KAMIENIE NA SZANIEC

Czas akcji: czerwiec 1939- sierpień 1943.

Miejsce akcji; Beskid śląski, warszawa, okolice Celestynowa, Czarnocin, sieczychy

Autor: Aleksander Kamiński

Bohaterowie;

- Maciej Dawidowski (Alek): działacz w PLAN, potem w małym sabotażu, harcerz w

drużynie Buków, przyjaźnił się z Jędrkiem Mikulskim, związany z Basia. Uwielbiał narty i
kino. Jego ojciec był kierownikiem fabryki, angażował się w działalność polityczna w kraju.
Był wysoki, szczupły, z niebieskimi oczami. Miał niesamowite poczucie humoru. Był
niespokojny i żądał przygód. Był bardzo spokojny i opanowany nawet w kryzysowych
sytuacjach. Jest towarzyski, ma duze grono znajomych. Charakteryzuje się duza odwaga.
Był optymista, nawet na łozu śmierci patrzyl optymistycznie na swiat.

- Jan Bytnar (rudy); ): działacz w PLAN, potem w małym sabotażu, harcerz w

drużynie Buków, bliski przyjaciel zośki. Był dobrym kucharzem i majsterkowiczem. Po śmierci
został odznaczony Krzyżem Walecznych. Miał piegowata twarz, rude włosy. Był uwazany za
inteligentnego, uczuciowego i ambitnego chłopaka, dobrze się uczył. Na początku był
nieśmiały i skryty, lecz pozniej odnalazł odwage. Był zawsze pogodny i gotowy do
poswiecen. Zmarł w gronir najlepszych przyjaciół.

- Tadeusz zawadzki ( zoska); ): działacz w PLAN, potem w małym sabotażu,

harcerz w drużynie Buków, odznaczony Krzyżem Walecznych. Interesował się sportem
szczególnie strzelectwem, hokejem i tenisem. Nazywany urodzonym przywódca. Jest typem
samotnika, na początku jedyna przyjaciolka jest dla niego matka, pozniej zaprzyjaznia się z
rudym. Dostal przezwisko Zoska, ponieważ ma bardzo dziewczeca uroda. Posiada delikatna
cere, jasnoniebieskie oczy, złociste wlosy, z czasem jego wyglad ulega zmianie. Twarz
powaznieje, ale dziewczęcy uśmiech zostaje. Był zawsze ambitny i rządny sukcesow.

Plan wydarzen;

SŁONECZNE DNI:
1. Opis młodzieży z warszawskiego harcerstwa.
2. Charakterystyka chłopców z zespołu „Buków”: Alka, Rudego i Zośki.
3. Pomyślne zdanie matury przez przyjaciół.
4. Wspólna wycieczka w Beskidy Śląskie.

W BURZY I WE MGLE:
1. Wybuch wojny.
2. Wyruszenie „Buków” wraz z Zeusem na wędrówkę.
3. Naloty, zbombardowany pociąg.
4. Pomoc chłopców udzielona rannym uchodźcom.
5. Powrót do Warszawy.
6. Zastanie zgliszcz i ruin.
7. Aresztowanie ojca Alka.
8. Zespół „Buków” szuka sposobu na walkę z okupantem.
9. Zośka przynosi na zebranie pisemko prasy podziemnej.
10. „Buki” współpracują z „Planem”: kolportaż, naklejanie karteczek na afiszach.
11. Założenie przez Rudego „warsztatu drukarskiego”.
12. Akcja zagazowania restauracji„Adria”.
13. Buki odchodzą z „Planu”.
14. „Wsypa” w „Planie”.
15. Bieda w Warszawie.
16. Praca na stanowisku szklarza.
17. Alek rikszarzem.
18. Rudy korepetytorem.
19. Odnalezienie przez Alka składu amunicji w lesie.
20. Zośka zakłada „fabrykę marmolady”.
21. „Buki” roznoszą grypsy w komórce więziennej.
22. Nauka chłopców na tajnych kompletach w szkole Wawelberga.
23. Związanie „Buków” z Małym Sabotażem organizacji „Wawer”.

W SŁUŻBIE MAŁEGO SABOTAŻU:

1. Służba „Buków” w Małym Sabotażu „Wawer”.
2. Samodzielne realizowanie zleconych akcji:
- akcja w zakładzie fotograficznym, wybijanie szyb,
- akcja kinowa – antyniemieckie napisy kredą na murach, gazowanie sal,
- akcja Paprocki - długie nękanie zdradzieckiego restauratora,
- akcja mięsna - wrzucenie próbówek gazowych do sklepów,
- akcja zrywania flag niemieckich z urzędów i komisariatów.
3. Zośka „mózgiem” harcerskiej paczki.
4. Nowi ochotnicy i oddziały w Małym Sabotażu.
5. Złożenie przyrzeczenia w mieszkaniu Alka.
6. Kolejne akcje:
- akcja 3 maja - malowanie kredą na murach antyniemieckich sloganów, zawieszanie na
liniach tramwajowych i latarniach polskich chorągiewek,
- akcja 11 listopada – pisanie hasła „Polska zwycięży” na murach,
- akcja „zamanifestowania łączności kraju z jego emigracyjnym rządem”.
7. Aresztowanie Jacka Tabęckiego i zszokowanie całego oddziału.
8. Wpadka Jędrka przez numerek rowerowy i jego ucieka policjantom.
9. Akcja Kopernik – Alek odkręca niemiecką tablicę z pomnika Kopernika.
10. Ucieczka na wieś do narzeczonej Basi.
11. Kotwica - symbol Polski Walczącej wprowadzony przez „Wawer”.
12. Ukończenie szkoły Wawelberga przez nadal chłonnego wiedzy Rudego technika –
wynalazcy różnych przedmiotów użytych podczas akcji.
13. Leśne ćwiczenia chłopców z „Wawra”.
DYWERSJA:

1. Powołanie Kierownictwa Dywersji, później znanego pod nazwą „Kedyw”.

2. Przeniesienie chłopców do Grup Szturmowych.
3. Oswajanie z bronią, granatami, dynamitem.
4. Czynna dywersja, czyli akcje bojowe.
5. Przygotowania w mieszkaniu u Rudego do pierwszej akcji z bronią.
6. Akcja wysadzenia pociągu towarowego pod Kraśnikiem.
7. Alek zatrzymany w łapance.
8. Ucieczka chłopca z jadącego samochodu.
9. Wyskoczenie Rudego przez okno w czasie przeszukiwania jego domu przez żandarmów.
10. Praca Alka w fabryce i zakup wymarzonej skórzanej kurtki.
11. Akcja rozbrajania Niemców i zastrzelenie SS-mana przez Rudego na ulicy.
12. Szacunek młodszych kolegów z plutonu i postrzeganie Rudego jako wzór do
naśladowania.
13. Szczęśliwe życie Rudego, podzielone na naukę i zacieśnianie przyjaźni z Zośką.
14. Akcja ewakuowania rzeczy z mieszkania na ulicy Brackiej.

15. Zatrzymanie lokatorów na klatce.

16. Strzelanina z patrolem policji niemieckiej.
17. Postrzelenie Rudego w udo.
18. Sprowadzenie chirurga do rannego.

19. Obawy o nieuczciwości lekarza i strach przed pojawieniem się gestapo.

20. Służba w Grupach Szturmowych przyczyną zmężnienia i zahartowania trójki harcerzy.

POD ARSENAŁEM:
1. Aresztowanie Heńka.
2. Zatrzymanie Rudego.
3. Bestialskie przesłuchania w siedzibie gestapowców.
4. Skatowanie Rudego na Szucha.
5. Plany uwolnienia kolegi snute przez Zośkę i jego oddział.
6. Prośby w dowództwie o zgodę na przeprowadzenie operacji.
7. Przygotowanie akcji i jej odwołanie z powodu braku akceptacji władz.
8. Pomoc Wesołego i zgoda „góry” na akcję.
9. Rozpoczęcie akcji i jej rychła klęska.
10. Strzelanina z gestapowcami.
11. Uwolnienie Rudego i pozostałych więźniów.
12. Rozdzielenie się chłopców i ucieczka różnymi ulicami.
13. Natrafienie grupy Alka na Niemców - wymiana ognia.
14. Alek postrzelony w brzuch.
15. Ucieczka samochodem.
16. Brak szans na wyzdrowienie mimo przeprowadzonej operacji.
17. Szok chłopców na widok skatowanego ciała Rudego.
18. Rozpacz i bezsilność Zośki.
19. Śmierć Alka i Rudego.
20. Wykonanie wyroku śmierci na gestapowcach – „za Rudego”.

CELESTYNÓW
1. Zły stan psychiczny Zośki po śmierci Rudego.
2. Ulęgnięcie namowie ojca i wyjazd na wieś.
3. Napisanie wspomnień o Rudym, zatytułowanych „Kamienie rzucane na szaniec”.
4. Częste rozmowy z siostrą i wspominanie przyjaciół.
5. Powrót do Warszawy.
6. Odznaczenia dla Rudego, Alka i wielu innych chłopców.
7. Nowe zadanie dla Zośki - odbicie więźniów z transportu.
8. Przygotowania.
9. Wyjazd do Celestynowa na akcję.
10. Nieplanowane kłopoty - przyjazd pociągu opóźniony.
11. Strzelanina z gestapowcami.
12. Uwolnienie więźniów.
13. Powrót po udanej akcji do Warszawy.
14. Zośka otrzymuje pochwały od dowództwa „za dobrą robotę”.
WIELKA GRA:
1. Dalsza praca Grup Szturmowych Szarych Szeregów.
2. Zagarnięcie środków wybuchowych z fabryki chemicznej.
3. Czerwony Ford nazwany samochodem przynoszącym szczęście.
4. Zrobienie przez Niemców obławy na willę przy ulicy Różanej - magazyn amunicji.
5. Przygotowania oddziału Zośki do akcji w Czarnocinie, czyli wysadzenia pociągu z
niemieckimi materiałami wojennymi oraz mostu:
- Początek pecha: trzej chłopcy z oddziału nie zatrzymują się samochodem przed patrolem
żandarmerii niemieckiej.
- Pościg Niemców, strzelanina, śmierć Oracza – Tadeusza Mirowskiego.
- Wyjazd zespołu na akcję w Czarnocinie.
- Spóźniony przyjazd Zośki na miejsce akcji.
- Wykonanie planu tylko w połowie: pociąg zdążył przejechać, a most został wysadzony tylko
częściowo.
- Skrywana złość Zośki z niewypełnienia rozkazu.
- Wypadek samochodowy w drodze powrotnej z akcji
- Przymusowy powrót pieszo trzech chłopców z oddziału do Warszawy.
- Ucieczka przed patrolem żandarmerii niemieckiej.
- Pościg Niemców, strzelanina, śmierć Andrzeja i walczącego do końca Felka.
- Uratowanie Maćka, który wymknął się z obławy.
6. Analiza błędów przez Zośkę i jego oddziała, popełnionych na akcji w Czarnocinie.
7. Zatrzymanie Zośki przez uliczny patrol niemieckiej policji, aresztowanie i odstawienie do
więzienia.
8. Poszukiwanie sposobu na uwolnienie kolegi przez harcerzy.
9. Wypuszczenie bohatera po tygodniu.
10. Zmiana spojrzenia na życie Zośki i chłopców.
11. Rozpoczęcie zebrań tajnych kompletów dla młodzieży z Szarych Szeregów.
12. Kolejne zadanie - zlikwidowanie posterunku żandarmerii niemieckiej w Sieczychach.
13. Dokładne przygotowanie do akcji:
- Biwakowanie w lesie,
- Wymarsz oddziału do Sieczychowa

- Rozpoznanie terenu przez zwiadowców,

- Rozpoczęcie akcji o północy,
- Sukces oddziału przypłacony śmiercią tylko jednego członka - Zośki.

Przykładowe pytania i odpowiedzi do lektury;

1 w którym roku zgineli Alek, rudy i zoska?

- 1943

2 kogo odbito w akcji pod arsenalem?

- rudego

3 czyje losy opisuje utwor?

- grupy harcerzy

4 czego nauczal Leszek domanski?

 - geografii

5 czego dotyczyła pierwsza akcja Małego sabotaży, w ktorej chłopcy z bukow wzieli udzial?

- fotografow

6 czyje nazwisko widnialo w znalezionych na miescie notatkach?

- rudego

7 ile zolwi narysowal rudy?

- 80

8 jakim haslem posługiwali się chłopcy z bukow do zniechęcenia polakow do ogladania w

kinach niemieckich materiałów propagandowych?

- tylko swinie siedza w kinie

9 gdzie znajdowalo się mieszkanie alka, w którym odbyla się ceremonia skladania przysiegi

- na Żoliborzu

10 który z chłopców zdal Mature najlepiej?

- rudy

11 jaki pseudonim miał Leszek domanski?

- zeus

12 co się stalo pod debem wielkim?

- niemieckie samoloty zbombardowaly pociag z uchodźcami

13 jak miala na imie siostra zoski?

- Hania

14 którzy z chłopców zmarli tego samego dnia?

- rudy i Alek

15 który z chłopców zabil oficera SS?

- rudy

16 kto dowodzil akcje pod arsenalem?

- Orsza

17 kim był ojciec zoski

- profesorem

18 jak miala na imie siostra alka?

- Maryla

19 ilu ludzi zginęło w akcji pod sieczychami?

-1

20 kto czuwal przy Alku gdy zostal ranny?

- Basia

21Do gimnazjum czyjego imienia chodzili Zośka, Alek i Rudy?

chodzili do warszawskiego gimnazjum imienia Stefana Batorego.
22Jak nazywała się narzeczona Alka?
Basia Sapińska.
23 Jak nazywali się wyjątkowo okrutni gestapowcy, którzy torturowali Rudego?
Wyjątkowo okrutni gestapowcy, którzy torturowali Rudego, nazywali się Schultz i Lange.
24Który z chłopców założył wytwórnię marmolady?
Zośka.
25Który z chłopców początkowo nie umiał pływać?
: Początkowo pływać nie umiał Rudy.
26 Podaj autora i tytuł wiersza, który deklamował Czarny Jaś przed śmiercią Rudego.
Wiersz, który deklamował Czarny Jaś Rudemu, nosi tytuł „Testament mój”, jego autorem jest Juliusz
Słowacki.
 
27 Jak się nazywała drużyna harcerska, do której należeli główni bohaterowie?

- buki
28 Jaki kryptonim podczas II wojny światowej nosił Związek Harcerstwa Polskiego?
- szare szeregi
29 Skrót PLAN oznacza:
- polska ludowa akcja niepodlegosciowa
 
30 Co się stało z Jackiem Tabęckim po aresztowaniu?

- Został wywieziony do Oświęcimia.

31 Akcja odbicia Rudego z rąk Gestapo to :
- Akcja pod Arsenałem

32 Kiedy miała miejsce Akcja pod Arsenałem?

- 26 marca 1943
 
33 Rudy zmarł, bo:
- został skatowany przez Gestapo

34 Co zrobił Alek z okazji rocznicy urodzin Mikołaja Kopernika?

-usunął z pomnika niemiecką tablicę zasłaniającą polski napis
35 Przy jakiej ulicy mieściła się siedziba PLANu?
- zlotej
 
36 Jaki był odwet Kierownictwa Walki Podziemnej po śmierci Rudego?
- rozkaz likwidacji najbardziej bestialskich gestapowców – Schultza i Langego
37 Gdzie rozstrzelano ojca Alka?
- w Palmirach
38 Współpracę z organizacją Wawer rozpoczęli
- w 1941 roku
39 Witryny jakich lokali wybijał kamieniami Alek?
- zakładów fotograficznych
40 Dlaczego sabotowano restaurację Paprockiego?
-za kolportowanie niemieckich pism