ÜNİTE 2

BEDEN EĞİTİMİ VE
SPORUN EĞİTİMSEL TEMELLERİ

ANAHTAR KAVRAMLAR
Antik Olimpiyatlar, Yarı Unutulmuşluk Devri,
Modern Olimpiyatlar, Cumhuriyet Öncesi
Türk Sporu, Cumhuriyet Sonrası Türk Sporu,
Türkiye’de Spor Eğitimi

ÖĞRENME HEDEFLERİ

1 2 3 4
Dünyada Türkiye’de Cumhuriyet Cumhuriyet
sporun organi- sporun öncesi Türk sonrası dönemde
zasyonel organizasyonel sporunun sporun gelişimini
gelişimini gelişimini gelişimini açıklama
açıklama anlama açıklama
 İKİNCİ BÖLÜM

Beden eğitimi ve sporun kökeni ilk in-

sansı yaratıkların itişip oynaşmalarına
yani binlerce yıl öncesine dayanmakta ve uygarlık ta-
rihiyle paralel olarak günümüze kadar uzanmaktadır
(Alpman,1972; Fişek,1988; Corbin ve ark. 2008). İnsan-
lık tarihinin başlangıcı ile beraber spor, İnsanın doğayla
mücadelesiyle başlar. Zorlu doğa koşullarında yaşamı sür-
dürmek için; Korunmak, beslenmek ve barınmak gibi
nedenlerle kendiliğinden ortaya çıkmıştır.

Daha sonraki dönemlerde spor, uygarlığın gelişi-

minin ardından insanoğlunda boş zamanlarını değer-
lendirme, yani rekreasyon olarak karşımıza çıkmıştır.
Ancak insan yaşamında çok büyük bir yer sahibi olan
spor, sadece boş zamanların değerlendirilmesi olmayıp
aynı zamanda insanın fiziki, sosyal, psikolojik, kültürel
ve zihinsel gelişimine katkıda bulunan dolayısıyla sağ-
lıklı toplumlar yaratan bir eğitim aracıdır. Nitekim gü-
nümüzdeki modern beden eğitimi ve spor anlayışı da
fiziksel, ruhsal ve sosyal gelişim özelliklerini kazandıra-
rak insanların yaşam kalitelerini arttırmaya yöneliktir.
Bu bağlamda günümüzdeki beden eğitimi ve spor akti-
viteleri başta; sağlıklı olmak üzere boş zamanları değer-
lendirme, performans, kendine güven, kişilerarası ilişki-
ler ve aktif yaşam tarzı alışkanlıklarının kazandırılması
amaçlı yapılmaktadır (Lumpkin, 1990).

Spor, çeşitli zamanlarda, çeşitli amaçlar için kullanıl-

mıştır. İnsanlığın doğuşu yani, hareketin var olmasıyla
birlikte ortaya çıkan spor, hareket etmek, eğlenmek, boş
zamanları değerlendirmek, avlanmak, askeri eğitim, sa-
vaş için bir hazırlık, eğitim ve ülkelerin yönetilmesi gibi
çeşitli amaçlarla çeşitli alanlara hizmet etmiştir. Spor;
günümüz dünyasında bir bilim alanı olarak tanımlan-
maktadır. Bunun yanında eğlence ve ticaret sektöründe
de önemli bir yer tutmaktadır. İnsanlar sağlıklı yasamak
içinde spor yapmaktadırlar. Fakat bu amaçlarından en
önemlisi Beden Eğitimi ve Spor adı altında sporun eği-
tim amaçlı kullanılmasıdır (Sönmez ve Sunay, 2004).

Modern toplumların en yaygın sosyal etkinliklerinin

başında gelen spor, diğer bütün entelektüel uğraşlardan

A ÜNİVERS
AR İT
K

28
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
 BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

daha yaygın bir etkinlik alanına sahiptir. Kişisel birlikte sevgi, barış, kardeşlik, hoşgörü ve özveri
eğlence işlevini yerine getirmenin ötesinde çok gibi sosyolojik unsurları bünyesinde bulundura-
sayıda toplumsal işleve de karşılık vermektedir rak toplumların uygarlık ve refah seviyelerini de
(Çaha, 1999). yansıtmaktadır. O kadar ki, ülkelerin gelişmişlik-
lerinde bilim insanlarının sayısı kadar sanatçı ve
Çağdaş toplumlarda fertlerin refahı bir bakı-
sporcu sayıları da önemli bir yer tutar. Uluslara-
ma beden ve ruh sağlığının tam ve devamlı ol-
rası düzeyde temsil imkânı ve ülkelerin potan-
masına bağlıdır. Spor, ferdin tabi çevresini beşeri
siyellerinin dünya kamuoyuna ispatı anlamında
çevre haline getirirken elde ettiği yetenekleri ge-
en renkli ve etkili bir reklam aracı olduğu tüm
liştiren, belli kurallar altında araçlı veya araçsız,
dünyaca kabul görmektedir. Uluslararası barışa
ferdi veya toplu olarak boş zaman etkinlikleri
olan katkısı ve özendiriciliği bakımından en çok
kapsamı içerisinde veya tam zamanını alacak şe-
rağbet edilen propaganda aracı olarak sporun
kilde bütünleştirici, beden ve ruh sağlığını geliş-
önemi günden güne artmaktadır (Sunay, 2002;
tiren, rekabetçi, dayanışmacı ve kültürel bir ol-
Sunay ve Saracaloğlu, 2003).
gudur (Erkal, 1981).

İnsan hayatının vazgeçilmez bir parçası olan

spor, insanın gelişimine doğrudan etki yapmakla

1. DÜNYADA SPORUN ORGANİZASYONEL GELİŞİMİ

Spor otoriteleri tarafından kabul edilen gerçek,
Dünyanın en eski spor organizasyonunun olim-
piyat oyunları olduğudur. Olimpiyat oyunları,
dünyanın en önemli organizasyonu olma özel-
liğine sahip, uluslararası bir spor organizasyo-
nudur. Bu nedenle olimpiyat oyunlarının ince-
lenmesi, sporun dünyadaki gelişimi hakkında
da bilgi verebilecektir. Olimpiyat oyunları üç
boyutta incelenebilmektedir.
olimpiyatlar (Klasik veya Eski Olimpiyatlar) (M.Ö.
776 - M.S. 393) dönemi, ikincisi yarı unutulmuşluk
devri adı verilen (M.S. 393–1896) dönem, üçüncüsü
ise, modern olimpiyatlardır (1896–2008 ve devamı)
(Koryürek, 2003).
Olimpiyatların öyküsü, antik çağa uzanır. Ar-
keolojik araştırmalar, Eski Mısır’da, atletizm ya-
rışmalarının dini ve seremoni törenlerinin önem-
li bir parçası olduğunu göstermektedir. Dünyada
dört yılda bir düzenlenen olimpiyat oyunlarında
din, dil, ırk ayrımı gözetilmeksizin tüm sporcular
bir araya gelir. Sevgi, saygı, hoşgörü ve kazanma
hırslarını bir araya getirerek yarışırlar. Olimpi-
yat oyunlarının kökeni Eski Yunan’da kent (site)
devletleri arasında barışçı ilişkileri geliştirmek,
eğlenmek ve halka güzel eğlenceler düzenlemek
amacıyla yapılan spor şenliklerine dayanmakta-
dır (Koryürek, 2003; İğrek, 2009; www.olimpiyat
oyunları.info, 2009). Aslında M.Ö. 14. yüzyıla ka-
dar uzandığı tahmin edilen ve Yunanistan’ın Ol-
ympia yöresinde başlayan bu spor olayı, 12 asır,
hiç ara verilmeden, her dört yılda bir yapılarak,
önce Yunan yarımadasında daha sonra da tüm
Roma İmparatorluğu’nun katılması ile devam
etmiştir. Ancak M.Ö. 776 yılından itibaren oyun-
ların tarihi kesin olarak tutulmaya başlamıştır
Birincisi, antik (Koryürek, 2003; İğrek, 2009). Önceleri sadece
dövüş yapılan oyunlarda zamanla, yarışma sayısı
artırılmış, bir günde bitirilen program, beş güne
kadar uzatılmıştır. Sonraları müsabakaların ya-
pıldığı sahanın geliş-gidişini kapsayan bir yarış
ve sonrasında mesafe koşuları ile boks, güreş,
boks ve güreş karışımı «Pankreas», «Pentatlon»
denen 5›li yarışma, zırhları ile yarışan askerle-
rin koşuları ve atlı araba yarışları ile program
genişletilmiştir. Sadece Yunanlı erkeklerin ka-
tılabildikleri yarışlar, çıplak olarak yapılmış ve
kadınlar tarafından seyredilememiştir (Anonim,
2009). M.Ö. 776 yılında yapılan ve I. Olimpiyat-
lar olarak adlandırılan bu oyunların programın-
da yer alan ve 192 metrelik sahanın boyuna eşit
olan kısmı “Stadion” olarak tanımlanmaktadır.
Stadion olarak tanımlanan spor sahasında ger-
çekleştirilen 192 metrelik hız koşusu, bir bakıma
olimpiyatların temelini oluşturduğundan dolayı,

A ÜNİVERS
AR İT
K

29
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
İKİNCİ BÖLÜM
her olimpiyat, bu koşunun galibinin adı ile anıl-
mıştır. Bu nedenle de M.Ö. 776 yılında yapılan
olimpiyatların adı “Coroebus” olarak geçmekte-
dir (Koryürek, 2003).
Gençlerinde bu oyunlarda yer almasını sağ-
lamak amacı ile kendi aralarında yapılan çeşitli
spor yarışmalarına katılmaları sağlanmıştır. Kla-
sik ya da antik olimpiyatlarda şampiyon olmuş
sporcular genelde sporu bir meslek olarak kabul
etmişlerdir. Bu nedenle de, her dört yılda bir ya-
pılan olimpiyatlara hazırlık olarak bu süre içinde
diğer kentlerde yapılan yarışmalara katılmış ve
formlarını korumaya çalışmışlardır.
Daha sonra oyunlar, kademeli olarak Romalı-
ların Yunanistan’daki güçlerini arttırdıkça etkisi-
ni kaybetmeye başlamıştır. Romalıların M.Ö. II.
yüzyılda Yunanistan’a tamamen hâkim olmaları
ile de oyunların kurallarında değişiklik yapılarak,
sadece Yunan vatandaşlarına açık olan Olimpi-
yatlara Roma İmparatorluğu sınırları içindeki
herkesin katılması gerçekleştirilmiştir.
Daha sonraları, Roma’nın zamanla spora eğ-
lence olarak bakması, olimpiyatların kalite ve
değerini azaltmıştır. Hıristiyanlık Roma İmpara-
torluğunun resmi dini olunca da, oyunların din
dışı ve Hıristiyan etkisine karşı bir durum olduğu
düşünülmeye başlamış. M.S. 393 yılında İmpara-
tor Theodosius bin yılı aşkın tarihe sahip olan bu
oyunları sona erdirmiştir (Koryürek, 2003; İğrek,
2009; Anonim, 2009).
M.S. 393’den 1896 yılına kadar geçen belki de
olimpiyat oyunlarının “yarı unutulmuşluk” dev-
ri olarak adlandırılabilen 1503 yıllık zaman kesi-
mini oluşturmaktadır. Koryürek’e göre (2003)
aslında belki de olimpiyatlar bu tarihten önce-
sinde (M.S. 393) önemini kaybetmiş ve bir başka
inanışa göre de, M.S. 260 yılında Olimpiyatların
360 yıl süre ile 90 olimpiyat yapma hakkı, bu-
günkü Antakya yöresine bir belge ile verilmiştir.
Antakya’nın yakınında bulunan, o zamanki adı
“Daphne” diye bilinen bugünkü “Harbiye” yöre-
sinde yapılan spor şölenleri, Olimpia’daki orga-
nizasyonun bir devamı olmuştur (Sunay, 2002).
Aradan yüzyıllar geçtikten sonra, 17. Yüz-
yıl’da Latin Edebiyatında “Olimpias” kelimesi
30
BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ
bir zaman birimi olarak kullanılmış, sonradan
bu kelime, İngiliz Edebiyatı içinde olimpiyat
oyunları deyimi olarak geçmeye başlamıştır. An-
cak İngilizler bu deyimi sadece edebi eserlerde
kullanmakla kalmamışlar, 17. yüzyılın başların-
da maddi durumu oldukça iyi olan Robert Do-
ver, “Cotswolds”’daki malikânesinde “Olympic
Games” adı ile bir spor yarışması düzenlemiş
ve 1890’larda, İngiltere’de Amerika’yı da içine
alacak biçimde bir “Anglo Saxon Olimpiyatı”
yapılması dahi kararlaştırılmıştır. Böylece İngil-
tere’de başlayan bu akım, bir süre sonra Yuna-
nistan’a yayılmış ve zengin bir Yunanlı iş adamı
olan “Evangelios Zappas”, Atina yakınındaki bir
meydanda yapılan ve 30000 kişi tarafından iz-
lendiği söylenen ilk Olimpiyat Oyunlarını Kasım
1859’da yapılmasını finanse etmiştir. Programda
kısa ve uzun mesafe koşuları, atmalar ve durarak
ve koşarak uzun atlama, güreş, halata tırmanma
e halat çekme branşları yapılmıştır. Bu organi-
zasyon, “Olimpiyatlar” adı ile 1870, 1875 ve 1888
yıllarında tekrar edilmiştir (Koryürek, 2003).
Öyle ki 17. yüzyılda İngiltere’de “olimpiyat”
ismiyle bir spor festivali gerçekleştirilmiştir. Bu
arada Fransa ve Yunanistan’da da benzer spor
festivalleri düzenlenmiş, ancak bu festivaller,
çoğunlukla yerel düzeyde olmuştur. Oyunları
tekrar organize etme çabası ise, 19. yüzyılda Al-
man arkeologların Olimpia antik kentinin kalın-
tılarını bulmasından sonra artmaya başlamıştır.
Bu dönemde Fransız soylusu, Pierre Fredy Ba-
ron De Coubertin, (Resim:1)1870–1871 yıllarındaki
Almanya ve Fransa arasındaki savaşı Fransa ne-
den kaybettiğini araştırmıştır. Baron Pierre De
Coubertin’in düşüncesine göre yenilginin sebebi,
Fransa’da gerçek anlamda fiziksel eğitimin veril-
memesidir. Coubertin bunu, sporla aşma düşün-
cesine girmiştir. Coubertin’e göre gençlik, sadece
kapalı sınıflarda değil, aynı zamanda açık havada
spor yaparak yetişmelidir. Bu itibarla da Cou-
bertin, Fransa’da çağın gerisinde kalan eğitim ve
spor kuruluşlarına yeni bir sistem getirmek is-
temiştir. Aynı zamanda sporla ülkeleri birbirine
daha yakınlaştırarak ve sporla gerçekleşen reka-
bet ile savaşları önleyebilmenin daha doğru bir
yol olabileceğini düşünmüştür.
A ÜNİVERS
AR İT
K
ES
AN
L TE Sİ
AÇIK VE
KÜ
FA
ZA
U
KT M
A N E Ğ İ Tİ
 BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

Resim1: Pierre De Coubertin (1863–1937)(*)

Kaynak: Resim 1. https://www.britannica.com/biography/Pierre-baron-de-Coubertin

(*) Fransız pedagog, tarihçi ve sporcudur. Modern Olimpiyat Oyunları’nın kurucusudur.

Coubertin, 16–23 Haziran 1894 arasında Pa- yarışma programı, günün spor branşlarını içere-
ris’teki Sorbonne Üniversitesi’nde, 37 spor ku- cektir.
ruluşunu temsilen 78 kişi ve 9 ülkeden 20 dele-
3. Yarışmalarda yalnızca büyük yaş grubu ya-
genin katıldığı 2000’i aşkın davetli topluluğunu
rışabilecektir.
“International Athletic Congress” adlı bir kongrede
buluşturarak, bu düşüncelerini farklı ülkelerden 4. Amatörlük kuralları kesinlikle uygulana-

gelen dinleyicilere aktarmıştır. Böylece kong- caktır.

renin son günlerinde, ilk modern olimpiyat 5.Olimpiyat oyunları gezici olacak ve her
oyunlarının doğum yeri olan Atina’da, 1896 yı- olimpiyat başka bir ülkede yapılacaktır (İğrek,
lında yapılmasına karar verilmiştir. Beraberinde 2009; Anonim, 2009). Böylece artık olimpiyat
ise oyunları organize etmek için “Uluslararası oyunlarının Atina’da yapılmasına karar verilmiş-
Olimpiyat Komitesi (IOC)” kurulmuştur. Ko- tir. Bir taraftan Yunan Hükümeti gereken spor
mitenin ilk başkanı olarak ise, Yunan Demetrius tesislerinin yapılması için parasal kaynağı bulur-
Vikelas seçilmiştir. Kongrede kabul edilen ilkeler ken, Coubertin’de I. Modern Olimpiyatlar olarak
ise şöyledir: tarihe geçecek organizasyon için bilgi toplamış

1. Olimpiyatlar, eskiden olduğu gibi her dört ve programı hazırlamıştır. Bugüne kadar (2016

yılda bir yapılacaktır yılı itibariyle) farklı ülkelerin şehirlerinde 31 defa

Olimpiyat oyunları düzenlenmiştir.
2. Olimpiyatlar, Klasik Yunan’da olduğunun
aksine, tüm Dünya sporcularına açık olacak ve

2. TÜRKİYE’DE SPORUN ORGANİZASYONEL GELİŞİMİ

20. yüzyıla gelinceye kadar Türk toplumlarında
spor, savaş sporları ağırlıklı olarak yapılmakta idi.
M.Ö. Yıllarda Türk Toplumlarında savaş öncesi, Fi-
ziksel, Psikolojik ve fizyolojik olarak hazırlanmak
için, Savaş sonrasında, Zafer kutlamaları, şölen-
ler ve çeşitli eğlence törenlerinde sportif göste-
riler yapılırdı. Örneğin; kılıç-kalkan, okçuluk, avcı-
lık, mızrak atışı ve cirit atma, kement atma, binicilik,
oyunları ve at terbiyesi, kızak ve kayak yarışmaları,
güreş önde gelen faaliyetlerdendi.

A ÜNİVERS
AR İT
K

31
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
İKİNCİ BÖLÜM
2.1. Cumhuriyet Öncesi Türk Sporu
Tarihteki tüm toplumlar gibi Anadolu’daki dev-
letlerin de, insanın doğayla savaşımına benzer
şekilde “spor” olgusuna vardıkları ve yine Ana-
dolu’da öncelikli olarak savaşçı becerilere dayalı
sporların geliştiği belirtilmektedir (Fişek,1988).
Bu toplumlarda at sırtında ve göğüs göğse sava-
şımı andıran; cirit, ata binme, polo (çöğen), mız-
rak, okçuluk, kılıç ve güreş sporları ön planda
yapılmıştır. Anlaşılacağı üzere Anadolu insanla-
rı, barışta ve savaşta büyük ölçüde yararlandık-
ları ata binme sporundan başka zamanlarını, iyi
silah kullanmak ve atmak için harcamışlardır.
Anadolu toplumlarında beliren savaşmaya dayalı
bu spor yapısı, hemen hemen hiçbir değişikliğe
uğramaksızın, Hitit’lerden 19.Yüzyıl Osmanlılara
kadar ulaşmış, örgütsel yapı bu süreç içinde ay-
nen korunmuştur (Tayga, 1990).
Anadolu’da spor yapan, yaptıran devletlerden
biri de Selçuklulardır. Selçuklular bir yandan at
2.2. Tanzimat Yenileşme Hareketi ve Spor
Osmanlı döneminin sonlarına doğru 1839-1876
yılları arasındaki yenileşme hareketinden sonra
diğer tekkelerde olduğu gibi spor tekkeleri de
fonksiyonlarını yitirmeye başlamışlardır (Araba-
cı,1999). Bu dönemde kulüp modeli benimsen-
2.3. Cumhuriyet Sonrası Dönemde Spor
Bu dönem, Türk sporunun üç boyut geçirdiği
bir dönem olmuştur. Önce özerk bir yapıda şe-
killenen Türkiye İdman Cemiyeti İttifakı (TİCİ)
sonrasında yarı özerk konumdaki Türk Spor Ku-
rumu oluşturulmuştur. Ancak 1938 yılında kuru-
lan Beden Terbiyesi genel Müdürlüğü ile sporun
yönetimi, tamamen merkeziyetçi yapısıyla dev-
let yönetimince gerçekleştirilmeye başlamıştır.
Daha sonra, Türk Spor Teşkilatının spor hizmet
ve faaliyetlerde bulunmak ve sporun Türkiye’de
yaygınlaştırılarak, geliştirilmesini sağlamak üze-
re, devlet ve özel kurum ve kuruluşlarının oluş-
turdukları birçok spor örgütü kurulmuş ve geliş-
tirilmiştir. Bu konuya ilişkin detaylı bilgi, kitabın
“Spor Yönetim Bilimleri Alanı” bölümünde yer al-
maktadır. Bu bölümde, Cumhuriyet sonrası dö-
32
BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ
binmeye, bir yandan da silahların her türlüsünü
iyi kullanmaya özen gösterirlerdi. Selçukluların
savaştaki becerilerinin öncelik kazandığı anlayı-
şın Osmanlı İmparatorluğuna da aynen yansıdığı
görülmektedir (Fişek, 1985). Anadolu’nun savaşçı-
lıktan, savaş eğitiminden soyutlanmış, bütünüyle
spora özellikle de güreşe yönelik ilk örgütsel yapı
pehlivan tekkeleridir. Çağdaş benzetmeyle kulüp
olgusuna çok yaklaşan bu tekkeler, Anadolu’da
sporun gelişmesinde belirleyici bir rol oynamış-
tır. Her kent ve kasabada, sporu teşvik için oluş-
turulan bu tekkelerin yanında okçuluk gibi başka
sporları da yaptıran tekkeler vardır (Fişek, 1988;
www.vikipedia-olimpiyat oyunları, 2008).
Osmanlı İmparatorluğunda gerçekleşen spo-
run eğitimine ilişkin bilgi, kitabın “Spor Yönetim
Bilimleri Alanı” bölümünde Cumhuriyet öncesi
sporun yönetimi konusu ile detaylı olarak ince-
lenmiştir.
miştir. Harbiye ve Askeri idadilere spor tesisleri
yaptırılarak cimnastik dersi konulmuştur. Ancak
özellikle 19. Yüzyılın sonlarında futbola olan ilgi-
nin artması ile güreşe ve okçuluğa verilen önem
giderek futbola yönelmeye başlamıştır.
nem ele alınmakta ve günümüze kadar ki süreç
içerisinde Türkiye’deki spor eğitimine ilişkin
uygulamalar incelenmektedir.
2.3.1.Türkiye’de Spor Eğitimi
Spor Eğitimi: Hareket etmeyi öğrenme ve
hareketler yoluyla öğrenmeyi amaçlayan spor
eğitimi genel eğitimin amaçlarına hareketler ara-
cılığı ile katkıda bulunur. Spor eğitimi dersi ile
öğrenciye; bedenini en verimli ve etkili biçimde
nasıl kullanabileceği öğretilerek, öğrencinin doğ-
ru hareket etmesini, zihinsel ve duygusal açıdan
olumlu gelişimine katkıda bulunmaktadır. Beden
eğitimi spor dersi ile öğrenciye dostça oynama ve
yarışma, kazanma, takdir etme, kaybetmeyi ka-
A ÜNİVERS
AR İT
K
ES
AN
L TE Sİ
AÇIK VE
KÜ
FA
ZA
U
KT M
A N E Ğ İ Tİ
 BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

bullenme, hile ve haksızlığın karşısında olabilme 2.3.2.Türkiye’de Spor Eğitiminin Gelişimi

davranışlarını kazandırarak, demokratik hayatın
gerektirdiği tavır ve alışkanlıkları edinebilmesi-
ni sağlamayı amaçlar. Buitibarla spor eğitimi ve
öğretiminin bireyin büyüme ve gelişimine olan
etkisi oldukça önemlidir.
(Kurslarla Beden Eğitimi Öğretmeni Yetiştirme)
Türkiye’de kuramsal anlamda spor eğitimi-
nin örgütlenmesine öncülük eden kişilerin Faik
Üstünidman ve Selim Sırrı Tarcan olduğu görül-
mektedir.

Programlardaki beden eğitimi dersinin ama- Santek’ler denilen Taksim Abide yanında su-
cı nedir? Beden eğitimi ve spor dersi, kişiyi ken- lar idaresine ait ek binada bulunan hem antren-
dini geliştirmeye zorlar, yeterlilik kazandırır, ya- man hem de müsabaka yapılan yeri, o zaman ki
şam boyu hareketli olmaya özendirir, önemli ha- İngiliz Sefareti karşısındaki “Union Fransez ve

reket becerilerini geliştirir. Kişiye kendine özen
gösterme fikrini aşılar ve başkalarına saygı duy-
maya davet eder. Beden eğitimi ve spor ders ve
etkinliklerinin toplumda çağdaş spor bilincinin
oluşturulmasına yönelik olduğu düşünülebilir.
Ancak, mevcut ders saatlerinin yetersizliği
göz önüne alındığında bu konuda başarılı olun-
duğunu söylemek zordur.
Ayasofya Camii” karşısındaki Alemdar Yokuşun-
daki Amerikan öz spor dershanesini Türkiye’de-
ki ilk spor tesisleri arasında gösterilebilir. Ayrıca
Galatasaray Sultanisinde “İdman ve Riyazeti Be-
deniye” dersi öğretmenliğinin yanı sıra Beyoğlu-
lunda da bir cimnastikhane açılmış ve çok sayıda
öğrenci yetiştirilmiştir (Bilge, 1989).
Bu özel cimnastikhanede jimnastik sporunu
seven ve daha sonrada Galatasaray Sultanisinde

Dünyada Beden eğitimi derslerini koyan ilk
ülke 1814’te Danimarka olmuş, Danimarka’yı
ABD ve diğer Avrupa ülkeleri izlemiştir. Günü-
müzde, İlköğretimin zorunlu olduğu hemen bü-
tün ülkelerde beden eğitimi, ders programında
yer almıştır (Vikipedi (Özgür Ansiklopedi, 2008).
Resim 2: A.Faik Üstünidman (1858 – 1942) Resim 3: Selim Sırrı Tarcan (1874 – 1957)
Tangalli’nin öğrencisi olan Türkiye’nin ilk be-
den eğitimi öğretmenlerinden “(Ali) Faik Üstü-
nidman”(Resim:2 )gibi insanlar yetişmiş ve Türk
sporunun geleceğe dönük yatırımlarının öncüle-
ri olmuşlardır. 1889’da “Riyazeti Bedeniye” adlı
bir eser yazan A.Faik Üstünidman, daha sonraları
Beyoğulunda bir cimnastikhane de açıp, gençle-
re cimnastiği öğretmeye ve sevdirmeye çalışmış-
tır (Bilge, 1989).

Kaynak: Resim: 2. https://tr.wikipedia.org/wiki/Faik_Üstünidman#/media/Dosya:Ali_faik_ustunidman.JPG

Kaynak: Resim 3. https://tr.wikipedia.org/wiki/Selim_Sırrı_Tarcan#/media/Dosya:Selim_Sırrı_Tarcan.jpg

Selim Sırrı Tarcan ise 1908 yılında, Mercan
yokuşunda bir hanın içinde “Terbiye-i Bedeniye
Mektebini” açar. Açılan bu özel okulun progra-
mında Jimnastik, kılıç, boks ve atıcılık dersleri
verilmiştir. Bu okul, 1909 Nisan ayına kadar eği-
tim verir ve Selim Sırrı Tarcan’ın Devlet tarafın-
dan İsveç’e beden terbiyesi eğitimi için gönderil-
mesi ile kapanmıştır (Boztepe, 1992). 1910 yılın-
da tekrar ülkeye dönen Selim Sırrı Tarcan (Re-
sim:3)19 Ocak 1911 ‘de özel nitelikte bir “Terbiye-i

A ÜNİVERS
AR İT
K

33
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
İKİNCİ BÖLÜM

Bedeniye Mektebi” daha açmıştır. Bu ikinci okul Yüksek Öğretmen Okulu

diğerinden biraz daha farklıdır. Çünkü öğretilen
1982 (Üniversite): Gazi Üniversitesi Eğitim Fa-
branşlar daha bilimsel yöntemlerle uygulamalı
kültesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümü
ve teorik olarak öğretilmiştir (Bilge, 1989).
1974 (Gençlik ve Spor Bakanlığı): Ankara-Ma-
Öte yandan Cumhuriyet’in kuruluşundan
nisa-İstanbul Gençlik ve Spor Akademisi
sonra 1927 yılında Beden Eğitimi öğretmeni
yetiştirmek için özel, bir yıl süreli kuramsal ve 1976: İzmir Ege Üniversitesi Beden Eğitimi ve

uygulamalı olarak eğitim yapan “Jimnastik Mu- Spor Yüksekokulu

allimleri Kursu” açılmıştır. Bu kursta Selim Sırrı 1979: Ankara ODTÜ Beden Eğitimi ve Rekre-
Tarcan, kurs yöneticisi olmuş ve bazı derslerin asyon Bölümü
yürütücülüğünü üstlenmiştir. Bu kurs için yurt
1992: 14 adet Beden Eğitimi ve Spor Yükseko-
dışından alanla ilgili öğretmenler getirilmiştir.
kulu
Türkiye’de Öğretim Kurumlarında Beden
1992-2017: 34 adet Beden Eğitimi ve Spor
Eğitimi Öğretmeni yetiştirilmesinde geçiş sü-
Yüksekokulu
reci:
2011-2013-2017: 31 adet Spor Bilimleri Fakül-
1932-1933: Gazi Orta Muallim Mektebi ve
tesi
Terbiye Enstitüsü
Türkiye’de Günümüzdeki üniversitelerde
1976: Ankara Gazi Eğitim Enstitüsü
spor eğitimi veren Öğretim Kurumlarında Be-
1967: İstanbul Atatürk Eğitim Enstitüsü den Eğitimi Öğretmeni yetiştirilmesindeki geçiş

1978 (Milli Eğitim Bakanlığı): Ankara Gazi süreci, tablo 4’de detaylı olarak belirtilmiştir.

Tablo: 4 Üniversitelerde spor alanında lisans ve lisansüstü düzeyde eğitim veren akademik birimler (YÖK,
www.osym.gov.tr, ) (Mirzeoğlu, 2014).

Akademik Birimler Akademik Birim Sayısı %

Eğitim Fakültesi (Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği) 10 16.1

Sağlık Bilimleri Fakültesi (Spor Bilimleri Bölümü) 3 4.8
Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu 32 51.6
Spor Bilimleri Fakültesi 14 22.6
Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu 2 3.2
Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu 1 1.6
Enstitüler 40
62 (Lisans)
Toplam 100.0
40 (Lisans Üstü)

1.4. ÜNİVERSİTELERDE SPOR EĞİTİMİ

1.4.1. Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği 1.4.2. Antrenörlük Eğitimi Bölümü Programın-
Programında: Genel kültür (Yabancı Dil, Araştır- da: Antrenman Bilgisi, Egzersiz Fizyolojisi, Spor
ma Yöntemleri ve İstatistik) Alan bilgisine (Ant- Sağlık, Kinesiyolojik Anatomi, Biyomekanik,
renman Bilgisi, Sporcu Sağlığı, Spor Yönetimi) Spor Dalı Uzmanlık
Öğretmenlik formasyonu‘na (Öğretmenlik Mes-
leğine Giriş, Materyal Geliştirme, Eğitim Yöneti-
mi, Staj)yönelik eğitim-öğretim verilmekte,

A ÜNİVERS
AR İT
K

34
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
 BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

1.4.3. Spor Yöneticiliği Bölümü Programında: 1.4.4. Rekreasyon Bölüm Programlarında:

Spor Yönetimi ve Organizasyonu, Spor İşletme-
Sporda Organizasyon, Spor Animatörlüğü,
ciliği, Spor Tesislerinin Planlaması ve İşletmeci-
Rekreasyon Liderliği, Turizm ve Spor gibi ders-
lik, Spor Pazarlaması, Karşılaştırmalı Spor Sis-
ler verilmektedir.
temleri

1.5. BEDEN EĞİTİMİ VE SPOR BİLİMLERİ ALANINDA LİSANSÜSTÜ EĞİTİM

1.5.1. Yüksek Lisans Eğitimi: Spor Yönetim Bi- 1.5.2. Doktora Eğitimi: Beden Eğitimi ve Spor
limleri, Hareket ve Antrenman Bilimleri, Spor Bilimleri, Spor Bilimleri
Eğitim Bilimleri, Spor Sağlık Bilimleri, Sporda
Psiko-Sosyal Alanlar

1.6. SPOR EĞİTİMİ VEREN DİĞER SEKTÖRLER

1.6.1. Spor Eğitimi Kursları: Spor Federasyonla- 1.6.4. Sertifika Programları: Özel statüdeki
rı, SGM (Spor Eğitim Dairesi) ve Üniversitelerin spor aktivitelerine ilişkin özel programlar (ilgili
katkıları ile düzenlenen antrenörlük ve hakem spor federasyonunun bilgisi ve izni ile açılabilen
kursları yoga, özel pilates sertifika programları gibi)

1.6.2. Özel Spor Eğitimi Sektörü: Yıllık ya da 1.6.5. Web Tabanlı Eğitimler: Bazı özel spor
aylık belirli bir ücret ödenerek özel spor merkez- aktivitelerine yönelik olarak Web tabanlı gerçek-
leri bünyesinde gerçekleşen sürekliliği olabilen leştirilen spor içerikli aktivite özel programları
programlar.

1.6.6. Sivil Toplum Kuruluşları: Spor içerikli si-

1.6.3. Spor Kulüpleri: Öncesi 5253 sayılı der- vil toplum kuruluşları tarafından gerçekleştirilen
nekler kanununa uygun olarak kurularak, SGM spor sertifika programları (Örneğin: Uluslararası
tescil ettirmiş ilgili spor branşlarının eğitiminin ya da Ulusal spor bilimleri kongresinden önce
verildiği ve spor yarışmalarında yarışmaları- dernek gözetiminde gerçekleştirilen sporun
na katılabilen spor kulüpleri, sonrası, Kabul ta- farklı konularındaki kurslar
rihi: 22.04.2022, Resmi Gazetede yayınlandığı
26.04.2022 olan 7405 sayılı “Spor Kulüpleri ve
Spor Federasyonları Kanununa” uygun olarak 1.6.7. Spor Medyası: Konusu tamamen spor

kurulan spor kulüpleri olan medya kuruluşları tarafından gerçekleştiri-

len eğitim içerikli programlar (TRT3 SPOR, NTV
SPOR vb.) (Sunay, 2021).

A ÜNİVERS
AR İT
K

35
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
İKİNCİ BÖLÜM

BÖLÜM ÖZETİ

İnsanlık tarihinin başlangıcı ile beraber spor, İnsanın doğayla mücadelesiyle başlar. Zorlu doğa koşulların-
da yaşamı sürdürmek için; Korunmak, beslenmek ve barınmak gibi nedenlerle kendiliğinden ortaya
çıkmıştır. Daha sonraki dönemlerde spor, uygarlığın gelişiminin ardından insanoğlunda boş zaman-
larını değerlendirme, yani rekreasyon olarak karşımıza çıkmıştır. Ancak insan yaşamında çok büyük
bir yer sahibi olan spor, sadece boş zamanların değerlendirilmesi olmayıp aynı zamanda insanın fiziki,
sosyal, psikolojik, kültürel ve zihinsel gelişimine katkıda bulunan dolayısıyla sağlıklı toplumlar yaratan
bir eğitim aracıdır. Nitekim günümüzdeki modern beden eğitimi ve spor anlayışı da fiziksel, ruhsal ve
sosyal gelişim özelliklerini kazandırarak insanların yaşam kalitelerini arttırmaya yöneliktir.

İnsan hayatının vazgeçilmez bir parçası olan spor, insanın gelişimine doğrudan etki yapmakla
birlikte sevgi, barış, kardeşlik, hoşgörü ve özveri gibi sosyolojik unsurları bünyesinde bulundurarak
toplumların uygarlık ve refah seviyelerini de yansıtmaktadır. O kadar ki, ülkelerin gelişmişliklerinde
bilim insanlarının sayısı kadar sanatçı ve sporcu sayıları da önemli bir yer tutar. Uluslararası düzeyde
temsil imkânı ve ülkelerin potansiyellerinin dünya kamuoyuna ispatı anlamında en renkli ve etkili bir
reklam aracı olduğu tüm dünyaca kabul görmektedir.

Spor otoriteleri tarafından kabul edilen gerçek, Dünyanın en eski spor organizasyonunun olimpiyat
oyunları olduğudur. Olimpiyat oyunları, dünyanın en önemli organizasyonu olma özelliğine sahip,
uluslararası bir spor organizasyonudur. Bu nedenle olimpiyat oyunlarının incelenmesi, sporun
dünyadaki gelişimi hakkında da bilgi verebilecektir. Olimpiyat oyunları üç boyutta incelenebilmektedir.
Birincisi, antik olimpiyatlar (Klasik veya Eski Olimpiyatlar) (M.Ö. 776 - M.S. 393) dönemi, ikincisi yarı
unutulmuşluk devri adı verilen (M.S. 393–1896) dönem, üçüncüsü ise, modern olimpiyatlardır (1896–2008
ve devamı)

20. yüzyıla gelinceye kadar Türk toplumlarında spor, savaş sporları ağırlıklı olarak yapılmakta idi.
M.Ö. Yıllarda Türk Toplumlarında savaş öncesi, Fiziksel, Psikolojik ve fizyolojik olarak hazırlanmak için,
Savaş sonrasında, Zafer kutlamaları, şölenler ve çeşitli eğlence törenlerinde sportif gösteriler yapılırdı.
Örneğin; kılıç-kalkan, okçuluk, avcılık, mızrak atışı ve cirit atma, kement atma, binicilik, oyunları ve at terbiyesi,
kızak ve kayak yarışmaları, güreş önde gelen faaliyetlerdendi.

Hareket etmeyi öğrenme ve hareketler yoluyla öğrenmeyi amaçlayan spor eğitimi genel eğitimin
amaçlarına hareketler aracılığı ile katkıda bulunur. Spor eğitimi dersi ile öğrenciye; bedenini en verimli
ve etkili biçimde nasıl kullanabileceği öğretilerek, öğrencinin doğru hareket etmesini, zihinsel ve
duygusal açıdan olumlu gelişimine katkıda bulunmaktadır. Dünyada Beden eğitimi derslerini koyan
ilk ülke 1814’te Danimarka olmuş, Danimarka’yı ABD ve diğer Avrupa ülkeleri izlemiştir. Günümüzde,
İlköğretimin zorunlu olduğu hemen bütün ülkelerde beden eğitimi, ders programında yer almıştır.
Türkiye’de kuramsal anlamda spor eğitiminin örgütlenmesine öncülük eden kişilerin Faik Üstünidman
ve Selim Sırrı Tarcan olduğu görülmektedir.

A ÜNİVERS
AR İT
K

36
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
 BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

GÖZDEN GEÇİRELİM

1. İnsanlık tarihinin başlangıcı ile beraber
sportif aktivitelerin başlaması aşağıdaki
amaçlardan hangisiyle olmamıştır?
A) İnsanın doğayla mücadelesiyle başla-
mıştır
5. Riyazeti Bedeniye adlı kitabın yazarı
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Selim Sırrı Tarcan
B) Ali Sami Yen

B) Zorlu doğa koşullarında yaşamı sür- C) Ali Faik Üstünidman

dürmek korunmak için başlamıştır D) Burhan Felek
C) Beslenmek amacıyla başlamıştır
E) Nasuhi Baydar
D) Barınmak amacıyla başlamıştır

E) İnsanların birbirlerini yenme içgüdü-

6. 20. yüzyıla gelinceye kadar Türk top-
leriyle başlamıştır
lumlarında spor, savaş sporları ağırlık-
lı olarak yapılmakta idi. M.Ö. Yıllarda
2. Antik olimpiyatlar (Klasik veya Eski Türk Toplumlarında savaş öncesi, Fi-
Olimpiyatlar) hangi dönemler arasında ziksel, Psikolojik ve fizyolojik olarak ha-
gerçekleştirilmiştir? zırlanmak için, Savaş sonrasında, Zafer

A) M.Ö. 776 - M.S. 393 kutlamaları, şölenler ve çeşitli eğlence

törenlerinde sportif gösteriler yapılırdı.
B) M.Ö. 770 - M.S. 390
Aşağıdaki sportif etkinliklerden hangisi
C) M.S. 393–1896
Savaş sonrasında, Zafer kutlamaları, şö-
D) M.S. 390–1890 lenler ve çeşitli eğlencelerde yer almaz-
E) M.Ö. 500 - M.Ö. 776 dı?

A) Okçuluk

3. Antik olimpiyatları ilki aşağıdakilerden B) Cirit atma

hangi adla anılmaktadır?
C) Binicilik
A) Stadion
D) Boks
B) Coroebus
E) Güreş
C) Pankreas

D) Pentatlon
7. Aşağıdakilerden hangisi Üniversitelerde
E) Daphne
Spor Eğitimi kapsamında Antrenörlük
Eğitimi Bölümü Programında yer alan

4. Modern olimpiyat oyunlarının kurucu- derslerden biri değildir?

su aşağıdakilerden hangisidir? A) Antrenman Bilgisi
A) Yunanlı düşünürler B) Biyomekanik
B) Robert Dover
C) Eğitim Yönetimi
C) Evangelios Zappas
D) Egzersiz Fizyolojisi
D) Baron Pierre De Coubertin
E) Kinesiyolojik Anatomi
E) İmparator Theodosius

A ÜNİVERS
AR İT
K

37
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
İKİNCİ BÖLÜM

8. Aşağıdakilerden hangisi
Bölüm Programlarında” yer alan temel
derslerden biridir?
A) Kinesiyolojik Anatomi
B) Sporcu Sağlığı
C) Egzersiz Fizyolojisi
D) Biyomekanik
E) Turizm ve Spor
“Rekreasyon 10. Yıllık ya da aylık belirli bir ücret öde-
nerek özel spor merkezleri bünyesinde
gerçekleşen sürekliliği olabilen prog-
ramları düzenleyen spor sektörü aşağı-
dakilerden hangisidir?
A) SGM (Spor Eğitim Dairesi Başkanlığı)
B) Özel Spor Eğitimi Sektörü
C. Web Tabanlı Eğitimlerin gerçekleşti-
rildiği Sektör

D) Spor Medyasının gerçekleştirdiği Sek-

9. Üniversite bünyesinde lisansüstü düzey- tör
de spor eğitimi veren kuruluş aşağıdaki- E) Sertifika Programları
lerden hangisidir?

A) Eğitim Fakültesi (Beden Eğitimi ve

Spor Öğretmenliği)

B) Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yükse-

kokulu

C) Enstitüler (Sağlık, Eğitim ve Sosyal)

D) Sağlık Bilimleri Fakültesi (Spor Bilim-

leri Bölümü)

E) Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu

Yanıt Anahtarı: 1-E 2-A 3-B 4- D 5-C 6-D 7-C 8-E 9-C 10-B

SÖZLÜK

A ÜNİVERS
AR İT
K

38
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
 BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

Kaynakça

Alpman, C. (1972). Eğitim Bütünlüğü İçinde Beden Eğitimi ve Çağlar Boyunca Gelişimi, Milli Eğitim
Basımevi, s.2,3, İstanbul.

Anonim, (2009). Olimpiyatların Öyküsü–1, Spor / Milliyet Blog, Erişim Tarihi:25.09.2009.

Arabacı, C.(1999). Osmanlı Spor Kuruluşları-Vakıf İlişkisi, Osmanlıda Spor Sempozyumu Kitabı, Petek
Ofset, 26-27 Mayıs 1999, s.148,149, Konya.

Bilge, N.(1989). Türkiye’de Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Yetiştirilmesi, Kültür Bakanlığı, Kültür
eserleri dizisi, Ankara.

Boztepe, H. (1992). “Özel Beden Eğitimi ve Spor Tesisleri”, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ens-
titüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.

Corbin, A, Courtine J.J ve Vıgarello G., (2008). Bedenin Tarihi 1 Rönesans’tan Aydınlanma’ya Çev; Sa-
adet Özen, Yapı kredi Kültür Sanat Yayıncılık, , İstanbul

Çaha, Ö. (1999). Düşünen Siyaset, Sayı;12, Ersaner Yayıncılık, s.72. Ankara.

Ekenci, G., Serarslan, M.Z.(1997). Gelişim Aşamaları Bakımından Spor Teşkilatı ve Değerlendirilmesi,
Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt; 2, Sayı; 3, s.72-81, Ankara.

Erkal, M. (1981). Sosyolojik Açıdan Spor, s.199, Filiz yayıncılık, İstanbul.

Fişek, K. (1985). Yüz Soruda Türk Spor Tarihi, Gerçek Yayınevi, 1. Baskı, s.92, İstanbul.

Fişek, K. (1988). Spor Yönetimi, 2. Baskı, Bağırgan yayınevi, Tıpkı Basım, Ankara.

İğrek, M. (2009). Daha Hızlı, Daha Yüksek, Daha Güçlü: Olimpiyatlar, Cihan Haber Dergisi, Erişim
Tarihi: 24.10.2009, Yıl:5, Sayı:5, İstanbul.

Koryürek, C.E. (1996).Eski Olimpyadlar, Modern Olimpiyad Oyunları, Olimpiyadlar’da Türkler, Arçe-
lik Yayın, s.6, İstanbul.

Koryürek, C. E. (2003). Olimpiyadlar, Sim Matbaacılık, s.7, İstanbul.

Lumpkin, A. (1990). Physical Education and Sport A Contemporary Introduction, Missour: Times Mir-
ror/Mosby College Publishing, s.8. New York.

Mirzeoğlu, N.(2014). Spor Bilimlerine Giriş, Spor Yayınevi ve Kitapevi Spor Kuram Dizisi:3, 6. Baskı,
Ankara.

Sönmez, T., Sunay, H. (2004). Ankara’daki Ortaöğretim Kurumlarında Uygulanan Beden Eğitimi ve
Spor Dersinin Sorunlarına İlişkin Bir İnceleme, Milli Eğitim Dergisi, Yıl; 32, Sayı:162, Bahar,
Milli Eğitim Basımevi, Ankara.

Sunay, H. (2002). Türkiye’de Sporun yaygınlaştırılması Kapsamında Çağdaş Spor Yöneticilerinin Rolü
ve Önemi, 7. Uluslararası Spor Bilimleri Kongresi, Bildiri Kitabı, Antalya, Kemer.

Sunay, H., Saracaloğlu, A.S., (2003). Türk Sporcusunun Spordan Beklentileri İle Spora Yönelten Unsur-
lar, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, Cilt; I, Sayı;1, s.43-48, Eylül 2003, Ankara.

Sunay, H. (2021). Spor Yönetimi, Gazi Kitabevi, Geliştirilmiş 2. Baskı, Ankara.

Tayga, Y. (1990). Türk Spor Tarihine Genel Bakış, GSGM Yayını, s.162-164, Ankara.

Vikipedi (Özgür Ansiklopedi). (2008). Beden Eğitimi, Özgür Ansiklopedi.

A ÜNİVERS
AR İT
K

39
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ
İKİNCİ BÖLÜM

Farklı Kaynaklar ve İnternet Kaynakları

www.olimpiyat oyunları.info, 2009, Erişim Tarihi: 12.12.2009.

www.vikipedia-olimpiyat oyunları, 2008, Erişim Tarihi: 15.12.2009.

A ÜNİVERS
AR İT
K

40
ES
AN

BEDEN EĞİTİMİ VE SPORUN TARİHSEL TEMELLERİ

L TE Sİ
AÇIK VE

KÜ
FA

ZA
U

KT M
A N E Ğ İ Tİ