Heroizacja/ mitologizacja- Porównanie do bohatera heroicznego.

Walczącego by zginąć z
honorem- walczący patriota- nie boi się poświęcić życia walcząc o wolność. Jest
przyrównany do postaci mitologicznej ( Jagmin do Herkulesa) i wodza (Traugutt do
Leonidasa- symbolu walki „z tarczą lub bez tarczy”). Bohater wyróżnia się fizycznie, wyrasta
ponad przeciętność, w walce narodowo- wyzwoleńczej walczy aż do bólu, potem śmierci; z
jego życia czyni się mit o walce i poświęceniu.

„[ o Trauguttcie] Widziałyśmy jego czarnowłosa głowę z oczyma myśliciela i uśmiechem

dziecka. Oczy miał mądre, smutne- podobno bratem bliźniaczym mądrości bywa u ludzi
smutek- a uśmiech świeży, perłowy, z kropla słodyczy dziecięcej albo niewieściej. Przez
czoło śniade palec tragicznych przeznaczeń wcześnie przeciągnął mu zmarszczkę surową,
niekiedy aż groźną.
I głos jego słyszałyśmy z brzmieniem jak stal dzwoniącym, rozkazującym, niekiedy aż
groźnym. Tak grzmieć musiał w wąwozie termopilskim głos Leonidasa.”

„[ o Jagminie] Na czele jazdy wybór postawił młodzieńca o postawie wyniosłej i czarnym ,

iskrzącym się oku. Młody Herkules z kształtów, Scypio rzymski z rysów.”

Tragizm wpisany w opowieść o Marcysiu, Jagminie i Anielce ma swe źródło w historii. To

czynniki zewnętrzne i niezależne od nich sprowadziły cierpienie na całą generację. W tym
aspekcie historia jawi się jako złowroga i nieubłagana siła, która w wielkim stopniu wpływa
na los człowieka.

Jednak to właśnie od ludzi zależy kształt historii. Wiatr, krzycząc „chwała zwyciężonym” nie
tylko składa hołd zabitym za ojczyznę i raduje się, że świat pełen jest ludzi szlachetnych i
dobrych, ale także zdaje się wierzyć, że ich poświęcenie stanie się kiedyś impulsem do
zmiany. Właśnie wtedy nadejdą lepsze czasy, o których rozmawiali ze sobą Marcyś i
Jagmin: Teraz inaczej być nie może. Dopóki gwałt, dopóty święty przeciwko gwałtowi gniew!
Dopóki krzywda, dopóty walka! Przez krew i śmierć, przez ruiny i mogiły, z nadzieją czy
przeciw nadziei walka z piekłem ziemi w imię nieba, które na ziemię zstąpi…