Soru 1

Yukarıda verilen içten yanmalı motorda biyel kolu uzunluğu 450mm, biyel kolu kütlesi 2kg
verilmiştir. Piston kütlesi 2.5kg , silindir çapı 115mm verilmiştir. Motor devri 1000 d/d için
piston basıncı alt ölü noktada 2 MPa verilmiştir. Kranka uygulanması gereken tork miktarını
bulunuz?

Cevap: Kütle indirgeme yöntemi kullanılarak öncelikle A ve B noktasındaki kütleler

belirlenir.
MA=Mbiyel x 300/450=2x300/400=1.33kg
MB=Mbiyel-MA=0.666 kg

MBTOP=MB+MP=0.666+2.5=3.166kg

Atalet sebebiyle B noktasında oluşan sarsma kuvveti

m= MBTOP r=150mm ω=2.pi.n/60=2. 3.14.1000/60 , ϴ=40°

n=l/r=450/150=3
l=450mm Fb=4290.6 N

Piston üstündeki kuvvet Fp=2 x pi x 1152/4=20773.8N

F= Fp-Fb
Bu kuvvetten dolayı krankta oluşan tork miktarı

T=2004.7Nm
Ref (https://pdf4pro.com/view/chapter-2-dynamic-force-analysis-4aa116.html)

Soru 2
Şekilde içten yanmalı motor tork değişimi verilmiştir. Motorun ortlama hızı 3000d/d ise
sistemdeki hız düzgünsüzlüğünü %5 kabul ederek volanın atalet momentini hesaplayınız?

Cevap
E1=-15J , E2=E1+280=265J , E3=E2-102=163J, E4=E3+35=198J, E5=E4-92=106J
E6=E5+34=140 J , E7=E6-150=-10J, E8=E7+20=10J, E9=E8-10=0J

Kinetik enerji değişimi Ek=Emax-Emin=265-(-15)=280J

Burada hız düzgünsüzlük katsayısı Cs=0.05 (%5)

ort=2.pi.n/60=2x3.14x3000/60=314.16 r/s

Iv=0.057 kgm2
Ref (Teori ve Problemlerle Makine Dinamiği Prof.Dr. Mehmet Botsalı 3.Basım Nobel
Yayınevi)
Soru 3

Şekildeli sistemde motor devri 900 d/d Volan devri 150 d/d, krank devri 30 d/d verilmiştir.
Şekildeki eksantrik presde dakikada 30 pul kesilmektedir.Kesilen pul çapları 32 mm
kalınlıkları 8mm ‘dir.Kesme işlemi 2s lik periyodta 0.3s içerisinde. Çelik plaka kesme
mukavemeti 350Mpa, Pres hız düzgünsüzlüğü 0.05 alınacaktır.
a. Volan kullanılmasaydı motor gücü ne kadar olurdu?
b. Volan kullanıldığında motor gücü ne kadar olur?
c. Volanın atalet momentini bulunuz?
Cevap

a. Kesme kuvveti Fmax= Kesme mukavemeti x Kesme Alanı,

Fmax=350 x pi x d x t = 350 x 32 x pi x 8=281486N

Kesme İşi= W =1/2 x Fmax x t= ½ x 281486 * 0.008 =1126 J

Motor kesme işlemeni 0.3 sn de tamamlayabilecek güçte olması gerekir. Bu sebeple

Motor gücü: N:1126 / 0.3=3.75 kW çıkar

 b. Volan eklendiğinde kesme işlemi için 2sn periyod içerisinde enerji toplanabilir bu
yüzden motor gücü düşer, bu durumda motor gücü

N=1126/2=0.56 kW çıkar.

c. Volan atalet momenti

Volanın ortalama hızı 150 d/d = 2.pi.150/60=15.7 r/s

Cs=0.05

Emax= 1167 J

Emin=0.3 snlik periyottaki enerji=1167 . 0.3/2=169J

Ek=Kinetik enerji değişimi=1167-169=957J

957=Iv x 0.05 x 15.72 Volan atalet momenti=Iv=77.7 kgm2

Ref (Teori ve Problemlerle Makine Dinamiği Prof.Dr. Mehmet Botsalı 3.Basım Nobel
Yayınevi)