Bài giảng Chăm sóc bệnh nhân thở máy - 1103962

30/5/2016
CHĂM SÓC BỆNH NHÂN

THỞ MÁY
BS . ĐẶN G T H AN H T UẤN
KH OA H Ồ I S ỨC N G OẠI
MỤC TIÊU CHĂM SÓC
Biết lắp ráp và cài đặt các thông số máy thở

Biết cài đặt và xử trí các báo động căn bản
Biết nhận định và xử trí các biến chứng thở máy
Biết duy trì và thông đường thở hiệu quả
Biết chăm sóc hỗ trợ: dinh dưỡng, VLTL
Biết phòng ngừa nhiễm khuẩn bệnh viện
dangthanhtuan65@gmail.com 03/2014
1
30/5/2016
BỆNH NHÂN THỞ MÁY
Chế độ thở máy Thông đường

phù hợp thở hiệu quả
Vật lý trị liệu
Dinh dưỡng qua

sonde dạ dày Phòng chống nhiễm
khuẩn bệnh viện
CHUẨN BỊ
Rửa tay
 Chai sát trùng tay nhanh đầu giường
Hệ thống oxy đầu giường
 Gắn lưu lượng kế
 Bình làm ẩm đổ nước cất
 Bóng giúp thở phù hợp tuổi BN: bóng có túi dự trữ,
van PEEP (nếu cần) và dây nối bóng vào nguồn oxy
 Mask phù hợp (để cần thiết khi đặt lại NKQ)
 Máy pulse oximeter: sensor phù hợp
2
30/5/2016
BỆNH NHÂN THỞ MÁY
CHUẨN BỊ BÓNG GIÚP THỞ
3
30/5/2016
CHUẨN BỊ
Hệ thống hút:
 Ống hút đàm 2 cỡ: hút mũi miệng và hút NKQ
 Chén chun, găng hấp, nước muối sinh lý vô trùng
 Đổ bình chứa dịch khi đã đầy 3/4
 Nguồn hút trung tâm: chỉnh áp lực -100 mmHg
 Airway hoặc cây đè lưỡi có quấn gạc
Giường bệnh:
 Sạch, gọn
 Vị trí các máy móc, dịch truyền thuận lợi
Chuẩn bị dụng cụ hút đàm
4
30/5/2016
ĐÁNH GIÁ BỆNH NHÂN
LÂM SÀNG: mỗi ít nhất 2 giờ

 Trigiác: AVPU
 Sắc môi: hồng, tím
 Sinh hiệu: M, HA, To, NT
 SpO2
 Xem NKQ: chiều dài, cố định, đàm
 Nhìn di động lồng ngực, nghe phế âm, ran phổi
 Cài đặt giới hạn báo động monitor
Thông khí có hiệu quả

 Diđộng lồng ngực: đều, phế âm đều 2 bên
 Co kéo (-)
 Môi hồng, SaO2 > 92%
 Mạch, HA ổn, chi ấm
 Nằm yên, tỉnh táo
5
30/5/2016
CẬN LÂM SÀNG:

 Khímáu:
Đầu tiên sau thở máy 30 ph – 1 giờ
Ngày 1 – 2 lần hoặc hơn, tùy y lệnh
 XQ phổi:
ngay sau đặt NKQ: vị trí NKQ, tổn thương phổi

sau 24 – 48 giờ
hoặc khi cần xác định TKMP, VP
ĐÁNH GIÁ MÁY THỞ
Hoạt động máy thở:

 Hệ thống ống máy
thở: rò rỉ, cố định
 Nước bình làm ấm &
ẩm: nước cất vô
trùng
 Nhiệt độ khí thở:
37 ± 0,5oC
 Bẫy nước: vị trí thấp
nhất, đổ nước đọng
khi > ½ bẫy nước
6
30/5/2016
ĐÁNH GIÁ MÁY THỞ
Các thông số thở máy phù hợp y lệnh

Các giới hạn báo động:
 High Pressure = peak + 10 (< 40 cmH2O)
 Low Pressure = PEEP + 5 cmH2O
 High Minute volume = 120% VE
 Low Minute volume = 80% VE
 High Tidal volume = 120% VT
 Low Tidal volume = 80% VT
 FiO2 = ± 5% FiO2 cài đặt
An toàn BN trong thở máy
Cài đặt thông số thở máy:

 BSchịu trách nhiệm các thông số ghi HSBA
 ĐD chịu trách nhiệm kiểm tra đúng thông số giữa
HSBA và thực tế trên máy
7
30/5/2016
Thông đường thở
Tư thế: đầu cao 30o, ngữa đầu

Giảm trào ngược gây VP hít, càng sớm càng tốt
Xoay trở / 2 giờ
Gối chống trào ngược
Cố định ống NKQ
Cách dán băng keo

Ghi ID, chiều dài trên băng keo
8
30/5/2016
Cố định ống NKQ
Cố định ống NKQ dùng cần treo so với buộc vào

drap cuộn
Hút đàm qua NKQ
Nguyên tắc:
 Đảm bảo kỹ thuật vô trùng
 Tránh gây thiếu oxy khi hút
Chỉ định:
 Chỉ hút đàm khi có đàm
Tiếng thở rồ rồ
Đàm trong ống NKQ
Báo động áp lực cao
Phổi ran ứ đọng
BN tím tái, SpO2 
9
30/5/2016
Hút đàm qua NKQ
Các điểm lưu ý:

2 ĐD: 1 chính – 1 phụ
 Dụng cụ vô trùng: ống hút, găng, chén chun, nước
muối sinh lý, găng, ống tiêm 3cc
 Ống hút: < ½ đường kính trong NKQ
Hút đàm qua NKQ
Áp lực hút:
 trẻ nhỏ - 80 đến -100 mmHg
 trẻ lớn -100 đến -120 mmHg
Các điểm lưu ý:

 Bóp bóng/máy thở FiO2 100% (↑ 20%) trước, trong
và sau hút + SpO2 theo dõi liên tục
 Chiều sâu khi hút: không quá đầu ống NKQ 1cm
 Thời gian 1 lần hút: 10 giây (= nhịp thở ĐD)
 Không nhỏ NaCl vào NKQ

10
30/5/2016
Hút đàm qua NKQ
Có cần thường quy nhỏ nước muối sinh lý làm

loãng đàm ?
 Bơm nước muối 0,9% làm loãng đàm có thể tăng
nguy cơ nhiễm trùng và thiếu oxy máu khi hút đàm
qua NKQ
 Khuyến cáo hiện tại:
Không dùng nước muối khi hút đàm

Nếu đàm đặc: thay ống hút đàm khác
Nhỏ nước muối chỉ khi đàm quá đặc
Hút đàm qua NKQ
Hút đàm: chiều dài ống hút đưa vào ? Không quá đầu
dưới ống NKQ
 Dán thước đo hút đàm lên giường bệnh
 Đánh dấu mức cần đo bằng viết aceton
 Mỗi lần hút phải đo chiều dài ống cần đưa vào
11
30/5/2016
Hút đàm qua NKQ
Nồng độ oxy bóp bóng giữa 2 lần hút: 100% ?

 Không oxy nồng độ cao: thiếu oxy máu khi hút
 Dùng oxy 100% cho sơ sinh (sinh non): ROP
 Khuyến cáo: dùng oxy giữa 2 lần hút cao hơn để oxy
máu SpO2 > 90%, PaO2 > 60mmHg)
 FiO2 cao hơn FiO2 cài đặt 20%
 Chỉ dùng FiO2 100% khi:
Trước hút BN bị thiếu oxy máu nặng, FiO2 > 60%

BN cao áp phổi
Hút đàm qua NKQ
Giữa 2 đợt hút: bóp bóng bằng tay hay thở máy:
 Thở máy: giảm nguy cơ TKMP khi hút đàm
Áp dụng khi:
BN nằm yên, không chống máy
BN có các thông số thở máy cao (FiO2, PEEP)
 Bóp bóng bằng tay:
Phối hợp VLTL

BN chống máy nhiều
BN cao áp phổi cần tăng thông khí
ĐD phải có kỹ thuật tốt
12
30/5/2016
BN thở máy
VLTL
Nằm lâu
 Phản xạ ho
 Tiết đàm
Hút
đàm
Ứ đọng đàm
Tắc nghẽn
 Thông khí Nhiễm trùng

Thực hiện: do NV VLTL và ĐD chăm sóc

Kỹ thuật VLTL hô hấp:
 KT rung
 KT giảm thông khí
 Hút đàm: lấy chất tiết ra ngoài
VLTL vận động ngừa biến chứng do bất động

Xoay trở mỗi 2 giờ: ngừa loét
13
30/5/2016
Phối hợp trong VLTL hô hấp
Dinh dưỡng
Mục đích:
 cung cấp đủ NC nước, điện giải, E
 tăng sức đề kháng
 phục hồi sức cơ HH
Những ngày đầu nuôi ăn TM: cân đối L:P:G
Khi BN ổn: Nuôi ăn qua sonde DD:
 an toàn
 ít tốn kém
 dễ thực hiện
14
30/5/2016
Dinh dưỡng qua sonde dạ dày
Chế độ dinh dưỡng:

 Sữa CT1 (< 6 th), CT2 (> 6 th): 0,65 kcal/ml
 Sữa DD: 1 kcal/ml
 Bột mặn 10% XLM: 1 kcal/ml
 Bột Enalaz 25% + 3% dầu ăn (1,5 kcal/ml)
Dinh dưỡng qua sonde dạ dày
Kiểm tra sonde DD: vị trí,

lượng thức ăn dư
Thức ăn sữa, bột XLM, nhỏ
giọt chậm 1-2 giờ
Nằm đầu cao 15-300C trong
& sau ăn 1-2 giờ
Tráng ống = nước chín
Theo dõi tình trạng dung
nạp: ói ọc, bụng chướng,
tiêu chảy …
Thay sonde DD mỗi 5 ngày
15
30/5/2016
Phòng ngừa nhiễm khuẩn BV
Dụng cụ không Kỹ thuật ĐD không

vô trùng đúng ng.tắc vô trùng
NTBV / BN thở máy
Nhiều thủ thuật Yếu tố cơ địa

xâm lấn Môi trường
Rửa tay
Ít tốn kém, hiệu quả nhất

Rửa tay: Trước/sau khi chăm sóc BN
Sát trùng tay nhanh: cần làm thao tác cấp cứu
16
30/5/2016
Trang bị cho rửa tay
3 giường bệnh
1 bồn rửa tay
Vệ sinh răng miệng
Bao gồm:
 Chải răng 2 lần/ngày
 Hút dịch trong miệng
 Lau miệng bằng nước chín
 Các loại dung dịch Chlorhexidine oral care, nước súc

miệng tác dụng tốt hơn dùng nước muối sinh lý
17
30/5/2016
Dụng cụ
Vô trùng, sử dụng 1 lần:

 Ống NKQ, ống hút đàm
Khử khuẩn dùng lại:

 Hấp ẩm (121oC), hấp plasma, sấy ozon
Dụng cụ
Nhân viên chuyên nghiệp về khử trùng dụng cụ sử

dụng lại tại các khoa ICU, phòng khử trùng dụng cụ
(rửa, sấy) đủ điều kiện
Bảo quản dụng cụ,
máy móc tại khoa
18
30/5/2016
Khử trùng bóng giúp thở
Trước khi ngâm: tháo rời Sau khi sấy ozon

từng bộ phận
Bảo quản dụng cụ
19
30/5/2016
Nước đổ bình làm ẩm
Đổ nước ứ đọng
20
30/5/2016
Bộ dây máy thở
Bộ dây máy thở

 Mỗi BN
 Hấp ẩm 121oC, 15 phút
 Thay mỗi tuần 2 lần, hoặc khi dơ (chất nôn, máu)
Nước cất vô trùng đổ bình làm ẩm, hoặc truyền = dây
truyền dịch
Nhớ đổ nước tích tụ trong bẫy nước khi đầy ½ bẫy
nước
Khử trùng bộ dây máy thở mỗi 72h
21
30/5/2016
Vệ sinh khoa phòng
22

Bài giảng Chăm sóc bệnh nhân thở máy - 1103962

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Bài giảng Chăm sóc bệnh nhân thở máy - 1103962

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bài giảng Chăm sóc bệnh nhân thở máy - 1103962

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

30/5/2016

CHĂM SÓC BỆNH NHÂN

MỤC TIÊU CHĂM SÓC

Biết lắp ráp và cài đặt các thông số máy thở

BỆNH NHÂN THỞ MÁY

Chế độ thở máy Thông đường

Vật lý trị liệu

Dinh dưỡng qua

BỆNH NHÂN THỞ MÁY

CHUẨN BỊ BÓNG GIÚP THỞ

Chuẩn bị dụng cụ hút đàm

ĐÁNH GIÁ BỆNH NHÂN

LÂM SÀNG: mỗi ít nhất 2 giờ

 Sinh hiệu: M, HA, To, NT

 Xem NKQ: chiều dài, cố định, đàm

 Nhìn di động lồng ngực, nghe phế âm, ran phổi

 Cài đặt giới hạn báo động monitor

ĐÁNH GIÁ BỆNH NHÂN

Thông khí có hiệu quả

 Môi hồng, SaO2 > 92%

 Mạch, HA ổn, chi ấm

 Nằm yên, tỉnh táo

ĐÁNH GIÁ BỆNH NHÂN

CẬN LÂM SÀNG:

ngay sau đặt NKQ: vị trí NKQ, tổn thương phổi

ĐÁNH GIÁ MÁY THỞ

Hoạt động máy thở:

ĐÁNH GIÁ MÁY THỞ

Các thông số thở máy phù hợp y lệnh

An toàn BN trong thở máy

Cài đặt thông số thở máy:

Thông đường thở

Tư thế: đầu cao 30o, ngữa đầu

Gối chống trào ngược

Cố định ống NKQ

Cách dán băng keo

Cố định ống NKQ

Cố định ống NKQ dùng cần treo so với buộc vào

Hút đàm qua NKQ

Hút đàm qua NKQ

Các điểm lưu ý:

Hút đàm qua NKQ

 trẻ lớn -100 đến -120 mmHg

Các điểm lưu ý:

 Thời gian 1 lần hút: 10 giây (= nhịp thở ĐD)

 Không nhỏ NaCl vào NKQ

Hút đàm qua NKQ

Có cần thường quy nhỏ nước muối sinh lý làm

Không dùng nước muối khi hút đàm

Hút đàm qua NKQ

 Đánh dấu mức cần đo bằng viết aceton

Hút đàm qua NKQ

Nồng độ oxy bóp bóng giữa 2 lần hút: 100% ?

 Dùng oxy 100% cho sơ sinh (sinh non): ROP

Trước hút BN bị thiếu oxy máu nặng, FiO2 > 60%

Hút đàm qua NKQ

Phối hợp VLTL

Vật lý trị liệu