရယူပါ။
၅။ စွမ်းရည်ြပည့်ဝမ
(က) ေြခ(၁)လှမ်းပိုလှမ်း။
(ခ) တိုးတက်ေအာင် အမဲလုပ်ေနပါ။
(ဂ) အေကာင်းဆုံး “ စံ ” ြဖင့် ပီးေြမာက်ေအာင်ေဆာင်ရွက်ပါ။
(ဃ) ေမာ်လင့်ထားသည်ထက် ပို၍ စွမ်းေဆာင်ြပလိုက်ပါ။
(င) အြခားပုဂ္ဂိုလ်များကိုလည်း လံ့ေဆာ်အားေပးပါ။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၆။ သတိရှိမ
(က) ေခါင်းေဆာင်တစ်ဦးထံ၌ ရှိေသာသတိက ေနာက်လိုက်များ၏ ပါဝင်
အေြခအေန
ေဆာင်ရွက်လိုစိတ်ကို ြဖစ်ေပါေစသည်
Situation။
(ခ) ရဲရဲ ရင်ဆိုင်ပါ။
(ဂ) ရင်ဆိုင်ေတွ့ပီး စကားေြပာလိုက်ပါ။
၇။ ချင့်ချန်ိ နိုင်စွမ်းရှိမ
၈။ အာရုံစူးစိုက်မ
(က) ဦးစားေပးခွဲြခားသတ်မှတ်။
(ခ) အဓိက သာမည ခွဲြခား။
(ဂ) ခွန်အားေပါ ၇၀% စူးစိုက်။
(ဃ) အားနည်းချက် နယ်ပယ်အေပါ ၅ % သာ အာရုံစူးစိုက်။
(င) ပူးေပါင်း/ တာဝန်ခွဲေဝ။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၉။ ရက်ရက်ေရာေရာရှိမ
(က) ေပးကမ်းစွန့်ကဲတတ်ပါေစ။
အေြခအေန
(ခ) မိမိတတ်ကမ်း နားလည်ထားသမ အားလုံးကို သင့်တပည့်များအား ပို၍
Situation
ေတာ်ေသာ ေခါင်းေဆာင်များြဖစ်လာေရး ေပးဆပ်ပါ၊ ေပးအပ်ပါ။
၁၀။ စတင်တီထွင်တတ်မ
(က) အခွင့်ေကာင်းအခါေကာင်း တံခါးလာေခါက်သည်အထိ မေစာင့်နဲ့။
(ခ) လိုအပ်ဆ္ဒကိုသိ။
(ဂ) အလုပ်ြဖစ်ေအာင် တွန်းအားေပး။
(ဃ) ပို၍ စွန့်စား။
(င) Lesson / Learn လုပ်။
(စ) ပုံေသအေတွးအေခါကို ြပင်။
(ဆ) ေနာက်ထပ် (၁)လှမ်းတိုး။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၁၁။ နားေထာင်နိုင်မ
(က) ေခါင်းေဆာင် (၁)ဦး၏ နားသည် ြပည်သူတို့၏ အသံများြဖင့် ြမည်ဟီး
အေြခအေန
ေနရမည်။ Situation
(ခ) ေခါင်းေဆာင်တစ်ေယာက်သည် ကားချင်သည့်စကားသာမဟုတ်ဘဲ
ကားရန် လိုအပ်သည့်စကားများ ေြပာြပရန် ေနာက်လိုက်များအား
တွန်းအားေပးရမည်။
(ဂ) ငယ်သား/ေနာက်လိုက်
ေဖာက်သည်များ နားေထာင်ရန်
ပိုင်ဖက်များ
သင်၏ဆရာများ
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၁၂။ ဆနြပင်းြပမ
(က) ဆ္ဒြပင်းြပမသည် စွမ်းေဆာင်ိုင်မအတွက် ပထမေြခလှမ်း။
အေြခအေန
(ခ) ဆ္ဒြပင်းြပမသည် စိတ်ဓါတ်အ င်အားကို တိုးတက်ေစသည်။
Situation
(ဂ) ဆ္ဒြပင်းြပမက သင့်ကို ေြပာင်းလဲသွားေစသည်။
(ဃ) ဆ္ဒြပင်းြပမက မြဖစ်ိုင်ေသာကိစ္စတို့ကို ြဖစ်ိုင်သည်။
၁၃။ အြပုသေဘာ ထားရှိနိုင်မ
(က) သင်၏ စိတ်ေနစိတ်ထားသည် သင်၏ ေရွးချယ်မြဖစ်၏။
(ခ) သင်၏ စိတ်ေနစိတ်ထားက သင်၏လုပ်ေဆာင်ချက်များကို ြပဌာန်းေပး၏။
(ဂ) သင်၏တပည့်များသည် သင်၏စိတ်ေနစိတ်ထား၊သေဘာထား၏“မှန်”ြဖစ်၏။
(ဃ) သင့်ကိုသင် မှန်ကန်ေသာ အစားအစာေကးပါ။
(င) ေန့တိုင်း ရည်မှန်းချက် (၁)ခု ပီးေြမာက်ေအာင် လုပ်ပါ။
(စ) ိုင်ရမည်။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၁၄။ ြပဿနာေြဖရှင်းနိုင်မ
(က) သင်၏ ြပဿနာများကို ြပဿနာအြဖစ်မခံပါှင့်။
အေြခအေန
(ခ) ြပဿနာများကို ကိုတင်တွက ်ဆထားြခင်း။
Situation
(ဂ) အမှန်တရားကို လက်ခံ။
(ဃ) ြမင်ကွင်းကျယ်ကို ြမင်ြခင်း။
(င) တစ်ကိမ်လင် တစ်ခုကိုသာ ကိုင်တွယ်က၏။
(ဦးစားေပးေရွး၊ တစ်ခုပီး တစ်ခုလုပ)်
(စ) ရံးနိမ့်ေနချန်ိ မှာပင် ပန်းတိုင်ကို လက်မေလျာ့ပါှင့်။
(ဆ) ြပဿနာကို လိုက်ရှာပါ။
(ဇ) နည်းစနစ်ကို ေဖာ်ထုတ်ပါ။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၁၅။ ေပါင်းသင်းဆက်ဆံတတ်မ
(က)  ေခါင်းေဆာင် အေတွးအေခါ ဦးေှာက်ရှိပါေစ။ လူ့သဘာဝကို နားလည်။
အေြခအေန
- အရိုးခံသေဘာြဖင့် ချးမွ
ီ Situation
မ်းလိုက်ပါ။
-  ေမာ်လင့်ချက်များကို ေဖာ်ြပလိုက်ပါ။
- လမ်းညန်ြပလိုက်ပါ။
- ၎င်းတို့၏ လိုအပ်ချက်များကို အရင်ဆုံး ြဖည့်ဆည်းေပးလိုက်ပါ။
- ေအာင်ြမင်ေအာင် ကူညီလိုက်ပါ။
(ခ) ေခါင်းေဆာင်ှလုံးသားရှိပါေစ။ လူအများကို စာနာပါ။ ချစ်ခင်ပါ။
(ဂ) ေခါင်းေဆာင်တစ်ဦး၏ လက်အြဖစ် ဆန့်ထုတ်လိုက်ပါ။
လူအများကို ကူညီပါ။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၁၆။ တာဝန်ယူမ
အကယ်၍ သင်တာဝန်မယူပါက သင်သည် အဖွဲ့ကို ေခါင်းေဆာင်ိုင်လိမ့်မည်
အေြခအေန
မဟုတ်ေချ။ Situation
“ေခါင်းေဆာင်တစ်ဦးသည် ေနာက်ဆုံးတာဝန်ယူမကလွဲ၍ အြခားမည်သည့်
ကိစ္စကိုမဆို စွန့်လတ်၍ ရနိုင်ေပ၏”
ဂန်စီမက်ဆဝဲလ်
(စာေရးသူ)
(က) လုပ်ငန်းကို ပီးစီးေအာင် ေဆာင်ရွက်က၏။
(ခ) ေနာက်ထပ်ဆက်လုပ်ရန်အတွက် လိုလားက၏။
(ဂ) ၎င်းတို့၏ ထူးခန်မက တွန်းအားေပး၏။
(ဃ) ၎င်းတို့သည် အေြခအေနကို အေရးမထားဘဲ ပီးစီးေအာင် ေဆာင်ရွက်ေလ့
ရှိ၏။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်
၁၇။ လုံ ခုံစိတ်ချရမ
(က) အြခားသူများကို လုံ ခုံမေပးပါ။
(ခ) ငယ်သားများကို ပိုေပးပါ။ ပိုမယူရ။
အေြခအေန
(ဂ) ငယ်သားများကို ပိုေတာ်/တတ် ေအာင် လုပ်ေပး၊ အားေပးပါ။
Situation
(ဃ) အဖွဲ့အစည်းကိုလည်း မကန့်သတ်ဘဲ ေြမေတာင်ေြမှာက်ေပးပါ။
- သင့်အေကာင်းသင်သိပါေစ၊
- ဂုဏ်ယူစရာကိစ္စများကို လဲေြပာင်းေပးလိုက်ပါ၊
- အကူအညီအချု့ိ ရယူပါ။
၁၈။ ကိုယ်တိုင်စည်းကမ်းရှိမ
(က) ဦးစားေပးစာရင်းြပုစု။
(ခ) စည်းကမ်းရှိေသာ ဘဝ၏ေနထိုင်မပုံစံကို သင်၏ပန်းတိုင်အြဖစ်သတ်မှတ်။
(ဂ) သင်၏ ဆင်ေြခဆင်လက်များကို စိန်ေခါပါ။ ဖယ်ရှားပါ။
(ဃ) လုပ်ငန်းမပီးခင် ဆုမချရ။
(င) ရလဒ်အေပါမှာ အာရုံစိုက်။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်
၁၉။ အလုပ်အေကးြပုမ
“စစ်မှန်ေသာေခါင်းေဆာင်များက လူအများအြပားကို အလုပ်အေကးြပု၏”
ယူဂျင်ဘီ ဟာဘက်ကာ
အေြခအေန
Situation (စာေရးသူ)
“သင်၏ ရာထူးအဆင့်အတန်းထက် သင်၏ ငယ်သားများကို ပို၍ ချစ်ခင်ရမည်”
ဂန်စီမက်ဆဝဲလ်
(စာေရးသူ)
(က) ၎င်း၏ လုပ်ရပ်များတွင် အြခားပုဂ္ဂိုလ်များကို ေရှ့ဆုံးကထား၏။
(ခ) အလုပ်အေကးြပုရန် ယုံကည်မရှိ။
(ဂ) အြခားပုဂ္ဂိုလ်များကိုလည်း အလုပ်အေကးြပုရန် သိမ်းသွင်းြခင်း။
(ဃ) ၎င်း၏ ရာထူးအဆင့်ကို စိတ်အာရုံထဲတွင် မထားြခင်း။
(င) ေမတာထားပီး အလုပ်အေကးြပုပါ။
(စ) ေသးငယ်ေသာ အြပုအမူများကို ြပုလုပ်ေပးပါ။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၂၀။ သင်ယူနိုင်စွမ်းရှိမ
ေခါင်းေဆာင်မေပးိုင်ရန် အမဲတအေြခအေန
ေစ ဆည်းပူးေနပါေလ။
Situation
(က) “ပန်းတိုင်ေရာက်ပီ”ဟုဆိုသည့် သင်၏ ေရာဂါကို ကုစားပါ။
သင်သည် အစိမ်းေရာင်ြဖစ်ေနသ၍ ကီးထွားေနမည်။
ရင့်မှည့်သည်ဆိုသည်ှင့် တစ်ပိုင်နက် စတင်၍ ပုပ်သိုးစြပုေလပီ။
(ခ) သင်၏ ေအာင်ြမင်မကို အိုင်ယူပါ။
(ဂ) ြဖတ်လမ်းေရှာင်။
(ဃ) သင်၏ မာန်မာနှင့် အလဲအလှယ် ြပုလုပ်ပါ။
(င) အမှား (၁)ခုကို (၂)ခါ မလုပ်မိေစနဲ့။
 “ေခါင်းေဆာင်မအရည်အချင်း (၂၁) ချက်”အဆက်

၂၁။ အြမင်ကျယ်သည့် စိတ်ကူးရှိမ

အေြခအေန
(က) အြမင်ကျယ်ေသာ စိတ်ကူးသည် အတွင်းစိတ်မှသာ စတင်ြဖစ်ေပါလာ၏။
Situation
(ခ) အြမင်ကျယ်ေသာ စိတ်ကူးက သင်၏သမိုင်းကို ေရးေလသည်။

(ဂ) အြမင်ကျယ်ေသာစိတ်ကူးက အြခားပုဂ္ဂိုလ်များ၏ လိုအပ်ချက်ကို

ြဖည့်ဆည်းေပး၏။

(ဃ) အြမင်ကျယ်ေသာစိတ်ကူးက ရင်းြမစ်ပစ္စည်းများကို သင်ရှာေဖွရာတွင်

ကူညီမည်ြဖစ်၏။

- အလုပ်ကို စွဲစွဲမဲမဲချစ်ပီးမှ လုပ်ပါ။

- ဘယ်ေတာ့မှ အရံးမေပးပါနဲ့။
 “ေခါင်းေဆာင်ေတွ Personality ေကာင်းဖို့လိုတယ်” 

Personality ဆိုတာ လူတစ်ေယာက်ရဲ့

 အလုပ်အကိုင် (Professional)

 အဆင့်အတန်း (Role Status) တိုနဲ့ လိုက်ေလျာညီေထွစွာ၊ ယဉ်ေကျး 

သိမ်ေမွ့စွာ ဝတ်စားဆင်ယင် ေနထိုင် ြပုမူ ေြပာဆို ေဆာင်ရွက်ြခင်းကို

“Personality  ေကာင်းသည်” ဟု ဆိုသည်။ 
 “Personality  ေကာင်းေအာင် လုပ်ရန်”
၁။ နားေထာင်သူေကာင်း ြဖစ်ပါေစ။

1. Be a better listener.

၂။ စာများများဖတ်ပါ။ သင့်ရဲ့ စိတ်ဝင်စားမနယ်ပယ်ကို ချဲ့ထွင်ပါ။

2. Read more and extend your interests.

၃။ ဆက်ဆံေြပာဆိုသူေကာင်းတစ်ေယာက် ြဖစ်ပါေစ။

3. Be a good conversationalist.

၄။ ေြပာင်းလွယ်ြပင်လွယ်သည့် အထင်အြမင်ထားရှိတတ်ပါေစ။

4. Have a flexible opinion. 

၅။ မိတ်ေဆွသစ်များှင့် ေတွ့ဆုံပါ။

5. Meet new people. 
 “Personality  ေကာင်းေအာင် လုပ်ရန်” အဆက်
၆။ ကိုယ်ပိုင်ြဖစ်ပါေစ။

6. Be yourself.

၇။ ှစ်လိုဖွယ် သွင်ြပင်နဲ့ အြပုသေဘာေဆာင်သည့် စိတ်ထားရှိပါေစ။

7. Have a positive outlook and attitude.

၈။ ေ
  ပျာ်ေပျာ်ေနပါ။

8. Be fun and see the humorous side of life.

၉။ လူေတွကို ကူညီပါ။

9. Be supportive of others. 

၁၀။ ပူးေပါင်းေဆာင်ရွက်ပါ၊ ေလးစားစွာ ဆက်ဆံေဆာင်ရွက်ပါ။

10. Be integrity and treat people with respect. 
 တိကျရမယ်။
S Specific

တိုင်းတာိုင်ရမယ်။
M Measurable

ရယူိုင်စွမ်း ရှိရမယ်။
A
Achievable

လက်ေတွ့ကျရမယ်။
R Realistic

T
Time 
Limitation
အချန်ိ ကိုက် ေဆာင်ရွက်ိုင်ရမယ်။

Smart Working 

Hard Working
 “ေအာင်ြမင်ဖို့ ဘာအေရးကီးလဲ”
 သင်ယူမ၊ စဉ်ဆက်မြပတ် သင်ယူမ၊ Continuous Learning 
 Formal 
 Informal Learning၊ စာဖတ်ြခင်း၊ အဖက်ဖက်မှ ေလ့လာသင်ယူ
လိုက်စားြခင်း
 မသင်ယူတဲ့ေန့ ကျဆုံးဖို့ စတင်ြခင်းြဖစ်
 ေအာင်ြမင်ဖို့ အစီအစဉ်ဆွဲရန် ပျက်ကွက်ြခင်းဟာ ကျဆုံးမယ့်
အစီအစဉ်ြဖစ်
 ကိုတင်ြပင်ဆင်ြခင်း၊ ေအာင်ြမင်ရန် ကိုတင်ြပင်ဆင်ရန်
ပျက်ကွက်လင် Risk  များမည်၊ ကိုတင်ြပင်ဆင်ထားလင် Risk 
နည်းမည်
 အေရးေပါဆိုတာ မရှိ။
 ေခါင်းေဆာင်တစ်ဦးမှာ ဒီအရည်အချင်းေတွ ရှိဖို့လိုတယ်

 အချန်ိ စီမံခန့်ခွဲမ (Time Management) 
အေြခအေန
Situation
 ပဋိပကစီမံခန့်ခွဲမ (Conflict Management) 

 စွန့်စားရမစီမံခန့်ခွဲမ (Risk Management) 

 အေြပာင်းအလဲ စီမံခန့်ခွဲမ (Change Management) 
 ေအာင်ြမင်စွာ ေခါင်းေဆာင်နိုင်ဖို့ .... 
 သုံးသပ်မ မြပတ်ြပုလုပ်ပါ (ကိုယ့်ကိုကိုယ်၊ ကိုယ့်အဖွဲ့အစည်း 
ကိ)ု  (Review) 
အေြခအေန
 စဉ်ဆက်မြပတ် တိုးတက်ေအာင်  လုပ်ပါ၊ (Continuous 
Situation
Improvement ) 
 စိတ်ေကာင်းထားပါ  
 အြပုသေဘာေတွးေခါပါ (Positive Thinking) 
 ကျန်းမာေရး ဂရုစိုက်ပါ 
 ြပင်းြပတဲ့ဆ္ဒ/ ဝီရိယရှိပါ
 အဂတိကင်းပါ 
 သီလေစာင့်ထိန်းပါ
ကျမ်းကိုးစာရင်း
 MPO699 MANAGING PEOPLE IN ORGANIZATION- TOPIC 08 –
SHARPENING YOUR LEADERSHIP SKILLS
 Industry 4.0 and Change ‐ Festo Training and Consulting 
(https://www.youtube.com/watch?v=Bo2bu3C6xW8
https://www.youtube.com/watch?v=h_W1D0khC‐M)
 From book of leadership by Richard L.Draft, Craig M.Watson
 Presentation on Leadership, Ritu
 Internet sources.