Historia, cechy i funkcje pieniądza

GOSPODARKA RABUNKOWA - gospodarka polegająca na czerpaniu maksymalnych korzyści z zasobów naturalnych

lub z przedsiębiorstw, z jednoczesnym zaniedbaniem ich rozwoju

BARTER – wymiana towar za towar; im więcej towarów jest w obiegu tym to powoduje większy chaos;

PIENIĄDZ TOWAROWY:
 (barter) np. zboże, skóry, bryły soli, proste narzędzia, bursztyn
 Cechy: podzielność; pożądany na rynku; łatwy do przechowywania i przetrzymywania

PIENIEĄDZ KRUSZCOWY:
 Dobrze spełniały cechy pieniądza towarowego
 Moneta – większa wartość niż kruszec (większe wpływy króla na trafianie do obiegu pieniądza

MERKANTYLIZM:
- (16-18 w.)

- bogactwo państwa ma swoje znaczenie w ilości zgromadzonego kruszcu,

- przewaga importu nad eksportem,

- dobrobyt i siła państwa są ze sobą powiązane,

- merkantylizm (siła napędowa kolonializmu) -> mocarstwa same chciały zdobyć surowce, aby nie kupować od
innych,

Adam Smith (klasyczne szkoła ekonomii) – wyparła merkantylizm, postulował on handel jako korzystną wymianę dla
obu stron [Hiszpania], ideologia eksportowa -> siła państwa -> handel

Hamilton z Wielkiej Brytanii uważał, iż do handlu jest potrzebny silny przemysł, żeby inne kraje go nie wyparły

 Chiny nie otworzyły się na dziką transformacje, prywatyzacje (Polska tak).

 Chiny udostępniły tanią siłę roboczą w zamian tego chcieli technologie USA -> praca razem
Ręce do pracy za technologie

PIENIĄDZ OPARTY O ZŁOTO LUB SREBRO

 System waluty złota od XIX do I Wojny światowej
 Waluty narodowe miały pokrycie w złocie
 Po wojnie przywrócono do pokrycia walut z złota (kruszcu)
 WIELKI KRYZYS (1929) zakłócił działanie systemu
 II wojna światowa całkowicie uniemożliwiła jego dalsze funkcjonowanie
SYSTEM Z BRETTON WOODS (1-22 lipca 1944)
CEL:
- uporządkowanie finansów międzynarodowych
- Każda waluta miała pokrycie w złocie – dolarze wymienialnym na złoto (35USD -> na uncje)
- Koniec 15 sierpnia 1971 (USA zawiesiły wymianę na złoto -> kreacja pieniądza FIDUCJARNEGO ponad
rezerwy złota

Wenezuela – hiperinflacja czyli deflacja +50%/miesiąc,

Dziś żyjemy w erze pieniądza filducjarnego opartego na wierze.

Waluty fiducjarne są środkami wymiany (płatności), które nie mają bezpośredniego pokrycia w faktycznie
wartościowych dobrach, np. kruszcach typu złoto. Są one powszechnie akceptowanym, legalnym, choć
umownym narzędziem, służącym do dokonywania transakcji. Ich wartość jest określana na podstawie
popytu, generowanego zresztą głównie przez instytucje państwowe, a także przez możliwości
wykorzystania tego typu pieniędzy na danym obszarze.

Definicja tłumaczy, że waluty FIAT opierają swoją siłę na zaufaniu (łac. fides – wiara). Pieniądz fiducjarny,
choć sam w sobie pozostaje bezwartościowy, zyskuje na wartości, o której stanowi inflacja oraz
powszechne stosowanie tego środka do wymiany handlowej. Najpowszechniejszym przykładem pieniądza
fiducjarnego są papierowe banknoty, które mają wartość wyrażoną nominałami, ale nie posiadają one
faktycznego pokrycia w formie wartościowego materiału kruszcowego.

Pieniądz fiducjarny jest ustalany jako obowiązująca waluta w danym regionie przez organy regulujące jego
powstawanie. Emitenci walut to banki centralne, które regulują ich ilość wprowadzaną do obiegu m.in. na
podstawie stopy procentowej udzielanych konsumentom kredytów.
Kapitalizacja
Pojęcie to ma dwojakie znaczenie. Po pierwsze, w terminologii bankowej jest to proces naliczania odsetek od
ulokowanego czy zainwestowanego kapitału. Po wtóre, w terminologii giełdowej, to określenie giełdowej wartości
spółki notowanej, albo całej giełdy.

Kapitalizacja odsetek
Kapitalizacja odsetek to naliczanie odsetek od środków na danym produkcie oszczędnościowym (np. lokacie albo
koncie oszczędnościowym) i doliczania ich do ulokowanego kapitału.
Zwykle na kontach oszczędnościowych odsetki są kapitalizowane co miesiąc. Podobnie jest na rachunkach
osobistych, choć te zwykle są oprocentowane naprawdę symbolicznie (jeśli w ogóle). Z kolei na lokatach bankowych
odsetki są najczęściej kapitalizowane raz, na zakończenie depozytu. Istnieją jednak oczywiście wyjątki, wszystko
zależy od inwencji banku i tego, jak skonstruuje dany produkt oszczędnościowy.
Im częstsza kapitalizacja odsetek, tym więcej zysków wygeneruje dany depozyt. Wynika to z prostej zależności - po
kapitalizacji odsetek wzrasta kapitał, a więc procentuje coraz więcej pieniędzy. Przykładowo, na rocznej lokacie na 20
tys. zł oprocentowanej na 10 proc. w skali roku z jednorazową kapitalizacją odsetek na koniec czasu zdeponowania
środków (czyli po roku), zarobi się 2 tys. zł odsetek (brutto, nie uwzględniono 19-procentowego podatku od zysków
kapitałowych). Z kolei na podobnym depozycie, ale z comiesięczną kapitalizacją, wysokość odsetek po roku wyniesie
2 094 zł, czyli niemal 100 zł więcej.

Kapitalizacja na giełdzie
Kapitalizacja giełdowa to wartość giełdowa spółki. Jest równa iloczynowi obecnego kursu akcji i liczby akcji spółki
pozostających w obrocie giełdowym. Przykładowo, jeśli kurs akcji danej spółki wynosi 30 zł za akcję, a na giełdzie jest
10 mln akcji tej spółki, to kapitalizacja tej spółki na dany moment wynosi 300 mln zł.
Kapitalizacja całej giełdy to z kolei łączna wartość papierów wartościowych notowanych na danej giełdzie, liczona wg
ich bieżącego kursu.

3 własności kapitalizacji:
 Im wyższe PV tym wyższe FV
 Im wyższe oprocentowanie tym wyższe FV
 Im częstsza kapitalizacja tym wyższe FV

Kapitalizacja to finansowa metoda rachunkowości, zgodnie z którą koszt uwzględnia się w wartości składnika
aktywów i rozlicza się w czasie przez okres jego użytkowania. W uproszczeniu jest to częstotliwość, z jaką dana
instytucja finansowa dopisuje odsetki do całkowitego kapitału. Do kapitalizacji najczęściej dochodzi w ujęciu
kwartalnym, jednak jej częstsze występowanie znacząco przekłada się na regularny wzrost kapitału. Przykładowo
kapitalizacja miesięczna pozwoli zarobić znacznie więcej niż np. roczna. Wybór rodzaju tej metody zależy głównie od
instytucji finansowych, np. banków. Na ogół naliczają one odsetki w ujęciu rocznym lub jednorazowym, ponieważ
stanowi to dla nich najkorzystniejsze rozwiązanie.
Kapitalizacja odsetek
Skapitalizowane odsetki to koszt pożyczki zaciągniętej w celu nabycia lub wytworzenia długoterminowego składnika
aktywów. Oznacza to, że ulokowany kapitał zostanie zwrócony klientowi wraz z należnym oprocentowaniem po
upływie określonego czasu. Dodatkowo doliczone zostaną do niego należne odsetki. W przypadku lokat
krótkoterminowych zostają one doliczane jednorazowo lub wraz z jej zamknięciem. W przeciwieństwie do kosztów
odsetkowych, ponoszonych z jakiegokolwiek innego tytułu, skapitalizowane odsetki nie są natychmiast ujmowane w
rachunku zysków i strat np. w firmie. Zamiast tego wykazuje się je w ratach poprzez okresowe odpisy.