MGA

SITWASYONG
PANGWIKA SA
PILIPINAS
 WIKANG FILIPINO
GAMIT SA AKADEMYA
-Paggamit ng Wikang Filipino sa ibang asignatura
-Pagtatanggal ng Filipino (CMO 20) – 2013
-Temporary Restraining Order (TRO) ng Korte Suprema
- November 09, 2018 – tinanggal na ang Filipino at Panitikan
-House Bill 223 (Filipino at Panitikan sa Kolehiyo)
– ACT Teachers Partylist
– NAB-NCCA (19) suportado
(National Advisory Board ng National Commission for Culture & the Arts)
 INTELEKTWALISADO ANG
WIKANG FILIPINO
- Iba’t ibang propesyon
- Pagsasalin
- Madaling maunawaan
 PAGGAMIT NG
MOTHER TONGUE LANGUAGE
Mother-Tongue-Based Multilingual
Education (MTB-MLE)
Tagalog, Ilokano, Bikol,
Kapampangan, Pangasinense,
Cebuano, Waray, Hiligaynon
Tausug, Maguindanao, Maranao,
Chavacano
(12 – orihinal na pinagamit)
 PAGGAMIT NG
MOTHER TONGUE LANGUAGE
Ybanag (Cagayan at Isabela), Ivatan (Batanes),
Sambal (Zambales),
Aklanon at Kinaray-a (Aklan at Capiz),
Yakan (ARMM), Surigaonon (Surigao)
(7 – idinagdag)
 PAGGAMIT NG
MOTHER TONGUE LANGUAGE
Simons & Fennig (2018) at PSA at
KWF (2016)
- 185 (at higit pa)
-183 (buhay) at 2 (patay)
-175(indegenous) & 8(non-indegenous)
- 39(repinado), 67(dinedebelop),
38(matatag), 28(nanganganib),
11(namamatay)
-Ethnologue.com
 WIKANG FILIPINO GLOBAL
NA WIKA
- Mga salitang Filipino na naging
bahagi ng ibang wika
Halimbawa:
Komunikasyon at Pananaiksik sa Wika at
Kulturang Pilipino ( Austero et,al. p.123)
 WIKANG FILIPINO
SA INTERNET
- Viewers at followers sa
Facebook, Twitter, at Instagram.
- Paglalabas ng saloobin
 WIKANG FILIPINO
SA PAGTE-TEXT
-Suliranin sa pagbabaybay
-Madalas na pagkakaltas ng
mga patinig partikular ang ‘a’
-Paggamit ng bilang (2)
-Emoji
 MIX-MIX NA LENGGUWAHE
- Code-switching (pangungusap)
“Dito tayo magtatapos. You may
have your break.”
T1: Did you eat?
T2: Hindi pa
T1: Ako rin.
 MIX-MIX NA LENGGUWAHE
- Code-mixing (salita) (conyo)
“Tara lunch na tayo.”
“You are so pretty na kaya.”
-Compounding (2 salita na naging
isa)
Tapsilog, Chinoy, Taglish, Brunch
 ISYU SA PAGSASALIN AT
PANGHIHIRAM
-Walang panumbas
-Mga salitang kultural
-Hakbang sa panghihiram
-Panghihiram nang madalas
 ISYU SA G-WORDS
-Pagdaragdag ng mga pantig na
nagsisimula sa titik G.
-Umuusbong pang isyu ay ang
E-words at A-words
 ISYU SA G-WORDS
-Ang magiging basehan ng
ipapares na patinig sa
idaragdag na pantig ay nasa
nauunang pantig.
 ISYU SA G-WORDS
Orihinal: Ayaw ko na
G-words: Agayagaw kogo naga
-Isisingit ang pantig na
nagsisimula sa titik G kung ang
dinadagdagan ay nagtatapos sa
katinig.
 ISYU SA G-WORDS
Orihinal: Ayaw ko na
Papantig: A - yaw ko na
G-words: Aga-yagaw kogo naga
 ISYU SA GAY LINGO
(BEKIMON)
-1960’s
-1970 “swardspeak” (gayspeak)
-Nagmula sa mga ikatlong lahi
-Pagkukubli
 ISYU SA GAY LINGO
(BEKIMON)
-Paraan ng pagbubuo
1. Paglalagay ng panlapi (-sung,
-chikels)
wait + -sung = waitsung
wit + -chikels = witchikels
 ISYU SA GAY LINGO
(BEKIMON)
-Paraan ng pagbubuo
2. Substitusyon
A. q, k, h = j (hirap = jirap)
B. p, b = sh (buhok = shuhok)
C. unang pantig = ju, bo, sho,
kiyo, nyo (ulan = julan, baho =
shoho)
 ISYU SA GAY LINGO
(BEKIMON)
-Paraan ng pagbubuo
3. Panghihiram (sight, fly, gurang,
otoko, watashi, hombre)
4. Akronim (GL = Ganda Lang,
OPM = Oh Promise Me)
5. Reduplikasyon (Chika-chika)
 ISYU SA GAY LINGO
(BEKIMON)
-Paraan ng pagbubuo
6. Paghahawig (2 bagay)
7. Pagkakaltas (wala=wa)
8. Metatesis (daan=anda)
9. Katunog (Knows=noselift)
 ISYU SA GAY LINGO
(BEKIMON)
-Paraan ng pagbubuo
10. Pangalan ng Sikat (tao, bagay,
o lugar) (Hairora Boulevard=hair)
11. Paghihimig (onomatopoeia)
(chukchuk, jugjug, chukchak,
pak! chenes! chorva)
Sanggunian: http://badingtionaryphoenix.blogspot.com/ -Agosto 25, 2017
BUBUKA ANG BULAKLAK
Bubukesh ang floweret
jojosok ang reynabelz
shochurva ng chacha
pa jembot jembot fah

boom tiyayavush
tiyayavush chenes
boom tiyayavush
tiyayavush chenes
PEN PEN DE SARAPEN
Pen pen de chorvaloo
de kemerloo de eklavoo
hao hao de chenelyn
de ba yutech

si friti dapat iipit

goldness-filak
chumochorva
sa tabi ng chenes
 TAGU-TAGUAN
Shogu-shoguan
ning ning galore ng buwan
pag-counting ng krompu
naka shogu na kayey

Jisa, Krolawa, Shotlo, Kyopat, Jima, Kyonim, Nyitoert,

Walochi, Syamert, Krompu

mga beki
andetrax na si atashi
SAMPUNG MGA DALIRI
jompung mga joliri
jomay at tiil
joluwang jenga
joluwang tameyk
jilong na magandich

majijiit ng ngipin
majurap ilafez
jilang majiit nagjojobing
wag kang magjijinungaling
 BAHAY KUBO
valer kuberch kundol, jutola
kahit jutay jupo’t jolabastrax
ang julamantrax dochi at mega join join pa
ay anek anek
jubanox, nyustasa
nyongkamas at nyutring nyobuyas, nyomatis
nyogarilyas at kipey nyowang at luyax
nyitaw, nyotaw jutani
at around the keme ay
fulness ng linga
AKO AY MAY LOBO
akez ay may lobing
nag flysung sa heaven
wiz ko na na sighting
nyomutok na palerz

shoyang lang ang anda

pang buysung ng lobing
nyuti pa pang lafez
nyomusog pa akez
 ISYU SA JEJEMON
-Pagsusulat upang hindi mabasa
nang mabilisan.
-P, F, W, Z, 4, 3, 2
-Mild (mababasa pa)
Hal. Eow pU. Mxta NaH? jejeje
 ISYU SA JEJEMON
-Moderate (F, H, O, Q, Z)
Hal. eOw pFow. Na MISZ PfOu q
Tah.
-Severe (madalas na paggamit ng
bilang)
Hal. 3pW pFu. An3u. pfOW GW4
N30
 ISYU SA JEJEMON
-Terminal (hindi maunawaan at
“out of this world” kung ituring)
Hal.
3oW pfoU m pIpol.
nUaMiX2kOpfouk3OnU4nzobR4.