MOREH ACADEMY

Blk 52, Lot 31, Purok 2, A. Bonifacio Avenue, cor Ricahuerta St., Upper Bicutan Taguig City Tel. Nos.:
839-0135; 838-9077 Email: morehacademy2002@yahoo.com.ph

• IKA-APAT MARKAHAN •
• UNANG LINGGO •
 Department of Education
National Capital Region
Division of Taguig City and Pateros

MOREH ACADEMY INC.

RIGHTEOUSNESS AND EXCELLENCE
Blk 52, Lot 31,Purok 2, A. Bonifacio Avenue, cor Ricahuerta St., Upper Bicutan Taguig City 1633

I. INTRODUKSYON

A. PANGKALAHATANG- IDEYA

Sa ekonomiks, madalas na gamitin ang mga salitang “pagsulong” at “pag-unlad”.

Malimit na mapagkamali na ang dalawang katagang ito ay magkapareho lamang.
Kung ating susuriin, ang pagsulong at pag-unlad ay magkaugnay, ngunit Malaki
ang pagkakaiba nito.

B. LAYUNIN

Sa pagtatapos ng aralin ang mag-aaral ay inaasahang;

1. Nakapagbigay ng sariling pakahulugan sa pambansang kaunlaran;
2. Nasiyasat ang mga palatandaan ng pambansang kaunlaran;
3. Nakapagsagawa ng isang pagpaplano kung paano makapag-ambag bilang
mamamayan sa pag-unlad ng bansa

C. BALANGKAS NG PAKSA

ARALIN 1: Pambansang Kaunlaran

MELC: Nasisiyasat ang mga palatandaan ng pambansang kaunlaran

II . MGA GAWAING
PAMPAGKATUTO

TUKLASIN

Ano ang kahulugan ng kaunlarang pangkabuhayan? Ano nga ba ang tinatawag na

pagsulong at pagunlad? Ang kaunlarang pangkabuhayan ay tumutukoy sa paggamit ng
mga makabagong teknolohiya, pangkalahatang pagbuti ng antas ng pamumuhay, at
pagbabago ng pangkabuhayang gawain mula sa agrikultura patungo sa sector ng
industriya.

Ang pagsulong ng ekonomiya ay madaling makita at masukat. Ito itinuturing na

bunga ng isang proseso na nagpapakita ng pagbabago sa isang ekonomiya. Ang
pagkakaroon ng magandang sasakyan, bahay, modernong ospital, mga kalsada, mga
gusali, mga kasangkapan, at maging ang sinasabing paglago ng GNP ay mga
pagbabago na nagpapakita ng pagsulong ng bansa.

Ang pag-unlad ay higit pa sa paglipat mula sa mahirap patungong mayaman o

mula sa tradisyonal patungo sa makabagong ekonomiya. Ito ay sumasaklaw sa
dignidad, seguridad, katarungan, at pagkakapantay-pantay ng mga tao.

Ang pag-unlad ay kabuuang proseso na kinabibilangan ng iba’t-ibang aspekto ng

lipunan, ekonomiya, politika, lipunan, at kultura. Ito ay nagpapakita ng pagbuti ng
kalagayan at pamumuhay ng mga mamamayan tulad ng pagbawas sa bilang ng mga
naghihikahos, walang hanapbuhay, di-marunong bumasa at sumulat, mga
karamdaman, at eksploytasyon ng mga mamamayan.

BANSA

PAGSULONG PAG-UNLAD
EKONOMIYA

EPEKTO NG PAGSULONG
AT PAG-UNLAD

Sa kabuuan, ang dalawang katangiang ito ay halos magkatulad kaya masasabi

na ang pagsulong ay unang hakbang upang magkaroon ng pagbabago sa lipunan na
siyang magiging dahilan upang ang pag-unlad ng bansa ay matamo. Ang pagsulong ay
lagging bahagi ng pag-unlad ng bansa.

LIMITASYON NG PAGSULONG AT
PAG-UNLAD NG KABUHAYAN

Isa sa limitasyon ng pagsulong ng kabuhayan ay pagbuti ng antas ng

pamumuhay ng tao ang tinatanggap n akita ng tao ay isang dahilan kung bakit hindi nila
matugunan ang kanilang pangangailangan sa buhay dahil hindi sapat ang kanilang
sinsahod. Ang pagsulong ng kabuhayan ng nagiging dahilan ng pagkakaroon ng
polusyon, mataas na antas ng kriminalidad, laganap na kagutuman, pagkasira ng
kalikasan, pagsisikip ng isang lugar. Ang pag-unlad naman ay nalilimitahan ng mga
modelo o teorya na ginagamit ng mga bansa sa pamamahala ng ekonomiya ng bansa.

PAMBANSANG
KAUNLARAN

Kapag pinag-uusapan ang kaunlaran, kaakibat nito ang pagnanais ng

pamahalaan na matamo ang pambansang kaunlaran. Ano ang ibig sabihin ng
pambansang kaunlaran? Ito ay tumutuloy sa kakayahan ng bansa na pagbutihin ang
panlipunang kapakanan ng mga mamamayan tulad ng edukasyon., kalusugan,
impraestruktura, at ibang serbisyong panlipunan. Ang paraang upang makamit ang
inaasam na kaunlaranay nakapaloob sa mga planong pangkabuhayan ng pamahalaan.

III. PAGLALAHAT

A. Panuto: Isulat ang wastong sagot sa patlang.

__________1. Tumutukoy ito sa kakayahan ng bans ana pagbutihin ang panlipunang

kapakanan ng mga mamamayan.

__________2. Ito ay nagpapakita ng pagbuti ng kalagayan at pamumuhay ng mga

mamamayan.

__________3. Ito ay itinuturing na bunga ng isang proseso na nagpapakita ng

pagbabago sa isang ekonomiya.
 B. Panuto: Ipaliwanag ang sagot
1. Bakit kailangan ang planong pangkabuhayan sa bansa?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
2. Bilang isang mag-aaral at mamamayan paano ka makakapag-ambag sa pag-
unlad ng bansa?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________
________________________________________________________________

IV. PAGTATAYA
Panuto: Matapos ang pagtalakay ukol sa pambansang kaunlaran, ipaliwanag ang sagot
sa mga tanong.

1. Ano ang kaibahan ng pagsulong at pag-unlad?

________________________________________________________________
________________________________________________________________

2. Paano makakamit ang pambansang kaunlaran?

________________________________________________________________
________________________________________________________________

3. Bakit kailangang pagbutihin ang pamumuhay ng mga mamamayan?

________________________________________________________________
________________________________________________________________
4. Masasabi ba na unti-unti nang nakakamit ang pambansang kaunlaran? Bakit?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
5. Bakit ang pagkakaroon ng maraming trabaho ay salik sa kaunlarang ng bansa?
________________________________________________________________
________________________________________________________________
 IV. LAS

PANUTO: Magsaliksik ng mga Programang pangekonomiya na ginawa ng ating mga

pangulo, Mula kay dating Pangulong Corazon Aquino hangang sa kasalukuyang
Pangulo na si Pres. Rodrigo Duterte. At paghambingin ang mga ito, at tukuyin ang mga
pag-unlad na naganap.

V. SANGGUNIAN

Kayamanan: EKONOMIKS, p- 259 - 267

May akda: Consuelo M. Imperial, Eleanor D. Antonio, Evangeline M. Dallo, Maria

Carmelita B. Samson, Celia D. Soriano

Rex Book Store

Magalang na inihanda ni:

Jhon Vincent S. Santelices

Judy Ann Jalos

Magalang na Isinumite kay:

Rodolfo Del Rosario