ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΘΕΜΑ ΓΕΝΙΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ

ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΧΥΣ

ΘΕΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
ΦΑΡΟΣ ΣΤΑΘΕΡΟΥ ΦΩΤΟΣ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ:
ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΚΟΚΟΡΗ ΑΘΗΝΑ

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2017
ΕΝΕΡΓΕΙΑ – ΙΣΧΥΣ

1. ΣΚΟΠΟΣ
Α) Ο Φάρος είναι ένα ειδικής και τυποποιημένης κατασκευής κτίσμα που
οικοδομείται σε διάφορα σημεία των ηπειρωτικών ή νησιωτικών
ακτών ,ή ακόμη και πάνω σε βραχονησίδες το οποίο φέρει έναν ειδικό
μηχανισμό που φωτοβολεί προκειμένου να εξασφαλίζεται η ασφάλεια
στη ναυσιπλοΐα.Πέρα από την χρησιμότητά τους εκπέμπουν μια κρυφή
δύναμη και συγχρόνως μια απέραντη γαλήνη.

2.ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Προκειμένου να ολοκληρώσω την εργασία μου ανέτρεξα σε πληροφορίες
από τα αρχαία χρόνια έως και σήμερα. Επεξεργάστηκα πηγές από το
διαδίκτυο,πληροφορίες από διάφορες παλιές εφημερίδες και
εγκυκλοπαίδειες .
Τα υλικά που θα χρησιμοποιήσω για να κατασκευάσω τον φάρο είναι τα
εξής:

ΕΡΓΑΛΕΙΑ:κοπίδι,κατσαβίδι,κόλλα,κολλητήρι,πένσα

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΒΑΣΗΣ:Από χαρτόνι

ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΠΕΛΟΥ:Από χαρτόνι

ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΣ:άπρο-κόκκινο χαρτόνι

ΣΥΝΑΡΜΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ

ΣΥΝΔΕΣΕΙΣ:λαμπακι,διακόπτης,μπαταρία και καλώδιο

3.ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ

ΕΝΟΤΗΤΑΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ- ΙΣΧΥΣ
ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Κάθε αλλαγή που συμβαίνει γύρω μας, είτε μεγάλη είτε μικρή, οφείλεται
σε ένα φυσικό μέγεθος που ονομάζεται ενέργεια. Η ενέργεια λοιπόν είναι
η κινητήρια δύναμη για όλες αυτές τις αλλαγές και βρίσκεται παντού.
Παρόλο που δεν είναι ορατή (δεν την βλέπουμε), δεν είναι απτή (δεν
μπορούμε να την πιάσουμε), δεν έχει βάρος ούτε καταλαμβάνει χώρο,
την αντιλαμβανόμαστε μερικές φορές από το αποτέλεσμα της, που
ονομάζεται έργο. Έτσι κάθε φορά που παράγουμε έργο, δαπανούμε
ενέργεια!
Kάθε φυσικό σύστημα περιέχει (ή εναλλακτικά αποθηκεύει) μία
ποσότητα που ονομάζεται ενέργεια. Ενέργεια, συνεπώς, είναι η
ικανότητα ενός σώματος ή συστήματος να παραγάγει έργο.
ΜΟΡΦΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Την ενέργεια τη συναντούμε στην καθημερινή μας ζωή σε διάφορες
μορφές. Για παράδειγμα, ένας ποδηλάτης την ώρα που κινείται έχει
κινητική ενέργεια. Επίσης όταν ανάβουμε το φως στο γραφείο μας,
χρησιμοποιούμε ηλεκτρική ενέργεια. Ακόμα
ένα φυτό για να αναπτυχθεί χρησιμοποιεί ηλιακή ενέργεια. Όταν
ανάβουμε το καλοριφέρ αυτό εκπέμπει θερμική ενέργεια κ.ά. Υπάρχουν
δηλαδή πολλές μορφές ενέργειας, όπως:

1.Μηχανική ενέργεια, που συνδυάζει την κινητική και τη δυναμική.

2.Ηλεκτρομαγνητική ενέργεια, που συνδυάζει την ηλεκτρική και τη
φωτεινή ή ενέργεια ακτινοβολίας.
3.Πυρηνική ή ατομική ενέργεια (είναι η ενέργεια που απελευθερώνεται
όταν χωρίζονται πυρήνες ατόμων σε ένα μόριο.)
4.Θερμική ενέργεια(Η θερμική ενέργεια, το σύνολο δηλαδή της
κινητικής ενέργειας των σωματιδίων που συγκροτούν τα υλικά σώματα,
καθώς αυτά κινούνται στο εσωτερικό τους.
5.Χημική ενέργεια(Η ενέργεια που είναι αποθηκευμενη στους χημικούς
δεσμούς οι οποίοι συγκροτούν τα άτομα και τα μόρια όλων των ουσιών).
Βασικότερες από αυτές είναι η κινητική και η δυναμική ενέργεια εφόσον
πάνω σε αυτές στηρίζονται και οι υπόλοιπες μορφές ενέργειας.

ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Όλες οι πηγές ενέργειας έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό ότι η χρήση
τους μας δίνει τη δυνατότητα να παράγουμε έργο.
Γενικά ο όρος Πηγές Ενέργειας περιγράφει τη δυνατότητα παραγωγής
ενέργειας χρήσης.
Οι πηγές ενέργειας ταξινομούνται γενικά στις εξής κατηγορίες:
Α)Μη ανανεώσιμες πηγές :
Μη ανανεώσιμες πηγές ενέργειας χαρακτηρίζονται οι πηγές οι οποίες δεν
αναπληρώνονται ή αναπληρώνονται εξαιρετικά αργά. Στις μη
ανανεώσιμες πηγές ενέργειας περιλαμβάνονται κυρίως ο άνθρακας, το
πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, γνωστά και ως ορυκτά καύσιμα. Βέβαια,
η φύση δεν σταματά να δημιουργεί ούτε άνθρακα ούτε πετρέλαιο. Αν
αναλογισθούμε όμως ότι η ανθρωπότητα καταναλώνει ημερησίως τόση
ποσότητα ορυκτών καυσίμων όση
μπορεί η φύση να δημιουργήσει σε χίλια περίπου χρόνια,
αντιλαμβανόμαστε πλέον την έννοια της ανανεωσιμότητας.
Β)Ανανεώσιμες πηγές :
Ως Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) έχουν οριστεί οι ενεργειακές
πηγές οι οποίες υπάρχουν εν αφθονία στο φυσικό περιβάλλον. Είναι η
πρώτη μορφή ενέργειας που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος πριν
στραφεί έντονα στη χρήση των ορυκτών καυσίμων και πρακτικά
είναι ανεξάντλητες ενώ η χρήση τους είναι φιλική προς το
περιβάλλον αφού δεν αποδεσμεύουν ρυπογόνες ουσίες όπως το
διοξείδιο του άνθρακα.
Μορφές των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας .
Hλιακή ενέργεια: χαρακτηρίζεται το σύνολο των διαφόρων μορφών
ενέργειας που προέρχονται από τον ήλιο. Τέτοιες είναι το φως ,η φωτεινή
ενέργεια ,η θερμότητα ,και οι διάφορες ακτινοβολίες.
Αιολική ενέργεια: Αιολική είναι η ενέργεια που μας δίνει ο άνεμος όταν
φυσά. Εδώ και πολλά χρόνια εκμεταλλευόμαστε την αιολική ενέργεια
χρησιμοποιώντας τους ανεμόμυλους για να μπορέσουμε να αντλήσουμε
νερό από ένα πηγάδι ή να αλέσουμε το σιτάρι στους
αλευρόμυλους.Σήμερα, με τις ανεμογεννήτριες η ενέργεια του ανέμου
μετατρέπεται σε ηλεκτρική ενέργεια. Ο αέρας γυρίζει τα μεγάλα πτερύγια
της ανεμογεννήτριας και έτσι παράγεται ηλεκτρική ενέργεια. Πολλές
ανεμογεννήτριες μαζί δημιουργούν ένα
αιολικό πάρκο.
Ενέργεια από βιομάζα: Βιομάζα ονομάζουμε οποιοδήποτε υλικό
παράγεται από ζωντανούς οργανισμούς (είναι ξύλο, πριονίδια,
κτηνοτροφικά απόβλητα όπως είναι η κοπριά, φυτά, υπολείμματα
κλαδέματος/καλλιεργειών, απόβλητα ελαιοτριβείων κ.λπ.) και μπορεί να
χρησιμοποιηθεί ως καύσιμο για παραγωγή
ενέργειας.
Επίσης από ορισμένα φυτά ή σπόρους μπορούν να παραχθούν υγρά
καύσιμα,που λέγονται βιοκαύσιμα. Τέτοια καύσιμα είναι η βιοαιθανόλη
και το βιοντίζελ. Τα καύσιμα αυτά δεν ρυπαίνουν το περιβάλλον όπως τα
ορυκτά καύσιμα, και μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα αυτοκίνητα ή για
παραγωγή ηλεκτρικής
ενέργειας.
Γεωθερμική ενέργεια:το εσωτερικό της γης περικλείει θερμότητα, η
οποία ονομάζεται γεωθερμική ενέργεια ή απλά γεωθερμία. Ο άνθρωπος
χρησιμοποιεί τη γεωθερμική ενέργεια για να παράγει ηλεκτρισμό, όταν
αυτή εξάγεται με τη μορφή βραστού νερού ή ατμού.Επίσης, με τη
βοήθεια ειδικών μηχανημάτων που
ονομάζονται γεωθερμικές αντλίες θερμότητας αξιοποιείται η θερμότητα
που βρίσκεται στο έδαφος σε βάθος μερικών μέτρων για τη θέρμανση ή
ψύξη ενός χώρου.
Υδροηλεκτρική ενέργεια: H ενέργεια που παράγεται από την πτώση του
νερού των μικρών ή μεγάλων ποταμών, υδρορευμάτων και πηγών, με
αποτέλεσμα τη περιστροφή τους και την παραγωγή μηχανικού ‘η
ηλεκτρικού ρεύματος. Στη χώρα μας δυστυχώς δεν έχουμε άφθονα νερά
για να μπορούμε να παράγουμε ηλεκτρισμό από υδροηλεκτρική ενέργεια.
Το νερό της θάλασσας, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή
ενέργειας με τον τρόπο που περιγράψαμε πιο πάνω, διότι δεν είναι
δυνατό να κινηθεί με ταχύτητα προς χαμηλότερες περιοχές.
Ενέργεια από θάλασσες και ωκεανούς : Εκμεταλλευόμενοι την
κινητική ενέργεια της θάλασσας (α) όταν η στάθμη του νερού της
ανεβαίνει ή κατεβαίνει (λόγω της παλίρροιας), (β) όταν τα θαλάσσια
ρεύματα μετακινούνται (λόγω της διαφοράς της θερμοκρασίας σε
διάφορα σημεία του νερού) και (γ) όταν
δημιουργούνται κύματα, μπορούμε να παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια.
Επίσης, είναι δυνατό να εκμεταλλευτούμε τη διαφορά της θερμοκρασίας
μεταξύ της νεπιφάνειας και των βαθύτερων στρωμάτων της θάλασσας
για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Δυστυχώς, όμως, αυτοί οι
τρόποι παραγωγής ενέργειας δεν άρχισαν ακόμα να εφαρμόζονται
ευρέως και βρίσκονται ακόμα σε πειραματικό στάδιο. Αν όμως
αναπτυχθούν θα μπορέσουμε στο μέλλον να εκμεταλλευτούμε μια πολύ
σημαντική ανανεώσιμη πηγή ενέργειας.

ΜΗ ΑΝΑΝΕΩΣΙΜΕΣ ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ.

Προέρχονται από ορυκτά καύσιμα τα οποία διακρίνονται σε :

Στερεά(άνθρακας) :Οι γαιάνθρακες (άνθρακες) είναι το κάρβουνο της

γης και σχηματίζεται βαθιά μέσα σε αυτή, στη διάρκεια εκατομμυρίων
χρόνων από απομεινάρια δέντρων, φυκιών, θάμνων και άλλων φυτών
που θάφτηκαν μέσα στη γη λόγω κάποιων φυσικών καταστροφών
(σεισμοί, καθιζήσεις κλπ). Εάν να
τους βγάλουμε από τη γη (τους εξορύξουμε) μπορούμε να τους
χρησιμοποιήσουμε ως πηγή ενέργειας. Αυτό συμβαίνει επειδή όταν
καίγονται, η
ηλιακή ενέργεια που αρχικά δεσμεύσει τα φυτά που θάφτηκαν στη γη
κατά την ανάπτυξή τους, απελευθερώνεται ξανά ως θερμική ενέργεια,
και χρησιμεύουν για παράγουμε και άλλα χρήσιμα προϊόντα, όπως
πλαστικά,φάρμακα, λιπάσματα κλπ.
Υγρά (πετρέλαιο) Το πετρέλαιο σχηματίζεται και αυτό κατά τη διάρκεια
πάρα πολλών χρόνων, από απομεινάρια φυτικών και ζωικών οργανισμών
που κατακάθονταν στον πυθμένα των θαλασσών και εγκλωβίζονται μέσα
στα πετρώματα της γης. Είναι ένα παχύρρευστο, μαύρο ή καφετί ή
πρασινωπό υγρό.
Όπως και με τους γαιάνθρακες, η ενέργεια του πετρελαίου προέρχεται
από την ηλιακή ενέργεια που χρησιμοποιήθηκε για την ανάπτυξη των
οργανισμών που το δημιούργησαν.
Το πετρέλαιο για να χρησιμοποιηθεί πρέπει πρώτα να βγει (αντληθεί)
από τις πετρελαιοπηγές με τη βοήθεια ειδικών μηχανημάτων. Εφόσον
αντληθεί, για να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί θα πρέπει πρώτα να
περάσει από επεξεργασία
(διύλιση) σε ειδικές εγκαταστάσεις (διυλιστήρια). Έτσι μας δίνει τα
διάφορα χρήσιμα παράγωγά του, όπως είναι το πετρέλαιο κίνησης
(ντίζελ), η βενζίνη, η κηροζίνη, η υγραέριο, η άσφαλτος κλπ. Τα
παράγωγα του πετρελαίου χρησιμοποιούνται κυρίως στις μεταφορές,
στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας,
καθώς και για σκοπούς θέρμανσης και μεταφέρονται από χώρα σε χώρα
με ειδικά πλοία. Το πετρέλαιο επίσης το χρησιμοποιούμε και για να
παράγουμε πολλά άλλα προϊόντα (λιπάσματα, φυτοφάρμακα, πλαστικά
και πολλά άλλα). Τα προϊόντα που παράγονται από το πετρέλαιο
λέγονται πετροχημικά.
Το πετρέλαιο είναι μέχρι σήμερα η σημαντικότερη πηγή ενέργειας. Οι
ανάγκες των ανθρώπων σε πετρέλαιο αυξάνονται συνεχώς, κυρίως στις
μεταφορές (αεροπλάνα, πλοία, λεωφορεία, αυτοκίνητα κλπ), εφόσον
σχεδόν όλα τα μέσα μεταφοράς για να λειτουργήσουν χρησιμοποιούν
παράγωγα του πετρελαίου.
Όπως και με τους γαιάνθρακες, όταν καίγονται τα παράγωγα του
πετρελαίου για να μας δώσουν της αποθηκευμένη τους ενέργεια,
απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα διάφορες επικίνδυνες ουσίες
(όπως αιθάλη, οξείδια του θείου και του αζώτου, μόλυβδος και
κυρίως διοξείδιο του άνθρακα) και έτσι δημιουργούνται σοβαρά
προβλήματα τόσο στο περιβάλλον όσο και στην υγεία των ανθρώπων.
Αέρια(φυσικό αέριο): Το φυσικό αέριο δημιουργήθηκε (όπως και το
πετρέλαιο),είτε από θαλάσσιους οργανισμούς είτε από φυτά που
θάφτηκαν μέσα στη γη. Βρίσκεται συνήθως και αυτό κάτω από το
πυθμένα της θάλασσας και συχνά συνδυάζεται με την εύρεση
πετρελαίου, πάνω από το οποίο υπάρχει το φυσικό
αέριο. Το φυσικό αέριο εφόσον αντληθεί, μπορεί να μεταφέρεται από
χώρα σε χώρα είτε με μεγάλους ειδικούς αγωγούς (σωλήνες) είτε να
μετατραπεί σε υγρό και να μεταφέρεται με ειδικά δεξαμενόπλοια. Το
φυσικό αέριο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για παραγωγή ηλεκτρικής
ενέργειας. Μπορεί επίσης να μεταφέρεται με σωλήνες (αγωγούς) σε
σπίτια για να χρησιμοποιείται στη
θέρμανση του σπιτιού, στη θέρμανση του νερού ή στο μαγείρεμα.
Μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί σε ειδικά αυτοκίνητα και σε
λεωφορεία χρησιμεύουν για παράγουμε και άλλα χρήσιμα προϊόντα,
όπως πλαστικά, φάρμακα, λιπάσματα κλπ.
πετρελαιοπηγές με τη βοήθεια ειδικών μηχανημάτων
Στις μη ανανεώσιμες ανήκει και η πυρηνική ενέργεια,καθοτι για την
παραγωγή της καίμε το ορυκτό καύσιμο Ουράνιο 235 ή άλλα ασταθή
στοιχεία, τα οποία με τρέπονται σε ελαφρύτερα στοιχεία. Η πυρηνική
ενέργεια μας δίνει πολύ περισσότερη ενέργεια από οποιαδήποτε άλλη
πηγή ενέργειας και δεν υπάρχει τόσο μεγάλος κίνδυνος να μας
τελειώσουν τα άτομα και οι πυρήνες. Επίσης με
την πυρηνική ενέργεια δεν ρυπαίνεται καθόλου το περιβάλλον με
διοξείδιο του άνθρακα, οξείδια του αζώτου και του θείου, τέφρα, αιθάλη
κ.ο.κ. όπως συμβαίνει όταν χρησιμοποιούνται γαιάνθρακες, πετρέλαιο
και φυσικό αέριο.
Παρόλα αυτά όμως, υπάρχουν ορισμένα προβλήματα και με αυτή τη μη
ανανεώσιμη πηγή ενέργειας. Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι ότι με την
πυρηνική σχάση, εκτός από ενέργεια απελευθερώνεται και μια πάρα
πολύ επικίνδυνη για την υγεία του ανθρώπου ακτινοβολία, που
ονομάζεται ραδιενέργεια.

ΙΣΧΥΣ
Έννοια :Η ισχύς είναι ένα μέγεθος που δείχνει πόσο γρήγορα παράγεται
κάποιο έργο ή μετατρέπεται μια μορφή ενέργειας σε κάποια άλλη.Πιο
αναλυτικά εκφράζει τον ρυθμό παραγωγής ενός έργου.
Ο μαθηματικός τύπος είναι:P=W/t (οπου w =εργο και t= χρόνος.)
Μεγάλη ισχύς σημαίνει ότι μια ορισμένη ποσότητα ενέργειας
μετασχηματίζεται (χρησιμοποιείται) σε μικρό χρόνο, ενώ μικρή ισχύς
σημαίνει ότι χρειαζόμαστε
πολύ χρόνο για να μετατρέψουμε την ίδια ποσότητα ενέργειας.
Μονάδα μέτρησης της ισχύος (p) είναι το watt (1w).Δηλαδή 1Watt είναι
η ισχύς
που χρειάζεται για να παράγουμε έργο με ρυθμό 1 Joule/sec.
Mονάδες μέτρησης ισχύος Σχέσεις μονάδων
1 Watt 1W= 1 Joule/sec
1 Kilowatt (kw) 1KW=1000w
1 hp (ιππος Αγγλιας) 1 hp=746 w
Eνα βασικό σύστημα ισχύος αποτελείται από τα εξής στοιχεία:μια πηγή
ενέργειας,μια μέθοδο μετατροπής, ένα τρόπο μεταφοράς, ένα σύστημα
ελέγχου,ένα σύστημα μετρήσεως και ένα φορίο.Ενα ανεπιθύμητο
στοιχείο κάθε συστήματος είναι η απώλεια ενέργειας.
Η ισχύς όπως και η ενέργεια μπορεί να συναντηθεί σε διάφορες
μορφές.Οπως:
1.Μηχανική ισχύς: Μηχανική ισχύς μιας μηχανής είναι το πηλίκο του
έργου που παράγει προς το χρόνο του έργου που απαιτείται για αυτό.
2.Θερμική ισχύς : είναι η θερμότητα που μεταφέρεται στη μονάδα του
3.Ηλεκτρική ισχύς:είναι η μετατροπή της ενέργειας των κινούμενων
ηλεκτρονίων σε ωφέλιμη ισχύ.
4.Υδραυλική ισχύς

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΟΥ ΦΑΡΟΥ

Α)Οι φάροι στα αρχαία χρόνια

Οι απαρχές των φάρων βρίσκονται στα Ομηρικά χρόνια. Ο

Όμηρος αναφέρει ήδη στην Ιλιάδα προσπάθεια επικοινωνίας των
καραβιών με τη στεριά μέσω της φωτιάς τη νύχτα . Ίσως σε αυτό να
προηγήθηκαν οι Λιβοφοίνικες που άλλωστε αποτέλεσαν και τους
δασκάλους των Ελλήνων στη ναυτιλία. Πάντως οι αρχαιότεροι
αναφερόμενοι φάροι , ως πύργοι με προορισμό να γίνονται ορατοί την
ημέρα χάρη στο ύψος τους και τη νύχτα με τη φωτιά που άναβε στην
κορυφή τους , είναι Ελληνικοί: στο Σίγειο της Τρωάδας , στο σημερινό
Γενή Σεχίρ, στον Πειραιά, στο Βόσπορο, την Κόρινθο , τη Σμύρνη.
Αποκορύφωμα αυτής της περιόδου είναι ένα από τα επτά θαύματα της
αρχαιότητας , ο φάρος του Σώστρατου του Κνίδιου στη μικρή νήσο
Φάρος και την Ανατολική είσοδο του λιμένα της Αλεξάνδρειας. Στη
κορυφή το υ πύργου που βρίσκονταν σε 150 μέτρα ύψος έκαιγαν μέρα
νύχτα οι μυθικές φλόγες και είχαν ακτινοβολία 300 σταδίων ,δηλαδή
περίπου 200 χλμ
Β)Οι φάροι στο Βυζάντιο και την Ρώμη

Oι Pωμαίοι και οι Bυζαντινοί συνέχισαν αυτήν την παράδοση, ως

διάδοχοι θαλασσοκράτορες. O φάρος της Kωνσταντινούπολης έδωσε
μάλιστα το όνομα του και στην παρακείμενη εκκλησία, την Παναγία του
Φάρου, κτισμένη στα χρόνια του Kωνσταντίνου του E ́. Eνας άλλος
φάρος στο Πανί, στην ακτή της Προποντίδας αποκαλύπτει μια δεύτερη
χρήση αυτών των πύργων.
Πέρα από τη σημασία τους για την ναυτιλία, οι Βυζαντινοί
χρησιμοποιούσαν τους φάρους και ως φρυκτώρια ή «καμινοβίγλια», ένα
δίκτυο επικοινωνίας μέσω της φωτιάς που ξεκινούσε από τα νησιά και
κατέληγε ακριβώς στο φάρο
του Πανιού, στην Προποντίδα.
Kατάφεραν μάλιστα πρώτοι να κλείσουν τη φωτιά εντός «λυχνίας»,
«υαλοφράκτου κλωβού», πράγμα που έγινε κατορθωτό αρκετούς αιώνες
μετά, από τους εφευρέτες της Bιομηχανικής Eπανάστασης.

Γ)Φάροι στην Ελλάδα μετά τον 15ο αιώνα

Πλούσιο ιστορικό υλικό, που προήλθε από τη χαρτογράφηση του

Αρχιπελάγους του Ιονίου και της Κρήτης, διασώζει μέσα του τις
πληροφορίες που επιτρέπουν την ιστορική αναπαράσταση ενός
υποτυπώδους συστήματος φωτισμού των λιμανιών και των ακτών κατά
τον 17 ο , τον 18ο και τον πρώιμο 19ο αιώνα.
Προκύπτει ότι από το 1650 υπήρχαν φάροι στα νερά του Αρχιπελάγους
και της Κρήτης. Οι φάροι αυτοί κάλυπταν τα μεγάλα λιμάνια εκείνης της
εποχής όπως της Χίου (1420) ,της Ρόδου (1490),της Μυτιλήνης (1782)
και πολλά λιμάνια της Κρήτης.
Πλησιάζοντας στον 19ο αιώνα οι ανάγκες της ναυτιλίας επέβαλαν όπως
και σε όλη την Ευρώπη οργανωμένο δίκτυο φάρων . Στα νερά του
Αιγαίου γύρω στα 1800 στις εισόδους των λιμανιών της Χίου ,της
Μυτιλήνης , της Ρόδου,των Χανίων , του Ηρακλείου , του Πειραιά , στο
Έμβολο Θεσσαλονίκης και στη Μεθώνη από την πλευρά του Ιονίου ,
λειτουργούσαν φάροι με διαφορετική
μεταξύ τους λειτουργία και μορφή.
.

Δ)Φάροι στα Επτάνησα

Παράλληλα με την αγγλική κατοχή των Επτανήσων ,μια αλυσίδα από

φάρους καλύπτει μέσα σε λίγες δεκαετίες το σύνολο των νησιών.
Πρόκειται για τους πρώτους φάρους στον Ελλαδικό χώρο που κτίζονται
με συστηματικό σχεδιασμό σύμφωνα με τις προδιαγραφές του υπόλοιπου
Ευρωπαϊκού δικτύου..
Οι Άγγλοι άρχισαν κτίζοντας τους δύο φάρους της Κέρκυρας την
πρώτη δεκαετία του 19ου αιώνα και στη συνέχεια τους φάρους στο Γάιο
και στη Λάκκα των Παξών το 1825.
Το δίκτυο απλώθηκε στη συνέχεια καλύπτοντας το κανάλι της
Λευκάδας ,τις άκρες του κόλπου του Αργοστολίου στην Κεφαλονιά με
δύο φάρους, το Κρυονέρι Ζακύνθου και τέλος τις νησίδες Στροφάδες. Το
1850 άναβαν συνολικά 15 φάροι στα νησιά του Ιονίου, όταν στην
ελεύθερη Ελλάδα υπήρχαν μόνο 9. Εδώ κυρι
αρχούν τα στρογγυλά πετρόκτιστα κτίσματα με αποκλειστική
χρήση φάρου.

Ε)Σύγχρονοι φάροι

Με το πέρασμα τωνχρόνων,η τεχνολογία έχει εξελιχθεί αρκετά και οι

άνθρωποι πιστεύουν πως οι φάροι δεν χρειάζονται ποια διότι υπάρχουν
τα λεγόμενα ''GPS'',αλλά την σιγουριά και την σταθερότητα των φάρων
τίποτα δεν μπορεί να την εγγυηθεί.Για παράδειγμα όταν υπάρχει κάποιο
ηλεκτρονικό πρόβλημα μόνο ο φάρος μπορεί να βοηθήσει.Επίσης ένας
φάρος έχει και αρχιτεκ
τονικό ενδιαφέρον, αλλά και την δική του ιστορία.

5. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΦΑΡΟΥ

Φάρος ονομάζεται ένα ειδικής και τυποποιημένης κατασκευής κτίσμα
που οικοδομείται σε διάφορα σημεία των ηπειρωτικών νησιωτικών
ακτών στο επάνω μέρος του οποίου υπάρχει ειδικός μηχανισμός που
εκπέμπει συνήθως περιοδικό φως, και έχει ως κύριο μέλημα του την
ασφαλή ναυσιπλοΐα.
Με το όνομα Φάρος χαρακτηρίζεται τόσο το κτίσμα όσο και η μηχανή
φωτοβολίας που είναι εγκατεστημένη σ΄ αυτό.
Η κατασκευή ενός φάρου περιλαμβάνει:
Έναν ψηλό πύργο
 Την κατοικία του φαροφύλακα
 Τον κλωβό
 Το οπτικό σύστημα
 Την φωτεινή πηγή
 Και το φαρικό μηχανισμό
Συνήθως ο φάρος έχει μια φαρδιά βάση ενώ στην κορυφή ρίσκεται το
δωμάτιο του φανού.Τα παλιά χρόνια το φως το έδινε μια λάμπα που
λειτουργούσε με ασετιλίνη μέχρι που αντικατασταθηκε με
πετρελαιο.Γύρω από τον φανό περιστρέφεται ένας κοίλος καθρέπτης, ο
οποίος στέλνει το φως πάνω σε πρίσματα τα οποία είναι τοποθετημένα
γύρω γύρω.Η κίνηση του καθρέπτη γινόταν τότε με αντίβαρα και
τροχαλίες.Ενα μακρύ συρματόσχοινο μετέφερε τα αντίβαρα.Το σύστημα
αυτό έπρεπε κάθε τρεις
ώρες να φροντίζεται από τον φαροφύλακα, ο οποίος ανέβαζε το
μεγαλύτερο βάρος προς τα επάνω με τροχαλία ,για να συνεχιστεί η
κίνηση.
Σήμερα πια η κίνηση αυτή πραγματοποιείτε με τον ηλεκτρισμό. Γύρω
από τον φάρο κτίζονταν τα σπίτια των φαροφυλάκων και των
οικογενειών τους.
Στην ισόγεια κατοικία των φαροφυλάκων υπάρχουν τα δωμάτια
κατάκλισης,κουζίνα και αποθηκευτικός χώρος. Για αποθήκευση νερού
χρησιμοποιείται στέρνα βρόχινου νερού που βρίσκεται υπογείως είτε
εσωτερικά είτε εξωτερικά του κτιρίου.. Ανάλογα όμως του μεγέθους του
κτιρίου, του αριθμού των φαροφυλάκων και των αναγκών διαβίωσης σε
απομακρυσμένα μέρη, πολλές
φορές οι χώροι του κτιρίου δεν επαρκούσαν και έτσι δίπλα στα κτίρια
κτίζονταν και άλλοι βοηθητικοί χώροι. Οι τουαλέτες στις περισσότερες
περιπτώσεις ήταν εξωτερικά του κτιρίου. Αυτοί οι βοηθητικοί χώροι
χρησίμευαν ως κουζίνα μαζί με φούρνο με ξύλα, αφοδευτήρια και
αποθήκες. Ένα άλλο στοιχείο που καθορίζει το
μέγεθος του κτηρίου είναι και το κατά πόσο απομακρυσμένο και
δυσπρόσιτο σημείο είναι κτισμένος ο φάρος. Στο κατά πόσο δηλαδή
αυτάρκης θα έπρεπε να ζουν οι φαροφύλακες. Φάροι
που είναι κτισμένοι κοντά σε οικισμούς και πόλεις δεν είχαν ανάγκες.

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΦΑΡΟΥ

Για τον κόσμο της ξηράς όλοι οι φάροι φωτίζουν το ίδιο μέσα στη νύχτα.
Όμως για τους ναυτικούς κάθε φάρος έχει τον δικό του ξεχωριστό τρόπο
να φωτίζει και είναι απολύτως αναγνωρίσιμος. Εάν όλοι οι φάροι είχαν
το ίδιο φως, τα πλοία σε παλαιότερες εποχές που δεν υπήρχαν άλλα
τεχνικά βοηθήματα, υπήρχε
πιθανότητα να ακολουθήσουν λάθος πορεία. Σήμερα κάθε φάρος έχει τον
δικό του προσωπικό "κώδικα" φωτισμού, που κάθε ναυτικός
αναγνωρίζει. Είναι κάτι σαν τον Κώδικα Μορς, που αποτελείται από
εναλλασσόμενους σύντομους και παρατεταμένους φωτισμούς με λευκό ή
κόκκινο φως. Για την αναγνώρισή τους οι
ναυτικοί συμβουλεύονται ειδικά βιβλία, τους φαροδείκτες. Ο
φαροδείκτης είναι ένα βιβλίο που υπάρχει σε κάθε καράβι και
περιλαμβάνει όλους τους φάρους και σημαντικά στοιχεία γι' αυτούς. πχ
τη θέση που βρίσκονται, το ύψος τους από την
επιφάνεια της θάλασσας, πώς ακριβώς εκπέμπουν το φωτεινό τους σήμα.
Η ταυτότητα του φάρου επισημαίνεται από τον αριθμό των αναλαμπών
καθώςκαι από το διάστημα σκότους μετά από την αναλαμπή ή τη σειρά
των αναλαμπών του. Κοιτάζοντας στο χάρτη θα δείτε ότι οι φάροι
επισημαίνονται από μια χρωματιστή «σταγόνα» και δίπλα αναφέρονται
τα στοιχεία του.
Ο απαιτούμενος χρόνος για μια πλήρη επανάληψη του χαρακτηριστικού
του φάρου ονομάζεται περίοδος φάρου. Η περιοδικότητα φάρου
μετριέται σε λεπτά ή δευτερόλεπτα της ώρας. Τα ύψη των φάρων για
λόγους ασφαλείας μετριώνται
συνήθως σε πόδια ή μέτρα και αντιπροσωπεύουν το ύψος της εστίας και
όχι όλου του κτίσματος απ’ την μέση πλήμη της θάλασσας.

ΕΙΔΗ ΦΑΡΩΝ
Ανάλογα με το <<χαρακτηριστικό >> τους οι φάροι διακρίνονται σε:
1. Σταθερού φωτός: είναι οι φάροι με συνεχές φως και σταθερής
έντασης.
2. Αναλάμποντες: είναι εκείνοι οι οποίοι εκπέμπουν περιοδικό ζωηρό
φως
διαρκείας μικρότερης του σκότους
3. Διαλείποντες: οι οποίοι παρουσιάζουν περιοδικό σταθερό φως
διάρκειας
μεγαλύτερης ή ίσης του σκότους
4. Εκλάμποντες: σ’ αυτούς τους φάρους ο αριθμός των
αναλαμπών υπερβαίνει τους 60 το λεπτό.
5. Με δέσμη αναλαμπών: εκείνοι που εκπέμπουν
περιοδικά ομάδα 2 ή περισσότερων αναλαμπών.
6. Με δέσμη διαλείψεων: εκπέμπουν περιοδικά ομάδα
2 ή περισσότερων διαλείψεων.
7. Με δέσμη εκλάμψεων: οι τάχιστα αναλάμποντες επί
4 δευτερόλεπτα και που διακόπτουν επί 4 δευτερόλεπτα.
Επίσης ανάλογα με το χρώμα του φωτός που εκπέμπουν
οι φάροι διακρίνονται σε λευκούς ,ερυθρούς , πράσινους και
εναλλασσοντες όταν κάποιοι εναλλάσσουν το χρώμα τους.Το χρώμα των
λευκών φάρων δεν σημειώνεται στους χάρτες.
Με βάση το σύστημα λειτουργίας:
Τα πρώτα χρόνια λειτουργούσαν με την καύση ξύλων,κεριών ή άνθρακα
για την παραγωγή φλόγας.Το μειονέκτημα όμως ήταν ότι ο άνθρακας
έβγαζε πολύ καπνό και μαζεύονταν στο γυαλί του φαναριού με
αποτέλεσμα να εμποδίζεται το φως , ενώ τα κεριά ήταν δύσκολο να
παράγουν ικανοποιητικό επίπεδο φωτισμού.
Ο φωτισμός των φάρων δεν είχε μεγάλη απόδοση μεχρι το 1780 όταν ο
Ελβετός μηχανικός Aime Argand εφεύρε τον καυστήρα–λάμπα
πετρελαίου που φέρει το όνομα του. Ο καυστήρας αυτός χρησιμοποιούσε
ένα φυτίλι από το οποίο εξατμίζονταν το πετρέλαιο. Ο καυστήρας αυτός
αργότερα προσαρμόσθηκε για
χρήση στο φωτισμό με φωταέριο ενώ το 1901 ο Arthur Kitson(Άρθουρ
Κίτσον )κατασκεύασε έναν καυστήρα μέσα στον οποίο το πετρέλαιο
εξατμίζονταν σ’ένα χάλκινο σωλήνα . Το σχέδιο του Kitson βελτιώθηκε
από τον David Hood το 1921, αυτός ο τύπος καυστήρα χρησιμοποιήθηκε
ως τις μέρες μας ,όταν δεν ήταν εφαρμόσιμο το ηλεκτρικό ρεύμα .

Με βάση τα οπτικά συστήματα :

Η εξέλιξη των αποδοτικών πηγών φωτός οδήγησε φυσιολογικά και στην
ανάπτυξη των ανακλαστικών συστημάτων γιατί μια μεγάλη ποσότητα
από την ένταση του φωτός χάνονταν .
Ο πρώτος παραβολικός ανακλαστήρας σχεδιάστηκε το 1752 από τον
Williams Huntchinson ( Ουίλλιαμς Χάτσινσον) και ήταν
κατασκευασμένος από μικρά τετράγωνα κάτοπτρα .
Ο παραβολικός ανακλαστήρας τοποθετούνταν πίσω από την πηγή φωτός
και οι ακτίνες του φωτός ανακαλούνταν παράλληλα προς τον άξονα του
ανακλαστήρα, με αποτέλεσμα να φαίνονται σαν μια δέσμη φωτός. Η
χρήση ενός ανακλαστήρα αύξανε τη ισχύ του φωτεινού σήματος περίπου
350 φορές . Η σπουδαιότερη βελτίωση στη μηχανική των φάρων ήταν ο
φακός που εφευρέθηκε από τον Augustin Fresnel ( Αυγουστίνο Φρενέλ),
το 1822
. Αυτός είναι ένας διοπτρικός φακός και έχει έναν κεντρικό φακό , που
περιβάλλεται από ομόκεντρους δακτύλιους από πρισματικό γυαλί με
κάθε δακτύλιο να προεξέχει κατά λίγο από τον προηγούμενο δακτύλιο
του. Έχουν γίνει πολλές βελτιώσεις στο αρχικό σχέδιο Φρενέλ αλλά η
βασική αρχή παραμένει η ίδια μέχρι σήμερα.
Στο Ελληνικό Φαρικό δίκτυο χρησιμοποιήθηκαν τα παρακάτω είδη
φάρων:
1. Φάροι πετρελαίου σταθεροί .Από το 1830 και για έναν αιώνα
περίπου λειτούργησαν οι πρώτοι πυρσοί του Φαρικού Δικτύου. Ήταν
όμως επιτηρούμενοι, είχαν περιορισμένες δυνατότητες, ενώ λειτουργούν
μόνο με τη βοήθεια του φαροφύλακα και κατά την εξής διαδικασία:
Ο Φαροφύλακας άναβε μια κοινή λυχνία πετρελαίου, μετά τη δύση του
ηλίου, την οποία τοποθετούσε σ’ ένα μεγαλύτερο φανάρι και υπερύψωνε
με τη βοήθεια μιας στήλης. Ρόλος του φαροφύλακα ήταν να
παρακολουθεί όλη τη νύχτα το φάρο, ώστε να διατηρεί σταθερό το φως
και τον έσβηνε το πρωί. Ένας μικρός χώρος (οίκημα) έπρεπε να υπάρχει
δίπλα στο φάρο, όπου μπορούσε να
διαμένει ο φαροφύλακας αλλά και για να αποθηκεύει πετρέλαιο,
ανταλλακτικά και διάφορα άλλα εξαρτήματα, που χρησίμευαν στο φάρο.
Σε μερικούς φάρους υπήρχε ένα θυλάκιο μόνο για το πετρέλαιο και τα
διάφορα εξαρτήματα ενώ ο φαροφύλακας διέμενε στον πλησιέστερο
οικισμό. Τέτοιοι φάροι υπήρχαν κυρίως στα λιμάνια και λειτούργησαν
μέχρι το 1930. Καταργήθηκαν επειδή είχαν περιορισμένες δυνατότητες
και απαιτούσαν υψηλό κόστος λειτουργίας.

2. Φάροι πετρελαίου αναλάμποντες

Γύρω στο 1880 άρχισαν να τοποθετούνται πυρσοί. Το όλο σύστημα
αποτελείται από μια συστοιχία αεροδόχος – πετρελαιοδόχος, βάσει των
οποίων περνάει το
φωτιστικό πετρέλαιο σε μια λυχνία, τύπου ΛΟΥΞ.
Η συγκεκριμένη λυχνία ήταν τοποθετημένη στο κέντρο ενός οπτικού,
που περιστρεφόταν με τη βοήθεια μιας ωρολογιακής μηχανής.Ο
φαροφύλακας, μετά τη δύση του ηλίου, τοποθετούσε πετρέλαιο στην
ειδική υποδοχή(πετρελαιοδόχη) και με μια κοινή τρόμπα αέρα στην
αεροδόχη. Μ’ αυτόν τον τρόπο προωθούνταν το πετρέλαιο στη λυχνία
και με την κατάλληλη προθέρμανση γινόταν εξαέρωση πετρελαίου. Ο
ωρολογιακός μηχανισμός κουρδίζονταν με τη βοήθεια ενός βαριδιού, το
οποίο κινούνταν κάθετα στον πύργο του φάρου και μέσα από ειδική
διάταξη που τα γρανάζια περιέστρεφαν το οπτικό. Κάτω από την επίπεδη
βάση τοποθετούνταν υδράργυρος για την αποφυγή τριβών. Ο
φαροφύλακας παρακολουθούσε το μηχάνημα όλη τη νύχτα
και κούρδιζε το μηχανισμό κάθε φορά που το βάρος του ωρολογιακού
μηχανισμού έφτανε στη βάση του πύργου.
Η διαδικασία επαναλαμβανόταν κάθε φορά, ανάλογα με τις στροφές του
οπτικού και το ύψος του πύργου ανά πρώτο λεπτό. Τα φωτιστικά αυτά
μηχανήματα ήταν ταξινομημένα σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα με το
μέγεθος της λυχνίας και του οπτικού, ήταν πολύ αξιόπιστα και έδιναν
φωτοβολία σε ακτίνα 15-20 μιλίων.
Λειτούργησαν για έναν αιώνα. Είχαν μεγάλη αξιοπιστία, απαιτούσαν
όμως μεγάλο κόστος συντήρησης και λειτουργίας. Ο τελευταίος φάρος
πετρελαίου ήταν ο φάρος του Σιγρίου στη Λέσβο. Ο συγκεκριμένος έγινε
ηλεκτρικός το 1985.
3. Αυτόματοι φάροι ασετιλίνης
Το 1915 οι φάροι πέρασαν σ’ ένα άλλο επίπεδο λειτουργίας, αυτό με την
ασετιλίνη. Η ασετιλίνη, ένας υδρογονάνθρακας, ερχομένη σε επαφή με
το οξυγόνο του αέρα καίγεται, παρέχοντας κυανή φλόγα υψηλότατης
θερμότητας.Αυτό οδήγησε στην αυτόματη λειτουργία του φάρου, χωρίς
να απαιτείται η παρουσία του φαροφύλακα. Mε τους αυτόματους φάρους
ασετιλίνης δόθηκε η δυνατότητα να φωτοσημανθούν βραχονησίδες και
να είναι ασφαλής η ναυσιπλοϊα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

www.google.gr

el.wikipedia.org

http://www.faroi.com/main/general.htm

www.faroi.com/texnologia/faroi1.pdf