Community

KİMYASAL HESAPLAMALARA DAİR.. Health

Environment
Medicine
Industry
S=32, O=16 C=12, H=1, Ca=40 N=14, Pb=207, K=39, Cl=35,5, Na=23, Mg=24, Al=27, Si=28, Cu=64, Zn=65 Science
Teaching
1
Havanın hacimce ’i O2 gazıdır. Research
5 You!
1) 128’er gram SO2 ve O2 gazlarının tepkimesinden NŞ’da en çok
kaç litre SO3 gazı elde edilir?

2) Eşit kütlede CH4 ve O2 gazlarının tepkimesinden en çok

0,1 mol CO2 gazı elde ediliyor. Buna göre, başlangıç karışımı kaç
gramdır?

3) CaCO3(k)   CaO(k) + CO2 (g) tepkimesine göre % 80

ısı

saflıktaki 25 g CaCO3 örneğinin ısıtılarak bozunmasından NŞ’da

en çok kaç litre CO2 gazı oluşur?
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ? Maddelerin saf kısımları
reaksiyona girer.

1
4) Pb(NO3)2(k)  PbO(k) + 2NO2(g) +
ısı
O2(g)
2
tepkimesine göre, 662 g Pb(NO3)2 katısının ısıtılarak
bozunmasından NŞ’da 67,2 L NO2 gazı elde ediliyor.
Buna göre, tepkimenin verimi % kaçtır?

5) Eşit mol sayısındaki CH4 ve C3H8 gazları karışımını tamamen

yakmak için NŞ’da 156,8 L hava kullanıldığına göre, başlangıç
karışımı kaç moldür?

6) X2O + 2HY  2XY + H2O denkleştirilmiş tepkimesine göre,

31 g X2O’dan tam verimle 58,5 g XY ve 9 g H2O elde ediliyor.
Buna göre, X ve Y elementlerinin atom kütleleri kaçtır?

7) 130 g Cu-Zn alaşımının yeterince HCl çözeltisi ile

tepkimesinden NŞ’da 11,2 L H2 gazı elde ediliyor. Buna göre,
alaşımın kütlece % kaçı Cu’dur?
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ? Cu, Ag ve Hg yarı-soy metaldir.
Yarı-soy metaller oksijensiz asitler ile tepkime vermezler.

NŞ 1
8) 2X2Y5 (g)  4XY2(g) + Y2(g) tepkimesine göre bir miktar
X2Y5 gazı ayrıştırıldığında, gaz hacmi aynı koşullarda % 30 artıyor.
Buna göre, tepkimenin verimi % kaçtır?

9) 2S(k) + 3O2(g)  2SO3(g) tepkimesine göre eşit kütledeki

S(k) ve O2(g)’nin tepkimesinden en çok 16 g SO3(g) elde ediliyor.
Tepkime sonunda başlangıç sıcaklığına geri dönüldüğüne göre;
a) Başlangıç karışımı kaç gramdır?
b) Tepkime sonunda kapta toplam kaç mol gaz bulunur?
c) Hangi reaktiften kaç gram artar?

10) 3,01x1023 tane N2(g) molekülü ve NŞ’da 6,72 L H2 gazının

tepkimesinden NH3 gazı elde edilirken, artan olmaması için
tepkime kabına hangi gazdan kaç gram eklenmelidir?

11) Bir miktar organik bileşiği tamamen yakmak için NŞ’da

4,48 L O2 gazı harcanıyor ve yanma sonucunda NŞ’da 4,48 L CO2
gazı ile birlikte 3,6 g H2O oluşuyor. Organik bileşiğin molekül
kütlesi 60 olduğuna göre, bileşiğin molekül formülü nedir?

3
12) KClO3(k)  KCl(k) +
ısı
O2(g) tepkimesine göre, saf
2
olmayan 49 g KClO3 katısının bozunmasından NŞ’da en çok 3,36 L
O2 gazı elde ediliyor. Buna göre, KClO3’ün safsızlık yüzdesi nedir?

13) Karbon ve hidrojen atomlarının oluşturduğu bir bileşikte

hidrojen atomlarının sayısı karbon atomlarınınkinin 2 katıdır. Bu
bileşiğin NK’da öz kütlesi 2,5 g/l dir. Buna göre, bileşiğin molekül
formülü nedir?

14) Genel formülü CnH2n+2O olan bileşiğin 0,2 molünün

yakılmasıyla oluşan su 0,8 moldür. Buna göre, bileşiğin molekül
formülü nedir?

15) CH4 ve C2H4 gazlarından oluşan bir karışımı tamamen

yakmak için NŞ’da 134,4 L hava harcanıyor ve yanma sonucunda
toplam 0,7 mol CO2 gazı elde ediliyor. Buna göre, başlangıç
karışımındaki CH4 ve C2H4’ün mol sayılarını hesaplayınız
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ? Sadece C ve H den oluşan bileşiklere
HİDROKARBON denir. Bir hidrokarbon yakıldığında CO2 ve H2O
ortaya çıkar.

NŞ 2
16) 50’şer litre XY ve Y2 gazları XY2 gazını oluşturmak üzere
tepkimeye girdiklerinde, gaz hacminin aynı koşullarda % 20
oranında azaldığı gözleniyor. Buna göre, XY ve Y2 gazlarından
kaçar litre artmıştır?

17) Organik bir bileşiğin 0,2 molünü yakmak için 5 mol hava
gerekiyor. Oluşan su 14,4 g ve CO2 ‘nin mol sayısı da suyun mol
sayısına eşit olduğuna göre, bileşiğin molekül formülü nedir?

18) CaO(k) + 3C(k)  CaC2(k) + CO(g) tepkimesi veriliyor.

70 g CaO katısının yeterince C ile tepkimesinden oluşan CO gazı
14 gramdır. Buna göre, CaO katısının kütlece % kaçı tepkimeye
girmiştir?

19) 4,6 g Na ve 2,4 g Mg metalleri karışımının yeterince HCl

çözeltisi ile tepkimesinden NŞ’da en çok kaç litre H2 gazı elde
edilir?

20) Aynı koşullarda 80 L X2Y ve 60 L Y2 gazlarının tepkimesinden

en çok 30 L Z gazı oluşurken, 50 L X2Y gazı artıyor. Buna göre,
Z’nin X ve Y türünden formülü nedir?

21) CaCO3(k) + 2HCl(aq)  CaCl2(aq) + H2O(s) + CO2(g)

tepkimesine göre, % 80 saflıkta 250 g CaCO3 katısı % 50 verimle
yeterince HCl çözeltisi ile reaksiyona giriyor. Reaksiyon sonucu
oluşan CO2 gazının mol sayısını hesaplayınız.

22) C, H ve O elementlerinden oluşan bir bileşiğin 9 gramının

analizinde 3,6 g C ve 0,6 g H bulunduğu belirleniyor. Bu bileşiğin
bir molü 180 gramdır. Buna göre, bileşiğin basit formülü ve
molekül formülü nedir?

23) 13,5 gramlık Al-Fe metalleri karışımının yeterince NaOH

çözeltisi ile tepkimesinden NŞ’da 3,36 L H2 gazı oluşuyor. Buna
göre, başlangıç karışımının kütlece % kaçı Fe’dir?

BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ? Amfoter metaller kuvvetli bazlarla

tepkimeye girerek metalin değerliğinin yarısı kadar hidrojen gazı
açığa çıkarırlar.
Amfoter Metaller: Be, Al, Sn Pb, Zn Cr, Ga, Ge

NŞ 3
24) X(OH)2 + 2HCl  XCl2 + 2H2O tepkimesine göre,
14,8 g X(OH)2 ‘den en çok 7,2 g H2O oluştuğuna göre X’in atom
kütlesi kaçtır?

25) 11,2 g azot ve 19,2 g oksijen içeren NxOy bileşiğinin basit

formülü nedir?

26) 40 L CO ve CO2 gazları karışımın tamamen yakmak için aynı

koşullarda 18 L O2 gazı harcanıyor. Buna göre, başlangıç
karışımının kaç litresi CO2 gazıdır?
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ? Bir element, bileşik içerisinde
yükseltgenme basamağı olarak en yüksek yükseltgenme
basamağını alıyorsa yanamaz.

27) X2O3 + 6HCl  2XCl3 + 3H2O tepkimesine göre, 8 g X2O3

harcanırken 2,7 g H2O oluşmaktadır. Buna göre, 1 tane X
atomunun kütlesi kaç gramdır?
(Avogadro sayısını NA olarak alınız.)

28) Bir bileşiğin 0,1 molü; 1 mol C, 1,4 gram hidrojen ve 1,2.1023
tane azot atomu içeriyor. Buna göre, bileşiğin basit formülünü ve
bileşik formülünü bulunuz. (NA= 6.1023 alınız.)

29) 10 g XCO3’ün; XCO3  XO + CO2 tepkimesine göre

tamamen ayrışmasından 5,6 gram XO elde ediliyor. Buna göre,
X’in atom kütlesi kaçtır?

30) 2NO2(g)  N2O4(g) tepkimesine göre, 0,5 mol NO2

gazından NŞ’da 4,48 L N2O4 gazı elde ediliyor. Buna göre,
tepkimenin verimi yüzde kaçtır?

31) Fe2O3(k) + 3CO(g)  2Fe(k) + 3CO2(g)

tepkimesine göre, katı kütlesi 16 gram azaldığında NŞ’da kaç litre
CO2 gazı oluşur?

NŞ 4
32) 10 L X2Y3 gazının bir kısmı X2 ve Y2 gazlarına ayrıştığında,
aynı koşullarda kaptaki gaz hacmi 19 L olmaktadır. Buna göre,
tepkimenin verimi % kaçtır?

33) Oluşan X2Y3’ün mol sayısı

0,4

0,2

Harcanan Y2 (g) nın mol sayısı

0,3 0,6 0,9

Yukarıdaki grafikte; X2 ve Y2 gazlarının tam verimle

tepkimesinden X2Y3 oluşmaktadır. Buna göre;

a) Başlangıçta kaç mol X2 alınmıştır?

b) Artan madde olmaması için hangi maddeden kaç mol
eklenmelidir?

34) 2KClO3(k)   2KCl(k) + 3O2(g)

ısı

tepkimesi veriliyor. 980 gram KClO3 örneğinden % 50 verimle

NŞ’da 33,6 L O2 gazı elde ediliyor. Buna göre, KClO3 örneği
kütlece yüzde kaç saflıktadır?

35) XO2 + 2YOH  Y2XO3 + H2O tepkimesi veriliyor. 4 g YOH’ın

yeterince XO2 ile tepkimesinden 5,3 g Y2XO3 ve 0,9 g H2O elde
edliyor. Buna göre, X ve Y’nin atom kütlelerini hesaplayınız.

36) Sabit hacimli bir kapta bulunan 0,6 mol X 2 ve Y2 gazları

karışımı X2Y3 gazını oluşturmak üzere tepkimeye girdiklerinde, X2
gazının tamamı harcanıyor. Tepkime sonrası aynı sıcaklıkta
kaptaki toplam mol sayısı 0,3 mol olduğuna göre, Y2 gazının
molce yüzde kaçı artmıştır?

37) X2 ve Y2 gazlarının tam verimle tepkimesinden 0,24 mol X2Y3

gazı oluşurken, X2 gazının % 60’ının arttığı gözleniyor. Buna göre;
a) Başlangıç karışımı kaç moldür?
b) Tepkime sonunda kapta kaç mol gaz bulunur?

NŞ 5
 1
38) CO(g) + O2(g)  CO2(g) tepkimesine göre,
2
0,3 mol O2 gazı harcandığında, 11,2 g CO gazının arttığı
gözleniyor. Buna göre, tepkimede artan madde olmaması için
başlangıçta alınan O2 gazının hacmi NŞ’da kaç litre olmalıdır?

39) Organik bir bileşiğin 5,9 gramının 2,4 gramı karbon, 0,3
gramı hidrojen ve geri kalan kısmı da oksijendir. Bu organik
bileşiğin 0,1 molünde; 0,4 N tane C atomu olduğuna göre, bu
organik bileşiğin molekül formülü nedir?

40) SiO2 + 3C  SiC + 2CO

12 g SiO2 ile 18 g C tepkimeye sokuluyor. Tam verimle
gerçekleşen tepkimede,
a) Oluşan CO gazının NŞ’da hacmi kaç litredir?
b) Hangi maddeden kaç gram artar?
c) Artan madde olmaması için hangi maddeden kaç gram daha
ilave edilir?

3
41) Al(k) + 3NaOH(aq)  Na3AlO3(aq) + H2(g)
2
Yeterince Al metali 400 g NaOH çözeltisine atıldığında NŞ’da
22,4 L H2 gazı oluşuyor. Çözelti kütlece % kaç NaOH içerir?

42) XYO3 + 2HNO3  X(NO3)2 + YO2 + H2O

Yukarıdaki tepkimelerde 20 g XYO3 bileşiği yeterince HNO3 ile
tepkimeye girdiğinde 8,8 g YO2 ve 3,6 g H2O oluşuyor. Buna göre,
X ve Y elementlerinin atom kütlelerini hesaplayınız.

43) Eşit kütlede X ve O2 tepkimeye girdiğinde

2X(k) + O2(g)  2XO(k) denklemine göre, en fazla 22,4 gram XO
elde edilirken 9,6 g O2 artıyor.
a) Kaç gram X harcanmıştır?
b) X’in atom kütlesi kaçtır?

NŞ 6
44) Eşit mollerdeki C2H4, CO2 ve CS2 gazlarının oluşturduğu
4,5 mollük karışımının tamamı yakılıyor.
a) Tepkimede harcanan O2 gazının NŞ’daki hacmi kaç litredir?
b) Tepkime sonrası kapta toplam kaç mol CO2 gazı bulunur?

45) Eşit kütlelerde Cu ve S içeren bir karışım ısıtıldığında tam

verimle gerçekleşen tepkimede S’nin kütlece % 25’i tepkimeye
giriyor. Oluşan bileşiğin formülü nedir?

46) 10 mol Mg ve Al atomlarının karışımı yeterince HCl ile

tamamen tepkimeye girdiğinde; 12 mol H2 oluştuğuna göre,
karışımdaki Mg kaç gramdır?

47) 5,6 g A2B4 gazı, 0,4 g B2 gazı ile artansız olarak tepkimeye
girerek NŞ’da, 4,48 L C gazı oluşmaktadır.
C’nin mol kütlesi kaçtır?

48) XYO3 + 2HNO3  X(NO3)3 + YO2 + H2O

Yukarıdaki tepkimelerde 20 g XYO3 bileşiği yeterince HNO3 ile
tepkimeye girdiğinde 8,8 g YO2 ve 3,6 g H2O oluşuyor. Buna göre,
X ve Y elementlerinin atom kütlelerini hesaplayınız.

49) Bir miktar CO gazı NŞ’da hacmi 11,2 L olan hava ile
yakıldığında 0,4 g CO gazı artıyor.
a) Kaç gram O2 gazı harcanır?
b) Başlangıçta tepkime ortamına konan CO gazı kaç gramdır?

50) Ca ve Au metallerinin oluşturduğu 15 g alaşım HNO3

çözeltisine atıldığında tepkime sonucu NŞ’da 6,72 L H2 gazı
oluştuğuna göre, alaşımın % kaçı Au olur?
BUNU BİLİYOR MUYDUNUZ? Au, Pt ve Pd soy-metallerdir.
Soy-metaller sadece “kral suyu”ile tepkime verirler.
Kral Suyu : 3HCl + HNO3

NŞ 7
51) Atom kütlesi 14 olan N elementinin 2,8 gramı oksijen ile
tepkimeye girdiğinde 10,8 g oksiti oluşuyor.
a) Tepkimeye giren oksijen gazı NŞ’da kaç litredir?
b) Oluşan oksidin formülü nedir?

52) Bir organik bileşiğin 6 gramı yakıldığında 0,3 mol CO2 ve

0,4 mol H2O oluşuyor. Buna göre, bileşiğin empirik formülü
nedir?

3
53) KClO3  KCl(k) + O2(g)
2
Yukarıdaki tepkimede % 61,25 saflıkta 400 g KClO3 katısı ısıtılarak
ayrıştırıldığında katı kütlesindeki azalma yüzdesi kaç olur?

54) 72 gramlık bir Al parçası açık havada yüksek sıcaklıkta

ısıtılıyor. Bir süre sonra kurutulup tartıldığında kütlesinin 88
grama ulaştığı görülüyor. Oluşan ürün, alüminyum oksit olduğuna
göre, bu işlemde alüminyum parçasının yüzde kaçı
oksitlenmiştir?

1
55) XSO4(k)  XO(k) + SO2(g) + O2(g)
2
Açık bir deney tüpünde 36 gram XSO4 katısı ısıtıldığında kütlesi 24
gram azalıyor.
a) Kaç gram SO2 gazı oluşmuştur?
b) XO’nun mol kütlesi nedir?

56) Eşit kütlede CS2 ve O2 gazları tepkimeye giriyor. Zamanla

gazlardan biri tükeniyor. Oluşan CO2 ve SO2 gazlarının toplam
hacmi NŞ’da 67,2 L olduğuna göre;
a) Harcanan O2 gazı NŞ’da kaç litredir?
b) Hangi maddeden kaç gram artar?

NŞ 8
57) 0,3’er mol X, Y2, Z2 elementlerinden tam verimle
tepkimesinden 24,5 g XYZ3 bileşiği elde ediliyor. Buna göre, XYZ3
bileşiğinin 122,5 gramında kaç tane atom vardır?
( Avogadro sayısını N alınız.)

58) 2O3(g)  3O2(g) tepkimesinde verim % kaç olduğunda

oluşan gaz hacmi aynı koşullarda artan gaz hacmine eşittir?

59) CO ve CO2 gazlarını içeren bir karışımın kütlesi 50 gramdır.

Karışımdaki CO gazının tamamının CO2 gazına dönüştürülmesi
sonucu karışım kütlece % 32 oranında artmaktadır. Buna göre,
başlangıç karışımındaki CO ve CO2 gazlarının mol sayılarını
hesaplayınız.

60) NH4Cl ve (NH4)2SO4 bileşikleri yüksek sıcaklığa kadar

ısıtıldığında;
NH4Cl(k)  NH3(g) + HCl(g)
(NH4)2SO4(k)  2NH3(g) + H2SO4(g)
denklemlerindeki gibi parçalanır.
NH4Cl, (NH4)2SO4 ve NaCl bulunan bir karışımın 47,3 gramı yüksek
sıcaklığa kadar ısıtıldığında 0,2 mol HCl gazı oluşuyor.
Kapta kalan katı kütlesi 23,4 gram olduğuna göre, başlangıç
karışımndaki maddelerin mol sayılarını hesaplayınız.

HAYATINIZDAN “TEŞEKKÜRÜ” EKSİK ETMEYİNİZ BAŞARILAR...

CEVAPLAR: 1) 44,8 2) 12,8 3) 4,48 4) 75 5) 0,4 6) X=23, Y=35,5 7) 75 8) 20 9) a) 19,2 b) 0,2 c) 3,2 g S 10) 2,4 g H2

11) C2H4O2 12) 75 13) C4H8 14) C3H8O 15) CH4 = 0,3 C2H4 = 0,2 16) XY=10 Y2= 30 17) C4H8O2 18) 40 19) 4,48 20) X2Y5 21) 1

22) CH2O C6H12O6 23) 80 24) 40 25) N2O3 26) 4 27) 56/NA 28) C5H7O – C10H14O2 29) 40 30) 80 31) 22,4 32) 60

33) a) 0,4 b) 0,2 mol X2 34) 25 35) X=12 Y=23 36) 25 37) a) 0,96 b) 0,6 38) 11,2 39) C4H6O4 40) a) 8,96 b) 10,8 g C c) 18g SiO2

41) 20 42) X=40 Y=12 43) a) 16 b) 40 44) a =201,6 b) 6 45) Cu2S 46) 144 47) 30 48) X=40 Y=12 49) a) 3,2 b) 6 50) 20

51) a) 5,6 b) N2O5 52) C3H8O 53) 24 54) 25 55) a) 19,2 b) 40 56) a) 67,2 b) 20 g CS2 57) 5N 58) 40 59) CO=1 mol, CO2= 0,5 mol

60) NH4Cl= 0,2 (NH4)2SO4= 0,1 NaCl= 0,4

NŞ 9