SDB Works November - Amharic

የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት
ሇግንባታ ሥራዎች ግዥ የሚውሌ

መዯበኛ የጨረታ ሰነዴ
ብሔራዊ ግሌጽ ጨረታ
የሚገዛው ዕቃ/ተያያዥ አገሌግልት:- [የግንባታ ስራዎች ግዥ አጠቃሊይ መግሇጫ ይግባ]
የግዥው መሇያ ቁጥር:- [የግዥው መሇያ ቁጥር ይግባ]
የፕሮጀክቱ ስም:- [የፕሮጀክቱ ስም ይግባ ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
የጨረታ ሰነደ የወጣበት ቀን:-

[ቀን ይግባ]
አዱስ አበባ ወር ዓ.ም
መዯበኛ የጨረታ ሰነዴ - ሇግንባታ ሥራዎች ግዥ - በመንግስት ግዥና ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ የተዘጋጀ - 2006 ዓ. ም.
የጨረታ ሰነዴ
ማውጫ
ምዕራፌ 1: የጨረታ ሥነ-ሥርዓት .............................................................................. I

ክፌሌ 1: የተጫራቾች መመሪያ ................................................................................. I
ክፌሌ 2: የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ .............................................................. II
ክፌሌ 3፡ የጨረታዎች የግምገማ ዘዳና መስፇርቶች ................................................. III
ክፌሌ 4: የጨረታ ቅፆች .......................................................................................... IV
ክፌሌ 5፡ በጨረታው መሳተፌ የሚችለ ሀገሮች (ብቁ ሀገሮች) .................................... V
ምዕራፌ 2: የፌሊጏቶች መግሇጫ ............................................................................ VI
ክፌሌ 6: የፌሊጏቶች መግሇጫ ................................................................................. VI
ምዕራፌ 3: ውሌ .................................................................................................... VII
ክፌሌ 7: አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ...................................................................... VII
ክፌሌ 8፡ ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ..............................................................................VIII
ክፌሌ 9፡ የውሌ ቅፆች ............................................................................................. IX
ምዕራፌ 1: የጨረታ ሥነ-ሥርዓት
ክፌሌ 1: የተጫራቾች መመሪያ
ማውጫ
ሀ. ጠቅሊሊ .....................................................................................................................1
1. መግቢያ .................................................................................................................. 1
2. የገንዘብ ምንጭ ....................................................................................................... 2
3. አጭበርባሪነት፣ ሙስናና አቤቱታ የሚታይበት ሥርዓት ............................................ 2
4. ተቀባይነት ያሊቸው ተጫራቾች ............................................................................... 4
5. ተቀባይነት ያሊቸው ማቴሪያልች፤ መሳሪያዎችና አገሌግልቶች ................................. 6
6. የጥቅም ግጭቶች ..................................................................................................... 6
ሇ. የጨረታ ሰነዴ ይዘት ................................................................................................7
7. የጨረታ ሰነዴ ......................................................................................................... 7
8. በጨረታ ሰነድች ሊይ ስሇሚዯረግ ማሻሻያ................................................................. 8
9. የጨረታ ሰነድች ማሻሻሌና መሇወጥ ......................................................................... 9
10. የቅዴመ-ጨረታ ስብሰባ (ኮንፇረንስ) እና ሳይት ጉብኝት........................................ 9
ሐ. የጨረታ አዘገጃጀት................................................................................................ 10
11. በጨረታ የመሳተፌ ወጪ ................................................................................... 10
12. የጨረታ ቋንቋ ................................................................................................... 10
13. የጨረታ ዋጋዎችና ቅናሾች ................................................................................ 10
14. የጨረታ ዋጋ የሚቀርብባቸው የገንዘብ አይነቶች ................................................. 12
15. የተጫራቾች ሙያዊ ብቃትና አቅም ................................................................... 12
16. የተጫራች የቴክኒክ ብቃት፣ ክህልትና ሌምዴ ..................................................... 13
17. የተጫራቾች የፊይናንስ አቅም ........................................................................... 14
18. ሽሙር ማህበር ወይም ጊዜያዊ ጥምረት .............................................................. 14
19. አማራጭ ጨረታዎች ......................................................................................... 15
20. ጨረታዎች ፀንተው የሚቆዩበት ጊዜ ................................................................... 16
21. የጨረታ ዋስትና ................................................................................................ 16
22. ከመጫረቻ ሰነዴ ጋር መቅረብ ያሇባቸው ሰነድች ................................................ 18
23. የጨረታ ቅፆችና አቀራረብ ................................................................................. 19
መ. የጨረታ አቀራረብና አከፊፇት .............................................................................. 20
24. የጨረታ ሰነዴ አስተሻሸግና ምሌክት አዯራረግ .................................................... 20
25. የጨረታ ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብ.............................................................................. 21
26. ዘግይተው የሚቀረቡ ጨረታዎች ........................................................................ 21
27. ጨረታዎችን መሰረዝ፣ መተካትና ማሻሻሌ .......................................................... 21
28. የጨረታ አከፊፇት ............................................................................................. 22
I/IX
ሠ. ጨረታዎችን መገምገምና ማወዲዯር ....................................................................... 23
29. ምስጢራዊነት .................................................................................................... 23
30. የማብራሪያ ጥያቄ አቀራረብ ............................................................................... 23
31. ተቀባይነት ያሊቸው ጨረታዎች .......................................................................... 24
32. የጨረታዎች አሇመጣጣምና ግዴፇቶች ............................................................... 25
33. አጠራጣሪ የጨረታ ዋጋዎችና የስላት ስህተቶች.................................................. 25
34. ሌዩ አስተያየት (MARGIN OF PREFERENCE) ........................................................ 26
35. የጨረታ ገንዘቦችን ወዯ አንዴ አይነት ገንዘብ ስሇመሇወጥ ................................... 26
36. የመጀመሪያ ዯረጃ የጨረታ ግምገማ ................................................................... 27
37. ከህጋዊነት፣ ፕሮፋሽናሌ፣ ቴክኒካሌና ፊይናንሺያሌ አንፃር የጨረታዎች
ተቀባይነት አወሳሰን ........................................................................................... 28
38. ጨረታዎችን ስሇመገምገም ................................................................................. 31
39. ጨረታዎችን ስሇማወዲዯር ................................................................................. 32
40. የዴህረ-ብቃት ግምገማ ....................................................................................... 32
41. ጨረታዎችን ስሇመቀበሌ ወይም ውዴቅ ስሇማዴረግ ........................................... 33
42. ዴጋሚ ጨረታን ስሇማውጣት ............................................................................. 33
ረ. ውሌ ስሇመፇፀም .................................................................................................... 33
43. የአሸናፉ ተጫራች መምረጫ መስፇርቶች ........................................................... 33
44. ከውሌ በፉት የግዥውን መጠን ስሇመሇወጥ ......................................................... 34
45. የጨረታ ውጤትና አሸናፉ ተጫራችን ስሇማሳወቅ ............................................... 34
46. የውሌ አፇራረም ................................................................................................ 35
47. የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና ................................................................................... 35
I/IX
ክፌሌ 1: የተጫራቾች መመሪያ
ሀ. ጠቅሊሊ
1. መግቢያ
1.1 በጨረታው ዝርዝር መረጃ ሰንጠረዥ (ጨ.ዝ.መ.ሰ) የተጠቀሰው የመንግሥት

አካሌ ግዥውን የሚፇፀመው በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ
መንግሥት የግዥ አፇፃፀም ሕጏችና መመሪያዎች መሠረት ይሆናሌ፡፡ ይህ
መንግሥታዊ አካሌ የግንባታ ሥራዎች ግዥ ሇመፇፀም ሥሌጣንና ኃሊፉነት
ተሰጥቶታሌ፡፡ በመሆኑም ይህ ግዥ የሚፇፀመው በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ
ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት የግዥና ንብረት አስተዲዯር አዋጅና
የአፇፃፀም መመሪያ፣ እንዱሁም በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሰነዴ ሊይ
በተጠቀሰው የግዥ ዘዳ መሠረት ይሆናሌ፡፡
1.2 በዚህ የጨረታ ሰነዴና በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሰንጠረዥ ውስጥ በተካተተው
አጠቃሊይ መግሇጫ መሰረት ግዥ ፇፃሚው አካሌ በግንባታ ሥራዎች ጨረታ
ሊይ ሇመሳተፌ ፌሊጏት ያሊቸው ተወዲዲሪዎችን ይጋብዛሌ፡፡ የግንባታ
ሥራዎቹ ዝርዝር ሁኔታ በተሇይ በክፌሌ 6 በተቀመጠው የፌሊጏቶች
መግሇጫና በዚሁ የጨረታ ሰነዴ ውስጥ የተመሇከተው ይሆናሌ፡፡
1.3 እያንዲንደ ተጫራች በግለ አንዴ ጨረታ ብቻ ወይም ከላሊ አጋር ጋር

በመሆን በሽርክና ጨረታውን ማቅረብ ይችሊሌ፡፡ ሆኖም በተፇቀዯ አማራጭ
ጨረታ መሌክ ወይም በንዐስ ኮንትራክተርነት ካሌሆነ በስተቀር ከአንዴ በሊይ
በሆነ ጨረታ የሚሳተፌ ተጫራች ውዴቅ ይዯረጋሌ፡፡
1.4 የግዥው መሇያ ቁጥርና የጨረታ ሰነደ የልት (lot) ዝርዝር በጨረታ ዝርዝር
መረጃ ሰንጠረዥ ውስጥ ቀርቧሌ፡፡ የጨረታ ጥሪ የቀረበው ሇአያንዲነደ ልት
ከሆነ ተጫራቹ ሇአንዴ ልት (lot) ወይም ሇብዙ ልቶች (lots) ወይም ሇሁለም
ልቶች መጫረት ይችሊሌ፡፡ እያንዲንደ ልት (lot) የራሱ የሆነ ውሌ
የሚኖረው ሲሆን ሇእያንዲንደ የብዙ ምዴብ የተጠየቀው መጠን ወይም
መጠኖች ከፊፌል ማቅረብ አይፇቀዴም፡፡ ተጫራቹ ሇእያንዲንደ ልት (lot)
የተጠየቀውን ሙለ መጠን ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
1.5 ይህ ክፌሌ 1 የተጫራቾች መመሪያ ተጫራቾች የጨረታ ሰነዲቸውን በምን

መንገዴና ምን ምን ሁኔታዎችን አሟሌተው ማቅረብ እንዲሇባቸው ሇመጠቆም
ዓሊማ የተዘጋጀ እንጂ የጨረታው የውሌ አካሌ አይዯሇም፡፡
1.6 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታ የመቀበሌ ግዳታ የሇበትም። ውሌ ከመስጠቱ

በፉት በማንኛውም ጊዜ ጨረታውን የመሰረዝ መብቱ የተጠበቀ ነው። ይህንን
በማዴረጉ ምንም አይነት ተጠያቂነት የሇበትም፡፡
1/34
1.7 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ባወጣው ጨረታ ምክንያት ከተጫራቾች የቀረቡትን
የመጫረቻ ሰነድች የመያዝ መብቱ የተጠበቀ ነው፡፡ በመሆኑም ዘግይተው
የዯረሱ ጨረታዎች ካሌሆኑ በስተቀር ተጫራቾች ያቀረቡትን ጨረታ
እንዱመሇስሊቸው የመጠየቅ መብት የሊቸውም፡፡
1.8 አንዴ ተጫራች ጨረታ በሚያቀርብበት ጊዜ በጨረታ ሰነደ የተመሇከቱትን

የግዥ ሥነ-ሥርዓቶችና ሁኔታዎች ያሇምንም ገዯብ እንዯተቀበሇ ይቆጠራሌ፡፡
ስሇሆነም ተጫራቾች የመጫረቻ ሰነዴ ከማቅረባቸው በፉት በጨረታ ሰነደ
ውስጥ የተመሇከቱትን መመሪያዎች፣ ቅፆች፣ የውሌ ሁኔታዎችና የፌሊጏት
ዝርዝሮች በጥንቃቄ ሉመረምሩዋቸው ይገባሌ፡፡ በጨረታ ሰነደ ሊይ
የተጠየቁት መረጃዎችና ሰነድች ተሟሌተው በተሰጠው የጊዜ ገዯብ ካሌቀረቡ
ጨረታው ተቀባይነት ሊያገኝ ይችሊሌ፡፡ የጨረታ ሰነደን አስመሌክቶ
የሚቀርብ ማንኛውም ቅሬታ ተቀባይነት አይኖረውም፡፡
1.9 በግዥ ፇፃሚው አካሌና በተጫራቾች መካከሌ የሚኖረው ግንኙነት በጽሑፌ

ብቻ ይሆናሌ፡፡ በዚሁ የጨረታ ሰነዴ መሠረት “በጽሑፌ” ሲባሌ በጽሑፌ
የተሊከው መሌእክት መዴረሱን የሚያስረዲ ማስረጃ መያዝን ይጠይቃሌ፡፡
2. የገንዘብ ምንጭ
2.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በክፌሌ 6 የፌሊጏቶች መግሇጫ ውስጥ የተመሇከተውን

ግዥ ሇመፇፀም የሚያስችሌ የተፇቀዯ (የፀዯቀ) በጀት ሉኖረው ይገባሌ፡፡
በዚህ የጨረታ ሰነዴ አማካኝነት በተፇቀዯው ገንዘብ ውሌ ሇመግባትና
ግዥውን ሇመፇፀም አስቧሌ፡፡
2.2 ክፌያዎች የሚፇፀሙት በቀጥታ በግዥ ፇፃሚው አካሌ ሲሆን ተፇፃሚነቱም

በግዥው ውሌ በተጠቀሱት የክፌያ ቃልችና ሁኔታዎች መሠረት ይሆናሌ፡፡
3. አጭበርባሪነት፣ ሙስናና አቤቱታ የሚታይበት ሥርዓት
3.1 የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት (ካሁን በኋሊ

“መንግሥት“ እየተባሇ የሚጠራው) በመንግሥት ግዥና ንብረት አስተዲዯር
ኤጀንሲ (ካሁን በኋሊ “ኤጀንሲ“ እየተባሇ የሚጠራው) የሚወከሌ ሲሆን፤ ግዥ
ፇፃሚ አካሊትና ተጫራቾች በግዥ ሂዯት ወቅትና በውልች አፇፃፀም ወቅት
የሥነ-ምግባር ዯንቦችን በፌተኛ ዯረጃ እንዱያከብሩ ይጠበቅባቸዋሌ፡፡
በዚሁ ፖሉሲ መሠረት መንግሥት፦
(ሀ) ከሊይ በአንቀፅ 3 ሊይ ሇተመሇከተው አፇፃፀም ሲባሌ ሇሚከተለት ቃሊት

ቀጥል የተመሇከተውን ፌች ይሰጣሌ፡፡
2/34
I. “የሙስና ዴርጊት” ማሇት የአንዴን የመንግሥት ባሇሥሌጣን በግዥ
ሂዯት ወይም በውሌ አፇፃፀም ወቅት በቀጥታ ወይም በተዘዋዋሪ
መንገዴ ሇማባበሌ (ሇማማሇሌ) በማሰብ ማንኛውንም ዋጋ ያሇው ነገር
መስጠት፣ ወይንም እንዱቀበሌ ማግባባት ማሇት ነው፡፡
II. “የማጭበርበር ዴርጊት” ማሇት ያሌተገባን የገንዘብ ወይም ላሊ ጥቅም

ሇማግኘት፣ ወይም ግዳታን ሊሇመወጣት በማሰብ የግዥ ሂዯቱንና
የውሌ አፇፃፀሙን በሚጏዲ መሌኩ ሀቁን በመሇወጥና አዛብቶ
በማቅረብ ሆን ተብል ወይም በቸሌተኝነት የሚፇፀም ዴርጊት ነው፡፡
III. “የመመሳጠር ዴርጊት” ማሇት ሁሇት ወይም ከሁሇት በሊይ የሆኑ

ተጫራቾች የግዥ ፇፃሚው አካሌ እያወቀም ሆነ ሳያውቀው
በመመሳጠር ውዴዴር አሌባና ተገቢ ያሌሆነ ዋጋን መፌጠር ማሇት
ነው፡፡
IV. “የማስገዯዴ ዴርጊት” ማሇት በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ መንገዴ

የሰዎችን አካሌና ንብረት በመጉዲትና ሇመጉዲት በማስፇራራት
በግዥ ሂዯት ውስጥ ወይም በውሌ አፇፃፀም ጊዜ ያሊቸውን ተሳትፍ
ማዛባት ማሇት ነው፡፡
V. “የመግታት (የማዯናቀፌ) ዴርጊት” ማሇት:-
 ሇምርመራ ጉዲይ በፋዳራሌ ስነ-ምግባርና ፀረ-ሙስና ኮሚሽን፣

በፋዳራሌ ኦዱተር ጀነራሌና በመንግሥት ግዥና ንብረት
አስተዲዯር ኤጀንሲ ወይም በኦዱተሮች የሚፇሇጉ
መረጃዎችን በማጥፊት፣ በማስፇራራትና ጉዲት በማዴረስ
መረጃዎችን እንዲይታወቁ በማዴረግ፣ የምርመራ ሂዯቶችን
መግታት ወይም ማዯናቀፌ ማሇት ነው፡፡
 የዚህ መዯበኛ የጨረታ ሰነዴ አካሌ በሆነው የተጫራቾች

መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 3.5 ሊይ የተመሇከቱትን የቁጥጥርና
የኦዱት ሥራዎች ማዯናቀፌ ከመግታት ዴርጊት ጋር አብሮ
የሚታይ ይሆናሌ፡፡
(ሇ) በአሸናፉነት የተመረጡ ተጫራቾች በራሳቸው ወይም በተወካያቸው

አማካኝነት የሙስናና የማጭበርበር፣ የማሴር፣ የማስገዯዴና
የመግታት/ማዯናቀፌ ዴርጊት በጨረታው ሂዯት ወቅት ከፇፀሙ
ከጨረታው ይሰረዛለ፡፡
(ሐ) ተጫራቾች በማንኛውም የጨረታ ሂዯት ጊዜ ወይም በውሌ አፇፃፀም

ወቅት በሙስና፣ በማጭበርበር፣ በመመሳጠር፣ በማስገዯዴና በማዯናቀፌ
ተግባር ተካፊይ መሆናቸው ከተረጋገጠ ሇተወሰነ ጊዜ በመንግሥት ግዥ
3/34
ተካፊይ እንዲይሆኑ ይታገዲለ፡፡ የታገደ ተጫራቸች ዝርዝር ከኤጀንሲው
ዴረ-ገፅ http://www.ppa.gov.et ሊይ ማግኘት ይቻሊሌ፡፡
3.2 ከሊይ በንዐስ አንቀጽ 3.1 ሊይ ከተጠቀሰው ጋር በተያያዘ የግዥ ፇፃሚ አካለ
ወይም ተጫራቹ ወይም የተጫራቹ ተወካይ በአገሌግልት ግዥ ወይም በውሌ
አፇፃፀም ወቅት በሙስና ወይም በማጭበርበር ወይም በመሳሰለት ዴርጊቶች
መሳተፊቸው ከተረጋገጠ/ከታወቀ ግዥ ፇፃሚው አካሌ የአገሌግልት ግዥ
ውለን ሉያቋርጥ ይችሊሌ፡፡
3.3 የጨረታውን ውጤት ባሌተገባ ሁኔታ ሇማስቀየር በማሰብ ሇግዥ ፇፃሚው

አካሌ ባሇሥሌጣን ወይም ሇግዥ ሠራተኛ ማማሇያ የሰጠ ወይም ሇመስጠት
ጥያቄ ያቀረበ ተጫራች ከጨረታው እንዱሰረዝ ይዯረጋሌ፡፡ በላልች
የመንግሥት ግዥዎችም እንዲይሳተፌ ይዯረጋሌ፡፡ ያስያዘው የጨረታ
ዋስትናም ይወረሳሌ፡፡
3.4 ተጫራቾች በሙስናና በማጭበርበር ጉዲይ ሊይ የተመሇከቱትን ሁኔታዎች

መቀበሊቸውን በጨረታ ማቅረቢያ ሰነዲቸው ሊይ ማመሌከት ይኖርባቸዋሌ፡፡
3.5 ከዚህ ውሌ አፇፃፀም ጋር በተያያዘ የአቅራቢዎች የሂሳብ ሰነድች ኤጀንሲው

በሚመዴባቸው ኦዱተሮች እንዱመረመሩና ኦዱት እንዱዯረጉ ኤጀንሲው
የመጠየቅ መብት አሇው፡፡
3.6 በመንግስት የግዥ አዋጅና መመሪያ መሠረት አንዴ ተጫራች ከጨረታ

አፇፃፀም ሂዯት ጋር በተያያዘ የግዥ ፇፃሚው አካሌ አዋጁንና መመሪያውን
የጣሰ ከመሰሇውና ቅር ከተሰኘ አፇፃጸሙ አንዯገና እንዱታይሇት ወይም
እንዱጣራሇት ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ የበሊይ ሀሊፉ አቤቱታውን የማቅረብ
መብት አሇው። ተጫራቹ ቅሬታ ያስከተሇበትን ዴርጊት ባወቀ ወይም
ሉያውቅ ይገባ ከነበረበት ቀን ጀምሮ በሚቆጠር በአምስት የስራ ቀናት ውስጥ
ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ የበሊይ ሀሊፉ አቤቱታውን በፅሑፌ ማቅረብ
ይኖርበታሌ፡፡ የግዥ ፇፃሚው አካሌ የበሊይ ኃሊፉ በአስር የስራ ቀናት ውስጥ
ውሳኔ ካሌሰጠ ወይም ተጫራቹ በተሰጠው ውሳኔ ካሌረካ ውሳኔ ከተሰጠበት
ቀን ጀምሮ በሚቆጠር ባለት አምስት የስራ ቀናት ውስጥ አቤቱታውን
ሇቦርዴ ማቅረብ ይችሊሌ፡፡ ቦርደ የሚሰጠው ውሳኔ በሁሇቱም አካሊት ሊይ
ተፇፃሚነት ይኖረዋሌ፡፡
4. ተቀባይነት ያሊቸው ተጫራቶች
4.1 አንዴ ተጫራች የተፇጥሮ ሰው፣ የግሌ ዴርጅት፣ የመንግሥት ዴርጅት፣

(በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 4.4 መሠረት) ወይም በማንኛውም
ዓይነት ሽርክና ማህበር፣ በጊዜያዊ ህብረት ወይም በማህበር መሌክ
4/34
በስምምነት ውስጥ ያሇ ወይም አዱስ ስምምነት ሇመፌጠር ይፊዊ ዕቅዴ ያሇው
ሉሆን ይችሊሌ፡፡
(ሀ) በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ በላሊ አኳኋን ካሌተገሇፀ

በስተቀር በሽርክና ማህበር፣ ጊዜያዊ ህብረት ዯረጃ ወይም ማህበር የታቀፈ
የጥምረቱ አባሊት በጋራና በተናጠሌ ተጠያቂ ይሆናለ፡፡
(ሇ) የሽርክና ማህበራት/ ጊዜያዊ ህብረቶችና ማህበሮች እነሱን ወክል በጨረታ

ሂዯት ጊዜና በውሌ አፇፃፀም ወቅት ሉሰራሊቸው የሚችሌ ተወካይ
መምረጥ ይኖርባቸዋሌ፡፡
4.2 በዚህ መዯበኛ የጨረታ ሰነዴ ክፌሌ 5 በተመሇከተው መሠረት ይህ ጨረታ

ሇማናቸውም የብቁ ሀገሮች ተጫራቾች ክፌት ነው፡፡ አንዴ ተጫራች የአንዴ
ሀገር ዜጋ ከሆነ ወይም በዚያ ሀገር ሕግ መሠረት ከተቋቋመ፣ ከተዋሃዯ፣
ከተመዘገበ ወይም በዚያ ሀገር ሕግ የሚሰራ ከሆነ የዚያ ሀገር ዜግነት
እንዲሇው ይቆጠራሌ፡፡ ይህ መስፇርት አገሌግልቶችን ያቀርባለ ተብሇው
የሚታሰቡ የንዐስ ኮንትራክተሮች ዜግነትም ሇመወሰን ጭምር ተግባራዊ
ይሆናሌ፡፡
4.3 አንዴ ተጫራች በጨረታ ማስረከቢያ ቀነ-ገዯብ ወይም ከዚያ በኋሊም ቢሆን
በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 3.1(ሐ) መሠረት በኤጀንሲው ዕገዲ
የተጣሇበት ከሆነ ይህንን ጨረታ ሇመካፇሌ ብቁ አይሆንም፡፡
4.4 በግዥ ፇፃሚው መስሪያ ቤት ስር የሚተዲዯሩ እስካሌሆኑ ዴረስ ህጋዊ ሰውነት

ያሊቸው፣ በፊይናንስ ራሳቸውን ችሇው የሚተዲዯሩና በንግዴ ሕግ መሠረት
ተቋቁመው የሚሰሩ የመንግሥት የሌማት ዴርጅቶች ሇመጫረት ብቁ
ናቸው፡፡
4.5 በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ በላሊ ሁኔታ ካሌተገሇፀ በስተቀር

ተጫራቾች ከዚህ በታች የተመሇከቱትን የብቁነት ማረጋገጫዎች ሇግዥ
ፇፃሚው አካሌ ማቅረብ ይኖርባቸዋሌ፡፡
(ሀ) ዕዲ መክፇሌ ያሊቃታቸው፣ ያሌከሰሩ፣ በመፌረስ ሊይ ያሌሆኑ፤ የንግዴ

ስራቸው ያሌተገዯባቸውና በክስ ሊይ የማይገኙ፣
(ሇ) የሚከተለትን ጨምሮ የተጫራችን ህጋዊነት የሚያሳዩ ማስረጃዎችን
ማቅረብ አስፇሊጊ ነው።
I. ተጫራቹ የተሰማራበትን የስራ ዘርፌ የሚያሳይ የታዯሰ የንግዴ

ፇቃዴ
II. የተጨማሪ እሴት ታክስ ምዝገባ ሰርቲፉኬት (የሀገር ውስጥ
ተጫራቾችን ብቻ ይመሇከታሌ)
5/34
III. በመንግሥት የግብር ሕግ መሠረት ግብር የመክፇሌ ግዳታቸውን
የተወጡ መሆኑን የሚያሳይ ሰርቲፉኬት (የሀገር ውስጥ
ተጫራቾችን ብቻ ይመሇከታሌ)
IV. አግባብነት ያሇው የሙያ ብቃት ሰርቲፉኬት (በጨረታ ዝርዝር
መረጃ ሠንጠረዥ ከተጠየቀ)
(ሐ) የውጭ ሀገር ተጫራቾች እንዯአስፇሊጊነቱ የንግዴ ምዝገባ ሰርቲፉኬት

ወይም የንግዴ ፇቃዴ ከተመዘገቡበት ሀገር ማቅረብ ይኖርባቸዋሌ፡፡
4.6 በመንግሥት ግዥ ሇመሳተፌ በኤጀንሲው ዴረ ገፅ በአቅራቢነት መመዝገብ

ቅዴመ ሁኔታ ነው። (ይህ የሀገር ውስጥ ተጫራቾችን ብቻ ይመሇከታሌ)።
(ሀ) በመንግሥት ግዥ መሳተፌ የሚፇሌጉ ዕጩ ተወዲዲሪዎች በኤጀንሲው

ዴረ ገፅ ሊይ ሇዚሁ አሊማ የተዘጋጀውን ፍርም/ቅፅ/ በመጠቀም መመዝገብ
ይኖርባቸዋሌ።
4.7 ተጫራቾች በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ በተጠቀሰው መሠረት

ህጋዊነታቸው ቀጣይነት ያሇው መሆኑን የሚያሳዩ ማስረጃዎችን ሇግዥ
ፇፃሚው አካሌ ማቅረብ ይኖርባቸዋሌ፡፡
5. ተቀባይነት ያሊቸው ማተሪያልች፤ መሳሪያዎችና አገሌግልቶች
5.1 በክፌሌ 5 ስሇ ብቁ ሀገሮች (በጨረታው መሳተፌ ስሇሚችለ ሀገሮች)

በተገሇፀው መሠረት የሚቀርቡት ማተሪያልች፤ መሳሪያዎችና አገሌግልቶች
ከብቁ ሀገሮች የተገኙ መሆን ይገባቸዋሌ፡፡ ከዚሁ ጋር በተየያዘ የሚፇፀሙ
ክፌያዎችም ይህንኑ ውሳኔ የሚያከብሩ መሆን ይኖርባቸዋሌ። የግዥ ፇፃሚው
አካሌ የማተሪያልች፤ መሳሪያዎችና አገሌግልቶች መነሻ ሀገር ማስረጃ
እንዱቀርብ ሲጠይቅ ተጫራቶች ይህንኑ ማስረጃ ማቅረብ አሇባቸው።
6. የጥቅም ግጭቶች
6.1 አንዴ ተጫራች የጥቅም ግጭት ሉኖረው አይገባም፡፡ የጥቅም ግጭት ያሊቸው
ተጫራቾች በሙለ ከጨረታው ይሰረዛለ፡፡ በዚህ የጨረታ ሂዯት አንዴ
ተጫራች የጥቅም ግጭት አሇበት ተብል የሚወሰዯው፣
(ሀ) የጋራ የሆነ አንዴ ተቆጣጣሪ የስራ አጋር/ሸሪክ ያሊቸው ከሆነ፤ ወይም
(ሇ) በቀጥታ ወይም በተዘዋዋሪ ማናቸውንም ዴጎማ ከአንዲቸው አግኝቶ
የነበረ/ያገኘ ከሆነ፤ ወይም
(ሐ) ሇዚህ የጨረታ ዓሊማ አንዴ ተወካይ ያሊቸው ከሆነ፤ ወይም
(መ) በቀጥታ ወይም የጋራቸው በሆነ አንዴ ሶስተኛ ወገን በኩሌ አንዲቸው
የላሊው የጨረታ መረጃ ሉያገኙ የሚያስችሊቸው ወይም የላሊው
6/34
ተጫራች ጨረታ ሊይ ተጽእኖ እንዱያሳዴሩ የሚያስችሊቸው ወይም
ይህ የቸረታ ሂዯት በተመሇከተ በመንግስታዊው አካሌ ውሳኔዎች ሊይ
ተጽእኖ ሇመፌጠር የሚያስችሌ ግንኙነት ያሊቸው ከሆነ፤ ወይም
(ሠ) አንዴ ተጫራች በዚህ የጨረታ ሂዯት ከአንዴ በሊይ በሆነ ጨረታ
የሚሳተፌ ከሆነ፡፡ የተጫራቹ ከአንዴ በሊይ በሆነ ጨረታ መሳተፌ
ተጨራቹ የተሳተፇባቸውን ጨረታዎች በሙለ ሇመሰረዝ ያበቃሌ፡፡
ይሁን እንጂ ይህ ዴንጋጌ አንዴን ንዐስ ተዋዋይ ከአንዴ በሊይ በሆነ
ጨረታ ማካተትን በተመሇከተ ገዯብ የሚጥሌ አይሆንም፤ ወይም
(ረ) በዚህ ጨረታ ውስጥ ሇሚሰሩ ስራዎች ተጫራቹ የዱዛይን ወይም
የፌሊጎት መግሇጫ ዝርዝር ሲዘጋጅ በአማካሪነት የተሳተፇ ከሆነ፤
(ሰ) አንዴ ተጫራች ከሚከተለት በማናቸውም ውስጥ በቀጥታ ወይም
በተዘዋዋሪ ተሳትፍ ከሚያዯርግ የመንግስታዊው አካሌ ሰራተኛ ጋር
የስራ ወይም የቤተሰብ ግንኙነት ያሇው ከሆነ፣ (1) የመስፇርቶች
መግሇጫ ሰንጠረዥ ዝግጅት፣ (2) ውሌ ሇመስጠት በሚዯረግ
የተጫራቾች ምርጫ ሊይ፣ (3) የውሌ ቁጥጥር ስራ ሊይ የሚሳተፌ ከሆነ፣
በአጠቃሊይ በግዢ ሂዯቱ ውስጥ እና በውሌ አፇጻጸም ወቅት ይህ
ዓይነቱ ግንኙነት በመንግስታዊው አካሌ ዘንዴ ተቀባይነት ባሇው
መሌኩ ካሌተፇታ በስተቀር፣ ውሌ አይሰጥም፡፡
(ሸ) አንዴ ተጫራች ወይም ማናቸውም አጋሩ ሇውለ አፇጻጸም

በመሀንዱስነት በግዥ ፇፃሚው አካሌ ዘንዴ የጠቀጠረ (ወይም ሉቀጠር
የታቀዯ) ከሆነ፡፡
ሇ. የጨረታ ሰነዴ ይዘት
7. የጨረታ ሰነዴ
7.1 ይህ የጨረታ ሰነዴ ከዚህ በታች የተመሇከቱትን ክፌልች የሚያጠቃሌሌና

በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 9 ከተመሇከቱት ተጨማሪ ጽሑፍች ጋር
በጥምረት መነበብ ያሇባቸውን የጨረታ ሰነዴ ምዕራፍች 1፣ 2 እና 3
ያካትታሌ፡፡
ምዕራፌ 1:- የጨረታ ሥነ-ሥርዓት
ክፌሌ 1 - የተጫራቾች መመሪያ

ክፌሌ 2 - የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ
ክፌሌ 3 - የጨረታዎች የግምገማ ዘዳና መስፇርቶች
ክፌሌ 4 - የጨረታ ቅፆች
ክፌሌ 5 - በጨረታው መሳተፌ የሚችለ ሀገሮች (ብቁ ሀገሮች)
ምዕራፌ 2:- የፌሊጏቶች መግሇጫ
7/34
ክፌሌ 6 - የፌሊጏቶች መግሇጫ
ምዕራፌ 3:- የውሌ ሁኔታዎች
ክፌሌ 7 - አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች

ክፌሌ 8 - ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
ክፌሌ 9 - የውሌ ቅፆች
7.2 የጨረታ ማስታወቂያ የጨረታው ሰነዴ አካሌ አይዯሇም፡፡ በጨረታ

ማስታወቂያውና በጨረታ ሰነደ የተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 6.1
መካከሌ ሌዩነት ቢኖር በጨረታው ሰነደ ሊይ የተገሇፀው የበሊይነት
ይኖረዋሌ፡፡
7.3 ተጫራቾች የጨረታ ሰነድችን በቀጥታ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ካሇመውሰዲቸው

ጋር ተያይዞ ሇሚከሰት ማናቸውም ጉዴሇት ወይም አሇመሟሊት የግዥ ፇፃሚ
መስሪያ ቤት ተጠያቂነት የሇበትም፡፡ ተጫራቾች የጨረታ ሰነደን በቀጥታ
ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ያሌተቀበለ ከሆነ በግምገማ ወቅት ውዴቅ ሉዯረጉ
ይችሊለ፡፡ የጨረታ ሰነድቹ በውክሌና በሽያጭ የተወሰደ ከሆነ የጨረታ
ሰነድቹን በሚወሰደበት ጊዜ የተጫራቾች ስም በግዥ ፇፃሚው አካሌ ዘንዴ
መመዝገብ አሇበት።
7.4 ተጫራቾች በጨረታ ሰነድቹ ውስጥ የተመሇከቱትን ሁለንም ማሳሰቢያዎች፣

ቅፆች፣ ቃሊቶችንና መዘርዝሮችን ይመረምራለ ተብል ይጠበቃሌ፡፡ አንዴ
ተጫራች በጨረታ ሰነደ የተጠየቁትን መረጃዎችና ሰነድች አሟሌቶ ካሊቀረበ
ግዥ ፇፃሚው አካሌ ከጨረታው እንዱወጣ ሉያዯርገው ይችሊሌ፡፡
8. በጨረታ ሰነድች ሊይ የሚሰጥ የፅሁፌ ማብራሪያ
8.1 በጨረታ ሰነድቹ ሊይ ማብራሪያ የሚፇሌግ ተጫራች በጨረታ ዝርዝር መረጃ

ሠንጠረዥ ውስጥ የተጠቀሰው የግዥ ፇፃሚ አካሌ አዴራሻ ተጠቅሞ
የሚፇሌገውን ማብራሪያ በፅሑፌ መጠየቅ ይኖርበታሌ፡፡ የግዥ ፇፃሚው
አካሌ ማንኛውም ከጨረታ ማቅረቢያ የመጨረሻ ቀን አስር ቀናት በፉት
ሇዯረሱት የማብራሪያ ጥያቄዎች በሙለ በፅሑፌ መሌስ ይሰጣሌ፡፡ የግዥ
ፇፃሚው አካሌ የመሌሱን ቅጂዎች የጠያቂውን ማንነት ሳይገሌፅ የጨረታ
ሰነዴ በቀጥታ ከተቋሙ ሇገዙት ተጫራቾች በሙለ ይሌካሌ፡፡ የግዥ ፇፃሚው
አካሌ በማብራሪያው ውጤት መሠረት የጨረታ ሰነድቹን የሚያሻሽሌ ከሆነም
ይህንኑ የሚያዯርገው በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 9 እና ንዐስ አንቀጽ
25.2 የተመሇከተውን ሥነ-ሥርዓት ተከትል ነው፡፡
8.2 በጨረታ ሂዯትም ሆነ በጨረታ ግምገማ ወቅት ተቀባይነት የሚኖረው በቀጥታ

ከግዥ ፇፃሚው አካሌ በፅሑፌ የተሰጠን የማብራሪያ ጥያቄ መሌስ ብቻ ነው፡፡
በላሊ አኳኋን ማሇትም በቃሌ፣ በፅሑፌ፣ ወይም በግዥ ፇፃሚ አካሌ ሠራተኛ
ወይም በላሊ ተወካይ ወይም በላሊ ሦስተኛ አካሌ የተሰጡ መሌሶች ወይም
8/34
ማብራሪያዎች ከግዥ ፇፃሚ መስሪያ ቤት የተሰጡ ማብራሪያዎች ተዯርገው
አይቆጠሩም፡፡
9. በጨረታ ሰነድች ሊይ ስሇሚዯረግ ማሻሻያ
9.1 ግዥ ፇፃሚ አካሌ በራሱ ተነሳሽነት ወይም በተጫራቾች ጠያቂነት ምክንያት

የጨረታ ሰነዴን ማሻሻሌ አስፇሊጊ ሆኖ ሲያገኘው የጨረታ ማስረከቢያ ቀነ-
ገዯብ ከማሇቁ በፉት የጨረታ ሰነድቹን በፅሑፌ ሉያሻሽሊቸው ይችሊሌ፡፡
9.2 ማንኛውም በግዥ ፇፃሚው አካሌ የተዯረገ ማሻሻያ የጨረታ ሰነደ አካሌ ሆኖ
የጨረታ ሰነደን በቀጥታ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇወሰደ ተጫራቾች በሙለ
በተመሳሳይ ጊዜ በፅሑፌ መሰራጨት አሇበት፡፡ ተጫራቾችም የማሻሻያ
ፅሑፈን በቀጥታ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ መረከባቸውን ማሳወቅና የጨረታ
ሰነደ አካሌ መሆኑን አውቀው የመጫረቻ ሰነዲቸውን በተሻሻሇው የጨረታ
ሰነዴ መሰረት ማቅረብ ይኖርባቸዋሌ፡፡
9.3 ግዥ ፇፃሚው አካሌ በጨረታ ሰነደ ሊይ በተዯረገው ማሻሻያ ምክንያት

ተጫራቾች የመጫረቻ ሰነድቻቸውን ሇማዘጋጀትና ሇማስረከብ በቂ ጊዜ
አይኖራቸውም ብል ሲያምን በተጫራቾች መመሪያ ንዐሰ አንቀጽ 9.1
መሠረት የጨረታ ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብን ሉያራዝም ይችሊሌ፡፡
10. የቅዴመ-ጨረታ ስብሰባ (ኮንፇረንስ) እና ሳይት ጉብኝት
10.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ አስፇሊጊ ነው ብል ካመነበት የጨረታ ሰነዴ ከገዙት

ተጫራቾች ጋር የቅዴመ-ጨረታ የውይይት መዴረክ ሉያዘጋጅ ይችሊሌ፡፡
የግዥ ፇፃሚው አካሌ በተመሳሳይ ሁኔታ ሇተጫራቶች የሳት ጉብኝት
ሉያዘገጅ ይችሊሌ። ስብሰባውና ጉበኝቱ የሚካሄዯው በጨረታ ሰነድቹ ይዘት
ሊይ ሇመወያየት፣ ማብራሪያ ሇመስጠትና ሉሻሻለ የሚገባቸው ሁኔታዎች
ካለም ሇማየት፤ እንዱሁም ተጫራቶች በሳይቶቹ ዙሪያ ሉኖሩ የሚችለ
ሀሊፉነቶችና ስጋቶቸ ሇይተው እነዱያውቁ ሇማዴረግ ነው፡፡
10.2 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ቅዴመ-ጨረታ ውይይትና ጉብኝት ሇማዘጋጀት ሲያስብ

በቅዴሚያ ሇተጫራቾች ስብሰባው (ኮንፇረንሱ) እና ጉብኝቱ የሚካሄዴበትን
ቀንና ሰዓት እንዱሁም አዴራሻ በፅሑፌ ማሳወቅ ይኖርበታሌ፡፡
10.3 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በቅዴመ-ጨረታ ስብሰባ ጊዜ ተጫራቾችን በተገቢው

መንገዴ ያስተናግዲሌ፡፡ ሇሁለም ተጫራቾች በስብሰባው የመሳተፌ ዕዴሌ
ሇመስጠት ያመች ዘንዴ በስብሰባው ሊይ ከአንዴ ዴርጅት መሳተፌ የሚችለት
ሁሇት ተወካዮች ብቻ ናቸው፡፡ በቅዴመ ጨረታ ስብሰባ ሇመሳተፌ የሚወጣ
ወጪ በሙለ የሚሸፇነው በተጫራቾች ነው፡፡
9/34
10.4 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ተጫራቾች ያለዋቸውን ጥያቄዎችና ማብራሪያዎች
በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ 8.1 እና 8.2 በተመሇከተው አዴራሻ፣
ቀንና ሰዓት መሠረት እንዱያቀርቡ ይጋብዛሌ፡፡
10.5 የቅዴ-መጨረታው ውይይት በቃሇ ጉባኤ ይያዛሌ፡፡ ተጫራቾች በውይይቱ

ውስጥ የተነሱትን ማብራሪያዎች በጨረታ ማቅረቢያቸው ማካተት ይችለ
ዘንዴ የቃሇ ጉባኤው ኮፒ የጨረታ ሰነደን ሇገዙ ሁለ ይሊክሊቸዋሌ፡፡
ሐ. የጨረታ አዘገጃጀት
11. በጨረታ የመሳተፌ ወጪ
11.1 ተጫራቾች ከጨረታ ዋጋ ማቅረቢያ ሰነዴ ማዘጋጃና ማስረከቢያ ጋር የተያያዙ

ወጪዎችን በሙለ እራሳቸው ይችሊለ፡፡ የጨረታው ሁኔታም ሆነ ውጤት
ምንም ይሁን ምን የግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇነዚሁ ወጪዎች ተጠያቂ
አይሆንም፡፡
12. የጨረታ ቋንቋ
12.1 ጨረታውም ሆነ በተጫራቾችና በግዥ ፇፃሚ አካሌ መካከሌ የሚዯረጉ ሁለም

የፅሑፌ ሌውውጦች በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ በተጠቀሰው ቋንቋ
መሠረት መሆን አሇበት፡፡
12.2 በላሊ ቋንቋ የተዘጋጁ ጨረታዎችና ዯጋፉ ሰነድች (በተሇይ የጨረታው ወሳኝ
ክፌሌ የሆኑትን) ሕጋዊና ብቃት ባሇው ባሇሙያ መተርጎም ይኖርባቸዋሌ፡፡
የትርጉሙ ኮፒ ከዋናው ሰነዴ ጋር ተያይዞ መቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
12.3 ሌዩነቱ ጥቃቅን ነው ብል ካሊመነ በስተቀር በዋናው የመጫረቻ ሰነዴና

በተተረጏመው የመጫረቻ ሰነዴ መካከሌ ሌዩነት መኖሩ ሲታወቅ የግዥ
ፇፃሚው አካሌ የመጫረቻ ሰነደን ውዴቅ ያዯርገዋሌ፡፡
13. የጨረታ ዋጋዎችና ቅናሾች
13.1 በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ በተገሇጸው መሰረት ውለ የነጠሊ

ዋጋ ውሌ ወይም የጥቅም ዋጋ ውሌ ነው፡፡
13.2 በጨረታ ማቅረቢያ በሰንጠረዡ ውስጥ በተጫራቹ የተሰጡ ዋጋዎች እና

ቅናሾች ከዚህ በታች ከተገሇጹት መስፇርቶች ጋር መጣጣም አሇባቸው፡፡
10/34
13.3 ተጫራቹ በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ አንቀጽ 1.2 ስር ሇተገሇጹት
ሇሁለም ስራዎች በክፌሌ 4 የጨረታ ቅጾች ውስጥ በታየው መሰረት
ዋጋዎችን በመሙሊት ጨረታ ያቀርባሌ፡፡
13.4 ጨረታው የነጠሊ ዋጋ ጨረታ ከሆነ በስራ ዝርዝሩ ውስጥ ሇተገሇጹት ሇሁለም
የስራ አይነቶች አስፇሊጊውን ዋጋ ይሞሊሌ፡፡ ዋጋው ያሌተሟሊሊቸው ስራዎች
በሚከናወኑበት ጊዜ በግዥ ፇፃሚ አካሌ ክፌያ የማይፇጸምሊቸው ሲሆን በስራ
ዝርዝሩ ውስጥ በተገሇጹት የላልች ስራዎች ዋጋዎች ውስጥ እንዯተካተተ
ይቆጠራሌ፡፡
13.5 በጨረታ ማቅረቢያ ቅጽ ውስጥ የሚሞሊው ዋጋ ሉሰጡ የሚችለ ማናቸውንም

በሁኔታዎች ሊይ የተመሰረቱ ቅናሾች ሳያካትት የጨረታው ጠቅሊሊ ዋጋ
ይሆናሌ፡፡
13.6 በሁኔታዎች ሊይ የተመሰረቱ ቅናሾችን የሚሰጥ ተጫራች በዋጋ ማቅረቢያ

ቅጹ ውስጥ ቅናሹ ስሇሚፇጸመበት ዘዳ ይገሌጻሌ፡፡
13.7 በተጫራቶች መመሪያ አንቀጽ 1 ውስጥ እንዯተገሇፀው የጨረታ

ማስታወቂያው የወጣው ሇግሇሰብ ተዋዋዮች ወይም ሇማናቸውም በርካታ
ውልች (ፓኬጆች) አይነት ነው፡፡ ከ 1 በሊይ የሆነ ውሌ በመሰጠቱ ምክንያት
ማናቸውንም የዋጋ ቅናሽ ሇማዴረግ የሚፇሌግ ተጫራች በእያንዲንደ ፓኬጅ
ሊይ ወይም በአማራጭ በፓኬጁ ውስጥ ሇተካተተ ሇእያንዲንደ ውሌ ተፇጻሚ
የሚዯረገውን የዋጋ ቅናሽ መግሇጽ አሇበት፡፡ የዋጋ ቅናሾች የሚዯረጉት
በተጫራቶች መመሪያ አንቀጽ 13.5 መሰረት ነው፤ ይህም ሲሆን የሁለም
ውልች ጨረታዎች በተመሳሳይ ጊዜ ቀርበው ሉከፇቱ ይገባሌ፡፡
13.8 በግዥ ፇፃሚ አካሌ አካሌ አሁን ያሇው የዋጋ መረጃ ከመንግስት ግዥና
ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ ወይም ከማእከሊዊ ስታትስቲክስ ኤጀንሲ ሉገኝ
የሚችሌ ከሆነ በተጫራቹ በተሰጡ ዋጋዎች ሊይ ማስተካከያ እንዱዯረግ
ይፇቅዲሌ፡፡
13.9 የዋጋ ማስተካከያ ጥያቄ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች መሰረት አዴርጎ

በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ የተጠቀሰው ጊዜ ካበቃ በኋሊ
መቀበሌ ይችሊሌ፡፡
13.10 በዚህ ውሌ መሰረት በስራ ተቋራጩ የሚከፇለ የጉምሩክ ቀረጦች፣ ታክሶች

እና ላልች መንግስታዊ ክፌያዎች የ28 ቀናት የጨረታ ማቅረቢያ ጊዜው
ከማብቃቱ በፉት በመጣኔዎች እና ዋጋዎች ውስጥ የሚካተት ሲሆን ጠቅሊሊ
የጨረታ ዋጋው ሇተጫራቹ የሚቀርብ ይሆናሌ፡፡
13.11 ተጫራቹ የውጭ ሀገር ሆኖ፤ የሚያቀርባቸው ግብዓቶች ከሀገር ውስጥ ሲሆን
የግብዓቶቹ ዋጋ ማቅረብ ያሇበት በኢትዮጵያ ብር ነው፡፡
11/34
13.12 በጨረታ ዝርዘር መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀጽ 1.4 ሊይ በተመሇከተው
መሠረት ጨረታዎች በልት(lot) ወይም በጥቅሌ (package) መቅረብ
ይችሊለ፡፡ በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ካሌተገሇፀ በስተቀር
የሚቀርቡት ዋጋዎች በእያንዲንደ የልት(lot) ግዥ ውስጥ ከተዘረዘሩት
የአቅርቦት ፌሊጏቶችና መጠን ጋር ሙለ በሙለ (100%) መጣጣም
ይኖርባቸዋሌ፡፡ የዋጋ ቅናሽ የሚቀርበው በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ
አንቀጽ 12.4 በተመሇከተው መሠረት ሲሆን በጨረታ መክፇቻ ወቅት
ሇማሳወቅ በሚያስችሌ መሌኩ በግሌጽ መፃፌ ይኖርባቸዋሌ፡፡
14. የጨረታ ዋጋ የሚቀርብባቸው የገንዘብ አይነቶች
14.1 በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ካሌተገሇፀ በስተቀር ተጫራቹ ሇስራው

የሚያቀርባቸው ግብዓቶች ከሀገር ውስጥ ሲሆን ዋጋ ማቅረብ ያሇበት
በኢትዮጵያ ብር ነው፡፡
14.2 ተጫራቹ የግንባታ ዕቃዎቹንን የሚያቀርበው ከውጭ ሀገር ከሆነ

የሚያቀርበው ዋጋ በቀሊለ ሉቀየሩ (ሉሇወጡ) በሚችለ የገንዘብ አይነቶች
ይሆናሌ፡፡ ይሁን እንጂ ከኢትዮጵያ ገንዘብ ውጪ ከሦስት የገንዘብ አይነት
በሊይ ዋጋ ማቅረብ አይቻሌም፡፡
14.3 ተጫራቾች ያሊቸውን የሀገር ውስጥ እና የውጭ የመገበያያ ገንዘብ ፌሊጎቶች

ተቀባይነት ባሇው ዯረጃ ሇግዥ ፇፃሚ አካሌ ሉያሳውቁ፤ እንዱሁም
አግባብነት ባሇው የክፌሌ 4 የጨረታ ቅጾች ውስጥ የተካተተው ዋጋ የገንዘብ
መጠን አግባብ መሆኑ ማረጋገጫ ሉያቀርቡ ይገባሌ፤ ይህም ሲሆን የውጪ
ምንዛሪ ፌሊጎት ዝርዝር በተጫራቾች መቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
15. የተጫራቾች ሙያዊ ብቃትና አቅም
15.1 ተጫራቾች ሙያዊ ብቃታቸውን እና ችልታቸውን ሇማረጋገጥ ሲለ በጨረታ

ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ በተገሇጸው ጊዜ ውስጥ የቡዴናቸውን ክህልት
የሚሳይ ሰንጠረዥ እና የሰራተኞች ብቃት እና ዴሌዴሌ ሉያቀርቡ የሚገባ
ሲሆን ይህ ከመሆኑ በፉት በክፌሌ 4 የጨረታ ቅጾች በሚሌ ርእስ ስር
ከተቀመጡት የተጫራቾች የብቃት ማረጋገጫ ቅጽ ውስጥ አግባብነት ባሇው
ሰንጠረዥ መሙሊት አሇባቸው፡፡
15.2 በጨረታ ሰነደ ውስጥ የተዘረዘሩትን ስራዎች በትክክሌ የሚያከናውኑ ቁሌፌ

ሰራተኞችን በተመሇከተ ተጫራቹ የሰራተኞቹን የአገሌግልት ዘመን፣
አግባብነት ያሇው የፕሮጀክት አፇጻጸም የስራ ሌምዴ እንዱሁም የትምህርት
እና ስሌጠና ማስረጃ ማቅረብ አሇበት፡፡
12/34
15.3 አማራጭ ሰራተኞች ማቅረብ አይፇቀዴም። ሇእያንዲንደ የስራ መዯብ
አንዲንዴ የባሇሙያዎች ተፇሊጊ መረጃ ሉቀርብ ይችሊሌ፡፡
15.4 ተጫራቾች የቀረበው የጨረታ ሰነዴ በሚገመገምበት ጊዜ ስሇሚያቀርቡዋቸው

ባሇሙያ ሰራተኞች ምስክርነት ሉሰጡ የሚችለ ሰዎች (References) ዝርዝር
ማቅረብ ይኖርባቸዋሌ።
15.5 አብዛኞቹ የሚቀርበት ባሇሙያ ሰራተኞች ዝርዝር የተጫራቹ ቋሚ ሰራተኞች

ቢሆኑ ወይም ከተጫራቹ ጋር የረጅም ጊዜ እና የሰከነ የስራ ግንኙነት ያሊቸው
ቢሆኑ ይመረጣሌ፡፡
16. የተጫራች የቴክኒክ ብቃት፣ ክህልትና ሌምዴ
16.1 ተጫራቹ የኩባንያውን አዯረጃጀትና አጠቃሊይ ሁኔታ የሚያሳይ መረጃ

ማቅረብ አሇበት፡፡ ከዚህ በተጨማሪ በክፌሌ 6 የተመሇከቱትን ዕቃዎችና
ተያያየዥ አገሌግልቶች በተገቢው ሁኔታ ሇማቅረብ የሚያስችሌ ሌምዴና
ችልታ በተመሳሳይ ስራ መስክ ሊይ ያሇው መሆኑን በግሌፅ ማሳየት
ይኖርበታሌ፡፡ ተጫራቹ አሁን በእጁ ከሚገኙ ላልች አቅርቦቶች ጋር
በማጣጣም በዚሁ ጨረታ ሰነዴ ውስጥ የተመሇከቱትን ሥራዎች እንዳት
ሇማስኬዴ እንዲሰበና በምን ዓይነት ሁኔታ መሥራት እንዯሚችሌ የሚያሳይ
ዕቅዴ ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
16.2 መረጃው በክፌሌ 4 በሚገኘው የተጫራቾች አግባብነት ማረጋገጫ ቅፅ ሊይ

ተሞሌቶ መቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
16.3 ተጫራቹ ከዚህ በፉት ሊከናወናቸው ተመሳሳይ ሥራዎች ከአሠሪው አካሌ

የመሌካም ሥራ ማረጋገጫ ማስረጃ ማቅረብ አሇበት፡፡ ማስረጃው የተሰጡትን
ኮንትራቶች በአግባቡ ማከናወኑን፣ እንዱሁም የኮንትራቱን መጠንና ዓይነት
የሚያሳይ እና የማስረጃውን ትክክሇኛነት ሉያረጋግጡ የሚችለ ሰዎችን ስም፣
የሥራ ኃሊፉነት፣ አዴራሻ፣ ኢሜይሌና ስሌክ ቁጥር ጭምር ያካተተ መሆን
አሇበት፡፡ ማስረጃውን የሚሰጠው አካሌ የአሠሪው ፕሮጀክት አስተዲዲሪ
ወይም በከፌተኛ ኃሊፉነት ሊይ ያሇና የተጫራቹን ሥራ በውሌ የሚያውቅ
መሆን ይኖርበታሌ፡፡ የግዥ ፇፃሚው አካሌ በጨረታ ግምገማ ወቅት
እንዯአስፇሊጊነቱ ማስረጃ የሰጡትን አካሊት ሉያነጋግር ይችሊሌ፡፡
16.4 የሚቀርቡት የመሌካም ሥራ ማስረጃዎች የሚከተለትን መረጃዎች ማካተት

አሇባቸው፡፡
(ሀ) ኮንትራቱን የፇረሙት አካሊት ስምና የተፇረመበት ቦታ
(ሇ) የኮንትራቱን ዓይነት
(ሐ) የኮንትራቱን መጠን
(መ) ኮንትራቱ የተከናወነበትን ጊዜና ቦታ
13/34
(ሠ) ኮንትራቱን በአጥጋቢ ሁኔታ ስሇመከናወኑን
16.5 አንዴ ተጫራች ከአሠሪው አካሌ የመሌካም ስራ አፇፃፀም ማስረጃ ባያቀርብም

እንኳ ሥራውን በአጥጋቢ ሁኔታ ማከናወኑን ከገሇፀና የመሌካም ሥራ
አፇፃፀም ማስረጃ እንዱሰጠው ሇአሰሪው አካሌ ጥያቄ ያቀረበበትን ማስረጃ
ካቀረበ ተቀባይነት ሉኖረው ይችሊሌ፡፡
16.6 ተጫራቹ ወይም ተጫራቾቹ ያቀረቡት በሽርክና (በጋራ ማህበር) ከሆነ ከዚህ
በሊይ የተጠቀሱት መረጃዎች በሙለ ሇሁለም የህብረቱ አካሊት መገሇፅ
ይኖርባቸዋሌ፡፡ ከዚሁ በተጨማሪ ጨረታው የእያንዲንደ የማህበር አባሌ
የይሁንታ ዴጋፌ ማስረጃ ማካተት ይኖርበታሌ፡፡
16.7 በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ በላሊ ሁኔታ ካሌተጠቀሰ በስተቀር የግዥ
ፇፃሚው አካሌ የተጫራቹን ወቅታዊ የቴክኒክ ብቃትና አቅም ይህን ውሌ
ሇመፇፀም የሚያስችሌ መሆኑን ሇማረጋገጥ በአካሌ ጭምር በመገኘት ሉያጣራ
ይችሊሌ፡፡
17. የተጫራቾች የፊይናንስ አቅም
17.1 ተጫራቹ ይህን ውሌ በተገቢው መንገዴ ሇማከናወን በቂ የሆነ የፊይናንስ

አቅም ያሇው መሆኑን በሚያሳይ መሌኩ የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ
በሚያዘው መሠረት በክፌሌ 4 የተመሇከተውን የተጫራቾች አግባብነት
ማረጋገጫ ቅጽ ሞሌቶ ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
17.2 ከሊይ በንዐስ አንቀጽ 17.1 በተገሇጸው መሠረት ከዚህ በታች የተዘረዘሩት
ሰነድች አብረው መቅረብ አሇባቸው፡፡
(ሀ) በኦዱተር የተረጋገጠ የፊይናንስ ማረጋገጫ
(ሇ) በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ የተመሇከቱ ላልች ሰነድች
18. ሽሙር ማህበር ወይም ጊዜያዊ ጥምረት
18.1 ተጫራቹ የሽሙር ማህበር ወይም ጊዜያዊ ጥምረት ከሆነ የሚቀርበው ጨረታ
እንዯ አንዴ ኮንትራት (ውሌ) ተዯርጎ ይቆጠራሌ፡፡ እነዚህ ማህበራት
ከመሀከሊቸው እንዯ መሪ ሆኖ የሚሰራ አንዴ ሰው ይወክሊለ፡፡ በሽሙር
ማህበሩ ወይም በጊዜያዊ ጥምረቱ የተወከሇው/ኃሊፉነት የተሰጠው ሰው
ኮንትራት ይፇርማሌ፡፡ ሆኖም የማህበሩ አባሊት የጋራና የተናጠሌ ተጠያቂነት
ይኖርባቸዋሌ፡፡ ጨረታ ከቀረበ በኋሊ ያሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ዕውቅና
የሽሙር ማህበሩ ወይም ጊዜያዊ ጥምረቱ መቀየር አይቻሌም፡፡
18.2 ኮንትራቱን ሇመፇራረም በሽሙር ማህበሩ ወይም በጊዜያዊ ጥምረቱ የተወከሇ

ሰው መወከለን የሚያረጋግጥ ሕጋዊ ሰነዴ ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ማቅረብ
14/34
ይኖርበታሌ፡፡ ሕጋዊ ሰነደ ሥሌጣን ባሇው አካሌ የተሰጠና በሽሙር ማህበሩ
ወይም በጊዜያዊ ጥምረቱ ስም መፇረም የሚያስችሌ መሆን ይኖርበታሌ፡፡
እያንዲንደ የማህበሩ አባሌም የግዥ ፇፃሚውን አካሌ በሚያረካ ሁኔታ
አስፇሊጊ የሆኑት የሕግ፣ የቴክኒክና የፊይናንስ ፌሊጏቶች መሟሊታቸውንና
አገሌግልቱን በአግባቡ ሇመስጠት የሚያስችለ መሆናቸውን ማረጋገጥ
ይገባቸዋሌ፡፡
19. አማራጭ ጨረታዎች
19.1 በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሰነዴ በላሊ አኳኋን ካሌተገሇፀ በስተቀር አማራጭ
ጨረታዎች ተቀባይነት አይኖራቸውም፡፡
19.2 አማራጭ ጨረታ እንዱቀርብ በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ የተፇቀዯ

ከሆነም ግዥ ፇፃሚው አካሌ አሸናፉው ተጫራች ከመሇየቱ በፉት
የሚከተለትን ሁኔታዎች ማረጋገጥ ይኖርበታሌ፡፡
(ሀ) የቀረበው የመጫረቻ ሰነዴ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ያወጣውን የጨረታ

ሰነዴ መሠረት ያዯረገ መሆኑን፣
(ሇ) የቀረቡት አማራጭ ጨረታዎች የግዥ ፇፃሚው አካሌ ያወጣውን

የጨረታ ሰነዴ መሠረት ያዯረጉ መሆናቸውን፣
(ሐ) የቀረቡት አማራጭ ጨረታዎች ከዋናው ጨረታ ጋር ሲገናዘቡ

ሉያስገኙ የሚችለት ኢኮኖሚያዊና ቴክኒካዊ ጠቀሜታ በሚያሳምን
ሁኔታ መቅረቡን፣
(መ) የቀረቡት አማራጭ ጨረታዎች ሇግምገማ የሚረዲ ዝርዝር መግሇጫ

(የቁጥር ስላቶች፣ የቴክኒክ ዝርዝር መግሇጫዎች፣ የዋጋ ዝርዝሮች፣
የአሠራር ዘዳዎችና ላልች ተዛማጅ መግሇጫዎች) ማካተታቸውን፡፡
19.3 ግዥ ፇፃሚው አካሌ የዘጋጀውን የቴክኒክ ፌሊጎት መግሇጫ የሚያሟሊና

ዝቅተኛ ዋጋ የሰጠው ተጫራች ያቀረበው የቴክኒክ አማራጭ ብቻ ግምት
ውስጥ ይገባሌ፡፡
19.4 የግዥ ፇፃሚው አካሌ አማራጭ ጨረታዎችን የሚገመግመው በጨረታ

ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥና በክፌሌ 3 በተመሇከቱት የግምገማ ዘዳዎችና
መስፇርቶች መሠረት ይሆናሌ፡፡
19.5 በግዥ ፇፃሚው አካሌ ያሌተፇቀደ አማራጭ ጨረታዎች ውዴቅ ይሆናለ፡፡
15/34
20. ጨረታዎች ፀንተው የሚቆዩበት ጊዜ
20.1 ጨረታዎች የግዥ ፇፃሚው አካሌ ከወሰነው የጨረታ ማስረከቢያ ቀነ-ገዯብ

በኋሊ በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ ሇተጠቀሰው ጊዜ ፀንተው
ይቆያለ፡፡ ሇአጭር ጊዜ ብቻ ፀንተው የሚቆዩ ጨረታዎችን የግዥ ፇፃሚው
አካሌ ብቁ እንዲሌሆኑ ቆጥሮ ሉሰርዛቸው ይችሊሌ፡፡
20.2 በሌዩ ሁኔታዎች ምክንያት ጨረታው ፀንቶ የሚቆይበት ጊዜ ከማብቃቱ በፉት

ግዥ ፇፃሚው አካሌ ተጫራቾች የጨረታዎቻቸውን ፀንቶ መቆያ ጊዜ
እንዱያራዝሙ ሉጠይቅ ይችሊሌ፡፡ ጥያቄውና መሌሱ በፅሑፌ የሚፇፀም
ይሆናሌ፡፡
20.3 ተጫራቹ የማራዘም ጥያቄውን ባይቀበሇው ጨረታው ውዴቅ የሆናሌ፡፡ ሆኖም

ያስያዘው የጨረታ ዋስትና ሉወረስበት አይችሌም፡፡
20.4 ጨረታው ፀንቶ የሚቆይበትን ጊዜ ሇማራዘም የተስማሙ ተጫራቾች

ያራዘሙበትን ጊዜ በመጥቀስ ስምምነታቸውን በፅሑፌ ማሳወቅ
ይኖርባቸዋሌ፡፡ ያስያዙት የጨረታ ዋስትናም በተመሳሳይ ሁኔታ መራዘም
ይኖርበታሌ ወይም አዱስ የጨረታ ዋስትና ማቅረብ ይኖርባቸዋሌ፡፡
20.5 ጨረታው ፀንቶ የሚቆይበትን ጊዜ ሇማራዘም ያሌተስማማ ተጫራች የግዥ

ፇፃሚውን አካሌ ጥያቄ ሇመፇፀም እምቢተኛ እንዯሆነ ተቆጥሮ ጨረታው
ውዴቅ እንዱሆንና ከውዴዴሩ እንዱወጣ ይዯረጋሌ፡፡
21. የጨረታ ዋስትና
21.1 በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ በላሊ ሁኔታ ካሌተገሇፀ በስተቀር

ተጫራቾች በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ የተገሇፀውን የገንዘብ ዓይነትና
መጠን የሚያሟሊ ዋናውን (ኦሪጅናሌ) የጨረታ ዋስትና ማቅረብ
ይኖርባቸዋሌ፡፡ በኮፒ (ቅጂ) የሚቀርብ የጨረታ ዋስትና ተቀባይነት
የሇውም፡፡
21.2 የጨረታው ዋስትና በተጫራቹ ምርጫ ከሚከተለት ዓይነቶች አንደ ሉሆን

ይችሊሌ፡፡
(ሀ) በሁኔታ ሊይ ያሌተመሠረተ የባንክ ዋስትና፣
(ሇ) በማይሻር ላተር ኦፌ ክሬዱት (L/C) የቀረበ ዋስትና፣
(ሐ) በጥሬ ገንዘብ ወይም በታወቀ ባንክ የተረጋገጠ ቼክ ወይም የክፌያ

ትዕዛዝ
ሁለም ዓይነት የዋስትና ሰነድች ከታወቀ ምንጭና ብቁ ከሆነ ሀገር የቀረቡ

መሆን አሇባቸው፡፡ በውጭ አገር ባንክ ወይም የፊይናንስ ተቋም የተሰጠ
16/34
ዋስትና በአገር ውስጥ ባንክ ተረጋግጦ መቅረብ ይኖርበታሌ፡፡ የጨረታ
ዋስትናው በጨረታ ቅፆች ክፌሌ 4 ውስጥ የተካተተውን ወይም ላሊ
አግባብነት ያሇውን ተመሳሳይ የዋስትና ቅጽ በመጠቀም ይቀርባሌ፡፡
በየትኛውም መሌኩ ቅፁ የተጫራቹን ሙለ ስም ማካተት መቻሌ አሇበት፡፡
የጨረታ ዋስትናው ጨረታው ፀንቶ ከሚቆይበት ጊዜ በኋሊ ሇተጨማሪ 28
ቀናት ፀንቶ መቆየት ይኖርበታሌ፡፡
21.3 የጋራ ማህበር የጨረታ ዋስትና በጋራ ማህበሩ ስም ወይም በሁለም የማህበሩ
አባሊት ስም መዘጋጀት ይኖርበታሌ፡፡ በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ
21.7 መሠረት ከጨረታ ዋስትና ጋር በተያያዘ ምክንያት ዕገዲ ቢጣሌ
በሁለም የማህበሩ አባሊት ሊይ ተፇፃሚ የሆናሌ፡፡
21.4 በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 22.1 መሠረት ተጠይቆ ከሆነ

ተቀባይነት ባሇው የጨረታ ዋስትና ተዯግፍ ያሌቀረበን ጨረታ ግዥ ፇፃሚው
አካሌ ውዴቅ ሉያዯርገው ይችሊሌ፡፡
21.5 የጨረታው አሸናፉ በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 47 መሠረት የውሌ

ማስከበሪያ ዋስትና እንዲቀረበ የተሸናፉ ተጫራቾች የጨረታ ዋስትና
ወዱያውኑ ተመሊሽ ይዯረግሊቸዋሌ፡፡
21.6 የአሸናፉው ተጫራች የጨረታ ዋስትና ተጫራቹ ውለን እንዯፇረመና

ተፇሊጊውን የውሌ አፇጻጸም ዋስትና እዲቀረበ ወዱያውኑ ተመሊሽ
ይዯረግሇታሌ፡፡
21.7 የጨረታ ዋስትና ሉወረስ የሚችሇው፦
(ሀ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 20.2 ውስጥ በተመሇከተው ሁኔታ

ካሌሆነ በስተቀር ተጫራቹ በጨረታ ማቅረቢያ ሰነዴ ውስጥ
በተጠቀሰውና ጨረታው ፀንቶ በሚቆይበት ጊዜ ውስጥ ከጨረታው
ከወጣ፣ ወይም
(ሇ) አሸናፉው ተጫራች ቀጥሇው የተመሇከቱትን ሳይፇፅም ከቀረ፦
I. በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 46 መሠረት ውሌ መፇረም፣
II. በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 47 መሠረት የውሌ ማስከበሪያ

ዋስትና ማቅረብ፣
21.8 በውጭ ሀገር ተጫራቾች ከውጭ ባንኮች የሚቀርብ የጨረታ ዋስትና

በሁኔታዎች ሊይ ያሌተመሠረተና በሀገር ውስጥ ባንኮች የተረጋገጠ መሆን
ይኖርበታሌ፡፡
17/34
22. ከመጫረቻ ሰነዴ ጋር መቅረብ ያሇባቸው ሰነድች
22.1 ሁለም የሚቀርቡት የመጫረቻ ሰነዴ በጨረታ ሰነደ ውስጥ የተጠቀሱትን

ፌሊጏቶችና ከዚህ በታች የተመሇከቱትን ሁኔታዎች ማሟሊት ይኖርባቸዋሌ፡፡
22.2 የተጫራቹ ብቁነት የሚረጋገጠው በሚከተለት ወሳኝ የሰነዴ ማስረጃዎች

ይሆናሌ፡፡
(ሀ) በክፌሌ 4 የጨረታ ቅፆች መሠረት የሚቀርብ የጨረታ ማቅረቢያ

ሠንጠረዥና ከሠንጠረዡ ጋር ተያይዘው መቅረብ ያሇባቸው የሚከተለት
ወሳኝ ሰነድች ናቸው፡፡
I. በታክስ ባሇሥሌጣን የተሰጠ የተጨማሪ እሴት ታክስ የምዝገባ

ሰርቲፉኬት (በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀጽ
4.5 (ሇ) (ii) በተመሇከተው መሠረት የሀገር ውስጥ ተጫራቾችን
ብቻ ይመሇከታሌ)፡፡
II. በታክስ ባሇሥሌጣን የተሰጠ ወቅታዊ የታክስ ክፌያ ሰርቲፉኬት

(የሀገር ውስጥ ተጫራቾችን ብቻ ይመሇከታሌ)፡፡
III. የንግዴ ዴርጅቱ ከሚገኝበት ሀገር የተሰጠ የታዯሰ የንግዴ ፇቃዴና

የንግዴ ምዝገባ ሰርቲፉኬት፡፡
IV. እንዯአስፇሊጊነቱ አግባብነት ያሇው የሙያ ብቃት ሰርቲፉኬት
(ሇ) በክፌሌ 4 የጨረታ ቅፆች መሠረት የተጫራቹ አግባብነት መግሇጫ

ሰንጠረዥ ከሚከተለት ወሳኝ ሰነድች ጋር መቅረብ አሇበት፡፡
I. በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 23.2 በተመሇከተው

መሠረት በኩባንያው ወይም በጋራ ማህበሩ ወይም በጊዜያዊ
ማህበሩ የተመረጠው ሰው ስምና ጥምረቱን ወክል መፇረም
የሚችሌ መሆኑን የሚያስረዲ በሚመሇከተው አካሌ የተሰጠ ሕጋዊ
ውክሌና፣
II. በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀጽ 17.2 (ሇ)

መሠረት የተጫራቹን የፊይናንስ አቅም የሚያሳይ ሰነዴ፣
III. በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀጽ 16.3 በላሊ

ሁኔታ ካሌተገሇፀ በስተቀር ተጫራቹ ቢያንስ አሁን ከተወዲዯረበት
የውሌ ዋጋ ጋር የሚመጣጠን ሥራ በአግባቡ የሠራ መሆኑን
የሚያስረዲ ከዚህ በፉት ከሠራባቸው አካሊት የተሰጠ የመሌካም
ሥራ አፇፃፀም ሰርቲፉኬት፣
(ሐ) በጨረታ ሰነደ መሰረት በአግባቡ የተዘጋጀና የተሟሊ የግንባታ ስራዎች

ዝርዝር (Bill of Quantities) እና ዝርዝር መግሇጫ፤
18/34
(መ) የስራ ዘዳዎችን፣ መሳሪያዎችን፣ ሰራተኞችን፣ የጊዜ መርሀ ግብር እና
ላልች ማናቸውንም በክፌሌ 4 የጨረታ ቅጾች ውስጥ የተጠቀሱ
መረጃዎችን ጨምሮ የቴክኒክ የስራ እቅዴ፣ የተጫራቹን የቴክኒክ
ብቃት ከስራ መስፇርቶች አንጻር በአግባቡ የሚያሳይ በቂ መረጃ
እንዱሁም ከዚህ በታች የተጠቀሱትን ጨምሮ ስራው የሚጠናቀቅበትን
ጊዜ በማካተት የሚቀርቡ ይሆናሌ፡-
(i) ስራው ሊየ ሉመዯቡ የታሰቡት ሰራተኞች ተፇሊጊ መረጃ (CV)

በሰራተኞቹ በራሳቸው በማስፇረም ወይም ውክሌና በተሠጠው ሰው
ሇማስፇረም
(ii) የዱዛይን ሰነድች እና ንዴፍች (የክፌሌ 6 ቅጽ ሐ)
(ሠ) በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 21 መሰረት የጨረታ ዋስትና

(ረ) አማራጭ ጨረታዎች በተጫራቹ ምርጫ (አማራጭ ጨረታ ማቅረብ
የተፇቀዯ ሲሆን) መሰረት እና ከተቻሇ በበተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ
19 መሰረት
(ሰ) በግሌ ወይም በሽርክና የሚወዲዯሩ የሀገር ውስጥ ተጫራቾች የ7.5%
ሌዩ አስተያያት እንዱያዝሊቸው ማመሌከትና በተጫራቾች መመሪያ
አንቀጽ 34 ስር በተገሇጸው መሰረት ሇዚህ ተመራጭ ሇመሆን
የሚያስፇሌገውን መስፇርት ሇማሟሊት ሁለንም መረጃዎች ሉያቀርቡ
ይገባሌ፡፡
(ሸ) በሽርክና የቀረበ ማናቸውም የጨረታ ሰነዴ ካሇ፣ የሽሙር (ሽርክና)
ቅጽ፣ የሽሙር (ሽርክናውን) የተቋቋመበት ስምምነት ወይም ይህን
ሇማቋቋም ማሰባቸውን የሚገሌጽ ዯብዲቤ ረቂቅ ስምምነትን ጨምሮ
በነዚህ አካሊት ሉሰሩ የታቀደትን ስራዎች በተጫራቾች መመሪያ
አንቀጽ 18.2 መሰረት ሉያቀርቡ ይገባሌ፡፡
(ቀ) በተጫራቾች መሞሊት እና መቅረብ ያሇበት ማናቸውም ላሊ ሰነዴ
ወይም መረጃ በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ በተገሇጸው
መሰረት ይሆናሌ፡፡
23. የጨረታ ቅፆችና አቀራረብ
23.1 ተጫራቹ በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 23 ውስጥ እንዯተገሇፀው ጨረታውን

ሲያቀርብ አንዴ ኦሪጅናሌ አዘጋጅቶ “ኦሪጅናሌ” የሚሌ ምሌክት በግሌጽ
ያዯርግበታሌ፡፡ በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 2ዏ መሠረት አማራጭ ጨረታ
ማቅረብ ሲፇቀዴና ማቅረብ ሲያስፇሌግ “አማራጭ” ጨረታ የሚሌ ምሌክት
በማዴረግ ያቀርባሌ፡፡ በተጨማሪም ተጫራቹ በጨረታ ዝርዝር መረጃ
ሠንጠረዥ ውስጥ በተጠቀሰው መጠን ቅጅዎችን (ኮፒዎችን) አቅርቦ በሊዩ
ሊይ በግሌጽ “ቅጂ” የሚሌ ምሌክት ያዯርግበታሌ፡፡ በኦሪጅናሌና በቅጂው
መካከሌ ያሇመጣጣም (ሌዩነት) ቢከሰት ኦርጅናለ የበሊይነት ይኖረዋሌ፡፡
19/34
የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ከተጠየቀ ተጫራቾች የቴክኒክና
የፊይናንስ የመጫረቻ ሰነድቻቸውን በሁሇት በተሇየዩ ኢንቨልፓች ማቅረብ
ይኖርባቸዋሌ፡፡
23.2 የጨረታ ሰነደ ኦሪጅናሌና ቅጂዎቹ በታይፕ ወይም በማይሇቅ ቀሇም

ተጽፇው ዴርጅቱን በመወከሌ የመፇረም ስሌጣን በተሰጨው አካሌ መፇረም
ይኖርባቸዋሌ፡፡ ይህ የመፇረም ስሌጣን በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ
ውስጥ በተጠቀሰው መሠረት በጽሑፌ በተሰጠ ህጋዊ ውክሌና ሊይ የተመሰረተ
ሆኖ ከውክሌና ስሌጣን ማስረጃ ጋር ተያይዞ መቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
የፇራሚው ስምና ሥሌጣን ከፉርማው በታች በታይፕ መፃፌ ወይም
መታተም አሇበት፡፡ በሁለም የመጫረቻ ሰነዴ ገፆች ሊይ የመፇረም ስሌጣን
የተሰጠው ሰው መፇረም ወይም አጭር ፉርማውን ማዴረግ ይኖርበታሌ፡፡
23.3 ማናቸውም ስርዞች፣ ዴሌዞችና የበፉቱን ጠፌቶ በምትኩ ላሊ የተፃፇባቸው

የመጫረቻ ሰነድች ሕጋዊ የሚሆኑት ስሌጣን በተሰጠው አካሌ ፉርማ ወይም
አጭር ፉርማ ሲረጋገጡ ብቻ ነው፡፡
መ. የጨረታ አቀራረብና አከፊፇት
24. የጨረታ ሰነዴ አስተሻሸግና ምሌክት አዯራረግ
24.1 ተጫራቹ ጨረታውን ኦሪጅናሌና ቅጂ፣ አማራጭ ጨረታዎችን ጨምሮ

በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 19 መሠረት በተሇያዩ ኢንቨልፖች ውስጥ
“ኦሪጅናሌ” እና “ቅጂ” በሚሌ ምሌክት በማዴረግ ያሽጋቸዋሌ፡፡ እነዚህን
ኦሪጂናሌና ቅጂዎችን የያዙ ኢንቨልፖች በላሊ ትሌቅ ኢንቨልፕ ውስጥ
ተከተው ይታሸጋለ፡፡
24.2 የውስጣዊና የውጫዊው የኢንቨልፖች ገፅታ፦
(ሀ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 25.1 መሠረት የግዥ ፇፃሚው

አካሌ ስምና አዴራሻ ይፃፌበታሌ፡፡
(ሇ) በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ በተጠቀሰው መሠረት የግዢውን

መጠሪያ ወይም የፕሮጀክቱን ስም እና የግዥ መሇያ ቁጥር ይይዛሌ፡፡
(ሐ) ኢንቨልፖቹ ሊይ በግሌጽ በሚታይ ሁኔታ “ከጨረታ መክፇቻ ቀንና

ሰዓት በፉት መከፇት የላሇበት” የሚሌ ምሌክት ይዯረግባቸዋሌ፡፡
24.3 በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 26.1 መሠረት ዘግይቶ የቀረበ ጨረታ
“የዘገየ” ተብል ሇተጫራቾች ሳይከፇት ሇመመሇስ ይቻሌ ዘንዴ ውጫዊው
ኤንቨልፕ የተጫራቹን ስምና አዴራሻ የያዘ መሆን አሇበት፡፡
20/34
24.4 ሁለም ኢንቨልፖች በተገቢው ሁኔታ ካሌታሸጉና ምሌክት ካሌተዯረገባቸው
በትክክሌ ካሇመቀመጣቸው የተነሳም ሆነ ሇጨረታው ያሇጊዜው መከፇት
የግዥ ፇፃሚው አካሌ ኃሊፉነት አይወስዴም፡፡
25. የጨረታ ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብ
25.1 የመጫረቻ ሰነድች በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ የተጠቀሰው

ቀንና ሰዓት ከማሇፈ በፉት ግዥ ፇፃሚው አካሌ እንዱረከባቸው መዯረግ
አሇበት፡፡
25.2 ግዥ ፇፃሚው አካሌ በራሱ ኃሊፉነትና ተነሳሽነት በተጫራቾች መመሪያ

አንቀጽ 9 መሠረት የጨረታ ሰነድችን በማሻሻሌ የጨረታ የማቅረቢያ ቀነ-
ገዯብ ማራዘም ይችሊሌ፡፡ ይህም በሆነበት ጊዜ የግዥ ፇፃሚው አካሌ እና
ቀዯም ሲሌ በነበረው የጊዜ ገዯብ መሠረት የነበሩ ተጫራቾች መብቶችና
ግዳታዎች በተሻሻሇው ሰነዴ መሠረት ይሆናሌ፡፡
26. ዘግይተው የሚቀረቡ ጨረታዎች
26.1 ግዥ ፇፃሚው አካሌ በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 25 መሠረት

ከጨረታው ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብ በኋሊ የሚመጣውን ማንኛውንም ጨረታ
አይቀበሌም፡፡ ማንኛቸውም ከቀነ-ገዯቡ በኋሊ ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ የዯረሱ
ጨረታዎች በመዘግየታቸው ውዴቅ የተዯረጉ ተብሇው ሳይከፇቱ
ሇተጫራቶች ይመሇሳለ፡፡
27. ጨረታዎችን መሰረዝ፣ መተካትና ማሻሻሌ
27.1 ተጫራቹ የመጫረቻውን ዋጋ ካስረከበ በኋሊ ሙለ ሥሌጣን ባሇው ተወካይ

በተፇረመ የፅሑፌ ማስታወቂያና በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 23.2
መሠረት የውክሌና ሥሌጣኑን ኮፒ በማቅረብ ከጨረታው ሉወጣ፣ የጨረታውን
ዋጋ ሉተካ ወይም ሉያሻሽሌ ይችሊሌ፡፡ የጽሑፌ ማስታወቂያውን ተከትል
የጨረታ መተኪያ ወይም ማሻሻያ ማቅረብ አሇበት፡፡ ሁለም ማስታወቂያዎች፣
(ሀ) በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 23 እና 24 መሠረት የሚቀርቡት

ኤንቬልፖች “ከጨረታ መውጫ” ወይም “መተኪያ” ወይም “ማሻሻያ”
ተብል በግሌፅ ሉፃፌባቸው ይገባሌ፡፡
(ሇ) በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 25 መሠረት የግዢ ፇጻሚ አካሌ

ከጨረታ ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብ በፉት ሉረከባቸው ይገባሌ፡፡
21/34
27.2 ከጨረታ ሇመውጣት ጥያቄ የቀረበባቸው ጨረታዎች በተጫራቾች መመሪያ
ንዐስ አንቀጽ 27.1 መሠረት ሳይከፇቱ ሇተጫራቾች መመሇስ አሇባቸው፡፡
ከጨረታ ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብ በኋሊ የሚቀርቡ ከጨረታ የመውጣት
ማስታወቂያዎች መሌስ አይሰጣቸውም፡፡ በቀነ-ገዯቡ በቀረበው ጨረታ
ተቀባይነት ያገኙ ጨረታዎች ሆነው ይቀጥሊለ፡፡
27.3 ተጨራቹ በጨረታ ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብና በጨረታ ሰነዴ ውስጥ በተጠቀሰው

ጨረታው ፀንቶ በሚቆይበት ጊዜ ውስጥ (የተዯረገ ማራዘም ካሇ ጨምሮ)
ከጨረታ መውጣት፣ የመጫረቻ ሰነዴን መተካት ወይም ዋጋ ማሻሻሌ
አይችሌም፡፡
28. የጨረታ አከፊፇት
28.1 ግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታውን የሚከፌተው በጨረታ ዝርዝር መረጃ

ሠንጠረዥ ውስጥ በተጠቀሰው ቀን፣ ቦታና ሰዓት መሠረት ፌሊጏት ያሊቸው
የተጫራቾች ተወካዮች በተገኙበት ይሆናሌ፡፡
28.2 በመጀመሪያ ከጨረታ “መውጫ” የሚሌ ምሌክት ያሇበት ኤንቬልፕ ተከፌቶ

ከተነበበ በኋሊ በተጓዲኝ የቀረበው ኤንቬልፕ ሳይከፇት ሇተጫራቹ
ይመሇሳሌ፡፡ ሕጋዊ ሥሌጣን ባሇው አካሌ ሇመጠየቁ ተጓዲኝ ማስረጃ በጨረታ
መክፇቻው ሊይ ካሌተነበበ ከጨረታ የመውጣት ጥያቄ ተቀባይነት
አይኖረውም፡፡
በመቀጠሌም “መተኪያ“ የሚሌ የተፀፇበት ፖስታ ተከፌቶ ከተነበበ በኋሊ

ከተተካው ጋር ተሇዋውጠው የመጀመሪያው ፖስታ ሳይከፇት ሇተጫራቹ
ይመሇሳሌ፡፡ የትኛውም “የመተካት” ጥያቄ ሥሌጣን ባሇው አካሌ በወቅቱ
በቀረበ የመውጣት ጥያቄ ካሌተዯገፇና ጥያቄው በጨረታ መክፇቻው ሊይ
ካሌተነበበ ተቀባይነት የሇውም፡፡
በመቀጠሌም “ማሻሻያ” የሚሌ ምሌክት የያዙ ፖስታዎች ከተጓዲኝ ጨረታ

ጋር ተከፌተው ይነበባለ፡፡ የትኛውም የጨረታ “ማሻሻያ” ሕጋዊ ሥሌጣን
ባሇው አካሌ በወቅቱ መቅረቡ ካሌተረጋገጠና በጨረታ መክፇቻው ሊይ
ካሌተነበበ ተቀባይነት የሇውም፡፡ በጨረታ መክፇቻ ሊይ ተከፌተው የተነበቡ
ጨረታዎች ብቻ ወዯ ቀጣይ ግምገማ ይሸጋገራለ፡፡
28.3 የተቀሩት ኢንቬልፖች አንዴ በአንዴ ተከፌተው የተጫራቾቹ ስምና ማሻሻያ

ካሇ፣ የጨረታ ዋጋዎች፣ ቅናሾችም (ካለ) እና ተሇዋጭ የዋጋ ሀሳቦች (ካለ)፣
የጨረታ ዋስትና ማቅረብ አስፇሊጊ ከሆነ እንዱሁም ላልች ግዥ ፇፃሚው
አካሌ አግባብነት አሊቸው የሚሊቸው ዝርዝሮች ይነበባለ፡፡ በጨረታ
መክፇቻው ሊይ የተነበቡ ቅናሾችና አማራጭ የዋጋ ሀሳቦች ብቻ ሇግምገማ
ዕውቅና ያገኛለ፡፡ በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 26.1 መሠረት ከዘገዩ
22/34
ጨረታዎች በስተቀር የትኛውም ጨረታ በጨረታ መክፇቻ ሊይ ውዴቅ
አይዯረግም፡፡
28.4 የግዥ ፇፃሚው አካሌ የጨረታ መክፇቻውን ሂዯት ቢያንስ የሚከተለትን

አካቶ ይመዘግባሌ፡፡ የተጫራቹን ስም፣ ከጨረታ የመውጫ፣ የመተኪያ ወይም
የማሻሻያ ጥያቄዎችን፣ የጨረታ ዋጋውን ከተቻሇ በየጥቅለ (ካሇ)፣
ማንኛቸውንም ቅናሾችና አማራጭ የዋጋ ሀሳቦች፣ የጨረታ ዋስትና መኖርና
ያሇመኖር፣ አስፇሊጊ ከሆነ በጨረታው ሊይ የተገኙት ተወካዮች የጨረታውን
ዘገባ እንዱፇርሙ ይጠየቃለ፡፡ የተጫራቹ ፉርማ ከዘገባው ሊይ መታጣት
የጨረታውን ይዘትም ሆነ የዘገባውን ውጤት አይሇውጠውም፡፡
28.5 ማንኛውም በጨረታ መክፇቻው ሥነ-ሥርዓት ወቅት ያሌተከፇተና ያሌተነበበ

የጨረታ ሰነዴ ሇቀጣይ ግምገማ ሉቀርብ አይችሌም፡፡
ሠ. ጨረታዎችን መገምገምና ማወዲዯር
29. ምስጢራዊነት
29.1 የጨረታው ውዴዴር አሸናፉ ሇሁለም ተጫራቾች በይፊ እስኪገሇጽ ዴረሰ

የጨረታ ምርመራን፣ ግምገማን፣ ምዘናንና የጨረታ አሸናፉነት ሀሳብን
የሚመሇከት መረጃ ሇተጫራቾችም ሆነ ሇላልች ጉዲዩ ሇማይመሇከታቸው
ግሇሰቦች ማሳወቅ የተከሇከሇ ነው፡፡
29.2 በጨረታ ምርመራ፣ ግምገማና ምዘና ወይም ውሌ አሰጣጥ ወቅት የግዥ

ፇፃሚውን ውሳኔ ሇማስቀየር ተጫራቹ የሚያዯርገው ማናቸውም ጥረት
ከጨረታ ሇመሠረዝ ምክንያት ሉሆን ይችሊሌ፡፡
29.3 የተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 29.2 ቢኖርም ከጨረታው መከፇት

እስከ ውሌ መፇራረም ዴረስ ባሇው ጊዜ ውስጥ ማንኛውም ተጫራች
ከጨረታው ሂዯት ጋር በተያያዘ ወይም በማንኛውም ጉዲይ ሊይ የግዥ
ፇፃሚውን ማግኘት ሲፇሌግ የሚፇሌገውን ነገር በጽሑፌ ማቅረብ አሇበት፡፡
30. የማብራሪያ ጥያቄ አቀራረብ
30.1 ግዥ ፇፃሚው ከጨረታ ምርመራ፣ ግምገማ፣ ምዘናና ዴህረ ብቃት ሂዯት ጋር

በተያያዘ ግሌፅ ባሌሆኑት ጉዲዮች ዙሪያ ተጫራቾች ማብራሪያ እንዱሰጡት
ሉጠይቅ ይችሊሌ፡፡ ሇቀረበው ጥያቄ በተጫራቹ የተሰጠው ምሊሸ ወይም
ማብራሪያ ተገቢ ሆኖ ካሌተገኘ ግምት ውስጥ አይገባም፡፡ የማብራሪያ
ጥያቄውና መሌሱም በጽሑፌ መሆን አሇበት፡፡ በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ
አንቀጽ 33 መሠረት የሒሳብ ስላትንና ላልች ጥቃቅን ጉዲዮችን
አስመሌክቶ ብቻ የቀረበ ማብራሪያ ካሌሆነ በስተቀር በቀረበው ዋጋ ወይም
23/34
በጨረታው ሊይ መሰረታዊ ሇውጥ የሚያመጣ ማብራሪያ ወይም ሇውጥ
ተቀባይነት አይኖረውም፡፡
30.2 ተጫራቹ በግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇቀረበሇት የማብራሪያ ጥያቄ ወቅታዊ ምሊሽ
ካሌሰጠ ጨረታው ውዴቅ ሉዯረግበት ይችሊሌ፡፡
31. ተቀባይነት ያሊቸው ጨረታዎች
31.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ተጫራቹ ያቀረበውን የመጫረቻ ሃሳብ ብቁነት

የሚወስነው ሇተጫራቾች የተሰጠውን የጨረታ ሰነዴ ይዘት መሠረት
በማዴረግ ነው፡፡
31.2 ብቃት ያሇው ጨረታ ማሇት ከሁለም የውሌ ቃልችና ሁኔታዎች፤ እንዱሁም
ከተጠየቀው ዝርዝር ስፔስፉኬሽን ጋር የሚጣጣምና ጉሌህ የሆነ ግዴፇት
የላሇበት ነው፡፡ ጉሌህ ሌዩነት፣ አሇማሟሊት ወይም ግዴፇት የሚወሰነው፦
(ሀ) ጨረታው ተቀባይነት ቢያገኝ፤

i. በውለ ውስጥ የተጠቀሱ የዕቃዎችና የተያያዥ አገሌግልቶች ወሰን፣
ጥራት ወይም አፇፃፀም ሊይ የጎሊ ሌዩነት ይፇጥራሌ ተብል
ሲታሰብና፣
ii. በውለ ውስጥ የተጠቀሱ የግዥ ፇፃሚውን መብቶች ወይም
የተጫራቹን ግዳታዎች የማዛባት እና ከጨረታ ሰነድች ጋር
ያሇመጣጣም ሁኔታ ሲፇጠር፤ ወይም
(ሇ) ጨረታው ተቀባይነት ያገኘው በጨረታው ግምገማ ወቅት የታዩ

መሰረታዊ ግዴፇቶች እንዱስተካከለ ተዯርጎ ከሆነ ከላልች ተጫራቾች
መብት ጋር በተያያዘ ሚዛናዊነትን የማፊሇስ ውጤት ያስከትሊሌ ተብል
ሲገመት ነው፡፡
31.3 አንዴ ጨረታ በጨረታ ሰነዴ ሊይ የተጠቀሱና ወሳኝ የሆኑ የፌሊጎት

መግሇጫዎች የማያሟሊ ከሆነ ግዥ ፇፃሚው አካሌ ውዴቅ ያዯርገዋሌ።
ውዴቅ ከተዯረገ ቡኋሊ ተጫራቹ ያሊሟሊቸውን መሰረታዊ ግዴፇቶች
እንዱያሟሊ በማዴረግ ብቁ ሉያዯርገው አይችሌም፡፡
31.4 ብቁ ያሌሆኑ ጨረታዎች ብቁ ያሌሆኑበት በቂ ምክንያቶች በግምገማ ሪፖርት

ውስጥ በግሌፅ መመሌከት ይኖርበታሌ፡፡
31.5 የጨረታው ሰነዴ የሚጠይቃቸው ፌሊጏቶች አሟሌቶ የተገኘው አንዴ

ተጫራች ብቻ ሲሆን የቀረበው ጨረታ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጥያቄዎች
መሠረታዊ መሌስ የሚሰጥ እስከሆነና የቀረበው ዋጋም ካሇው ወቅታዊ የገበያ
ሁኔታ ጋር ሲነፃፀር ያነሰ ወይም ተመጣጣኝ ሆኖ ከተገኘ ከተጫራቹ ጋር
ውሌ ሉፇጸም ይችሊሌ፡፡
24/34
32. የጨረታዎች አሇመጣጣምና ግዴፇቶች
32.1 ጨረታው በመሠረቱ አጥጋቢ ከሆነ የግዥ ፇፃሚው አካሌ መሠረታዊ ያሌሆኑ
ያሇመጣጣሞችን ወይም ግዴፇቶችን ሉያሌፊቸው ይችሊሌ፡፡
32.2 ጨረታው አጥጋቢ ከሆነ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ተጫራቹ መሠረታዊ ያሌሆኑ
አሇመጣጣሞችን ወይንም ግዴፇቶችን ሇማስተካከሌ ተጫራቹን ተፇሊጊ መረጃ
ወይም ሰነዴ በሚፇሇገው ጊዜ ውስጥ እንዱያቀርብ ሉጠየቅ ይችሊሌ፡፡ ሆኖም
የሚዯረገው ማስተጋገያ ከጨረታው ዋጋ ጋር መያያዝ የሇበትም፡፡ ተጫራቹ
በተጠየቀው መሠረት ተስማምቶ አስተካክል ካሊቀረበ ከጨረታው ሉሠረዝ
ይችሊሌ፡፡
32.3 ጨረታው አጥጋቢ ከሆነ የግዥ ፇፃሚው አካሌ መሠረታዊ ያሌሆኑ

አሇመጣጣሞችንና ግዴፇቶችን ሉያስተካክሌ ይችሊሌ፡፡ ተዘሇው ወይም በላሊ
ያሌተሟሊ አቀራረብ ምክንያት ዋጋ ያሌተሰጠባቸው ዕቃዎች ወይም
አገሌግልቶች ሇውዴዴር ዓሊማ ሲባሌ ብቻ ሇተጠቀሱት ዕቃዎች ወይም
አገሌግልቶች በጨረታ ወቅት የቀረበ ከፌተኛ ዋጋ ተወስድ ማስተካከያ
እንዱሰሊሊቸው ይዯረጋሌ፡፡
33. አጠራጣሪ የጨረታ ዋጋዎችና የስላት ስህተቶች
33.1 ጨረታው በመሠረቱ አጥጋቢ መሆኑ ከታወቀ የግዥ ፇፃሚው አካሌ የስላት
ስህተቶችን በሚከተለት መሠረት ያስተካክሊሌ፡፡
(ሀ) በግዥ ፇፃሚው አካሌ አስተያየት የዳሲማሌ ነጥብ አቀማመጥ ስህተት

ካሌሆነ በስተቀር በነጠሊ ዋጋውና በተፇሊጊው መጠን ተባዝቶ
በሚገኘው ጠቅሊሊ ዋጋ መካከሌ ሌዩነት ከመጣ ነጠሊ ዋጋው የበሊይነት
ይኖረዋሌ፡፡ ጠቅሊሊ ዋጋ በአንፃሩ ይስተካከሊሌ፡፡ በግዥ ፇፃሚው
አካሌ አስተያየት መሠረት በነጠሊ ዋጋ ውስጥ የዳሲማሌ ነጥቦች
አቀማመጥ ተዛብቷሌ ብል ካመነ ጠቅሊሊ ዋጋው የበሊይነት ያገኝና
የአንደ ዋጋ በዚያው መጠን ይስተካከሊሌ፡፡
(ሇ) የንዐሳን ዴምሮች ወይም ቅናሾች ተዛማጅ በሆነው ጠቅሊሊ ዴምር ሊይ

ስህተት ካሇ ንዐሳን ዴምሮች እንዲለ ተወስዯው ጠቅሊሊው ዴምር
በዚያው መሠረት ይስተካከሊሌ፡፡
(ሐ) በቁጥሮችና በቃሊት መካከሌ ሌዩነት ከታየ በቃሊት የተገሇፀው ቁጥር

ከስህተቱ ጋር የተያያዘ ካሇሆነ በስተቀር በፉዯሌ የተገሇፀው ቁጥር
ይወሰዲሌ፡፡ በፉዯሌ የተገሇፀው ቁጥር ከሂሳቡ ስህተት ጋር የተየያዘ
ከሆነ ከሊይ በፉዯሌ ተራ “ሀ” እና “ሇ” ሊይ በተገሇፀው መሠረት በቁጥር
የተገሇፀው የበሊይነት ይኖረዋሌ፡፡
25/34
33.2 የግዥ ፇፃሚው አካሌ የተገኙትን የስላት ስህተቶች በማረም ወዱያውኑ
ሇተጫራቹ በጽሑፌ በማሳወቅ በጨረታ ዝርዝር መረጃ ጠንጠረዥ
በተመሇከተው መሠረት እርማቱን መቀበሌ አሇመቀበለን ከተጠየቀበት ቀን
ጀምሮ በተወሰነ ጊዜ ገዯብ ውስጥ መሌስ እንዱያቀርብ ይጠይቃሌ፡፡
እርማቶቹ በመጫረቻ ሰነደ ሊይ በግሌጽ መመሌከት አሇባቸው፡፡
33.3 በአሸናፉነት የተመረጠ ተጫራች የስህተቶችን እርማት ካሌተቀበሇ ጨረታው

ውዴቅ ይዯረግበታሌ፡፡
34. ሌዩ አስተያየት (margin of preference)
34.1 ሌዩ አስተያየት የሚዯረገው ሇሀገር ውስጥ የኮንስትራክሽን ኩባንያዎች ነው፡፡
34.2 ሇሀገር ውስጥ የኮንስትራክሽን ኩባንያዎች ሌዩ አስተያየት ተግባራዊ የሚሆነው

የዋጋዎች ግምገማ በሚዯረግበት ጊዜ 7.5% በመጨመር ይሆናሌ፡፡
34.3 በግንባታ ስራ ሊይ የተሰማሩ የሀገር ውስጥ ኩባንያዎች በአማራጭ ሇጨረታው

ብቁ ሇመሆን የሚከተለትን ሁኔታዎች የሚያሟለ መሆናቸውን ሇማረጋገጥ
አስፇሊጊ የሆኑ መረጃዎችን በሙለ ያቀርባለ፡-
(ሀ) ኩባንያው በኢትዮጵያ ውስጥ የተቋቋመ መሆን አሇበት፡፡
(ሇ) ከ50 በመቶ በሊይ የሆነው የኩባንያው ካፒታሌ መዋጮ
በኢትዮጵያውያን የተፇጥሮ ወይም የህግ ሰዎች ሉያዝ ይገባሌ፡፡
(ሐ) የኩባንያው የቦርዴ አባሊት ከ50 በመቶ በሊይ ኢትዮጵያዊ ዜጎች ሉሆኑ
ይገባሌ፡፡
(መ) የኩባንያው ቁሌፌ ሰራተኞች በተመሇከተ ቢያንስ 50 በመቶ
ኢትዮጵያዊ ዜጎች ሉሆኑ ይገባሌ፡፡
34.4 አግባብነት ባሇው አዋጅ የተቋቋሙ ጥቃቅንና አነስተኛ ኢንተርፕራይዞች

ከሀገር ውስጥ ተጫራቾች በሚወዲዯሩበት ጊዜ የ3% ሌዩ አስተያየት
ይዯረግሊቸዋሌ፡፡
34.5 አነስተኛና ጥቃቅን ተቋማት በአሇምአቀፌ የጨረታ ውዴዴር ሊይ የሚሳተፈ

ከሆነ በንኡስ አንቀጽ 34.2 መሰረት ሇሀገር ውስጥ ኩባንያዎች ብቻ የተሰጠው
ሌዩ አስተያየት ተፇጻሚ ይዯረጋሌ፡፡
35. የጨረታ ገንዘቦችን ወዯ አንዴ አይነት ገንዘብ ስሇመሇወጥ
35.1 ሇግምገማ እና ሇንጽጽር አሊማ ሲባሌ የግዥ ፇፃሚው አካሌ በተሇያየ የገንዘብ
አይነት የቀረቡ የጨረታ ዋጋዎችን በጨረታ መክፇቻ ዕሇት በኢትዮጵያ
ብሔራዊ ባንክ ባሇው የመሸጫ የምንዛሪ መጣኔ በመጠቀም ወዯ አንዴ
የመገበያያ ወይም የገንዘብ አይነት ይቀየራለ፡፡
26/34
36. የመጀመሪያ ዯረጃ የጨረታ ግምገማ
36.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በተጨራቾች መመሪያ አንቀጽ 22 በተመሇከተው

መሠረት የተጠየቁት ሁለም ሰነድች መቅረባቸውንና የቀረቡት ሰነድችም
የተሟለ መሆናቸውን ሇመወሰን ሰነድቹን መመርመር አሇበት፡፡
36.2 ጨረታው ከተከፇተበት እስከ ኮንትራት ስምምነት ፉርማ ዴረስ ባሇው ጊዜ

ማንኛውም ተጫራች ከቀረበው የመጫረቻ ሰነዴ ጋር በተያያዘ ግዥ ፇፃሚው
አካሌ ጋር ምንም አይነት ግንኙንት ማዴረግ የሇበትም፡፡ በምርመራና
በግምገማ ሂዯት ወቅት፤ የተጫራቾች አንፃራዊ ዯረጃ በሚወጣበት ወቅትና
የጨረታው አሸናፉ በሚወሰንበት ሂዯት ውስጥ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ሊይ ጫና
የሚፇጥር ማንኛውም ተጫራች ጨረታው ውዴቅ ይዯረግበታሌ፡፡
36.3 የግዥ ፇፃሚው አካሌ የሚከተለት ሁኔታዎች ሲኖሩ ጨረታው ብቁ አይዯሇም

በማሇት ሉወስን ይችሊሌ፡፡
(ሀ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 23.2 መሠረት ጨረታው ሊይ

የፇረመው ሰው በኩባንያው ወይም በጋራ ማህበሩ ወይም በጊዜያዊ
ማህበሩ ስም ሇመፇረም የተወከሇበት ህጋዊ የጽሑፌ ሰነዴ ሳይቀርብ
ሲቀር፣
(ሇ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 23.2 መሠረት ኦሪጅናሌና ቅጂ

ጨረታዎች ሥሌጣን ባሇው ሰው የተፇረሙ ቢሆንም እንኳ በታይፕ
ወይም በማይሇቅ ቀሇም ያሌተዘጋጁ ከሆነ፣
(ሐ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 23.3 መሠረት ሁለም

የጨረታው ገፆች ሥሌጣን ባሇው ሰው ካሌተፇረሙ ወይም አጭር
ፉርማ ካሌተዯረገባቸው፣
(መ) ጨረታው በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 12.1 በተመሇከተው

ቋንቋ ያሌቀረበ ከሆነ፣
(ሠ) ተጫራቹ የተፇረመና ቀን ያሇበት የጨረታ ማቅረከቢያ ሠንጠረዥ

ሞሌቶ ማቅረብ ካሌቻሇ፡
(ረ) ተጫራቹ የተፇረመና ቀን ያሇበት የተጫራች አግባብነት ማረጋገጫ

ሠንጠረዥ ሞሌቶ ካሌቀረበ፣
(ሰ) ተጫራቹ የተፇረመና ቀን ያሇበት የዋጋ ዝርዝር (Bill of Quantity)

እና የሥራ ዝርዝር ዕቅዴ ማቅረብ ካሌቻሇ፣
(ሸ) ተጫራቹ የተፇረመና ቀን ያሇበት ቴክኒካሌ ፕሮፖዛሌ (Technical

Proposal) ካሊቀረበ፣
(ቀ) ተጫራቹ የተፇረመና ቀን ያሇበት የጨረታ ዋስትና ካሊቀረበ፣
27/34
(በ) የቀረበው የጨረታ ዋስትና በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 21
መሠረት ካሌሆነ፡፡
37. ከህጋዊነት፣ ፕሮፋሽናሌ፣ ቴክኒካሌና ፊይናንሺያሌ አንፃር የጨረታዎች ተቀባይነት

አወሳሰን
37.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ የተጠየቁትን ወሳኝ ሰነድች ተሟሌተው መቅረባቸውን

ካረጋገጠ በኋሊ የጨረታው ህጋዊነት፣ ፕፋሽናሌ፣ ቴክኒካሌና ፊይናንሻሌ
ተቀባይነት ይመረምራሌ፣ በጨረታ ሰነደ ሊይ ከተቀመጠት መስፇርቶች
አንፃር ብቁና ብቁ ያሌሆኑትን ይሇያሌ፡፡
37.2 ሕጋዊ ተቀባይነት

የግዥ ፇፃሚው አካሌ በሚከተለት ምክንያቶች የጨረታን ብቁ አሇመሆን
ሉወስን ይችሊሌ፡፡
(ሀ) ተጫራቹ ከዜግነት አወሳሰን ጋር በተያያዘ በተጫራቾች መመሪያ

ንዐስ አንቀጽ 4.2 ሊይ የተገሇፀውን ካሊሟሊ፣
(ሇ) በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 6 መሠረት ከተጫራቹ ጋር የጥቅም

ግጭት መኖሩ ሲታወቅ፣
(ሐ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 4.5 (ሇ) (i) መሠረት ተጫራቹ
ከሥራው ጋር አግባብነት ያሇው የታዯሰ የንግዴ ፇቃዴ ማቅረብ
ሳይችሌ ሲቀር፣
(መ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 4.6 መሠረት ተጫራቹ

በመንግሥት ግዥና ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ ዴረ ገፅ ሊይ
ያሌተመዘገበ ሲሆን፣ (የሀገር ውስጥ ተጫራቾችን ብቻ ይመሇከታሌ) ፣
(ሠ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 4.3 መሠረት ከዚህ በፉት ከነበሩ
የኮንትራት ግዳታዎች ጋር በተያያዘ ምክንያት በመንግሥት ግዥ
እንዲይሳተፌ በመንግሥት ግዥና ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ የታገዯ
ተጫራች ከሆነ፣
(ረ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 4.5 (ሐ) መሠረት የውጭ ሀገር
ተጫራች ሆኖ ከተቋቋመበት ሀገር የንግዴ ምዝገባ ሰርቲፉኬት ወይም
የንግዴ ፇቃዴ ማቅረብ ሳይችሌ ሲቀር፣
(ሰ) በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀጽ 4.5 (ሇ) (ii)
መሠረት የሀገር ውስጥ ተጫራች ሆኖ በታክስ ባሇሥሌጣን የተሰጠ
የተጨማሪ ዕሴት ታከሇ የምዝገባ ሰርቲፉኬት ማቅረብ ሳይችሌ ሲቀር፣
28/34
(ሸ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 4.5 (ሇ) (iii) መሠረት የሀገር
ውስጥ ተጫራች ሆኖ ታክስ የከፇሇበት ሰርቲፉኬት ከታክስ
ባሇሥሌጣን ማቅረብ ሳይችሌ ሲቀር፣
(ቀ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 4.1 መሠረት ጨረታው የቀረበው

ከጋራ ማህበር ከሆነና ተጫራቹ የጋራ ማህበሩን የመረጃ ቅፅ፣ ማህበሩ
የተቋቋመበትን ስምምነት ወይም ዯብዲቤ ማቅረብ ካሌቻሇ፣
37.3 ፕሮፋሽናሌ ተቀባይነት
የግዥ ፇፃሚው አካሌ በሚከተለት ምክንያቶች የጨረታውን ብቁ አሇመሆን

(ሀ) በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀጽ 4.5 (ሇ) (iv)
ተጠይቆ ከሆነና ተጫራቹ ተዛማጅነት ያሇው የፕሮፋሽናሌነት (የሙያ
ብቃት) ማስረጃ ማቅረብ ካሌቻሇ፣
(ሇ) በጨረታ መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀፅ 15.1 መሠረት የተጫራቹ

ፕሮፋሽናሌ አቅም ሇማረጋገጥ የተጠየቀውን የአግባብነትና የሙያ
ብቃት ማረጋገጫ በተሰጠው የጊዜ ገዯብ ውስጥ ማቅረብ ካሌቻሇ፣
(ሐ) በክፌሌ 3 የግምገማ ዘዳና መስፇርቶች በተመሇከተው የቴክኒክ

የመወዲዯሪያ ሀሳብ መሰረት ሇቁሌፌ የስራ መዯቦች ተገቢ
ባሇሙያዎች ካሊቀረበ፤
(መ) ተጫራቹ ስሇሚያቀርባቸው ባሇሙያ ሠራተኞች ተፇሊገ መረጃ (CV)

በራሳቸው በሠራተኞቹ ወይም በወኪልቻቸው አማካኝነት አስፇርሞ
ካሊቀረበ፤
37.4 ቴክኒካዊ ተቀባይነት
የግዥ ፇፃሚው አካሌ በሚከተለት ምክንያቶች የጨረታውን ብቁ አሇመሆን

(ሀ) ተጫራቹ በክፌሌ 3 የግምገማ ዘዳ እና መስፇርት ስር በተገሇጸው

መሰረት ከዚህ በፉት በጥሩ ሁኔታ ያጠናቀቃቸውን ዋና ዋና ስራዎች
በአግባብነትና የብቃት ማረጋገጫ ቅፅ ሊይ በጊዜና በቁጥር ሇይቶ
በአግባቡ በመሙሊት አስፇሊጊውን መረጃ ሳያቀርብ ከቀረ፤
(ሇ) ተጫራቹ የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ አንቀጽ 16.3
በሚጠይቀው መሠረት ከዚህ በፉት በአጥጋቢ ሁኔታ ያከናወናቸውን
ዋና ዋና ኮንትራቶች መረጃ በቁጥርና በጊዜ ሇይቶ በተጫራቾች
አግባብነት ማረጋገጫ ቅፅ ሳያቀርብ ሲቀር፣
29/34
(ሐ) ተጫራቹ በተጫራች የብቃት ማረጋገጫ ውስጥ በክፌሌ 3 የግምገማ
ዘዳ እና መስፇርት ስር ከተገጸው የስራዎች ብዛት፣ ዋጋና የሚወስዯው
ጊዜ ጋር ተመሳሳይ ስሇሆኑ ውልች መረጃ ሳያቀርብ ከቀረ፤
(መ) ተጫራቹ በክፌሌ 3 የግምገማ ዘዳ እና መስፇርት በቀረበው ጊዜ
ውስጥ ስሇማይፇጸሙ ውልች በተጫራቹ የብቃት ማረጋገጫ ቅጽ
ውስጥ መረጃ ሳይሰጥ ከቀረ፣
(ሠ) ተጫራቹ በክፌሌ 3 የግምገማ ዘዳ እና መስፇርት በቀረበው ቅጽ
ውስጥ በሂዯት ሊይ ስሊለ ክርክሮች በተጫራች የብቃት ማረጋገጫ ቅጽ
ውስጥ መረጃ ሳይሰጥ ከቀረ፣
(ረ) ተጫራቹ በቴክኒክ ዝርዝር መግሇጫው ውስጥ በክፌሌ 3 የግምገማ ዘዳ
እና መስፇርት ስር የተጠቀሱ የውሌ ማስፇጸሚያ መሳርያዎች ወይም
እቃዎች በአግባቡ ሉገኙ የሚችለ መሆናቸውን በተመሇከተ መረጃ
ሳይሰጥ ከቀረ፤
(ሰ) ተጫራቹ በቴክኒክ ዝርዝር መግሇጫው፣ የዱዛይን ሰነድች እና ንዴፍች
(የክፌሌ 6 ቅጽ ሐ) ውስጥ ሳያቀርብ ከቀረ፤
37.5 ፊይናንሻሌ ተቀባይነት
የግዥ ፇፃሚው አካሌ በሚከተለት ምክንያቶች ጨረታውን ውዴቅ

ሉያዯርገው ይችሊሌ፡፡
(ሀ) ተጫራቹ በክፌሌ 4 የጨረታ ቅጾች ስር የተሠጠውን የተጫራች

የብቃት ማረጋገጫ ሰንጠረዥ በአግባቡ በመሙሊት ይህን ውሌ
በአግባቡ ሇማከናወን በቂ የፊናንስ አቅም ያሇው መሆኑን ሇማረጋገጥ
ማስረጃ ሳያቀርብ ሲቀር፣
(ሇ) በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀጽ 17.2 (ሀ) እና

በክፌሌ 3 የግምገማ ዘዳና መስፇርቶች በተመሇከተው መሠረት
ተጫራቹ በውጭ ኦዱተር የተረጋገጠ የፊይናንስ ማረጋገጫ ሳያቀርብ
ሲቀር፣
(ሐ) በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ንዐስ አንቀጽ 17.2 (ሇ) መሠረት
ተጫራቹ የፊይናንስ አቅሙን የሚያሳዩ ላልች ማረጋገጫ ሰነድች
ሳያቀርብ ሲቀር፣
(መ) በክፌሌ 3 የጨረታ ግምገማ ዘዳና መስፇርቶች በተመሇከተው መሰረት

የተጫረቹ አመታዊ አማካይ የገቢ መጠን በጨረታ ዝርዝር መረጃ
ሰንጠረዥ ከተጠቀሰው አንጻር ሲታይ ሇዚሁ ጨረታ ካቀረበው ዋጋ
የማይበሌጥ ሆኖ ከተገኘ፣
(ሠ) በክፌሌ 3 የጨረታ ግምገማ ዘዳና መስፇርቶች በተመሇከተው መሰረት

ተጫረቹ ያሇው የፊይናንስ መጠንና ምንጭ ማሳየት ካሌቻሇ፣
30/34
38. ጨረታዎችን ስሇመገምገም
38.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇዝርዝር ግምገማ ብቁ የሆኑ የመጫረቻ ሰነድችን ብቻ

ይገመግማሌ፣
38.2 ግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇጨረታ ግምገማና ውዴዴር ዓሊማ ሲባሌ ተጫራቾች

በተሇያዩ የገንዘብ አይነቶች ያቀረቡዋቸውን ዋጋዎች በጨረታው መክፇቻ
ዕሇት የኢትዮጵያ ብሔራዊ ባንክ በሚያወጣው የገንዘብ መሇወጫ ምጣኔ
መሠረትና በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ሊይ በተገሇፀው አግበብ ወዯ
ተመሳሳይ የገንዘብ አይነት ይቀየራለ፡፡
38.3 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታ ሲገመግም የሚከተለትን ነጥቦች ግምት ውስጥ
ያስገባሌ፡፡
(ሀ) የጨረታ ዋጋ፣
(ሇ) በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 33.1 መሠረት የስላት ስህተቶች

ማረሚያ (ማስተካከያ) ፣
(ሐ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 13.5 መሠረት በቀረበው የዋጋ

ቅናሸ መሠረት የሚዯረግን የዋጋ ማስተካከያ፣
(መ) ከሊይ ከ“ሀ” እስከ “ሐ” የተገሇፀው መተግበር አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ

በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 35 መሠረት ወዯ ተመሳሳይ ገንዘብ
የሚዯረግ ሇውጥ፣
(ሠ) በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 32 መሠረት የአሇመጣጣሞችና

ግዴፇቶች ማስተካከያ፣
(ረ) በግምገማ ዘዳና የብቃት መስፇርቶች ከፌሌ 3 ውስጥ በተጠቀሰው

መሠረት ሁለንም የግምገማ ነጥቦች መተግበር፣
(ሰ) በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 34 መሠረት የሌዩ አስተያየት ገዯብን

ተግባራዊ ማዴረግ፣
38.4 በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 13 ከተጠቀሰው የጨረታ ዋጋ በተጨማሪ

የግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇጨረታ ዋጋ ግምገማ ላልች ነጥቦችን ግንዛቤ ውስጥ
ሉያስገባ ይችሊሌ፡፡ እነዚህ ነጥቦች የአገሌግልቱ ባህርይ፣ አፇፃፀም፣ እንዱሁም
ከቃሊቶችና ሁኔታዎች ጋር የተያያዙ ሉሆኑ ይችሊለ፡፡ በግምገማ ወቅት
ጥቅም ሊይ የሚውለት ነጥቦችና የአተገባበር ዘዳዎች በግምገማ ዘዳና
መስፇርቶች ክፌሌ 3 ውስጥ ተጠቅሰዋሌ፡፡
38.5 ይህ የጨረታ ሰነዴ ተጫራቾች ዋጋቸውን በልት እንዱያቀርቡ፤ እንዱሁም

ሇአንዴ ተጫራች የልት (lot) ውሌ መስጠት የሚፇቅዴ ሲሆን፤ ዝርዝር
31/34
አፇፃፀሙም በጨረታ ማቅረቢያ ቅፅ ሊይ የተመሇከተውን ቅናሽ አካቶ
አሸናፉውን ዴርጅት ሇመወሰን ስራ ሊይ የሚውሇው የመወዲዯሪያ መስፇርት
እና የግምገማ ዘዳ በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ እና በጨረታ ሰነደ
ክፌሌ 3 ሊይ በተገሇፀው መሰረት ይሆናሌ።
38.6 አንዴ የነጠሊ ዋጋ ውሌ ጨረታ የግዥ ፇፃሚው አካሌ አስተያየት መሰረት

ዝቅተኛ የተገመገመ የጨረታ ዋጋ ያሇው መሆኑ ከተረጋገጠ በኋሊ በከፌተኛ
ሁኔታ ያሌተመጣጠነ፣ ጫና የበዛበት ወይም በቅዴሚያ ከተገመተው በታች
ሆኖ ከተገኘ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ከግንባታ ዘዳዎች እና ከተቀመጠው
ፕሮግራም አንጻር የነዚህን ዋጋዎች ውስጣዊ ብቃት ወይም ወጥነት ሇማሳየት
ሲባሌ ተጫራቹ ዝርዝር የዋጋ ትንተና ሇማናቸውም ወይም ሇሁለም የስራ
ዝርዝሮች እንዱያቀርብ ሉጠይቀው ይችሊሌ፡፡ የዋጋ ትንተናው ከተገመገመ
በኋሊ የግዥ ፇፃሚው አካሌ የውሌ ዋጋ ግምት ሰንጠረዦችን ግንዛቤ ውስጥ
በማስገባት በተጫራቹ ወጪ የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና የገንዘብ መጠን የግዥ
ፇፃሚው አካሌ በውለ መሰረት ሉዯርስበት ከሚችሌ ከማናቸውም የፊይናንስ
ኪሳራ ሇመጠበቅ በቂ በሆነ ዯረጃ ከፌ እንዱሌ ሉያዯርግ ወይም ሉጠይቅ
ይችሊሌ፡፡
39. ጨረታዎችን ስሇማወዲዯር
39.1 ግዥ ፇፃሚው አካሌ በጨረታ ሰነደ ክፌሌ 3 ሊይ የተገሇፀውን የማወዲዯሪያና

የግምገማ መስፇርት በመጠቀም መሰረታዊ ወይም ዝቅተኛ የማወዲዯሪያ
መስፇርቶችን ካሟለት መካከሌ በአሸናፉነት መመረጥ የሚገባውን ተጫራች
ይወስናሌ፡፡
40. የዴህረ-ብቃት ግምገማ
40.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በጨረታ ሰነድቹ መመዘኛዎች መሠረት አሸናፉ

የሆነውን ተጫራች ወቅታዊ ብቃት ሇማረጋገጥ የዴህረ-ብቃት ግምገማ
ያከናውናሌ፡፡
40.2 የዴህረ-ብቃት ግምገማው የሚያተኩረው አሸናፉው ተጫራች በተጫራቾች

መመሪያ አንቀጽ 37 መሠረት ካቀረባቸው የማስረጃ ሰነድች ጋር በተያያዘ
ይሆናሌ፡፡ ተጫራቹ አጥጋቢ የማስረጃ ሰነድች ያሊቀረበ ከሆነ የዴህረ-ብቃት
ግምገማው በተጫራቹ ህጋዊነት፣ ፕሮፋሽናሌ፣ ቴክኒካሌ እና የፊይናንስ አቅም
ሊይ ያተኮረ ይሆናሌ፡፡
40.3 በዴህረ-ብቃት ግምገማ ወቅት አሸናፉው ተጫራች በ15 ቀናት ውስጥ

ተጨባጭ ሰነድች እንዱያቀርብ ተጠይቆ ማቅረብ ካሌቻሇ ወይም ያቀረባቸው
ሰነድች የተሳሳቱ ሆነው ከተገኙ ጨረታው ውዴቅ ይዯረጋሌ፡፡ በዚህ ጊዜ
32/34
የግዥ ፇፃሚው አካሌ በሁሇተኛ ዯረጃ ዝቅተኛ ዋጋ ወዯ አቀረበው ተጫራች
በማሇፌ ብቃቱን ሇማረጋገጥ በተመሳሳይ ሁኔታ በተጫራቹ ሊይ አስፇሊጊውን
የዴህረ-ብቃት ግምገማ ያከናውናሌ፡፡
41. ጨረታዎችን ስሇመቀበሌ ወይም ውዴቅ ስሇማዴረግ
41.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ማንኛውንም ጨረታ የመቀበሌ ወይም ያሇመቀበሌ

መብት አሇው፡፡ እንዱሁም የጨረታ ሂዯቱን የመሰረዝና ሁለንም ጨረታዎች
ከመስጠት አስቀዴሞ ውዴቅ የማዴረግ መብት አሇው፡፡
42. ዴጋሚ ጨረታን ስሇማውጣት
42.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በሚከተለት ምክንያቶች ጨረታውን እንዯገና እንዱወጣ

ሉያዯርግ ይችሊሌ፡፡
(ሀ) የጨረታው ውጤት አጥጋቢ ሳይሆን ሲቀር ማሇትም በጥራትና በገንዘብ

አዋጭ ሳይሆን ሲቀር፣
(ሇ) የቀረበው የጨረታ ዋጋ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ከጨረታ በፉት ካዘጋጀው

የዋጋ ግምት አንፃር ሲታይ የተጋነነ ሆኖ ሲገኝ፣
(ሐ) በጨረታው ሰነዴ ውስጥ የተገሇፁት ህጏችና ሥነ-ሥርዓቶች ከግዥ

አዋጁና መመሪያው ጋር የማይጣጣሙ ሲሆን፣ በዚሁ ምክንያት
ተጫራቾችን የማይስብ ሆኖ ሲገኝ ወይም የጨረታ ሰነደ ቢስተካከሌ
የተጫራቾች ቁጥር ከፌ ሉያዯርግ ይችሊሌ ተብል ሲታመንበት፣
(መ) በላልች አስገዲጅ ሁኔታዎች ይህንን ውሌ ማከናወን ሳይቻሌ ሲቀር፡፡
ረ. ውሌ ስሇመፇፀም
43. የአሸናፉ ተጫራች መምረጫ መስፇርቶች
43.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በጨረታ ሰነደ ሊይ የተመሇከቱትን መሰረታዊ

መስፇርቶች በአጥጋቢ ሁኔታ ካማለት መካከሌ የተሻሇ ዋጋ ያቀረበውን
ተጫራች የጨረታ አሸናፉ አዴርጎ በመምረጥ ይህንኑ ሇአሸናፉው ተጫራች
ያሳውቃሌ፡፡
43.2 በጨረታ ሰነደ ሊይ የተጠየቀው የልት (lot) ኮንትራት ከሆነ በዚሁ መሠረት
ሇእያንዲንደ ልት (lot) የአሸናፉነት ማስታወቂያ ይሰጣሌ፡፡ ይህም ሆኖ ግን
የግዥ ፇፃሚው አካሌ የቀረቡት ቅናሾችና አጠቃሊይ ሁኔታዎችን አይቶ
የሚሻሇውን ሉመርጥ ይችሊሌ፡፡
33/34
43.3 አንዴ ተጫራች ያሸነፇው ከአንዴ በሊይ ልት(lot) ከሆነ ሁለም በአንዴ
ኮንትራት ሉጠቃሇለ ይችሊለ፡፡
44. ከውሌ በፉት የግዥን መጠን ስሇመሇወጥ
44.1 የጨረታ አሸናፉነት ማስታወቂያ በሚሰጥበት ጊዜ የግዥ ፇፃሚው አካሌ

የግዥውን መጠን በፌሊጏት መግሇጫ ክፌሌ 6 ውስጥ መጀመሪያ ከተጠቀሰው
መጠን የመጨመር ወይም የመቀነስ መብቱ የተጠበቀ ነው፡፡ ይህ የሚሆነው
በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዡ ውስጥ የተመሇከተው የመቶኛ ምጣኔ
ተጠብቆ በነጠሊ ዋጋዎች ሊይ ምንም ሇውጥ ሳይዯረግ ወይም ላልች የጨረታ
ዋስትና ሁኔታዎች ሊይ ሇውጥ ሳይዯረግ ነው፡፡
45. የጨረታ ውጤትና አሸናፉ ተጫራችን ስሇማሳወቅ
45.1 ግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታው ፀንቶ የሚቆይበት ጊዜ ከማሇቁ በፉት

የጨረታው ግምገማ ውጤት ሇሁለም ተጫራቾች በተመሳሳይ ጊዜ
ያሳውቃቸዋሌ፡፡
45.2 የጨረታ ውጤት ማሳወቂያው ዯብዲቤ ያሌተመረጡ ተጫራቾች

ያሌተመረጡበትን ምክንያት፣ እንዱሁም የተመረጠው ተጫራች ማንነት
ማካተት ይኖርበታሌ፡፡
45.3 ሇአሸናፉው ተጫራች የሚሊከው የአሸናፉነት ማሳወቂያ ዯብዲቤ በተጫራቹና

በግዥ ፇፃሚው አካሌ የተፇፀመ ውሌ መኖሩን አያመሇክትም፡፡ በግዥ
ፇፃሚው አካሌና በአሸናፉው ተጫራች መካከሌ ውሌ ተመስርቷሌ የሚባሇው
ሇግዥው አፇፃፀም የሚያስፇሌጉ ዝርዝር ሁኔታዎች በውሌ ውስጥ ተካተው
ውለ ሲፇረም ብቻ ነው፡፡
45.4 ሇአሸናፉው ተጫራች የሚሊከው ዯብዲቤ የሚከተለትን መረጃዎች ማካተት

(ሀ) የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታውን መቀበለን፣
(ሇ) ጠቅሊሊ የውሌ ዋጋውን፣
(ሐ) የግንባታ ሥረራዎችን ዝርዝርና የነጠሊ ዋጋውን፣
(መ)ተጫራቹ ሉያቀርበው የሚገባውን የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና መጠንና

የመጨረሻው ማስረከቢያ ቀን፣
34/34
46. የውሌ አፇራረም
46.1 የጨረታ አሸናፉነት ማሳወቂያ ከተሊከ በኋሊ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ወዱያውኑ
ሇአሸናፉው ተጫራች ስምምነቱን ይሌክሇታሌ፡፡
46.2 አሸናፉው ተጫራች ስምምነቱን በተቀበሇ በአሥራ አምስት (15) ቀናት ጊዜ

ውስጥ ፇርሞና ቀን ጽፍበት ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ይመሌሳሌ፡፡
46.3 የግዥ ፇፃሚው አካሌ የጨረታ ውጤቱን ካሳወቀበት ቀን ጀምሮ ባለት ሰባት
ቀናት በፉት ወይም በጨረታው ሂዯት ሊይ የቀረበ ቅሬታ ካሇ ውሌ መፇረም
የሇበትም፡፡
47. የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና
47.1 አሸናፉው ተጫራች ውለን በፇረመ በአሥራ አምስት (15) ቀናት ውስጥ
በተጫራቶች መመሪያ ንዐስ አንቀፅ 38.6፤ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች እና
በውሌ ቅፆች ክፌሌ 9 ውስጥ የተመሇከተውን የአፇፃፀም ዋስትና ቅጽ ወይም
በግዥ ፇፃሚው አካሌ ተቀባይነት ያሇው ላሊ ቅጽ በመጠቀም የአፇፃፀም
ዋስትናውን ያቀርባሌ፡፡
47.2 በአሸናፉው ተጫራች የሚቀርበው የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና በቦንዴ መሌክ

ከሆነ፤ በግዥ ፇፃሚው አካሌ ተቀባይነት ካሊቸው የኢንሹራንስ ኩባንያዎች
ወይም ላልች ቦንዴ ከሚሰጡ ተቋማት መቅረብ ይኖርበታሌ። ቦንዴ የሚሰጡ
የውጭ ሀገር ተቋማት በሀገር ውስጥ ካለት የፊይናንስ ተቋማት የጠበቀ
ግንኙነት ሉኖራቸው ይገባሌ።
47.3 አሸናፉው ተጫራች ከሊይ የተጠቀሰውን የአፇፃፀም ዋስትና ማቅረብ ያሇመቻሌ

ወይም ውለን መፇረም ያሇመቻሌ ውሌ መስጠቱን ሇመሰረዝና የጨረታ
ዋስትናውን ሇመውረሰ በቂ ምክንያቶች ይሆናለ፡፡
47.4 ጥቃቅንና አነስተኛ ኢንተርፕራይዞች በጨረታ ዋስትና፣ በውሌ ማስከበሪያ

ዋስትናና በቅዴሚያ ክፌያ ዋስትና ምትክ ኢንተርፕራይዞቹን ሇማዯራጀትና
ሇመምራት ሥሌጣን ከተሰጠው አካሌ የዋስትና ዯበዲቤ ማቅረብ ይችሊለ፡፡
47.5 አሸናፉው ተጫራች ስምምነቱን ሳይፇርም ሲቀር ወይም የውሌ ማስከበሪያ

ዋስትና ሳያቀርብ ሲቀር፣ የግዥ ፇፃሚው አካሌ በውዴዴሩ ሁሇተኛ የወጣውን
ተጫራች እንዱፇርም ያዯርጋሌ ወይም ከሁሇቱም አማራጮች የሚገኘውን
ጥቅም በማነፃፀር ጨረታው በአዱስ መሌክ እንዯገና አንዱወጣ ያዯርጋሌ፡፡
35/34
ክፌሌ 2: የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ
ማውጫ
ሀ. መግቢያ ...................................................................................................................1
ሇ. የጨረታ ሰነድች ይዘት .............................................................................................2
ሐ. የጨረታዎች አዘገጃጀት ...........................................................................................2
መ. የጨረታዎች አቀራረብና አከፊፇት ..........................................................................4
ሠ. ጨረታዎችን መገምገምና ማወዲዯር .........................................................................5
ረ. ውሌ ስሇመፇፀም ......................................................................................................5
II/IX
ክፌሌ 2
የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ

[በቅንፌ የተቀመጡት ሀሳቦች የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሰንጠረ ዥ ሇማዘጋጀት የሚረደ
ናቸው። በመጨረሻ ጨረታ ሰነዴ ሊይ አይካተቱም]
የተጫራቾች
መመሪያ (ተ.መ)
ከተጫራቾች መመሪያ ጋር የተያያዘ መረጃ
መሇያ
ሀ. መግቢያ
ተ.መ. 1.1 ግዥ ፇፃሚ አካሌ፦ [የግዥ ፇፃሚ አካሌ ስም ይግባ]
አዴራሻ፦ [አዴራሻ ይግባ]
ተ.መ. 1.1 የጨረታ ሰነደ የወጣበት የግዥ ዘዳ፦ [የግዥ ዘዳ ይግባ]
ተ.መ. 1.2 እና የፕሮጀክቱ ስም፦ [የፕሮጀክቱ ስም ይግባ]

24.2 (ሇ)
አጠቃሊይ የግንባታ ስራዎች ግዥ አይነት፦ [አጠቃሊይ የግንባታ
ስራዎቹ ግዥ ይግባ]
ተ.መ. 1.4 እና የግዥ መሇያ ቁጥር፦ [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]

24.2 (ሇ)
ተ.መ. 1.4 የጨረታው ሰነዴ የልት (lot) መሇያ ቁጥር፦ [የ lot ቁጥርና
መሇያ ይግባ]
ተ.መ. 4.1 (ሀ) ግሇሰቦች፣ የጋራ ማህበራት፣ ጊዜያዊ ማህበራት ወይም ማህበራት
በጋራና በተናጠሌ ተጠያቂ ናቸው
[ግሇሰቦች ወይም የጋራ ማህበራት በጋራና በተናጠሌ ተጠያቂ

ካሌሆኑ “ በምትኩ፣የሚከተለት ሌዩ ተጠያቂነቶችና ሀሊፉነቶች
ሇያንዲንደ ግሇሰብ ወይም የጋራ ማህበራት ተግባራዊ እንዯሚሆን
ይግባ ” (በዝርዝር ይብራራ)]
ተ.መ. 4.5 (ሇ) (ii) የሀገር ውስጥ ተጫራቾች የታክስ ባሇሥሌጣን በሚወስነው
መጠንና [መጠኑ በኢትዮጵያ ብር ይግባ] ከዚያ በሊይ ሇሆነ
ጨረታ የተጨማሪ እሴት ታክስ የምዝገባ ሠርቲፉኬት ማቅረብ
አሇባቸው
ተ.መ. 4.5 (ሇ) አግባብነት ያሇው የሙያ ብቃት [የሙያ ብቃት ይገሇፅ]
1/5
(iv) ማረጋገጫ ሰርቲፉኬት አስፇሊጊ ነው፡፡
ተ.መ. 4.7 ተጫራቹ ሕጋዊነቱን ሇማረጋገጥ የሚከተለት የታዯሱ ሰነድች

ማቅረብ አሇበት
ሀ.
ሇ.
ሐ.
ሇ. የጨረታ ሰነድች ይዘት
ተ.መ. 8.1 እና ሇጥያቄና ሇማብራሪያ ዓሊማ ብቻ የሚያገሇግሌ የግዥ ፇፃሚ

10.4 አካሌ አዴራሻ
ግዥ ፇፃሚ አካሌ [ግዥ ፇፃሚ አካሌ ስምይግባ]

ጉዲዩ [ጉዲዩ የሚመሇከተው ሰው ስም ይግባ]
የሚመሇከተው
ሰው ስም
ቢሮ ቁጥር [ቢሮ ቁጥር ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
ፖ.ሣ.ቁ. [ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
የመንገዴ ስም [የመንገዴ ስም ይግባ]
ከተማ [የከተማ ስም ይግባ]
ፓ.ሳ.ኮዴ. [ፓ.ሳ. ኮዴ ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]]
አገር ኢትዮጵያ
ስሌክ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የስሌክ ቁጥር
የፊክስ ቁጥር ይግባ] ከተማ ኮዴ ጨምሮ የፊክስ ቁጥር
[የሀገርና
ኢሜይሌ አዴራሻ ይግባ]
[ኢሜይሌ አዴራሻ ይግባ]
ተ.መ. 8.1 አና የጥያቄዎችና ማብራሪያዎች ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብ

10.4
ቀን፦ [ቀን፣ወር፣ እና አ.ም ይግባ]
ሰዓት፦ [ሰዓት ይግባ]
ሐ. የጨረታዎች አዘገጃጀት
ተ.መ. 12.1 የጨረታው ቋንቋ፦ [የጨረታው ቋንቋ ይግባ]
ተ.መ. 13.1 ውለ፤ [በተስማሚው ምሌክት ይዯረግ]
□ ነጠሊ ዋጋ ውሌ ነው
2/5
□ ጥቅሌ ዋጋ ውሌ ነው
[ጊዜ ይግባ]
ተ.መ. 13.9 የዋጋ ማስተካከያ ጥያቄ ማቅረብ የሚቻሇው እስከ __
ነው።
ተ.መ. 13.12 ሇእያንዲንደ ልት(lot) የቀረበው ዋጋ ቢያንስ [በፅሁፌ መቶኛ

፣በተሇምድ 100 ይግባ] % [በምሌክት መቶኛ % ይግባ]
ከተጠቀሰው እያንዲንደ የዕቃ ዓይነት መጣጣም አሇበት፡፡
ሇእያንዲንደ ልት(lot) የቀረበው ከእያንዲንደ የዕቃ መጠን ጋር

ቢያንስ [በፅሁፌ መቶኛ ፣በተሇምድ 100 ይግባ] በ %
[በምሌክት መቶኛ % ይግባ] መጣጣም አሇበት፡፡
ተ.መ. 14.1 ተጫራቹ ከሀገር ውስጥ (ከኢትዮጵያ) ሇሚያቀርባቸው ግብዓቶች

ዋጋ መቅረብ ያሇበት በ መሆን አሇበት፡፡[የመገበያያ ገንዘብ
አይነት ይግባ]
ተ.መ. 15.1 ተጫራቹ የአሁኑንና [የአመታት ብዛት ይግባ] የበፉቱን የሙያ

ብቃትና አቅም ማረጋገጫውን በተጫራቾች አግባብነት
ማረጋገጫ ቅጽ በመሙሊት ማስረጃውን ማቅረብ አሇበት፡፡
ተ.መ. 16.3 ተጫራቹ ከዚህ በፉት ሊከናወናቸው ተመሳሳይ አገሌግልቶች

ከአሠሪው አካሌ የመሌካም ሥራ ማረጋገጫ ማስረጃ [አስፇሊጊው
የምስክር ወረቀት ብዛት ይግባ] ማቅረብ አሇበት፡፡ የሚቀርበው
ማስረጃ ባሇፈት ዓመታት [አስፇሊጊው የአመታት ብዛት
ይግባ] የተሠሩና የበጀት መጠናቸው [አስፇሊጊው የበጀት መጠን
ይግባ] ቢያንስ __ የሆኑትን ነው፡፡
ተ.መ. 16.7 የግዥ ፇፃሚው አካሌ የተጫራቹን የቴክኒክ ብቃትና ክህልት

ሇማወቅ በአካሌ በመገኘት ማረጋገጥ ማስፇሇጉ ወይም
አሇማስፇሇጉ ይገሇፅ፡፡
ተ.መ. 17.2 (ሇ) ተጫራቾች የፊይናንስ አቅማቸውን ሇማረጋገጥ የሚከተለትን

ሰነድች ማቅረብ አሇባቸው።
ሀ.
ሇ.
ሐ.
ተ.መ. 19.1 አማራጭ ጨረታዎች መፇቀዴ/አሇመፇቀዲቸው ይገሇፅ።
ተ.መ. 19.4 ከሊይ በንዐስ አንቀጽ 19.1 አማራጭ ጨረታዎች የተፇቀደ ከሆነ
የሚከተለትን መስፇርቶች ማሟሊት ይኖርባቸዋሌ
3/5
ሀ.
ሇ.
ሐ.
ተ.መ. 20.1 ጨረታው ፀንቶ የሚቆይበት ጊዜ ሇ__ቀናት ነው። [የቀናት ብዛት

ይግባ]
ተ.መ. 21.1 የጨረታ ዋስትና ማስፇሇግ/አሇማስፇሇጉ ይገሇፅ።
የጨረታ ማስከበሪያ ማስያዝ አስፇሊጊ ከሆነ መጠኑ ይገሇፅ።

[የጨረታ ማሰከበሪያ መጠን የሚወሰነው ከተገመተው የጨረታ
ዋጋ ከ0.5% -2% በማስሊት ይግባ]።
ተ.መ. 23.1 ከጨረታው ኦሪጂናሌ የመወዲዯሪያ ሀሳብ በተጨማሪ የሚፇሇጉ

ኮፒዎች ብዛት [የኮፒዎች ብዛትይግባ]
ተ.መ. 23.1 ተጫራቾች የጨረታ ሰነዲቸውን በሁሇት የተሇያየ ኢንቨልፖች

(ቴክኒካሌ የመወዲዯሪያ ሀሳብ እና ፊይናንሻሌ የመወዲዯሪያ
ሀሳብ) ማቅረብ አሇባቸው፡፡
 በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 23.2 ከ (ሀ) እስከ (ሠ)

በተመሇከተው መሠረት የቴክኒካሌ የመወዲዯሪያ ሃሳብ
አስገዲጅ የሆኑ የሰነዴ ማስረጃዎች ማካተት አሇበት
 በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 23.2 (L) መሠረት

የፊይናንሻሌ የመወዲዯሪያ ሀሳቡ ዕቃዎቹንና ተያያዥ
አገሌግልቶቹን ሇማቅረብ የተጠየቀውን የዋጋ ዝርዝር
ማካተት አሇበት
መ. የጨረታዎች አቀራረብና አከፊፇት
ተ.መ. 25.1 ጨረታን ሇማቅረብ ዓሊማ ብቻ የሚያገሇግሌ የግዥ ፇፃሚ አካሌ

አዴራሻ
ግዥ ፇፃሚ አካሌ
ጉዲዩ [ግዥ ፇፃሚ አካሌ ስም ይግባ]
የሚመሇከተው
ሰው ስም
ፖ.ሣ.ቁ. [ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
4/5
ፓ.ሣ.ኮዴ. [ፓ.ሳ. ኮዴ ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
የጨረታ ማቅረቢያ ቀነ-ገዯብ
ቀን፦ [ቀን፣ወር፣ እና አ.ም ይግባ ምሳላ፦15 ግንቦት 2003 ዓ.ም

፣ወሩ በፉዯሌ ይፃፌ]
ሰዓት፦ [ሰዓት፣ከጠዋቱ ወይም ከሰአት በኋሊ ተብል ይግባ]
ተ.መ. 28.1 ጨረታው የሚከፇትበት ቦታና ጊዜ
ግዥ ፇፃሚ አካሌ [ግዥ ፇፃሚ አካሌ ስም ይግባ]

ፓ.ሣ.ኮዴ. [ፓ.ሳ. ቁጥር ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
ቀን [ቀን፣ወር፣ እና አመት ይግባ ምሳላ፦15
ግንቦት 2003 ዓ.ም ፣ወሩ በፉዯሌ ይፃፌ]
ሰዓት [ሰዓት፣ከጠዋቱ ወይም ከሰአት በኋሊ ተብል

ይግባ]
ሠ. ጨረታዎችን መገምገምና ማወዲዯር
ተ.መ. 33.2 ተጫራቹ የተዯረጉትን የስላት ማስተካከያዎች ስሇመቀበለ በ___

ቀናት ውስጥ ማሳወቅ አሇበት [ግዜ ይግባ]
ተ.መ. 35.1 ሇጨረታ ግምገማና ውዴዴር ዓሊማ ሲባሌ የቀረቡት የተሇያዩ

የገንዘበ ዓይነቶች ወዯ ገንዘብ ይቀየራለ [የመገበያያ
ገንዘብ አይነት ይግባ]
ተ.መ. 38.5 ብዛት ያሊቸው ጨረታዎች ሇአንዴ ተጫራች ሇመስጠት

መፇቀዴ/ አሇመፇቀደ ይገሇፅ፡፡ በዝቅተኛ ዋጋነት
የተገመገመውን የጨረታ ዋጋ ሇመወሰን የሚያስችለ ዝርዝር
ነጥቦች በክፌሌ 3 የግምገማና የብቃት መስፇርቶች በሚሇው
ሊይ ተገሌፀዋሌ
ተ.መ. 44.1 የሚገዙ የግንባታ ስራዎች መጠን ሉጨምር የሚችሌበት መቶኛ

[የተፇቀዯ ትሌቁ መቶኛ ይግባ] .
5/5
የሚገዙ የግንባታ ስራዎች መጠን ሉቀንስ የሚችሌበት መቶኛ
. [የተፇቀዯ ትንሹ መቶኛ ይግባ]
6/5
ክፌሌ 3፡ የጨረታዎች የግምገማ ዘዳና መስፇርቶች
ማውጫ
ሀ. ህጋዊ፤ ፕሮፋሽናሌ፣ ቴክኒካሌና ፊይናንሻሌ የብቃት መስፇርቶች ..............................1

1. የተጫራቹ ህጋዊ ብቃት........................................................................................... 1
2. የተጫራቹ ሙያዊ ብቃት እና አቅም ....................................................................... 4
3. የተጫራቹ የቴክኒክ ብቃት፣ ክህልትና ሌምዴ .......................................................... 5
4. የተጫራቹ የፊይናንስ አቋም .................................................................................... 7
ሇ. ጨረታዎችን ስሇመገምገም........................................................................................9
1. አሸናፉ ጨረታን ስሇመወሰን .................................................................................... 9
2. የቴክኒክ መወዲዯሪያ ሀሳብ ግምገማ ....................................................................... 10
3. የጨረታ ዋጋን መገምገምና ማወዲዯር .................................................................... 12
4. ሌዩ አስተያየት ...................................................................................................... 13
5. የበርካታ ግዥዎች ግምገማ .................................................................................... 14
6. የማጠናቀቂያ ጊዜ.................................................................................................. 14
7. የቴክነክ አማራጮች .............................................................................................. 14
III/IX
[ማስታወሻ ግዥ ፇፃሚው አካሌ፤ ከዚህ በታች የተዘረዘሩት መስፇርቶች ሇብቻቸው
ተጫራቾችን ሇመምረጥ እንዯመጨረሻ ተዯርገው መቆጠር የሇባቸውም]
የጨረታዎች የግምገማ ዘዳና መሰፇርቶች

ይህ ክፌሌ ከክፌሌ 1 የተጫራቾች መመሪያ እና ከክፌሌ 2 የጨረታ ዝርዝር መረጃ
ሠንጠረዥ ጋር በአንዴነት እና በጣምራ የሚነበብ ሲሆን የግዥ ፇፃሚው አካሌ
ጨረታውን ሇመገምገም የሚጠቀምባቸውን መስፇርቶች፣ ዘዳዎች እና መሇኪያዎች
እንዱሁም ተጫራቹ በጨረታው ሇመሳተፌ ብቁ መሆኑን ሇመወሰን
የሚጠቀምባቸውን ዘዳዎች በሙለ ይይዛሌ፡፡ ተጫራቹ በክፌሌ 4 የጨረታ ቅጾች
ውስጥ የሚጠየቁትን መረጃዎች በሙለ ማቅረብ ይጠበቅበታሌ፡፡
በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 22 ስር የተጠየቁ እና የተጫራቾቹን ብቁነት

ሇመወሰን አስፇሊጊ የሆኑ ሰነድች በሙለ የጨረታውን ብቃት ሇመመዘን ጥቅም ሊይ
ይውሊለ፡፡
የቀረቡት ጨረታዎች አስፇሊጊ የሆኑ የሰነዴ ማስረጃዎችን በመያዝ የተጫራቾችን

የጨረታ ብቃት ሇመወሰን የተሟለ መሆናቸው ከተረጋገጠ በኋሊ ግዥ ፇፃሚው
አካሌ መስፇርፖቹን በመጠቀም ብቁ የሆነ ወይም ብቁ ያሌሆነ በሚሌ ክፌሌ
በመሇየት ሇእያንዲንደ የጨረታ ሰነዴ፣ የህግ፣ የቴክኒክ የሙያ እና የፊይናንስ
ብቃት ሊይ ውሳኔ ይሰጣሌ፡፡
ሀ. ህጋዊ፤ ፕሮፋሽናሌ፣ ቴክኒካሌና ፊይናንሻሌ የብቃት መስፇርቶች
የሚከተለት መስፇርቶች በተጫራቾች ሊይ ተፇጻሚ ይዯረጋለ።

መስፇርት
ተጫራቹ የሚያስፇ
ሌጉ
መሇኪያ ነጠሊ የሽሙር፤ ጊዚያዊ ማህበር፤ ማህበር ሰነድች
መስፇር
ተቋም
ት ሁለም እያንዲንደ ቢያንስ 1
አጋሮች አጋር አጋር
በጋራ
1. የተጫራቹ ህጋዊ ብቃት
1.1. ዜግነት በተ. መ. መስፇር መስፇርቱ መስፇርቱ አይመሇከ የጨረታ

አንቀጽ ቱ መሟሊት መሟሊት ተውም ማቅረቢ
4.2 መሟሊት አሇበት አሇበት ያ ቅጽ
መሰረት አሇበት
ዜግነት
1.2. የጥቅም በተ. መ. መስፇር መስፇርቱ መስፇርቱ አይመሇከ የጨረታ
1/14
ግጭት አንቀጽ ቱ መሟሊት መሟሊት ተውም ማቅረቢ
6 ስር መሟሊት አሇበት አሇበት ያ ቅጽ
በተጠቀ አሇበት
ሰው
መሰረት
የጥቅም
ግጭት
ሉኖር
አይገባም
፡፡
1.3. በመንግስት በተ. መ. መስፇር መስፇርቱ መስፇርቱ አይመሇከ የጨረታ

ግዥና ንብረት አንቀጽ ቱ መሟሊት መሟሊት ተውም ማቅረቢ
አስተዲዯር 4.7 መሟሊት አሇበት አሇበት ያ ቅጽ
ኤጀንሲ ዴረ መሰረት አሇበት
ገፅ በመንግ
የአቅራቢዎች ስት
ዝርዝር ውስጥ የግዥ
መመዝገብ እና
የንብረት
አስተዲዯ
ር
ኤጀንሲ
በአቅራ
ቢዎች
ዝርዝር
ውስጥ
መመዝገ
ብ
1.4. በመንግስት በተ. መ. መስፇር መስፇርቱ መስፇርቱ አይመሇከ የጨረታ

ግዥና ንብረት አንቀጽ ቱ መሟሊት መሟሊት ተውም ማቅረቢ
አስተዲዯር 4.3 መሟሊት አሇበት አሇበት ያ ቅጽ
ኤጀንሲ መሰረት አሇበት
መታገዴ ቀዯም
ሲሌ
በነበሩ
ውልች
ስር ያለ
ግዳታዎ
ችን
በመጣስ
በመንግ
ስት
የግዥ
ኤጀንሲ
በመንግ
ስት
ግዢዎች
ውስጥ
እንዲይሳ
2/14
ተፌ
በውሳኔ
አሇመታ
ገዴ
1.5. ህጋዊ በተ. መ. መስፇር መስፇርቱ መስፇርቱ አይመሇከ የጨረታ

የንግዴ ፇቃዴ አንቀጽ ቱ መሟሊት መሟሊት ተውም ማቅረቢ
ወይም የንግዴ 4.6 መሟሊት አሇበት አሇበት ያ ቅጽ
ዴርጅት መሰረት አሇበት
ምዝገባ ምስክር በተቋቋ
ወረቀት መበት
ሀገር
የተሰጠ
ህጋዊ
የንግዴ
ፇቃዴ
ወይም
የንግዴ
ዴርጅት
ምዝገባ
ምስክር
ወረቀት
ማቅረብ
1.6. የተ.እ.ታ በተ. መ. መስፇር መስፇርቱ መስፇርቱ አይመሇከ የጨረታ

ምዝገባ ምስክር አንቀጽ ቱ መሟሊት መሟሊት ተውም ማቅረቢ
ወረቀት 4.6 መሟሊት አሇበት አሇበት ያ ቅጽ
መሰረት አሇበት
(የውለ
ዋጋ ብር
100,000
እና ከዛ
በሊይ
ከሆነ)
በታክስ
ባሇስሌጣ
ኑ
የተሰጠ
የተ.እ.ታ
ምዝገባ
ምስክር
ወረቀት
ማቅረብ
1.7. ህጋዊና በተ. መ. መስፇር መስፇርቱ መስፇርቱ አይመሇከ የጨረታ

ወቅታዊ ታክስ አንቀጽ ቱ መሟሊት መሟሊት ተውም ማቅረቢ
የተከፇሇበት 4.6 መሟሊት አሇበት አሇበት ያ ቅጽ
የምስክር መሰረት አሇበት
ወረቀት (ሇሀገር
ውስጥ
ተጫራ
3/14
ቾች
ብቻ)
በታክስ
ባሇስሌጣ
ኑ
የተሰጠ
ህጋዊ
የታክስ
ክፌያ
ማረጋገ
ጫ
ምስክር
ወረቀት
ማቅረብ
1.8. በመንግስ በተ. መ. መስፇር መስፇርቱ መስፇርቱ አይመሇከ የተጫራ

ት ባሇቤትነት አንቀጽ ቱ መሟሊት መሟሊት ተውም ች
ስር ያሇ ተቋም 4.4 መሟሊት አሇበት አሇበት የብቃት
መሰረት አሇበት ማረጋገ
የተቀመ ጫ
ጡትን ከአባሪ
ሁኔታዎ ጋር
ች
ማሟሊት
2. የተጫራቹ ሙያዊ ብቃት እና አቅም
2.1. የሰራተ በአሁኑ መስፇር መስፇርቱ አይመሇከተ አይመሇከ የተጫራ

ኞች ወቅት ቱ መሟሊት ውም ተውም ች
ብዛት ቢያንስ መሟሊት አሇበት የብቃት
ሇተጫራቹ አሇበት ማረጋገ
እየሰሩ ጫ
ያለ ከአባሪ
ሰራተኞች ጋር
[ብዛት
ይግባ]
2.2. ሇቁሌፌ በንኡስ መስፇር መስፇርቱ አይመሇከተ አይመሇከ

የስራ አንቀጽ ቱ መሟሊት ውም ተውም
መዯቦች 2.1 ስር መሟሊት አሇበት
የሚያስፇሌጉ ከተጠቀሱ አሇበት
ሰራተኞች ት ሰራተኞ
መካከሌ
ተጫራቹ
የሚከተለ
ትን
መስፇርቶ
ች
የሚያሟለ
4/14
ሰራተኞች
ን ሇቁሌፌ
የስራ የቴክኒክ
መዯቦች መወዲዯ
የሚመዴብ ሪያ
መሆኑን ሀሳብ
ማሳየት ከአባሪ
አሇበት፡፡ ጋር
ቁ የስራ መዯብ አጠቃሊይ የስራ በተመሳሳይ የስራ

ሌምዴ መስክ የተገኘ ሌምዴ
3. የተጫራቹ የቴክኒክ ብቃት፣ ክህልትና ሌምዴ
3.1. አጠቃ ተጫራቹ መስፇር አይመሇከ መስፇርቱ አይመሇከ የተጫራ

ሊይ ባሇፈት ቱ ተውም መሟሊት ተውም ች
ሌምዴ አመታት ውስጥ መሟሊት አሇበት የብቃት
ቢያንስ በዚህ አሇበት ማረጋገ
ውሌ ውስጥ ጫ
ከተጠቀሰው ከአባሪ
ጋር እኩሌ ጋር
በሆነ በጀት
የተወሰኑ
ውልችን
በተሳካ ሁኔታ
መፇጸም
አሇበት
3.2. ሌዩ ተጫራቹ መስፇር ሇሁለም አይመሇከተ ሇአንደ የተጫራ

የስራ ቢያንስ ባሇፈት ቱ ባህርያት ውም ስራ/ባህርይ ች
ሌምዴ አመታት ውስጥ መሟሊት መስፇርቱ መስፇርቱ የብቃት
የተወሰኑ አሇበት መሟሊት መሟሊት ማረጋገ
ውልችን አሇበት አሇበት ጫ
እያንዲንዲቸው ከአባሪ
ቢያንስ ሇተሳካ ጋር
5/14
እና በአግባቡ
በተጠናቀቁ
እንዱሁም በዚህ
የጨረታ ሰነዴ
ውስጥ ሉሰሩ
ከታቀደት
ስራዎች ጋር
ተመሳሳይ
በሆኑ ስራዎች
ሊይ
በተቋራጭነት
ወይም በንኡስ
ተቋራጭነት
በተሳካ ሁኔታ
የተሳተፇ
መሆን አሇበት
3.3. ያሌተ ይህ የጨረታ መስፇር አይመሇከ መስፇርቱ አይመሇከ የተጫራ

ፇጸሙ ማቅረቢያ ቱ በራሱ ተውም በራሱ ተውም ች
ውልች ቀነገዯብ ወይም ወይም የብቃት
ዝርዝር ከመጠናቀቁ በአጋርነ በአጋርነት ማረጋገ
በፉት ባለ ት ወይም ጫ
በተወሰኑ ወይም በሽሙር
አመታት ውስጥ በሽሙር ባሇው
ተፇጸሙ ባሇው ተሳትፍ
ውልች ዝርዝር ተሳትፍ መሟሊት
መቅረብ መሟሊት አሇበት
አሇበት። አንዴ አሇበት
ውሌ በአግባቡ
መፌትሄ
ከተሰጣቸው
አሇመግባባቶች
ወይም
ክርክሮች ጋር
በተያያዘ በቂ
ማስረጃ
መቅረብ
አሇበት፡፡
በአግባቡ
የተቋጨ
አሇመግባባት
ወይም ክርክር
ማሇት
በሚመሇከተው
ውሌ ስር
በተካተቱ
የግጭት
ማስወገጃ
ዘዳዎች ሊይ
በመመስረት
በአግባቡ
6/14
መፌትሄ
የተሰጠው እና
ተጫራቹ
ያለትን
መስፇርቶች
በሙለ
በአግባቡ
የተጠቀመባቸ
ው ናቸው፡፡
3.4. ያሌተ በእንጥሌጥሌ መስፇር አይመሇከ መስፇርቱ አይመሇከ የተጫራ

ቋጨ ሊይ ያሇ ቱ በራሱ ተውም በራሱ ተውም ች
ክርክር ክርክር ወይም ወይም የብቃት
በአጠቃሊይ በአጋርነ በአጋርነት ማረጋገ
ተጫራቹ ት ወይም ጫ
ከሚያገኘው ወይም በሽሙር
መቶኛ በሽሙር ባሇው
ያሌበሇጠ ባሇው ተሳትፍ
መሆን ተሳትፍ መሟሊት
የሚገባው ሲሆን መሟሊት አሇበት
ከተጫራቹ አሇበት
አንጻር መፌትሄ
የተሰጠው
ሉሆን ይገባሌ፡፡
3.5. ውለን ተጫራቹ መስፇር መስፇርቱ አይመሇከተ አይመሇከ የተጫራ

ሇመፇጸም ውለን ቱ መሟሊት ውም ተውም ች
የሚያስፇሌ ሇመፇጸም መሟሊት አሇበት የብቃት
ግ መሳሪያ ከዚህ በታች አሇበት ማረጋገ
የተጠቀሱት ጫ
መሳሪያዎች ከአባሪ
ያለት መሆኑን ጋር
ማሳየት አሇበት
መሇኪያ ቁጥር የመሳሪያ አይነት እና ባህርይ የሚያስፇሌግ

አነስተኛ ብዛት
4. የተጫራቹ የፊይናንስ አቋም
4.1. ታሪካዊ ያሇፈትን መስፇር አይመሇከ መስፇርቱ አይመሇከ የተጫራ

የፊይናን አመታት ቱ ተውም መሟሊት ተውም ች
ስ [የአመታት መሟሊት አሇበት የብቃት
አፇጻጸም ብዛት ይግባ] አሇበት ማረጋገ
በጨ. ዝ. መ. ጫ
7/14
ሠ. አንቀጽ 17 ከአባሪ
ውስጥ የተገሇጹ ጋር
ኦዱት የተዯረጉ
የሀብትና እዲ
መግሇጫዎች
እና ላልች
የፊይናንስ
መግሇጫዎችን
ተጫራቹ
በአሁኑ ወቅት
ብቁ የሆነ
የፊይናንስ
አቋም ያሇው
መሆኑን እና
የረጅም ጊዜ
አትራፉነቱን
4.2. አማካይ ባሇፈት መስፇር መስፇርቱ የመስፇርቱ የመስፇርቱ የተጫራ

አመታዊ አመታት ቱ መሟሊት …በመቶ …በመቶ ች
ክንውን/ [የአመታት መሟሊት አሇበት መሟሊት መሟሊት የብቃት
ተርን ብዛት ይግባ] አሇበት አሇበት አሇበት ማረጋገ
ኦቨር ውስጥ ጫ
የተፇጸመ ከአባሪ
ወይም በሂዯት ጋር
ሊይ ሊሇ ውሌ
በአመት ውስጥ
የተከፇሇ
በአጠቃሊይ
የተረጋገጠ
ክፌያ አማካይ
አመታዊ
ሽያጭ/ተርንኦቨ
ር ከጨረታው
የፊይናንስ
እቅዴ የገንዘብ
መጠን….ጊዜ
[ተፇሊጊ ቁጥር
ይግባ]
መብሇጥ
አሇበት
4.3. የፊይናን ተጫራቹ በቂ መስፇር መስፇርቱ የመስፇርቱ የመስፇርቱ የተጫራ

ስ ሀብት የሆነ ሀብት፣ ቱ መሟሊት …በመቶ …በመቶ ች
በእዲ ያሌተያዘ መሟሊት አሇበት መሟሊት መሟሊት የብቃት
ሀብት፣ ብዴር፣ አሇበት አሇበት አሇበት ማረጋገ
እና ላልች ጫ
የገንዘብ ማግኛ ከአባሪ
ዘዳዎች ጋር
የሚከተለትን
የፌሰት
8/14
ፌሊጎቶች
[ፌሊጎቶች
ይግባ]ሇማሟሊ
ት ከውለ
የቅዴሚያ
ክፌያ ውጪ
የሆኑትን
ማግኘት
እንዯሚችሌ
ሇ. ጨረታዎችን ስሇመገምገም
1. አሸናፉ ጨረታን ስሇመወሰን
በመንግሥት ግዥ አዋጅና መመሪያ መሠረት የግዥ ፇፃሚው አካሌ የሚከተለትን

ዘዳዎች በመጠቀም አሸናፉው ተጫራች የሚመረጠው፤
(ሀ)  በጨረታ ሰነደ ሊይ ከተገሇፁት ፌሊጎቶች አንፃር በፕሮፋሽን፣ በቴክኒክና

በፊይናንስ ብቃቱ ተገምግሞ መሠረታዊ መመዘኛዎችን ያሟሊና ዝቀተኛ ዋጋ
ያቀረበ ከሆነ፤፡፡
(ሇ)  ከሊይ በ“ሀ” ከተመሇከተው በተጨማሪ በላልች መስፇርቶች ኢኮኖሚያዊ
ፊይዲ የሚያስገኝ ሆኖ ሲገኝ ነው፡፡
ሀ. ዝቅተኛ ዋጋ የቀረበበት ጨረታ
1.1 በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 23 መሠረት የጨረታው ሰነዴ

የሚጠይቃቸውን የሰነዴ ማስረጃዎች መሟሊታቸው መመርመር አሇበት፡፡
1.2 አስገዲጅ የሰነዴ ማስረጃዎች በተገቢው መንገዴ መሟሊታቸው ከተረጋገጠ

በኋሊ የግዥ ፇፃሚው አካሌ በጨረታ ሰነደ ውስጥ ከተጠየቁት የፕሮፋሽን፣
የሕግ፣ የቴክኒክና የፊይናንሻሌ ተቀባይነት ፌሊጏቶች ጋር በማገናዘብ
ጨረታው የተሟሊ ወይም ያሌተሟሊ መሆኑ ይወሰናሌ፡፡
1.3 በመቀጠሌም የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታው የተጠየቀውን የቴክኒክ ዝርዝር

ፌሊጏት ማሟሊት አሇማሟሊቱን ከመረመረ በኋሊ ከቴክኒክ አንፃር ጨረታው
ብቁ ነው ወይም አይዯሇም የሚሇውን ይወስናሌ፡፡
1.4 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታው ውስጥ ያሇመጣጣሞችና ግዴፇቶች

እንዲይኖሩ በመገምገም ሇተጠየቁት ፌሊጏቶች መሠረታዊ መሌስ የሚሰጥ
ስሇመሆኑ የማጣራት ሂዯቱን ይቀጥሊሌ፡፡
9/14
1.5 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታው ከቁጥርና ከስላት ስህተቶች የፀዲ መሆኑን
ያጣራሌ፣ የቁጥርና የስላት ስህተቶች ካለም ሇተጫራቹ የታረመውን ስህተት
በማሳወቅ እርማቶችን ስሇመቀበለ በሦሰት ቀናት (3) ውስጥ አንዱያሳውቅ
ይጠይቃሌ፡፡
1.6 በመጨረሻም የጨረታው ሕጋዊነት፣ ፕሮፋሽናሌ፣ ቴክኒካሌና ፊይናንሻሌ

ግምገማ ከተካሄዯ በኋሊ የግዥ ፇፃሚው አካሌ በጨረታ ሰነደ የተጠየቁትን
ፌሊጏቶች በመሠረታዊነት የሚሟሊና በዋጋም ዝቅተኛ ሆኖ የተገኘን ጨረታ
አሸናፉ እንዱሆን ያዯርጋሌ፡፡
ሇ. ዝቅተኛውን መስፇርት በአጥጋቢ ሁኔታ ካሟለት መካከሌ ዝቅተኛ ዋጋ የቀረበበትን

ወይም ኢኮኖሚያዊ ጠቀሜታ የሚያስገኝ ጨረታን ስሇመወሰን
2. የቴክኒክ መወዲዯሪያ ሀሳብ ግምገማ
2.1 ጨረታው አስገዲጅ የሆኑትን የህግ፣ የፕሮፋሽን፣ የቴክኒክና የፊይናንስ

መገምገሚያዎች ማሟሊቱን ከተረጋገጠ በኋሊ የሁሇት ዯረጃ የግምገማና
የነጥብ አሰጣጥ ዘዳ ይከናወናሌ፡፡ በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ
38.3 (ረ) መሠረት የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታዎችን በሚገመግምበት ጊዜ
ከአነስተኛ ጨረታ ዋጋ በተጨማሪ የሚከተለትን የግምገማ መስፇርቶች
በጠቀሜታ ቅዯም ተከተሌ መሠረት ነጥብ በመስጠት ጨረታው ይመዝናሌ፡፡
(ሀ) ተጨማሪ የመገምገሚያ መስፇርቶችና ሇእያንዲንደ የተቀመጠው

የምዘና ነጥብ እንዯሚከተሇው ተቀምጧሌ፡፡
ሇመስፇርቱ
ቅዯም
የመስፇርቱ ስም የተሰጠው
ተከተሌ
ነጥብ መቶኛ
1 ከመስፇርቶች መግሇጫ አንጻር ምሊሽ ሇመስጠት
የቴክኒክ እቅዴ ብቁነት፡
ሀ. መሳሪያዎች እና ሰዎችን ሇማንቀሳቀስ ያሇ የቴክኒክ

ብቃት
ሇ. የቴክኒክ አቀራረብ እና ዘዳ [ነጥብ ይግባ]
ሐ. የስራ እቅዴ እና ፕሮግራም [ነጥብ ይግባ]
መ. አዯረጃጀት እና የሰው ሀይሌ [ነጥብ ይግባ]
የመስፇርቱ አጠቃሊይ መቶኛ (1) [ነጥብ ይግባ]
2 ከመስፇርቶች ሰንጠረዥ ጋር ተያያዥ የሆነ የተጫራቹ [ነጥብ ይግባ]

ዝርዝር የስራ ሌምዴ
10/14
በነዚህ ስራዎች ሊይ የሚሳተፈ የቁሌፌ ሰራተኞች
የትምህርት ዯረጃና ብቃት፡
[ነጥብ ይግባ]
ሀ. የቡዴን መሪ
ሇ. [ተስፇሊጊነቱ ዯረጃ ወይም የትምህርት አይነት ይግባ]
ሐ. [ተስፇሊጊነቱ ዯረጃ ወይም የትምህርት አይነት ይግባ]
መ. [ተስፇሊጊነቱ ዯረጃ ወይም የትምህርት አይነት ይግባ]
ከሊይ ሇተገሇጹት ስራ መዯቦች ወይም የስራ መስኮች

ሇእያንዲንዲቸው የሚሰጡት ነጥቦች ብዛት የሚወሰነው
3 የሚከተለትን 3 ንኡስ መስፇርቶች እና አግባብነት
ያሊቸውን መቶኛዎች ክብዯት ግንዛቤ ውስጥ በማስገባት
ነው፡
ሀ. አጠቃሊይ ብቃት 20-30%
ሇ. ውሌ የመቀበሌ ብቃት 50-60%
ሐ. በክሌለ እና በቋንቋው ያሇ የስራ 10-20%

ሌምዴ
ጠቅሊሊ ዴምር 100%
4 [ተጨማሪ መስፇርት ካሇ ይግባ]
ዴምር አጠቃሊይ ነጥብ (1+2+3+4) 100
(ሇ) የግዥ ፇፃሚው አካሌ ማንኛውም ተጨማሪ መስፇርት የሚገመግመው

በሚከተሇው የነጥብ ምዘና መሠረት ነው፡፡
ምዘና መግሇጫ
1ዏ እጅግ በጣም ከተጠየቀው መሥፇርት በሊይ የሆነ፣ በጣም ጠቃሚና በጣም
ጥሩ አስፇሊጊ የሆነ
9 በጣም ጥሩ ከመስፇርት በሊይ የሆነ፣ ሇፌሊጏታችን ጠቃሚ የሆነ
7-8 ጥሩ መስፇርቶችን በሙለ ያሟሊ
5-6 አጥጋቢ አብዛኛዎቹ መስፇርቶችን በተሻሇ አኳኋን ያሟሊ፣ የተወሰኑ
ወሳኝ ያሌሆኑ መስፇርቶችን ያሊሟሊ ሉሆን ይችሊሌ
3-4 ዯካማ የተጠየቁትን መስፇርቶች በዝቅተኛ ዯረጃ የሚያሟሊ
1-2 በጣም ዯካማ ሁለም ሳይሆን የተወሰኑትን መስፇርቶች ብቻ ያሟሊ ወይም
11/14
ወሳኝ የሆኑትን መስፇርቶች ያሊሟሊ
0 የማያሟሊ በማንኛውም መንገዴ የተጠየቁትን መስፇርቶች ያሊሟሊ
2.2 የእያንዲንደ የቴክኒክ መስፇርት ከሊይ በተቀመጠው መሠረት የምዘና ነጥብ

ይሰጣቸዋሌ፡፡ የምዘና ውጤት የሚሰሊው የምዘና ነጥቡ ከእያንዲንደ
መስፇርት ጋር በማባዛት ነው፡፡ በዚሁ የአሠራር መንገዴ መሠረት
የሚገኘው ውጤት የጨረታዎች ዯረጃ ሇማውጣት ያገሇግሊሌ፡፡
2.3 በቴክኒክ መወዲዯሪያ ሀሳብ ግምገማው ከ ___% [መቶኛ ይግባ] በታች

ያገኙ ተጫራቾች ከውዴዴሩ ውዴቅ ይዯረጋለ።
3. የጨረታ ዋጋን መገምገምና ማወዲዯር
3.1 በፊይናንስ ግምገማ ውስጥ ከፌተኛው የሚሰጠው ዝቅተኛ ዋጋ ሊቀረበ

ጨረታ ሲሆን ከዚህ በተቃራኒው ዝቅተኛ የሆነ ውጤት የሚሰጠው ከፌተኛ
የጨረታ ዋጋ ሊቀረበ ተጫራች ነው፡፡ ይህም የሚዯረገው የቴክኒክ ግምገማ
ከተዯረገሊቸው ብቁ የጨረታ ሰነድች መካከሌ ተመርጦ ነው፡፡ ሇላልች
ተጫራቾች የሚሰጡ ውጤቶች በሚሰጡት ዋጋ ሊይ በመመስረት የሚወሰን
ይሆናሌ፡፡
3.2 ሇስራዎች ግዥ በተጫራቾች የጨረታ ሰነዴ ሇቀረቡ እቅድች ከሚሰጠው

አጠቃሊይ የብቃት ውጤት ውስጥ የቴክኒክ እቅዴ ዴርሻ ……በመቶ [መቶኛ
ይግባ] ሲሆን ቀሪው [መቶኛ ይግባ] ሇጨረታ ዋጋው የሚሰጥ ይሆናሌ፡፡
3.3 የፊይናንስ ውጤትን ሇመወሰን ጥቅም ሊይ የሚውሇው ቀመር የሚከተሇው

ይሆናሌ፡-
ኤፌኤስ = (ኤሌኤፌፒ/ሲኤፌፒ) 100
ይህም ሲተነተን፡
ኤፌኤስ = የጨረታ ዋጋ ውጤት
ኤሌኤፌፒ = ዝቅተኛው የጨረታ ዋጋ
ሲኤፌፒ = ግንዛቤ ውስጥ የገባ የጨረታ ዋጋ
3.4 የግዥ ፇፃሚው አካሌ አጠቃሊይ ወይም ዴምር የጨረታ ውጤቱን ሇመወሰን
እና የሚከተለትን ዘዳዎች በመጠቀም የጨረታውን የመጨረሻ ነጥብ
ሇማስቀመጥ፡
(ሀ) የቴክኒክ መስፇርቱ ውጤት በዝርዝር የሚቀመጥበት እና 100 ነጥብ

የሚሰጠው በከፌተኛው የተገመገመ የቴክኒክ ውጤት ሊይ በመመስረት
ማስተካከያ ይዯረግበታሌ/ኖርማይዝ ይሆናሌ፡፡ ኖርማሊይዜሽን ማሇት
በመረጃ ቡዴኑ ውስጥ ሇማንኛውም ክፌሌ እኩሌ በሆነ መጠን
12/14
ተግባራዊ የሚዯረግ ሽግግር ሲሆን ይህ የመረጃ ቡዴን ዝርዝር
ስታትስቲካዊ ባህርይ ይኖረዋሌ ማሇት ነው፡፡
(ሇ) የግዥ ፇፃሚው አካሌ የቴክኒክ ግምገማ ውጤቶችን ዋጋ ኖርማሊይዝ

ሇማዴረግ የሚከተሇውን ቀመር ተግባራዊ ያዯርጋሌ፡፡
ቲኤስኤን = (ሲቲፒ/ኤችፒቲ) 100

ይህም ሲተነተን፡
ቲኤስኤን = ኖርማሊይዝ የተዯረገ የጨረታ የቴክኒክ እቅዴ ውጤት
ሲቲፒ = እየታየ ያሇው ጨረታ የቴክኒክ ግምገማ ውጤት
ኤችቲፒ = ከፌተኛው የተገመገመ የቴክኒክ እቅዴ ውጤት
3.5 የግዥ ፇፃሚው አካሌ የቴክኒክ እና የጨረታ ዋጋ ግምገማ ከፌተኛውን

ዴምር ውጤት ሊመጣው የጨረታ ሰነዴ ውሌ ይሰጣሌ፡፡
3.6 ሁሇት ተጫራቾች ግምገማው እኩሌ የብቃት ውጤት ካስመዘገቡ ቅዴሚያ

የሚሰጠው ሇሀገር ውስጥ ተጫራች ይሆናሌ፡፡
3.7 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ተመሳሳይ ወይም እኩሌ የብቃት ውጤት ያስመዘገቡ
ተጫራቾች ይበሌጥ ብቁ የሆነውን ሇመሇየት ሲሌ በጨረታ ሰነደ የተወሰኑ
ክፌልች ሊይ ተጨማሪ እቅዴ ወይም ሀሳብ እንዱያቀርቡ ሉያዯርግ
ይችሊሌ፡፡
3.8 ተጫራቾች የመወዲዯሪያ ሀሳብ እንዱያቀርቡ ተጠይቀው ሳያቀርቡ ቢቀሩ

ወይም ያቀረቡት የመወዲዯሪያ ሀሳብ አሁንም እኩሌ የግምገማ ነጥብ
ቢያገኙና አሸናፉ ተጫራች መሇየት ሳይቻሌ ሲቀር እስከተቻሇ ዴረስ
ተጫራቾቹ በተገኙበት አሸናፉው ተጫራች በዕጣ የሚሇይ ይሆናሌ፡፡
4. ሌዩ አስተያየት
የግዥ ፇፃሚው አካሌ በተጫራቾች መመሪያ አንቀጽ 34 መሠረት ኢትዮጵያዊ

ሇሆኑ የኮንስትራክሽን ኩባንያዎች ሌዩ አስተያየት እንዱዯረግ የፇቀዯ ከሆነ
ሇጨረታዎች ውዴዴር ዓሊማ ሲባሌ ብቁ ጨረታዎች በሚከተለት መሌክ
ይመዯባለ፡፡
(ሀ) ምዴብ “ሀ” - በተጫራቶች መመሪያ አንቀጽ 34.3 መሰረት

ኢትዮጵያዊ በሆኑ የኮንስትራክሽን ኩባንያዎች የቀረቡ
ጨረታዎች
(ሇ) ምዴብ “ሇ” - ላልች ጨረታዎች
13/14
በአንቀጽ 34.3 መሠት ምዴብ “ሇ” ተብሇው በተሇዩት ተጫራቾች ዋጋ ሊይ 7.5%
ይጨመራሌ፡፡
5. የበርካታ ግዥዎች ግምገማ
በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 38.5 መሠረት ግዥ ፇፃሚው አካሌ አንዴ

ወይም ከአንዴ በሊይ የሆኑ ኮንትራቶችን ሇተጫራቾች መስጠት ይችሊሌ፡፡
አፇፃፀሙም እንዯሚከተሇው ይሆናሌ፡፡
(ሀ) በተጫራቾች መመሪያ ንዐሰ አንቀጽ 13.12 መሠረት ቢያንስ ተፇሊጊውን

መቶኛ ፌሊጏትና መጠን ያሟለትን ኮንትራቶች ወይም የብዙ ምዴብ (lot)
ግዥዎችን መገምገም፣
(ሇ) ግምት ውስጥ የሚገቡ፣
I. የመገምገሚያ መስፇርቶችን በማሟሊት ዝቅተኛ ዋጋ የቀረበበት

እያንዲንደ ልት (lot) ግዥ፣
II. በእያንዲንደ ልት (lot) ግዥ የቀረበው የዋጋ ቅናሽና የአፇፃፀም ዘዳዎች፣
III. በአቅርቦትና አፇፃፀም ዙሪያ ሉኖሩ የሚችለትን የአቅም ውስንነቶችና
ችግሮች ግምት ውስጥ በማስገባት የሚኖረው የተሻሇና ከፌተኛ
ኢኮኖሚያዊ ጠቀሜታ፡፡
6. የማጠናቀቂያ ጊዜ
በተጫራቾች መመሪያ አንቀፅ 19.2 መሰረት አማራጭ የማጠናቀቂያ ጊዜ ማቅረብ

የተፇቀዯ ከሆነ ግምገማ የሚካሄዯው እንዯሚከተሇው ይሆናሌ።
7. የቴክነክ አማራጮች
በተጫራቾች መመሪያ አንቀፅ 19.4 መሰረት የቴክኒክ አማራጮች ማቅረብ

የተፇቀዯ ከሆነ ግምገማ የሚካሄዯው እንዯሚከተሇው ይሆናሌ።
14/14
ክፌሌ 4: የጨረታ ቅፆች
ማውጫ
ሀ. የጨረታ ማቅረቢያ ሰነዴ ..........................................................................................1

ሇ. የተጫራች አግባብነት ማረጋገጫ ሠንጠረዥ ..............................................................5
1. ስሇተጫራቹ አጠቃሊይ መረጃ .................................................................................. 5
2. የፊይናንስ አቋም ..................................................................................................... 6
3. የኩባንያው አዯረጃጀት ............................................................................................. 7
4. የቴክኒክ ብቃት፣ ክህልትና ሌምዴ ........................................................................... 8
5. ውልችን ያሇማጠናቀቅ ታሪክ .................................................................................. 9
6. ተጫራቹ አሁን በእጁ ሊይ የሚገኙ ስራዎች ............................................................ 10
7. የሙያ ብቃትና አቅም ........................................................................................... 10
8. በፌሊጎት መግሇጫው ሊይ የቀረበ ሀሳብና አስተያየት ............................................... 10
9. የጥራት መማረጋገጫ፣የሥራ አመራርና የቁጥጥር ሥርዓት...................................... 11
10. ላልች መረጃዎች ............................................................................................... 11
11. የተጫራቹ ኦዱት ኤጀንሲ................................................................................... 11
12. የባንክ አዴራሻና የባን ሂሳብ ቁጥር ..................................................................... 11
ሐ. የፊይናንስ መወዲዯሪያ ሀሳብ - ነጠሊ ዋጋ ውሌ ....................................................... 12
1. የግንባታ ሥራዎች ዝርዝር (BILL OF QUANTITIES) ................................................. 12
2. የዋጋ ስላት ዝርዝር .............................................................................................. 14
መ. የፊይናንስ መወዲዯሪያ ሀሳብ - ጥቅሌ ዋጋ ውሌ..................................................... 20
1. መቅዴም............................................................................................................... 20
2. የፊይናንስ መወዲዯሪያ ሀሳብ - ጠቅሊሊ ዋጋ ............................................................ 20
3. የፊይናንስ መወዲዯሪያ ሀሳብ - የጠቅሊሊ ዋጋ ዝርዝር .............................................. 21
4. የዋጋዎች ስላት ዝርዝር ........................................................................................ 23
ሠ. የቴክኒክ መወዲዯሪያ ሀሳብ..................................................................................... 30
1. የሰው ሀይሌ ........................................................................................................... 30
2. መሳሪያዎች........................................................................................................... 31
3. የስራ እቅዴና የሥራ ቦታ አዯረጃጀት ..................................................................... 32
4. የአሰራር ዘዳ ......................................................................................................... 32
5. ሰራተኞችና መሳሪያዎች የማንቀሳቀስ ዕቅዴ........................................................... 33
6. የኮንስትራክሽን ዕቅዴ ............................................................................................ 33
7. ላልች................................................................................................................... 33
ረ. ስራው ሊይ የሚመዯቡ ሰራተኞች ተፇሊጊ መረጃ (CV) ............................................. 34
ሰ. የጋራ ማህበር/ጊዜያዊ ህብረት የመረጃ ቅጽ .............................................................. 36
ሸ. የጨረታ ዋስትና ..................................................................................................... 38
IV/IX
ሀ. የጨረታ ማቅረቢያ ሰነዴ
ቦታና ቀን፦ [ጨረታው የቀረበበት ቦታ እና ቀን(ቀን፣ወር እና አ.ም.) ይግባ]

የግዥ መሇያ ቁጥር ፦ [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ].
ሇ፡
[የግዥ ፇፃሚ አካሌ ስም ይግባ]
[ጉዲዩ የሚመሇከተው ሰው ስም ይግባ]
[ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
[አዴራሻ ይግባ]
. አዱስ አበባ
ኢትዮጵያ
አቅራቢው፣
የተጫራቹ ሕጋዊ ስምና

ዜግነት
የአሁን አዴራሻ
ብዴን መሪው
ላልች አባሊት
ወዘተ
እኛ ከታች የፇረምነው ከሊይ የተጠቀሰው የግዥ መሇያ ቁጥር [የግዥ መሇያ

ቁጥር ይግባ] እና የጨረታ ሰነደን በተመሇከተ የሚከተሇውን እናረጋግጣሇን፡፡
(ሀ) የጨረታ ሰነደን የግዥ መሇያ ቁጥር [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]
መርምረን በሙለ ያሇምንም ተቃውሞ ተቀብሇናሌ፣
(ሇ) በጨረታ ሰነደ ፌሊጏቶች መግሇጫ ውስጥ የተዘረዘሩትን ዕቃዎችና
ተያያዥ አገሌግልቶች ፣ [የግንባታ ስራዎች ግዥ አገሌግልቶች ዝርዝር
መግሇጫ ይግባ] እንዱሁም የማስረከቢያ ጊዜ [ቀን ይግባ] ከጨረታ ሰነድቹ
ጋር በተጣጣመ ሁኔታ እናቀርባሇን፡፡
(ሐ) ሇሚቀርቡት ዕቃዎችና ተያያዥ አገሌግልቶች የዋስትና ጊዜ ነው፡፡
[የዋስትና ጊዜ ይግባ]
(መ) እታች በፉዯሌ ተራ “ሠ” ውስጥ የቀረበውን ቅናሽ ሳይጨምር የጨረታችን
አጠቃሊይ ዋጋ ነው፡፡ [የጨረታው አጠቃሊይ ዋጋ በፉዯሌና በአሀዝ
ይግባ] [የመገበያያ ገንዘብ አይነት ይግባ]
(ሠ) የቀረበው የቅናሾች ሀሳብና የአተገባበራቸው ዘዳ፦ [ቅናሹ ይግባ]
 በሁኔታዎች ያሌተገዯቡ ቅናሾች፦ ጨረታችን ተቀባይነት ካገኘ፣
የሚከተለት ቅናሾች ተግባራዊ ይሆናለ፡፡
1/37
 ቅናሾቹ ተግባራዊ የሚሆኑባቸው ዘዳዎች፦ ቅናሾቹ ከዚህ ቀጥል ባለት
ዘዳዎች አማካይነት ተግባራዊ ይሆናለ፡፡ [ቅናሾቹ ተግባራዊ
የሚሆኑባቸው ዘዳዎች ይገሇፅ]
 በሁኔታዎች የተገዯቡ ቅናሾች፦ ጨረታችን (ጨረታዎቻችን)
ተቀባይነት ካገኘ(ኙ) የሚከተለት ቅናሾች ተግባራዊ ይሆናለ፡፡
 ቅናሾቹ ተግባራዊ የሚሆኑባቸው ዘዳዎች- ቅናሾቹ ቀጥል ባለት
ዘዳዎች አማካይነት ተግባራዊ ይሆናለ፡፡ [ቅናሾቹ ተግባራዊ
የሚሆኑባቸው ዘዳዎች ይገሇፅ]
(ረ) ጨረታችን ፀንቶ የሚቆየው በጨረታ ሰነደ በተጠቀሰው ከጨረታ
ማቅረቢያ የጊዜ ገዯብ ጀምሮ ሇ___ነው፡፡ [የጊዜ ገዯቡ ይገሇፅ] ይህንን
የጊዜ ገዯብ ከመጠናቀቁ በፉት ምንጊዜም ቢሆን ውጤትና ተቀባይነት
(ሰ) የጨረታ ውዴዴሩን ሇመወሰን ሲባሌ እዚሁ ጨረታ ውስጥ ያቀረብነው
ዋጋ እና ከታች የተዘረዘሩት ሀሳቦች ከላልች ተወዲዲሪዎችና ተጫራቾች
ያሇምንም ውይይት፣ ግንኙነት ወይም ስምምነት በግሊችን ብቻ ነው፡፡
I. የጨረታ ዋጋዎች
II. የጨረታ ማቅረቢያ ሃሳብ
III. ዋጋን ሇማውጣት የተጠቀሙበት ዘዳዎችና ነጥቦች
(ሸ) እዚህ ያቀረብነው የጨረታ ዋጋ ከዚህ በፉትም ሆነ ወዯፉት ጨረታ
ከመከፇቱ በፉት በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ ሆን ተብል ሇላልች
ተወዲዲሪዎች ወይም ተጫራቾች እንዱያውቁት አይዯረግም፡፡
(ቀ) እኛና ንዐስ ተቋራጮቻችን የዚህ ጨረታ ሂዯት በሚያስገኘው ውጤት
መሠረት ሇመፇፀም በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 4.1
በመንግሥት ግዥና ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ ብቁ አይዯሊችሁም
ተብሇን ከመንግሥት ግዥ አሌታገዴንም፡፡
(በ) እኛ አሌከሰርንም ወይም በመክሰር ሊይ አይዯሇንም፡፡ ከንግዴ ሥራ
አሌታገዴንም ወይም በማንኛውም ሁኔታ የፌ/ቤት ክስ የሇብንም፡፡
(ተ) በኢትዮጵያ የታክስ ህግ መሠረት የሚፇሇግብንን ታክስ የመክፇሌ
ግዯታችንን ተወጥተናሌ፡፡ [ሇአገር ውስጥ ተጫራቾች ብቻ ይመሇከታሌ]
(ቸ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 5 ስሇማጭበርበርና ስሇሙስና
የተመሇከተውን አንብበን ተረዴተናሌ፡፡ ስሇሆነም በጨረታ ሂዯትም ሆነ
በውሌ አፇፃፀም ጊዜ በእንዯዚህ ዓይነት ሰይጣናዊ ዴርጊት የማንሳተፌ
መሆኑን እናረጋግጣሇን፡፡
(ኀ) ከማንኛውም ተጫራች ጋር በመሆን የምዝበራና የማጭበርበር ዴርጊት
አሌፇፀምንም፡፡
2/37
(ነ) ጨረታው ሇአኛ እንዱወሰንሌን ሇማዴረግ ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ
ባሇሥሌጣን ወይም የግዥ ሠራተኛ መዯሇያ አሌሰጠንም፣ ወይም
ሇመስጠት ሀሳብ አሊቀረብንም፡፡
(ኘ) ጨረታ ሰነደ አማራጭ ጨረታዎችን ሇማቅረብ ከተፇቀዯሊቸው ውጭ
እንዯተጫራች ከዚህ የጨረታ ሂዯት ከአንዴ በሊይ ጨረታ አሊቀረብንም፡፡
(አ) በግዥ ፇፃሚው አካሌ ዋና የፌሊጏት መግሇጫ ዝግጅት ወቅት
አሌተሳተፌንም፣ ምንም ዓይነት የጥቅም ግጭት የሇብንም፡፡
(ከ) ጨረታችን ተቀባይነት ካገኘ በአጠቃሊይ የውልች ሁኔታ አንቀጽ 47
በተጠየቀው መሠረት አስፇሊጊው የአፇጻጸም ዋስትና እናቀርባሇን፡፡
[የመገበያያ ገንዘብ አይነት ይግባ] [የአፇጻጸም ዋስትና በፉዯሌና በአሀዝ
ይግባ]
(ኸ) እኛም ሆንን ንዐስ ተቋራጮቻችን እንዱሁም ሇየትኛውም የውለ ክፌሌ
አቅራቢዎቻችን የብቁ ሀገሮች ዜግነት አሇን፡፡ [ዜግነት ይግባ]
(ወ) የምናቀርባቸው ዕቃዎችና ተያያዥ አገሌግልቶች በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ
ዱሞክራሲያዊ ሪፑብሉክ መንግሥት ከታገዯ ሀገር አይዯሇም፡፡
(ዏ) የምናቀርባቸው ዕቃዎችና ተያያዥ አገሌግልቶች በተባበሩት መንግሥታት
የፀጥታው ም/ቤት ማዕቀብ ከተጣሇበት ወይም ዴርጅቶችና ግሇሰቦች
የንግዴ ሥራ እንዲይሠሩ ከተሊሇፇበት ሀገር አይዯሇም፡፡
(ዘ) በውሌ አፇፃፀም ጊዜ እሊይ የተመሇከቱት ሁኔታዎች አስመሌክቶ የተዯረገ
ሇውጥ ካሇ ወዱያውኑ ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇማሳወቅ ቃሌ እንገባሇን፡፡
ከዚሁ በተጨማሪ ሆን ብሇን የተሳሳተ ወይም ያሌተሟሊ መረጃ ብናቀርብ
ከዚህ ጨረታ ውጭ አንዯምንሆንና የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዳሞክራሲያዊ
መንግሥት ከሚያካሂዲቸው ላልች ኮንትራቶችም መሳተፌ
እንዯምንከሇከሌ ተረዴተናሌ፡፡
(ዠ) ዋናው ውሌ ተዘጋጅቶ እስኪፇረም ዴረስ ይህንን ጨረታም ሆነ
የምትሌኩሌን የአሸናፉነት ማሳወቂያ ዯብዲቤ እንዯውሌ ሆነው
እንዯማያገሇግለና የአስገዲጅነት በህሪይ እንዯላሊቸው እንረዲሇን፡፡
(የ) ጨረታውን በሙለ ወይም በከፉሌ የመሰረዝ መብት እንዲሊችሁ
እንረዲሇን፡፡
ስም፦
ስም፦ [ጨረታው የሚፇርመው ሰው ሙለ ስም ይግባ]

ኃሊፉነት፦ [ጨረታው የሚፇርመው ሰው ኃሊፉነት ይግባ]
ፉርማ፦ [እሊይ የተጠቀሰው ሀሊፉነትና ስም ያሇው ሰው ፉርማ ይግባ]
ጨረታው ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የተጫራቹ ሙለ
ስም ይግባ]
ቀን፦ [ቀን ይግባ] [ወር ይግባ] [ፉርማው የተፇረመበት አ.ም.ይግባ]
3/37
እዝልች
1. አግባብነት ያሇውና ከጨረታው ዓይነት የሚጣጣም የታዯሰ የንግዴ ፇቃዴ
[የተጫራች ስም ይግባ]
2. በታክስ ባሇሥሌጣን የተሰጠ የተጨማሪ እሴት ታክስ የምዝገባ ሰርቲፉኬት
[ሇአገር ውስጥ ተጫራቾች ብቻ ይመሇከታሌ]
3. በታክስ ባሇሥሌጣን የተሰጠ የታዯሰ የታክስ ከፌያ ሰርቲፉኬት [ሇአገር ውስጥ
ተጫራቾች ብቻ]
4. ከተቋቋመበት ሀገር የተሰጠ የንግዴ ምዝገባ ሰርቲፉኬትና የታዯሰ የንግዴ
ፇቃዴ [ሇውጭ አገር ተጫራቾች ብቻ]
5. አግባብነት ያሇው የሙያ ብቃት ሰርቲፉኬት
6. የጨረታ ዋስትና
7. ላልች በግዥው ፇፃሚ አካሌ የተጠየቁ ሰነድች
4/37
[ማስታወሻ ሇተጫራቹ፤ ይህ ፍርማት የመፇረም ስሌጣን በተሰጠው ሰው ተፇርሞ ከመጫረቻ
ሰነደ ጋር መቅረብ አሇበት። ተጫራቹ ጎርማቱን ማሻሻሌ ይችሊሌ። ሆኖም ሇሚኖረው የጥራት
ችግር ሀሊፉነቱን ይወስዲሌ።]
ሇ. የተጫራች አግባብነት ማረጋገጫ ሠንጠረዥ
ቀንና ቦታ፦ [ጨረታው የቀረበበት ቦታ እና ቀን(ቀን፣ወር እና አ.ም)ይግባ]

የግዥ መሇያ ቁጥር፦. [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]
አማራጭ ቁጥር፦. [የአማራጭ መሇያ ቁጥር ይግባ]
ሇ፡
አዱሰ አበባ
ኢትዮጵያ
1. ስሇተጫራቹ አጠቃሊይ መረጃ
የተጫራች ህጋዊ ስም
የጋራ ማህበር ከሆነ የእያንዲንደ
አባሌ ህጋዊ ስም
የምዝገባ ቦታ
የተመዘገበበት ሀገር ህጋዊ አዴራሻ
የህጋዊ ወኪሌ መረጃ ስም፦……………………….
ኃሊፉነት፦…………………
አዴራሻ፦…………………..
ስሌክ/ፊክስ ቁጥር፦………..
ኢሜይሌ አዴራሻ…………..
 የጋራ ማህበር ከሆነ የጋራ ማህበር
ሇማቋቋም የስምምነት ዯብዲቤ
ወይም ማህበሩ የተቋቋመበት
ስምምነት (በተጫራቾች መመሪያ
የተያያዙ የኦሪጅናሌ ሰነድች
ንዐስ አንቀጽ 4.1) መሠረት
ቅጂዎች
 የጋራ ማህበሩ የመረጃ ቅፅ
 በግዥ ፇፃሚው ሀገር በመንግሥት
ይዞታ የሚተዲዯር ከሆነ
በተጫራቾች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ
5/37
4.4 መሠረት በንግዴ ህግ መርህ
የተቋቋመ፣ ህጋዊ ሰውነትና
የፊይናንስ ነፃነት ያሇው ሇመሆኑ
የሚያረጋግጡ ሰነድች
በኩባንያው/በጋራ ማህበሩ/በጊዜያዊ ማህበሩ ስም የፇረመውና ከሊይ የተጠቀሰው

ሰው ይህንኑ ሇመፇፀም የሚያስችሇውን ሙለ ኃሊፉነት የተሰጠው ሇመሆኑ
የሚያረጋግጥ ህጋዊ የውክሌና ሰነዴ አያይዘን አቅርበናሌ፡፡
2. የፊይናንስ አቋም
[የተጫራች ስም ይግባ] በዚሁ ጨረታ በውጭ ኦዱተር ተረጋግጦ በቀረበው የፊይናንስ

መረጃ መሠረት ውለን ሇማከናወን በቂና አስተማማኘ የገንዘብ አቅም አሇን፡፡
የሚከተሇው ሠንጠረዥ የፊይናንስ መረጃዎችን ያሳያሌ፡፡ መረጃዎች የተዘጋጁት
ዓመታዊ የኦዱት ሪፖርት መሠረት በማዴረግ ነው፡፡ ሠንጠረዡ የየዓመቱን የፊይናንስ
ሁኔታ ሇማወዲዯር በሚያስችሌ መሌኩ ቀርቧሌ፡፡
ያሇፈት ዓመታት መረጃ [የአመት ብዛት ይግባ]

በ [የመገበያያ ገንዘብ አይነት ይግባ]
የፊይናንስ መረጃ
2ኛ 1ኛ ያሇፇው የአሁኑ
አማካይ
ዓመት ዓመት ዓመት ዓመት
ሀ. ከገቢና ወጪ ዝርዝር መረጃ
(ከባሊንስ ሺት መረጃ)
1. ጠቅሊሊ ሀብት
2. ጠቅሊሊ ዕዲ
I. ሌዩነት (1-2)
3. ወቅታዊ ሀብት
4. የአጭር ጊዜ ዕዲ
II. ሥራ ማስኬጃ (3-4)
ሇ. ከትርፌና ኪሳራ ዝርዝር
መረጃ (ከኢንካም ስቴትመንት
መረጃ)
1. ጠቅሊሊ ገቢ
2. ከታክስ በፉት ትርፌ
3. ኪሣራ
በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዡ መሠረት ከሊይ ካቀረብነው የፊይናንስ መረጃ

በተጨማሪ የፊይናንስ አቋማችንን የሚያረጋግጡ የሚከተለት ሰነድችን አያይዘን
አቅርበናሌ፡፡
6/37
(ሀ)
(ሇ)
ወዘተ
የተያያዙት ሰነድች ከሚከተለት ሁኔታዎች የሚጣጣሙ ናቸው፡፡
 ሰነድቹ የአጋር ወይም የጋራ ማህበር ወይም የእህት ኩባንያ ሳይሆኑ

የተጫራቹ የፊናንስ ሁኔታ የሚያንፀባርቁ ናቸው፡፡
 የፊይናንስ መረጃዎቹ በተመሰከረሇት አካውንታንት ኦዱት የተዯረጉ ናቸው፡፡
 የፊይናንስ መረጃዎቹ የተሟለና አስፇሊጊ የሆኑ ማስታወሻዎችን ያካተቱ
ናቸው፡፡
 የፊይናንስ መረጃዎቹ ከተጠናቀቀና ኦዱት ከተዯረገው የሂሳብ ዘመን ጋር
የተጣጣሙ ናቸው፡፡
ዓመታዊ የገቢ መረጃ

ዓመት መጠንና የገንዘቡ ዓይነት
አማካይ ዓመታዊ ገቢ
አማካይ ዓመታዊ ገቢ የሚሰሊው በከፌሌ 3 የግምገማ ዘዳና ብቃት መስፇርቶች

ሊይ በተመሇከተው መንገዴ በዓመታት ውስጥ የተጠናቀቁና በሂዯት ሊይ ያለ
ኮንትራቶች ጠቅሊሊ ዋጋ ተዯምሮ ሇነዚሁ ዓመታት በማካፇሌ ይሆናሌ፡፡ [ጠቅሊሊ
ስራውን ሇመስራት የሚስችሇው የፊይናንስ ምንጭ ይጠቀስ]።
የገንዘብ ምንጮች
ተ. ቁ. የገንዘበ ምንጭ መጠን
3. የኩባንያው አዯረጃጀት
[ተጫራቹ የኩባንያውን አዯረጃጀት በተመሇከተ የቁሌፌ ባሇሙያዎችና ላልች

ሰራተኞች ሀሊፉነት በማካተት አጭር ማብራሪያ ማቅረብ አሇበት። ስራውን
ከላልች ፕሮጀክቶች ጋር እንዳት አቀናጅቶ መስራት እንዲሰበ መግሇጽ
አሇበት።]
7/37
4. የቴክኒክ ብቃት፣ ክህልትና ሌምዴ
በጨረታው የተመሇከቱትን አገሌግልቶች በተሟሊ የቴክኒክና የፕሮፋሽናሌ

ችልታ ማከናወን እንዯምንችሌ ሇማረጋገጥ [የተጫራች ስም ይግባ] ባሇፈት
ዓመታት [ተፇሊጊው የአመት ብዛት ይግባ] በአጥጋቢ ሁኔታ የፇፀምናቸውን
ኮንትራቶች [ተፇሊጊው የኮንትቶች ብዛት ይግባ] ዝርዝር ከታች በተመሇከተው
ሠንጠረዥ አቅርበናሌ፡፡ የኮንትራቶቹ ጠቅሊሊ በጀትም ነው፡፡ [ተፇሊጊው
በጀት መጠን ይግባ]
አጠቃሊይ ሌምዴ
የፕሮጀ የስ የውለ የተጠና ዯን ዋና ተቋራጭ የተሰጠ የመጨረሻ ቅበሊ
ክቱ ራዎ ቆይታ ቀቁ በኛ (ፒ) ወይም
ስም/የስ ቹ ጊዜ ስራዎ ና ንኡስ [በተስማሚ ሳጥን ምሌክት ይዯረግ]
ራዎቹ ዋጋ ች ቦታ ተቋራጭ (ኤስ)
አይነት መቶኛ
ሀ. በሀገር ውስጥ
አሇ እስካሁን የሇም
የሇም
የሇም
ሇ. በውጭ ሀገር የሇም
የሇም
የሇም
የሇም
ሌዩ ሌምዴ
የፕሮጀ የስ የውለ የተጠና ዯን ዋና ተቋራጭ የተሰጠ የመጨረሻ ቅበሊ
ክቱ ራዎ ቆይታ ቀቁ በኛ (ፒ) ወይም
ስም/የስ ቹ ጊዜ ስራዎ ና ንኡስ [በተስማሚ ሳጥን ምሌክት ይዯረግ]
ራዎቹ ዋጋ ች ቦታ ተቋራጭ (ኤስ)
አይነት መቶኛ
ሀ. በሀገር ውስጥ
የሇም
የሇም
ሇ. በውጭ ሀገር የሇም
የሇም
የሇም
የሇም
8/37
ውለን በአመርቂ ሁኔታ ማጠናቀቅን አስመሌክቶ በዯንበኛው የሚሰጡ ማረጋገጫዎች
ከዚህ ሰነዴ ጋር ተያይዘው ይቀርባለ፡፡
5. ውልችን ያሇማጠናቀቅ ታሪክ
በንዐስ ክፌሌ 3 ግምገማና የብቁነት መስፇርት መሰረት ያሌተጠናቀቁ ውልች
በንዐስ ክፌሌ 3፡ ግምገማና የብቁነት መስፇርት ክፌሌ 3.3 መሰረት

በተገሇፀው ጊዜ ውስጥ ያሌተጠናቀቁ ውልች የለም፡፡

በተገሇፀው ጊዜ ውስጥ ውሌን አሇመፇፀም ተከስቷሌ፡፡
ዓ.ም በጠቅሊሊ ንብረቶች የውለ መሇያ ጠቅሊሊ የውለ ዋጋ

መቶኛ መሰረት (ወቅታዊ ዋጋ)
የተገኘ ውጤት
የውለ መሇያ፡
የዯንበኛው ስም፡
የዯንበኛው አዴራሻ፡
ግጭት የተፇጠረባቸው ጉዲዮች:
በንዐስ ክፌሌ 3 ግምገማና የብቁነት መስፇርት መሰረት በሂዯት ሊይ ያሇ ክርክር

በክርክር ሊይ ያሇ ጉዲይ የሇም፡፡

በክርክር ሊይ ያሇ ጉዲይ አሇ፡፡
ዓ.ም በጠቅሊሊ ንብረቶች የውለ መሇያ ጠቅሊሊ የውለ ዋጋ

መቶኛ መሰረት (ወቅታዊ ዋጋ)
የተገኘ ውጤት
ግጭት የተፇጠረባቸው
ጉዲዮች፡
9/37
ግጭት የተፇጠረባቸው
ጉዲዮች፡
6. ተጫራቹ አሁን በእጁ ሊይ የሚገኙ ስራዎች
[ተጫራቹ በእጁ ያለትን ስራዎች በሙለ በአፇፃፀም ዯረጃቸው በመሇየት ማሳየት

ይኖርበታሌ። ]
ተ/ቁ የውለ የዯንበኛው ውሌ ያሌተሰሩ የሚገመት ያሇፈት ስዴስት

መጠሪያ ዝርዝር ስራዎች ዋጋ የማጠናቀቂያ አመታት አማካይ ወርሀዊ
ጊዜ የዯረሰኝ መጠን
7. የሙያ ብቃትና አቅም
የፕሮፋሽናሌ ብቃታችንና አቅማችንን ሇማረጋገጥ ይረዲ ዘንዴ በአሁኑና ባሇፈት

ሁሇት ዓመታት የነበረ የሰው ኃይሊችን የሚያሳይ [የተጫራች ስም ይግባ]
ስታትስቲክስ በሚከተሇው ሠንጠረዥ አቅርበናሌ፡፡
አማካይ ከአንዴ ዓመት በፉት ባሇፇው ዓመት በዚህ ዓመት

የሰው ጠቅሊሊ ቁሌፌ ጠቅሊሊ ቁሌፌ ጠቅሊሊ ቁሌፌ
ኃይሌ ባሇሙያዎች ባሇሙያዎች ባሇሙያዎች
በሙያ ዯረጃ በሙያ ዯረጃ በሙያ ዯረጃ
ቋሚ
ጊዜያዊ
ጠቅሊሊ
8. ፌሊጎት መግሇጫው ሊይ የቀረበ ሀሳብና አስተያየት’
[ከቀረበው የፌሊጎት መግሇጫ ውስጥ ተጫራቹ መሻሻሌ ወይም መሰረዝ አሇባቸው

ብል የሚያምንባቸው ሀሳቦች ካለ ግሌፅ በሆነ ሁኔታ አስተያየቱን ከመጫረቻ ሰነደ
ጋር ማቅረብ ይችሊሌ።]
10/37
9. የጥራት መማረጋገጫ፣የሥራ አመራርና የቁጥጥር ሥርዓት
[ተጫራቹ ውለን በአጥጋቢ ሁኔታ ሇማስተዲዯር የሚያሳትፊቸው አካሊትና

ኮንትራቱን በማስፇጸም ሂዯት የሚከተሊቸው ስርአቶችና ዝርዝር የጥራት ቁጥጥር
ሂዯቶች በዝርዝር ማስቀመጥ ይኖርበታሌ።]
10. ላልች መረጃዎች [ተጫራቾች ላልች መረጃዎች ካለዋቸው እዚሁ ማካተት

ይችሊለ።]
11. የተጫራቹ ኦዱት ኤጀንሲ
[ተጫራቹ የኦዱተሮቹን ስም፤ አዴራሻና ስሌክ ቁጥር መስጠት ይኖርበታሌ።]
12. የባንክ አዴራሻና የባን ሂሳብ ቁጥር
ክፌያ የሚፇፀምበት የባንክ ሂሳብ ቁጥራችን የሚከተሇው ነው፡፡ [የባንክ ሂሳብ ቁጥር
ይግባ]

ጨረታው ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የተጫራቹ ሙለ ስም ይግባ]
ቀን፦ፉርማው የተፇረመበት [ቀን ይግባ] [ወር ይግባ] [አ.ም ይግባ]
እዝልች
1. ጨረታውን ሇፇረመው ሰው የተሰጠ ሕጋዊ የውክሌና ማስረጃ
2. የጨረታዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ በተጠየቀው መሠረት ባሇፈት
ዓመታት [ተፇሊጊው የአመት ብዛት ይግባ] በአጥጋቢ ሁኔታ ሇተከናወኑ
ኮንትራቶች ከአሠሪዎች የተሰጡ ሰርቲፉኬቾች [ተፇሊጊው የሰርቲፉኬቾች
ብዛት ይግባ]
3. ኦዱት የተዯረገ የፊይናንስ ሰነዴ
4. የጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ በተጠየቀው መሠረት የፊይናንስ
አቋም የሚያሳይ ሰነዴ
11/37
[ሇተጫራቾች ማስታወሻ፤
ይህ የግንባታ ስራዎች ዝርዝር የመፇረም ስሌጣን ባሇው አካሌ ተፇርሞ ከመጫረቻ ሰነደ ጋር
አብሮ መቅረብ አሇበት። ተጫራቹ ፍርማቱን ማሻሻሌ ይችሊሌ፤ ሆኖም ሇሚኖረው የጥራት
ችግር ሀሊፉነት ይወስዲሌ።]
ሐ. የፊይናንስ መወዲዯሪያ ሀሳብ - ነጠሊ ዋጋ ውሌ
1. የግንባታ ሥራዎች ዝርዝር (Bill of Quantities)

ሇ፡
አዱሰ አበባ
ኢትዮጵያ
የመዘ መ ብዛ ነጠሊ ጠቅሊሊ
ርዝር ሇ ት ዋጋ[የመገበያ ዋጋ[የመገበያ
ተ/ቁ የስራዎች ዝርዝር
ማመ ኪ ያ ገንዘብ ያ ገንዘብ
ሳከሪያ ያ አይነት ይግባ] አይነት ይግባ]
1 [ምሳላ፣ የዴርጅቱ ስራ ቦታው ይግባ]
የስራ ዝርዝር ቁ. 1 ንዐስ ዴምር

2 [የጋራ ስራዎች ይግባ]


12/37
ማጠቃሇያ
1 የስራ ዝርዝር ቁ. 1
5 የቀን ስራ (ጊዜያዊ አበሌ)
I የ1+2+3+4+5 ዴምር
II ሲዯመር መጠባበቂያ
III ጠቅሊሊ ዴምር
IV ግብር
V የሁለም ጠቅሊሊ ዴምር
የቀን ስራ ዝርዝር
ጉ የጉሌበት ስራ
ጉ01 [የጉሌበት አይነት ይግባ] ቀን
ጠቅሊሊ የቀን ስራ ጊዜያዊ ዴምር
ስም፦ [የሚፇርመው ሰው ሙለ ስም ይግባ]

ኃሊፉነት፦ [የሚፇርመው ሰው ኃሊፉነት ይግባ]
የግንባታ ስራዎች ዝርዝር ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የተጫራቹ ሙለ
ስም ይግባ]
13/37
2. የዋጋ ስላት ዝርዝር
ሀ. የጉሌበት መሰረታዊ ዋጋዎች ስላት (በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ

ወዯተመሇከተው ገንዘብ የተመነዘረ)
ተ/ቁ ወርሀ የሰ የትር ሌዩ የጉ የሰአት
ዊ አት ፌ የዋስት ዞ ዴምር
የብቁነት ዯረጃ ክፌ ሰአት ና
ክፌያ ጊዜ
(4+5+6
ያ ስራ መዋጮ
+7)
ዎች
1 2 3 4 5 6 7 8
ኤ1 [ምሳላ፣የጉሌበት ሰራተኛ ዯረጃ1 ይግባ]
ኤ2 [ምሳላ፣የሰሇጠነ ሰራተኛ ዯረጃ3 ይግባ]
ኤ4 [ምሳላ፣ የስራ ቦታው ሀሊፉ ይግባ]
ኤ5 [ምሳላ፣ የከባዴ መሳርያ ሾፋር ይግባ]
ኤ6 [ምሳላ፣ ፀሀፉ ይግባ]
ኤ7 [ምሳላ፣ መካኒክ ዯረጃ4 ይግባ]
ኤ8 [ የብቁነት ዯረጃ ይግባ]
ከሊይ የተመሇከቱት ዝርዝሮች ተሟሌተው የቀረቡ ሳይሆኑ ሇምሳላነት ብቻ የተሰጡ

ናቸው፡፡
1. ሰራተኛው በወር የሚከፇሇው ከሆነ የሰራተኛው ዯመወዝ
2. ሰራተኛው በሰአት የሚከፇሇው ከሆነ የሰራተኛው የሰአት ክፌያ፣ ወርሀዊ ዯመወዝን
በህጋዊ የስራ ሰአቶች በማካፇሌ (ጠቅሊሊ ዯመወዝ/ትርፌ ሰአትን ያሌጨመረ ጠቅሊሊ
ዯመወዝ)
3. አማካይ የትርፌ ሰአት ስራ፡ ማሇትም የሰአት ክፌያ ሲባዛ የትርፌ ሰአት ስራ
በዯመወዝ ሊይ የሚጨመር አማካይ የትርፌ ሰአት ስራ (ጠቅሊሊ ዯመወዝ/የትርፌ
ሰአት ስራን የማይጨምር ጠቅሊሊ ዯመወዝ)
4. የማህበራዊ ዋስትና መዋጮዎች መቶኛ (የማህበራዊ አገሌግልት፣ እረፌትን፣ ወዘተ
ጨምሮ) ሲባዛ በወርሀዊ ዯመወዝ (ይህ መቶኛ እንዯየሰራተኛው የስራ መዯብ
ይሇያያሌ)
5. አማካይ ወርሀዊ ወይም እሇታዊ ጉዞ ሲካፇሌ በህጋዊ ወርሀዊ ወይም እሇታዊ የስራ
ሰአቶች

የግንባታ ስራዎች ዝርዝር ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ
[የተጫራቹ ሙለ ስም ይግባ]
14/37
ሇ. የመሳሪያዎችና አሊቂ እቃዎች መሰረታዊ የአቅርቦት ዋጋዎች ስላት
(በኤስሲሲ ሊይ ወዯተመሇከተው ገንዘብ የተመነዘረ)
ተ/ቁ መሇ ስ የስሪት ወዯ ሳይት ታክስ፣ ኪሳራ የ(5+6

ኪያ ሪ ነጠሊ የሚዯረግ ግብርና +7+9)
ዝርዝር % ዋ
ት ዋጋ ትራንስፖ ላልች ዴምር
ርት ክፌያዎች ጋ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ቢ1 [ምሳላ፣ ጋሶሉን ይግባ] ሉ
ቢ2 [ምሳላ፣ ሇኮንክሪት ይግባ] ሜ
ቢ3 [ምሳላ፣ ሇአሸዋ ይግባ] ሜ
ኩ
ቢ4 [ምሳላ፣ ሇስሚንቶ ይግባ] ቶን
ኩ
ቢ5 [ምሳላ፣ ሇብረት ይግባ] ኪግ
ቢ6 [ምሳላ፣ እንጨትይግባ] ሜካ
ቢ7 [ምሳላ፣መቀብያ ይግባ] ኪግ
ቢ8 [ዝርዝር ይግባ]
ይህ ዝርዝር ሁለንም የሚያካትት አይዯሇም
(1) ተቋራጩ ወይም የቁፊሮው ቦታ የሚገኝበት ጂኦግራፉያዊ አቅጣጫ

(2) የቁፊሮ ቦታ ወይም የሀገር ውስጥ ርክክብ አቅርቦት ወይም የወጪ ዋጋ
(3) ከቁፊሮ ወይም የማስረከቢያ ቦታ ወዯ ሳይት የሚዯረግ ትራንስፖርት ወጪ ዋጋ
(4) በተቋራጩ የሚሸፇን
(5) በተጫራቹ የሚወሰን ማንኛውም ጉዲት ወይም መሰበር
(6) የእቃዎች አቅርቦት ዋና ዋጋዎች 5+6+7+9

15/37
ሐ. የመሳሪያ ዋና የሰአት ዋጋዎች ስላት (በሌዩ የውሌሁኔታዎች ሊይ ወዯተመሇከተው ገንዘብ የተመነዘረ)
ተ/ቁ የግ የምት ግብር፣ አርቪ የአገሌግ የዋጋ የነዲ የቅባ የመሇ የጉሌ ዴ አማካ ዴም
ዢ ክ ታክስ +ግብ ልት መቀነስ/ ጅ ት ዋወጫ በት ም ይ ር/ሰ
ቀን ዋጋ ር ዘመን ቀናት ወጪ ወጪ ወጪ/ ዋጋ/ ር/ የቀን አት
ዝርዝር (አር (4+5) ቀናት (6/7) /ቀን /ቀን ቀን ቀን ቀ የስራ
ቪ) ብዛት ን ሰአት
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
ሲ1 [ምሳላ፣ ቡሌድዘር ይግባ]
ሲ2 [ምሳላ፣ ግራዯር ይግባ]
ሲ3 [ምሳላ፣ ትረንቸር ይግባ]
ሲ4 [ምሳላ፣ ፓምፕ ይግባ]
ሲ5 [ምሳላ፣ መሳርያዎች ይግባ]
ሲ6 [ምሳላ፣መሳርያዎችይግባ]
16/37
(1) የምትክ ዋጋ (አርቪ)=የተወሰነ አይነት መሳሪያ የተገመተ የግዢ ዋጋ (ታክስን
ሳይጨምር) ሆኖም መሳሪያው አዱስና በአገሌግልት ዘመኑ መጨረሻ
በሀገሪቱ ካፒታሌ የተገዛ መሆን አሇበት፡፡
(2) በግዢው ቀን ሇተቋራጩ የሚከፇለ ግብርና ታክሶች
(3) 4+5
(4) የዋጋ መቀነስ የተከሰተባቸው አመታት ብዛት ሲካፇሌ በአመት ውስጥ

የተሰራባቸው ቀናት ብዛት
(5) የየእሇቱ የንብረት ዋጋ መቀነስ=6/7
(6) አማካይ የቀን የነዲጅ ፌጆታ (የነዲጅ ወጪ ከታክስ ጋር ይከፇሊሌ)
(7) አማካይ የቀን የቅባት ወጪ (የቅባት ወጪ ከታክስ ጋር ይከፇሊሌ)
(8) አማካይ የቀን የመሇዋወጫዎች ወጪ (የመሇዋወጫዎች ወጪ ከታክስ ጋር

ይከፇሊሌ)
(9) የሰው ሀይሌ ዋጋ (ሰው/ቀን)
(10) የአንዴ መሳሪያ የቀን መሰረታዊ ዋጋዎች=8+9+10+11+12
(11) የስራ ሰአቶች (አማካይ)
(12) የአንዴ መሳሪያ የሰአት ስራ ዋጋ = 11/10

17/37
መ. በዋጋ ዝርዝር ውስጥ የተካተቱ ነጠሊ ዋጋዎች ስላት (በኤስሲሲ ሊይ ወዯተመሇከተው ገንዘብ የተመነዘረ)
የስራ ቁ.: በቀን የተገኘ ውጤት:[ምሳላ፣ ሜትርኲብ/ቀን]
የተተነበየ ብዛት፡
የስራው ጥቅም ሊይ መሳሪያ የሰው ጉሌበት ዴምር
ክፌልች የዋሇ ጊዜ
መሇ የንብረት ዋጋ ጥገና ነዲጅ/ቅባት ዴምር ነጠሊ ዋጋ ጠቅሊሊ ዋጋ ገንዘብ/ቀን
ብዛት
ኪያ መቀነስ
ገንዘብ/ሰአ ገንዘብ/ሰአ ገንዘብ/ቀን ገንዘብ/ቀን (7+9)
ሰአት/ቀን
ገንዘብ/ሰአት ት ት (4+5+6)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ጉሌበት
እቃዎች
መሳሪያ
ዴምር (ገንዘብ/ቀን)
የተጣራ ወጪ

የግንባታ ስራዎች ዝርዝር ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የተጫራቹ ሙለ ስም ይግባ]
18/37
ሠ. የሳይት ሊይ ወጪዎች ስላት ዝርዝር (በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ ወዯተመሇከተው
ገንዘብ የተመነዘረ)
ተ/ቁ መሰረታዊ ጠቅሊሊ የተጣራ

ዋጋ ወጪ (3+4)
ጥቅም ሊይ የዋሇ አሰራር ብዛት
1 2 3 4 5
ሀ ጉሌበት
ሀ1 [ምሳላ፣ የሳይት ተቆጣጣሪ ይግባ]
ሀ2 [ምሳላ፣ ኢንጂነር ይግባ]
ሀ3 [ምሳላ፣ ፀሀፉ ይግባ]
ሀ4 [ምሳላ፣ ሾፋር ይግባ]
የእቃዎች ንኡስ ዴምር
ሇ እቃዎች
ሇ1 [ምሳላ፣ ጋሶሉን ይግባ]
ሇ2 [ምሳላ፣ ሇኮንክሪት ይግባ]
ሇ3 [ምሳላ፣ አሸዋ ይግባ]
ሇ4 [ምሳላ፣ ስሚንቶ ይግባ]
የመሳሪያ ንኡስ ዴምር
ሐ መሳሪያ
ሐ1 [ምሳላ፣ ቡሌድዘር ይግባ]
ሐ2 [ምሳላ፣ ግራዯር ይግባ]
ሐ3 [ምሳላ፣ ትረንቸር ይግባ]
ሐ4 [ምሳላ፣ ፓምፕ ይግባ]
የጉሌበት ንኡስ ዴምር
መ ላልች
መ1 [ምሳላ፣ ኪራይ ይግባ]
መ2 [ምሳላ፣ ስሌክ ይግባ]
የላልች ንኡስ ዴምር
ጠቅሊሊ ዴምር

19/37
መ. የፊይናንስ መወዲዯሪያ ሀሳብ - ጥቅሌ ዋጋ ውሌ
1. መቅዴም
የጠቅሊሊ ዋጋ ስላት የመሰረታዊ ወጪዎች፣ የተጣሩ ወጪዎችና የወጪ ክፌልች

ተጠቃል የቀረበ ዝርዝር ሲሆን ከዚህም የእያንዲንደ ዋጋ ስላት ጠቅሊሊ ዋጋ
እና የቀን ስራዎች ዝርዝር ይገኛሌ፡፡ በተቋራጩ የሚቀርበው ይህ የጠቅሊሊ ዋጋ
ስላት በጠቅሊሊው ሇሚሰሩት ስራዎች ከሚያቀርበው ጠቅሊሊ ዋጋ ውጭ ሁለንም
ላልች ዋጋዎች ማካተት አሇበት፡፡
የሚከፇለ የገንዘብ መጠኖች ሇምሳላ፡ ከዴርጅቱ የእያንዲንደ ስራዎች ዋጋ

ጠቅሊሊ የዋጋ ስላት ጋር ተያያዥ የሆኑ የተሰሩ ስራዎች መጠንን በመሇካትና
ተያያዥ የሆኑ የስራ ክፌልች ሊይ የጠቅሊሊ ዋጋ መቶኛን ተግባራዊ በማዴረግ
መወሰን አሇባቸው፡፡
ስራዎች በቀን ስራ ሊይ ተመስርተው በሚከናወኑበት ወቅት ጊዜያዊ የዋጋ

ዴምሮችን መጠቀም የሚቻሇው በውለ ዴንጋጌዎችና ሁኔታዎች መሰረት
በመሀንዱሱ አስተዲዯራዊ ትእዛዝ ሲሰጥ ብቻ ነው፡፡
የጠቅሊሊ ዋጋ ስላት ዋጋዎች በውለ መሰረት ሁለም ስራዎች በሚገነቡበት፣

በሚጠናቀቁበትና በሚጠገኑበት ወቅት ሉያጋጥሙ ሇሚችለ ሇሁለም አይነት
ስጋቶች ሁለንም የዴንገተኛና የመጠባበቂያ ወጪዎች ማካተት አሇባቸው፡፡
በጠቅሊሊ ዋጋ ስላት ውስጥ የስራዎች ዝርዝር በተናጥሌ ካሌተመሇከተ በስተቀር
ዋጋዎች የሁለንም ስራዎች የተሇያዩ ወጪዎች ማካተት አሇባቸው፡፡
2. የፊይናንስ መወዲዯሪያ ሀሳብ - ጠቅሊሊ ዋጋ
የዋጋ ዝርዝር ጠቅሊሊ ዋጋ
የጠቅሊሊ ዋጋ ዴምር
የጠቅሊሊ የቀን ስራዎች ጊዜያዊ ዴምር
ጠቅሊሊ ዋጋ
20/37
3. የፊይናንስ መወዲዯሪያ ሀሳብ - የጠቅሊሊ ዋጋ ዝርዝር

ሇ፡
አዱሰ አበባ
ኢትዮጵያ
የመዘ መሇ ብዛ ነጠሊ ዋጋ ጠቅሊሊ ዋጋ

ርዝር ኪያ ት [የመገበያያ [የመገበያያ
ተ/ቁ የስራዎች ዝርዝር ማመ ገንዘብ ገንዘብ
ሳከሪያ አይነት አይነት
ይግባ] ይግባ]
1 [ምሳላ፣ የዴርጅቱ ስራ ቦታ ይግባ]



21/37
ማጠቃሇያ
5 የቀን ስራ (ጊዜያዊ አበሌ)
I የ1+2+3+4+5 ዴምር
IV ግብር
V የሁለም ጠቅሊሊ ዴምር
ጠቅሊሊ የቀን ስራ ጊዜያዊ ዴምር

ስም ይግባ]
22/37
4. የዋጋዎች ስላት ዝርዝር
ሀ. የጉሌበት መሰረታዊ ዋጋዎች ስላት (በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ

ወዯተመሇከተው ገንዘብ የተመነዘረ)
ተ/ቁ የብቁነት ዯረጃ ወር የሰ የትር ሌዩ የጉ የሰአት

ሀዊ አት ፌ የዋስት ዞ ዴምር(4+
ክፌ ክፌ ሰአት ና ጊ 5+6+7)
ያ ያ ስራ መዋጮ ዜ
ዎች
1 2 3 4 5 6 7 8
ኤ1 [ምሳላ፣የጉሌበት ሰራተኛ ዯረጃ1 ይግባ]
ኤ4 [ምሳላ፣ የስራ ቦታው ሀሊፉ ይግባ]
ኤ5 [ምሳላ፣ የከባዴ መሳርያ ሾፋር ይግባ]
ኤ6 [ምሳላ፣ ፀሀፉ ይግባ]
ኤ7 [ምሳላ፣ መካኒክ ዯረጃ4 ይግባ]
ኤ8 [ የብቁነት ዯረጃ ይግባ]
ከሊይ የተመሇከቱት ዝርዝሮች ተሟሌተው የቀረቡ ሳይሆኑ ሇምሳላነት ብቻ የተሰጡ

ናቸው፡፡
(i) ሰራተኛው በወር የሚከፇሇው ከሆነ የሰራተኛው ዯመወዝ
(ii) ሰራተኛው በሰአት የሚከፇሇው ከሆነ የሰራተኛው የሰአት ክፌያ፣ ወርሀዊ
ዯመወዝን በህጋዊ የስራ ሰአቶች በማካፇሌ (ጠቅሊሊ ዯመወዝ/ትርፌ ሰአትን
ያሌጨመረ ጠቅሊሊ ዯመወዝ)
(iii) አማካይ የትርፌ ሰአት ስራ፡ ማሇትም የሰአት ክፌያ ሲባዛ የትርፌ ሰአት ስራ
(iv) በዯመወዝ ሊይ የሚጨመር አማካይ የትርፌ ሰአት ስራ(ጠቅሊሊ ዯመወዝ/የትርፌ
ሰአት ስራን የማይጨምር ጠቅሊሊ ዯመወዝ)
(v) የማህበራዊ ዋስትና መዋጮዎች መቶኛ (የማህበራዊ አገሌግልት፣ እረፌትን፣
ወዘተ ጨምሮ) ሲባዛ በወርሀዊ ዯመወዝ (ይህ መቶኛ እንዯ ሰራተኛው የስራ
መዯብ ይሇያያሌ)
(vi) አማካይ ወርሀዊ ወይም እሇታዊ ጉዞ ሲካፇሌ በህጋዊ ወርሀዊ ወይም እሇታዊ
የስራ ሰአቶች

23/37
ሇ. የመሳሪያዎችና አሊቂ እቃዎች መሰረታዊ የአቅርቦት ዋጋዎች ስላት (በሌዩ የውሌ
ሁኔታዎች ሊይ ወዯተመሇከተው ገንዘብ የተመነዘረ)
ተ/ቁ መሇ ስ የስሪ ወዯ ሳይት ታክስ፣ ኪሳራ የ(5+6

ኪያ ሪ ት የሚዯረግ ግብርና +7+9)
ዝርዝር % ዋ
ት ነጠሊ ትራንስፖ ላልች ዴምር
ዋጋ ርት ክፌያዎች ጋ
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ቢ1 [ምሳላ፣ ጋሶሉን ይግባ] ሉ
ቢ2 [ምሳላ፣ ሇኮንክሪት ይግባ] ሜኩ
ቢ3 [ምሳላ፣ ሇአሸዋ ይግባ] ሜኩ
ቢ4 [ምሳላ፣ ሇስሚንቶ ይግባ] ቶን
ቢ5 [ምሳላ፣ ሇብረት ይግባ] ኪግ
ቢ6 [ምሳላ፣ እንጨትይግባ] ሜካ
ቢ7 [ምሳላ፣መቀብያ ይግባ] ኪግ
ቢ8 [ዝርዝር ይግባ]
ይህ ዝርዝር ሁለንም የሚያካትት አይዯሇም
(i) ተቋራጩ ወይም የቁፊሮው ቦታ የሚገኝበት ጂኦግራፉያዊ አቅጣጫ

(ii) የቁፊሮ ቦታ ወይም የሀገር ውስጥ ርክክብ አቅርቦት ወይም የወጪ ዋጋ
(iii) ከቁፊሮ ወይም የማስረከቢያ ቦታ ወዯ ሳይት የሚዯረግ ትራንስፖርት
ወጪ ዋጋ
(iv) በተቋራጩ የሚሸፇን
(v) በተጫራቹ የሚወሰን ማንኛውም ጉዲት ወይም መሰበር
(vi) የእቃዎች አቅርቦት ዋና ዋጋዎች 5+6+7+9

24/37
ሐ. የመሳሪያ ዋና የሰአት ዋጋዎች ስላት (በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ ወዯተመሇከተው ገንዘብ የተመነዘረ)
ተ/ቁ የግ የምት ግብር፣ አርቪ የአገሌግ የዋጋ የነዲ የቅባ የመሇ የጉሌ ዴ አማካ ዴም
ዢ ክ ታክስ +ግብ ልት መቀነስ/ ጅ ት ዋወጫ በት ም ይ ር/ሰ
ቀን ዋጋ ር ዘመን ቀናት ወጪ ወጪ ወጪ/ ዋጋ/ ር/ የቀን አት
ዝርዝር (አር (4+5) ቀናት (6/7) /ቀን /ቀን ቀን ቀን ቀ የስራ
ቪ) ብዛት ን ሰአት
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
ሲ1 [ምሳላ፣ ቡሌድዘር ይግባ]
ሲ2 [ምሳላ፣ ግራዯር ይግባ]
ሲ3 [ምሳላ፣ ትረንቸር ይግባ]
ሲ4 [ምሳላ፣ ፓምፕ ይግባ]
ሲ5 [ምሳላ፣ መሳርያዎች ይግባ]
ሲ6 [ምሳላ፣መሳርያዎችይግባ]
25/37
(1) የምትክ ዋጋ (አርቪ)=የተወሰነ አይነት መሳሪያ የተገመተ የግዢ ዋጋ (ታክስን
ሳይጨምር) ሆኖም መሳሪያው አዱስና በአገሌግልት ዘመኑ መጨረሻ
በሀገሪቱ ካፒታሌ የተገዛ መሆን አሇበት፡፡
(2) በግዢው ቀን ሇተቋራጩ የሚከፇለ ግብርና ታክሶች
(3) 4+5
(4) የዋጋ መቀነስ የተከሰተባቸው አመታት ብዛት ሲካፇሌ በአመት ውስጥ

የተሰራባቸው ቀናት ብዛት
(5) የየእሇቱ የንብረት ዋጋ መቀነስ=6/7
(6) አማካይ የቀን የነዲጅ ፌጆታ (የነዲጅ ወጪ ከታክስ ጋር ይከፇሊሌ)
(7) አማካይ የቀን የቅባት ወጪ (የቅባት ወጪ ከታክስ ጋር ይከፇሊሌ)
(8) አማካይ የቀን የመሇዋወጫዎች ወጪ (የመሇዋወጫዎች ወጪ ከታክስ ጋር

ይከፇሊሌ)
(9) የሰው ሀይሌ ዋጋ (ሰው/ቀን)
(10) የአንዴ መሳሪያ የቀን መሰረታዊ ዋጋዎች=8+9+10+11+12
(11) የስራ ሰአቶች (አማካይ)
(12) የአንዴ መሳሪያ የሰአት ስራ ዋጋ = 11/10

26/37
መ. በዋጋ ዝርዝር ውስጥ የተካተቱ ነጠሊ ዋጋዎች ስላት (በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ ወዯተመሇከተው ገንዘብ የተመነዘረ)
የስራ ቁ.: በቀን የተገኘ ውጤት:[ምሳላ፣ ሜትርኲብ/ቀን]

የተተነበየ ብዛት፡
የስራው ጥቅም ሊይ መሳሪያ የሰው ጉሌበት ዴምር
ክፌልች የዋሇ ጊዜ
መሇ የንብረት ዋጋ ጥገና ነዲጅ/ቅባት ዴምር ነጠሊ ዋጋ ጠቅሊሊ ዋጋ ገንዘብ/ቀን
ብዛት
ኪያ መቀነስ
ገንዘብ/ሰአ ገንዘብ/ሰአ ገንዘብ/ቀን ገንዘብ/ቀን (7+9)
ሰአት/ቀን
ገንዘብ/ሰአት ት ት (4+5+6)
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
ጉሌበት
እቃዎች
መሳሪያ
ዴምር (ገንዘብ/ቀን)
የተጣራ ወጪ

የግንባታ ስራዎች ዝርዝር ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የተጫራቹ ሙለ ስም ይግባ]
27/37
28/37
ሠ. የሳይት ሊይ ወጪዎች ስላት ዝርዝር (በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ ወዯተመሇከተው
ገንዘብ የተመነዘረ)
ተ/ቁ መሰረታዊ ጠቅሊሊ የተጣራ

ዋጋ ወጪ (3+4)
ጥቅም ሊይ የዋሇ አሰራር ብዛት
1 2 3 4 5
ሀ ጉሌበት
ሀ1 [ምሳላ፣ የሳይት ተቆጣጣሪ ይግባ]
ሀ2 [ምሳላ፣ ኢንጂነር ይግባ]
ሀ3 [ምሳላ፣ ፀሀፉ ይግባ]
ሀ4 [ምሳላ፣ ሾፋር ይግባ]
የእቃዎች ንኡስ ዴምር
ሇ እቃዎች
ሇ1 [ምሳላ፣ ጋሶሉን ይግባ]
ሇ2 [ምሳላ፣ ሇኮንክሪት ይግባ]
ሇ3 [ምሳላ፣ አሸዋ ይግባ]
ሇ4 [ምሳላ፣ ስሚንቶ ይግባ]
የመሳሪያ ንኡስ ዴምር
ሐ መሳሪያ
ሐ1 [ምሳላ፣ ቡሌድዘር ይግባ]
ሐ2 [ምሳላ፣ ትረንቸር ይግባ]
ሐ3 [ምሳላ፣ ፓምፕ ይግባ]
ሐ4
የጉሌበት ንኡስ ዴምር
መ ላልች
መ1 [ምሳላ፣ ኪራይ ይግባ]
መ2 [ምሳላ፣ ስሌክ ይግባ]
የላልች ንኡስ ዴምር
ጠቅሊሊ ዴምር

ስም ይግባ]
29/37
[ተጫራቹ ቴክኒካሌ ፕሮፖዛለን የሚያቀርበው ከዚህ በታች በሰፇረው ፍርማት መሰረት መሆን
አሇበት። ተጫራቹ ፍርማቱን ማሻሻሌ ይችሊሌ፤ ሆኖም ሇሚፇጠረው የጥራት ችግር ሀሊፉነት
ይወስዲሌ።]
ሠ. የቴክኒክ መወዲዯሪያ ሀሳብ

ሇ፡
አዱሰ አበባ
ኢትዮጵያ
1. የሰው ሀይሌ
የሚከተሇው የቡዴን ክህልት ማትሪክስ በውለ የሚቀጠሩ ሰራተኞችን የቡዴኑ

አባሊት ያሊቸው ክህልት ተገቢ መሆኑን እንዱሁም ክህልታቸው ውለን በስኬት
ሇማጠናቀቅ የሚያበቃ መሆኑን ሇይቶ ያሳያሌ፡፡
ቅጽ 1፡ የታቀዯ የሰው ሀይሌ
የኤክስፐርት ስም፡
ኃሊፉነት፡ [ምሳላ፣ ፕሮጀክት ሀሊፉ፣ ቴክኒክ ኤክስፐርት ወ.ዘ.ተ]
ዜግነት፡
የብቁነት ዯረጃ የእውቀት ዯረጃ የገጽ ማመሳከሪያ አስተያየት
ቁጥሮች
የስራ ሌምዴ አመት

የገጽ ማመሳከሪያ
(በዴርጅት/በስራዎች የእውቀት ዯረጃ አስተያየት
ቁጥሮች
ሊይ)
ተጨማሪ እውቀትና የገጽ ማመሳከሪያ

የእውቀት ዯረጃ አስተያየት
ክህልት ቁጥሮች
30/37
በሠንጠረዢ ሊይ የተመሇከተው ሌምዴ በግሇሰቡ ተፇሊጊ መረጃ (CV) ተዯግፍ
ቀርቧሌ፡፡
የቡዴናችንን የክህልት ምዘና የተሟሊ ሇማዴረግ የሚከተለትን መመዘኛዎች
አቅርበናሌ፡፡
ግ ግንዛቤ በተፇሊጊው ዘርፌ ትምህርት ያገኘ ቢሆንም

ክህልቱን በተግባር የሚጠቀምበት እዴሌ
አሊገኘም፡፡
ስ ስራ በዚህ ክህልት ያሇው የስራ ሌምዴ ውሱን ነው
ብ ብቁነት በዚህ ክህልት በተሇያዩ ፕሮጀክቶች ሊይ ከ2 እስከ

5 አመት ሰርቷሌ፡፡
ኤ ኤክስፐርት በዚህ ክህልት በተሇያዩ ፕሮጀክቶች ሊይ ከ5 አመት

በሊይ ሰርቷሌ፡፡
2. መሳሪያዎች
[ተጫራቹ ስራውን በአግባቡ ሇማስፇፀም የሚያስችለትን የመሳሪያዎች አቅም

እንዲሇው ሚያሳይ ዝርዝር ያካትታሌ። በተጫራቹ ያሌተያዙ መሳሪያዎች፤ ነገር ግን
ሇስራው የሚስፇሌጉ መሳሪያዎች ዝርዝር በላሊ ፍርማት ይካተታሌ።]
ተ/ቁ ዝርዝር ችልታ የክፌሌ እዴሜ የመሳሪያ ምንጭ [በተስማሚው ሳጥን ወቅ

/አቅም ብዛት ምሌክት ይዯረግ] ታዊ
(አይነት/ስሪት
ቦታ
/ሞዳሌ)
ሀ የኮንስትራክሽን ማምረቻ
የግሌ የኪራይ የሉዝ
የግሌ የኪራይ
የሉዝ
የሉዝ
የሉዝ
ሇ ተሽከርካሪዎችና የጭነት መኪናዎች
31/37
የሉዝ
የሉዝ
የሉዝ
የሉዝ
ሐ ላሊ ማምቻ
የሉዝ
የሉዝ
የሉዝ
የሚከተሇው መረጃ የሚቀርበው በተጫራቹ እጅ ሇላሇ መሳሪያ ብቻ ነው፡፡
የባሇንብረት ስም
የባሇንብረት አዴራሻ
ባሇንብረት
ስሌክ የግንኙነት ስምና ኃሊፉነት
ፊክስ የኢሜይሌ አዴራሻ
ስምምነቶች
የኪራይ/ሉዝ/ስሪት ስምምነቶች ዝርዝር
3. የስራ እቅዴና የሥራ ቦታ አዯረጃጀት
[ተጫራቹ ዋና ፅህፇት ቤቱን፤ ላልች ጣቢያዎቹን፤ መጋዝኖቹን፤ ሊቦራቶሪዎቹን

አና ላልች መረጃዎች ያካትታሌ።]
4. የአሰራር ዘዳ
[ተጫራቹ ስራዎችን የሚከናውንበት የአሰራር ዘዳው በቅዯም ተከተሌ፤ በወራትና

በአይነት ያሰፌራሌ።]
32/37
5. ሰራተኞችና መሳሪያዎች የማንቀሳቀስ ዕቅዴ
6. የኮንስትራክሽን ዕቅዴ
[የስራው ማጠናቀቂያ ፕሮግራም በአጭሩ ይገሇፅ፤ ወሳኝ የሆኑ የስራ ዯረጃዎች

ወይም የማጠናቀያ ወቅቶች ወይም ቀናት፤ የሰው ሀይሌ አዯሊዯሌና ላልች
ግብአቶች ይካተታለ።]
ሇንኡስ ውሇታ የንኡስ ተቋራጮች የንኡስ ውሌ ዋጋ በተመሳሳይ ስራ

የታቀዯ ስራ ስምና ዝርዝር በጠቅሊሊ የፕሮጀክት ያሇ ሌምዴ
ወጪ ፐርሰንት (ዝርዝሩ
ይገሇፃሌ)
7. ላልች

ስም ይግባ]
አባሪዎች
1. በታቀዯው ሰራተኛ ወይም የታቀዯው ሰራተኛ ተወካይ የተፇረመ የሰራተኛ ተፇሊጊ

መረጃ (CV)
2. የዱዛይን ሰነድችና ንዴፍች (ክፌሌ 6 ቅጽ ሐ)
33/37
[ማስታወሻ ሇተጫራቾች፤ ከዚህ በታች የተጠቀሱት መረጃዎች በቀረበው ፍርማት መሰረት
በእያንዲንደ ባሇሙያ ስም ተዘጋጅተው ከመጫረቻ ሰነደ ጋር አብረው መቅረብ
ይኖርባቸዋሌ።]
ረ. ስራው ሊይ የሚመዯቡ ሰራተኞች ተፇሊጊ መረጃ (CV)
1. የቀረበው የስራ ኃሊፉነት(ሇአንዴ ባሇሙያ ብቻ) ________
2. የተቋሙ ስም
3. የሰራተኛው ስም
4. የትውሌዴ ቀን ዜግነት
5. ትምህርት (የኮላጅ ወይም ዩኒቨርሲቲ ወይም ላሊ ትምህርት

ቤት ስም፤ የተገኝ ዱግሪና የተገኘበት ጊዜ ይጠቀስ)
6. የሙያ ማህበራት አባሌነት
7. ላልች ስሌጠናዎች (በትምህርት ያሌተገኙ ላልች ስሌጠናዎች ካለ

ይጠቀሱ)_
8. የስራው ሌምዴ የተገኘባቸው ሀገሮች
9. ቋንቋዎች (የመናገር፤ የማንበብ፤ የመፃፌ ሁኔታዎች ጥሩ፤ መካከሇኛ፤ ዯካማ

እየተባሇ ይፃፌ)
10. የስራ ቅጥር
ከ እስከ
አሰሪ
የስራ ኃሊፉነት
11. የተመዯቡት 12. የተመዯበሇትን ተግባር ሇማከናወን ያሇውን ችልታ

ስራዎች ዝርዝር በይበሌጥ የተሠሩ ስራዎች አሳይ። የቀረቡት
ባሇሙያዎች በክፌሌ 11 ሊይ የተዘረዘሩትን
ስራዎች ከመስራት አንፃር ያሊቸው ችልታ
ይጠቀስ)
የተመዯበበት ፕሮጀክት ስም _________________
ዓመት፡________________________________
34/37
ቦታ፡___________________________________
ዯንበኛ፡_________________________________
ዋና የፕሮጀክቱ ገጽታዎች፡ ____________________
የስራ ኃሊፉነት፡ ____________________________
የተከናወኑ ስራዎች፡ _________________________
12 ማረጋገጫ
እኔ ከዚህ በታች ፉርማዬን የተመሇከተው እስከማውቀው ዴረስ የቀረበውን ካሪኩሇም

ቪቴ (cv) የእኔን፣ የትምህርት ዯረጃ እና የስራ ሌምዳን በትክክሌ እንዯሚገሌፅ
አረጋግጣሇሁ፡፡ በዚህ መግሇጫ ሊይ ሆን ተብል የሚዯረግ ማሳሳት ከስራዬ ሉያባርረኝ
ወይም ውዴቅ ሉያዯርገኝ እንዯሚችሌ እገነዘባሇሁ፡፡
ቀን፡
[ቀን/ወር/ዓ.ም]
የህጋዊ/ስሌጣን የተሰጠው ተወካይ ፉርማ
የህጋዊ/ስሌጣን የተሰጠው ተወካይ ስም
35/37
ሰ. የጋራ ማህበር/ጊዜያዊ ህብረት የመረጃ ቅጽ
ቀን፦ [ጨረታው የቀረበበት ቀን(ቀን፣ወር እና አመተ ምህረት)ይግባ]

አማራጭ ቁጥር፦ [የአማራጭ መሇያ ቁጥር ይግባ]
.1 የጋራ ማህበሩ/ጊዜያዊ ማህበሩ [የጋራ ማህበሩ/ጊዜያዊ ማህበሩ ስም

ስም፦ ይግባ]
የቦርደ አዴራሻ፦
ፓ.ሳ.ቁ.፦ [ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
የመንገዴ ስም፦ [የመንገዴ ስም ይግባ]
ከተማ፦ [የከተማ ስም ይግባ]
2 ፓ.ሳ.ኮዴ.፦ [ፓ.ሳ. ቁጥር ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
አገር፦ [አገር ይግባ]
ስሌክ ቁጥር፦ [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የስሌክ
ፊክስ ቁጥር፦ [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የፊክስ
ቁጥር ይግባ]
ኢሜይሌ አዴራሻ፦ [ኢሜይሌ
ቁጥር ይግባ]አዴራሻ ይግባ]
በኢትዮጵያ የጋራ ማህበሩ/ጊዜያዊ ማህበሩ ተወካይ፦
ፓ.ሳ.ቁ.፦ [ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
የመንገዴ ስም፦ [የመንገዴ ስም ይግባ]
3 ከተማ፦ [የከተማ ስም ይግባ]
ፓ.ሳ.ኮዴ.፦ [ፓ.ሳ. ቁጥር ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
ስሌክ ቁጥር፦ [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የስሌክ
ፊክስ ቁጥር፦ [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የፊክስ
ቁጥር ይግባ]
ኢሜይሌ አዴራሻ፦ [ኢሜይሌ
ቁጥር ይግባ]አዴራሻ ይግባ]
የአባሊት ስም
አባሌ 1፦ [የአባለ ህጋዊ ስምና አዴራሻ ይግባ]
4 አባሌ 2፦ [የአባለ ህጋዊ ስምና አዴራሻ ይግባ]
ወዘተ. [የአባለ ህጋዊ ስምና አዴራሻ ይግባ]
5 የቡዴን መሪው አባሌ ስም [የአባለ ህጋዊ ስምና አዴራሻ ይግባ]
የጋራ ማህበሩ/ጊዜያዊ ማህበሩ የተቋቋመበት ማስረጃ
6 የተፇረመበት ቀን፦ [ቀን ይግባ]
ቦታ [ቦታ ይግባ]
7 እያንዲንደ የሚሰራው የስራ [የአባሊቱ የሀሊፉነት ዴርሻ በመቶኛ
አይነት ተጠቅሶ የአባሊት ይግባ]
የኃሊፉነት መጠን በመቶኛ

36/37
ጨረታው ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የተጫራቹ ሙለ ስም
ይግባ]
ቀን :[ቀን ይግባ] [ወር ይግባ] [ፉርማው የተፇረመበት አመተ ምህረትይግባ]
37/37
[ሇተጫራቾች ማስታወሻ፤
ይህ የጨረታ ዋስትና፣ ዋስትና በሰጠው የፊይናንስ ተቋም አርማ ባሇበት ዯብዲቤ ሰፌሮ እና የጨረታው
ዋስትና የመፇረም ስሌጣን ባሇው አካሌ ተፇርሞ ከመጫረቻ ሰነደ ጋር አብሮ መቅረብ አሇበት።]
ሸ. የጨረታ ዋስትና
ቀን:- [ጨረታው የቀረበበት ቀን(ቀን፣ወር እና አመተ ምህረት)ይግባ]

የግዥ መሇያ ቁጥር:- [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]
አማራጭ ቁጥር: -[የአማራጭ መሇያ ቁጥር ይግባ]
ሇ: -[የግዥ ፇፃሚ አካሌ ሙለ ስም ይግባ]
የሥራ ተቋራጭ ሙለ ስም ይግባ (ከዚህ በኋሊ “ሥራ ተቋራጭ” እየተባሇ

የሚጠራው) በግዥ መሇያ ቁጥር [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ] በተዯረገው ጥሪ
መሠረት የግንባታ ሥራዎች አጭር መግሇጫ ይፃፌ ሇመተግበር የመወዲዯሪያ
ሐሳብ (ከዚህ በኋሊ “የመወዲዯሪያ ሐሳብ’’
እየተባሇ የሚጠራውን) በቀን
[ጨረታው የቀረበበት ቀን(ቀን፣ወር እና አ.ም)ይግባ] ያቀረበ በመሆኑ፡፡
ሁለም ሰዎች እንዯሚያውቁት እኛ የጨረታ ዋስትና ሰጪ ዴርጅት ሙለ ስም፤

አዴራሻና የተመዘገበበት አገር ስም ይሞሊ የሆነ (ከዚህ በኋሊ “ዋስ” እየተባሌን
የምንጠራ) ሇ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ሙለ ስም ይሞሊ (ከዚህ በኋሊ “የግዥ ፇፃሚ
አካሌ” እየተባሇ ሇሚጠራው) የጨረታ ዋስትናው ገንዘብ የመገበያያ አይነትና
መጠን በአሀዝናቃሊትና በፉዯሌ ይሞሊ ሇመክፇሌ የዋስትና ግዳታ የገባን ሲሆን
ከዚህ በሊይ ሇተገሇፀው ግዥ ፇፃሚ አካሌ ክፌያው በሙለ እና በትክክሌ
የሚከፇሌ ሇመሆኑ ወራሾቻችን ወይም መብት የሚተሊሇፌሊቸውን ሰዎች ግዳታ
አስገብተናሌ፡፡ ሇዚህም የዋሱ ማኀተም በ___(ቀን) ____ (ወር) _____ ዓ.ም.
ታትሞበታሌ፡፡ [ቀን በቁጥር ይግባ] ፣[ወር ይግባ]፣ [አ.ም ይግባ]
ይህ የዋስትና ሰነዴ ተፇፃሚ የሚሆነው የሚከተለት ሁኔታዎች ሲያጋጥሙ

ይሆናሌ፡፡
1) በተጫራቶች መመሪያ ንዐስ አንቀጽ 20.2 ካሌሆነ በስተቀር ሥራ

ተቋራጩ በጨረታ ማቅረቢያ ሰንጠረዥ ውስጥ በገሇጸው መሰረት
ጨረታው ፀንቶ በሚቆይበት ጊዜ ውስጥ ከጨረታው ከወጣ፤ ወይም
2) ግዥ ፇጻሚው አካሌ ጨረታው ፀንቶ በሚቆይበት ጊዜ ውስጥ ያቀረበው
የመወዲዯሪያ ሐሳብ ተቀባይነት ማግኘቱን ሇሥራ ተቋራጩ ካሳወቀው
በኋሊ ሥራ ተቋራጩ ጨረታው ፀንቶ በሚቆይበት ጊዜ፣
ዏ/ ውለን ሇመፇረም ወይም/
ሇ/ በተጫራቶች መመሪያ አንቀጽ 47 መሠረት የውሌ ማስከበሪያ
ዋስትና ሇማቅረብ፣
38/37
ፇቃዯኛ ሳይሆን የቀረ እንዯሆነ፡፡
የግዥ ፇፃሚው አካሌ ከዚህ በሊይ ከተዘረዘሩት ሁኔታዎች አንደ ወይም ከአንዴ
በሊይ የሆኑ ሁኔታዎች በማጋጠማቸው ምክንያት ገንዘቡ ሉከፇሇው እንዯሚገባ
ጠቅሶ ከጠየቀ ሇጥያቄው ማስረጃ ማቅረብ ሳያሰፇሌገው ጥያቄ ባቀረበ ጊዜ እሊይ
እስከተጠቀሰው ገንዘብ መጠን ዴረስ ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇመክፇሌ ግዳታ
እንገባሇን፡፡
ይህ የጨረታ ዋስትና የጨረታ ዋጋው ፀንቶ የሚቆይበት ጊዜ ካበቃበት ዕሇት

ጀምሮ አስከ ሃያ ስምንተኛው (28) ቀን ዴረስ (ሃያ ስምንተኛውን ቀን ጨምሮ)
የፀና ሆኖ የሚቆይ ሲሆን ማኛቸውም በጉዲዩ ሊይ የሚቀርቡ ጥያቄዎች
ከተጠቀሰው ጊዜ የዘገየ መሆን የሇበትም፡፡

ጨረታው ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የተጫራቹ ሙለ ስም
ይግባ]
ቀን:ፉርማው የተፇረመበት [ቀን ይግባ] [ወር ይግባ] [አ.ም. ይግባ]
39/37
ክፌሌ 5፡ በጨረታው መሳተፌ የሚችለ ሀገሮች (ብቁ ሀገሮች)
የግዥ መሇያ ቁጥር፣
የሚከተለት ዴንጋጌዎች ተግባራዊ ከሚሆኑባቸው ሀገሮች በስተቀር ላልች ሀገሮች

በውዴዴሩ መሳተፌ ይችሊለ፡፡
አንዴ ሀገር ሇመጫረት ብቁ የማይሆነው፤
(ሀ) ተፇሊጊ የሆነውን አገሌግልት ሇመስጠት የሚዯረገውን ውዴዴር የማያስተጓጉሌ

ሇመሆኑ በመንግሥት እስከታመነበት ዴረስ የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ
ሪፐብሉክ መንግሥት በሕግ ወይም በዯንብ ከአንዴ የተወሰነ ሀገር የንግዴ
ግንኙነት እንዲይዯረግ የከሇከሇ ከሆነ፣
(ሇ) በተባበሩት መንግሥታት ዴርጅት የፀጥታው ምክር ቤት በቻርተሩ ምዕራፌ 7

መሠረት የተሊሇፇውን ውሳኔ መሠረት በማዴረግ የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ
ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት ከአንዴ ሀገር ማንኛውም ዕቃ ወይም
አገሌግልት እንዲይገዛ ወይም ሇዚያ አገር ዜጋ ወይም ዴርጅት ክፌያዎች
እንዲይፇፀም የከሇከሇ ከሆነ፡፡
V/IX
ምዕራፌ 2: የፌሊጏቶች መግሇጫ
ክፌሌ 6: የፌሊጏቶች መግሇጫ
ማውጫ
ሀ. የስራዎች ተፇፃሚነት ወሰን .......................................................................................1

ሇ. የቴክኒክ ዝርዝር .......................................................................................................1
1. የዋጋ ተመኖች ዝርዝር መቅዴም ............................................................................. 1
2. ጠቅሊሊ መስፇርቶች................................................................................................. 4
3. የአካባቢ/ስራዎች ጥበቃ ማዴረግ .............................................................................. 4
4. የዯረጃዎችና ኮድች ተመጣጣኝነት ........................................................................... 5
5. የፕሮጀክት ምሌክት ሰላዲዎች ................................................................................ 5
6. የስራ ክፌሌ ዝርዝሮች ............................................................................................. 5
ሐ. የዱዛይን ሰነድችና ንዴፍች .................................................................................... 10
1. አባሪ የተዯረጉ ንዴፍች ዝርዝር ............................................................................. 10
2. የቀረቡ የዱዛይን ሰነድች ዝርዝር ............................................................................ 10
መ. የግንባታ ሥራዎች ዝርዝር (BILL OF QUANTITIES) ........................................... 11
1. መቅዴም............................................................................................................... 11
2. ከፌያን የተመሇከቱ ዴንጋጌዎች ............................................................................. 12
3. ዋጋ ....................................................................................................................... 12
4. የግንባታ ሥራዎች መጠን ዝርዝርን ማጠናቀቅ ...................................................... 13
5. የነጠሊ ዋጋዎች መግሇጫ ....................................................................................... 13
6. የግንባታ ሥራዎች ዝርዝር ወይም የሥራዎች መግሇጫ.......................................... 13
VI/IX
[እዚህ የተመሇከተው የተፇፃሚነት ወሰን ማስታወሻ በጨረታ ዝግጅት ወቅት ሇግዥ ፇፃሚው
አካሌ ብቻ ሇመረጃነት የተቀመጠ ነው። በመጨረሻው የጨረታ ሰነዴ ሊይ አይካተትም።]
ሀ. የስራዎች ተፇፃሚነት ወሰን
የግዥ ፇፃሚው አካሌ አጠቃሊይ የስራውን ዝርዝር፤ ሇስራው የሚያስፇሌጉ

መሳሪያዎችና የስራው ተፇፃሚነት ወሰን ማስቀመጥ አሇበት። ከዚህ በታች
የተመሇከቱት መረጃዎች ሉካተቱ ይችሊለ።
 ቦታው የሚገኝበት አቅጣጫ
 የአየር ሁኔታ
 ቦታውን በተመሇከተ የተጠኑ ጥናቶችና ሪፖርቶች
 የቦታው አቀማመጥ ዲታዎች
 ወዯቦታው የመግቢያ ሁኔታ
 በኮንተራቱ ጊዜ በዚሁ አካባቢ በላልች ኮንትራክተሮች እየተካሄደ ያለ ስራዎች
 ላልች ከቁፊሮ፤ ከአፇር ማስወገዴና ዴንጋይ ሁሬታዎች
 ላልች ጠቃሚ መረጃዎች
እነዚህ መረጃዎች ከአንዴ እስከ ሁሇት ገፅ ሉሆኑ ይችሊለ።
ሇ. የቴክኒክ ዝርዝር
1. የዋጋ ተመኖች ዝርዝር መቅዴም
1.1. ሇእያንዲንደ የስራ ክፌሌ የሚከፇሇው ክፌያ ሁለንም ስራዎች፣ ግብአቶችና

የስራ ክፌለን ሇማጠናቀቅ አስፇሊጊ የሆኑ ሁለንም ግብአቶች የሚያካትት
መሆኑ በዚህ ዝርዝር ውስጥ አጠቃሊይ መርህ ነው፡፡ በዚህ ዝርዝዝ ወይም
ዋጋ የወጣሊቸው የስራዎች ዝርዝር ውስጥ ያሌተካተተ ሆኖም ሁለንም
ስራዎች ሇማጠናቀቅ አስፇሊጊ የሆነ የስራዎቹ ወጪ በላልች ክፌልች ውስጥ
እንዯተካተተ ተዯርጎ ይወሰዲሌ፡፡
1.2. በዋጋ ተመኖች ዝርዝር ውስጥ ተራ ቁጥሮች፣ ርእሶችና የስራዎች ዝርዝር

በተራ ቁጥሩ ስር የሚሸፇኑ ስራዎችን ያሳያለ፡፡ የስራው ትክክሇኛ ባህሪና
ይዘት በስራዎች ዝርዝር ማመሳከሪያ፣ መዘርዝሮችና በውለ ሁኔታዎች
ይረጋገጣሌ፡፡ በዚህ የዋጋ ተመኖች ዝርዝር ውስጥ የተገሇፁት የዋጋ
ተመኖችና ዋጋዎች በላሊ መሌኩ በግሌፅ ካሌተቀመጠ በስተቀር
የሚከተለትን ጨምሮ በእነዚህ ሊይ ብቻ ሳይወሰን የስራዎች ሙለ ዋጋ
ያጠቃሌሊለ።
1/14
(ሀ) ሁለንም ወጪዎች፣ ክፌያዎች፣ የመጋዘን ኪራይ ክፌያዎች ወይም
በጭነትና ኢምፖርት ወቅት ያለ ላልች ክፌያዎች ወይም የቆሻሻ፣
የሳይት አቅርቦትና ኔትወርክ ወጪዎችን ጨምሮ የሁለም እቃዎች፣
ማምረቻ፣ መሳሪያ፣ ማሽን መገሌገያ እቃዎች አቅርቦት፣ ክምችት፣
ትራንስፖርት፣ አያያዝ፣ አጠቃቀም፣ ስርጭትና ጥገናን፡፡”
(ሇ) የሁለም አሊቂ እቃዎች፣ ነዲጅ፣ ውሀና መብራት አቅርቦት፣ ክምችት፣

ትራንስፖርት፣ አያያዝ፣ አጠቃቀም፣ ስርጭትና ጥገናን፡፡
(ሐ) ጊዜያዊ ስራዎች፣
(መ) የእያንዲንደ ሳይቶች ጊዜያዊ ማረፉያን፣ የስራ ማስኬጃ ወጪዎችንና

ትርፌን ጨምሮ የማቋቋሚያ ወጪዎች፣
(ሠ) ሁለንም ስጋቶች፣ ተጠያቂነቶች፣ መጠባበቂያዎች፣ መዴን እና በውለ

የሚጣለ ወይም የሚገሇፁ ግዳታዎች፣
(ረ) በመሀንዱሱ ተወካይ ሇሚከናወን የናሙና አወሳሰዴና ፌተሻ ስራ

የሚዯረግ ክትትሌና ትራንስፖርት፣ በተቋራጩ የሚዯረግ የፌተሻ
ውጤቶች አቅርቦትና የፌሻ ማስረጃዎች ማቅረብ፣
(ሰ) የፇቃዴ እና/ወይም ስምምነት መጠባበቂያ
(ሸ) ወዯ ኔትወርኩ የተሇያዩ ቦታዎችና ከኔትወርኩ የተሇያዩ ቦታዎች

የሚዯረግ ጉዞ
(ቀ) ሇሁለም ሰራተኞች ወይም የጉሌበት የሚዯረግ አቅርቦትና እንክብካቤ
እና ክፌያ፣ ማረፉያ፣ ትራንስፖርት፣ ዝግጅት እና የመጀመሪያ ህክምና፣
ማህበራዊ አገሌግልትና የዯህንነት መስፇርቶችን ጨምሮ ላልች
መስፇርቶች፣
(በ) የሰርቬይ ምሌክት ሰጪዎች አቅጣጫና ጥበቃ፣ መሇኪያና ቁጥጥርን

ጨምሮ ስምሪት፣
(ተ) የስራ ማስጀመሪያ እና ሁለም ቁፊሮ ሲጠናቀቅ የሚከናወን መሌሶ

ማስተካከሌ፣
(ቸ) እንዯ አስፇሊጊነቱ በጊዜያዊነት የሚዯረግ የአቅጣጫ ማስቀየሪያ

ኮንስትራክሽንና ጥገና፣ የሰው ዝውውር ቁጥጥር እና በተገሇፀው መሰረት
ወይም ሇስራዎቹ አፇፃፀም አስፇሊጊ የሆኑ ጊዜያዊ የመንገዴ
ምሌክቶችን ማስቀመጥ፤
(ኃ) በአየር ንብረት ምክንያት በኮንስትራክሽን ሊይ ባለ ስራዎች፣ ማምረቻ፣

እቃዎችና አሊቂ እቃዎች ሊይ የሚዯርስ ጉዲት፣
(ነ) ከላልች ተቋራጮች ወይም ከስራዎቹ ጋር ተያያዥ ወይም ጎን ሇጎን

የሆኑ ስራዎችን ከሚያከናውኑ ላልች ባሇስሌጣኖች ጋር የሚዯረግ
ትብብር፣
2/14
(ኘ) የዋናው ስራ፣ ማቋረጫዎችና አገሌግልቶች ጥበቃ፡፡
1.3. እያንዲንደ የስራ ክፌሌ የተመዘገበ ተመን ወይም ዋጋ አሇው፡፡
1.4. በላሊ መሌኩ ካሌተገሇፀ በስተቀር እያንዲንደን ሳይት ሇማቋቋምና በሳይቶች

መካከሌ እንቅስቃሴ ሇማዴረግ ተቋራጩ በኔት ወርክ ውስጥ በየትኛውም ቦታ
ስራዎቹን የሚያከናውንበትን ተመኖችና ዋጋ ማሳወቅ አሇበት፡፡
1.5. ተቋራጩ በውለ አፇፃፀም ውስጥ በስራዎች ዝርዝር ሊይ የገሇፃቸው

እያንዲንደ የስራ ክፌልች አንዳ ብቻ ወይም ብዙ ጊዜ ጥቅምሊይ እንዱውለ
ወይም ሙለ በሙለ ጥቅም ሊይ እንዲይውለ ትእዛዝ መስጠት አሇበት፡፡
1.6. የዋጋ ተመኖች ዝርዝር እንዯ ስራው መጠን በተናጥሌ ክፌያ የሚፇፀምባቸው
የስራ ክፌልችን የሚይዝ ከሆነ ይህ በነጠሊ የስራ ማዘዣ ትእዛዝ
በተሰጠባቸው የእያንዲንደ የስራ ክፌልች ብዛት ሊይ የተመሰረተ መሆን
አሇበት፡፡
1.7. በመዘርዝሮቹ ወይም በስራዎች ማዘዣ ሊይ በላሊ መሌኩ ካሌተገሇፁ

በስተቀር የስራዎቹ እያንዲንደ ክፌልች ብዛት መሇኪያ በተጣራ መጠን
ወይም በውለ ሊይ ከተገሇፁት ዲይሜንሽኖች በመነሳት በሁሇት አሀዝ
መሰሊት አሇበት፡፡
1.8. በውለ መሰረት በተቋራጩ ተሰርተው የተሇኩ የስራዎቹ እያንዲንደ ክፌልች

ብዛት በተጣራ መጠን መሇካት ያሇባቸው ሲሆን ትርፌ ሇሆኑ፣ ሇማያስፇሌጉ፣
ሇተሰበሩ፣ በመጠቅጠቅ ምክንያት ሇተፇጠሩ ጭማሪዎች ወይም ቅናሾች
ወይም ሇስራ ቦታ አቅርቦት ምንም አይነት ተጨማሪ ክፌያ አይከፇሌም፡፡
1.9. በውለ ሊይ አማራጭ የሚፇቀዴ ከሆነ የሚመዘገቡት የስራዎች ዝርዝር፣ የዋጋ

ተመንና ዋጋዎች ማንኛውን የሚፇቀደ ማቴሪያልች ወይም በተቋራጩ
የሚፇቀደ ዱዛይኖች እንዱይዙ ይጠበቃሌ፡፡
1.10. የዋጋ ተመኖች ዝርዝር ቀዯም ብሇው የተገመቱ አስፇሊጊ ስራዎች መጠንን
አያጠቃሌሌም፡፡ ተቋራጩ በውለ ውስጥ በተካተተው መረጃ ሊይ
በመመስረት፣ በመንገዴ የአገሌግልት ጊዜ መቀነስ ሊይ ካሇው ሌምዴ
በመነሳት፣ እና በኔትወርኩ ሊይ ቀዯም ሲሌ ከቀረበ ጨረታ በመነሳት
የስራዎቹን መጠን፣ ዴግግሞሽና ስርጭት በተመሇከተ የራሱን ቅዴመ ግምት
ማዘጋጀት አሇበት፡፡ ተቋራጩ በቅዴመ ግምቶቹ ሊይ ሇሚፇጠር ሇማንኛውም
ስህተት ኃሊፉነቱን ይወስዲሌ፡፡
1.11. በውለ ሊይ በተገሇፁት ሁኔታዎች ካሌሆነ በስተቀር በስራዎቹ ማዘዣ ሊይ

የተመሇከቱት ሁለም ስራዎች ተሰርተው እስከሚጠናቀቁ ዴረስ ተቋራጩ
የትኛውንም አጠቃሊይ ወርሀዊ ክፌያ ወይም ቅዴመ ክፌያ የመጠየቅ መብት
የሇውም፡፡ የክፌያ ጥያቄ የሚቀርበው በቀጣዩ ወር በመሀንዱሱ የስራውን
መጠናቀቅ የተመሇከተ ማስረጃ ከተሰጠ በኋሊ ነው፡፡ ሆኖም በአንዴ ሰው
በቀጣይነት ሇሚሰሩ ስራዎች ወርሀዊ ክፌያ ሉጠየቅ ይችሊሌ፡፡
3/14
2. ጠቅሊሊ መስፇርቶች
ተቋራጩ በስራ ሊይ የሚያሰማራው የሰው ሀይሌ ስሇስራዎቹ ተገቢውን ስሌጠና

የወሰደና መመሪያ ያገኙ ሰራተኞችን ብቻ ነው፡፡ ሁለም የማሽን ኦፕሬተሮችና
አሽከርካሪዎች ብቁና አሁን በስራ ሊይ ባሇው ህግ መሰረት አስፇሊጊው ፇቃዴ
የተሰጣቸው መሆን አሇባቸው፡፡ ተቋራጩ ሇኦፕሬተሮች መመሪያ የሚሰጡና
እንዯ አተገባበሩ ከሰዎች ወይም ላልች ተሸከርካሪዎች ጋር ሉፇጠሩ የሚችለ
የግጭት ስጋቶችን የሚጠቁሙ በቂ ዴጋፌ ሰጪና የጥበቃ ሰራተኞችን መቅጠር
አሇበት፡፡
ተቋራጩ የሰራተኞቹን ዯህንነት ሇመጠበቅ ተገቢውን ጥንቃቄ ማዴረግ

አሇበት፡፡
አስፇሊጊ ከሆነም ተቋራጩ ሇኦፕሬተሮቹና በነዲጅ ማስተሊሇፉያ/ማጠራቀሚያ
የሚሰሩ ሇሁለም ሰራተኞቹን ዯህንነት መጠበቅ አሇበት፡፡ ቃጠል ሉፇጥሩ
በሚችለ ፇሳሾች አቅራቢያ ሲጃራ ማጤስ መከሌከሌ አሇበት፡፡ ሁለም
መሳሪያዎችና ተሸከርካሪዎች በጥሩና ዯህንነታቸው ተጠብቆ ሇስራ ዝግጁ
መዯረግ አሇባቸው፡፡ ተቋራጩ በስራ ቦታ ሊይ በዴንገተኛ አዯጋ ሉፇጠሩ
የሚችለ የአካሌ ጉዲቶችን ሇመቆጣጠር እንዱያስችሇው የመጠባበቂያ
ዝግጅቶችን በስራ ሊይ ማዋሌ አሇበት፡፡
3. የአካባቢ/ስራዎች ጥበቃ ማዴረግ
ተቋራጩ ሇአካባቢ በተሇይም ከታች ሇተመሇከቱት ተገቢውን ጥበቃ ሇማዴረግ

አስፇሊጊውን ጥንቃቄ ማዴረግ አሇበት፡
(ሀ) ማንኛውንም የተበከሇ ፇሳሽ ከውሀ ጋር መቀሊቀሌ አይፇቀዴም
(ሇ) ማንኛውንም ፇቃዴ ያሌተሰጠው የዛፍች ቆረጣ ማዴረግ አይቻሌም
(ሐ) ማንኛውንም ግሌፅ ወይም ከቁጥጥር ውጭ የሆነ ቃጠል መፌጠር አይቻሌም
(መ) ተቋራጩ ውሀ በአንዴ ቦታ ማቆር ወይም በክፌት ኮንቴነሮች ማስቀመጥ

አይፇቀዴሇትም፡፡
(ሠ) ስራዎቹ ከተጠናቀቁ በኋሊ የሚቀሩ ሁለም የማያገሇግለ ወይም ትርፌ የሆኑ
ነገሮች ወዯሚፇቀደ የማጠራቀሚያ ቦታዎች ተወስዯው መወገዴ አሇባቸው፡፡
(ረ) ተቋራጩ ሰራተኞችን ጨምሮ ስራዎቹ ከቆሻሻ ነፃ መሆናቸውን ማረጋገጥ

አሇበት፡፡ ይህ መቆሸሽ የሚከሰት ከሆነ ተቋራጩ ቆሻሻውን የመሰብሰብና
በተገቢው ቦታ የማስወገዴ ኃሊፉነት አሇበት፡፡
(ሰ) ፀረ ተባይና ፀረ አረም መጠቀም አይፇቀዴም፡፡
4/14
(ሸ) ሇቁፊሮና ሇተጠናቀቁ ስራዎች ከመጥፍ የአየር ሁኔታ ጥበቃ መዯረግ
አሇበት እንዱሁም ተቋራጩ በመጥፍ የአየር ሁኔታ ጉዲት ሇዯረሰበት
ሇየትኛውም ስራ ጥገና መዯረግ አሇበት፡፡
4. የዯረጃዎችና ኮድች ተመጣጣኝነት
በውለ ሊይ በግሌፅ ካሌተመሇከተ በስተቀር ሇሚቀርቡት እቃዎች ወይም

መሳሪያዎች እና ሇሚሰሩ ወይም ሇሚፇተሹ ስራዎች በውለ ውስጥ መሟሊት
ሊሇባቸው ሌዩ ዯረጃዎች ወይም ኮድች ማመሳከሪያ የሚሰጥ ከሆነ የተገቢ
ዯረጃዎች ወይም ኮድች የቅርብ እትም ወይም ማሻሻያ ስራ ሊይ መዋሌ
አሇበት፡፡ እነዚህ ዯረጃዎች ወይም ኮድች ሀገራዊ ከሆኑ ወይም ከተወሰነ ሀገር
ወይም ክሌሌ ጋር የሚያያዙ ከሆኑ አሰሪው ቅዴመ ምርመራ ማዴረጉና የፅሁፌ
ፇቃዴ መስጠቱ እንዯተጠበቀ ሆኖ ላልች የተገሇፁ የሚፇቀደ ተመጣጣኝ
ዯረጃዎችና ኮድች ተቀባይነት ሉያገኙ ይችሊለ፡፡ በተገሇፁት ዯረጃዎችና
በታቀደት አማራጭ ዯረጃዎች መካከሌ የሚፇጠሩ ሌዩነቶች በተቋራጩ በተሟሊ
ሁኔታ በፅሁፌ መገሇፅና ተቋራጩ የመሀንዱሱን ፇቃዴ ማግኘት ከሚፇሌግበት
ቀን ከ28 ቀን በፉት ሇመሀንዱሱ መቅረብ አሇባቸው፡፡ እነዚህ የታቀደ ሌዩነቶች
ተመጣጣኝ ወይም የበሇጠ የጥራት ዯረጃን እንዯማያሟለ መሀንዱሱ የሚወስን
ከሆነ ተቋራጩ በሰነድቹ ሊይ የተገሇፁትን ዯረጃዎች ማሟሊት አሇበት፡፡
5. የፕሮጀክት ምሌክት ሰላዲዎች
ተቋራጩ በግንባታ ቦታው ክሌሌ ውስጥ የፕሮጀክት ምሌክት ሰላዲዎች

ማቅረብ፣ ማቆምና ስራ ሊይ ማዋሌ አሇበት፡፡ የምሌክት ሰላዲዎችን ማቅረቢያና
ጥቅም ሊይ ማዋያ ወጪ በላልች ስራዎች የጨረታ ዋጋ ተመኖች ውስጥ
መካተት ያሇባቸው ሲሆን በተናጥሌ ክፌያ አይከፇሌባቸውም፡፡
6. የስራ ክፌሌ ዝርዝሮች
ቀጣይ ገፆች የእያንዲንደን የስራ ክፌልች መዘርዝሮች ያቀርባለ፡፡ ሇእያንዲንደ

የስራ ክፌሌ መዘርዝር መዯበኛ ቅጽ ጥቅም ሊይ መዋሌ አሇበት፡፡ በተጨማሪም
የስራው መጠሪያ፣ ማመሳከሪያ ቁጥርና ነጠሊ መሇኪያዎች መገሇፅ ያሇባቸው
ሲሆን እነዚህ በሚከተለት ርእሶች ስር መረጃ ይሰጣለ፡
(ሀ) ዝርዝር፡- በመዯበኛነት ጥቅም ሊይ ሲውሌ የጥገና/የስራ ቴክኒክና ሁኔታዎች

አጠቃሊይ መረጃ ይሰጣሌ፡፡
(ሇ) ዋና መሳሪያ፡- የሚካተት ከሆነ ስራውን ሇማከናወን የሚያስፇሌጉ ዋና ዋና

መሳሪያዎች ጥቆማ ይሰጣሌ፡፡ ይህ የሚያገሇግሇው ሇመመሪያነት ብቻ
ሲሆን ተቋራጩ የራሱን ግብአቶች ሉመርጥ ይችሊሌ፡፡
5/14
(ሐ) ማቴሪያልች፡- በስራው ውስጥ የሚካተቱ ዋና ዋጋ ማቴሪያልችን አይነትና
ጥራት ይገሌፃሌ፡፡
(መ) የስራ መዘርዝሮች፡- ስራዎቹን ሇማከናወን የሚያስፇሌጉ አጠቃሊይ

አሰራሮችን ይገሌፃሌ፣ ማንኛውንም አስገዲጅ የሆኑ መስፇርቶች (ምሳላ፡
ጥቅም ሊይ የሚውሌ የሜካኒካሌ ስላት)፣ ተፇሊጊ የስሪት የጥራት
ዯረጃዎችና ማንኛውንም አስፇሊጊ ፌተሻ ይገሌፃሌ፡፡
(ሠ) መሇኪያና ክፌያ፡- ሇነጠሊ የዋጋ ተመኖች ትግበራ የሚያስፇሌጉ

መሇኪያዎችን እና የተጠናቀቁ ስራዎች እንዳት መሇካት እንዲሇባቸው
ይገሌፃሌ፡፡ ጥቅም ሊይ የሚውለ መሇኪያዎች አሇም አቀፌ የመሇኪያ
ስርአቶች ናቸው፡፡ ሇመሇኪያ፣ የዋጋ ትመና፣ የንዴፍች ዝርዝር፣ ወዘተ
ማንኛውም ላልች መሇኪያዎች ጥቅም ሊይ አይውለም፡፡ (በተጨማሪም
በቴክኒክ ሰነደ ውስጥ ያሌተገሇፁ ማንኛውም መሇኪያዎች በአሇም አቀፌ
የመሇኪያ ስርዓቶች መሰረት መገሇፅ አሇባቸው) በመዘርዝሩ ውስጥ
የሚገሇፁ ምህፃረ ቃልች እንዯሚከተሇው መተርጎም አሇባቸው፡
ሚሜ ማሇት ሚሉ ሜትር ነው ሰ ማሇት ሰአት ነው
ሜ ማሇት ሜትር ነው ኤሌኤስ ማሇት ጠቅሊሊ ዴምር ነው
ሚሜ2 ማሇት ሚሉ ሜትር ካሬ ነው ኪሜ ማሇት ኪል ሜትር ነው
ሜ2 ማሇት ሜትር ካሬ ነው ሉ ማሇት ሉትር ነው
ሜ3 ማሇት ሜትር ኩብ ነው % ማሇት ፐርሰንት ነው
ኪግ ማሇት ኪል ግራም ነው ኤንዱ ማሇት የተመረጠ ዱያሜትር ነው
ቶ ማሇት ቶን (1000ኪግ) ነው ሰ/ወ ማሇት ሰው-ወር ነው
በቁ ማሇት በቁጥር ነው ሰ/ቀ ማሇት ሰው-ቀን ነው
የስራ ቅዯም ተከተሌ ቁጥር [የስራው ስምና ቁጥር ይግባ ምሳላ፣ የተነጠፇ መንገዴ ስራ]
ተ.
ተግባራት [የስራው አይተም ቁጥር ይግባ ]
ቁ.
መጠሪያ [የስራው አይተም ስም ይግባ ]
መሇኪያ
ዝርዝር
መሳሪያ
6/14
እቃዎች
የስራ መዘርዝሮች
መሇኪያና ክፌያ
መጠሪያ የቀን ስራ
መሇኪያ
ዝርዝር የቀን ስራ
መሳሪያ በግንባታ ሥራዎች ዝርዝር መሰረት
ማቴሪያልች ይህ ቃሌ በዋጋ ተመኖች ዝርዝር ስር ተግባራዊ የሚሆን

ዋጋ ሊሌተቀመጠሊቸው ወይም በመሀንዱሱ የሚፇሇገው
የአሰራር ሁኔታቸው በእያንዲንደ ስራ ስር ከተገሇፀው
የተሇየ ሇሆኑ ስራዎች ክፌያ ሇመወሰን የሚያገሇግለ የቀን
ስራዎች ዝርዝርን ይሸፌናሌ፡፡
የስራዎቹ ይዘት የተወሰነ ባይሆንም የሚከተለት ምሳላዎች

ማየት ተገቢ ሉሆን ይችሊሌ፡፡ [የቀን ስራዎች ምሳላ ይግባ]
የስራ በስራዎች ማዘዣ ቅጽ ሊይ በመሀንዱሱ ፇቃዴ ካሌተሰጠ

መዘርዝር በስተቀር ምንም አይነት የቀን ስራ አይኖርም፡፡ ዴንገተኛ
ስራ የሚያስፇሌግ ከሆነ የሚሰጠውን ትእዛዝ መሀንዱሱ
በተገቢው አጋጣሚ በፅሁፌና በመዯበኛ የስራዎች ማዘዣ
ማረጋገጡ እንዯተጠበቀ ሆኖ፤ ተቋራጩ ከመሀንዱሱ ህጋዊ
ተወካዮች የቃሌ መመሪያ ማግኘት አሇበት፡፡
ከሚታዘዙ የቀን ስራዎች ጋር በተያያዘ ተቋራጩ

በእያንዲንደ ቀን (ወይም መሀንዱሱ በሚፇቅዯው የተራዘመ
ጊዜ) ትክክሇኛ መግሇጫዎችን አባዝቶ ማቅረብ ያሇበት
ሲሆን እነዚህም የቀዲሚውን ቀን ስራ ሇማከናወን ጥቅም
ሊይ የዋለ ግብአቶች የሚከተለት ዝርዝሮችን መያዝ
አሇበት፡
የተቋራጩ ሰራተኞችን ስም፣ ፇቃዴና ሰአቶች


የተቋራጩን
 የማምረቻ መሳሪያ መሇያ፣ አይነትና
የሰራባቸውን ሰአቶች
 የሁለም ጥቅም ሊይ የዋለ እቃዎች አይነትና ብዛት
መሇኪያና ከሊይ ሇሰራተኞች፣ ማምረቻ/መሳሪያ እና እቃዎች የተገሇፁት
ክፌያ መዝገቦች በቀን ስራዎች ስር እንዱሰሩ ትእዛዝ የተሰጠባቸውን
7/14
ስራዎች የክፌያ ዋጋ ሇመወሰን በመነሻነት ያገሇግሊለ፡፡
የሚከፇሇው ክፌያ በሚከተለት ዴንጋጌዎች መሰረት ነው፡
(i) ማምረቻና መሳሪያ
አገሌግልት ሊይ የሚውሇው የመሇኪያ መሳሪያ በስራዎቹ ዝርዝር

ሊይ ሇማምረቻ መሳሪያ የተገሇጸው የመሇኪያ መሳሪያ ነው፡፡
በትራንስፖርት፣ ብሌሽት፣ የኦፕሬተር እጥረት ወይም ማንኛውም

ላሊ ምክንያት ካሌተሰራባቸው የስራ ሰዓቶች አይቆጠሩም፡፡
ተቋራጩ ሇእያንዲንደ ስራ በቀን ስራዎች ዝርዝር ሊይ ሇገሇጻቸው

ዋጋዎችና የማምረቻ አይነት ሁለንም አይነት የምሌክት መስመር፣
ተግባር፣ ጥገና፣ እዴሳት፣ ነዲጅ፣ ቅባት፣ ታክሶች፣ ክፌያዎች፣
የሹፋር ክፌያዎች፣ የመዴን ክፌያዎች፣ ስራ ማስኬጃ ወጪዎችና
የትርፌ ሰዓት ክፌያን ማካተት አሇባቸው፡፡
ሇቀን ስራዎች የሚያገሇግሇው ማምረቻ በግዥ የሚመጣ ከሆነ ወዯ

ስራ ቦታው ሇማጓጓዝ የወጣው ወጪ ሉከፇሌ ይችሊሌ፡፡
(ii) የሰው ሃይሌ
ሇሰው ሃይሌ በመመዘኛነት የሚያገሇግሇው መሳሪያ በዋጋ ተመኖች

ዝርዝር ሊይ የተገሇጸው ነው፡፡ ሇክፌያ ብቁ የሆኑ ሰራተኞች ብዛት
እንዯ ፍርማን ባለ ቀጥተኛ የሳይት ተቆጣጣሪዎች ሊይ የተገዯበ
ሲሆን የሳይት ጽ/ቤትና የዋና መስሪያ ቤት አስተዲዯርንና ዴጋፌ
ሰጪ ሰራተኞችን አይጨምርም፡፡ የእያንዲንደን ሰራተኛ ስራ
በተመሇከተ በቀን ስራዎች ዝርዝር ሊይ በተቋራጩ የተገሇጹት
ዋጋዎች የጉሌበት ክፌያን፣ የትርፌ ሰዓት ክፌያን፣ የፇረቃ ስራን፣
በመሃንዱሱ የሚከፇለ ሁለንም አስፇሊጊ ክፌያዎችን፣ የጉዞ
ሰዓትንና መዯበኛ ሪፖርት ሇማዴረግ የሚዯረግ ጉዞን እንዱሁም
በእጅ የሚሰሩ መሳሪያዎችን፣ ማረፉያን፣ የመዴን ክፌያን፣ የስራ
ማስኬጃ ወጪን እና የቁጥጥር ክፌያን ማካተት አሇባቸው፡፡
ከመዯበኛ ሪፖርት ማቅረቢያ ቦታ ወዯ ሳይት ሇሚዯረግ ጉዞ

ጥቅም ሊይ የሚውሌ ጊዜና ሀብት የቀን ስራዎች ትክክሇኛ
የግብዓት ስምሪት ሲዯረግ የሚከፇሌ ሲሆን ይህ ካሌሆነ በትክክሌ
በተሰራባቸው ሰዓቶች ብቻ ክፌያ ይፇጸማሌ፡፡
(iii) እቃዎች
ሇእቃዎች መሇኪያ ጥቅም ሊይ የሚውሇው የመሇኪያ መሳሪያ

ትዕዛዝ ሇተሰጠባቸው ስራዎች የሚያስፇሌጉ እቃዎች ግዥ ጥቅም
ሊይ የዋሇው በዯረሰኝ የተረጋገጠ መሇኪያ መሳሪያ ነው፡፡
8/14
የእቃዎቹ ግዥ ከመፇጸሙ በፉት መሃንዱሱ የተቋራጩን
ስምምነት መጠየቅ ያሇበት ሲሆን ይህም በስራ ማዘዣው ሊይ
ይገሇጻሌ፡፡ ከተቋራጩ የጉዲይ ማስፇጸሚያ ወጪዎች፣ የመዴን
ክፌያዎች፣ የስራ ማስኬጃ ወጪዎች እና ከግዥው፣ አቅርቦትና
የመሳሪያዎች ተከሊ ጋር ተያያዥ የሆኑ ሁለም ላልች ክፌያዎች
ጋር በተያያዘ የጨረታ ውዴዴር የተዯረገባቸው በግዥ ክፌያዎች
ሊይ የሚጨመሩ ክፌያዎች ሙለ በሙለ መከፇሌ አሇባቸው፡፡
9/14
[የንዴፍችና ዱዛይን ሰነድች ፌሊጎት እዚሁ ይዘረዘራለ። ዋናዎቹ ንዴፍችና ዱዛይን ሰነድች
በእዝሌ መሌክ ተያይዘው ይቀርባለ።]
ሐ. የዱዛይን ሰነድችና ንዴፍች
1. አባሪ የተዯረጉ ንዴፍች ዝርዝር
የግዢ መሇያ ቁጥር: [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]
አባሪ የተዯረጉ ንዴፍች ዝርዝር

ተ/ቁ የንዴፍች ርእስ አሊማ
2. የቀረቡ የዱዛይን ሰነድች ዝርዝር
የግዢ መሇያ ቁጥር: [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]
ተ/ቁ ዱዛይነር የዱዛይን የዱዛይን መጠሪያ ቀን

ቁጥር
ንዴፍቹ በሚከተሇው አዴራሻ ማግኘት ይቻሊሌ።
የሚመሇከተው ሰራተኛ፡ [ስም ይግባ]
ስሌክ፡ [ስሌክ ቁጥር ይግባ]
ፊክስ፡ [ፊክስ ቁጥር ይግባ]
ኢሜይሌ፡ [ኢሜይሌ አዴራሻ ይግባ]

ጨረታው ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የተጫራቹ ሙለ ስም ይግባ]
ቀን: [ቀን ይግባ] [ወር ይግባ] [ፉርማው የተፇረመበት አመተ ምህረትይግባ]
10/14
መ. የግንባታ ሥራዎች ዝርዝር (Bill of Quantities)
1. መቅዴም
ተጫራቾች እያንዲንደን እቃ በጨረታው ሰነዴ ሊይ ሇየብቻ ዋጋ ማውጣትና ብዙ

ዴምሮችን በአንዴ ሊይ ስሇማስተሊሇፌ የቀረቡትን መመሪያዎች መከተሌ አሇባቸው፡፡
የመጠን ዝርዝር ከላልች ሰነድች ጋር በጋራ መነበብ ያሇበት ሲሆን ተቋራጮች በዚህ
ጊዜ ስሇ ዝርዝር ሁኔታውና ስራዎች ስሇሚሰሩበት አግባብ በሚገባ እንዯተረደ
ይቆጠራሌ፡፡ ሁለም ስራዎች ሇመሐንዱሱ አጥጋቢ ሆነው መገኘት አሇባቸው፡፡
(ሀ) የዕቃዎች መጠን
በመጠን ዝርዝር ሊይ የተመሇከተው የእቃ መጠን በውለ መሰረት ሇእያንዲንደ ስራ

የሚያስፇሌገው ዕቃ መጠን ግምት የሚያሳይ ሲሆን አሊማውም ሇጨረታ መነሻ የሚሆን
መጠን ሇማሳየት ነው፡፡ ተቋራጩ በእያንዲንደ የመጠን ዝርዝር ሊይ የተመሇከተውን
ስራ እንዱሰራ የማይጠየቅ ስሇመሆኑ ወይም ትክክሇኛዎቹ መጠኖች በዝርዝሩ ሊይ
ከተመሇከተው የማይሇያዩ ስሇመሆናቸው ሇተቋራጩ የሚሰጥ ዋስትና የሇም፡፡ ዋጋ
ሲወጣ ሇስራ አካሔዴና መዘርዝር የውሌ ሁኔታዎች፣ ንዴፍች እና የመጠን ዝርዝሮች
እንዯ ማጣቀሻ ይወሰዲለ፡፡
በመጠን ዝርዝር ሊይ የተመሇከቱት መጠኖች ጊዜያዊ ሲሆኑ የሚያንጸባርቁትን

በማረጋገጫ ወቅት የነበረውንና ሇጨረታው እንዯ መነሻ ተዯርጎ የተወሰዯውን ግምት
ነው፡፡ ተጫራቾች እያንዲነደን የጨረታውን ሰነዴ ይዘት በጥሞና መገምገም
አሇባቸው፡፡ መጠኖችን የተመሇከተ ማናቸውም አስተያየት በዋጋ አቀራረብና ትንታኔ
ዝርዝሮች መሰረት መጣኔን እና ዋጋን ጨምሮ በአባሪ መሌክ መቅረብ አሇባቸው፡፡
በቴክኒክ ዝርዝርና በመጠን መግሇጫ ሊይ በተቃራኒው በግሌጽ ካሌተዯነገገ በስቀር

ቋሚ ስራዎች ብቻ ይሇካለ፡፡ በተቃራኒው በውሌ ካሌተመሇከተ በስቀር ስራዎች
በንዴፌ ሊይ በተመሇከተው ቅርጸመጠን ወይም መሐንዱሱ በሚሰጠው የጽህፇት ትዕዛዝ
መሰረት ብቻ ይሇካለ፡፡ በውሌ ሊይ ተቀጽሊዎች ወይም ሇውጦች ሲስተካከለ የስራዎች
መጠን በተሰናዲበት ተመሳሳይ አግባብ ይሇካለ፡፡ በመጠን መግሇጫ ሊይ ያሌተካተቱ
ስራዎች ሌዩ ሌዩ በሚሇው የዕቃዎች ዋጋ ዝርዝር ውስት ይካተታለ፡፡
ተጨማሪ ስራዎች በአግባቡ ሉሇኩ እንዯማይችለ መሐንዱሱ ሲገምት ተቋራጩ

በመሐንዱሱ በታዘዘበት ሁኔታ በስራ መርሐ ግብር ሊይ በተመሇከተው መሰረት ስራውን
በቀን ስራ አግባብ ይፇጽማሌ፡፡ ሁለም የቀን ስራ ገጾች ስራዎቹ በተሰሩበት ሳምንት
ውስጥ ወይም በሳምንቱ ማብቂያ በመሐንዱሱ ይፇረማለ፡፡ በትራንስፖርት ወይም
ክምችት ወቅት ሇሚዯርስ የማቴሪያሌ ጉዲት ምንም ክፌያ አይዯረግም፡፡
(ሇ) መሇኪያ መጠኖች
በተያያዘው የቴክኒክ ሰነዴ ውስጥ የተመሇከቱት የሌኬት መጠኖች አሇምአቀፊዊ

ሲስተም ዩኒት ናቸው፡፡ ሇሌኬት፣ ዋጋ እና ዝርዝር ንዴፌ ላሊ አይነት የሌኬት መንገዴ
11/14
አይኖርም፡፡ (በተያያዘው የቴክኒክ ሰነዴ ውስጥ ሊሌተመሇከቱት የሌኬት መጠኖችም
ተፇጻሚ የሚሆኑት አሇምአቀፊዊ ሲስተም ዩኒት ናቸው፡፡) በመጠን ዝርዝር ሊይ
የተመሇከቱት ምኅጻረ ቃሊት ከዚህ እንዯሚከተሇው ይተረጎማለ፡
ሚሜ ማሇት ሚሉ ሜትር ነው ሰ ማሇት ሰአት ነው
ሜ ማሇት ሜትር ነው ኤሌኤስ ማሇት ጠቅሊሊ ዴምር ነው
ሚሜ2 ማሇት ሚሉ ሜትር ካሬ ነው ኪሜ ማሇት ኪል ሜትር ነው
ሜ2 ማሇት ሜትር ካሬ ነው ሉ ማሇት ሉትር ነው
ሜ3 ማሇት ሜትር ኩብ ነው % ማሇት ፐርሰንት ነው
ኪግ ማሇት ኪል ግራም ነው ኤንዱ ማሇት የተመረጠ ዱያሜትር ነው
ቶ ማሇት ቶን (100ኪግ) ነው ሰ/ወ ማሇት ሰው-ወር ነው
በቁ ማሇት በቁጥር ነው ሰ/ቀ ማሇት ሰው-ቀን ነው
2. ከፌያን የተመሇከቱ ዴንጋጌዎች
እያንዲንደ በመጠን ዝርዝር ሊይ የተመሇከተ ክፌያ የሚፇጸምበት ነገር በጥቅሌ ዴምር

መቀመጥ ያሇበት ሲሆን በመጠን ዝርዝር ሊይ የተመሇከተ ክፌያ የማይፇጸምበት ነገር
በጥቅሌ ዴምር የተገሇጸው ስራ ካበቃ በኋሊ መሐንዱሱ ባረጋገጠበት ሁኔታ የሚከፇሌ
ነው፡፡
3. ዋጋ
በመጠን ዝርዝር ሊይ የተመሇከቱት ዋጋዎች ሁለንም ወጪ እና ዋጋዎች ጨምሮ

በእንዲንደ መጠን ስር የተመሇከቱት ስራዎች ሙለ ዋጋ ሲሆኑ ስራዎቹም ጊዜያዊ እና
የተከሊ ስራዎችን የሚያጠቃሌለ ሆነው ጨረታው መሰረት ባዯረጋቸው ሰነድች ሊይ
የተመሇከቱትን ስጋቶች፣ ተጠያቂነቶችና ግዳታዎች ሇማሟሊት የግዴ አስፇሊጊ የሆኑ
ናቸው፡፡ የተቋም ገንዘብ፣ ትርፌና ክፌያዎች በእያንዲነደ የክፌያ ስብጥር ሊይ
እንዯተካተቱ ይታመናሌ፡፡ ዋጋዎችና መጣኔዎች በመጠን ዝርዝር ሊይ ሇእያንዲንደ
ነገር መገሇጽ አሇባቸው፡፡ መጣኔዎች በጨረታ ሰነደ የመጠን ዝርዝር ሊይ በግሌጽ
ያሌተመሇከቱ ሁለንም የግብር እና ቀረጥ ግዳታዎች ይሸፌናለ፡፡
12/14
4. የግንባታ ሥራዎች መጠን ዝርዝርን ማጠናቀቅ
ዋጋዎችና መጣኔዎች በመጠን ዝርዝር ሊይ በተገቢው አምዴ በጨረታው በተመሇከተው

የገንዘብ አይነት ይገሇጻለ፡፡
5. የነጠሊ ዋጋዎች መግሇጫ
ተከታይ የመጠን ዝርዝሮች የሚያስፇሌጉ ዕቃዎችን ዝርዝር ይሰጣለ፡፡ ከቴክኒክ

ዝርዝር የተወሰደ አግባብነት ያሊቸው ዴንጋጌዎች ተመሌክተዋሌ፡፡
(ሀ) የቀን ስራ መርሐ ግብር
የቀን ስራ መርሐ ግብር የሚያዘው በመጠን ዝርዝሩ ያሌተሸፇኑ ዴንገተኛ ስራዎች

የሚኖሩበት ሰፉ ዕዴሌ ካሇ ብቻ ነው፡፡ በተጫራቾች የቀረበውን ዋጋ ትክክሇኛነት
በመንግስት አካሌ ሇማረጋገጥ የቀን ስራ መርሐ ግብር ከዚህ የሚከተለትን መያዝ
አሇበት፡
(1) ተጫራቹ የቀን ስራ ዋጋን ሇመስጠት መሰረት የሚያዯርጋቸው የጉሌበት፣

የማተሪያሌ እና የኮንስትራክሽን ፕሊንት ዋጋዎች ዝርዝር ተቋራጩ ሇቀን ስራ
ክፌያ የሚያገኝበትን አግባብ ከሚያሳይ የሁኔታዎች መግሇጫ ጋር
(2) እያንዲንደ ተጫራች የሚያስከፌሇው የእያንዲንደ የቀን ስራ ዋጋ፡፡ ተቋራጩ

ሇእያንዲንደ የቀን ስራ ክፌያ የሚጠይቅበት መጣኔ የተቋራጩን ትርፌ፣ ስራ
ማስኬጃ ቁጥጥርና ላሊ ክፌያዎች ማካተት አሇበት፡፡
(ሇ) ጊዘያዊ የዋጋ ዴምሮች/ መጠባበቂያዎች
በጠቅሊሊ የስራዎች ዝርዝር ሊይ ጊዜያዊ የዋጋ ዴምርን በመጨመር ሇሚታዩ

መጠባበቂያዎች (የመጠን ስራ ማስኬጃ) ጠቅሊሊ ዴንጋጌ ሉዘጋጅ ይችሊሌ፡፡ እነዚህም
ጊዜያዊ የዋጋ ዴምሮች ማካተት ወዯፉት አስፇሊጊ ከሆነ ወቅታዊ ተጨማሪ ፇቃድችን
ጥያቄ በማስቀረት የበጀት ፇቀዴ ማግኘትን ያመቻቻሌ፡፡ እነዚህ ጊዜያዊ የዋጋ
ዴምሮች ወይም የመጠባበቂያ ክፌያዎች ስራ ሊይ የሚውሌ ከሆነ በሌዩ የቅሌ
ሁኔታዎች በተገሇፀው መሰረት ጥቅም የዋለበትን ሁኔታና ይህንኑ ያዘዘውን አካሌ
መግሇጽ አሇበት፡፡
6. የግንባታ ሥራዎች ዝርዝር ወይም የሥራዎች መግሇጫ
ተ/ቁ የስራዎች ዝርዝር የመዘር መሇኪ ብዛት ነጠሊ ዋጋ ጠቅሊሊ ዋጋ

ዝር ያ [የመገበያያ [የመገበያያ
ማመሳ ገንዘብ አይነት ገንዘብ አይነት
ይግባ] ይግባ]
ከሪያ
13/14
1
የስራ ዝርዝር ቁ. 1
ንዐስ ዴምር
2
ንዐስ ዴምር
3
ንዐስ ዴምር
4
ንዐስ ዴምር
ማጠቃሇያ
5 የቀን ስራ (ጊዜያዊ
I አበሌ)
የ1+2+3+4+5 ዴምር
IV ግብር
V የሁለም ጠቅሊሊ
ዴምር
ጉ01 [የጉሌበት ስራ አይነት ቀን
ጉ02 ይግባ]
[የጉሌበት ስራ አይነት ቀን
ጉ03 ይግባ]
ጉ04 ይግባ]
ጉ05 ይግባ]
ይግባ]
ጠቅሊሊ የቀን ስራ
ጊዜያዊ ዴምር
14/14
15/14
ምዕራፌ 3: ውሌ
ክፌሌ 7: አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
ማውጫ
ሀ. አጠቃሊይ ዴንጋጌዎች ......................................................................................... 1

1. ፌቺዎች ............................................................................................................. 1
2. ኃሊፉነት ስሇመስጠት .......................................................................................... 4
3. የተዋዋይ ወገኖች ግንኙነት ................................................................................. 5
4. ተገቢ ጥንቃቄ .................................................................................................... 5
5. ማጭበርበርና ሙስና .......................................................................................... 6
6. ትርጓሜ ............................................................................................................. 8
ሇ. ውሌ .................................................................................................................. 9
7. የውሌ ሰነድች ..................................................................................................... 9
8. ውለ የሚመራበት/የሚገዛበት ሕግ ..................................................................... 10
9. የጨረታ ቋንቋ .................................................................................................. 10
10. ማስታወቂያዎችና የፅሑፌ ግንኙነቶች ........................................................... 11
11. በኃሊፉነት ሊይ ያሇው አባሌ ስሌጣን............................................................... 11
12. መሀንዱስና የመሀንዱሱ ተወካይ .................................................................... 11
13. ኃሊፉነትን ሇላሊ ማስተሊሇፌ .......................................................................... 12
14. ንዐስ ተቋራጭ (ኮንትራክተር) ....................................................................... 13
15. የግንባታ ሇውጥ ወይም ማሻሻያ ..................................................................... 14
16. በሕጏችና በዯንቦች ሊይ የሚዯረግ ሇውጥ ....................................................... 17
17. ግብሮችና ታክሶች ......................................................................................... 17
18. አስገዲጅ ሁኔታዎች ....................................................................................... 17
19. ውሌ ማፌረስ ................................................................................................. 19
20. ኃሊፉነት ሇላሊ ማስተሊሇፌን ስሇማገዴ ........................................................... 20
21. ውሌ መቋረጥ ................................................................................................ 21
22. ውሌ ሲቋረጥ የሚፇፀም ክፌያ ........................................................................ 23
23. ከውሌ መቋረጥ በኋሊ ያለ ሁኔታዎች ............................................................. 24
24. የመብቶችና ግዳታዎች መቋረጥ ................................................................... 24
25. የግንባታ ስራ መቋረጥ ................................................................................... 25
26. የአሇመግባባቶች አፇታት .............................................................................. 25
27. የታወቁ ጉዲቶች ካሳ ...................................................................................... 26
28. ምስጢራዊነት ............................................................................................... 26
29. ሌዩ ሌዩ ........................................................................................................ 28
ሐ. የግዥ ፇፃሚው አካሌ ግዳታዎች ...................................................................... 29
30. ዴጋፌ ማዴረግና ሰነድች ስሇመስጠት ............................................................ 29
31. ወዯ ስራ ቦታ የመግቢያ ፇቃዴ ስሇመስጠት................................................... 30
VII/IX
32. ክፌያ ............................................................................................................ 31
33. ሇሥራ ተቋራጩ ሠራተኞች የሚከፇሌ ክፌያ መዘግየት ................................. 31
መ. የስራ ተቋራጩ ግዳታዎች ............................................................................... 31
34. አጠቃሊይ ግዳታዎች .................................................................................... 31
35. ብቁነት (ውሌ ሇመፇፀም) .............................................................................. 33
36. የስነ-ምግባር ዯንቦች ...................................................................................... 33
37. የግንባታ ሥራዎች ቁጥጥርና ክትትሌ ............................................................ 34
38. ሰራተኞች ..................................................................................................... 36
39. የካሣ ክፌያና የተጠያቂነት ገዯብ ................................................................... 37
40. የስራ ተቋራጩ ሉኖረው የሚገባ የመዴን ሽፊን .............................................. 38
41. የስራዎች ትግበራ ፕሮግራም ......................................................................... 40
42. የስራ ተቋራጩ ንዴፍች (DRAWINGS) ............................................................ 41
43. የጨረታ ዋጋዎች ሙለዕነት .......................................................................... 42
44. ያሌተጠበቁ የአዯጋ ተጋሊጭነቶች .................................................................. 43
45. በስራ ቦታ ሊይ የሚኖር የጤናና ዯህንነት ሁኔታ.............................................. 44
46. አዋሳኝ ንብረቶችን ከአዯጋ መጠበቅ .............................................................. 45
47. በትራፉክ ፌሰት ሊይ ጣሌቃ ገብነት ............................................................... 46
48. ገመድችና ቱቦዎች (CABLES AND CONDUITS) ................................................ 46
49. የግንባታ ሥራዎች ስሇመቀየስ ....................................................................... 47
50. የፇረሱ ቁሶች ................................................................................................ 48
51. ግኝቶች ........................................................................................................ 48
52. ጊዜያዊ የግንባታ ሥራዎች ............................................................................ 49
53. የአፇር ጥናቶች ............................................................................................. 49
54. ተዯራራቢ ውልች ......................................................................................... 50
55. የፇጠራ ባሇቤትነትና ፇቃድች ....................................................................... 50
56. የሂሳብ አያያዝ፣ ኢንስፔክሽንና ኦዱት ........................................................... 51
57. የመረጃ አጠባበቅ .......................................................................................... 51
58. የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና .............................................................................. 52
ሠ. ሇስራ ተቋራጩ ክፌያ ስሇመፇፃፀም................................................................... 53
59. አጠቃሊይ መርሆዎች .................................................................................... 53
60. የቅዴሚያ ክፌያ ............................................................................................ 55
61. መያዣ ገንዘብ (RETENTION MONEY)............................................................. 56
62. የዋጋ ማስተካከያ ........................................................................................... 57
63. የግንባታ ሥራዎች ዋጋ መተመን .................................................................. 61
64. ጊዚያዊ ክፌያ (INTERIM PAYMENT) ................................................................ 62
65. የመጨረሻ የሂሳብ ሰነዴ (FINAL STATEMENT OF ACCOUNTS) ......................... 63
66. ሇንዐስ ተቋራጭ በቀጥታ ክፌያ ስሇመፇፀም .................................................. 65
67. የዘገዩ ክፌያዎች ............................................................................................ 65
68. ሇሶስተኛ ወገን ክፌያ ስሇመፇፀም .................................................................. 66
VII/IX
69. የተጨማሪ ክፌያ ጥያቄ (CLAIM) .................................................................... 66
ረ. ውሌ አፇፃፀም ................................................................................................... 67
70. የስራው ተፇፃሚነት ወሰን .............................................................................. 67
71. የግንባታ ስራዎችን መጀመር ......................................................................... 67
72. የግንባታ ስራዎች የሚተገበሩበት ጊዜ ............................................................ 67
73. የታቀዯን የማጠናቀቂያ ጊዜ ስሇማራዘም ........................................................ 68
74. የጊዜ ማራዘሚያ ሇመፌቀዴ የሚያስችለ ሁኔታዎች........................................ 69
75. የማኔጅሜንት ስብሰባዎች .............................................................................. 70
76. የቅዴሚያ ማስጠንቀቂያ ................................................................................ 71
77. በትግበራ ወቅት የሚፇጠሩ መዘግየቶች.......................................................... 71
78. የግንባታ ሥራዎች መዝገብ ........................................................................... 72
79. የግንባታ ዕቃዎች ጥራትና የመነሻ ሀገር ......................................................... 73
80. ምርመራና ፌተሻ .......................................................................................... 74
81. ውዴቅ ማዴረግ (REJECTION) ........................................................................ 75
82. የግንባታ መሣሪያዎች እና ቁሶች ባሇቤትነት .................................................. 76
ሰ. ርክክብ እና የጉዴሇቶች ተጠያቂነት ................................................................... 77
83. አጠቃሊይ መርሆዎች .................................................................................... 77
84. የማጠናቀቂያ ሙከራዎች .............................................................................. 78
85. ከፉሌ ርክክብ ................................................................................................ 78
86. ጊዜያዊ ርክክብ ............................................................................................. 79
87. የጉዴሇቶች ተጠያቂነት ................................................................................. 80
88. የመጨረሻ ርክክብ ........................................................................................ 81
VII/IX
ክፌሌ 7: አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
ሀ. አጠቃሊይ ዴንጋጌዎች
1. ፌቺዎች
1.1 በዚህ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች የተጠቀሱት ርዕሶች የውለን ትርጉም

አይወስኑም፣ አይሇውጡም ወይም አይቀይሩም፡፡
1.2 ከዚህ በታች የተዘረዘሩት ቃሊቶች እና ሐረጎች በዚህ ውሌ ውስጥ

የሚከተሇው ትርጉም ይኖራቸዋሌ፡፡
ሀ. የሥራ መጠን በነጠሊ ዋጋ ውሌ ውስጥ የሚተገበሩ የግንባታ ሥራዎችን ዝርዝር

ዝርዝር በመያዝ የእያንዲንደን ብዛት (መጠን) እና ነጠሊ ዋጋ የሚያሳይ
ሰነዴ ማሇት ነው፡፡
ሇ. መጠናቀቅ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 87 መሠረት የውለ

ግዳታዎች በሥራ ተቋራጩ መሟሊት ማሇት ነው፡፡
ሐ. የውሌ ሰነዴ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ የተዘረዘሩ ሰነድች፣ ሁለንም

ተያያዦችና ዕዝልች ጨምሮ የተጠቀሱ ሁለንም ሰነድች
የሚያካትት እና የተዯረጉ ማሻሻያዎች ካሇም የሚጨምር ሰነዴ
ማሇት ነው፡፡
መ. የውሌ ስራ መሪ ከውለ ጋር በተያያዙ ማናቸውም ተግባር የሥራ ተቋራጩ ሕጋዊ

ወኪሌ እንዯሆነ ሇግዢ ፇጻሚ አካለ (መንግሥት አካሌ) በሥራ
ተቋራጩ የተገሇጸ ግሇሰብ ማሇት ሲሆን እንዱሁም በዚህ መንገዴ
ውክሌና የተሰጠውን ላሊ ተወካይም ይጨምራሌ፡፡
ሠ. የውሌ ዋጋ በግዢ ፇጻሚ አካለ የጨረታ አሸናፉነት የሚገሌጽ ዯብዲቤ ሊይ

የተገሇጸው የውሌ ዋጋ መጠን ነው፡፡ ይህ መጠን የግንባታ
ሥራዎች ሲፇጸሙ ይከፇሊሌ ተብል የነበረው የመጀመሪያ ግምት
ወይም ሇሥራ ተቋራጩ በውለ መሠረት መክፇሌ ይገባዋሌ ተብል
በመጨረሻው የሂሳብ ሰነዴ የተረጋገጠው ዋጋ ነው፡፡
ረ. ውሌ በግዢ ፇጻሚ አካለ (በመንግሥት አካለ) እና በሥራ ተቋራጩ

መካከሌ የተፇጸመ ገዢነት ያሇው የውሌ ስምምነት ሲሆን
የተጠቀሱ የውሌ ሰነድችን ሁለንም ተያያዦችንም ዕዝልችንና
በማጣቀሻ ውስጥ የተካተቱ ሰነድችንም ይጨምራሌ፡፡
ሰ. የሥራ ተቋራጭ የግንባታ ሥራዎችን ሇግዢ ፇጻሚ አካሌ (ሇመንግሥት አካሌ)

የሚያቀርብ የተፇጥሮ ወይም የሕግ ሰው ማሇት ነው፡፡
1/78
ሸ. ቀን የቀን መቁጠሪያ ቀን ማሇት ነው፡፡
ቀ. የቀን ግንባታ ሇግንባታ ቁስና ተቋም ከሚከፇሇው በተጨማሪ በሥራ ተቋራጩ

ሥራ ሠራተኞችና መሣሪያዎች በሰሩበት ወይም ሥራ ሊይ በዋለበት
ሰዓት መሠረት ክፌያ የሚከናወንባቸው የተሇያዩ የግንባታ ሥራ
ግብዓቶች ማሇት ነው፡፡
በ. ጉዴሇት ጉዴሇት ማሇት በውለ መሠረት ያሌተጠናቀቀ ማንኛውም የግንባታ

ሥራ ማሇት ነው፡፡
ተ. የጉዴሇቶች የጊዜያዊ ርክክብ ቀንን ተከትል ያሇ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ

ተጠያቂነት ጊዜ የተጠቀሰ ጊዜ ማሇት ሲሆን በዚህ ጊዜ ውስጥ በመሐንዱሱ ትዕዛዝ
መሠረት የሥራ ተቋራጩ ሥራዎችን ማጠናቀቅና ጉዴሇቶችና
ስህተቶችን ማረም ይኖርበታሌ፡፡
ቸ. ንዴፌ በውለ ውስጥ የተካተቱ እና በግዢ ፇጻሚ አካለ (በመንግሥት

አካለ ወይም አካለን በሚወክሌ) በውለ መሠረት የተጨመሩ እና
የተሻሻለ የግንባታ ሥራዎች ንዴፍች ማሇት ሲሆን በመሐንዱሱ
የፀዯቁ የግንባታ ሥራዎችን ሇመፇጸም የሚያገሇግለ ስላቶችና
መረጃዎችንም ይጨምራሌ፡፡
ኀ. ብቁ ሀገሮች በጨረታ ሰነድች ክፌሌ 5 ሊይ በጨረታው ሇመሳፌ ብቁ ናቸው

ተብል የተዘረዘሩ ሀገሮች ወይም ግዛቶች ማሇት ነው፡፡
ነ. መሐንዱስ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ የተሰየመ ወይም በግዢ ፇጻሚ አካለ
(በመንግሥት አካለ) የግንባታ ሥራዎችን እንዱቆጣጠርና
እንዱከታተሌ እና በሥራ ሊይ የዋለ ቁሶችን የትግበራ ጥራት
እንዱፇትሽና እንዱመረምር በጽሑፌ የተመዯበ ግሇሰብ ወይም
የግሇሰቡ ወኪሌ ማሇት ነው፡፡
ኘ. የግንባታ መሣሪያ የግንባታ ሥራዎችን ሇማከናወን ወዯ ግንባታ ቦታው የመጡ የሥራ

ተቋራጩ ማሽኖች፣ ተሽከርካሪዎች፣ የተሇያዩ መሣሪያዎች፤
መሇዋወጪያዎችና ላልች ማናቸውም ነገሮች ማሇት ነው፡፡
አ. የመጨረሻ በጉዴሇት ተጠያቂነት ጊዜው መጨረሻ የሥራ ተቋራጩ የግንባታ

ርክክብ ሰርተፉኬት ሥራዎች የመገንባት፣ የማጠናቀቅ እና የመጠገን ግዳታዎችን
እንዯተወጣ የሚገሌጽ በመሐንዱሱ የሚሰጥ/ጡ ሰርተፌኬት/ቶች
ናቸው፡፡
ከ. አጠቃሊይ የውሌ ከዚህ በኋሊ “አውሁ” ተብል የተጠቀሰው፣ በሌዩ የውሇታ ሁኔታ
ሁኔታዎች (አውሁ) ወይም የውሌ ስምምነት እስካሌተሻሻሇ ዴረሰ አውሀ ማሇት
የውለን ትግበራ የሚገዛ የአስተዲዯር፣ የፊይናንስ፣ ህጋዊና
የቴክኒካሌ አንቀጾች የሚገዙበትን አጠቃሊይ የውሌ ዴንጋጌዎች
የሚያስቀምጥ ሰነዴ ማሇት ነው፡፡
ወ. መሌካም ማሇት በውለ ውስጥ በተካተቱት ሁኔታዎች፣ እንዱሁም
2/78
የኢንደስትሪ ተግባር አግባብነት ባሊቸው በንግዴ ማህበራት በታተሙ የንግዴ ህጎች
መሰረት በአገሌግልቶች አቅርቦት ጊዜ ከአቅራቢው የሚጠበቅ
የክህልት ዯረጃ፣ ጥንቃቄና አርቆ አስተዋይነት ማሇት ነው፡፡
ዏ. መንግሥት የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፑብሉክ መንግሥት ማሇት

ነው፡፡
ዘ. በጽሑፌ በእጅ ወይም በታይፕ የተመዘገበ ሰነዴን የሚያካትት ተብል

ሉተረጏም ይችሊሌ፡፡
የ. የታሰበ (የታቀዯ) የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራውን የሚያጠናቅቀበት ቀን ማሇት

የማጠናቀቂያ ቀን ነው፡፡ የግንባታ ሥራ የሚጠናቀቅበት ቀን በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
ሊይ ይመሇከታሌ፡፡ የታቀዯ የማጠናቀቂያ ቀን የማራዘሚያ ጊዜ
ወይም የማጣዯፉያ (ቶል የመጨረስ) ትዕዛዝ በመስጠት
በመሐንዱሱ ብቻ ሉቀየር (ሉሻሻሌ) ይችሊሌ፡፡
ዯ. የታወቁ ጉዲቶች በውለ ውስጥ የሥራ ተቋራጩ በውለ በተጠቀሰው ጊዜ መሠረት

ውለን ሳይፇጽም ሲቀር ወይም ውለን ሲጥስ ሇግዢ ፇጻሚ
የመንግሥት አካሌ መክፇሌ የሚገባው ማካካሻ ገንዘብ ነው፡፡
ጀ. ቁሳቁሶች ሥራ ተቋራጩ በግንባታ ሥራው የሚጠቀምባቸው አቅርቦቶችና

አሊቂ ዕቃዎች ማሇት ነው፡፡
ገ. አባሌ የሽርክና ወይም የጊዚያዊ ህብረት ወይም የማህበር አባሌ ማሇት

ሲሆን አባሇቶች ማሇት እነኚህ በሙለ ማሇት ነው፡፡
ጠ. ወር የመቁጠሪያ ወር ማሇት ነው፡፡
ጨ. ወገን ግዢ ፇጻሚ የመንግሥት አካሌ ወይም የሥራ ተቋራጭ ማሇት

ሲሆን የተፇቀዯሊቸውን ወራሾችንም ይጨምራሌ፣ እንዱሁም
“ወገኖች” ማሇት ሁሇቱንም ማሇት ነው፡፡
ጸ. መሳሪያ (Plant) የግንባታ ማከናወኛ መሣሪያዎችና ቁሶች በህግ ወይም በኢትዮጵያ

ህግ በግንባታ የሚታቀፌ ከሆነ ሥራው ቋሚ አካሌ የሚሆነውን
ሳይጨምር በግንባታ ቦታው ሊይ ጊዜያዊ መዋቅር ማሇት ነው፡፡
ፀ. የዋጋ ዝርዝር በሥራ ተቋራጩ ከጨረታ ሰነደ ጋር ተሞሌቶ የሚቀርብ የዋጋ

መግሇጫ ዝርዝር ሠንጠረዥ እና የአጠቃሊይ ዋጋውን ትንታኔ የሚጨምር
ሲሆን (የነጠሊ ዋጋ ውሌ አካሌ) የሆነና እንዯአስፇሊጊነቱ የሚሻሻሌ
ነው፡፡
ፇ. ጊዜያዊ ዴምር በውለ ውስጥ ሇግንባታ ሥራዎች ወይም ሇዕቃዎች፣ ግንባታ ቁስ፣
መሣሪያዎች ወይም አገሌግልቶች ወይም መጠባበቂያ የተካተተ
ዴምር ሲሆን እንዯ መሐንዱሱ ትዕዛዝ በሙለ ወይም በከፉሌ
ጥቅም ሊይ የሚውሌ ወይም በጭራሽ በጥቅም ሊይ የማይውሌ
3/78
ፐ. የግዥ ፇፃሚ በሙለ ወይም በከፉሌ በፋዳራሌ መንግሥት በጀት ገንዘብ

አካሌ የሚዯገፈ/የሚንቀሳቀሱ እና በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ
እንዯተጠቀሰው የግንባታ ሥራዎችን ሇመተግበር የሚያስችሌ ውሌ
ሇመፇጸም ሥሌጣንና ኃሊፉነት ሊሇው ከፌተኛ የትምህርት ተቋማት
ወይም ተመሰሳይ የመንግሥት ተቋማት ማሇት ነው፡፡
ሀሀ. የግንባታ ቦታ በግዥ ፇፃሚ አካሌ የግንባታ ሥራ እንዱካሄዴበት የተሰጠ ቦታ

እና በውለ የግንባታ ቦታው አካሌ ተዯርገው የተጠቀሱ ላልች
ቦታዎች ማሇት ነው፡፡
ሇሇ. ሌዩ የውሌ ከዚህ በኋሊ ሌውሁ ተብል የተጠቀሰ ከውሌ ስምምነቱ ጋር ተያይዞ
ሁኔታዎች ውለን የሚገዛ እና በነዚህ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ
የበሊይነት ያሇው ነው፡፡
ሐሐ. የሥራ ዝርዝር የግዥ ፇፃሚ አካሌ በአዘጋጀው ውሌ ውስጥ ፌሊጎቶቹን እና/ወይም
ከግንባታ ሥራዎች አቅርቦት አንፃር አስፇሊጊ በሆነበት ቦታ
የዘረዘራቸው የግንባታ ዘዳዎች እና ግብዓቶች እና/ወይም ላሊ
ጥቅም የሚሰጡ ወይም ሉሳኩ የሚገባቸውን ውጤቶችን የሚያካትት
የግንባታ ሥራዎች ዝርዝር ማሇት ነው፡፡
መመ. መጀመሪያ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ የሚገሇፅ ቀን ሲሆን የሥራ ተቋራጩ

ቀን የግንባታ ሥራዎችን መተግበር (መፇጸም) የሚጀምርበት
የመጨረሻው ቀን ነው፡፡
ሠሠ. ንዐስ ሥራ በውለ ውስጥ የተካተቱ የግንባታ ሥራዎችን በከፉሌ በግንባታ

ተቋራጭ ቦታው የሚሠራውን ጭምር ሇማከናወን ከሥራ ተቋራጩ ጋር ውሌ
ያሇው የተፇጥሮ ሰው፣ የግሌ ወይም መንግሥታዊ አካሌ ወይም
የነዚህ ውህዯት እና የህግ ወራሾቻቸው ወይም የተፇቀዲሊቸው
ወኪልች ማሇት ነው፡፡
ረረ. ሶስተኛ ወገን ከግዥ ፇፃሚ አካሌ፤ሥራ ተቋራጩ እና ንዐሰ ሥራ ተቋራጩ ላሊ

የሆነ ግሇሰብ ወይም አካሌ ማሇት ነው፡፡
ሰሰ. የግንባታ ከሕንፃ፣ መንገዴ ወይም ወዯ ግንባታ መዋቅሮት ጋር የተያያዙ

ሥራዎች ግንባታዎች፣ መሌሶ ግንባታዎች፣ ማሻሻያዎች፣ ማፌረስ፣ መጠገን፣
ማዯስ ማሇት ሲሆን ከግንባታ ሥራዎቹ ዋጋ እስካሌበሇጡ ዴረሰ
ከግንባታ ሥራው ጋር የተያያዙ አገሌግልቶችን ያካትታሌ፡፡
2. ኃሊፉነት ስሇመስጠት
2.1 ፇፃሚው አካሌ አቅራቢው ዕቃዎችና ተያያዥ አገሌግልቶችን

እንዱያቀርብ ኃሊፉነት ሲሰጠው፤
4/78
(ሀ) አቅራቢው በውለ አፇጻጸም በማንኛውም ወቅት ሙያዊና ትህትና
በተሞሊበት ሁኔታ የግዥ ፇጻሚው አካሌ ምስሌ ማሳየትና ማስተዋወቅ
አሇበት፡፡
(ሇ) አቅራቢው የውለ ሁኔታዎችና የፌሊጎት መግሇጫዎችን በጥንቃቄና

በትክክሌ ይፇጽማሌ፡፡
(ሐ) አቅራቢው በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት

የወጡትን ህጎችና ዯንቦች እንዱሁም መሌካም የኢንደስትሪ ተግባር
የሚፇቅዯውን ሁለ ይፇጽማሌ፡፡
(መ) አቅራቢው በየጊዜው በሚመሇከተው ባሇስሌጣን እየተሻሻለ

የሚወጡትን ፖሉሲዎች፣ ህጎችና ስነስርአቶች ያከብራሌ፡፡
(ሠ) አቅራቢው በአሇም አቀፌ ዯረጃም ሆነ በኢትዮጵያ የጥራትና ዯረጃዎች

ባሇስሌጣን የሚወጡትን የጥራት ዯረጃዎች ያከብራሌ፡፡
(ረ) አቅራቢው በውለ ዋጋና በዚሁ አንቀጽ የተጠቀሱትን የሀሊፉነት

አሰጣጥ ቃልችና ሁኔታዎች ያከብራሌ፡፡
3. የተዋዋይ ወገኖች ግንኙነት
3.1 እዚህ ውስጥ የተካተቱት ማናቸውም ነገሮች (ነጥቦች) በግዥ ፇጻሚው አካለ
እና በሥራ ተቋራጩ መካከሌ ያለ ግንኙነቶች በጌታና ልላ ወይም በአሇቃ
እና ምንዝር እንዯተዯረጉ መቆጠር የሇባቸውም፡፡ በዚህ ውሌ መሠረት
የሥራ ተቋራጩ የሠራተኞቹንና የንዐስ ሥራ ተቋራጮችን ሙለ በሙለ
የመቆጣጠር ሥሌጣን አሇው፡፡ የግንባታ ሥራውን ማከናወን እና በእነሱና
እነሱን በመወከሌ ሇተሰሩ የግንባታ ሥራዎች ሙለ ኃሊፉነት አሇበት፡፡
የሥራ ተቋራጩ በግዥ ፇጻሚው አካሌ ስም ምንም ዓይነት ኃሊፉነት
መውሰዴ ወይም ምንም ዓይነት ውሌ ወይም ግዳታ መግባት የሇበትም፡፡
4. ተገቢ ጥንቃቄ
4.1 አቅራቢው ሉገነዘባቸው የሚገቡ ጉዲዮች፤
(ሀ) በግዥ ፇፃሚው አካሌ ወይም ተወካይ የሚሰጠውን መረጃ ትክክሇኛነት

በተመሇከተ ራሱን ሇማርካት ተገቢ የሆነ ማጣራት ማከናወን ይገባዋሌ፡፡
(ሇ) ውለ ተግባራዊ ከሚሆንበት ቀን በፉት ሁለንም ተገቢነት ያሊቸው

ጥያቄዎች ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ማቅረቡን ማረጋገጥ አሇበት፡፡
5/78
(ሐ) ውለ ውስጥ የገባው ራሱ ባዯረጋቸው ተገቢ የሆኑ ጥንቃቄዎች
በመተማመን ብቻ መሆን አሇበት፡፡
4.2 አቅራቢው የሥራውን አከባቢ በመመርመር ሇግዥ ፇፃሚ አካሌ

አገሌግልቱን ሇመስጠት አመቺ አሇመሆኑን በማረጋገጥ መግሇጽ አሇበት፡፡
ከዚያም የሥራውን አከባቢ ሇማሻሻሌ መፌትሔ በማቅረብ፤ የጊዜ ሰላዲ
በማዘጋጀትና ተያያዥ ወጪውን በማውጣት በውለ መሠረት ሥራው
ከመካሄደ በፉት ቅዴመ ሁኔታዎችን ማመቻቸት አሇበት፡፡
4.3 አቅራቢው የሥራውን ቦታ ሇመመርመር ካሌቻሇ ወይም አስፇሊጊውን

የመፌትሔ እርምጃ በማዘጋጀት በአንቀጽ 4.2 መሠረት ሇግዥ ፇፃሚው
አካሌ አስቀዴሞ ካሊሳወቀ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ማንኛውንም ተጨማሪ
ወጪ ወይም ክፌያ የመጠየቅ መብት የሇውም፡፡ እንዱሁም ኃሊፉነቱ
የሚወዴቀው በአቅራቢው ሊይ ይሆናሌ፡፡ ያሇ ግዥ ፇፃሚ አካለ የቅዴሚያ
የጽሑፌ ፇቃዴ አቅራቢው ተጨማሪ ወጪ ወይም ክፌያ ማውጣት
4.4 ከተገቢ ጥንቃቄ ጋር በተያያዘ የሚነሱ አሇመግባባቶች በኢትዮጵያ ህግ

መሰረት የሚፇቱ ይሆናሌ፡፡
5. ማጭበርበርና ሙስና
5.1 የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት ፖሉሲ የግዥ

ፇጻሚ አካሊት፤ ተጫራቾችና አቅራቢዎች በግዥ ሂዯትና በውሌ አፇጻጻም
ጊዜ ከፌተኛ የሆነ የግዥ ስነምግባር እንዱከተለ የሚጠይቅ ነው፡፡ በዚሁ
ፖሉሲ መሰረት የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት
በመንግሥት ግዥና ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ (ካሁን በኋሊ “ኤጀንሲ“
እየተባሇ የሚጠራው) የሚወከሌ ሲሆን የግዥ ፇፃሚ አካሊት የማጭበርበርና
የሙስና ዴርጊት እንዲይፇፀም የሚከሊከሌ አሰራር በጨረታ ሰነድቻቸው
ውስጥ እንዱያካትቱ ይፇሌጋሌ፡፡
5.2 አማካሪው እና/ወይም ሠራተኞቹ፣ ንዐስ የሥራ ተቋራጮቹ፣ ንዐስ

አማካሪዎቹ፣ አገሌግልት ሰጪዎቹ እና አቅራቢዎቹ በሙስና፣ በማታሇሌ
ተግባር፤ በማሴር፣ በማስገዯዴ ወይም በመመሳጠር ተግባሮች ሊይ
ተሰማርተዋሌ ብል ካመነ ግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇአማካሪው የ14 ቀን
ማስጠንቀቂያ በመስጠት በውለ መሠረት የአማካሪውን የሥራ ቅጥር ይሰርዛሌ
(ያቋርጣሌ)። በአጠቃሊይ የውለ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 21.2 (i) የማባረር
ሁኔታው እንዯተከናወነ የአጠቃሊይ የውለ ሁኔታዎች አንቀጽ 21 ተግባራዊ
ይሆናሌ፡፡
6/78
5.3 ሇዚህ የጨረታ ሰነዴ ሲባሌ ኤጀንሲው ሇሚከተለት ቃሊት ቀጥል
የተመሇከተውን ፌች ይሰጣሌ፡፡
(ሀ) “የሙስና ዴርጊት” ማሇት የአንዴን የመንግሥት ባሇሥሌጣን ወይም

ሰራተኛ በግዥ ሂዯት ወይም በውሌ አፇፃፀም ወቅት በቀጥታ ወይም
በተዘዋዋሪ መንገዴ ሇማባበሌ (ሇማማሇሌ) በማሰብ ማንኛውም ዋጋ
ያሇው ነገር መስጠት፣ ወይንም ሇመስጠት ማግባባት ማሇት ነው፡፡
(ሇ) የማጭበርበር ዴርጊት” ማሇት ያሌተገባን የገንዘብ ወይም ላሊ ጥቅም

ሇማግኘት፣ ወይም ግዳታን ሊሇመወጣት በማሰብ የግዥ ሂዯቱንና የውሌ
አፇፃፀሙን በሚጏዲ መሌኩ ሀቁን በመሇወጥና አዛብቶ በማቅረብ ሆን
ተብል የሚፇፀም ዴርጊት ነው፡፡
(ሐ) “የመመሳጠር ዴርጊት” ማሇት ሁሇት ወይም ከሁሇት በሊይ የሆኑ

ተጫራቾች የግዥ ፇፃሚው አካሌ እያወቀም ሆነ ሳያውቀው
በመመሳጠር ውዴዴር አሌባና ተገቢ ያሌሆነ ዋጋን መፌጠር
(መ) “የማስገዯዴ ዴርጊት” ማሇት በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ መንገዴ

የሰዎችን አካሌና ንብረት በመጉዲትና ሇመጉዲት በማስፇራራት በግዥ
ሂዯት ውስጥ ያሊቸውን ተሳትፍ ወይም የውሌ አፇፃፀም ማዛባት ማሇት
ነው፡፡
(ሠ) “የመግታት (የማዯናቀፌ) ዴርጊት” ማሇት፣
(i) በፋዳራሌ ስነ-ምግባርና ፀረ-ሙስና ኮሚሽን፤ በፋዳራሌ ኦዱተር

ጀነራሌና በመንግሥት ግዥና ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ ወይም
በኦዱተሮች የሚፇሇጉ መረጃዎችን ሆን ብል ማጥፊት ወይም ጉዲዩ
የሚያውቁ አባሊት ይፊ እንዲያዯርጉ በማስፇራራትና ጉዲት
በማዴረስ መረጃዎችን እንዲይታወቁ በማዴረግ፤ የምርመራ
ሂዯቶችን መግታት ወይም ማዯናቀፌ ማሇት ነው፡፡
(ii) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 56.2 የተመሇከቱትን

የቁጥጥርና የኦዱት ሥራዎች ማዯናቀፌ ከመግታት ዴርጊት ጋር
አብሮ የሚታይ ይሆናሌ፡፡
5.4 ተጫራቾች በማንኛውም የጨረታ ሂዯት ጊዜ ወይም በውሌ አፇፃፀም ወቅት

በሙስና፣ በማጭበርበር፣ በመመሳጠር፣ በማስገዯዴና በማዯናቀፌ ተግባር
ተካፊይ መሆናቸው ከተረጋገጠ ሇተወሰነ የጊዜ ገዯብ በመንግሥት ግዥ
ተካፊይ እንዲይሆኑ ይታገዲለ፡፡ የስም ዝርዝራቸውም በኤጀንሲው ዴረ-ገጽ
(ዌብሳይት) http://www.ppa.gov.et ሊይ ሇህዝብ ይፊ ይዯረጋሌ፡፡
5.5 በብሔራዊም ሆነ በአሇም አቀፌ ዯረጃ በማጭበርበርና በሙስና ዴርጊት ሊይ

የተሰማሩ አቅራቢዎች በመንግስት በጀት የሚከናወኑ ውልችን ሇመፇጸም ብቁ
አሇመሆናቸውን የማሳወቅ መብት የኤጀንሲው ነው፡፡
7/78
5.6 ከውሌ አፇፃፀም ጋር በተያያዘ የአቅራቢዎች ሂሳቦችና ሰነድች ኤጀንሲው
በሚመዴባቸው ኦዱተሮች እንዱመረመሩና ኦዱት እንዱዯረጉ ኤጀንሲው
የመጠየቅ መብት አሇው፡፡
5.7 ማንኛውም ከማጭበርበርና ከሙስና ጋር በተያያዘ በአቅራቢውና በግዥ

ፇጻሚው አካሌ ወይም ከኤጀንሲው ጋር የሚዯረገው ግንኙነት በጽሁፌ መሆን
አሇበት፡፡
6. ትርጓሜ
6.1 ይህን አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ስንጠቀም ሇአንዴ ጾታ የተጠቀምናቸው

ቃሊት ሁለንም ጾታዎች ይጨምራለ፡፡ ነጠሊን የሚያሳዩ ቃሊት ብዙውንም
ይጨምራለ፡፡ እንዯዚሁም ብዙነትን የሚያሳዩ ቃሊት ነጠሊንም ያካትታለ፡፡
ርዕሶች ምንም ተጽዕኖ የሊቸውም፡፡ በተሇየ ሁኔታ ትርጉም እስካሌተሰጣቸው
ዴረስ ቃሊት በውሌ አባባሌ ወይንም ቋንቋ የተሇመዯው ትርጉም አሊቸው፡፡
በዚህ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ሇሚነሱ ጥያቄዎች መሐንዱሱ ማብራሪያ
ይሰጣሌ፡፡
6.2 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ስሇከፉሌ ማጠናቀቅ ከተገሇፀ፣ በአጠቃሊይ የውሌ

ሁኔታዎች፣ በማጠናቀቂያ ቀን እና በታሰበው ማጠናቀቂያ ቀን ማጣቀሻዎች
ሊይና በሁለም የግንባታ ሥራዎች ሊይ ተፇጻሚነት ይኖራቸዋሌ፡፡
(ከአጠቃሊይ የግንባታ ሥራዎች ማጠናቀቂያ ቀንና የማጠናቀቂያ ቀን ብል
ከታሰበው ማጣቀሻዎች በስተቀር)።
6.3 ሙለ ስምምነት
ይህ ውሌ በተዋዋይ ወገኖች መካከሌ የተዯረጉ ስምምነቶች፣ ሁኔታዎች እና

አስፇሊጊ ነገሮች ይዟሌ፡፡ ማንኛውም ተቆጣጣሪ ወይም የተዋዋይ ወገኖች
ወኪሌ በዚህ ውስጥ ያሌተጠቀሱ መግሇጫዎች፣ ውክሌናዎች፣ ቃሌ ኪዲን
ወይም ስምምነት የማዴረግ ሥሌጣን የላሇው ሲሆን ተዋዋይ ወገኖችም
በነዚህ ተገዢ ወይ ተጠያቂ ሉሆኑ አይችለም፡፡
6.4 ማሻሻያ
ምንም ዓይነት የውሌ ማስተካከያ፣ ማሻሻያ ወይም ላሊ ሇውጥ የውሌ

ማስተካከያው ቀኑ ተጠቅሶ በጽሑፌ በግሌጽ ውለን በመጥቀስ በተዋዋይ
ወገኖች እስካሌተፇረመ ዴረሰ ተቀባይነት አይኖረውም፡፡
6.5 የተተወ ሆኖ ያሇመቆጠር
(ሀ) በማንኛውም ወገን የሚዯረግ የውሌ አፇጻጸም መዘግየት ወይም የውለን

ቃልችና ሁኔታዎች አሇማክበር ወይም ከዚህ በታች በተጠቀሰው
8/78
አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 6.5 (ሇ) መሠረት የላሊውን
ተዋዋይ መብት መጣስ፣ የተጣሰውን የውሌ ግዳታ ላሊው ቸሌ በማሇቱ
ብቻ ቀጣይ ውሌ ማፌረስን እንዯተቀበሇ አያስቆጥርም፡፡
(ሇ) በውለ ውስጥ የተጠቀሱት የተዋዋይ መብቶች፣ ሥሌጣኖች ወይም

መፌትሔዎች መቅረት የሚረጋገጠው ቀን በተፃፇበትና በሕጉ አግባብ
ስሌጣን በተሰጠው ተወካይ በተፇረመ ፅሑፌ ሆኖ፣ እንዱቀር
የተዯረገውን መብት በግሌጽ መጥቀስና እንዱቀር የተዯረገበትን ዯረጃ
መግሇጽ ያስፇሌጋሌ፡፡
6.6 ተከፊፊይነት
ማንኛውንም የውለ ዴንጋጌ ወይም ሁኔታ መከሌከሌ ወይም ዋጋ ማጣት

ወይም ያሇመከበር የላሊውን ባሇ ዋጋነት ወይም መከበር ወይም መፇፀምን
አያስቀርም፡፡
ሇ. ውሌ
7. የውሌ ሰነድች
7.1 በውለ ውስጥ በተካተቱት ሰነድች መካከሌ ግጭት ቢኖር ከዚህ በታች
በተመሇከተው ቅዯም ተከተሌ መሠረት ተፇፃሚነት ይኖራቸዋሌ፡፡
(ሀ) ስምምነት፤ አባሪዎቹም ጭምር

(ሇ) በግዥ ፇፃሚ አካሌ ሇስራ ተቋራጩ የተፃፇ የአሸናፉነት ዯብዲቤ
(ሐ) ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
(መ) አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
(ሠ) የጨረታ መስረከቢያ ሠንጠረዥና አባሪዎች
(ረ) የቴክኒክ መወዲዯሪያ ሀሳብና የግንባታ ስራ ዝርዝር (Bill of
Quantities)
(ሰ) የንዴፌ ሰነድች (Drawings)
(ሸ) ሇነጠሊ ዋጋ ውሌ: የግንባታ ስራ ዝርዝር (Bill of Quantities) እና
የዋጋ መግሇጫ (የስላት ስህተቶች ከታረሙ በኋሊ)
(ቀ) ውለ አካሌ የሆነና ላሊ በሌዩ የውለ ሁኔታዎች ውስጥ የተጠቀሰ
ማንኛውም ሰነዴ
7.2 ውለን የሚመሠርቱ ሰነድች የተያያዙ፣ የሚዯጋገፈና ገሇጭ እንዱሆኑ ሆነው
የታቀደ ናቸው፡፡
7.3 ማንኛውም በውለ መሠረት በግዥ ፇፃሚ አካሌ ወይም በስራ ተቋራጩ
እንዱሟሊ የሚጠይቅ ወይም የተፇቀዯ የውሌ አፇፃፀም ተግባር እንዱሁም
9/78
ማንኛውም ተፇፃሚ እንዱሆን የሚጠይቅ ወይም የሚፇቅዴ ሰነዴ ተፇፃሚ
ሉሆን የሚችሇው በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ ሥሌጣን በተሰጠው ሰው
ትዕዛዝ የተሰጠበት ሲሆን ብቻ ነው፡፡
7.4 ይህ ውሌ በግዥ ፇፃሚው አካሌና በስራ ተቋራጩ መካከሌ የተዯረገውን

ስምምነት ሙለ በሙለ የሚይዝ ነው፡፡ ስሇሆነም ውለ ከመፇረሙ በፉት
በተዋዋዮቹ መካከሌ ከተዯረጉት ማናቸውም ግንኙነቶች፣ ዴርዴሮችና
ስምምነቶች (በቃሌ ወይም በፅሑፌ ተዯርጏ ቢሆንም) የበሊይነት
ይኖረዋሌ፡፡ የየትኛውም ተዋዋይ ወገን ወኪሌ በዚህ ውሌ ከተመሇከተው
ውጪ መግሇጫ የመስጠት፣ ማረጋገጫ የመስጠት ወይም ቃሌ ኪዲን
የመግባት ወይም በዚህ ውሌ ያሌተጠቀሱትን ስምምነቶች የማዴረግ
ሥሌጣን የሇውም፡፡ የዚህ ዓይነቱ ተግባር ተፇፅሞ ቢገኝ ተዋዋዮቹ
አይገዯደበትም ወይም ባሇዕዲ አይሆኑም፡፡
8. ውለ የሚመራበት/የሚገዛበት ሕግ
8.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በላሊ ሁኔታ ካሌተገሇጸ በስተቀር ውለ፤ ፌቺዎችና
ትርጉሞች፤ እንዱሁም የተዋዋዮች ግንኙነት በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ
ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት ሕጏች መሠረት የሚገዛና የሚተረጏም
ይሆናሌ፡፡
9. የጨረታ ቋንቋ
9.1 በአቅራቢውና በግዥ ፇፃሚው አካሌ የተመሰረተው ውሌም ሆነ በተዋዋዮቹ

መካከሌ የተዯረጉት ሁለም ተያያዥ መፃፃፍችና ሰነድች በሌዩ የውሌ
ሁኔታዎች በተጠቀሰው ቋንቋ ይጻፊለ፡፡ ዯጋፉ ሰነድችና ላልች የውለ
አካሌ የሆኑ የታተሙ ፅሑፍች በላሊ ቋንቋ ሉሆኑ ይችሊለ፡፡ ይሁን እንጂ
በላሊ ቋንቋ የተፃፈ ሰነድች በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ በተጠቀሰው ቋንቋ
በትክክሇኛ መንገዴ ተተርጉመው መቅረብ ይኖርባቸዋሌ፡፡ ሇዚህ ውሌ ሲባሌ
ተተርጉመው የቀረቡ ሰነድች የበሊይነት ይኖራቸዋሌ፡፡
9.2 ወዯ ገዥው ቋንቋ ሇመሇወጥ የሚወጣውን የትርጉም ወጪ እና ከትርጉም

ትክክሇኛ ያሇመሆን ጋር ሉከተሌ የሚችሇውን የጉዲት ኃሊፉነት አቅራቢው
ይወስዲሌ፡፡
10/78
10. ማስታወቂያዎችና የፅሑፌ ግንኙነቶች
10.1 በማንኛውም በውለ መሠረት በአንደ ተዋዋይ ሇላሊው ወገን የሚሰጠው

ማስታወቂያ በውለ በተጠቀሰው መሠረት በፅሑፌ መሆን አሇበት፡፡ በፅሑፌ
የተዯረገ ግንኙነት ማሇት ፅሑፈ ሇተቀባዩ መዴረሱ ሲረጋገጥ ነው፡፡
10.2 አንዴ ማስታወቂያ ውጤት ሉኖረው የሚችሇው ማስታወቂያው በአካሌ

ሇተዋዋዩ ሕጋዊ ተወካይ ሲዯርስ ወይም በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ
በተመሇከተው አዴራሻ የተሊከ ከሆነ ነው፡፡
10.3 ተዋዋይ ወገን በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ በተመሇከተው አዴራሻ

የፅሑፌ ማስታወቂያ በመሊክ አዴራሻውን ሉቀይር ይችሊሌ፡፡
11. በኃሊፉነት ሊይ ያሇው አባሌ ስሌጣን
11.1 የሥራ ተቋራጩ የሽርክና፤ ጊዚያዊ ህብረት (ጥምረት) ወይም ማህበር ከሆነ
ወይም ሁሇት ውይም ከሁሇት በሊይ የሆኑ አካሊት ያቀፇ ከሆነ፤ ሁለም
አካሊት በጋራና በተናጠሌ በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፑብሉክ
ሕግ መሠረት የውለን ቃሊት የማሟሊት ግዳታ አሇባቸው፡፡ አባሊቱ በሌዩ
የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ በተጠቀሰው መሰረት ከመሀከሊቸው እንዯ መሪ ሆኖ
የሚሰራ አንዴ ሰው ይወክሊለ፡፡ በጋራ ማህበሩ ወይም በጊዜያዊ ማህበሩ
የተወከሇው/ኃሊፉነት የተሰጠው ሰው ኮንትራት ይፇርማሌ፡፡ ጨረታ ከቀረበ
በኋሊ ያሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ዕውቅና የጋራ ማህበሩ ወይም ጊዜያዊ ማህበሩ
ጥምረት መቀየር አይቻሌም፡፡
12. መሀንዱስና የመሀንዱሱ ተወካይ
12.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተሇየ ሁኔታ ካሌተገሇጸና ምንም ዓይነት ገዯብ
ከላሇበት በስተቀር በዚህ ውሌ የግዥ ፇፃሚው አካለ በስራ ተቋራጩ
እንዱወሰዴ የሚፇሇግ ወይም የተፇቀዯ እርምጃ እና እንዱሁም የሚፇሇግ
ወይም የተፇቀዯ ማንኛውም ሰነዴ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተሰየመው
መሐንዱስ ይፇጸማሌ (ይተገበራሌ)፡፡ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ካሌተጠቀሰ
በስተቀር መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩን ከማናቸውም በውለ ያሇበትን
ግዳታ ነፃ ሉያዯርገው አይችሌም፡፡
12.2 በመሐንዱሱ የሚሰጥ ማንኛውም ማስታወቂያ፣ መረጃና የሥራ ግንኙነት

በግዥ ፇፃሚው አካለ እንዯተሰጠ ተዯርጎ ይቆጠራሌ፡፡
11/78
12.3 መሐንዱሱ ማናቸውንም ሥራዎቹንና ሀሊፉነቶቹን ሇሥራ ተቋራጩ ካሳወቀ
በኋሊ ሇወኪለ ሉሰጥ ይችሊሌ፣ እንዯዚሁም ውክሌናውን የሥራ ተቋራጩን
ካሳወቀ በኋሊ ሉሰርዝ ይችሊሌ፡፡
12.4 የመሐንዱሱ ወኪሌ ሚና የግንባታ ሥራዎችን መቆጣጠርና መፇተሽ እና

በሥራ ሊይ የዋለ የግንባታ ቁሶችን መመርመርና መፇተን፤ እንዱሁም
የሥራ ጥራትን መቆጣጠር ነው፡፡ የመሐንዱሱ ወኪሌ በሌዩ የውሌ
ሁኔታዎች ተፇቅድ ትዕዛዝ እስካሌተሰጠ ዴረስ የሥራ ተቋራጩን በውለ
ካለበት ግዳታዎች ነፃ የማዴረግ፣ የትግበራ ጊዜውን የሚያራዝም ወይም
በግዥ ፇፃሚው አካለ ሊይ ተጨማሪ ወጪ የሚያስወጣ ትዕዛዝ መስጠት
አይችሌም። ከዚህ በተጨማሪ ስምምነት በተዯረሰባቸው የግንባታ ሥራዎች
መጠን ሊይ ሇውጥ ማዴረግ አይችሌም፡፡
12.5 በውክሌና ቃሊት መሠረት በመሐንዱሱ ወኪሌ ሇሥራ ተቋራጩ የተሰጠ

ትዕዛዝ (የተሊሇፇ መሌዕክት) እንዯሚከተሇው ከሆነ በመሐንዱሱ ቢሰጥ ኖሮ
ያሇው ዓይነት ውጤት ይኖረዋሌ፡፡
(ሀ) በመሐንዱሱ ተወካይ በኩሌ የግንባታ ሥራን፣ ቁስን ወይም መሣሪያን

ባሇማፅዯቅ በኩሌ የታየን ዴክመት መሐንዱሱ ተወካዩ ያሊፀዯቃቸውን ነገሮች
የማፅዯቅ ሥሌጣኑን የማይነፌግ ከሆነና፤
(ሇ) መሐንዱሱ እንዯነዚህ ዓይነት ትዕዛዞችን ሙለ በሙለ እንዱቀየሩና ይዞታቸው
እንዱሇወጥ የማዴረግ ነፃነቱ የተጠበቀ ከሆነ ነው፡፡
12.6 በመሐንዱሱ የሚሰጡ መመሪያዎች ሇውጥ/ወይም ትዕዛዞች በአስተዲዯራዊ

ትዕዛዞች መሌክ ሉሆኑ ይገባሌ፡፡ እንዯነዚህ ዓይነት ትዕዛዞች ቀንና ቁጥር
ሉኖራቸው ሲገባ በመሐንዱሰ ተመዝግበው ግሌባጮቹ እንዯየአስፇሊጊነቱ
ሇሥራ ተቋራጩ ወኪሌ በእጁ መሰጠት ይኖርበታሌ፡፡
13. ኃሊፉነትን ሇላሊ ማስተሊሇፌ
13.1 ኃሊፉነት ሇላሊ ማስተሊሇፌ ማሇት ስራ ተቋራጩ ውለን በሙለ ወይም

በከፉሌ በፅሑፌ ስምምነት ሇሦስተኛ ወገን ማስተሊሇፌ ማሇት ነው፡፡
13.2 በሚከተለት ሁኔታዎች ካሌሆነ በስተቀር ስራ ተቋራጩ ግዥ ፇፃሚውን አካሌ

በቅዴሚያ በፅሑፌ ሳያሳውቅ ውለን በሙለም ሆነ በከፉሌ ወይም ከውለ ጋር
የተያያዘ ጥቅሞችና ፌሊጏቶች ሇሦስተኛ ወገን ማስተሊሇፌ የሇበትም፡፡
(ሀ) ሇስራ ተቋራጩ ዯንበኛ ባንክ በዚሁ ውሌ መነሻነት የመክፇሌ ግዳታ

ሲኖርበት፣
(ሇ) ሇስራ ተቋራጩ የመዴን ዋስትና የሰጠው አካሌ ከስራ ተቋራጩ መብት
ጋር በተያያዘ ከዕዲና ከኪሣራ ሇመውጣት ሲባሌ ሇላሊ ሰው የወጣውን
ወጪ ሇመተካት፡፡
12/78
13.3 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 13.2 ዓሊማ መሠረት ግዥ
ፇፃሚው አካሌ ኃሊፉነትን ሇላሊ ሇማስተሊሇፌ ጥያቄ በመቀበለ ምክንያት ስራ
ተቋራጩ በውሌ አፇፃፀም ከሚኖረው ግዳታ (በተሊሇፇውም ሆነ
ባሌተሊሇፇው) ነፃ አያዯርገውም፡፡
13.4 ስራ ተቋራጩ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ፇቃዴ ሳያገኝ ኃሊፉነቱን ሇላሊ

ካስተሊሇፇ ያሇምንም የፅሑፌ ማስጠንቀቂያ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
አንቀጽ 19 እና 21 ውስጥ በተሇከተው መሠረት የውሌ መቋረጥ መብቶች
ተግባራዊ ያዯርጋሌ፡፡
13.5 ኃሊፉነትን ሇላሊ ማስተሊሇፌ በጨረታ አሸናፉ ምርጫ ጊዜ አገሌግልት ሊይ

የዋለትን የብቁነት መስፇርቶች ማሟሊት ይኖርበታሌ፡፡ ይህም ቢሆን ግን
በማንኛውም መንገዴ በውሌ ከመሳተፌ የሚከሇክሌ አይዯሇም፡፡
13.6 ኃሊፉነትን ሇላሊ የማስተሊሇፌ ተግባር በዚህ ውሌ ውስጥ ያለትን ቃልችና

ሁኔታዎች ማካተት ይኖርበታሌ፡፡
14. ንዐስ ተቋራጭ (ኮንትራክተር)
14.1 ንዐስ ተቋራጭነት ተቀባይነት የሚኖረው በስራ ተቋራጩና በንዐስ ተቋራጩ

መካከሌ ከፉሌ ውለን ሇማከናወን የፅሑፌ ስምምነት ሲኖር ብቻ ነው፡፡
14.2 በውለ ውስጥ ያሌተካተቱን የግንባታ ስራዎች ሇንዐስ ተቋራጭ ሇመስጠት

ሲፇሌግ በቅዴሚያ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ የፅሑፌ ፇቃዴና ይሁንታ ማግኘት
አሇበት፡፡ የንዐስ ተቋራጩ ማንነትና ሉሰጡት የታሰቡትን የግንባታ ስራዎች
ማስታወቂያ በቅዴሚያ በመስጠት ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ መቅረብ አሇባቸው፡፡
የግዥ ፇፃሚው አካሌ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 1ዏ መሠረት
ማስታወቂያው በዯረሰው በ15 ቀናት ውስጥ ከበቂ ምክንያቶች ጋር ውሳኔውን
14.3 የንዐስ ተቋራጭነት ቃልች በዚህ ውሌ ከተመሇከቱት ሁኔታዎች ጋር

የሚጣጣሙ መሆን ይኖርባቸዋሌ፡፡
14.4 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ከንዐስ ተቋራጭ ጋር ግንኙነት የሇውም፡፡
14.5 ንዐስ ተቋራጮች በጨረታ አሸናፉ ምርጫ ጊዜ አገሌግልት የዋለትን

የብቁነት መስፇርቶች ማሟሊት ይኖርባቸዋሌ፡፡
14.6 ስራ ተቋራጩ በንዐስ ተቋራጩ፣ በወኪልቹ ወይም በሠራተኞቹ ሇሚፇጠሩ

ዴርጊቶች፣ ስህተቶችና ግዴየሇሽነቶች የራሱ ስህተቶችናና ግዴየሇሽነቶች
እንዯሆኑ በመቁጠር ኃሊፉነት መውሰዴ አሇበት፡፡ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ከፉሌ
ውለ በንዐስ ተቋራጭ እንዱከናወን በመፌቀደ ምክንያት ስራ ተቋራጩ
ከኃሊፉነት ነፃ አያዯርገውም፡፡
13/78
14.7 ንዐስ የሥራ ተቋራጩ ሇጉዴሇት ኃሊፉነት መውሰዴ ከሚገባው ጊዜ (detect
capacity period) በሊይ ሇዋናው የሥራ ተቋራጭ የግንባታ ሥራዎች፣ ቁሶችና
አገሌግልቶች እያቀረበ ከሆነ የሥራ ተቋራጩ በጉዴሇት ኃሊፉነት ጊዜ ካሇፇ
በኋሊ በማንኛውም ጊዜ ጊዜው ሊሌተሊሇፇበት ጊዜ ባሇው ግዳታ የሚመጣውን
ጥቅም ሇየግዥ ፇፃሚው አካለ ማስተሊሇፌ አሇበት፡፡
14.8 ስራ ተቋራጩ ያሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ፇቃዴ ከፉሌ ውለን ሇንዐስ ተቋራጭ
ከሰጠ ግዥ ፇፃሚው አካሌ ያሇምንም የፅሑፌ ማስታወቂያ በአጠቃሊይ የውሌ
ሁኔታዎች አንቀጽ 19 እና 21 በተመሇከተው መሠረት የውሌ መቋረጥ
መብቶች ተግባራዊ ያዯርጋሌ፡፡
14.9 ንዐስ ተቋራጩ ግዳታዎቹን በመወጣት ረገዴ ዯካማ ሆኖ ከተገኘ የግዥ

ፇፃሚው አካሌ ወይም መሀንዱሱ እሱን ሉተካ የሚችሌ ብቃት ያሇው ላሊ
ንዐስ ተቋራጭ እንዱያቀርብ ወይም ሥራውን ራሱ ስራ ተቋራጩ እንዯገና
እንዱያከናውን ሉጠይቁት ይችሊለ፡፡
15. የግንባታ ሇውጥ ወይም ማሻሻያ
15.1 መሐንዱሱ የግንባታ ሥራዎች በተገቢው መንገዴ እንዱጠናቀቁ ወይም

በጥቅም ሊይ እንዱውለ ሇማዴረግ በየትኛው የግንባታ የሥራ ክፌሌ ሊይ
ማሻሻያ እንዱዯረግ ትዕዛዝ የመስጠት ሥሌጣን አሇው፡፡ ማሻሻያዎቹ
የግንባታ ሥራዎች መጨመርን፣ መተውን፣ መተካትን፣ የጥራት ብዛት፣ ቅርጽ፣
ባሕሪ፣ ዓይነት፣ ቦታ፣ ሌኬት፣ ከፌታ ወይም የመስመር ሇውጦችን እና
በተጠቀሰ ቅዯም ተከተሌ፣ ዘዳ ወይም የመፇጸሚያ ጊዜ ሇውጦችን
ያካትታለ፡፡ ምንም ዓይነት የማሻሻያ ትዕዛዝ ውለን ውዴቅ ሉያዯርግ
አይችሌም፡፡ ነገር ግን ሁለም ማማሻሻያዎች በውሌ ዋጋ ሊይ የሚያሳዴሩት
ተፅዕኖ ካሇም በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 15.5 እና 15.7
መገመት ይኖርበታሌ፡፡
15.2 ሁለም የሇውጥ ትዕዛዞች በጽሑፌ መሰጠት ይኖርባቸዋሌ፣ መግባባትም መኖር

አሇበት፡፡
(ሀ) በማንኛውም ምክንያት መሐንዱሱ የቃሌ ትዕዛዝ መስጠት አስፇሊጊ ሆኖ

ካገኘው፣ በተቻሇ ፌጥነት ትዕዛዙን በሇውጥ ትዕዛዝ ማረጋገጥ
ይኖርበታሌ፣
(ሇ) ሥራ ተቋራጩ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች 15.2 “ሀ” የተሰጠውን
የቃሌ ትዕዛዝ በጽሑፌ ካረጋገጠና ማረጋገጫው በመሐንዱስ በጽሑፌ
ተቃርኖ ካሌገጠመው ሇማሻሻያው የሇውጥ ትዕዛዝ እንዯተሰጠ
14/78
በግንባታ ሥራ መጠን ሠንጠረዥ ወይም በዋጋ ሠንጠረዥ የተጠቀሰው
የግንባታ የሥራ መጠን በበአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 63
መሠረት ሲገመት መጨመር ወይም መቀነስ ቢያሳይ የማሻሻያ የሇውጥ
ትዕዛዝ እንዱሰጥ አያስፇሌግም፡፡
15.3 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 15.2 ከተጠቀሰው በስተቀር መሐንዱሱ

ከማንኛውም የማሻሻያ የሇውጥ ትዕዛዝ በፉት የማሻሻያውን ባሕሪና ቅርጽ
ሇሥራ ተቋራጩ ማሳወቅ ይኖርበታሌ፡፡ ይህን ማስታወቂያ እንዲገኘ የሥራ
ተቋራጩ በተቻሇ ፌጥነት ሇመሐንዱሱ የሚከተለትን የያዘ ሃሳብ (proposal)
ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
(ሀ) መፇጸም ያሇባቸው ተግባራት ካለ የተግባራቱ መግሇጫ፣ ወይም

መወሰዴ ያሇባቸው እርምጃዎች እና የሚከናወኑበት ፕሮግራም፣ እና
(ሇ) ሇተግባራቶቹ አፇጻጸም ወይም በውሌ ውስጥ የሥራ ተቋራጩን
ግዳታዎች ሊይ አስፇሊጊ የሆነ ማንኛውም የፕሮግራም ማሻሻያ፣ እና
(ሐ) በዚህ አንቀጽ በተመሇከቱ ዯንቦች የሚዯረግ ማንኛውም የውሌ ዋጋ
ማሻሻያዎች
15.4 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 15.3 የተመሇከተውን ሥራ ተቋራጩ

ያቀረበውን ሰነዴ እንዯዯረሰው፣ የግዥ ፇፃሚውን አካሌ እንዯአስፇሊጊነቱ
የሥራ ተቋራጩንም በማማከር በተቻሇ ፌጥነት ማሻሻያውን መፇጸም
እንዲሇበት ወይም እንዯላሇበት መወሰን ይኖርበታሌ፡፡ መሐንዱሱ ማሻሻያው
መካሄዴ አሇበት ብል ከወሰነ ማሻሻያው በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ
15.3 የሥራ ተቋራጩ ባቀረበው ዋጋና ሁኔታዎች ወይም መሐንዱሱ
በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 15.5 ባሻሻሇው መሠረት በመግሇጽ
የሇውጥ ትዕዛዝ መስጠት ይኖርበታሌ፡፡
15.5 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 15.2 እና አ5.4 መሠረት ሇሁለም

የማሻሻያ ሥራዎች በመሐንዱሱ የታዘዙ ዋጋዎች የሚከተለት መርሆዎች
መሠረት በመሐንዱሱ መረጋገጥ ይኖርባቸዋሌ፡፡
(ሀ) የግንባታ ሥራው በግንባታ ሥራ መጠን ዝርዝር ወይም የዋጋ

ሠንጠረዥ ከተጠቀሰው ሥራ ተመሳሳይ ባህሪና በተመሳሳይ
ሁኔታዎች የተፇጸመ ከሆነ የግንባታ ሥራ መጠን ዝርዝር ወይም
የዋጋ ሠንጠረዥ ውሳኔ መሠረት ተመን እና ዋጋዎች ይሰጣሌ
(ይገመታሌ)፡፡
(ሇ) የግንባታ ሥራው ተመሳሳይ ባህሪይ የላሇውና በተመሳሳይ ሁኔታዎች
ያሌተከናወነ ከሆነ በመሐንዱሱና በሥራ ተቋራጩ መካከሌ በሚዯረግ
ዴርዴር ስምምነት ሊይ የሚዯረስበት ዋጋ ካሇው የገበያ ዋጋ ጋር
መጣጣም ይኖርበታሌ፡፡
(ሐ) ከውለ በአጠቃሊይ ወይም በከፉሌ ባህሪና መጠን ጋር ማንኛውም
የማሻሻያ ባህሪ ወይም መጠን ሲወዲዯር በመሐንዱሱ አመሇካከት
15/78
በውለ ውስጥ በማንኛውም የግንባታ ሥራ ተመን ወይም ዋጋ
ምክንያታዊ ሆኖ እስካገኘው ዴረስ መሐንዱሱ ተገቢ ነው የሚሇውን
ተመን ወይም ዋጋ መስጠት ይችሊሌ፡፡
(መ) ማሻሻንው አስፇሊጊ የሆነው የሥራ ተቋራጩ ውለን በማፌረሱ
ምክንያት ከሆነ ከዚህ ማሻሻያ ጋር የተያያዙ ተጨማሪ ወጪዎችን
በሥራ ተቋራጩ ይሸፇናለ፡፡
15.6 ማሻሻያውን የሚጠይቅ የሇውጥ ትዕዛዝ እንዯዯረሰው የሥራ ተቋራጩ ሇነዚህ

በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች የተገኙ በመሆኑ ማሻሻያዎቹን የውለ አካሌ
እንዯሆኑ በማሰብ መፇጸም ይኖርበታሌ፡፡ የግንባታ ሥራዎች የጊዜ ማራዘሚያ
መጽዯቅን ወይም የውሌ ዋጋ መስተካከሌን በመጠበቅ መዘግየት
አይኖርባቸውም፡፡ የማሻሻያ ትዕዛዙ ከውሌ ዋጋ ማስተካከያው ከቀዯመ፣
የሥራ ተቋራጩ ሇማሻሻያ ሥራው ያወጣውን ወጪ እና የወሰዯውን ጊዜ
መዝግቦ ማስቀመጥ ይኖርበታሌ፡፡ እነዚህ ሰነድች በማንኛውም ጊዜ
ሇመሐንዱሱ ሇሚዯረግ ምርመራ ክፌት መሆን ይኖርባቸዋሌ፡፡
15.7 በጊዜያዊ ርክክብ ወቅት ከሥራ ተቋራጩ ጥፊት ውጪ በሇውጥ ትዕዛዝ

ወይም በላልች ምክንያቶች በግንባታ ሥራዎች ዋጋ ሊይ የሚመጣ መጨመር
ወይም መቀነስ ከመጀመሪያው የውሌ ዋጋ ወይም በማሻሻያው እንዯተሻሻሇው
ከ25% ከበሇጠ፣ መሐንዱሱ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 15.5
መተግበር ምክንያት በውሌ ዋጋው ሊይ የሚመጣውን መቀነስ ከመንግሥት
አካለ እና ከሥራ ተቋራጩ ጋር ከተመካከረ በኋሊ መወሰን ይኖርበታሌ፡፡
የሚወሰነው ዴምር የግንባታ ሥራዎች ዋጋ ከ25% በጨመረው ወይም
በቀነሰው መጠን መሠረት ይኖርበታሌ፡፡ ይህ ዴምር ሇግዥ ፇፃሚው አካሌና
ሇሥራ ተቋራጩ መገሇጽ ይኖርበታሌ፡፡ እንዯዚሁም በዚሁ መሠረት የውሌ
ዋጋው መስተካከሌ አሇበት፡፡
15.8 በሇውጥ ትዕዛዝ ምክንያት አጠቃሊይ የግንባታ ሥራዎች ዋጋ በመጀመሪያው

አጠቃሊይ የው ዋጋ 3ዏ% መብሇጥ አይኖርበትም፡፡
15.9 በውሌ ቃለ ሊይ የሚዯረግ ማንኛውም ሇውጥ በጽሑፌ መመዝገብ እና በሥራ

ተቋራጩ እና በመሐንዱሱ ሕጋዊ ስምምነት (ፉርማ) መተግበር አሇበት፡፡
የተጠቀሰውን የሇውጥ ሰነዴ በሇውጡ ምክንያት በውለ ሊይ መዯረግ
የሚገባቸውን ሁለንም ማስተካከያዎች ማካተት ይኖርበታሌ፡፡
15.10 ሇውጦች ተግባራዊ የሚሆኑት በተፇረመው ሰነዴ ውስጥ ከተጠቀሰው ቀን

ጀምሮ ሲሆን በዚህ ሰነዴ ውስጥ ተሇይቶ እስካሌተጠቀሰ ዴረስ ወዯ ኋሊ ሄድ
ተፇጻሚነት ሉኖረው አይገባም፡፡
15.11 ሇእያንዲንደ ሰነዴ ቀንና ተከታታይ ቁጥር መሰጠት አሇበት፡፡ የግዥ

ፇፃሚው አካሌ እና የሥራ ተቋራጩ የሇውጥ ሰነደ ዋነኞቹ ፇጻሚ ወገኖች
የመሆን ሥሌጣን አሊቸው፡፡
16/78
15.12 በዚህ የሇውጥ ሰነዴ ውስጥ ከተቀመጠው በስተቀር ውለ በሙለ ኃይለና
ተጽእኖው ይቀጥሊሌ፡፡
16. በሕጏችና በዯንቦች ሊይ የሚዯረግ ሇውጥ
16.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ በላሊ አኳኋን ካሌተጠቀሰ በስተቀር የጨረታ
ማቅረቢያ ቀነገዯብ ከሇፇ በኋሊ ማንኛውም ሕግ፣ ዯንብ፣ ትዕዛዝ ወይም የሕግ
አቅም ያሇው ውስጠ ዯንብ ታትሞ ቢወጣ፣ ቢጣስ ወይም የውለ ቦታ
በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት ውስጥ ሀኖ፣
የወጣው ሕግ፣ ዯንብ ወይም ትዕዛዝ የማስረከቢያውን ቀን ወይም የውለን ዋጋ
ሲያቃውስ፣ በዯረሰው ቀውስ ምክንያት የማስረከቢያውን ቀን ወይም የውለን
ዋጋ ሇመጨመር ወይም ሇመቀነስ ማስተካከያ አይዯረግም፡፡
17. ግብሮችና ታክሶች
17.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ በተሇየ ሁኔታ እስካሌተጠቀሰ ዴረስ የሥራ
ተቋራጩ ከግንባታ ሥራው ጋር የተያያዙ ግብሮችን እና ላልች ተከፊዮችን
በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ ውስጥም ሆነ ውጭ ሊለ
የከተማ መስተዲዴሮች፣ የክሌሌ ወይም ብሔራዊ መንግሥታት ባሇሥጣኖች
የመክፇሌ ግዳታ ይኖርበታሌ፡፡
18. አስገዲጅ ሁኔታዎች
18.1 ሇዚህ ውሌ ዓሊማ ሲባሌ አስገዲጅ ሁኔታዎች ማሇት ከሥራ ተቋራጩ አቅም
በሊይ የሆኑ ያሌተጠበቁ፣ ማስወገዴ የማይችሊቸውና በተፇሇገው ሁኔታ
ግዳታውን ሇመፇፀም የማያስችለ የሚከተለት ክስተቶች ሲፇጠሩ ማሇት
ነው፡፡
(ሀ) ውለን እንዲይፇፅም የተዯረገ የታወቀ ክሌከሊ፣

(ሇ) የተፇጥሮ አዯጋዎች ማሇትም የመሬት መንቀጥቀጥ፣ እሳት፣
ፌንዲታዎች፣ ጏርፌና ላልች ተዛማጅ የአየር ሁኔታዎች፣
(ሐ) ዓሇም አቀፌ ወይም የእርስ በርስ ጦርነቶች
(መ) ያሌተጠበቀ ወይም በዴንገተኛ ሁኔታ የሥራ ተቋራጩ መሞት ወይም
በፅኑ መታመም፣
(ሠ) ላልች በፌተሐብሔር ህጉ ሊይ የተመሇከቱ አስገዲጅ ሁኔታዎች፣
18.2 የሚከተለት ሁኔታዎች ሲከሰቱ እንዯ አስገዲጅ ሁኔታዎች አይቆጠሩም፡፡
17/78
(ሀ) ያሌተጠበቀ ክስተት ተዯርጎ እንዱወሰዴሇት ያነሳሰው፤ ተዋዋይ ወገን
ሉያስቆመው የሚችሌ አቅም እያሇው በተዋዋይ ወገኑ የንግዴ ተቋሙ
ቅርንጫፍች ሊይ ተፅዕኖ የሚያሳዴር የሥራ ማቆም አዴማ ወይም
ጠቅሊሊ መዘጋት፣
(ሇ) ውለን ከማስፇፀም አንፃር የጥሬ ዕቃዎች ዋጋ መቀነስ ወይም

መጨመር፣
(ሐ) አዱስ ሕግ በመውጣቱ ምክንያት የአበዲሪዎች ግዳታ መሇወጥ፣
(መ) በሥራ ተቋራጩ ወይም በንዐስ ተቋራጩ ወይም በወኪለ ወይም

በሠራተኞቹ ሆነ ተብል ወይም በግዴየሇሽነት የሚፇጠሩ ችግሮች፣
(ረ) የሥራ ተቋራጩ በሚከተለት ሊይ በቅዴሚያ ተገቢውን ጥንቃቄ

ማዴረግና መገመት የነበረበት ሲሆን፤
I. ውለ ስራ ሊይ የሚውሌበት ጊዜ፣
II. ግዳታን በመወጣት ሂዯት ሉያስወግዲቸው ወይም ሉቋቋማቸው
የሚችለትን ሁኔታዎች
(ሠ) የገንዘብ እጥረት ወይም ክፌያዎችን አሇመክፇሌ፣
18.3 ከአስገዲጅ ሁኔታዎች በመነጨ ምክንያት የሥራ ተቋራጩ የውሌ ግዳታዎችን

ባሇመፇፀሙ ምክንያት የውለን ቃልችና ሁኔታዎች በሚፇቅዯው መሠረት
አስፇሊጊውን ጥንቃቄና አማራጭ መፌትሔዎች ሇመፇሇግ ጥረት እስካዯረገ
ዴረስ ውለን እንዲቋረጠ አይቆጠርበትም፡፡
18.4 በአስገዲጅ ሁኔታዎች ምክንያት ጉዲት የዯረሰበት ተዋዋይ ወገን የሚከተለትን

እርምጃዎች መውሰዴ አሇበት፡፡
(ሀ) በአጭር ጊዜ ውስጥ ግዳታውን ሇመፇፀም ያሊስቻለትን ሁኔታዎች

ማስወገዴ፣
(ሇ) በአስገዲጅ ሁኔታዎች ምክንያት የሚመጡ ጉዲቶችን ሇመቀነስ ጥረት
ማዴረግ፣
18.5 በአስገዲጅ ሁኔታዎች ምክንያት ከአቅም በሊይ የሆነ ሁኔታ ሲከሰት የሥራ
ተቋራጩ ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ በአስቸኳይ ማሳወቅ አሇበት፡፡ በማንኛውም
መንገዴ ከአቅም በሊይ የሆነ ሁኔታ ሲከሰት የተከሰተው ችግርና ምክንያቱ
በመግሇፅ ቢያንስ በ14 ቀናት ውስጥ ማሳወቅ ይኖርበታሌ፡፡ በተመሳሳይ
ሁኔታ ችግሮቹ ተወግዯው መዯበኛ ሥራዎች በሚጀመሩበት ጊዜ በአቸስኳይ
ማሳወቅ አሇበት፡፡
18.6 በአስገዲጅ ሁኔታዎች ምክንያት የሥራ ተቋራጩ ግዳታውን ማከናወን

ካሌቻሇበት ጊዜ ጀምሮ ከ3ዏ ቀናት ባሌበሇጠ ጊዜ ውስጥ ሁሇቱም ወገኖች
በመሌካም መተማመን የተፇጠሩትን ችግሮች ተወግዯው የውለ አፇፃፀም
18/78
የሚቀጥሌበት ሁኔታ ሇማመቻቸት መወያየት/መዯራዯርና መስማማት
18.7 ባሌተጠበቀ አጋጣሚ ክስተት ምክንያት የግንባታ ሥራዎችን ማከናወን

በማይችሌበት ኒዜ በመንግሥት አካለ መመሪያ መሠረት የሥራ ተቋራጩ፤
(ሀ) ከግንባታ ቦታው መሌቀቅ ይኖርበታሌ፣ በዚህ ሁኔታ ሥራ ተቋራጩ

ሇመሌቀቅ ያወጣውን አስፇሊጊ ምክንያታዊ ተጨማሪ ወጪ ተመሊሽ
ይሆንሇታሌ፤ አስፇሊጊ ከሆነም በግዥ ፇፃሚው አካሌ የግንባታ
ሥራውን እንዯገና ሇማስጀመር የሚያስፇሌገውን ወጪ እንዯዚሁ፣
ወይም
(ሇ) እስከተቻሇ ዴረስ በውለ ያለበትን ግዳታዎች መፇጸም እንዱቀጥሌ
በማዴረግ፣ በዚህ ሁኔታ የሥራ ተቋራጩ በውለ ቃሊቶች መሠረት
እየተከፇሇው የሚቀጥሌ እና አስፇሊጊና አሳማኝ የሆኑ ተጨማሪ
ወጪዎች ተመሊሽ ይሆኑሇታሌ፡፡
18.8 የሥራ ተቋራጩ ባሌተጠበቀ አጋጣሚ ምክንያት የግንባታ ሥራዎችን

ማከናወን ካሌቻሇበት ቀን ጀምሮ ሰሊሳ (3ዏ) ቀናት ሳያሌፌ ተዋዋይ ወገኖች
በቀና ሌቦና እርስ በእርሳቸው በመመካከር ያሌተጠበቀ ሁኔታው
የሚያዯርሰውን ጉዲት ሇመቀነስ የሚያስችሌ ተገቢ ቃሊት ሊይ ሇመስማማት
ሁለንም ምክንያታዊ ጥረቶች በማዴረግ የውለ ትግበራ የሚቀጥሌበትን ሁኔታ
ማመቻቸት ይገባቸዋሌ፡፡
18.9 በተዋዋይ ወገኖች መካከሌ ያሌተጠበቀ አጋጣሚ መከሰት ወይም መጠን ሊይ

አሇመስማማት ከተፇጠረ ጉዲዩ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 26
መሠረት መፇታት ይኖርበታሌ፡፡
19. ውሌ ማፌረስ
19.1 አንዯኛው ተዋዋይ ወገን በውለ ውስጥ ከተጠቀሱት ግዳታዎቹ የትኛውንም

ያሌተወጣ ከሆነ ውሌ እንዲፇረሰ ይቆጠራሌ፣
19.2 ውሌ በሚፇርስበት ጊዜ ውሌ በመፌረሱ ምክንያት የተጏዲው ወገን

የሚከተለትን እርምጃዎች ይወስዲሌ፡፡
(ሀ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 27 መሠረት የጉዲት ካሣ

መጠየቅ፣
(ሇ) ውለን ማቋረጥ
19.3 ተጏጂው ግዥ ፇፃሚ አካሌ በሚሆንበት ወቅት የጉዲት ካሣውን ሇሥራ

ተቋራጩ ከሚከፌሇው ክፌያ ቀንሶ ያስቀራሌ ወይም የውሌ አፇጻጸም
ዋስትናውን ሇማስከፇሌ ይጠይቃሌ፡፡
19/78
20. ኃሊፉነት ሇላሊ ማስተሊሇፌን ስሇማገዴ
20.1 የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራዎችን በሙለ ወይም በከፉሌ እንዯአስፇሊጊነቱ

በመሐንዱሱ ትዕዛዝ መሐንዱሱ አስፇሊጊ ነው ብል ባመነበት መንገዴ እና
ጊዜ ወይም ጊዜያቶች ሉያቋርጥ ይችሊሌ፡፡
20.2 ሥራው በተቋረጠበት ወቅት የሥራ ተቋራጩ እንዯአስፇሊጊነቱ የግንባታ

ሥራዎቹን፣ ተቋማቱን፣ መሣሪያዎቹንና ቦታውን ከማንኛውም ብሌሽት
(deterioration) ጥፊት ወይም ጉዲት መከሊከሌ ይኖርበታሌ፡፡ በሚከተለት
ምክንያቶች ካሌተፇጠረ በስተቀር እንዱህ ዓይነቱን ከመከሊከሌ ጋር በተያያዘ
የሚወጡ ተጨማሪ ወጪዎች ከውሌ ዋጋው ጋር የሚዯመሩ ይሆናሌ፤
(ሀ) በውለ ውስጥ የተጠቀሰ ወይም

(ሇ) በሥራ ተቋራጩ ጥፊት ወይም
(ሐ) በግንባታ ቦታው በተፇጠረ የዘወትር የአየር ሁኔታ ምክንያት ወይም
(መ) ሇዯህነትና የግንባታ ሥራዎች መፇጸም አስፇሊጊ ከሆነና እንዯዚህ ዓይነቱ
አስፇሊጊነት በመሐንዱሱ ወይም በግዥ ፇፃሚ አካሌ ወይም በአጠቃሊይ
የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 44 የተጠቀሰ ከሆነ፡፡
20.3 የሥራ ተቋራጩ የሥራ ማቋርጥ ትዕዛዝ በዯረሰው በሰሊሳ (3ዏ) ቀናት ውስጥ
ሇመሐንዱሱ በውሌ ዋጋ ሊይ ተጨማሪ የመጠየቅ ሃሣብ እንዲሇው እስካሊሰወቀ
ዴረስ በውሌ ዋጋው ሊ ይ ተጨማሪ ክፌየ የማግኘት መብት የሇውም፡፡
20.4 መሐንዱሱ ከግዥ ፇፃሚ አካሌና ከሥራ ተቋራጩ ጋር ከተመካከረ በኋሊ

ከሥራ ተቋራጩ ጥያቄ አንጻር በመሐንዱሱ አስተያየት ሚዛናዊና ምክንያታዊ
የሚሇውን ተጨማሪ ክፌያ እና/ወይም የግንባታ ጊዜ ማራዘሚያን ይወስናሌ፡፡
20.5 የተቋረጠበት ጊዜ ከ12ዏ ቀናት ከበሇጠና ማቋረጡ በሥራ ተቋራጩ ጥፊት

ካሌሆነ የሥራ ተቋራጩ ሇመሐንዱሱ በሚያቀርበው ማስታወቂያ በ3ዏ ቀናት
ውስጥ ሥራውን እንዱጀምር ወይም ውለ እንዱሰረዝ ፇቃዴ ሉጠይቅ
ይችሊሌ፡፡
20.6 የጨረታውን አሸናፉ የመምረጥ ሂዯት የጎሊ ስህተት ወይም ተቀባይነት

የላሊቸው አሠራሮች ወይም በጥርጣሬ ወይም የተረጋገጠ ማጭበርበር
የተሞሊበት ከሆነ ክፌያው ወይም የውለ ትግበራ ይቋረጣሌ፡፡ እንዱህ ዓይነቱ
ስህተት፣ ተቀበይነት የላሇው ተግባር ወይም ማጭበረበር በሥራ ተቋራጩ
ምክንያት ከሆነ በግዥ ፇፃሚ አካለ ክፌያ አሌፇጽምም ማሇት ይችሊሌ።
እንዯ ስህተቱ ወይም ተቀባይነት የላሇው አሠራሩ ወይም ማጭበርበሩ
አዯገኝነት መጠን የተከፇሇን ገንዘብ ማስመሇስ ይችሊሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ
በላሊ የኢትዮጵያ መንግሥት በጀት በተፇጸመ ውሌ ሊይ ወይም በዚህ ውሌ
ሊይ ላሊ ተፅዕኖ ሉያሳዴር የሚችሌ የስህተት፣ ተቀባይነት የላሇው አሠራር
20/78
ወይም ማጭበርበር ጥርጣሬ ወይም የተረጋገጠ መረጃ ሲኖር ክፌያ ሉቋረጥ
ይችሊሌ፡፡
21. ውሌ መቋረጥ
በግዥ ፇጻሚው አካሌና የሚዯረግ የውሌ ማቋረጥ፤
21.1 ውሌ የሚቋረጠው በግዥ ፇጻሚው አካሌና በሥራ ተቋራጩ በተገባው ውሌ

ውስጥ የተካተቱትን ላልች መብቶች ወይም ስሌጣኖች በማይጻረር መሌኩ
መሆን አሇበት፡፡
21.2 ግዥ ፇፃሚው አካሌ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች የተመሇከቱትን ምክንያቶች

ሲያጋጥሙ ሇሥራ ተቋራጩ ሇውለ መቋረጥ ምክንያቱን እና የውለ ወቋረጥ
ተፇፃሚ የሚሆንበት ቀን በመግሇፅ ከ3ዏ ቀናት ያሊነሰ የፅሑፌ ማስታወቂያ
በመስጠትና (በፉዯሌ “ኘ” ከዚህ በታች የተጠቀሰው ሁኔታ ሲያጋጥም ከ6ዏ
ቀን ያሊነሰ የፅሑፌ ማስታወቂያ በመስጠት) በዚህ ንዐስ አንቀጽ 21.2 ከ(ሀ)
እስከ (አ) ከተዘረዘሩት አንደ ሲከሰት ውለን ሉያቋርጥ ይችሊሌ፡፡
(ሀ) ሥራ ተቋራጩ የግንባታ ስራዎቹን በውለ በተጠቀሰው የጊዜ ገዯብ

ሳይፇፅም ሲቀር ወይም በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 73
መሠረት በተራዘመሇት ጊዜ ሳያከናውን ሲቀር፣
(ሇ) ሥራ ተቋራጩ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 20 መሠረት

ግዳታዎቹን እንዱወጣ የተሰጠውን የፅሑፌ ማስጠንቀቂያ/ማስታወቂያ
ተከትል በ3ዏ ቀናት ውስጥ ጉዴሇቶችን ሇማስተካከሌ ካሌቻሇ፤
(ሐ) ሥራ ተቋራጩ ዕዲውን መክፇሌ ሲያቋርጥ ወይም ሲከስር፣
(መ) ሥራ ተቋራጩ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 26.2

መሰረት በተዯረገ ውይይት በተዯረገበት የመጨረሻ ውሳኔ መሠረት
ሳይፇፅም ሲቀር፣
(ሠ) ከአቅም በሊይ በሆነ ምክንያት ሥራ ተቋራጩ ከ6ዏ ቀናት ሊሊነሰ ጊዜ

የአገሌግልቶቹን ዋነኛውን ክፌሌ መፇፀም የሚያቅተው ሲሆን፣
(ረ) ሥራ ተቋራጩ ያሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ስምምነት ውለን ውይም

ሥራውን ሇንዐስ ተቋራጭ ሲያስተሊሌፌ፣
(ሰ) ሥራ ተቋራጩ ከስነ ምግባር ጋር በተያያዘ በወንጀሌ ተግባር መሳተፈ

በግዥ ፇፃሚው አካሌ ሲረጋገጥ፡
(ሸ) ሥራ ተቋራጩ የውሌ ግዳታዎቹን ባሇመፇፀሙ ምክንያት በፋዳራሊዊ

ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ ኢትዮጵያ በጀት የሚከናወን የሥራ ውሌ
ማፌረስ ተግባር መፇፀሙ ሲታወቅ፣
21/78
(ቀ) ሥራ ተቋራጩ ውለን በሚያስፇፅምበት ጊዜ በማጭበርበርና በሙስና
ዴርጊት መሳተፈ ሲታወቅ፣
(በ) በውለ ማሻሻያ ሰነዴ ካሌተመዘገበ በስተቀር የሥራ ተቋራጩ ዴርጅት

መሠረታዊ የሆነ የሕግ ሰውነት ሇውጥ ሲያዯረግ፣
(ተ) ማናቸውም ውለን ሇማስፇፀም የማያስችለ ሕጋዊ ሁኔታዎች ሲከሰቱ፣
(ቸ) ሥራ ተቋራጩ ተፇሊጊውን ዋስትና ሳያቀርብ ሲቀር ወይም ዋስትና

የሰጠው አካሌ በገባው ቃሌ መሠረት ቃለን ሳይጠብቅ ሲቀር፣
(ኀ) የግዥ ፇፃሚው አካሌ የግዥ ፌሊጏት አሳማኝ በሆነ ምክንያት ሲሇወጥ፣
(ነ) በውሌ ዋጋውና ገበያ ሊይ ባሇው የገበያ ዋጋ ሰፉ ሌዩነት በመኖሩ

ምክንያት የግዥ ፇፃሚውን አካሌ ጥቅሞች የሚጏዲ ሆኖ ሲገኝ፣
(ኘ) የግዥ ፇፃሚው አካሌ በራሱ ፌሊጏትና አመቺነት ውለን ምንጊዜም

ሉያቋርጠው ይችሊሌ፣
(አ) ከፌተኛ የጉዲት መጠን ዯረጃ ሊይ ተዯረሰ የሚባሇው በአጠቃሊይ የውሌ

ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 27.1(ሇ) የተመሇከተውን ሲሟሊ ነው፡፡
በስራ ተቋራጩ የሚዯረግ የውሌ ማቋረጥ፤
21.3 ሥራ ተቋራጩ በዚህ ንዐስ አንቀጽ ከ(ሀ) እስከ (መ) ከተጠቀሱት ሁኔታዎች
አንዯኛው ሲያጋጥም ከ3ዏ ቀናት ያሊነሰ የጽሑፌ ማስጠንቀቂያ በመስጠት
ውለን ማቋረጥ ይችሊሌ፡፡
(ሀ) ግዥው ፇፃሚው አካሌ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 25

መሠረት በግሌገሌ ጉዲይ ሊይ የሚገኝ በመሆኑ ምክንያት ካሌሆነ
በስተቀር በውለ መሠረት ሇሥራ ተቋራጩ መክፇሌ የሚገባውን ክፌያ
ከስራ ተቋራጩ ጥያቄ በቀረበሇት በ45 ቀናት ውስጥ ሳይከፌሌ የቀረ
እንዯሆነ፣
(ሇ) የግዥ ፇፃሚው አካሌ በውለ ግዳታ የገባበትን መሠረታዊ የሆነ ጉዲይ
ሳይፇፀም በመቅረቱ የጽሑፌ ማስጠንቀቂያ በዯረሰው በ45 ቀናት ጊዜ
ውስጥ (በሥራ ተቋራጩ በጽሑፌ በተሰጠው ተጨማሪ ጊዜ ውስጥ)
በውለ መሠረት ሳይፇፅም የቀረ እንዯሆነ፣
(ሐ) የግዥ ፇጻሚ አካለ ውለ ውስጥ ባሌተጠቀሰ ወይም የሥራ ተቋራጩ
ጥፊት ባሌሆነ ምክንያት የግንባታ ሥራው ሇ18ዏ ቀናት እንዱቋረጥ
ካዯረገ፣
(መ) ሥራ ተቋራጩ ከአቅም በሊይ በሆነ ምክንያት ከአቅርቦቱ ዋነኛውን

ክፌሌ ከ6ዏ ቀናት ባሊነሰ ጊዜ መፇፀም ሳይቻሌ የቀረ እንዯሆነ፣
22/78
(ረ) የግዥ ፇፃሚው አካሌ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 26
መሠረት በግሌግሌ በተሰጠው የመጨረሻ ውሳኔ መሠረት ሳይፇፅም
የቀረ እንዯሆነ፣
በውሌ ማቋረጥ ምክንያት የሚነሱ አሇመግባባቶች፤
21.4 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 21.2 ከ(ሀ) እስከ (ነ) ወይም
በንዐስ አንቀጽ 21.3 የተዘረዘሩት ሁኔታዎች በመከሰታቸው ምክንያት
በሁሇቱም ወገኖች ያሇመግባባት ሲፇጠር፤ አንዯኛው ወገን የ45 ቀናት የፅሁፌ
ማስጠንቀቂያ በመስጠት ያሇመግባባቱ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ
26 በተመሇከተው መሠረት የሚፇታ ይሆናሌ፡፡
21.5 በአጠቃሊይ የውለ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 21.2 ከ(ሀ) እስከ (ነ)
በተመሇከተው ምክንያት የግዥ ፇፃሚው አካሌ ውለን ሲያቋርጥ ሥራ
ተቋራጩ በሙለ ወይም በከፉሌ ያሌጠናቀቁትን ስራዎች በራሱ ወይም በላሊ
ስስተኛ ወገን እንዱሰሩ ያዯርጋሌ፡፡ ይሁን እንጂ ሥራ ተቋራጩ ውሌ
ያሌተቋረጠባቸው ግዳታዎች መፇፀሙን ይቀጥሊሌ፡፡
21.6 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ውለን ያቋረጠው በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ
አንቀጽ 21.2 (ኘ) ምክንያት ከሆነ ውለ የተቋረጠው ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ
አመቺነት ሲባሌ መሆኑን በመግሇጽ የውሌ አፇፃፀሙ መቋረጡንና ከመቼ
ጀምሮ ተግባራዊ እንዯሚሆን ይገሇፃሌ፡፡
22. ውሌ ሲቋረጥ የሚፇፀም ክፌያ
22.1 ውሌ የተቋረጠው በሥራ ተቋራጩ የውሌ መጣስ ከሆነ መሐንዱሱ በሌዩ

የውሌ ሁኔታዎች በተገሇፀው መሰረት የተከናወነው የግንባታ ሥራ እና የታዘዙ
የግንባታ ቁሶች ዋጋን በማሰብ የቅዴሚያ ክፌያዎችን በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
መሠረት ሊሌተጠናቀቀው ሥራ የሚቀነስ መቶኛን በመቀነስ የክፌያ ሰነዴ
ይሰጣሌ፡፡ ተጨማሪ የጉዲቶች ካሳዎች ተፇጻሚ አይሆንም፡፡ የግዥ ፇጻሚ
አካለ ሉያገኝ የሚገባው ዴምር መጠን የሥራ ተቋራጩ ከቀሪው ክፌያ
የሚበሌጥ ከሆነ ቀሪው ሇግዥ ፇጻሚ አካለ መከፇሌ የሚገባ ዕዲ ይሆናሌ፡፡
22.2 የግዥ ፇጻሚ አካለ ውለን ያቋረጠው በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ
አንቀጽ 21.2 (ኘ) ወይም በግዥ ፇጻሚ አካለ የውሌ መጣስ ከሆነ፣ መሐንዱሱ
ሇተጠናቀቁ የግንባታ ሥራዎች፣ ሇታዘዙ የግንባታ ቁሶች፣ የግንባታ
መሣሪያዎች፣ ሇታዘዙ ቁሶች፣ የግንባታ መሣሪያዎችን ሇማጓጓዝ የሚያስፇሌግ
ወጪ፣ ሇግንባታ ሥራው ተብል የተቀጠሩ የሥራ ተቋራጩ ሠራተኞችን
የመመሇሺያ ወጪ እና የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራዎችን ሇመከሊከሌና
ሇመጠየቅ የሚያስፇሌገውን ወጪ የክፌያ ሰነዴ እስከተዘጋጀበት ቀን ዴረስ
የተሰጠን የቅዴሚያ ክፌያ በመቀነስ ይሰጣሌ፡፡
23/78
22.3 የግዥ ፇጻሚው አካሌ ውለን ያቋረጠው በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ
አንቀጽ 21.2 (ሐ) ምክንያት ከሆነ ሇሥራ ተቋራጩ የሚከፇሇው ካሳ
አይኖርም። ውሌ የማቋረጥ ዴርጊት የግዥ ፇጻሚ አካሌ ያሇውን የመክሰስ
መብት ወይም ላሊ መፌትሔ የሚጎዲ ወይም የሚገዴብ መሆን የሇበትም፡፡
23. ከውሌ መቋረጥ በኋሊ ያለ ሁኔታዎች
23.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌና ሥራ ተቋራጩ ውለ ከተቋረጠ ወይም ከተጠናቀቀ

በኋሊም ቢሆን የውለ ግዳታዎች፣ ዴንጋጌዎችና ሁኔታዎች ሇማክበር ሁሇቱም
ወገኖች ተስማምተዋሌ፡፡
23.2 ውለ የተቋረጠው በሥራ ተቋራጩ ጥፊት ከሆነ በግንባታ ቦታ ሊይ ያለ

ሁለም የግንባታ ቁሶች፣ ተቋም፣ መሣሪያ ጊዜያዊ የግንባታ ሥራዎች እና
የግንባታ ሥራዎች የግዥ ፇጻሚ አካለ ንብረት ይሆናለ፡፡
23.3 ውለ ከተጠናቀቀ በኋሊ ከግንባታ ስራዎች አፇፃፀም ጋር በተየያዘ በሙለም

ሆነ በከፉሌ የተያዙ መረጃዎች፣ ሰነድችና ጽሑፍች (በኤላክትሮኒክስ
የተያዙትንም ይጨምራሌ) ሥራ ተቋራጩ ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ማስረከብ
አሇበት፡፡ በውለ ሁኔታዎች ሥራ ተቋራጩ የመረጃዎቹን፣ የሰነድቹንና
የጽሑፍቹን ኮፒዎች እንዱያስቀምጥ የሚፇቅዴ ሲሆን ሥራ ተቋራጩ ይህንን
ይፇጽማሌ፡፡ ከዚህ በተጨማሪ ሥራ ተቋራጩ በርክክብ ወቅት ሇግዥ
ፇፃሚው አካሌ ሙለ ትብብር ማዴረግ አሇበት፡፡ የሚያዯርገው ትብብርም
ያሇምንም እንቅፊት ሰነድችን፣ ሪፖርቶችን፣ ማጠቃሇያዎችንና ላልች
መረጃዎችን በተሟሊ ሁኔታ ሇግዥው ፇፃሚ አካሌ ማስረከብን ያካትታሌ፡፡
24. የመብቶችና ግዳታዎች መቋረጥ
24.1 ውለ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 21 መሠረት ሲቋረጥ ወይም

በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 89 መሰረት የመጨረሻ ርክክብ
ሲዯረግ፤ ከውለ ጋር የተያያዙት መብቶችና ግዳታዎችም ከዚህ በታች
በተጠቀሱት ምክንያቶች ካሌሆነ በስተቀር ይቋረጣለ፡፡
(ሀ) እነዚህ መብቶችና ግዳታዎች በውለ መቋረጥ ወይም መጠናቀቅ ቀን

የነበሩ ከሆነ፣
(ሇ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 28 የተመሇከተው ምስጢራዊነት
ግዳታ ሰኖር፣
(ሐ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 56 መሠረት አቅራቢው የሂሳብ

ሰነድችና ላልች ጽሑፍችን ኦዱትና ምርመራ እንዱዯረግባቸው
የመፌቀዴ ግዳታ ግዳታ ሲኖርበት፣
24/78
(መ) ሇተዋዋይ ወገኖች በሕግ የተሰጠ መብት ሲሆን፣
25. የግንባታ ስራ መቋረጥ
25.1 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታ አንቀጽ 21 ምክንያት በአንደ ተዋዋይ ወገን

በማስታወቂያ ውሌ እንዯተቋረጠ የሥራ ተቋራጩ ማስታወቂያው እንዲወጣ
የግንባታ ሥራዎችን ሥርዓት ባሇው መንገዴ ሇሟቋረጥ አስፇሊጊ የሆኑ
እርምጃዎችን በሙለ መውሰዴ፣ የግንባታ ቦታውን ዯህንነቱን አስተማማኝ እና
የተጠበቀ ማዴረግ፣ የግንባታ ቦታውን በተቻሇ ፌጥነት መሌቀቅ እና ሇእነዚህ
ገዲዮች የሚወጣውን ወጪ ሇመቀነስ እና ዝቅተኛ ሇማዴረግ የሚቻሇውን ሁለ
ማዴረግ ይኖርበታሌ፡፡
25.2 መሐንዱሱ ውሌ ከተቋረጠ በኋሊ በተቻሇ ፌጥነት ወዱያውኑ ውለ

በተቋረጠበት ዕሇት ሇሥራ ተቋራጩ መከፇሌ የሚገባውን ክፌያ ተመን
ማዘጋጀትና ማጽዯቅ ይኖርበታሌ፡፡
25.3 ውሌ በሚቋረጥበት ጊዜ መሐንዱሱ በተቻሇ ፌጥነት የግንባታ ሥራዎችን

ከመረመረ በኋሊ በሥራ ተቋራጩ የተከናወኑ የግንባታ ሥራዎች ሪፖርት
ማዘጋጀት እና የጊዜያዊ መዋቅሮች፣ የግንባታ ቁሶች፣ ተቋም እና መሣሪያዎች
ቆጠራ ማካሄዴ ይኖርበታሌ፡፡ ቁጥጥር እና ቆጠራ በሚካሄዴበት ጊዜ የሥራ
ተቋራጩ እንዱገኝ መጠራት ይኖርበታሌ፡፡ መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩ
ሇግንባታ ሥራው የተቀጠሩ ሠራተኞች ያሌተከፇሇው ዕዲ እና ሇግዥ ፇጻሚ
አካለ መክፇሌ ያሇበት ዕዲ ካሇ ይህን የሚያሳይ የሂሳብ ሰነዴ ማዘጋጀት
ይገባዋሌ፡፡
26. የአሇመግባባቶች አፇታት
26.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በጽሑፌ ካሊሳወቀው በስተቀር ሥራ ተቋራጩ

አሇመግባባቶች በሚፇጠሩበት ጊዜም ቢሆን የውለ ሁኔታዎች ማስፇፀሙን
ሇመቀጠሌ ሁሇቱም ወገኖች ተስማምተዋሌ፡፡
26.2 ከውለ የሚመነጩ ማንኛውንም አሇመግባባቶች ወይም ውዝግቦች የግዥ

ፇፃሚው አካሌና ሥራ ተቋራጩ በቀጥታና ይፊ ባሌሆነ ሰሊማዊ ዴርዴር
ሇመፌታት ማንኛውም ጥረት ያዯርጋለ፡፡
26.3 ተዋዋዮቹ የተነሱትን አሇመግባባቶች በሰሊማዊ መንገዴ መፌታት ካሌቻለ

በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 26.4 በተመሇከተው
የአሇመግባባቶች አፇታት ሥርዓት መሠረት የሚከናወን ይሆናሌ፡፡
26.4 ከሊይ በንዐስ አንቀጽ 26.3 መሠረት ሁሇቱም ተዋዋይ ወገኖች አንዴ ሲኒየር
የሆነ ሰው በተገኘበት አሇመግባባቶቻቸውን ሇመፌታት ውይይት ያካሄዲለ፡፡
25/78
ውይይቱ የሚካሄዯው በግዥ ፇፃሚው አካሌ ሰብሳቢነት ሲሆን የስብሰባው
ውጤቶችም በቃሇ-ጉባኤ ይመዘገባለ፡፡ እንዯዚህ ዓይነት ስብሰባዎች
የሚካሄደት ስምምነት በተዯረሰባቸው ቦታዎች (በስሌክ የሚካሄዴ ስብሰባም
ይጨምራሌ) በሰብሳቢው ፌሊጏት መሠረት ሲሆን ዓሊማቸውም
አሇመግባባቶችን በሰሊማዊ መንገዴ ሇመፌታት ነው፡፡
26.5 ተዋዋዮች አሇመግባባትን ወይም ውዝግብን በሰሊማዊ መንገዴ ሇመፌታት

ከጀመሩበት ዕሇት ጀምሮ በ28 ቀናት ውስጥ መፌታት ካሌቻለ አንዯኛው
ወገን የኢትዮጵያ ሕግ በሚፇቅዯው መሠረት ጉዲዩ ወዯ ፌ/ቤት ሉያቀርበው
ይችሊሌ፡፡
26.6 በሕጉ መሠረት ወዯ ዲኝነት አካሌ መቅረብ የሚችለት በተዋዋዮቹ ወገኖች

ሥሌጣን የተሰጣቸው አካሊት ናቸው፡፡
27. የታወቁ ጉዲቶች ካሳ
27.1 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 18 በተመሇከተው ካሌሆነ በስተቀር

ሥራ ተቋራጩ የግንባታ ስራዎቹን በሙለ ወይም በከፉሌ በውለ ጊዜ ውስጥ
መፇፀም ሲያቅተው ላልች የመፌትሔ እርምጃዎች እንዯተጠበቁ ሆነው ግዥ
ፇፃሚው አካሌ የውሌ ዋጋን መሠረት አዴርጎ የጉዲት ማካካሻውን
በሚከተለት ስሌቶች ሉቀንስ ይችሊሌ፡፡
(ሀ)ያሌቀረቡ ዕቃዎች ዋጋ ሊይ በየቀኑ ዏ.1% ወይም 1/1ዏዏዏ (ከአንዴ

ሺህ አንዴ) ቅጣት፡፡ በየቀኑ የሚፇፀመው ቅጣት ዕቃዎቹ እስኪቀርቡ
ዴረስ ይቀጥሊሌ፡፡
(ሇ) ከፌተኛው የጉዲት ካሣ መጠን ከውሌ ዋጋው 1ዏ% በሊይ መብሇጥ
27.2 ሥራ ተቋራጩ ውሌ በመፇጸም ረገዴ በመዘግየቱ የውለ ስራዎች ሊይ ጉዲት
የሚዯርስ ሲሆን የግዥ ፇጻሚው አካሌ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ
21 መሰረት ከፌተኛው የጉዲት ካሳ መጠን (10%) እስኪዯርስ ዴረስ መጠበቅ
ሳያስፇሌገው የቅዴሚያ ማስታወቂያ በመስጠት ውለን ሉያቋርጥ ይችሊሌ።
27.3 የማጠናቀቀያ ቀኑ የጉዲቶች ማካካሻ ከተከፇሇ በኋሊ ከተራዘመ መሐንዱሱ

የሥራ ተቋራጩ ከሚገባው በሊይ የጉዲት ማካካሻ እንዲይከፌሌ ቀጣይ የክፌያ
ሰነድችን በማስተካከሌ ማረም ይኖርበታሌ፡፡
28. ምስጢራዊነት
28.1 ተዋዋይ ወገኖች ሰነድችንና መረጃዎችን ሇሦስተኛ ወገን ሳያስተሊሌፈ

በምስጢር መያዝ ይኖርባቸዋሌ፡፡ ያሇአንዯኛው ወገን ስምምነት የተፃፇ
ስምምነት ወይም በላሊኛው ወገን የተሰጠውን ማንኛውም ሰነዴ (ማስረጃ)
26/78
ወይም ላሊ መረጃ ከውሌ በፉት፣ በውሌ ጊዜ ወይም በኋሊ የተሰጠ ቢሆንም
እንኳ ሇላሊኛው ተዋዋይም ሆነ ሇሶስተኛ ወገን አሳሌፍ መስጠት ከሕግ ጋር
የሚቃረን፣ ተቀባይነት የላሇውና ውዴዴርን የሚገታ ተግባር ነው፡፡ ከሊይ
የተጠቀሱት ቢኖሩም ሥራ ተቋራጩ ሇንዐስ ተቋራጭ ሇውለ አፇፃፀም
የሚረደትንና ከግዥ ፇፃሚው አካሌ የተረከባቸውን ሰነድች፣ ማስረጃዎችና
ላልች መረጃዎች ምስጢርነታቸው እንዱጠበቅ ቃሌ በማስገባት ሉሰጠው
ይችሊሌ፡፡
28.2 ግዥ ፇፃሚው አካሌ ከሥራ ተቋራጩ የተቀበሊቸውን ሰነድች፣ ማስረጃዎችና

ላልች መረጃዎች ከውለ ጋር ሇማይዛመደ ምክንያቶች ሉገሇገሌበት
አይችሌም፡፡ በተመሳሳይ ሁኔታም ሥራ ተቋራጩ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ
የተቀበሊቸውን ሰነድች፣ መረጃና ላሊ ማስረጃ ከተፇሇገው ግዥ ወይም ተያያዥ
አገሌግልት ውጭ ሇላሊ ዓሊማ አይገሇገሌበትም፡፡
28.3 በዚህ አንቀጽ የተጣለት የምስጢራዊነት ግዳታዎች ቢኖሩም ቀጥሇው

የተዘረዘሩት ሁኔታዎች በተዋዋይ ወገኖች ሊይ ተግባራዊ አይሆኑም፡፡
(ሀ) ግዥ ፇፃሚው አካሌ ወይም ሥራ ተቋራጩ የውለን አፇፃፀም

ፊይናንስ ከሚያዯርጉ ላልች ተቋማት ጋር የሚጋራው መረጃ፣
(ሇ) በተዋዋዮች ጥፊት ባሌሆነ ሁኔታ ውለ በሚመሰረትበት ወቅት ወይም

ወዯፉት በሕዝብ ይዞታ ሥር የሚገባ መረጃ፣
(ሐ) መረጃውን ሇማውጣት ሕጋዊ ሥሌጣን ባሇው አካሌ አማካኝነት ሦስተኛ

አካሌ ዘንዴ የዯረሰ መሆኑ ሲረጋገጥ፣
(መ) መረጃው ይፊ በወጣበት ጊዜ ሇተዋዋይ ወገን ከመዴረሱ አስቀዴሞ

በሶስተኛ ሰው የተያዘ ሇመሆኑ ሉረጋገጥ የሚችሌ ሲሆን፣
(ሠ) አንዯኛው ተዋዋይ ወገን መረጃው ይፊ እንዱሆን በጽሑፌ የፇቀዯ

መሆኑ ሲረጋገጥ፣
28.4 ተዋዋይ ወገኖች ውለ ከመመስረቱ በፉት የነበራቸውን ጠቅሊሊ እውቀት፣

ሌምዴና ክህልት ሇመጠቀም አይከሇከለም፡፡
28.5 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ከኦዱቲንግና ከወቅታዊ የገበያ ዋጋዎች ጥናት ጋር

የተያያዙ ምስጢራዊ መረጃዎች ሥራ ተቋራጩን በየጊዜው በጽሑፌ እያሳወቀ
ሇሶስተኛ ወገን መስጠት ይችሊሌ፡፡ መረጃውን የሚቀበለት የሶስተኛ ወገን
አካሊትም መረጃውን ሇተፇሇገበት ዓሊማ በመጠቀም ረገዴ በምስጢር
እንዱጠብቁና እንዱጠቀሙ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጥረት ያዯርጋሌ፡፡ የግዥ
ፇፃሚው አካሌ በተጨባጭ መረጃ ትክክሇኛውን የገበያ ዋጋ ሳያረጋግጥ
የዝቅተኛ ዋጋ ጥያቄ አያቀርብም፡፡
28.6 ሥራ ተቋራጩ ከዚህ በታች በተመሇከቱት ሁኔታዎች ተስማምቷሌ፡፡
27/78
(ሀ) በንዐስ አንቀጽ 28.6 (ሇ) መሠረት መረጃን ይፊ ማዴረግ ወይም
አሇማዴረግ ውሳኔ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ውሳኔ ብቻ መሆኑን፣
(ሇ) በንዐስ አንቀጽ 28.6 (ሀ) መሠረት አቅራቢው በመረጃዎች ይፊ
ማዴረግና አሇማዴረግ ሂዯት ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ጋር መተባበር
አሇበት፡፡ በዚሁ ረገዴ አቅራቢው የግዥ ፇፃሚው አካሌ
የሚያቀርብሇትን የትብብርና የዴጋፌ ጥያቄ በ5 የሥራ ቀናት ውስጥ
መሌስ ሇመስጠት ተስማምቷሌ፡፡
28.7 ሥራ ተቋራጩና ንዐስ ተቋራጩ በቁጥጥራቸው ስር የሚገኘውን መረጃ

የግዥ ፇፃሚው አካሌ ሲጠይቅ በ5 የሥራ ቀናት (ወይም የግዥ ፇፃሚው
አካሌ በሚወሰነው ላሊ የጊዜ ገዯብ) መስጠት አሇባቸው፡፡
28.8 የግዥ ፇፃሚው አካሌ የሥራ ተቋራጩን ምስጢራዊ መረጃ ይፊ በማዴረግ

ሂዯት መመሪያዎች በሚፇቅደት መሠረት አቅራቢውን ማማከር
28.9 በዚህ አንቀጽ የተዘረዘሩት የምስጢራዊነት የውሌ ሁኔታዎች ውለ

ከመመስረቱ በፉት በተዋዋይ ወገኖች ዘንዴ የነበሩ የሚስጢራዊነትን
ሁኔታዎች በማንኛውም ሁኔታ ሉያሻሽለ አይችለም፡፡
28.10 ይህ አንቀጽ ያካተታቸው የምስጢራዊነት ሁኔታዎች (የግሌ መረጃን

ይጨምራሌ) ሊሌተወሰነ ጊዜ ፀንተው ይቆያለ፡፡ በዚህ ውሌ በላሊ አኳኋን
ካሌተገሇፀ በስተቀር የዚህ አንቀጽ ሁኔታዎች ውለ ከተቋረጠ ወይም
ከተጠናቀቀ በኋሊ ሇ3 ዓመታት ፀንተው ይቆያለ፡፡
28.11 ሥራ ተቋራጩ በዚህ አንቀጽ የተመሇከቱትን ሁኔታዎች ሳይፇፅም ሲቀር

የግዥ ፇፃሚው አካሌ ወዱያውኑ የጽሑፌ ማስጠንቀቂያ በመስጠት ውለን
የማቋረጥ መብቱ የተጠበቀ ነው፡፡
29. ሌዩ ሌዩ
29.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በዚህ ውሌ መሰረት ስሌጣን በተሰጠው በማንኛውም

ሰው የሚወሰን ማንኛውም ውሳኔ ወይም በዚህ ውሌ መሰረት በአጠቃሊይ
ወይም በዝርዝር የሚፇጸምን ተግባር ሇማከናወን ስሌጣን የተሰጠው ሰው
ማንነት ሇማወቅ ሥራ ተቋራጩ በጽሑፌ ሲጠይቅ የግዥ ፇፃሚው አካሌ
29.2 ሥራ ተቋራጩ በየጊዜው ከግዥ ፇፃሚው አካሌ በሚቀርብሇት ጥያቄ

መሰረት የውለን ሁኔታዎች በተግባር ሊይ ሇማዋሌ የሚያስፇሌጉትን
ማንኛውንም አግባብነት ያሊቸው ዯንቦች ወይም ተጨማሪ ሰነድችን
የማስፇጸም ተግባር ይኖረዋሌ።
28/78
29.3 ማንኛውም የውለ አካሌ በህግ ወይም በፌርዴ ቤት ውዴቅ ከተዯረገ
ወይም ህጋዊ ተፇጻሚነት እንዲይኖረው ከተዯረገ እንዯዚህ አይነቱ
በፌርዴ ቤት ወይም በህግ ሇአንዴ ሇተወሰነ የውለ አካሌ ዯንቦች ውዴቅ
መዯረግ ወይም ህጋዊ ተፇጻሚነት እንዲይኖረው መዯረግ ሇቀሪው የውለ
አካሌ ተጽዕኖ አይኖረውም፡፡
29.4 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ወይም ሥራ ተቋራጩ ውለን ካሇመፇጸሙ የተነሳ

ወይም የውለን ዯንቦችና ሁኔታዎች በትክክሌ ካሇማካሄደ የተነሳ ወይም
ዯግሞ ይህንን ውሌ የሚጥስ ሁኔታ ከተከሰተ የዚህ ውሌ ተከታታይ
ዯንቦችና ሁኔታዎች ማስቀረት ወይም መጣስ ሆኖ አይቆጠርም፡፡
29.5 እያንዯንደ ወገን ውለን ሇማዘጋጀት ወይም ሇማስፇጸም የሚወጡትን

ማንኛውም ወጪዎች፤ የህግና ላልች ወጪዎችን ጨምሮ የየራሱን
ወጪዎች የመሸፇን ሀሊፉነት አሇበት፡፡
29.6 ሥራ ተቋራጩ በህግ በኩሌ ወይም በማንኛውም ፌ/ቤት የክስ ሂዯት

እንዯላሇበት፤ በማንኛውም የአስተዲዯር አካሊት የአቅራቢው የፊይናንስ
ሁኔታ ወይም የንግዴ ስራውን ወይም እንቅስቃሴውን ሉነካ ወይም
ሉያስጠይቅ የሚችሌ ጉዲይ የላሇው መሆኑን ዋስትና ይሰጣሌ፡፡ ከዚሁ
በተጨማሪ ሥራ ተቋራጩ ውለን ሇመዋዋሌ የሚያግዯው ምንም አይነት
የውሌ ሁኔታ እንዯላሇ፤ እንዱሁም ሥራ ተቋራጩ በውለ ውስጥ ሉኖሩ
የሚችለ አዯጋዎችና አጋጣሚዎችን በመገንዘብ ወይም በውለ ውስጥ
ያለትን ማንኛውም ግዳታዎችና መረጃዎች በመረዲት በዚሁ መሰረት
ሉፇጽም የተስማማ መሆኑን ያረጋግጣሌ፡፡
29.7 በዚህ ውሌ ውስጥ የተካተቱት መብቶችና መፌትሔዎች አጠቃሊይ

በመሆናቸው በላሊ ውሌ ውስጥ ከተሰጡ መብቶች ወይም መፌትሔዎች
ጋር ሉራመደ የሚችለ ናቸው፡፡ በዘህ አንቀጽ ውስጥ “መብት’’ ሲባሌ
ማንኛውም ስሌጣን፣ መብት፣ መፌትሔ ወይም የንብረት ባሇቤትነት
ወይም የዋስትና ባሇመብትነትን ያካትታሌ፡፡
ሐ. የግዥ ፇፃሚው አካሌ ግዳታዎች
30. ዴጋፌ ማዴረግና ሰነድች ስሇመስጠት
30.1 የሥራ ተቋራጩ ግዳታዎቹን መወጣት ሂዯት ሊይ ተፅዕኖ ሉያመጡ

ይችሊለ የሚሊቸውን ሕጎች፣ ዯንቦችና የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ
ዱሞክራሲያዊ ሪፑብሉክ የአገር ውስጥ ቀረጥ ትዕዛዞች ወይም መተዲዯሪያ
ዯንቦች ሊይ ያለ መረጃዎችን ግሌባጭ (ኮፒ) ሇማግኘት የግዥ ፇጻሚ
አካለን ዴጋፌ መጠየቅ ይችሊሌ፡፡ የግዢ ፇጻሚ አካለ የተጠየቀውን
ዴጋፌ በሥራ ተቋራጩ ወጪ መስጠት ይችሊሌ፡፡
29/78
30.2 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች እስካሌተጠቀሰ ዴረስ፣ ሥራ ተቋራጩ
የሚከተለትን ግዥዎች እንዱያካሂዴ የግዥ ፇጻሚ አካለ አስፇሊጊ
የሆኑትን ጥረቶች ሁለ ማዴረግና ማመቻቸት ይኖርበታሌ፡፡
(ሀ) የሥራ ተቋራጩ፣ ንዐስ የሥራ ተቋራጭ ወይም ሠራተኞች የግንባታ

ሥራዎችን ሇማከናወን የሚያስፇሌጋቸውን ቪዛዎች፣ ፇቃድች፣
የሥራና የመኖሪያ ፌቃድችን ጨምሮ እና ላልች አስፇሊጊ ሰነድች፣
(ሇ) በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች የተጠቀሱ ላሊ ማንኛውም ዴጋፌ
30.3 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ በላሊ መንገዴ እስካሌተጠቀሰ ዴረስ

መሐንዱሱ ሥራዎችን ሇማከናወን የተዘጋጀ ንዴፌ አንዴ ኮፒ እና የሥራ
ዝርዝሩን እና ላልች የውሌ ሰነድችን ሁሇት ኮፒ ውለ በተፇረመ በ3ዏ
ቀናት ውስጥ ሇሥራ ተቋራጩ ከክፌያ ነፃ መስጠት አሇበት፡፡ የሥራ
ተቋራጩ ተጨማሪ ንዴፍችን፣ የሥራ ዝርዝሮችን እና ላልች ሰነድችን
ኮፒዎቹ እስካለ ዴረስ መግዛት ይችሊሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ የመጨረሻ
የሥራ ርክክብ ሲዯረግ ሁለንም ንዴፍች፣ የሥራ ዝርዝሮችና ላልች
የውሌ ሰነድች መመሇስ ይኖርበታሌ፡፡
30.4 ሇውለ ዓሊማ አስፇሊጊ እስካሌሆነ ዴረስ ከመሐንዱሱ ፇቃዴ ውጭ በግዥ

ፇጻሚ አካለ የተሰጡ ንዴፍች፣ የሥራ ዝርዝሮች እና ላልች ሰነድች
በሥራ ተቋራጩ ሇሶስተኛ ወገን መተሊሇፌ ወይም ጥቅም ሊይ መዋሌ
30.5 መሐንዱሱ የግንባታ ሥራዎች በተገቢውና በቂ በሆነ መንገዴ

እንዱከናወኑና ችግሮች እንዱፇቱ ሇማዴረግ የሚያስችለ አስተዲዯራዊ
ትዕዛዞች ከተጨማሪ ሰነድችና መረጃዎችን ጋር ሇሥራ ተቋራጩ
የመስጠት ሥሌጣን ይኖረዋሌ፡፡
31. ወዯ ስራ ቦታ የመግቢያ ፇቃዴ ስሇመስጠት
31.1 የግዥ ፇጻሚ አካለ እንዯ ግንባታ ሥራዎቹ ዕዴገት አፇጻጸም ዯረጃ እና
በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች የሥራዎች ትግበራ ፕሮግራም መሠረት
ሇሥራ ተቋራጩ የግንባታ ቦታውን ማስረከብ አሇበት፡፡ በፀዯቀው
የግንባታ ሥራ ፕሮግራም መሠረት የግዥ ፇጻሚ አካለ ማስረከብ
የሚገባውን የግንባታ ቦታዎችን ካሊስረከበ ከዚህ ጋር የተያያዙ ሥራዎችን
እንዲዘገየ ይቆጠራሌ፡፡ ይህም ካሳ የሚያስጠይቅ ሁኔታ ይሆናሌ፡፡
31.2 የሥራ ተቋራጩ መሐንዱሱን ወይም በመሐንዱሱ የተፇቀዯሇትን ወይም

ሥሌጣን የተሰጠውን ሰው ከውለ ጋር በተያያዘ እየተገበረ ያሇ ወይም
ሉተገበር የታሰበ የግንባታ ሥራ ወዯሚካሄዴበት የግንባታ ቦታ እንዱገባ
መፌቀዯ ይኖርበታሌ፡፡
30/78
31.3 በግዥ ፇጻሚ አካለ ሇሥራ ተቋራጩ የተገዛ መሬት ከውለ ጋር ሇተያያዘ
ሥራ ትግበራ ካሌሆነ በቀር ሇላሊ ዓሊማ መጠቀም አይኖርበትም፡፡ በግዥ
ፇጻሚ አካለና በሥራ ተቋራጩ መካከሌ ያሇው ውሌ መቆም ማሇት
በውለ ውስጥ ያሇ ማንኛውንም መብት ሆነ ሥሌጣን ማጣት
አይኖርበትም፡፡
31.4 የሥራ ተቋራጩ ማንኛውም በሱ ሥር ያሇ ቅጥር ግቢ ቦታው ሊይ እስካሇ

ዴረስ በጥሩ ሁኔታ መያዝ ይኖርበታሌ፡፡ እንዯዚሁም በግዥ ፇጻሚ አካለ
ወይም በመሐንዱስ ከተጠየቀ ውለ ሲጠናቀቅ ቦታውን በጊዜ
የሚመጣውን ማርጀትና ሇውጥ ታሳቢ በማዴረግ መጀመሪያ ወዯነበረበት
ሁኔታ ሇማምጣት ዕዴሳት ማዴረግ ይኖርበታሌ፡፡
31.5 የሥራ ተቋራጩ በራሱ ፌሊጎት በቦታው ሊይ ሊዯረገው ማሻሻሌ ክፌያ
ማግኘት አይችሌም፡፡
32. ክፌያ
32.1 በሥራ ተቋራጩ በዚህ ውሌ ስር የተከናወኑ የግንባታ ሥራዎችን ከግምት

ውስጥ በማስገባት የግዥ ፇጻሚ አካለ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
መሠረት ሇሥራ ተቋራጩ መክፇሌ ይኖርበታሌ፡፡
33. ሇሥራ ተቋራጩ ሠራተኞች የሚከፇሌ ክፌያ መዘግየት
33.1 የሥራ ተቋራጩ ሠራተኞች በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ

ሪፑብሉክ ሕግ መሠረት ማግኘት የሚገባቸው ክፌያዎች ማሇትም የቀን
ክፌያ ወይም ዯመወዙ እና አበልች ክፌያ ከዘገየ የግዥ ፇጻሚ አካለ
ሇሥራ ተቋራጩ የቀን ክፌያዎች፣ ዯመወዝ፣ አበሌ እና መዋጮዎችን
እንዱከፌሌ የ15 ቀና ማስታወቂያ ሉሰጥ ይችሊሌ፡፡
መ. የስራ ተቋራጩ ግዳታዎች
34. አጠቃሊይ ግዳታዎች
34.1 የሥራ ተቋራጩ በጥንቃቄና በብቃት፤ በውለ በተቀመጡ ነጥቦች

መሠረት በውለ እስከተጠቀሰው ዯረጃ ዴረስ የግንባታ ሥራዎችን ዱዛይን
ማዴረግ እና ማከናወን፣ ማጠናቀቅና የግንባታ ሥራዎች ማናቸውምንም
ጉዴሇቶች ማስተካከሌ ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ በውለ የተጠቀሱ
ወይም ከውለ ተነስቶ ምክንያታዊ በሆነ መንገዴ ሉተረጎሙ የሚችለ
ጊዜያዊ ወይም ቋሚ ተፇጥሮ ያሊቸውን የግንባታ ሥራዎች ዱዛይን
ሇማዴረግ፣ ሇማከናወን፣ ሇማጠናቀቅና ማንኛውንም ጉዴሇት ሇማስተካከሌ
31/78
የሚያስፇሌጉ የግንባታ ሥራዎች ቁጥጥር ማዴረግ፣ ሠራተኞችን፣
የግንባታ ቁሶችን፣ መዋቅሮችን፣ መሣሪያዎችን ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
34.2 የሥራ ተቋራጩ በውለ ውስጥ የሚከናወኑ ትግበራዎች እና የግንባታ

ዘዳዎች ብቁነት በአስተማማኝ መቆም መቻሌ እና ዯህንነት ሙለ
ኃሊፉነት መውሰዴ ይኖርበታሌ፡፡
34.3 የሥራ ተቋራጩ በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፑብሉ ውስጥ

በሥራ ሊይ ያለ (ተፇጻሚ ሇሆኑ) ሁለም ሕጎችና ዯንቦች ማክበርና ተገዢ
መሆን፤ እንዯዚሁም የእርሱ ሠራተኞችና ቤተሰቦቻቸው በተጨማሪም
የአገር ውስጥ ሠራተኞች ሕጎችና ዯንቦችን ማክበር እና ሇነሱም ተገዢ
መሆን ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ በራሱ፣ በንዐስ የሥራ ተቋራጩ
ወይም ሠራተኞቹ ሕጎችና ዯንቦችን መጣስ ምክንያት ሇሚመጣ
ማንኛውም የጉዲት ጥያቄ ሇግዥ ፇጻሚ አካለ ካሣ መስጠት
34.4 የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራዎች በሥራ ሊይ ያለ የአካባቢ ዯህንነት

(environmental) እና የጥራት ዯረጃዎች ጋር አብረው የሚሄደ
መሆናቸውን ማረጋገጥ ይኖርበታሌ፡፡ እንዯዚሁም ምንም አይነት
ኬሚካሌ ወይም ላሊ ምርት/መሣሪያ በጥቅለ በአካባቢ ሊይ አለታዊ
ተፅዕኖ በሚያመጣ መሌኩ እና በተሇይም በሥራ ቦታ የጤና ችግር
በሚያስከትሌ መንገዴ የሥራ ተቋራጩ በጥቅም ሊይ ማዋሌ የሇበትም፡፡
አለታዊ ተፅዕኖ ሇመቀነስ እንዯአስፇሊጊነቱ የቅርብ ጊዜ ቴክኖልጂ፣
ዯህንነቱ አስተማማኝ የሆነ መሣሪያ፣ የተሇያዩ የግንባታ ሥራ ማሽኖች፤
ቁሶች እና ዘዳዎች የሥራ ተቋራጩ መጠቀም ይኖርበታሌ፡፡
34.5 የሥራ ተቋራጩ የሚከተለትን ማናቸውንም እርምጃዎች ከመውሰደ

በፉት የግዥ ፇጻሚ አካለ በቅዴሚያ ማጽዯቅ ይኖበታሌ፡፡
(ሀ) የግንባታ ሥራዎችን ክፌሌ ሇማሠራት የሥራ ተቋራጩ ንዐስ ውሌ

በሚገባበት ጊዜ ግሌጽ የሆነው ነገር የሥራ ተቋራጩ በንዐስ የሥራ
ተቋራጩ ሇሚሠሩ ነገሮች ሁለ ተጠያቂ እንዯሆነ ነው፡፡
(ሇ) በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች የተጠቀሰ ማንኛውም ላሊ እርምጃ
34.6 የሥራ ተቋራጩ በመሐንዱሱ የሚሰጡ ማንቸውንም አስተዲዯራዊ

እርምጃዎች ማክበር (መፇጸም) አሇበት፡፡ የሥራ ተቋራጩ አስተዲዯራዊ
ትዕዛዙ ከተጠቀሰው መሐንዱስ ሥሌጣን ወይም ከውለ አዴማስ በሊይ
ነው ብል ካመነና የጊዜ ጫና የሚያመጣበት ከሆነ ትዕዛዙ በዯረሰው 3ዏ
ቀናት ውስጥ ሇሚመሇከተው የውሌ አስተዲዲሪ ሃሳቡን ማብራራትና
ማሳወቅ አሇበት፡፡ ይህ ማስታወቂያ መስጠት ግን የአስተዲዯራዊ ትዕዛዙን
ትግበራ ማቋረጥ የሇበትም፡፡
32/78
34.7 የሥራ ተቋራጩ ከውለ ጋር በተያያዘ የተገኙ ሁለም ሰነድችና
መረጃዎች እንዯ የግሌና ሚስትራዊ አዴርጎ መመሌከት (መያዝ)
አሇበት፡፡ በምንም መሌኩ ሇውለ አፇፃፀም ጥቅም ካሌሆነ ማስቀመጥ፣
ማተም ወይም የውለን ማናቸውንም የተሇያዩ ነጥቦች ማውጣት ከግዥ
ፇጻሚ አካለ ስምምነት ውጭ ወይም ከሚታወቅ የውሌ አስተዲዯር ወይም
ከግዥ ፇጻሚ አካለ ምክክር በኋሊ ከተዯረገ መስማማት ውጭ ማውጣት
የሇበትም፡፡ ሰነድችን እና መረጃዎችን በማተም ወይም ይፊ በማዴረግ
በኩሌ አሇመስማማት ከተፇጠረ የግዥ ፇጻሚ አካለ ውሰኔ የመጨረሻ
ይሆናሌ፡፡
35. ብቁነት (ውሌ ሇመፇፀም)
35.1 የሥራ ተቋራጩና ንዐስ ሥራ ተቋራጩ በጨረታ ሰነደ ክፌሌ 5

ከተጠቀሱት ተቀባይነት ያሊቸው አገሮች ዜጋ መሆን አሇባቸው፡፡ የሥራ
ተቋራጭ ወይም ንዐሰ የሥራ ተቋራጭ ከነዚህ ሀገሮች ዜግነት ካሇው
ወይም በነዚህ ሀገሮች የተቋቋመ፣ የታቀፇ፣ ወይም የተመዘገበ እና በአገሩ
ሕግ መሠረት የሚሠራ ከሆነ የዚያ አገር ዜጋ እንዯሆነ ተዯርጎ
ይወሰዲሌ፡፡
35.2 የሥራ ተቋራጩና ንዐሰ የሥራ ተቋራጮች ተቀባይነት ያሊቸው አገር

ዜጎችን ሇሥራው ማቅረብ እና መነሻቸው ከብቁ አገሮች የሆኑ ዕቃዎችን
መጠቀም አሇባቸው፡፡
36. የስነ-ምግባር ዯንቦች
36.1 የሥራ ተቋራጩ በዚህ ውሌ የተመሇከቱትን ግዳታዎች በሚያከናውንበት

ጊዜ የግዥ ፇፃሚውን አካሌ ታማኝ አማካሪ ሆኖ ማከናወን ያሇበት ሲሆን
የግዥ ፇፃሚው አካሌ ፇቃዴ ሳያገኝ በማንኛውም ጊዜ ከውለ ጋር
በተያያዙ ጉዲዮች ሊይ መግሇጫ የመስጠት ወይም ከውለ አፇፃፀም ጋር
ተቃራኒ የሆኑ ዴርጊቶች መፇፀም የሇበትም፡፡
36.2 የሥራ ተቋራጩ፣ ንዐስ ተቋራጩ ወይም የሥራ ተቋራጩ ሠራተኛ

ወይም ወኪሌ ከዚህ ውሌ ጋር በተያያዘ ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ማባበያ
ሇመስጠት የጠየቀ፣ ወይም የሰጠ ከሆነ፣ ስጦታዎችና ጉቦ ያቀረበ ከሆነና
ተመሳሳይ ዴርጊቶችን መፇፀሙ ከተረጋገጠ ያሇምንም ቅዴመ ሁኔታ
የግዥ ፇፃሚው አካሌ ውለን ሉያቋርጥ ይችሊሌ፡፡
36.3 የሥራ ተቋራጩ ከዚህ ውሌ ሉያገኝ የሚገባው ሙለ ክፌያ በውሌ ዋጋው

የተመሇከተውን ብቻ ነው፡፡ በዚህ ውሌ መሠረት ከሚያከናውናቸው
ተግባራት ወይም ሉፇጽማቸው ከሚገባ ግዳታዎች ጋር በተያያዘ የንግዴ
33/78
ኮሚሽን፣ ቅናሾች ወይም ቀጥተኛ ያሌሆኑ ክፌያዎች መጠየቅና መቀበሌ
36.4 ከዚሁ ውሌ ጋር በተያያዘ በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ መንገዴ የሥራ

ተቋራጩ ያሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ፇቃዴ ምንም ዓይነት ኮሚሽን ወይም
የባሇቤትነት ክፌያ መቀበሌ አይችሌም፡፡
36.5 የሥራ ተቋራጩና ሠራተኞቹ ከዚህ ውሌ ጋር በተያያዘ በቀጥታ ወይም

በተዘዋዋሪ መንገዴ የሚያገኙትን መረጃ (መረጃው ከውለ በፉት፣ በውለ
ጊዜ ወይም ከውለ በኋሊ የተገኘ ቢሆንም) በምስጢር መጠበቅ
አሇባቸው፡፡ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ በጽሑፌ ካሌተፇቀዯሊቸው በስተቀር
መረጃውን ሇሦስተኛ ወገን አሳሌፇው መስጠት የሇባቸውም፡፡ ከዚሁም
በተጨማሪ ሇዚሁ ውሌ አፇፃፀም ሲባሌ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ በጥናትና
ምርምር እንዱሁም በሙከራ የተገኙ ውጤቶችን በምስጢር መጠበቅ
36.6 የዚህ ውሌ ሁኔታዎች ያሌተሇመደ የንግዴ ወጪዎችን አያስተናግደም፡፡

ያሌተሇመደ የንግዴ ወጪዎች የሚባለት ውለ ውስጥ ያሌተጠቀሱ ሕጋዊ
ሊሌሆኑ አገሌግልቶች የሚከፇለ ኮሚሽኖችና የመሳሰለትን ያካትታሌ፡፡
እንዯዚህ ዓይነት ያሌተሇመደ የንግዴ ወጪ ጥያቄዎች ሲነሱ ውለ
እንዱቋረጥ ይዯረጋሌ፡፡
36.7 የሥራ ተቋራጩ ከውለ አፇጻጸም ጋር በተያያዘ በግዥ ፇፃሚው አካሌ

ውለ ያሇበትን ዯረጃ የሚያሳይ ማረጋገጫ እንዱያቀርብ ሲጠየቅ
ማረጋገጫ ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡ የግዥ ፇፃሚው አካሌ አጠራጣሪ የሆኑ
የንግዴ ሁኔታዎች መኖራቸውን ከገመተ እውነታውን ሇማወቅ አስፇሊጊ
ናቸው የሚሊቸውን የሰነዴ ማስረጃዎች ሉጠይቅ ወይም በአካሌ ተገኝቶ
ሉያጣራ ይችሊሌ፡፡
37. የግንባታ ሥራዎች ቁጥጥርና ክትትሌ
37.1 የሥራ ተቋራጩ ሙለ የግንባታ ሥራዎችን መቆጣጠርና መከታተሌ

አሇበት ወይም ይህን የሚያከናውን የውሌ አስተዲዯር መመዯብ
ይኖርበታሌ፡፡ እንዱህ ዓይነቱ ምዯባ በቅዴሚያ በመሐንዱስ እንዱፀዴቅ
መቅረብ አሇበት፡፡
37.2 የውሌ አስተዲዲሪው ከተፇሊጊ ሁኔታዎች ጋር የሚጣጣም የሙያ ብቃት
እንዱኖረው ይገባሌ፡፡ በተጨማሪም የሥራ ሌምደ በመሐንዱሱ
እንዱፀዴቅ መቅረብ አሇበት፡፡
37.3 የሥራ ተቋራጩ አስቀዴሞ የመዯበውን የውሌ አስተዲዲሪ ማንነት

ሇማፀዯቅ በጽሑፌ ሇመሐንዱሱ ማሳወቅ አሇበት፡፡ በማንኛውም ጊዜ
34/78
መሐንዱሱ ማጽዯቁን ሉያነሳ (ሉቀይር) ይችሊሌ፡፡ መሐንዱሱ
አይፀዴቅም የሚሌ ከሆነ ወይም ያፀዯቀውን ምዯባ አሌፇሌግም የሚሌ
ከሆነ የውሳኔውን መሠረት መግሇጽ ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ
ሳይዘገይ አማራጭ መመዯብ ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ ወኪሌ
አዴራሻ የሥራ ተቋራጩ በሚሰጣቸው አሌግልቶች አዴራሻ ተዯርጎ
37.4 መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩን የውሌ አስተዲዲሪ የመቀጠሌ ውሳኔውን

ካነሳ የሥራ ተቋራጩ ማስታወቂያው እንዯዯረሰው በተቻሇ ፌጥነት የውሌ
አስተዲዯሪውን ማንሳትና በመሐንዱሱ ተቀባይነት ባሇው ላሊ የውሌ
አስተዲዯሪ መተካት ይኖርበታሌ፡፡
37.5 የሥራ ተቋራጩ የውሌ አስተዲዲሪ እንዯተገቢነቱ ሇግንባታ ሥራው

መከናወን የሚያስፇሌጉ ማናቸውንም ውሳኔዎች የመስጠት ሥሌጣን፣
አስተዲዯራዊ ትዕዛዞችን የመቀበሌና የመፇጸም እና በአጠቃሊይ የውሌ
ሁኔታዎች አንቀጽ 79 ወይም የተጠቀሰውን የሥራ መዝገብ የመፇጸም
ሙለ ሥሌጣን ይኖረዋሌ፡፡ በማንኛውም ሁኔታ የሥራ ተቋራጩ
የግንባታ ሥራዎች አጥጋቢ በሆነ ሁኔታ መከናወናቸውን፣ እንዯዚሁም
የሥራ ዝርዝሮችና አስተዲዯራዊ ትዕዛዞች በራሱ ሠራተኞችና በንዐስ
የሥራ ተቋራጮቹና ሠራተኞቻቸው መከበሩን የማረጋገጥ ኃሊፉነት
አሇበት፡፡
37.6 ሇውሌ አስተዲዲሪው የተሰጠ ወይም የተዯረገ ማስታወቂያ፣ መረጃ፣

መመሪያ ወይም ላሊ ግንኙነት ከሥራ ተቋራጩ ጋር እንዯተካሄዯ
ይቆጠራሌ (ይወሰዲሌ)፡፡
37.7 የሥራ ተቋራጩ በማንኛውም ጊዜ የውሌ አስተዲዲሪው ምክትሌ ሆኖ

እንዱሠራ የመዯበውን ሰው ማንነት ምክትሌ ሆኖ ወይም ተክቶ
የሚሠራበት ጊዜ ከመጀመሩ በፉት ማንነቱን ሇመሐንዱሱ ማሳወቅ
አሇበት፡፡
37.8 የሥራ ተቋራጩ ሇግንባታ ሥራዎች በቦታው የተሰማሩ ሠራተኞች

በተገቢ ሁኔታ በሁለም ጊዜያቶች ሥራቸውን እንዱያከናውኑት ከውሌ
አስተዲዲሪው በተጨማሪ በቂ ተጨማሪ የቁጥጥር ሠራተኞችን ማቅረብ
አሇበት፡፡
37.9 በተፇሊጊ ሁኔታዎች መግሇጫ መሠረት ሇአስተዲዯራዊና ሇቁጥጥር

ቦታዎች የሚመዯቡ ሁለም ሰዎች በመሐንዱሱ ተቀባይነት ማግኘት
ይኖርባቸዋሌ፡፡ መሐንዱሱ ብቁ አይዯሇም ብል ያመነበትን ዕጩ ውዴቅ
የማዴረግ ዴምጽን በዴምጽ የመሻር መብት (veto) አሇው፡፡
35/78
38. ሰራተኞች
38.1 በሥራ ተቋራጩ የሚቀጠሩ ሰዎች በቂ ቁጥር ያሊቸውና የሰው ኃይሌን

በተመጣጣነ መንገዴ ሇመጠቀም የሚያስችሌ መሆን አሇባቸው፡፡ እነኚህ
ሠራተኞች የግንባታ ሥራዎችን ሂዯት ሇማሳሇጥና በብቃት ሇማከናወን
የሚያስችሌ ክህልትና ሌምዴ እንዱኖራቸው ይገባሌ፡፡
38.2 የሥራ ተቋራጩ ሁለንም ሠራተኞችና የሰው ጉሌበት ሇማሳተፌ የራሱ

አዯረጃጀት ማዘጋጀት አሇበት፡፡ በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ
ሪፑብሉክ ሕግ የተቀመጠው የክፌያ ዋጋ እና አጠቃሊይ የሥራ ዯህንነት
ቦታ ሁኔታ በግንባታ ቦታ ሊለ ሠራተኞች እንዯ ዝቅተኛ መነሻ ሆኖ
መወሰዴ ይኖርበታሌ፡፡
38.3 የሥራ ተቋራጩ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች እንዯተመሇከተው በተፇሊጊ

ሁኔታዎች መግሇጫ የተገሇጹትን ተግባራት ሇመፇጸም በቁሌፌ
ሠራተኞች ሠንጠረዥ የተሰየሙትን ሠራተኞች ወይም ላልች
በመሐንዱሱ ተቀባይነት ያገኙ ሠራተኞችን መቅጠር ይኖርበታሌ፡፡
38.4 የሥራ ተቋራጩ ቁሌፌ ሠራተኞች የግንባታ ሥራዎችን በተገቢው

መንገዴ ሇማከናወን አስፇሊጊ እንዯሆኑ ይቀበሊሌ (ያምናሌ፣ ይረዲሌ)፡፡
የሥራ ተቋራጩ በማንኛውም ጊዜ የቁሌፌ ሠራተኛ ቦታ ከ1ዏ የሥራ
ቀናት በሊይ ክፌት ሆኖ እንዲይቆይ ማዴረግ አሇበት፡፡ የሚተካው ሰውም
ከበፉቱ የተሻሇ ወይም እኩሌ ብቃትና ሌምዴ ያሇውና የሚተካው ቁሌፌ
ሠራተኛ ሉያከናውናቸው የነበራቸውን ተግባራት ሇመፇጸም ሙለ ሇሙለ
ተወዲዲሪ መሆን አሇበት፡፡
38.5 መሐንዱሱ የግንባታ ሥራውን በአጥጋቢ ሁኔታ ማከናወን አይችለም ብል

ያመነባቸውን ሰራተኞች ምክንያቶችን በመግሇጽ በዯብዲቤ ያሳውቃሌ።
የሥራ ተቋራጩ እነዚህን ሠራተኞች በሙለ ወዱያውኑ መተካት
አሇበት፡፡
38.6 የሥራ ተቋራጩ ሠራተኛ ወይም የሥራ ኃይሌ አባሌ የሆነ ሰውን
እንዱያነሳ መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩን ምክንያቱን በመግሇጽ ከጠየቀ
የሥራ ተቋራጩ ግሇሰቡ ከግንባታ ቦታው በሰባት ቀናት ውስጥ መሌቀቁን
እና ከሁለ የግንባታ ሥራ ጋር ምንም ዓይነት ቀጣይ ግንኙነት
እንዯማይኖረው ማረጋገጥ አሇበት፡፡
38.7 የስራ ተቋራጩ ሰራተኛ ከመተካት ጋር ተያይዘው ሇሚነሱ ወጪዎች

የግዥ ፇፃሚው አካሌ ተጠያቂ አይሆንም። የግዥ ፇፃሚው አካሌ ሊይ
በሰራተኞች ሇሚነሱ የቅጥር ተጠያቂነት የካሳ ጥያቄዎች የስራ ተቋራጩ
ይክፌሊሌ።
36/78
39. የካሣ ክፌያና የተጠያቂነት ገዯብ
39.1 የሥራ ተቋራጩ በራሱ ወጪ የግዥ ፇጻሚ አካለን፤ ወኪልቹንና

ሠራተኞቹን የግንባታ ሥራውን ሲያከናውን በወሰዲቸው እርምጃዎች
ወይም ሳይወሰዴ በቀራቸው ሥራዎች እንዯዚሁ በሕግ የተቀመጡ
መመሪያዎችን ወይም የሶስተኛ ወገን መብቶችን፣ የፇጠራ ባሇቤትነት
መታየት፣ የንግዴ ምሌክት እና ላልች የአእምሯዊ ንብረት ማሇትም
የባሇቤትነት መብትን በመጣስ ምክንያት ከሚመጡ ሁለም ተዛማጅ የክስ
ጥያቄዎች፣ ጥፊቶች ወይም ጉዲቶች መሸፇን፣ መጠበቅና መከሊከሌ
አሇበት፡፡
39.2 የሚከተለት ሁኔታዎች ሲከሰቱ የሥራ ተቋራጩ የግዥ ፇጻሚ አካለን፣

ወኪልቹንና ሠራተኞቹን የራሱን ግዳታዎች ባሇመወጣቱ ምክንያት
ከሚከሰቱ ሁለም ተግባሮች የካሣ ጥያቄዎች፣ ጥፊቶች ወይም ጉዲቶች
መሸፇን፣ መጠበቅና መከሊከሌ ይኖርባቸዋሌ፡፡
(ሀ) የሥራ ተቋራጩ እንዯዚህ ዓይነቶቹን ተግባራት፣ የካሣ ጥያቄዎች፣

ጥፊቶች እና ጉዲቶች የግዥ ፇጻሚ አካለ በአወቀ ከ3ዏ ቀናት
የማይበሌጥ ጊዜ ውስጥ ከተገሇጸሇት፣
(ሇ) በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ እንዯተገሇጸው የሥራ ተቋራጩ
የባሇዕዲነት ጣሪያ ከውሌ አጠቃሊይ ዋጋ መብሇጥ የሇበትም፡፡ ነገር
ግን ይህ ጣሪያ በሥራ ተቋራጩ ሆነ ተብል በተዯረገ ጥፊት
ሇተሰነዘሩ እምጃዎች የካሣ ጥያቄዎች፣ ጥፊቶች እና ጉዲቶች ሊይ
ተፇጻሚ አይሆንም፡፡
(ሐ) የሥራ ተቋራጩ ባሇዕዲነት የውሌ ግዳታዎቹን ባሇመወጣቱ ቀጥተኛ
ምክንያት በተከሰቱ እርምጃዎች፣ የካሣ ጥያቄዎች፣ ጥፊቶች እና
ጉዲቶች ሊይ ብቻ የተወሰነ ነወ፡፡ ባሌተጠበቁ ሁኔታዎች ወይም
ዴንገተኛ ወይም በተዘዋዋሪ በሚመጣ ጉዴሇት ምክንያት የሥራ
ተቋራጩ ባሇዕዲ ሉሆን አይችሌም፡፡
39.3 የሥራ ተቋራጩ ሇግዥ ፇጻሚ አካለ ያሇበት ዴምር ዕዲ ከውሌ ዋጋው
መብሇጥ የሇበትም፡፡
39.4 የሥራ ተቋራጩ በሚከተለት ምክንያቶች ሇተፇጠሩ እርምጃዎች የካሳ

ጥያቄዎች፣ ጥፊቶች፣ ወይም ወጪዎች ባሇዕዲ አይሆንም፡፡
(ሀ) በግዥ ፇጻሚ አካለ በተሰጡ አስተያየቶች ሊይ እርምጃ ካሌወሰዯ

ወይም የሥራ ተቋራጩን እርምጃ፣ ውሳኔ ወይም አስተያየት ከሻረ
ወይም የሥራ ተቋራጩ ያሌተስማማበትን ወይም ጥብቅ የሆነ
ቅሬታውን የገሇጸበትን ውሳኔ ወይም አስተያየት እንዱተገብር ካዯረገ
ወይም፣
37/78
(ሇ) በግዥ ፇጻሚ አካለ ወኪልች፤ ሠራተኞች ወይም ነፃ የሥራ
ተቋራጮች የሥራ ተቋራጩ ትዕዘዝ ተገቢ ባሌሆነ መንገዴ
ከተከናወነ፡፡
39.5 የሥራ ተቋራጩ ውለን በሚገዛው ሕግ ሉወሰን እስከሚችሇው ጊዜ ዴረስ

የግንባታ ሥራው ከተከናወነ በኋሊም በውለ ውስጥ ሇተከሰተ ግዳታን
በትክክሌ አሇመወጣት ተጠያቂ ወይም ኃሊፉ ሆኖ ይቆያሌ፡፡
40. የስራ ተቋራጩ ሉኖረው የሚገባ የመዴን ሽፊን
40.1 የሥራ ተቋራጩ የግዥ ፇጻሚ አካለንና የሥራ ተቋራጩን ስም በጋራ

የያዘ በውለ ውስጥ ተጠያቂ ሇሆነባቸው ጥፊቶችና ጉዲቶች ሉሸፌን
የሚችሌ የመዴህን ዋስትና በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተጠቀሰው መጠን
መሠረት ማቅረብ አሇበት፡፡ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎቹ እስካሌተጠቀሰ ዴረስ
እንዱህ ዓይነቱ መዴህን በሚከተለት መንገዴ መሸፇን አሇበት፡፡
(ሀ) የግንባታ ሥራዎችን፣ በዚሁ የሚካተቱ ቁሳቁሶች እና ተቋሞች

በአስገዲጅ ሁኔታዎች ወይም በግዥ ፇጻሚ አካለ ይሸፇናለ በተባለ
ስጋቶች (risks) ምክንያት ካሌሆነ በቀር የጥፊቶችን ወይም
ጉዲቶችን ሙለ ሇሙለ መተኪያ ወጪ፣
(ሇ) ጥፊቶችንና ጉዲቶችን ሇማረም የሚያስፇሌጉ ዋጋዎችንና የሙያተኛ
ክፌያን እና የማፌረሻ እና ማንኛውንም የግንባታ ሥራ ክፌሌ
የማስወገጃ እና ማንኛውም ዓይነት ተፇጥሮ ያሇውን ፌርስራሽ
ሇማስወገዴ ሇሚያስፇሌጉ ወጪዎች በመተኪያ ዋጋ ሊይ በተጨማሪ
15%፣
(ሐ) የሥራ ተቋራጩን የግንባታ መሣሪያዎችና በሥራ ተቋራጩ ወዯ
ግንባታ ቦታው የመጡ ላልች ነገሮች በግንባታ ቦታው ሊይ
ሇመተካት የሚያስችሌ ዴምር፣
40.2 የሥራ ተቋራጩ ከግንባታ ሥራው ትግበራ ጋር የተያያዘ የኢንደስትሪ

አዯጋዎችንና የፌትሐብሄር ዕዲን ሉሸፌን የሚችሌ የመዴን ዋስትና
የግንባታ ሥራዎችን ሇሚያከናውኑ ሠራተኞቹ፣ ሇግዥ ፇጻሚ አካሌና
ሇማንኛውም የባሇሥሌጣኑ ሠራተኞች መግዛት (ማውጣት) ይገባዋሌ፡፡
የግሇሰብ መጎዲትን አሰመሌክቶ እንዱህ ዓይነቱ ባዕዲነት ገዯብ የላሇው
መሆን ይገባዋሌ፡፡
40.3 የሥራ ተቋራጩ ሇራሱ የተመዯበውን ተግባር በተመሇከተ በወሰዯው

ወይም ሳይወሰዴ በቀረው እርምጃ ምክንያት የሚከሰት የአዯጋ
ተጋሊጭነት እና የፌትሐብሄር ተጠያቂነትን የሚሸፌን የመዴህን ዋስትና
ማውጣት (መግዛት) ይኖርበታሌ፡፡ የእንዱህ ዓይነቱ የመዴህን ዋስትና
38/78
መጠን ቢያንስ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች የተጠቀሰውን መሆን ይገባዋሌ፡፡
በተጨማሪም ሁለም ንዐስ የሥራ ተቋራጮቹ ተመሳሳይ የመዴን ዋስትና
እንዱገዙ ማዴረግ አሇበት፡፡
40.4 ከሊይ የተጠቀሱ የመዴን ሽፊን በመፇሇጉ የግዥ ፇጻሚ አካለ በዚህ ውሌ
መሠረት የሥራ ተቋራጩ የሚመሇከተውን የአዯጋ ተጋሊጭነት በሙለ
ግምገማ እንዯተረዲው መቆጠር የሇበትም፡፡ የሥራ ተቋራጩ የአዯጋ
ተጋሊጭነቱን በጥንቃቄ ገምግሞ በቂ እና/ወይም ከሊይ ከተጠቀሱት ጋር
ሲወዲዲር ሰፊ ያሇ የመዴን ዋስትና መግባት ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ
ተቋራጩ የመዴን ዋስትናን በበቂ መጠን፣ ጊዜ እና ዓይነት ባሇመያዙ
ወይም ይዞ ሇመቆየት ባሇመቻለ ከማንኛውም በውለ ውስጥ ከተጠቀሱ
ተጠያቂነት ወይም ላልች ግዳታዎች ነፃ ሉሆን አይችሌ፡፡
40.5 የመዴህን ዋስትና መገዛት ያሇበት በሥራ ተቋራጩ ወጪ ነው፡፡

በመሆኑም ከግዥ ፇጻሚ አካለ ሂሳብ በቀጥታ መወሰዴ የሇበትም፡፡
40.6 በዚህ አንቀጽ ውስጥ የተጠቀሱ ሁለም የመዴን ዋስትናዎች ውለ

ሇአሸናፉው ከተገሇጸ በ3ዏ ቀናት ውስጥ መግባት ወይም መቅረብ
ይኖርባቸዋሌ፡፡ በግዥ ፇጻሚ አካለም መጽዯቅ አሇባቸው፡፡ እንዯዚህ
ዓይነት የመዴን ሽፊን ከግንባታ ሥራዎች ጀምሮ እስከመጨረሻው
የግንባታ ሥራዎች ርክክብ ዴረስ የፀና እና ተግባራዊ የሚሆን ነው፡፡
40.7 የግዥ ፇጻሚ አካለ በመዴን ሽፊኑ ሊይ የታሰበ ማንኛውንም ዓይነት

ይዘት ሇውጥ ወይም መሠረዝ ከመዯረጉ ከ3ዏ ቀናት በፉት ሇሥራ
ተቋራጩ ወይም ሇመዴን ሰጪው ዴርጅት ሉገሇጽሇት ይገባሌ፡፡
40.8 በዚህ ውሌ ውስጥ ያለ የግንባታ ሥራዎች ከመጀመሩ በፉት የሥራ

ተቋራጩ ወይም የመዴን ዴርጅቱ ሁለንም ተፇሊጊ የመዴን ሽፊኖች
መሟሊቱን የሚያስረዲ የመዴን ሠርቲፉኬት (Certificate of Insurance
(COI)) ማቅረብ ይገባቸዋሌ፡፡ የመዴን ሠርቲፉኬቱን ሇመገምገምና
ሇማጽዯቅ ሇግዥ ፇጻሚ አካለ መቅረብ አሇበት፡፡ ውለ በሚፀናበት ጊዜ
የሥራ ተቋራጩ ወይም የመዴን ዴርጅቱ በግዥ ፇጻሚ አካለ ወይም
መሐንዱሱ በተጠየቀበት ጊዜ ውለ የዕዴሳት ማስረጃ ያሇው ወይም ላልች
የመዴን ፖሉሲና ሽፊን ሇውጦች የሚያሳይ ወቅታዊ የመዴን ሰርቲፉኬት
ማቅረብ ይኖርባቸዋሌ፡፡
40.9 የሥራ ተቋራጩ በዚህ አንቀጽ መሠረት ያለበት ግዳታዎች መወጣት

ያሇበት መሆኑ እንዯተጠበቀ ሆኖ የሥራ ተቋራጩ ተጠያቂና ሇግዥ
ፇጻሚ አካለ እና ሇመሐንዱሱ መካስ ያሇበት የግንባታ ሥራው ሲከናወን
ከግንባታ ሥራው ጋር የተያያዘ በንብረት ሊይ ሇዯረሰ ጉዲት እና በሰው
ሊይ ሇዯረሰ አዯጋ ነው፡፡
39/78
41. የስራዎች ትግበራ ፕሮግራም
41.1 የጨረታው ክፌሌ ሆኖ የተሞሊውና የተሰጠው ግንባታ ሥራ ፕሮግራም፣

የሥራ ተቋራጩ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ በተገሇጸው የጊዜ ገዯብ
ውስጥ ሇመሐንዱሱ የሥራዎች ትግበራ ፕሮግራም በተግባራትና በወር
ከፊፌል የሚከተለትን መረጃዎች በመጨመር ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
(ሀ) የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራዎቹ ሉያከናውን ያሰበበትን ቅዯም

ተከሌ፣
(ሇ) ሇንዴፍች ማቅረብና ማጽዯቅ የሚያስፇሌገውን የጊዜ ገዯብ፣
(ሐ) በግንባታ ቦታው ኃሊፉነት ያሊቸው ሠራተኞች ስም፣ ሙያ እና
የሌምዴ ዝርዝር (Curriculum Viate) የያዘ የዴርጅቱ አወቃቀር
የሚያሳይ ንዴፌ (Chart)
(መ) የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራውን ሇማከናወን ያቀረበው የግንባታ
ዘዳው አጠቃሊይ መግሇጫ እንዯዚሁም ቅዯም ተከተሌን በወር እና
በሥራ ባህሪ የሚያሳይ
(ሠ) የግንባታ ቦታውን አቀያየስና አዯረጃጀት የሚያሳይ ዕቅዴና
(ረ) መሐንዱሱ ምክንያታዊ በሆነ መንገዴ ሉፇሌጋቸው የሚችሌ ላልች
ዝርዝሮችና መረጃዎች
41.2 መሐንዱሱ እነዚህን ሰነድች በማጽዯቅ ወይም ማናቸውም አስፇሊጊ የሆኑ

አስተያየቶችን ሰነድቹን በተቀበሇ በአሥር ቀናት ውስጥ ሇሥራ ተቋራጩ
መመሇስ ይገባዋሌ፡፡ በእነዚህ አሥር ቀናት ውስጥ ሇሥራ ተቋራጩ
መገናኘት እንዯሚፇሌግ እስካሊሳወቀ ዴረስ እንዯተስማማ ይቆጠራሌ፡፡
41.3 ፕሮግራሙን ወቅታዊ ማዴረግ ማሇት በእያንዲንደ ተግባር የታየውን

ተጨባጭ (እውነተኛ) እዴገት እና እዴገቱ በቀሪ የግንባታ ሥራዎች
የትግበራ ወቅት ሊይ ያመጣው ተፅዕኖና በሥራዎች ቅዯም ተከተሌ ሊይ
ያሳየውን ሇውጥ ማሳየት ማሇት ነው፡፡
41.4 የሥራ ተቋራጩ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ ከተጠቀሰው የጊዜ

ክፌሌፊይ ባሌበሇጠ ጊዜ ውስጥ ወቅታዊ የሆነውን ፕሮግራም
ሇመሐንዱሱ ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ በዚህ ጊዜ ውስጥ
የተሻሻሇውን ፕሮግራም ካሊቀረበ መሐንዱሱ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
የተጠቀሰውን መጠን ከሚቀጥሇው የክፌያ ሰርቲፉኬት ሉያስቀር (ሉይዝ)
ይችሊሌ፡፡ ይህንኑ መጠን (ክፌያ) ፕሮግራሙ እስኪቀርብ ዴረስ ይዞ
ይቆያሌ፡፡
41.5 የፕሮግራሙ በመሐንዱሱ መጽዯቁ የሥራ ተቋራጩን ከማናቸውም

በውለ ውስጥ ካለ ግዳታዎቹ ነፃ አያዯርገውም፡፡ የሥራ ተቋራጩ
በማንኛውም ጊዜ ፕሮግራሙን ሉከሌስ እና ሇመሐንዱሱ ሉያቀርብ
40/78
ይችሊሌ፡፡ የተከሇሰ ፕሮግራም የማሻሻያዎችና የካሳ ክስተቶችን ማሳየት
41.6 ካሇመሐንዱሱ ፇቃዴ ምንም ዓይነት ተጨባጭ ሇውጥ በፕሮግራሙ ሊይ

ማዴረግ አይቻሌም፡፡ የግንባታ ሥራዎች እርምጃ ከፕሮግራሙ ጋር
ካሌተጣጣመ ግን መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩን ፕሮግራሙን
እንዱከሌስና እና ሇማፅዯቅ እንዱያቀርብሇት ሉያዘው (መመሪያ ሉሰጠው)
ይችሊሌ፡፡
42. የስራ ተቋራጩ ንዴፍች (Drawings)
42.1 የሥራ ተቋራጩ የሚከተለትን ንዴፍችና ሰነድች ሇመሐንዱሱ ማቅረብ

(ሀ) ንዴፍች፣ ሰነድች፣ ናሙናዎች እና/ወይም ላልች በውለ ወይም

በተግባራት መፇጸሚያ ፕሮግራም ውስጥ በተቀመጠው የጊዜ ገዯብ
ውስጥ፣
(ሇ) መሐንዱሱ ሇተግባራት መፇጸሚያ ሉፇሌጋቸው የሚችለ ንዴፍች፣
(ሐ) ዴሌዴዮችና ላልች ከአርማታ ብረት የተሰሩ መዋቅሮችን
በተመሇከተ፣ የሥራ ተቋራጩ የተጠየቀውን የአፇር ምርመራ
የመሠረት ሥራውን ከመጀመሩ በፉት ማከናወን ይኖርበታሌ፡፡
የሥራ ተቋራጩ እነዚህን ምርመራዎች እና ሇመሠረቱ የተካሄደ
ስላቶችን ሶስት ቅጂ መሐንዱሱ እንዱያጸዴቀው የተጠቀሰወ
የግንባታ ሥራ ከመጀመሩ አንዴ ወር በፉት መቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
(መ) የሥራ ተቋራጩ ውለን በተገቢ ሁኔታ ሇማከናወን የሚያስፇሌገው
ሁለንም ዱዛይኖች፤ የግንባታ ንዴፍች፤ ላልች ሰነድችና ቁሶች
በተሇይም በአርማታ እና ብረት ሇሚሠሩ መዋቅሮች የሚሆኑ
የአርማታ ብረት ንዴፍችና የዱዛይን ስላቶች በራሱ ወጪ ማዘጋጀት
አሇበት፡፡ የሥራ ተቋራጩ የተባሇውን ሥራ ከመጀመሩ ቢያንስ
ከአንዴ ወር በፉት የግንባታ፣ ዱዛይን እና የአርማታ ብረት ንዴፌ፣
የዱዛይን ስላት እና ማናቸውም ላልች ሰነድችና ቁሶች ሇመሐንዱሱ
በሶስት ቅጂ ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
መሐንዱሱ ንዴፍችን፣ የዱዛይን ስላቶችን፤ ቁሶችንና ላልች በ(ሐ)

እና (መ) ሥር አስፇሊጊ የሆኑ ሰነድች በዯረሱት በ15 ቀናት ውስጥ
ሇሥራ ተቋራጩ መቀበለን መግሇፅ ወይም ከማስታወሻ ጋር
መመሇስ ይኖርበታሌ፡፡
42.2 መሐንዱሱ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 41.1 የተጠቀሰውን

የማጽዯቅ ውሳኔ በውለ በተጠቀሰው የጊዜ ገዯብ ወይም በጸዯቀው
የሥራዎች ትግበራ ፕሮግራም ንዴፍችን፣ ሰነድችን ወይም ሞዳልችን
41/78
ማሳወቅ ካሌቻሇ በተወሰነው የጊዜ ገዯብ ውስጥ እንዲፀዯቀው ተዯርጎ
ይወሰዲሌ፡፡
42.3 የፀዯቁ ንዴፍች፣ ሰነድች፣ ናሙናዎች እና ሞዳልች ሊይ መፇረም

ይኖርበታሌ፡፡ ይህ ካሌሆነ በመሐንዱሱ ተሇይተው የታዘዙ ካሌሆነ
በስተቀር ከሰነድቹ መነጠሌ የሇባቸውም፡፡ መሐንዱሱ ሉያፀዴቃቸው
ያሌቻሇ ማናቸውም የሥራ ተቋራጩ ንዴፍች፤ ሰነድች፤ ናሙናዎች
ወይም ሞዳልች አስፇሊጊ ነገሮችን እንዱያሟለ ተሻሽሇው በሥራ
ተቋራጩ ሇመሐንዱሱ እንዯገና መቅረብ አሇባቸው፡፡ የሥራ ተቋራጩ
የመሐንዱሱን አስተያየት ማስታወቂያ ባገኘ በ15 ቀናት ውስጥ በሰነድቹ፣
ንዴፍቹ፣ የዱዛይን ስላቶቹ፣ ወዘተ… የተሰጡትን ተፇሊጊ እርማቶች እና
ማስተካከያዎች ማዴረግ አሇበት፡፡ የተስተካከለት ሰነድች፣ ንዴፍች፣
የዱዛይን ስላቶች፣ ወዘተ… መሐንዱሱ እንዱያጸዴቀው በተመሳሳይ
መንገዴ እንዯገና መቅረብ አሇበት፡፡
42.4 የሥራ ተቋራጩ በውለ ወይም በተከታይ አስተዲዯራዊ ትዕዛዞች

በተጠቀሰው ቁጥርና መሌክ የፀዯቁ ንዴፍች ተጨማሪ ቅጂዎችን ማቅረብ
አሇበት፡፡
42.5 የንዴፍች፣ ሰነድች፣ ናሙናዎች ወይም ሞዳልች በመሐንዱሱ መጽዯቅ

የሥራ ተቋራጩን በውለ መሠረት ካለበት ግዳታዎች ነፃ
አያዯርገውም፡፡
42.6 መሐንዱሱ በማናቸውም ተቀባይነት (ምክንያታዊ) በሆነ ጊዜ ሁለንም

የውሌ ንዴፍች፣ ሰነድች፣ ናሙናዎች ወይም ሞዳልች በሥራ ተቋራጩ
ግቢ ውስጥ የመመርመር መብት አሇው፡፡
42.7 የግንባታ ሥራዎች ጊዜያዊ ርክክብ ከመዯረጉ በፉት፣ የሥራ ተቋራጩ

የግዥ ፇጻሚ አካለ ሁለንም የግንባታ ሥራዎች መጠገን የሚያስችሇው
ዝርዝር ሇመጠቀም፣ ሇመጠገንና ሇማስተካከሌ እንዱችሌ የአጠቃቀም እና
የጥገና መመሪያ ከንዴፍች ጋር መስጠት አሇበት፡፡ በሌዩ የውሌ
ሁኔታዎች እስካሌተጠቀሰ ዴረስ መመሪያዎቹና ንዴፍች በውለ ቋንቋ
መሆን አሇባቸው፡፡
43. የጨረታ ዋጋዎች ሙለዕነት
43.1 የሥራ ተቋራጩ የጨረታ ሰነደን ከማስገባቱ በፉት የግንባታ ቦታውንና

አካባቢውን ተመሌክቶና የመሬቱንና ከሥር ያሇውን የተፇጥሮ አፇር
በተመሇከተ እና የግንባታ ቦታውን ተፇጥሮ ከግምት ውስጥ ያስገባ፣
የግንባታ ሥራውን ሇማጠናቀቅ የሚያስፇሌጉ ግንባታዎችና ቁሶች
መጠንና ተፇጥሮ (ባህርይ)፣ ወዯ ግንባታ ቦታው የመዴረሻ እና
42/78
የግንኙነት ዘዳዎች፣ ሉያስፇሌገው የሚችሇውን የመኖሪያ ቦታ እና
በአጠቃሊይ የአዯጋ ተጋሊጭነትን፣ ተጨማሪ መጠባበቂየዎች እና ላልች
ያስገባው ጨረታ ሊይ ተፅዕኖ ሉያሳዴሩ የሚችለ ሁኔታዎች በራሱ
ያገኛቸውና ብቁ ናቸው ብል እንዲመነ ይቆጠራሌ፡፡
43.2 የሥራ ተቋራጩ በላሊ መንገዴ በውለ ውስጥ እስካሌተጠቀሰ ዴረስ፣

ጨረታውን ከማስገባቱ በፉት በዚህ መዘርዘር ውስጥ የተጠቀሰ የጨረታ
ዋጋ፣ ነጠሊ ዋጋዎችን ወይም የዋጋ ሠንጠረዦችን ትክክሇኛነትና ብቁነት
አይቶ እንዲመነበት ተዯርጎ ይቆጠራሌ፡፡
43.3 የሥራ ተቋራጩ ዋጋዎቹን በራሱ ስላቶች ሥራዎችና ግምቶች መሠረት

እንዯወሰናቸው ስሇሚታመን ባስገባው የጨረታ ሰነዴ ውስጥ ነጠሊ ዋጋ
ወይም ጥቅሌ ዴምር ያሌተሰጠውን ማንኛውም የግንባታ ሥራ ያሇምንም
ተጨማሪ ክፌያ ያከናወናሌ፡፡
44. ያሌተጠበቁ የአዯጋ ተጋሊጭነቶች
44.1 የግንባታ ሥራዎች በሚከናወኑበት ጊዜ የሥራ ተቋራጩ ሌምዴ ባሇው

የሥራ ተቋራጭ አስቀዴሞ ሉገመት የማይችሌ ሰው ሰራሽ መሰናክልች
ወይም ተፇጥሮአዊ ሁኔታዎች ካጋጠመውና የሥራ ተቋራጩ ተጨማሪ
ወጪ ያስከትሊሌ ብል ከመገተ እና/ወይም የግንባታ ተግባራትን ማከናወኛ
ጊዜ ማራዘም ያስፇሌጋሌ ብል ካመነ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
አንቀጽ 69 እና/ወይም 73 መሠረት ሇመሐንዱሱ ማስታወቂያ መስጠት
አሇበት፡፡ በዚህ ዓይነት ማስታወቂያ ውስጥ የሥራ ተቋራጩ ሰው
ሠራሹን መሰናክልች እና/ወይም የፉዚካሌ ሁኔታዎችን፣ የሚጠበቁ
ተፅዕኖዎችን ዝርዝር፣ በግንባታ ሥራው ማከናወን ሊይ የሚጠበቀውን
መዘግየት ተፅዕኖ መጠን እና እየወሰዯ ያሇውን ወይም ሇመውሰዴ
ያሰበውን እርምጃ መግሇጽ ይኖርበታሌ፡፡
44.2 መሐንዱሱ ማስታወቂያ እንዯዯረሰው ከሚከተለት አንደን ሉያዯርግ

ይችሊሌ፡፡
(ሀ) የሥራ ተቋራጩ እየወሰዯ ያሇው ወይም ሉወሰዴ ያሰባቸው

እርምጃዎች ወጪ ግምት መጠየቅ፣
(ሇ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 44.2 (ሀ) መሠረት
የቀረቡትን እርምጃዎች ከማስተካከያ ጋር ወይም እንዲሇ ማፅዯቅ፣
(ሐ) ሰው ሠራሽ መሰናክልች ወይም ተፇጥሮአዊ ሁኔታዎች እንዳት
መወጣት እንዯሚቻሌ የጽሑፌ ትዕዛዝ መስጠት፣
(መ) ውለ እንዱሻሻሌ፣ ሇጊዜው እንዱቋረጥ፣ ወይም ሙለ ሇሙለ
እንዱቆም ማዘዝ፣
43/78
44.3 መሐንዱሱ የተባለት ሰው ሠራሽ መሰናክልች ወይም ፉዚካሌ ሁኔታዎች
በሙለ ወይም በከፉሌ ሌምዴ ባሇው የሥራ ተቋራጭ ሉኖር ይችሊሌ
ብል መገመት እንዲማይችሌ ከወሰነ፣
(ሀ) የሥራ ተቋራጩ በመሰናክልቹ ወይም በሁኔታዎቹ ያጋጠመው

የመዝግየት ችግር በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 73 መሠረት
ሇሥራ ተቋራጩ የሚገባውን የሥራዎቹን የመተግበሪያ ጊዜ ወይም
ማራዘሚያ ጊዜ መወሰን ሊይ ከግምት ውስጥ ማስገባት፣
(ሇ) ከአየር ሁኔታዎች ውጭ የሆኑ ሰው ሠራሽ መሰናክልች ወይም
ተፇጥሮአዊ ሁኔታዎች በሆኑበት ጊዜ፣ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
አንቀጽ 69 መሠረት ሇሥራ ተቋራጩ ተጨማሪ ክፌያዎችን
መወሰን፣
44.4 በአየር ሁኔታዎች ምክንያት የሚፇጠሩ ችግሮች ሥራ ተቋራጩን

በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 69 መሠረት የሚነሳ የካሳ ጥያቄ
ባሇመብት አያዯርገውም፡፡
44.5 መሐንዱሱ ሰው ሠራሽ መሰናክልቹ ወይም የተፇጥሮ ሁኔታዎቹ

በሙለም ሆነ በከፉሌ ሌምዴ ባሇው የሥራ ተቋራጭ ሉገመቱ ይችሊለ
ብል ከወሰነ ውሳኔው ሇሥራ ተቋራጩ በተቻሇ ፌጥነት ማሳወቅ
45. በስራ ቦታ ሊይ የሚኖር የጤናና ዯህንነት ሁኔታ
45.1 የሥራ ተቋራጩ በመሐንዱሱ ወይም በግዥ ፇጻሚ አካለ ከተፇቀዯሊቸው

ሰዎች በስተቀር በውለ አፇፃጸም ሊይ ያሌተሳተፇን ማንኛውንም ሰው ወዯ
ግንባታ ቦታው እንዲይገባ የመከሌከሌ መብት አሇው፡፡
45.2 የሥራ ተቋራጩ በግንባታ ቦታዎች ዯህንነተን የግንባታ ሥራዎች

በሚከናወኑበት ጊዜ በሙለ ማረጋገጥ አሇበት፡፡ እንዯዚሁም ሇሠራተኞቹ፡
የግዢ ፇጻሚ አካለ ወኪልች እና ሶስተኛ ወገኖች ጥቅም ሲባሌ የግንባታ
ሥራዎች በሚከናወኑበት ጊዜ ሉዯርስ የሚችሌ ጥፊትና ዴንገተኛ አዯጋን
ሇመከሊከሌ የሚያስችለ አስፇሊጊ እርምጃዎችን ሇመውሰዴ ኃሊፉነት
አሇበት፡፡
45.3 የሥራ ተቋራጩ ያለ መዋቅሮችና የተዘረጉ መስመሮች መጠበቃቸው፣

ባለበት ሁኔታ መቆየታቸውና መጠገናቸው እንዱረጋገጥ በራሱ ኃሊፉነትና
ወጪ ሁለንም አስፇሊጊ እርምጃዎች መውሰዴ አሇበት፡፡ የሥራ ተቋራጩ
በመሐንዱሱ የሚፇሇጉ ወይም ሥራዎችን በተገቢው መንገዴ ሇመተግበር
አስፇሊጊነታቸው የተረጋገጠ መብራት፣ መከሊከያ፣ አጥር እና የፀጥታ
(የዯህንነት) መሣሪያዎችን ሇማቅረብ ኃሊፉነት አሇበት፡፡
44/78
45.4 ሥራዎች በሚከናወኑበት ጊዜ የዴንገተኛ አዯጋ ወይም ጉዲት መዴረሱን
ወይም ዴንገተኛ አዯጋና ጉዲት ተከትል ፀጥታ (የዯህንነት) ሇማስከበር
አስቸኳይ እርምጃዎች መውሰዴ ካስፇሇገ፤ መሐንዱሱ ሇሥራ ተቋራጩ
አስፇሊጊውን እንዱፇጽም መዯበኛ ማስታወቂያ ይሰጠዋሌ፡፡ የሥራ
ተቋራጩ አስፇሊጊ እርምጃዎችን ሇመውሰዴ ፇቃዯኛ ካሌሆነ ወይም
ካሌቻሇ፣ መሐንዱሱ ሥራውን የሥራ ተቋራጩ ተጠያቂ ሉሆንበት
እስከሚችሌ መጠን (ወጪ) ዴረስ ስራውን በላሊ ሥራ ተቋራጩ
ሉያከናውነው ይችሊሌ፡፡
45.5 የግንባታ ሥራዎች በሚከናወኑበት ጊዜ፣ የሥራ ተቋራጩ እና ሠራተኞቹ

ከሥራው ጋር የሚሄደ የጤናና የዯህንነት እና ላልች ዯንቦችን ማክበር
45.6 የሥራ ተቋራጩ ከመሐንዱሱ ጋር በጤናና በዯህንነት ጉዲዮች ሊይ

ግንኙነት የሚያዯርግ የጤናና የዯህንነት ወኪሌ መምረጥ ይኖርበታሌ፡፡
45.7 የሥራ ተቋራጩ ሠራተኞች የራሱ የሥራ ተቋራጩን የአዯጋ ማስታወቂያ

ሥነ- ሥርዓት ሲስተም መከተሌ ይኖርበቸዋሌ፡፡
45.8 ሁለም ሇማስታወቅ የሚቻለ ዴንገተኛ አዯጋዎች መሐንዱሱ ወዱያውኑ

እንዱያውቃቸው መዯረግ አሇበት፡፡
45.9 የሥራ ተቋራጩ እሳትን ወይም ላልች ጥፊቶችን ሇመከሊከሌ ሇተዘጋጁ

እርምጃዎች የሠራተኞቹን ሙለ ትብብር ማረጋገጥ እና ሇግዥ ፇጻሚ
አካለ በአሠራሩ ወይም በላልች ሁኔታዎች ሊይ የአዯጋ ተጋሇጭነትን
የሚጨምሩ ወይም አዱስ ጥፊቶች የሚያመጡ ሇውጦችን ማናቸውንም
ሇውጦች ማሳወቅ አሇበት፡፡
45.10 የሥራ ተቋራጩ አስፇሊጊ የሆኑ የመጀመሪያ እርዲታ ክፌልችን

መክፇትና ሠራተኞች በግዥ ፇጻሚ አካለ የሚፇሇጉ የመጀመሪያ ዕርዲታ
ሥራዓቶችን መፇጸማቸውና ማክበራቸውን ማረጋገጥ አሇበት፡፡
46. አዋሳኝ ንብረቶችን ከአዯጋ መጠበቅ
46.1 የሥራ ተቋራጩ በራሱ ኃሊፉነቶችና ወጪ የመሌካም የግንባታ ሌምዴ

እና በሚታዩ ሁኔታዎች የሚያስፇሌጉ ጥንቃቄዎችን አዋሳኝ ንብረቶችን
ሇመጠበቅ እና አሊስፇሊጊ እንቅስቃሴ (disturbance) እንዲይፇፀም
ማዴረግ ይኖርበታሌ፡፡
46.2 የሥራ ተቋራጩ የገንዘብ ወጪ የሚያስከትለ በጎረቤት የመሬት

ባሇይዞታዎች ወይም ነዋሪዎች ሊይ የዯረሰ ማናቸውም የካሣ ጥያቄዎች
የሥራ ተቋራጩ ተጠያቂ እስከሚሆንበት መጠን ዴረስ ሇግዥ ፇጻሚ
አካለ መክፇሌ ይኖርበታሌ፡፡ ይህ መሆን ያሇበት በጏረቤት ንብረቶች
45/78
ሊይ የዯረሰው ጉዲት የተፇጠረው የግዥ ፇጻሚ አካለ ወይም መሐንዱሱ
ሥራ ተቋራጩ እንዱሰራበት በተሰጠው ዱዛይን ወይም የግንባታ ዘዳ
ምክንያት እስካሌሆነ ዴረስ ነው፡፡
47. በትራፉክ ፌሰት ሊይ ጣሌቃ ገብነት
47.1 የሥራ ተቋራጩ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ከተጠቀሰው ውጭ የግንባታ

ሥራዎች እና የተተከለ ወይም የተዘረጉ የግንባታው አካልች እንዯ
መንገዴ፣ የባቡር መስመር፣ የውሃ ማጓጓዣ መስመሮች እና የአውሮፕሊን
ማረፉያዎች ጉዲት እንዯማያመጡ ማረጋገጥ አሇበት፡፡ በተሇይም
መጓጓዣ መስመሮችና መኪናዎችን ሲመርጥ የክብዯት ገዯቦችን ከግምት
ውስጥ ማስገባት አሇበት፡፡
47.2 የሥራ ተቋራጩ አስፇሊጊ ነው ብል ያመነባቸው ወይም በሌዩ የውሌ

ሁኔታዎች የተጠቀሱ ወይም በግዥ ፇጻሚ አካለ የሚፇሇጉ መንገድች፣
ሐዱድች ወይም ዴሌዴዮች ሇመጠበቅ ወይም ሇማጠናከር የሚያስፇሌጉ
የተሇዩ እርምጃዎችን በሥራ ተቋራጩ ቢከናወኑም ባይከናወኑም በሥራ
ተቋራጩ ወጪ መሸፇን ይገባቸዋሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ ማንኛውም
ሉያከናውን ያሰበውን የተሇየ እርምጃ ከመፇጸሙ በፉት ሇመሐንዱሱ
ማሳወቅ ይኖርበታሌ፡፡ በመንገድች፣ ሐዱድች ወይም ዴሌዴዮች ሊይ
የግንባታ ቁሶችን በማጓጓዝ ምክንያት የዯረሰ ጉዲት ጥገና በሥራ
ተቋራጩ ወጪ ይሸፇናሌ፡፡
48. ገመድችና ቱቦዎች (Cables and Conduits)
48.1 የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራውን በሚያከናውንበት ቦታ ከመሬት ሥር

የሚያሌፈ መስመሮች፣ ቱቦዎች እና የተተከለ መዋቅሮች የሚያሳዩ
ምሌክቶች ሲያጋጥመው እንዯነዚህ ዓይነቶቹን ምሌክቶች እንዲለ
መጠበቅ ወይም የግንባታ ሥራዎቹ ትግበራ ሇጊዜው እንዱነሱ ግዴ
የሚሌ ከሆነ መተካት ይኖርበታሌ፡፡ እንዯዚህ ዓይነቱና ተያያዥ
ሥራዎች የመሐንዱሱ ፇቃዴ ያስፇሌጋቸዋሌ፡፡
48.2 የሥራ ተቋራጩ ሁኔታው እንዯሚጠይቀው በውለ ውስጥ በግዥ ፇጻሚ

አካለ የተጠቀሱ ገመድችን፣ ቱቦዎችን፣ የተተከለ መዋቅሮችን
(Installation) የመጠበቅ፣ የማንሳት እና የመተካት ኃሊፉነት ያሇበት ሲሆን
ዋጋውን መሸፇን ይኖርበታሌ፡፡
48.3 የገመድች፣ ቱቦዎች እና የተተከለ መዋቅሮች (Installation) መኖር በውለ

ውስጥ ካሌተጠቀሰ ነገር ግን በመነሻ ነጥቦች (Benchmark) ወይም
አመሌካቾች ከተገኘ የሥራ ተቋራጩ ጥበቃን፣ ማንነትንና መተካትን
46/78
አስመሌክቶ ከሊይ እንዯተጠቀሰው በአጠቃሊይ ጥንቃቄ የማዴረግ
ኃሊፉነት እና ተመሳሳይ ግዳታዎች አለበት፡፡ በእንዯዚህ ዓይነቱ ሁኔታ
የግዥ ፇጻሚ አካለ ሥራው ውለን ሇማከናወን አስፇሊጊ እስከሆነ ዴረስ
የሥራ ተቋራጩ ያወጣውን ወጪ መካስ አሇበት፡፡
48.4 ነገር ግን ገመድችን፣ ቱቦዎችን እና የተተከለ መዋቅሮችን (Installations)

የማንሳት እና የመተካት ግዳታዎች የግዥ ፇጻሚ አካለ ሀሊፉነቱን
ሇመቀበሌ እስኪወሰን ዴረስ የሥራ ተቋራጩ ኃሊፉነት አይሆንም፡፡
እንዯዚሁም ይህ ግዳታና በዚህም ምክንያት የሚዯረገው ወጪ ውለን
ሇመፇጸም አስፇሊጊ እስከሆነ ዴረስ እና በላሊ የተሇየ አስተዲዯር ወይም
ወኪሌ የሚፇጸም እስከሆነ ዴረስ የሥራ ተቋራጩ ኃሊፉነት አይሆንም፡፡
48.5 ማንኛውም በግንባታ ቦታው የሚሠራ ሥራ በመንግሥታዊ አገሌግልት

ሰጪ ሊይ ችግር ወይም ጉዲት ሉያመጣ የሚችሌ ከሆነ የሥራ ተቋራጩ
ወዱያውኑ በጽሑፌ ሇመሐንዱሱ ማሳወቅ አሇበት፡፡ በሚያሳውቅበት ጊዜ
ግን የግንባታ ሥራ በተሇመዯው ሁኔታ ማስኬዴ የሚያስችሌ እርምጃዎች
ሇመውሰዴ ምክንያታዊ የሆነ ጊዜ በመስጠት መሆን ይገባዋሌ፡፡
49. የግንባታ ሥራዎች ስሇመቀየስ
49.1 የሥራ ተቋራጩ የሚከተለትን ሇማከናወን ኃሊፉነት አሇበት፡፡
(ሀ) በመሐንዱሱ የተሰጠውን የግንባታ ሥራዎች መነሻ መሠረት በማዴረግ

የመጀመሪያው (Original) መነሻ ምሌክቶችን፣ መስመሮችንና
ከፌታዎችን በትክክሌ መቀየስ፣
(ሇ) የሁለም የግንባታ ሥራዎች ክፌልች ቦታ፣ መሇኪያዎች እና አቀማመጥ
ትክክሇኝነት እና
(ሐ) ከሊይ የተጠቀሱት ኃሊፉነቶች ግንኙነት ያሊቸው አስፇሊጊ መሣሪያዎች፣
መጠቀሚያዎችና የሰው ኃይሌ ማቅረብ፡፡
49.2 የግንባታ ሥራዎች በሚካሄደበት በማንኛውም ጊዜ በማናቸውም የግንባታ

ሥራዎች ክፌሌ ሊይ የቦታ ከፌታዎች፣ መሇኪያዎች ወይም አቀማመጦች
ስህተት ከታዩ እና መሐንዱሱ እስከፇሇገ ዴረስ የመሐንዱሱ ፌሊጎት
እስኪሟሊ የሥራ ተቋራጩ ስህተቱን ማስተካከሌ ይኖርበታሌ፡፡ እንዱህ
ዓይነቱ ስህተት የተፇጠረው መሐንዱሱ በሰጠው የተሳሳተ መረጃ ከሆነ
ግን የማስተካከያ ዋጋውን መሸፇን የግዥ ፇጻሚ አካለ ኃሊፉነት
ይሆናሌ፡፡
49.3 የማናቸውም መስመሮች ወይም ከፌታዎች ቅየሳ የመሐንዱሱ መመርመር

(checking) የሥራ ተቋራጩን ትክክሇኛነት አስመሌክቶ ካሇበት ኃሊፉነት
ነፃ አያዯርገውም፡፡ እንዯዚሁም የሥራ ተቋራጩ ሁለንም በመነሻነት
47/78
የሚታዩ የእንጨት መስመሮች፣ ችካልች እና ላልች ሇግንባታ ሥራዎች
ጥቅም ሊይ የዋለ ነገሮችን በጥንቃቄ መጠበቅና እንዲይበሊሹ ማዴረግ
50. የፇረሱ ቁሶች
50.1 ውለ የግንባታ ሥራዎችን የሚያካትት ከሆነና የውሌ ሌዩ ሁኔታዎች

እና/ወይም የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፑብሉክ ሕግ የተሇየ
ነገር ካሌያዘ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች መሰረት በግንባታ ቦታው ያለ
የፇረሱ ቁሶችና ዕቃዎች የሥራ ተቋራጩ ንብረት ይሆናለ፡፡
50.2 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች መሰረት ከማፌረስ ሥራው የተገኙ ቁሶችና

ዕቃዎች በሙለም ሆነ በከፉሌ የባሇቤትነት መብትን ሇግዥ ፇጻሚ አካለ
የሚሰጥ ከሆነ የሥራ ተቋራጩ ቁሶቹን ሇመጠበቅ አስፇሊጊ የሆነውን
ጥንቃቄ ሁለ መውሰዴ አሇበት፡፡ በቁሶቹና ዕቃዎቹ ሊይ በሥራ ተቋራጩ
ወይም በወኪልቹ ሇሚዯርሰው ጉዲት የሥራ ተቋራጩ ተጠያቂ ነው፡፡
50.3 የግዥ ፇጻሚው አካለ የባሇቤትነት መብት ባሇው ፌርስራሽ ቁሶች እና

ዕቃዎች እነዚህን ሇምንም ዓይነት ጥቅም ቢያውሊቸውም መሐንዱሱ
ወዯሚያሳየው ቦታ ሇማጓጓዝ በቦታው ሇማከማቸት እና ሇማከማቺያ ቦታ
የሚያስፇሌጉት ክፌያዎች በሙለ የሚጓጓዙበት ቦታ ከ1ዏዏ ሜትር
እስካሌራቀ ዴረስ በሥራ ተቋራጩ መሸፇን ይገባዋሌ፡፡
50.4 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተሇየ ሁኔታ እስካሌተካተተ ዴረስ የሥራ

ተቋራጩ በቀጣይነት የፇረሱ (ፌርስራሽ) ቁሶችን፣ ቆሻሻዎችን እና
የተከመሩ ፌራሾችን ከግንባታ ቦታው በራሱ ወጪ ማስወገዴ
51. ግኝቶች
51.1 በቁፊሮ ወይም በማፌረስ ሥራዎች ጊዜ የተገኙ ማናቸውም ዓይነት

ግኝቶች ወዱያውኑ መሐንዱሱ እንዱያውቃቸው መዯረግ አሇበት፡፡
መሐንዱሱ የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፑብሉክ ሕግን
ከግምት ውስጥ በማስገባት ስንት ግኝቶች መታየት እንዲሇባቸው
ይወስናሌ፡፡
51.2 የግዥ ፇጻሚ አካለ ይዞታው በሆነ መሬት ሊይ በቁፊሮና በማፌረስ ወቅት
የተገኙ ቁሶች የባሇቤትነት መብት አሇው፡፡ የሥራ ተቋራጩ ሊዯረገው
የተሇየ ጥረት መካስ ይኖርበታሌ፡፡
51.3 በቁፊሮ ወይም በማፌረስ ጊዜ የተገኙ ቅርጻ ቅርጾች ረዥም ዕዴሜ

ያስቆጠሩ ቁሶች እና ተፇጥሮአዊ ነገሮች፣ ቅሪተ አካሌ (Numismatic)
48/78
ወይም ላልች ሇሳይንሳዊ ጥናት ተፇሊጊነት ያሊቸው ነገሮች፣ እንዯዚሁም
የማይገኙ ነገሮች ወይም ውዴ ዴንጋዮች ወይም ብረቶች የግዥ ፇጻሚ
አካለ ንብረት ይሆናለ፡፡
51.4 አሇመግባባት (ያሇመስማማት) ከተከሰተ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች

አንቀጽ 51 እና 53 በተገሇፀው መሠረት ግዥ ፇጻሚ አካለ ብቸኛ
የመወሰን ሥሌጣን ያሇው ነው፡፡
52. ጊዜያዊ የግንባታ ሥራዎች
52.1 የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራዎችን ሇማከናወን የሚያስችሌ ጊዜያዊ

ሥራዎችን በራሱ ወጪ ያካሂዲሌ፡፡ ሉያከናውናቸው ያሰባቸውን ጊዜያዊ
ሥራዎች የሚያሳይ የሥራ ዝርዝር እና ንዴፍች ሇመሐንዱስ፣ ከሥራ
ዝርዝርና ንዴፍች ጋር የሚጣጣሙ ከሆነ እንዱያጸዴቀው ያቀርባሌ፡፡
የሥራ ተቋራጩ ሇንዴፍቹ ኃሊፉነት በሚወስዴበት ጊዜ በመሐንዱሱ
የተሰጡ ማንኛውንም አስተያየቶች ከግምት ውስጥ በማስገባት ነው፡፡
52.2 የሥራ ተቋራጩ ሇጊዜያዊ ሥራዎች የዱዛይን ኃሊፉነት አሇበት፡፡
52.3 የመሐንዱሱ ዱዛይኑን ማጽዯቅ የሥራ ተቋራጩ ሇጊዜያዊ ሥራዎች

ዱዛይን ያሇበትን ኃሊፉነት አይቀይረውም፡፡
52.4 አስፇሊጊ ከሆነ የሥራ ተቋራጩ ሇጊዜያዊ ሥራዎች ያዘጋጀውን ዱዛይን

በሶስተኛ ወገን ማጽዯቅ ይኖርበታሌ፡፡
52.5 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች መሰረት ጊዜያዊ ሥራዎችን ዱዛይን ማዴረግ

የግዥ ፇጻሚ አካለ ኃሊፉነት ተዯርጎ ከተጠቀሰ መሐንዱሱ ጊዜያዊ
ሥራውን ሇማከናወን የሚያስፇሌጉ ሁለንም ንዴፍች ሇሥራ ተቋራጩ
በፕሮግራሙ መሠረት ሥራዎቹን ሇማከናወን በሚያስችሇው ተስማሚ
ጊዜ ማቅረብ አሇበት፡፡ በእንዯዚህ ዓይነቱ ሁኔታ ሇዱዛይኑ ዯህንነት እና
ብቁነት ኃሊፉው የግዥ ፇጻሚ አካለ ብቻ ነው፡፡ ነገር ግን የሥራ
ተቋራጩ በተገቢው መንገዴ ሇመገንባቱ ተጠያቂ ይሆናሌ፡፡
53. የአፇር ጥናቶች
53.1 በሌዩ የውሌ ሁኔዎች እና የቴክኒክ የሥራ ዝርዝሮች መሠረት የሥራ

ተቋራጩ መሐንዱሱ ያመነበትን የአፇር ምርመራ ሇማካሄዴ
የሚያስፇሌገውን የሰው ኃይሌ እና መሣሪያ ሇመሐንዱሱ ማቅረብ
አሇበት፡፡ የሥራ ተቋራጩ ሇዚህ ሥራ የሰው ኃይሌ እና መሣሪያ
ሇመጠቀም ወይም ሇማቅረብ ያወጣውን ወጪ በውለ ውስጥ
እስካሌተካተተ ዴረስ ይከፇሇዋሌ፡፡
49/78
54. ተዯራራቢ ውልች
54.1 የሥራ ተቋራጩ በመሐንዱሱ ፌሊጎቶች መሠረት በግንባታ ቦታው ወይም

አጠገቡ ሥራቸውን ሇሚያካሄደ በግዥ ፇጻሚ አካለ ወይም ማናቸውም
በላሊ መንግሥታዊ ባሇሥሌጣን ሇተቀጠሩ ሠራተኞች በሙለ
ያሌተካተቱ ወይም ከግዥ ፇጻሚ አካሌ ግንባታ ሥራ ጋር ግንኙነት
ያሊቸው ተጨማሪ ሥራዎችን በሚሠሩበት ጊዜ ሥራውን እንዱሰሩ
የሚችሌ ዕዴሌ መስጠት አሇበት፡፡
54.2 ነገር ግን የሥራ ተቋራጩ በመሐንዱሱ የጽሁፌ ጥያቄ ሇማንኛውም

የሥራ ተቋራጭ ወይም መንግሥታዊ አካሌ ወይም ሇግዥ ፇጻሚ አካለ
ማንኛውንም የሥራ ተቋራጩ ኃሊፉ የሆነበት መንገዴ ወይም መተሊሇፉያ
ክፌት ካዯረገ ወይም በላሊ ማንኛውም ሰው በግንባታ ቦታው የሥራ
ተቋራጩን ጊዜያዊ ሥራዎች ዴጋፍች (scaffold) ወይም ላሊ መሣሪያ
እንዱጠቀሙ ከፇቀዯ ወይም በውለ ውስጥ የላሊ ማንኛውንም አይነት
አገሌግልት ከአቀረበ የግዥ ፇጻሚ አካለ ከሥራ ተቋራጩ ሇተገኘው
ጥቅም ወይም አገሌግልት በመሐንዱሱ ሃሳብ ተገቢ ነው ብል ያመነውን
የጊዜ ማራዘሚያ ወይም ክፌያ መፇጸም አሇበት፡፡
54.3 የሥራ ተቋራጩ በዚህ አንቀጽ ምክንያት ከማንኛውም ግዳታዎቹ ነፃ

ሉሆን አይችሌም። እዯዚሁም በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀት 54.2
ከተጠቀሰው ውጪ ምንም ዓይነት ካሳ ማግኘት አይችሌም፡፡
54.4 አንዴ ውሌን በተመሇከተ የተነሳ ቸግር በምንም ዓይነት ሁኔታ የሥራ
ተቋራጩ የላልችን ውልችን ትግበራ እንዱቀይር ወይም እንዱዘገይ
መብት አይሰጠውም፡፡ በተመሳሳይ የግዥ ፇጻሚ አካለ እንዯነዚህ ዓይነት
ችግሮችን በላሊ ውሌ መከፇሌ ያሇባቸውን ክፌያዎች ማዘግየት እንዯ
ምክንያት ሉጠቀምባቸው አይገባም፡፡
55. የፇጠራ ባሇቤትነትና ፇቃድች
55.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች እስካሌተፇቀዯ ዴረስ የሥራ ተቋራጩ በውለ

እንዯተጠቀሰው የፇጠራ ባሇቤትነት መብቶችንና ፇቃድችን፣ ንዴፍችን፣
ዱዛይኖችን፣ ሞዳልችን፣ ወይም መሇያ ወይም ንግዴ ምሌክቶችን
በመጠቀሙ ምክንያት የሚመጣን የካሳ ጥያቄ እንዯዚህ አይነቱ መብት
መጣስ የግዥ ፇጻሚ አካለ እና/ወይም መሐንዱሱ የሰጡትን ዱዛይን
ወይም የሥራ ዝርዝር ከመከተሌ የመጣ ካሌሆነ በስተቀር ሇግዥ ፇጻሚ
አካለ እና ሇመሐንዱሱ ካሳ መክፇሌ ይገባዋሌ፡፡
50/78
56. የሂሳብ አያያዝ፣ ኢንስፔክሽንና ኦዱት
56.1 ስራ ተቋራጩ በዚህ ውሌ መሠረት ሇሚያከናውናቸው የግንባታ ስራዎች

አሇም አቀፌ የሂሳብ አያያዝ መርሆችን የተከተሇ ትክክሇኛ የሆኑ የሂሳብ
መዝገቦች መያዝ ይኖርበታሌ፡፡ የሂሳብ መዝገቦቹ ዝርዝርና ዋጋዎችና የስራ
ጊዚያቶችን በግሌጽ የሚያሳዩ መሆን ይኖርባቸዋሌ፡፡
56.2 የፋዳራሌ ጀነራሌ ኦዱተርና የመንግሥት ግዥና ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ

ወይም የኤጀንሲው ኦዱተሮች በየጊዜው የግዥውን ኢኮኖሚያዊ ብቃትና
ጥራት ሇማረጋገጥ ሰነድችን ሉመረምሩ ይችሊለ፡፡ በዚህ ጊዜ ስራ ተቋራጩ
እንዯአስፇሊጊነቱ የፅሑፌ ማብራሪያዎች እንዱያቀርብ ሉጠየቅ ይችሊሌ፡፡ ስራ
ተቋራጩ ከዚህ ውሌ ሁኔታዎች ጋር በማያያዝ ሥሌጣን በተሰጠው አካሌ
የሙስናና ላልች ማጣራቶች ሲዯረጉ ሙለ ትብብር ማዴረግ አሇበት፡፡
57. የመረጃ አጠባበቅ
57.1 ስራ ተቋራጩ የመረጃ ጥበቃ ህጏች በሚፇቅደት መሠረት ውለን መፇፀም

አሇበት፡፡ ስራ ተቋራጩ በተሇይ በሚከተለት ሁኔታዎች ሊይ ተስማምቷሌ፡፡
(ሀ) አስፇሊጊ የሆኑ ቴክኒካዊና ዴርጅታዊ የጥበቃ ሥርዓቶችን ሇማዯራጀት

(ሇ) የውለን ሁኔታዎች ሲያስፇጽም በግዥ ፇፃሚው አካሌ ስም የግሌ
መረጃዎችን መጠቀም የሚችሇው ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ትዕዛዝ (ፇቃዴ)
ሲያገኝ ብቻ መሆኑን፣
(ሐ) በዚህ አንቀጽ በተመሇከቱት ግዳታዎች መሠረት ስራ ተቋራጩ
የተጠየቁትን ፌሊጎቶች የሚያሟሊ መሆኑን ሇማረጋገጥ የግዥ ፇፃሚው
አካሌ ሲጠይቅ ኦዱት እንዱያዯርግ ሇመፌቀዴና አስፇሊጊ የሆኑ
መረጃዎችን ሇማቅረብ ተስማምቷሌ፡፡
57.2 በስራ ተቋራጩ፤ በሠራተኞቹ ወይም በወኪልቹ አማካኝነት ሇሚከሰት የመረጃ

መውዯም፤ መጥፊት ወይም መጎዲት፤ እንዱሁም ተዋዋይ ወገኖች
ከተስማሙበት ውጭ ፇቃዴ ሳያገኙ የግሇሰብ ወይም ሕጋዊ ሰውነት ያሇው
ሰው የግሌ መረጃ በመጠቀማቸው ምክንያት በግዥ ፇፃሚው አካሌ ሊይ
ሇሚዯርስበት ጉዲቶች፣ ወጪዎችና ዕዲዎች ካሣ ሇመክፇሌ ስራ ተቋራጩ
ተስማምቷሌ፡፡
51/78
58. የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና
58.1 ስራ ተቋራጩ ውለ ከተፇረመ በኋሊ ባለት አሥራ አምስት (15) ቀናት

ውስጥ ሇመሌካም አፇፃፀም ዋስትና በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች የተጠቀሰውን
ዋስትና ያቀርባሌ፡፡
58.2 ከሊይ ያሇው ንዐስ አንቀጽ እንዯተጠበቀ ሆኖ በሁኔታ ሊይ የተመሠረተ

(conditional) የመዴህን ዋስትና እንዯ የውሌ አፇጻጸም ዋስትና ተቀባይነት
58.3 የውሌ ማስከበሪያ ዋስትናው ገንዘብ ስራ ተቋራጩ የውሌ ግዳታዎችን

መወጣት ሲያቅተው በግዥ ፇፃሚው አካሌ ሊይ ሇሚዯርሰው ማንኛውም
ኪሣራ በካሣ መሌክ ይከፇሊሌ፡፡
58.4 የውሌ ማስከበሪያ ዋስትናው በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተጠቀሰው የገንዘብ

መጠን በጥሬ ገንዘብ፣ በተረጋገጠ ቼክ፣ በላተር ኦፌ ክሬዱት ወይም በባንክ
ዋስትና መቅረብ አሇበት፡፡
58.5 የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና ከማቅረቡ በፉት ሇሥራ ተቋራጩ ምንም ክፌያ
መፇጸም የሇበትም፡፡ የውሌ ማስከበሪያ ዋስትው ውለ ሙለ በሙለ
በተገቢው ሁኔታ እስኪጠናቀቅ ዴረስ ምን ጊዜም ተቀባይነት ያሇው ወይም
የሚሰራ (valid) መሆን አሇበት፡፡
58.6 በውለ አፇጻጸም ውቅት የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና የሰጠው የተፇጥሮ ወይም
ህጋዊ ሰው የገባቸውን ቃልች መጠበቅ ካሌቻሇ የውሌ ማስከበሪያ ዋስትናው
ተቀባይነት (ጠቃሚነት) ይቀራሌ (Case to be valid)፡፡ የግዥ ፇጻሚ
አካለ በበፉቱ ቃሊቶች መሠረት አዱስ የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና
እንዱያቀርብ ሇሥራ ተቋራጩ መዯበኛ ማስታወቂ (Formal notice)
ይሰጠዋሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ አዱስ የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና ማቅረብ
ካሌቻሇ የግዥ ፇጻሚ አካለ ውለን ያቋርጣሌ፡፡
58.7 የግዥ ፇጻሚ አካለ በሥራ ተቋራጩ ውሌ ማፌረስ ምክንያት በውሌ

ማስከበሪያ ዋስትናው ቃሊት እና መጠን ዴረስ ዋስትና ሰጪው ተጠያቂ
የሆነበትን ሙለ ዴምር ከውሌ ማስከበሪያ ዋስትናው እንዱከፇሇው
ይጠይቃሌ፡፡ ዋስትና ሰጪው የተጠየቀውን ዴምር ያሇምንም መዘግየት
መክፇሌ ይኖርበታሌ፡፡ እንዯዚሁም በምንም ዓይነት ምክንያት የክፌያ
ጥያቄው መቃወም አይችሌም፡፡ የግዥ ፇጻሚ አካለ በውሌ ማስከበሪያ
ዋስትናው መሠረት የካሳ ጥያቄ ከማንሳቱ በፉት ሇሥራ ተቋራጩ ካሳ
የተጠየቀበትን የውሌ ማፌረሻ ሁኔታ ጠቅሶ ማሳወቅ አሇበት፡፡
58.8 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በላሊ ሁኔታ ካሌተገሇፀ በስተቀር የስራ ተቋራጩ
የውሌ ግዳታዎችና ላልች የዋስትና ጉዲዮች መጠናቀቃቸው ከተረጋገጠ
አጠቃሊይ የውሌሁኔታዎች አንቀፅ 65 ተከትል ከ28 ቀናት ባሌበሇጠ ጊዜ
52/78
ውስጥ የግዥ ፇፃሚው አካሌ የውሌ ማስከበሪያ ዋስትናውን ሇስራ ተቋራጩ
ይመሇስሇታሌ፡፡
58.9 ከሊይ በንዐስ አንቀጽ 58.2 የተመሇከተው ቢኖርም በውሌ አፇፃፀም

ግዳታዎች ያሌተሟለ ሁኔታዎች ቢኖሩም እንኳ የግዥ ፇፃሚው አካሌ
የግዥ አጣሪ ኮሚቴ ያሌተሟለት ጉዲዮች በሥራ ተቋራጩበ ምክንያት
አሇመሆኑን ካረጋገጠ የውሌ ማስከበሪያ ዋስትናው ሇአቅራቢው ይመሇሳሌ፡፡
58.10 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 58.9 መሠረት ከውሌ ማስከበሪያ
ዋስትና ሇሥራ ተቋራጩ መመሇስ ሂዯት ጋር በተያያዘ የግዥ ፇፃሚው
አካሌ እጁ ሊይ ያለ ሰነድች ሇመንግሥት የግዥና ንብረት አስተዲዯር
ኤጀንሲ ወይም ላልች ሕጋዊ አካሊት ማስረከብ ሲኖርበት ሰነድቹን ማስረከብ
ሠ. ሇስራ ተቋራጩ ክፌያ ስሇመፇፃፀም
59. አጠቃሊይ መርሆዎች
59.1 ክፌያዎች በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተመሇከተው የገንዘብ አይነት መፇጸም

ይኖርባቸዋሌ፡፡ ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች የቅዴሚያ ክፌያዎች ጊዜያዊ
(Interim) እና/ወይም የመጨረሻ ክፌያዎች የሚመሩበትን አስተዲዯራዊ እና
ቴክኒካዊ ሁኔታዎች በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች መሠረት ያስቀምጣሌ፡፡
59.2 በግዥ ፇጻሚ አካለ የሚከፇለ ክፌያዎች የሥራ ተቋራጩ በጨረታ ጊዜ

ወዯሰጠው የባንክ ሂሳብ ይተሊሇፊለ፡፡
59.3 በመሐንዱሱ ሇተሰጡ ጊዚያዊ ክፌያ ሰርተፌኬቶች እና የመጨረሻ የሂሳብ

ሰነድች የሥራ ተቋራጩ ማግኘት የሚገባው ክፌያ ሇግዥ ፇጻሚ እንዯዚህ
አይነቱ ሰርተፌኬት ከተሰጠበት በ90 ቀናት ጊዜ ውስጥ የግዥ ፇጻሚ አካለ
መክፇሌ አሇበት፡፡ የክፌያው ቀን ከከፊዩ ዴርጅት ሂሳብ የተሊሇፇበት ወይም
የተቀነሰበት ነው፡፡ የክፌያ ሰርተፌኬት ከአንዴ ወይም ከዚያ በሊይ አስፇሊጊ
ሁኔታዎች ካሌተሟለ ተቀባይነት አይኖረውም፡፡
59.4 ጊዜያዊ የክፌያ ሰርተፌኬቶች ወይም የመጨረሻ የሂሳብ ሰነድች

የሚከፇሇውን መጠን የሚጠቅስ የክፌያ ሰነዴና ላልች ዯጋፉ ሰነድች ቅጂ
ጋር መቅረብ አሇበት፡፡
59.5 የሥራ ተቋራጩ በክፌያ ሰነደ ውስጥ የሚከተለት ሁኔታዎች ከተሟለ

መስተናገዴ ይችሊሌ፤
(ሀ) በግዥ ትዕዛዙ በተመሇከተው አዴራሻ መሠረት ጥያቄው በቀጥታ

ሇግዥ ፇፃሚው አካሌ መቅረብ አሇበት፡፡ የውለንና የግዥ ትዕዛዙን
መጥቀስ አሇበት፣
53/78
(ሇ) የተፃፇበት ቀንና መሇያ ቁጥር፣
(ሐ) እንዱከፇሌ የተጠየቀው የገንዘብ መጠን፣
(መ) እንዱከፇሌ የተጠየቀው የገንዘብ መጠን በውለ መሠረት በትክክሌ
የተሰሊ መሆን አሇበት፣
(ሠ) የክፌያ መጠየቂያ ሰነደ ክፌያ ሇማዘጋጀት የሚያስችሌ የአቅራቢውን

ስምና አዴራሻ ማካተት አሇበት፣
(ረ) በየክፌያ መጠየቂያ ሰነደ ውስጥ አንዲንዴ ችግሮች ሲኖሩ ሇማሳወቅ
እንዱቻሌ የሚመሇከተው ስም፣ ኃሊፉነትና የስሌክ ቁጥር ማካተት
አሇበት፡፡
(ሰ) የክፌያ መጠየቂያ ሰነደ የአቅራቢውን የባንክ ቁጥርና አዴራሻ መረጃ
ማካተት አሇበት፡፡
(ሸ) እንዯአስፇሊጊነቱ የክፌያ መጠየቂያ ሰነደ ከሽያጭ ታክስ ነፃ (የነፃ
መብት ካሇ) መሆኑን ማረጋገጥ አሇበት፡፡
ከሊይ የተዘረዘሩት ሁኔታዎች ተሟሌተው ካሌቀረቡ የግዥ ፇፃሚው አካሌ

ተሟሌተው እስኪቀርቡሇት ዴረስ ክፌያውን ሉያዘገየው ይችሊሌ፡፡
59.6 የተጠቀሰው ዴምርና የሚከፇሇው ክፌያ ከላሇ፣ ተገቢው ማረጋገጫ ሰነድች

ካሌተካተቱ ወይም የወጣው ወጪ ተቀባይነት የላሇው ከሆነ በአጠቃሊይ
የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 59.3 የተጠቀሰው የጊዜ ገዯብ ሥራ ተቋራጩ
የክፌያ ሰርተፌኬቱ ወይም የመጨረሻ የሂሳብ ሰነደ ሉሟሊ እንዯማይችሌ
በማሳወቅ ተፇጻሚ ሊይሆን ይችሊሌ፡፡ የወጣው ወጪ ተቀባይነት የላሇው
ከሆነ ጉዲዩን በበሇጠ ሇማጣራት በቦታው ምርመራ ሉካሄዴ ይችሊሌ፡፡ የሥራ
ተቋራጩ ማብራሪያዎች፣ ማሻሻያዎች ወይም ተጨማሪ መረጃዎች በተጠየቀ
30 ቀናት ውስጥ መስጠት ይኖርበታሌ፡፡ ማብራሪያውን ባገኘ 30 ቀናት
ውስጥ መሐንዱሱ እንዯየአሰፇሊጊነቱ የተከሇሰ ክፌያ ወይም የመጨረሻ
የሂሳብ ሰነዴ ወስኖ ይሰጣሌ፡፡ የክፌያ ጊዜውም ከዚህ ቀን ጀምሮ
59.7 የሥራ ተቋራጩ ከመጨረሻ የክፌያ መጠን አስበሌጦ የተከፇሇውን መጠን

የባሇእዲነት ማስታወሻ የመጨረሻው ቀን ማሇትም ማስታወሻው ከተሰጠ 45
ቀናት ውስጥ የተባሇውን መጠን ሇግዥ ፇጻሚ አካለ መክፇሌ ይኖርበታሌ፡፡
59.8 የሥራ ተቋራጩ የግዥ ፇጻሚው ባስቀመጠው ቀነ ገዯብ መሌሶ ካሌከፇሇ

የግዥ ፇጻሚ አካለ (የሥራ ተቋራጩ የመንግሥት ዴርጅት እስካሌሆነ
ዴረስ) መከፇሌ የሚገባውን ቀነ ገዯቡ ያሇፇበት ወር የመጀመሪያ ቀን
የቅንስናሽ መጠን፣ የወሇዴ መጠን እና ሶስት ከግማሽ በመቶ (3.5%)
መጨመር ይችሊሌ፡፡ የተሇመዯው ወሇዴ ተከፊይነት የሚኖረው የግዥ ፇጻሚ
አካለ በወሰነው ቀነ ገዯብ እሇትና ክፌያው በእርግጥ በተፇጸመበት መካከሌ
54/78
ነው፡፡ ማንኛውም ከፉሌ ክፌያ መጀመሪያ የተወሰነውን ወሇዴ መሸፇን
አሇበት፡፡
59.9 ሇግዥ ፇጻሚ አካለ ተመሊሽ የሚሆን ክፌያ ሇሥራ ተቋራጩ መከፇሌ
ካሇበት ክፌያ ጋር ሉጣጣም ይችሊሌ፡፡ ይህ ተዋዋይ ወገኖችን በየጊዜው
የመክፇሌ ዘዳ (Installment) የመስማማት መብታቸውን አያግዯውም፡፡
ተመሊሽ ክፌያ ሇመክፇሌ የሚያስፇሌገው በግዥ ፇጻሚ አካለ መከፇሌ
ያሇበት የባንክ አገሌግልት ክፌያ በሥራ ተቋራጩ መሸፇን ስሇሚኖርበት
ነው፡፡
60. የቅዴሚያ ክፌያ
60.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ከተካተተ፣ ከዚህ ቀጥል የተዘረዘሩት ሁኔታዎች

ሲሟለ በሥራ ተቋራጩ ጥያቄ መሠረት የግንባታ ሥራዎችን ከመፇጸም ጋር
ሇተያያዙ ሥራዎች የቅዴሚያ ክፌያ ይከፇሊሌ፡፡
(ሀ) ውለን ከመጀመር ጋር የተያያዙ ወጪዎችን ሇመሸፇን ጥቅሌ ዴምር

(Lump-sum) የቅዴሚያ ክፌያ
(ሇ) የሥራ ተቋራጩ ውለን ሇመፇፀም የሚያስፇሌጉ የግንባታ ቁሶችን፣

ተቋማትን (plant) ፣ መሣሪያዎች፣ ማሽኖችና፣ መገሌገያ
መሣሪያዎችን ሇመግዛት ውሌ መፇራረሙን የሚገሌጽ እና ሇፇጠራ
ባሇቤትነት መብት ወይም ሇጥናትና ሇላሊ ቀዴሞ ያወጣው መጠን
ከግምት ውስጥ እንዱገባሇት ማስረጃ ካቀረበ
60.2 ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ከዴምር የውሌ ዋጋው 30% የማይበሌጥ የቅዴሚያ

ክፌያ መጠን መጥቀስ አሇበት፡፡
60.3 የሚከተለት እስኪሟለ ዴረስ ምንም ዓይነት የቅዴሚያ ከፌያ መከፇሌ

(ሀ) ውሌ መፇረም
(ሇ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 58 መሠረት ሇግዥ ፇፃሚ
አካለ የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና ማቅረብ
(ሐ) የሥራ ተቋራጩ እንዯምርጫው ከታወቀ ባንክ ወይም

በሚመሇከተው ሕግ ከተቋቋመ ትናንሽና ጥቃቅን የንግዴ
ዴርጅቶችን የሚቆጣጠር ብቁ ዴርጅት የተሰጠ ከተቀበሇው
የቅዴሚያ ክፌያ ጋር እኩሌ የሆነ፣ በሁኔታ ሊይ ያሌተመሰረተ
የባንክ ዋስትና ወይም የዋስትና ዯብዲቤ ሇግዥ ፇፃሚ አካለ
ማቅረብ፡፡
55/78
60.4 የቅዴሚያ ክፌያ ዋስትና የቅዴሚያ ክፌያው ከጊዜያዊ ክፌያዎች እየተቀነሰ
ሙለ ሇሙለ እስኪመሇስ ዴረስ የሚያገሇግሌ ሆኖ መቆየት አሇበት፡፡
60.5 የሥራ ተቋራጩ የቅዴሚያ ክፌያውን በተሇይ ውለን ሇመተግበር

የሚያስፇሌጉ የግንባታ መሣሪያዎች፣ ተቋሞች፣ ቁሶችን እና ግንባታ
ሇመጀመር ሇሚያስችለ መጓጓዞች ክፌያ ብቻ ማዋሌ አሇበት፡፡ የሥራ
ተቋራጩ የቅዴሚያ ክፌያው በዚህ መንገዴ መወጣቱን የክፌያ ሰነዴ ወይም
ላልች ሰነድችን ቅጂ ሇመሐንዱሱ በማቅረብ ማሳየት አሇበት፡፡ የሥራ
ተቋራጩ የቅዴሚያ ክፌያውን ምንም ያህለን መጠን አሊግባብ ቢጠቀም
ወዱያውኑ እንዯ ዕዲ እንዱከፌሌ ይዯረጋሌ፡፡ እንዯዚሁም በቀጣይ ምንም
ዓይነት ቅዴሚያ ክፌያ አይሰጠውም፡፡
60.6 የቅዴሚያ ክፌያው ዋስትና የሚሰራበት ጊዜ ቢያበቃና የሥራ ተቋራጩ

ሉያሳዴሰው ባይችሌ፣ የግዥ ፇፃሚ አካለ የቅዴሚያ ክፌያውን የሚያክሌ
ከወዯፉት የሥራ ተቋራጩ ክፌያ ይቀንሳሌ ወይም የአጠቃሊይ የውሌ
ሁኔታዎች አንቀጽ 58.6 ተፇፃሚ እንዱሆን ያዯርጋሌ፡፡
60.7 በምንም ዓይነት ምክንያት ውለ ቢቋረጥ የቅዴሚያ ክፌያውን

የሚያስጠብቀው ዋስትና የሥራ ተቋራጩ መመሇስ ያሇበትን ቀሪውን
የቅዴመ ክፌያ ሇማግኘት እንዱከፇሌ ሉጠየቅ ይችሊሌ፡፡ በዚህ ጊዜ ዋስትና
ሰጪው በምንም ዓይነት ምክንያት ክፌያውን ሉያዘገይ ወይም ተቃውም
ሉያነሳ አይችሌም፡፡
60.8 በዚህ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታ የተሰጠ የቅዴሚያ ክፌያ ዋስትና የቅዴሚያ
ክፌያው ተመሌሶ ተከፌል ሲያሌቅ ይሇቀቃሌ፡፡
60.9 የቅዴሚያ ክፌያን መስጠት እና መሌሶ መክፇሌን የሚመሇከቱ ተጨማሪ

ሁኔታዎችና ሥነ-ሥርዓቶች በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ እንዯተገሇፀው
ይሆናለ፡፡
61. መያዣ ገንዘብ (Retention Money)
61.1 በጉዴሇት ተጠያቂነት ጊዜ (Defect liability period) ሥራ ተቋራጩ

ያለበትን ግዳታዎች መፇፀም እንዱያስችሌ ከጊዜያዊ ክፌያዎች እንዯዋስትና
እየተያዘ የሚቀመጠው ዴምር እና ላልች ይህንን ዋስትና የሚገዙ ዝርዝር
ዯንቦች በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ መጠቀስ ይገባቸዋሌ፡፡ በምንም
መሌኩ ከውሌ ዋጋው 10% መብሇጥ የሇበትም፡፡
61.2 የሥራ ተቋራጩ ከፇሇገ የመያዣ ዴምሩን በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች

አንቀጽ 58 መሠረት በተሰጠ የመያዣ ዋሰትና ሇግንባታ ሥራዎች
መጀመሪያ የተወሰነው ቀን ሳያሌፌ መተካት ይችሊሌ፡፡ የተተካው ዋስትና
በግዥ ፇፃሚ አካለ መጽዯቅ ይኖርበታሌ፡፡
56/78
61.3 የተያዘው ዴምር ወይም የመያዣ ዋስትናው በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
አንቀጽ 65 የተመሇከተው የተፇረመ የመጨረሻ የሂሳብ ሰነዴ በተሰጠ በ45
ቀናት ውስጥ መሇቀቅ አሇበት፡፡
62. የዋጋ ማስተካከያ
62.1 የውለ ዋጋ ውለ በሚፇፀምበት የመጀመሪያ ሶስት (3) ወራት ውስጥ

አይቀየርም፡፡ የውለ አፇፃፀም ከአሥራ ስምንት (18) ወራት በሊይ
እንዯሚፇጅ ከተረጋገጠ የውሌ ዋጋዎች ውለ ተፇጻሚ ከሆነበት ቀን ከአሥራ
ሁሇት (12) ወራት የውሌ በኋሊ የዋጋ ማስተካከያ ማዴረግ ይፇቀዲሌ፡፡
62.2 በዚህ ውሌ የተወሰነ የግንባታ ሥራን አስመሌክቶ የውለ አፇፃፀም ከአሥራ

ስምንት (18) ወራት በሊይ የሚፇጅ እስከሆነ ዴረስ የዋጋ ማስተካከያ ጥያቄ
ውለ ተፇጻሚ ከሆነበት ቀን አሥራ ሁሇት (12) ወራት በኋሊ ሉቀርብ
ይችሊሌ፡፡ የሚስተካከሇው ዋጋ ሁሇቱ ወገኖች በላሊ ቀን እንዱሆን በፅሑፌ
ስምምነት ካሊዯረጉ በስተቀር ግዥ ፇፃሚ አካለ የዚህን ዋጋ ማስተካከያ
ማስታወቂያ ከሥራ ተቋራጩ ከተቀበሇት ቀን ጀምሮ ከሰሊሳ (30) ቀናት
በኋሊ ተፇፃሚ ይሆናሌ፡፡
62.3 ስራ ተቋራጩ የዋጋ ማስተካከያ ጥያቄ ካሊቀረበ በስተቀር ሁለም ዋጋዎች

አይቀየሩም፡፡ ስራ ተቋራጩ ሇመሀንዱሱ የፅሁፌ ማስታወቂያ በመስጠት
ይህን ዴንጋጌ በማንኛውም ሰዓት መጠቀም ይችሊሌ፡፡
62.4 በዚህ አንቀፅ ሊይ በተገሇፀው መሰረት ግዥ ፇፃሚ አካለ በውለ ዋጋ ሊይ

ጭማሪ ወይም ቅናሽ ሉያዯርግ ይችሊሌ፡፡
62.5 ውለ አንዴ ጊዜ ተፇፃሚ ከሆነ በኋሊ ይህ ዴንጋጌ በውለ የቆይታ ጊዜ ውስጥ

ተፇፃሚ ይሆናሌ፡፡
62.6 የውሌ ማጠናቀቂየ ጊዜው መጀመሪያ ከተያዘው ጊዜ ካሇፇ፤
(ሀ) የሥራ ተቋራጩ ጥፊት ከመጀመሪያ ማጠናቀቂያ ጊዜ መዘግየት ጋር

የተያያዘ ከሆነ፣ ዋጋ ማስተካከያ መጠኑ የመጀመሪያው ማጠናቀቂያ ቀኑ
ሊይ እንዱቆም ይዯረጋሌ፡፡ ነገር ግን ዋጋ ማስተካከሌ እስከ ተስተካከሇው
ማጠናቀቂያ ቀን ዴረስ ተግባራዊ ይሆናሌ፡፡ ከመጀመሪያው ማጠናቀቂያ
ቀን በኋሊ የዋጋ ማስተካከያ በሚሰሊበት ጊዜ ዋጋው ከቀነሰ የቀነሰው ዋጋ
ተፇፃሚ ይሆናሌ፡፡
(ሇ) የጊዜ ማራዘሚያው የተፇቀዯው የሥራ ተቋራጩ ጥፊት ሳይኖር እና

ግዥ ፇፃሚ አካለ አጽዴቆ ከሆነ የዋጋ ማስተካከያው ሇተራዘመው ጊዜ
በሙለ ተከፊይ ይሆናሌ፡፡
57/78
62.7 በዚህ ውሌ ሊይ በግሌፅ ካሌተቀመጠ በስተቀር ማካካሻ የሚዯረገው በሌዩ
የውሌ ሁኔታዎች ሊይ በግሌፅ ተጠቅሰው ሇተቀመጡት ግብዓቶች ብቻ ነው፡፡
62.8 በውለ ዋጋ ሊይ የሚዯረጉ ማስተካከያዎች ከታች ሇተዘረዘሩት በኢትዮጵያ

ማዕከሊዊ የስታቲስቲክስ ኤጀንሲ ወይም የመንግስት ግዥና ንብረት
አስተዲዯር ኤጀንሲ የሚሰጡ የዋጋ ኢንዳክሶች ወይም የዋጋ አመሊካቾችን
ከግምት ውስጥ ባስገባ መሌኩ መወሰን አሇባቸው፡፡
62.9 ከሊይ የተገሇፀውን የአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ በማይቃረን

መሌኩ ከታወቀ የአካባቢ አምራች ወይም ተገቢ የውጭ ሀገር ተቋም ዋጋን
አስመሌክቶ የሚገኝ መረጃ በኢትዮጵያ ማዕከሊዊ የስታቲስቲክስ ኤጀንሲ
ወይም የመንግስት ግዥና ንብረት አስተዲዯር ኤጀንሲ ወቅታዊ የዋጋ
ኢንዳክሶች የማይሰጡ ከሆነ ጥቅም ሊይ ሉውሌ ይችሊሌ፡፡
62.10 ግዥ ፇፃሚ አካለ የዋጋ ማስተካከያን እንዱወስን የሚያስችለ ሁለንም

ስላቶችና ዯጋፉ መረጃዎች ስራ ተቋራጩ ሇተዋዋዩ ባሇስሌጣን ማቅረብ
አሇበት፡፡
62.11 በመነሻነት በሚወሰዯው የዋጋ ኢንዳክስ እና በወርሀዊ የዋጋ ኢንዳክስ

መካከሌ በሚፇጠሩ ሌዩነቶች ሊይ ተመስርቶ የክፌያ ማስተካከያዎች ሊይ
ጭማሪ ወይም ቅናሽ ሉዯረግ ይችሊሌ፡፡
62.12 በእያንዲንደ ግብዓት ሊይ የሚዯረግ ማስተካከያን ሇመወሰን የሚከተሇውን

ቀመር ከሊይ ከተገሇፁት መስፇርቶች ጋር በማጣመር ይሰሊሌ፡፡
ፒኤ= [ኤንቪ+ኤ (ኤምኤሌአይ-ቢኤሌአይ)+ቢ (ኤምኤምአይ-ቢኤምአይ)+ሲ (ኤምኢአይ-ቢኢአይ)+ዱ(ኤምኤፌአይ-ቢኤፌአይ)](ቢሲ)ኪው
ቢኤሌአይ ቢኤምአይ ቢኢአይ ቢኤፌአይ
ፒኤ = ሇስራ ተቋራጩ የሚከፇሌ ወይም ከስራ ተቋራጩ የሚሰበሰብ የዋጋ ማስተካከያ መጠን በኢት
ብር
ኤንቪ = ከውለ የዋጋ ማስተካከያ ዴንጋጌ ውጭ የሆነ የውለ ዋጋ የማይሇዋወጥን የእቃ ክፌሌ
ወይም ክፌሌፊይን ይወክሊሌ
ኤ = በተጠቃሚ የዋጋ ኢንዳክስ ሇውጦች መሰረት ማስተካከያ የሚዯረግበት የውለ ዋጋ ክፌሌፊይ
ኤምኤሌአይ = ተዋዋዩ ባሇስሌጣን የታቀዯውን የዋጋ ጭማሪ በተመሇከተ ከስራ ተቋራጩ

ማስታወቂያ በሚቀበሌበት ቀን ያሇ የተጠቃሚ ዋጋ ኢንዳክስ
ቢኤሌአይ = በምርት ወይም አገሌግልት ሊይ ተግባራዊ የሚዯረግ መነሻ የተጠቃሚ የዋጋ

ኢንዳክስ፤ ይህም
(ሀ) በጨረታ መዝጊያ ቀን፣ ወይም
58/78
(ሇ) በውለ ዋጋ ሊይ ቀዯም ሲሌ ማስተካከያ ከተዯረገ ተዋዋዩ ባሇስሌጣን የመጨረሻ የዋጋ
ማስተካከያን አስመሌክቶ ከስራ ተቋራጩ ማስታወቂያ ከሚቀበሌበት ቀን ጀምሮ የአሁኑ የውለ
ዋጋ ተፇፃሚ እስከሚሆንበት ቀን፡፡
ቢ = በአምራች የዋጋ ኢንዳክስ መሰረት ማስተካከያ የሚዯረግበት የውለ ዋጋ ክፌሌፊይ
ኤምኤምአይ = ተዋዋዩ ባሇስሌጣን የታቀዯውን የዋጋ ጭማሪ አስመሌክቶ ከስራ ተቋራጩ

ማስታወቂያ በሚቀበሌበት ቀን ያሇው የአምራች የዋጋ ኢንዳክስ
ቢኤምአይ = በምርት ወይም አገሌግልት ሊይ ተግባራዊ የሚዯረግ መነሻ የአምራች የዋጋ ኢንዳክስ፤
ይህም

ማስተካከያን አስመሌክቶ ከስራ ተቋራጩ ማስታወቂያ ከሚቀበሌበት ቀን ጀምሮ የአሁኑ የውለ ዋጋ
ተፇፃሚ እስከሚሆንበት ቀን፡፡
ሲ = በአገሌግልት አምራች ኢንዳክስ ሊይ በሚኖሩ ሇውጦች መሰረት ማስተካከያ የሚዯረግበት

የውለ ዋጋ ክፌሌፊይ
ኤምኢአይ = ተዋዋዩ ባሇስሌጣን የታቀዯውን የዋጋ ጭማሪ አስመሌክቶ ከስራ ተቋራጩ ማስታወቂያ
በሚቀበሌበት ቀን ያሇው የአገሌግልት አምራች ኢንዳክስ
ቢኢአይ = በአገሌግልት ሊይ ተግባራዊ የሚዯረግ መነሻ የአገሌግልት አምራች ኢንዳክስ፤ ይህም

ዱ = በአማካይ የገቢ ኢንዳክስ ሇውጦች መሰረት ማስተካከያ የሚዯረግበት የውለ ዋጋ ክፌሌፊይ
ኤምኤፌአይ = ተዋዋዩ ባሇስሌጣን የታቀዯውን የዋጋ ጭማሪ አስመሌክቶ ከስራ ተቋራጩ

ማስታወቂያ በሚቀበሌበት ቀን ያሇው አማካይ የገቢ ኢንዳክስ
ቢኤፌአይ = በአገሌግልት ሊይ ተግባራዊ የሚዯረግ መነሻ አማካይ የገቢ ኢንዳክስ፤ ይህም

59/78
ቢሲ = በምርት ወይም አገሌግልት ሊይ ተግባራዊ የሚዯረግ ወቅታዊ የውሌ ዋጋ
ኪው = የምርት ወይም አገሌግልት መጠን
(ሀ) ኤንቪ + ኤ + ቢ + ሲ + ዱ ከ1.00 ጋር እኩሌ ነው፡፡
62.13 የእያንዲንደ የተመዘገበ ክፌሌ ክፌሌፊይ እና በዋጋ ማስተካከያ ቀመር ሊይ

ተግባራዊ የሚዯረጉ ትክክሇኛ ጥምር ክፌልች በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
ይወሰናለ፡፡
62.14 በውለ ዋጋ ሊይ ሇሚዯረግ ጭማሪ የሚቀርበው ማመሌከቻ የክፌያው ቀን

ከሚጀምርበት ቀን ከ14 ቀን በማይበሌጥ ጊዜ ውስጥ መሆኑ እንዯተጠበቀ
ሆኖ የዋጋ ጭማሪ ከሚቀርብበት ቀን ቀጥል ባሇው የክፌያ ቀን ከምርቱ ጋር
በተያያዘ እንዯ አዱስ የውለ ዋጋ ተፇፃሚ ይሆናሌ፡፡
62.15 በውለ ሊይ የሚዯረግ የዋጋ ጭማሪ ሁሇቱ ወገኖች በላሊ ቀን ሊይ በጽሁፌ

ስምምነት ካሊዯረጉ በስተቀር ከግንባታ ስራዎች ጋር በተያያዘ ተዋዋዩ
ባሇስሌጣን የዋጋ ጭማሪውን አስመሌክቶ ማስታወቂያ ከሚቀበሌበት ቀን
ጀምሮ ከሰሊሳ (30) ቀን በኋሊ እንዯ አዱስ የውለ ዋጋ ተፇፃሚ ይሆናሌ፡፡
62.16 ስራ ተቋራጩ በውለ የግንባታ ግብዓቶች ዋጋ ሊይ ሇውጥ የሚያዯርግ ከሆነ

የታቀደ የዋጋ ሇውጦችን የያዘ የተከሇሰ የዋጋ ዝርዝር ኮፒ ማቅረብ እና
የታቀዯው የዋጋ ሌዩነት በንዐስ አንቀጽ 62.14 እና 62.15 መሰረት ተፇፃሚ
የሚሆንበትን ቀን መግሇፅ አሇበት፡፡
62.17 ስራ ተቋራጩ በንኡስ አንቀጽ 62.12 መሰረት የዋጋ ማስተካከያ ማስታወቂያ

ወይም ጥያቄ ሇተዋዋዩ ባሇስሌጣን ሲሰጥ ስራ ተቋራጩ ይህን ሰነዴ ወይም
የተጠቀሰውን የዋጋ ማስተካከያ ሇማገናዘብ የሚያስፇሌግ ተገቢ መረጃ
ማቅረብ አሇበት፡፡
62.18 ተዋዋዩ ባሇስሌጣን በንዐስ አንቀፅ 62.12 መሰረት ማስታወቂያ የተሰጠበት

ወይም ጥያቄ የቀረበበት የዋጋ ጭማሪን አስመሌክቶ ጥያቄ ሲያቀርብ እና
ስራ ተቋራጩ አሳማኝ መሌስ ሳይሰጥ ቢቀርስራ ተቋራጩ ሇተዋዋዩ
ባሇስሌጣን ባቀረበው መረጃ መነሻነት፣ እና ባቀረበው የዋጋ ማስተካከያ
ማስታወቂያ ወይም ጥያቄ መነሻነት የውለ ዋጋ ስራ ተቋራጩ ሉያገናዝበው
በሚችሇው መጠን ብቻ ጭማሪ የሚዯረግበት ሲሆን፡
(ሀ) ተስተካክል ጭማሪ የተዯረገበት የውለ ዋጋ ሁሇቱ ወገኖች በላሊ

ወገን ሊይ በፅሁፌ ስምምነት ካሊዯረጉ በስተቀር እንዯ ሁኔታው
በንኡስ አንቀጽ 62.14 እና 62.15 ሊይ በተገሇፀው ቀን ከግንባታ
ግብዓቶች ጋር እንዯ አዱስ የውሌ ዋጋ ተፇፃሚ ይሆናሌ፡፡
(ሇ) ስራ ተቋራጩ እስከ አሁን ዴረስ ይህን ካሊዯረገ በንዐስ አንቀጽ

62.16 መሰረት የተከሇሰ የዋጋ ዝርዝር ማቅረብ አሇበት፡፡
60/78
62.19 በዚህ ስምምነት መሰረት ስራ ተቋራጩ የሚዯረግ ማንኛውም የዋጋ ቅናሽ
ተዋዋዩ ባሇስሌጣን በጽሁፌ ስምምነቱን ካሊሳወቀ በስተቀር በስምምነቱ
የቆይታ ጊዜ ውስጥ ተቀናሽ አይዯረግም፡፡
63. የግንባታ ሥራዎች ዋጋ መተመን
63.1 ሇግንባታ ሥራዎች ትግበራ የሚከተለት ዘዳዎች ጥቅም ሊይ ይውሊለ፤
(ሀ) ሇነጠሊ ዋጋ ውልች፣
i. በውለ መከፇሌ ያሇበት መጠን በውለ መሠረት ተሰርቶ ያሇቀውን

ሥራ ብዛት በተቀመጠው ነጠሊ ዋጋ በማባዛት ይሰሊሌ፤
ii. በሥራ መጠን ዝርዝር ውስጥ የተቀመጡት ብዛቶች ግምት ብዛቶች
ናቸው እንጂ የሥራ ተቋራጩ በውለ መሠረት ግዳታዎችን ሉያሟሊ
መተግበር የሚገባውን የግንባታ ሥራዎች የመጨረሻው ትክክሇኛ
መጠን ተዯርጎ መወሰዴ የሇበትም፤
iii. መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩ ያከናወነውን የግንባታ ሥራ ትክክሇኛ
ብዛት በመመሌከት ይወስናሌ፡፡ እነዘህም ሥራዎች በአጠቃሊይ የውሌ
ሁኔታዎች አንቀጽ 64 መሠረት ይከፇሊለ፡፡ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
ውስጥ በላሊ ሁኔታ እስካሌተጠቀሰ ዴረስ በሥራ መጠን ዝርዝር
ውስጥ ተጨማሪ ነገር ማስገባ አይቻሌም፡፡ በአጠቃሊይ የውሌ
ሁኔታዎች አንቀጽ 15 መሠረት በሚዯረጉ ማስተካከያዎች ወይም
በላሊ የሥራ ተቋራጩ ተጨማሪ ክፌያ እንዱያገኝ የሚያዯርግ የውሌ
ሁኔታ ከላሇ በስቀር፡፡
iv. መሐንዱሱ የግንባታ ሥራዎች ማንኛውም ክፌሌ መሇካት
በሚፇሌግበት ጊዜ ሇሥራ ተቋራጩ በቂ ጊዜ እንዱገኝ ወይም ብቃት
ያሇውን ወኪለን እንዱሌክ ማስታወቂያ መስጠት አሇበት፡፡ የሥራ
ተቋራጩ ወይም ወኪለ መሐንዱሱን እነዚህን በሚሇካበት ጊዜ ማገዝና
እና መሐንዱሱ የሚፇሌጋቸውን ሁለንም ዝርዝሮች ማቅረብ
ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ ባይገኝ ወይም ወኪለን ሳይሌክ ቢቀር
በመሐንዱሱ የተወሰዯው ወይም ሇፀዯቀው ሌኬት ሥራ ተቋራጩ ሊይ
ተፇፃሚነት ይኖረዋሌ፡፡
(ሇ) ሇጥቅሌ ዴምር ውልች በውለ መሠረት መከፇሌ የሚገባውን መጠን

በአጠቃሊይ የኮንትራት ዋጋው መከፊፇሌ መሠረት ወይም በተጠናቀቁ
የግንባታ ሥራ ዯረጃዎች ውስጥ የተከፊፇሇ የውሌ ዋጋ መቶኛ መሠረት
ይወሰናሌ፡፡ ነጠሊ ሥራዎች (Items) ከብዛት ጋር አብረው በሚቀርቡበት
ጊዜ እነዚህ የሥራ ተቋራጩ ጥቅሌ ዋጋ የሰጠባቸው የማይሇወጡ
(የማይነኩ) ብዛቶች ናቸው፡፡ በመሆኑም የተከናወነው የግንባታ ሥራ
ብዛት ምንም ቢሆን ይከፇሊሌ፡፡
61/78
64. ጊዚያዊ ክፌያ (Interim Payment)
64.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በላሊ መንገዴ እስካሌቀረበ ዴረስ፣ የሥራ ተቋራጩ
በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 64.7 እንዯተመሇከተው በእያንዲንደ
ክፌሇ ጊዜ መጨረሻ በየወሩ የጊዜ ክፌያ ሰነዴ ሇመሐንዱሱ ማቅረብ
አሇበት፡፡ ወርሃዊ ሰነደ እንዯተፇፃሚነቱ የሚከተለት ነጥቦች ይኖሩታሌ፡፡
(ሀ) በሚመሇከተው ጊዜ ውስጥ የተከናወኑ ቋሚ የግንባታ ሥራዎች የውሌ

ዋጋ ግምት፤
(ሇ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 62 መሠረት ማንኛውንም የዋጋ

መስተካከሌ የሚያሳይ መጠን፤
(ሐ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 61 መሠረት እንዯ መያዣ ቀሪ

መሆን ያሇበት መጠን፤
(መ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 64.2 ሥር እንዯተቀመጠው

በተጠቀሰው ጊዜ በተጨማሪም ሆነ በዕዲ መሌክ በግንባታ ቦታው ሇቋሚ
የግንባታ ሥራዎች ታስበው መጥተው ነገር ግን የቋሚ ግንባታው አካሌ
ያሌሆኑ ማንኛውም መዋቅር ያሇበት እና የግንባታ ቁስ፤
(ሠ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 60 መሠረት የቅዴሚያ ክፌያን

ሇመመሇስ መቀነስ ያሇበት መጠን፤ እና
(ረ) ማንኛውም በውለ መሠረት የሥራ ተቋራጩ ሉከፇሇው የሚገባ ዴምር።
64.2 የሚከተለት ሁኔታዎች ከተሟለ እና መሐንዱሱ ተገቢ ነው ብል ከወሰዯው

ሇቋሚ የግንባታ ሥራ ታስበው ሇመጡ (ነገር ግን ያሌተካተቱ) መሣሪያዎች
እና ቁሶች ዴምር የሥራ ተቋራጩ ክፌያ የማግኘት መብት አሇው፡፡
(ሀ) መሣሪያዎቹና ቁሶቹ ሇቋሚ የግንባታ ሥራዎች ከወጣው የሥራ ዝርዝር

ጋር የሚጣጣሙ እና መሐንዱሱ ሉሇየው በሚችሌ መሌኩ ተዯራጅተው
የተቀመጡ፤
(ሇ) እነዚህ መሣሪያዎችና የግንባታ ቁሶች ከግንባታ ቦታው የዯረሱ፤

ሇመሐንዱሱ ተቀባይነት ባሇው በተገቢው መንገዴ የተከማቹ እና
ከማንኛውም ጥፊት ወይም ጉዲት ብሌሽት (ጥራት መቀነስ) የተጠበቁ፤
(ሐ) የሥራ ተቋራጩ አስፇሊጊ ነገሮች መዝግቦ፣ ትዕዛዞች፣ ዯረሰኞችና በውለ

መሠረት የመሣሪያዎችና የግንባታ ቁሶች አጠቃቀም መሐንዱሱ
ባፀዯቀው ዕቅዴ መስፇራቸው እና መዝገቡ በመሐንዱሱ ሇሚዯረግ
ምርመራ ዝግጁ ሆኖ መቀመጡን፤
62/78
(መ) የሥራ ተቋራጩ ከሰነደ ጋር በግንባታ ቦታ ያለ መሣሪያዎችና
የግንባታ ቁሶች ግምት በመሐንዱሱ ሇመገመት ሉያስፇሌጉ የሚችለ
የባሇቤትና የክፌያ ማስረጃዎች ጋር ማቅረብ አሇበት፤
(ሠ) በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ ካሇ፣ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ

83 የተመሇከቱት መሣሪያዎችና የግንባታ ቁሶች ባሇቤትነት የግዥ
ፇፃሚ አካለ እንዯሆነ ይቆጠራሌ፡፡
64.3 በዚህ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ ተመስርቶ መሐንዱሱ

ሇመሣሪያዎች እና የግንባታ ቁሶች ማናቸውንም ጊዜያዊ የክፌያ ሰርተፌኬት
ማፅዯቁ በውለ ሁኔታዎች መሠረት ያሌቀረቡትን መሣሪያዎች ወይም
የግንባታ ቁሶች ያሇመቀበሌ መብቱን አያግዯውም፡፡
64.4 የሥራ ተቋራጩ በግንባታ ቦታው በመሣሪያዎች እና የግንባታ ቁሶች ሊይ

ሇሚዯርስ ማንኛውም መጥፊት ወይም ጉዲት እና ሇማከማቻ እና ሇአያያዝ
ሇሚወጣው ወጪ ኃሊፉ ነው። እንዯአስፇሊጊነቱም ከማንኛውም ጥፊትና
ጉዲት ተጋሊጭነት ሇመሸፇን ተጨማሪ ዋስትና መግባት ሉኖርበት ይችሊሌ፡፡
64.5 መሀንዱሱ የጊዚያዊ ክፌያ ሰነዴ በዯረሰ በ30 ቀናት ውስጥ ያጸዴቃሌ፤
ወይም በመሐንዱሱ አመሇካከት መሠረት ማመሌከቻው ሇሥራ ተቋራጩ
መከፇሌ የሚገባው መጠን በውለ መሠረት ይስተካከሊሌ፡፡ በአንዴ ሥራ ሊይ
ሌዩነት ቢኖር የመሐንዱሱ አቋም የበሊይነት (ተፇጻሚነት) ይኖረዋሌ፡፡
ሇሥራ ተቋራጩ መከፇሌ የሚገባውን በተመሇከተ መሐንዱሱ በ30 ቀናት
ውስጥ ጊዜያዊ የክፌያ ሰርተፌኬት በማውጣት የግዥ ፇፃሚ አካለ
እንዱከፌሌ ሇሥራ ተቋራጩ ዯግሞ እንዱያውቀው ማስተሊሇፌ አሇበት፡፡
ሇሥራ ተቋራጩ ሉከፇሇው የሚገባውን መጠንና ክፌያው ሇየትኞቹ የግንባታ
ሥራዎች እንዯሆነም ማሳወቅ አሇበት፡፡
64.6 መሐንዱሱ በጊዚያዊ የክፌያ ሰርተፉኬት ከዚህ በፉት በሰጠው ሰርተፉኬት

ሊይ ማንኛውንም እርማት ወይም ማሻሻያ ማዴረግ ይችሊሌ፡፡ እንዯዚሁም
መሐንዱሱ የግንባታ ሥራዎች ወይም ማንኛውም የግንባታ ሥራ ክፌሌ
በሚፇሌገውና በተሟሊ መሌኩ እየተሰራ አይዯሇም ብል ካመነ ግምቱን
የማሻሻሌ ወይም ማንኛውንም ጊዜያዊ የክፌያ ሰርተፌኬት መስጠትን
የማቆየት ሥሌጣን አሇው፡፡
64.7 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተሇየ ሁኔታ ካሌተገሇጸ በስተቀር በአንዴ ወር

አንዴ የጊዚያዊ ክፌያ ይፇፀማሌ፡፡
65. የመጨረሻ የሂሳብ ሰነዴ (Final Statement of Accounts)
65.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ ላሊ ስምምነት እስከላሇ ዴረስ የሥራ

ተቋራጩ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 89 እንዯተገሇጸው የመጨረሻ
63/78
የርክክብ ሰርተፌኬት ከተሰጠ 90 ቀናት ባሌበሇጠ ጊዜ ውስጥ በውለ
መሠረት የተሰራውን የግንባታ ሥራ ዋጋ እና የሥራ ተቋራጩ ይገባኛሌ
የሚሇውን ዴምር በዯጋፉ ሰነድች የሚያሳይ ረቂቅ (Draft) የመጨረሻ የሂሳብ
ሰነደን ሇመሐንዱሱ ያቀርባሌ፡፡
65.2 ረቂቅ የመጨረሻ የሂሳብ ሰነደን ሇማረጋገጥ የሚያስፇሌጉ ተፇሊጊ

መረጃዎችን ባገኘ በ60 ቀናት ውስጥ መሐንዱሱ የሚከተለትን ነገሮች
የሚወስን የመጨረሻ የሂሳብ ሰነዴ ያዘጋጃሌ፡፡
(ሀ) በመሀንዱሱ አስተያየት በውለ መሠረት መከፇሌ የሚገባውን የመጨረሻ

ዴምር (መጠን)፤
(ሇ) ቀዯም ብል በግዥ ፇፃሚ አካለ የተከፇለትን ዴምሮች እና የግዥ ፇፃሚ

አካለ የሚገባውን ዴምር ሌዩነት እንዯየሁኔታው የግዥ ፇፃሚ አካለ
ሇሥራ ተቋራጩ ወይም የሥራ ተቋራጩ ሇግዥ ፇፃሚ አካለ መክፇሌ
የሚገባቸው ካሇ፤
65.3 መሐንዱሱ ሇግዥ ፇፃሚ አካለ ወይም ሕጋዊ ወኪለ እና ሇሥራ ተቋራጩ
በውለ መሠረት ሇሥራ ተቋራጩ መከፇሌ የሚገባውን የመጨረሻ መጠን
የሚያሳይ የመጨረሻ የሂሳብ ሰነዴ ይሰጣሌ፡፡ የግዥ ፇፃሚ አካለ ወይም
ሕጋዊ ወኪለ እና የሥራ ተቋራጩ የመጨረሻ የሂሳብ ሰነደን በውለ
መሠረት የተከናወነው የግንባታ ሥራ ሙለ እና የመጨረሻ ዋጋ መሆኑን
በመቀበሌ ፇርመው የተፇረመውን ቅጂ ሇመሐንዱሱ ይሰጣለ፡፡ ነገር ግን
የመጨረሻ የሂሳብ ሰነደ አሇመግባባት ያሇባቸውና በዴርዴር ወይም
በመስማማት ሇመፌታት የሚታሰቡ ዴምሮችን አያካትትም፡፡
65.4 በሥራ ተቋራጩ የተፇረመ የመጨረሻ የሂሳብ ሰነዴ በስምምነት ከሚፇቱ

ቀሪ ዴምሮች በስተቀር በመጨረሻ የሂሳብ ሰነዴ ሊይ የተጠቀሰው ዴምር
በውለ መሠረት ሇሥራ ተቋራጩ መከፇሌ የሚገባውን ሙለና የመጨረሻ
መሆኑን የሚያረጋግጥ ግዥ ፇፃሚ አካለን ነፃ የሚያወጣ ነው፡፡ ነገር ግን
በዚህም ግዥ ፇፃሚ አካለ ነፃ የሚሆነው በመጨረሻ የሂሳብ ሰነዴ መሠረት
መከፇሌ የሚገባው ማንኛውም ክፌያ ሇሥራ ተቋራጩ ሲፇፀምና በአጠቃሊይ
የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 58 መሠረት የውሌ ማስከበሪያ ዋስትናው
ሲመሇስሇት ነው፡፡
65.5 የሥራ ተቋራጩ በረቂቅ የመጨረሻ የሂሳብ ሰነደ ይገቡኛሌ የሚሊቸውን

የካሳ ጥያቄዎች እስካሊካተተ ዴረስ በውለ መሠረት ወይም ከግንባታ
ሥራዎች ጋር በተያያዘ ሇሚነሱ ምንም ዓይነት ነገሮች የግዥ ፇፃሚ አካለ
ተጠያቂ አይሆንም፡፡
64/78
66. ሇንዐስ ተቋራጭ በቀጥታ ክፌያ ስሇመፇፀም
66.1 መሐንዱሱ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታ አንቀጽ 14 መሠረት የፀዯቀ የሥራ

ተቋራጩ ሇንዐስ የሥራ ተቋራጩ ያሇበትን መዋዕሇ ነዋያዊ (Financial)
ግዳታ አሇመወጣቱን የሚገሌጽ የካሳ ጥያቄ ሲዯርሰው፣ መሐንዱሱ ሇሥራ
ተቋራጩ ሇንዐስ የሥራ ተቋራጩ እንዱከፌሌ ወይም ያሌተከፇሇበትን
ምክንያት እንዱገሌጽ ማስታወቂያ ይሰጠዋሌ፡፡ በተሰጠው ማስታወቂያ የጊዜ
ገዯብ ክፌያው ካሌተከፇሇ ወይም ምክንያት ካሌተሰጠ መሐንዱሱ የግንባታ
ሥራው መከናወኑን በራሱ ካረጋገጠ በኋሊ ክፌያውን ማፅዯቅ እና የግዥ
ፇፃሚ አካለ የሥራ ተቋራጩ ካሇው ቀሪ ዴምር ወስኖ ንዐስ የሥራ
ተቋራጩ የይገባኛሌ ጥያቄ ያነሳበት የካሳ ጥያቄ መመሇስ አሇበት፡፡ የሥራ
ተቋራጩ ቀጥታ ክፌያ ሇተፇፀመሇት የግንባታ ሥራ ሙለ ኃሊፉነት
አሇበት፡፡
66.2 የሥራ ተቋራጩ በንዐስ የሥራ ተቋራጩ ይገባኛሌ ያሇውን ዕዲ በሙለ

ወይም በከፉሌ አሌከፌሌም ያሇበትን በቂ ምክንያት ከሰጠ፣ የግዥ ፇፃሚ
አካለ ሇሥራ ተቋራጩ አሇመግባባት የላሇበትን ዕዲ ብቻ ይከፌሊሌ፡፡ የሥራ
ተቋራጩ ሊሇመክፇሌ በቂ ምክንያት ሇሰጠበት ዴምር የግዥ ፇፃሚ አካለ
የሚፇጽመው ተዋዋይ ወገኖቹ በመግባባት ስምምነት ሊይ ከዯረሱ ወይም
የፌርዴ ቤት ውሳኔ ማስታወቂያ ሇመሐንዱሱ ከዯረሰው ብቻ ነው፡፡
66.3 ሇንዐስ የሥራ ተቋራጮች በቀጥታ የሚከፇሌ ክፌያ ሇሰጡት አገሌግልት

በውሌ ዋጋዎች ከተገመተው ዋጋ መብሇጥ የሇበትም፡፡ በውሌ ዋጋዎች
የሚሠራው ዴምር ዋጋ የሚሰሊው ወይም የሚገመገመው በሥራ ዝርዝር፣
በዋጋ ሠንጠረዥ፣ በጥቅሌ ዴምር ዋጋ ትንተና መሠረት ነው፡፡
66.4 ሇንዐስ የሥራ ተቋራጭ በቀጥታ የሚዯረግ ክፌያ ሙለ ሇሙለ በሌዩ የውሌ
ሁኔታዎች አንቀጽ 59.1 በተጠቀሰው የገንዘብ ዓይነት ነው፡፡
66.5 የዚህ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታ አንቀጽ ነጥቦች በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
አንቀጽ 68 አግባብ መሠረት ተግባራዊ በሚሆነው ህግ የብዴር ምዯባ ወይም
የመያዣ ዋስትና ተጠቃሚ የሆኑ አበዲሪዎች መብት በተመሇከተ የሚፇሇግ
ቅዴመ ሁኔታዎች መሠረት ነው፡፡
67. የዘገዩ ክፌያዎች
67.1 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 59.3 የተጠቀሰው የጊዜ ገዯብ ካሇፇ፣
የሥራ ተቋራጩ በከፉሌ ወይም በሙለ በፋዳራሌ መንግሥት በጀት
የሚተዲዯር ካሌሆነ በስቀር የዘገየ ክፌያ በተቀበሇ በሁሇት ወራት ውስጥ
ጥያቄ ሲቀርብ የጊዜ ገዯቡ ያሇፇበት ወር የመጀመሪያ ቀን ባሇ የብሔራዊ
ባንክ የወሇዴ ዋጋ ሲዯመር ሶስት ከግማሽ (3.5 በመቶ) የዘገየ ክፌያ ወሇዴ
65/78
የማግኘት መብት አሇው፡፡ ወሇደ ሉከፇሌ የሚችሇው የክፌያ ጊዜ ቀነ ገዯብ
ባሇፇበት እሇትና የግዥ ፇፃሚ አካለ ክፌያውን ከሂሳቡ የከፇሇበት ቀን
መካከሌ ነው፡፡
67.2 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 67.1 ከተገሇጸው የክፌያ ቀነ ገዯብ

በኋሊ ከ120 ቀናት በሊይ ክፌያ ከዘገየ የሥራ ተቋራጩ የውለን ትግበራ
ማቆም ወይም ውለን ማቋረጥ ይችሊሌ፡፡
68. ሇሶስተኛ ወገን ክፌያ ስሇመፇፀም
68.1 ሇሶስተኛ ወገን የሚታዘዙ ማናቸውም የክፌያ ትዕዛዞች የሚፇፀሙት

በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 13 ኃሊፉነቱ ሇላሊ ማስተሊሇፌ
(assignment) ከተሰጠ በኋሊ ብቻ ነው፡፡
68.2 ሇላሊ የተሊሇፇ ኃሊፉነት ተጠቃሚዎችን ማሳወቅ ኃሊፉነት የሥራ ተቋራጩ

ብቻ ነው፡፡
68.3 የሥራ ተቋራጩ የሆነ ንብረት ከህግ ጋር በተያያዘ ምክንያት በውለ

መሠረት የሚገባውን ክፌያዎች ሊይ ተፅዕኖ ሲያሳዴር፣ በአጠቃሊይ የውሌ
ሁኔታዎች አንቀጽ 67 የተቀመጠው የጊዜ ገዯብ ሳይጣስ፣ የግዥ ፇፃሚ አካለ
የሥራ ተቋራጩ ንብረት የሆነው መሰናክሌ ከተነሳበት ጊዜ ሇሥራ ተቋራጩ
ክፌያ መስጠት ሇመጀመር 30 ቀናት ይኖሩታሌ፡፡
69. የተጨማሪ ክፌያ ጥያቄ (Claim)
69.1 የሥራ ተቋራጩ በውለ መሠረት ተጨማሪ ክፌያ ሉያሰጡኝ የሚችለ

ሁኔታዎች ተፇጥረዋሌ ብል ካመነ የሥራ ተቋራጩ የሚከተለትን ማዴረግ
አሇበት፡፡
(ሀ) ተጨማሪ የካሳ ክፌያ ጥያቄ ማቅረብ ካሰበ የሥራ ተቋራጩ ሁኔታው
መከሰቱን ባወቀ በ15 ቀናት ጊዜ ውስጥ የካሳ ጥያቄ የማቅረብ ሃሳብ
እንዲሇው የካሳ ጥያቄውን ምክንያት በመግሇጽ ሇመሐንዱሱ ማሳወቅ
አሇበት፡፡
(ሇ) የካሳ ጥያቄውን ሙለ እና ዝርዝር ነጥቦች በተቻሇ ፌጥነት ሇመሐንዱሱ

ማቅረብ አሇበት፡፡ ከመሐንዱሱ ጋር የተሇየ ስምምነት ከላሇ በስቀር
ማስታወቂያ ከሰጠበት በ60 ቀናት ውስጥ ዝርዝር ጥያቄውን ማቅረብ
ይኖርበታሌ፡፡ መሐንዱሱ ከተጠቀሰው 60 ቀናት ቀነ ገዯብ ላሊ
ከተስማማ፤ ስምምነት የተዯረገበት ቀነ ገዯብ በማንኛውም ሁኔታ ዝርዝር
ረቂቅ የመጨረሻ የሂሳብ ሰነደ የሚቀርብበት ቀን ከማሇፈ በፉት
መሰጠት ይኖርበታሌ፡፡ ከዚህ በኋሊ የሥራ ተቋራጩ መሐንዱሱ
66/78
የጥያቄውን ተቀባይነት በሚመረምርበት ጊዜ የሚፇሌጋቸውን ነገሮች
ወዱያውኑ ማቅረብ አሇበት፡፡
69.2 መሐንዱሱ የፇሇገውን የሥራ ተቋራጩን የይገባኛሌ ጥያቄ ሙለና ዝርዝር

ሁኔታ ካገኘ የአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 44.4 እንዯተጠበቀ፣ ከግዥ
ፇፃሚ አካለ እና እንዯአግባቡ ከሥራ ተቋራጩ ጋር ከተነጋገረ በኋሊ የሥራ
ተቋራጩ ተጨማሪ ክፌያ ይገባው እንዯሆነና እንዲሌሆነ ወስኖ ውሳኔውን
ሇተዋዋይ ወገኖች ማሳወቅ ይገባዋሌ፡፡
69.3 መሐንዱሱ የአጠቃሊይ የውሌ ሁነታዎች አንቀጽ አስፇሊጊ ነጥቦችን

የማያሟለ የተጨማሪ ክፌያ ጥያቄዎችን ውዴቅ ሉያዯርግ ይችሊሌ፡፡
ረ. ውሌ አፇፃፀም
70. የስራው ተፇፃሚነት ወሰን
70.1 በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች መሠረት፣ መከናውን የሚገባቸው የግንባታ ሥራዎች

በክፌሌ 6 በተፇሊጊ ነጥቦች መግሇጫ ውስጥ በተገሇፀው መሰረት ይሆናሌ፡፡
70.2 የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራዎችን በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተጠቀሱ

ቦታዎች በሥራ ዝርዝሮችና ንዴፍች ወይም ተዋዋይ ወገኖች በጽሑፌ
በተስማሙት መሠረት መገንባትና መተከሌ ይኖርባቸዋሌ፡፡
71. የግንባታ ስራዎችን መጀመር
71.1 የግዥ ፇጻሚ አካለ የግንባታ ሥራዎች ትግበራ የሚጀምርበትን ቀን በሌዩ

የውሌ ሁኔታዎች ወይም በመሐንዱሱ በሚሰጡ አስተዲዯራዊ ትዕዛዞች
መወሰን አሇበት፡፡
71.2 የግንባታ ሥራዎች ትግበራ የሚጀምርበት ቀን ከውለ አሸናፉነት ማስታወቂያ

በኋሊ በተዋዋይ ወገኖች መካከሌ ላሊ ስምምነት ከላሇ በቀር ከ120 ቀናት
ማሇፌ የሇበትም፡፡
72. የግንባታ ስራዎች የሚተገበሩበት ጊዜ
72.1 የግንባታ ሥራዎች የሚተገበሩበት ጊዜ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ

71.1 በተወሰነው የመጀመሪያ ቀን መሠረት ይጀምራሌ፡፡ በአጠቃሊይ የውሌ
ሁኔታዎች አንቀጽ 73 ሉሰጥ የሚችሇውን የጊዜ ማራዘሚያ በማይነካ መሌኩ
በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ መቀመጥ ይኖርበታሌ፡፡
67/78
72.2 የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራዎችን የትግበራ ኘሮግራምና በመሐንዱሱ
እንዯተሻሻሇው እና በፀዯቀው መሠረት ማከናወን እና ይጠናቀቃሌ ተብል
በታሰበበት ቀን ማጠናቀቅ ይኖርበታሌ፡፡
72.3 ሇተሇያዩ ልቶች (lots) የብቻ የትግበራ ጊዜ የውሌ አካልች የተሰጠበት

ሁኔታ ካሇ፣ አንዴ የሥራ ተቋራጭ ከአንዴ በሊይ ልት (lot) አሸንፍ ከሆነ፣
የተሇያዩ የውሌ ክፌልች (lot) የትግበራ ጊዜ ተዯማሪ አይሆንም፡፡
73. የታቀዯን የማጠናቀቂያ ጊዜ ስሇማራዘም
73.1 የሥራ ተቋራጩ በሚከተለት ምክንያቶች የታሰበው የማጠናቀቂያ ጊዜ

ቢዘገይ የጊዜ ማራዘሚያ ሉጠይቅ ይችሊሌ፡፡
(ሀ) በኢትዮጵያ ፉዳራሊዊ ዱሞክራሲያው ሪፑብሉክ ውስጥ የተሇየ የአየር

ሁኔታ (ጠባይ) ሲከሰት፤
(ሇ) ሌምዴ ባሇው የሥራ ተቋራጭ ሉገመት የማይችሌ ሰው ሰራሽ መሰናክሌ

ወይም ተፇጥሮአዊ ሁኔታ ሲከሰት፣
(ሐ) ታሰበው የማጠናቀቂያ ቀን ማጠናቀቅ፣ የማያስችሌ የካሳ ጥያቄ መከሰት

ወይም ሇማሻሻሌ የሇውጥ ትዕዛዝ መስጠት፣
(መ) በሥራ ተቋራጩ ጥፊት ሉሰጡ ከሚችለት ላሊ የማጠናቀቂያ ቀኑን

ተፅዕኖ ሉያሳዴሩ የሚችለ አስተዲዯራዊ ትዕዛዞች፣
(ሠ) የግዢ ፇፃሚ አካለ በውለ መሠረት ያሇበትን ግዳታዎች ሇመወጣት

አሇመቻሌ፣
(ረ) የሥራ ተቋራጩ ጥፊት ባሊሆነ ምክንያት የሚፇጠር ማንኛውም የግንባታ

ሥራዎች ሇጊዜው መቋረጥ፣
(ሰ) አስገዲጅ ሁኔታዎች፣
(ሸ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ የተመሇከቱ ማንኛውም ላሊ የሥራ

ተቋራጩ ጥፊት ያሌሆኑ ምክንያቶች፣
73.2 የሥራ ተቋራጩ መዘገየት ሉፇጠር እንዯሚችሌ ከተረዲ በኋሊ የታሰበውን

የማጠናቀቂያ ቀን በሚገምተው የማረዘሚያ ቀናት እንዱራዘምሇት ጥያቄ
የማቅረብ ፌሊጎት እንዲሇው በ15 ቀናት ውስጥ በመሐንዱሱና በሥራ
ተቋራጩ መካከሌ በተሇየ ሁኔታ ስምምነት እስከላሇ ዴረስ ሇመሐንሲሱ
ማሳወቅ አሇበት፡፡ ማስታወቂያው ሇመሐንዱሱ በዯረሰ በ21 ቀናት ውስጥ
የሥራ ተቋራጩ ጥያቄዎቹ በጊዜው ሉመረመሩ እንዱችለ ሙለና ዝርዝር
ነጥቦችን ሇመሐንዱሱ መስጠት አሇበት፡፡
68/78
73.3 የሥራ ተቋራጩ ጥያቄ ነጥቦች በዯረሱት በ21 ቀናት ውስጥ መሐንዱሱ
ከግዥ ፇፃሚ አካለ፤ አግባብ ከሆነም ከሥራ ተቋራጩ ጋር ከተመካከረ በኋሊ
በጽሑፌ ማስታወቂያ የታሰበውን የማጠናቀቂያ ጊዜ ማራዘሚያ ተቀባይነት
ካሇው ሉሰጥ ይችሊሌ፣ ወይም ሇሥራ ተቋራጩ የጊዜ ማራዘሚያ
እንዯማይገባው ይገሌጽሇታሌ፡፡
73.4 የሥራ ተቋራጩ የመዘግየትን ማስታወቂያ ቀዯም ብል ሳይዘገይ መስጠት

ካሌቻሇ ወይም የመዘግየትን ጉዲይ ሇማየት በሚዯረገው ጥረት ተባባሪ ካሌሆነ
መዘግየቱ የታሰበውን የማጠናቀቂያ ቀን ሇመገምገም ጊዜ ሉወሰዴ
74. የጊዜ ማራዘሚያ ሇመፌቀዴ የሚያስችለ ሁኔታዎች
74.1 የሚከተለት የጊዜ ማራዘሚያን ሇመፌቀዴ የሚያስችለ የመካሻ ክስተቶች

ናቸው፡፡
(ሀ) የግዥ ፇጻሚ አካለ በፀዯቀው የግንባታ ፕሮግራም ሊይ በተቀመጠው

የግንባታ ቦታ መረከቢያ ቀን የግንባታ ቦታውን በከፉሌ ሇማስረከብ
ካሌቻሇ፣
(ሇ) የግዥ ፇጻሚ አካለ የላልች የሥራ ተቋራጮችን ፕሮግራም የሥራ

ተቋራጩ በውለ ውስጥ የሚከናወነውን የግንባታ ሥራ ሊይ ተፅዕኖ
በሚያሳዴር መሌኩ ሲቀየር፣
(ሐ) መሐንዱሱ የማዘግየት ትዕዛዝ ሲሰጥ ወይም የግንባታ ሥራውን በጊዜ

ሇማከናወን የሚያስፇሌጉ ንዴፍችን፣ የሥራ ዝርዝሮችን፣ ወይም
መመሪያዎች ሳይሰጥ ሲቀር፣
(መ) መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩን የተሰራ እና ተሞሌቶ የተሸፇነ ሥራ

እንዯገና ተከፌቶ እንዱታይ ወይም ተጨማሪ ሙከራዎች በሥራዎች
ሊይ እንዱዯረጉ ሲዯረግና ምንም አይነት ጉዴሇት ሳያገኝ ሲቀር፣
(ሠ) መሐንዱሱ ተቀባይነት በላሊም ምክንያት ንዐስ ውለን ሳያፀዴቅ ሲቀርና

ሲዘገይ፣
(ረ) መሐንዱሱ በግዥ ፇጻሚው አካሌ ምክንያት ሇመጡ ቀዴመው ሊሌታዩ

ሁኔታዎች ሇመፌታት ትዕዛዙ ሲሰጥ ወይም ሇዯህንነት እና ሇላልች
ምክንያቶች ተጨማሪ ሥራዎች ሲያስፇሌግ፣
(ሰ) ላልች የሥራ ተቋራጮች አገሌግልት ሰጪዎች ወይም የመንግሥት

አካሌ ውለ ውስጥ በተቀመጡበት ቀናትና ገዯቦች መሠረት
አሇመሥራታቸውና መዘግየት ሲያስከትሌ፣
69/78
(ሸ) የቅዴሚያ ክፌያ መዘግየት፣
(ቀ) የ መሐንዱሱ የጊዜያዊ የክፌያ ሰርተፉኬትን ያሇ ምክንያት ማዘግየት፣
(ተ) ላልች በሌዩ የውለ ሁኔታዎች የተብራሩ ወይም በግዥ ፇጻሚ አካለ
የተወሰኑ የመካሻ ክስተቶች እና አስገዲጅ ሁኔታዎች፣
74.2 የጊዜ ካሳ ሁኔታው የግንባታ ሥራው ከታሰበው የማጠናቀቂያ ቀን

እንዲይጠናቀቅ የሚከሇክሌ ከሆነ የታሰበው የማጠናቀቂያ ቀን ይራዘማሌ፡፡
መሐንዱሱ የታሰበው የማጠናቀቂያ መራዘም ይገባው ወይም አይገባው
እንዯሆነና በምን ያህሌ ጊዜ መራዘም እንዲሇበት መወሰን አሇበት፡፡
74.3 የሥራ ተቋራጩ የቅዴሚያ ማስጠንቀቂያ ባሇመስጠቱ ምክንያት የግዥ

ፇፃሚ አካለ ጥቅም በመጥፍ ሁኔታ የሚነካ ከሆነ የሥራ ተቋራጩ የጊዜ ካሳ
አይገባውም፡፡
75. ምፌጠን (ማጠዯፌ) Accelaration
75.1 የግዥ ፇጻሚ አካለ የሥራ ተቋራጩ ከታሰበው የማጠናቀቂያ ቀን በፉት

ማጠናቀቅ ከፇሇገ፣ መሐንዱሱ ሥራውን ማጣዯፌ የሚያስችሌ የዋጋ ሀሳብ
(proposal) ከሥራ ተቋራጩ እንዱቀርብሇት ሉጠይቅ ይችሊሌ፡፡ የግዥ
ፇጻሚ አካለ ይህን የዋጋ ሀሳብ ከተቀበሇው የታሰበው የማጠናቀቂያ ቀን
በዚሁ መሠረት ይስተካከሊሌ። ከዚያም በግዥ ፇጻሚ አካለና በሥራ
ተቋራጩ ይረጋገጣሌ፡፡
75.2 የሥራ ተቋራጩ ያቀረበው የማፌጠኛ ዋጋ ሀሳብ በግዥ ፇጻሚ አካለ

ተቀባይነት ካገኘ ከውለ ዋጋው ውስጥ ይካተታሌ። እንዯማሻሻያም
76. የማኔጅሜንት ስብሰባዎች
76.1 መሐንዱሱ ወይም የሥራ ተቋራጩ ከሁሇቱ አንዲቸው በውለ ውስጥ

የተከናወኑ የግንባታ ሥራዎችን አስመሌክቶ የግዥ ፇጻሚ አካለን የእርካታ
ዯረጃ ሇመወያየት፣ የቀሪ ሥራዎች ዕቅድችን ሇመገምገም፣ እና ቅሬታ
ያሇባቸውን ነጥቦች ሇመፌታት የሚያስችለ እርምጃዎች ሊይ ሇመስማማት
መዯበኛ የማኔጅመንት ስብሰባ ሊይ እንዱገኝ ሉፇሌግ ይችሊሌ፡፡
የሥራ ተቋራጩ እንዯነዚህ አይነት አስፇሊጊ እርምጃዎችን ሉያዯናቅፌ

ወይም ስምምነቱን ሉያዘገይ ወይም ሉነፌግ አይችሌም፡፡ እንዯነዚህ አይነት
ስብሰባዎች በሁሇቱም ማሇትም በግዥ ፇፃሚ አካለና በሥራ ተቋራጩ በኩሌ
ሕጋዊ ሥሌጣን ያሊቸው ከፌተኛ ዯረጃ ሊይ የሚገኙ ሠራተኞች እና ላልች
70/78
አስፇሊጊ ተሳታፉዎች መገኘት አሇባቸው፡፡ ሇእንዯዚህ አይነት ግምገማዎች
ተዋዋይ ወገኖች በቋሚ አጀንዲ መስማማት አሇባቸው፡፡
76.2 መሐንዱሱ የማኔጅመንት ስብሰባ ነጥቦች መመዝገብና የመዘገበውን ግሌባጭ

ሇተሳታፉዎች እና ሇግዥ ፇፃሚ አካለ መሰጠት ይኖርበታሌ፡፡ በሚወሰደ
እርምጃዎች ሊይ የተዋዋይ ወገኖች ያሇባቸውን ኃሊፉነት መሐንዱሱ
በማኔጅመንት ስብሰባው ጊዜ ወይም ከስብሰባው በኋሊ መወሰን ይገባዋሌ፡፡
ውሳኔውንም ሇስብሰባው ተሳታፉዎች በሙለ በጽሑፌ ይገሇጻሌ፡፡
77. የቅዴሚያ ማስጠንቀቂያ
77.1 የሥራ ተቋራጩ መሐንዱሱን ወፉት የግንባታ ሥራዎች ጥራትን ሉቀንሱ

የሚችለ፣ የውሌ ዋጋን የሚጨምሩ ወይም የግንባታ ሥራዎችን ክንዋኔ
ሉያዘገዩ የሚችለ አጋጣሚዎችን በቅዴሚያ ማስጠንቀቅ ይኖርበታሌ፡፡
መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩ ወዯፉት ከሚፇጠረው ሁኔታ የሚጠበቅ ግምት
ዋጋ ወይም በውሌ ዋጋ ሊይ የሚገጥሙ ሁኔታዎች እና የማጠናቀቂያ ጊዜ
ግምትን ሉፇሌግ ይችሊሌ፡፡
77.2 የሥራ ተቋራጩ ከመሐንዱሱ ጋር እንዳት እንዯዚህ አይነት ክስተቶች

ወይም ሁኔታዎች እንዲይከሰቱ ማዴረግ ወይም እንዱቀንሱ ማዴረግ
እንዯሚቻሌ የሚያሳይ ሰነዴ ማዘጋጀት እና የመሐንዱሱን መመሪያ
መተግባር ሊይ መተባበር ይኖርበታሌ፡፡
78. በትግበራ ወቅት የሚፇጠሩ መዘግየቶች
78.1 የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ሥራዎችን በውለ ሊይ በተጠቀሰው ጊዜ ማጠናቀቅ

ካሌቻሇ ግዥ ፇጻሚ አካለ ያሇ መዯበኛ ማስታወቂያ እና ላልች በውለ ሥር
ያለ የመፌቻ ዘዳዎችን ሳይነካ በመዘግየት ምክንያት ከዯረሰበት ጉዲት
መካሻ (liquidated damage) ሥራው በእርግጥ በተጠናቀቀበት ቀንና
መጀመሪያ በውለ ይጠናቀቃሌ ተብል በተባሇበት ቀን ወይም (በአጠቃሊይ
የውለ ሁኔታዎች አንቀጽ 72) በተራዘመው የማጠናቀቂያ ቀን መካከሌ
ሇእያንዲንደ ቀን በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 27 የተጠቀሰው
ከፌተኛ መጠን እስኪዯርስ ዴረስ ክፌያ የማግኘት መብት አሇው፡፡ የግንባታ
ሥራዎቹ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 86 መሠረት በከፉሌ ርክክብ
የተዯረገባቸው ከሆነ፣ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 27 መሠረት
የመዘግየት ማካካሻው ርክክብ የተዯረገበት የግንባታ ሥራ ከአጠቃሊይ
ሥራው ጋር ባሇው ክፌሌፊይ መጠን ሉቀነስ ይችሊሌ፡፡
71/78
78.2 የግዥ ፇፃሚ አካለ በአጠቃሊይ የውለ ሁኔታዎች አንቀጽ 78.1 መሠረት
ከፌተኛ መዘግየት ካሇና ክፌያ የማግኘት መብት ሊይ ከዯረሰ ሇሥራ
ተቋራጩ ማስታወቂያ ከሰጠ በኋሊ የሚከተለትን ሉያዯርግ ይችሊሌ፡፡
(ሀ) የሥራ ማስከበሪያ ዋስትና መያዝ/መውረስ እና/ወይም

(ሇ) ውለን ማቋረጥ እና
(ሐ) ከሶስተኛ ወገን ጋር ቀሪውን የግንባታ ሥራ በሥራ ተቋራጩ
ሇማጠናቀቅ ውሌ መግባት፡፡
79. የግንባታ ሥራዎች መዝገብ
79.1 የግንባታ ሥራ መዝገብ፣ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተሇየ ሁኔታ እስካሌቀረበ

ዴረስ፣ በመሐንዱሱ ተዘጋጅቶ መያዝ ሲኖርበት ቢያንስ የሚከተለት
መረጃዎች በመሐንዱሱ መመዝገብ ይኖርባቸዋሌ፡፡
(ሀ) የአየር ሁኔታዎች፣ በአስቸጋሪ የአየር ሁኔታ ምክንያት የተከሰተ የሥራ

መቋረጥ፣ የሥራ ሰዓቶች በግንባታ ቦታው የተቀጠሩ ሙያተኖች ቁጥርና
አይነት፤ የቀረቡ የግንባታ ቁሶች፣ በጥቅም ሊይ ያሇ መሣሪያና በሚገባ
የማይሠሩ መሣሪያዎች፤ የተዯረጉ ሙከራዎች፤ የተሊኩ ናሙናዎች፣
ያሌተጠበቁ ሁኔታዎች እና እንዯዚሁም ሇሥራ ተቋራጩ የተሰጡ
ትዕዛዞች፣
(ሇ) ዝርዝር የተቆጠረ (Quantitative) ወይም የማይቆጠር ወይም ጥራት ሊይ

የተመሠረተ (Qualitative) የተሰሩ የግንባታ ሥራ ክፌልች እና የቀረቡ
እና ጥቅም ሊይ የዋለ፣ በግንባታ ቦታው የሚገኙ የሚችለት እና ሇሥራ
ተቋራጩ የሚሰጠውን ክፌያ ሇማስሊት የሚጠቅሙ
79.2 መግሇጫዎቹ የግንባታ ሥራ መዝገቡ አካሌ ናቸው። አስፇሊጊ ከሆነም

በተሇየ ሰነዴ መመዝገብ አሇባቸው፡፡ መግሇጫዎቹ የሚዘጋጁበት በቴክኒክ
ዯንብ ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ እንዯተጠቀሰው መሆን ይኖርበታሌ፡፡
79.3 የሥራ ተቋራጩ በቀጣይነት ሉሇኩና ሉረጋገጡ የማይችለ የግንባታ

ሥራዎች፣ አገሌግልቶችና አቅርቦቶች መግሇጫዎች በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
መሠረት በተገቢው ጊዜ መስፇራቸውን ማረጋገጥ ይኖርበታሌ፡፡ ይህን
ማዴረግ ካሌተቻሇ በቀር የመሐንዱሱን ውሳኔዎች መቀበሌ ይኖርበታሌ፡፡
79.4 በግንባታ ሥራ መዝገቡ ውስጥ እንዯየግንባታው ሥራ የአፇጻጸም ዯረጃ

(progress) የሚገቡ ነጥቦች በመሐንዱሱ መፇረምና በሥራ ተቋራጩ ወይም
ወኪለ ፉርማ መረጋገጥ ይኖርባቸዋሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ የሚቃወም ከሆነ፣
ሃሳቡን ሇመሐንዱሱ መግሇጫው መመዝገብ ካሇበት ቀጥል ባለት በ15
ቀናት ውስጥ ማሳወቅ ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ በተባሇው ጊዜ
72/78
ካሌፇረመ ወይም ሃሳቡን ማቅረብ ካሌቻሇ የሥራ ተቋራጩ በመዝገቡ ሊይ
በተቀመጡ ነጥቦች እንዯተስማማ ይቆጠራሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ በማንኛውም
ጊዜ የግንባታ ሥራ መዝገቡን መፇተሸ ከሰነደ ሊይ ሳይቅ ሇራሱ እንዯ
መረጃ ያስፇሌጉኛሌ የሚሊቸውን ነጥቦች ቅጂዎች ማዴረግ ወይም የመውሰዴ
ይችሊሌ፡፡
79.5 የሥራ ተቋራጩ በተጠየቀ ጊዜ ሇመሐንዱሱ የግንባታ ሥራ መዝገቡን በጥሩ

ሥርዓት ሇመያዝ የሚያስፇሌገውን መረጃ ማቅረብ ይኖርበታሌ፡፡
80. የግንባታ ዕቃዎች ጥራትና የመነሻ ሀገር
80.1 በውለ መሠረት የተገዙ ሁለም እቃዎች መነሻ አገር የጨረታ ሰነድች ክፌሌ
5 ውስጥ ከተቀመጡት ማንኛውም ተቀባይነት ያሊቸው አገሮች መካከሌ
መሆን አሇበት፡፡
80.2 የግንባታ ሥራዎች፣ የተሇያዩ የሥራዎቹ ክፌልች እና ቁሶች የሥራ

ዝርዝሮች፣ ንዴፍች፣ ቅየሳዎች፣ ሞዳልች፣ ናሙናዎችንና አቀማመጦች እና
ላልች በሌዩ የውሌ ሁኔታ ውስጥ አስፇሊጊ የሆኑ ነጥቦች ጋር የሚሄደ መሆን
ይገባቸዋሌ፡፡ በሥራ አፇፃፀም ጊዜ በሙለ ሇመሇየት እንዱቻሌ እነዚህ
ዝርዝር ነገሮች በሙለ በግዥ ፇፃሚ አካለ ወይም በመሐንዱሱ እጅ
መቀመጥ ይኖርባቸዋሌ፡፡
80.3 ማንኛውም በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ሊይ የተጠቀሰ የመጀመሪያ ዯረጃ ርክክብ

ከሥራ ተቋራጩ ሇመሐንዱሱ በሚሊክ ጥያቄ መሠረት ይሆናሌ፡፡ ጥያቄው
እንዯ አስፇሊጊነቱ የውለን ማጣቀሻ፣ የውለ መሇያ (lot) ቁጥር እና ርክክቡ
የሚካሄዴበት ቦታ የት እንዯሆነ መጥቀስ ይኖርበታሌ፡፡ በጥያቄው ሊይ
የተጠቀሱ የግንባታ ሥራ ክፌልች (Components) እና ቁሶች በግንባታ
ሥራው ከመካተታቸው በፉት ሇዚህ አይነቱ ርክክብ ሁኔታዎችን
እንዯሚያሟለ በመሐንዱሱ የተመሰከረሊቸው (Certified) መሆን ይገባቸዋሌ፡፡
80.4 በግንባታ ሥራዎች ወይም ክፌልችን በማምረት ሥራ ሊይ የሚካተቱ ቁሶች

ወይም ነገሮች (Item) በዚህ መንገዴ ከቴክኒክ አንፃር ተቀባይነት ቢያገኙም፣
ቀጣይ ፌተሻዎች፣ ጉዴሇቶች ወይም ስህተቶች ከተገኘባቸው ውዴቅ ሉሆኑና
ወዱያውኑ በሥራ ተቋራጩ ሉተኩ ይችሊለ፡፡ የሥራ ተቋራጩ ውዴቅ
የተዯረጉ የግንባታ ቁሶችንና ነገሮችን ሇመጠገንና ሇማስተካከሌ ዕዴሌ
ሉሰጠው ይችሊሌ። እነዚህ ቁርሶችና ነገሮች በግንባታ ሥራው ሊይ ሇማካተት
ተቀባይነት የሚኖራቸው የመሐንዱሱን ጥያቄ በሚያሟሊ መሌኩ ከተጠገኑና
ጥሩ ከሆኑ በኋሊ ነው፡፡
73/78
81. ምርመራና ፌተሻ
81.1 የሥራ ተቋራጩ የግንባታ ክፌልችና ቁሶች መሐንዱሱ በጊዜ አይቶ

ሇመረከብ እንዱችሌ ወዯ ግንባታ ቦታው በጊዜ መዯረሳቸውን ማረጋገጥ
አሇበት፡፡ የሥራ ተቋራጩ በዚህ በኩሌ ሉረጋገጥ የሚችሇውን ችግር በሚገባ
ተረዴቷሌ ብል ይገምታሌ። በመሆኑም ግዳታዎቹን በመፇጸም ረገዴ ምንም
አይነት ሰበብ እንዱያቀርብ ሉፇቀዴሇት አይገባም፡፡
81.2 መሐንዱሱ በራሱ ወይም በወኪለ የግንባታ ቁሶች፣ ክፌልች እና አሠራሮችን

(workmanship) ሇመቆጣጠር፣ ሇመፇተሸ፣ ሇመሇካት፣ ሇመሞከር እና ዝግጅት
በመዘጋጀት ሊይ ያሇ የመፌበርክ ወይም የማምረት፣ የተመረተን ሂዯት
መቆጣጠር በዚህም የግንባታ ቁሶች ክፌልች እና አሰራሮች የተፇሇገው
ጥራትና ብዛት እንዯሚያሟለ የማረጋገጥ መብት ይኖረዋሌ፡፡ ይህ ምርት
ፊብሪካ ወይም ዝግጅት በሚካሄዴበት ቦታ ወይም በውሌ በተጠቀሰው ሇዚህ
የሚሆን ቦታ ይካሄዲሌ፡፡
81.3 ሇምርመራዎችና ሙከራዎች ዓሊማ ሲባሌ የሥራ ተቋራጩ፤
(ሀ) ሇመሐንዱሱ አስፇሊጊ እርዲታ፣ የሙከራ ናሙናዎች ክፌልች ማሽኖች፣

መሳሪያዎች መገሌገያ መሳሪያዎች ወይም ቁሶች እና የሰው ጉሌበት
በጊዜያዊነት ከክፌያ ነፃ ማቅረብ፤
(ሇ) ከመሐንዱሱ ጋር በሙከራው ጊዜና ቦታ ሊይ መስማማት፤
(ሐ) በማንኛውም ተቀባይነት ባሊቸው ጊዜያቶች ሙከራዎች በሚዯረጉበት

ቦታ መሐንዱሱ መግባት እንዱችሌ መፌቀዴ ይኖርበታሌ።
81.4 መሐንዱሱ ሙከራ እንዱዯረግ ስምምነት በተዯረገበት ቀን ካሌተገኘ የሥራ

ተቋራጩ በተሇየ ሁኔታ በመሐንዱሱ ካሌታዘዘ በቀር ሙከራውን ማካሄዴ
መቀጠሌ ይኖርበታሌ። ሙከራውም መሐንዱሱ በተገኘበት እንዯተዯረገ
ይቆጠራሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ ወዱያውኑ የተፇራረመና የተረጋገጠ የሙከራ
ውጤት ቅጂውን ሇመሐንዱሱ ይሌካሌ፣ መሐንዱሱም በሙከራው ሊይ
ያሌተገኘ ከሆነ በውጤቱ ተገዢ ይሆናሌ፡፡
81.5 የግንባታ ቁሶቹና ክፌልቹ በዚህ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች የተጠቀሱ

ሙከራዎች ካለ መሐንዱሱ ሇሥራ ተቋራጩ ማሳወቅ ወይም በተመሳሳይ
የአሠራሩን ሰርተፌኬት ማጽዯቅ ይኖርበታሌ፡፡
81.6 መሐንዱሱ እና የሥራ ተቋራጩ በሙከራ ውጤቱ ሊይ ካሌተስማሙ

እያንዲንዲቸው የአቋማቸውን መግሇጫ ሇላሊኛው በ15 ቀናት ጊዜ ውስጥ
ማሳወቅ ይኖርባቸዋሌ፡፡ መሐንዱሱ ወይም የሥራ ተቋራጩ ሙከራው
በተመሳሳይ ቃሊትና ሁኔታ እንዱዯገም ሉፇሌጉ ይችሊለ ወይም አንዯኛው
74/78
ተዋዋይ ወገን ከጠየቀ ሁሇቱም ተስማምተው በመረጡት ባሇሙያ ሉካሄዴ
ይችሊሌ፡፡ ሁለም የሙከራ ውጤቶች ሇመሐንዱሱ ይሰጣለ፣ መሐንዱሱም
ምንም ሳይዘገይ ሇሥራ ተቋራጩ ያሳውቃለ፡፡ የእንዯገና ሙከራው ውጤት
የመጨረሻ ነው፡፡ የእንዯገና ሙከራው ወጪ አስተያየቱ ወይም አቋሙ
ትክክሌ እንዲሌሆነ የተረጋገጠበት ተዋዋይ ወገን ይሸፌናሌ፡፡
81.7 መሐንዱሱና ላልች በሱ ስሌጣን የተሰጣቸው ሰዎች በምርመራና በፌተሻ

በመሳተፊቸው ምክንያት ያወቁትን የማምረትና የትግበራ (operation)
ዘዳዎች መረጃ ግዳታቸውን በሚፇጽሙበት ጊዜ ማሳወቅ የሚችለት ማወቅ
ሇሚገባቸው ግሇሰቦች ብቻ ነው፡፡
82. ውዴቅ ማዴረግ (Rejection)
82.1 ጥራት የላሊቸው የግንባታ ክፌልችና ቁሶች ውዴቅ ይዯረጋለ፡፡ ውዴቅ በሆኑ
የግንባታ ክፌልችና ቁሶች ሊይ የተሇየ ምሌክት ሉዯረግባቸው ይችሊሌ፡፡ ይህ
እነሱን ሉቀይራቸው ወይም የንግዴ ዋጋቸውን ሉያሰጣቸው በሚችሌ ዯረጃ
መሆን የሇበትም፡፡ ውዴቅ የተዯረጉ የግንባታ ክፌልች ወይም ቁሶች
ከግንባታ ቦታው መሐንዱሱ በሚያስቀምጠው የጊዜ ገዯብ ውስጥ መወገዴ
አሇባቸው ይህ ባይሆን ግን መሐንዱሱ በሚያዘው መሰረት በሥራ ተቋራጩ
ወጪ ይወገዲለ፡፡ ውዴቅ የተዯረጉ የግንባታ ክፌልች ወይም ቁሶች
የተካተቱበት ማንኛውም የግንባታ ሥራ ውዴቅ ይዯረጋሌ፡፡
82.2 መሐንዱሱ የግንባታ ሥራዎች እየተከናወኑ ባሇበት ጊዜና የግንባታ ሥራዎቹ

ከመረከባቸው በፉት የሚከተለትን የማዘዝ ወይም የመወሰን ሥሌጣን
አሇው፡፡
(ሀ) በመሐንዱሱ አመሇካከት በውለ መሠረት ያሌሆኑ ማናቸውንም የግንባታ

ክፌልች ወይም ቁሶች ከግንባታ ቦታው በሚሰጠው ትዕዛዝ ሉጠቀስ
በሚችሌ የጊዜ ገዯብ ውስጥ ማስወገዴ
(ሇ) ተገቢ የግንባታ ክፌልችና ቁሶች መተካት
(ሐ) ከዚህ በፉት የተሞከረ ወይም ጊዜያዊ ክፌያ የተከፇሇበት ቢሆንም፣

የሥራ ተቋራጩ ኃሊፉ የሆነባቸው የግንባታ ክፌልች፤ ቁሶችና
አሠራሮችን ወይም ዱዛይኖች በመሐንዱሱ አመሇካከት በውለ መሠረት
አይዯለም ብል ካመነ ማስፇረምና በተገቢው መንገዴ እንዯገና
እንዱከናወኑ ወይም በቂ የሆነ ጥገና እንዱዯረግሊቸው ማዴረግ
82.3 መሐንዱሱ ወዱያውኑ በተቻሇ ፌጥነት አሇ የሚባሇውን ጉዴሇት በመዘርዘር

ውሳኔውን ሇሥራ ተቋራጩ በጽሑፌ ማሳወቅ አሇበት፡፡
75/78
82.4 የሥራ ተቋራጩ በሙለ ፌጥነትና በራሱ ወጪ የተጠቀሱትን ግዴፇቶች
ማስተካከሌ አሇበት፡፡ የሥራ ተቋራጩ ይህን ትዕዛዝ ካሌፇጸመ የግዥ ፇጻሚ
አካለ ይህንኑ ተግባር እንዱያከናወኑ ላልች የመቅጠር መብት ይኖረዋሌ፡፡
ይህንን ሥራ ሇመፇጸም የሚወጣ ወጪ ተያያዥ ወጪም ጭምር በግዥ
ፇፃሚ አካለ ከሥራ ተቋራጩ ካሇው ክፌያ ተቀንሶ በጊዜው ካሇ ወይም
ወዯፉት ከሚኖረው ይሸፌናሌ፡፡
82.5 የዚህ አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ መኖር የግዥ ፇፃሚ አካለ
በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 19 እና 78 ያሇውን የካሳ ጥያቄ
የማንሳት መብት አይነካም፡፡
83. የግንባታ መሣሪያዎች እና ቁሶች ባሇቤትነት
83.1 በሥራ ተቋራጩ የቀረቡ ሁለም መሣሪያዎች፤ ጊዜያዊ የግንባታ ሥራዎች፣

ተቋማት እና የግንባት ቁሶች የግንባት ቦታው ሲመጡ ሇግንባታ ሥራዎች
ብቻ ይውሊለ ተብል ነው የሚጠበቀው። በመሆኑም ከአንዴ የግንባታ ቦታ
ክፌሌ ወዯ ላሊኛው ከማዘዋወር በስቀር የሥራ ተቋራጩ ያሇመሐንዱሱ
ስምምነት ወዯ ላሊ ቦታ ሉወስዲቸው አይችሌም፡፡ እንዯዚህ አይነቱ
ስምምነት ማንኛውንም ሠራተኛ የቀን ሰራተኞችን፣ መሣሪያዎችን፣ ጊዜያዊ
የግንባታ ሥራዎችን፣ ተቋሞችን ወይም የግንባታ ቁሶችን ወዯየግንባታ ቦታው
የሚያጓጉዙ መኪኖችን አይመከሇትም፡፡
83.2 ሌዩ የውሌ ሁኔታዎቹ በግንባታ ቦታው ያለና በሥራ ተቋራጩ ወይም

በማንኛውም የሥራ ተቋራጩ የሚቆጣጠር ፌሊጎት ባሇው ላሊ ዴርጅት
ባሇቤትነት ሥር ያለ ሁለም መሣሪያዎች ጊዜያዊ የግንባታ ሥራዎች፣
ተቋሞችና የግንባታ ቁሶች የግንባታ ሥራዎች በሚከናወኑበት ጊዜ
የሚከተለት ሁኔታዎች ግንዛቤ ውስጥ ማስገባት ይቻሊሌ፤
(ሀ) በግዥ ፇጻሚ አካለ ቁጥጥር ሥር መሆናቸውን ወይም

(ሇ) የግዥ ፇጻሚ አካለ ከስራ ተቋራጩ ዕዲዎች ጋር ማያያዝ መቻለን
(ሐ) የቅዴሚያ ፌሊጎትና ዯህንነት በተመሇከተ ከላሊ ማንኛውም ሁኔታ ጋር
መያያዛቸውን
83.3 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 21 መሠረት ውለ በሥራ ተቋራጩ

ጥፊት በሚቋረጥበት ጊዜ የግዥ ፇጻሚ አካለ በግንባታ ቦታው ያለ
መሣሪያዎች፣ ጊዜያዊ ሥራዎች፣ ተቋሞችና የግንባታ ቁሶችን የግንባታ
ሥራውን ሇማጠናቀቅ የመጠቀም መብት ይሰጠዋሌ፡፡
83.4 የሥራ ተቋራጩ ወዯ ግንባታ የመጡትን መሳሪያዎችን፣ ጊዜያዊ የግንባታ

ሥራዎችን፣ ተቋሞችን እና የግንባታ ቁሶችን ሇማቅረብ የተዯረገ ማንኛውም
የኪራይ ስምምነት በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 21 መሠረት የውለ
76/78
መቋረጥ ተፇጻሚ ከሆነበት ጊዜ ጀምሮ ባለት ሰባት ቀናት ጊዜ ውስጥ በግዥ
ፇጻሚ አካለ የጽሑፌ ጥያቄ መሠረት የሥራ ተቋራጩ በተከራየበት ሁኔታ
መሣሪያዎችን፤ ጊዜያዊ ግንባታዎችን፣ ተቋሞችን እና የግንባታ ቁሶችን
ከባሇቤቱ እንዱከራይ የሚያስችሌ ሁኔታ መካተት አሇበት፡፡ የግዥ ፇጻሚ
አካለ ላልች የሥራ ተቋራጮችን በመቅጠር በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
አንቀጽ 21.5 መሠረት ሥራዎችን እንዱጠናቀቁ የማዴረግ መብት ከመኖሩ
በተጠማሪ የግዥ ፇጻሚ አካለ አስፇሊጊ የሆኑ ክፌያዎችን ሇመክፇሌ
ስምምነት መግባት ይኖርበታሌ፡፡
83.5 የግንባታ ሥራዎች ከመጠናቀቃቸው በፉት ውሌ ሲቋረጥ የሥራ ተቋራጩ

ሇግዥ ፇጻሚ አካለ ማንኛውንም ተቋም፣ ጊዜያዊ የግንባታ ሥራዎች፣
መሣሪያዎች ወይም የግንባታ ቁሶች በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ
83.2 መሠረት ማስረከብ ይኖርበታሌ፡፡ ይህን ማዴረግ ካሌቻሇ የግዥ ፇጻሚ
አካለ እነዚህ ተቋሞች፣ ጊዜያዊ የግንባታ ሥራዎች፣ መሣሪያዎችና ቁሶች
በይዞታው ሥር ሇማዴረግ አስፇሊጊ ነው ብል ያመነበትን ሁለ አዴርጎ ከእጁ
ያስገባሌ፡፡ ይህንን ሇማዴረግ ያወጣውን ወጪም ከሥራ ተቋራጩ እንዱሸፌን
ያዯረጋሌ፡፡
ሰ. ርክክብ እና የጉዴሇቶች ተጠያቂነት
84. አጠቃሊይ መርሆዎች
84.1 ሇጊዜያዊ ወይም የመጨረሻ ርክክብ የሚዯረግ የግንባታ ሥራዎች ርክክብ

የሥራ ተቋራጩ በተገኘበት መካሄዴ ይኖርበታሌ፡፡ የሥራ ተቋራጩ
ተገምግሞ ሥራው ከግምገማ ሥራው ቀን ከ30 ቀናት በፉት እስከተጠራ
ዴረስ የሥራ ተቋራጩ አሇመገኘት ሇግምገማ ሥራው እንቅፊት መሆን
84.2 የግንባታ ሥራዎችን ሁኔታ ሇማረጋገጥ ወይም ሇጊዜያዊ ወይም የመጨረሻ

ርክክብ በተወሰነ ጊዜ ሇመረካከብ የማያስችለ የተሇዩ ሁኔታዎች ከተፇጠሩ፣
ይህንን የተሇየ የማያስችሌ ሁኔታ የሚያረጋግጥ መግሇጫ መሐንዱሱ እንዯ
አስፇሊጊነቱ ከሥራ ተቋራጩ ጋር በመመካከር ያዘጋጃሌ፡፡ ይህ የማያስችሌ
ሁኔታ ከቀረበ በ30 ቀናት ውስጥ ግምገማውን ማካሄዴና ርክክብ የመፇፀም
ወይም ውዴቅ የማዴረግ መግሇጫ በመሐንዱሱ መዘጋጀት አሇበት፡፡ የሥራ
ተቋራጩ እነዚህ ሁኔታዎችን ከግዳታው ሇመሸሽና የግንባታ ሥራዎችን
ሇርክክብ በሚያመች ጊዜ ሊሇመጨረስ ሉጠቀምባቸው አይችሌም፡፡
77/78
85. የማጠናቀቂያ ሙከራዎች
85.1 አስቀዴመው የተቀመጡ ግምገማዎች እና ሙከራዎች በሥራ ተቋራጩ ወጪ

ሳይካሄደ የግንባታ ሥራዎች ርክክብ ማዴረግ አይቻሌም፡፡ የሥራ ተቋራጩ
ግምገማዎቹና ሙከራዎቹ የሚካሄዴበትን ቀን ሇመሐንዱሱ ያሳውቃሌ፡፡
85.2 የውሌ ቃሊቶችና ሁኔታዎች የማያሟለ ወይም እንዯዚህ አይነት ቃሊትና

ሁኔታዎች ከላለ የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፑብሉክ የንግዴ
አሰራር መሠረት ያሌተከናወኑ የግንባታ ሥራዎች አስፇሊጊ ከሆነ
መሐንዱሱን በሚያሳምን መንገዴ በሥራ ተቋራጩ ሉፇርሱ እና እንዯገና
ሉገነቡ ወይም ሉጠገኑ ወይም በመሐንዱሱ ትዕዛዝ ማስታወቂያ ከተሰጠ በኋሊ
በሥራ ተቋራጩ ወጪ መከናወን ይኖርባቸዋሌ፡፡ መሐንዱሱ በአጠቃሊይ
የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 20 መሠረት ሇጊዜው ሥራ በተቋረጠበት ጊዜ
ተቀባይነት የላሇው ቁስ ጥቅም ሊይ የዋሇበት ወይም ግንባታ የተከናወነበት
ሁኔታ ካሇ በተመሳሳይ የግንባታ ሥራ ሁኔታዎች መሠረት መሐንዱሱ
በሥራ ተቋራጩ ማፌረስና እንዯገና መገንባትን ወይም መሐንዱሱ
የሚፇሌጋቸው ሁኔታዎች እስኪሟለ መጠገን ሉጠይቅ ይችሊሌ፡፡
86. ከፉሌ ርክክብ
86.1 የግዥ ፇጻሚ አካለ የውለን ክፌሌ የሚፇጥሩ የተሇያዩ ተቋማትን፣ የተቋማት
ክፌልችን ወይም የግንባታ ሥራዎችን ክፌሌ በተጠናቀቁበት ጊዜ
ሉጠቀምባቸው ይችሊሌ፡፡ ማንኛውም ተቋም ወይም የተቋም ክፌሌ ወይም
የግንባታ ሥራዎች ክፌሌ መውሰዴ ከፉሌ ጊዜያዊ ርክክብ ከተዯረገ በኋሊ
መሆን አሇበት፡፡ ነገር ግን አስቸኳይ ሁኔታዎች በሚኖሩበት ጊዜ የግንባታ
ሥራዎች ጥቅም ሊይ ሉውለ ይችሊለ፡፡ ይህ የሚሆነው የቀሪ ሥራዎች
ቆጠራ በመሐንዱሱ ከተዘጋጀና በቅዴሚያ ሥራ ተቋራጩ እስከተስማማበት
ዴረስ ነው፡፡ የግዥ ፇጻሚ አካለ የተቋሙን ከፉለን ወይም የግንባታ
ሥራዎችን በከፉሌ በይዞታው ካዯረገ በኋሊ የሥራ ተቋራጩ ትክክሇኛ ባሌሆነ
ግንባታ ወይም የግንባታ አፇጻጸም ከሚፇጠረው በስቀር የሚመጡ ጉዲቶችን
ማስተካከሌ አይጠበቅበትም፡፡
86.2 መሐንዱሱ በሥራ ተቋራጩ ጥያቄ መሠረት፣ የግንባታ ሥራው ሁኔታ

የሚፇቅዴ ከሆነ ከፉሌ ጊዜያዊ ርክክብ ማካሄዴ ይችሊሌ፡፡ ይህ የሚሆነው
ተቋሙ፣ የተቋሙ ክፌሌ ወይም የግንባታ ሥራዎቹ ክፌሌ የተጠናቀቁና
በውለ ሇተጠቀሰው አገሌግልት ምቹ እስከሆነ ዴረስ ነው፡፡
86.3 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ንዐስ አንቀጽ 86.1 እና 86.2 የተጠቀሰው

ከፉሌ ጊዜያዊ ርክክብ በሚዯረግበት ጊዜ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
አንቀጽ 88 የተመሇከተው የጉዴሇቶች ተጠያቂነት ጊዜ በሌዩ የውሌ
78/78
ሁኔታዎች በተሇየ ሁኔታ እስካሌተጠቀሰ ዴረስ፣ ከፉሌ ጊዜያዊ ርክክብ
ከተዯረገበት ጊዜ ጀምሮ ይቆጠራሌ፡፡
87. ጊዜያዊ ርክክብ
87.1 የግንባታ ሥራዎች በበቂ ሁኔታ የማጠናቀቂያ ጊዜ ፌተሻን ሲያሌፈ፣

የጊዜያዊ ርክክብ ሰርተፉኬት ሉሰጥ ወይም እንዯተሰጠ ሲቆጠር በግዥ
ፇጻሚ አካለ ይወሰዲለ፡፡
87.2 የሥራ ተቋራጩ ሇመሐንዱሱ በማሳወቅ በሥራ ተቋራጩ እምነት የግንባታ

ሥራዎች ይጠናቀቃለ ብል ካሰበበት ከ15 ቀናት በፉት ሳይቀዴም ሇጊዜያዊ
የርክክብ ሰርተፉኬት ማመሌከት ይችሊሌ፡፡ መሐንዱሱ የሥራ ተቁራጩ
ማመሌከቻ በዯረሰው በ3ዏ ቀናት ውስጥ፣
(ሀ) ሇሥራ ተቋራጩ ጊዜያዊ የርክክብ ሰርተፉኬት ሇግዥ ፇጻሚ ከፒ

በማዴረግ ይሰጣሌ፡፡ እንዯ አግባቡ ያለትን ቅሬታዎች በራሱ እምነት
በውለ መሠረት የግንባታ ሥራዎች የተጠናቀቁበትን ቀንና ሇጊዜያዊ
ርክክብ ዝግጁ የሆኑበትን ቀን ያስቀምጣሌ፣
(ሇ) ማመሌከቻውን ውዴቅ ያዯርገዋሌ፡፡ በዚህ ጊዜ ውዴቅ ያዯረገበትን
ምክንያቶች መስጠት እና በሱ አስተሳሰብ ሰርተፉኬቱ እንዱሰጡ ከሥራ
ተቋራጩ የሚጠበቀውን ይገሌጻሌ፡፡
87.3 መሐንዱሱ በ3ዏ ቀናት ውስጥ የጊዜያዊ ርክክብ ሰርተፉኬት መስጠት ወይም
የሥራ ተቋራጩን ማመሌከቻ ውዴቅ ማዴረግ ካሌቻሇ በቀነ ገዯቡ
የመጨረሻ ቀን ሰርተፉኬቱን እንዯሰጠ ይቆጠራሌ፡፡ ጊዜያዊ የርክክብ
ሰርተፉኬት የግንባታ ሥራዎች በሙለ ተጠናቀዋሌ ተብል ሉወሰዴ
አይገባም፡፡ የግንባታ ሥራዎቹ በውለ በክፌልች ከተከፊፇለ፣ የሥራ
ተቋራጩ ሇእያንዲንደ ክፌሌ ሇየብቻ ሰርተፉኬቶች ሇማግኘት የማመሌከት
መብት አሇው፡፡
87.4 የግንባታ ሥራዎቹ ጊዜያዊ ርክክብ እንዯተካሄዯ የሥራ ተቋራጩ ሇውሌ

አፇጻጸሙ የማያስፇሌጉ ጊዜያዊ መዋቅሮችን እንዯዚሁ የግንባታ ቁሶችን
ማፌረስና ማስወገዴ ይኖርበታሌ፡፡ እንዯዚሁም ማናቸውንም የወዲዯቁ ነገሮች
ወይም መሰናክልች ማስወገዴ እና በውለ መሠረት በግንባታ ቦታ ሁኔታ ሊይ
የታየውን ሇውጥ ማስተካከሌ ይኖርበታሌ፡፡
87.5 ከጊዜያዊ ርክክብ በኋሊ ወዱያውኑ የግዥ ፇጻሚ አካለ ሁለንም የግንባታ
ሥራዎች እንዯተጠናቀቁ ጥቅም ሊይ ሉያውሌ ይችሊሌ፡፡
79/78
88. የጉዴሇቶች ተጠያቂነት
88.1 የሥራ ተቋራጩ በግንባታ ሥራዎች በየትኛውም ክፌሌ የሚታዩ በጉዴሇቶች

ተጠያቂነት ጊዜ የሚታዩ ወይም ሇሚከሰቱ ጉዴሇቶችና ጉዲቶች የማስተካከሌ
ኃሊፉነተ አሇበት፡፡ ጉዴሇቶቹ ወይም ጉዲቶቹ በሚከተለት ምክንያቶች ሉነሱ
ይችሊለ፡፡
(ሀ) ግዴፇት ያሇው ተቋም ወይም የግንባታ ቁስ በመጠቀም ወይም ስህተቱ

በሥራ ተቋራጩ የአሰራር ዘዳ ወይም ዱዛይን የተፇጠረ ሲሆን
እና/ወይም
(ሇ) በጉዴሇት ተጠያቂነት ጊዜ በሥራ ተቋራጩ የተከናወነ ወይም የተተወ
ተግባር
88.2 የሥራ ተቋራጩ በተቻሇ ፌጥነት ጉዴሇቶችና ጉዲቶችን በራሱ ወጪ

ማስተካከሌ አሇበት፡፡ የሁለም የታዯሱ ወይም የተተኩ ሥራዎች የጉዴሇት
ተጠያቂነት ጊዜ የመሐንዱሱን ጥያቄ ባሟሊ መሌኩ ከታዯሱበት ወይም
ከተተኩበት ቀን ይጀምራሌ፡፡ ውለ ከፉሌ ርክክብን የሚፇቅዴ ከሆነ
የጉዴሇት ተጠያቂነት ጊዜው የሚራዘመው መተካት ወይም እዴሳት
በተዯረገባቸው የግንባታ ሥራዎች ክፌልች ብቻ ነው፡፡
88.3 በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 88.1 በተጠቀሰው ጊዜ እንዯዚህ

ዓይነት ጉዴሇት ከታየ ወይም ጉዲት ከዯረሰ ግዥ ፇጻሚ አካለ ወይም
መሐንዱሱ ሇሥራ ተቋራጩ ማሳወቅ አሇባቸው፡፡ የሥራ ተቋራጩ ጉዴሇቱን
ወይም ጉዲቱን በማስታወቂያው በተጠቀሰው የጊዜ ገዯብ ማስተካከሌ ካሌቻሇ
የግዥ ፇጻሚ አካለ የሚከተለትን ሉያዯርግ ይችሊሌ፡፡
(ሀ) የግንባታ ሥራው ራሱ ማከናወን ወይም ሥራው እንዱከናወን ላሊ ሰው

በሥራ ተቋራጩ ኃሊፉነት እና ወጪ መቅጠር፣ በዚህ ጊዜ የግዥ ፇጻሚ
አካለ ያወጣው ወጪ ሇሥራ ተቋራጩ ከሚከፇሌ ገንዘብ ወይም ዋስትና
መቀነስ ወይም ከሁሇቱም መቀነስ ወይም
(ሇ) ውለን ማቋረጥ
88.4 ጉዴሇቱ ወይም ጉዲቱ የግዥ ፇጻሚ አካለ ከግንባታ ሥራዎቹ በሙለ ወይም
በከፉሌ የሚያገኘውን ጥቅም ከፌ ባሇ ዯረጃ እንዲያገኝ የሚያዯርገው ከሆነ፣
የግዥ ፇጻሚ አካለ ሇላልች ማካካሻዎች ያሇ መብት ሳይነካ፣ ሇዚህ የግንባታ
ሥራ ክፌሌ የከፇሇውን ክፌያ የማስመሇስ መብት አሇው፡፡
88.5 ዴንገተኛ አስቸኳይ ሁኔታ በሚያጋጥም ጊዜ ማሇትም የሥራ ተቋራጩን

ወዱያውኑ ማግኘት ሳይቻሌ ወይም ተገኝቶም የሚያስፇሌጉ እርምጃዎችን
መውሰዴ ካሌቻሇ፣ የግዥ ፇጻሚ አካለ ወይም መሐንዱሱ የግንባታ ሥራውን
በሥራ ተቋራጩ ወጪ እንዱከናወን ሉያዯርጉ ይችሊለ፡፡ የግዥ ፇጻሚ አካለ
በተቻሇ ፌጥነት ሇሥራ ተቋራጩ የተወሰዯውን እርምጃ ማሳወቅ አሇባቸው፡፡
80/78
88.6 ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች በተሇመዯ ማሇቅና ማርጀት ምክንያት የሚያስፇሌጉ
ጥገናዎችን በሥራ ተቋራጩ መከናወን እንዲሇባቸው የሚገሌጽ ከሆነ
እንዯዚህ ዓይነቱ ሥራ ከጊዜያዊ ዴምር (Provisonal sum) ይከፇሊሌ፡፡
በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 44 ከተመሇከቱ ሁኔታዎች ወይም
ትክክሇኛ ካሌሆነ አጠቃቀም የሚመጣ የጥራት መቀነስ ወይም ማርጀት ከዚህ
ግዳታ ውጪ መሆን አሇበት፡፡ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 88
መሠረት ጥገና ወይም መተካት የሚፇሌግ ስህተት ወይም ጉዴሇት
እስካሌተገኘ ዴረስ፡፡
88.7 የጉዴሇት ተጠያቂነት ጊዜ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ መጠቀስ አሇበት፡፡

የጉዴሇት ተጠያቂነት ጊዜው ካሌተቀመጠ 365 ቀናት መሆን አሇበት፡፡
የጉዴሇቶች ተጠያቂነት ጊዜ ከጊዜያዊ ርክክብ ቀን መጀመር ይኖርበታሌ፡፡
88.8 የጊዜያዊ ርክክብ ከተዯረገ በኋሊ በዚህ የአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ
ያሇው የጉዴሇቶች ተጠያቂነት ጊዜ ሁኔታዎች እንዯተጠበቀ ሆነው፣ የሥራ
ተቋራጩ ከራሱ ጋር ባሌተያያዙ ምክንያቶች ሇሚመጡ የግንባታ ሥራዎች
ሊይ ተፅዕኖ ሇሚያዯርጉ የአዯጋ ተጋሊጭነቶች ተጠያቂ አይዯሇም፡፡ ነገር ግን
የሥራ ተቋራጩ ጊዜያዊ ርክክብ ካዯረገበት ቀን ጀምሮ ሇግንባታው
አስተማማኝነት በኢትዮጵያ ሕግ በተቀመጠው መሠረት ተጠያቂ ነው፡፡
89. የመጨረሻ ርክክብ
89.1 የጉዴሇት ተጠያቂነት ጊዜው በሚያበቃበት ቀን፣ ወይም ከአንዴ በሊይ ጊዜ

ካሇ የመጨረሻው ጊዜ ሲያበቃ እና ሁለም ጉዴሇቶች ወይም ጉዲቶች
ሲስተካከለ፣ መሐንዱሱ የሥራ ተቋራጩ በውለ ውስጥ ያለ ግዳታዎችን
ሇመሐንዱሱ ተቀባይነት ባሇው መንገዴ ያጠናቀቀበትን በመጥቀስ የመጨረሻ
የርክክብ ሰርተፉኬት ሇሥራ ተቋራጩ ይሰጣሌ፣ ሇግዥ ፇጻሚ አካለም ኮፒ
ያዯረጋሌ፡፡ የመጨረሻ ርክክብ ሰርተፉኬት ከሊይ የተጠቀሰው ጊዜ
በተጠናቀቀ በ3ዏ ቀናት ውስጥ ወይም በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ
88 የታዘዙ ማናቸውም የግንባታ ሥራዎች መሐንዱሱ በሚፇሌገው መንገዴ
እንዯተጠናቀቁ ወዱያውኑ መሰጠት ይኖርበታሌ፡፡
89.2 የግንባታ ሥራዎቹ የመጨረሻ የርክክብ ሰርተፉኬቱ በመሐንዱሱ ተፇርሞ

ወዯ ግዥ ፇጻሚ አካለ ካሌዯረሰ እና ቅጂ ሇሥራ ተቋራጩ ካሌዯረሰ በቀር
እንዲሇቁ መወሰዴ የሇበትም፡፡
89.3 የመጨረሻ የርክክብ ሰርተፉኬቱ እንዲሇ ሆኖ፣ የሥራ ተቋራጩ እና የግዥ

ፇጻሚ አካለ ከመጨረሻ የርክክብ ሰርተፉኬቱ በፉት በውለ ውስጥ
ያሇባቸውን ግዳታ የመፇጸም ኃሊፉነት አሇባቸው፡፡ ይህ የሚሆነው
የመጨረሻ ርክክብ ሰርተፉኬቱ በሚሰጥበት ጊዜ ሳይፇጸሙ የቀሩ ግዳታዎች
81/78
ሊይ ነው፡፡ የዚህ ዓይነት ግዳታዎች ባህሪይ እና መጠን በውለ ሁኔታዎች
መሠረት ይወሰናሌ፡፡
82/78
ክፌሌ 8፡ ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
ማውጫ
ሀ. አጠቃሊይ ሁኔታዎች ............................................................................................ 1

ሇ. ውሌ ................................................................................................................... 1
ሐ. የግዥ ፇፃሚው አካሌ ግዳታዎች ........................................................................ 4
መ. የሥራ ተቋራጩ ግዳታዎች ............................................................................... 4
ሠ. ሇሥራ ተቋራጩ ክፌያ ስሇመፇፀም ..................................................................... 5
ረ. ውሌ ስሇመፇፀም ................................................................................................. 7
ሰ. ርክክብና የጉዴሇቶች ተጠያቂነት ......................................................................... 8
VIII/IX
ክፌሌ 8
ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
የሚከተለት ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎችን የሚያሟለ ናቸው፡፡

በማንኛውም ጊዜ በሌዩ የውሌ ሁኔታዎችና በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች መካከሌ
ያሇመጣጣም በሚኖርበት ጊዜ በዚሁ ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ የተጠቀሱት
ዴንጋጌዎች በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች ውስጥ ከተጠቀሱት የበሊይነት የኖራቸዋሌ፡፡
አጠቃሊይ የውሌ
ሁኔታዎች (አ.ው.ሁ) ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
አንቀጽ መሇያ
ሀ. አጠቃሊይ ሁኔታዎች
የግዥ መሇያ ቁጥር፡- [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]

አ.ው.ሀ. 1.2 (ፐ) የግዥ ፇፃሚ አካሌ፡- [የግዥ ፇፃሚ አካሌ ሙለ ስም ይግባ]
አ.ው.ሁ. 1.2 (ሰ) ሥራ ተቋራጩ፡- [የስራ ተቋራጩ ሙለ ስም ይግባ]
ሇ. ውሌ
አ.ው.ሁ. 7.1 (ቀ) በአ.ው.ሁ አንቀጽ 7.1 ከተዘረዘሩት ሰነድች በተጨማሪ የሚከተለት ሰነድች
የውለ አካሌ ናቸው፡፡
ሀ.
ሇ.
ሐ.
አ.ው.ሁ. 8.1 ውለ የሚገዛበት ህግ፡- [ውለ የሚገዛበት ህግ ይግባ]
አ.ው.ሁ. 9.1 የውለ ቋንቋ፡- [ቋንቋ ይግባ]
አ.ው.ሁ. 10.2 የግዥ ፇፃሚው አካሌ አዴራሻ እንዯሚከተሇው ይሆናሌ፡፡
የግዥ ፇፃሚው አካሌ [የግዥ ፇፃሚ አካሌ ስም ይግባ]
ጉዲዩ የሚመሇከተው [ጉዲዩ የሚመሇከተው ሰው ስም ይግባ]
ሰው ስም
በሮ ቁጥር [ቢሮ ቁጥር ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
ፖ. ሳ. ቁ. [ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
ፖ. ሳ. ኮዴ [ፓ.ሳ. ኮዴ ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
ስሌክ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የስሌክ ቁጥር ይግባ]
ፊስክ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የፊክስ ቁጥር ይግባ]
1/8
ኤ.ሜይሌ አዴራሻ [ኢሜይሌ አዴራሻ ይግባ]
የስራ ተቋራጩ አዴራሻ እንዯሚከተሇው ይሆናሌ
ስራ ተቋራጭ [የስራ ተቋራጩ ስም ይግባ]
ጉዲዩ የሚመሇከተው [ጉዲዩ የሚመሇከተው ሰው ስም ይግባ]
ሰው ስም
በሮ ቁጥር [ቢሮ ቁጥር ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
ፓ.ሳ.ቁ [ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
ፓ.ሳ.ኮዴ [ፓ.ሳ. ኮዴ ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
ስሌክ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የስሌክ ቁጥር ይግባ]
ፊስክ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የፊክስ ቁጥር ይግባ]
ኤ.ሜይሌ አዴራሻ [ኢሜይሌ አዴራሻ ይግባ]
አ.ው.ሁ. 11.1 በሀሊፉነት ሊይ ያሇ [የአባሌ ስም ይግባ]
አባሌ (የአባለ ስም
ይፃፌ)
አ.ው.ሁ 12.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ መሀንዱስ አዴራሻ እንዯሚከተሇው ነው
መሀንዱስ [ጉዲዩ የሚመሇከተው ሰው ስም ይግባ]
ፓ.ሣ. ቁ [ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
ፓ.ሣ. ኮዴ [ፓ.ሳ. ኮዴ ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
የስሌክ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የስሌክ ቁጥር ይግባ]
የፊስክ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የፊክስ ቁጥር ይግባ]
ኢሜይሌ አዴራሻ [ኢሜይሌ አዴራሻ ይግባ]
የተቋራጩ /መሀንዱሱ ተወካይ አዴራሻ እንዯሚከተሇው ነው
ተወካይ/ሀሊፉ [ጉዲዩ የሚመሇከተው ሰው ስም ይግባ]
ፓ.ሣ.ቁ [ፖ.ሣ.ቁ.ይግባ]
የፓ.ሣ. ኮዴ [ፓ.ሳ. ኮዴ ይግባ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]
የስሌክ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የስሌክ ቁጥር ይግባ]
የፊክስ ቁጥር [የሀገርና ከተማ ኮዴ ጨምሮ የፊክስ ቁጥር ይግባ]
ኤሜይሌ አዴራሻ [ኢሜይሌ አዴራሻ ይግባ]
አ.ው.ሁ. 16.1 የጨረታ ዋጋ ማስረከቢያ ጊዜ ካሇፇ በኋሊ በህጏችና ዯንቦች ሊይ ሇውጦች
ሲኖሩ ማሇትም የግዥ መጠን መቀነስ ወይም መጨመር ወይም
ማስረከቢያ ቀን ሲሇወጥ በተቻሇ መጠን ሇውጦቹ በአቅራቢው የውሌ
ግዳታ አፇፃፀም ሊይ ሉያስከትለ የሚችለትን ጉዲት በመገምገም
2/8
ማስተካከያ ይዯርጋሌ፡፡
አ.ው.ሁ 17.1 ሥራ ተቋራጩ፤ ንዐስ ሥራ ተቋራጩና ሰረተኞቹ፤
(i) □ በኢፋዱሪ ከተጣሇው ግብርና ታክስ ክፌያ ነፃ አይዯለም።
(ii) □ በኢፋዱሪ ከተጣሇው ግብርና ታክስ ክፌያ ነፃ ናቸው።
(iii) □ ሇኢፋዱሪ የሚከፌለትን ግብርና ታክስ ክፌያ የግዥ ፇፃሚው
አካሌ ይመሌስሊቸዋሌ ወይም እነሱን ወክል ይከፌሌሊቸዋሌ።
የግዥ ፇፃሚው አካሌ ህጋዊነትን ተከትል ከዚህ በታች የተመሇከቱትን
ሁኔታዎች በተመሇከተ ሇሥራ ተቋራጩ፤ ንዐስ ሥራ ተቋራጩና
ሰረተኞቹ ዋስትና ይሰጣሌ።
(ሀ) ከስራዎች ክንውን ጋር በተያያዘ በተቋራጮች፣ ንዐስ ተቋራጮችና

ሰራተኞች ሊይ የሚጣለ ማናቸውም ክፌያዎች (ከኢትዮጵያ
ፋዯራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ ዜጎች ወይም ቋሚ ነዋሪዎች
በስተቀር)፤
(ሇ) ስራዎችን ሇማከናወን አሊማ በተቋራጩ፣ ንዐስ ተቋራጮችና ሰራተኞቹ

ከውጭ ሀገር ተገዝተው ወዯ ኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዳሞክራሲያዊ
ሪፐብሉክ የሚገቡ እና ወዯ ሀገር ውስጥ ከገቡ በኋሊ ተመሌሰው
ከሀገር የሚወጡ ማናቸውም መሳሪያዎች፣ እቃዎችና መገሌገያዎች፤
(ሐ) ሇስራዎቹ ክንውን አሊማ ወዯ ሀገር ውስጥ የሚገቡ፣ ክፌያቸው

በመንግስት አካሌ የሚሸፇንና የመንግስት ንብረት እንዯሆኑ
የሚቆጠሩ ማንኛውም መሳሪያዎች፤
(መ) ከታች የተመሇከቱት እንዯተጠበቁ ሆነው በተቋራጩ፣ ንኡስ

ተቋራጮች ወይም ሰራተኞቹ (ከኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዳሞክራሲያዊ
ሪፐብሉክ ዜጎች ወይም ቋሚ ነዋሪዎች በስተቀር) ወይም በእነዚህ ስር
በሚተዲዯሩ ሰዎች ሇግሌ አገሌግልት አሊማ ወዯ ኢትዮጵያ
ፋዯራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ የሚገቡና እነዚህ አካሊት ከሀገር
በሚወጡበት ወቅት የሚወሰደ ማናቸውም ንብረቶች፤
(i) ተቋራጩ፣ ንዐስ ተቋራጮችና ሰራተኞቻቸው ማንኛውንም ንብረት

ወዯ ኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ በሚያስገቡበት
ወቅት የሀገሪቱን መዯበኛ የጉምሩክ ሥነ ሥርአቶች መከተሌ
አሇባቸው፤
(ii) ተቋራጩ፣ ንዐስ ተቋራጮችና ሰራተኞቻቸው ወይም በእነርሱ ስር
የሚተዲዯሩ ሰዎች የጉምሩክ ቀረጥና ግብር ያሌተከፇሇባቸው
ማናቸውንም ንብረቶች ከኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዳሞክራሲያዊ
ሪፐብሉክ ከማስወጣት ይሌቅ በሀገር ውስጥ እንዱወገደ
የሚያዯርጉ ከሆነ እንዯ ሁኔታው፡
(ሀ) እነዚህን የጉምሩክ ቀረጥና ግብሮች ከኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ
ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ ዯንቦች ጋር በተጣጣመ መሌኩ
ይከፌሊለ ወይም
(ሇ) ንብረቱ በኢትዮጵያ ፋዯራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ
ውስጥ በመንግስት አካሊት የሚገዛ ከሆነ እነዚህን ሇገዥው
አካሌ ይከፌሊለ፡፡
አ.ው.ሁ 22.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ሊይ ሇስራዎቹ መጠናቀቅ ተጨማሪ ወጪ
3/8
በሚያስከትለ ያሌተጠናቀቁ ስራዎች ሊይ ተግባራዊ የሚሆነው የዋጋ
መቶኛ የሚከተሇው ነው።
ሐ. የግዥ ፇፃሚው አካሌ ግዳታዎች
አ.ው.ሁ 30.2 የግዥ ፇፃሚ አካለ ሇተቋራጩ የሚከተለትን ተጨማሪ ዴጋፍች ማዴረግ
አሇበት።
አ.ው.ሁ 30.3 በግዥ ፇፃሚው አካለና በመሀንዱሱ የሚቀርቡ ሰነድች የሚከተለት
ናቸው።
መ. የሥራ ተቋራጩ ግዳታዎች
አ.ው.ሁ 34.5 (ሇ) የግዥ ፇፃሚው አካሌ በቅዴሚያ መፌቀዴ ይኖርበታሌ።

አ.ው.ሁ 38.3 በስራ ዝርዝሩ መስፇርቶች ሊይ የተመሇከቱትን ስራዎች ሇማከናወን
የሚያስፇሌጉት ቁሌፌ ሰራተኞች የሚከተለት ናቸው። [የቁሌፌ ሰራተኞች
ስራ ዝርዝር ይግባ]
አ.ው.ሁ 39.2 (ሇ) አጠቃሊይ የተጠያቂነት መጠን የሚከተሇው ነው። [አጠቃሊይ የተጠያቂነት
መጠን ይግባ]
አ.ው.ሁ 40.1 ዝቅተኛ የመዴን ሽፊንና ተቀናሾች የሚከተለት ናቸው፡
(ሀ) የስራዎቹ፣ ማምረቻውና መሳሪያዎች ዝቅተኛ የመዴን ሽፊን [መጠኑ

ይግባ]
(ሇ) የስራዎቹ፣ ማምረቻውና መሳሪያዎች ከፌተኛ ተቀናሽ ኢንሹራንስ

[መጠኑ ይግባ]
(ሐ) የመሳሪያ ዝቅተኛ የመዴን ሽፊን [መጠኑ ይግባ]
(መ) የመሳሪያ ከፌተኛ ተቀናሽ ኢንሹራንስ [መጠኑ ይግባ]
(ሠ) የንብረት ከፌተኛ የመዴን ሽፊን [መጠኑ ይግባ]
(ረ) የንብረት ከፌተኛ የመዴን ተቀናሽ [መጠኑ ይግባ]
(ሰ) በሰራተኞች ሊይ ሇሚዯርስ የአካሌ ጉዲት ወይም ሞት ተቀናሽ

የማይዯረግበት ከፌተኛ ሽፊን [መጠኑ ይግባ]
አ.ው.ሁ 40.3 ከስጋት ወይም የሲቪሌ ተጠያቂነት መዴን ጋር በተያያዘ የመዴን ሽፊኑ
ተጠያቂነት መጠን፤ [በተስማሚው ሳጥን ምሌክት ይዯረግ]
ያሌተወሰነ ነው ወይም [መጠኑ ይገሇፅ]
የተወሰነ ነው [መጠኑ ይገሇፅ]
አ.ው.ሁ 41.1 ተቋራጩ የአሸናፉነት ማስታወቂያ ከዯረሰው በኋሊ በ--ቀናት [ቀን ይግባ]
4/8
ውስጥ የስራዎቹን የትግበራ ፕሮግራም ማቅረብ አሇበት፡፡
የስራዎቹ ትግበራ ሌዩ ፕሮግራም የሚከተሇው ነው።
አ.ው.ሁ 41.4 በፕሮግራም ክሇሳ መካከሌ ያለ ቀናት ---- [ቀን ይግባ] ናቸው፡፡
የተሻሻሇ ፕሮግራም በማቅረብ በሚፇጠር መዘግየት ሊይ ተያዥ የሚሆነው

መጠን -- ነው፡፡
አ.ው.ሁ 47.1 [በግንኙነት ወቅት ግንኙነትን ሉያጓትት የሚችሌ ማንኛውም ፇቃዴ ካሇ

ይገሇፅ]
አ.ው.ሁ 47.2 [ኮንትራክተሩ በስራ ቦታው ይሁን በአካባቢው ሇሚያጋጥም መጓተት

ማንኛውም ሌዩ መፌትሄ የሚሻ ካሇ ይገሇፅ]
አ.ው.ሁ 50.1 [ከጥቅም ውጭ የሚሆኑ እቃዎች የግዥ ፇፃሚው አካሌ ንብረት የሚሆኑ
ከሆነ ይገሇፅ]
አ.ው.ሁ 50.4 [ከጥቅምት ውጭ የሚሆኑ እቃዎች የሚወገደት በተቋራጩ ካሌሆነ በማን

እንዯሚወገደ ይገሇፅ]
አ.ው.ሁ 52.5 [በተሇየ ሁኔታ የግዚያዊ ስራ ንዴፌ ሀሊፉነት የግዥ ፇፃሚው አካሌ ከሆነ
ይገሇፅ]
አ.ው.ሁ 53.1 [ሇአፇር ጥናት ቅዴመ ዝግጅት ካስፇሇገ ይገሇፅ]
አ.ው.ሁ 55.1 [አ.ው.ሁ 55 የሚፃረር ካሇ ይገሇፅ]
አ.ው.ሁ 58.1 የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና መጠን __ ነው። [የውሌ አፇጻጸም ዋስትና
መጠን አመሌክት]
አ.ው.ሁ 58.4 በግዥ ፇፃሚው አካሌ ተቀባይነት ያሊቸው የውሌ ማስከበሪያ ዋስትናዎች
የሚከተለት ናቸው። [በግዥ ፇፃሚው አካሌ ተቀባይነት ያሊቸው የውሌ
ማስፇፀምያ ዋስትና ስምና መግሇጫ ይግባ]
የገንዘቡአይነት___ ነው።[የውሌ ዋስትና መገበያያ ገንዘብ አይነት

አመሌክት]
አ.ው.ሁ 58.8 የውሌ ማስከበሪያ ዋስትናው የሚሇቀቀው፤ [በአ.ው.ሀ 58.8 መሰረት ወይም
የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና በምን አይነት ሁኔታ ነፃ እንዯሚሆን ይግባ]
ሠ. ሇሥራ ተቋራጩ ክፌያ ስሇመፇፀም
አ.ው.ሁ 59.1 በዚህ ውሌ ስር ሇሥራ ተቋራጩ የሚከፇለ ሁለም ክፌያዎች በ [የውሌ

ዋስትና መገበያያ ገንዘብ አይነት አመሌክት]----- መፇፀም አሇባቸው፡፡
አ.ው.ሁ 60.1 ተቋራጩ ጥያቄ ሲያቀርብ የቅዴሚያ ክፌያ መፇቀዴ አሇመፇቀዯየ
5/8
ይገሇፅ።
አ.ው.ሁ 60.2 የሚፇቀዴ ከሆነ የቅዴመ ክፌያ መጠኑ ----- ነው፡፡ [የቅዴምያ ክፌያ
መጠኑ ከጠቅሊሊው የኮንትራት ዋጋ ከ30% ሳይበሌጥ ይግባ]
አ.ው.ሁ 60.9 በቅዴሚያ ክፌያና በቅዴሚያ ክፌያ ዋስትና ሊይ የሚከተለት ዴንጋጌዎች

ተፇፃሚ ይሆናለ፡
(ሀ)የቅዴሚያ ክፌያ ዋስትና ያስፇሌጋሌ፡፡
(ሇ) የቅዴሚያ ክፌያው ከውሌ ተፇፃሚነት ቀን በኋሊ በ [ቁጥር ይግባ] ---

ቀናት ውስጥ መከፇሌ አሇበት፡፡ የቅዴሚያ ክፌያው ሙለ በሙለ
ተከፌል እስከሚጠናቀቅ ዴረስ የግዥ ፇፃሚው አካሌ ስራዎቹ
ከተጀመሩ በኋሊ ባለት የመጀመሪያ ወራት [ቁጥር ይግባ] ውስጥ
በተመጣጣኝ ክፌያዎች ይቀንሳሌ፡፡
(ሐ) የቅዴሚያ ክፌያ ዋስትናው የቅዴሚያ ክፌያው ከቀረበበት መጠንና

ገንዘብ ጋር እኩሌ ነው፡፡
(መ) የቅዴሚያ ክፌያ በወርሀዊ ጥያቄ ሊይ ተመስርቶ በሚከተለት

ተቀናሾች ይከፇሊሌ።
(I) ቢበዛ 30% የቅዴሚያ ክፌያ ሇተቋራጩ ከሚከፇለት ክፌያዎች

ሊይ ተቀናሽ ተዯርጎ ይከፇሊሌ፡፡ የቅዴሚያ ክፌያው
የመጀመሪያ ክፌያ ከሚጀምርበት ጊዜ ጀምሮ መከፇሌ
የሚጀምር ሲሆን 80% የውለ ዋጋ ሲከፇሌ መጠናቀቅ
አሇበት፡፡
የቅዴሚያ ክፌያው ተቀናሽ የሚዯረገው በተከፇሇበት ገንዘብ

ነው፡፡
ከእያንዲንደ ክፌያ ሊይ የሚቀነሰው የገንዘብ መጠን ከታች

በተመሇከተው ቀመር መሰረት ይሰሊሌ።
አር=ቪኤ X ዱ
ቪቲ X 0.8
አር = ተቀናሽ የሚዯረገው መጠን
ቪኤ = ጠቅሊሊ የቅዴሚያ ክፌያ መጠን
ቪቲ = የመጀመሪያ የውለ ዋጋ
ዱ = የክፌያ መጠን
ውጤቱ ሁሇት ዳሲማሌ ይሆናሌ፡፡
አ.ው.ሁ 61.1
6/8
አ.ው.ሁ 62.7 & የእያንዲንደ የተገሇፀ ክፌሌ ክፌሌፊይና በዋጋ ማስተካከያ ቀመር ሊይ
62.13 ተግባራዊ የሚዯረጉ የትክክሇኛ ጠቅሊሊ ክፌልች መጠን የሚከተሇው ነው።
[ተግባራዊ የሚዯረጉ ክፌልች፤ ክፌሌፊይና ቀመር ይግባ]
አ.ው.ሁ 63.1 ሇስራዎች ግምገማ የሚከተለት የአሰራር ዘዳዎች ተግባራዊ ይሆናለ፡
(I) በነጠሊ ዋጋ ውሌ ጊዜ የሚከፇሇው የገንዘብ መጠን

በሚከተሇው መሌኩ ይወሰናሌ፡፡ [ዘዳ ይግባ]
(II) በጠቅሊሊ ዋጋ ውሌ ጊዜ የሚከፇሇው የገንዘብ መጠን
በሚከተሇው መሌኩ ይወሰናሌ፡፡ [ዘዳ ይግባ]
አ.ው.ሁ 64.1 የጊዚያዊ ክፌያዎች አፇፃፀም በሚከተሇው መሌኩ ይሆናሌ።
አ.ው.ሁ 64.2 (ሠ) በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 83 ሊይ የተገሇፀው ማምረቻና

መሳሪያዎች ባሇቤት በግዥ ፇፃሚ አካለ ተዯርጎ ይወሰዲሌ፡፡
አ.ው.ሁ 64.7 ጊዚያዊ ክፌያው የሚከፇሌበት የጊዜ ሌዩነት የሚከተሇው ነው። [ጊዚያዊ
ክፌያው የሚከፇሌበት የጊዜ ሌዩነት ይግባ]
አ.ው.ሁ 65.1 የመጨረሻ የሂሳቦች መግሇጫ ረቂቅ ተቋራጩ የጊዜያዊ ርክክብ

ሰርቲፉኬት እንዱሰጠው ማመሌከቻ በሚያቀርብበት ወቅት መቅረብ
አሇበት፡፡
አ.ው.ሁ 65.2 መሀንዱሱ በአጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች አንቀጽ 89 ሊይ የተገሇፀው

የመጨረሻ ርክክብ ሰርቲፉኬት ከተሰጠ በኋሊ በ30 ቀናት ውስጥ
የመጨረሻ የሂሳብ መግሇጫ አዘጋጅቶ መፇረም አሇበት፡፡
አ.ው.ሁ 70.1 የአቅርቦት ወስን የሚተረጏመው:- [ክፌሌ 6፣ የፌሊጎቶች መግሇጫ ወይም

የአቅርቦት ወሰን የት እንዯሚተረጎም ይግባ]
አ.ው.ሁ 70.2 ተቋራጩ ስራዎቹን በሚከተለት ሳይቶች ማከናወን አሇበት፡ [ሳይቶቹ
ይዘርዘሩ]
ሳይቶች በ [የሚገኙበት ቦታ ይግባ]--- የሚገኙ ሲሆን በንዴፌ ቁ. [ንዴፌ

ቁጥር ይግባ]---- ሊይ ተገሌፀዋሌ፡፡
አ.ው.ሁ 71.1 ስራዎቹ የሚጀመሩበት ቀን፡ [ቀን ይግባ]
አ.ው.ሁ 72.1 የታቀዯው ጠቅሊሊ ስራ የሚጠናቀቅበት ቀን [ቀን ይግባ] --- ነው፡፡
አ.ው.ሁ 74.1 (በ) የሚከተለት ክስተቶች ካሳ የሚከፇሌባቸው ናቸው። [ተጨማሪ ካሳ
የሚከፇሌባቸው ክስተቶች ካለ ይዘርዘሩ]
አ.ው.ሁ 79.1 የስራዎች መዝገብ [በተስማሚው ሳጥን ምሌክት ይዯረግ]
ያስፇሌጋሌ ወይም አያስፇሌግም
አ.ው.ሁ 79.2 የንዴፌ መግሇጫዎች የቴክኒክ ህጎች የሚከተለት ናቸው፡
አ.ው.ሁ 80.2 ስራዎቹ፣ የስራዎቹ ክፌልች፣ ሇግንባታ ጥቅም ሊይ የሚውለ መሳሪያዎችና
እቃዎች
7/8
(ሀ) የሚከተለትን መዘርዝሮች፣ እና
(ሇ) የሚከተለትን መስፇርቶች ማሟሊት አሇባቸው፡፡
አ.ው.ሁ 80.3 [የቴክኒክ ቅዴሚያ ፇቃዴ አስፇሊጊ ከሆነ ይጠቀስ ]
አ.ው.ሁ 81 [የኢንስፔክሽንና የሙከራ ቦታ ይጠቀስ]
አ.ው.ሁ 83.2 [የግ ፇፃሚው አካሌ ንብረት የሆኑ በሳይት የሚገኙ መሳሪያዎች ዝርዝር
ይግባ]
ሰ. ርክክብና የጉዴሇቶች ተጠያቂነት
አ.ው.ሁ 86.3 [የጉዲት ሀሊፉነት የሚጀምርበት ጊዜ ይጠቀስ]

አ.ው.ሁ 87 [የጊዚያዊ ርክክብ ስርአት ይጠቀስ]
አ.ው.ሁ 88.6 [በእርጅና ምክንያት የሚከሰት የጉዲት ሀሊፉነት የኮንትራክተሩ ከሆነ
ይጠቀስ]
አ.ው.ሁ 88.7 [የጉዲት ሀሊፉነት ከ365 ቀናት የሚያንስ ከሆነ ይጠቀስ]
8/8
ክፌሌ 9፡ የውሌ ቅፆች
ማውጫ
ሀ. የውሌ ስምምነት .................................................................................................. 1

1. ስምምነት ........................................................................................................... 1
ሇ. የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና ..................................................................................... 4
ሐ. የቅዴሚያ ክፌያ ዋስትና ..................................................................................... 5
IX/IX
ሀ. የውሌ ስምምነት
ግዥው የሚፇፀመው፡- [የስራው አይነት ይግባ]
የግዥ መሇያ ቁጥር .
ይህ ውሌ ዛሬ [ቀን ይግባ] ወር [ወር ይግባ] ዓ.ም. [ዓ.ም. ይግባ] (ወር) (ቀን)

(ዓ.ም.) [የግዥ ፇፃሚው አካሌ ስም ይግባ] በኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ
ሪፐብሉክ አዴራሻ [አዴራሻ ይግባ] (ከዚህ በኋሊ “ግዥ ፇፃሚ አካሌ”
እየተባሇ የሚጠራ) በአንዴ በኩሌና
በ [የአቅራቢው ስም ይግባ] በ[የአቅራቢው አገር ይግባ] ሕግ የተቋቋመ

አዴራሻ[የአቅራቢው አዴራሻ ይግባ] (ከዚህ በኋሊ “ሥራ ተቋራጭ” እየተባሇ
የሚጠራ) በላሊ በኩሌ በመሆን፣
(ሀ) ግዥ ፇፃሚው አካሌ የተወሰኑ የግንባታ ሥራዎች [የግንባታ ስራዎች መግሇጫ

ይግባ] (ከዚህ በኋሊ “የግንባታ ሥራዎች” እየተባለ የሚጠሩ) ሇመግዛት ጨረታ
አውጥቶ ሥራ ተቋራጩ የግንበታ ሥራዎቹን ሇማከናወን ያቀረበውን ጨረታና
ጠቅሊሊ ዋጋ [የውሌ ዋጋ በፉዯሌና በአሀዝ ይግባ] (ከዚህ በታች “የውሌ ዋጋ”
እየተባሇ የሚጠራ) ሰሇተቀበሇ፣
(ሇ) ሥራ ተቋራጩ የግዥ ፇፃሚ አካለን በመወከሌ ተፇሊጊውን የሙያ ችልታ፣

ሠራተኞችና የቴክኒክ ዕውቀት በመጠቀም የተጠየቁት የግንባታ ሥራዎች በዚህ
የውሌ ሁኔታዎች መሠረት ሇመፇፀም ስሇተስማማ፣
ሁሇቱ ወገኖች እንዯሚከተሇው ተዋውሇዋሌ፡፡
1. ስምምነት
1.1 በዚህ ውሌ ውስጥ ቃሊቶችና አገሊሇፆች በተጠቀሰው ውሌ ሁኔታዎች ውስጥ

በቅዯም ተከተሌ የተሰጣቸውን ተመሳሳይ ትርጉሞች ይኖራቸዋሌ።
1.2 ከዚህ በታች የተዘረዘሩት ሰነድች በግዥ ፇፃሚው አካሌና በሥራ ተቋራጩ
መካከሌ በተዯረገው ስምምነት ውስጥ የተካተቱና የውለ አካሌ ሆነው
የሚነበቡ/የሚቆጠሩ ናቸው።
1. ይህ የውሌ ስምምነት ከአባሪዎች ጋር

2. በግዥ ፇፃሚ አካሌ ሇሥራ ተቋራጩ የተፃፇ የአሸናፉነት ዴብዲቤ
3. ሌዩ የውሌ ሁኔታዎች
1/4
4. አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች
5. የጨረታ ማቅረቢያ ሠንጠረዥና አባሪዎቹ
6. የቴክኒክ መወዲዯሪያ ሀሳብ ከግንባታ ስራዎች ዝርዝር (Bill of
Quantities)
7. የንዴፌ ሰነድች (Drawings)
8. (ሀ) ሇነጠሊ ዋጋ ውልች: የግንባታ ስራዎች ዝርዝርና የዋጋ
መግሇጫ (የስላት ስህተቶች ከታረሙ በኋሊ)
(ሇ) ሇጥቅሌ ዋጋ ውልች: የጥቅሌ ዋጋው ዝርዝር ((የስላት

ስህተቶች ከታረሙ በኋሊ)
9. [ላሊ ተጨማሪ ማስረጃ ካሇ ይጨመር]____
1.3 ይህ ውሌ በሁለም ሰነድች ሊይ የበሊይነት ይኖረዋሌ፡፡ በውለ ሰነድች ሊይ

ሌዩነት ወይም ያሇመጣጣም በሚኖርበት ጊዜ ከሊይ በተዘረዘሩት ቅዯም
ተከተሌ መሠረት የበሊይነት ይኖራቸዋሌ፡፡
1.4 ግዥ ፇፃሚው አካሌ ሇሥራ ተቋራጩ የሚፇጽመውን ክፌያ ግምት ውስጥ

በማስገባት በዚህ ውሌ ውስጥ እንዯተመሇከተው ሥራ ተቋራጩ የግንባታ
ሥራዎቹን ሇማከናወንና በውለ ዴንጋጌዎች መሠረት ግዴፇቶችን ሇማረም
ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ጋር ግዳታ ይገባሌ፡፡
1.5 ግዥ ፇፃሚው አካሌ ሥራ ተቋራጩ ሇሚተገብራቸው የግንባታ ሥራዎች፣

እንዱሁም ግዴፇቶች ሇማረም ሇገባው ግዳታ የውለን ዋጋ ወይም በውለ
ዴንጋጌዎች መሠረት ተከፊይ የሚሆነውን መጠን በተባሇው ጊዜና ሁኔታ
ሇመክፇሌ ግዳታ ይገባሌ፡፡
ሇማስረጃነት ይሆን ዘንዴ ተዋዋዮች ከሊይ በተጠቀሰው ቀን፣ ወርና ዓ.ም. በየስማቸው
አንፃር በመፇረም ይህንን ውሌ መስርተዋሌ፡፡
.
ስሇግዥ ፇፃሚው አካሌ ስሇአቅራቢው
[የግዥ ፇፃሚ አካሌ ስም ይግባ] [የስራ ተቋራጩ ስም ይግባ]

ፉርማ፡- [ፉርማ ይግባ] ፉርማ ፡- [ፉርማ ይግባ] .
ስም ፡- [አግባብ ያሇው ተወካይ ስም ይግባ] ስም [አግባብ ያሇው ተወካይ ስም ይግባ]
ኃሊፉነት፡- [ኃሊፉነት ይግባ] ኃሊፉነት፡- [ኃሊፉነት ይግባ]
ቀን፡- [ቀን ይግባ] ቀን፡- [ቀን ይግባ] .
ምስክሮች
[የግዥ ፇፃሚ አካሌ ስም ይግባ] [የአቅራቢው ስም ይግባ]

ፉርማ፡- [ፉርማ ይግባ] ፉርማ ፡- [ፉርማ ይግባ] .
ስም ፡- [የምስክር ስም ይግባ] ስም [የምስክር ስም ይግባ]
2/4
ኃሊፉነት፡- [ኃሊፉነት ይግባ] ኃሊፉነት፡- [ኃሊፉነት ይግባ]
ቀን፡- [ቀን ይግባ] ቀን፡- [ቀን ይግባ]
3/4
ሇ. የውሌ ማስከበሪያ ዋስትና
(የባንክ ዋስትና)
ቀን:-[ጨረታው የቀረበበት ቀን(ቀን፣ወር እና አ.ም.)ይግባ]

የግዥ መሇያ ቁጥር:-[የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]
ሇ:- [የግዥ ፇፃሚ አካሌ ሙለ ስም ይግባ]
[የሥራ ተቋራጩ ሙለ ስም ይግባ] (ከዘህ በኋሊ ‘’ሥራ ተቋራጭ’’ እየተባሇ የሚጠራ)

በቀን___ ወር__ [ቀንና ወር ይግባ]ዓ.ም.[ዓ.ም ይግባ]___ በተፇረመው ውሌ ቁጥር
[የዉሌ ቁጥር ይግባ]___ (ካሁን በኋሊ ‘’ውሌ’’ እየተባሇ የሚጠራው) መሠረት የግንባታ
ሥራዎች ዝርዝር ይግባ ሇመተግበር ግዳታ የገቡ ሲሆን፣
በተጠቀሰው ውሌ ውስጥ እርስዎ ሥራ ተቋራጩ ሇገቡበት የውሌ ግዳታ ይሆንዎ ዘንዴ

ዋስትና አይነት ይገሇጽ ከታወቀ ዋስትና ሰጭ መጠኑ ሇተጠቀሰው ገንዘብ የውሌ
ማስከበሪያ ዋስትና እንዱያቀርቡ አጥብቀው የጠየቁ ስሇሆነ፡፡
እኛ የዋሱ ሙለ ስም ይግባ ሕጋዊ የመኖሪያ አዴራሻው (ሙለ የዋሱ አዴራሻ ይግባ)፣

የሆንን (ካሁን በኋሊ “ዋስ” እየተባሇ የምንጠራው) ሇሥራ ተቋራጩ ዋስትና ሇመስጠት
የተስማማን ስሇሆነ፣
ስሇዚህ እኛ ሥራ ተቋራጩን በመወከሌ እስከ የዋስትናው የመገበያያ ገንዘብ ዓይነትና

መጠኑ በአሀዝ እና በፉዯሌ ይግባ ሇሚዯርስ ዋስትና ተጠያቂ መሆናችንንና ሥራ
ተቋራጩ ውለን መጣሱን በመግሇጽ የክፌያ ጥያቄ በጽሑፌ እንዯቀረበሌን ያሊንዲች
ማስረጃና ክርክር ክፌያ ሇተጠየቀበት ምክንያት እስከ የዋስትናው የመገበያያ ገንዘብ
አይነትና መጠን በአሀዝና በፉዯሌ ይግባ/ የሚዯርስ ሇመክፇሌ ግዳታ እንገባሇን፡፡
ይህ ዋስትና የሚፀናው እስከ ቀን[ቀን ይግባ]___ ወር [ወር ይግባ]___ ዓ.ም [ዓ.ም

ይግባ]___ ዴረስ ይሆናሌ፡፡
ይህ ዋስትና በዓሇም አቀፌ የንግዴ ምክር ቤት እትም ቁ. 458 መሰረት ሇዯንበኞች

በጥያቄ የሚሰጥ አንዴ ዓይነት ዋስትና ነው፡፡
ስም፦ [ዋስትናው የሚፇርመው ሰው ሙለ ስም ይግባ]

ኃሊፉነት፦ [ዋስትናው የሚፇርመው ሰው ኃሊፉነት ይግባ]
ዋስትናው ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የስራ ተቋራጩ ሙለ ስም
ይግባ]
4/4
ሐ. የቅዴሚያ ክፌያ ዋስትና
(የባንክ ዋስትና)
ቀን:- [ጨረታው የቀረበበት ቀን(ቀን፣ወር እና አ.ም.)ይግባ]

የግዥ መሇያ ቁጥር:- [የግዥ መሇያ ቁጥር ይግባ]
ሇ:- [የግዥ ፇፃሚ አካሌ ሙለ ስም ይግባ]
በውለ ውስጥ በተጠቀሰው የአከፊፇሌ ዴንጋጌ መሠረት ቅዴሚያ ክፌያን በተመሇከተ

የሥራ ተቋራጩ ሙለ ስም ይግባ (ካሁን በኋሊ “ሥራ ተቋራጭ” ተብል የሚጠራው)
በውለ አንቀጽ የተጣሇበትን ግዳታ በአግባቡና በሃቀኝነት ሇመፇጸም ግምቱ የዋስትናው
ገንዘብ ዓይነትና መጠን በፉዯሌና በአሃዝ ይግባ የሆነ የዋስትናው ዓይነት ይግባ ከግዥ
ፇፃሚው አካሌ ዘንዴ ማስቀመጥ አሇበት፡፡
እኛ ፉርማችን ከታች የሚታየውና ሕጋዊ አዴራሻችን የዋሱ ሙለ አዴራሻ ይግባ

የሆነው የዋሱ የተሟሊ ስም ይግባ (ካሁን በኋሊ “ዋስ” እየተባሇ የምንጠራው) ሥራ
ተቋራጩ እንዲዘዘን ያሇ ምንም ቅዴመ-ሁኔታና ቃሊችንን ባሇማጠፌ ተራ ዋስ ሳንሆን
በማይሻር ዋስትና እንዯ መጀመሪያ ተገዲጅ ገዥው በመጀመሪያ እንዯጠየቀን ያሇምንም
ተቃውሞና ክርክር አቅራቢው ሳይጠየቅ እስከ የዋስትናው ገንዘብ ዓይነትና መጠን
በፉዯሌና በአሃዝ ይግባ የሚዯርስ ሇመክፇሌ ተስማምተናሌ፡፡
ይህ ዋስትና የሚጸናው በውለ መሠረት የቅዴሚያ ክፌያ ሇሥራ ተቋራጭ ከተፇጸመበት

እሇት ጀምሮ እስከ ቀን___ ወር____ ዓ.ም_____ነው፡፡ [ቀንና ወር ይግባ]፣[ዓ.ም ይግባ]
ስም፦ [ዋስትናው የሚፇርመው ሰው ሙለ ስም ይግባ]

ኃሊፉነት፦ [ዋስትናው የሚፇርመው ሰው ኃሊፉነት ይግባ]
ጨረታው ሇመፇረም ሙለ ውክሌና የተሰጠው አካሌ [የስራ ተቋራጩ ሙለ ስም
ይግባ]
5/4

SDB Works November - Amharic

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SDB Works November - Amharic

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዱሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት

ሇግንባታ ሥራዎች ግዥ የሚውሌ

ብሔራዊ ግሌጽ ጨረታ

የሚገዛው ዕቃ/ተያያዥ አገሌግልት:- [የግንባታ ስራዎች ግዥ አጠቃሊይ መግሇጫ ይግባ]

የግዥው መሇያ ቁጥር:- [የግዥው መሇያ ቁጥር ይግባ]

የፕሮጀክቱ ስም:- [የፕሮጀክቱ ስም ይግባ ፣አስፇሊጊ ሆኖ ሲገኝ]

የጨረታ ሰነደ የወጣበት ቀን:-

አዱስ አበባ ወር ዓ.ም

ምዕራፌ 1: የጨረታ ሥነ-ሥርዓት .............................................................................. I

ክፌሌ 1: የተጫራቾች መመሪያ

1.1 በጨረታው ዝርዝር መረጃ ሰንጠረዥ (ጨ.ዝ.መ.ሰ) የተጠቀሰው የመንግሥት

1.3 እያንዲንደ ተጫራች በግለ አንዴ ጨረታ ብቻ ወይም ከላሊ አጋር ጋር

1.5 ይህ ክፌሌ 1 የተጫራቾች መመሪያ ተጫራቾች የጨረታ ሰነዲቸውን በምን

1.6 የግዥ ፇፃሚው አካሌ ጨረታ የመቀበሌ ግዳታ የሇበትም። ውሌ ከመስጠቱ

1.8 አንዴ ተጫራች ጨረታ በሚያቀርብበት ጊዜ በጨረታ ሰነደ የተመሇከቱትን

1.9 በግዥ ፇፃሚው አካሌና በተጫራቾች መካከሌ የሚኖረው ግንኙነት በጽሑፌ

2.1 የግዥ ፇፃሚው አካሌ በክፌሌ 6 የፌሊጏቶች መግሇጫ ውስጥ የተመሇከተውን

2.2 ክፌያዎች የሚፇፀሙት በቀጥታ በግዥ ፇፃሚው አካሌ ሲሆን ተፇፃሚነቱም

3. አጭበርባሪነት፣ ሙስናና አቤቱታ የሚታይበት ሥርዓት

3.1 የኢትዮጵያ ፋዳራሊዊ ዳሞክራሲያዊ ሪፐብሉክ መንግሥት (ካሁን በኋሊ

በዚሁ ፖሉሲ መሠረት መንግሥት፦

(ሀ) ከሊይ በአንቀፅ 3 ሊይ ሇተመሇከተው አፇፃፀም ሲባሌ ሇሚከተለት ቃሊት

II. “የማጭበርበር ዴርጊት” ማሇት ያሌተገባን የገንዘብ ወይም ላሊ ጥቅም

III. “የመመሳጠር ዴርጊት” ማሇት ሁሇት ወይም ከሁሇት በሊይ የሆኑ

IV. “የማስገዯዴ ዴርጊት” ማሇት በቀጥታም ሆነ በተዘዋዋሪ መንገዴ

V. “የመግታት (የማዯናቀፌ) ዴርጊት” ማሇት:-

 ሇምርመራ ጉዲይ በፋዳራሌ ስነ-ምግባርና ፀረ-ሙስና ኮሚሽን፣

 የዚህ መዯበኛ የጨረታ ሰነዴ አካሌ በሆነው የተጫራቾች

(ሇ) በአሸናፉነት የተመረጡ ተጫራቾች በራሳቸው ወይም በተወካያቸው

(ሐ) ተጫራቾች በማንኛውም የጨረታ ሂዯት ጊዜ ወይም በውሌ አፇፃፀም

3.3 የጨረታውን ውጤት ባሌተገባ ሁኔታ ሇማስቀየር በማሰብ ሇግዥ ፇፃሚው

3.4 ተጫራቾች በሙስናና በማጭበርበር ጉዲይ ሊይ የተመሇከቱትን ሁኔታዎች

3.5 ከዚህ ውሌ አፇፃፀም ጋር በተያያዘ የአቅራቢዎች የሂሳብ ሰነድች ኤጀንሲው

3.6 በመንግስት የግዥ አዋጅና መመሪያ መሠረት አንዴ ተጫራች ከጨረታ

4. ተቀባይነት ያሊቸው ተጫራቶች

4.1 አንዴ ተጫራች የተፇጥሮ ሰው፣ የግሌ ዴርጅት፣ የመንግሥት ዴርጅት፣

(ሀ) በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ ውስጥ በላሊ አኳኋን ካሌተገሇፀ

(ሇ) የሽርክና ማህበራት/ ጊዜያዊ ህብረቶችና ማህበሮች እነሱን ወክል በጨረታ

4.2 በዚህ መዯበኛ የጨረታ ሰነዴ ክፌሌ 5 በተመሇከተው መሠረት ይህ ጨረታ

4.4 በግዥ ፇፃሚው መስሪያ ቤት ስር የሚተዲዯሩ እስካሌሆኑ ዴረስ ህጋዊ ሰውነት

4.5 በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ በላሊ ሁኔታ ካሌተገሇፀ በስተቀር

(ሀ) ዕዲ መክፇሌ ያሊቃታቸው፣ ያሌከሰሩ፣ በመፌረስ ሊይ ያሌሆኑ፤ የንግዴ

I. ተጫራቹ የተሰማራበትን የስራ ዘርፌ የሚያሳይ የታዯሰ የንግዴ

(ሐ) የውጭ ሀገር ተጫራቾች እንዯአስፇሊጊነቱ የንግዴ ምዝገባ ሰርቲፉኬት

4.6 በመንግሥት ግዥ ሇመሳተፌ በኤጀንሲው ዴረ ገፅ በአቅራቢነት መመዝገብ

(ሀ) በመንግሥት ግዥ መሳተፌ የሚፇሌጉ ዕጩ ተወዲዲሪዎች በኤጀንሲው

4.7 ተጫራቾች በጨረታ ዝርዝር መረጃ ሠንጠረዥ በተጠቀሰው መሠረት

5. ተቀባይነት ያሊቸው ማተሪያልች፤ መሳሪያዎችና አገሌግልቶች

5.1 በክፌሌ 5 ስሇ ብቁ ሀገሮች (በጨረታው መሳተፌ ስሇሚችለ ሀገሮች)

(ሸ) አንዴ ተጫራች ወይም ማናቸውም አጋሩ ሇውለ አፇጻጸም

ሇ. የጨረታ ሰነዴ ይዘት

7.1 ይህ የጨረታ ሰነዴ ከዚህ በታች የተመሇከቱትን ክፌልች የሚያጠቃሌሌና

ምዕራፌ 1:- የጨረታ ሥነ-ሥርዓት

ክፌሌ 1 - የተጫራቾች መመሪያ

ምዕራፌ 2:- የፌሊጏቶች መግሇጫ

ምዕራፌ 3:- የውሌ ሁኔታዎች

ክፌሌ 7 - አጠቃሊይ የውሌ ሁኔታዎች

7.2 የጨረታ ማስታወቂያ የጨረታው ሰነዴ አካሌ አይዯሇም፡፡ በጨረታ

7.3 ተጫራቾች የጨረታ ሰነድችን በቀጥታ ከግዥ ፇፃሚው አካሌ ካሇመውሰዲቸው

7.4 ተጫራቾች በጨረታ ሰነድቹ ውስጥ የተመሇከቱትን ሁለንም ማሳሰቢያዎች፣

8. በጨረታ ሰነድች ሊይ የሚሰጥ የፅሁፌ ማብራሪያ

8.1 በጨረታ ሰነድቹ ሊይ ማብራሪያ የሚፇሌግ ተጫራች በጨረታ ዝርዝር መረጃ

8.2 በጨረታ ሂዯትም ሆነ በጨረታ ግምገማ ወቅት ተቀባይነት የሚኖረው በቀጥታ