Zalacznik NR 11a FIZ Jedn.

Wymiar godzin
W Ćw Og.
Nazwa modułu/przedmiotu
A. BIOMEDYCZNE PODSTAWY FIZJOTERAPII 195 300 495
1 Anatomia prawidłowa i rentgenowska 30 30 60
2 Anatomia funkcjonalna i palpacyjna 0 60 60
3 Biologia medyczna i genetyka 15 30 45
4 Biofizyka 30 15 45
5 Fizjologia ogólna 15 30 45
6 Fizjologia wysiłku fizycznego 15 30 45
7 Farmakologia w fizjoterapii 15 0 15
8 Biochemia 15 30 45
9 Biomechanika i kinezjologia 15 30 45
10 Biomechanika kliniczna 15 30 45
11 Patologia ogólna 30 0 30
12 Pierwsza pomoc 0 15 15
B. NAUKI OGÓLNE 165 420 585
13 Język angielski 0 120 120
14 Wychowanie fizyczne* 0 90 90
15 Technologie informacyjne 0 15 15
16 Psychologia ogólna i kliniczna 30 30 60
17 Pedagogika ogólna i andragogika 15 0 15
18 Pedagogika specjalna 15 15 30
19 Dydaktyka fizjoterapii 0 15 15
20 Socjologia 15 15 30
21 Podstawy prawa 15 30 45
22 Zdrowie publiczne 30 15 45
23 Ekonomia i systemy ochrony zdrowia 15 15 30
24 Zazrądzanie, marketing, działalność gospodarcza 15 30 45
25 Filozofia 15 0 15
26 Praca w zespole terapeutycznym 0 15 15
27 Podstawy etyki zawodowej i bioetyki 0 15 15
C. NAUKI W ZAKRESIE PODSTAW FIZJOTERAPII 240 555 795
28 Fizjoterapia ogólna. Wprowadzenie do EBP 60 0 60
29 Kształcenie ruchowe i metodyka nauczania ruchu 15 90 105
30 Kinezyterapia 30 90 120
31 Medycyna fizykalna 45 90 135
32 Masaż i terapia manualna 30 60 90
33 Metody specjalne fizjoterapii 15 90 105
34 Adaptowana aktywność fizyczna i sport osób z niepełnosprawnością 15 60 75
35 Wyroby medyczne 15 15 30
36 Balneoklimatologia i odnowa biologiczna 15 30 45
37 Fizjoprofilaktyka 0 30 30
D. NAUKI W ZAKRESIE FIZJOTER. KLINICZNEJ 540 1140 1680
38 Kliniczne podstawy fizjoterapii 180 225 405
38.1 Kliniczne podstawy fizjoterapii w ortopedii i traumatologii i medycynie
15 30 45
sportowej
38.2 Kliniczne podstawy fizjoterapii w reumatologii 15 15 30
38.3 Kliniczne podstawy fizjoterapii w neurologii i neurochirurgii 15 15 30
38.4 Kliniczne podstawy fizjoterapii w pediatrii i neurologii dziecięcej 15 30 45
38.5 Kliniczne podstawy fizjoterapii w kardiologii i kardiochirurgii 15 30 45
38.6 Kliniczne podstawy fizjoterapii w pulmonologii 15 15 30
38.7 Kliniczne podstawy fizjoterapii w intensywnej terapii 15 15 30
38.8 Kliniczne podstawy fizjoterapii w chirurgii 15 15 30
38.9 Kliniczne podstawy fizjoterapii w ginekologii i położnictwie 15 15 30
38.10 Kliniczne podstawy fizjoterapii w geriatrii 15 15 30
38.11 Kliniczne podstawy fizjoterapii w psychiatrii 15 15 30
38.12 Kliniczne podstawy fizjoterapii w onkologii i medycynie paliatywnej 15 15 30
39 Fizjoterapia kliniczna w dysfunkcjach narządu ruchu 60 210 270
39.1 Fizjoterapia kliniczna w ortopedii i traumatologii i medycynie sportowej 15 60 75
39.2 Fizjoterapia kliniczna w reumatologii 15 30 45
39.3 Fizjoterapia kliniczna w neurologii i neurochirurgii 15 60 75
39.4 Fizjoterapia kliniczna w wieku rozwojowym 15 60 75
40 Fizjoterapia kliniczna w chorobach wewnętrznych 120 285 405
40.1 Fizjoterapia kliniczna w kardiologii i kardiochirurgii 15 60 75
40.2 Fizjoterapia kliniczna w pulmonologii 15 30 45
40.3 Fizjoterapia kliniczna w chirurgii 15 30 45
40.4 Fizjoterapia kliniczna w ginekologii i położnictwie 15 30 45
40.5 Fizjoterapia kliniczna w pediatrii 15 45 60
40.6 Fizjoterapia kliniczna w geriatrii 15 30 45
40.7 Fizjoterapia kliniczna w psychiatrii 15 30 45
40.8 Fizjoterapia kliniczna w onkologii i medycynie paliatywnej 15 30 45
41 Diagnostyka funkcjonalna 60 150 210
41.1 Diagnostyka funkcjonalna w dysfunkcjach narządu ruchu 15 60 75
41.2 Diagnostyka funkcjonalna w chorobach wewnętrznych 30 60 90
41.3 Diagnostyka funkcjonalna w wieku rozwojowym 15 30 45
42 Programowanie fizjoterapii 120 270 390
42.1 Programowanie fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu 45 90 135
42.2 Programowanie fizjoterapii w chorobach wewnętrznych 45 90 135
42.3 Programowanie fizjoterapii w wieku rozwojowym 30 90 120
E. PRAKTYKI FIZJOTERAPEUTYCZNE 0 1560 1560
43 Praktyka asystencka/wdrożeniowa 0 150 150
44 Praktyka w pracowni kinezyterapii 0 300 300
45 Praktyka z fizjoterpii klinicznej, fizykoterapii i masażu 0 100 100
46 Wakacyjna praktyka profilowana* 0 200 200
47 Praktyka z fizjoterpii klinicznej, fizykoterapii i masażu 0 100 100
48 Wakacyjna praktyka profilowana* 0 200 200
49 Praktyka z fizjoterapii klinicznej, fizykoterapii i masażu 0 510 510
F. PRACA MAGISTERSKA 15 75 90
50 Seminarium magisterskie* 0 45 45
51 Metodologia badań naukowych i statystyka
15 30 45
S. SPECJALNOŚCI
SG Fizjoterapia geriatryczna* 150 285 435
52 Badania naukowe i EBP w fizjoterapii geriatrycznej 15 15 30
53 Metody i techniki fizjoterapeutyczne stosowane w fizjoterapii geriatrycznej 30 75 105
54 Fizjoterapia psychospołeczna w geriatrii 15 30 45
55 Fizjoterapia internistyczna w geriatrii 15 30 45
56 Fizjoterapia neurologiczna w geriatrii 15 30 45
57 Fizjoterapia kardiopulmonologiczna w geriatrii 15 30 45
58 Fizjoterapia narządu ruchu w geriatrii 15 30 45
59 Elementy terapii zajęciowej w fizjoterapii geriatrycznej 15 30 45
60 Fizjoterapia w zaburzeniach psychogeriatrycznych 15 15 30
SS Fizjoterapia w sporcie i aktywności fizycznej* 135 300 435
52 Badania naukowe i EBP w fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej 15 15 30
53 Metody i techniki fizjoterapeutyczne stosowane w sporcie i aktywności
30 75 105
fizycznej
54 Czynniki fizykalne w sporcie i aktywności fizycznej 15 30 45
55 Fizjoterapia internistyczna w sporcie i aktywności fizycznej 15 30 45
56 Przygotowanie motoryczne i trening medyczny 30 75 105
57 Fizjoterapia narządu ruchu w sporcie i aktywności fizycznej 15 45 60
58 Elementy dietetyki i żywienia w sporcie i aktywności fizycznej 15 30 45
SUG Fizjoterapia w uroginekologii* 135 285 420
52 Badania naukowe i EBP w fizjoterapii w uroginekologii 15 15 30
4 Aktywność fizyczna kobiet w ciąży i po porodzie 30 75 105
54 Fizjoterapia w dysfunkcji dna miednicy 15 30 45
55 Anatomia funkcjonalna i fizjologia w ginekologii i położnictwie 0 45 45
56 Fizjoterapia i patologia w ginekologii i położnictwie 15 30 45
57 Kompleksowa terapia piersi 15 30 45
58 Fizjoterapia w okresie okołopołogowym 15 30 45
59 Psychologiczne aspekty uroginekologii 15 15 30
60 Żywienie w fizjoterapii uroginekologicznej 15 15 30
SP Fizjoterapia pediatryczna i wieku rozwojowego* 150 285 435
52 Badania naukowe i EBP w fizjoterapii pediatrycznej i wieku rozwojowego 15 15 30
53 Metody i techniki fizjoterapeutyczne stosowane w fizjoterapii pediatrycznej i
30 75 105
wieku rozwojowego
54 Fizjoterapia psychospołeczna w pediatrii 15 30 45
55 Fizjoterapia internistyczna w pediatrii 15 30 45
56 Fizjoterapia neurologiczna w pediatrii 15 30 45
57 Fizjoterapia kardiopulmonologiczna w pediatrii 15 30 45
58 Fizjoterapia narządu ruchu w pediatrii 15 30 45
59 Elementy terapii zajęciowej w fizjoterapii pediatrycznej i wieku
15 30 45
rozwojowego
60 Fizjoterapia psychiatryczna w wieku rozwojowym 15 15 30
SG RAZEM SPECJALNOŚĆ FIZJOTERAPIA GERIATRYCZNA 1305 4335 5640
SS RAZEM SPECJALNOŚĆ FIZJOTERAPIA W SPORCIE I AKTYWNOŚCI
FIZYCZNEJ 1290 4350 5640
SP RAZEM SPECJALNOŚĆ FIZJOTERAPIA PEDIATRYCZNA 1305 4335 5640
SU RAZEM SPECJALNOŚĆ FIZJOTERAPIA W UROGINEKOLOGII
1290 4335 5625
#REF! #REF! #REF!

1530 2655 4185
* moduły podlegające wyborowi przez studenta
- moduły kierunkowe specjalnościowe - wybór modułu
- moduły praktyki fizjoterapeutycznej - wybór modułu, wybór miejsca praktyk
- seminarium magisterskie - wybór problematyki, wybór promotora
k - konsultacje
pw. - praca własna
PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH
KIERUNKU FIZJOTERAPIA, STUDIA JEDNOLITE MAGISTERSKIE
Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie
Wydział Turystyki i Zdrowia w Białej Podlaskiej
Zajęcia E
kontak-towe Łączna
Praca C
liczba 1 2
własna T
godzin S W Ćw pw E W Ćw
495 130 625 25 90 120 65 11 30 105

60 40 100 4 30 30 40 4
60 15 75 3 45
45 5 50 2 15 30 5 2
45 5 50 2 30 15 5 2
45 5 50 2 15 30
45 5 50 2
15 10 25 1
45 5 50 2 15 30 5 2
45 5 50 2 15 30
45 5 50 2
30 20 50 2
15 10 25 1 15 10 1
585 280 865 31 75 90 75 9 30 105
120 80 200 8 30 20 2 30
90 0 90 0 15 0 15
15 10 25 1 15 10 1
60 15 75 3 30 15 5 2 15
15 10 25 1 15 10 1
30 20 50 2 15 15
15 10 25 1
30 20 50 2 15 15 20 2
45 30 75 3
45 30 75 3
30 20 50 2 15 15
45 5 50 2
15 10 25 1 15 10 1
15 10 25 1
15 10 25 1 15
795 330 1125 45 75 75 100 10 60 135
60 40 100 4 30 20 2 30
105 70 175 7 15 30 30 3 30
120 55 175 7 15 45
135 15 150 6 15 30
90 10 100 4
105 45 150 6
75 50 125 5 15 30 30 3 30
30 20 50 2 15 15 20 2
45 5 50 2
30 20 50 2
1680 795 2475 99 0 0 0 0 0 0
405 270 675 27
45 30 75 3
30 20 50 2
30 20 50 2
45 30 75 3
45 30 75 3
30 20 50 2
30 20 50 2
30 20 50 2
30 20 50 2
30 20 50 2
30 20 50 2
30 20 50 2
270 105 375 15 0 0 0 0 0 0
75 25 100 4
45 30 75 3
75 25 100 4
75 25 100 4
405 95 500 20 0 0 0 0 0 0
75 25 100 4
45 30 75 3
45 5 50 2
45 5 50 2
60 15 75 3
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
210 115 325 13 0 0 0 0 0 0
75 25 100 4
90 60 150 6
45 30 75 3
390 210 600 24 0 0 0 0 0 0
135 90 225 9
135 90 225 9
120 30 150 6
1560 15 1575 63 0 0 0 0 0 150
150 0 150 6 150
300 0 300 12
100 0 100 4
200 0 200 8
100 0 100 4
200 0 200 8
510 15 525 21
90 535 625 25 0 0 0 0 0 0
45 505 550 22
45 30 75 3
435 90 525 21 0 0 0 0 0 0
30 20 50 2
105 20 125 5
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
30 20 50 2
435 90 525 21 0 0 0 0 0 0
30 20 50 2
105 20 125 5
45 5 50 2
45 5 50 2
105 20 125 5
60 15 75 3
45 5 50 2
420 105 525 21 0 0 0 0 0 0
30 20 50 2
105 20 125 5
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
30 20 50 2
30 20 50 2
435 90 525 21 0 0 0 0 0 0
30 20 50 2
105 20 125 5
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
45 5 50 2
30 20 50 2
5640 2175 7815 309 240 285 240 30 120 495
5640 2175 7815 309 240 285 240 30 120 495
5640 2175 7815 309 240 285 240 30 120 495
5625 2190 7815 309 240 285 240 30 120 495
Semestr
Egzaminy 2 3
Zaliczenia 16 15
GISTERSKIE
Warszawie
Semestralny wymiar godzin

2 3 4
pw E W Ćw pw E W Ćw pw E
15 6 45 75 30 6 30 0 20 2
5 2 15 10 1
5 2
15 30 5 2
15 10 1
5 2
15 30 5 2
30 20 2
80 8 30 60 50 5 0 60 30 3
20 2 30 20 2 30 20 2
0 15 0 15 0
10 1
20 2
30 15 30 3
20 2
15 10 1
10 1
80 11 30 105 65 8 30 60 10 4
20 2
20 2 30 20 2
15 3 15 45 40 4
5 2 15 30 5 2 15 30 5 2
15 30 5 2
20 2
0 0 90 105 130 13 45 180 75 12
90 105 130 13 0 0 0 0
15 30 30 3
15 15 20 2
15 15 20 2
15 15 20 2
15 15 20 2
15 15 20 2
0 0 0 0 0 0 30 120 50 8
15 60 25 4
15 60 25 4
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 15 60 25 4
15 60 25 4
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 6 0 0 0 0 0 300 0 12
6
300 12
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
175 31 195 345 275 32 105 600 135 33
175 31 195 345 275 32 105 600 135 33
175 31 195 345 275 32 105 600 135 33
175 31 195 345 275 32 105 600 135 33
3 2 2
15 16 10
Załącznik nr 1
do Uchwały nr 22/2018/2019
Rady Wydziału Turystyki i Z
w Białej Podlaskiej
z dnia września 2019 r.
Plan obowiązuje od roku a
5 6 7
W Ćw pw E W Ćw pw E W Ćw
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
15 45 20 3 0 30 10 1 15 30
15 0 15 0
15 10 1
15 15 10 2 15 10 1
15 30
30 60 10 4 0 30 20 2 15 60
15 30 5 2
15 30 5 2 30 20 2 30
15 30
105 210 160 19 105 225 180 20 90 180
30 60 60 6 30 30 40 4 30 30
15 30 30 3
15 30 30 3
15 15 20 2
15 15 20 2
15 15
15 15
15 30 30 3 0 0 0 0 15 60
15 30 30 3
15 60
30 60 10 4 30 105 40 7 15 30
15 60 25 4
15 30
15 45 15 3
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 30 3 30 60 60 6 0 0
15 30 30 3 15 30 30 3
15 30 30 3
15 30 30 3 15 30 40 3 30 60
15 30 30 3 15 30 40 3 15 30
15 30
0 100 0 4 0 200 0 8 0 100
100 4
200 8
100
0 0 0 0 0 0 0 0 15 30
15 30
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
150 415 190 30 105 485 210 31 135 400
150 415 190 30 105 485 210 31 135 400
150 415 190 30 105 485 210 31 135 400
150 415 190 30 105 485 210 31 135 400
1 1 2
13 11 11
Załącznik nr 1
do Uchwały nr 22/2018/2019
Rady Wydziału Turystyki i Zdrowia
w Białej Podlaskiej
z dnia września 2019 r.
Plan obowiązuje od roku akad. 2019/2020
7 8 9
pw E W Ćw pw E W Ćw pw E
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
5 2 0 0 0 0 0 0 0 0
5 2
25 4 0 30 20 2 0 0 0 0
20 2
5 2
30 20 2
155 17 75 165 60 12 30 75 45 6
40 4 0 0 0 0 0 0 0 0
20 2
20 2
25 4 0 0 0 0 0 0 0 0
25 4
30 3 45 90 15 6 0 0 0 0
30 3
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
60 6 30 75 45 6 30 75 45 6
30 3
30 3 15 30 30 3 15 30 30 3
15 45 15 3 15 45 15 3
0 4 0 200 0 8 0 0 0 0
4
200 8
30 3 0 15 85 4 0 15 185 8
15 85 4 15 185 8
30 3
0 0 30 75 20 5 120 210 70 16
15 15 20 2
15 45 15 3 15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 15 20 2
0 0 30 75 20 5 105 225 70 16
15 15 20 2
15 45 15 3 15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2 15 45 15 3
15 45 15 3
15 30 5 2
0 0 30 75 20 5 105 210 85 16
15 15 20 2
15 30 5 2 15 45 15 3
15 30 5 2
0 45 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 10 1 0 15 10 1
15 15 20 2
0 0 30 75 20 5 120 210 70 16
15 15 20 2
15 45 15 3 15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 30 5 2
15 15 20 2
215 30 105 485 185 31 150 300 300 30
215 30 105 485 185 31 135 315 300 30
215 30 105 485 185 31 150 300 300 30
215 30 105 485 185 31 135 300 315 30
2 1 2
11 14 11
Forma
10
zaliczenia
W Ćw pw E
0 0 0 0
E1
Z2, Z3
E1
E1
E2
Z3
Z3
E1
E2
Z3
E4
Z1
0 0 0 0
Z1,Z2
Z1-6
Z1
E2
Z1
Z2
Z5
Z1
Z5,Z6
E3
Z2
Z7
E1
Z4
Z2
0 0 0 0
Z1,Z2
Z1,Z2,Z3
E3
E4
Z4, Z5, E5
E7
Z1,Z2
Z1
Z7
Z8
0 0 0 0
0 0 0 0 E7
Z3
Z3
Z3
Z5
Z5
Z6
Z3
Z6
Z7
Z3
Z7
Z3
0 0 0 0 E7
Z4
Z5
Z4
Z7
0 0 0 0 E8
Z6
Z7
Z8
Z8
Z6
Z5
Z8
Z5
0 0 0 0 E6
Z4
Z5,Z6
Z6
0 0 0 0 E9
Z5,Z6,Z7
Z7,Z8,Z9
Z8,Z9
0 510 15 21
Z2
Z4
Z5
Z6
Z7
Z8
510 15 21 Z10
0 15 235 10 E10
15 235 10 Z8,Z9,Z10
Z7
0 0 0 0 E9
Z9
Z8,Z9
Z9
Z8
Z9
Z9
Z9
Z9
Z9
0 0 0 0 E9
Z9
Z8,Z9
Z9
Z9
Z8,Z9
Z9
Z9
0 0 0 0 E9
Z9
Z8,Z9
Z9
Z8
Z9
Z9
Z9
Z8,Z9
Z9
0 0 0 0 E9
Z9
Z8,Z9
Z9
Z8
Z9
Z9
Z9
Z9
Z9
0 525 250 31
0 525 250 31
0 525 250 31
0 525 250 31
Łącznie
1 17
0 117
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Anatomia prawidłowa i
rentgenowska (F/5/st/1)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/I semestr

(jednolite studia
mgr)
Liczba godzin 30/30 Liczba punktów ECTS 4

Typ przedmiotu obowiązkowy Język wykładowy polski
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady/ćwiczenia
Wymagania wstępne Podstawowa wiedza z zakresu biologii i fizyki ze szkoły średniej.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami

dotyczącymi budowy i funkcjonowania organizmu ludzkiego, a w szczególności z
budową układu kostno-stawowego i mięśniowego człowieka, układu nerwowego,
naczyniowego, oddechowego, moczowo-płciowego, wewnątrzwydzielniczego i
powłok ciała.
Przedmiotowe efekty uczenia się (z odniesieniem do efektów kierunkowych/charakterystyk I/ II

stopnia/standardów kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu fizjoterapeuty)
Wiedza P_W01. Zna budowę anatomiczną poszczególnych układów organizmu ludzkiego

(A.W1/P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna mianownictwo anatomiczne niezbędne do opisu budowy narządów

występujących w organizmie człowieka (A.W3./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Zna podstawowe metody obrazowania struktur anatomicznych, zasady ich

przeprowadzania i wartość diagnostyczną (zdjęcie RTG, ultrasonografia, tomografia
komputerowa, rezonans magnetyczny (A.W2./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi rozpoznać i wskazać na fantomach i modelach anatomicznych

zasadnicze struktury ludzkiego ciała, w tym elementy układu kostno-stawowego i
mięśniowego (A.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi określić zależności pomiędzy budową i funkcjami narządów i układów

narządów w organizmie człowieka (A.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i stale dokształcać się w celu

aktualizacji wiedzy (O.U9./P7U_U/P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Dostrzega i rozpoznaje własne ograniczenia oraz jest w stanie dokonać
samooceny własnych deficytów i potrzeb edukacyjnych (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Korzysta z obiektywnych źródeł informacji (O.K6./P7U_K/P7S_KK).

Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne.
się#
Typ oceny## Formująca i podsumowująca.
Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe Kierunkowe efekty

zajęć (liczba godzin) efekty uczenia się uczenia się
###
1. Anatomia człowieka - podstawowe pojęcia i etapy wykład (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3, O.K5
rozwoju wiedzy z zakresu anatomii, miejsce anatomii P_K02
w systemie nauk o zdrowiu, najważniejsze działy
anatomii. Części i okolice ciała, płaszczyzny i osie
ciała, linie orientacyjne i mianownictwo
topograficzne.
2. Układ kostno-stawowy. Ogólna budowa i rodzaje wykład (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1
kości. Rodzaje połączeń kości. Podstawowe pojęcia z P_U02
mechaniki stawów.
3. Połączenia kości czaszki i szkieletu osiowego: szwy wykład (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1
czaszki, staw skroniowo-zuchwowy, rodzaje połączeń P_U02
kręgów, połączenia żeber z mostkiem, połączenia
kręgosłupa z czaszką.
4. Połączenia kości kończyny górnej: połączenia wykład (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3, A.U1
obręczy kończyny górnej, staw ramienny i łokciowy, P_U02
połączenia kości przedramienia, stawy i więzadła ręki.
5. Połączenia kości kończyny dolnej: połączenia wykład (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3, A.U1
miednicy z kością krzyżową, staw biodrowy i P_U02
kolanowy, połączenia kości goleni, stawy i więzadła
stopy.
6. Anatomia rentgenowska. Promienie wykład (2) P_W03, P_U02 A.W2, A.U1

rentgenowskie i ich wykorzystanie w ocenie budowy
ciała człowieka. Rodzaje metod obrazowania ciała
ludzkiego (zdjęcia RTG, ultrasonografia, angiografia,
tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny).
Zasady prowadzenia badań z wykorzystaniem
promieni rentgenowskich.
7. Analiza radiologiczna budowy szkieletu człowieka. wykład (2) P_W03, P_U02 A.W2, A.U1
8. Organizacja struktury mięśni od poziomu wykład (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3, A.U1
molekularnego do makroskopowego. Rodzaje mięśni P_U01, P_U02
i zasady nazewnictwa mięśni.
9. Układ nerwowy - ogólne wiadomości z wykład (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3, A.U1
zastosowaniem mianownictwa anatomicznego P_U02
specyficznego dla tego układu.
10. Układ nerwowy piramidowy i pozapiramidowy. wykład (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3
Drogi czucia powierzchownego i głębokiego.
11. Budowa narządów zmysłów. Drogi nerwowe - wykład (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3
wzrokowa i statyczno-słuchowa.
12. Układ naczyniowy: położenie i powierzchnie wykład (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3, A.U1
serca, budowa tętnic, żył i naczyń włosowatych. P_U01, P_U02
Ogólne zasady krążenia krwi w naczyniach
krwionośnych.
13. Topografia narządów położonych w obrębie wykład (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1
głowy i szyi. Unerwienie i unaczynienie narządów P_U01, P_U02
głowy i szyi. Topografia narządów klatki piersiowej i
jamy brzusznej. Unerwienie i unaczynienie narządów
klatki piersiowej i jamy brzusznej.
14. Unerwienie i unaczynienie kończyn. wykład (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1
P_U01, P_U02
15. Budowa powłoki wspólnej. Budowa gruczołów wykład (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1
skórnych, włosa i paznokcia. P_U01, P_U02
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 A.W1, A.W3, A.U1,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_U01, P_U02, O.U9, O.K6
literaturą oraz zasadami bezpieczeństwa w pracowni P_U03, P_K02
anatomicznej. Kości części mózgowej i twarzowej
czaszki.
2. Kości szkieletu osiowego: budowa kręgów różnych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
odcinków kręgosłupa, budowa kości wchodzacych w P_U01, P_U02, O.U9, O.K6
skład klatki piersiowej. P_U03, P_K02
3. Kości kończyny górnej i dolnej. Budowa kości ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
obręczy i kości kończyny wolnej. P_U01, P_U02, O.U9, O.K6
P_U03, P_K02
4. Mięśnie głowy i szyi. Mięśnie tułowia: podział na ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
mięśnie grzbietu, klatki piersiowej i brzucha. P_U01, P_U02, O.U9, O.K6
P_U03, P_K02
5. Mięśnie kończyny górnej: mięśnie obręczy oraz ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
mięśnie kończyny górnej wolnej. P_U01, P_U02, O.U9, O.K6
P_U03, P_K02
6. Mięśnie kończyny dolnej: mięśnie obręczy oraz ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
mięśnie kończyny dolnej wolnej. P_U01, P_U02, O.U9, O.K6
P_U03, P_K02
7. Sprawdzian wiadomości z układu ruchu. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
P_U01, P_U02, O.U9, O.K5, O.K6
P_U03, P_K01,
P_K02
8. Budowa ośrodkowego układu nerwowego: ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
budowa mózgowia i rdzenia kręgowego, ochrona P_U02, P_U03 O.U9
mózgowia.
9. Układ nerwowy obwodowy: nerwy czaszkowe i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
rdzeniowe, sploty nerwów rdzeniowych. Układ P_U02, P_U03, O.U9, O.K6
nerwowy autonomiczny. P_K02
10. Układ naczyniowy: budowa zewnętrzna i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
wewnętrzna serca, naczynia krwionośne małego i P_U01, P_U03, O.U9, O.K6
dużego obiegu krwi, krążenie wrotne. Układ P_K02
limfatyczny - budowa i funkcje.
11. Budowa narządów układu pokarmowego: ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
budowa przewodu pokarmowego, gruczołów P_U01, P_U02, O.K6
trawiennych i otrzewnej. P_K02
12. Budowa narządów układu oddechowego. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
Budowa układu wewnątrzwydzielniczego. P_U01, P_U02, O.U9, O.K6
P_U03, K_P02
13. Budowa układów moczowego i płciowego. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
P_U01, P_U02, O.U9, O.K6
P_U03, P_K02
14. Sprawdzian wiadomości z budowy układów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
wewnętrznych. P_U01, P_U02, O.U9, O.K5, O.K6
P_U03, P_K01,
P_K02
15. Zaliczenie ćwiczeń. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1, A.W3, A.U1,
P_U01, P_U02, O.U9, O.K5, O.K6
P_U03, P_K01,
P_K02
Narzędzia 1. Rzutnik, projektor multimedialny.

dydaktyczne
2. Modele anatomiczne narządów i układów wewnętrznych człowieka.
3. Modele ludzkich kości. Model układu mięśniowego człowieka.
4. Plansze anatomiczne.
5. Atlasy anatomiczne.
6. Filmy dydaktyczne.
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów i zaliczeń cząstkowych, aktywny udział na zajęciach.Student, który
przedmiotu opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych kryteriów)
uzyskuje ocenę bardzo dobrą (5,0);
wykazując minimalne braki (81-90% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów
uczenia się uzyskuje ocenę dobrą plus (4,5);
wykazując nieliczne i/lub nieznaczne braki (71-80% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych
efektów uczenia się uzyskuje ocenę dobrą (4,0);
wykazując umiarkowane braki (61-70% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów
uczenia się uzyskuje ocenę dostateczną plus (3,5);
wykazując znaczne, ale nieliczne braki w zakresie założonych efektów uczenia się (51- 60%
przyjętych kryteriów) lub nieznaczne, ale liczne braki (51-60% przyjętych kryteriów) w zakresie
założonych efektów uczenia się uzyskuje ocenę dostateczną (3,0).
Student, który nie opanował wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w zakresie
przedmiotowych efektów uczenia się uzyskuje ocenę niedostateczną (2,0).
Przykładowe 1. Opisz budowę kości miednicznej i wskaż na modelu kości jej podstawowe części.
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień i omów rodzaje połączeń kości szkieletu osiowego.
3. Podziel mięśnie tułowia na grupy i wskaż miejsce przyczepu początkowego i końcowego

mięśni powierzchownych klatki piersiowej.
zaliczeniowe
4.Wymień i omów budowę narządów wchodzących w skład przewodu pokarmowego.
5. Wymień odgałęzienia aorty zstępującej i wskaż narządy unaczynione przez naczynia tętnicze
odchodzące od tej części aorty.
Zalecana literatura 1. Brużewicz Sz., Suder A. (2019). Anatomia człowieka. Podręcznik i atlas dla studentów
licencjatów medycznych. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław.
2. Daniel B., Pruszyński B. (2005). Anatomia radiologiczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Ignasiak Z. (2015). Anatomia układu ruchu. Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław.
4. Ignasiak Z. (2014). Anatomia narządów wewnętrznych i układu nerwowego człowieka.
Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
5. Mazurek I. (2019). Atlas anatomiczny. Wydawnictwo SBM, Warszawa.
6. Narkiewicz O., Moryś J. (red.). (2010) Anatomia człowieka - podręcznik dla studentów.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
7. Netter F. (2014). Atlas anatomii człowieka. Polskie mianownictwo anatomiczne. Wydawnictwo

Edra Urban&Partner, Wrocław.
8. Wicke L. (2009). Atlas anatomii radiologicznej. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,

Wrocław.
9. Wyszomirska I. (2008) Anatomia układu ruchu człowieka. Wydawnictwo ALMAMER Wyższa
Szkoła Ekonomiczna, Warszawa.
10. Zborowski A. (2007). Atlas anatomii człowieka. Firma Wydawniczo-Handlowa A-Z Adam
Zborowski, Kraków.
Forma realizacji i przygotowania do przedmiotu (obciążenie pracą studenta)

Liczba godzin zajęć wymagających udziału 60
prowadzącego
Liczba godzin zajęć niewymagających udziału 60

prowadzącego^^
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 120/4

Prowadzący przedmiot dr Agnieszka Chwaluk
(e-mail) (agnieszka.chwaluk@awf.edu.pl)
dr Agnieszka Dmitruk
(agnieszka.dmitruk@awf.edu.pl)
omia prawidłowa i
enowska (F/5/st/1)
rok/I semestr
4
polski *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
kłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
zagadnieniami
w szczególności z
ładu nerwowego,
ydzielniczego i
erystyk I/ II
erapeuty)
nizmu ludzkiego
dowy narządów
G).
icznych, zasady ich

ografia, tomografia
).
atomicznych
tno-stawowego i
narządów i układów
ć się w celu
tanie dokonać
P7U_K/P7S_KK).
/P7S_KK).
#-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne
zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia
pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny,
praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa,
projekt, kontrola obecności
##-formująca, podsumowująca
Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne

uczenia się prowadzenie zajęć przez studenta
A.W1, A.W3, O.K5
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1
A.W2, A.U1
A.W2, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3
A.W1, A.W3
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,
O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K5, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,
O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K5, O.K6
A.W1, A.W3, A.U1,

O.U9, O.K5, O.K6
jęciach.Student, który
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
zakresie założonych
ożonych efektów
nia się (51- 60%

yteriów) w zakresie
ch w zakresie
e części.
go i końcowego
armowego.
ez naczynia tętnicze
a studentów
ekarskie PZWL,
artner, Wrocław.
go człowieka.
a studentów.
miczne. Wydawnictwo
ban&Partner,
ALMAMER Wyższa
dlowa A-Z Adam
^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Anatomia funkcjonalna i
palpacyjna (F/5/st/2)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/II semestr

(jednolite studia
mgr)
Liczba godzin 45 Liczba punktów ECTS 2

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** ćwiczenia
Wymagania wstępne Posiadanie wiedzy teoretycznej z zakresu anatomii człowieka, ze szczególnym
uwzględnieniem narządu ruchu. Podstawy wiedzy z zakresu biomechaniki i biofizyki.
Cel przedmiotu Nauka anatomii topograficznej układu biernego i czynnego aparatu ruchu (punktów
kostnych, więzadeł, stawów, mięśni), oparta na palpacyjnej identyfikacji wybranych
struktur i graficznym obrazowaniem ich przebiegu na żywym człowieku.
Wykształcenie umiejętności lokalizowania narządów, zwłaszcza elementów układu
ruchu i analizowania ruchów wykonywanych przez poszczególne grupy mięśniowe.
Kształtowanie wyobraźni i umiejętności pracy grupowej.

Wiedza P_W01. Zna budowę anatomiczną poszczególnych układów organizmu ludzkiego i

podstawowe zależności pomiędzy ich budową i funkcją w warunkach zdrowia i
choroby, a w szczególności czynnego i biernego układu ruchu (A.W1./P7U_W/
P7S_WG).
P_W02. Zna mianownictwo anatomiczne niezbędne do opisu stanu zdrowia

(A.W3./P7U_W/ P7S_WG).
P_W03. Zna podstawy funkcjonowania poszczególnych układów organizmu

człowieka oraz narządów ruchu i narządów (A.W8./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi rozpoznawać i lokalizować na fantomach i modelach anatomicznych

zasadnicze struktury ludzkiego ciała, w tym elementy układu ruchu, takie jak
elementy układu kostno-stawowego, grupy mięśniowe i poszczególne mięśnie
(A.U1./P7U_U/ P7S_UW).
P_U02. Potrafi palpacyjnie lokalizować wybrane elementy budowy anatomicznej i

ich powiązania ze strukturami sąsiednimi, w tym kostne elementy będące miejscami
przyczepówmięśni i więzadeł oraz punkty pomiarów antropometrycznych, mięśnie
powierzchowne oraz ścięgna i wybrane wiązki naczyniowo-nerwowe (A.U2./P7U_U/
P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści,
uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i
praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z
samodzielnym rozwiązaniem problemu (O.K5./P7U_K/ P7S_KK, O.K6./P7U_K/
P7S_KK, O.K8./P7U_K/P7S_KK).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i zaliczenie praktyczne.

uczenia się#

###
1. Wprowadzenie do anatomii palpacyjnej. Cele ćwiczenia (3) P_W01, P_W02 A.W1., A.W3.,
badania palpacyjnego, stosowane techniki palpacji. P_U01 A.W8., A.U1.
Określenia podstawowych założeń oraz warunków
pracy, omówienie podstawowych zasad etycznych
obowiązujących w pracy z pacjentem.
Działanie stawów szkieletu człowieka: mechanika –

rodzaje ruchów, zakresy ruchomości, sprzężenia
ruchów.
2. Wprowadzenie do palpacji struktur kończyny ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W3.,
górnej. Lokalizacja i wyczuwalność elementów P_W03, P_U01, A.W8., A.U1.
kostnych, mięśniowych obręczy barkowej i P_U02, P_K01
ramienia. Mechanika obręczy barkowej. Ćwiczenia
w parach.
górnej. Lokalizacja i wyczuwalność elementów P_W03, P_U01, A.W8., A.U1., A.U2.
kostnych, mięśniowych ramienia. Mechanika stawu P_U02, P_K01
ramiennego. Ćwiczenia w parach.
kostnych, mięśniowych przedramienia. Palpacja P_U02, P_K01
części kostnych i miękkich stawu łokciowego.
Mechanika stawu łokciowego. Ćwiczenia w parach.
kostnych, mięśniowych ręki. Ścięgna, przedziały P_U02, P_K01
ścięgien, kaletki. Staw promieniowo-nadgarstkowy i
stawy ręki. Mechanika stawów promieniowo-
nadgarstkowego i ręki. Ćwiczenia w parach.
dolnej. Lokalizacja i wyczuwalność elementów P_W03, P_U01, A.W8., A.U1., A.U2.
kostnych, mięśniowych obręczy miednicznej [kość P_U02, P_K01
krzyżowa, kość miedniczna]. Kość guziczna. Mięśnie
zewnątrzmiedniczne. Mechanika stawów krzyżowo-
biodrowych. Przodopochylenie i tyłopochylenie
miednicy. Ćwiczenia w parach.
dolnej. Lokalizacja i wyczuwalność elementów P_W03, P_U01, A.W8., A.U1.
kostnych, mięśniowych kości udowej. Mięśnie uda P_K01
(grupa przednia, tylna, przyśrodkowa). Okolica
pachwinowo-udowa. Mechanika stawu biodrowego.
Ćwiczenia w parach.
dolnej. Lokalizacja i wyczuwalność elementów P_W03, P_U01, A.W8., A.U1.
kostnych kości piszczelowej i strzałkowej. Anatomia P_K01
manualna stawu kolanowego [elementy miękkie i
kostne]. Mechanika stawu kolanowego. Ćwiczenia w
parach.
dolnej. Lokalizacja i wyczuwalność mięśni podudzia P_W03, P_U01, A.W8., A.U1.
[grupa przednia, boczna, tylna]. Anatomia P_K01
funkcjonalna mm. Podudzia. Ćwiczenia w parach.
10. Wprowadzenie do palpacji struktur kostnych i ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W3.,
mięśniowych okolicy stopy [brzeg boczny, P_W03, P_U01, A.W8., A.U1., A.U2.
przyśrodkowy, powierzchnia grzbietowa i P_U02, P_K01
podeszwowa]. Bloczki, kaletki, przedziały ścięgien.
Mechanika stawów skokowych i stopy. Ćwiczenia w
parach.
mięśniowych kręgosłupa – odcinka szyjnego, P_W03, P_U01, A.W8., A.U1., A.U2.
piersiowego, lędźwiowego. Mechanika stawów P_U02, P_K01
kręgosłupa – rodzaje ruchów, zakresy ruchomości,
sprzężenia ruchów. Udział mięśni. Ćwiczenia w
parach.
12. Anatomia palpacyjna struktur kostnych klatki ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W3.,
piersiowej [części mostka, rodzaje żeber]. Anatomia P_W03, P_U01, A.W8., A.U1.
palpacyjna mięśni klatki piersiowej. Mechanika P_K01
klatki piersiowej – rodzaje ruchów, zakresy
ruchomości, sprzężenia ruchów. Udział mięśni.
mięśniowych szyi oraz głowy. Lokalizacja i P_W03, P_U01, A.W8., A.U1., A.U2.
wyczuwalność elementów kostnych, mięśniowych P_U02, P_K01
oraz obszar stawu skroniowo-żuchwowego.
Mechanika stawu skroniowo-żuchwowego i analiza
mięśni żucia. Ćwiczenia w parach.
14. Zaliczenie teoretyczne i praktyczne ćwiczeń. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W3.,
P_W03, P_U01, A.W8., A.U1.
P_K01
15. Zaliczenie poprawkowe ćwiczeń. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W3.,
P_W03, P_U01, A.W8., A.U1.
P_K01
Narzędzia 1. Plansze dydaktyczne.

dydaktyczne
2. Stół do masażu.
3. Kości ludzkie, modele kośćca, modele układu mięśniowego.
4. Tablice i atlasy anatomiczne.
Warunki zaliczenia Aktywny udział w ćwiczeniach, zaliczenia na oceny pozytywne cząstkowych kolokwiów
przedmiotu praktycznych i teoretycznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
społeczne w zakresie przedmiotu:
wykazując nieliczne i/lub nieznaczne braki (71-80% przyjętych kryteriów) w zakresie
założonych efektów uczenia się uzyskuje ocenę dobrą (4,0);
Przykładowe 1. Osteologia obręczy barkowej osobnika żywego.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Anatomia funkcjonalna i palpacyjna stawu łokciowego osobnika żywego.
3. Łańcuchy biokinematyczne kończyn.
Zalecana literatura 1. Ignasiak Z. (2007). Anatomia narządów wewnetrznych i układu nerwowego człowieka.
2. Ignasiak Z. (2007). Anatomia układu ruchu. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,

Wrocław.
3. Jorritsma W. (2007). Anatomia na żywym człowieku: wstęp do terapii manualnej. Warszawa.

Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław.
4. Kapandji A.I. (2009). Anatomia funkcjonalna stawów. Tom I-III. Wydawnictwo Elsevier
Urban&Partner, Wrocław.
5. Marecki B. (2014). Anatomia Funkcjonalna. Tom I oraz II. Wydawnictwo AWF, Poznań.
6. Muscolino J.E. (2011). Badanie palpacyjne układów mięśniowego i kostnego z

uwzględnieniem punktów spustowych, stref odruchowych i stretchingu. Wydawnictwo
Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
7. Schunke M. (2013). Prometeusz Atlas Anatomii Człowieka. Anatomia ogólna i układ

mięśniowo-szkieletowy. Tom I. Wydawnictwo Medpharm, Wrocław.
8. Sobotta J. (1994). Atlas anatomii człowieka. Tom I i II. Wydawnictwo Urban&Partner,

Wrocław.

prowadzącego
prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot dr Dorota Bylina
(e-mail) (dorota.bylina@awf.edu.pl)
mia funkcjonalna i
acyjna (F/5/st/2)
rok/II semestr
2
ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
ze szczególnym samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
omechaniki i biofizyki.
ratu ruchu (punktów

ntyfikacji wybranych
złowieku.
a elementów układu
ne grupy mięśniowe.
terystyk I/ II
terapeuty)
ganizmu ludzkiego i
unkach zdrowia i
A.W1./P7U_W/
tanu zdrowia
w organizmu
7S_WG).
elach anatomicznych
uchu, takie jak
zególne mięśnie
owy anatomicznej i
nty będące miejscami
etrycznych, mięśnie
wowe (A.U2./P7U_U/
bieranych treści,
nawczych i
udności z
, O.K6./P7U_K/


A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1., A.U2.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1., A.U2.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1., A.U2.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1., A.U2.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1., A.U2.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1., A.U2.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1., A.U2.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1.
A.W1., A.W3.,
A.W8., A.U1.
ch kolokwiów
ści i kompetencje
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
ałożonych efektów
enia się (51- 60%

kryteriów) w zakresie
ych w zakresie
).
o.
wego człowieka.
an&Partner,
manualnej. Warszawa.
wnictwo Elsevier
o AWF, Poznań.
nego z
Wydawnictwo
gólna i układ
ban&Partner,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Anatomia funkcjonalna i
palpacyjna (F/5/st/2)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr II rok/III semestr
(jednolite studia
mgr)

Typ przedmiotu obowiązkowy Język wykładowy polski *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
Wymagania wstępne 1. Posiadanie wiedzy teoretycznej z zakresu anatomii człowieka, ze szczególnym prowadzenie zajęć przez studenta
uwzględnieniem narządu ruchu oraz układów nerwowego, krwionośnego i trzew.
2. Posiadanie wiedzy praktycznej z zakresu anatomii funkcjonalnej i palpacyjnej w
obszarze biernego i czynnego układu ruchu.
3. Podstawy wiedzy z zakresu biomechaniki i biofizyki.
Cel przedmiotu 1. Nauka anatomii topograficznej układu nerwowego, krwionośnego, pokarmowego

(przebieg i lokalizacja nerwów, naczyń krwionośnych, trzew), oparta na palpacyjnej
identyfikacji wybranych struktur i graficznym obrazowaniem ich przebiegu na żywym
człowieku.
2. Wykształcenie umiejętności lokalizowania narządów, oraz znajomość głównych
funkcji omawianych struktur).
3. Wykształcenie umiejętności analizowania obszarów unerwienia i ukrwienia okolic
ciała
4. Kształtowanie wyobraźni i umiejętności pracy grupowej.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną więdzę na temat budowy anatomicznej poszczególnych

układów organizmu ludzkiego i podstawowych zależności pomiędzy ich budową i
funkcją w warunkach zdrowia i choroby, a w szczególności czynnego i biernego układu
ruchu (A.W1./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Zna mianownictwo anatomiczne niezbędne do opisu stanu zdrowia

P_W03.Zna zasady funkcjonowania poszczególnych układów organizmu człowieka

oraz narządów ruchu i narządów (A.W8./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01.Potrafi rozpoznawać i lokalizować na czlowieku zasadnicze struktury ludzkiego

ciała (A.U1./P7U_U/ P7S_UW).
P_U02. Potrafi palpacyjnie lokalizować wybrane elementy budowy anatomicznej i ich

powiązania ze strukturami sąsiednimi (A.U2./P7U_U/ P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę uznawania znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów
poznawczych i praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z
P7S_KK, O.K8./P7U_K/P7S_K).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie praktyczne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
się# pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne,
końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna,
ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności
Typ oceny## Formująca i podsumowująca. ##-formująca, podsumowująca
Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne prowadzenie
zajęć (liczba godzin) efekty uczenia się uczenia się zajęć przez studenta
###
1.Analiza obszarów unerwienia kończyny górnej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W.3,
Zakres unerwienia i ukrwienia obręczy barkowej. P_U01 A.W8.,A.U1.
2.Lokalizacja i wyczuwalność nerwów i naczyń ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W.3,
krwionośnych obręczy barkowej. Znaczenie P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1.
funkcjonalne w/w struktur. Ćwiczenia w parach. P_K01
krwionośnych ramienia, stawu łokciowego, P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
przedramienia. Znaczenie funkcjonalne w/w struktur. P_U02, P_K01
krwionośnych ręki. Znaczenie funkcjonalne w/w P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
struktur. Ćwiczenia w parach. P_U02, P_K01
krwionośnych obręczy miednicznej. Znaczenie P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
funkcjonalne w/w struktur. Ćwiczenia w parach P_U02, P_K01
krwionośnych uda i dołu pachwinowego. Znaczenie P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
funkcjonalne w/w struktur. Ćwiczenia w parach. P_U02, P_K01
krwionośnych stawu kolanowego, podudzia. P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
Znaczenie funkcjonalne w/w struktur. Ćwiczenia w P_U02, P_K01
parach.
krwionośnych stopy. Znaczenie funkcjonalne w/w P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
krwionośnych grzbietu. Znaczenie funkcjonalne w/w P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
krwionośnych klatki piersiowej. Znaczenie P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
funkcjonalne w/w struktur. Ćwiczenia w parach. P_U02, P_K01
11.Lokalizacja i wyczuwalność narządów jamy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W.3,
brzusznej. Znaczenie funkcjonalne w/w struktur. P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
Ćwiczenia w parach. P_U02, P_K01
krwionośnych głowy i szyi. Znaczenie funkcjonalne P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
w/w struktur. Ćwiczenia w parach. P_U02, P_K01
13.Palpacja taśm anatomicznych wg. Myers’a. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W.3,
Ćwiczenia w parach. P_W03, P_U01, A.W8.,A.U1., A.U2.
P_U02, P_K01
15.Zaliczenie teoretyczne i praktyczne ćwiczeń. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W3.,
P_W03, P_U01, A.W8., A.U1., A.U2.
P_K01
Zaliczenie poprawkowe ćwiczeń. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W3.,

P_W03, P_U01, A.W8., A.U1., A.U2.
P_K01

dydaktyczne
3. Kości ludzkie, modele kośćca, modele układu mięśniowego.

Warunki zaliczenia Aktywny udział w ćwiczeniach, zaliczenia na oceny pozytywne cząstkowych kolokwiów
przedmiotu praktycznych i teoretycznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Angiologia obręczy barkowej.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Topografia splotu szyjnego na osobie żywej.
3. Anatomia palpacyjna i funkcjonalna narządów jamy brzusznej.
Zalecana literatura 1. Ignasiak Z. (2007). Anatomia narządów wewnetrznych i układu nerwowego człowieka.
2. Ignasiak Z. (2007). Anatomia układu ruchu. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
3. Jorritsma W. (2007). Anatomia na żywym człowieku : wstęp do terapii manualnej. Warszawa.

4. Kapandji A.I. (2009). Anatomia funkcjonalna stawów. Tom I-III. Wydawnictwo Elsevier
5. Marecki B. (2014). Anatomia Funkcjonalna. Tom I oraz II. Wydawnictwo AWF, Poznań.
6. Muscolino J.E. (2011). Badanie palpacyjne układów mięśniowego i kostnego z uwzględnieniem

punktów spustowych, stref odruchowych i stretchingu. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,
Wrocław.

8. Sobotta J. (1994). Atlas anatomii człowieka. Tom I i II. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.

prowadzącego
Liczba godzin zajęć niewymagających udziału 10 ^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia
prowadzącego^^

Prowadzący przedmiot Dr Dorota Bylina
(e-mail) (dorota.bylina@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Biologia medyczna i genetyka
(F/5/st/3)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/Isemestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Brak wymagań wstepnych.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z budową i funkcjonowaniem komórek, tkanek oraz

zagadnieniami rozwoju embrionalnego i postnatalnego w tym z wpływem czynników
biotycznych i abiotycznych na organizm człowieka.

Wiedza P_W01. Zna budowę i funkcjonowanie komórek oraz tkanek organizmu ludzkiego
(O.W1./P7U_W/P7S_WG, A.W4./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Ma podstawową wiedzę na temat rozwoju embrionalnego i postnatalnego

człowieka oraz potrafi omówić wpływ czynników biotycznych i abiotycznych na
organizm ludzki (O.W1./P7U_W/P7S_WG, A.W5./P7U_W/ P7S_WG, A.W6./P7U_W/
P7S_WG).
P_W03. Zna prawa i mechanizmy dziedziczenia u człowieka, przyczyny zmienności

organizmów i podstawy dziedziczenia niektórych chorób (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
O.W2./P7U_W/P7S_WG, A.W20./P7U_W/ P7S_WG, A.W21./ P7U_W/P7S_WG).
P_W04. Zna najważniejsze techniki biologii molekularnej i inżynierii genetycznej oraz

ich zastosowanie w diagnostyce klinicznej i leczeniu wielu chorób
(O.W2./P7U_W/P7S_WG, A.W20./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Umie przewidzieć skutki uszkodzenia komórek i tkanek oraz ich wpływ na
funkcjonowanie organizmu (O.U6./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, A.U8./P7U_U/
P7S_UW).
P_U02. Potrafi stosować wiedzę z zakresu biologii i genetyki do opisu i analizy

procesów biologicznych warunkujących życie na różnych poziomach jego organizacji
w warunkach fizjologicznych i patologicznych (O.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UK, A.U15./P7U_U/ P7S_UW).
P_U03. Umie przewidzieć prawdopodobieństwo wystąpienia u potomstwa

określonych cech fenotypowych oraz, na podstawie rodowodów, wystąpienia
niektórych chorób genetycznych (O.U9./P7U_U/P7S_UU, A.U15./P7U_U/ P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest świadomy potrzeby ustawicznego pogłębiania wiedzy z zakresu budowy i
funkcjonowania organizmu ludzkiego (O.K6./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Stosuje metodę samokształcenia i dostrzega potrzebę pogłębiania wiedzy w

zakresie najnowszych badań nad funkcją i patologią komórek (O.K6./P7U_K/P7S_KK).

się#

###
1. Poziomy organizacji żywej materii. Cechy wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.K6.
organizacji strukturalnej komórki prokariotycznej i
eukariotycznej. Kształty i rozmiary komórek.
2. Budowa i funkcjonowanie komórki. Cytoplazma i wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.K6.
jej skład chemiczny. Budowa i funkcje organelli
komórkowych. Część I.
3. Budowa i funkcjonowanie komórki. Cytoplazma i wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.K6.
jej skład chemiczny. Budowa i funkcje organelli
komórkowych. Część II.
4. Teorie budowy błony komórkowej. Komunikacja wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.K6.
międzykomórkowa, rodzaje połączeń
międzykomórkowych oraz transport substancji przez
błony biologiczne.
5. Embriologia - budowa i rodzaje komórek jajowych. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.K6.
Zaplemnienie i zapłodnienie. Rodzaje i przebieg P_U01
bruzdkowania.
6. Gastrulacja. Tworzenie się narządów pierwotnych wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.K6.
oraz rola błon płodowych i łożyska u człowieka. P_U01
7. Przebieg rozwoju płodowego człowieka. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.K6.
P_U01
8. Charakterystyka okresu postnatalnego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.K6.
P_U01
9. Czynniki teratogenne i ich wpływ na przebieg wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.K6.
rozwoju człowieka. P_U01
10. Choroby pasożytnicze: podział pasożytów wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.K6.
człowieka i niektóre choroby przez nie wywoływane. P_U01
11. Inżynieria genetyczna: metody pozyskiwania wykład (1) P_W04, P_U01, O.W2., O.K6.
materiału genetycznego, enzymy restrykcyjne, P_U02
rodzaje wektorów. Reakcja łańcuchowa polimerazy
(PCR) a replikacja DNA- podobieństwa i różnice.
12. Zmienność organizmów żywych i ich przyczyny. wykład (1) P_W01, P_W03, O.W1., O.W2.,
Mutacje- rodzaje i czynniki mutagenne. Mechanizmy P_U01 A.W21., O.K6.
naprawcze DNA i zespoły chorobowe związane z ich
zaburzeniami. Mutacje a polimorfizm genetyczny.
13. Przykłady kliniczne mutacji genowych, wykład (1) P_W01, P_W03, O.W1., O.W2.,
chromosomowych i genomowych; Metody ich P_W04,P_U01 A.W21., O.K6.
diagnozowania. Diagnostyka prenatalna.
14. Rodzaje terapii genowej, metody wprowadzania wykład (1) P_W04, P_U01 O.W2., O.K6.
genów do komórek ludzkich. Zagrożenia związane z
terapią genową i przykłady jej zastosowań w
medycynie.
15. Wybrane zagadnienia z biotechnologii: metody wykład (1) P_W04, P_U01 O.W2., O.K6.
stosowane do uzyskania organizmów
transgenicznych, klonowanie.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., O.U6., O.K6.
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_K01
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi.
2. Tkanka nabłonkowa: charakterystyka ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., O.U6., O.K6.
morfologiczna i miejsce występowania P_K01
poszczególnych jej rodzajów.
3. Tkanka łączna: klasyfikacja oraz charakterystyka ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., O.U6., O.K6.
morfologiczna i miejsce występowania tkanki łącznej P_K01
właściwej i oporowej.
4. Krew i limfa. Budowa i funkcje elementów ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., O.U6., O.K6.
morfotycznych. Skład i rola osocza. Skład i rola limfy. P_K01
5. Charakterystyka i podział tkanki mięśniowej. ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., O.U6., O.K6.
Budowa, rodzaje i miejsce występowania komórek P_K01
nerwowych oraz ich połączeń.
6. Kwasy nukleinowe - ich budowa i funkcje. ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., O.U6., O.K6.
Replikacja DNA w komórkach prokariotycznych i P_K01
eukariotycznych.
8. Cykl życiowy komórki: mitoza, interfaza. ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., O.U6., O.K6.
P_K01
9. Reprodukcja organizmu. Sposoby rozmnażania. ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., O.U6., O.K6.
Podział mejotyczny komórki. Proces spermatogenezy P_K01
i spermiogenezy. Owogeneza.
10. Pierwotna funkcja genu. Struktura genów i ich ćwiczenia (2) P_W01,P_U02, O.W1., O.U6., O.K6.
klasyfikacja. Cechy kodu genetycznego. P_K01
Zaliczenie.
11. Ekspresja genów; proces transkrypcji i translacji. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
Regulacja ekspresji genów; Mechanizmy P_W03, P_U02, O.U6., O.K6., A.W21.
epigenetyczne: metylacja DNA. Zmiany ekspresji P_K01
genów w rozwoju zarodkowym. Regulacyjne RNA
(mikroRNA) i ich zastosowanie w diagnostyce
klinicznej.
12. Podstawy procesów dziedziczenia. Reguły ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W1., O.W2.,
dziedziczenia według Mendla. Chromosomowa teoria P_U02, P_K01 O.U6., O.K6.,
dziedziczenia Thomasa Morgana. Dziedziczenie A.W21.
jednogenowe i wielogenowe.
13. Dziedziczenie płci i cech sprzężonych z płcią. ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W1., O.W2.,
Choroby jednogenowe dziedziczone autosomalnie P_U01, P_U03, O.U6., O.U9., O.K6.,
dominująco i recesywnie oraz sprzężone z płcią. P_K02 A.W21.
Choroby wieloczynnikowe.
14. Poradnictwo genetyczne; Zasady sporządzania i ćwiczenia (2) P_W03, P_W04, O.W2., O.U6., O.U9.,
analizy rodowodów. Rozwiązywanie zadań P_U01, P_U03, O.K6., A.W21.
dotyczących dziedziczenia grup krwi układu ABO, P_K02
czynnika Rh, chorób monogenowych.
15. Zaliczenie. ćwiczenia (2) P_W03, P_W04, O.W2., O.U6., O.U9.,

P_U01, P_U03, O.K6., A.W21.
P_K02
Narzędzia 1. Projektor multimedialny.

dydaktyczne
2. Preparaty mikroskopowe.
3. Mikroskopy.
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów, aktywny udział na zajęciach. Egzamin pisemny.Student, który
Przykładowe 1. Opisz budowę i funkcje organelli komórkowych.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Charakterystyka tkanki łącznej.
3. Omów wpływ czynników teratogennych na przebieg rozwoju embrionalnego człowieka.
4. Opisz na czym polega obróbka potranskrypcyjna.
5. Wymień choroby dziedziczone autosomalnie recesywnie i omów jedną z nich.
6. Do jakiego rodzaju chorób zaliczamy dystrofię mięśniową Duchenne'a? Omów jej przyczyny,
objawy i sposoby leczenia.
Zalecana literatura 1. Bal J. (red.). (2017). Genetyka medyczna i molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa.
2. Drewa G., Ferenc T. (2011). Genetyka medyczna. Podręcznik dla studentów. Wydawnictwo
Elsevier Urban & Partner, Wrocław.
3. Jarowaja J.M., Jarygin W.N., Ulissowa T.N. (2003). Biologia. Podręcznik dla studentów
kierunków medycznych (red. Jarygin W.N.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
4. Mrozińska-Gogol J. (2016). Parazytologia medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
5. Sawicki W. (2009). Histologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

6. Węgleński P. (red.). (2008). Genetyka molekularna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

prowadzącego

prowadzącego^^

Prowadzący przedmiot dr Agnieszka Wasiluk
(e-mail) (agnieszka.wasiluk@awf.edu.pl)
dr hab. prof. AWF Ewa Jówko

(ewa.jowko@awf.edu.pl)
medyczna i genetyka
(F/5/st/3)
rok/Isemestr
2
kanek oraz
wpływem czynników
erystyk I/ II
erapeuty)
anizmu ludzkiego
go i postnatalnego
biotycznych na
WG, A.W6./P7U_W/
czyny zmienności
/P7U_W/P7S_WG,
7U_W/P7S_WG).
erii genetycznej oraz

b
raz ich wpływ na

S_UK, A.U8./P7U_U/
opisu i analizy
ach jego organizacji
S_UW, P7S_UO,
otomstwa
, wystąpienia
5./P7U_U/ P7S_UW).
y z zakresu budowy i
głębiania wiedzy w
.K6./P7U_K/P7S_KK).

O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W1., O.K6.
O.W2., O.K6.
O.W1., O.W2.,
A.W21., O.K6.
O.W1., O.W2.,
A.W21., O.K6.
O.W2., O.K6.
O.W2., O.K6.
O.W1., O.U6., O.K6.
O.W1., O.U6., O.K6.

O.W1., O.U6., O.K6.
O.W1., O.U6., O.K6.
O.W1., O.U6., O.K6.
O.W1., O.U6., O.K6.
O.W1., O.U6., O.K6.
O.W1., O.U6., O.K6.
O.W1., O.U6., O.K6.
O.W1., O.W2.,
O.U6., O.K6., A.W21.
O.W1., O.W2.,
O.U6., O.K6.,
A.W21.
O.W1., O.W2.,
O.U6., O.U9., O.K6.,
A.W21.
O.W2., O.U6., O.U9.,
O.K6., A.W21.
O.W2., O.U6., O.U9.,

O.K6., A.W21.
ny.Student, który
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
nego człowieka.
nich.
Omów jej przyczyny,
aukowe PWN,
ów. Wydawnictwo
a studentów
Warszawa.
skie PZWL,
owe PWN, Warszawa.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Biofizyka (F/5/st/4)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Podstawowa wiedza z fizyki na poziomie szkoły średniej.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy z zakresu podstaw biofizyki człowieka ze szczególnym

uwzględnieniem zjawisk istotnych w fizjoterapii, nabycie umiejętności zastosowania
zdobytej wiedzy w wykonywaniu zadań z podstaw fizyki oraz kompetencji
niezbędnych przy zastosowaniach metod i przyrządów fizycznych w fizjoterapii.

Wiedza P_W01. Potrafi wyjaśnić funkcjonowanie podstawowych układów człowieka a

mianowicie: układu kostnego, mięśniowego, oddechowego, krwionośnego, słyszenia,
widzenia oraz nerwowego na podstawie praw fizyki (A.W8./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna przyczyny negatywnych oddziaływań przyśpieszeń, obniżonego i

podwyższonego ciśnienia, drgań mechanicznych, fal sprężystych i
elektromagnetycznych oraz prądu elektrycznego i pól elektromagnetycznych na
organizm człowieka a także podstawy biotermodynamiki, bioenergetyki i
termokinetyki (A.W12./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Zna wielkości fizyczne charakteryzujące ultradźwięki, prądy elektryczne, pola

elektryczne i magnetyczne, fale elektromagnetyczne oraz zasady bezpiecznych
zastosowań tych czynników w fizjoterapii. Zna zasadę działania i podstawy
bezpiecznego stosowania laserów w fizjoterapii (O.W5./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Posiada umiejętność przeliczania jednostek wielkości fizycznych oraz oceny
bezpiecznych wartości czynników fizycznych stosowanych w fizjoterapii
(A.U8./P7U_U/ P7S_UW).
P_U02. Potrafi analizować siły i momenty sił w układzie mięśniowo szkieletowym

człowieka oraz oceniać własności sprężyste kości i mięśni (A.U11./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego podnoszenia swoich kwalifikacji odnośnie
stosowania czynników fizycznych w fizjoterapii (O.K6./P7U_K/ P7S_KK).
Kompetencje społeczne
P_K02. Ma świadomość odpowiedzialności za podejmowanie działania związane z

oddziaływaniem na człowieka czynników fizycznych, rozumie społeczne aspekty
praktycznego zastosowania zdobytej wiedzy i umiejętności oraz związaną z tym
odpowiedzialność (O.K9./P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, śródsemestralne zaliczenie pisemne, egzamin pisemny.
się#

###
1. Zakres, historia i metody biofizyki. Wielkości wykład (2) P_W01, P_U01, A.W8., A.U8., O.K9.
fizyczne, pomiary, błędy pomiarowe. Modelowanie P_K02
w biofizyce.
2. Równowaga sił i momentów sił w układzie wykład (2) P_W01 A.W8.

mięśniowo-szkieletowym człowieka w warunkach
statyki.
3. Zjawiska rozciągania i ściskania tkanek, prawo wykład (2) P_W01 A.W8.

Hooke’a.
4. Właściwości mechaniczne mięśnia. Mechanizm wykład (2) P_W01 A.W8.

powstawania skurczu komórek mięśniowych.
5. Podstawy mechaniki płynów - biofizyka układu wykład (2) P_W01 A.W8.

krążenia.
6. Biofizyka układu oddechowego. wykład (2) P_W01 A.W8.
7. Wpływ przyśpieszeń oraz obniżonego wykład (2) P_W02 A.W12.

i podwyższonego ciśnienia na organizm człowieka.
8. Oddziaływanie prądu elektrycznego i pól wykład (2) P_W03 O.W5.

elektromagnetycznych na organizm człowieka.
9. Fale sprężyste (infradźwięki, ultradźwięki) i ich wykład (2) P_W02 A.W12.

wpływ na organizm człowieka.
10. Fale elektromagnetyczne i ich oddziaływanie na wykład (2) P_W03 O.W5.
organizm człowieka.
11. Zasada działania lasera, charakterystyka i wykład (2) P_W03 O.W5.

zastosowanie promieniowania laserowego.
12. Elementy teorii informacji i sterowania. wykład (2) P_W01 A.W8.

Podstawy biocybernetyki.
13. Drgania i fale akustyczne - biofizyka procesu wykład (2) P_W01 A.W8.
słyszenia.
14. Biofizyka zmysłu wzroku. wykład (2) P_W01 A.W8.
15. Podstawy biotermodynamiki, bioenergetyki i wykład (2) P_W01 A.W8.

termokinetyki.
1. Obliczanie wartości średniej pomiarów i analiza ćwiczenia (1) P_U01, P_K02 A.U8., O.K9.
błędów pomiarowych.
2. Analiza warunków równowagi w układzie ćwiczenia (1) P_U02 A.U11.

mięśniowo-szkieletowym.
3. Obliczanie modułów sprężystości tkanki kostnej. ćwiczenia (1) P_U02 A.U11.
4. Analiza własności mechanicznych mięśnia. ćwiczenia (1) P_U02 A.U11.
5. Mechanika płynów. Analiza układu krwionośnego. ćwiczenia (1) P_W01 A.W8.
6. Przemiany gazowe. Analiza procesu oddychania na ćwiczenia (1) P_W01 A.W8.

podstawie modelu fizycznego.
7. Kolokwium pisemne. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W8., A.W12.
8. Zastosowanie ultradźwięków w fizjoterapii. ćwiczenia (1) P_U01, P_K01 A.U8.
9. Rozwiązywanie obwodów prądu stałego. ćwiczenia (1) P_W03 O.W5.

Obliczanie pracy i mocy prądu elektrycznego.
10. Zastosowanie prądów elektrycznych i pól ćwiczenia (1) P_W01, P_K01, A.W8., O.K6., O.K9.
magnetycznych w fizjoterapii. Część I. P_K02
11. Zastosowanie prądów elektrycznych i pól ćwiczenia (1) P_W01, P_K01, A.W8., O.K6., O.K9.
magnetycznych w fizjoterapii. Część II. P_K02
12. Zastosowanie laserów w fizjoterapii i medycynie. ćwiczenia (1) P_U01, P_K01, A.W8., O.K6., O.K9.
P_K02
13. Obliczanie poziomu dźwięku. ćwiczenia (1) P_U01 A.U11.
14. Analiza zjawisk optyki geometrycznej i układu ćwiczenia (1) P_W01 A.W8.
optycznego oka.
15. Kolokwium pisemne. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W8., A.W12.,

P_W03 O.W5.
Narzędzia Rzutnik, projektor multimedialny.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów i zaliczeń cząstkowych, aktywny udział na zajęciach, pozytywna
przedmiotu ocena z egzaminu.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Opisać warunki równowagi sił i momentów sił w stawie łokciowym człowieka przy
zagadnienia podnoszeniu ciężarów.
zaliczeniowe
2. Opisać warunki równowagi w stawie biodrowym.
3. Porównać siły mięśni pobudzanych i niepobudzanych.
4. Wyjaśnić na podstawie przemian gazowych proces oddychania człowieka.
5. Wyjaśnić mechanizm skurczu mięśnia.
6. Opisać zjawisko ściskania i rozciągania tkanek.
7. Opisać wpływ drgań mechanicznych na organizm człowieka i ich wykorzystanie
w fizjoterapii.
8. Podać definicje i jednostki podstawowe wielkości elektrycznych oraz opisać wpływ prądów na
organizm człowieka.
9. Wyjaśnić zasadę działania laserów i opisać ich zastosowanie w fizjoterapii.
10. Opisać zastosowanie fal elektromagnetycznych w fizjoterapii.
11. Uzasadnić konieczność ustawicznego śledzenia literatury fachowej dotyczącej zastosowania

czynników fizycznych w fizjoterapii.
Zalecana literatura 1. Bobrowski Cz. (2012). Fizyka - Krótki Kurs. Wydawnictwo WNT, Warszawa.
2. Dołowy K. (2005). Biofizyka. Wydawnictwo SGGW, Warszawa.
3. Halliday D. R., Resnick J. W. (2007). Podstawy fizyki. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa.
4. Jaroszyk F. (2017). Biofizyka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Łazowski J. (2000). Podstawy fizykoterapii. Wydawnictwo AWF, Wrocław.
7. Mika T., Kasprzak W. (2001). Fizykoterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
prowadzącego

prowadzącego^^
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 60 / 2

Prowadzący przedmiot dr hab. prof. AWF Wiesława Kuniszyk-Jóźkowiak
(e-mail) (wieslawa.kuniszyk-jozkowiak@awf.edu.pl)
fizyka (F/5/st/4)
rok/I semestr
2
ólnym
tności zastosowania
mpetencji
h w fizjoterapii.
erystyk I/ II
erapeuty)
w człowieka a
ionośnego, słyszenia,
U_W/P7S_WG).
obniżonego i
i
gnetycznych na
ergetyki i
ądy elektryczne, pola

y bezpiecznych
podstawy
/ P7S_WG).
ycznych oraz oceny

oterapii
wo szkieletowym
1./P7U_U/P7S_UW).
walifikacji odnośnie
7S_KK).
iałania związane z
ołeczne aspekty
związaną z tym
pisemny. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

A.W8., A.U8., O.K9.
A.W8.
A.W8.
A.W8.
A.W8.
A.W8.
A.W12.
O.W5.
A.W12.
O.W5.
O.W5.
A.W8.
A.W8.
A.W8.
A.W8.
A.U8., O.K9.
A.U11.
A.U11.
A.U11.
A.W8.
A.W8.
A.W8., A.W12.
A.U8.
O.W5.
A.W8., O.K6., O.K9.
A.W8., O.K6., O.K9.

A.W8., O.K6., O.K9.
A.U11.
A.W8.
A.W8., A.W12.,
O.W5.
jęciach, pozytywna
encje społeczne w
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ieka przy
a.
stanie
sać wpływ prądów na
i.
czącej zastosowania
a.
owe PWN,
.
L, Warszawa.
^-włącznie z konsultacjami
owiak
)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjologia ogólna (F/5/st/5)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa człowieka, biologia medyczna, biochemia.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z funkcjami życiowymi organizmu człowieka. Prawa i

mechanizmy fizjologiczne zapewniające utrzymanie homeostazy środowiska
wewnętrznego organizmu w warunkach prawidłowych, a także w czasie choroby.
Sposoby i metody laboratoryjne, pozwalające na ocenę norm fizjologicznych
poszczególnych układów, wykorzystywanych w diagnostyce medycznej.

Wiedza P_W01. Zna fizjologiczne podstawy funkcjonowania organizmu w zakresie

przydatnym w wielospecjalistycznej rehabilitacji i fizjoterapii
(A.W8./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Ma wiedzę ogólną z zakresu wybranych chorób i zaburzeń poszczególnych

układów organizmu i zna metody ich diagnozowania w medycynie
P_W03. Ma wiedzę ogólną na temat przyczyn zaburzeń homeostazy organizmu i

wybranych patomechanizmów powodujących dysfunkcje w poszczególnych układach
Umiejętności P_U01. Potrafi zbierać, analizować, syntetyzować i interpretować fizjologiczne

parametry i wyniki badań kontrolnych podczas procesu usprawniania pacjenta
(A.U4./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi w sposób właściwy ocenić wpływ dysfunkcji i/lub ograniczeń

organizmu na stan funkcjonalny poszczególnych układów lub narządów
P_U03. Posiada umiejętności logicznego rozumowania, analizowania i

wykorzystywania pozyskanej wiedzy z zakresu fizjologii (A.U14./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest świadomy dalszego pogłębiania wiedzy z zakresu fizjologii człowieka w
celu dokładniejszego jego poznania (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Potrafi w sposób naukowy i krytyczny interpretować dysfunkcję organizmu

dzięki zdobytej wiedzy na temat fizjologicznych mechanizmów (O.K9./P7U_K/P7S_KR,
P7S_KO).

się#

###
1. Miejsce fizjologii w naukach biologicznych: Pojęcie wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
fizjologii – rola eksperymentu (doświadczenia). P_K01
Regulacja procesów fizjologicznych. Homeostaza
ustrojowa. Wpływ wysiłku fizycznego i procesu
treningowego na homeostazę. Złożoność żywego
organizmu – reakcje tkankowe i narządowe. Bodziec
fizjologiczny i reakcja.
2. Układ nerwowy – regulacje podstawowych funkcji. wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
Podział układu nerwowego pod względem P_K01
topograficznym i czynnościowym. Budowa neuronu,
potencjał błonowy – potencjał spoczynkowy i
czynnościowy. Pobudliwość, bodziec, pobudzenie.
Przekazywanie informacji w układzie nerwowym:
neuroprzekaźniki, receptory i ich rola w procesach
pobudzania i hamowania. Mechanizm przekazywania
impulsu nerwowego. Podział włókien nerwowych –
różnice czynnościowe.
3. Układ czuciowy- czucie i percepcja. Receptory wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
czuciowe– podział receptorów. Adaptacja P_K01
receptorów. Prawo „wszystko albo nic”. Siła bodźca a
pobudzenie receptorów. Czynność rdzenia
kręgowego. Łuk odruchowy: receptor, efektor, drogi
aferentne i eferentne. Odruchy – podział i ich
badanie.
Układ kontroli ruchu – jego składowe. Korowa
reprezentacja ruchu – organizacja somatotopowa
kontroli ruchowej poszczególnych części ciała. Rola
móżdżku w koordynacji ruchowej. Jednostki
ruchowe. Odruchy rdzenia kręgowego. Przerwanie
ciągłości rdzenia kręgowego – wstrząs rdzeniowy.
4. Czynności ruchowe: nadrdzeniowa kontrola wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
czynności ruchowych i ponadrdzeniowa kontrola P_K01
ruchowa, obszary ruchowe kory mózgu, Zapis
bioelektrycznej czynności mózgu –
elektroencefalografia (EEG). Zaburzenia świadomości.
5. Układ hormonalny (endokrynny). Mechanizm wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
działania hormonów. Mechanizm sprzężenia P_K01
zwrotnego w regulacji wydzielania hormonów. Rola
hormonów w utrzymaniu homeostazy i stanu
równowagi czynnościowej. Interakcja hormon –
receptor. Osie podwzgórzowo-przysadkowe. Rola
poszczególnych hormonów w metabolizmie. Stres a
układ hormonalny i nerwowy.
6. Układ mięśniowy. Fizjologiczne różnice w budowie wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
tkanki mięśniowej. Czynność komórki mięśniowej. P_K01
Jednostka motoryczna. Sprzężenie
elektromechaniczne. Skurcz mięśnia szkieletowego –
mechanizm. Czynność mięśni szkieletowych w
ustroju. Zjawiska bioelektryczne w mięśniu –
zastosowanie elektromiografii (EMG) do badania
czynności mięśni. Regulacja napięcia mięśniowego.
Metabolizm energetyczny mięśni szkieletowych. Typy
mięśni. Zjawisko zmęczenia obwodowego i
ośrodkowego mięśni.
7. Kontrola napięcia mięśniowego, zaburzenia funkcji wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
mięśni i układu nerwowego. Zmęczenie, P_K01
uszkodzenie układu nerwowego, wstrząs rdzeniowy.
Fizjologiczne konsekwencje uszkodzeń układu
nerwowego. Regeneracja.
8. Fizjologia układu krążenia i mięśnia sercowego. wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
Budowa i właściwości elektryczne mięśnia P_K01
sercowego. „Prawo wszystko albo nic”. Układ
bodźcoprzewodzący i elektrokardiografia (EKG).
Mechanika i hemodynamika serca - serce jako
„pompa ssąco-tłocząca”. Cykl pracy serca. Siła
skurczu i regulacja czynności serca. Wpływ
autonomicznego układu nerwowego na czynność
serca.
9. Fizjologia układu krążenia i mięśnia sercowego c.d. wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
Funkcje układu krążenia. Elementy składowe układu P_K01
krążenia – układ sercowo-naczyniowy. Rola naczyń
krwionośnych. Dystrybucja krwi w układzie
naczyniowym. Objętość i ciśnienie krwi tętniczej.
Czynniki wpływające na wielkość ciśnienia tętniczego
krwi. Hormonalna regulacja krążenia. Częstość pracy
serca (HR) – czynniki wpływające na rytm pracy
serca. Czynniki wpływające na pojemność minutową
serca. Rola „pompy mięśniowej” w krążeniu krwi w
układzie naczyniowym.
10. Układ oddechowy. Czynność układu wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
oddechowego – oddychanie zewnętrze i P_K01
wewnętrzne. Mechanizm oddychania (model wg
Dondersa) – wdech i wydech. Równowaga gazowa
organizmu. Wentylacja płuc. Wymiana gazowa w
płucach. Stosunek wentylacji do przepływu krwi.
Objętości i pojemności płuc – spirometria.
Wentylacja minutowa i rezerwa oddechowa.
Regulacja oddychania – ośrodek wdechu i wydechu.
Czynniki stymulujące oddychanie. Nerwowa i
chemiczna regulacja oddychania. Zmiany stężenia O 2 i
CO2 w powietrzu oddechowym i w organizmie.
Hipoksja i jej wpływ na organizm. Reakcja układu
oddechowego na wysiłek fizyczny i trening.
11. (A) Krew. Funkcje krwi w organizmie. Grupy krwi wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
– konflikt serologiczny. Transport tlenu. Krzywa P_K01
dysocjacji oksyhemoglobiny. Transport tlenu i
dwutlenku węgla. Odporność immunologiczna.
Hemostaza.
(B) Fizjologia gospodarki kwasowo-zasadowej w
organizmie. Równowaga kwasowo-zasadowa krwi.
Pojęcie pH i stężenie jonów H+. Układy buforowe
ustroju. Rola układu oddechowego w regulacji
równowagi kwasowo-zasadowej. Zaburzenia
równowagi kwasowo-zasadowej krwi podczas
wysiłku fizycznego. Mechanizmy kompensujące
zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej krwi.
12. Układ moczowy i jego rola w gospodarce wodno- wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
elektrolitowej organizmu. Objętość i skład przestrzeni P_K01
wodnych. Mechanizmy regulacji bilansu wodnego w
organizmie. Czynność nerek i wydalanie moczu. Rola
nerek w regulacji równowagi wodnoelektrolitowej i
kwasowo-zasadowej ustroju. Utrata wody i
elektrolitów.
13. Termoregulacja. Wymiana ciepła pomiędzy wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
organizmem a otoczeniem. Komfort termiczny. P_K01
Główne elementy i mechanizmy termoregulacji.
Czynniki wpływające na wzrost temperatury ciała.
Ciepło egzo- i endogenne. Reakcje organizmu na
ciepło i zimno. Efektory termoregulacji fizycznej i
chemicznej. Zaburzenia mechanizmów
termoregulacyjnych. Szok termiczny. Gorączka –
znaczenie fizjologiczne.
14. Układ pokarmowy, rola wątroby w przemianie wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
materii. P_K01
15. Ból, czynniki wywołujące ból, mechanizm wykład (1) P_W01, P_U03, A.W8., A.U14., O.K5.
hamowania bólu. P_K01
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (2) P_W02, P_K01, A.W10., O.K5., O.K9.
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_K02
literaturą oraz zasadami bezpieczeństwa na pracowni
fizjologicznej i sprawami organizacyjnymi.
Wprowadzenie do fizjologii układu nerwowego.
Anatomiczno - fizjologiczne zróżnicowanie układu
nerwowego. Neuron i jego rodzaje. Ośrodki
nerwowe.
2. Pobudliwość neuronów – rodzaje bodźców. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.
Powstawanie i przewodzenie impulsu nerwowego we
włóknach nerwowych. Komórki tkanki glejowej.
3. Budowa, funkcja i rodzaje synaps. Przewodnictwo ćwiczenia (2) P_W01, A.W8.

synaptyczne. Zasady tworzenia się synaps - zjawisko
dywergencji i konwergencji. Fizjologiczne
zróżnicowanie nerwów. Budowa łuku odruchowego.
4. Funkcja i klasyfikacja receptorów. Wyszukiwanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.
receptorów dotyku w skórze człowieka. Określanie
progu i poziomu czucia bólu. Analiza skali VAS i
Laitinena. Klasyfikacja odruchów. Omówienie i
badanie wybranych odruchów bezwarunkowych.
5. Kolokwium. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.,

P_W03, P_U03 A.W17., A.U14.
6. Fizjologia układu krążenia. Funkcje układu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.,
krwionośnego i limfatycznego. Skład i funkcje krwi. P_W03, P_K01 A.W17., O.K5.
Preparat krwi ssaka i płaza - porównanie. Zachowanie
się erytrocytów w roztworach izo- i anizotonicznych.
Powstawanie krwinek w szpiku kostnym-
erytropoeza, leukopoeza, trombopoeza.
7. Hemoglobina – budowa, funkcja, rodzaje, ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, A.W8., A.W17.,
pochodne, normy fizjologiczne. Hematokryt P_U01, P_U02, A.U4, A.U9, A.U14.,
spoczynkowy i powysiłkowy. Formy niedokrwistości. P_K01, P_U03 O.K5
8. Grupy i podgrupy krwi – oznaczanie metodą ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, A.W10., A.W17.,
surowic wzorcowych. P_U01, P_K01 A.U4., O.K5.
9. Układ krzepnięcia krwi. Oznaczanie czasu ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, A.W8., A.W17.,
krzepnięcia i krwawienia. P_U01, P_U02, A.U4, A.U9, A.U14.
P_K01
10. Parametry układu krwionośnego – praktyczny ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.,
pomiar i obliczenia. P_W03, P_U01, A.W17., A.U4,
P_U02, P_U03 A.U9., A.U14.
11. Anatomia i fizjologia włókna mięśnia sercowego. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.,
Cykl hemodynamiczny pracy serca. Zjawiska P_W03, P_U01, A.W17., A.U4, A.U9.
akustyczne pracy serca (fizjologiczne i patologiczne) – P_U02,
osłuchiwanie tonów serca.
12. Układ bodźco – przewodzący serca. Badanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.,
zjawisk bioelektrycznch pracy serca – zapis EKG. P_W03, P_U01, A.W17., A.U4,
P_U02, P_U03 A.U9., A.U14.
13. Fizjologia układu oddechowego. Istota i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.
zróżnicowanie oddychania. Etapy oddychania
zewnętrznego i wewnętrznego.
14. Parametry układu oddechowego – pomiar. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.,
Hiperwentylacja. Niewydolność oddechowa, P_W03, P_U01, A.W17., A.U4,
hipoksja. P_U02, P_U03 A.U9., A.U14.
Składowe objętości całkowitej pojemności płuc.
Pojemność życiowa płuc – pomiar.
15. Kolokwium ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W8., A.W10.,

P_W03, P_U03 A.W17., A.U14.
Narzędzia 1. Rzutnik, projektor multimedialny, plansze dydaktyczne.

dydaktyczne
2. Modele anatomiczne narządów.
3. Młoteczki neurologiczne.
4. Mikroskopy.
5. Preparaty mikroskopowe.
6. Wirówka hematokrytowa.
7. Surowice do oznaczania grup krwi.
8. Spirometry.
Przykładowe 1. Podział neuronów w OUN.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Przepływ informacji w układzie nerwowym - rodzaje połączeń nerwowych.
3. Wpływ układu współczulnego i przywspółczulengo na czynność serca.
4. Omówić cykl hemodynamiczny serca.
5. Potencjał błonowy – mechanizm powstania potencjału czynnościowego w neuronie.
6. Różnice w powstawaniu potencjału czynnościowego w mięśniu i neuronie.
7. Wyjaśnić na czym polega działanie autokryne, parakrynne i endokrynne hormonów.
8. Na czym polega regulacja zwrotna wydzielania hormonów.
9. Budowa złącza nerwowo-mięsniowego.
10. Jaki metabolizm przeważa w wysiłkach aerobowych i anaerobowych.
Zalecana literatura 1. Borodulin-Nadzieja L. (2005). Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów licencjatów
medycznych. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław.
2. Ciechanowicz-Lewkowicz E. (2005). Neurofizjologia – podręcznik dla studentów kierunków
przyrodniczych. Wydawnictwo Arte, Grójec.
3. Ganong W.F. (2007). Fizjologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
4. Górski J. (2010). Fizjologia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Hansen J.T., Koeppen B.M. (2005). Atlas fizjologii człowieka Nettera. Wydawnictwo Elsevier
6. Konturek S. (2007). Fizjologia człowieka. Wyadwnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
7. McLaughlin D., Stamford J., White D. (2008). Fizjologia człowieka. Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa.
8. Silbernagl S., Despopoulos. A. (2007). Ilustrowana fizjologia człowieka. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa.
9. Tafil-Klawe M., Klawe J.J. (red.). (2009). Wykłady z fizjologii człowieka. Wydawnictwo
10. Traczyk W.Z. (2005). Fizjologia człowieka w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
11. Traczyk W.Z., Trzebski A. (red.). (2003). Fizjologia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
12. Zawadzki M., Szafraniec R. , Murawska-Ciałowicz E. (2006). Fizjologia człowieka. Podręcznik
dla studentów wydziałów kosmetologii. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław.

prowadzącego^

prowadzącego^^

Prowadzący przedmiot prof. dr hab. Małgorzata Chalimoniuk
(e-mail) (malgorzata.chalimoniuk@awf.edu.pl)
dr Barbara Długołęcka
(barbara.dlugolecka@awf.edu.pl)
mgr Jadwiga Kotowska
(jadwiga.kotowska@awf.edu.pl)
ia ogólna (F/5/st/5)
rok/II semestr
2
wieka. Prawa i
środowiska
w czasie choroby.
jologicznych
dycznej.
erystyk I/ II
erapeuty)
w zakresie
eń poszczególnych
ie
tazy organizmu i
zczególnych układach
ać fizjologiczne
niania pacjenta
ograniczeń
rządów
ania i
P7U_U/P7S_UW).
ologii człowieka w
funkcję organizmu
O.K9./P7U_K/P7S_KR,

A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.

A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.

A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.

A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.

A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.
A.W8., A.U14., O.K5.
A.W10., O.K5., O.K9.
A.W8., A.W10.
A.W8.
A.W8., A.W10.
A.W8., A.W10.,
A.W17., A.U14.
A.W8., A.W10.,
A.W17., O.K5.
A.W8., A.W17.,
A.U4, A.U9, A.U14.,
O.K5
A.W10., A.W17.,
A.U4., O.K5.
A.W8., A.W17.,
A.U4, A.U9, A.U14.
A.W8., A.W10.,
A.W17., A.U4,
A.U9., A.U14.
A.W8., A.W10.,
A.W17., A.U4, A.U9.
A.W8., A.W10.,
A.W17., A.U4,
A.U9., A.U14.
A.W8., A.W10.
A.W8., A.W10.,
A.W17., A.U4,
A.U9., A.U14.
A.W8., A.W10.,
A.W17., A.U14.
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ch.
w neuronie.
e.
hormonów.
tów licencjatów
entów kierunków
a.
rszawa.
dawnictwo Elsevier
Partner, Wrocław.
wnictwo Naukowe
Wydawnictwo
Wydawnictwo
rskie PZWL,
wo Lekarskie PZWL,
złowieka. Podręcznik
Wrocław.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjologia wysiłku fizycznego
(F/5/st/6)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia funkcjonalna i palpacyjna, biologia medyczna genetyka, biochemia,

fizjologia ogólna.
Cel przedmiotu Przekazanie wiedzy studentowi na temat: - funkcjonowania organizmu w różnych

okresach życia w warunkach spoczynkowych i wysiłkowych; - bezpośrednich i
pośrednich metod oceny funkcji fizjologicznych, adaptacji, wydolności i tolerancji
wysiłkowej ze szczególnym uwzględnieniem zmian rozwojowych;- znaczenia
regularnych ćwiczeń fizycznych w dzieciństwie i w okresie dojrzewania dla jakości
zdrowia osób dojrzałych, zarówno u pojedynczych osób jak i całej populacji.

Wiedza P_W01.Zna i rozumie budowę anatomiczną poszczególnych układów organizmu
ludzkiego i podstawowe zależności pomiędzy ich budową i funkcją w warunkach
zdrowia i choroby, a w szczególności czynnego i biernego układu ruchu
P_W02. Zna i rozumie podstawowe procesy metaboliczne zachodzące na poziomie

komórkowym, narządowym i ustrojowym, w tym zjawiska regulacji hormonalnej,
reprodukcji i procesów starzenia się oraz ich zmian pod wpływem wysiłku fizycznego
lub w efekcie niektórych chorób (A.W7./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Umie rozpoznawać i lokalizować na fantomach i modelach anatomicznych

zasadnicze struktury ludzkiego ciała, w tym elementy układu ruchu, takie jak
elementy układu kostno-stawowego, grupy mięśniowe i poszczególne mięśnie
(A.U1./P7U_U /P7S_UW).
P_U02. Umie przeprowadzić ocenę zdolności wysiłkowej, tolerancji wysiłkowej,

poziomu zmęczenia i przetrenowania (A.U6/P7U_U/ P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentowania postawy promującej zdrowy styl życia, propagowania i
aktywnego kreowania zdrowego stylu życia i promocji zdrowia w trakcie działań
związanych z wykonywaniem zawodu i określania poziomu sprawności niezbędnego
do wykonywania zawodu fizjoterapeuty (O.K3/ P7U_K/ P7S_KR).
P_K02. Korzystania z obiektywnych źródeł informacji (O.K6./P7U_K/P7S_KK).

się#

###
1. Podstawy Fizjologii wysiłku. Fizjologiczna wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
klasyfikacja wysiłków fizycznych. Relacje pomiędzy
mocą (intensywnością) wysiłku a czasem jego
trwania.
2. Mięśnie szkieletowe a wysiłek fizyczny. Struktura wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
mięśnia szkieletowego, budowa komórki mięśniowej
i włókienka mięśniowego.
3. Mechanizm skurczu mięśnia. Rodzaje włókien wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
mięśniowych i ich wpływ na zdolność wysiłkową.
Rodzaje skurczów mięśni szkieletowych.Klasyfikacja
włókien mięśniowych. Rekrutacja jednostek
motorycznych. Koszt biologiczny wysiłku fizycznego.
4. Reakcje fizjologiczne organizmu podczas pracy wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
fizycznej. Fizjologiczne obciążenia fizyczne w
rehabilitacji.
5. Pojęcie wydolności i tolerancji wysiłku. Rodzaje wykład (1) P_W02, P_K02, A.W7., O.K6., A.U1.,
wysiłków fizycznych i ich charakterystyka. Adaptacja P_U01, P_U02 A.U6.
wysiłkowa.
6. Wydolność wysiłkowa tlenowa i beztlenowa. wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
7. Metody kontroli obciążeń wysiłkowych (VO2max wykład (1) P_W01, P_U01, A.W1., A.U1., A.U6.
próg mleczanowy, superkompensacja, progi P_U02
metaboliczne, równowaga kwasowo-zasadowa).
8. Współzależność między aerobowym a wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
anaerobowym metabolizmem resyntezy ATP w
wysiłkach fizycznych o różnej mocy i różnym czasie
trwania.
9. Zjawiska adaptacji fizjologicznej w normie i wykład (1) P_W01, P_K02, A.W1., O.K6., A.U1.,
patologii. Reakcje fizjologiczne organizmu podczas P_U01, P_U02 A.U6.
pracy fizycznej. Fizjologiczne obciążenia fizyczne w
rehabilitacji.
10. Przeciwwskazania do wykonywania wysiłku wykład (1) P_W02, P_K02, A.W1., O.K6., A.U1.,
fizycznego w rehabilitacji. Stany przeciążenia ustroju. P_U01, P_U02 A.U6.
11. Obciążenie względne. Wyznaczanie mocy wysiłku wykład (1) P_W01, P_U01, A.W1., A.U1., A.U6.
na podstawie % VO2max. Energetyczne podstawy P_U02
wysiłku fizycznego.
12. Progi aktywności fizycznej. Profilaktyczne wykład (1) P_W01, P_U01, A.W1., A.U1., A.U6.
znaczenie wzmożonej aktywności ruchowej. P_U02
13. Zmiany potreningowe w narządach i układach, wykład (1) P_W01, P_U01, A.W1., A.U1., A.U6.
hormonalna regulacja metabolizmu wysiłkowego. P_U02
14. Rola wysiłku w prewencji chorób cywilizacyjnych. wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
15. Fizjologiczne mechanizmy zmęczenia wykład (1) P_W01, P_K02, A.W1., O.K6., A.U1.,
ośrodkowego i obwodowego. Fizjologiczne P_U01, P_U02 A.U6.
mechanizmy hipokinezji. Specyfika obciążeń
wysiłkowych w rehabilitacji różnych schorzeń.
1. Zapoznanie studentów z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami
programowymi, literaturą oraz sprawami
organizacyjnymi. Miejsce i rola fizjologii wysiłku
fizycznego w naukach biologicznych. Homeostaza.
2. Wysiłek fizyczny w świetle teorii stresu. Reakcje ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
hormonalne na wysiłek fizyczny o różnym czasie
trwania i intensywności. Adaptacja układu
hormonalnego w procesie treningowy.
3. Fizjologiczna klasyfikacja wysiłków fizycznych. ćwiczenia (2) P_W01, P_K01 A.W1., O.K3.
Relacje pomiędzy mocą (intensywnością) wysiłku a
czasem jego trwania. Klasyfikacja włókien
mięśniowych. Rekrutacja jednostek moto-rycznych.
Koszt biologiczny wysiłku fizycznego.
4. Układ kontroli ruchu – jego składowe. Tworzenie ćwiczenia (2) P_W01 A.W1.
nawyku ruchowego - modyfikacje pod wpływem
wysiłku fizycznego.
5. Pojęcie wydolności fizycznej i tolerancji wysiłkowej ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
oraz ich mierniki. Czynniki determinujące wydolność i
tolerancję wysiłkową u ludzi zdrowych i chorych.
Zmiany wydolności fizycznej u ludzi w różnym wieku.
Wydolność fizyczna a codzienna aktywność ruchowa.
6. Energetyczne podstawy wysiłku fizycznego. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
Współzależność między aerobowym a anaerobowym
metabolizmem resyntezy ATP w wysiłkach fizycznych
o różnej mocy i różnym czasie trwania. Kwas
mlekowy i jego stężenie w różnych wysiłkach. Próg
przemian anaerobowych (PPA) i zmiany parametrów
równowagi kwasowo-zasadowej krwi w ocenie
adaptacji i tolerancji wysiłkowej.
7. Przemiana materii i metody jej badania. Pułap ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, A.W1., A.U1., A.U6.
tlenowy (VO2max.) jako podstawowe kryterium P_U02
mocy/intensywności wysiłku fizycznego. Obciążenie
względne. Wyznaczanie mocy wysiłku na podstawie
% Vo2max.
8. Kryteria doboru, podział testów i prób oceny ćwiczenia (2) P_W01, P_K02, A.W1., O.K6., A.U1.,
wydolności fizycznej. Praktyczny pomiar wskaźników P_U01, P_U02 A.U6.
krążeniowych i oddechowych przed i po wysiłku –
próba Martinetta i Ruffiera - praktyczne wykonanie i
interpretacja wyników prób. Próby wysiłkowe w
ocenie ludzi z zaburzeniami układu krążenia i
oddechowego.
9. Adaptacja wysiłkowa. Ocena zdolności ćwiczenia (2) P_W01, P_K02, A.W1., O.K6., A.U1.,
adaptacyjnej układu krążenia do wysiłku fizycznego. P_U01, P_U02 A.U6.
Praktyczne wykonanie i interpretacja wyników próby
Harwardzkiej (step-up-test).
10.Testy wysiłkowe do oceny wydolności tlenowej ćwiczenia (2) P_W01, P_K02, A.W1., O.K6., A.U1.,
(aerobowej). Charakterystyka funkcjonalna wysiłków P_U01, P_U03 A.U6.
dynamicznych o różnej intensywności i czasie
trwania. Równoważnik metaboliczny – MET.
Pośrednia ocena VO2 max – praktyczne wykonanie i
interpretacja wyników próby Astrand – Ryhming i
Margarii.
11. Testy wysiłkowe do oceny wydolności ćwiczenia (2) P_W01, P_K02, A.W1., O.K6., A.U1.,
beztlenowej (anaerobowej). Charakterystyka P_U01, P_U03 A.U6.
funkcjonalna wysiłków statycznych. Spoczynkowe i
powysiłkowe stężenie kwasu mlekowego. Praktyczne
wykonanie i interpretacja wyników testu Wingate.
12. Zmiany czynności organizmu w poszczególnych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
układach podczas różnego rodzaju wysiłków
fizycznych. Metabolizm wysiłkowy w wybranych
jednostkach chorobowych (choroby cywilizacyjne).
13. Aktywność fizyczna jako czynnik podtrzymujący ćwiczenia (2) P_W02, P_K02, A.W1., O.K6., A.U1.,
zdrowie w każdym okresie życia. Testy wysiłkowe P_U01, P_U02 A.U6.
stosowane do oceny tolerancji wysiłkowej.
Praktyczne wykonanie i interpretacja testu PWC170
oraz jego modyfikacji (PWC150, PWC130) dla potrzeb
rehabilitacji leczniczej.
14. Przebieg procesów wypoczynkowych. Dług ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, A.W1., A.U1., A.U6.
tlenowy i jego składowe. Resynteza źródeł P_U02
energetycznych. Wypoczynek czynny. Wykorzystanie
pomiarów częstości skurczów serca (HR) w ocenie
przebiegu wypoczynku.
15. Kolokwium. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 A.W1., A.W7.
Narzędzia 1. Rzutnik, projektor multimedialny, laptop, prezentacje multimedialne.

dydaktyczne
2. Cykloergometry.
3. Sport – testery.
4. Bieżnia ruchoma.
5. Ciśnieniomierze.
6. Systemy laboratoryjne do oznaczania wydolności fizycznej metodą bezposrednią.
7. Test Wingate.
8. Spirometry.
Przykładowe 1. Wpływ układu współczulnego i przywspółczulengo na czynność serca.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Różnice w powstawaniu potencjału czynnościowego w mięśniu i neuronie.
3. Definicje wydolności fizycznej i omów czynniki wpływające na jej poziom.
4. Adaptacja wysiłkowa.
5. Wykorzystanie metod p[ośrednich i bezpośrednich do oceny reakcji organizmu na wysiłek

fizyczny.
Zalecana literatura 1. Czerkawska-Pączek B., Przybylski J. (2006). Zarys fizjologii wysiłku fizycznego. Wydawnictwo
2. Eberhardt A. (red.). (2007). Fizjologiczne podstawy rekreacji ruchowej. Wydawnictwo Alma

Mer, Warszawa.
3. Górski J. (red.). (2001). Fizjologiczne podstawy wysiłku fizycznego. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
4. Górski W.F. (2010). Fizjologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

5. Jaskólski A. (2002). Podstawy fizjologii wysiłku fizycznego z zarysem fizjologii człowieka. AWF,
Wrocław.
6. Kozłowski St., Nazar K. (1995). Zarys fizjologii klinicznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
7. Kubica R. (1999). Podstawy fizjologii pracy i wydolności fizycznej. AWF, Kraków.
8. Ronikier A. (2001). Fizjologia Sportu. Biblioteka Trenera. Wydawnictwo COS, Warszawa.
9. Silbernagl S., Despopoulos A. (2007). Ilustrowana fizjologia człowieka. Wydawnictwo

10. Traczyk W.Z. (2007). Fizjologia człowieka w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.

prowadzącego

prowadzącego^^

Prowadzący przedmiot dr hab. prof. AWF Andrzej Klusiewicz
(e-mail) (andrzej.klusiewicz@awf.edu.pl)
dr Barbara Długołęcka
(barbara.dlugolecka@awf.edu.pl
a wysiłku fizycznego
(F/5/st/6)
rok/III semestr
2
a, biochemia,
nizmu w różnych
zpośrednich i
lności i tolerancji
;- znaczenia
wania dla jakości
ej populacji.
erystyk I/ II
erapeuty)
dów organizmu
ją w warunkach
ruchu
dzące na poziomie
acji hormonalnej,
m wysiłku fizycznego
ch anatomicznych
hu, takie jak
gólne mięśnie
ncji wysiłkowej,
ropagowania i
w trakcie działań
wności niezbędnego
.
U_K/P7S_KK).


A.W1., A.W7.
A.W1., A.W7.
A.W1., A.W7.
A.W1., A.W7.
A.W7., O.K6., A.U1.,

A.U6.
A.W1., A.W7.
A.W1., A.U1., A.U6.

A.W1., A.W7.
A.W1., O.K6., A.U1.,

A.U6.
A.W1., O.K6., A.U1.,

A.U6.
A.W1., A.U1., A.U6.
A.W1., A.U1., A.U6.
A.W1., A.U1., A.U6.
A.W1., A.W7.
A.W1., O.K6., A.U1.,

A.U6.
A.W1., A.W7.
A.W1., A.W7.
A.W1., O.K3.
A.W1.
A.W1., A.W7.
A.W1., A.W7.
A.W1., A.U1., A.U6.

A.W1., O.K6., A.U1.,
A.U6.
A.W1., O.K6., A.U1.,

A.U6.
A.W1., O.K6., A.U1.,

A.U6.
A.W1., O.K6., A.U1.,

A.U6.
A.W1., A.W7.
A.W1., O.K6., A.U1.,

A.U6.
A.W1., A.U1., A.U6.
A.W1., A.W7.
osrednią.
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
e.
m.
nizmu na wysiłek
ego. Wydawnictwo
Wydawnictwo Alma
wnictwo Lekarskie
ogii człowieka. AWF,
karskie PZWL,
raków.
OS, Warszawa.
Wydawnictwo
rskie PZWL,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Farmakologia w
fizjoterapii(F/5/st/7)

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady
Wymagania wstępne Chemia ogólna, biochemia, biologia i genetyka.
Cel przedmiotu Wyposażenie studenta w wiedzę z zakresu podstawowych zagadnień dotyczących

farmakologii ogólnej i szczegółowej.
Umiejętności: oceny wpływu leków na organizm człowieka, posługiwania się
terminologią specjalistyczną z zakresu farmakologii; współpracy z lekarzem zaleceń
farmakotepii; korzystania ze źródeł informacji o lekach.

Wiedza P_W01. Zna problematykę z zakresu dyscypliny naukowej – nauki biologiczne w tym
rozwój, budowę i funkcje organizmu człowieka w warunkach prawidłowych i
patologicznych (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna i rozumie problematykę z zakresu dyscypliny naukowej – nauki medyczne

w tym etiologię, patomechanizm, objawy i przebieg najczęstszych chorób
(O.W2./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Zna zasady działania wyrobów medycznych i zasady ich stosowania w

leczeniu osób z różnymi chorobami i dysfunkcjami, w tym osób starszych, w różnych
warunkach (O.W8./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi dobierać wyroby medyczne stosownie do rodzaju dysfunkcji i potrzeb
pacjenta na każdym etapie rehabilitacji oraz poinstruować pacjenta, jak z nich
korzystać (O.U5./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi planować własną aktywność edukacyjną i stale dokształcać się w celu
aktualizacji wiedzy (O.U9./P7U_U/P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Gotów jest do dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń,

dokonywania samooceny deficytów i potrzeb edukacyjnych (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Gotów jest do korzystania z obiektywnych źródeł informacji

(O.K6./P7U_K/P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Egzamin pisemny.
się#

###
1.Podstawowe zagadnienia dotyczące farmakologii wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
ogólnej. P_U02, P_K01 O.U9., O.K5.
2. Mechanizmy działania leków. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,

P_U02, P_K01 O.U9., O.K5.
3. Pochodzenie leków. Nazewnictwo leków. Postacie wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
leków. Drogi podawania leków. Dawki leków i P_U02, P_K01 O.U9., O.K5.
dawkowanie.
4. Działania niepożądane i toksyczne leków. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
P_U02, P_K01 O.U9., O.K5.
5. Zatrucia lekami. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,

P_U02, P_K01 O.U9., O.K5.
6. Rodzaje reakcji organizmu na działanie leków. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
P_U02, P_K01 O.U9., O.K5.
7. Losy leków w organizmie. Interakcje leków. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
P_U02, P_K01 O.U9., O.K5.
8. Postacie farmaceutyczne leków przeznaczonych do wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
stosowania miejscowego. P_U02, P_K01 O.U9., O.K5.
9. Antybiotyki. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_U01 O.W8., O.U5.
10. Leki przeciwwirusowe. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_U01 O.W8., O.U5.
11. Leki przeciwgrzybicze. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_U01 O.W8., O.U5.
12. Leki przeciwbólowe. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_U01 O.W8., O.U5.
13. Leki przeciwzapalne, antyhistaminowe i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
znieczulające miejscowo. P_W03, P_U01 O.W8., O.U5.
14. Źródła informacji o lekach. wykład (1) P_K02 O.K6.
15. Środki dezynfekcyjne. Kontrola zakażeń w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
praktyce zawodowej fizjoterapeuty. P_W03, P_U01 O.W8., O.U5.
Narzędzia 1. Komputer, projektor multimedialny, plansze dydaktyczne.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z egzaminu pisemnego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
przedmiotu kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Wymień postacie leków.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów możliwe działania niepożądane leków przeciwzapalnych stosowanych miejscowo.
3. Omów zasady antybiotykoterapii.
4. Omów losy leku w organizmie człowieka.
5. Wymień możliwe objawy zatrucia lekami.
Zalecana literatura 1. Danysz A. (2002). Kompendium farmakologii i farmakoterapii. Wydawnictwo Urban&Partner,

Wrocław.
2. Mutschler E., Geisslinger G., Heyo K. K. (2018). Farmakologia i toksykologia. Wydawnictwo

Medpharm, Wrocław.
3. Orzechowska-Juzwenko K. (2018). Farmakologia kliniczna. Znaczenie w praktyce medycznej.

Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław.
4. Rajtar-Cynke G. (red.). (2007). Farmakologia. Wydawnictwo Czelej, Lublin.

prowadzącego
Liczba godzin zajęć niewymagających udziału
prowadzącego^^ 10
Prowadzący przedmiot Dr n. med. Edyta Brzozowska (edyta.brzozowska@awf.edu.pl)
(e-mail)
armakologia w
terapii(F/5/st/7)
rok/III semestr
1
wykłady **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
dnień dotyczących
ługiwania się
z lekarzem zaleceń
erystyk I/ II
erapeuty)
ki biologiczne w tym
widłowych i
wej – nauki medyczne

h chorób
stosowania w
tarszych, w różnych
u dysfunkcji i potrzeb
nta, jak z nich
okształcać się w celu
graniczeń,
K5./P7U_K/P7S_KK).
acji

O.W1., O.W2.,
O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.W8., O.U5.
O.W1., O.W2.,
O.W8., O.U5.
O.W1., O.W2.,
O.W8., O.U5.
O.W1., O.W2.,
O.W8., O.U5.
O.W1., O.W2.,
O.W8., O.U5.
O.K6.
O.W1., O.W2.,
O.W8., O.U5.
umiejętności i
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
nych miejscowo.
two Urban&Partner,
ia. Wydawnictwo
raktyce medycznej.
n.

owska@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Biochemia (F/5/st/8)

(jednolite studia
mgr)
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
Wymagania wstępne Brak wymagań wstępnych. prowadzenie zajęć przez studenta
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami biochemii poprzez:

przedstawienie budowy, funkcji i właściwości cukrów, białek i tłuszczów;
przedstawienie głównych szlaków metabolicznych ww. grup związków organicznych;
kształtowanie umiejętności planowania, opisywania pracy własnej oraz wyciągania
wniosków na podstawie otrzymanych wyników.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie podstawowe mechanizmy procesów zachodzących w ludzkim

organizmie w okresie od dzieciństwa przez dojrzałość do starości (A.W6./P7U_W/
P7S_WG).
P_W02.Zna i rozumie podstawowe procesy metaboliczne zachodzące na poziomie

komórkowym, narządowym i ustrojowym, w tym zjawiska regulacji hormonalnej,
reprodukcji i procesów starzenia się oraz ich zmian pod wpływem wysiłku fizycznego
lub w efekcie niektórych chorób (A.W7. /P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi określić wskaźniki biochemiczne i ich zmiany w przebiegu niektórych
chorób oraz pod wpływem wysiłku fizycznego, w zakresie bezpiecznego stosowania
metod fizjoterapiI (A.U3./ P7U_U/ P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści
dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń, dokonywania samooceny
deficytów i potrzeb edukacyjnych (O.K5./P7U_K/ P7S_KK).
P_K02. Jest gotów do korzystania z obiektywnych źródeł informacji (O.K6./P7U_K/

P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i prace pisemne, egzamin pisemny. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
się# pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe
zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena
umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności

###
1. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., O.K5.,

a) Zapoznanie z celami, efektami kształcenia oraz P_K01, P_K02 O.K6.
treściami programowymi przedmiotu.
b) Omówienie sposobu prowadzenia zajęć;
przedstawienie zasad zaliczenia przedmiotu; tj. formy
zaliczenia – egzaminu;
c) Kierunki metabolizmu oraz budowa i rola ATP w
komórce. Część 1.
2. Kierunki metabolizmu oraz budowa i rola ATP w wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
komórce. Część 2. P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
P_K02
3. Metabolizm aminokwasów. Część 1 wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
- transaminacja, deaminacja oksydacyjna. P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
P_K02
4. Metabolizm aminokwasów. Część 2 wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
- rozpad szkieletów węglowych – aminokwasy gluko- P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
i ketogenne. P_K02
5. Przestrzenne struktury białek. Część 1 wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
- struktura I-, II-, III- i IV-rzędowa; wpływ P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
przestrzennej struktury na funkcje biologiczne białek. P_K02
6. Przestrzenne struktury białek. Część 2 wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
- wpływ przestrzennej struktury na funkcje P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
biologiczne białek. P_K02
7. Tłuszcze (część 1) – trawienie, transport i wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
metabolizm. P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
P_K02
8. Tłuszcze (część 2) – podwójne oblicze tkanki wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
tłuszczowej; stan odżywienia a regulacja lipogenezy. P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
P_K02
9. Enzymy w diagnostyce medycznej. Część 1 – wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
podział i funkcje. P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
P_K02
10. Enzymy w diagnostyce medycznej. Część 2 – wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
wykorzystanie markerów enzymatycznych w P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
diagnostyce i praktyce sportowej. P_K02
11. Komunikacja wewnątrz- i zewnątrzkomórkowa wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
(część 1) – budowa, rodzaje i funkcje błon P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
komórkowych. P_K02
12. Komunikacja wewnątrz- i zewnątrzkomórkowa wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
(część 2) – rodzaje transportu transmembranowego i P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
jego znaczenie biomedyczne. P_K02
13. Układ endokrynny (część 1) – budowa, wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
klasyfikacja, funkcje. P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
P_K02
14. Układ endokrynny (część 2) – znaczenie wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
biomedyczne hormonów, udział hormonów w P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
procesach komunikacji wewnątrzkomórkowej. P_K02
15. Woda i jej znaczenie w organizmie żywym. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
P_K02
1. Zapoznanie z regulaminem pracowni ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
biochemicznej. Zapoznanie z zasadami zaliczenia P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
ćwiczeń/laboratorium z biochemii. Budowa, funkcje i P_K02
klasyfikacje aminokwasów biogennych oraz innych
biorących udział w metabolizmie organizmu
człowieka.
2. Zapoznanie z podstawowym sprzętem laboratorium (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
laboratoryjnym używanym w pracowni P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
biochemicznej, niezbędnym do przeprowadzenia P_K02
przewidzianych programem doświadczeń
studenckich; Zapoznanie z podstawowym
czynnościami związanymi z używaniem sprzętu
laboratoryjnego; Kształtowanie zachowań w trakcie
przeprowadzania doświadczeń studenckich;
Przeprowadzenie doświadczeń: reakcja
ksantoproteinowa i reakcja Fola.
3. Budowa, funkcje, właściwości oraz wybrane ćwiczenia/ P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
klasyfikacje białek organizmu człowieka; Proces laboratorium (2) P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
denaturacji białek; doświadczenia: reakcje strącania P_K02
białek pod wpływem wybranych czynników i reakcja
biuretowa.
4. Budowa, funkcje, właściwości oraz wybrane ćwiczenia/ P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
klasyfikacje cukrów; doświadczenia: wykrywanie laboratorium (2) P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
skrobi i próba Seliwanowa. P_K02
5. Metabolizm glukozy i glikogenu w organizmie ćwiczenia/ P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
człowieka; regulacja hormonalna poziomu glukozy laboratorium (2) P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
we krwi człowieka; doświadczenie: oznaczenie P_K02
poziomu glukozy we krwi metodą paskową (pokaz).
6. Kolokwium I sprawdzające – zadania otwarte; ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
sprawdzenie prac, wystawienie ocen oraz omówienie P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
wyników. P_K02
7. Budowa, funkcje i właściwości tłuszczów; ćwiczenia/ P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
doświadczenie: reakcja zmydlania tłuszczów. laboratorium (2) P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
P_K02
8. Wybrane klasyfikacje tłuszczów ze szczególnym ćwiczenia/ P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
uwzględnieniem fosfolipidów oraz frakcji laboratorium (2) P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
cholesterolu; doświadczenie: oznaczanie P_K02
triacylogliceroli (TG) i cholesterolu całkowitego we
krwi metodą paskową.
9. Parametry biochemiczne krwi (część 1); ćwiczenia/ P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
hemoglobina jako białko, którego przestrzenna laboratorium (2) P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
budowa determinuje aktywność biologiczną P_K02
cząsteczki (rodzaje hemoglobiny); transport O2 i CO2;
mioglobina – białko transportowe mięśni
szkieletowych; znaczenie jonów żelaza Fe2+ w
transporcie tlenu.
10. Parametry biochemiczne krwi (część 2); białka ćwiczenia/ P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
krwi ze szczególnym uwzględnieniem albumin i laboratorium (2) P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
globulin – znaczenie w transporcie, w mechanizmach P_K02
obronności organizmu oraz procesach krzepnięcia;
krew jako źródło informacji diagnostycznych – kwas
mlekowy jako przykład markerów stosowanych w
monitorowaniu procesu treningowego;
doświadczenie: oznaczanie zmian poziomu kwasu
mlekowego pod wpływem „pompek” do odmowy
metoda paskową i oznaczanie zmian pH wywołanych
poziomem kwasu mlekowego.
11. Wybrane parametry biochemiczne moczu; ćwiczenia/ P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
substancje niepożądane w moczu, wpływ wysiłku laboratorium (2) P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
fizycznego na poziom wybranych parametrów; P_K02
doświadczenie: oznaczenie wybranych parametrów
w moczu metodą paskową.
12. Enzymy (część 1) – budowa, funkcje, jednostki ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
aktywności, wybrane klasyfikacje, czynniki P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
wpływające na aktywność enzymów. P_K02
13. Enzymy (część 2) – doświadczenia: hydroliza laboratorium (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
skrobi pod wpływem amylazy ślinowej, P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
termolabilność enzymów na przykładzie amylazy P_K02
ślinowej i Aktywatory i inhibitory enzymów na
przykładzie amylazy ślinowej .
14. Kolokwium II sprawdzające – zadania otwarte; ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
sprawdzenie prac, wystawienie ocen oraz omówienie P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
wyników. P_K02
15. Zajęcie wyrównawcze – kolokwia poprawkowe, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., A.U3.,
wystawienie ocen, omówienie wyników, zaliczenie P_U01, P_K01, O.K5., O.K6.
przedmiotu. P_K02
Narzędzia Rzutnik, projektor multimedialny.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów i zaliczeń cząstkowych, aktywny udział na zajęciach. Egzamin
przedmiotu końcowy.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Omów na dowolnym przykładzie budowę cząsteczki ATP oraz jej funkcje w komórce
zagadnienia organizmu żywego.
zaliczeniowe
2. Omów procesy metabolizmu aminokwasów w organizmie człowieka.
3. Scharakteryzuj strukturę I-rzędową białka i omów jej wpływ na funkcje biologiczne białek.
4. Omów znaczenie adrenaliny w mechanizmach regulacji poziomu glukozy w organizmie

człowieka.
5. Omów znaczenie łańcucha przekaźników elektronów w łańcuchu oddechowych dla procesów

fosforylacji oksydacyjnej.
Zalecana literatura 1. Angielski S. (red.). (1985). Biochemia kliniczna i analityka. Podręcznik dla Medycznego Studium
Zawodowego Wydziału Analityki Medycznej. Wyd. 2 rozsz. i uzup. Państwowy Zakład
Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
2. Berg J. M., Tymoczko J. L., Stryer L. (2009). Biochemia. Wyd. 4 zm. Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa.
3. Galus Z. (2002). Ćwiczenia rachunkowe z chemii analitycznej. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa.
4. Jones L., Atkins P. (2004). Chemia ogólna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
5. Murray R. K., Granner D. K., Rodwell V. W., Kokot. F. (red.). (2015). Biochemia Harpera.
Wyd. 6. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^

Prowadzący przedmiot dr hab. prof. AWF Robert Charmas
(e-mail) (robert.charmas@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Biomechanika i kinezjologia
(F/5/st/9)

(jednolite studia
mgr)
Wymagania wstępne Anatomia, biofizyka. Umiejętność łączenia wiedzy z przedmiotów ścisłych z
informacjami o organizmie człowieka.
Cel przedmiotu Zapoznanie z podstawową problematyką dotyczącą zastosowań mechaniki i

biomechaniki do opisu zjawisk związanych z funkcjonowaniem człowieka w zakresie
fizjoterapii i rehabilitacji. Przygotowanie do samodzielnego formułowania problemów
diagnostycznych i rozwiązywanie ich w oparciu o wyniki przeprowadzonych badań
doświadczalnych. Zapoznanie z metodami prowadzenia pomiarów dotyczących
właściwości mechanicznych układu ruchu człowieka.

Wiedza P_W01. Ma podstawową wiedzę z zakresu mechaniki ogólnej oraz biomechaniki
układu ruchu człowieka w odniesieniu do rehabilitacji i fizjoterapii
(A.W1./P7U_W/P7S_WG, A.W8./P7U_W/P7S_WG, A.W9./P7U_W/P7S_WG,
A.W10./P7U_W/P7S_WG, A.W12./P7U_W/P7S_WG, A.W13./P7U_W/P7S_WG,
A.W14./P7U_W/P7S_WG, A.W15./P7U_W/P7S_WG, A.W16./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna podstawowe zasady metrologii, analizy danych pomiarowych oraz

biomechanicznej diagnostyki układu ruchu (A.W1./P7U_W/P7S_WG,
A.W15./P7U_W/P7S_WG, A.W16./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Ma podstawową wiedzę z zakresu ergonomii, kinezjologii i funkcjonowania

urządzeń technicznych stosowanych w rehabilitacji i fizjoterapii
(A.W1./P7U_W/P7S_WG, A.W8./P7U_W/P7S_WG, A.W9./P7U_W/P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Potrafi zaprojektować i skompletować zestawy pomiarowe wykorzystując

podstawowy sprzęt pomiarowy oraz przeprowadzić badania diagnostyczne układu
ruchu człowieka w zakresie kinematyki i dynamiki (A.U1./P7U_U/P7S_UW,
A.U9./P7U_U/P7S_UW, A.U10./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi prowadzić dokumentację i analizę zebranego samodzielnie materiału
doświadczalnego, a także formułować wnioski i zalecenia wynikające z
przeprowadzonych badań (A.U1./P7U_U/P7S_UW, A.U9./P7U_U/P7S_UW,
A.U10./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Ma świadomość postępu naukowego i technicznego oraz ciągłego

doskonalenia stosowanych technik pomiarowych (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Potrafi organizować pracę zespołu badawczego uwzględniając własne

możliwości, uwarunkowania aparaturowe i możliwości poszczególnych członków
zespołu (O.K7./P7U_K/P7S_KR).

się#

###
1. Pojęcie biomechaniki ogólnej, stosowanej i wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
kinezjologii. Literatura przedmiotu, warunki P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
zaliczenia. Podstawowe pojęcia i prawa mechaniki i P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
ich zastosowanie do opisu ruchu. P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
2. Obieg energii i informacji w organizmie człowieka, wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
zagadnienie modelowania i sterowania w P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
biomechanice i kinezjologii. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
3. Parametry strukturalne układu ruchu człowieka. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
4. Działanie sił mięśniowych na dźwignie kostne. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
Równanie udziału mięśni. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
5. Środek ciężkości ciała, jego znaczenie w analizie wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
ruchu człowieka. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
6. Właściwości mechaniczne mięśni szkieletowych. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
Praca, moc i sprawność mechaniczna mięśni P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
szkieletowych. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
7. Biomechaniczne metody pomiaru i oceny wartości wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
momentów sił mięśniowych w warunkach statyki. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
8. Biomechaniczne metody pomiaru i oceny wartości wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
momentów sił mięśniowych w warunkach dynamiki. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
Krzywa Hilla. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
9. Charakterystyka mechaniczna obciążeń wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,

zewnętrznych stawów i kręgosłupa w różnych P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
czynnościach ruchowych. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
10. Biomechaniczne podstawy ergonomii w wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
profilaktyce przeciążeń i rehabilitacji narządu ruchu. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
Modele mechanizmu sterowania i kształtowania P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
operacji ruchowych. P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
11. Zasady rejestracji i analizy sił reakcji podłoża i wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
impulsu siły w wybranych czynnościach ruchowych. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
12. Biomechaniczna ocena chodu i biegu. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
13. Ruchy lokomocyjne. Lokomocja zastępcza np. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
przy użyciu wózka inwalidzkiego. Przemieszczanie się P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
w środowisku wodnym. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
14. Aktywność elektryczna mięśni. Techniczne wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
wspomaganie układu ruchu człowieka (manipulatory, P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
trenażery, stymulatory). P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
15. Biomechaniczne systemy rejestracji i analizy wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
ruchu. Wyznaczanie kinematycznych i dynamicznych P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
wskaźników ruchu człowieka. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
1. Warunki zaliczenia ćwiczeń rachunkowych i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
laboratoryjnych, zasady organizacji i bezpieczeństwa P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
pracy podczas prowadzenia pomiarów. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
2. Charakterystyka błędów pomiarowych, sposoby ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
ich wyznaczania, praktyczna kalibracja toru P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
pomiarowego. Normowanie wyników badań z P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
uwzględnieniem wskaźników dyspersji. P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
3. Wyznaczanie wartości momentów sił wybranych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
grup mięśniowych, określanie wskaźników symetrii P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
siły mięśniowej. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
4. Określanie bezwzględnych i procentowych różnic ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
rozwijanych momentów sił w symulowanych P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
dysfunkcjach układu ruchu. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
5. Identyfikacja wpływu parametrów somatycznych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
na uzyskane wyniki pomiarów wybranych cech P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
fizycznych. P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
6. Pomiar siły w warunkach dynamiki, wyznaczanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
charakterystyk szybkościowo - siłowych mięśni. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
7. Charakterystyka parametrów dynamiki kończyn ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
przy zastosowaniu zestawów tensometrycznych oraz P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
szacowanie zmian bezwzględnych i względnych P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
wyznaczonych wskaźników. P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
8. Analiza wartości siły reakcji oraz rozkładu parcia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
stóp na podłoże podczas chodu i biegu. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
9. Biomechaniczna analiza stabilności postawy ciała ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
przy zastosowaniu platformy stabilograficznej. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
10. Wyznaczanie wskaźników powtarzalności ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
wyników pomiarów wybranych parametrów układu P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
ruchu człowieka przy użyciu platform P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
dynamograficznych. P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
11. Badanie potencjałów mięśniowych (EMG) w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
wybranych czynnościach ruchowych. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
12. Badanie zależności odpowiedzi siłowej mięśnia od ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
parametrów prądu stymulacyjnego. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
13. Biomechaniczna analiza filmu. Wyznaczanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
parametrów kinematyki i dynamiki ruchu. P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
14. Zastosowanie urządzeń pomiarowych do ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
sterowania ruchami w aspekcie regulacji P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
generowanych sił w wybranych zadaniach P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
ruchowych. P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.

P_W03, P_U01, A.W9., A.W10.,
P_U02, P_K01, A.W12., A.W13.,
P_K02 A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów, aktywny udział na zajęciach. Samodzielne przeprowadzenie
przedmiotu pomiarów, opracowanie wyników i przedstawienie protokołów badań.Student, który opanował
wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Scharakteryzować parametry strukturalne układu ruchu człowieka.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Podać przyczyny występowania błędów pomiarowych. Scharakteryzować błąd bezwzględny i
względny pomiaru.
3. Scharakteryzować pośrednie metody wyznaczania środka ciężkości.

zaliczeniowe
4. Określić statystyczne metody oceny związków między wartością badanej cechy (np. siły) a
wybranymi parametrami somatycznymi (np. masą ciała).
5. Scharakteryzować biomechaniczne metody pomiaru siły w warunkach statyki i dynamiki.
Zalecana literatura 1. Błaszczyk J. (2004). Biomechanika kliniczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
2. Bober T., Zawadzki J. (2003). Biomechanika układu ruchu człowieka. Wydawnictwo BK,
Wrocław.
3. Dworak L. B. (1995). Niektóre metody badawcze biomechaniki i ich zastosowanie w sporcie,

medycynie i ergonomii. Seria: Skrypty nr 91. Wydawnictwo AWF, Poznań.
4. Fidelus K., Ostrowska E., Urbanik C., Wychowański M. (1996). Ćwiczenia laboratoryjne z
biomechaniki. Wydawnitwo AWF, Warszawa.
5. Grimshaw P., Lees A., Flower N., Burden A. (2010). Biomechanika sportu. Krótkie wykłady.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
6. Kasperczak T., Mucha D. (2016). Zarys kinezjologii. Wydawnictwo JET, Kraków.
7. Petryński W. (2019). Zarys kinezjologii. Wydawnictwo Partner, Wrocław.
8. Stupnicki R. (2000). Biometria: krótki zarys. Wydawnictwo Margos, Warszawa.
9. Urbanik C., Mastalerz A. (red.). (2008). Biomechanika sportu i rehabilitacji. Wydawnictwo

AWF, Warszawa.
10. Wit A. (red.). (2000). Zeszyt do ćwiczeń z biomechaniki. Wydawnictwo AWF, Warszawa.
11. Wit A. (red.). (2012). Wartości normatywne do oceny asymetrii chodu i postawy stojącej.
Wydawnictwo AWF, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot dr Janusz Jaszczuk
(e-mail) (janusz jaszczuk@awf.edu.pl)
hanika i kinezjologia
(F/5/st/9)
rok/II semestr
2
w ścisłych z samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
mechaniki i
złowieka w zakresie
ułowania problemów
wadzonych badań
w dotyczących
erystyk I/ II
erapeuty)
az biomechaniki
pii
W/P7S_WG,
7U_W/P7S_WG,
7U_W/P7S_WG).
miarowych oraz
_WG,
_W/P7S_WG,
7U_W/P7S_WG,
ii i funkcjonowania
W/P7S_WG,
U_W/P7S_WG,
U_W/P7S_WG).
we wykorzystując
gnostyczne układu
/P7S_UW,
modzielnie materiału
ające z
U/P7S_UW,
ciągłego
/P7S_KK).
niając własne
ólnych członków

A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
A.W9., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., A.W15.,
A.W16., A.U1.,
A.U9., A.U10., O.K5.,
O.K7.
rzeprowadzenie
ent, który opanował
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ć błąd bezwzględny i
cechy (np. siły) a
atyki i dynamiki.
WL, Warszawa.
dawnictwo BK,
sowanie w sporcie,
aboratoryjne z
Krótkie wykłady.
aków.
zawa.
ji. Wydawnictwo
AWF, Warszawa.
postawy stojącej.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Biomechanika kliniczna
(F/5/st/10)

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia, biomechanika, biofizyka: wymagana wiedza z zakresu budowy
ciała, podstawowych procesów fizjologicnzych oraz podstawowych metod
biomechanicznych, podstaw sterowania ruchem oraz właściwości fizycznych tkanek
człowieka.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest zdobycie i pogłębienie wiedzy oraz umiejętności w zakresie
analizy układu ruchu człowieka w warunkach normalnych i patologicznych, zdobycie
przdatnej dla fizjoterapeuty wiedzy biomechaniki w kontekście oceny stanu
funkcjonalnego pacjenta oraz szczegółowe poznanie możliwości nowoczesnych metod
badawczych oferowanych przez biomechanikę.

Wiedza P_W01. Posiada pogłębioną i szczegółową wiedzę z zakresu budowy i funkcjonowania
układu ruchu człowieka w warunkach prawidłowych i patologicznych (A.W1./
P7U_W/ P7S_WG, A.W4./ P7U_W/ P7S_WG, A.W8./ P7U_W/ P7S_WG, A.W12./
P7U_W/ P7S_WG, A.W13/P7U_W/P7U_WG).
P_W02.Posiada szczegółową wiedzę na temat sterowania ruchem człowieka oraz

rozszerzoną wiedzę z zakresu biomechaniki postawy stojącej i biomechaniki lokomocji
(A.W9./P7U_W/P7U_WG, A.W15./P7U_W/P7U_WG, A.W16./P7U_W/P7U_WG).
P_W03. Posiada pogłębioną wiedzę na temat metod badawczych stosowanych w

biomechanice. Zna podstawowe sposoby obróbki sygnałów rejestrowanych podczas
badań człowieka (A.W10./P7U_W/P7U_WG, A.W13./P7U_W/P7U_WG,
A.W18./P7U_W/P7U_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi wykorzystać aparaturę badawczą do przeprowadzenia badań układu

ruchu i innych organów człowieka (A.U1./P7U_U/P7S_UW, A.U9./P7U_U/P7S_UW,
A.U10./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi zinterpretować wyniki badań biomechanicznych i funkcjonalnych w

zakresie niezbędnym dla swojego kierunku. Diagnozuje, rozpoznaje i podejmuje
właściwą terapię w zaburzeniach powstałych wskutek urazów lub zmian
funkcjonalnych narządu ruchu człowieka (A.U1./P7U_U/P7S_UW.,
A.U9./P7U_U/P7S_UW, A.U10./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Ma świadomość zakresu swojej wiedzy i umiejętności (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Podejmuje działania związane z własnym rozwojem zawodowym oraz ze

śledzeniem nowych procedur badawczych w fizjoterapii (O.K6./P7U_K/P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne
się# zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne
zajęć (liczba godzin) efekty uczenia się uczenia się prowadzenie zajęć przez studenta
###
1. Przedstawienie programu, literatury przedmiotu wykład (1) P_W01 A.W1., A.W4.,

oraz czasopism naukowych z zakresy biomechaniki A.W8., A.W12.,
klinicznej. Związki biomechaniki klinicznej z A.W13.
biomechaniką. Podstawy wytrzymałości materiałów
tkankowych.
2. Mechaniczne właściwości kości człowieka. wykład (1) P_W01 A.W1., A.W4.,

Złamania i przeciążenia kości. A.W8., A.W12.,
A.W13.
3. Połączenia stawowe. Wprowadzenie do tribologii wykład (1) P_W01 A.W1., A.W4.,

stawów, biomechaniczna ocena procesów A.W8., A.W12.,
zachodzących w stawach. A.W13.
4. Biomechanika mięśni, ocena stanu funkcjonalnego wykład (1) P_W01 A.W1., A.W4.,
mięśnia. Charakterystyki mechaniczne mięśni, zmiany A.W8., A.W12.,
funkcjonalne i patologiczne pojawiające się w tych A.W13.
charakterystykach.
5. Sterowanie ruchem człowieka. Pojęcie sterowania wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W4.,
i regulacji, sprzężenie proste i zwrotne. Zaburzenia A.W8., A.W12.,
sterowania ruchem powstające na podłożu A.W13., A.W9,
nerwowym. A.W15., A.W16.
6. Biomechanika postawy stojącej. Stabilność wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W4.,
postawy i biomechaniczne sposoby jej oceny. A.W8., A.W12.,
A.W13., A.W9,
A.W15., A.W16.
7. Biomechanika lokomocji, biomechaniczna analiza wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W4.,
chodu. Chód patologiczny. A.W8., A.W12.,
A.W13., A.W9,
A.W15., A.W16.
8. Biomechanika kręgosłupa. Ruchomość kręgosłupa, wykład (1) P_W01 A.W1., A.W4.,

obciążenia wewnętrzne i zewnętrzne kręgosłupa, A.W8., A.W12.,
stabilność kręgosłupa. Mechanizmy powstawania A.W13.
zmian funkcjonalnych w kręgosłupie.
9. Kończyna górna i jej funkcje mechaniczne. Stopnie wykład (1) P_W01 A.W1., A.W4.,
swobody kończyny dolnej, schemat strukturalny A.W8., A.W12.,
kończyny górnej. Funkcje manipulacyjne kończyny A.W13.
górnej.
10. Kończyna dolna i jej funkcje mechaniczne. wykład (1) P_W01 A.W1., A.W4.,
Biomechanika stawu biodrowego i kolanowego. A.W8., A.W12.,
Zmiany funkcjonalne w stawie biodrowym i A.W13.
kolanowym. Alloplastyka stawu biodrowego i
kolanowego.
11. Biomechaniczna analiza zmian funkcjonalnych w wykład (1) P_W01, P_W03 A.W1., A.W4.,
stawie kolanowym za pomocą dynamometru A.W8., A.W10.,
izokinetycznego BIODEX. A.W12., A.W13.,
A.W18.
12. Wprowadzenie do elektromiografii i omówienie wykład (1) P_W01, P_W03 A.W1., A.W4.,
sposobów obróbki sygnału EMG. A.W8., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W18.
13. Widmo sygnałów biologicznych, wykorzystanie wykład (1) P_W03 A.W10., A.W13.,
transformaty Fouriera do badania zmęczenia mięśni. A.W18.
14. Współczesne tendencje badawcze w wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
biomechanice klinicznej (komputerowe P_W03 A.W8., A.W9.,
wspomaganie zabiegów chirurgicznych, roboty A.W10., A.W12.,
medyczne, inżynieria tkanki miękkiej, biomechanika A.W13., A.W15.,
wybranych organów człowieka, biomechanika A.W16., A.W18.
komórki i biomechanika molekularna).
15. Końcowy zaliczenie pisemne. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
P_W03 A.W8., A.W13.,
A.W15., A.W16.
1. Zajęcia organizacyjno-wprowadzające. Zapoznanie ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, A.W1., A.W4.,

studentów z problematyką przedmiotu, kryteria P_U02 A.W8., A.W12.,
zaliczenia. Zasady organizacji i bezpieczeństwa pracy A.W13., A.U1.,
podczas prowadzenia pomiarów.Przegląd tematyczny A.U9., A.U10.
literatury.
2. Struktura biomechaniczna układu kostno- ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, A.W1., A.W4.,
stawowo-mięśniowego. Właściwości mechaniczne P_U02 A.W8., A.W12.,
narządu ruchu. Określanie wartości sił zewnętrznych i A.W13., A.U1.,
wewnętrznych działających na człowieka. A.U9., A.U10.
3. Pomiary wartości sił rozwijanych podczas ćwiczenia (2) P_W01, P_W03 A.W1., A.W4.,
czynności chwytnych A.W8., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W18.
4. Pomiar momentów sił mięśniowych dla ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, A.W1., A.W4.,
wybranych stawów w warunkach statycznych i P_K01 A.W8., A.W10.,
dynamicznych - zajęcia praktyczne. A.W12., A.W13.,
A.W18., O.K5.
5. Biomechanika postawy stojącej (analiza ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
wychwiań). Wpływ rodzaju podłoża na zaburzenia P_U01, P_U02 A.W8., A.W12.,
równowagi. A.W13., A.W9,
A.W15., A.W16.,
A.U1., A.U9., A.U10.
6. Ocena równowagi i stabilności posturalnej z ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
wykorzystaniem platform stabilometrycznych i P_U01, P_U02 A.W8., A.W12.,
balansowych - zajęcia praktyczne. A.W13., A.W9,
A.W15., A.W16.,
A.U1., A.U9., A.U10.
7. Podstawowe formy ruchu człowieka: chód i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
bieg.Kryteria oceny techniki ruchu człowieka. P_U01, P_U02 A.W8., A.W12.,
Parametry czasowo-przestrzenne, kinematyczne A.W13., A.W9,
chodu. Patologie. A.W15., A.W16.,
A.U1., A.U9., A.U10.
8. Metody oceny chodu człowieka. Laboratoryjna ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
analiza chodu P_U01, P_U02 A.W8., A.W12.,
z wykorzystaniem bieżni barorezystywnej, zestawu A.W13., A.W9,
akcelerometrów i systemu do video analizy - zajęcia A.W15., A.W16.,
praktyczne. A.U1., A.U9., A.U10.
9. Laboratoryjna analiza chodu z wykorzystaniem ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
systemu optoelektronicznego - zajęcia praktyczne. P_U01, P_U02 A.W8., A.W12.,
A.W13., A.W9,
A.W15., A.W16.,
A.U1., A.U9., A.U10.
10. Analiza wpływu położenia środka masy ciała na ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 A.W1., A.W4.,
stabilnośc postawy. Dobór środków pomocniczych A.W8., A.W12.,
przy dysfunkcjach lokomocji. A.W13., A.W9,
A.W15., A.W16.
11. Trening wibracyjny - zajęcia praktyczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, A.W1., A.W4.,
P_U02 A.W8., A.W12.,
A.W13., A.U1.,
A.U9., A.U10.
12. Elektromiografia. Podstawowa analiza sygnału - ćwiczenia (2) P_W01, P_W03 A.W1., A.W4.,
zajęcia praktyczne. A.W8., A.W10.,
A.W12., A.W13.,
A.W18.
13. Ergonomia pracy fizjoterapeuty, ergonomia pracy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
i mieszkania. Ergonomiczne podstawy badania i P_W03, P_U01, A.W8., A.W9.,
planowania stanowisk pracy. P_U02 A.W10., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., A.W18.,
A.U1., A.U9., A.U10.
14. Nowoczesne kierunki rozwoju biomechaniki i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W4.,
bioinżynierii medycznej. P_W03, P_K02 A.W8., A.W9.,
A.W10., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., A.W18.,
O.K6.
P_W03, P_U01, A.W8., A.W9.,
P_U02, P_K01 A.W10., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., A.W18.,
O.K5.
Narzędzia 1. Rzutnik multimedialny, laptop.

dydaktyczne
2. Dynamometry do pomiaru siły chwytu dłoni.
3. Dynamometr izokinetyczny BIODEX System 4 Pro.
4. Platforma Biodex Balance SD.
5. Platforma wibracyjna FitVibe.
6. Platformy AMTI do rejestracji sił reakcji podłoża.
7. Urządzenie do pomiaru sygnału EMG TeleMyo 2000.
8. Bieżnia barorezystywna.
9. System do optoelektronicznej analizy ruchu Vicon.
10. Zestaw akcekerometrów Noraxon.
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwium i zaliczeń cząstkowych, wykonany protokół badawczy,aktywny
przedmiotu udział w zajęciach.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Charakterystyka wytrzymalości tkanki kostnej człowieka.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omówić podstawowe charakterystyki mechaniczne mięśni człowieka.
3. Scharakteryzuj podstawowe wielkości wykorzystywane w badania stabilności ciała człowieka
w postawie stojącej.
4. Omów podstawowe sposoby obróbki surowego sygnału EMG.
5. Diagnostyka schorzeń stawu kolanowego za pomocą dynamometru izokinetycznego.
Zalecana literatura 1. Będziński R. (1997). Biomechanika inżynierska: zagadnienia wybrane. Oficyna Wydawnicza
Politechniki Wrocławskiej, Wrocław.
2. Błaszczyk W. (2004). Biomechanika kliniczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Bober T., Zawadzki J. (2010). Biomechanika układu ruchu człowieka. Wydawnictwo BK,
Wrocław.
4. Dega W., Singer A. (1996). Ortopedia i rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Grimshaw P. i wsp. (2010). Biomechanika sportu. Krótkie wykłady. Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa.
6. Tylman D., Dziak A. (2013). Traumatologia narządu ruchu. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
7. Zagrobelny Z., Woźniewski M. (1999). Biomechanika kliniczna: część ogólna. Wydawnictwo

AWF, Wrocław.

prowadzącego
prowadzącego^^
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS a60/2

Prowadzący przedmiot dr hab. prof. AWF Adam Czaplicki
(e-mail) (adam.czaplicki@awf.edu.pl)
dr Tomasz Sacewicz
(tomasz.sacewicz@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Patologia ogólna (F/5/st/11)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr II rok/IV semestr

(jednolite studia
mgr)
Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia, biochemia.
Cel przedmiotu Poznanie podstawowych pojęć z zakresu patologii ogólnej i patofizjologii w celu
zrozumienia kliniki różnorodnych schorzeń i wykorzystania wiedzy w racjonalnym
stosowaniu zabiegów fizjoterapeutycznych.

Wiedza P_W01. Zna problematykę z zakresu dyscypliny naukowej – nauki biologiczne w tym
rozwój, budowę i funkcje organizmu człowieka w warunkach prawidłowych i
patologicznych (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna i rozumie problematykę z zakresu dyscypliny naukowej – nauki medyczne

w tym etiologię, patomechanizm, objawy i przebieg najczęstszych chorób
P_W03. Zna mechanizm działania czynników fizykalnych na organizm człowieka oraz

oddziaływanie zabiegów fizykalnych w leczeniu osób z różnymi chorobami i
dysfunkcjami, w tym osób starszych, w różnych warunkach (O.W5./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi planować własną aktywność edukacyjną i stale dokształcać się w celu
aktualizacji wiedzy (O.U9./ P7U_U / P7S_UU).
P_U02. Potrafi inspirować inne osoby do uczenia się oraz podejmowania aktywności
fizycznej (O.U10./ P7U_U / P7S_UK).
P_U03. Umie komunikować się z pacjentem i jego rodziną w atmosferze zaufania, z

uwzględnieniem potrzeb pacjenta i jego praw (O.U11./ P7U_U / P7S_UK, P7S_UO).
P_U04. Potrafi komunikować się ze współpracownikami w zespole i dzielić się wiedzą

(O.U12./ P7U_U / P7S_UK, P7S_UO).
P_U05. Potrafi postępować zgodnie z zasadami etycznymi i bioetycznymi w

wykonywaniu czynności właściwych dla zawodu fizjoterapeuty (O.U14./ P7U_U/
P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Gotów jest do dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń,

dokonywania samooceny deficytów i potrzeb edukacyjnych (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Gotów jest do korzystania z obiektywnych źródeł informacji


się#

1. Pojęcia zdrowia i choroby. Definicja zdrowia i wykład (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
choroby. Klasyfikacja chorób, objawy, przebieg, P_W03, O.W5., O.U9., O.K5.
rokowanie, zejście. P_U01, P_K01
2. Rodzaje czynników chorobotwórczych i wykład (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

mechanizmy ich działania. Etiologia i patogeneza P_U03, P_K01, O.U11., O.K5., O.K6.
chorób. Jakość życia. P_K02
3. Zapalenie, definicja. Cechy zapalenia. Czynniki wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
wywołujące zapalenie. Przebieg zapalenia. Rodzaje
zapalenia. Mechanizmy zapalenia.
4. Komórki uczestniczące w zapaleniu. Mediatory wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2., O.U9.
zapalenia. Molekuły adhezyjne. Układ dopełniacza. P_U01
Neuropeptydy. Obrazy anatomopatologiczne
zapalenia. Nazewnictwo.
5. Nowotwory – określenie. Podstawy epidemiologii. wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
Czynniki onkogenne. Podział nowotworów. Wzrost i P_U01, P_U03 O.U9., O.U11.
rozprzestrzenianie się nowotworów. Przerzuty.
Mechanizmy nowotworzenia. Stany przedrakowe.
Złośliwienie. Objawy choroby nowotworowej.
Zespoły paranowotworowe. Markery nowotworowe.
6. Nowotwory-badania kliniczne. Badania wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
histopatologiczne i cytologiczne. Mikroskopowe P_U01, P_U03 O.U9., O.U11.
przykłady metaplazji i dysplazji nabłonka. Tłuszczak –
obraz makro– i mikroskopowy. Mięśniak macicy.
Wątroba z przerzutami. Klasyfikacja TNM.
Stopniowanie. Przegląd metod diagnostycznych.
7. Miażdżyca – definicja. Konsekwencje kliniczne. wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2., O.U9.
Czynniki ryzyka. Lipoproteiny, rodzaje, metabolizm. P_U01
Hiperlipoproteinemia. Udział lipoprotein w
patogenezie miażdżycy. Receptory lipoprotein. Rola
śródbłonka naczyniowego w rozwoju miażdżycy.
Rozwój blaszki miażdżycowej. Udział makrofagów,
komórek mięśni gładkich i czynników trombogennych
w rozwoju miażdżycy.
8. Obraz makroskopowy nacieczenia tłuszczowatego. wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
Skrzeplina w naczyniu wieńcowym. Obraz P_U01, P_U02 O.U9., O.U10.
mikroskopowy komórek piankowatych. Przekrój
poprzeczny naczynia z obecną blaszką miażdżycową.
9. Układ immunologiczny – określenie podstawowych wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2., O.U9.
pojęć. Odporność swoista i nieswoista. Dopełniacz. P_U01
Fagocytoza. Czynniki chemotaktyczne. Funkcje
granulocytów obojętnochłonnych.
10. Antygeny zgodności tkankowej. Limfocyty T i B. wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
Komórki prezentujące antygen. Synapsa
immunologiczna. Subpopulacje limfocytów. Budowa i
rodzaje immunoglobulin. Interleukiny. Przykłady
niedoborów odporności.
11. Choroby autoimmunizacyjne. Określenie. Podział. wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
Przyczyny. Podstawy rozpoznania. RZS. ZZSK.
Sklerodermia. Toczeń układowy.
12. Autoimmunizacyjne choroby gruczołu wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2., O.U9.
tarczowego. Cukrzyca. Stwardnienie rozsiane. P_U01
Nadwrażliwość i alergia. Podstawy immunologii
nowotworów.
13. Starzenie. Teorie patogenetyczne. Zmiany w wykład (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
OUN. Układ krwiotwórczy. Czynność nerek. Układ P_U03 O.U9., O.U11.
odpornościowy. Osteoporoza. Zmiany w układzie
sercowo-naczyniowym. Czynniki psychologiczne i
społeczne.
14. Termoregulacja. Fizjologia. Wytwarzanie i wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
oddawanie ciepła. Ośrodek termoregulacji.
Hipertermia. Kliniczne zespoły hipertermii. Gorączka.
Pirogeny. Wpływ gorączki na organizm. Przebieg
gorączki. Hipotermia-zmiany czynnościowe.
15. Rytmy biologiczne człowieka. Definicje. Rodzaje. wykład (2) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2., O.U9.
Rytmy okołodobowe. Szyszynka i melatonina. Jądro P_U01
nadskrzyżowaniowe. Akrofazy. Desynchronoza.
Chronopatologia.
Narzędzia 1. Komputer, projektor multimedialny, plansze dydaktyczne.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z egzaminu pisemnego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
Przykładowe 1. Patogeneza miażdżycy.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Badania przesiewowe w chorobach nowotworowych.
3. Przykłady chorób o podłożu autoimmunologicznym.
4. Rola starzenia w etiopatogenezie różnych chorób.
5. Budowa i rodzaje przeciwciał.
Zalecana literatura 1. Guzek J. (2008). Patofizjologia człowieka w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
Zalecana literatura
2. Horst A. (1986). Fizjologia patologiczna- podręcznik dla studentów medycyny. Wydawnictwo

3. Maśliński S., Ryżewski J. (1992). Patofizjologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
4. Miechowiecka N. (1993). Patologia. Podręcznik dla szkół medycznych. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
5. Kruś S. (2006). Patologia. Podręcznik dla licencjackich studiów medycznych. Wydawnictwo

5. Stevens A., Lowe J. (2005). Patologia. Wydawnictwo Czelej, Lublin.

prowadzącego

prowadzącego^^

Prowadzący przedmiot Dr n. med. Edyta Brzozowska
(e-mail) (edyta.brzozowska@awf.edu.pl)
a ogólna (F/5/st/11)
rok/IV semestr
2
fizjologii w celu
zy w racjonalnym
erystyk I/ II
erapeuty)
ki biologiczne w tym
widłowych i
wej – nauki medyczne

h chorób
nizm człowieka oraz

horobami i
W5./P7U_W/P7S_WG).
okształcać się w celu
mowania aktywności
mosferze zaufania, z
P7S_UK, P7S_UO).
le i dzielić się wiedzą
tycznymi w
O.U14./ P7U_U/
graniczeń,
K5./P7U_K/P7S_KK).
acji

O.W1., O.W2.,
O.W5., O.U9., O.K5.
O.W1., O.W2.,
O.U11., O.K5., O.K6.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2., O.U9.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.U11.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.U11.
O.W1., O.W2., O.U9.
O.W1., O.W2.,
O.U9., O.U10.
O.W1., O.W2., O.U9.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2., O.U9.

O.W1., O.W2.,
O.U9., O.U11.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2., O.U9.
umiejętności i
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
kie PZWL, Warszawa.

cyny. Wydawnictwo
ZWL, Warszawa.
ydawnictwo Lekarskie
ch. Wydawnictwo

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Pierwsza pomoc (F/5/st/12)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/1 semestr

(jednolite studia
mgr)
Wymagania wstępne Brak wymagań wstępnych.
Cel przedmiotu Opanowanie wiedzy dotyczącej podstawowych zasad ratowania człowieka w sytuacji
nagłego zagrożenia życia i zdrowia. Kształtowanie umiejętności praktycznych
udzielania pomocy medycznej do czasu przybycia kwalifikowanych służb medycznych.

Wiedza P_W01. Zna metody ogólnej oceny stanu zdrowia człowieka oraz objawy kliniczne
świadczące o nagłych zaburzeniach czynności życiowych prowadzących do zagrożenia
zdrowia lub życia (A.W18./ P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna metodymetody oceny podstawowych funkcji życiowych człowieka w

stanie zagrożenia zdrowia lub życia (A.W19./ P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi rozpoznawać sytuacje zagrażające zdrowiu lub życiu człowieka oraz
udzielać kwalifikowanej pierwszej pomocy w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia
oraz przeprowadzić resuscytację krążeniowo-oddechową u osób dorosłych i dzieci
Kompetencje społeczne P_K01. Realizuje zadania w sposób zapewniający bezpieczeństwo własne i innych na
miejscu wypadku (O.K9./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).

się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
organizacyjnymi. Podstawowe zasady zachowania się
na miejscu wypadku. Łańcuch udzielania pomocy w
sytuacjach zagrożenia życia.
2. Definicja nagłego przypadku. Odpowiedzialność ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
cywilno-prawna na miejscu wypadku. Przyczyny, P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
objawy świadczące o utracie przytomności. Ocena
stopnia utraty przytomności według skali Glasgow.
3. Urazy czaszkowo -mózgowe (objawy i pierwsza ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
pomoc). Resuscytacja krążeniowo- oddechowa; P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
podstawy teoretyczne.
4. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa (ćwiczenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,

praktyczne). Układanie osoby nieprzytomnej z P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
zachowanym oddechem w pozycji bezpiecznej-
ustalonej- ćwiczenia praktyczne.
5.Krwotoki wewnętrzne i zewnętrzne –objawy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
kliniczne i postępowanie w ramach pomocy doraźnej. P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
6. Postepowanie w przypadku obrażeń ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,

wielonarządowych i wielomiejscowych. Przyczyny, P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
objawy i postępowanie doraźne w przypadku
wstrząsu.
7. Postępowanie ratownicze w nagłych schorzeniach- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
napad epilepsji, hipoglikemia, napad duszności w P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
przebiegu astmy oskrzelowej, zawał serca, udar
mózgu.
8. Rany, stłuczenia-pierwsza pomoc. Tężec, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
wścieklizna, zgorzel gazowa- profilaktyka, objawy P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
kliniczne. Objawy sepsy.
9. Złamania i uszkodzenia stawów- sposoby ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
unieruchomienia. Desmurgia-ćwiczenia praktyczne P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
10. Urazy kręgosłupa, miednicy- zasady ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
postępowania na miejscu wypadku. P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
11. Oparzenia i odmrożenia- objawy miejscowe ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
ogólnoustrojowe. Zasady udzielania pierwszej P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
pomocy.
12. Pierwsza pomoc w przypadku ciał obcych (oko, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
nos, rana). Pomoc doraźna w przypadku P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
zakrztuszenia czy zadławienia.
13.Zasady postepowania w przypadku ukąszeń i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
użądleń. Choroby przenoszone przez kleszcze. P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
Pierwsza pomoc w stanach hipoglikemi i
hyperglikemii.
14. Zatrucia zewnątrzpochodne- przyczyny, objawy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
kliniczne i postępowanie w ramach pomocy P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.
przedmedycznej.
15. Zaliczenie przemiotu teoretyczne i praktyczne. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 A.W18., A.W19.,
P_U01, P_K01 A.U15., O.K9.

dydaktyczne
2. Fantom do resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
3. Bandaże.
4. Koc termiczny.
5.Deseczki ortopedyczne.
Przykładowe 1. Omów zasady postępowania przedmedycznego na miejscu wypadku.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień rodzaje krwotoków i pomoc doraźną w przypadku krwotoku z kończyny górnej.
3. Wymień przyczyny i objawy nagłej utraty przytomności i omów postepowanie w przypadku

osoby nieprzytomnej z zachowanym oddechem.
4. Wymień przyczyny wystąpienia wstrząsu i omów postępowanie doraźne.
5. Omów technikę resuscytacji krążeniowo-oddechowej.
Zalecana literatura 1. Buchfelder M., Buchfelder A. (1993). Podręcznik pierwszej pomocy. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
2. Colquhoun C. (2006). Podstawowe zabiegi resuscytacyjne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Chrąszczewska A. (1992). Bandażowanie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
4. Jarosz-Lesz A. (2002). Kompendium pierwszej pomocy i ochrony zdrowia w turystyce.

5. Mikołajczak A. (2008). Pierwsza pomoc ilustrowany poradnik. Wydawnictwo PUBLICAT S.A.,

Warszawa.
6. Stępińska J., Szajewska T. (2000). Pierwsza pomoc. Wydawnictwo Tenten, Warszawa.

7. Walewska-Zielecka B. (2005). Pierwsza pomoc w stanach nagłych. Wydawnictwo Prószyński i
S-ka, Warszawa.

prowadzącego^

prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot dr Anna Czeczuk
(e-mail) (anna.czeczuk@awf.edu.pl)
a pomoc (F/5/st/12)
rok/1 semestr
1
a człowieka w sytuacji
praktycznych
ch służb medycznych.
erystyk I/ II
erapeuty)
z objawy kliniczne
zących do zagrożenia
wych człowieka w
yciu człowieka oraz

nia zdrowia i życia
dorosłych i dzieci
o własne i innych na

A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
A.W18., A.W19.,
A.U15., O.K9.
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ończyny górnej.
wanie w przypadku
dawnictwo Lekarskie
o Lekarskie PZWL,
Warszawa.
w turystyce.
two PUBLICAT S.A.,
n, Warszawa.
wnictwo Prószyński i

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Język angielski (F/5/st/13)
Fizjoterapia
(jednolite studia
mgr)
Kierunek i poziom studiów Rok/semestr I rok/I semestr
Typ przedmiotu obowiązkowy Język wykładowy angielski/polski
Cel przedmiotu Opanowanie umiejętności językowych zgodnie z wymaganiami dla poziomu B2+
Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego oraz opanowanie w
podstawowym zakresie słownictwa specjalistycznego.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu podstawowych pojęć dotyczących części ciała
Umiejętności P_U01. Potrafi wykorzystać czasy teraźniejsze i przeszłe oraz stronę bierną przy
wyrażaniu opinii i faktów (B.U1./P7U_U/P7S_UK).
P_U02. Umie zastosować zwroty służące do wyrażania opinii w dyskusji, a także

akceptowania i odrzucania opinii innych osób (B.U1./P7U_U/P7S_UK).
P_U03. Umie opowiadać o swoich doświadczeniach życiowych i swoich odczuciach, a

także potrafi złożyć reklamację w przypadku niezadowolenia z danych usług
(B.U1/P7U_U/P7S_UK).
P_U04. Umie zastosować poznane struktury leksykalno-gramatyczne w praktyce

(B.U1./P7U_U/P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego samokształcenia w obrębie języka

angielskiego (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Potrafi komunikować się i wypowiadać na różne tematy pracując w parach,

grupach oraz na forum publicznym (O.K8./P7U_K/P7S_KK).

się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (2) P_K01 O.K5.

i sposobami ich weryfikacji, treściami
organizacyjnymi. Przeprowadzenie testu
sprawdzającego poziom wiedzy i umiejętności
studenta.
2. Powtórzenie podstawowych wiadomości ćwiczenia (2) P_W01, P_K02 O.W1, O.K8.

dotyczących znajomości gramatyki, wymowy oraz
kolokacji. Sprawdzenie umiejętności
komunikacyjnych studenta. Części ciała – ćwiczenia
wprowadzające i doskonalące słownictwo.
3. Wprowadzenie tzw. ‘pytań osobistych’. Pytania ćwiczenia (2) P_U02, P_U04, B.U1., O.K8.
bezpośrednie i pośrednie. Słownictwo określające P_K02
osobowość. Dyskusja panelowa nt. ‘Wady i zalety
mieszkania w akademiku i na stancji; idealny
współlokator’.
4. Nieformalny email. Podstawy pisania listów ćwiczenia (2) P_U01, P_U04 B.U1.
nieformalnych. Najczęściej występujące błędy
językowe i ortograficzne. Powtórzenie i utrwalenie
znajomości czasu ‘Present Simple’ i ‘Present
Continuous’. Podstawowe zasady słowotwórstwa –
omówienie i doskonalenie umiejętności.
5. Powtórzenie i utrwalenie czasu ‘Present Perfect’ i ćwiczenia (2) P_U01, P_U04 B.U1.
‘Past Simple’. Rozmowa o przeżyciach i
doświadczeniach z użyciem w/w czasów oraz
przymiotników określających odczucia.
6. Czym jest fizjoterapia? – dyskusja panelowa oraz ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 B.U1., O.K5.
praca z tekstem pisanym. Omówienie podstawowych
działów fizjoterapii.
7. Dyskusja nt. ‘Pierwsze tygodnie w nowej uczelni – ćwiczenia (2) P_U02, P_K02 B.U1., O.K8.
trudności i problemy’. Ćwiczenia umiejętności
komunikacyjnych na podstawie fragmentu filmu ‘Off
the hook’. Powtórzenie materiału – przygotowanie
do zaliczenia pisemnego.
8. Sprawdzian wiedzy z zakresu materiału ćwiczenia (2) P_W01, P_U04, O.W1, B.U1., O.K5
realizowanego w trakcie zajęć nr 1 – 7. P_K01
9. Organizacje i akcje charytatywne w Wielkiej ćwiczenia (2) P_U01, P_U04 B.U1.

Brytanii. Powtórzenie i utrwalenie czasu ‘Present
Perfect’ i ‘Present Perfect Continuous’. Doskonalenie
znajomości w/w czasów poprzez ćwiczenia ustne i
pisemne.
10. Ćwiczenia komunikacyjne w oparciu o materiał ćwiczenia (2) P_U01, P_K02 B.U1., O.K8.
stymulujący dotyczący wad i zalet monitoringu w
różnych aspektach życiowych. Wprowadzenie strony
biernej.
11. Strona bierna – ćwiczenia ustne i pisemne. ćwiczenia (2) P_U01, P_U03 B.U1.
Pisanie skarg i zażaleń – wprowadzenie niezbędnych
wyrażeń i zwrotów.
12. Podróże jako forma spędzania czasu wolnego. ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 B.U1., O.K5.
Urazy i kontuzje wynikające z aktywnego spędzania
czasu - praca z tekstem pisanym i słuchanym.
Dyskusja.
13. Ćwiczenia komunikacyjne z wykorzystaniem ćwiczenia (2) P_U02, P_K02 B.U1., O.K8.
zwrotów służących do wyrażania swojej opinii.
Doskonalenie umiejętności popierania swojej opinii
przykładami i uzasadnieniami z wykorzystaniem
odpowiednich przymiotników.
14. Dyskusja nt. ‘Wady i zalety polskiego systemu ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 B.U1., O.K5.
opieki zdrowotnej na tle innych systemów
europejskich’. Powtórzenie materiału –
przygotowanie do zaliczenia pisemnego.
15. Sprawdzian wiedzy z zakresu materiału ćwiczenia (2) P_U03, P_U04, B.U1., O.K5.
Narzędzia 1. Podręczniki i materiały dydaktyczne do nauki języka angielskiego.

dydaktyczne
2. Odtwarzacz CD/Aplikacja e-panel oraz głośnik przenośny.
3. TV/DVD.
4. Komputer, projektor.
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów i zaliczeń cząstkowych, obecność oraz aktywny udział na
przedmiotu zajęciach.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Wykorzystaj tzw. ‘pytania osobiste’ w dialogu, a następnie zamień je na tzw. ‘pytania
zagadnienia pośrednie’.
zaliczeniowe
2. Nazwij poszczególne części ciała.
3. Przepisz czasowniki podane w nawiasie w odpowiednie formie z użyciem czasów Present
Simple/ Continuous, Past Simple/Present Perfect oraz Present Perfect/Present Perfect
Continuous.
4. Korzystając z materiału stymulującego napisz list – skargę.
5. Uzupełnij zdania wykorzystując zwroty służące do wyrażania swojej opinii.
Zalecana literatura 1. Clare A., Wilson JJ. (2015). Speakout 2nd Edition. Intermediate. Pearson, Harlow.
2. Collin P.H. (2000). Słownik Medycyny. Wydawnictwo Wilga, Warszawa.
3. Dellar H., Walkey A. (2019). Roadmap B1+. Pearson, Harlow.
4. Evans V. (2016). Career Paths English Medical. Express Publishing, London.
5. Foley M., Hall D. (2012). MyGrammarLab. Intermediate B1/B2. Pearson, Harlow.
6. Kent S. et al. (2014). New Language Leader Upper-Intermediate. Pearson, Harlow.
7. Kuciejczyk A. (2007). English for Physiotherapists 1. Akademia Medyczna, Gdańsk.
8. Pohl A. (2001). Professional English – Medical. Penguin English Guides, Harlow.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot mgr Mariusz Buszta
(e-mail) (mariusz.buszta@awf.edu.pl)
mgr Jarosław Sołtan

(jaroslaw.soltan@awf.edu.pl)
mgr Piotr Pytasz

(piotr.pytasz@awf.edu.pl )
mgr Jerzy Skrodziuk

(jerzy.skrodziuk@awf.edu.pl)
ngielski (F/5/st/13)
rok/I semestr
2
ngielski/polski *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
dla poziomu B2+
owanie w
erystyk I/ II
erapeuty)
części ciała
onę bierną przy
dyskusji, a także
S_UK).
swoich odczuciach, a
anych usług
czne w praktyce
bie języka
pracując w parach,

O.K5.
O.W1, O.K8.
B.U1., O.K8.
B.U1.
B.U1.
B.U1., O.K5.
B.U1., O.K8.
O.W1, B.U1., O.K5
B.U1.
B.U1., O.K8.
B.U1.
B.U1., O.K5.
B.U1., O.K8.
B.U1., O.K5.
B.U1., O.K5.
ny udział na
łeczne w zakresie
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
zw. ‘pytania
czasów Present
ent Perfect
i.
Harlow.
n.
Harlow.
, Harlow.
, Gdańsk.
arlow.

Fizjoterapia
(jednolite studia
mgr)
Kierunek i poziom studiów Rok/semestr I rok/II semestr

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu podstawowych pojęć dotyczących układu kostnego
Umiejętności P_U01. Umie zastosować wyrażenia ‘used to, be/get used to, I wish, If only, should
have’ przy omawianiu złych nawyków i uzależnień (B.U1./P7U_U/P7S_UK).
P_U02. Potrafi mówić o swoich planach i pytać innych o plany z wykorzystaniem

różnych form wyrażania przyszłości (B.U1./P7U_U/P7S_UK).
P_U03. Umie zastosować poznane struktury leksykalno-gramatyczne oraz słownictwo

w praktyce (B.U1./P7U_U/P7S_UK).
P_U04. Potrafi omówić zagadnienia związane z różnymi dziedzinami fizjoterapii

(balneoterapia, kinezyterapia, hydroterapia, terapia manualna

angielskiego (O.K5./P7U_K/P7S_KK).


się#

###
1. Dyskusja nt. ‘Uzależnienia jako jeden z ćwiczenia (2) P_U01, P_K02 B.U1., O.K8.
podstawowych problemów społecznych’. Omówienie
najczęściej występujących uzależnień oraz złych
nawyków zdrowotnych. Wprowadzenie wyrażenia
‘used to, be/get used to’.
2. Balneoterapia – praca z tekstem oraz ćwiczenia na ćwiczenia (2) P_U03, P_U04 B.U1.
słownictwo.

zwrotów służących do przekonywania. Udzielanie
podstawowych instrukcji pacjentowi – wprowadzenie
i doskonalenie słownictwa.
4. Omówienie i doskonalenie sposobów wyrażania ćwiczenia (2) P_W01, P_U02 O.W1., B.U1.
przyszłości. Rozmowy sterowane na podstawie
materiału stymulującego. Układ kostny –
wprowadzenie i doskonalenie podstawowego
słownictwa.
5. Rzeczowniki policzalne i niepoliczalne. ćwiczenia (2) P_U04, P_K02 B.U1., O.K8.

Doskonalenie umiejętności opisywania zachodzących
procesów. Kinezyterapia – praca z tekstem oraz
doskonalenie słownictwa.
6. Rola mass mediów w dzisiejszym świecie – ćwiczenia (2) P_U03, P_K02 B.U1., O.K8.
dyskusja panelowa. Doskonalenie słownictwa
związanego z różnymi formami komunikacji i
przekazywania wiadomości w 21 wieku.
7. Ćwiczenia umiejętności komunikacyjnych na ćwiczenia (2) P_U03, P_K01 B.U1., O.K5.

podstawie fragmentu filmu ’50 Things To Do Before
You Die’. Powtórzenie materiału – przygotowanie do
zaliczenia pisemnego.
8. Sprawdzian wiedzy z zakresu materiału ćwiczenia (2) P_W01, P_U03, O.W1, B.U1., O.K5.
9. Omówienie czasów przeszłych Past Perfect i Past ćwiczenia (2) P_U03 B.U1.
Perfect Continuous oraz porównanie wszystkich
czasów przeszłych – ćwiczenia pisemne oraz ustne.
10. Rola literatury w życiu człowieka - dyskusja. Mój ćwiczenia (2) P_K02 O.K8.
ulubiony autor i książka – prezentacja w małych
grupach. Omówienie problemów społecznych na
podstawie twórczości Ernesta Hemingwaya.
11. Wprowadzenie wyrażenia ‘I wish, If only, should ćwiczenia (2) P_U01, P_U03 B.U1.
have’. Doskonalenie znajomości tych wyrażeń
poprzez praktyczne sytuacje z użyciem materiału
stymulującego.
12. Hydroterapia – doskonalenie słownictwa ćwiczenia (2) P_U03, P_U04 B.U1.

specjalistycznego oraz ćwiczenia pisemne i ustne z
użyciem materiału stymulującego.
13. Terapia manualna – doskonalenie słownictwa ćwiczenia (2) P_U04, P_K02 B.U1., O.K8.
specjalistycznego oraz ćwiczenia pisemne i ustne z
użyciem tzw. materiałów autentycznych. Ćwiczenia
komunikacyjne w oparciu o fragment filmu ‘Tess of
the D’Urbervilles’.
14. Powtórzenie materiału w formie ćwiczeń ćwiczenia (2) P_K01, P_K02 O.K5, O.K8.
pisemnych oraz ustnych (praca w parach i w grupach)
– przygotowanie do zaliczenia pisemnego.
15. Sprawdzian wiedzy z zakresu materiału ćwiczenia (2) P_U03, P_K01 B.U1., O.K5.
realizowanego w trakcie zajęć nr 9 – 14.

dydaktyczne
3. TV/DVD.
przedmiotu:
Przykładowe 1. Dokonaj transformacji zdań z wykorzystaniem wyrażeń ‘used to, be/get used to, I wish, If only,
zagadnienia should have’.
zaliczeniowe
2. Przepisz czasowniki podane w nawiasie w odpowiednie formie z użyciem czasów przeszłych.
3. Uzupełnij zdania wykorzystując wyrażenia związane z uzależnieniami i złymi nawykami.
4. Przetłumacz na język angielski zdania zawierające słownictwo związane z układem kostnym

oraz różnymi dziedzinami fizjoterapii.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot
(e-mail) mgr Mariusz Buszta
(mariusz.buszta@awf.edu.pl)
mgr Piotr Pytasz
mgr Jerzy Skrodziuk

rok/II semestr
2
dla poziomu B2+

owanie w
erystyk I/ II
erapeuty)
układu kostnego
wish, If only, should

U/P7S_UK).
wykorzystaniem
czne oraz słownictwo
ami fizjoterapii
bie języka
pracując w parach,

B.U1., O.K8.
B.U1.
B.U1., O.K5.
O.W1., B.U1.
B.U1., O.K8.
B.U1., O.K8.
B.U1., O.K5.
O.W1, B.U1., O.K5.

B.U1.
O.K8.
B.U1.
B.U1.
B.U1., O.K8.
O.K5, O.K8.
B.U1., O.K5.
ny udział na
łeczne w zakresie
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
used to, I wish, If only,
czasów przeszłych.
mi nawykami.
układem kostnym
Harlow.
n.
Harlow.
, Harlow.
, Gdańsk.
arlow.

Fizjoterapia
(jednolite studia
mgr)
Kierunek i poziom studiów Rok/semestr II rok/III semestr

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu podstawowych pojęć dotyczących funkcjonowania
poszczególnych układów ciała (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi wykorzystać poznane zagadnienia gramatyczne przy omawianiu

zagadnień związanych ze zdrowiem człowieka i korzystaniem z podstawowych
usług medycznych (B.U1/P7U_U/P7S_UK).
P_U02. Umie wykorzystać znajomość rzeczowników złożonych i czasów przyszłych

przy omawianiu swoich planów na przyszłość oraz przy omawianiu wad i zalet
bycia w określonym wieku (B.U1/P7U_U/P7S_UK).
P_U03. Potrafi napisać raport oraz rozprawkę typu ‘za i przeciw’ oraz zna
słownictwo specjalistyczne dotyczące fizjoterapii (B.U1./P7U_U/P7S_UK).
P_U04. Umie zastosować poznane struktury leksykalno-gramatyczne w praktyce

(B.U1/P7U_U/P7S_UK).

angielskiego (O.K5/P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Potrafi komunikować się i wypowiadać na różne tematy pracując w

parach, grupach oraz na forum publicznym (O.K8./P7U_K/P7S_KK).

się#

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe Kierunkowe
zajęć (liczba godzin) efekty uczenia się efekty uczenia
### się
1. Układ mięśniowy – wprowadzenie ćwiczenia (2) P_W01, P_U03, O.W1., B.U1.

specjalistycznego słownictwa. Omówienie i P_U04
utrwalenie znajomości przedimków ‘a, an, the’.
2. Stawy – wprowadzenie i doskonalenie ćwiczenia (2) P_W01, P_U03, O.W1., B.U1.,

specjalistycznego słownictwa. Powtórzenie P_K02 O.K8.
najważniejszych rzeczowników złożonych.
3. Zerowy, pierwszy i drugi okres warunkowy – ćwiczenia (2) P_U03, P_U04, B.U1., O.K8.
omówienie i doskonalenie umiejętności posługiwania P_K02
się w sytuacjach życia codziennego. Pisanie raportu.
4. Nowoczesne szpitale – praca z tekstem i dyskusja ćwiczenia (2) P_U01 B.U1.

w małych grupach. Doskonalenie słownictwa
przydatnego w trakcie interakcji z innym rozmówcą
(okazywanie zainteresowania, przytakiwanie,
wyrażanie dezaprobaty).
5. Dyskusja nt. ‘Moja własna firma’. Omówienie ćwiczenia (2) P_K01 O.K5.
zawodów związanych z fizjoterapią. Ćwiczenia
umiejętności komunikacyjnych na podstawie
fragmentu filmu ‘Genius’.
6. Doskonalenie podstawowych czasowników ćwiczenia (2) P_U04 B.U1.

modalnych w formie ćwiczeń ustnych i pisemnych.
7. Omówienie podstawowych technik pisania ćwiczenia (2) P_U03, P_U04 B.U1.

rozprawki typu ‘za i przeciw’ – ćwiczenia praktyczne.
Powtórzenie materiału– przygotowanie do zaliczenia
pisemnego.
8. Sprawdzian wiedzy z zakresu materiału ćwiczenia (2) P_W01, P_U04, O.W1., B.U1.,
realizowanego w trakcie zajęć nr 1 – 7. P_K01 O.K5.
9. Praca z tekstem ‘Wady i zalety bycia w określonym ćwiczenia (2) P_U01, P_U02 B.U1.
wieku’ Omówienie słownictwa związanego z
chorobami cywilizacyjnymi 21 wieku.
10. Doskonalenie umiejętności wyrażania swoich ćwiczenia (2) P_K02 O.K8.
opinii poprzez dyskusje w grupach na określone
tematy. Słowotwórstwo – tworzenie rzeczowników z
czasowników – ćwiczenia pisemne.
11. Dyskusja nt. Moje plany na przyszłość – ćwiczenia (2) P_U02, P_U04, B.U1., O.K5.
oczekiwania, nadzieje, obawy’. Wprowadzenie P_K01
czasów przyszłych ‘Future Perfect’ oraz ‘Future
Continuous’ – ćwiczenia pisemne i ustne.
12. Doskonalenie słownictwa określającego ćwiczenia (2) P_U04 B.U1.

osobowość i cechy charakteru. Omówienie i
doskonalenie znajomości podstawowych spójników.
zwrotów służących do przekonywania. Udzielanie
podstawowych i bardziej złożonych instrukcji
pacjentowi.
14. Ćwiczenia umiejętności komunikacyjnych na ćwiczenia (2) P_K01, P_K02 O.K5., O.K8.
podstawie fragmentu filmu ‘Horizon: How to Live to
101’. Powtórzenie materiału – przygotowanie do
zaliczenia pisemnego.
15. Sprawdzian wiedzy z zakresu materiału ćwiczenia (2) P_U03, P_U04, B.U1., O.K5.

dydaktyczne
3. TV/DVD.
przedmiotu:
przyjętych kryteriów) lub nieznaczne, ale liczne braki (51-60% przyjętych kryteriów) w
zakresie założonych efektów uczenia się uzyskuje ocenę dostateczną (3,0).
Przykładowe 1. Napisz rozprawkę ‘za i przeciw’ nt. ‘Wady i zalety prowadzenia własnej działalności
zagadnienia gospodarczej’.
zaliczeniowe
2. Przepisz czasowniki podane w nawiasie w odpowiedniej formie z użyciem okresów
warunkowych.
3. Przetłumacz na język angielski zdania zawierające słownictwo związane z chorobami

cywilizacyjnymi 21 wieku.
4. Uzupełnij zdania wykorzystując poznane instrukcje udzielane pacjentowi.



prowadzącego
prowadzącego^^ 20

(e-mail)

mgr Piotr Pytasz

mgr Jerzy Skrodziuk

rok/III semestr
2
ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
prowadzenie zajęć przez studenta
i dla poziomu B2+

anowanie w
erystyk I/ II
erapeuty)
ch funkcjonowania
e przy omawianiu
z podstawowych
h i czasów przyszłych
aniu wad i zalet
w’ oraz zna
U/P7S_UK).
atyczne w praktyce
brębie języka
y pracując w
_KK).
#-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie

pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne,
Kierunkowe ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne prowadzenie
efekty uczenia zajęć przez studenta
się
O.W1., B.U1.
O.W1., B.U1.,
O.K8.
B.U1., O.K8.
B.U1.
O.K5.
B.U1.
B.U1.
O.W1., B.U1.,
O.K5.
B.U1.
O.K8.
B.U1., O.K5.
B.U1.
B.U1., O.K8.
O.K5., O.K8.
B.U1., O.K5.
ywny udział na
połeczne w zakresie
ętych kryteriów)
ożonych efektów
w zakresie
założonych efektów
zenia się (51- 60%

kryteriów) w
).
nych w zakresie
0).
działalności
em okresów
e z chorobami
wi.
n, Harlow.
.
don.
n, Harlow.
on, Harlow.
na, Gdańsk.
Harlow.

Fizjoterapia
(jednolite studia
mgr)
Kierunek i poziom studiów Rok/semestr II rok/IV semestr

Wiedza P_W01. Posiada wiedzę na temat wybranych narządów i układów ciała w zakresie
właściwym dla fizjoterapii (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Umie zastosować poznane struktury leksykalno-gramatyczne w praktyce

P_U02. Potrafi wyrazić i uzasadnić opinię na temat prezentowanego zagadnienia

P_U03. Potrafi udzielić pacjentowi ogólnych instrukcji oraz instrukcji do ćwiczeń z

zastosowaniem sprzętu rehabilitacyjnego (B.U1/P7U_U/P7S_UK).

angielskiego (O.K5/P7U_K/P7S_KK).


się#
Forma dydaktyczna
Przedmiotowe Kierunkowe efekty
Treści programowe zajęć (liczba godzin)
efekty uczenia się uczenia się
###
1. Układ krążenia i serce – doskonalenie słownictwa ćwiczenia (2) P_W01, P_U01 O.W1., B.U1.
specjalistycznego. Analiza tekstu czytanego dot.
chorób układu krążenia. Omówienie podstawowych
testów sprawności fizycznej.
2. Układ oddechowy – wprowadzenie słownictwa na ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W1., B.U1., O.K8.
podstawie tekstu czytanego. ‘Czym jest rehabilitacja P_K02
płucna?’ - praca z tekstem słuchanym
3. Analiza tekstu naukowego dot. neurofizjoterapii. ćwiczenia (2) P_W01, P_U01 O.W1., B.U1.
Omówienie schorzeń i urazów związanych z układem
nerwowym (paraliż, spastyczność, wylew, urazy
rdzenia kręgowego).
4. Strona bierna – powtórzenie, analiza przykładów i ćwiczenia (2) P_U02, P_K02 B.U1., O.K8.
doskonalenie poprzez ćwiczenia pisemne i ustne.
Podstawowe zasady udzielania pierwszej pomocy –
omówienie i przygotowanie wytycznych w grupach.
5. Praca z dziećmi niepełnosprawnymi oraz dziećmi z ćwiczenia (2) P_U01, P_K01 B.U1., O.K5.
dysfunkcjami psychoruchowymi – dyskusja oraz
analiza tekstu czytanego. Korzyści płynące z
kształcenia integracyjnego – praca z tekstem
słuchanym.
6. Formy ‘gerund’ i bezokoliczniki – ćwiczenia ćwiczenia (2) P_W01, P_U01 O.W1., B.U1.
pisemne i ustne. Analiza tekstu czytanego na temat
elektroterapii.
7. Kontakt z pacjentem oraz ogólny wywiad ćwiczenia (2) P_U02, P_K01, B.U1., O.K5., O.K8.
medyczny – analiza przykładowego formularza. P_K02
Dyskusja nt. ‘Co sprawia, że jesteśmy dobrymi
fizjoterapeutami?’. Powtórzenie materiału –
przygotowanie do zaliczenia pisemnego.
8. Sprawdzian wiedzy z zakresu materiału ćwiczenia (2) P_W01, P_U02, O.W1., B.U1., O.K5.
9. Mowa zależna – powtórzenie, analiza przykładów i ćwiczenia (2) P_U01, P_K02 B.U1., O.K8.
doskonalenie poprzez ćwiczenia pisemne i ustne.
10. Sprzęt rehabilitacyjny stosowany w fizjoterapii – ćwiczenia (2) P_U01 B.U1.

wprowadzenie podstawowego nazewnictwa oraz
analiza tekstu czytanego.
11. Pytania w mowie zależnej – ćwiczenia pisemne ćwiczenia (2) P_U01, P_K02 B.U1., O.K8 .
oraz ćwiczenia ustne w parach. Sprzęt rehabilitacyjny
stosowany w fizjoterapii – omówienie głównych
zastosowań.
12. Udzielanie pacjentowi instrukcji do ćwiczeń ćwiczenia (2) P_U03, P_K02 B.U1., O.K8.
rehabilitacyjnych – praca w parach i grupach.
Powtórzenie trybu rozkazującego oraz tzw.
uprzejmych próśb oraz pytań pośrednich – ustne i
pisemne ćwiczenia gramatyczne.
13. Sport osób niepełnosprawnych – dyskusja oraz ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, B.U1., O.K8.
praca z tekstem pt. ‘Igrzyska Paraolimpijskie’. P_K02
14. Problematyka niepełnosprawności a rehabilitacja ćwiczenia (2) P_U01, P_K01, B.U1., O.K5., O.K8.
medyczna i społeczna – praca w grupach na P_K02
podstawie wybranych tekstów. Powtórzenie
materiału – przygotowanie do zaliczenia pisemnego.
15. Sprawdzian wiedzy z zakresu materiału ćwiczenia (2) P_W01, P_U02, O.W1., B.U1., O.K5.

dydaktyczne
3. TV/DVD
4. Komputer, projektor
przedmiotu:
Przykładowe 1. Przepisz czasowniki podane w nawiasie w odpowiedniej formie z użyciem strony biernej.
zagadnienia
zaliczeniowe
2. Uzupełnij zdania słownictwem opisującym sprzęt rehabilitacyjny.
3. Przeczytaj krótki tekst o chorobach układu krążenia i odpowiedz na podane pytania.
4. Przetłumacz na język angielski wybrane instrukcje do ćwiczeń rehabilitacyjnych.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

(e-mail)
mgr Piotr Pytasz
mgr Jerzy Skrodziuk
rok/IV semestr
2
dla poziomu B2+

owanie w
erystyk I/ II
erapeuty)
w ciała w zakresie
czne w praktyce
ego zagadnienia
ukcji do ćwiczeń z
).
bie języka
pracując w parach,

###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne prowadzenie
Kierunkowe efekty zajęć przez studenta
uczenia się
O.W1., B.U1.
O.W1., B.U1., O.K8.
O.W1., B.U1.
B.U1., O.K8.
B.U1., O.K5.
O.W1., B.U1.
B.U1., O.K5., O.K8.
O.W1., B.U1., O.K5.

B.U1., O.K8.
B.U1.
B.U1., O.K8 .
B.U1., O.K8.
B.U1., O.K8.
B.U1., O.K5., O.K8.
O.W1., B.U1., O.K5.

ny udział na
łeczne w zakresie
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
m strony biernej.
ne pytania.
yjnych.
Harlow.
n.
Harlow.
, Harlow.
, Gdańsk.
arlow.

Wychowanie Fizyczne
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu (F/5/st/14)
Fizjoterapia
(jednolite studia
mgr)
Kierunek i poziom studiów Rok/semestr I - III rok/I-IV semestr
Typ przedmiotu fakultatywny Język wykładowy polski
Cel przedmiotu Poprawa sprawności ogólnej i wydolności fizycznej studentów. Wdrożenie zasad
zdrowego stylu życia poprzez aktywność fizyczną oraz dbałość o własne zdrowie.
Przygotowanie do prowadzenia zajęć ruchowych z osobami w różnym wieku i
zróżnicowanym stopniu sprawności.

Wiedza P_W01. Wie jakie znaczenie ma aktywność ruchowa w życiu człowieka
(O.W1./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Zna podstawowe elementy techniczne stosowane w grach

zespołowych. Ma wiedzę na temat bezpiecznego organizowania imprez
sportowo-rekreacyjnych z zakresu gier (O.W11./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Umie zaplanować i przeprowadzić rozgrzewkę w zależności od rodzaju

gry zespołowej. Potrafi sędziować rekreacyjną grę zespołową (O.U10./P7U_U/
P7S_UK).
P_U02. Umie przeprowadzić różne formy zajęć ruchowych dla osób ze

specjalnymi potrzebami, w tym osób starszych (O.U6./P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego usprawniania się, niezbędnego w pracy
zawodowej (O.K3./P7U_K/ P7S_KR).
P_K02. Potrafi bezpiecznie uczestniczyć w grach zespołowych

(O.K9./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów Kontrola obecności, ocenianie ciągłe i ocena umiejętności ruchowych.
uczenia się#

Forma dydaktyczna Kierunkowe
Przedmiotowe
Treści programowe zajęć (liczba godzin) efekty uczenia
efekty uczenia się
### się
1. Zajęcia organizacyjne, zapoznanie z programem ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W11.
nauczania, zapoznanie z tematyką zajęć,
warunkami zaliczenia, podanie obowiązującego
piśmiennictwa, zasady bezpieczeństwa na zajęciach
ruchowych.
2. Gry i zabawy ruchowe z piłkami: „Gra do pięciu ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
podań”, „ Plusy i minusy”, „Król kozłowania”. Gra P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
właściwa.
3. Koszykówka. Poruszanie się po boisku bez piłki. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
Starty z różnych pozycji, zmiana tempa i kierunku P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
biegu, zatrzymania i obroty. Przepisy gry.
4. Koszykówka. Ćwiczenia oswajające z piłką. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
Nauka kozłowania, zmiana kierunku kozłowania. P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
Gra.
5. Koszykówka. Doskonalenie kozłowania, slalom ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
między tyczkami, kozłowanie piłki z obrońcą. Nauka P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
podań i chwytów piłki. Gra bez kozłowania.
6. Koszykówka. Nauka rzutu pozycyjnego jednorącz ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
do kosza. Konkurs rzutów do kosza ze P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
współzawodnictwem. Gra i sędziowanie.
7. Koszykówka. Ćwiczenia przygotowawcze do ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10.,O.U6.,

szybkiego ataku. Rozgrywanie przewagi 2x1. P_K01, P_K02 O.K3.,O.K9.
Przepisy gry.
8. Koszykówka. Atak szybki po zbiórce piłki z tablicy ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
i po przechwycie piłki w obronie. Doskonalenie P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
umiejętności gry i współpracy na boisku.
9. Koszykówka 3x3. Studenci oganizują turniej. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
Zasady sędziowania gry na jeden kosz. P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
10. Piłka ręczna. Gry i zabawy przygotowujące do ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
opanowania techniki gry.Przepisy gry. P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
11. Piłka ręczna. Doskonalenie elementów techniki: ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
kozłowania, podań i chwytów piłki. Gra. P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
12. Piłka ręczna. Rzut do bramki w wyskoku. Gra i ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
sędziowanie. P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
13. Unihokej. Technika, gra i przepisy gry. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
P_K01, P_K02. O.K3., O.K9.
14. Korfball. Technika podstawowych elementów ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, O.U10., O.U6.,
gry, przepisy gry. Gra szkolna. P_K01, P_K02 O.K3., O.K9.
15. Zaliczenie praktyczne - sprawdzian ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W11.,
umiejętności ruchowych. P_U01, P_U02 O.U6., O.U10.
Narzędzia Piłki do koszykówki, do piłki ręcznej, piłki i kije do unihokeja, piłki do korfballu, stojaki,
dydaktyczne narzutki.
Warunki zaliczenia 1. Aktywny udział w zajeciach.

przedmiotu 2. Sprawdzian umiejętności ruchowych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
wykazując umiarkowane braki (61-70% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych
efektów uczenia się uzyskuje ocenę dostateczną plus (3,5);
wykazując znaczne, ale nieliczne braki w zakresie założonych efektów uczenia się (51-
60% przyjętych kryteriów) lub nieznaczne, ale liczne braki (51-60% przyjętych kryteriów)
w zakresie założonych efektów uczenia się uzyskuje ocenę dostateczną (3,0).
Przykładowe 1. Omów przepisy gry w siatkówkę.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień kilka gier rekreacyjnych z użyciem piłki.
3. Omów przepisy gry w koszykówkę.
Zalecana literatura 1. Bilska M. (1999). Unihokej. Polska Federacja Unihokeja – Floorball. Biała Podlaska.
Zalecana literatura
2. Bodasińska A., Jaślikowska- Sadowska T., Zieliński J. (2016). Rozgrzewka w lekcji

wychowania fizycznego. AWF w Warszawie Filia w Białej Podlaskiej.
3. Bondarowicz M. (1996). Zabawy i gry ruchowe na cztery pory roku. Wydawnictwo

Bellona, Warszawa.
4. Maciejewski D., Kopaczewski J. (2012) Pierwsze kroki w nauczaniu koszykówki. Gorzów
Wielkopolski.
5. Spieszny M., Walczyk L. (2001). Piłka ręczna w szkole. COS. Warszawa.
6. Starrett K., Cordoza G. (2015). Bądź sprawny jak lampart. Wydawnictwo Galaktyka,
Łódź.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 0

Prowadzący przedmiot mgr Jacek Stępień
(e-mail) (jacek.stepien@awf.edu.pl)
*stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
**wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty

###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Wychowanie fizyczne
(F/5/st/14)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr
studia mgr)
I - III rok/I-IV semestr

Typ przedmiotu fakultatywny Język wykładowy polski *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu* ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
Wymagania wstępne Utrzymanie głowy nad powierzchnią wody przez 30 sekund w wodzie głębokiej; samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
pływanie elementarne na piersiach lub na plecach po 30 sekund; skok na stopy
do wody głębokiej z samodzielnym powrotem do brzegu.
Cel przedmiotu Opanowanie przez studentów :

- umiejętności kontroli ciała w wodzie płytkiej i głębokiej zapobiegających
utonięciu.
- umiejętności pływackich z etapu adaptacji do środowiska wodnego z
ukierunkowaniem na osoby z niepełnosprawnością,
- pływania elementarnego np. na piersiach i plecach.
- pływania uproszczonym np. stylem grzbietowym, dowolnym i klasycznym
- umiejętności wykorzystania ćwiczeń z przyborami i bez w wodzie płytkiej i
głębokiej do kształtowania prawidłowej postawy ciała i kondycji.
- umiejętności nadzoru pływaków oraz asekuracji i podtrzymywania ich w
wodzie płytkiej i głębokiej,
- podstawowej umiejętności rozpoznawania stanów zagrożenia życia w wodzie
oraz udzielania pierwszej pomocy.

Wiedza P_W01. Prezentuje usystematyzowaną wiedzę w zakresie zasad promocji

zdrowia i zdrowego stylu życia. Rozumie i diagnozuje styl życia oraz wybrane
modele zachowań prozdrowotnych człowieka ze szczególnym uwzględnieniem
aktywności fizycznej w wodzie (B.W12./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
B.W13./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna przyczyny bezpośredniego zagrożenia życia w wodzie oraz objawy i

oznaki wskazujące na potrzebę podjęcia natychmiastowej akcji ratowniczej
wieku oraz z różnymi dysfunkcjami (B.W11./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Posiada specjalistyczne umiejętności ruchowe z zakresu różnych form

aktywności fizycznej w wodzie związanych z fizjoterapią. Potrafi
zademonstrować pływanie elementarne i uproszczonymi technikami kraula,
grzbietu i żabki (B.U9./P7U_U/ P7S_UW).
P_U02. Posiada wszechstronny zasób ćwiczeń do poszczególnych technik

pływackich, potrafi dokonać pomiarów tętna przed, po i w trakcie wysiłku
(B.U4./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, B.U9./P7U_U/ P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Realizuje zadania na ladzie i w wodzie w sposób zapewniający

bezpieczeństwo własne, otoczenia i kolegów, przestrzega zasad bezpieczeństwa
na pływalni, potrafi działać w warunkach niepewności i stresu, jest świadomy
obowiązku niesienia pierwszej pomocy osobom poszkodowanym
P_K02. Dba o poziom sprawności fizycznej i pływackiej niezbędnej do

wykonywania zadań właściwych w działalności zawodowej fizjoterapeuty;
prezentuje postawę promującą zdrowie i aktywność fizyczną; potrafi ostrzec
przed zagrożeniami zdrowotnymi (O.K9./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne
uczenia się# zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia

Treści programowe Forma Przedmiotowe Kierunkowe ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne
dydaktyczna efekty uczenia się efekty uczenia prowadzenie zajęć przez studenta
zajęć (liczba się
godzin) ###
1. Zapoznanie studenta z celami przedmiotu, ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, B.W12., B.W13.,
efektami kształcenia i sposobami ich weryfikacji, P_K02 B.U9., O.K9.
treściami programowymi, literaturą oraz sprawami
organizacyjnymi. Wyposażenie studenta na zajęcia.
Regulaminy i przepisy na pływalni. Zapoznanie z
obiektem. Bezpieczeństwo i higiena na zajęciach.
Pierwszy kontakt z wodą w basenie i Aquaparku.
Zasady nadzoru i asekuracji .
2. Sprawdziany: podstawowych umiejętności ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W12., B.W13.,
pływackich zapobiegających utonięciu w wodzie P_U01 B.W11., B.U9.
płytkiej i głębokiej, pływania elementarnego na
plecach, piersiach i pływania uproszczonym np.
stylem grzbietowym, dowolnym i klasycznym. Zabawy
z zanurzaniem ciała i kontrolą oddychania w wodzie
płytkiej w parach z przyborami.
3. Zabawy i ćwiczenia kontroli oddychania, ćwiczenia (1) P_W02, P_U01 B.W11., B.U9.
równowagi i czucia ciała w wodzie płytkiej. Ćwiczenia
imitacyjne ruchów napędowych
naprzemianstronnych i symetrycznych na lądzie.
Ćwiczenia ruchów napędowych i wiosłujących w
pływaniu elementarnym na plecach i na piersiach z
przyborami i bez. Asekuracja i pomoc w parach.
4. Ćwiczenia zawansowanej kontroli oddychania, ćwiczenia (1) P_W02, P_U01 B.W11., B.U9.
równowagi i czucia ciała w wodzie głębokiej.
Ćwiczenia imitacyjne ruchów napędowych kraul,
grzbiet i żaba na lądzie. Ćwiczenia ruchów
podtrzymujących i napędowych kraul, grzbiet i żaba z
przyborami i bez.(płetwy). Asekuracja i pomoc w
parach.
5. Zaliczenia testu czucia ciała - kontroli oddychania, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W11., B.W12.,
równowagi i czucia ciała w wodzie głębokiej. P_U01, P_U02, B.W13., B.U4.,
Ćwiczenia ruchów wiosłujących na piersiach i na P_K01, P_K02 B.U9., O.K9.
plecach do pływania elementarnego z
wykorzystaniem przyborów wypornościowych.
Ćwiczenia ruchów napędowych kraulkraulem i
grzbietgrzbietem w płetwach.
6. Zaliczenie pisemne nr 1. Zaliczenia umiejętności ćwiczenia (1) P_W02, P_U02 B.W11., B.U4.,
pływania elementarnego na piersiach i plecach na B.U9.
dystansie 25m z przyborami i bez oraz w płetwach.
Ćwiczenia postawy ciała na lądzie i w wodzie.
7. Ćwiczenia imitacyjne ruchów napędowych i ćwiczenia (1) P_W01, P_U02 B.W12., B.W13.,
wiosłujących do grzbietu na lądzie. Ćwiczenia ruchów B.U4., B.U9.
podtrzymujących, napędowych i wiosłujących do
grzbietu. Bezpieczne skoki do wody na nogi .
8. Ćwiczenia imitacyjne ruchów napędowych i ćwiczenia (1) P_W02, P_U02 B.W11., B.U4.,
wiosłujących do grzbietu na lądzie. Ćwiczenia ruchów B.U9.
grzbietu.
9. Ćwiczenia imitacyjne ruchów napędowych i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W11., B.W12.,
wiosłujących do pływania na boku na lądzie. P_U01, P_U02, B.W13., B.U4.,
Ćwiczenia ruchów podtrzymujących , napędowych i P_K01 B.U9., O.K9.
wiosłujących do pływania na boku. Zaliczenie
pływania grzbietem uproszczonym na dystansie 15
m.
wiosłujących do kraula na lądzie. Ćwiczenia ruchów P_U01, P_U02 B.W11., B.U4.,
podtrzymujących , napędowych i wiosłujących do B.U9.
kraula.
wiosłujących do kraula na lądzie. Ćwiczenia ruchów P_U02 B.W13., B.U4.,
podtrzymujących , napędowych i wiosłujących do B.U9.
kraula. Zaliczenie pływania na boku na dystansie 15
m.
12. Ćwiczenia imitacyjne ruchów napędowych i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 B.W11., B.W12.,
wiosłujących do żabki na lądzie. Ćwiczenia ruchów B.W13.
żabki. Zaliczenie pływania kraulem uproszczonym na
dystansie 15 m.
13. Ćwiczenia imitacyjne ruchów napędowych i ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 B.U4., B.U9.
wiosłujących do żabyżabki na lądzie. Ćwiczenia
ruchów podtrzymujących , napędowych i
wiosłujących do żaby. Pomoc osobie zmęczonej w
wodzie głębokiej.
14. Zaliczenie pływania na plecach żabką ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W11., B.W12.,
uproszczoną na dystansie 15 m. Zaliczenia zaległe z P_U02 B.W13., B.U4.,
umiejętności. Samodzielne przepłyniecie dystansu B.U9.
200 m dowolnym sposobem.
15. Profilaktyka wypadków w wodzie. Zaliczenie ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W11.,B.W12,
pływania na plecach żabką uproszczoną na dystansie P_U01 B.W13., B.U9.
15 m. Samodzielne przepłyniecie dystansu 200 m
dowolnym sposobem.
Narzędzia 1. Rzutnik, laptop, projektor multimedialny, kamera.

dydaktyczne
2. Deski pływackie, ósemki pływackie, makarony, maty, ławy pływackie
aqua fitnessu.
3. Bramki, kosze, łączniki, liny podziałowe, piłki o różnej średnicy (20 – 50cm).
4. Sprzęt nagłaśniający, stopery, gwizdki.
Warunki zaliczenia 1. Frekwencja na zajęciach.

przedmiotu 2. Samodoskonalenie w umiejętnościach - aktywny udział w zajęciach.
3. Współpraca w parze i grupie - pomoc i asekuracja . Pokaz umiejętności.
4. Test czucia ciała (równowagi i oddychania) w wodzie płytkiej i głębokiej po 30 sekund.
5. Utrzymanie głowy nad powierzchnią wody głębokiej przez 1 minutę za pomocą
dowolnych ruchów ramion lub nóg,
6. Pływanie elementarne na piersiach na dystansie 12,5 m.
7. Pływanie elementarne na plecach na dystansie 12,5 m.
8. Pływanie grzbietem uproszczonym na dystansie 12,5 m.
9. Pływanie kraulem uproszczonym na dystansie 12,5 m.
10. Pływanie żabką uproszczoną na piersiach na dystansie 12,5 m.
11. Pływanie żabką uproszczoną na plechach na dystansie 12,5 m.
12. Pływanie na boku na dystansie 12,5 m.
13. Samodzielne przepłynięcie dystansu 200 m dowolnym sposobem.
14. Bezpieczne udzielanie pomocy z brzegu i z wody osobie w stanie symulacji zagrożenia
życia w wodzie. Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Określzałożonych
zakresie co decydujeefektów
o poczuciu bezpieczeństwa
uczenia się uzyskuje pływaka w wodzie dla
ocenę dostateczną niego głębokiej?
(3,0).
zagadnienia Student, który
zaliczeniowe 2. Wymień jakienie opanował wiedzy,
umiejętności pływakaumiejętności
pozwalają mui kompetencji społecznych
utrzymać głowę w zakresie
nad wodą w pozycji
przedmiotowych
pionowej? efektów uczenia się uzyskuje ocenę niedostateczną (2,0).
3. Określ znaczenie sposobów oddychania w pływaniu elementarnym i pływaniu

technikami uproszczonymi.
4. Jakie rodzaje ćwiczeń w wodzie wpływają na poprawę kondycji i stanu zdrowia?
5. Co decyduje o skutecznym pływaniu technikami uproszczonymi?
6. Co określamy stanem zagrożenia życia w wodzie i jakie są jego oznaki?
Zalecana literatura 1. Bahrynowska-Fic J. (1999). Właściwości i metodyka ćwiczeń fizycznych oraz sport
inwalidzki. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
2. Bator A., Kasperczyk T. (2000). Trening zdrowotny z elementami fizjoterapii.

Wydawnictwo AWF, Kraków.
3. Dybińska E. (2009). Uczenie się i nauczanie pływania. Zagadnienia wybrane. Podręczniki

i Skrypty nr 32. Wydawnictwo AWF, Kraków.
4. Falkenberg A. (2002). Podstawowe informacje na temat terapii w wodzie. W:

Rehabilitacja Medyczna, T. 6, nr 4, s. 70 – 76.
5. Kuński H. (2002). Trening zdrowotny osób dorosłych. Poradnik Lekarza i trenera.

Agencja Wydawnicza Medsportpress, Warszawa.
6. Owczarek (1999). Korekcja wad postawy. Pływanie i ćwiczenia w wodzie. Wydawnictwo

WSiP, Warszawa.
7. Meridith S. (2006). Naucz swoje dziecko pływać. Wydawnictwo Bellona, Warszawa.
8. Waade B (red.). (2003). Pływanie ratunkowe i sportowe. Teoria i metodyka.

Wydawnictwo AWFiS, Gdańsk.
9. Wiesner W. (1999). Nauczanie – uczenie się pływania. Wydawnictwo AWF, Wrocław.

prowadzącego
prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot dr Wilhelm Gromisz
(e-mail) (gromisz.wilhelm@awf.edu.pl)
dr Roman Otto
(roman.otto@awf.edu.pl)
dr Piotr Siłakiewicz
(silakiewicz.piotr@awf.edu.pl)
mgr Bartłomiej Kargulewicz
(bartlomiej.kargulewicz@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Wychowanie fizyczne.
Usprawnienie ruchowe –
„szkoła ruchów" (F/5/st/14)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr

(jednolite studia
mgr)
Wymagania wstępne Brak wymagań wstepnych.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest usprawnienie ruchowe oraz:
- zapoznanie z wybranymi działami terminologii gimnastycznej,
- zapoznanie z zasadami, formami i metodami usprawniania oraz nauczania
realizowanych ćwiczeń,
- uczenie właściwej komunikacji w procesie nauczania – uczenia się czynności
ruchowych poprzez prowadzenie fragmentów zajęć.

Wiedza P_W01. Zna cechy ruchu w gimnastyce mieszczące się pod określeniem „szkoła
ruchów” (O.W11./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna terminologię ćwiczeń kształtujących (O.W11./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Ma podstawową wiedzę na temat form kształtowania sprawności fizycznej

Umiejętności P_U01. Umie nadać gimnastyczny styl wykonywanym przez siebie ćwiczeniom
(O.U8./P7U_U/P7S_UU, O.U10./P7U_U/P7S_UK).
P_U02. Potrafi wykonać ćwiczenia kształtujące w różnych pozycjach wyjściowych

(O.U7./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
P_U03. Potrafi dostosować ćwiczenia do możliwości fizycznych danej osoby

Kompetencje społeczne P_K01. Może prowadzić ćwiczenia kształtujące usprawniając siebie i innych
(O.K3./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Rozumie potrzebę ustawicznego usprawniania się jako elementu

niezbędnego w pracy fizjoterapeuty (O.K3./P7U_K/P7S_KR).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe, ocena umiejętności ruchowych.
uczenia się#

###
1. BHP w sali gimnastycznej. Charakterystyka ćwiczenia (1) P_W01 O.W11.

środków w gimnastyce. Zasady obchodzenia się ze
sprzętem, przyrządami i przyborami dostępnymi w
sali gimnastycznej. Omówienie wymagań
programowych. Ćwiczenia kształtujące wolne.
Płaszczyzny i osie ciała, w których mogą być
wykonywane ruchy człowieka.
2. Ćwiczenia usprawniające – kształtowanie ćwiczenia (1) P_U03, P_U01 O.U8., O.U10., O.U7.
gimnastycznego stylu wykonywania ruchów poprzez
ćwiczenia kształtujące wolne. Charakterystyka
pozycji wyjściowych w staniu. Systematyka ćwiczeń.
Warunki zachowania równowagi. Obciążenie
kręgosłupa.
3. Formy zabawowe i zadaniowe ćwiczeń, poprzez ćwiczenia (1) P_W02, P_W03 O.W11.
które kształtowana jest równowaga statyczna i
dynamiczna.
4. Wykorzystanie sprzętu, przyrządów i przyborów ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W11.

dostępnych w sali gimnastycznej do kształtowania
efektywnego odbicia z podłoża o różnej
sprężystości.
5. Zabawy i ćwiczenia kształtujące z laskami ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W11., O.U8.,
gimnastycznymi. Systematyka ćwiczeń ramion. P_U01 O.U10.
Zakres ruchu i oś obrotu w stawie ramiennym oraz
w obręczy barkowej. Czynne i bierne ćwiczenia
rozciągające.
6. Ćwiczenia ogólno usprawniające w formie toru ćwiczenia (1) P_W02, P_U03 O.W11., O.U7.
przeszkód.
7. Zabawy i ćwiczenia kształtujące z piłkami. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W11., O.U8.,
Charakterystyka pozycji wyjściowych w siadzie. P_U01 O.U10.
Systematyka ćwiczeń możliwych do wykonania z
siadu. Warunki zachowania równowagi. Położenie
miednicy. Obciążenie kręgosłupa.
8. Kształtowanie sprawności ogólnej poprzez ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W11., O.U7.
ćwiczenia realizowane w formie obwodu P_U03
stacyjnego, ukierunkowane na wzmacnianie mięśni
zginaczy i prostowników ramion.
9. Zabawy i ćwiczenia usprawniające z ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, O.W11.,O.U8.,

wykorzystaniem drabinek. Charakterystyka pozycji P_U02 O.U10., O.U7.
wyjściowych do ćwiczeń w podporach wspartych.
Systematyka ćwiczeń. Warunki zachowania
równowagi. Sposoby regulacji obciążenia w ruchach
wykonywanych w podporach wspartych.
10. Zabawy i ćwiczenia usprawniające wykonywane ćwiczenia (1) P_W02, P_W03 O.W11.
w zespołach dwuosobowych. Charakterystyka
pozycji wyjściowych do ćwiczeń w zwisach i w
zwisach mieszanych. Systematyka ćwiczeń.
Obciążenie kręgosłupa.
11. Ćwiczenia ogólnousprawniające ukierunkowane ćwiczenia (1) P_U01 O.U8., O.U10.

na doskonalenie odbicia, orientacji w locie i
lądowania.
12. Ćwiczenia kształtujące zdolność kinestetycznego ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W11., O.U8.,
różnicowania siły, czasu i przestrzeni z P_U01 O.U10.
wykorzystaniem ćwiczeń przydatnych w gimnastyce
oraz sprzętu, przyrządów i przyborów dostępnych w
sali gimnastycznej.
13. Ćwiczenia ogólnousprawniające ukierunkowane ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W11., O.U7.
na kształtowanie koordynacyjnej zdolności P_W03
dostosowania ruchu z wykorzystaniem sprzętu,
przyrządów i przyborów dostępnych w sali
gimnastycznej.
14. Ćwiczenia usprawniające, realizowane w formie ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W11., O.U8.,
wyścigów i innych form ze współzawodnictwem. P_U02, P_U03 O.U10., O.U7.
Sprawdzian pisemny: terminologia i charakterystyka
ćwiczeń kształtujących.
15. Zabawy i ćwiczenia realizowane w formie ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W11., O.K3.
zadaniowej kształtujące zwinność. P_K01, P_K02
Narzędzia 1. Projektor multimedialny, odtwarzacz muzyki.

dydaktyczne 2. Sprzęt gimnastyczny, przyrządy, przybory
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów i zaliczeń cząstkowych, aktywny udział na zajęciach.Student,
przedmiotu który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Wymień i scharakteryzuj pozycje wyjściowe wysokie do ćwiczeń gimnastycznych.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień podstawowe ruchy możliwe do wykonania w siadach.
3. Zadania ćwiczeń kształtujących.
4. Omów znaczenie koordynacyjnych zdolności motorycznych.
5. Uzasadnij potrzebę ustawicznego usprawniania się.
Zalecana literatura 1. Barański K., Janowski D., Mazur A., Morzycki B. (1985). Technika i metodyka nauczania
podstawowych ćwiczeń gimnastycznych. AWF, Warszawa.
2. Karniewicz J., Kochanowicz K. (1991). Ćwiczenia zwinnościowo –akrobatyczne. AWF, Gdańsk.
3. Mazurek L. (1980). Gimnastyka podstawowa – słownictwo, systematyka. Sport i Turystyka,

Warszawa.
4. Niźnikowski T. (2009). Nauczanie ćwiczeń o złożonej strukturze ruchu techniki sportowej

przy oddziaływaniu na węzłowe elementy techniki sportowej. ZWWF, Biała Podlaska.
5. Raczek J., Mynarski W., Ljach W. (2002). Kształtowanie i diagnozowanie koordynacyjnych
zdolności motorycznych. AWF, Katowice.
6. Starosta W. (2003). Motoryczne zdolności koordynacyjne – znaczenie, struktura,

uwarunkowania, kształtowanie. Instytut Sportu, Warszawa.
7. Strzyżewski S. (1996). Proces kształcenia i wychowania w kulturze fizycznej. Wydawnictwo

WSiP, Warszawa.
8. Szot Z. (1992). Gimnastyka – technika wykonania i metodyka nauczania podstawowych

ćwiczeń zwinnościowo – akrobatycznych. WiW, Gdańsk.
prowadzącego^

prowadzącego^^

Prowadzący przedmiot dr Piotr Kuśmierczyk
(e-mail) (piotr.kusmierczyk@awf.edu.pl)
howanie fizyczne.
wnienie ruchowe –
ruchów" (F/5/st/14)
rok/I-IV semestr
0
az nauczania
a się czynności
terystyk I/ II
terapeuty)
eśleniem „szkoła
U_W/P7S_WG).
sprawności fizycznej
bie ćwiczeniom
cjach wyjściowych
danej osoby
ebie i innych
elementu
O.W11.
O.U8., O.U10., O.U7.
O.W11.
O.W11.
O.W11., O.U8.,
O.U10.
O.W11., O.U7.
O.W11., O.U8.,
O.U10.
O.W11., O.U7.
O.W11.,O.U8.,
O.U10., O.U7.
O.W11.
O.U8., O.U10.
O.W11., O.U8.,
O.U10.
O.W11., O.U7.
O.W11., O.U8.,
O.U10., O.U7.
O.W11., O.K3.
zajęciach.Student,
e przedmiotu:
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
stycznych.
dyka nauczania
tyczne. AWF, Gdańsk.
a. Sport i Turystyka,
echniki sportowej
ła Podlaska.
e koordynacyjnych
struktura,
znej. Wydawnictwo
a podstawowych

Wychowanie fizyczne.
Usprawnienie ruchowe - skoki na
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu trampolinie (F/5/st/14)
Fizjoterapia (jednolite
studia mgr)
Wymagania wstępne Brak wymgań wstępnych.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest usprawnienie ruchowe oraz:
- zapoznanie z wybranymi działami terminologii gimnastycznej,
- zapoznanie z zasadami, formami i metodami usprawniania oraz nauczania
realizowanych ćwiczeń,
- uczenie właściwej komunikacji w procesie nauczania – uczenia się czynności ruchowych
poprzez prowadzenie fragmentów zajęć.
Przedmiotowe efekty uczenia się (z odniesieniem do efektów kierunkowych/charakterystyk I/ II stopnia/standardów

kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu fizjoterapeuty)
Wiedza P_W01. Zna specyfikę przyrządu jakim jest trampolina (O.W11./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Wie jakie ćwiczenia zastosować aby się „oswoić” z trampoliną

P_W03. Ma podstawową wiedzę na temat kształtowania nawyków ruchowych w

ćwiczeniach na trampolinie (O.W11./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Umie odpowiednio zabezpieczyć miejsce ćwiczeń stosując ochronę bierną
P_U02. Umie wykonać podstawowe skoki na trampolinie (O.U8./P7U_U/P7S_UU,

O.U10./P7U_U/P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest świadomy niebezpieczeństw jakie mogą wystąpić w skokach na trampolinie
P_K02. Rozumie potrzebę ustawicznego usprawniania się jako elementu niezbędnego w

pracy fizjoterapeuty (O.K3./P7U_K/P7S_KR).
P_K03. Potrafi w bezpieczny sposób usprawniać się korzystając ze środków z zakresu

skoków na trampolinie (O.K9./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, ocena umiejętności ruchowych.

się#

Forma dydaktyczna
###
1. Omówienie programu i zasad BHP obowiązujących ćwiczenia (1) P_W01 O.W11.

podczas ćwiczeń wykonywanych na trampolinie, jak też
kryteriów oceny końcowej i literatury przedmiotu.
2. Ćwiczenia oswajające z trampoliną. Nauczanie ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W11., O.U8.,
odbicia z siatki i zatrzymania w przypadku zaburzenia P_K01 O.U10., O.U7., O.K3.
równowagi. Koncentryczna i ekscentryczna praca
mięśni prostowników nóg i stawu biodrowego.
3. Nauczanie odbicia, lotu i lądowania na środku siatki, ćwiczenia (1) P_W03 O.W11.
bez oraz z pracą ramion. Wpływ napięcia
podstawowego mięśni posturalnych na wysokość
wzlotu środka ciężkości od płaszczyzny ramy
trampoliny.
4. Doskonalenie odbicia, lotu i lądowania na środku ćwiczenia (1) P_W01, P_W03 O.W11.
siatki. Nauczanie skoku do klęku.
5. Doskonalenie serii wyskoków wprowadzających oraz ćwiczenia (1) P_W03, P_U02 O.W11., O.U8., O.U10.
skoków do klęku. Nauczanie skoku do siadu.
Uwarunkowania utrzymania równowagi i wysokiego
wzlotu.
6. Doskonalenie skoków do siadu. Nauczanie skoku ćwiczenia (1) P_W03, P_U02 O.W11., O.U7.
kucznego. Łączenie poznanych koków po pośrednich
odbiciach korygujących postawę i trzymanie się środka
siatki.
7. Doskonalenie skoku kucznego. Nauczanie skoku ćwiczenia (1) P_W03, P_U02 O.W11., O.U8., O.U10.
ugiętego rozkrocznego oraz ugiętego o nogach
złączonych.
8. Doskonalenie poznanych skoków. Nauczanie skoku ćwiczenia (1) P_W03, P_U02, O.W11., O.U7., O.K3.
do leżenia tyłem. P_K01
9. Nauczanie skoków z ½ i pełnym obrotem wokół ćwiczenia (1) P_W03, P_U02, O.W11., O.U8.,
podłużnej osi ciała. Uwarunkowania utrzymania P_K01 O.U10., O.U7., O.K3.
równowagi w nauczanych skokach.
10. Doskonalenie poznanych skoków oraz nauczanie ćwiczenia (1) P_W03, P_U02, O.W11., O.U8.,
skoku z siadu do siadu z 1/2 obrotem. P_K01 O.U10., O.K3.
11. Doskonalenie poznanych skoków – łączenie dwóch ćwiczenia (1) P_W03, P_U02, O.W11., O.U8.,
i większej ilości skoków w układ. P_K03 O.U10., O.K3.
12. Komponowanie czteroelementowego układu ćwiczenia (1) P_W03, P_U02, O.W11., O.U8.,
skoków (mężczyźni) oraz trzyelementowego (kobiety). P_K01 O.U10., O.K3.
13. Sprawdzian pisemny: zasady obowiązujące w ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, O.W11., O.U7.
nauczaniu skoków na trampolinie. Doskonalenie P_U02
układu skoków.
14. Sprawdzian z zakresu usprawnienia – układ ćwiczenia (1) P_U02, P_K02, O.U8., O.U10., O.U7.,
minimum czterech skoków (mężczyźni) oraz minimum P_K03 O.K3.
trzech skoków (kobiety).
15. Uzupełnienie zaliczeń. Omówienie zajęć. ćwiczenia (1) P_K02 O.K3.

Podsumowanie pracy studentów.
Narzędzia 1. Projektor multimedialny, odtwarzacz muzyki

dydaktyczne
2. Sprzęt gimnastyczny, przyrządy, przybory,
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów i zaliczeń cząstkowych, aktywny udział na zajęciach.
przedmiotu
Przykładowe 1. Omów zasady efektywnego odbicia z siatki trampoliny.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień podstawowe zasady, które określają dobór, charakter i kolejność ćwiczeń stosowanych
w skokach na trampolinie.
3. Ochrona bierna w przypadku skoków na trampolinie.
4. Przykładowe ćwiczenia oswajające z trampoliną.
5. Zasady nauczania wybranego ćwiczenia w skokach na trampolinie.
Zalecana literatura 1. Barański K., Janowski D., Mazur A., Morzycki B. (1985). Technika i metodyka nauczania
podstawowych ćwiczeń gimnastycznych. AWF, Warszawa.
2. Karniewicz J., Kochanowicz K. (1991). Ćwiczenia zwinnościowo –akrobatyczne. AWF, Gdańsk.
3. Mazurek L. (1980). Gimnastyka podstawowa – słownictwo, systematyka. Sport i Turystyka,

Warszawa.
4. Niźnikowski T. (2009). Nauczanie ćwiczeń o złożonej strukturze ruchu techniki sportowej przy
oddziaływaniu na węzłowe elementy techniki sportowej. ZWWF, Biała Podlaska.
5. Raczek J., Mynarski W, Ljach W. (2002). Kształtowanie i diagnozowanie koordynacyjnych zdolności

motorycznych. AWF, Katowice.
6. Starosta W. (2003). Motoryczne zdolności koordynacyjne – znaczenie, struktura, uwarunkowania,

kształtowanie. Instytut Sportu, Warszawa.
7. Strzyżewski S. (1996). Proces kształcenia i wychowania w kulturze fizycznej. Wydawnictwo WSiP,

Warszawa.
8. Szot Z. (1992). Gimnastyka – technika wykonania i metodyka nauczania podstawowych ćwiczeń
zwinnościowo – akrobatycznych. WiW, Gdańsk.
prowadzącego^
prowadzącego^^ 0

Prowadzący przedmiot Piotr Kuśmierczyk
(e-mail) (piotr.kusmierczyk@awf-bp.edu.pl)
howanie fizyczne.
enie ruchowe - skoki na
polinie (F/5/st/14)
I rok/I-IV semestr
0
nauczania
ę czynności ruchowych
I stopnia/standardów
7U_W/P7S_WG).
oliną
w ruchowych w
ochronę bierną
P7U_U/P7S_UU,
kokach na trampolinie
mentu niezbędnego w
środków z zakresu

Kierunkowe efekty prowadzenie zajęć przez studenta
uczenia się
O.W11.
O.W11., O.U8.,
O.U10., O.U7., O.K3.
O.W11.
O.W11.
O.W11., O.U8., O.U10.
O.W11., O.U7.
O.W11., O.U8., O.U10.
O.W11., O.U7., O.K3.
O.W11., O.U8.,
O.U10., O.U7., O.K3.
O.W11., O.U8.,
O.U10., O.K3.
O.W11., O.U8.,
O.U10., O.K3.
O.W11., O.U8.,
O.U10., O.K3.
O.W11., O.U7.
O.U8., O.U10., O.U7.,

O.K3.
O.K3.
ciach.
ćwiczeń stosowanych
a nauczania
zne. AWF, Gdańsk.
port i Turystyka,
niki sportowej przy

ka.
ordynacyjnych zdolności
ktura, uwarunkowania,
. Wydawnictwo WSiP,
dstawowych ćwiczeń

WWFiZ
Wychowanie fizyczne
Jednostka organizacyjna Nazwa i kod przedmiotu (F/5/st/14)
Fizjoterapia
(jednolite studia
mgr)
Cel przedmiotu Przedstawienie nowych form ruchu jakimi są taniec oraz fitness. Nauczanie kroków
podstawowych, figur wybranych tańców oraz ćwiczeń koordynacyjnych rozwijających
zdolności motoryczne. Cele szczegółowe to:
- zapoznanie studentów z najnowszymi trendami w fitnessie rekreacyjnym
- podniesienie poziomu sprawności fizycznej studentów
- zwiększenie świadomości, przedstawienie obszernego spojrzenia na dbałość o
własne zdrowie i sprawność fizyczną organizmu człowieka
- przedstawienie różnych form tanecznych oraz ćwiczeń koordynacyjnych jako
jednych z czynników warunkujących utrzymanie wysokiego stopnia sprawności
fizycznej człowieka.

Wiedza P_W01. Posiada podstawową wiedzę na temat specyfiki i charakterystyki
poszczególnych form tanecznych oraz taneczno-fitnessowych. Zna ich miejsce i role w
kształtowaniu zdrowego stylu życia. Zna nazewnictwo poszczególnych figur
tanecznych (C.W6./P7U_W/P7S_WG, F.W14./P7U_W/P7S_WK).
P_W02. Zna i rozumie potrzebę uczestnictwa w zajęciach fitness oraz tanecznych jako
jeden z czynników warunkujących wysoki stopień sprawności fizycznej
(F.W14./P7U_W/P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Posiada odpowiedni poziom sprawności fizycznej, w tym koordynacyjnych

zdolności motorycznych. Potrafi wykonywać ćwiczenia koordynacyjne przy muzyce
(B.U9./P7U_U/P7S_UW, C.U7./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU, C.U17./P7U_U/P7S_UO,
P7S_UU, F.U4./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi zademonstrować wybrane tańce integracyjne oraz umie wykonać

podstawowe kroki fitness i dance-fitness (B.U9./P7U_U/P7S_UW,
C.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU, C.U17./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU,
F.U4./P7U_U,P7S_UW).
P_U03. Potrafi wykonać pokaz podstawowych kroków i figur poszczególnych tańców
standardowych i latynoamerykańskich. Zna podstawowe błędy w technice wykonania
poszczególnych kroków oraz potrafi je korygować
(B.U9./P7U_U/P7S_UW,C.U17./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU, F.U4./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Właściwie współpracuje w parze i w grupie. Potrafi samodzielnie pracować
doskonaląc swoje umiejętności taneczne oraz poziom koordynacyjnych zdolności
motorycznych (O.K3/P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Rozumie potrzebę ustawicznego usprawniania się oraz dbania o wysoką

sprawność fizyczną. Posiada umiejętność samooceny w zakresie poziomu sprawności
fizycznej (O.K3/P7U_K/P7S_KR).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie praktyczne.

się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (1) P_W01 C.W6., F.W14.
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi,
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. Krótka
charakterystyka zajęć i form tanecznych.Znaczenie
zajęć muzyczno- ruchowych w profilaktyce zdrowego
stylu życia oraz przygotowywania do uczestnictwa w
kulturze fizycznej.
2. Podstawowe kroki (LOW, HI-LO) z zakresu ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, F.W14., B.U9., C.U7.,
aerobiku, ćwiczenia kształtujące koordynację, P_U02, P_K02 C.U17., F.U4., O.K3.
podnoszące poziom pamięci ruchowej.
3. Zumba - zajęcia taneczno-fitnessowe na bazie ćwiczenia (1) P_ W02, P_U02, F.W14., B.U9., C.U7.,
rytmów latynoamerykańskich kształtujące P_ K02 C.U17., F.U4., O.K3.
koordynację, poprawiające pamięć ruchową oraz
kondycję.
4. Zumba - zajęcia taneczno-fitnessowe na bazie ćwiczenia (1) P_ W02, P_U02, F.W14., B.U9., C.U7.,
rytmów latynoamerykańskich kształtujące P_ K02 C.U17., F.U4., O.K3.
koordynację, poprawiające pamięć ruchową oraz
kondycję c.d.
5. Strong by Zumba- ćwiczenia wzmacniające, ćwiczenia (1) P_W02, P_U02, F.W14., B.U9., C.U7.,
interwałowe o wysokiej intensywności - P_K02 C.U17., F.U4., O.K3.
naprzemiennie układy choreograficzne i ćwiczenia
siłowe dające równoczesny rozwój siły mięśni i
wytrzymałości ogólnej.
6. Strong by Zumba- ćwiczenia wzmacniające, ćwiczenia (1) P_W02, P_U02, F.W14., B.U9., C.U7.,
interwałowe o wysokiej intensywności - P_K02 C.U17., F.U4., O.K3.
naprzemiennie układy choreograficzne i ćwiczenia
siłowe dające równoczesny rozwój siły mięśni i
wytrzymałości ogólnej c.d.
7. Ćwiczenia rytmiczno- taneczne oraz tańce ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, F.W14., B.U9., C.U7.,
integracyjne kształtujące wybrane koordynacyjne P_K01 C.U17., F.U4., O.K3.
zdolności motoryczne.
8. Ćwiczenia rytmiczno- taneczne oraz tańce ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, F.W14., B.U9., C.U7.,
integracyjne kształtujące wybrane koordynacyjne P_K01 C.U17., F.U4., O.K3.
zdolności motoryczne c.d.
9. Nauczanie kroku podstawowego oraz figur walca ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W6., F.W14.,
angielskiego oraz cha- cha- cha. P_U03, P_K01 B.U9., C.U17., F.U4.,
O.K3.
10. Nauczanie kroku podstawowego oraz figur walca ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W6., F.W14.,
angielskiego oraz cha- cha- cha c.d. P_U03, P_K01 B.U9., C.U17., F.U4.,
O.K3.
11. Doskonalenie walca angielskiego oraz cha- cha- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W6., F.W14.,
cha, poznawanie kolejnych figur tanecznych oraz P_U03, P_K01 B.U9., C.U17., F.U4.,
stworzenie krótkich układów, zapoznanie z O.K3.
prawidłową terminilogią i nazewnictwem figur
tanecznych.
12. Doskonalenie walca angielskiego oraz cha- cha- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W6., F.W14.,
cha, poznawanie kolejnych figur tanecznych oraz P_U03, P_K01 B.U9., C.U17., F.U4.,
stworzenie krótkich układów, zapoznanie z O.K3.
prawidłową terminilogią i nazewnictwem figur
tanecznych c.d.
13. Sprawdzian praktyczny z zakresu opanowania ćwiczenia (1) P_W01, P_U02, C.W6., F.W14.,
schematu ćwiczeń o charakterze koordynacyjnym P_U03, P_K01 B.U9., C.U7., C.U17.,
wykonywanym przy muzyce (ocena efektów F.U4., O.K3.
samokształcenia w tym zakresie).
14. Sprawdzian umiejętności z zakresu poznanych ćwiczenia (1) P_ W01, P_U03, C.W6., F.W14.,
tańców standardowych i latynoamerykańskich P_K01 B.U9., C.U17., F.U4.,
(zaliczenie praktyczne). O.K3.
15. Zaliczenie poprawkowe z zakresu tańców ćwiczenia (1) P_W01, P_ U01, C.W6., F.W14.,
latynoamerykańskich, tańców standardowych oraz P_U02, P_U03, B.U9., C.U7., C.U17.,
kompozycji ćwiczeń koordynacyjnych przy muzyce. P_K02 F.U4., O.K3.
Narzędzia Odtwarzacz CD oraz płyty z muzyką; odtwarzacz przenośny z muzyką.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Aktywny udział w zajęciach dydaktycznych, zaliczenie praktyczne wybranych tańców oraz
przedmiotu ćwiczeń koordynacyjnych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Wykonaj zgodnie z muzyką oraz podstawowymi zasadami technicznymi układ taneczny tańca
zagadnienia standardowego - walca angielskiego.
zaliczeniowe Przedstaw nazewnictwo poszczególnych figur.
2. Wykonaj zgodnie z muzyką oraz podstawowymi zasadami technicznymi układ taneczny tańca
latynoamerykańskiego - cha-cha-cha.
Przedstaw nazewnictwo poszczególnych figur.
3. Wykonaj zaproponowany przez prowadzącego schemat ćwiczeń koordynacyjnych przy
muzyce, po wcześniejszym samodzielnym doskonaleniu go w zakresie zadań samokształcenia.
Zalecana literatura 1. Gordon E. (1999). Podstawowa miara słuchu muzycznego i średnia miara słuchu
muzycznego. Akademia Muzyczna im. F. Chopina, Warszawa.
2. Graczykowska B. (2003). Tańce – teoria i praktyka. Skrypt dla studentów wychowania
fizycznego. Wydawnictwo Politechniki Opolskiej, Opole.
3. Kuźmińska O. (2002). Taniec w teorii i praktyce. AWF, Poznań.
4. Moore A. (2007). Tańce standardowe. Wydawnictwo Helion, Gliwice.
5. Nowakowska K. (1999). Rytm, muzyka, taniec. Wydawnictwo Pedagogiczne, Kielce.
6. Rokita M., Bajdzinski M. (2006). Podstawy teorii treningu motorycznego w sportowym

tańcu towarzyskim. Wydawnictwo Osfgraf, Gorzów Wielkopolski.
7. Siedlecka B., Biliński W. (2003). Taniec w edukacji dzieci i młodzieży. AWF, Wrocław.
8. Wieczysty M. (2006). Tańczyć może każdy. Wydawnictwo Ad Oculos, Rzeszów.

prowadzącego
prowadzącego^^ 0

Prowadzący przedmiot mgr Damian Jabłoński
(e-mail) (damian.jablonski@awf.edu.pl)
howanie fizyczne
(F/5/st/14)
rok/I-IV semestr
0
Nauczanie kroków
cyjnych rozwijających
reacyjnym
ia na dbałość o
acyjnych jako
nia sprawności
erystyk I/ II
erapeuty)
terystyki
na ich miejsce i role w
ólnych figur
oraz tanecznych jako

ycznej
koordynacyjnych
cyjne przy muzyce
./P7U_U/P7S_UO,
az umie wykonać
W,
U,
zczególnych tańców
w technice wykonania
/P7U_U/P7S_UW).
dzielnie pracować
cyjnych zdolności
bania o wysoką
poziomu sprawności

C.W6., F.W14.
F.W14., B.U9., C.U7.,

C.U17., F.U4., O.K3.
F.W14., B.U9., C.U7.,

C.U17., F.U4., O.K3.
F.W14., B.U9., C.U7.,
C.U17., F.U4., O.K3.
F.W14., B.U9., C.U7.,

C.U17., F.U4., O.K3.
F.W14., B.U9., C.U7.,

C.U17., F.U4., O.K3.
F.W14., B.U9., C.U7.,

C.U17., F.U4., O.K3.
F.W14., B.U9., C.U7.,

C.U17., F.U4., O.K3.
C.W6., F.W14.,
B.U9., C.U17., F.U4.,
O.K3.
C.W6., F.W14.,
B.U9., C.U17., F.U4.,
O.K3.
C.W6., F.W14.,
B.U9., C.U17., F.U4.,
O.K3.
C.W6., F.W14.,
B.U9., C.U17., F.U4.,
O.K3.
C.W6., F.W14.,
B.U9., C.U7., C.U17.,
F.U4., O.K3.
C.W6., F.W14.,
B.U9., C.U17., F.U4.,
O.K3.
C.W6., F.W14.,
B.U9., C.U7., C.U17.,
F.U4., O.K3.
h tańców oraz
ompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
układ taneczny tańca
układ taneczny tańca

acyjnych przy
ń samokształcenia.
ra słuchu
w wychowania
ne, Kielce.
go w sportowym
F, Wrocław.
szów.

Jednostka organizacyjna WWFiS Nazwa i kod przedmiotu Wychowanie Fizyczne
F/5/st/14

studia mgr)

Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotu z poprzednich semestrów.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest poprawa ogólnej sprawności i wydolności fizycznej
studentów. Wdrożenie zasad zdrowego stylu życia poprzez aktywność fizyczną oraz
dbałość o własne zdrowie. Przygotowanie do prowadzenia zajęć ruchowych z
osobami w różnym wieku i zróżnicowanym stopniu sprawności.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie czynniki decydujące o zdrowiu oraz zagrożeniu zdrowia
(B.W11./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna i rozumie zasady edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia oraz elementy
polityki społecznej dotyczącej ochrony zdrowia (B.W12./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
P_W03. Zna uwarunkowania zdrowia i jego zagrożenia oraz skalę problemów

zwiazanych z niepełnosprawnością w ujęciu demograficznym i epidemiologicznym
(B.W13./P7U_W/P7S_WG, P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi organizować działania ukierunkowane na edukację zdrowotną,

promocję zdrowia i profilaktykę niepełnosprawności (B.U3./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO).
P_U02. Wykazuje umiejętnosci ruchowe z zakresu wybranych form aktywności

fizycznej (rekreacyjnych i zdrowotnych)(B.U9./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuje postawę promującą zdrowy styl życia, propaguje kreuje zdrowy
styl życia i promuje zdrowie w trakcie działań związanych z wykonywaniem zawodu.
Określa swój poziom sprawności niezbędny do wykonywania zawodu fizjoterapeuty
(O.K3/P7U_K/P7S_KR).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć, frekwencja, samodzielne
uczenia się# prowadzenie fragmentu zajęć.
Typ oceny## Podsumowująca.

### się
1. Różne formy rozgrzewek z wykorzystaniem ćwiczenia (1) P_W01, P_U02 B.W11., B.U9.
muzyki i przyborów konwencjonalnych.
2. Stretching – ćwiczenia wzmacniające i ćwiczenia (1) P_U02, P_K01 B.U9., O.K3.

zwiększające zakres ruchu w poszczególnych
stawach.
3. Zajęcia ruchowe przy muzyce z wykorzystaniem ćwiczenia (1) P_W03 B.W13.

niekonwencjonalnych przyborów.
4. Zajęcia oparte na grach i zabawach ruchowych, ćwiczenia (1) P_W02, P_U01 B.W12., B.U3.
z uwzględnieniem potzreb osób
niepełnosprawnych i wykorzystaniem możliwości
zaplecza sportowo-rekreacyjnego uczelni.
5. Podstawy treningu zdrowotnego, opartego na ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 B.U3., B.U9.
wysiłku wytrzymałościowym dla osób
niepełnosprawnych. Pedagogizacja – samodzielne
prowadzenie części zajęć rekreacyjno-sportowych.
6. Zajęcia oparte na kształtowaniu siły, z ćwiczenia (1) P_W02, P_U01 B.W12., B.U3.
wykorzystaniem przedmiotów użytku codziennego
w celach terapeutycznych.
7. Zajęcia w plenerze. Nordic-walking – technika i ćwiczenia (1) P_W01, P_U02 B.W11., B.U9.
podstawy treningu uwzgledniające osoby
niepełnosprawne.
8. Zajęcia dla osó o specjalnych potrzebach ćwiczenia (1) P_W03, P_U01 B.W13., B.U3.
prowadzone metodą improwizacji ruchowej z
wykorzystaniem przyborów.
9. Terapeutyczne zajęcia ruchowe w plenerze – ćwiczenia (1) P_W02, P_K01 B.W12., O.K3.
bieg na orientację. Pedagogizacja – samodzielne
10. Rekreacyjne zajęcia ruchowe na basenie dla ćwiczenia (1) P_W03, P_U01 B.W13., B.U3.
osób niepełnosprawnych. Aqua fitness.
11. Ćwiczenia ogólnorozwojowe z użyciem piłek ćwiczenia (1) P_U02, P_K01 B.W12., O.K3.
lekarskich. Pedagogizacja – samodzielne
12. Ćwiczenia ogólnorozwojowe ze ćwiczenia (1) P_W01, P_U02 B.W11., B.U9.

współćwiczącym (z pomocą, oporem) – omówienie
i realizacja.
13. Ćwiczenia kształtujące z hantlami i piłkami. ćwiczenia (1) P_U02 B.U9.

Ćwiczenia kształtujące gibkość z wykorzystaniem
szarf.
14. Cwiczenia przygotowujące do gier z użyciem ćwiczenia (1) P_U02 B.U9.

piłki. Rekreacyjne gry ruchowe z wykorzystaniem
róznych piłek.
15. Zaliczenie przedmiotu. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 B.U3., B.U9.

B.W11.
Narzędzia 1. Przybory służące realizacji tematów ćwiczeń.

dydaktyczne
2. Odtwarzacz MP3.
3. Głośniki.
Warunki zaliczenia Frekwencja na zajeciach, aktywność, samodzielne prowadzenie fragmentu zajęć.Student,
Przykładowe Samodzielne prowadzenie fragmentu zajęc, frekwencja.

zagadnienia
zaliczeniowe
Zalecana literatura 1. Gawlik K., Zwierzchowska K. (2006). Wychowanie fizyczne dzieci i młodzieży głuchej i
słabo słyszącej. AWF, Katowice.
Zalecana literatura
2. Gąsior P. (2017) Elementy kształcenia ruchowego i metodyki nauczania ruchu. PPWSZ,

Nowy Targ.
3. Laughlin. T. (2007). Pływanie dla każdego. Buk Rower, Zielonka.
4. Nowotny J. (2003). Edukacja i reedukacja ruchowa. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
5. Nowotny J. i wsp. (2002) Kształcenie umiejętności ruchowych. Podstawy teoretyczne

oraz aspekty praktyczne - podręcznik dla studentów fizjoterapii. ŚAM, Katowice.

prowadzącego
prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot dr Urszula Parnicka
(e-mail) (urszula.parnicka@awf.edu.pl)

WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Wychowanie Fizyczne
(F/5/st/14)
Jednostka organizacyjna
Fizjoterapia Rok/semestr I - III rok/I-IV semestr
(jednolite studia
mgr)
Kierunek i poziom studiów
Cel przedmiotu Przygotowanie studentów do pracy dydaktycznej i organizacyjnej w ośrodkach

rekreacyjnych oraz do samodzielnego prowadzenia i programowania zajęć z zakresu
fitness. Cele szczegółowe to
- zapoznanie studentów z najnowszymi trendami w fitnessie rekreacyjnym
- podniesienie poziomu sprawności fizycznej studentów
- zwiększenie świadomości, przedstawienie obszernego spojrzenia na dbałość o
własne zdrowie i sprawność fizyczną organizmu człowieka
- przedstawienie ćwiczeń siłowych jako jednego z czynników warunkujących
utrzymanie wysokiego stopnia sprawności fizycznej człowieka.

Wiedza P_W01. Zna podstawowe nazwy kroki fitness i ćwiczenia kształtujące i rozciągające
poszczególne partie mięśniowe (O.W10./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Zna i rozumie potrzebę uprawiania zajęć fitness oraz ćwiczeń siłowych jako
jeden z czynników warunkujących wysoki stopień sprawności fizycznej
(O.W10./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi samodzielnie przygotować i zrealizować program ćwiczeń

kształtujących na wybrane partie mięśniowe oraz dostosować sprzęt fitness do
potrzeb uczestników (O.U8./P7U_U/ P7S_UU, B.U9./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego usprawniania się. Posiada umiejętność
samooceny w zakresie poziomu sprawności fizycznej (O.K5./P7U_K/ P7S_KK).
P_K02. Zna zasady bezpieczeństwa i higieny pracy na zajęciach fitness (O.K9./P7U_K/

P7S_KR, P7S_KO).
P_K03. Dba o poziom sprawności fizycznej potrzebny w przyszłym zawodzie
fizjoterapeuty (O.K3./P7U_K/ P7S_KR).

uczenia się#
Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty Kierunkowe

zajęć (liczba godzin) uczenia się efekty uczenia się
###
1. Ocena poziomu zdolności koordynacyjnych, ćwiczenia (1) P_U01, P_K03 O.U8., O.K3. B.U9.
pamięci ruchowej i stopnia umuzykalnienia.
Zasady bezpieczeństwa i higieny podczas zajęć
fitness. Krótka charakterystyka zajęć, historii i form
fitness.
2. Podstawowe kroki (LOW, HI-LO) z zakresu ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, P_K02, O.W10., O.U8.,
aerobiku, ćwiczenia kształtujące koordynację, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
podnoszące poziom pamięci ruchowej.
3.Body Shape – ćwiczenia wzmacniające z ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
wykorzystaniem hantli. P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
4. Body Ball – ćwiczenia wzmacniające oraz ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
relaksujące i rozciągające z piłkami. P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
5. Step aerobik – ćwiczenia kształtujące ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
koordynację ruchową oraz ogólną wydolność P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
organizmu, kładąc nacisk na wzmacnianie mięśni
nóg.
6. Tubing – gumy z uchwytem, taśmy – ćwiczenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
wzmacniające i rozciągające. P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
7. Pilates / Stretching – ćwiczenia wzmacniające ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
mm głębokie i uelastyczniające mm całego ciała / P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
trening mający na celu rozciągnięcie i rozluźnienie
mięśni.
8. Body Pump – ćwiczenia wytrzymałościowo- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
siłowe ze sztangą. P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
9. Latino/AerokickBoxing – trening typu cardio ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
budowany na prostych tanecznych ruchach / P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
intensywny trening aerobowy, w którym
choreografię wyznaczają dynamiczne ciosy i
kopnięcia.
10. Bosu – ćwiczenia z przyrządem (połączenie piłki ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
i stepu), który jest niezbędny do przeprowadzenia P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
kompleksowego treningu równowagi.
11. Zapoznanie z zasadami i metodyką prowadzenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
zajęć fitness dla osób starszych. P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
12. Trening interwałowy - naprzemiennie układy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
choreograficzne i ćwiczenia siłowe dające P_U01, P_K02, P_K03 O.K9., O.K3. B.U9.
równoczesny rozwój siły mięśni i wytrzymałości
ogólnej.
13. Zaliczenie praktyczne z wyżej wymienionych ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
treści – pedagogizacja – samodzielne prowadzenie P_U01, P_K01, P_K02, O.K5., O.K9.,
części zajęć fitness. P_K03 O.K3. B.U9.
Narzędzia 1. Hantle, piłki, tubingi, stepy, sztangi, bosu, taśmy.

dydaktyczne
2. Magnetofon, mikrofon nagłowny, płyty cd, maty.
Warunki zaliczenia Pozytywne zaliczenie końcowe, aktywny udział na zajęciach.Student, który opanował wiedzę,
przedmiotu umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Historia Fitness w Polsce i na świecie.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień podstawowe zajęcia Fitness jakie można spotkać w współczesnych klubach Fitness.
3. Scharakteryzuj interwał aerobik, body shape, pilates.

4. Podaj przykłady przyborów i przyrządów wykorzystywanych na zajęciach Fitness.
Zalecana literatura 1. Grodzka - Kubiak H. (2002). Aerobik czy fitness. DDK Milion, Poznań.
Zalecana literatura
2. Olex D. (2001). Fitness. Metodyka i praktyka. Górnośląska Oficyna Wydawnicza S.A.,
Katowice.
3. Olex – Mierzejewska D. (2002). Fitness. Teoretyczne i metodyczne podstawy prowadzenia
zajęć. AWF, Katowice.
4. Opoka D. M. (2004). Fitness w plenerze. TKKF, Warszawa.

5. Opoka D. M. (2004). Fitness. Historia, organizacja, zarządzanie. BMS, Warszawa.
6. Pietrzyk D. (2002). Fitness nowoczesne formy gimnastyki. TKKF, Warszawa.
7. Szot Z. (2003). Aerobik. AWFiS, Gdańsk.

prowadzącego
prowadzącego^^ 0

Prowadzący przedmiot mgr Aleksandra Dębowska
(e-mail) (aleksandra.debowska@awf.edu.pl)
owanie Fizyczne
F/5/st/14)
ok/I-IV semestr
0
w ośrodkach
nia zajęć z zakresu
eacyjnym
na dbałość o
nkujących
rystyk I/ II
rapeuty)
ące i rozciągające
zeń siłowych jako

znej
wiczeń
ęt fitness do
UW).
umiejętność
K/ P7S_KK).
ness (O.K9./P7U_K/
zawodzie

Kierunkowe ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne

efekty uczenia się prowadzenie zajęć przez studenta
O.U8., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K5., O.K9.,
O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K5., O.K9.,
O.K3. B.U9.
O.W10., O.U8.,
O.K5., O.K9.,
O.K3. B.U9.
opanował wiedzę,
ch kryteriów)
onych efektów
zakresie
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ch klubach Fitness.
Fitness.
wnicza S.A.,
awy prowadzenia
rszawa.
wa.

WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Wychowanie Fizyczne
(F/5/st/14)
Jednostka organizacyjna
Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr I - III rok/I-IV semestr
studia mgr)
Kierunek i poziom studiów

Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z teoretycznymi, metodycznymi

i organizacyjnymi zasadami prowadzenia zajęć body&mind. Przygotowanie do pracy
z osobami, które chcą zapobiegać urazom kręgosłupa, wzmocnić tonus mięśniowy,
zwiększyć elastyczność ciała i poprawić ogólną kondycję. Przedstawienie zdrowotnych,
estetycznych i funkcjonalnych walorów ćwiczeń psychofizycznych jako dziedziny życia.

Wiedza P_W01. Rozumie znaczenie działań profilaktycznych i potrzebę edukacji własnego ciała
poprzez stworzenie programu ćwiczeń prozdrowotnych (O.W10./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Zna terminologię pozycji wyjściowych do ćwiczeń pilates oraz samych ćwiczeń
(O.W10./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi odtworzyć i samodzielnie dobrać zestawy ćwiczeń pilates o charakterze
kompensacyjno – korygującym, biorąc pod uwagę podstawowe wady postawy
(O.U8./P7U_U/ P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego usprawniania się. Posiada umiejętność
samooceny w zakresie poziomu sprawności fizycznej (O.K5./P7U_K/ P7S_KK).
P_K02. Zna zasady bezpieczeństwa i higieny pracy na zajęciach fitness (O.K9./P7U_K/

P7S_KR, P7S_KO).
P_K03. Dba o poziom sprawności fizycznej potrzebny w przyszłym zawodzie

fizjoterapeuty (O.K3./P7U_K/ P7S_KR).

uczenia się#

###
1. Zasady bezpieczeństwa i higieny podczas zajęć. ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, P_K03 O.W10., O.K3.
Pozycje wyjściowe do ćwiczeń kształtujących.
Główne osie i płaszczyzny ruchów.
2. Ćwiczenia na mięśnie głębokie stabilizujące ciało. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
Specyfika pozycji wyjściowych w ćwiczeniach P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
Pilates.
3. Ćwiczenia oddechowe; oddech torem boczno- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
żebrowym i przeponowo-brzuszny. Technika P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
wykonania i metodyka nauczania napięcia „mięśni
środka".
4. Technika wykonania i metodyka nauczania ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
ćwiczeń pilates w pozycji leżenia tyłem. P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
ćwiczeń pilates w pozycji leżenia przodem. P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
ćwiczeń pilates w pozycji leżenia bokiem. P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
ćwiczeń pilates w podporach. P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
ćwiczeń pilates w pozycji w siadzie i w klęku P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
podpartym.
9. Specyfika rozgrzewki w ćwiczeniach pilates. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
10. Ćwiczenia pilates z taśmami. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
11. Ćwiczenia pilates z easy Ball. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
12. Ćwiczenia pilates z body ball. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
P_U01,P_K02, P_K03 O.K9., O.K3.
13. Zaliczenie teoretyczne z wyżej wymienionych ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
treści. Zajęcia praktyczne – pedagogizacja – P_U01, P_K01, P_K02, O.K5., O.K9., O.K3.
samodzielne prowadzenie części zajęć pilates. P_K03
14. Zajęcia praktyczne – pedagogizacja – ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
samodzielne prowadzenie części zajęć pilates. P_U01, P_K01, P_K02, O.K5., O.K9., O.K3.
P_K03
15. Zajęcia praktyczne – pedagogizacja – ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W10., O.U8.,
samodzielne prowadzenie części zajęć pilates. P_U01, P_K01, P_K02, O.K5., O.K9., O.K3.
P_K03
Narzędzia 1. Piłki, taśmy, karimaty.

dydaktyczne
2. Magnetofon, mikrofon nagłowny, płyty cd, maty.
Warunki zaliczenia Pozytywne zaliczenie końcowe, aktywny udział na zajęciach.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Historia Fitness w Polsce i na świecie.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień podstawowe zajęcia Fitness jakie można spotkać w współczesnych klubach Fitness.
3. Scharakteryzuj interwał aerobik, body shape, pilates.
4. Podaj przykłady przyborów i przyrządów wykorzystywanych na zajęciach Fitness.
Zalecana literatura 1. Austin D. (2003). Pilates dla każdego. Wydawnictwo ZYSK I S-KA, Poznań.
2. Blount T., Mckenzie E. (2006). Pilates. Wydawnictwo Wiedza i Życie, Warszawa.
3. Janik B. (2004). Pilates - Prawdziwa siła od środka. Wydawnictwo "ASz" Artur Szuba,
Choszczno.
4. Selby A. Herdman A. (2003). Pilates, kształtowanie ładnej sylwetki ciała. Wydawnictwo

Delta-WZ, Warszawa.
5. Ungaro A. (2003). Gimnastyka która leczy. Metoda ćwiczeń Josepha Pilatesa. Wydawnictwo
Świat Książki, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 0

Prowadzący przedmiot mgr Aleksandra Dębowska
(e-mail) (aleksandra.debowska@awf.edu.pl)
anie Fizyczne
5/st/14)
/I-IV semestr
0
wiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
anie do pracy
mięśniowy,
ie zdrowotnych,
dziedziny życia.
ystyk I/ II
apeuty)
cji własnego ciała

_W/ P7S_WG).
samych ćwiczeń
es o charakterze
postawy
ejętność
7S_KK).
(O.K9./P7U_K/
odzie

pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca
semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt,
kontrola obecności
Kierunkowe ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne prowadzenie
efekty uczenia się zajęć przez studenta
O.W10., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K5., O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K5., O.K9., O.K3.
O.W10., O.U8.,
O.K5., O.K9., O.K3.
panował wiedzę,
ch kryteriów)
nych efektów
zakresie
żonych efektów
a się (51- 60%

teriów) w zakresie
h w zakresie
ch klubach Fitness.
Fitness.
zawa.
tur Szuba,
Wydawnictwo
sa. Wydawnictwo

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Technologia informacyjna
(F/5/st/15)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Obsługa komputera na poziomie podstawowym.
Cel przedmiotu Przygotowanie studenta do aktywnego życia i funkcjonowania w nowoczesnym

społeczeństwie informacyjnym, a także wykształcenie praktycznej umiejętności
świadomego i sprawnego posługiwania się komputerem oraz narzędziami i metodami
informatyki. Wypracowanie umiejętności doboru odpowiednich procedur i narzędzi
informatycznych do realizacji własnych zadań.

Wiedza P_W01. Posiada podstawową wiedzę na temat wyszukiwania i wykorzystywania
różnych źródeł informacji. Rozumie potrzebę samokształcenia. Zna i rozumie
unormowania prawne dotyczące korzystania z różnych źródeł informacji oraz z
zakresu ochrony własności intelektualnej (B.W8./P7U_W/P7S_WG,
B.W21./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Dostrzega korzyści jakie płyną z zastosowań komputerów. Posiada wiedzę o

bezpieczeństwie i higienie pracy na stanowisku komputerowym
(B.W8./P7U_W/P7S_WG, B.W21./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Zna elementarną terminologię używaną w technologii informacyjnej, rozumie

jej źródła oraz zastosowania w obrębie innych dyscyplin. Potrafi sporządzić i
prowadzić dokumentację, a także interpretować uzyskane wyniki
(B.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK).
P_U02. Potrafi zaproponować, dobrać, użyć odpowiednich środków i narzędzi

(systemowych i użytkowych) w zadaniach wykorzystujących technologie informacyjne
w fizjoterapii. Potrafi prawidłowo dobierać i stosować odpowiednie środki
multimedialne wspomagające prezentowanie uzyskiwanych wyników. Potrafi docenić
znaczenie technologii komunikacyjnej w przekazie informacji
(B.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, O.U9./P7U_U/ P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi wykorzystać technologie komunikacyjne w kontaktach międzyludzkich,

pracy w zespole oraz przekazywaniu wiedzy. Identyfikować podstawowe obszary
zastosowań technologii informacyjnaj w fizjoterapii oraz wspomagać rozwiązywanie
problemów, kategoryzować czynniki wpływające na rozwój (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Posiada umiejętność samooceny w zakresie poziomu własnej wiedzy
informatycznej. Rozumie potrzebę ciągłego dokształcania się (O.K5./P7U_K/P7S_KK,
O.K6./P7U_K/P7S_KK).

się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_U02, P_K01, O.U9., O.K5.
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. P_K02
Teoretyczne podstawy obsługi komputera oraz zasad
BHP na stanowisku pracy.
2. Zaawansowane metody wyszukiwania informacji w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
internecie. Zarządzanie informacją dostępną w sieci P_U01, P_K02 B.U12., O.K6.
(zapisywanie, odczytywanie), praca z archiwami,
tworzenie własnych archiwów.
3. Edytor tekstu Microsoft Word. Operacje ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
podstawowe (wpisywanie, poprawianie, korekta, P_U01 B.U12.
autokorekta, formatowanie, umieszczanie obiektów
w tekście, listy, nagłówki, sekcje, numerowanie stron,
podgląd wydruku, wydruk).
4. Edytor tekstu - operacje zawansowane (tabele, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
edytor równań matematycznych, tabulatory, P_U01 B.U12.
kolumny, style i szablony).
5. Praca z „długimi” dokumentami: spisy treści, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
bibliografia, indeksy, spisy rysunków, tabel itd.). P_U01 B.U12.
6. Arkusz kalkulacyjny Microsoft Excel: typy danych, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
operatory, wyrażenia logiczne i tekstowe, wyrażenia P_U01 B.U12.
arytmetyczne, argumenty funkcji, wartość funkcji,
sposoby adresowania, formuły, wbudowane funkcje,
tworzenie wykresów.
7. Zaawansowane operacje w arkuszu kalkulacyjnym: ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
podsumowania w arkuszu - sumy pośrednie, arkusz P_U01 B.U12.
kalkulacyjny jako prosta baza danych - formularz,
wyszukiwanie, filtrowanie, sortowanie wielopolowe.
8. Wykorzystanie dodatku Analysis Toolpak do ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
przeprowadzenia statystyki opisowej danych P_U01 B.U12.
eksperymentalnych.
9. Edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny. Łączenie ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
gotowych dokumentów. Korespondencja seryjna. P_U01 B.U12.
10. Kolokwium - praktyczne wykorzystanie edytora ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
tekstu i arkusza kalkulacyjnego. P_U01, P_U02, O.U9., O.K5.
P_K01, P_K02
11. Tworzenie prezentacji multimedialnych za ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
pomocą aplikacji Microsoft Power Point. Zasady P_U01, P_U02 B.U12.
wygłaszania prezentacji: zachowanie prelegenta,
sposób mówienia, używanie pomocy wizualnych.
12. Sposoby podłączania urządzeń peryferyjnych do ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
komputera. Techniki prezentacji. Zasady wygłaszania P_U01, P_U02 B.U12.
prezentacji: zachowanie prelegenta, sposób
mówienia, używanie pomocy wizualnych. Projekt w
formie prezentacji multimedialnej na zadany temat.
13. Prezentacja publiczna przygotowanych prac ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
multimedialnych z uwzględnieniem zasad P_U1, P_U02 B.U12., O.U9.
wygłaszania prezentacji. Uzasadnienie przyjętych
rozwiązań. Ocena projektu.
14. Tworzenie dokumentów w oparciu o poznane ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 B.W8., B.W21.
narzędzia Microsoft Office, własne obiekty
multimedialne oraz źródła internetowe.
Formatowanie dokumentów, wstawianie i
rozmieszczanie grafiki, wklejanie obiektów,
hiperłącza.
15. Zmiana formatu dokumentów oraz ich zapis i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W8., B.W21.,
publikacja jako stron internetowych. P_U01, P_U02 B.U12.
Narzędzia 1. Komputer PC – 21 stanowisk.
dydaktyczne
2. Projektor multimedialny.
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwium i zaliczeń cząstkowych, ocena z prezentacji, aktywny udział na
przedmiotu zajęciach, obecność na zajęciach.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Utworzyć i osadzić w tekście równanie matematyczne.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wykonać wykres punktowy w Excelu i zaimportować wykres do tekstu edytowanego w
programie Word.
3. Zaprezentować na przykładzie otrzymanej bazy danych tworzenie tabeli przestawnej i
wykresu.
4. Stworzyć plakat informujący o wydarzeniu fizjoterapeutycznym.
5. Uzasadnij potrzebę ustawicznego kształcenia się w zakresie wiedzy dotyczącej technologii

informacyjnych.
Zalecana literatura 1. Altman R. B. (2002). Po prostu PowerPoint 2002/XP PL. Wydawnictwo Helion, Gliwice.
2. Gaworska B. Szantula H. (2007). Podstawy technik informatycznych. Wydawnictwo KISS,

Katowice.
3. Flanczewski S. (2003). Excel w biurze i nie tylko. Wydawnictwo Helion, Gliwice.
4. Lenar P. (2011). Sekrety skutecznych prezentacji multimedialnych. Wydawnictwo Helion,

Gliwice.
5. Trawka A. (2007). Użytkowanie komputerów. Wydawnictwo KISS, Katowice.

6. Szeliga M. (2002). MS Office 2002/XP – ćwiczenia zaawansowane. Wydawnictwo Helion,
Gliwice.
8. Dokumentacja wykorzytanego oprogramowania.

prowadzącego
prowadzącego^^ 10
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 25

Prowadzący przedmiot dr Tomasz Sacewicz
(e-mail) (tomasz.sacewicz@awf.edu.pl)
dr hab. prof. AWF Adam Czaplicki

(adam.czaplicki@awf.edu.pl)
ologia informacyjna
(F/5/st/15)
rok/II semestr
1
nowoczesnym
ej umiejętności
rzędziami i metodami
procedur i narzędzi
erystyk I/ II
erapeuty)
wykorzystywania
na i rozumie
formacji oraz z
WG,
w. Posiada wiedzę o
formacyjnej, rozumie
sporządzić i
i
ków i narzędzi
hnologie informacyjne
dnie środki
ników. Potrafi docenić
UU).
ktach międzyludzkich,
tawowe obszary
agać rozwiązywanie
5./P7U_K/P7S_KK).
snej wiedzy
K5./P7U_K/P7S_KK,

B.W8., B.W21.,
O.U9., O.K5.
B.W8., B.W21.,
B.U12., O.K6.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
O.U9., O.K5.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
B.W8., B.W21.,
B.U12., O.U9.
B.W8., B.W21.
B.W8., B.W21.,
B.U12.
aktywny udział na
ności i kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
dytowanego w
przestawnej i
zącej technologii
elion, Gliwice.
dawnictwo KISS,
iwice.
wnictwo Helion,
ice.
wnictwo Helion,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Psychologia ogólna i kliniczna
(F/5/st/16)
(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej podstawowych pojęć i zagadnień

psychologii ogólnej i klinicznej, prezentacja podstawowych kierunków i szkół
psychologicznych, wyjaśniających funkcjonowanie psychiki człowieka, poznanie
podstawowych procesów poznawczych determinujących zachowanie człowieka.,
poznanie etiologii, patogenezy, obrazu symptomatologicznego i terapii
podstawowych zaburzeń.

Wiedza P_W01. Zna przedmiot psychologii ogólnej i klinicznej i potrafi scharakteryzować
prawidłowości psychicznego funkcjonowania człowieka. Zna metody badawcze
stosowane w psychologii (O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Potrafi scharakteryzować główne kierunki psychologii. Potrafi opisać procesy

poznawcze oraz ich neurobiologiczne podłoże (O.W3./P7U_W/P7S_WG,
B.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Potrafi scharakteryzować procesy emocjonalno-motywacyjne oraz zaburzenia

w regulacji emocji. Zna psychologiczne i fizjologiczne koncepcje stresu , potrafi
rozróżniać style radzenia sobie ze stresem. Zna podstawy różnic indywidualnych
(inteligencja, temperament, osobowość, style
funkcjonowania)(O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W1./P7U_W/P7S_WG,
B.W2./P7U_W/P7S_WG, B.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W4./P7U_W/P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Posiada umiejętność analizowania i interpretowania procesów emocjonalno-

motywacyjnych jako sił napędowych jednostki (O.U11./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK,
B.U2./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, B.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
B.U10./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
P_U02. Wykorzystuje wiedzę teoretyczną do wyjaśnienia funkcjonowania procesów

poznawczych i motywacyjno-emocjonalnych oraz ich zaburzeń
(O.U11./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK, B.U2./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
B.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, B.U10./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi nawiązać i utrzymać pełny szacunku kontakt z pacjemntem, a także
okazywać zrozumienie dla różnic kulturowych i światopoglądowych
(O.K1./P7U_K/P7S_K,P7S_KR, P7S_KO).
P_K02. Jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w prezentowaniu znajomości

psychicznego funkcjonowania człowieka (O.K3./P6U_K/P7S_UK, P7S_KR).
P_K03. Jest przygotowany do przyjęcia odpowiedzialnosci związanej z decyzjami

podejmowanymi w ramach działalności zawodowej, w tym w kategoriach
bezpieczeństwa własnego i innych osób (O.K9./P7U_K/ P7U_KR, P7U_KO).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i śródsemestralne zaliczenie pisemne.

uczenia się#
Forma dydaktyczna
Treści programowe zajęć (liczba godzin) efekty uczenia się uczenia się
###
1. Przedmiot psychologii – psychologia jako nauka wykład (2) P_W01, P_U01, O.W3., B.W1.,
o człowieku. Psychologiczne koncepcje człowieka: P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
podejście psychodynamiczne, behawiorystyczne i B.U10.
poznawcze.
2. Spostrzeganie, uwaga i świadomość. wykład (2) P_W02, P_U01, O.W3., B.W1.,

Elementarne wrażenia zmysłowe i ich odbiór. P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
Absolutne i różnicowe progi percepcji bodźca. B.U10.
Złudzenia percepcji i stałość spostrzegania.Uwaga
jako mechanizm selekcji bodźców i kontroli
czynności. Zaburzenia uwagi i ich konsekwencje.
3. Uczenie się jako podstawowy mechanizm wykład (2) P_W02, P_U01, O.W3., B.W1.,
modyfikacji zachowania. Warunkowanie klasyczne P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
instrumentalne. Uczenie a nabywanie wiedzy. B.U10.
Podstawowe teorie uczenia się.
4. Emocje i stres. Klasyfikacja emocji. Fizjologiczne wykład (2) P_W03, P_U01, O.W3., B.W1., B.W2.,
i psychologiczne aspekty emocji. Klasyczne teorie P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
emocji. Stres psychologiczny: przyczyny, O.U11., B.U2., B.U3.,
dynamika, następstwa. Zmagania się ze stresem. B.U10.
5. Motywacja i myślenie. Funkcje procesu wykład (2) P_W02, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
motywacyjnego. Potrzeby człowieka. Klasyfikacja P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
potrzeb. Ogólna charakterystyka procesu O.U11., B.U2., B.U3.,
myślenia. Rodzaje i funkcje myślenia. B.U10.
Rozwiązywanie problemów.
6. Pamięć, język i komunikowanie się. Rodzaje wykład (2) P_W02, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
pamięci. Metody badania pamięci. Przyczyny P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
zapominania. Techniki mnemoniczne i O.U11., B.U2., B.U3.,
wspomaganie pamięci. Proces nabywania języka. B.U10.
Teorie wyjaśniające nabywanie języka. Proces
planowania, wytwarzania i przekazywania
komunikatu językowego. Komunikacja
niewerbalna.
7. Różnice indywidualne, temperament i wykład (2) P_W02, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
osobowość. P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
8. Inteligencja i style poznawcze. Psychologia wykład (2) P_W02, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
kliniczna jako dziedzina badań i praktyki. P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
9. Teoria, modele i orientacje w psychologii wykład (2) P_W02, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
klinicznej (orientacja patogenetyczna i P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
salutogenetyczna). Psychologia kliniczna dzieci i O.U11., B.U2., B.U3.,
młodzieży-wybrane zagadnienia. B.U10.
10. Psychologia zaburzeń osobowości i zaburzeń wykład (2) P_W02, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
lękowych. P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
11. Psychologia schizofrenii i zaburzeń wykład (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
afektywnych. P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
12. Psychologiczne następstwa stresu wykład (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1., B.W2.,
pourazowego. Niepełnosprawność umysłowa. P_W03, P_U01, B.W3., B.W4., B.W5.,
P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
13. Psychologia uzależnień. Podstawy klasyfikacji i wykład (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
charakterystyka zaburzeń neuropsychologicznych. P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
14. Neuropsychologiczna analiza zaburzeń wykład (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
percepcji. Zaburzenia aktywności ruchowej. P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
15. Mózgowe podstawy zaburzeń mowy. wykład (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
Podsumowanie zajęć. P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
1. Zajęcia organizacyjne. Omówienie treści ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, O.W3., B.W1.,
poruszanych w ramach ćwiczeń i wymagań P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
odnośnie zaliczenia przedmiotu. Podanie B.U10.
literatury.
2. Poznanie i spostrzeganie społeczne. Zachowania ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1., B.W2.,
społeczne i ich uwarunkowania. Poznanie samego P_W03, P_U01, B.W3., B.W4., B.W5.,
siebie. P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
3. Zachowania asertywne, agresywne i uległe. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
Sytuacje interpersonalne. Negocjacje. P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
Komunikacja. B.U10.
4. Procesy grupowe, reguły współdziałania, role. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
5. Typy konfliktów psychologicznych. ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
6. Rodzaje sytuacji problemowych. Fazy ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
rozwiązywania problemów. P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
7. Inteligencja emocjonalna vs inteligencja w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
kontekście funkcjonowania intelektualnego. P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
8. Psychospołeczne ujęcie niepełnosprawności- ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, O.W3., B.W1.,

rola fizjoterapeuty w procesie rehabilitacji. P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
9. Dwustronne zależności miedzy stresem ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, O.W3., B.W1., B.W2.,
psychologicznym a chorobą. Postawa wobec P_U01, P_U02 B.W3., B.W4., B.W5.,
własnej choroby i jej organizacja. O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
10. Specyfika trudności pracy fizjoterapeuty z ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
pacjentem z zaburzeniami funkcji wykonawczych i P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
zespołem płata czołowego. B.U10.
11. Rola fizjoterapeuty w procesie rehabilitacji ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
dzieci i młodzieży z zaburzeniami rozwoju. P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
12. Neuropsychologia zaburzeń komunikacji ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
(werbalnej i pozawerbalnej) w kontekście pracy P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
fizjoterapeuty. B.U10.
13. Zaburzenia funkcji uwagowych (zespół ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
zaniedbywania stronnego) a przebieg procesu P_U01, P_U02 O.U11., B.U2., B.U3.,
rehabilitacji. B.U10.
14. Kolokwium. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1., B.W2.,

P_W03, P_U01, B.W3., B.W4., B.W5.,
P_U02, P_K01, O.U11., B.U2., B.U3.,
P_K02, P_K03 B.U10., O.K1., O.K3.,
O.K9.
15. Omówienie wyników kolokwium. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1., B.W2.,
P_W03, P_U01, B.W3., B.W4., B.W5.,
P_U02, P_K01, O.U11., B.U2., B.U3.,
P_K02, P_K03 B.U10., O.K1., O.K3.,
O.K9.

dydaktyczne
2. Laptop.
3. Testy psychologiczne.
Warunki zaliczenia Wykład – obecność na wykładach.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, aktywność, pozytywne zaliczenie kolokwium
śródsemestralnego i podsumowującego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
Przykładowe 1. Opisz na czym polega różnica pomiędzy orientacją patogentyczną i salutogentyczną w

zagadnienia psychologii zdrowia.
zaliczeniowe
2. Jakich specyficznych trudności doświadcza fizjoterapeuta w trakcie rehabilitacji pacjenta z
zespołem czołowym.
3. Podaj osiowe objawy schozofrenii wg Bleuera.
4. Opisz trudności pacjenta z zespołem zaniedbywania stronnego.
Zalecana literatura 1. Bilikiewicz A. (2003). Psychiatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
2. Gerrig R.J. , Zimbardo P.G. (2012). Psychologia i życie. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa.
3. Herzyk A. (2005). Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej. Wydawnictwo Naukowe

SCHOLAR, Warszawa.
4. Seligman M., Walker E.F., Rosenhan D.L. (2003). Psychopatologia. Wydawnictwo Zysk i s-
ka, Poznań.
5. Sęk H., Cierpiałkowska L. (red.). (2016). Psychologia kliniczna. Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa.
6. Strelau J., Doliński D. (red.). (2010). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1 i 2.
Wydawnictwo GWP, Gdańsk.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot dr Piotr Tymosiewicz
(e-mail) (piotr.tymosiewicz@awf.edu.pl)
ogia ogólna i kliniczna
(F/5/st/16)
rok/I semestr
2
i zagadnień
unków i szkół
wieka, poznanie
wanie człowieka.,
terapii
kterystyk I/ II
oterapeuty)
charakteryzować
tody badawcze
_W/P7S_WG).
Potrafi opisać procesy

P7S_WG,
acyjne oraz zaburzenia

stresu , potrafi
c indywidualnych
WG,
W/P7S_WG,
ocesów emocjonalno-
P7S_UO, P7S_UK,
UO,
onowania procesów
_UO,
UO, P7S_UK).
cjemntem, a także
ych
ntowaniu znajomości
, P7S_KR).
anej z decyzjami
tegoriach
, P7U_KO).

Kierunkowe efekty prowadzenie zajęć przez studenta
uczenia się
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,
B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10.
O.W3., B.W1., B.W2.,

B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10., O.K1., O.K3.,
O.K9.
O.W3., B.W1., B.W2.,
B.W3., B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2., B.U3.,
B.U10., O.K1., O.K3.,
O.K9.
okwium
ę, umiejętności i
ętych kryteriów)
ożonych efektów
) w zakresie
zenia się (51- 60%

nych w zakresie
0).
utogentyczną w
habilitacji pacjenta z
szawa.
Naukowe PWN,
awnictwo Naukowe
ydawnictwo Zysk i s-
nictwo Naukowe
cki. Tom 1 i 2.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Psychologia ogólna i kliniczna
(F/5/st/16)

(jednolite studia
magisterskie)

Wymagania wstępne Wiedza z zakresu psychologii ogólnej i klinicznej (pierwszy semestr).
Cel przedmiotu Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej podstawowych pojęć i zagadnień

psychologii ogólnej i klinicznej, prezentacja podstawowych kierunków i szkół
psychologicznych, wyjaśniających funkcjonowanie psychiki człowieka, poznanie
podstawowych procesów poznawczych determinujących zachowanie człowieka.,
poznanie etiologii, patogenezy, obrazu symptomatologicznego i terapii
podstawowych zaburzeń psychicznych, kształtowanie kompetencji i aktywnych
postaw w zakresie rozpoznawania, umiejętnego reagowania i zapobiegania
rozwojowi zjawisk psychopatologicznych.

Wiedza P_W01. Rozumie i opisuje pojęcia kluczowe dla podstawowych koncepcji

osobowości oraz dostrzega zależności między osobowością a sposobem
funkcjonowania człowieka w sytuacji choroby (O.W3./P7U_W/P7S_WG,
B.W4./P7U_W/P7S_WG, B.W5./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Potrafi opisać procesy poznawcze oraz ich neurobiologiczne podłoże

(O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Potrafi scharakteryzować procesy emocjonalno-motywacyjne oraz

zaburzenia w regulacji emocji. Zna psychologiczne i fizjologiczne koncepcje stresu ,
potrafi rozróżniać style radzenia sobie ze stresem. Zna podstawy różnic
indywidualnych (inteligencja, temperament, osobowość, style funkcjonowania)
(O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W1./P7U_W/P7S_WG, B.W2./P7U_W/P7S_WG,
B.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W4./P7U_W/P7S_WG, B.W5./P7U_W/P7S_WG).
P_W04. Zna ogólnie orientacje teoretyczne opisujące i wyjaśniające relacje

interpersonalne (O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W1./P7U_W/P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Posiada umiejętność analizowania i interpretowania procesów
emocjonalno-motywacyjnych jako sił napędowych jednostki
P_U02. Wykorzystuje wiedzę teoretyczną do wyjaśnienia funkcjonowania procesów

poznawczych i motywacyjno-emocjonalnych oraz ich zaburzeń
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi nawiązać i utrzymać pełny szacunku kontakt z pacjentem, a także
okazywać zrozumienie dla różnic kulturowych i światopogladowych
(O.K1./P7U_K/P7S_K,P7S_KR, P7S_KO).
P_K02. Jest przygotowany do aktywnego uczestnictwa w prezentowaniu

znajomości psychicznego funkcjonowania człowieka (O.K3./P6U_K/P7S_UK,
P7S_KR).
P_K03. Jest przygotowany do przyjęcia odpowiedzialnosci związanej z decyzjami

podejmowanymi w ramach działalności zawodowej, w tym w kategoriach
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne.

uczenia się#
Forma dydaktyczna
###
1. Wpływ wybranych czynników ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

osobowościowych na odbiór sytuacji choroby. P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
Odporność psychiczna (jej rodzaje, P_U02 B.W4., B.W5.,
uwarunkowania, czynniki obniżające i O.U11., B.U2.,
podwyższające). B.U3., B.U10.
2. Zaburzenia somatoformiczne i dysocjacyjne. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
3. Zachowania zdrowotne pacjentów. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
Motywowanie pacjenta do zmiany zachowań P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
zdrowotnych. P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
4. Umiejętności komunikowania się ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

interpersonalnego w pracy fizjoterapeuty. P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
Komunikacja werbalna. Relacja pacjent – P_U02 B.W4., B.W5.,
fizjoterapeuta. O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
5. Kontakt kliniczny. Przeniesienie i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

przeciwprzeniesienie. Mechanizmy obronne. P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
6. Praca z pacjentem przewlekle chorym w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
warunkach szpitalnych. P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
7. Neurobiologiczne podłoże zmienności ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

indywidualnej. P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
8. Psychologia zachowań agresywnych w ujęciu ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
klinicznym i rozwojowym. P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
9. Rehabilitacja osób z zaburzeniami ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

sprzężonymi, z wybranymi zespołami P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
genetycznymi oraz niepełnosprawnością. P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
10. Neurobiologia uzależnień. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
11. Psychologia bólu. Problemy psychiatryczne ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
w konsekwencji bólu przewlekłego: zaburzenia P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
lękowe, depresja, zaburzenia adaptacyjne, P_U02 B.W4., B.W5.,
zespół stresu pourazowego, uzależnienia, O.U11., B.U2.,
kazuistyka. B.U3., B.U10.
12. Rola fizjoterapeuty w relacji między ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
pacjentem a zespołem leczącym. P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
13. Zaburzona osobowość jako efekt choroby ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
somatycznej. P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
14. Prawidłowe i zaburzone relacje pacjent ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
fizjoterapeuta, problemy etyczne w niesieniu P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
wsparcia psychologicznego. P_U02 B.W4., B.W5.,
O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10.
15. Kolokwium. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

P_W03, P_U01, B.W2., B.W3.,
P_U02, P_K01, B.W4., B.W5.,
P_K02, P_K03 O.U11., B.U2.,
B.U3., B.U10..
O.K1., O.K3., O.K9.

dydaktyczne
2. Laptop.
3. Testy psychologiczne.
Warunki Pozytywna ocena z kolokwiów i zaliczeń cząstkowych, aktywny udział na zajęciach.Student,
zaliczenia który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
przedmiotu w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych kryteriów)
Przykładowe 1. Opisz na czym polega różnica pomiędzy orientacją patogentyczną i salutogentyczną w

zagadnienia psychologii zdrowia.
zaliczeniowe
2. Jakich specyficznych trudności doświadcza fizjoterapeuta w trakcie rehabilitacji pacjenta z
zespołem czołowym.
3. Podaj osiowe objawy schozofrenii.
4. Opisz trudności pacjenta z zespołem zaniedbywania stronnego.
Zalecana 1. Bilikiewicz A. (2003). Psychiatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
literatura
2. Gerrig R.J. , Zimbardo P.G. (2012). Psychologia i życie. Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa.
3. Herzyk A. (2005). Wprowadzenie do neuropsychologii klinicznej. Wydawnictwo Naukowe
SCHOLAR, Warszawa.
4. Seligman M., Walker E.F., Rosenhan D.L. (2003). Psychopatologia. Wydawnictwo Zysk i s-
ka, Poznań.
5. Sęk H., Cierpiałkowska L. (red.). (2016). Psychologia kliniczna. Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa.
6. Strelau J., Doliński D. (red.). (2010). Psychologia. Podręcznik akademicki. Tom 1 i 2.


prowadzącego
prowadzącego^^ 10

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Pedagogika ogólna i andragogika
(F/5/st/17)

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
Wymagania wstępne Brak wymagań wstępnych. samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów ze współczesnymi problemami pedagogiki, przybliżenie

kontekstów znaczeniowych oddziaływań pedagogicznych skierowanych na człowieka
zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym na różnych etapach jego
życia. Zaznajomienie studentów z podstawowymi pojęciami, przedmiotem badań
oraz teoretyczno-praktycznym kontekstem oddziaływań kształcąco-wychowawczych
i opiekuńczo-wspierających w odniesieniu do dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych,
z uwzględnieniem specyfiki pracy pedagogicznej z ludźmi w różnym wieku.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie funkcje i zadania pedagogiki ogólnej i andragogiki, przedmiot
badań, podstawowe pojęcia pedagogiczne i metody badawcze (O.W3./P7U_W,
P7S_WG/ B.W6./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Zna i rozumie specyfikę i uwarunkowania procesu dydaktycznego oraz

opiekuńczo-wychowawczego w pracy z dziećmi i młodzieżą oraz z człowiekiem
dorosłym (O.W3./P7U_W, P7S_WG/ B.W6./P7U_W/ P7S_WG).
P_W03. Zna zasady i metody wychowania, rozumie istotę i rolę środowisk

wychowawczych naturalnych i intencjonalnych w życiu człowieka w różnych
okresach jego życia (O.W3./P7U_W, P7S_WG/ B.W6./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi stosować zasady wychowania i kształcenia w pracy z pacjentem oraz
dobierać metody pracy dydaktyczno-wychowawczej stosownie do możliwości,
potrzeb oraz wieku osób, z którymi pracuje (O.U10./P7U_U/P7S_UK,
O.U11./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK, B.U3./P7U_U/ P7S__U/ P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi obserwować i interpretować zachowania dzieci, młodzieży i osób

dorosłych, rozpoznawać społeczno-kulturowe oraz środowiskowe uwarunkowania
tych zachowań, dobierać rozwiązania organizacyjne i instytucjonalne adekwatnie do
oczekiwań i potrzeb poszczególnych grup społecznych (O.U10./P7U_U/P7S_UK,
O.U11./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK, B.U3./P7U_U/ P7S__U/ P7S_UW, P7S_UO).
P_U03. Potrafi komunikować się z pacjentem i jego rodziną w atmosferze zaufania i

szacunku dla ich potrzeb i praw, wspierać i aktywizować klienta, wykorzystując
wiedzę na temat prawidłowości procesu dydaktyczno-wychowawczego. Potrafi
poszukiwać aktualnej wiedzy i komunikować się z innymi w celu usprawniania swoich
działań (O.U9./ P7U_U/ P7S_UU/ O.U11./P7S_UO, P7S_UK, O.U12./P7U_U/P7S_UO,
P7S_UK, B.U10./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Traktuje pacjenta w sposób holistyczny i podmiotowy, szanuje jego
indywidualność i autonomię (O.K1./P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
P_K02.Ma świadomość potrzeby kształcenia ustawicznego, stałego doskonalenia i

podnoszenia swoich kompetencji, nawiązywania współpracy z innymi specjalistami i
zwracania się do nich o pomoc (O.K5./P7U_K/).P7S_KK, O.K6./P7U_K/P7S_KK).

###
1. Pojęcie, przedmiot i funkcje pedagogiki wykład (1) P_W01, P_U01 O.W3., B.W6.,
ogólnej. O.U10., O.U11., B.U3.
2. Przedmiot badań andragogiki i jej miejsce w wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W6.
systemie nauk pedagogicznych. Pojęcia:
wychowanie i samowychowanie, osobowość,
kształcenie, samokształcenie.
3. Czas wolny jako ważny problem społeczny wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
współczesnego człowieka. Czas wolny dzieci i P_U02, P_K01 O.U10., O.U11.,
młodzieży oraz osób dorosłych - pojęcie, funkcje, B.U3., O.K1.
różnice, uwarunkowania.
4. Zasady i metody wychowania. Pojęcie zasad i wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W6.,
metod wychowania. Zasada instancji P_U01 O.U10., O.U11., B.U3.
obiektywnych, indywidualizacji, aktywności
wychowanka, organizowania zespołu środowiska
wychowawczego, postawy wychowawczej.
Metody wpływu osobistego, wpływu
sytuacyjnego, społecznego, kierowania
samowychowaniem.
5. Rodzina jako naturalne środowisko wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6., O.U9.,
wychowawcze. Funkcja wychowawcza rodziny. P_U02, P_U03, O.U10., O.U11.,
P_U01 O.U12., B.U3., B.U10.
6. Postawy rodzicielskie. Definicja i klasyfikacja wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6., O.U9.,
postaw rodzicielskich. P_U02, P_U03 O.U10., O.U11.,
P_U01 O.U12., B.U3., B.U10.
7. Konsekwencje negatywnych postaw wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6., O.U9.,
rodzicielskich. Przyczyny błędów P_U02, P_U03 O.U10., O.U11.,
wychowawczych popełnianych przez rodziców. P_U01 O.U12., B.U3., B.U10.
8. Szkoła jako instytucja wychowawcza. Funkcje wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6., O.U9.,
szkoły. Zadania opiekuńczo-wychowawcze P_U02, P_U03 O.U10., O.U11.,
szkoły. O.U12., B.U3., B.U10.
9. Dorośli jako uczący się. Istota dorosłości. Fazy wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
życia człowieka dorosłego. P_W03, P_U02, O.U10., O.U11.,
P_K02, P_U01 B.U3., O.K5., O.K6.
10. Zasady kształcenia. Pojęcie i klasyfikacja. wykład (1) P_W03, P_U01, O.W3., B.W6.,
P_K01 O.U10., O.U11.,
B.U3., O.K1.
11. Metody nauczania. Pojęcie i klasyfikacja wykład (1) P_W02, P_U02, O.W3., B.W6.,
metod nauczania. Kryteria doboru metod P_K02 O.U10., O.U11.,
nauczania. B.U3., O.K5., O.K6.
12. Reguły uczenia się osób dorosłych. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
P_W03, P_U02, O.U10., O.U11.,
P_K02 B.U3., O.K5., O.K6.
13. Problemy w edukacji dorosłych. Problemy wykład (1) P_W02, P_U02, O.W3., B.W6.,
związane z osobą ucznia. Problemy związane z P_K01, P_K02 O.U10., O.U11.,
osobą nauczyciela. B.U3., O.K1., O.K5.,
O.K6.
14. Kształcenie ustawiczne dorosłych wymogiem wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6., O.U9.,
współczesności. P_U01, P_U03, O.U10., O.U11.,
P_K02 O.U12., B.U3., B.U10.,
O.K5., O.K6.
15. Zaliczenie pisemne - test sprawdzający. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6., O.U9.,
P_W03, P_U01, O.U10., O.U11.,
P_U02, P_U03, O.U12., B.U3., B.U10.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5., O.K6.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z testu sprawdzającego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
Przykładowe 1. Definicja wychowania i jego cechy.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Błędy wychowawcze wynikające z negatywnych postaw rodzicielskich.
3. Wskaż różnice w czasie wolnym dzieci i młodzieży oraz osób dorosłych.
4. Omów problemy w uczeniu się osób dorosłych związane z osobą nauczyciela.
5. Wymień zasady nauczania.
Zalecana literatura 1. Aleksander T. (2009). Andragogika. Wydawnictwo ITE, Radom-Kraków.

2. Fengler J. (2000). Pomaganie męczy: wypalenie w pracy zawodowej. Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
3. Hejnicka-Bezwińska T. (2008). Pedagogika ogólna. Wydawnictwo Akademickie i

Profesjonalne, Warszawa.
4. Karawajczyk W. (2009). Kształcenie dorosłych w ujęciu andragogicznym. "Colloquium" nr

1.
5. Knowles M.S., Holton E.F., Swanson R.A. (2009). Edukacja dorosłych. Wydawnictwo
Naukowe PWN, Warszawa.
6. Kupisiewicz Cz., Kupisiewicz M. (2009). Słownik pedagogiczny. Wydawnictwo Naukowe

PWN, Warszawa.
7. Matlakiewicz A., Solarczyk-Szwed H. (2005). Dorośli uczą się inaczej. Centrum Kształcena
Ustawicznego, Toruń.
8. Pilch T. (red.). (2004). Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku. Wydawnictwo Naukowe Żak,
Warszawa.
9. Turos L. (1999). Andragogika ogólna. Wydawnictwo Akademickie „Żak”, Warszawa.
10. Śliwerski B. (2012). Pedagogika ogólna podstawowe prawidłowości. Wydawnictwo

Impuls, Kraków.

prowadzącego
prowadzącego^^ 10
Prowadzący przedmiot dr Anna Bochenek
(e-mail) (anna.bochenek@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Pedagogika specjalna
(F/5/st/18)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr I rok/II semestr
studia mgr)

Wymagania wstępne Pedagogika ogólna i andragogika, psychologia. samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest wyposażenie studenta w podstawową wiedzę z zakresu
pedagogiki specjalnej obejmującą zadnienia rozwoju jednostek z różnymi deficytami i
niepełnosprawnościami, a także specyfikę i uwarunkowania pracy rewalidacyjnej,
rehabilitacyjnej i resocjalizacyjnej. Przedmiot skoncentrowany jest wokół rozwijania
kompetencji społeczno-wychowawczych studentów w zakresie rozpoznawania
potrzeb i możliwości pacjenta, kształcenia refleksyjnego stosunku do własnej wiedzy i
umiejętności, wspierania procesu podnoszenia swoich kwalifikacji i umiejętności pracy
w zespole.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie przedmiot badań pedagogiki specjalnej, podstawowe pojęcia,
którymi posługuje się ta nauka oraz uwarunkowania efektywności działań
wychowawczych (O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W6./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Zna specyfikę różnych deficytów i niepełnosprawności oraz zasady i metody

pracy z osobami nimi dotkniętymi (O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W6./P7U_W/ P7S_WG,
B.W7./ P7U_W/ P7S_WG, B.W13./ P7U_W/ P7S_WG).
P_W03. Posiada wiedzę na temat problemów funkcjonowania jednostek zagrożonych

wykluczeniem społecznym, zna i rozumie możliwości osobistego i instytucjonalnego
wspierania osób z deficytami i niepełnosprawnościami, zagrożonych wykolejeniem
społecznym oraz tych, które poostrzegają swoją aktualną sytuację życiową jako trudną
lub kryzysową (O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W6./P7U_W/ P7S_WG, B.W7./ P7U_W/
P7S_WG, B.W13./ P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi rozpoznać i właściwie zinterpretować problemy jednostek i ich

środowisk wynikające z ograniczeń w funkcjonowaniu, niepełnosprawności, choroby
lub wykluczenia społecznego (O.U13./P7U_U/P7S_UO, P7S_UW, B.U3./P7S_U/
P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi zorganizować pomoc i wsparcie swoim podopiecznym oraz ich

rodzinom w oparciu o znajomość zasad i form pracy oraz umiejętności
interdyscyplinarne współpracy (O.U9./ P7U_U/ P7S_UU, O.U10./ P7U_U/P7S_UK,
P_U03. Potrafi komunikować się z klientem i jego rodziną w atmosferze zaufania i

szacunku dla ich potrzeb i praw, umie współpracować z klientem biorąc pod uwagę
wszystkie jego możliwości, ograniczenia i oczekiwania (O.U10./ P7U_U/ P7S_UK,
O.U11./ P7U_U/ P7S_UO, P7S_UK, O.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK,
B.U10./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, B.U12./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Przyjmuje postawę szacunku dla indywidualności, praw i autonomii klienta
P_K02.Ma świadomość potrzeby kształcenia ustawicznego, stałego doskonalenia i

podnoszenia swoich kompetencji, nawiązywania współpracy z innymi specjalistami i
zwracania się do nich o pomoc (O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K6./P7U_K/P7S_KK).

Forma dydaktyczna
Treści programowe zajęć (liczba godzin) Przedmiotowe Kierunkowe efekty prowadzenie zajęć przez studenta
###
1. Pedagogika specjalna jako nauka, przedmiot wykład (1) P_W01, P_U01 O.W3., B.W6.,
badań, działy i dziedziny pedagogiki specjalnej. O.U13., B.U3.
2. Rozwój pedagogiki specjalnej na świecie i w wykład (1) P_W01 O.W3., B.W6.

Polsce.
3. Podstawowe pojęcia pedagogiki specjalnej: wykład (1) P_W01, P_U01 O.W3., B.W6.,
norma- odchylenie od normy, rehabilitacja, O.U13., B.U3.
rewalidacja, resocjalizacja, kompensacja,
korektura, usprawnianie.
4. Niepełnosprawność - pojęcie i modele wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,

niepełnosprawności. P_W03, P_U01, B.W7., B.W13.,
P_K01 O.U13., B.U3., O.K1.
5. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
niepełnosprawnych w systemie ich potrzeb i P_W03, P_U01, B.W7., B.W13.,
społecznego wparcia. P_U02, P_U03, O.U9., O.U10.,
P_K01 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
6. Formy postępowania terapeutyczno- wykład (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,

wychowawczego. P_W03, P_U01, B.W7., B.W13.,
P_U02, P_U03, O.U9., O.U10.,
P_K01 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
7. Pedagogika resocjalizacyjna - cele i zadania. wykład (1) P_W03, P_U01, O.W3., B.W6.,
P_U02, P_K01 B.W7., B.W13.,
O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1
8. Niedostosowanie społeczne - objawy, etapy, wykład (1) P_W03, P_U01, O.W3., B.W6.,
mechanizmy. P_U02, P_K01, B.W7., B.W13.,
P_U01 O.U9.,O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
9. Integracja i inkluzja w nauczaniu. wykład (1) P_W03, P_U01, O.W3., B.W6.,

P_U02, P_K01 B.W7., B.W13.,
O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
10. Problemy rehabilitacji i pomocy wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
niepełnosprawnym w przedszkolu i szkole. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_U03, K_K01 O.U9., O.U10.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
11. Problemy rehabilitacji i pomocy wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
niepełnosprawnym w domu. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_U03, K_K01 O.U9., O.U10.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
12. Problemy rehabilitacji zawodowej i społecznej wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
osób niepełnosprawnych. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_U03, K_K01 O.U9., O.U10.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
13. Dorosłość i starość z niepełnosprawnością. wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_U03, K_K01, O.U9., O.U10.,
K_K02 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1., O.K5.,
O.K6.
14. Specyficzne problemy rodzin dotkniętych wykład (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
niepełnosprawnością - problemy adaptacji, P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
utrudnienia, życiowe, wsparcie społeczne. P_U03, K_K01, O.U9., O.U10.,
K_K02 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1., O.K5.,
O.K6.
15. Kształtowanie środowiska społecznego i wykład (1) P_W03, P_U01, O.W3., B.W6.,
fizycznego jako element uwarunkowań P_U02, P_K01 B.W7., B.W13.,
efektywności procesu terapeutycznego. Postawy O.U9., O.U10.,
społeczeństwa wobec osób niepełnosprawnych. O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
1. Zapoznanie studenta z: celami, efektami ćwiczenia (1) P_W01, P_U03, O.W3., B.W6.
kształcenia i sposobami ich weryfikacji. P_K02
Przedstawienie treści programowymi, literatury
oraz kryteriów zaliczenia. Omówienie zasad
oceniania.
2. Charakterystyka osób z lekkim upośledzeniem ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
umysłowym, kryteria diagnostyczne, organizacja P_W03, P_U01, B.W7., B.W13.,
szkolnictwa. P_U02, P_K01 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
3. Pedagogika osób z umiarkowanym ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,

upośledzeniem. P_U01, P_U02, B.W7,. B.W13.,
P_K01 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
4. Pedagogika osób ze znacznym i głębokim ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
upośledzeniem umysłowym. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_K01 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
5. Surdopedagogika - przedmiot badań i zadania. ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_K01 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
6. Tyflopedagogika - przedmiot badań i zadania. ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_K01 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1.
7. Zaliczenie pisemne - test sprawdzający. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
P_W03, P_U01, B.W7., B.W13.,
P_U02, P_U01 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12.
8. Pedagogika osób z niepełnosprawnością ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,

ruchową - ogólna charakterystyka zaburzeń P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
motorycznych. P_K01, P_K02 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1., O.K5.,
O.K6.
9. Rewalidacja osób o obniżonej sprawności ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
ruchowej. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_K01, P_K02 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1., O.K5.,
O.K6.
10. Pedagogika terapeutyczna. Przedmiot badań, ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
pojęcie i cechy choroby przewlekłej. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_K01, P_K02 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1., O.K5.,
O.K6.
11. Psychopedagogiczne problemy dzieci z ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
chorobami przewlekłymi i terminalnie chorych. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_K01, P_K02 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1., O.K5.,
O.K6.
12. Autyzm i zaburzenia ze spektrum ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W3., B.W6.,
autystycznego. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_K01, P_K02 O.U9., O.U10.,
O.U13., B.U3.,
B.U12., O.K1., O.K5.,
O.K6.
13. Organizacje działające na rzecz osób ćwiczenia (1) P_W03, P_U02, O.W3, B.W6, B.W7,
niepełnosprawnych. P_K02 B.W13, O.U9,
O.U10, B.U12, O.K5,
O.K6
14. Zaliczenie pisemne - test sprawdzający. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
P_W03, P_U01, B.W7., B.W13.,
P_U02, P_U03, O.U9., O.U10.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12.
15. Samoocena i samowiedza, jako istotne ćwiczenia (1) P_W01, P_K02 O.W3., B.W6.,
elementy osobowości człowieka dorosłego. O.K5., O.K6.
Samoocena studentów.
dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów, aktywny udział na zajęciach.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Przedmiot i zadania tyflopedagogiki.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wyjaśnij pojęcia rewalidacja, resocjalizacja, korektura.
3. Jakie są podstawowe problemy funkcjonowania zawodowego ludzi z
niepełnosprawnością?
4. Omów psychopedagogiczne problemy dzieci z chorobami przewlekłymi.
5. Scharakteryzuj podstawowe ograniczenia i możliwości osób z umiarkowanym
upośledzeniem umysłowym.
Zalecana literatura 1. Dykcik W. (red.). (2000). Pedagogika specjalna. Wydawnictwo Uniwersytetu Adama
Mickiewicza, Poznań.
2. Komender J., Jagielska G., Bryńska A. (2012). Autyzm i zespół Aspergera. Wydawnictwo
3. Maciarz A. (1998). Dziecko przewlekle chore w roli ucznia. Oficyna Wydawnicza Impuls,
Kraków.
4. Piekut - Brodzka D., Kuczyńska - Kwapisz J. (red.). (2004). Pedagogika specjalna dla
pracowników socjalnych. Wydawnictwo APS, Warszawa.
5. Puszczałowska-Lizis E., Biała E.A. (2017). Terapia osób o specjalnych potrzebach. Fraszka
Edukacyjna, Warszawa.
6. Pytka L. (2001). Pedagogika resocjalizacyjna: wybrane zagadnienia teoretyczne i

metodyczne. Wydawnictwo APS, Warszawa.
7. Sowa J. (1997). Pedagogika specjalna w zarysie. Wydawnictwo FOSZE, Rzeszów.
8. Speck O. (2005). Niepełnosprawni w społeczeństwie: podstawy ortodydaktyki.

9. Zawiślak A. (2009). Wybrane zagadnienia z pedagogiki specjalnej. Oficyna Wydawnicza

Impuls, Kraków.
10. Zwierzchowska A. (2015). Biomedyczne i pedagogiczne podstawy rozwoju i oceny dziecka

specjalnych potrzeb edukacyjnych. Wydawnictwo AWF, Katowice.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20
Prowadzący przedmiot dr Anna Bochenek
(e-mail) (anna.bochenek@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Dydaktyka fizjoterapii
(F/5/st/19)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr III rok/V semestr

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest wyposażenie studentów w wiedzę na temat procesów
dydaktycznych, wdrożenie ich do samopoznania i pracy nad sobą. Przygotowanie
studentów do podejmowania działań skierowanych na pacjenta, zgodnych z
założeniami pedagogiki humanistycznej. Przygotowanie studentów do wykorzystania
różnorodnych metod nauczania w pracy fizjoterapeuty, edukatora. Wyposażenie
studentów w umiejętność komunikacji i budowania prawidłowych relacji z
pacjentem.

Wiedza P_W01. Student zna podstawową wiedzę z zakresu dydaktyki, dydaktyki specjalnej -
ortodydaktyki i neurodydaktyki. Posiada wiedzę o procesie nauczania, uczenia się,
zasadach i metodach dydaktycznych (O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W6./P7U_W/
P7S_WG).
P_W02. Zna proces wspierania pacjenta do pracy nad sobą oraz budowania relacji z
pacjentem poprzez rozumienie uczuć i potrzeb (O.W3./P7U_W/P7S_WG,
B.W6./P7U_W/ P7S_WG, B.W8./ P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Student umie zastosować wiedzę teoretyczną w praktyce fizjoterapeutycznej

w bezpośredniej pracy z pacjentem oraz uczniem ze specyficznymi potrzebami
edukacyjnymi (O.U3./P7U_UU/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, O.U10./ P7U_U/P7S_UK,
O.U11./P7U_U/P7S_OU, P7S_UK).
P_U02. Stosuje zaawansowane techniki efektywnego komunikowania się z pacjentem

lub grupą pacjentów w procesie postępowania profilaktycznego i terapeutycznego
(komunikacja empatyczna, informacja zwrotna (O.U11./ P7U_U/ P7S_UO, P7S_UK,
O.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK, B.U10./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, B.U12./
P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
P_U03. Potrafi rozpoznawać różne stany emocjonalne oraz potrzeby swoje i pacjenta
oraz wspierać siebie i pacjenta w radzeniu sobie z nimi (O.U11./ P7U_U/ P7S_UO,
P7S_UK, O.U13./P7U_U/P7S_UO, P7S_UW, B.U3./ P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi dokonać samooceny swojej wiedzy i umiejętności zawodowych, zdaje
sobie sprawę z konieczności uzupełniania ich przez całe życie i inspirowania procesu
uczenia się pacjentów (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K2./P7U_K/P7S_KR,
P7S_KO, O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Okazuje tolerancję dla postaw i zachowań wynikających z odmiennych

uwarunkowań osobowościowych, społecznych i kulturowych, przestrzegając zasady
indywidualizacji oraz ma świadomość wpływu sytuacji życiowej pacjentów na ich
zdrowie. W relacjach osobowych kieruje się wartościami humanistycznymi
(O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K2./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO,
P_K03. Jest gotowy do rozwiązywania złożonych problemów etycznych, zawodowych,

poszukuje optymalnych rozwiązań, uwzględniając dobro swoje i pacjenta
(O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K4./P7U_K/ P7S_KR).
Typ oceny## Formująca i podsumowująca ##-formująca, podsumowująca

###
1. Cele i program nauczania dydaktyki fizjoterapii. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W6.,
Przedmiotowy System Oceniania. P_U03, P_K02 B.W8., O.U11.,
O.U13., B.U3.,
B.U10., O.K1., O.K2.,
O.K5.
2. Dydaktyka, dydaktyka specjalna – ortodydaktyka. ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 O.W3., B.W6., O.U3.,
O.U10., O.U11.
3. Samopoznanie. Samoświadomość. ćwiczenia (1) P_W01, P_K01 O.W3., B.W6., O.K1.,

O.K2., O.K5.
4. Model osobowy fizjoterapeuty. Zasady ćwiczenia (1) P_W02, P_K01 O.W3., B.W6.,
ortodydaktyki. B.W8.,O.K1., O.K2.,
O.K5.
5. Nauczanie przyjazne mózgowi. Przewodnik ćwiczenia (1) P_W01 O.W3., B.W6.

samouka.
6. Zasady dydaktyczne w praktyce. ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 O.W3., B.W6., O.U3.,
O.U10., O.U11.
7. Metody aktywizujące. Uczenie się przez działanie. ćwiczenia (1) P_W02, P_U01 O.W3., B.W6.,
Mapy skojarzeń B.W8., O.U3.,
O.U10., O.U11.
8. Twórcze myślenie w praktyce. ćwiczenia (1) P_W02, P_U01 O.W3., B.W6.,

B.W8., O.U3.,
O.U10., O.U11.
9. Uczucia, emocje – jako podstawa budowania ćwiczenia (1) P_W02, P_U03 O.W3., B.W6.,
relacji z pacjentem. B.W8., O.U11.,
O.U13., B.U3.,
B.U10.
10. Radzenie z emocjami, uczuciami, pomoc ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, O.W3., B.W6.,
pacjentom. P_U03 B.W8., O.U3.,
O.U10., O.U11.,
O.U11, O.U13.,
B.U3., B.U10.
11. Uniwersalne potrzeby człowieka. Komunikacja ćwiczenia (1) P_W02, P_U02, O.W3., B.W6.,
empatyczna w praktyce P_U03, P_K03 B.W8., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
B.U3., B.U10.,
B.U12., O.K1., O.K4.
12. Granice w oddziaływaniach pedagogicznych i ćwiczenia (1) P_K02, P_K03 O.K1., O.K2., O.K4.,
dydaktycznych. O.K5.
13. Kontrola i ocena wyników nauczania– ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
kolokwium. P_U01, P_U02, B.W8., O.U3.,
P_U03, P_K01, O.U10., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
B.U3., B.U10.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
14. Autoprezentacja pracy semestralnej studentów. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
P_U03, P_K01, O.U9., O.U10.,
P_K02, P_K03 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12.
15. Omówienie zajęć – spostrzeżenia i uwagi ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W6.,
końcowe studentów, informacje zwrotne. P_U01, P_U02, B.W7., B.W13.,
Samoocena studentów. P_U03, P_K01, O.U9., O.U10.,
P_K02, P_K03 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3.,
B.U12.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów, aktywny udział na zajęciach.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Wychowanie jako integralna część procesu dydaktycznego.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Komunikacja empatyczna, zastosowanie w pracy fizjoterapeuty.
3. Budowanie relacji poprzez rozpoznawanie uczuć i potrzeb.
4. Metody kształcenia i kształcenia specjalnego.
5. Zasady ortodydaktyki.
Zalecana literatura 1. Dryden G., Vos J. (2011). Rewolucja w uczeniu. Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
2. Faber A., Mazlish E. (2013). Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas
mówiły. Wydawnictwo Media Rodzina, Poznań.
3. Gardner H. (2009). Inteligencje wielorakie. Nowe horyzonty w teorii i praktyce. Wydawnictwo

Laurum, Warszawa.
4. Kaczmarek B. (2009) Misterne gry w komunikację. Wydawnictwo UMCS, Lublin.

5. Kupisiewicz C. (2012). Dydaktyka. Podręcznik akademicki. Wydawnictwo Impuls, Kraków.
6. Majewska-Opiełka I. (2015). Logodydaktyka w edukacji. O wychowaniu mądrego i
szczęśliwego człowieka. Wydawnictwo GPP, Sopot.
7. Rosenberg M.B. (2009) Porozumienie bez przemocy: o języku serca. Wydawnictwo Czarna
Owca, Warszawa.
8. Rosenberg M.B. (2016). Edukacja wzbogacająca życie. Wydawnictwo Porozumiewajmy się,

Warszawa.
9. Wyczesany J. (2014). Dydaktyka specjalna, wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Harmonia

Universalis, Gdańsk.
10. Żylińska M. (2013). Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi.

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu M.Kopernika, Toruń.

prowadzącego
prowadzącego^^ 10
Prowadzący przedmiot dr Mariola Zajkowska-Magier
(e-mail) (mariola.zajkowska-magier@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Socjologia (F/5/st/20)

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przekazanie studentom podstawowych wiadomości o

pojęciach, problemach, teoriach i metodach badawczych socjologii. Dostarczenie
aparatu pojęciowego do analizy zmian społecznych, umożliwiającego rozumienie
mechanizmów wywołujących te zmiany oraz diagnozowanie ich kierunku.
Wykształcenie umiejętności socjologicznego badania różnic kulturowych.
Wykształcenie umiejętności rozpoznawania podstawowych problemów osoby
niepełnosprawnej, chorej w społeczeństwie; łagodzenie i rozwiązywanie problemów
z zakresu społecznych skutków niepełnosprawności.

Wiedza P_W01. Posiada umiejętność odróżniania socjologicznej refleksji od wiedzy
potocznej o społeczeństwie, zna podstawowe pojęcia i teorie socjologiczne. Zna i
rozumie aspekty funkcjonowania człowieka jako jednostki psychospołecznej
P_W02. Ma wiedzę na temat socjologicznych koncepcji zdrowia i choroby.

Wymienia czynniki społeczne warunkujące stan zdrowia. Wymienia społeczne i
ekonomiczne czynniki przemian obrazu chorób. Wylicza społeczne przyczyny i skutki
chorób. Definiuje pojęcia: choroby społeczne, postawa, integracja, stereotyp,
dyskryminacja, stygmatyzacja. Zna społeczne i kulturowe reakcje na chorobę.
Wymienia problemy społeczne związane z procesem starzenia się społeczeństwa.
Objaśnia wpływ podstawowej grupy społecznej jaką jest rodzina w kształtowaniu
zdrowia. Zna czynniki mające wpływ na komunikację z pacjentem wiek, skutki
niepełnosprawności, odmienne normy i tradycje religijne oraz kulturowe. Zna
społeczne następstwa niepełnosprawności. Wylicza zmienne pozazdrowotne mające
wpływ na proces rehabilitacji (O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W1./P7U_W/P7S_WG,
B.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W11./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
P_W03. Zna wzory socjokulturowe cielesności i sprawności fizycznej. Zna czynniki

społeczne wpływające na aktywność fizyczną i konsumpcję sportową
(O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W1./P7U_W/P7S_WG )
Umiejętności P_U01. Wykorzystując wiedzę z zakresu socjologii do identyfikacji podstawowych
problemów etycznych dotyczących współczesnej medycyny, ochrony życia i zdrowia
oraz uwzględnia w planowaniu i przebiegu fizjoterapii uwarunkowania społeczne,
kulturowe, religijne i etniczne pacjentów (B.U8./P7U_/ P7S_UW).
P_U02. Potrafi ocenić wpływ dysfunkcji pacjenta na jakość życia, zakres

funkcjonowania w życiu społecznym. Jest świadomy zagrożeń społecznych
wynikających z choroby i niepełnosprawności m.in. wykluczenie, stygmatyzacja,
patologie społeczne (O.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK).
P_U03. Objaśnia znaczenie komunikowania w życiu społecznym. Charakteryzuje

socjologiczne modele komunikacji pacjent-lekarz. Nawiązuje poprawne relacje
miedzy różnymi podmiotami życia społecznego obejmującego: rodzinę, zakład
pracy, instytucje publiczne. Współpracuje z członkami zespołu terapeutycznego
różnych specjalności (O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK)
Kompetencje społeczne P_K01. Wykazuje aktywność w realizacji zadań, potrafi współpracować w grupie
pełniąc różne role, do partnerów interakcji odnosi się z szacunkiem, w postawie
pełnej tolerancji (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
P_K02. Jest świadomy, że problem niepełnosprawności, choroby to nie tylko

problem pacjent, jego najbliższych, ale całego społeczeństwa. Rozumie, że
niepełnosprawność i choroba są zjawiskami społecznym. Potrafi przekonująco
przedstawić swoje argumenty, formułować opinie dotyczące różnych aspektów
działalności zawodowej (O.K8./P7U_K/P7S_KK).

uczenia się#

###
1. Wprowadzenie do socjologii.Pojęcie i wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.

historyczne warunki jej powstania. Przedmiot i
zadania socjologii. Miejsce socjologii w systemie
nauk.
2. Kultura i jej rola w życiu społecznym. Kultura a wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.
natura człowieka. Dziedziny kultury. Wielość
kultur i relatywizm kulturowy.
3. Kultura i jej rola w życiu społecznym. Kultura a wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.
natura człowieka. Dziedziny kultury. Wielość
kultur i relatywizm kulturowy. (Cz. 2.)
4. Ciało jako fakt społeczno-kulturowy. Wzory wykład (1) P_W01, P_W03 O.W3., B.W1.
kultury somatycznej.
5. Zmiana społeczno-kulturowa. Współczesne wykład (1) P_W01, O.W3., B.W1.

społeczeństwo.
6. Jednostka i społeczeństwo. Socjologiczna wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.

koncepcja osobowości. Socjalizacja. Rola
społeczna.
7. Jednostka i społeczeństwo. Socjologiczna wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.

koncepcja osobowości. Socjalizacja. Rola
spoleczna. (Cz. 2.)
8. Kontrola społeczna. Normy społeczne pojęcie i wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.
rodzaje. Konformizm. Dewiacja.
9. Kontrola społeczna. Normy społeczne pojęcie i wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.
rodzaje. Konformizm. Dewiacja. (Cz. 2.)
10. Grupa społeczna: rodzaje, struktura, wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.
przywództwo. Więź społeczna.
11. Stratyfikacja społeczna. Struktura społeczna: wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.
pojęcie i jej komponenty.
12. Rodzina jako przedmiot zainteresowania wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.
socjologii: historia, ewolucja, zróżnicowanie,
funkcje. Przemiany, problemy i perspektywy
współczesnej rodziny.
13. Rodzina jako przedmiot zainteresowania wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.
socjologii: historia, ewolucja, zróżnicowanie,
funkcje. Przemiany, problemy i perspektywy
współczesnej rodziny. (Cz. 2.)
14. Społeczeństwo i organizacje. Socjologia wykład (1) P_W01 O.W3., B.W1.

organizacji. Typy organizacji. Współpraca i
konflikt w organizacji.
15. Kultura fizyczna jako element kultury i życia wykład (1) P_W01, P_W03 O.W3., B.W1.
społecznego.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami uczenia ćwiczenia (1) P_W01 O.W3., B.W1.
się i sposobami ich weryfikacji, treściami
programowymi, literaturą.
2. Relacja pomiędzy socjologią a medycyną. ćwiczenia (1) P_W02, P_K02 O.W3., B.W1.,
Socjologiczne koncepcje zdrowia i choroby. B.W3., B.W11.,
O.K8.
3. Społeczne przyczyny i konsekwencje chorób. ćwiczenia (1) P_W02, P_U02, O.W3., B.W1.,
Pojęcie chorób społecznych. P_K02 B.W3., B.W11.,
O.U7., O.K8.
4. Postawy i zachowani w zdrowiu i chorobie. ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, O.W3., B.W1.,
Definicje zachowań zdrowotnych. Rodzaje P_K02 B.W3., B.W11.,
zachowań w zdrowiu. Rodzaje zachowań w O.U8., O.K8.
zdrowiu. Społeczno-demograficzne czynniki
zachowań zdrowotnych.
5. Postawy i zachowani w zdrowiu i chorobie. ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, O.W3., B.W1.,
Definicje zachowań zdrowotnych. Rodzaje P_K02 B.W3., B.W11.,
zachowań w zdrowiu. Rodzaje zachowań w O.U8., O.K8.
zdrowiu. Społeczno-demograficzne czynniki
zachowań zdrowotnych. (Cz.2.)
6. Niepełnosprawność jako problem społeczny. ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, O.W3., B.W1.,
Osoby niepełnosprawne oraz ich gospodarstwa P_K02 B.W3., B.W11.,
domowe. O.U8., O.K8.
7. Postawy społeczne wobec osób chorych i ćwiczenia (1) P_W02, P_U02, O.W3., B.W1.,
niepełnosprawnych. Stereotyp, uprzedzenie, P_K01 B.W3., B.W11.,
dyskryminacja. O.U7., O.K1.

P_W03, P_K02 B.W3., B.W11.,
O.K8.
9. Socjologiczne aspekty rehabilitacji. ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, O.W3., B.W1.,

Rehabilitacja społeczna. Czynniki społeczno- P_K01, P_K02 B.W3., B.W11.,
demograficzne mające wpływ na tempo i przebieg O.U8., O.K1., O.K8.
rehabilitacji.
10. Socjogenne uwarunkowania stanu zdrowia. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
11. Rola rodziny w kształtowaniuz zachowań ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
zdrowotnych. Struktura i funkcje rodziny a stan P_U02, P_K02 B.W3., B.W11.,
zdrowia i występowanie chorób. O.U7., O.K8.
12. Starość w kontekście społeczno-kulturowym. ćwiczenia (1) P_W02, P_U01, O.W3., B.W1.,
Problemy społeczne związane ze starzeniem się P_U02 B.W3., B.W11.,
jednostki i społeczeństwa. O.U7., O.U8.
13. Szpital jako instytucja społeczna i organizacja ćwiczenia (1) P_W01, P_U03, O.W3., B.W1.,
formalna. Modele opieki szpitalnej. P_K01 B.W3., B.W11.,
O.U11., O.K1.
14. Rehabilitacja jako proces interpersonalny. ćwiczenia (1) P_W02, P_U03, O.W3., B.W3.,
Modele komunikacji lekarz-pacjent. P_K01 B.W1., B.W11.,
O.U11., O.K1.

P_U02, P_U03, P_K02 B.W3., B.W11.,
O.U7., O.U8.,
O.K8.
Narzędzia Rzutnik, projektor multimedialny, laptop.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z kolokwiów, aktywny udział na zajęciach, kontrola obecności.Student,
Przykładowe 1. Co to jest socjalizacja i co człowiek w tym procesie nabywa i przyswaja?

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Normy społeczne: pojęcie i rodzaje.
3. Czynniki społeczne mające wpływ na stan zdrowia.
4. Zmienne pozazdrowotne mające wpływ na proces rehabilitacji.
5. Modele komunikacji w opiece zdrowotnej.
Zalecana literatura 1. Barens C., Mercer G. (2008). Niepełnosprawność. Wydawnictwo SIC!, Warszawa.
2. Blaxter M. (2009). Zdrowie. Wydawnictwo SIC!, Warszawa.

Zalecana literatura
3. Dziubiński Z., Krawczyk Z., Lenartowicz M. (red.) (2011). Socjologia kultury fizycznej.
Wydawnictwo AWF, Warszawa.
4. Giddens A. (2012). Socjologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
5. Ostrowska A. (red.). (2009). Socjologia medycyny. Podejmowane problemy, kategorie

analizy. Wydawnistwo Instytutu Socjologii i Filozofii PAN, Warszawa.
6. Sokołowska M. (1986). Socjologia medycyny. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
7. Szacka B. (2008). Wprowadzenie do socjologii. Oficyna Naukowa, Warszawa.
8. Sztompka P. (2006). Socjologia. Wydawnictwo Znak, Kraków.
9. Tobiasz-Adamczyk B. (2000). Wybrane elementy socjologii zdrowia i choroby.

Wydawnictwo Uniwersyetu Jagiellońskiego, Kraków.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot dr Paweł Tarkowski
(e-mail) (pawel.tarkowski@awf.edu.pl)
ologia (F/5/st/20)
rok/I semestr
2
ykłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
wiadomości o
ogii. Dostarczenie
ącego rozumienie
h kierunku.
turowych.
oblemów osoby
ązywanie problemów
kterystyk I/ II
oterapeuty)
sji od wiedzy
ocjologiczne. Zna i
hospołecznej
a i choroby.
enia społeczne i
zne przyczyny i skutki
acja, stereotyp,
je na chorobę.
się społeczeństwa.
a w kształtowaniu
em wiek, skutki
kulturowe. Zna
ozazdrowotne mające
/P7U_W/P7S_WG,
cznej. Zna czynniki

rtową
acji podstawowych
hrony życia i zdrowia
owania społeczne,
W).
a, zakres
połecznych
e, stygmatyzacja,
m. Charakteryzuje
oprawne relacje
rodzinę, zakład
terapeutycznego
acować w grupie
kiem, w postawie
by to nie tylko
Rozumie, że
fi przekonująco
óżnych aspektów

O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.K8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U7., O.K8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U8., O.K8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U8., O.K8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U8., O.K8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U7., O.K1.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.K8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U8., O.K1., O.K8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U7., O.K8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U7., O.U8.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U11., O.K1.
O.W3., B.W3.,
B.W1., B.W11.,
O.U11., O.K1.
O.W3., B.W1.,
B.W3., B.W11.,
O.U7., O.U8.,
O.K8.
becności.Student,
sie przedmiotu:
yjętych kryteriów)
w) w zakresie
e założonych efektów
czenia się (51- 60%

h kryteriów) w
,0).
znych w zakresie
2,0).
ja?
, Warszawa.
ultury fizycznej.
awa.
blemy, kategorie
ie PZWL, Warszawa.
arszawa.
choroby.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Podstawy prawa (F/5/st/21)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr III rok/V semestr
studia mgr)

Cel przedmiotu Przekazanie wiedzy z zakresu podstaw prawa, otoczenia prawnego w fizjoterapii oraz
poznanie podstawowych aktów prawnych. Nabycie praktycznych umiejętności w
posługiwaniu się aktami prawnymi regulującymi działalność fizjoterapeutów.

Wiedza P_W01. Zna podstawy prawa oraz aspekty prawne regulujące funkcjonowanie
podmiotów zajmujących się fizjoterapią (O.W12./ P7U_W/ P7S_WK, B.W9./ P7U_W/
P7S_WG, B.W10./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, B.W15./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna uwarunkowania prawne zawodu fizjoterapeuty (O.W13./ P7U_W/

P7S_WG, P7S_WK, B.W9./ P7U_W/ P7S_WG, B.W10./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
Umiejętności P_U01. Potrafi zaplanować własną edukację oraz dokształcać się w celu aktualizacji
zdobytej wiedzy (O.U9./ P7U_U/P7S_UU).
P_U02. Respektuje prawa pacjenta (O.U11./ P7U_U/ P7S_UO, P7S_UK, B.U8./ P7U_U/
P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Przestrzega praw pacjenta oraz etyki zawodowej (O.K4./P7U_K/P7S_KR).
Metody oceny efektów Kontrola obecności, końcowe zaliczenie pisemne.

uczenia się#

###
1. Podstawowe pojęcia prawa, podział prawa na wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,
gałęzie, zasady prawne. B.W10., B.W15.
2. Źródła prawa, organy stanowiące prawo, tryb wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,
stanowienia prawa. B.W10., B.W15.
3. Rodzaje i hierarchia aktów normatywnych, wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,

systematyka prawa. Luki w prawie, kolizje B.W10., B.W15.
przepisów prawnych, wykładnia prawa.
4. Podstawy prawa konstytucyjnego, trójpodział wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,

władzy, system organów państwowych, samorząd B.W10., B.W15.
terytorialny.
5. System sądowniczy w Polsce. Podstawowe wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,

pojęcia prawa karnego. B.W10., B.W15.
6. Podstawowe pojęcia prawa cywilnego, osoby wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,
fizyczne i prawne, zdolność prawa i zdolność do B.W10., B.W15.
czynności prawnych, ubezwłasnowolnienie.
7.Czynności prawne, wady oświadczenia woli, wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,
zobowiązania. B.W10., B.W15.
8. Prawo pracy – podstawowe zagadnienia. wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,

B.W10., B.W15.
9. Działalność gospodarcza – podstawowe wykład (1) P_W01 O.W12., B.W9.,

zagadnienia. B.W10., B.W15.
10. Działalność lecznicza w Polsce – podstawy wykład (1) P_W01, P_W02 O.W12., B.W9.,
prawne. B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.
11. Ubezpieczenia zdrowotne – świadczenia wykład (1) P_W01, P_W02 O.W12., B.W9.,
gwarantowane. B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.
12. Ustawowe standardy wykonywania zawodu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
fizjoterapeuty. P_U01, B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
13. Samorząd zawodowy fizjoterapeutów. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
14. Prawo podatkowe w zawodzie fizjoterapeuty. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.
15. Odpowiedzialność prawna fizjoterapeuty. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
1. Sprawy organizacyjne – cele i zadania ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
przedmiotu, wymagania programowe, literatura P_K01 B.W10., B.W15.,
przedmiotu. System ochrony zdrowia. O.W13., B.W9.,
B.W10., B.W12.,
O.K4.
2. Formy wykonywania zawodu fizjoterapeuty. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
3. Umowy cywilnoprawne, prywatna praktyka ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
zawodowa. P_U01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
4. Prawo wykonywania zawodu fizjoterapeuty. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
5. Odpowiedzialność prawna fizjoterapeuty. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
6. Odpowiedzialność prawna fizjoterapeuty. Część ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
II. P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
7. Błędy w sztuce, roszczenia pacjentów. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
8. Błędy w sztuce, roszczenia pacjentów. Część II. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
9. Odpowiedzialność zawodowa fizjoterapeutów. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,

P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
10. Analiza wybranego orzecznictwa sądowego. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
Część I. P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
11. Analiza wybranego orzecznictwa sądowego. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
Część II. P_U01, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.K4.
12. Rejestrowanie usług fizjoterapeutycznych, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
faktury. P_U01, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.K4.
13. Ubezpieczenia w fizjoterapii. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.K4.
14. Ubezpieczenia w fizjoterapii. Część II. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
15. Zaliczenie semestru V. ćwiczenia (1) P_U01 O.U9.
Narzędzia 1. Środki audiowizualne.

dydaktyczne
2. Internet.
3. Wzorce umów, akty prawne.
Warunki zaliczenia Obecność na zajęciach, aktywny udział wzajęciach, zaliczenie pisemnego kolokwium.Student,
Przykładowe 1. Wymień i scharakteryzuj źródła prawa. Źródła prawa w fizjoterapii.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Odpowiedzialność prawna fizjoterapeuty – rodzaje.
3. Regulacje prawne wykonywania zawodu fizjoterapeuty.
4. Samorząd zawodowy fizjoterapeutów.
5. Formy zatrudnienia fizjoterapeutów.
6. Ubezpieczenia w fizjoterapii.
Zalecana literatura 1. Kwiatkowska M. (2018) Prawo pracy w podmiotach leczniczych. Pytania i odpowiedzi.
Wydawnictwo Wolters Kluwer, Kraków.
2. Paszkowska M. (2018). Prawo dla Fizjoterapeutów. Wyd. 2. Wydawnictwo Difin, Warszawa.
3. Safjan M., Bosek L. (2017). Instytucje prawa medycznego. System prawa medycznego.
Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
4. Siuda W. (2013). Elementy prawa dla ekonomistów. Wydawnictwo Contact, Poznań.

5. Szuma K. (2013). Prawne zagadnienia wykonywania zawodu fizjoterpeuty.
Wydawnictwo WSEiT, Poznań.
6. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, Nr 78, poz. 483 z
późn. zm.).
7. Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (Dz.U. 2015 poz. 1994 z późn.
zm.).

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot dr Przemysław Kędra
(e-mail) (przemyslaw.kedra@awf.edu.pl)
wy prawa (F/5/st/21)
rok/V semestr
2
łady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
o w fizjoterapii oraz
umiejętności w
rapeutów.
erystyk I/ II
erapeuty)
kcjonowanie
K, B.W9./ P7U_W/
7S_WG, P7S_WK).
13./ P7U_W/
7S_WG, P7S_WK,
w celu aktualizacji
_UK, B.U8./ P7U_U/
7U_K/P7S_KR).

O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W9.,
B.W10., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11.,
B.U8., O.K4.
O.U9.
olokwium.Student,
przedmiotu:
tych kryteriów)
onych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ryteriów) w zakresie
ych w zakresie
.
i odpowiedzi.
wo Difin, Warszawa.
a medycznego.
tact, Poznań.
rpeuty.
97, Nr 78, poz. 483 z
5 poz. 1994 z późn.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Podstawy prawa (F/5/st/21)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr III rok/VI semestr

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Przekazanie wiedzy z zakresu podstaw prawa, otoczenia prawnego w fizjoterapii oraz
poznanie podstawowych aktów prawnych. Nabycie praktycznych umiejętności w
posługiwaniu się aktami prawnymi regulującymi działalność fizjoterapeutów.

Wiedza P_W01. Zna aspekty prawne regulujące funkcjonowanie podmiotów zajmujących się
fizjoterapią (O.W12./ P7U_W/ P7S_WK, B.W9./ P7U_W/ P7S_WG, B.W10./ P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK, B.W15./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna uwarunkowania prawne zawodu fizjoterapeuty (O.W13./ P7U_W/

P7S_WG, P7S_WK, B.W9./ P7U_W/ P7S_WG, B.W10./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
Umiejętności P_U01. Potrafi zaplanować własną edukację oraz dokształcać się w celu aktualizacji
zdobytej wiedzy (O.U9./ P7U_U/P7S_UU).
P_U02. Respektuje prawa pacjenta (O.U11./ P7U_U/ P7S_UO, P7S_UK, B.U8./

P7U_U/ P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Przestrzega praw pacjenta oraz etyki zawodowej (O.K4/P7U_K/P7S_KR).
Metody oceny efektów uczenia Kontrola obecności, końcowe zaliczenie pisemne.

się#

###
1. Internetowe bazy aktów prawnych - zasady ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
korzystania, analiza, wyszukiwanie. Część I. P_U01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
2. Internetowe bazy aktów prawnych - zasady ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
korzystania, analiza, wyszukiwanie. Część II. P_U01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
3. Prawa pacjenta. Rzecznik Praw Pacjenta. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U02, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
4. Prawa pacjenta. Rzecznik Praw Pacjenta. Część II. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U02, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
5. RODO dla fizjoterapeuty. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U02, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
6. RODO dla fizjoterapeuty. Część II. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U02, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
7. Państwowy egzamin fizjoterapeutyczny. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,

P_U01, B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
8. Przepisy karne w fizjoterapii, Odpowiedzialność ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
karna lekrza za błąd informacyjny. P_U02, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
9. Ochrona własności intelektualnej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,

P_U02,, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
10. Dokumentacja medyczna - analiza. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11., B.U8.,
O.K4.
11. Dokumentacja medyczna - analiza. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01, P_U02, B.W10., B.W15.,
P_K01 O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11., B.U8.,
O.K4.
12. Prawo do leczenia w Polsce i UE. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U02, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
13. Etyka zawodowa, tajemnica zawodowa. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U02, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
14. Etyka zawodowa, tajemnica zawodowa. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U02, P_K01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
15. Zaliczenie końcowe przedmiotu. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W12., B.W9.,
P_U01 B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
Narzędzia 1. Środki audiowizualne.

dydaktyczne
2. Internet.
3. Wzorce umów, akty prawne.
Warunki zaliczenia Obecność na zajęciach, aktywny udział wzajęciach, zaliczenie pisemnego kolokwium.Student,
Przykładowe 1. Wymień i scharakteryzuj źródła prawa. Źródła prawa w fizjoterapii.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Odpowiedzialność prawna fizjoterapeuty – rodzaje.
3. Regulacje prawne wykonywania zawodu fizjoterapeuty.
4. Samorząd zawodowy fizjoterapeutów.
5. Formy zatrudnienia fizjoterapeutów.
6. Ubezpieczenia w fizjoterapii.
Zalecana literatura 1. Kwiatkowska M. (2018). Prawo pracy w podmiotach leczniczych. Pytania i odpowiedzi.
Wydawnictwo Wolters Kluwer, Kraków.
2. Paszkowska M. (2018). Prawo dla Fizjoterapeutów. Wyd. 2. Wydawnictwo Difin, Warszawa.
3. Safjan M., Bosek L. (2017). Instytucje prawa medycznego. System prawa medycznego.
Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
4. Siuda W. (2013). Elementy prawa dla ekonomistów. Wydawnictwo Contact, Poznań.
5. Szuma K. (2013). Prawne zagadnienia wykonywania zawodu fizjoterpeuty. Wydawnictwo

WSEiT. Poznań.
6. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997, Nr 78, poz. 483 z
późn. zm.).
7. Ustawa z dnia 25 września 2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty (Dz.U. 2015 poz. 1994 z późn.
zm.).

prowadzącego^
prowadzącego^^ 10

Prowadzący przedmiot dr Przemysław Kędra
(e-mail) (przemyslaw.kedra@awf.edu.pl)
wy prawa (F/5/st/21)
rok/VI semestr
1
go w fizjoterapii oraz
h umiejętności w
terapeutów.
erystyk I/ II
erapeuty)
tów zajmujących się
G, B.W10./ P7U_W/
W13./ P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK,
w celu aktualizacji
7S_UK, B.U8./
P7U_K/P7S_KR).

O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11., B.U8.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9., O.U11., B.U8.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.K4.
O.W12., B.W9.,
B.W10., B.W15.,
O.W13., B.W12.,
O.U9.
lokwium.Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
i odpowiedzi.
wo Difin, Warszawa.
medycznego.
act, Poznań.
uty. Wydawnictwo
7, Nr 78, poz. 483 z
poz. 1994 z późn.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Zdrowie publiczne
(F/5/st/22)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr II rok/III semestr
studia mgr)

Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przedstawienie studentom zdrowia publicznego jako połączenia
wielodyscyplinarnej bazy naukowej z wiedzą prakrtyczną.Omówienie ekonomicznych i
prawnych aspektów zdrowia publicznego oraz określenie globalnych i lokalnych potrzeb
i możliowści opieki zdrowotnej.Przekazanie niezbędnej wiedzy z zkresu zasad prawnych
idzielania świadczeń medycnzych na terenie Polsi i Uni Europejskiej.

Wiedza P_W01. Zna podstawowe pojęcia dotyczące zdrowia i choroby oraz czynniki je
warunkujące w odniesieniu do jednostki, jak i całej populacji (O.W11./P7U_W/
P7S_WG, B.W11./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, B.W14./ P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna modele i zasady finansowania opieki zdrowotnej w Polsce i na świecie

(O.W12./P7U_W /P7S_WK, B.W15./P7S_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna zasady orzekania o stanie zdrowia i czasowej niezdolności do pracy oraz
warunki i procedury ubiegania się o rentę, zasiłek chorobowy oraz świadczenia z
ramienia pomocy społecznej (O.W11./P7U_W/P7S_WG /P7S_WK, B.W17./P7U_W/
P7S_WG,P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi wymienić i scharakteryzować współczesne problemy zdrowotne i

omówić zasady ich profilaktyki (O.U7./P7U_U /P7S_UW,P7S_UO, B.U4./P7U_U
/P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi posługiwać się informacjami zawartymi w dokumentacji medycznej oraz

bazach danych wykorzystywanych w ochronie zdrowie (O.U11./P7U_U/P7S_UO,
P7SS_UK, B.U7./P7U_U/P7S_UK,P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Wykazuje zainteresowanie problematyką z zakresu polityki społecznej i

zdrowotnej (O.K3./ P7U_K/P7S_KR).
Metody oceny efektów Końcowe zaliczenie pisemne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

###
1. Pojęcie i zakres zdrowia publicznego. Polityka wykład (2) P_W01, P_U01, O.W11., B.W11., ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne
społeczna i zdrowotna. P_K01 B.W14., O.U7., prowadzenie zajęć przez studenta
B.U4., O.K3.
2. Metody rozpoznawania, oceny i monitorowania wykład (2) P_W01, P_U01, O.W11., B.W11.,
stanu zdrowia populacji. P_K01 B.W14., O.U7.,
B.U4., O.K3.
3. Podstawowe modele finansowania opieki wykład (2) P_W01, P_U01, O.W11., B.W11.,
zdrowotnej. Zasady finansowania ochrony zdrowia w P_K01 B.W14., O.U7.,
Polsce. B.U4., O.K3.
4. Systemy opieki zdrowotnej na świecie. wykład (2) P_W01, P_U01, O.W11., B.W11.,
P_K01 B.W14., O.U7.,
B.U4., O.K3.
5. Promocja zdrowia i profilaktyka zdrowotna, ze wykład (2) P_W01, P_U01, O.W11., B.W11.,
szczególnym uwzględnieniem chorób cywilizacyjnych. P_K01 B.W14., O.U7.,
B.U4., O.K3.
6. Programy zdrowotne Światowej Organizacji wykład (2) P_W01, P_U01, O.W11., B.W11.,
Zdrowia, Unii Europejskiej oraz Narodowy Program P_K01 B.W14., O.U7.,
Ochrony Zdrowia. B.U4., O.K3.
7. Prawne i praktyczne aspekty wykonywania zawodu wykład (2) P_W01, P_U01, O.W11., B.W11.,
fizjoterapeuty w Polsce i krajach Unii Europejskiej. P_K01 B.W14., O.U7.,
B.U4., O.K3.
8. Podstawowa dokumentacja medyczna. wykład (2) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,

P_U02, P_K01 O.W11., B.W17.,
O.U11., B.U7.,
O.K3.
9. Prawa i obowiązki pacjenta wykład (2) P_W02, P_K01 O.W12., B.W15.,

O.K3.
10. Podstawowe zasady orzekania o stanie zdrowia i wykład (2) P_W03, P_K01, O.W11., B.W17.,
czasowej niezdolności do pracy. O.K3.
11. Warunki i procedury ubiegania się o rentę, zasiłek wykład (2) P_W03, P_K01 O.W11., B.W17.,
chorobowy. O.K3.
12. Podstawowe zasady ubiegania się o świadczenia z wykład (2) P_W03, P_K01 O.W11., B.W17.,
ramienia pomocy społecznej. O.K3.
13. Organizacje pozarządowe w działaniach na rzecz wykład (2) P_W02, P_K01 O.W12., B.W15.,
zdrowia. O.K3.
14. Sytuacje kryzysowe w ochronie zdrowia. wykład (2) P_U01, P_K01 O.U7., B.U4., O.K3.
15. Komunikacja w sytuacjach kryzysysowych w wykład (2) P_W01, P_K01 O.U7., B.U4., O.K3.
ochronie zdrowia
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W11., B.W11.,
sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_W03, P_U01, B.W14., O.W12.,
literaturą.Zapoznanie ze sprawami organizacyjnymi. P_U02, P_K01 B.W15., B.W17.,
Wprowadzenie do tematyki ćwiczeń. O.U7.,
B.U4.,O.U11.,
B.U7., O.K3.
2. Pojęcie zdrowia i koncepcje zdrowia w medycynie. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W11., O.W12.,
B.W11., B.W14.,
B.W15.
3. Higiena jako nauka badająca wpływ czynników na ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W11., O.W12.,
zdrowie człowieka. B.W11., B.W14.,
B.W15.
4. Zachowania zdrowotne i ich związek ze zdrowiem ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W11., O.W12.,
B.W11., B.W14.,
B.W15.
5. Działania prozdrowotne w środowisku zamieszkania, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W11., O.W12.,
edukacji i pracy. B.W11., B.W14.,
B.W15.
6. Zagrożenia zdrowia występujące w środowisku życia. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W11., O.W12.,
P_W03 B.W11., B.W14.,
B.W15., B.W17.
7. Choroby uwarunkowane narażeniem na szkodliwe ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,
czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne w P_U01 O.W11., B.W17.,
środowisku domowym O.U7., B.U4.
8. Choroby uwarunkowane narażeniem na szkodliwe ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,
czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne w P_U01 O.W11., B.W17.,
środowisku pracy. O.U7., B.U4.
9. Podstawy organizacji Narodowego Systemu ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,
Ochrony Zdrowia w Polsce. P_U01 O.W11., B.W17.,
O.U7., B.U4.
10. System ubezpieczeń zdrowotnych w Polsce i w Unii ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,
Europejskiej, ubezpieczenia obowiązkowe i P_U01 O.W11., B.W17.,
dobrowolne. O.U7., B.U4.
11. Źródła finansowania opieki zdrowotnej. ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,
P_U01 O.W11., B.W17.,
O.U7., B.U4.
12. Metody profilaktyki chorób oraz kształtowanie ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,
prawidłowych zachowań zdrowotnych wobec różnych P_U01 O.W11., B.W17.,
grup społecznych. O.U7., B.U4.
13. Metody prewencji chorób oraz kształtowanie ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,
prawidłowych zachowań zdrowotnych wobec różnych P_U01 O.W11., B.W17.,
grup społecznych. O.U7., B.U4.
14. Formy profilaktyki i prewencji chorób oraz ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, O.W12., B.W15.,
kształtowanie prawidłowych zachowań zdrowotnych P_U01 O.W11., B.W17.,
wobec różnych grup społecznych. O.U7., B.U4.
15. Zaliczenie. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W11., B.W11.,

P_W03, P_U01, B.W14., O.W12.,
P_U02, P_K01 B.W15., B.W17.,
O.U7.,
B.U4.,O.U11.,
B.U7., O.K3.
Narzędzia 1. Rzutnik, projektor multimedialny, wzory dokumentacji medycznej.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Aktywny udział na zajęciach/ćwiczeniach, uzyskanie na zaliczeniu końcowym oceny

przedmiotu pozytywnej z treści przedstawionej podczas wykładu.Student, który opanował wiedzę,
umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Omów znane Ci modele finansowania opieki zdowotnej w Polsce i na świecie.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów wybrane choroby cywilizacyjne i sposoby zapobiegania ich występownia.
3. Omów pojęcie zdrowia publicznego,jego cele i zadania.
4. Omów oceny zdrowia jednostki i populacji.
Zalecana literatura 1. Beaglehole R., Bonita R., Kjellstrom T. (2002). Podstawy epidemiologii. Wydawnictwo
Instytutu Medycyny Pracy, Łódź.
2. Felińczak A., Fal A.M. (2010). Zdrowie publiczne. Wydawnictwo Uniwersytetu Medycznego,
Wrocław.
3. Głowacka M.D., Zdanowska J. (2013). Zdrowie publiczne w Polsce. Wydawnictwo Wolters

Kluwer, Warszawa.
4. Magdzik W., Naruszewicz-Lesiuk D., Zieliński A. (2007). Choroby zakaźne i pasożytnicze –

epidemiologia i profilaktyka. Wydawnictwo α -Medica Press, Bielsko-Biała.
5. Sygit M. (2010). Zdrowie publiczne. Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.

prowadzącego
Liczba godzin zajęć niewymagających udziału ^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia
prowadzącego^^ 30

Prowadzący przedmiot dr n.med.Joanna Kozłowiec
(e-mail) (joanna.kozlowiec@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Ekonomia i systemy ochrony
zdrowia (F/5/st/23)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/IIsemestr

(jednolite studia
magisterskie)

Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu funkcjonowania
polskiego systemu ochrony zdrowia oraz umiejętności poruszania się w tym systemie.
Student pozna także modelowe ujęcie tego zagadnienia oraz podstawowe cechy
systemów działających w innych (wybranych) krajach europejskich. Przedmiot ma
przygotować studentów do rozwiązywania problemów zawodowych związanych ze
świadczeniami zdrowotnymi.

Wiedza P_W01. Zna podstawowe pojęcia z zakresu ochrony zdrowia (B.W11./P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK, B.W13./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna podstawowe modele systemów ochrony zdrowia (B.W11./P7U_W/

P7S_WG, P7S_WK, B.W13./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna i rozumie zasady funkcjonowania polskiego systemu ochrony zdrowia

oraz w podstawowym zakresie zasady funkcjonowania systemów działających w
innych krajach europejskich (B.W15./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, B.W20./
P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi rozwiązywać proste problemy zawodowe związane z funkcjonowaniem

fizjoterapeuty w systemie ochrony zdrowia (B.U6./P7U_U/ P7S_UW, P7S_WK,
B.U7./P7U_U/ P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Pracuje zgodnie z posiadanymi kompetencjami, uprawnieniami i zakresem

odpowiedzialności. Jest gotów nawiązywać współprace i zwracać się o pomoc do
innych specjalistów (O.K6./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Wykazuje potrzebę i promuje postawę ciągłego doskonalenia zawodowego

Metody oceny efektów uczenia Obecność na zajęciach, aktywny udział w zajęciach, zaliczenie pisemnego kolokwium
się# śródsemestralnego (kolokwium obejmie treści wykładowe i ćwiczeniowe), zaliczenie
pisemnego kolokwium końcowego (kolokwium obejmie treści wykładowe i
ćwiczeniowe).

###
1. Zapoznanie studentów z celami i programem wykład (1) P_W01, P_W02, B.W11., B.W13.,
wykładów, oczekiwanymi efektami kształcenia, P_W03, P_U01, B.W15., B.W20.,
zalecaną literaturą oraz warunkami zaliczenia. P_K01, P_K02 B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
2. Podstawowe pojęcia związane ze zdrowiem. wykład (1) P_W01 B.W11., B.W13.

Pomiar zdrowia.
3. Ekonomia i jej istota. Zdrowie oraz ochrona wykład (1) P_W01 B.W11., B.W13.
zdrowia jako kategorie ekonomiczne.
4. Ochrona zdrowia - ujęcie definicyjne. Inne pojęcia wykład (1) P_W01 B.W11., B.W13.
związane z ochroną zdrowia.
5. Państwo a ochrona zdrowia. Prawo obywateli do wykład (1) P_W01, P_W03 B.W11., B.W13.,
ochrony zdrowia w świetle unormowań B.W15., B.W20.,
konstytucyjnych. B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
6. Podstawowe modele systemów ochrony zdrowia. wykład (1) P_W02 B.W11., B.W13.
7. System ochrony zdrowia przyjęty w Wielkiej wykład (1) P_W02, P_W03 B.W11., B.W13.,
Brytanii. Podstawowe cechy systemu oraz kierunki B.W15. B.W20.
reform.
8. System ochrony zdrowia Niemiec. Podstawowe wykład (1) P_W02, P_W03 B.W11., B.W13.,
cechy systemy, wprowadzane reformy. B.W15. B.W20.
9. System ochrony zdrowia funkcjonujący w Szwecji. wykład (1) P_W02, P_W03 B.W11., B.W13.,
Podstawowe cechy systemu, wybrane kierunki B.W15. B.W20.
zmian.
10. System ochrony zdrowia Słowacji. Podstawowe wykład (1) P_W02, P_W03 B.W11., B.W13.,
cechy, urynkowienie systemu. B.W15. B.W20.
11. Działalność Unii Europejskiej w zakresie ochrony wykład (1) P_W02, P_W03 B.W11., B.W13.,
zdrowia. B.W15. B.W20.
12. Polski system ochrony zdrowia. - podstawowe wykład (1) P_W03 B.W15., B.W20.
uregulowania prawne.
13. Polski system ochrony zdrowia w ujęciu wykład (1) P_W03 B.W15., B.W20.
historycznym.
14. Polski system ochrony zdrowia w ujęciu wykład (1) P_W03 B.W15., B.W20.
liczbowym. Poslka na tle innych krajów Unii
Europejskiej.
15. Polski system ochrony zdrowia - kierunki zmian. wykład (1) P_W03 B.W15., B.W20.
1. Zapoznanie studentów z celami i programem ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W11., B.W13.,
przedmiotu, oczekiwanymi efektami kształcenia oraz P_W03, P_U01, B.W15., B.W20.,
warunkami zaliczenia ćwiczeń. Zdrowie - P_K01, P_K02 B.U6., B.U7., O.K6.,
podstawowe pojęcia i definicje. O.K5.
2. Zdrowie a ekonomia. Rynek zdrowia. ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, B.W11., B.W13.,
P_K01, P_K02 B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
3. Popyt i podaż w sektorze zdrowia. ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, B.W11., B.W13.,
P_K01, P_K02 B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
4. System ochrony zdrowia działający w Polsce – ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
struktura i zasady funkcjonowania systemu. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
5. Ministerstwo Zdrowia, jego struktura i zadania. ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
Programy ochrony zdrowia. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
6. Jednostki samorządu tertorialnego i ich rola w ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
polskim systemie ochrony zdrowia. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
7. Narodowy Fundusz Zdrowia, jego struktura i ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
zadania. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
8. Instytucje kontrolne działające w systemie ochrony ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
zdrowia. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
9. Inne jednostki działające w ochronie zdrowia. ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
10. Świadczeniodawcy i świadczeniobiorcy w ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,

systemie ochrony zdrowia. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
11. Finansowanie polskiego systemu ochrony ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
zdrowia. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
12. Ubezpieczenie zdrowotne i zasady jego ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
funkcjonowania. Ubezpieczenia obowiązkowe i P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
dobrowolne. P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
13.Koszyk świadczeń gwarantowanych w polskim ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
systemie opieki zdrowotnej. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
14. Ewaluacja ekonomiczna w opiece zdrowotnej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, B.W11., B.W13.,
Analiza kosztów. P_U01, P_K01, B.W20., B.U6.,
P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
15. Podsumowanie zajęć. Zaliczenie przedmiotu. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, B.W11., B.W13.,
P_W03, P_U01, B.W20., B.U6.,
P_K01, P_K02 B.U7., O.K6., O.K5.
Narzędzia 1. Laptop oraz projektor multimedialny (do celów prezentacji omawianej tematyki).
dydaktyczne
2. Materiały drukowane dotyczące funkcjonowania wybranych placówek ochrony zdrowia
(materiały do analizowania i omawiania przez studentów).
3. Karty z zadaniami z zakresu analizy finansowej na rynku ochrony zdrowia.
Warunki zaliczenia Obecność na zajęciach, aktywny udział w zajęciach, zaliczenie pisemnego kolokwium (kolokwium
przedmiotu obejmie treści wykładowe i ćwiczeniowe).Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
Przykładowe 1. Modele systemów ochrony zdrowia.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Finansowanie polskiego systemu ochrony zdrowia.
3. Zasady funkcjonowania polskiego systemu ubezpieczeń zdrowotnych.
4. Podstawowe cechy systemu ochrony zdrowia funkcjonującego w Wielkiej Brytanii.
5. Narodowy Fundusz Zdrowia, jego struktura i zadania.
Zalecana literatura 1. Leowski J. (2008). Polityka zdrowotna a zdrowie publiczne. Wydawnictwo CeDeWu,
Warszawa.
2. Milewski R. (2007). Elementarne zagadnienia ekonomii. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa.
3. Nasiłowski M. (2004). System rynkowy, podstawy mikro- i makroekonomii. Wydawnictwo KEY

TEXT, Warszawa.
4. Sygit M. (2017). Zdrowie publiczne. Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska, Warszawa.

5. Urbańczyk E.. Rudawska I. (2012). Opieka zdrowotna. Zagadnienia ekonomiczne.
Wydawnictwo Difin, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot dr Małgorzata Skiert
(e-mail) (malgorzata.skiert@awf.edu.pl)
ia i systemy ochrony
owia (F/5/st/23)
rok/IIsemestr
2
kłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
funkcjonowania
a się w tym systemie.
dstawowe cechy
ch. Przedmiot ma
wych związanych ze
erystyk I/ II
erapeuty)
W11./P7U_W/
.W11./P7U_W/
u ochrony zdrowia
w działających w
K, B.W20./
ne z funkcjonowaniem
UW, P7S_WK,
eniami i zakresem
ć się o pomoc do
enia zawodowego
semnego kolokwium #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
zeniowe), zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne,
ykładowe i końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna,
Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne prowadzenie
uczenia się zajęć przez studenta
B.W11., B.W13.,
B.W15., B.W20.,
B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
B.W11., B.W13.
B.W11., B.W13.
B.W11., B.W13.
B.W11., B.W13.,
B.W15., B.W20.,
B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
B.W11., B.W13.
B.W11., B.W13.,
B.W15. B.W20.
B.W11., B.W13.,
B.W15. B.W20.
B.W11., B.W13.,
B.W15. B.W20.
B.W11., B.W13.,
B.W15. B.W20.
B.W11., B.W13.,
B.W15. B.W20.
B.W15., B.W20.
B.W15., B.W20.
B.W15., B.W20.
B.W15., B.W20.
B.W11., B.W13.,
B.W15., B.W20.,
B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.U6., B.U7., O.K6.,
O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
B.W11., B.W13.,
B.W20., B.U6.,
B.U7., O.K6., O.K5.
matyki).
chrony zdrowia
olokwium (kolokwium
umiejętności i
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
j Brytanii.
o CeDeWu,
aukowe PWN,
ii. Wydawnictwo KEY
a, Warszawa.
miczne.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Zarządzanie, marketing,
działalność gospodarcza
(F/5/st/24)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IV rok/VII semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotów: ekonomia i systemy ochrony zdrowia, podstawy prawa.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przekazanie studentom podstawowej wiedzy z zakresu
zarządzania i marketingu (w tym marketingu medycznego). Studenci w trakcie zajęć
nabędą także umiejętności podejmowania i realizowania własnych przedsięwzięć
gospodarczych.

Wiedza P_W01. Posiada podstawową wiedzę z zakresu zarządzania i marketingu pozwalającą
na prawidłowe funkcjonowanie jednostek zajmujących się fizjoterapią
(B.W9./P7U_W/P7S_WG, B.W16./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
B.W18./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, B.W19./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna podstawowe akty normatywne oraz procedury regulujące kwestie

podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej, ze szczególnym
uwzględnieniem działalności fizjoterapeutycznej (B.W9./P7U_W/P7S_WG,
B.W10./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, O.W12./P7U_W/P7S_WK,
O.W13./P7U_W/P7S_WK).
P_W03. Posiada podstawowa wiedzę w zakresie możliwości pozyskiwania środków

finansowych wspomagających działalność gospodarczą (O.W12./P7U_W/P7S_WK,
O.W13./P7U_W/P7S_WK).
P_W04. Zna struktury polskiego systemu podatkowego oraz systemu ubezpieczeń

społecznych, rozumie zasady ich działania oraz wynikające z nich obowiązki i
uprawnienia przedsiębiorców (O.W12./P7U_W/P7S_WK, O.W13./P7U_W/P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Umie dokonać analizy zjawisk rynkowych oraz zaprojektować działania dla
organizacji funkcjonującej na rynku usług fizjoterapii (B.U7./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi właściwie oszacować koszt realizowanych przedsięwzięć oraz umie

skorzystać z istniejących na polskim rynku form wsparcia finansowego dla
przedsiębiorców (B.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, B.U7./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi rozpocząć i poprowadzić własną działalność, wywiązując się ze
wszystkich narzuconych prawem obowiązków (B.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
B.U7./P7U_U/P7S_UW).
P_K01. Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i umiejętności (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Jest gotów do korzystania wyłacznie z wiarygodnych źródeł informacji

P_K03. Jest gotów do wykonywania zawodu, będąc świadomym roli, jaką

fizjoterapeuta pełni na rzecz społeczeństwa, wykazując jednocześnie
przedsiębiorczość oraz kreatywność w myśleniu i działaniu (O.K2./P7U_K/P7S_KR,
P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, śródsemestralne zaliczenie pisemne, końcowe zaliczenie pisemne.
się#

###
1. Kierowanie. Style kierowania. Budowanie zespołu . wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
2. Planowanie w organizacji. Rodzaje planów. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

Techniki organizacji czasu i realizacji obowiązków. B.W18., B.W19.
3. Struktury organizacyjne. Zakresy obowiązków. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

Zarządzanie zasobami ludzkimi w organizacjach B.W18., B.W19.
służby zdrowia.
4. Podejmowanie decyzji. Techniki decyzyjne. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

B.W18., B.W19.
5. Motywowanie i kontrola działań zespołu. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

B.W18., B.W19.
6. Komunikacja interpersonalna. Konflikty i wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

negocjacje. Budowanie pozytywnej atmosfery w B.W18., B.W19.
miejscu pracy.
7. Rynek i jego segmentacja - strategie, kryteria. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
8. Struktura produktu. Budowanie oferty usług wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,
fizjoterapeutycznych. B.W18., B.W19.
9. Kształtowanie cen na rynku usług wykład (1) P_W01, P_W02 B.W9., B.W16.,
fizjoterapeutycznych i ich różnicowanie. B.W18., B.W19.,
B.W12., B.W10.,
B.W13.
10. Promocja, funkcje, instrumenty , zakres wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

odziaływania. Specyfika promocji usług fizjoterapii. B.W18., B.W19.
11. Promocja, funkcje, instrumenty , zakres wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

odziaływania. Specyfika promocji usług fizjoterapii. B.W18., B.W19.
12. Badania marketingowe - metody. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

B.W18., B.W19.
13. Pomiar satysfakcji wśród klientów. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

B.W18., B.W19.
14. Jakość usług medycznych - standardy, pomiar. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
15. Zaliczenie przedmiotu. wykład (1) P_W01 B.W9., B.W16.,

B.W18., B.W19.
1. Zapoznanie studentów z celami i programem ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, B.W9., B.W16.,
przedmiotu, oczekiwanymi efektami kształcenia oraz P_W03, P_W04, B.W18., B.W19.,
warunkami zaliczenia przedmiotu. Źródła prawa P_U01, P_U02, B.W10., O.W12.,
działalności gospodarczej. Źródła prawa działalności P_U03, P_K01, O.W13., B.U7.,
fizjoterapetów. P_K02, P_K03 B.U6., O.K5., O.K6.,
O.K2.
2. Definicje działalności gospodarczej, ćwiczenia (2) P_W02, P_K03 B.W9., B.W10.,

przedsiębiorstwa i przedsiębiorcy. Działalność O.W12., O.W13.,
nierejestrowana. Działalność gospodarcza O.K2.
regulowana. Możliwość podejmowania działalności
na terenie Unii Europejskiej.
3. Pomysł na biznes - analiza przypadków. Projekt ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, B.W9., B.W16.,
własnej działalności gospodarczej. P_K03 B.W18., B.W19.,
B.U7., O.K2.
4. Formy organizacyjno-prawne przedsiębiorstw ze ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 B.W9., B.W16.,

szczególnym uwzględnieniem form przewidzianych B.W18., B.W19.,
dla małych firm. Działalność lecznicza fizjoterapetów B.W10., O.W12.,
a formy organizacyjno-prawne tej działalności. O.W13., B.U7.,
B.U6., O.K5., O.K6.,
O.K2.
5. Formy pozyskiwania środków finansowych na ćwiczenia (2) P_W03, P_U02, O.W12., O.W13.,
działalność gospodarczą - kredyty bankowe. P_K01, P_K02, P_K03 B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6., O.K2.
działalność gospodarczą – leasing, factoring, P_K01, P_K02, P_K03 B.U7., B.U6., O.K5.,
forfaiting, venture capital, franchising. O.K6., O.K2.
działalność gospodarczą - dotacje unijne, wsparcie P_K01, P_K02, P_K03 B.U7., B.U6., O.K5.,
urzędów pracy, programy rządowe, inkubatory O.K6., O.K2.
przedsiębiorczości.
8. System podatkowy. Podatek dochodowy od osób ćwiczenia (2) P_W04, P_U03, O.W12., O.W13.,
fizycznych (PIT) - podmiot i przedmiot P_K01, P_K02 B.U7., B.U6., O.K5.,
opodatkowania, skala podatkowa, zwolnienia O.K6.
podmiotowe i przedmiotowe. Formy opodatkowania
przedsiębiorców.
9. Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). ćwiczenia (2) P_W04, P_U03, O.W12., O.W13.,
Wybór właściwej formy opodatkowania – zadania. P_K01, P_K02 B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
10. Podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT). ćwiczenia (2) P_W04, P_U03, O.W12., O.W13.,
Wybór właściwej formy opodatkowania – zadania. P_K01, P_K02 B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
11. Podatek dochodowy od osób prawnych (CIT) - ćwiczenia (2) P_W04, P_U03, O.W12., O.W13.,
podmiot i przedmiot opodatkowania, skala P_K01, P_K02 B.U7., B.U6., O.K5.,
podatkowa, zwolnienia podmiotowe i przedmiotowe. O.K6.
12. Podatek od towarów i usług (VAT) w działalności ćwiczenia (2) P_W04, P_U03, O.W12., O.W13.,
małej firmy. Faktura VAT – ćwiczenia w wystawianiu P_K01, P_K02 B.U7., B.U6., O.K5.,
faktur. O.K6.
13. System ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych w ćwiczenia (2) P_W04, P_U03, O.W12., O.W13.,
Polsce. Obowiązki przedsiębiorcy w zakresie P_K01, P_K02 B.U7., B.U6., O.K5.,
ubezpieczeń. O.K6.
14. Rachunkowość w firmie. Forma organizacyjno- ćwiczenia (2) P_W04, P_U03, O.W12., O.W13.,
prawna działalności a wymogi w zakresie P_K01, P_K02 B.U7., B.U6., O.K5.,
rachunkowości. Rejestracja działalności gospodarczej, O.K6.
zgodnie z wybraną formą organizacyjno-prawną
(procedury).Rejestracja małej firmy – ćwiczenia w
wypełnianiu druków rejestracyjnych.
15. Sprawdzian wiadomości w zakresie omówionych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, B.W9., B.W16.,
zagadnień. Zaliczenie przedmiotu P_W03, P_W04, B.W18., B.W19.,
P_U01, P_U02, B.W10., O.W12.,
P_U03, P_K01, O.W13., B.U7.,
P_K02, P_K03 B.U6., O.K5., O.K6.,
O.K2.
Narzędzia 1. Laptop oraz projektor multimedialny (do celów prezentacji omawianej tematyki).
dydaktyczne
2. Materiały drukowane dotyczące funkcjonowania wybranych firm z branży fizjoterapeutycznej
(materiały do analizowania i omawiania przez studentów).
3. Karty z zadaniami z zakresów: podatek PIT, ubezpieczenia społeczne, kalkulowanie kredytu.
4. Filmy dydaktyczne o tematyce związanej z wyborem pomysłu na biznes.

Warunki zaliczenia Obecność na zajęciach, aktywny udział w zajęciach, zaliczenie pisemnego kolokwium
przedmiotu śródsemestralnego, zaliczenie pisemnego kolokwium końcowego.Student, który opanował
Przykładowe 1. Podstawowe zasady podejmowania działalności gospodarczej przez fizjoterapeutów.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Działalnośc fizjoterapeutyczna - kalkulowanie kosztów działalności.
3. Formy rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych przewidziane dla
przedsiębiorców. Działalność fizjoterapeutyczna a możliwość skorzystania z uproszczonych form.
4. Istota i rodzaje leasingu.

Zalecana literatura 1. Bogaczyk I. (red.) (2010). Własna firma: zakładanie i prowadzenie działalności gospodarczej.
Wydawnictwo Forum, Poznań.
2. Czubała A., Jonas A., Smoleń T., Wiktor W. J. (2012). Marketing usług. Wydawnictwo Wolters
Kluwer Polska, Kraków.
3. Griffin R.W. (2017). Podstawy zarządzania organizacjami. Wydawnictwo Naukowe PWN,

Warszawa.
4. Jelińska A. (2011). Własna firma: jak założyć i poprowadzić? Wszechnica Podatkowa, Kraków.
5. Mruk H. (2015). Marketing gabinetów lekarskich na rynku usług zdrowotnych. Wydawnictwo
Wolters Kluwer Polska, Kraków.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot dr Mirosław Zalech
(e-mail) (miroslaw.zalech@awf-edu.pl)
(e-mail)
dr Małgorzata Skiert
(malgorzata.skiert@awf.edu.pl)
dzanie, marketing,
lność gospodarcza
(F/5/st/24)
rok/VII semestr
2
kłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty,
odstawy prawa. projekty samodzielne prowadzenie zajęć przez
studenta
edzy z zakresu
enci w trakcie zajęć
ch przedsięwzięć
erystyk I/ II
erapeuty)
rketingu pozwalającą
erapią
7S_WK).
ulujące kwestie
gólnym
/P7S_WG,
yskiwania środków
/P7U_W/P7S_WK,
emu ubezpieczeń
obowiązki i
3./P7U_W/P7S_WK).
ować działania dla

_U/P7S_UW).
ęwzięć oraz umie

owego dla
U/P7S_UW).
iązując się ze
S_UW, P7S_UO,
K5./P7U_K/P7S_KK).
deł informacji
roli, jaką
śnie
2./P7U_K/P7S_KR,
zaliczenie pisemne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do

zajęć/, śródsemestralne zaliczenie pisemne,
śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe
zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne,
egzamin pisemny, egzamin ustny, praca
semestralna, ocena umiejętności ruchowych,
praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności
Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia
uczenia się kliniczne, samodzielne prowadzenie zajęć przez
studenta
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.,
B.W12., B.W10.,
B.W13.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.,
B.W10., O.W12.,
O.W13., B.U7.,
B.U6., O.K5., O.K6.,
O.K2.
B.W9., B.W10.,
O.W12., O.W13.,
O.K2.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.,
B.U7., O.K2.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.,
B.W10., O.W12.,
O.W13., B.U7.,
B.U6., O.K5., O.K6.,
O.K2.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6., O.K2.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6., O.K2.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6., O.K2.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
O.W12., O.W13.,
B.U7., B.U6., O.K5.,
O.K6.
B.W9., B.W16.,
B.W18., B.W19.,
B.W10., O.W12.,
O.W13., B.U7.,
B.U6., O.K5., O.K6.,
O.K2.
matyki).
y fizjoterapeutycznej
kulowanie kredytu.
olokwium
który opanował
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
erapeutów.
ne dla
uproszczonych form.
ności gospodarczej.
ydawnictwo Wolters
Naukowe PWN,
Podatkowa, Kraków.
nych. Wydawnictwo

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Filozofia (F/5/st/25)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IV rok/VIII semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Ogólna wiedza humanistyczna
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z głównymi zagadnieniami i
problemami filozoficznymi, a także koncepcjami, które funkcjonowały i są
podejmowane w kulturze europejskiej od czasów starożytnych do współczesności.
Zaznajomienie z terminologią filozoficzną i najważniejszymi kontekstami ich używania
w nauce. Przekazanie wiedzy i umiejętności dotyczącej dostrzegania różnic
światopoglądowych wynikających z przyjmowania odmiennych stanowisk w zakresie
antropologii filozoficznej. Uwrażliwienie studentów na konieczność zadbania o
właściwy rozwój nie tylko fizyczny, ale także intelektualny i moralny.

Wiedza P_W01.Absolwent zna i rozumie problematykę z zakresu filozofii
P_W02. Absolwent zna i rozumie podstawowe pojęcia z zakresu filozofii
P_W03. Absolwent zna i rozumie dziej filozofii i jej znaczenie dla kultury oraz nauk
medycznych (O.W3./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Absolwent potrafi posługiwać się wiedzą filozoficzną w życiu codziennym i
zawodowym (O.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK).
P_U02.Absolwent potrafi kominikować się i rozmawiać ze współpracownikami

używając również pojęć z zakresu filozofii (O.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK).
P_U03. Absolewnt potrafi dzielić się wiedzą posługując się terminologią naukową o
charaktrerze interdyscyplinarnym (O.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Absolwent jest gotów nawiązywać kontakty z osobami o różnych
światopogądach i wywodzącymi się z różnych kultur (O.K1./ P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
P_K02. Absolwent ma szacunek dla pacjentów prezentujących różne światopoglądy i

mających odmienne przekonania (O.K1./ P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
się#

###
1. Zajęcia wprowadzające. Zapoznanie z wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
problematyką wchodzącą w zakres przedmiotu. P_W03, P_U01,
Podział filozofii ze względu na zakres zainteresowań P_U02, P_U03,
oraz ramy chronologiczne. P_K01, P_K02
2. Główne kierunki filozofii starożytnej. Idealizm, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
materializm, realizm, sceptycyzm. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
3. Filozofia średniowieczna i jej głowni wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
przedstawiciele. Światopogląd chrześcijański i P_W03, P_U01,
filozofia arabska w średniowieczu. P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
4. Naturalizm i antropocentryzm w myśli wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
europejskiego odrodzenia. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
5. Filozofia nauki w czasach nowożytnych. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
Sceptycyzm i racjonalizm. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
6. Człowiek i społeczeństwo w myśli nowożytnej i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
współczesne P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
7. Filozofia Oświecenia we Francji i w innych krajach wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
europejskich i jej główni przedstawiciele. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
8. Pozytywizm filozoficzny i jego założenia. Główne wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
fazy filozofii pozytywistycznej oraz ich specyfika. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
9. Idealizm i materializm XIX i XX wieku. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3, O.U12, O.K1.
P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
10. Współczesne nurty filozoficzne i ich wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3, O.U12, O.K1.
przedstawiciele. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
11. Różne koncepcje filozofii człowieka od wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
starożytności do współczesności. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
12. Personalizm filozoficzny, egzystencjalizm oraz wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
neotomizm. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
13. Ciało człowieka w dawnej i współczesnej filozofii. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
14. Filozofia i kultura fizyczna – wzajemne związki i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
relacje. Potrzeba refleksji filozoficznnej we P_W03, P_U01,
współczenym świecie. P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
15. Zajęcia podsumowujące. Znaczenie filozofii w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W3., O.U12., O.K1.
kulturze, nauce i w życiu człowieka. P_W03, P_U01,
P_U02, P_U03,
P_K01, P_K02
Narzędzia 1. Projektor multimedialny, mikrofon.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z egzaminu.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
przedmiotu społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Natura człowieka według Arystotelesa.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Tomasza z Akwinu koncepcja człowieka i świata.
3. Idealizm Platona.
4. Pozytywizm filozoficzny i jego założenia.
5. Filozofia I. Kanta.
Zalecana literatura 1. Brun J. (1999) Arystoteles i liceum. Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa.
2. Dąmbska I. (1993) Zarys historii filozofii greckiej. Wydawnictwo Daimonion, Lublin.
3. Gilson E. (2003) Tomizm: wprowadzenie do filozofii św. Tomasza z Akwinu. Wydawnictwo IW
PAX, Warszawa.
4. Kowalczyk S. (1990). Zarys filozofii człowieka. Wydawnictwo Diecezjalne, Sandomierz.

5. Krąpiec M. A. (red.). (2012). Wprowadzenie do filozofii. Wydawnictwo KUL, Lublin.
6. Mackiewicz W. (2008). Filozofia współczesna w zarysie. Wydawnictwa Uniwersytetu
Warszawskiego, Warszawa.
7. Maryniarczyk A. (1998). Pluralistyczna interpretacja rzeczywistości. Wydawnictwo Polskiego

Towarzystwa Tomasza z Akwinu, Lublin.
8. Miś A. (2006). Filozofia współczesna: główne nurty. Wydawnictwo SCHOLAR, Warszawa.
9. Pieper J. (2000). Scholastyka. Postacie i zagadnienia filozofii średniowiecznej. Wydawnictwo

PAX, Warszawa.
10. Tatarkiewicz W. (2014). Historia filozofii, t. 1 - 3. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 10

Prowadzący przedmiot dr hab. prof. AWF Ryszard Polak
(e-mail) (ryszard.polak@awf.edu.pl)
zofia (F/5/st/25)
ok/VIII semestr
1
nieniami i
owały i są
o współczesności.
ekstami ich używania
ania różnic
tanowisk w zakresie
ość zadbania o
lny.
erystyk I/ II
erapeuty)
filozofii
kultury oraz nauk
yciu codziennym i
pracownikami
UO, P7S_UK).
inologią naukową o
_UK).
różnych
U_K/P7S_KR, P7S_KO).
óżne światopoglądy i
O).
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.

O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3, O.U12, O.K1.
O.W3, O.U12, O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.
O.W3., O.U12., O.K1.

ci i kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
zawa.
on, Lublin.
u. Wydawnictwo IW
Sandomierz.
UL, Lublin.
niwersytetu
awnictwo Polskiego
LAR, Warszawa.
znej. Wydawnictwo
e PWN, Warszawa.
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Praca w zespole
terapeutycznym (F/5/s/26)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Pedagogika ogólna i andragogika, Socjologia, Psychologia ogólna i specjalna,
Podstawy etyki zawodowej i bioetyki.
Cel przedmiotu Określenie roli i zadań fizjoterapeuty w zespole sprawującym opiekę leczniczą w
zależności od specjalności medycznej. Zapoznanie z zasadami etyki zawodowej.

Wiedza P_W01.Zna skład zespołu rehabilitacyjnego oraz role i zadania poszczególnych
członków z uwzględnieniem specyfiki specjalności medycznej
(O.W13./P7U_W/P7S_WK).
P_W02. Zna zasady i dylematy etyczne obowiązujące w pracy z pacjentem związane z

zawodem fizjoterapeuty (O.W13./P7U_W/P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Dostrzega potrzebę współpracy w zespole rehabilitacyjnym zgodne z

zasadami i normami etycznymi (O.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK, O.U14./
P7U_U/P7S_UW)
P_U02. . Posiada umiejętność rozwiązywania problemów teoretycznych, społecznych

i organizacyjnych zgodnie z zasadami i normami etycznymi (O.U12./P7U_U/P7S_UO,
P7S_UK, O.U14./ P7U_U/P7S_UW)
P_U03. Potrafi właściwie współpracować w ramach zespołu rehabilitacyjnego nie

wykraczając poza kompetencje fizjoterapeuty (O.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK,
O.U14/ P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego samokształcenia j oraz krytycznej analizy
doniesień naukowych (O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K6./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Samodzielnie i w zespołach uczestniczy w realizacji stawianych przed nim

zadań (O.K7./P7U_K/P7S_KR, O.K9./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie ustne.

się
Typ oceny Formująca i podsumowująca.

###
1. Zasady Etyki Zawodowej w zawodzie ćwiczenia (1) P_W02 O.U12., O.U14.

fizjoterapeuty.
2. Zasady wykonywania Zawodu Fizjoterapeuty na ćwiczenia (1) P_W02 O.U12., O.U14.

podstawie Ustawy o zawodzie Fizjoterapeuty.
3. Zasady odpowiedzialności zawodowej ćwiczenia (1) P_W02 O.U12., O.U14.

fizjoterapeuty na podstawie Ustawy o zawodzie
Fizjoterapeuty.
4. Zespół rehabilitacyjny-skład zespołu, role i zadania ćwiczenia (1) P_W01,P_W02, O.W13., O.U12.,
poszczególnych członków, ich wzajemne relacje - P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
część I. P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
P_K02
poszczególnych członków, ich wzajemne relacje - P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
część II. P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
P_K02
poszczególnych członków ,ich wzajemne relacje - P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
część III. P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
P_K02
poszczególnych członków ,ich wzajemne relacje - P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
część IV. P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
P_K02
8. Fizjoterapeuta – pełnoprawny członek zespołów ćwiczenia (1) P_W01,P_W02, O.W13., O.U12.,

sprawujących opiekę leczniczą w większości P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
specjalności medycznych. Fizjoterapeuta w zespole P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
leczniczym intensywnej opieki medycznej – specyfika, P_K02
relacja z lekarzem, pielęgniarką, pacjentem i rodziną
pacjenta.
9. Fizjoterapeuta w zespole medycznym (ginekologii i ćwiczenia (1) P_W01,P_W02, O.W13., O.U12.,
położnictwa)- specyfika, relacja z lekarzem, P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
pielęgniarką, pacjentem i rodziną pacjenta. P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
P_K02
10. Fizjoterapeuta w zespole medycznym (onkologii i ćwiczenia (1) P_W01,P_W02, O.W13., O.U12.,
chirurgii) - specyfika, relacja z lekarzem, pielęgniarką, P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
pacjentem i rodziną pacjenta. P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
P_K02
11. Fizjoterapeuta w zespole sprawującym opiekę w ćwiczenia (1) P_W01,P_W02, O.W13., O.U12.,
przedszkolach integracyjnych i specjalnych- P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
specyfika, relacja z psychologiem, logopedą, P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
pedagogiem, nauczycielem, dzieckiem jego rodziną. P_K02
12. Fizjoterapeuta w zespole opiekuńczo- ćwiczenia (1) P_W01,P_W02, O.W13., O.U12.,

terapeutycznym domu pomocy społecznej- specyfika, P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
relacja z pielęgniarką, opiekunką, instruktorem P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
terapii zajęciowej, dietetykiem, pracownikiem P_K02
socjalnym i pensjonariuszem.
13. Sondowanie opinii pacjentów na temat roli ćwiczenia (1) P_K01 O.K5., O.K6.
zawodowej fizjoterapeuty i ich wobec niego
oczekiwań. Analiza literatury.
14. Sondowanie opinii pacjentów na temat roli ćwiczenia (1) P_K01 O.K5., O.K6.
zawodowej fizjoterapeuty i ich wobec niego
oczekiwań. Analiza literatury - ciąg dalszy.
15. Podsumowanie wiadomości z bieżącego ćwiczenia (1) P_W01,P_W02, O.W13., O.U12.,

semestru, omówienie prac kontrolnych, weryfikacja P_U01, P_U02, O.U14., O.K5., O.K6.,
osiągnięcia przez studentów założonych P_U03, P_K01, O.K7., O.K9.
przedmiotowych efektów kształcenia (zaliczenie). P_K02

dydaktyczne
2. Artykuły naukowe, ankiety.
3. Wykłady, wyszukiwanie literatury, analiza doniesień naukowych.

Warunki zaliczenia Osiągnięcie przez studenta wszystkich założonych przedmiotowych efektów kształcenia.Student,
Przykładowe 1. Zespół rehabilitacyjny-skład zespołu, role i zadania poszczególnych członków.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Scharakteryzuj specyfikę pracy fizjoterapeuty w zespole leczniczym intensywnej opieki
medycznej.
3. Scharakteryzuj specyfikę kontaktu fizjoterapeuty z pacjentem i rodziną pacjenta

onkologicznego.
Zalecana literatura 1. Ebelt – Paprotny G., Preis R. (2012). Fizjoterapia. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,
Wrocław.
2. Kinalski R. (2012). Kompendium rehabilitacji i fizjoterapii. Wydawnictwo Elsevier

3. Kolster B., Ebelt – Paprotny G. (2001). Poradnik Fizjoterapeuty. Wydawnictwo Ossolineum,

Wrocław.
4. Kwolek A. (2003). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
5. Stryła W., Pogorzała A.M. (2012). Rehabilitacja Medyczna. Uniwersytet Medyczny im. Karola
Marcinkiewicza, Poznań.

prowadzącego
prowadzącego^^ 10

Prowadzący przedmiot mgr Maciej Cieśliński
(e-mail) (maciek.cieslinski@awf.edu.pl)
aca w zespole
tycznym (F/5/s/26)
rok/IV semestr
1
i specjalna, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
iekę leczniczą w
yki zawodowej.
erystyk I/ II
erapeuty)
oszczególnych
pacjentem związane z
ym zgodne z
K, O.U14./
ycznych, społecznych
12./P7U_U/P7S_UO,
abilitacyjnego nie
7S_UO, P7S_UK,
rytycznej analizy
_KK).
ianych przed nim

O.U12., O.U14.
O.U12., O.U14.
O.U12., O.U14.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.K5., O.K6.
O.K5., O.K6.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
w kształcenia.Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ków.
sywnej opieki
pacjenta
Urban&Partner,
Elsevier
ctwo Ossolineum,
&Partner, Wrocław.
Medyczny im. Karola

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Podstawy etyki zawodowej i
bioetyki (F/I/st/27)

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Osiągniecie przez studentów efektów kształcenia wystarczających do zrozumienia i
wykształcenia potrzeby uprawiania zawodu fizjoterapeuty oraz propagowania
etycznych standardów tego zawodu, a także przygotowanie studentów do
uczestnictwa w badaniach naukowych zgodnie ze standardami etycznymi.

Wiedza P_W01. Zna zasady etyczne obowiązujące w pracy z pacjentem
(O.W13./P7U_W/P7S_WK, B.W18./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Potrafi omówić aktualne dylematy etyczne związane z zawodem

fizjoterapeuty (O.W13./P7U_W/P7S_WK, B.W18./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Dostrzega potrzebę współpracy w zespole rehabilitacyjnym zgodne z

zasadami i normami etycznymi (O.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK).
P_U02. Posiada umiejętność rozwiązywania problemów teoretycznych, społecznych i

organizacyjnych zgodnie z zasadami i normami etycznymi (O.U14./P7U_U/P7S_UW,
P_U03. Potrafi rozpoznać problemy etyczne, jakie mają miejsce w obszarze opieki
zdrowotnej, w szczególności w dziedzinie fizjoterapii (O.U14./P7U_U/P7S_UW,
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuje i promuje postawę poszanowania godności pacjenta, w

szczególności w dziedzinie fizjoterapii (O.K4./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Prezentuje postawę osoby kompetentnej w zakresie norm i przepisów

dotyczących postawy moralnej fizjoterapeuty w jego relacji z pacjentem oraz rozumie
potrzebę doskonalenia swojej wiedzy jako wymóg etyczny w tej dziedzinie

się#

###
1. Etyka w rehabilitacji. Podstawowe kryteria ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., B.W18.,
etyczne: godność osoby ludzkiej, wartość życia P_U01, P_U02 B.U8., O.U12.,
ludzkiego, dobro chorego, problem śmierci. O.U14.
2. Etyka troski jako propozycja dla rehabilitacji. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.K4.,
Życzliwość i opiekuńczość, chęć niesienia pomocy. P_K01, P_K02 B.W18.
3. Podstawowe normy moralne i ich znaczenie w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.K4.,
rehabilitacji – godność pacjenta, niezależność osoby P_K01, P_K02 B.W18.
niepełnosprawnej, prywatność chorego, zaufanie w
relacji pacjent – terapeuta.
4. Prawa człowieka a prawa osób ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.K4.,
niepełnosprawnych. Deklaracja praw człowieka ONZ. P_K01, P_K02 B.W18.
Karta praw osób niepełnosprawnych.
5. Etyka zawodowa fizjoterapeuty – podmiotowość ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.K4.,
pacjenta, partnerstwo, poczucie obowiązku, P_K01, P_K02 B.W18.
odpowiedzialność.
6. Etyka i diagnostyka prenatalna. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U14.,

P_U02 B.W18., B.U8.
7. Przerywanie ciąży – dylematy etyczne, społeczne i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U14.,
prawne. P_U02 B.W18., B.U8.
8. Etyczne problemy wspomaganej prokreacji. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U14.,
P_U02 B.W18., B.U8.
9. Spór o klonowanie człowieka. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U12.,

P_U01, P_U02 O.U14., B.W18.,
B.U8.
10. Rodzina, prokreacja i homoseksualizm ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U14.,
P_U02 B.W18., B.U8.
11. Etyczne dylematy końca życia. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U14.,
P_U02 B.W18., B.U8.
12. Etyka i cierpienie. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U14.,

P_U02 B.W18., B.U8.
13. Definicja śmierci i problemy etyczne ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U14.,
transplantologii. P_U02 B.W18., B.U8.
14. Prowadzenie badań naukowych z udziałem ludzi. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U12.,
P_U01, P_U02 O.U14., B.W18.,
B.U8.
15. Zaliczenie. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W13., O.U12.,

P_U01, P_U02, O.U14., O.K4.,
P_U03, P_K01, B.W18., B.U8.
P_K02

dydaktyczne
2. Laptop.
Warunki zaliczenia Pozytywna ocena z zaliczenia, aktywny udział na zajęciach.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Podstawowe normy moralne i ich znaczenie w rehabilitacji – godność pacjenta, niezależność
zagadnienia osoby niepełnosprawnej, prywatność chorego, zaufanie w relacji pacjent – terapeuta.
zaliczeniowe
2. Co rozumiesz pod pojęciem etyka troski?
3. Opisz dylematy etyczne związane z przerywaniem ciąży.
Zalecana literatura 1. Cywińska – Wasilewska G. (2004). Podstawowe problemy rehabilitacji i etyka. Wydawnictwo
AWF, Poznań.
2. Singer P. (red.). (1993). Przewodnik po etyce. Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa.
3. Gilon R. (1997). Etyka lekarska, problemy filozoficzne. WL PZWL. Warszawa.
4. Barański J., Waszyński E., Steciwko A. (red.). (2000). Komunikowanie się lekarza z pacjentem.
Wydawnictwo Astrum, Wrocław.
5. Hartman J. (2009). Bioetyka dla lekarzy. Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 10

wy etyki zawodowej i
etyki (F/I/st/27)
rok/II semestr
1
h do zrozumienia i
propagowania
dentów do
tycznymi.
erystyk I/ II
erapeuty)
awodem
WG, P7S_WK).
ym zgodne z
K).
cznych, społecznych i
4./P7U_U/P7S_UW,
w obszarze opieki
U_U/P7S_UW,
acjenta, w
m i przepisów
cjentem oraz rozumie
dziedzinie

O.W13., B.W18.,
B.U8., O.U12.,
O.U14.
O.W13., O.K4.,
B.W18.
O.W13., O.K4.,
B.W18.
O.W13., O.K4.,
B.W18.
O.W13., O.K4.,
B.W18.
O.W13., O.U14.,
B.W18., B.U8.
O.W13., O.U14.,
B.W18., B.U8.
O.W13., O.U14.,
B.W18., B.U8.
O.W13., O.U12.,
O.U14., B.W18.,
B.U8.
O.W13., O.U14.,
B.W18., B.U8.
O.W13., O.U14.,
B.W18., B.U8.
O.W13., O.U14.,
B.W18., B.U8.
O.W13., O.U14.,
B.W18., B.U8.
O.W13., O.U12.,
O.U14., B.W18.,
B.U8.
O.W13., O.U12.,
O.U14., O.K4.,
B.W18., B.U8.
panował wiedzę,
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
cjenta, niezależność
terapeuta.
tyka. Wydawnictwo
edza, Warszawa.
wa.
ekarza z pacjentem.
Warszawa.
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia ogólna i
wprowadzenie do EBP
(F/5/st/28)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Brak wymagań wstępnych - przedmiot propedeutyczny.
Cel przedmiotu Wprowadzenie w zasadniczą problematykę rehabilitacji i fizjoterapii, wyjaśnienie

(semestr 1 z 2) podstawowych pojęć dotyczących niepełnosprawności, rehabilitacji kompleksowej:
założeń i organizacji, roli zawodowej i norm pracy fizjoterapeuty; mechanizmów
fizjoterapii, znaczenia środków fizykalnych w umacnianiu zdrowia i łagodzeniu
skutków niepełnosprawności.

Wiedza P_W01. Zna pojęcie niepełnosprawności – klasyfikację WHO; Międzynarodową
Klasyfikację Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) (O.W1./P7U_W
/P7S_WG, C.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna podstawowe sposoby i metody diagnozowania niepełnosprawności w

kategoriach medycznych i społecznych (O.W10./P7U_W /P7S_WG).
P_W03. zna podstawowe zasady diagnostyki przedmiotowej i podmiotowej oraz ich

dokumentację na potrzeby planowania celów rehabilitacji kompleksowej i fizjoterapii
(O.W1./P7U_W /P7S_WG, C.W8./P7U_W /P7S_WG, P7S_WK).
P_W04. Zna zasady terapii bodźcowej i wpływ bodźców fizykalnych (naturalnych i

sztucznych) na organizm człowieka; możliwości wykorzystania fizjoterapii w procesie
kompensacji niepełnosprawności (O.W5./P7U_W/P7S_WG, C.W9./P7U_W /P7S_WG).
P_W05. Zna historię i aktualne unormowania prawne, warunki bezpieczeństwa pracy

oraz deontologię zawodu fizjoterapeuty i formy organizacyjne kształcenia
ustawicznego (O.W12./P7U_W,/P7S_WK, B.W20./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W06. Zna prawa pacjenta, prawa dziecka i zasadnicze dylematy etyczne w

rehabilitacji (O.W13./P7U_W,/P7S_WK).
Umiejętności
P_U01. Umie zidentyfikować rodzaj niepełnosprawności i bariery w życiu i
funkcjonowaniu osób niepełnosprawnych na podstawie analizy dokumentacji oraz
badania podmiotowego (O.U2./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,P7S_UK, C.U1./P7U_U/
P7S_UW ).
P_U02. Potrafi zaplanować zasadnicze cele rehabilitacji i zespół rehabilitacyjny dla
hipotetycznych osób z niepełnosprawnością (O.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
P7S_UK, C.U2./P7U_U/ P7S_UW ,P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Wykazuje aktywność w zakresie samodzielnych ale ukierunkowanych studiów
przedmiotu (O.K6./P7U_K /P7S_KK).
P_K02. Jest konstruktywnym dyskutantem w zespole terapeutycznym – w zakresie

ogólnej diagnozy podmiotu i planowania działań rehabilitacyjnych (O.K8./P7U_K0
/P7S_KK).
się#

###
1. Problemy niepełnosprawności na przestrzeni wykład (2) P_W01 O.W1., C.W1.

dziejów.
2. Definicje, klasyfikacje, kategorie i podstawowe wykład (2) P_W02 O.W10.

aktualne problemy niepełnosprawności. Natura
sytuacji życiowych osób o różnych rodzajach
niepełnosprawności.
3. Rehabilitacja – rys historyczny, definicje, wykład (2) P_W05 O.W12., B.W20.

organizacja rehabilitacji na świecie „Polska szkoła
rehabilitacji” , jej twórcy i dorobek.
4. Miejsce i zadania rehabilitacji w obecnym systemie wykład (2) P_W06 O.W13.

opieki medycznej. Zespół rehabilitacyjny i zadania
jego członków. Interdyscyplinarność procesu
rehabilitacji.
5. Zasady kompensacji ubytków funkcjonalnych, wykład (2) P_U02 C.U2.

możliwości sterowania procesami regeneracji,
adaptacja osób niepełnosprawnych.
6. Biologiczne i społeczne uwarunkowania wykład (2) P_U02 C.U2.

skuteczności procesu rehabilitacji (plastyczność OUN,
zasady terapii bodźcowej).
7. Kompensacja (prawa Anochina) i adaptacja – jako wykład (2) P_U01 O.U2.

podstawowe mechanizmy rehabilitacji.
8. Metodyka i taktyka postępowania wykład (2) P_W04 O.W5.

fizjoterapeutycznego w rehabilitacji.
9. Zasady diagnostyki fizjoterapeutycznej, zasady wykład (2) P_U01 O.U2.

doboru środków i metod, dokumentacja działań.
10. Cele i środki fizjoterapii w rehabilitacji wykład (2) P_U03 O.U7.,C.U6.
kompleksowej.
11. Fizjoterapia w standardach medycznych. wykład (2) P_W02 O.W10.

Rehabilitacja stacjonarna, ambulatoryjna i
środowiskowa.
12. Zawód fizjoterapeuty – historia, role zawodowe wykład (2) P_W05, P_K01, O.W12., B.W20.,
na przestrzeni dziejów, ustawa o zawodzie. P_K02 O.K6., O.K8.
13. Zarys leczenia fizykalnego. wykład (2) P_W04, P_K01, O.W12., B.W20.,
P_K02 O.K6., O.K8.
14. Podstawowe wiadomości o balneoterapii. wykład (2) P_W04, P_K01, O.W12., B.W20.,
P_K02 O.K6., O.K8.
15. Zjawisko lecznictwa niemedycznego w wykład (2) P_W04, P_K01, O.W12., B.W20.,
rehabilitacji. P_K02 O.K6., O.K8.
Narzędzia Projedktor multimedialny.

dydaktyczne
Przykładowe 1. Klasyfikacje niepełnosprawności (WHO. ICF).

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Główne unormowania prawne sytuacji życiowej osób niepełnosprawnych.
3. Pojęcie jakości życia. Rodzaje wsparcia w rehabilitacji.
4. Neurofizjologiczne uwarunkowania procesów regeneracji i kompensacji.
5. Zasady terapii bodźcowej.
6. Rodzaje bodźców w fizjoterapii.
7. Przeciwwskazania do kuracji uzdrowiskowej.

Zalecana literatura 1. Barnes M.P., Ward A.B., Opara J. (red.). (2005). Podręcznik rehabilitacji medycznej.
Zalecana literatura
2. Kiwerski J. , Włodarczyk K. (2012) Fizjoterapia ogólna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Kowieska U. (1997). Wybór tekstów i źródeł z zakresu historii kultury fizycznej i rehabilitacji.
Wydawnictwo AWF, Wrocław.
4. Kwolek A. (2003). Perspektywy rehabilitacji u progu XXI wieku. Centrum Badawczo-

Szkoleniowe WSZiA, Zamość.
5. Nowotny J. (2000). Zarys teoretycznych podstaw fizjoterapii. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
6. Ossowski R. (1999). Teoretyczne i praktyczne podstawy rehabilitacji. Wydawnictwo Uczelniane

Wyższej Szkoły Pedagogicznej, Bydgoszcz.
7. Rutkowska E., (red.). (2002). Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych.

Wydawnictwo Czelej, Lublin.
8. Zembaty A. (1995). Zarys teoretycznych podstaw fizjoterapii. Wydawnictwo AWF, Katowice.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot prof. Maciej Płaszewski (maciej.plaszewski@awf.edu.pl)
(e-mail)
oterapia ogólna i
wadzenie do EBP
(F/5/st/28)
rok/I semestr
2
wykłady **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
apii, wyjaśnienie
acji kompleksowej:
; mechanizmów
a i łagodzeniu
erystyk I/ II
erapeuty)
ędzynarodową
) (O.W1./P7U_W
ełnosprawności w
WG).
odmiotowej oraz ich

leksowej i fizjoterapii
ych (naturalnych i
zjoterapii w procesie
9./P7U_W /P7S_WG).
ezpieczeństwa pracy
ształcenia
WG, P7S_WK).
ty etyczne w
y w życiu i
dokumentacji oraz
UK, C.U1./P7U_U/
rehabilitacyjny dla
_UW,P7S_UO,
unkowanych studiów
znym – w zakresie
ch (O.K8./P7U_K0

kontrola obecności
O.W1., C.W1.
O.W10.
O.W12., B.W20.
O.W13.
C.U2.
C.U2.
O.U2.
O.W5.
O.U2.
O.U7.,C.U6.
O.W10.
O.W12., B.W20.,
O.K6., O.K8.
O.W12., B.W20.,
O.K6., O.K8.
O.W12., B.W20.,
O.K6., O.K8.
O.W12., B.W20.,
O.K6., O.K8.
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
h.
medycznej.
arskie PZWL,
cznej i rehabilitacji.
Badawczo-
wo Kasper, Kraków.
dawnictwo Uczelniane
osprawnych.
two AWF, Katowice.
@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia ogólna i
wprowadzenie do EBP
(F/5/st/28)

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
Wymagania wstępne Brak wymagań wstępnych - przedmiot propedeutyczny. prowadzenie zajęć przez studenta
Cel przedmiotu • Wypracowanie podstawowych umiejętności stosowania zasad praktyki opartej na

(semestr 2 z 2) wiarygodnych i aktualnych publikacjach; ukształtowanie u studentów świadomości i
potrzeby uprawiania praktyki zawodowej zgodnie z zasadami EBP.
• Przygotowanie do dalszego studiowania, w szczególności treści kierunkowych,
zgodnie z zasadami Evidence-based Practice.
• Podstawowe przygotowanie do właściwego, korzystnego dla podopiecznych i dla
rozwoju własnego i profesji, korzystania z publikacji badań naukowych i uczestnictwa
w badaniach naukowych i publikowania prac z zakresu terapii zajęciowej oraz do
przygotowania pracy dyplomowej.
• Przygotowanie do stałego rozwoju zawodowego i samokształcenia.

Wiedza P_W01. Wyjaśnia założenia i ideę praktyki opartej na wiarygodnych i aktualnych
publikacjach (EBP); zna specyfikę założeń EBP w fizjoterapii i w naukachoraz
profesjach pokrewnych; charakteryzuje i uzasadnia elementy składowe triady EBP
(E.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Wyjaśnia pojęcia dotyczące hierarchii doniesień naukowych EBP (piramida

EBP), poziomów wiarygodności doniesień naukowych i siły zaleceń
P_W03. Zna poszczególne elementy procesu EBP i współzależności pomiędzy nimi,

rozumie rolę i znaczenie EBP w procesie fizjoterapii (E.W1./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Formułuje pytania praktyczne i określa rodzaje efektów interwencji zgodnie z
zasadą PICO(ST) (E.U1./P7U_U/P7S_UK,P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
E.U2./P7U_U/P7S_UK,P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU).
P_U02. Wyszukuje w bazach danych i innych zbiorach publikacji naukowych i

informacji naukowej, publikacje wyników badań, rekomendacje i wytyczne praktyki,
według hierarchii siły dowodów naukowych
(E.U1./P7U_U/P7S_UK,P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
P_U03. Klasyfikuje publikacje naukowe według typu publikacji, rozpoznaje elementy

publikacji naukowej (E.U1./P7U_U/P7S_UK,P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
P_U04. Potrafi w stopniu podstawowym ocenić wiarygodność i rzetelność oraz

przydatność dla praktyki publikacji wyników badań i rekomendacji/ wytycznych
(E.U1./P7U_U/P7S_UK,P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie znaczenie zasady preferencji i podmiotowości pacjenta/

podopiecznego w uprawianiu Evidence-based Practice (O.K5./ P7_UK/ P7S_KK).
P_K02. Jest świadom znaczenia EBP jako wartości etycznej, dotyczącej stosowania
możliwie skutecznych, wydajnych i bezpiecznych interwencji (O.K5./ P7_UK/ P7S_KK).
P_K03. Prezentuje postawę, zgodną z ideą EBP, dążenia do ciągłego doskonalenia

zawodowego i ustawicznego uczenia (O.K5./ P7_UK/ P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne, kontrola obecności. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne
kontrola obecności

###
1. Paradygmat Evidence Based Medicine. Powstanie i wykład (2) P_W03, P_K01, E.W1., O.K5.
rozwój EBM. Evidence-based Practice i Evidence- P_K02, P_K03
based Health Care. EBP w ochronie zdrowia i w
naukach społecznych: Cochrane Collaboration,
Campbell Collaboration i Joanna Briggs Institute.
Część I.
2. Paradygmat Evidence Based Medicine. Powstanie i wykład (2) P_W03, P_K01, E.W1., O.K5.
rozwój EBM. Evidence-based Practice i Evidence- P_K02, P_K03
based Health Care. EBP w ochronie zdrowia i w
naukach społecznych: Cochrane Collaboration,
Campbell Collaboration i Joanna Briggs Institute.
Część II.
3. Triada EBP, praktyka nakierowana na pacjenta/ wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., E.U1., E.U2.,
podopiecznego, hierarchia publikacji naukowych, P_W03, P_U01, O.K5.
poziom dowodów i siła rekomendacji. Część I. P_U03, P_U04,
P_K01, P_K02, P_K03
4. Triada EBP, praktyka nakierowana na pacjenta/ wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., E.U1., E.U2.,
podopiecznego, hierarchia publikacji naukowych, P_W03, P_U01, O.K5.
poziom dowodów i siła rekomendacji. Część II. P_U03, P_U04,
Charakterystyki specyficzne EBP w fizjoterapii- P_K01, P_K02, P_K03
wprowadzenie.
5. Charakterystyki specyficzne EBP w fizjoterapii. wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., O.K5.
Badania jakościowe, zasada FAME i znaczenie P_W03, P_K01,
kontekstu oraz badań innych niż badania P_K02, P_K03
skuteczności interwencji.
6. Zasady PICO(S), PICo i PEO; zasady formułowania wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., E.U1., E.U2.,
pytań dotyczących problemów praktycznych i P_W03, P_U01, O.K5.
badawczych; rodzaje efektów interwencji. P_U03, P_U04,
P_K01, P_K02, P_K03
7. Przeglądy systematyczne, meta-analizy, przeglądy wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., E.U1., E.U2.,
krytyczne i inne typy prac naukowych wtórnych jako P_W03, P_U01, O.K5.
narzędzia praktyki zgodnej z zasadami EBP. P_U03, P_U04,
P_K01, P_K02, P_K03
8. Wytyczne praktyki klinicznej, zalecenia i wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., E.U1., E.U2.,
rekomendacje jako nowoczesny standard P_W03, P_U01, O.K5.
postępowania: wytyczne oparte na konsensusie P_U03, P_U04,
ekspertów i wytyczne opracowane systematycznie P_K01, P_K02, P_K03
(oparte na wynikach badań naukowych). Źródła
wytycznych: National Guideline Clearinghouse, SIGN,
NICE, G-I-N, USPSTF, strony towarzystw naukowych i
zawodowych i inne. Wytyczne i rekomendacje
opracowane systematycznie – przykłady opracowań z
zakresu fizjoterapii.
9. Wprowadzenie do zasad oceny krytycznej jakości wykład (2) P_W02, P_W03, E.W1., E.U1., E.U2.,
metodologicznej i ryzyka błędu systematycznego P_K01, P_U01, O.K5.
publikacji naukowej. P_U03, P_U04,
P_K02, P_K03
10. Poziomy wiarygodności doniesień i siła zaleceń. wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., O.K5.
Analizy piśmiennictwa z zakresu fizjoterapii. P_W03, P_K01,
Narzędzia oceny krytycznej różnych typów publikacji. P_K02, P_K03
11. Zasady PICO(S), PICo i PEO: formułowanie pytań wykład (2) P_W02, P_W03, E.W1., E.U1., E.U2.,
dotyczących problemów praktycznych i badawczych P_U01, P_U02, O.K5.
oraz efektów interwencji P_U03, P_U04,
P_K01, P_K02, P_K03
12. Bazy danych ogólnobibliograficzne i bazy wykład (2) P_W02, P_U01, E.W1., E.U1., E.U2.,
zawierające wyselekcjonowane publikacje wraz z ich P_U02, P_U03, O.K5.
oceną krytyczną. Wyszukiwanie publikacji naukowych P_U04, P_K03
zgodnie ze sformułowanymi pytaniami w bazach JBI,
TRIP, Cochrane, PEDro, REHABDATA i innych.
13. Wyszukiwanie i selekcja rekomendacji, zaleceń i wykład (2) P_W02, P_W03, E.W1., E.U1., E.U2.,
wytycznych; korzystanie z baz danych i portali: SIGN, P_U01, P_U02, O.K5.
NICE, G-I-N, USPSTF, strony towarzystw naukowych i P_U03, P_U04,
zawodowych i innych. P_K01, P_K02, P_K03
14. Problemy praktyczne: analizy przypadków – wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., E.U1., E.U2.,
stosowanie zasad EBP w rozwiązywaniu problemów P_W03, P_U01, O.K5.
praktycznych z zakresufizjoterapii: wykorzystywanie P_U02, P_U03,
właściwych publikacji w tworzeniu planu P_U04, P_K01,
postępowania. P_K02, P_K03
15. Zajęcia zaliczeniowe: kolokwium. wykład (2) P_W01, P_W02, E.W1., E.U1., E.U2.,
P_W03, P_U01, O.K5.
P_U02, P_U03,
P_U04, P_K01,
P_K02, P_K03
Narzędzia Rzutnik, projektor multimedialny, komputery z dostępem online do bibliograficznych i innych

dydaktyczne baz danych.
Warunki zaliczenia Uzyskanie zaliczenia z treści wykładów – osiągnięcie efektów uczenia się; uczestnictwo w
przedmiotu zajęciach; zaliczenie prac przygotowanych w ramach pracy bez bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego, zaliczenie prezentacji analizy przypadku: plan postępowania zgodny
z EBP i proces jego opracowania.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Zinterpretuj zasady zawarte w tzw. „triadzie EBM”.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wyjaśnij, co oznacza pojęcie Evidence Based Heatlh Care.
3. Wyjaśnij znaczenie dla praktyki terapeutycznej i dla pacjentów hierarchii wiarygodności

doniesień naukowych.
4. Wyjaśnij różnice pomiędzy przeglądami narracyjnymi a przeglądami systematycznymi.
5. Czym są tzw. wytyczne praktyki opracowane systematycznie i czym różnią się od zaleceń
ekspertów?
Zalecana literatura 1. Carter R. E., Lubinsky J., Domholdt E. (2010). Rehabilitation research: Principles and
Applications. Elsevier.
2. Gajewski P., Jaeschke R., Brożek J. (red.). (2008). Podstawy EBM. Wydawnictwo Medycyna
Praktyczna, Kraków.
3. Greenhalgh S. (2006). How to read a paper, The basics of Evidence-Based Medicine. Wiley.
4. Law M., MacDermid (eds.) (2007). Evidence-based rehabilitation: a Guide to Practice. Slack.
5. Ostendorp R., Nijhuis-van der Sanden M., Heerkens Y., Hendriks E., Huijbregts P. (2008).
Rehabilitacja medyczna i fizjoterapia oparte na wiarygodnych i aktualnych publikacjach – ocena
krytyczna. Rehabilitacja Medyczna, 11, nr 1, 9-15.
6. Płaszewski M. (2006). Praktyka oparta na dowodach – zasady i kierunki rozwoju Evidence

Based Practice w fizjoterapii. Rehabilitacja Medyczna, 10, nr 1, 9-14.
7. Tomlin G., Borgetto B. (2011). Research pyramid: A new evidence-based practice model for
occupational therapy. American Journal of Occupational Therapy, 65(2), 189-196.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20
Prowadzący przedmiot dr hab. prof. AWF Maciej Płaszewski
(e-mail) (maciej.plaszewski@awf.edu.pl)
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Kształcenie ruchowe i
metodyka nauczania ruchu
(F/5/st/29)

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Zapoznanie z problematyką kształcenia ruchowego Przegląd wybranych zagadnień
antropologii kulturowej, dydaktyki ogólnej, teorii czynności ruchowych człowieka,
prakseologii edukacyjnej, psychologiczno-pedagogicznych, kognitywnych,
socjologicznych, antropokinezjologicznych, dydaktyki wychowania fizycznego i ich
znaczenie w edukacji (reedukacji) fizycznej i ruchowej.
Zdobywanie praktycznego doświadczenia z zakresu kształcenia ruchowego i metodyki
nauczania ruchu na przykładzie nauczania – uczenia się wybranych ćwiczeń
gimnastycznych (akrobatycznych). Poznanie terminologii i systematyki ćwiczeń.
Kształtowanie umiejętności edukacji ruchowej poprzez prowadzenie fragmentów
zajęć na wyznaczony temat.

Wiedza P_W01. Potrafi analizować podstawowe pojęcia dydaktyczne, psychologiczne,
antropokinezjologiczne, prakseologiczne, aksjologiczne (etyczne). Zna podstawowe
problemy procesu kształcenia, nauczania - uczenia się motorycznego osób w różnym
wieku (C.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Ma wiedzę na temat wpływu ćwiczeń fizycznych na organizm człowieka. Zna

sposoby podtrzymania zdrowia i sprawności fizycznej poprzez systematyczną
aktywność ruchową (C.W11./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
P_W03. Zna założenia teorii nauczania ruchu, w tym takie pojęcia jak sensomotoryka
i koordynacja sensomotoryczna. Posiada wiedzę na temat etapów kształtowania
nawyku ruchowego. Zna strukturę motoryczności człowieka
(C.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W04. Zna terminologię ćwiczeń i ich podział według budowy anatomicznej

człowieka oraz synonimy nazw ruchów przyjęte w gimnastyce oraz w anatomii (w
medycynie) (C.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W05. Zna stosowany w gimnastyce podział ochrony, rodzaje ochrony czynnej,

potrafi wyjaśnić istotę różnic między nimi (C.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W06. Zna technikę wykonania i metodykę nauczania realizowanych ćwiczeń

Umiejętności P_U01. Potrafi analizować i korygować błędy w realizacji czynności ruchowych
(C.U17./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU).
P_U02. Potrafi samodzielnie, bądź z ochroną czynną wykonać realizowane ćwiczenia

(C.U7./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
P_U03. Potrafi zapisać oraz prowadzić ćwiczenia kształtujące bez przyboru, z

przyborem oraz przy drabinkach stosując prawidłową terminologię, odpowiedni rytm,
ilość powtórzeń oraz intensywność (C.U17./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU).
P_U04. Potrafi dobierać środki ruchowe i urządzenia sportowe do kształtowania

kondycyjnych i koordynacyjnych zdolności motorycznych (C.U17./P7U_U/P7S_UO,
P7S_UU).
P_U05. Potrafi łączyć muzykę z różnymi formami ruchu (C.U7./P7U_U/P7S_UW,

P7S_UU).
P_U06. Potrafi analizować i korygować błędy w realizacji czynności ruchowych

(C.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, P7S_UU).
P_U07. Umie indywidualnie dobrać rodzaj ochrony czynnej w zależności od

zaawansowania technicznego w wykonywanych ćwiczeniach
(C.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, P7S_UU).
P_U08. Posiada umiejętności racjonalnego argumentowania autorskich rozwiązań

dotyczących nauczania ruchu (C.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego samokształcenia ogólnego i zawodowego -

teoretycznego i praktycznego w dziedzinie edukacji (reedukacji) ruchowej
(O.K3/P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Jest świadomy znaczenia sprawności fizycznej w działalności zawodowej

fizjoterapeuty i dba o jej poziom (O.K3/P7U_K/P7S_KR).

się#

###
1. Podstawowe pojęcia dydaktyczne. Nauczanie- wykład (1) P_W01 C.W6.

uczenie się (istota, cele, funkcje, zasady, relacje).
Proces nauczania ruchu z punktu widzenia nauk
kognitywnych.
2. Nauka o motoryczności ludzkiej – historia, stan wykład (1) P_W01 C.W6.
obecny, główne zagadnienia, perspektywy rozwoju.
3.Problemy strukturalizacji oraz interpretacji znamion wykład (1) P_W01 C.W6.

motoryczności. Predyspozycje a zdolności
motoryczne.
4. Kształcenie ruchowe w kontekście zdolności wykład (1) P_W01 C.W6.

motorycznych. Umiejętności ruchowe – istota,
definicje, podział . Wybrane metody oceny poziomu
zdolności motorycznych i umiejętności ruchowych.
5. Motoryczne uczenie się – istota, przechowywanie wykład (1) P_W01 C.W6.

wyników uczenia się, uczenie się w świetle teorii
czynności. Znaczenie ciągów metodycznych w
nauczaniu czynności ruchowych.
6.Motoryczne uczenie się – istota, przechowywanie wykład (1) P_W01 C.W6.

wyników uczenia się, uczenie się w świetle teorii
czynności.
7. Prakseologiczne podstawy i problemy nauczania- wykład (1) P_W01 C.W6.

uczenia się czynności ruchowych.
8. Pomiar w badaniach nad sprawnością fizyczna i wykład (1) P_W01, P_W02 C.W6.
motorycznością człowieka.
9. Podłoże biologiczne i podstawowe zasady rozwoju wykład (1) P_W01, P_W02 C.W6.
zdolności motorycznych.
10. Test FMS jako narzędzie oceny wzorców wykład (1) P_W01, P_W02, C.W6., C.W17.
ruchowych. P_U01
11.Charakterystyka czynnościowa i motoryczna wykład (1) P_W01, P_W02, C.W6., C.W17.

współczesnych form treningu siłowo-kondycyjnego. P_U01
Odmiany treningu obwodowego z obciążeniem
zewnętrznym i masą ciała.
12.Trening zdrowotny w koncepcji HRF. Rodzaje i wykład (1) P_W01, P_W02, C.W6., C.W17.
odmiany. P_U01
13. Koncepcja motoryczności oparta o wzorce wykład (1) P_W01, P_W02 C.W6., C.W17.
ruchowe. Metoda Starret.
14. Stabilizacja i mobilizacja metodą Starret. wykład (1) P_W02 C.W17.
15. Podstawowe błędy adaptacyjne. wykład (1) P_W02 C.W17.
1. Omówienie programu i wymagań zaliczeniowych. ćwiczenia (2) P_W03, P_W04, C.W6., O.K3.
Zapoznanie z zasadami bezpieczeństwa przy P_K02
korzystaniu z urządzeń sportowych dostępnych w sali
gimnastycznej. Wprowadzenie w założenia teorii
nauczania ruchu. Prawidłowości w rozwoju
motorycznym człowieka. Ogólny podział ćwiczeń wg
budowy anatomicznej człowieka. Pozycje wyjściowe
do ćwiczeń w staniu.
2. Sensomotoryka oraz koordynacja ćwiczenia (2) P_W03, P_W04, C.W6., C.U17.

sensomotoryczna – definicje, odniesienie do praktyki, P_W06, P_U05
ogniwa prakseologiczne oraz zasady dydaktyczne
obowiązujące w procesie nauczania ruchu. Pozycje
wyjściowe do ćwiczeń w klęku. Systematyka ćwiczeń
ramion. Ćwiczenia przygotowawcze w nauczaniu
wymyku i odmyku. Charakterystyka zwisów i zwisów
mieszanych.
3. Ćwiczenia pomocnicze w nauczaniu wymyku i ćwiczenia (2) P_W03, P_W04, C.W6., C.U3.
odmyku. Struktura motoryczności człowieka. P_W06, P_U07
Charakterystyka kondycyjnych i koordynacyjnych
zdolności motorycznych. Pozycje wyjściowe do
ćwiczeń w siadzie. Systematyka ćwiczeń głowy i szyi.
4. Kształtowanie sprawności ogólnej w formie toru ćwiczenia (2) P_W04, P_W05, C.W6., C.U3., O.K3.
przeszkód. Etapy kształtowania nawyku ruchowego. P_W06, P_U07,
Znaczenie ćwiczeń przygotowawczych w nauczaniu P_K02
złożonych strukturalnie ruchów. Pozycje wyjściowe
do ćwiczeń w podporach wspartych. Systematyka i
charakterystyka ćwiczeń tułowia.
5. Metodyka nauczania zamachów w podporze na ćwiczenia (2) P_W04, P_W05, C.W6., C.U3., O.K3.
poręczach – ćwiczenia przygotowawcze (M). P_W06, P_U07,
Ćwiczenia równoważne na belce równoważni – P_K02
oswojenie z przyrządem (K). Podział ochrony oraz
rodzaje ochrony czynnej i ich charakterystyka. Pomoc
przy przemieszczaniu poziomym (w przód, w tył, w
bok), z niższego położenia na wyższe i odwrotnie.
Pozycje wyjściowe do ćwiczeń w leżeniu.
Systematyka ćwiczeń nóg.
6. Ćwiczenia pomocnicze w nauczaniu zamachów w ćwiczenia (2) P_W03, P_W06, C.W6., C.U7.
podporze na poręczach (M). Nauczanie P_U02
podstawowych sposobów wejścia na równoważnię
(K). Idea, treść i forma ruchu. Ruchy naturalne i
sztuczne – prawidłowości w ich kształtowaniu.
7. Zabawy i ćwiczenia mające na celu przygotowanie ćwiczenia (2) P_W03, P_U03, C.W6., C.U3., C.U17.,
kondycyjne i koordynacyjne przydatne w nauczaniu P_U05 P_K02 C.U7., O.K3.
stania na ramionach. Zasady zapisu w konspekcie
treści dotyczących nauczania ruchu.
8. Metodyka nauczania stania na ramionach – ćwiczenia (2) P_W06, P_U06 C.W6., C.U3.
ćwiczenia pomocnicze. Zabawy kształtujące
równowagę dynamiczną. Sposoby eliminowania
błędów w nauczanych ruchach.
9. Nauczanie podstawowych sposobów ćwiczenia (2) P_W06, P_K02 C.W6., O.K3.

przemieszczania się po belce równoważni (K).
Doskonalenie zamachów w podporze na poręczach
(M).
10. Ćwiczenia doskonalące wykonanie stania na ćwiczenia (2) P_W05, P_W08, C.W6., C.U3., C.U17.,
ramionach. Ochrona bierna i czynna. Projekt zajęć – P_U03, P_U04, C.U7., O.K3.
kształtowanie równowagi statycznej i dynamicznej. P_U05, P_U08,
W rozgrzewce ćwiczenia kształtujące wolne. P_K02
11. Doskonalenie wykonania wymyku i odmyku. ćwiczenia (2) P_W06, P_U03, C.W6., C.U3., C.U17.,
Nauczanie podstawowych zeskoków z równoważni. P_U04, P_U05, C.U7., O.K3.
Projekt zajęć – kształtowanie kinestetycznego P_U08, P_K02
różnicowania: siły, czasu, przestrzeni. W rozgrzewce –
ćwiczenia kształtujące z laską gimnastyczną.
12. Doskonalenie kroków, obrotów, wyskoków w ćwiczenia (2) P_W06, P_U03 C.W6., C.U3., C.U17.,
połączeniu z pracą ramion – równoważnia (K) i P_U04, P_U05 C.U7., O.K3.
innych poznanych ćwiczeń (M). Projekt zajęć – P_U08, P_K01,
rozwijanie koordynacyjnej zdolności rytmizacji ruchu. P_K02
W rozgrzewce – ćwiczenia kształtujące przy
drabinkach.
13. Sprawdzian pisemny: terminologia i ćwiczenia (2) P_W04, P_W06, C.W6., C.U3., C.U17.,
charakterystyka ćwiczeń, zasady nabywania P_U03, P_U04, C.U7., O.K3.
umiejętności ruchowych technika wykonania i P_U05, P_U06,
metodyka nauczania ćwiczeń programowych.. Praca P_U08, P_K01,
nad choreografią układu ćwiczeń na równoważni. P_K02
Doskonalenie poznanych ćwiczeń. Projekt zajęć –
kształtowanie gibkości. W rozgrzewce – ćwiczenia w
dwójkach.
14. Sprawdzian z zakresu usprawnienia ćwiczenia (2) P_U02, P_U03, C.W6., C.U3., C.U17.,
- układ ćwiczeń na równoważni (K) P_U04, P_U05, C.U., O.K3.
- zamachy w podporze na poręczach (M) P_U07, P_U08,
- stanie na ramionach P_K03, P_K02
- wymyk i odmyk
Projekt zajęć – kształtowanie koordynacyjnej
zdolności łączenia ruchów. W rozgrzewce – ćwiczenia
kształtujące z piłką.
15. Uzupełnienie zaliczeń. Omówienie zajęć. ćwiczenia (2) P_U03, P_U04, C.W6., C.U3., C.U17.,
Podsumowanie pracy studentów. Projekt zajęć – P_U05, P_U08, C.U7., O.K3.
rozwijanie koordynacyjnej zdolności dostosowania P_K03, P_K02
ruchu. W rozgrzewce – ćwiczenia kształtujące z
hantlami.
Narzędzia 1. Projektor multimedialny, odtwarzacz muzyki.

dydaktyczne
2. Sprzęt gimnastyczny, przyrządy, przybory.
Warunki zaliczenia Wykład – systematyczny i aktywny udział w zajęciach.
przedmiotu Ćwiczenia – kolokwium z zakresu, Ćwiczenia: kolokwium z zakresu kształcenia ruchowego,
terminologii ćwiczeń, etapów kształtowania nawyku ruchowego, metodyki nauczania
ćwiczeń.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Ocena prowadzonych projektów zajęć na wyznaczony temat.
Zaliczenie praktyczne realizowanych ćwiczeń.
Przykładowe Wykłady: Motoryczne uczenie się – istota, społeczne potrzeby uczenia się, uwarunkowania, fazy
zagadnienia (dokładny opis).
zaliczeniowe
Ćwiczenia:
1. Podział ćwiczeń ze względu na budowę anatomiczną człowieka.
2. Charakterystyka pozycji wyjściowych do ćwiczeń.
3. Omów wybrany etap kształtowania nawyku ruchowego.
4. Przedstaw drogę metodyczną nauczania realizowanych ćwiczeń.
Zalecana literatura 1. Czabański B. (2000). Kształcenie psychomotoryczne. Wydawnictwo AWF, Wrocław.
2. Drabik J. (1992). Sprawność fizyczna i jej testowanie u młodzieży szkolnej. Wydawnictwo AWF,
Gdańsk.
3. Karniewicz J., Kochanowicz K. (1991). Ćwiczenia zwinnościowo –akrobatyczne. Wydawnictwo

AWF, Gdańsk.
4. Mazurek L. (1980). Gimnastyka podstawowa – słownictwo, systematyka. Wydawnictwo Sport i

Turystyka, Warszawa.
6. Osiński W. (2000). Antropomotoryka. Wydawnictwo AWF, Poznań.
7. Raczek J., Mynarski W., Ljach W. (2002). Kształtowanie i diagnozowanie koordynacyjnych

zdolności motorycznych. Wydawnictwo AWF, Katowice.
8. Starosta W. (2003). Motoryczne zdolności koordynacyjne – znaczenie, struktura,

uwarunkowania, kształtowanie. Instytut Sportu, Warszawa.
9. Starrett K., Cordoza G. (2015). Bądź sprawny jak lampart. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.
prowadzącego
prowadzącego^^ 30

Prowadzący przedmiot dr Igor Cieśliński
(e-mail) (igor.cieslinski@awf.edu.pl
dr Piotr Kuśmierczyk
(piotr.kusmierczyk@awf.edu.pl
ałcenie ruchowe i
yka nauczania ruchu
(F/5/st/29)
rok/I semestr
3
branych zagadnień
owych człowieka,
tywnych,
ia fizycznego i ich
uchowego i metodyki
ch ćwiczeń
matyki ćwiczeń.
enie fragmentów
erystyk I/ II
erapeuty)
ychologiczne,
). Zna podstawowe
nego osób w różnym
anizm człowieka. Zna

stematyczną
ia jak sensomotoryka
w kształtowania
anatomicznej
az w anatomii (w
ochrony czynnej,
WG).
anych ćwiczeń
ści ruchowych
alizowane ćwiczenia
z przyboru, z
gię, odpowiedni rytm,
S_UU).
o kształtowania
./P7U_U/P7S_UO,
P7U_U/P7S_UW,
ści ruchowych
eżności od
orskich rozwiązań
P7S_UU).
go i zawodowego -
ruchowej
ości zawodowej

kontrola obecności
C.W6.
C.W6.
C.W6.
C.W6.
C.W6.
C.W6.
C.W6.
C.W6.
C.W6.
C.W6., C.W17.
C.W6., C.W17.
C.W6., C.W17.
C.W6., C.W17.
C.W17.
C.W17.
C.W6., O.K3.
C.W6., C.U17.
C.W6., C.U3.
C.W6., C.U3., O.K3.

C.W6., C.U3., O.K3.
C.W6., C.U7.
C.W6., C.U3., C.U17.,

C.U7., O.K3.
C.W6., C.U3.
C.W6., O.K3.
C.W6., C.U3., C.U17.,

C.U7., O.K3.
C.W6., C.U3., C.U17.,

C.U7., O.K3.
C.W6., C.U3., C.U17.,
C.U7., O.K3.
C.W6., C.U3., C.U17.,

C.U7., O.K3.
C.W6., C.U3., C.U17.,

C.U., O.K3.
C.W6., C.U3., C.U17.,

C.U7., O.K3.
nia ruchowego,
nauczania
eczne w zakresie
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
uwarunkowania, fazy
Wrocław.
. Wydawnictwo AWF,
czne. Wydawnictwo
Wydawnictwo Sport i
er, Kraków.
anie koordynacyjnych
znaczenie, struktura,
Galaktyka, Łódź.
metodyka nauczania ruchu
(F/5/st/29)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotu kształcenie ruchowe (sem. I).
Cel przedmiotu Opanowanie przez studentów wiedzy z zakresu organizacji i nauczania aktywności
ruchowej osób z różnymi typami niepełnosprawności. Opanowanie przez studentów
umiejętności w zakresie wspomagania aktywności ruchowej osób niepełnosprawnych
oraz współpracy z osobami o różnych typach niepełnosprawności.

Wiedza P_W01. Posiada rozszerzoną i aktualną wiedzę dotyczącą teorii i metodyki nauczania
ruchu osób niepełnosprawnych (C.W6./P7U_W/ P7S_WG, C.W11./P7S_W/P7S_WG,
P7S_WK).
P_W02. Zna i rozumie celowość podejmowania, wskazania, przeciwwskazania ćwiczeń

ruchowych i ich ograniczenia oraz stosowaniu innych form aktywności fizycznej
(C.W8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Poza ćwiczeniami ruchowymi zna założenia innych form aktywności i terapii
ruchowej odpowiedniej do wieku. Potrafi planować aktywność fizyczną dla osób z
różnymi schorzeniami i niepełnosprawnościami (C.W11./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
C.W17./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Wybiera odpowiednie dla wieku i stanu zdrowia metody i ćwiczenia ruchowe;
potrafi ocenić, zdiagnozować i ułożyć plan terapii ruchowej uwzględniając
charakterystyczne dla wieku i niepełnosprawności zaburzenia, upośledzenia
ruchomości stawów i sprawności mięśni, zaburzenia kontroli motorycznej; postawy
ciała oraz przemieszczania się (C.U4./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
C.U6./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, C.U17./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU).
P_U02. Stosuje procedury ćwiczeń i aktywność ruchową z uwzględnieniem

ewentualnych zagrożeń i przeciwwskazań specyficznych dla wieku i stanu zdrowia
pacjenta (C.U4./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, C.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UU, C.U17./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU).
P_U03. Stosuje czynności profilaktyczne zapobiegające późniejszym skutkom urazów

narządu ruchu (C.U4./ P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, C.U17./P7U_U, P7S_UO,
P7S_UU).
P_U04. Potrafi zaplanować i zrealizować trening sensomotoryczny dla osób z
niepełnosprawnością w różnym wieku (C.U15./ P7U_U/ P7S_UO, P7S_UU,
C.U17./P7U_U/ P7S_UO, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Szanuje prawa pacjenta, okazuje szacunek dla prywatności i godności, traktuje
pacjenta w sposób podmiotowy i holistyczny (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K2./
P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K3./P7U_K/P7S_KR, O.K4./P7U_K/P7S_KR,
O.K7./P7U_K/P7S_KR, O.K9./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
P_K02. Prezentuje postawę otwartą wobec członków zespołu terapeutycznego i

pacjentów, potrafi z nimi współpracować, okazując im szacunek i dba o ich dobro
(O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K9./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
P_K03. Swoją postawą promuje zdrowy styl życia, promocję zdrowia i profilaktykę
(O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K3./P7U_K/P7S_KR,
O.K4./P7U_K/P7S_KR, O.K7./P7U_K/P7S_KR, O.K9./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
P_K04. Wykazuje zaangażowanie w realizację poszczególnych zadań zespołu

uwzględniając swoje możliwości i ograniczenia (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K2./
P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K3./P7U_K/P7S_KR, O.K4./P7U_K/P7S_KR,
O.K7./P7U_K/P7S_KR, O.K9./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).

się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W6., C.W11.,
kształcenia, treściami programowymi oraz z P_U01, P_U02 C.W8., C.U4., C.U6.,
literaturą. Postawa ciała i lokomocja w ujęciu C.U16., C.U17.
rozwojowym. Funkcje czynności ruchowych. Cele
stosowane w nauczaniu czynności ruchowych. Formy
aktywności ruchowej. Ćwiczenia statyczne i
dynamiczne. Ułatwianie i utrudnianie ćwiczeń.
Uczenie się jako eliminowanie błędów. Lokomocja
osób niepełnosprawnych. Ogólne zasady lokomocji
osób poruszających się na wózkach oraz osób
niewidomych (problemy orientacji przestrzennej).
2. Motoryczność. Formy i metody nauczania oraz ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W6., C.W11.,
oceny sprawności fizycznej. Aktywność ruchowa osób P_U01, P_U02, C.W8., C.U4., C.U6.,
niewidomych. Trudności wynikające z braku wzroku P_K02, P_K03, P_K04 C.U16., C.U17.
na aktywność fizyczną. Wpływ braku wzroku na
rozwój ruchowy dziecka i wady postawy. Zaburzenia
w budowie ciała będące następstwem wady wzroku.
Metodyka nauczania ruchu niewidomych.
Przeciwwskazania do uprawiania aktywności fizycznej
wynikające z braku wzroku. Zasady bezpieczeństwa
podczas zajęć z osobami niewidomymi.
3. Aktywność ruchowa osób niepełnosprawnych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W6., C.W11.,
intelektualnie. Charakterystyka zespołu downa i P_U01, P_U02, C.W8., C.U4., C.U6.,
mózgowego porażenia dziecięcego oraz upośledzenia P_K02, P_K03, P_K04 C.U16., C.U17.
lekkiego, umiarkowanego, głębokiego. Metody
nauczania ruchu niepełnosprawnych intelektualnie.
Zasady obowiązujące w pracy z osobami
niepełnosprawnymi intelektualnie.
4. Wprowadzenie do metodyki wychowania ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, C.W8., C.U.4, C.U6.,
fizycznego specjalnego. Kształtowanie zdolności P_U02, P_K02, C.U16., C.U17.
szybkościowych i siłowych. Aktywność ruchowa osób P_K03, P_K04
niesłyszących. Wpływ braku słuchu na rozwój
ruchowy ucznia i wady postawy. Zaburzenia w
budowie ciała będące następstwem wady słuchu.
Metodyka nauczania ruchu niesłyszących
przeciwwskazania do uprawiania aktywności fizycznej
wynikające z braku słuchu. Zasady bezpieczeństwa
podczas zajęć z osobami niesłyszącymi.
5. Olimpiady specjalne jako forma aktywności osób z ćwiczenia (2) P_W03, P_U02, C.W11., C.W17.,
niepełnosprawnością intelektualną. Organizacja P_U03, P_K02, C.U4., C.U6., C.U17.
zawodów olimpiad specjalnych program treningowy P_K03, P_K04
aktywności motorycznej SOI. Kształtowanie zdolności
wytrzymałościowych.
6. Specyfika aktywności ruchowej osób starszych. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W6, C.W11, C.W8,
Aktywność ruchowa osób z niepełnosprawnością P_U01, P_U02, C.U4, C.U6, C.U16,
somatyczną. Charakterystyka podstawowych P_K02, P_K03, P_K04 C.U17.
schorzeń somatycznych i konsekwencje dla nauczania
aktywności fizycznej. Podstawowe formy aktywności
ruchowej osób z niepełnosprawnością somatyczna.
Zasady bezpieczeństwa obowiązujące podczas zajęć z
osobami niepełnosprawnymi somatycznie.
7. Aktywność ruchowa osób niepełnosprawnych ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, C.W11., C.W17.,
ruchowo. Charakterystyka. Wpływ P_U02, P_K02, C.U4., C.U6., C.U16.,
niepełnosprawności ruchowej na rozwój ruchowy P_K03, P_K04 C.U17.
dziecka i wady postawy. Metodyka nauczania ruchu
niepełnosprawnych ruchowo zapotrzebowanie
ortopedyczne i sprzęt sportowy.
8. Metodyka aktywności fizycznej z osobami chorymi ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W6., C.W11.,
na cukrzycę, astmę, AIDS. Fizjoterapeuta jako P_U01, P_U02, C.W8., C.U4., C.U6.,
wychowawca fizyczny. Rola fizjoterapeuty w rozwoju P_K02, P_K03, P_K04 C.U16., C.U17.
aktywności fizycznej osób niepełnosprawnych.
9. Metodyka aktywności fizycznej z osobami chorymi ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W6., C.W11.,
na epilepsje, hemofilie, nowotwory. Wartość ciała P_U01, P_U01, C.W8., C.U4., C.U6.,
jako motyw podejmowania aktywności fizycznej. P_K02, P_K03, P_K04 C.U16., C.U17.
Aktywność fizyczna jako element zdrowego stylu
życia osób niepełnosprawnych.
10. Metody aktywności fizycznej dla osób chorych na ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, C.W11., C.W17.,
autyzm i zespół Aspergera. Metody terapeutyczne P_U02, P_K02, C.U4., C.U6., C.U16.,
stosowane w terapii osób z niepełnosprawnością P_K03, P_K04 C.U17.
( np. przykład integracja sensoryczna, ruch
rozwijający Weroniki Sherborne) – krótka
charakterystyka.
11. Czas wolny dzieci i młodzieży niepełnosprawnej. ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, C.W11., C.W17.,
Bezpieczeństwo zajęć. Formy rekreacyjne P_U02, P_K02, C.U4., C.U6., C.U16.,
dostosowane do osób niepełnosprawnych. P_K03, P_K04 C.U17.
12. Organizacja Dnia Dziecka dla osób ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, C.W11., C.W17.,
niepełnosprawnych. Gry i zabawy ruchowe. P_U02, P_K02, C.U4., C.U6., C.U16.,
P_K03, P_K04 C.U17.
13. Powtórzenie materiału z przedmiotu Teoria i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W11., C.W17.,
metodyka nauczania ruchu niepełnosprawnych P_W03, P_U01, C.U4., C.U6., C.U16.,
podczas zajęć z osobami niepełnosprawnymi. P_U02, P_U04, C.U17.
P_K02, P_K03, P_K04
14. Zaliczenie wiedzy teoretycznej i nabytych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W6., C.W8.,
umiejętności. P_W03, P_U01, C.W11., C.W17.,
P_U02, P_U03, C.U4., C.U6., C.U16.,
P_K01, P_K02, C.U15., C.U17.
P_K03, P_K04
15. Zaliczenie poprawkowe. Podsumowanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W6., C.W8.,
semestru. P_W03, P_U01, C.W11., C.W17.,
P_U02, P_U03, C.U4., C.U6., C.U16.,
P_K02, P_K03, P_K04 C.U15., C.U17.
Narzędzia 1. Rzutnik, laptop, projektor multimedialny.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Wykład – systematyczny i aktywny udział w zajęciach.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaliczenia cząstkowe, wykonanie prezentacji,
przeprowadzenie ćwiczeń i zajęć z osobami z niepełnosprawnością.Student, który opanował
Przykładowe 1. Specyfika aktywności osób starszych kontrola i ocena w nauczaniu czynności ruchowych.
zagadnienia
zaliczeniowe
2. Aktywność ruchowa osób z niepełnosprawnością somatyczna.
3. Olimpiady specjalne jako forma aktywności osób z niepełnosprawnością intelektualną.
4. Aktywność ruchowa osób niepełnosprawnych intelektualnie.

5. Rola fizjoterapeuty w rozwoju aktywności fizycznej osób niepełnosprawnych.
Zalecana literatura 1. Bator, T. Kasperczyk. (2000). Trening zdrowotny z elementami fizjoterapii. Wydawnictwo
AWF, Kraków.
2. Dega W., Milanowska K. (1994). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Fröhlich A. (1998). Stymulacja od podstaw. Jak stymulować rozwój osób głęboko wielorako
niepełnosprawnych. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
4. Gawlik K., Zwierzchowska A. (2006). Korektywa dzieci i młodzieży z dysfunkcjami wzroku i

słuchu. Wydawnictwo AWF, Katowice.
5. Kwolek A. (2003). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Medyczne Urban, Wrocław.
6. Maszczak T. (2004). Metodyka wychowania fizycznego. Wydawnictwo AWF, Warszawa.
7. Olszewski J. (2011). Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
8. Osiński W. (2003). Antropomotoryka. Podręcznik nr. 49. Wydawnictwo AWF, Poznań.
9. Osiński W. (2011). Teoria wychowania fizycznego. Podręcznik nr 64. Wydawnictwo AWF,

Poznań.
10. Sadowska L. (red.). (2001). Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami

rozwoju psychoruchowego. Cześć I. Studia i Monografie Nr 58. Wydawnictwo AWF, Wrocław.
11. Szmigiel Cz. (red.). (2001). Podstawy diagnostyki i rehabilitacji dzieci i młodzieży
niepełnosprawnej. Podręcznik dla studentów kierunku fizjoterapii, magistrów rehabilitacji oraz
lekarzy pediatrów. Podręczniki i Skrypty nr 15. Wydawnictwo AWF, Kraków.
12. Willam B., Abrams MD., Mark H., Beers MD. (1999). MSD Podręcznik geriatrii. Wydawnictwo
Medyczne Urban, Wrocław.
13. Zembaty A. (2002). Kinezyterapia. Wydawnictwo Kasper, Kraków.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot dr Wilhelm Gromisz
(e-mail) (wilhelm.gromisz@awf.edu.pl)
ałcenie ruchowe i
yka nauczania ruchu
(F/5/st/29)
rok/II semestr
2
czania aktywności
nie przez studentów
b niepełnosprawnych
ci.
erystyk I/ II
erapeuty)
metodyki nauczania
1./P7S_W/P7S_WG,
ciwwskazania ćwiczeń
wności fizycznej
aktywności i terapii
fizyczną dla osób z
/ P7S_WG, P7S_WK,
i ćwiczenia ruchowe;
ględniając
pośledzenia
torycznej; postawy
P7S_UK,
UO, P7S_UU).
ędnieniem
ku i stanu zdrowia
_U/P7S_UW, P7S_UO,
ym skutkom urazów
7./P7U_U, P7S_UO,
ny dla osób z
, P7S_UU,
ci i godności, traktuje
_KR,P7S_KO, O.K2./
S_KR,
rapeutycznego i
i dba o ich dobro
owia i profilaktykę
O.K3./P7U_K/P7S_KR,
_KR,P7S_KO).
dań zespołu
S_KR,P7S_KO, O.K2./
S_KR,

kontrola obecności
C.W6., C.W11.,
C.W8., C.U4., C.U6.,
C.U16., C.U17.
C.W6., C.W11.,
C.W8., C.U4., C.U6.,
C.U16., C.U17.
C.W6., C.W11.,
C.W8., C.U4., C.U6.,
C.U16., C.U17.
C.W8., C.U.4, C.U6.,

C.U16., C.U17.
C.W11., C.W17.,
C.U4., C.U6., C.U17.
C.W6, C.W11, C.W8,
C.U4, C.U6, C.U16,
C.U17.
C.W11., C.W17.,
C.U4., C.U6., C.U16.,
C.U17.
C.W6., C.W11.,
C.W8., C.U4., C.U6.,
C.U16., C.U17.
C.W6., C.W11.,
C.W8., C.U4., C.U6.,
C.U16., C.U17.
C.W11., C.W17.,
C.U4., C.U6., C.U16.,
C.U17.
C.W11., C.W17.,
C.U4., C.U6., C.U16.,
C.U17.
C.W11., C.W17.,
C.U4., C.U6., C.U16.,
C.U17.
C.W11., C.W17.,
C.U4., C.U6., C.U16.,
C.U17.
C.W6., C.W8.,
C.W11., C.W17.,
C.U4., C.U6., C.U16.,
C.U15., C.U17.
C.W6., C.W8.,
C.W11., C.W17.,
C.U4., C.U6., C.U16.,
C.U15., C.U17.
ntacji,
, który opanował
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ości ruchowych.
intelektualną.
ych.
i. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL,
głęboko wielorako
nkcjami wzroku i
an, Wrocław.
WF, Warszawa.
WF, Poznań.
awnictwo AWF,
dzieci z zaburzeniami
wo AWF, Wrocław.
łodzieży
ów rehabilitacji oraz
.
riatrii. Wydawnictwo

metodyka nauczania
ruchu(F/5/st/29)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr II rok/semestr III

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Zaliczenie ćwiczeń i wykładów przedmiotu kształcenie ruchowe i metodyka nauczania
ruchu, semestry I i II.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest pogłębienie wiedzy dotyczącej wykorzystania różnorodnych
teorii i metod w pracy z osobami z dysfunkcjami narządu ruchu i różnymi rodzajami
niepełnosprawności.

Wiedza P_W01. Zna teoretyczne i metodyczne podstawy procesu uczenia się i nauczania
czynności ruchowych (C.W6./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
P_W02. Zna zasady doboru różnych form adoptowanej aktywności fizycznej, sportu,
turystyki oraz rekreacji terapeutycznej w procesie leczenia i podtrzymywania
sprawności osób ze specjalnymi potrzebami, w tym osób z niepełnosprawnościami
(C.W11./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
P_W03. Zna i rozumie zagadnienia związane z promocją zdrowia i fizjoprofilaktyką

(C.W17./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi instrułować pacjenta w zakresie wykonywania ćwiczeń ruchowych w

domu, sposobu posługiwania się wyrobami medycznymi oraz wykorzystywania
przedmiotów uzytku codziennego w celach terapeutycznych, instrułować opiekuna w
zakresie sprawowania opieki nad osobą ze specjalnymi potrzebami oraz nad dzieckirm
- w celu stymulowania prawidłowego rozwoju (C.U4./P7_UU/P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UK).
P_U02. Potrafi wykazać umiejętności ruchowe konieczne do demonstracji i

zapewnienia bezpieczeństwa podczas wykonywania poszczególnych ćwiczeń
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuje postawę promującą zdrowy styl życia, propaguje kreuje zdrowy styl
życia i promuje zdrowie w trakcie działań związanych z wykonywaniem zawodu.
Określa swój poziom sprawności niezbędny do wykonywania zawodu fizjoterapeuty
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe,bieżące przygotowanie do zajęć, frekwencja, samodzielne
się# prowadzenie fragmentu zajęć.

###
1. Podstawowa terminologia ruchu. Kierunki, ćwiczenia (2) P_W01 C.W6.

płaszczyzny, osie ciała, pozycje wyjściowe,
systematyka ćwiczeń – zajęcia praktyczne.
2. Zajęcia przy muzyce z wykorzystaniem piłek, ćwiczenia (2) P_U01 C.U4.

ukierunkowane na kształtowanie koordynacji
ruchowej osób ze specjalnymi potzrebami.
3. Terapeutyczne zajęcia ruchowe w plenerze – bieg ćwiczenia (2) P_U01, P_U02 C.U4., C.U7.
na orientację.
4. Zajęcia oparte na grach i zabawach ruchowych, z ćwiczenia (2) P_W02, P_K01 C.W11., O.K3.
uwzględnieniem potzreb osób niepełnosprawnych i
wykorzystaniem możliwości zaplecza sportowo-
rekreacyjnego uczelni.
5. Ćwiczenia kształtujące gibkość z wykorzystaniem ćwiczenia (2) P_W02, P_U02 C.W11., C.U7.
szarf i drabinek z uwzględniem osób
niepełnosprawnych.
6. Podstawowe ćwiczenia, technika i zasady gry w ćwiczenia (2) P_W02, P_U01 C.W11., C.U4.
koszykówkę. Zasady gry dostosowane dla potrzeb
osób ze specjalnymi potrzebami.
7. Podstawy treningu zdrowotnego, opartego na ćwiczenia (2) P_U01 C.U4.

wysiłku wytrzymałościowym dla osób
niepełnosprawnych.
8. Zajęcia oparte na kształtowaniu siły, z ćwiczenia (2) P_U01, P_U02 C.U4., C.U7.
wykorzystaniem przedmiotów użżytku codziennego
w celach terapeutycznych.
9. Zajęcia w plenerze. Nordic-walking – technika i ćwiczenia (2) P_W02, P_K01 C.W11., O.K3.
podstawy treningu uwzgledniające osoby
niepełnosprawne.
10. Zabawy ukierunkowane na kształtowanie ćwiczenia (2) P_W02, P_W03 C.W11., C.W17.
skoczności i koordynacji ruchowej jako elementy
rekreacji terapeutycznej.
11. Zajęcia przy muzyce z wykorzystaniem ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, C.W17., C.U4., O.K3.
niekonwencjonalnych przyborów, np. gazeta, balon, P_K01
itp. I uwzględnieniem obecności osób
niepełnosprawnych.
12. Taniec jako element kształcenia ruchowego i jako ćwiczenia (2) P_W01, P_U02 C.W6., C.U7.
terapeutyczna forma ruchu.
13. Zajęcia dla osó o specjalnych potrzebach ćwiczenia (2) P_U01, P_K01 C.U4., O.K3.
prowadzone metodą improwizacji ruchowej z
wykorzystaniem przyborów.
14. Rekreacyjne zajęcia ruchowe na basenie dla osób ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 C.W17, C.U4.
niepełnosprawnych. Aqua fitness.
15. Zajęcia ruchowe z wykorzystaniem elementów ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 C.U7., O.K3.
sportów obronnych.
Narzędzia 1. Przybory i przyrządy niezbędne do realizacji poszczególnych tematów zajęć.

dydaktyczne
2. Odtwarzacz MP3.
3. Głośniki.
Warunki zaliczenia Systematyczny i aktywny udział w zajęciach, samodzielne prowadzenie fragmentu zajęc,
przedmiotu frekwencja.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Zaliczenie pisemnego kolokwium z tematyki wykładów.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Samodzielne prowadzenie fragmentu zajęć ruchowych, z uwzględnieniem metodyki
nauczania ruchu.
Zalecana literatura 1. Gawlik K., Zwierzchowska K. (2004). Wychowanie fizyczne niewidomych i słabowidzących.
Wydawnictwo AWF, Katowice.
2. Gawlik K., Zwierzchowska K. (2006). Wychowanie fizyczne dzieci i młodzieży głuchej i słabo
słyszącej. Wydawnictwo AWF, Katowice.
3. Gawlik K., Zwierzchowska K. (2006). Wychowanie fizyczne dzieci i młodzieży z

niepełnosprawnością intelektualną. Wydawnictwo AWF, Katowice.
4. Gąsior P. (2017). Elementy kształcenia ruchowego i metodyki nauczania ruchu. Wydawnictwo

PPWSZ, Nowy Targ.
5. Grafowski H. (1997). Teoria edukacji fizycznej. Wydawnictwo WSiP, Kraków.
6. Marchewka A. (1999). Wychowanie fizyczne specjalne. Wydawnictwo AWF, Kraków.
8. Nowotny J. i wsp. (2002). Kształcenie umiejętności ruchowych. Podstawy teoretyczne oraz

aspekty praktyczne - podręcznik dla studentów fizjoterapii. Wydawnictwo ŚUM, Katowice.
9. Śmiglewska M., A. Lewandowski, J. Sarwińska (red.) (2015). O procesie nauczania ruchu.

Wybrane zagadnienia metodyki edukacji fizycznej. Wyd. II. Wydawnictwo OW MW, Bydgoszcz.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

łcenie ruchowe i
odyka nauczania
chu(F/5/st/29)
rok/semestr III
2
metodyka nauczania prowadzenie zajęć przez studenta
ania różnorodnych
różnymi rodzajami
erystyk I/ II
erapeuty)
ia się i nauczania
ości fizycznej, sportu,

trzymywania
łnosprawnościami
i fizjoprofilaktyką
wiczeń ruchowych w
ykorzystywania
trułować opiekuna w
mi oraz nad dzieckirm
S_UW, P7S_UO,
monstracji i
nych ćwiczeń
uje kreuje zdrowy styl

aniem zawodu.
wodu fizjoterapeuty
modzielne #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne
kontrola obecności
C.W6.
C.U4.
C.U4., C.U7.
C.W11., O.K3.
C.W11., C.U7.
C.W11., C.U4.
C.U4.
C.U4., C.U7.
C.W11., O.K3.
C.W11., C.W17.
C.W17., C.U4., O.K3.
C.W6., C.U7.
C.U4., O.K3.
C.W17, C.U4.
C.U7., O.K3.
jęć.
gmentu zajęc,
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
m metodyki
słabowidzących.
eży głuchej i słabo
eży z
ruchu. Wydawnictwo
ów.
WF, Kraków.
r, Kraków.
teoretyczne oraz
ŚUM, Katowice.
auczania ruchu.
OW MW, Bydgoszcz.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Kinezyterapia (F/5/st/30)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/ II semestr

(jednolite studia
mgr)


Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, kształcenie ruchowe i metodyka nauczania
ruchu.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy teoretycznej, jak i umiejętności praktycznych w zakresie diagnostyki
pacjenta dla celów kinezyterapeutycznych, tj.: nauczenie sposobu przeprowadzania
badania podmiotowego i przedmiotowego; opanowanie umiejętności
przeprowadzania pomiarów linijnych długości i obwodów kończyn oraz pomiaru
zakresu ruchu w stawach; opanowanie techniki klinicznego testowania mięśni testem
Lovetta.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę teoretyczną dotyczącą wykorzystania „ruchu” jako środka
leczniczego oraz miejsca kinezyterapii w rehabilitacji integracyjnej (C.W7./P7U_W/
P7S_WG).
P_W02. Zna zasady, podstawowe instrumenty, metody i etapy procesu

diagnozowania oraz szczegółową metodykę postępowania kinezyterapeutycznego
(C.W4./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, CW5./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Wymienia i rozumie wskazania i przeciwwskazania, czynniki ryzyka i środki

ostrożności w kinezyterapii (C.W8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK ).
P_W04. Zna podstawowe metody analizy chodu człowieka i rozumie mechanizmy

chodu fizjologicznego. Zna rodzaje chodu patologicznego i czynniki powodujące jego
zaburzenia (C.W6./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi zbierać, analizować, syntetyzować i interpretować zebrane informacje

dotyczące pacjenta w celu ustalenia i kontroli przebiegu przyjętego programu
postępowania kinezyterapeutycznego (C.U3./P7U_W/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
P_U02. Potrafi przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta w

zakresie niezbędnym dla kinezyterapii (C.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi prowadzić dokumentację, w tym plan oceny pacjenta w

poszczególnych etapach postępowania kinezyterapeutycznego
(C.U2./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
P_U04. Demonstruje prawidłowo, zgodnie z metodyką procedury fizjoterapeutyczne
w zakresie kinezyterapii miejscowej (C.U3./P7U_W/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
C.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
P_U05. Potrafi przeanalizować prawidłowy i patologiczny chód pacjenta z

uwzględnieniem analizy kinematycznej i dynamicznej (C.U3./P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UU).
P_U06. Potrafi przeprowadzić naukę chodu, uwzględniając również zastosowanie

sprzętu ortopedycznego (C.U3./P7U_W/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
C.U4./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi krytycznie ocenić posiadaną wiedzę (O.K5. /P7U_K /P7S_KK).
P_K02. Traktuje pacjenta w sposób podmiotowy i holistyczny (O.K1./P7U_K /P7S_KR,

P7S_KO, O.K4./P7U_K /P7S_KR).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne i końcowe
się# zaliczenie ustne (praktyczne), egzamin pisemny, kontrola obecności.
Typ oceny## Formująca, podsumowująca.

###
1. Zapoznanie z celami nauczania kinezyterapii w wykład (1) P_W01 C.W7.

zakresie wiedzy teoretycznej pozwalającej na
wykonywanie terapii ruchowej, zarówno w
profilaktyce jak i wielospecjalistycznej rehabilitacji.
Podanie literatury przedmiotowej.
2. Historia leczenia ruchem w Polsce i na świecie. wykład (1) P_W01 C.W7.
3. Rola i miejsce kinezyterapii w rehabilitacji wykład (1) P_W01 C.W7.

integracyjnej, nazewnictwo i systematyka. Zespół
specjalistów.
4. Wpływ ćwiczeń ruchowych na organizm wykład (1) P_W01 C.W7.

człowieka.
5. Badanie pacjenta . Składowe procesu wykład (1) P_W02 C.W4., CW5.

diagnostycznego . Wywiad na potrzeby kinezyterapii,
rodzaje, cele i charakterystyka.
6. Badanie pacjenta . Składowe procesu wykład (1) P_W02 C.W4., CW5.
diagnostycznego . Wywiad na potrzeby kinezyterapii,
rodzaje, cele i charakterystyka (cd).
7. Badanie pacjenta cd. Ogólna fizjoterapeutyczna wykład (1) P_W02 C.W4., CW5.
ocena pacjenta - oglądanie, badanie palpacyjne,
ocena bólu, czucia.
8. Diagnoza dla potrzeb fizjoterapii. Badanie wykład (1) P_W02 C.W4., CW5.
przedmiotowe miejscowe. Pomiary linijne długości i
obwodów kończyn.
9. Diagnoza dla potrzeb fizjoterapii. Badanie wykład (1) P_W02 C.W4., CW5.
przedmiotowe miejscowe. Goniometria. Metoda
SFTR.
10. Przydatność oceny siły mięśniowej w wykład (1) P_W02 C.W4., CW5.
kinezyterapii. Definicja oraz różne sposoby oceny siły
mięśniowej. Test mięśniowy Lovetta -
uwarunkowania historyczne, uwagi krytyczne.
Kliniczna metoda oceny siły mięśni wg Zembatego -
metodyka i dokumentacja.
11. Metodyczne podstawy fizjoterapii, cele, zadania, wykład (1) P_W01 C.W7.
formy. Ogniwa rehabilitacji.
12. Ogólne wskazania i przeciwwskazania do wykład (1) P_W03. C.W8.

kinezyterapii.
13. Materialno-techniczna baza fizjoterapii: wykład (1) P_W01 C.W7.

pomieszczenia, sprzęt i metody prowadzenia ćwiczeń
ruchowych. Organizacja miejsca pracy.
14. Kompensacja, regeneracja i adaptacja. Prawa wykład (1) P_W01 C.W7.

kompensacji Anochina. Rodzaje kompensacji i ich
zastosowanie w kinezyterapii.
15. Podsumowanie tematyki wykładów. wykład (1) P_W01, P_W02, C.W4., C.W5., C.W7.,
P_W03 C.W8.
1. Zapoznanie studentów z celami , efektami ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W5.,
kształcenia i sposobami weryfikacji, treściami P_W03 C.W7., C.W8.
programowymi, literaturą oraz organizacją zajęć.
Podstawowe pojęcia kinezyterapii.
2. Badanie miejscowe statyczne. Pomiary linijne ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W8.,
długości kończyn – ogólne zasady wykonywania i P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.,
zapisu pomiarów oraz ich zastosowanie. Szczegółowa P_U03, P_U04, O.K1., O.K4., O.K5.
metodyka wykonywania pomiarów długości w P_K01, P_K02
obrębie kończyn górnych i dolnych ( pomiar
obiektywny i subiektywny) – omówienie i
demonstracja.
3. Badanie miejscowe statyczne cd. Pomiary linijne ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4.,C.W5., C.W8.,
długości kończyn górnych i dolnych – praca na sobie. P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.,
P_U03, P_U04, O.K1., O.K4., O.K5.
P_K01, P_K02
4. Badanie miejscowe statyczne cd. Pomiary linijne ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W8.,
obwodowe- omówienie zasad i metodyki pomiaru. P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.,
Demonstracja i praca na sobie. P_U03, P_U04, O.K1., O.K4., O.K5.
P_K01, P_K02
5. Zaliczenie teoretyczne i praktyczne pomiarów ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W7., C.W4., C.W5.,
linijnych długości i obwodów. P_W03, P_U01, C.W8., C.U3., C.U1.,
P_U02, P_U03, C.U2., O.K1., O.K4.,
P_U04, P_K01, O.K5.
P_K02
6. Dynamiczne badanie odcinkowe. Ogólne zasady, ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W8.,
pomiar ruchu czynnego, biernego okolicy stawu P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.,
barkowego i wolnej kończyny górnej- omówienie, P_U03, P_U04, O.K1., O.K4., O.K5.
demonstracja i praktyczne wykonanie. Zapis metodą P_K01, P_K02
SFTR, normy zakresów ruchu.
7. Dynamiczne badanie odcinkowe cd. Szczegółowa ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W8.,
metoda wykonywania pomiaru ruchu czynnego i P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.,
biernego okolicy stawu biodrowego i wolnej P_U03, P_U04, O.K1., O.K4., O.K5.
kończyny dolnej – omówienie , demonstracja i P_K01, P_K02
praktyczne wykonanie. Zapis metodą SFTR.
8. Dynamiczne badanie odcinkowe cd. Szczegółowa ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W8.,
metodyka wykonywania pomiarów ruchu czynnego i P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.,
biernego w stawach kręgosłupa – omówienie, P_U03, P_U04, O.K1., O.K4., O.K5.
demon¬stracja i praktyczne wykonanie. Zapis P_K01, P_K02
metodą SFTR.
9. Zaliczenie teoretyczne i praktyczne zakresów ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W7., C.W4., C.W5.,
ruchomości w stawach. P_W03, P_U01, C.W8., C.U3., C.U1.,
P_U02, P_U03, C.U2., O.K1., O.K4.,
P_U04, P_K01, O.K5.
P_K02
10. Kliniczna ocena pomiaru siły mięśniowej. Ogólna ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4.,C.W5., C.W8.,
charakterystyka aparatu czynnego ruchu, podział P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.,
mięśni ze względu na udział w ruchu. Techniki P_U03, P_U04, O.K1., O.K4., O.K5.
pomiaru siły mięśniowej. Test Lovetta- zarys historii P_K01, P_K02
rozwoju oceny siły mięśniowej, zasady pomiaru.
Testy czynnościowe i ich przydatność diagnostyczna.
11. Technika testowania mięśni obręczy barkowej i ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W8.,
wolnej kończyny górnej – omówienie, demonstracja i P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.
praktyczne wykonanie. P_U03, P_U04, O.K1, O.K4., O.K5.
P_K01, P_K02
12. Technika testowania mięśni obręczy biodrowej i ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W8.,
wolnej kończyny dolnej – omówienie , demonstracja i P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.
praktyczne wykonanie. P_U03, P_U04, O.K1, O.K4., O.K5.
P_K01, P_K02
13. Technika testowania mięśni w obrębie głowy, szyi ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W8.,
i tułowia – omówienie, demonstracja i praktyczne P_U01, P_U02, C.U3., C.U1., C.U2.,
wykonanie. Testy czynnościowe. P_U03, P_U04, O.K1., O.K4., O.K5.
P_K01, P_K02
14. Zaliczenie oceny siły mięśniowej testem Lovetta – ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W7., C.W4., C.W5.,
praktyczne i teoretyczne. P_W03, P_U01, C.W8., C.U3., C.U1.,
P_U02, P_U03, C.U2., O.K1., O.K4.,
P_U04, P_K01, O.K5.
P_K02
15. Zaliczenie końcowe. Uzupełnienie zaległości. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W7., C.W4., C.W5.,
P_W03, P_U01, C.W8., C.U3., C.U1.,
P_U02, P_U03, C.U2., O.K1., O.K4.,
P_U04, P_K01, O.K5.
P_K02

dydaktyczne
2. Pokaz procedur kinezyterapeutycznych.
3. Wykonywanie procedur kinezyterapeutycznych ze współćwiczącym.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaliczenie na ocenę pozytywną kolokwiów oraz
sprawdzianów praktycznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Dokonaj badania podmiotowego pacjenta.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Rodzaje pomiarów długości kończyny górnej. Omów i wykonaj pomiar długości względnej
kończyny górnej.
3. Omów sposób zapisu zakresów ruchu w stawie ramiennym metodą SFTR.
4. Wymień rodzaje pomiarów obwodowych w obrębie kończyny dolnej. Omów i wykonaj pomiar
goleniowy pierwszy (G₁ ).
5. Wykonaj sposób oceny siły mięśniowej zginaczy stawu kolanowego testem Lovetta.
Omów grupę mięśni odpowiadających za tą funkcję z uwzględnieniem przyczepów
początkowych i końcowych.
Zalecana literatura 1. Buckup K. (2002). Testy kliniczne w badaniach kości, stawów i mięśni. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
2. Dega W. (red.). (2003). Ortopedia i rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Ebelt – Paprotny G., Preis R. (2012). Fizjoterapia. Wydawnictwo Elsevier Urban& Partner,
Wrocław.
4. Evejenth O., Gloeck Ch. (2002). Lokalizacja objawów w obrębie kręgosłupa i kończyn.
Wydawnictwo Rolewski, Nowa Wieś.
5. Fiodorenko-Dumas Ż., Baściuk I., Bogut B., Dumas I. (2012). Kinezyterapia w praktyce
fizjoterapeuty. Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław.
6. Kilar J. Z., Lizis P. (1996). Leczenie ruchem cz. I. Badania narządu ruch w rehabilitacji.
Wydawnictwo Kasper, Kraków.
7. Kwolek A. (2009). Rehabilitacja medyczna. Tom I i II. Wydawnictwo Medyczne Urban &
Partner, Wrocław.
8. Milanowska K. (2008). Kinezyterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

10. Nowotny J. (2004). Podstawy fizjoterapii. Tom I-III. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
11. Orzech J. (2001). Rozwój koncepcji, technik i metod fizjoterapii. Wydawnictwo Sport i
Rehabilitacja, Tarnów.
12. Orzech J. (2002). Kształtowanie siły mięśniowej w stanach patologicznych. Wydawnictwo

Sport i Rehabilitacja, Tarnów.
13. Orzech J. (2003). Rozwój technik i metod fizjoterapii od 1801 do 2001. AWF, Kraków.
14. Zembaty A. (2002/2003). Kinezyterapia. Tom I i II. Wydawnictwo Kasper, Kraków.

prowadzącego
prowadzącego^^ 15
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 75/ 3

Prowadzący przedmiot dr Dorota Drabarek
(e-mail) (dorota.drabarek@awf.edu.pl)
mgr Beata Tyszkiewicz-Gromisz
(beata.gromisz@awf.edu.pl)
mgr Paweł Wiśniowski
(pawel.wisniowski@awf.edu.pl)
terapia (F/5/st/30)
ok/ II semestr
3
polski
todyka nauczania samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
zakresie diagnostyki
u przeprowadzania
ności
yn oraz pomiaru
owania mięśni testem
erystyk I/ II
erapeuty)
” jako środka
ej (C.W7./P7U_W/
rocesu
yterapeutycznego
S_WK).
niki ryzyka i środki
mie mechanizmy
iki powodujące jego
ć zebrane informacje
ego programu
P7S_UO, P7S_UU).
owe pacjenta w
enta w
y fizjoterapeutyczne
S_UO, P7S_UU,
acjenta z
S_UW, P7S_UO,
ież zastosowanie
UU,
K /P7S_KK).
.K1./P7U_K /P7S_KR,
alne i końcowe #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/,

ości. śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne
zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe
zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca
semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca
dyplomowa, projekt, kontrola obecności
Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne,
uczenia się samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
C.W7.
C.W7.
C.W7.
C.W7.
C.W4., CW5.
C.W4., CW5.
C.W4., CW5.
C.W4., CW5.
C.W4., CW5.
C.W4., CW5.
C.W7.
C.W8.
C.W7.
C.W7.
C.W4., C.W5., C.W7.,

C.W8.
C.W4., C.W5.,
C.W7., C.W8.
C.W4., C.W5., C.W8.,
C.U3., C.U1., C.U2.,
O.K1., O.K4., O.K5.
C.W4.,C.W5., C.W8.,
C.U3., C.U1., C.U2.,
O.K1., O.K4., O.K5.
C.W4., C.W5., C.W8.,

C.U3., C.U1., C.U2.,
O.K1., O.K4., O.K5.
C.W7., C.W4., C.W5.,

C.W8., C.U3., C.U1.,
C.U2., O.K1., O.K4.,
O.K5.
C.W4., C.W5., C.W8.,

C.U3., C.U1., C.U2.,
O.K1., O.K4., O.K5.
C.W4., C.W5., C.W8.,

C.U3., C.U1., C.U2.,
O.K1., O.K4., O.K5.
C.W4., C.W5., C.W8.,

C.U3., C.U1., C.U2.,
O.K1., O.K4., O.K5.
C.W7., C.W4., C.W5.,

C.W8., C.U3., C.U1.,
C.U2., O.K1., O.K4.,
O.K5.
C.W4.,C.W5., C.W8.,
C.U3., C.U1., C.U2.,
O.K1., O.K4., O.K5.
C.W4., C.W5., C.W8.,

C.U3., C.U1., C.U2.
O.K1, O.K4., O.K5.
C.W4., C.W5., C.W8.,

C.U3., C.U1., C.U2.
O.K1, O.K4., O.K5.
C.W4., C.W5., C.W8.,

C.U3., C.U1., C.U2.,
O.K1., O.K4., O.K5.
C.W7., C.W4., C.W5.,

C.W8., C.U3., C.U1.,
C.U2., O.K1., O.K4.,
O.K5.
C.W7., C.W4., C.W5.,

C.W8., C.U3., C.U1.,
C.U2., O.K1., O.K4.,
O.K5.
ów oraz
i kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ugości względnej
R.
mów i wykonaj pomiar
m Lovetta.
czepów
e PZWL, Warszawa.
Urban& Partner,
pa i kończyn.
a w praktyce
ehabilitacji.
yczne Urban &
arszawa.
er, Kraków.
er, Kraków.
nictwo Sport i
ch. Wydawnictwo
AWF, Kraków.
r, Kraków.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Kinezyterapia (F/5/st/30)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IIrok/III semestr

(jednolite studia
magisterskie)


Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, kształcenie ruchowe i metodyka nauczania
ruchu, kinezyterapia I semestr, fizjologia ogólna, biomechanika i kinezjologia.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy dotyczącej teoretycznych podstaw reakcji organizmu

wykorzystywanych do celów profilaktycznych i terapeutycznych. W ramach ćwiczeń
demonstracyjnych , praktycznych i ćwiczeń klinicznych.
Zdobycie teoretycznej wiedzy i praktycznych umiejętności poprawnego wykonywania
ćwiczeń z zakresu kinezyterapii miejscowej.
Zdobycie teoretycznej wiedzy i praktycznych umiejętności potrzebnych do pionizacji
pacjenta, nauki chodzenia, asekuracji i nauki padania, a także umiejętności
dokonywania analizy dynamicznej i kinematycznej chodu na podstawie obserwacji
pacjenta.
Zdobycie teoretycznej wiedzy na temat systematyki i metodyki stosowanej w
kinezyterapia o oddziaływaniu ogólno-usprawniającym.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę teoretyczną dotyczącą wykorzystania „ruchu” jako środka

leczniczego oraz miejsca kinezyterapii w systemie nauk (C.W7./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna zasady, podstawowe instrumenty, metody i etapy procesu

diagnozowania oraz szczegółową metodykę postępowania kinezyterapeutycznego
(C.W4./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, C.W5./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Wymienia i rozumie wskazania i przeciwwskazania, czynniki ryzyka i środki

ostrożności w kinezyterapii (C.W8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W04. Zna podstawowe metody analizy chodu człowieka i rozumie mechanizmy

chodu fizjologicznego. Zna rodzaje chodu patologicznego i czynniki powodujące jego
zaburzenia (C.W6./P7U_W/P7S_WG).
dotyczące pacjenta w celu ustalenia i kontroli przebiegu przyjętego programu
postępowania kinezyterapeutycznego (C.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta w

zakresie niezbędnym dla kinezyterapii (C.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi prowadzić dokumentację, w tym plan oceny pacjenta w

poszczególnych etapach postępowania kinezyterapeutycznego
P_U04.Demonstruje prawidłowo, zgodnie z metodyką procedury fizjoterapeutyczne w

zakresie kinezyterapii miejscowej (C.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
C.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
P_U05. Potrafi przeanalizować prawidłowy i patologiczny chód pacjenta z

uwzględnieniem analizy kinematycznej i dynamicznej (C.U3./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO).
P_U06. Potrafi przeprowadzić naukę chodu, uwzględniając również zastosowanie

sprzętu ortopedycznego (C.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi krytycznie ocenić posiadaną wiedzę (O.K5. /P7U_K /P7S_KK).

Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie
się# pisemne, końcowe zaliczenie pisemne i praktyczne, egzamin pisemny, kontrola
obecności, praca pisemna dotycząca kompetencji społecznych.

###
1. Systematyka ćwiczeń w kinezyterapii z wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7., C.W5., C.W8.
uzasadnieniem podziału. Płaszczyzny, osie ruchu oraz P_W03
ich zakresy w poszczególnych stawach.
2. Kinezyterapia o działaniu miejscowym. Ogólne wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7., C.W5., C.W8.
zasady wykonywania ćwiczeń biernych i czynno- P_W03
biernych - cel, techniki wykonywania, wskazania,
przeciwwskazania.
3. Kinezyterapia o działaniu miejscowym cd. wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7., C.W5., C.W8.
Ogólne zasady wykonywania ćwiczeń czynnych w P_W03
odciążeniu i samowspomaganych - cel, techniki
wykonywania, wskazania, przeciwwskazania. Rodzaje
odciążeń.
4. Kinezyterapia o działaniu miejscowym cd. wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7., C.W5., C.W8.
Ćwiczenia czynne wolne i prowadzone – cel, P_W03
metodyka, wskazania, przeciwwskazania.
5. Kinezyterapia o działaniu miejscowym cd. wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7.,C.W5., C.W8.
Ogólne zasady wykonywania ćwiczeń oporowych - P_W03
cel, wskazania, przeciwwskazania. Rodzaje i sposoby
dawkowania oporu.
6. Inne formy ćwiczeń indywidualnych, ich wpływ i wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7., C.W5., C.W8.
oddziaływanie w różnych dysfunkcjach narządu P_W03
ruchu.
7. Inne formy ćwiczeń indywidualnych, ich wpływ i wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7., C.W5., C.W8.
oddziaływanie w różnych dysfunkcjach narządu ruchu P_W03
- kontynuacja.
8. Chód fizjologiczny – cykl i fazy chodu. Wyznaczniki wykład (1) P_W04 C.W6.
chodu. Analiza chodu.
9. Chód patologiczny, przyczyny i rodzaje. Diagnoza wykład (1) P_W02, P_W04 C.W4., C.W5.,C.W6.
przed nauką chodzenia.
10. Pionizacja - rodzaje, metodyka. Nauka chodzenia. wykład (1) P_W01, P_W04 C.W7., C.W6.
Asekuracja – rodzaje i sposoby. Nauka padania.
11. Nauka chodzenia - zasady doboru sprzętu wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7.,C.W4., C.W5,
rehabilitacyjnego (kul, lasek) w zależności od P_W04 C.W6.
przyczyny i stopnia dysfunkcji narządu ruchu.
12. Kinezyterapia o oddziaływaniu wykład (1) P_W01, P_W03 C.W7.,C.W8.

ogólnousprawniającym, systematyka, główne działy,
podział, wskazania.
13. Kinezyterapia o oddziaływaniu ogólno- wykład (1) P_W01, P_W02 C.W7., C.W4., C.W5.
usprawniającym cd. Ćwiczenia ogólnokondycyjne –
cel, zasady i formy realizacji. Zdolności wysiłkowe w
różnych grupach wiekowych oraz wybranych
schorzeniach. Konspekt.
14. Kinezyterapia o oddziaływaniu ogólno- wykład (1) P_W01, P_W02 C.W7.,C.W4., C.W5.
usprawniającym cd. Ćwiczenia w wodzie i
Gimnastyka poranna – cel, zasady i formy realizacji,
metodyka wykonywania.
15. Podsumowanie tematyki wykładów. wykład (1) P_W01, P_W02, C.W7., C.W4., C.W5.
P_W03, P_W04
1. Zapoznanie studentów z celami , efektami ćwiczenia (3) P_W01 C.W7.

kształcenia i sposobami weryfikacji, treściami
programowymi, literaturą oraz organizacją zajęć.
Kinezyterapia o działaniu miejscowym -
wprowadzenie.
2. Ćwiczenia bierne – szczegółowa metodyka ćwiczenia (3) P_W02, P_U04 C.W4., C.W5., C.U3.,
wykonywania – omówienie i demonstracja. Praca na C.U6.,
sobie.
3. Szczegółowa metodyka wykonywania ćwiczeń ćwiczenia (3) P_W02, P_U04 C.W4., C.W5, C.U3.,
czynnych w odciążeniu – omówienie i demonstracja. C.U6.
Praca na sobie.
4. Szczegółowa metodyka wykonywania ćwiczeń ćwiczenia (3) P_W02, P_U04 C.W4., C.W5., C.U3.,
czynno-biernych i samowspomaganych – omówienie C.U6.
i demonstracja. Praca na sobie.
5. Ćwiczenia czynne wolne i czynne oporowe- ćwiczenia (3) zajęcia P_W02, P_U04, C.W4., C.W5., C.U3.,
szczegółowa metodyka wykonania. Praca na sobie i z kliniczne na P_K02 C.U6., O.K1., O.,K4.
pacjentem. placówce
6. Ćwiczenia i wyciągi redresyjne – szczegółowa ćwiczenia (3) zajęcia P_W02, P_U04, C.W4., C.W5., C.U3.,
metodyka wykonania. Praca na sobie i z pacjentem. kliniczne na P_K02 C.U6., O.K1., O.K4.
placówce
7. Zaliczenie pisemne szczegółowej metodyki ćwiczenia (3) P_W02,P_U04 C.W4., C.W5., C.U3.,
wykonywania ćwiczeń indywidualnych. C.U6.
Ćwiczenia synergistyczne – omówienie i
demonstracja. Praca na sobie.
8. Szczegółowa metodyka wykonywania ćwiczeń ćwiczenia (3) zajęcia P_W02, P_U04, C.W4., C.W5., C.U3.,
oddechowych. Oddychanie przeponowe i dolno- kliniczne na P_K02 C.U6., O.K1., O.K4.
żebrowe. Praca na sobie i z pacjentem. placówce
9. Pionizacja i nauka chodzenia. Pionizacja ćwiczenia (3) zajęcia P_W02, P_U04, C.W4., CW5., C.U3.,
przyłóżkowa i na stole pionizacyjnym. Ćwiczenia kliniczne na P_U06, P_K02 C.U6., O.K1., O.,K4.
równoważne. Omówienie, demonstracja i praca na placówce
sobie.
10. Nauka prawidłowego chodu w barierkach i za ćwiczenia (3) zajęcia P_W04, P_W02, C.W4., C.W5., C.U3.,
pomocą sprzętu ortopedycznego. Rodzaje chodu o kliniczne na P_U04, P_U05, C.U6., O.K1., O.,K4.
kulach (dwutaktowy, trójtaktowy, czterotaktowy). placówce P_U06, P_K02
Chód z pokonywaniem różnicy wysokości, po różnych
podłożach. Asekuracja i nauka padania – omówienie,
demonstracja i praca na sobie.
11. Chód patologiczny. Zaburzenia rytmu chodu ćwiczenia (3) zajęcia P_W04, P_W02, C.W4., C.W5., C.U3.,
wynikające z bólu, ograniczeń zakresu ruchu, kliniczne na P_U05, P_K02 C.U6., O.K1., O.,K4.
niedowładów i porażeń mięśni. Objaw placówce
Trendelenburga, Duchenne’a. Pozycja Puttiego.
Demonstracja przypadków.
12. Zaliczenie wiedzy teoretycznej. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W7., C.W4., C.W5.,
P_W03, P_W04 C.W6., C.W8.
13. Zaliczenie umiejętności praktycznych. ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, C.W4., C.W5., C.W6.,
P_W04, P_U04, C.W8., C.U3., C.U6.,
P_U05, P_U06 C.U3., C.U3., CU4.
14. Ćwiczenia relaksacyjne (trening autogenny ćwiczenia (3) P_W02, P_U04 C.W4., C.W5., C.U3.,
Schulza i metoda Jacobsona). Metodyka wykonania – C.U6.
omówienie i praktyczne wykonanie.
15. Zaliczenie końcowe. Uzupełnienie zaległości. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W7., C.U3., C.U6.,
P_W03, P_W04, C.U4.
P_U04, P_U05,
P_U06

dydaktyczne
2. Obserwacja, instruowanie.
3. Pokaz praktyczny technik kinezyterapeutycznych.

dydaktyczne
4. Prezentacja przypadków klinicznych.
5. Praca z pacjentem.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, systematyczne przygotowywanie się do zajęć, uzyskanie
pozytywnej oceny z zaliczeń teoretycznych oraz sprawdzianu praktycznego, odnoszenie się z
szacunkiem do pacjenta - osiągnięcie przez studenta efektów kształcenia w zakresie kompetencji
społecznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Omów szczegółowo metodykę wykonywania ćwiczeń biernych w obrębie kończyny dolnej i
zagadnienia wykonaj na przykładzie stawu biodrowego.
zaliczeniowe
2. Wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń czynnych oporowych. Wymień rodzaje oporu
zewnętrznego.
3. Nauka pionizacji pacjenta, jej rodzaje i etapy.
4. Scharakteryzuj cykl, fazy i wyznaczniki chodu fizjologicznego.
5. Chód patologiczny, przyczyny i rodzaje.
Zalecana literatura 1. Buckup K. (2002). Testy kliniczne w badaniach kości, stawów i mięśni. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
2. Dega W. (red.). (2003). Ortopedia i rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Ebelt – Paprotny G. Preis R. (2012). Fizjoterapia. Wydawnictwo Elsevier Urban& Partner,

Wrocław.
4. Evejenth O. , Gloeck Ch. (2002). Lokalizacja objawów w obrębie kręgosłupa i kończyn.

Wydawnictwo Rolewski, Nowa Wieś.
5. Fiodorenko-Dumas Ż., Baściuk I., Bogut B., Dumas I. (2012). Kinezyterapia w praktyce
fizjoterapeuty. Wydawnictwo Medyczne Górnicki, Wrocław.
7. Kwolek A. (2009). Rehabilitacja medyczna. Tom I i II. Wydawnictwo Medyczne Urban &
Partner, Wrocław.
8. Milanowska K. (2008). Kinezyterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
10. Nowotny J. (2004). Podstawy fizjoterapii. Tom I-III. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
11. Orzech J. (2001). Rozwój koncepcji, technik i metod fizjoterapii. Wydawnictwo Sport i
Rehabilitacja, Tarnów.
12. Orzech J. (2002). Kształtowanie siły mięśniowej w stanach patologicznych. Wydawnictwo

Sport i Rehabilitacja, Tarnów.
13. Orzech J. (2003). Rozwój technik i metod fizjoterapii od 1801 do 2001. AWF, Kraków.
14. Zembaty A. (2002/2003). Kinezyterapia. Tom I i II. Wydawnictwo Kasper, Kraków.

prowadzącego
prowadzącego^^ 40

terapia (F/5/st/30)
rok/III semestr
4
polski
todyka nauczania prowadzenie zajęć przez studenta
kinezjologia.
nizmu
W ramach ćwiczeń
wnego wykonywania
ebnych do pionizacji
miejętności
stawie obserwacji
tosowanej w
erystyk I/ II
erapeuty)
” jako środka
P7U_W/P7S_WG).
rocesu
yterapeutycznego
7S_WK).
nniki ryzyka i środki
mie mechanizmy
iki powodujące jego
ego programu
P7S_UO).
owe pacjenta w
enta w
y fizjoterapeutyczne w
UO, P7S_UU,
acjenta z
U_U/P7S_UW,
ież zastosowanie
UU,
K /P7S_KK).
.K1./P7U_K /P7S_KR,
alne zaliczenie #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

emny, kontrola zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia
kontrola obecności
C.W7., C.W5., C.W8.

C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7.,C.W5., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W6.
C.W4., C.W5.,C.W6.
C.W7., C.W6.
C.W7.,C.W4., C.W5,
C.W6.
C.W7.,C.W8.
C.W7., C.W4., C.W5.
C.W7.,C.W4., C.W5.
C.W7., C.W4., C.W5.
C.W7.
C.W4., C.W5., C.U3.,

C.U6.,
C.W4., C.W5, C.U3.,

C.U6.
C.W4., C.W5., C.U3.,

C.U6.
C.W4., C.W5., C.U3.,

C.U6., O.K1., O.,K4.
C.W4., C.W5., C.U3.,

C.U6., O.K1., O.K4.
C.W4., C.W5., C.U3.,

C.U6.
C.W4., C.W5., C.U3.,
C.U6., O.K1., O.K4.
C.W4., CW5., C.U3.,

C.U6., O.K1., O.,K4.
C.W4., C.W5., C.U3.,

C.U6., O.K1., O.,K4.
C.W4., C.W5., C.U3.,

C.U6., O.K1., O.,K4.
C.W7., C.W4., C.W5.,

C.W6., C.W8.
C.W4., C.W5., C.W6.,

C.W8., C.U3., C.U6.,
C.U3., C.U3., CU4.
C.W4., C.W5., C.U3.,

C.U6.
C.W7., C.U3., C.U6.,

C.U4.
o zajęć, uzyskanie
odnoszenie się z
zakresie kompetencji
społeczne w zakresie
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
e kończyny dolnej i
ń rodzaje oporu
e PZWL, Warszawa.
Urban& Partner,
pa i kończyn.
a w praktyce
ehabilitacji.
yczne Urban &
arszawa.
r, Kraków.
er, Kraków.
nictwo Sport i
ch. Wydawnictwo
AWF, Kraków.
r, Kraków.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Medycyna fizykalna (F/5/st/31)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, biologia, biochemia, biofizyka, pierwsza prowadzenie zajęć przez studenta
pomoc.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy dotyczącej podstaw teoretycznych reakcji fizjologicznych na bodźce
fizykalne, zastosowań diagnostycznych, terapeutycznych i profilaktycznych medycyny
fizykalnej, a także rodzajów i przeznaczenia aparatury fizykoterapeutycznej.
Opanowanie umiejętności wykonywania zabiegów fizykoterapeutycznych.
Znajomość ich metodyki i parametrów, a także zastosowania w kompleksowej
fizjoterapii.
Zapoznanie z zasadami BHP dotyczącymi fizykoterapii.
Wpajanie zasad właściwego stosunku do pacjentów i odpowiedzialności za
wykonywaną pracę.

Wiedza P_W01. Wyjaśnia podstawowe pojęcia z zakresu fizjologii i biofizyki: homeostaza,
regulacja funkcji organizmu, płyny ustrojowe, pobudliwość i pobudzenie, rodzaje
bodźców, cechy bodźców, prawa biofizyki oraz zasady BHP w gabinecie fizykoterapii
P_W02. Zna rolę skóry i receptorów w odbiorze bodźców fizykalnych; wpływ ciepła o
charakterze miejscowym na poszczególne części ciała; mechanizm termoregulacji i
sposoby wymiany ciepła; rodzaje zabiegów ciepłoleczniczych miejscowych i metodykę
ich wykonania (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Opisuje widmo promieniowania elektromagnetycznego; działanie biologiczne

promieniowania podczerwonego i światła widzialnego; rodzaje zabiegów
promieniowaniem podczerwonym i światłem widzialnym; wyjaśnia działanie ciepła o
charakterze ogólnym na organizm; mechanizm termoregulacji i sposoby wymiany
ciepła; rodzaje i zastosowanie zabiegów ciepłoleczniczych ogólnych; działanie
bodźcowe kąpieli w saunie; wyjaśnia działanie biologiczne ciepła endogennego i
wymienia rodzaje zabiegów diatermii, metodykę ich wykonania i zastosowanie; zna
działanie biologiczne UVA, UVB i UVC; rumień fotochemiczny, metodykę wykonania i
sposób interpretacji próby rumieniowej oraz skład i działanie biologiczne
promieniowania słonecznego; opisuje właściwości fal mechanicznych i
ultradźwięków, rodzaje parametrów ultradźwięków, ich dawkowanie i metodykę
wykonania zabiegu (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG,
O.W6./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Wykonuje prawidłowo zabiegi ciepłolecznicze miejscowe z uwzględnieniem

wskazań, zagrożeń i przeciwwskazań; zna metodykę i potrafi metodycznie wykonać
naświetlania promieniowaniem podczerwonym i światłem widzialnym z
uwzględnieniem wskazań, zagrożeń i przeciwwskazań; przeprowadza próbę
rumieniową (dozymetria) i właściwie interpretuje jej wyniki; wykonuje i planuje
naświetlania miejscowe i ogólne promieniowaniem UVA i UVB; udziela instruktażu
pacjentom korzystającym z zabiegu helioterapii (C.U9./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi udzielić instruktażu pacjentowi korzystającemu z zabiegu sauny

wykazując znajomość metodyki, wskazań i przeciwwskazań oraz zagrożeń
(O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
P_U03. Wykonuje prawidłowo zabiegi diatermii w poszczególnych jednostkach

chorobowych z uwzględnieniem wskazań, zagrożeń i przeciwwskazań; wykonuje
zabiegi ultrasonoterapii z uwzględnieniem wskazań, zagrożeń i przeciwwskazań
(O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego samokształcenia w zakresie medycyny

fizykalnej oraz krytycznej analizy doniesień naukowych (O.K5./P7U_K/P7S_KK,

zadań w pracowni fizykoterapii (O.K7./P7U_K/P7S_KR, O.K9./P7U_K/P7S_KR,
P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie ustne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne
kontrola obecności

Forma dydaktyczna
Przedmiotowe Kierunkowe efekty zajęć przez studenta
###
1.Wprowadzenie do przedmiotu. Terminologia. wykład (1) P_W01 O.W1.
Pojęcia: czynnik fizykalny, działanie bodźcowe,
odczyn, homeostaza, adaptacja. Czynniki
determinujące reakcję na bodziec. Ogólne zasady
dawkowania zabiegów fizykalnych. Część 1.
2. Wprowadzenie do przedmiotu. Terminologia. wykład (1) P_W01 O.W1.

Pojęcia: czynnik fizykalny, działanie bodźcowe,
odczyn, homeostaza, adaptacja. Czynniki
determinujące reakcję na bodziec. Ogólne zasady
dawkowania zabiegów fizykalnych. Część 2.
3. Rola skóry i receptorów w odbiorze bodźców wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1.
fizykalnych. Działanie czynników termicznych
a procesy termoregulacji. Cześć 1.
a procesy termoregulacji. Część 2.
a procesy termoregulacji. Część 3.
6. Ciepło terapeutyczne. Zabiegi miejscowe – rodzaje, wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1.
działanie biologiczne, zastosowanie terapeutyczne,
zagrożenia i przeciwwskazania. Zabiegi ogólne –
rodzaje, działanie biologiczne, zastosowanie
terapeutyczne, zagrożenia i przeciwwskazania. Kąpiel
w saunie. Część 1.
7. Ciepło terapeutyczne. Zabiegi miejscowe – rodzaje, wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1.
działanie biologiczne, zastosowanie terapeutyczne,
zagrożenia i przeciwwskazania. Zabiegi ogólne –
terapeutyczne, zagrożenia i przeciwwskazania. Kąpiel
w saunie. Część 2.
8. Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości – wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., O.W5., O.W6.
efekty termiczne i nietermiczne. Odmiany diatermii,
specyfika zastosowania i metodyki zabiegów.
Diatermia ultradźwiękowa. Część 1.
9. Pola elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości – wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., O.W5., O.W6.
efekty termiczne i nietermiczne. Odmiany diatermii,
specyfika zastosowania i metodyki zabiegów.
Diatermia ultradźwiękowa. Część 2.
10. Promieniowanie elektromagnetyczne. Działanie wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., O.W5., O.W6.
biologiczne promieniowania podczerwonego i światła
widzialnego oraz promieniowania ultra¬fioletowego.
Sztuczne promienniki i helioterapia. Zastosowanie
terapeutyczne, zagrożenia, przeciwwskazania. Uwagi
metodyczne. Aparatura. Część 1.
metodyczne. Aparatura. Część 2.
metodyczne. Aparatura. Część 3
13. Ultrasonoterapia. Podstawy fizyczne, specyfika wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., O.W5., O.W6.
oddziaływań termicznych i nietermicznych fali
ultradźwiękowej, parametry techniczne i
terapeutyczne. Zastosowania i ograniczenia metody.
Część 1.
14. Ultrasonoterapia. Podstawy fizyczne, specyfika wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., O.W5., O.W6.
oddziaływań termicznych i nietermicznych fali
ultradźwiękowej, parametry techniczne i
terapeutyczne. Zastosowania i ograniczenia metody.
Część 2.
15. Omówienie i powtórzenie najistotniejszych wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W5., O.W6.
według studentów kwestii z bieżącego semestru. P_W03
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_K01, P_K02 O.K5., O.K6., O.K7.,
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami O.K9.
programowymi, literaturą, organizacją zajęć,
regulaminem pracowni fizykoterapii, wyposażeniem
gabinetu fizykoterapii, zasadami BHP.
2. Rodzaje czynników i odczynów fizykalnych. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
Działanie czynników termicznych, mechanicznych, P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
elektrycznych i czynnika fotochemicznego. P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
Zagrożenia i zasady BHP – omówienie. P_K01, P_K02 O.K9.
3. Ciepło terapeutyczne suche. Rodzaje, metodyka i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
technika wykonywania zabiegów cieplnych P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
miejscowych – omówienie i realizacja. P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
P_K01, P_K02 O.K9.
4. Ciepło terapeutyczne wilgotne. Rodzaje, metodyka ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
i technika wykonywania zabiegów cieplnych P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
miejscowych-omówienie i realizacja. P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
P_K01, P_K02 O.K9.
5. Naświetlania promieniowaniem podczerwonym. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,

Rodzaje zabiegów, sposób wykonania, wskazania, P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
przeciwwskazania, zagrożenia - omówienie i P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
realizacja. P_K01, P_K02 O.K9.
6. Naświetlania promieniowaniem światłem ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,

widzialnym. Rodzaje zabiegów, sposób wykonania, P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
wskazania, przeciwwskazania, zagrożenia- omówienie P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
i realizacja. P_K01, P_K02 O.K9.
7. Zabiegi ciepłolecznicze ogólne – rodzaje, ćwiczenia (2) P_W01, P_U02, O.W1., O.U1., O.U9.
zastosowanie, metodyka i technika przeprowadzania P_U03
zabiegów; zagrożenia i przeciwwskazania-
omówienie.
8. Kąpiel w saunie – działanie biologiczne, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
zastosowanie, metodyka, odmiany - omówienie i P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
realizacja. P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
P_K01, P_K02 O.K9.
9. Ciepło endogenne. Rodzaje diatermii i ich ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
zastosowanie. Aparatura. Wskazania, P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
przeciwwskazania, zagrożenia i środki P_U02, P_K01, O.K5., O.K6., O.K7.,
bezpieczeństwa- omówienie. P_K02 O.K9.
10. Technika i metodyka zabiegów diatermii- ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
omówienie i realizacja. P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
P_K01, P_K02 O.K9.
11. Zabiegi z wykorzystaniem promieniowania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.U1., O.U9.
ultrafioletowego – zasady bezpieczeństwa i higieny P_U02
naświetlań, zagrożenia. Rodzaje sztucznych
promienników, ich działanie i wykorzystanie.
Zastosowanie diagnostyczne UVA i UVB. Dozymetria -
wykonywanie próby rumieniowej- omówienie i
realizacja.
12. Metodyka i technika naświetlań miejscowych i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
ogólnych promieniowaniem UV. Zasady dawkowania. P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
Wykonywanie zabiegów. Wykorzystanie P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
promieniowania naturalnego – helioterapia- P_K01, P_K02 O.K9.
omówienie i realizacja.
13. Terapia ultradźwiękowa. Aparatura, zasady ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, O.W1., O.U1., O.U9.
obsługi i bezpieczeństwa. Wskazania i P_U02
przeciwwskazania. Działanie termiczne i atermiczne –
dobór parametrów i sprzętu, dawkowanie i sposoby
przeprowadzania zabiegów - omówienie i realizacja.
14. Podsumowanie zagadnień poruszanych w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
bieżącym semestrze; wykonywanie zabiegów- P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
omówienie i realizacja. P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
P_K01, P_K02 O.K9.
15. Sprawdzian wiedzy z zakresu zagadnień ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
semestralnych – forma praktyczna/wykonanie i P_W03, P_U01, O.W6., C.U9., O.U1.,
omówienie wyznaczonych zabiegów. P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K7.,
P_K01, P_K02 O.K9.

dydaktyczne
Narzędzia
dydaktyczne
2. Akcesoria do wykonywania zabiegów.
3. Urządzenia fizykoterapeutyczne /aparatura.
Przykładowe 1. Rodzaje czynników i odczynów fizykalnych.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Ogólne zasady dawkowania zabiegów fizykalnych.
3. Metodyka, wskazania i przeciwwskazania oraz zagrożenia podczas zabiegu w saunie; udziel

przykładowego instruktażu pacjentowi korzystającemu z zabiegu sauny.
4. Rodzaje zabiegów diatermii ze względu na działanie biologiczne i zastosowania.
5. Zabiegi z wykorzystaniem promieniowania ultrafioletowego – zasady bezpieczeństwa i higieny

naświetlań, zagrożenia; rodzaje sztucznych promienników, ich działanie i wykorzystanie.
Zalecana literatura 1. Geremek K., Dec L. (2000). Zmęczenie i regeneracja sił. Odnowa biologiczna. AWF, Katowice.
2. Jańczak Z., Niemierzycka A. (red.). (2001). Przewodnik do ćwiczeń z fizykoterapii. Metodyka

zabiegów. AWF, Warszawa.
3. Jethon Z. (1987). Fizjologiczne podstawy odnowy biologicznej w sporcie. Wydawnictwo

Instytutu Sportu, Warszawa.
4. Kahn J. (2005). Elektroterapia. Zasady i zastosowanie. Wyd. 2. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
5. Kasprzak W., Mańkowska A. (2008). Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA. Wyd. 1.

6. Nowotny J. (red.). (2004). Podstawy fizjoterapii. Wydawnictwo KASPER, Kraków.
7. Straburzyńska – Lupa A., Straburzyński G. (2003). Podstawy fizjoterapii. Wydawnictwo

(ewentualnie: Straburzyński G., Straburzyńska – Lupa A. Medycyna fizykalna. Warszawa 2000).
8. Straburzyńska – Lupa A., Straburzyński G. (2008). Fizjoterapia z Elementami Klinicznymi. Wyd.

1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
9. Ward A., Robertson V., Low J., Reed H. (2009). Fizykoterapia. Aspekty kliniczne i biofizyczne.
Wyd. 1 polskie. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
10. Wybrane czasopisma naukowe: Rehabilitacja Medyczna, Fizjoterapia Polska, Fizjoterapia,

Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja, Ból, Medycyna Sportowa, Medicina Sportiva, Medicina
Sportiva Practica, Postępy Rehabilitacji, Medycyna Manualna, Rehabilitacja w Praktyce.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5
mgr Maciej Cieśliński

(maciek.cieslinski@awf.edu.pl)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Biologia, biochemia, biofizyka, anatomia prawidłowa i rentgenowska, medycyna
fizykalna (jeden semestr), praktyka asystencka/wdrożeniowa.
fizjoterapii.zapoznanie z zasadami BHP dotyczącymi fizykoterapii. Wpajanie zasad
właściwego stosunku do pacjentów i odpowiedzialności za wykonywaną pracę.

Wiedza P_W01. Wyjaśnia podstawowe pojęcia z zakresu fizjologii i biofizyki, funkcję skóry,
zagadnienia termoregulacji; zna anatomię funkcjonalną mięśni szkieletowych i mięśni
twarzy; mechanizm skurczu mięśnia, rodzaje jednostek motorycznych, rodzaje pracy
mięśniowej i rodzaje skurczów mięśni, budowę jednostki motorycznej
P_W02. Dostosowuje parametry techniczne i terapeutyczne zabiegów jonoforezy i

fonoforezy do rodzaju i stopnia schorzenia (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
O.W5./P7U_W/P7S_WG, O.W6./P7U_W/P7S_WG ).
P_W03. Opisuje rodzaje zabiegów zimno leczniczych miejscowych i ogólnych,

metodykę i technikę ich wykonania; sposób wykonania zabiegów schładzania,
krioterapii i kriostymulacji z uwzględnieniem wskazań, zagrożeń i przeciwskazań do
ich wykonania (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG,
P_W04. Opisuje i wyjaśnia działanie i zastosowanie poszczególnych zabiegów

wodoleczniczych; w tym całościowych i komorowych kąpieli elektryczno – wodnych
(O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG, O.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W05. Wymienia rodzaje prądów w elektrostymulacji i ich przeznaczenie; rodzaje

parametrów technicznych prądów terapeutycznych, działanie prądu stałego na
organizm, rodzaje galwanizacji; wyjaśnia mechanizm jonoforezy i zna rodzaje leków
wprowadzanych tą metodą (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG,
P_W06. Zna rodzaje, parametry techniczne i terapeutyczne prądów małej i średniej
częstotliwości, mechanizmy ich działania oraz metodykę ich zastosowania w
stymulacji czuciowej i ruchowej (NMES, FES, LES) (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
O.W5./P7U_W/P7S_WG, O.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W07. Zna cele i metody elektrodiagnostyki i różnicuje ocenę ilościową i jakościową

(O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG, O.W6./P7U_W/P7S_WG ).
Umiejętności P_U01. Przeprowadza zabieg jonoforezy i fonoforezy z uwzględnieniem zasad

metodycznych, wskazań i przeciwwskazań dobierając odpowiednie parametry
techniczne i terapeutyczne (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, C.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U02. Wykonuje zabiegi krioterapii i kriostymulacji miejscowej z uwzględnieniem

wskazań, zagrożeń i przeciwwskazań (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
C.U9./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U03. Wykonuje i dobiera zabiegi wodolecznicze według wskazań, z uwzględnieniem

przeciwwskazań i zagrożeń z nich wynikających (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P_U04. Obsługuje aparaty do elektroterapii, rozpoznając symbole i jednostki

poszczególnych parametrów technicznych prądów; potrafi układać elektrody w
poszczególnych rodzajach galwanizacji, przeprowadzać i planować zabiegi oraz
wywoływać odczyny na poszczególne prądy (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P_U05. Przygotowuje leki i wykonuje jonoforezę z wykorzystaniem różnych leków w

poszczególnych jednostkach chorobowych (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P_U06. Wykonuje zabiegi terapii sprzężonej - ultrasonoterapia i wybrane prądy

terapeutyczne i porównuje zabiegi jonoforezy i ultrasonoterapii
(O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
C.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U07. Dobiera parametry, dawki i wykonuje zabiegi elektrostymulacji prądami

diadynamicznymi, TENS, URS, interferencyjnymi i AMF (O.U1./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U08. Dobiera parametry techniczne, terapeutyczne i treningowe i i wykonuje

elektrostymulację nerwowo – mięśniową oraz elektrostymulację neurologiczną,
(metody LESS i FES) (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW,
P_U09. Przeprowadza elektrodiagnostykę ilościową i jakościową dla potrzeb
fizykoterapii; wyznacza krzywą I/t oraz interpretuje wyniki wybranych metod

fizykalnej oraz krytycznej analizy doniesień naukowych(O.K5./P7U_K/P7S_KK,

P7S_KO).

się#

###
1. Fonoforeza jako metoda wspomagania wykład (1) P_W02 O.W1., O.W5.,

przezskórnego wprowadzania leków. O.W6.
2. Zimno terapeutyczne.Wprowadzenie. Metody wykład (1) P_W03 O.W1., O.W5.,

miejscowego i ogólnoustrojowego stosowania zimna O.W6.
terapeutycznego: działanie biologiczne,
zastosowania, zagrożenia. Zabiegi schładzania –
terapeutyczne, zagrożenia i przeciwwskazania;
kriostymulacja miejscowa i ogólnoustrojowa– rodzaje
zabiegów, działanie biologiczne, zastosowanie
terapeutyczne, zagrożenia i przeciwwskazania.
3. Hydroterapia. Miejsce wodolecznictwa we wykład (1) P_W04 O.W1., O.W5.,

współczesnej medycynie fizykalnej. Działanie fizyczne O.W6.
wody na organizm. Rodzaje zabiegów. Wskazania,
przeciwwskazania, zagrożenia. Część I.
4. Hydroterapia. Miejsce wodolecznictwa we wykład (1) P_W04 O.W1., O.W5.,

współczesnej medycynie fizykalnej. Działanie fizyczne O.W6.
wody na organizm. Rodzaje zabiegów. Wskazania,
przeciwwskazania, zagrożenia. Część II.
5.Wprowadzenie do elektroterapii. Rys historyczny. wykład (1) P_W04 O.W1., O.W5.,
Klasyfikacja, parametry, nazewnictwo prądów w O.W6.
elektroterapii. Parametry prądu a reakcje
fizjologiczne tkanek i układów.
6. Elektrodiagnostyka. Metody jakościowe i wykład (1) P_W07 O.W1., O.W5.,

ilościowe. Krzywa natężenie – czas (I/t). Krzywa O.W6.
nerwowa i krzywa mięśniowa, reobaza, chronaksja i
inne parametry. Podstawy elektromiografii i
elektroneurografii. Aparatura i metody badań,
zastosowanie kliniczne, elektromiogram prawidłowy
oraz patologiczny – obraz EMG niektórych
polineuropatii, miotonii, miastenii oraz uszkodzeń
nerwów. Część I.

nerwów. Część II.
8.Zastosowanie prądu stałego w elektroterapii. wykład (1) P_W05, P_W06 O.W1., O.W5.,
Działanie fizykochemiczne prądu stałego – odczyn O.W6.
galwaniczny. Wpływ innych prądów na tkanki
niepobudliwe – gojenie się ran, terapia zaburzeń
troficznych, przyspieszanie zrostu kostnego- prądy
mikroamperowe i prądy wysokonapięciowe; prąd
Traeberta. Terapia wysokotonowa. Galwanizacja,
kąpiele elektryczno – wodne, jonoforeza. Wskazania,
przeciwwskazania, zagrożenia. Metodyka zabiegów.
Część I.
9. Zastosowanie prądu stałego w elektroterapii. wykład (1) P_W05, P_W06 O.W1., O.W5.,
Działanie fizykochemiczne prądu stałego – odczyn O.W6.
galwaniczny. Wpływ innych prądów na tkanki
niepobudliwe – gojenie się ran, terapia zaburzeń
troficznych, przyspieszanie zrostu kostnego- prądy
mikroamperowe i prądy wysokonapięciowe; prąd
Traeberta. Terapia wysokotonowa. Galwanizacja,
kąpiele elektryczno – wodne, jonoforeza. Wskazania,
przeciwwskazania, zagrożenia. Metodyka zabiegów.
Część II.
10. Elektrostymulacja motoryczna – formy, metody i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
zastosowania stymulacji terapeutycznej i P_W03, P_W04, O.W6.
treningowej: stymulacja pourazowa, neurologiczna, P_W05, P_W06
funkcjonalna, chroniczna, korekcyjna. Prąd Kotsa.
Zagadnienia metodyczne – dobór parametrów
technicznych, dawkowanie, metody treningowe.
Elektrostymulacja a ćwiczenia izometryczne. Część I.
Elektrostymulacja a ćwiczenia izometryczne. Część II.
Elektrostymulacja a ćwiczenia izometryczne. Część III.
13. Elektrostymulacja przeciwbólowa. Rodzaje wykład (1) P_K01, P_K02 O.K5., O.K6., O.K7.,
prądów, metody terapeutyczne. Elektrostymulacja O.K9.
prądami interferencyjnymi i prądami
diadynamicznymi. Prądy TENS. Część I.
diadynamicznymi. Prądy TENS. Część II.
diadynamicznymi. Prądy TENS. Część III.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami P_W03, P_W04, O.W6., O.U1., C.U9.,
programowymi, literaturą, organizacją zajęć, P_W05, P_W06, C.U12., O.K5., O.K6.,
regulaminem pracowni fizykoterapii, wyposażeniem P_W07, P_U01, O.K7., O.K9.
gabinetu fizykoterapii, zasadami BHP. P_U02, P_U03,
P_U04, P_U05,
P_U06, P_U07,
P_U08, P_U09,
P_K01, P_K02
2. Wspomaganie przezskórnego wprowadzania leków ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
– fonoforeza. Rodzaje leków, sposób wykonania P_U01, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
zabiegu i doboru parametrów. Zagrożenia i środki P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
bezpieczeństwa. O.K7., O.K9.
3. Zimno terapeutyczne suche i wilgotne; krioterapia ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W1., O.W5.,
i kriostymulacja miejscowa. Metodyka zabiegowa. P_U02, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
Wskazania i przeciwwskazania. Przykłady P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
zastosowania. Część I. O.K7., O.K9.
4. Zimno terapeutyczne suche i wilgotne; krioterapia ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W1., O.W5.,
i kriostymulacja miejscowa. Metodyka zabiegowa. P_U02,P_K01,P_K02 O.W6., O.U1., C.U9.,
Wskazania i przeciwwskazania. Przykłady C.U12., O.K5., O.K6.,
zastosowania. Część II. O.K7., O.K9.
5. Przegląd zabiegów wodoleczniczych. Nazewnictwo, ćwiczenia (2) P_W01, P_W04, O.W1., O.W5.,
działanie bodźcowe, wskazania i przeciwwskazania. P_U03, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
Masaż podwodny, kąpiele wirowe, natryski i P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
polewania - metodyka wykonania zabiegów. Część I. O.K7., O.K9.
6. Przegląd zabiegów wodoleczniczych. Nazewnictwo, ćwiczenia (2) P_W01, P_W04, O.W1., O.W5.,
działanie bodźcowe, wskazania i przeciwwskazania. P_U03, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
Masaż podwodny, kąpiele wirowe, natryski i P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
polewania - metodyka wykonania zabiegów. Część II. O.K7., O.K9.
7. Wprowadzenie do elektrostymulacji. Aparatura, ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W1., O.W5.,
akcesoria, ogólne zasady obsługi urządzeń, środki P_U02, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
bezpieczeństwa, zagrożenia. Reakcje organizmu na P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
poszczególne prądy. Wywoływanie i obserwacja O.K7., O.K9.
odczynów na prąd stały i prądy impulsowe. Odczyn
galwaniczny i reakcje tkanek pobudliwych.
Wykorzystanie prądów w kąpielach elektryczno –
wodnych.
8. Galwanizacja i prądy pseudogalwaniczne. Technika ćwiczenia (2) P_W01, P_W05, O.W1., O.W5.,
i metodyka zabiegów, wskazania P_W06, P_ U04, O.W6., O.U1., C.U9.,
i przeciwwskazania. Wykonywanie zabiegów w P_U05, P_U07, C.U12., O.K5., O.K6.,
poszczególnych jednostkach chorobowych. Inne P_K01, P_K02 O.K7., O.K9.
metody elektrostymulacji w leczeniu tkanek miękkich
i kości: prądy wysokonapięciowe i mikroamperowe.
Dobór parametrów, technika i metodyka zabiegów
oraz ich wykonywanie; wspomaganie przezskórnego
wprowadzania leków – jonoforeza. Rodzaje leków,
sposób ich przygotowania i dawkowania. Sposób
wykonania zabiegu i doboru parametrów prądu.
Zagrożenia i środki bezpieczeństwa. Reakcja
uczuleniowa.
9. Elektrostymulacja nerwowo- mięśniowa. Technika, ćwiczenia (2) P_W01, P_W05, O.W1., O.W5.,
metodyka oraz wykonywanie zabiegów stymulacji P_W06, P_ U04, O.W6., O.U1., C.U9.,
jedno- i dwuelektrodowej poszczególnych grup P_U08, P_U07, C.U12., O.K5., O.K6.,
mięśniowych, w zależności od wskazań; P_K01, P_K02 O.K7., O.K9.
Zastosowanie prądów impulsowych niskiej
częstotliwości (prądy typu faradycznego i prądy
bipolarne); zastosowanie prądów impulsowych
średniej częstotliwości (rosyjska stymulacja) w
treningu mięśni unerwionych.
Metodyka zabiegów treningowych wg. Kots’a;
Elektrostymulacja nerwowo- mięśniowa.
Elektrostymulacja w wadach postawy.
Cele i zadania oraz rodzaje stymulacji, w tym metoda
LESS. Elektrostymulacja neurologiczna w
uszkodzeniach obwodowego i centralnego neuronu
ruchowego, stymulacja funkcjonalna (FES).
10. Elektrostymulacja nerwowo- mięśniowa. ćwiczenia (2) P_W01, P_W05, O.W1., O.W5.,
Technika, metodyka oraz wykonywanie zabiegów P_W06, P_ U 04, O.W6., O.U1., C.U9.,
stymulacji jedno- i dwuelektrodowej poszczególnych P_U08, P_U07, C.U12., O.K5., O.K6.,
grup mięśniowych, w zależności od wskazań; P_K01,,P_K02 O.K7., O.K9.
Zastosowanie prądów impulsowych niskiej
częstotliwości (prądy typu faradycznego i prądy
bipolarne); zastosowanie prądów impulsowych
średniej częstotliwości (rosyjska stymulacja) w
treningu mięśni unerwionych.
Metodyka zabiegów treningowych wg. Kots’a;
Elektrostymulacja nerwowo- mięśniowa.
Elektrostymulacja w wadach postawy.
Cele i zadania oraz rodzaje stymulacji, w tym metoda
LESS. Elektrostymulacja neurologiczna w
uszkodzeniach obwodowego i centralnego neuronu
ruchowego, stymulacja funkcjonalna (FES).
11 . Elektrostymulacja diagnostyczna. Wybrane ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,

metody jakościowe i ilościowe. Wyznaczanie krzywej P_W07, P_W05, O.W6., O.U1., C.U9.,
I/t. P_U04, P_U09, C.U12., O.K5., O.K6.,
P_K01, P_K02 O.K7., O.K9.
12 . Elektrostymulacja diagnostyczna. Wybrane ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,

metody jakościowe i ilościowe. Wyznaczanie krzywej P_W07, P_W05, O.W6., O.U1., C.U9.,
I/t. Wykonywanie i interpretacja wyników badań. P_U04, P_U09, C.U12., O.K5., O.K6.,
P_K01, P_K02 O.K7., O.K9.
13. Elektrostymulacja przeciwbólowa. Prądy ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,
diadynamiczne Bernarda i ich odmiany. Parametry, P_W07, P_W05, O.W6., O.U1., C.U9.,
technika i metodyka zabiegów, zastosowanie, zasady P_U04, P_U09, C.U12., O.K5., O.K6.,
BHP. Wykonywanie zabiegów w poszczególnych P_K01, P_K02 O.K7., O.K9.
wskazaniach; Przezskórna elektrostymulacja nerwów
TENS. Rodzaje prądów, ich zastosowanie i dobór.
Aparatura. Parametry i metodyka zabiegów. Terapia
stacjonarna i domowa.; prądy interferencyjne
średniej częstotliwości Nemeca i ich modyfikacje.
Parametry nośne i terapeutyczne. Terapia
jednokanałowa. Obsługa urządzeń. Technika i
metodyka oraz zastosowanie terapeutyczne prądów
interferencyjnych. Część I.
14. Elektrostymulacja przeciwbólowa; Prądy ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,
diadynamiczne Bernarda i ich odmiany. Parametry, P_W07, P_W05, O.W6., O.U1., C.U9.,
technika i metodyka zabiegów, zastosowanie, zasady P_U04, P_U09, C.U12., O.K5., O.K6.,
BHP. Wykonywanie zabiegów w poszczególnych P_K01, P_K02 O.K7., O.K9.
wskazaniach; Przezskórna elektrostymulacja nerwów
TENS. Rodzaje prądów, ich zastosowanie i dobór.
Aparatura. Parametry i metodyka zabiegów. Terapia
stacjonarna i domowa.; prądy interferencyjne
średniej częstotliwości Nemeca i ich modyfikacje.
Parametry nośne i terapeutyczne. Terapia
jednokanałowa. Obsługa urządzeń. Technika i
metodyka oraz zastosowanie terapeutyczne prądów
interferencyjnych. Część II.
semestralnych – forma praktyczna/wykonanie i P_W03, P_W04, O.W6., O.U1., C.U9.,
omówienie wyznaczonych zabiegów. P_W05, P_W06, C.U12., O.K5., O.K6.,
P_W07, P_U01, O.K7., O.K9.
P_U02, P_U03,
P_U04, P_U05,
P_U06, P_U07,
P_U08, P_U09,
P_K01, P_K02

dydaktyczne
3. Urządzenia fizykoterapeutyczne /aparatura zabiegowa/.
Przykładowe 1. Dobierz parametry techniczne i terapeutyczne oraz przeprowadź zabieg jonoforezy.

zagadnienia
zaliczeniowe
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Opisz rodzaje zabiegów zimnoleczniczych miejscowych, metodykę i technikę ich wykonania.
3. Opisz sposób wykonania zabiegów schładzania, krioterapii i kriostymulacji miejscowej z

uwzględnieniem wskazań, zagrożeń i przeciwwskazań.
4. Porównaj zabiegi termoterapii pod kątem ich działania biologicznego i zastosowania.

5. Wykonaj zabieg kriostymulacji miejscowej i wymień wskazania, zagrożenia i
przeciwwskazania.
6. Opisz rodzaje zabiegów zimnoleczniczych ogólnych, metodykę i technikę ich wykonania.
7. Porównaj poszczególne zabiegi pod kątem ich działania biologicznego i zastosowania.
8. Wykonaj i omów zabieg z użyciem prądu galwanicznego na kończynę dolną.
9. Omów parametry i zastosowanie prądów Bernarda.
10. Omów parametry, rodzaje i zastosowanie prądów TENS.
11. Wykonaj zabieg z zastosowaniem prądu Nemeca na odcinek L kręgosłupa.
12. Wyznacz chronaksję dla dowolnego mięśnia kończyny górnej.
13. Omów elektrodiagnostykę ilościową i jakościową.
14. Wyznacz krzywą i/t dla dowolnego mięśnia i zinterpretuj wyniki przeprowadzonej
diagnostyki.


Warszawa.
4. Kasprzak W., Mańkowska A. (2008). Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA. Wyd 1.

5. Konrad P. (2007). ABC EMG – praktycznie wprowadzenie dla elektromiografii kinezjologicznej,

Noraxon INC, USA. Technomex Sp. z o.o., Gliwice.

(ewentualnie: Straburzyński G., Straburzyńska – Lupa A. Medycyna fizykalna. Warszawa 2000);


prowadzącego
prowadzącego^^ 5


a fizykalna (F/5/st/21)
rok/III semestr
2
wska, medycyna prowadzenie zajęć przez studenta
logicznych na bodźce
aktycznych medycyny
peutycznej.
utycznych.
kompleksowej
i. Wpajanie zasad
nywaną pracę.
erystyk I/ II
erapeuty)
fizyki, funkcję skóry,
zkieletowych i mięśni
znych, rodzaje pracy
ycznej
iegów jonoforezy i
_WG,
ch i ogólnych,
w schładzania,
i przeciwskazań do
G,
ych zabiegów
ktryczno – wodnych
_W/P7S_WG).
znaczenie; rodzaje
ądu stałego na
i zna rodzaje leków
U_W/P7S_WG,
dów małej i średniej
osowania w
W/P7S_WG,
ościową i jakościową
_W/P7S_WG ).
ieniem zasad
nie parametry
U9./P7U_U/P7S_UW,
z uwzględnieniem
7S_UO,
UO).
ań, z uwzględnieniem
7S_UW, P7S_UO,
UO).
ole i jednostki
ać elektrody w
ać zabiegi oraz
_UW, P7S_UO,
UO).
em różnych leków w
UW, P7S_UO,
UO).
wybrane prądy
UO,
mulacji prądami
7U_U/P7S_UW,
UW,P7S_UO).
we i i wykonuje
neurologiczną,
U_U/P7S_UW,
ą dla potrzeb
anych metod
UO,
esie medycyny
7U_K/P7S_KK,
ianych przed nim

U_K/P7S_KR,

kontrola obecności
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.K5., O.K6., O.K7.,

O.K9.
O.K5., O.K6., O.K7.,

O.K9.
O.K5., O.K6., O.K7.,

O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
onoforezy.
nikę ich wykonania.
ji miejscowej z
stosowania.
nia i
ich wykonania.
astosowania.
ną.
pa.
owadzonej
zna. AWF, Katowice.
Wydawnictwo
two Lekarskie PZWL,
owa i SPA. Wyd 1.
rafii kinezjologicznej,
Kraków.
Wydawnictwo
a. Warszawa 2000);
mi Klinicznymi. Wyd.
niczne i biofizyczne.
olska, Fizjoterapia,
a Sportiva, Medicina
w Praktyce.


(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Biologia, biochemia, biofizyka, anatomia prawidłowa i rentgenowska, medycyna
fizykalna (dwa semestry), praktyka asystencka/wdrożeniowa.
fizjoterapii.
Zapoznanie z zasadami BHP dotyczącymi fizykoterapii.
Wpajanie zasad właściwego stosunku do pacjentów i odpowiedzialności za
wykonywaną pracę.

Wiedza P_W01. Wyjaśnia podstawowe pojęcia z zakresu fizjologii i biofizyki, funkcję skóry,
zagadnienia termoregulacji; zna anatomię funkcjonalną mięśni szkieletowych i mięśni
twarzy; mechanizm skurczu mięśnia, rodzaje jednostek motorycznych, rodzaje pracy
mięśniowej i rodzaje skurczów mięśni, budowę jednostki motorycznej
(O.W1./P7U_W/P7S_WG ).
P_W02. Opisuje i wyjaśnia parametry i zastosowanie, a także zagrożenia i środki

ostrożności dotyczące urządzeń służących do magnetostymulacji i magnetoterapii
P_W03. Opisuje i wyjaśnia parametry i zastosowanie, a także zagrożenia i środki

ostrożności dotyczące urządzeń służących do laseroterapii niskoenergetycznej (LLLT)
oraz wysokoenergetycznej (HILT) (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG,
P_W04. Opisuje , wyjaśnia parametry i zastosowanie, a także potrafi porównać

oddziaływanie terapii podciśnieniowej (Vacum) z sekwencyjnym mechanicznym
masażem uciskowym na tkanki i redystrybucję krwi tętniczej i żylnej w naczyniach
kończyn dolnych (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG,
P_W05. Zna parametry techniczne, terapeutyczne i zastosowanie terapii falą
uderzeniową (SWT) (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG,
P_W06. Zna cele i metody elektrodiagnostyki; ocenę potencjału działania w edukacji i

reedukacji pacjenta w zaburzonych czynnościach ruchowych. Metoda sEMG
Umiejętności P_U01. Przeprowadza zabieg magnetoterapii i magnetostymulacji z uwzględnieniem

zasad metodycznych, wskazań i przeciwwskazań dobierając odpowiednie parametry
techniczne i terapeutyczne (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW,
P_U02. Wykonuje zabiegi laseroterapii nisko i wysokoenergetycznej z uwzględnieniem

wskazań, zagrożeń i przeciwwskazań (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P_U03. Wykonuje i dobiera zabiegi wykorzystujące podciśnienie oraz ucisk

mechaniczny ( np. BOA) według wskazań, z uwzględnieniem przeciwwskazań i
zagrożeń z nich wynikających (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P_U04. Obsługuje aparaty do terapii SWT rozpoznając symbole i jednostki

poszczególnych parametrów technicznych ; potrafi dobrać odpowiednią głowicę
zabiegową i wykonać zabieg w sposób bezpieczny; uwzględnia przeciwskazania do
zabiegu falą uderzeniową (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW,
P_U05. Przeprowadza elektrodiagnostykę przy pomocy metody powierzchniowej

elektromiografii (sEMG) (O.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW,


P7S_KO).

się#

###
1. Magnetoterapia a magnetostymulacja. Definicja, wykład (1) P_W02 O.W1., O.W5.,

geneza, założenia, cele, najczęstsze zastosowania, O.W6.
dowody naukowe i rozpowszechnienie metod. Część
1.
2. Magnetoterapia a magnetostymulacja. Definicja, wykład (1) P_W02 O.W1., O.W5.,

geneza, założenia, cele, najczęstsze zastosowania, O.W6.
dowody naukowe i rozpowszechnienie metod. Część
2.
3. Laseroterapia wysokoenergetyczna (HILT). wykład (1) P_W03 O.W1., O.W5.,

Definicja, cele, geneza, najczęstsze zastosowania, O.W6.
dowody naukowe i rozpowszechnienie metody. Część
1.
4. Laseroterapia wysokoenergetyczna (HILT). wykład (1) P_W03 O.W1., O.W5.,

2.
5. Laseroterapia niskoenergetyczna (LLLT). wykład (1) P_W03 O.W1., O.W5.,

1.

2.

3.
8. Sekwencyjny mechaniczny masaż uciskowy i wykład (1) P_W04 O.W1., O.W5.,

terapia podciśnieniem. Definicja, geneza, założenia, O.W6.
cele, najczęstsze zastosowania, dowody naukowe i
rozpowszechnienie metod. Część 1.
11. Terapia falą uderzeniową SWT. Definicja, cele, wykład (1) P_W05 O.W1., O.W5.,
geneza, najczęstsze zastosowania, dowody naukowe i O.W6.
rozpowszechnienie metody. Część 1.
12. Terapia falą uderzeniową SWT. Definicja, cele, wykład (1) P_W05 O.W1., O.W5.,
geneza, najczęstsze zastosowania, dowody naukowe i O.W6.
rozpowszechnienie metody. Część 2.

nerwów. Część 1.

nerwów. Część 2.
15. Omówienie i powtórzenie najistotniejszych wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W5.,
według studentów kwestii z bieżącego semestru. P_W03, P_W04, O.W6.
P_W05, P_W06
programowymi, literaturą, organizacją zajęć,
regulaminem pracowni fizykoterapii, wyposażeniem
gabinetu fizykoterapii, zasadami BHP.
2. Zasady ustalania parametrów, przygotowanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
pacjenta, obsługa urządzeń do zabiegów polem P_U01, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
magnetycznym. Wskazania i przeciwwskazania. P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
3. Sekwencyjny mechaniczny masaż uciskowy i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
terapia podciśnieniem. Metodyka zabiegowa. P_U01, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
Wskazania i przeciwwskazania. Przykłady P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
zastosowania i programy terapeutyczne. O.K7., O.K9.
Zastosowanie w sporcie, fizjoterapii i kosmetologii.
4. Terapia falą uderzeniową. Bezpieczeństwo ćwiczenia (2) P_W01, P_W05, O.W1., O.W5.,
stosowania. Wskazania i przeciwwskazania. Rodzaje P_U04, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
aparatów i głowic zabiegowych. Zastosowanie w P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
sporcie, fizjoterapii i kosmetologii. O.K7., O.K9.
5. Terapia falą uderzeniową. Bezpieczeństwo ćwiczenia (2) P_W01, P_W05, O.W1., O.W5.,
stosowania. Wskazania i przeciwwskazania. Rodzaje P_U04, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
aparatów i głowic zabiegowych. Zastosowanie w P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
sporcie, fizjoterapii i kosmetologii. O.K7., O.K9.
6. Laseroterapia niskoenergetyczna – technika i ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W1., O.W5.,

metodyka naświetlań, sposoby ustalania dawki P_U02, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
terapeutycznej, zasady dawkowania, wskazania i P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
przeciwwskazania . Wykonywanie naświetlań według O.K7., O.K9.
wskazań terapeutycznych.
7. Laseroterapia niskoenergetyczna – technika i ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W1., O.W5.,
przeciwwskazania . Wykonywanie naświetlań według O.K7., O.K9.
wskazań terapeutycznych.
8. Laseroterapia wysokoenergetyczna – technika i ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W1., O.W5.,

przeciwwskazania . Wykonywanie naświetlań – O.K7., O.K9.
metodyka. Zajęcia seminaryjne.
9. Przeprowadzenie chronaksymetrii i wyznaczanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,

krzywej i/t – powtórzenie z poprzedniego semestru. P_U05, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
10. Metody reedukacji i edukacji pacjentów z ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,
deficytem ruchowym aparatu ruchu. Metoda s EMG P_U05, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
– zapoznanie z zasadami , obsługą urządzeń i P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
sposobami umieszczania elektrod. O.K7., O.K9.
11. Metody reedukacji i edukacji pacjentów z ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,
deficytem ruchowym aparatu ruchu. Metoda s EMG P_U05, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
– zapoznanie z zasadami , obsługą urządzeń i P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
sposobami umieszczania elektrod. O.K7., O.K9.
12. Wykonywanie sEMG wybranych mięśni i ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,
połączenie sEMG z elektrostymulacją mięśni. Metoda P_U05, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
biofeedback. P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
13. Wykonywanie sEMG wybranych mięśni i ćwiczenia (2) P_W01, P_W06, O.W1., O.W5.,
połączenie sEMG z elektrostymulacją mięśni. Metoda P_U05, P_K01, O.W6., O.U1., C.U9.,
biofeedback. P_K02 C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
14. Podsumowanie zagadnień poruszanych w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
bieżącym semestrze; wykonywanie zabiegów- P_W03, P_W04, O.W6., O.U1., C.U9.,
omówienie i realizacja. P_W05, P_W06, C.U12., O.K5., O.K6.,
P_U01, P_U02, O.K7., O.K9.
P_U03, P_U04,
P_U05, P_K01,
P_K02
semestralnych – forma praktyczna/wykonanie i P_W03, P_W04, O.W6., O.U1., C.U9.,
omówienie wyznaczonych zabiegów/. P_W05, P_W06, C.U12., O.K5., O.K6.,
P_U01, P_U02, O.K7., O.K9.
P_U03, P_U04,
P_U05, P_K01,
P_K02

dydaktyczne
3. Urządzenia fizykoterapeutyczne /aparatura zabiegowa i diagnostyczna/, w tym sEMG.
Przykładowe 1. Parametry techniczne i terapeutyczne stosowane w LLLT i HILT.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Metodyka wykonania zabiegu falą uderzeniową w przypadku entezopatii.
3. sEMG dla oceny funkcji prostowników nadgarstka po porażeniu nerwy promieniowego.
4. sEMG plus elektrostymulacja prostowników nadgarstka po porażeniu nerwy promieniowego.

Warszawa.
4. Kasprzak W., Mańkowska A. (2008). Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA. Wyd 1.

5. Konrad P. (2007). ABC EMG – praktycznie wprowadzenie dla elektromiografii kinezjologicznej,

Noraxon INC, USA. Technomex Sp. z o.o., Gliwice.

(ewentualnie: Straburzyński G., Straburzyńska – Lupa A. Medycyna fizykalna. Warszawa 2000);



prowadzącego
prowadzącego^^ 5


a fizykalna (F/5/st/53)
rok/IV semestr
2
wska, medycyna prowadzenie zajęć przez studenta
logicznych na bodźce
aktycznych medycyny
peutycznej.
utycznych.
kompleksowej
ialności za
erystyk I/ II
erapeuty)
fizyki, funkcję skóry,

zkieletowych i mięśni
znych, rodzaje pracy
ycznej
grożenia i środki
i magnetoterapii
_W/P7S_WG).
grożenia i środki
energetycznej (LLLT)
W5./P7U_W/P7S_WG,
trafi porównać
mechanicznym
lnej w naczyniach
WG,
e terapii falą
7S_WG,
działania w edukacji i
etoda sEMG
_W/P7S_WG).
cji z uwzględnieniem
owiednie parametry
U9./P7U_U/P7S_UW,
znej z uwzględnieniem
7S_UO,
UO).
oraz ucisk
eciwwskazań i
UO).
i jednostki
wiednią głowicę
rzeciwskazania do
9./P7U_U/P7S_UW,
powierzchniowej
/P7U_U/P7S_UW,
esie medycyny
7U_K/P7S_KK,
ianych przed nim

U_K/P7S_KR,

kontrola obecności
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.W1., O.W5.,
O.W6.
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., C.U9.,
C.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
w tym sEMG.
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
romieniowego.
rwy promieniowego.
zna. AWF, Katowice.
Wydawnictwo
two Lekarskie PZWL,
owa i SPA. Wyd 1.
rafii kinezjologicznej,
Kraków.
Wydawnictwo
a. Warszawa 2000);
olska, Fizjoterapia,
a Sportiva, Medicina
w Praktyce.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Masaż i terapia manualna
(F/5/st/32)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr II rok/ IV semestr

studia mgr)


Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, biologia medyczna i genetyka, fizjoterapia ogólna.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest:

1. Przygotowanie studenta do wykonania masażu klasycznego leczniczego w oparciu o
opanowanie podstaw anatomii palpacyjnej, anatomii topograficznej i anatomii układu
mięśniowego i kostnego u człowieka.
2. Przygotowanie studenta do wykonywania manualnego drenażu limfatycznego w
przypadku obrzęku lokalnego oraz po urazach ortopedycznych
3. Przygotowanie i nauczenie studenta do pracy terapeuty manualnego zgodnie z zasadam
etyki i kultury osobistej.
4. Przygotowanie studenta do wykonywania masażu leczniczego z analizą
przeciwwskazań oraz wskazaniem trudności i zagrożeń w wykonywaniu terapii.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie anatomiczno-fizjologiczne podstawy masażu
P_W02. Zna i rozumie zasady obowiązujące w omawianych rodzajach masażu

P_W03. Uzasadnia wskazania do wybranych zabiegów i przeprowadza podstawowy

wywiad celem wykluczenia przeciwwskazań w zależności od omawianej formy masażu.
Wybiera metody diagnostyczne dla potrzeb masażu (C.W8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Demonstruje poprawnie techniki masażu. Wykonuje masaż poszczególnych części
ciała zgodnie z metodyką (C.U10./P7U_U/ P7S_UO).
P_U02. Konstruuje wywiad z pacjentem dla potrzeb masażu. Potrafi zaplanować zabieg
zgodnie ze wskazaniami i przeciwwskazaniami. Posługuje się informacjami wg aktualnego
stanu wiedzy (C.U8./P7U_U/P7SU_W, P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści, uznawania
znaczenia wiedzy w rozwiązywaniu problemów poznawczych i praktycznych oraz
zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem
problemu (O.K5./P7U_K/ P7S_KK, O.K6./P7U_K/ P7S_KK, O.K8./P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemetralne zaliczenie pisemne,
się# kontrola obecności, sprawdzian umiejętności praktycznych.

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty
zajęć (liczba godzin) uczenia się
###
1. Rys historyczny masażu leczniczego, definicje, Wybrani wykład (1) P_W01, P_W02
Prekursorzy różnych rodzajów masażu. Aspekty prawne i
etyczne zawodu fizjoterapeuty. Najpopularniejsze
rodzaje masażu wykonywane w Polsce. Podział masażu
leczniczego.
2. Miejsce masażu w procesie fizjoterapii. Cele, zadania i wykład (1) P_W01

rodzaje masażu.
3. Ogólne zasady przeprowadzania badania/wywiadu wykład (1) P_W01, P_W03

pacjenta wykonywanego na potrzeby różnych form
masażu.
4. Podstawy fizjologiczne, biomechaniczne i anatomiczne wykład (1) P_W01

masażu leczniczego.
5. Zasady obowiązujące w masażu leczniczym w obrębie wykład (1) P_W02, P_W03

stawów obwodowych.
6. Masaż sportowy – podstawy teoretyczne i środki wykład (1) P_W01

oddziaływań, podstawy teoretyczne masażu sportowego.
Dobór rodzaju masażu do różnych pacjentów/klientów w
zależności od dyscyplinu sportu.
7. Patofizjologia powstawania odleżyn, miejsca wykład (1) P_W01, P_W03
szczególnie narażone na odleżyny u pacjenta
neurologicznego- techniki masażu leczniczego
wykorzystywane w profilaktyce przeciwodleżynowej.
8. Zasady masażu limfatycznego - podstawy teoretyczne i wykład (1) P_W01, P_W02,

środki oddziaływań. P_W03
9. Zasady masażu Shantala - podstawy teoretyczne i wykład (1) P_W01, P_W02,

środki oddziaływań. P_W03
10. Automasaż w sporcie i na co dzień. wykład (1) P_W01, P_W02,

P_W03
11. Znaczenie masażu w wybranych jednostkach wykład (1) P_W01, P_W02,

chorobowych. P_W03
12. Masaż leczniczy w świetle EBM i EBP. wykład (1) P_U02, P_K01
13. Masaż leczniczy w świetle EBM i EBP- ciąg dalszy. wykład (1) P_U02, P_K01
14. Akupresura i refleksoterapia, różne formy masażu- wykład (1) P_W01, P_W02,
podstawy stosowania. P_W03
15. Podsumowanie procesu dydaktycznego. wykład (1) P_W01, P_W02,

P_W03
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia i ćwiczenia (2) P_W01, P_K01

sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi,
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. Sylwetka i
organizacja pracy masażysty. Gabinet masażu
klasycznego. Prawidłowy tok zabiegu.
2. Zasady metodyczne masażu klasycznego. Wykonanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

technik przygotowawczych (głaskanie powierzchowne i P_W03, P_U01,
głaskanie głębokie) P_U02, P_K01
3. Testy diagnostyczne i wywiad dla potrzeb masażu. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
Środki pomocnicze i ułatwiające masaż. Wskazania i P_W03, P_U01,
przeciwwskazania. Podstawowe techniki i ruchy w P_U02, P_K01
masażu klasycznym (rozcieranie z zastosowaniem
różnych chwytów). Omówienie i pokaz omawianych
technik.
4. Techniki i ruchy uzupełniające w masażu klasycznym. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

Masaż kończyny dolnej wraz z obręczą miedniczną. P_W03, P_U01,
Masaż stopy i podudzia. Omówienie i pokaz P_U02, P_K01
przykładowych technik.
5. Masaż kończyny górnej wraz z obręczą barkową. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
Masaż twarzy, głowy i szyi. Wybrane przypadki kliniczne. P_W03, P_U01,
P_U02, P_K01
6. Masaż kończyny górnej wraz z obręczą barkową. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
Masaż twarzy, głowy i szyi. Wybrane przypadki kliniczne - P_W03, P_U01,
ciąg dalszy. P_U02, P_K01
7. Masaż grzbietu i kręgosłupa. Masaż klatki piersiowej i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
powłok brzusznych. P_W03, P_U01,
Masaż całego ciała. P_U02, P_K01
8. Masaż grzbietu i kręgosłupa. Masaż klatki piersiowej i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
powłok brzusznych. Masaż całego ciała - ciąg dalszy. P_W03, P_U01,
P_U02, P_K01
9. Masaż klasyczny leczniczy w wybranych schorzeniach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

układu ruchu. Omówienie i pokaz wybranych zabiegów. P_W03, P_U01,
P_U02, P_K01
10. Inne formy masażu leczniczego – drenaż limfatyczny ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
manualny i mechaniczny. Omówienie i pokaz wybranych P_W03, P_U01,
zabiegów. P_U02, P_K01
11. Inne formy masażu leczniczego – drenaż limfatyczny ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
manualny i mechaniczny. Omówienie i pokaz wybranych P_W03, P_U01,
zabiegów - ciąg dalszy. P_U02, P_K01
12. Inne formy masażu – masaż izometryczny, masaż ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
poprzeczy w wybranych jednostkach chorobowych. P_W03, P_U01,
Masaż gorącymi kamieniami. Omówienie i pokaz P_U02, P_K01
przykładowych technik.
13. Masaż Shantala - masaż noworodków. Szczegółowe ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
omówienie masażu Shantala (specyfika, warunki P_W03, P_U01,
wykonania zabiegu i omówienie form wykonania P_U02, P_K01
masażu). Omówienie i pokaz podstawowych technik na
profesjonalnych manekinach.
14. Masaż sportowy – podstawowe założenia, chwyty i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
pozycje wyjściowe. Dobór masazu w zależności od stanu P_W03, P_U01,
psychofizycznego zawodnika - omówienie i pokaz P_U02, P_K01
technik.
15. Repetytorium. Zaliczenie teoretyczno-praktyczne z ćwiczenia (2) P_W01, P_K01

zakresu omawianych rodzajów i form masażu.
Narzędzia 1. Metody dydaktyczne: wykład informacyjny, metoda sytuacyjna, duskusja dydaktyczna, pokaz
dydaktyczne połączony z przeżyciem.
2. Stoły do masazu, ręczniki, oliwka, płyn do dezynfekcji, wałki, kliny.
w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych kryteriów) uzyskuje
ocenę bardzo dobrą (5,0);
wykazując minimalne braki (81-90% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów uczenia się
uzyskuje ocenę dobrą plus (4,5);
wykazując umiarkowane braki (61-70% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów uczenia
się uzyskuje ocenę dostateczną plus (3,5);
wykazując znaczne, ale nieliczne braki w zakresie założonych efektów uczenia się (51- 60% przyjętych
kryteriów) lub nieznaczne, ale liczne braki (51-60% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych
efektów uczenia się uzyskuje ocenę dostateczną (3,0).
Przykładowe 1. Wymień wskazania i przeciwwskazania do masażu limfatycznego.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wykonaj masaż klasyczny grzbietu.
3. Wykonaj masaż izometryczny kończyny dolnej.
Zalecana literatura 1. Magiera L. (1995). Klasyczny masaż leczniczy. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
2. Magiera L., Walaszek R. (2003). Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej. Wydawnictwo
Bio-sport, Kraków.
3. Navara H. (1999). Gry i zabawy integracyjne. AWF, Wrocław.
4. Prochowicz Z. (1990). Podstawy masażu leczniczego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Zborowski A. (1997). Masaż w wybranych jednostkach chorobowych. Cz. I. Wydawnictwo AZ,

Kraków.
45
Liczba godzin zajęć wymagających udziału prowadzącego
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot mgr Paweł Wiśniowski
(e-mail) (pawel.wisniowski@awf.edu.pl)
dr Maciej Olesiejuk
(maciej.olesiejuk@awf.edu.pl)
Masaż i terapia manualna
(F/5/st/32)
II rok/ IV semestr
2
polski
wykłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
i genetyka, fizjoterapia ogólna. prowadzenie zajęć przez studenta
nego leczniczego w oparciu o

pograficznej i anatomii układu
go drenażu limfatycznego w
nych
y manualnego zgodnie z zasadami
zniczego z analizą
wykonywaniu terapii.
styk I/ II stopnia/standardów
peuty)
y masażu
h rodzajach masażu
zeprowadza podstawowy
od omawianej formy masażu.
8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
uje masaż poszczególnych części
ażu. Potrafi zaplanować zabieg

się informacjami wg aktualnego
i odbieranych treści, uznawania
ych i praktycznych oraz
odzielnym rozwiązaniem
O.K8./P7U_K/ P7S_KK).
emetralne zaliczenie pisemne, #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

h. zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia
kontrola obecności
C.W7., C.W5.
C.W7.
C.W7., C.W8.
C.W7.
C.W5., C.W8.
C.W7.
C.W7., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.U8.
C.U8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7., C.W5., C.W8.
C.W7., O.K5., O.K6.,

O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,
C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,
C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., C.W5., C.W8.,

C.U10., C.U08., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W7., O.K5., O.K6.,

O.K8.
kusja dydaktyczna, pokaz

na zajęciach.Student, który
rzedmiotu:
zyjętych kryteriów) uzyskuje
ałożonych efektów uczenia się
w) w zakresie założonych
ie założonych efektów uczenia
uczenia się (51- 60% przyjętych

cznych w zakresie
2,0).
Kraków.
owy biologicznej. Wydawnictwo
h. Cz. I. Wydawnictwo AZ,

/2
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Masaż i terapia manualna
(F/5/st/32)
(jednolite studia
mgr)


Wymagania wstępne Anatomia, biologia medyczna i genetyka, fizjoterapia ogólna.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy w zakresie terapii manualnej i masażu ze szczególnym

uwzględnieniem:
- diagnostyki na potrzeby terapii manualnej i masażu.
- podstawowych metod i form manualnej pracy z pacjentem.
- założeń teoretycznych i prezentacji praktycznej wybranych i najczęściej stosowanych
technik trakcji i mobilizacji, a w szczególności: Medycyny Manualnej Mięśniowo
Szkieletowej wg Lewita, Kaltenborn-Evjenth, terapii manualnej w modelu
holistycznym.
- PIR i technik rozciągania i autorozciągania mięśni.
- Zdobycie umiejętności metodycznego wykonywania klasycznego masażu leczniczego
w wybranych jednostkach chorobowych ze szczególnym uwzględnieniem dysfunkcji
narządu ruchu.
- Zdobycie umiejętności metodycznego wykonania masażu w poszczególnych
obszarach ciała ze szczególnym uwzględnieniem rodzaju zastosowanego chwytu.
- Zdobycie niezbędnych podstaw z diagnostyki testowej narządu ruchu.
- Zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu fizjologicznych i patologicznych reakcji
organizmu na bodźcowanie tkanek miękkich.
- Zdobycie umiejętności doboru metodyki, siły i rodzaju chwytów w zależności od
wieku i dysfunkcji pacjenta.
- Zdobycie podstawowej wiedzy na temat roli masażu w procesie leczenia
rehabilitacyjnego oraz odnowy biologicznej sportowca.

Wiedza P_W01. Zna podstawy założeń teoretycznych i rozumie anatomiczno-fizjologiczne
aspekty zastosowania manualnych metod fizjoterapeutycznych realizowanych na
ćwiczeniach (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W4./P7U_W/P7S_WG,
P_W02. Zna podstawowe testy i badania, pozwalające określić stopień zaburzenia.

Potrafi dobrać odpowiednie techniki terapeutyczne do wybranego przypadku
klinicznego (B.W11./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, C.W6./P7U_W/P7S_WG,
C.W7./P7U_W/P7S_WK, C.W8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna podstawowe reguły i podstawowe zasady obowiązujące w manualnej
pracy z pacjentem. Zna wskazania i przeciwwskazania do wykonywania zabiegów
manualnych (A.W10./P7U_W/P7S_WG, A.W11./P7U_W/P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Posiada odpowiednie zdolności koordynacyjne niezbędne do manualnej pracy

z pacjentem (C.U8./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U9./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
C.U10./P7U_U/P7S_UO).
P_U02. Konstruuje wywiad z pacjentem dla potrzeb prowadzonych zabiegów

manualnych (D.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, D.U2./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
D.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi zaprezentować techniki manualne pokazane na ćwiczeniach

(C.U10./P7U_U/ P7S_UO, D.U40./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01 Jest świadomy potrzeby dalszego kształcenia się (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02 Jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się do ekspertów
(O.K6./ P7U_K/P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemetralne zaliczenie
się# pisemne, kontrola obecności, sprawdzian umiejętności praktycznych.

###
1. Sprawy organizacyjne. Przedstawienie wymogów wykłady (1) P_W01 O.W1., O.W4.,

zaliczeniowych. O.W6.
Miejsce terapii manualnej w procesie fizjoterapii.
Cele, zadania i rodzaje terapii manualnej w
odniesieniu do wybranych metod
fizjoterapeutycznych.
2. Diagnoza przez oglądanie i obserwację pacjenta. wykłady (1) P_W01 O.W1., O.W4.,
Badania subiektywne i obiektywne. Przykłady testów O.W6.
diagnostycznych wykorzystywanych w badaniach
naukowych.
3. Ogólne zasady przeprowadzania badania pacjenta wykłady (1) P_W01 O.W1., O.W4.,
wykonywanego dla potrzeb diagnostycznych z O.W6.
użyciem wybranych metod diagnostycznych.
Prowadzeniem dokumentacji wg aktualnych
wytycznych prawnych.
4. Dysbalans mięśniowy. Podstawy teoretyczne wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
wybranych terapii (np. Lewit, Kendall, Janda, P_W03 O.W6., B.W11.,
Sahrman). Zaburzenia kontroli CUN. Ujęcie C.W6., C.W7., C.W8.,
biomechaniczne i neurologiczne. A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
5. Techniki aktywnego rozluźniania. Zmiana w wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
tkankach miękkich po urazie (w stosunku do P_W03 O.W6., B.W11.,
mijającego czasu). Badanie tkanek miękkich. C.W6., C.W7., C.W8.,
Teoretyczno-praktyczne podstawy omawianej A.W10., A.W11.,
techniki (schemat działania technicznego w aplikacji A.W12., A.W13.,
techniki, oczekiwane rezultaty, spodziewane A.W14.
odczucia pacjenta). Wskazania i przeciwwskazania do
terapii.
6. Terapia punktów spustowych. Podstawy wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
teoretyczne (definicja, mechanizm powstawania, P_W03 O.W6., B.W11.,
charakterystyka, objawy kliniczne, rodzaje i inne). C.W6., C.W7., C.W8.,
Metody likwidacji punktów spustowych. Wskazania i A.W10., A.W11.,
przeciwwskazania do terapii. A.W12., A.W13.,
A.W14.
7. Metody dezaktywacji punktów spustowych. wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Wskazania i przeciwwskazania do terapii. P_W03 O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
8. Obręcz barkowa, ramię i staw łokciowy; wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Przedramię, staw promieniowo-łokciowy i dłoń. P_W03 O.W6., B.W11.,
Anatomia strukutralna, funkcjonalna i palpacyjna. C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
9. Obręcz miedniczna, staw biodrowy i udo wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
palpacyjna. Anatomia strukutralna, funkcjonalna i P_W03 O.W6., B.W11.,
palpacyjna. C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
10. Staw kolanowy, podudzie, staw skokowy i stopa. wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Anatomia strukutralna, funkcjonalna i palpacyjna. P_W03 O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
11. Odcinek piersiowy i szyjny kręgosłupa oraz głowa. wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Anatomia strukutralna, funkcjonalna i palpacyjna. P_W03 O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
12. Staw krzyżowo-biodrowy i odc. lędźwiowy. wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Anatomia strukturalna, funkcjonalna i palpacyjna. P_W03 O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
13. Techniki energizacji mięśni –MET (muscle energy wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
technique) (podstawy teoretyczne i środki P_W03 O.W6., B.W11.,
oddziaływań). Główne założenia MET. Ocena C.W6., C.W7., C.W8.,
objawów diagnozowanego pacjenta, czynniki A.W10., A.W11.,
szkodliwe, mechanizm rozwoju dysfunkcji A.W12., A.W13.,
mięśniowo-szkieletowej. Rodzaje MET. Wskazania i A.W14.
przeciwwskazania do terapii.
14. Poizometryczna relaksacja mięśni (PIR) - wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
(podstawy teoretyczne i środki oddziaływań). P_W03 O.W6., B.W11.,
Techniki energizacji mięśni w leczeniu zaburzeń C.W6., C.W7., C.W8.,
stawowych (podstawy teoretyczne i środki A.W10., A.W11.,
oddziaływań). Główne założenia. Wybrane testy A.W12., A.W13.,
mogące pomóc w diagnostyce niektórych objawów A.W14.
np. zaburzenia biomechaniki kręgosłupa. Wskazania i
przeciwwskazania do terapii.
15. Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe. Podstawy wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
anatomiczne budowy powięzi. Zaburzenie w obrębie P_W03 O.W6., B.W11.,
powięzi. Założenia teoretyczne leczenia z użyciem C.W6., C.W7., C.W8.,
technik rozluźniania mięśniowo-powięziowego. A.W10., A.W11.,
Strategia postępowania w leczeniu tkanek miękkich. A.W12., A.W13.,
Miejsce technik powięziowo-mięśniowych w procesie A.W14.
rehabilitacji. Wskazania i przeciwwskazania do
terapii.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (1) P_W01, P_K01, O.W1, O.W4, O.W6,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_K02 O.K5, O.K6.
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi.
2. Sporządzanie przykładowej dokumentacji na ćwiczenia (1) P_W01, P_K01 O.W1., O.W4.,

wybranym przez prowadzącego przypadku klinicznym O.W6., O.K5.
(wg wytycznych z KiF- stosując się do formularza on-
line który aktualnie obowiązuje), przeprowadzenie
wywiadu na potrzeby podejmowanej fizjoterapii.
3. Przeprowadzenie wywiadu na symulowanym ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,

pacjencie na potrzeby podejmowanej interwencji P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
fizjoterapeutycznej. P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
Ocena pacjenta w pozycji stojącej - kręgosłup szyjny A.W10., A.W11.,
oraz obręcz barkowa. A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
4. Przeprowadzenie wywiadu na symulowanym ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,

pacjencie na potrzeby podejmowanej interwencji P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
fizjoterapeutycznej. P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
Ocena pacjenta w pozycji stojącej - kręgsłup A.W10., A.W11.,
piersiowy, lędziowy, kończyny dolne. A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
5. Masaż tkanek głębokich – podstawowe założenia, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
chwyty i pozycje wyjściowe - omówienie i pokaz P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
technik. P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
6. Techniki aktywnego rozluźniania (wg ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Ciechomskiego). Wybrane przykłady dla KKG I KKD. P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
Omówienie i pokaz omawianych technik. P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
7. Techniki aktywnego rozluźniania (wg ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Ciechomskiego). Wybrane przykłady dla innych P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
obszarów ciała. Omówienie i pokaz omawianych P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
technik. A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
8. Repetytorium przygotowujace do egzaminu. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,

Zaliczenie teoretyczne omawianych treści. P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
Kolokwium. P_U02, P_K01, C.W6., C.W7., C.W8.,
P_K02, P_U03 A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
9. Obręcz barkowa, ramię i staw łokciowy; ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Przedramię, staw promieniowo-łokciowy i ręka P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
Terapia – techniki tkanek miękkich i twardych P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
(manipulacje i mobilizacje). A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
10. Obręcz miedniczna, staw biodrowy i udo; Staw ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
kolanowy, podudzie, staw skokowy i stopa. Terapia – P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
techniki tkanek miękkich i twardych (manipulacje i P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
mobilizacje). A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
11. Staw krzyżowo-biodrowy i odc. lędźwiowy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
kręgosłupa. Terapia – techniki tkanek miękkich i P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
twardych (manipulacje i mobilizacje). P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
12. Odcinek piersiowy i szyjny kręgosłupa oraz głowa. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Terapia – techniki tkanek miękkich i twardych P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
(manipulacje i mobilizacje). P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
13. Terapia punktów spustowych- prezentacja (filmy, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
zdjęcia) objawów klinicznych występowania punktów P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
spustowych na wybranych przykładach i na P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
symulowanym pacjencie. Demonstracja wybranych A.W10., A.W11.,
technik likwidowania punktów spustowych na A.W12., A.W13.,
wybranych okolicach ciała. A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
14. Energizacja mięśni – techniki MET (muscle energy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
technique). Demonstracja wybranych technik MET na P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
wybranych okolicach ciała (przykłady pracy z P_U02, P_K01 C.W6., C.W7., C.W8.,
terapeutą i autoterapii). A.W10., A.W11.,
Poizometryczna relaksacja mięśni (PIR) - (pokaz i A.W12., A.W13.,
omówienie wybranych technik). A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
15. Rozluźnianie mięśniowo - powięziowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
Demonstracja wybranych technik na wybranych P_W03, P_U01, O.W6., B.W11.,
okolicach ciała (przykłady pracy z symulowanym P_U02, P_K01, C.W6., C.W7., C.W8.,
pacjentem). Zaliczenie praktyczne. P_K02, P_U03 A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
Narzędzia 1. Przyrządy i przybory niezbędne do realizacji przedmiotu - leżanki, ręczniki, oliwka do masażu,
dydaktyczne płyn do dezynfekcji.
przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaangażowanie w realizowane zadania zlecone przez
prowadzącego, znajomość anatomii człowieka w stopniu umożliwiającym bezpieczne
prowadzenie zabiegów terapii manualnej, umiejętność zaprezentowania wybranych technik z
terapii manualnej, umiejętność wykonania odpowiednich zabiegów terapii manualnej dla
wybranych schorzeń aparatu narządu ruchu . Obecność na ćwiczeniach wymiarem godzin
określona przez regulamin studiów. Pozytywna ocena z zaliczenia praktycznego i
teoretycznego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Wymień i opisz techniki terapii stawu krzyżowo-biodrowego.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Przedstaw sposób wykonania trakcji stawu barkowego.
3. Wymień podstawowe zasady obowiązujące podczas wykonywania PIR.
4. Podaj przykłady efektów jakie można uzyskać za pomocą mobilizacji.
5. Uzasadnij potrzebę ciągłego zdobywania wiedzy przez fizjoterapeutę w trakcie pracy

zawodowej.
Zalecana literatura 1. Buckup K. (2006). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
2. Kaltenborn F.M. (1997). Manualne mobilizacje stawów kończyn. Wydawnictwo Rolewski,

Toruń.
3. Kaltenborn F.M. (1998). Kręgosłup badanie manualne i mobilizacje. Wydawnictwo Rolewski,
Toruń.
4. Kapandji I.A. (2014). Anatomia funkcjonalna stawów. Tom 1-3. Wydawnictwo Elsevier
5. Lewit K. (2001). Terapia manualna w rehabilitacji chorób narządu ruchu. Wydawnictwo ZL
Natura, Kielce.
6. Neuman H.D. (1992). Medycyna manualna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
7. Rakowski A. (2011). Terapia Manualna Holistyczna. Wydawnictwo CTM, Poznań.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot mgr Maciej Olesiejuk
(e-mail) (maciej.olesiejuk@awf.edu.pl)

i terapia manualna
(F/5/st/32)
rok/V semestr
2
polski
gólnym
jczęściej stosowanych
lnej Mięśniowo
w modelu
go masażu leczniczego
dnieniem dysfunkcji
oszczególnych
wanego chwytu.
u ruchu.
ogicznych reakcji
w w zależności od
e leczenia
erystyk I/ II
erapeuty)
czno-fizjologiczne
realizowanych na
topień zaburzenia.
go przypadku
P7S_WG,
jące w manualnej
ywania zabiegów
G,
7U_W/P7S_WG).
e do manualnej pracy
S_UW, P7S_UO,
ych zabiegów
S_UW, P7S_UO,
ćwiczeniach
7U_K/P7S_KK).
ę do ekspertów
lne zaliczenie #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie pisemne,
nych. śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne,
egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych,

O.W1., O.W4.,
O.W6.
O.W1., O.W4.,
O.W6.
O.W1., O.W4.,
O.W6.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14.
O.W1, O.W4, O.W6,
O.K5, O.K6.
O.W1., O.W4.,
O.W6., O.K5.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
O.W1., O.W4.,
O.W6., B.W11.,
C.W6., C.W7., C.W8.,
A.W10., A.W11.,
A.W12., A.W13.,
A.W14., D.U1.,
D.U2., D.U3., O.K5.,
C.U8., C.U9., CU10.
i, oliwka do masażu,
zlecone przez
ezpieczne
ybranych technik z
manualnej dla
miarem godzin
nego i
e społeczne w
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
rakcie pracy
awnictwo Lekarskie
nictwo Rolewski,
awnictwo Rolewski,
ctwo Elsevier
Wydawnictwo ZL
WL, Warszawa.
Poznań.
Galaktyka, Łódź.
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Metody specjalne w fizjoterapii
(F/5/st/33)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr III rok/ V semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, anatomia funkcjonalna i palpacyjna, fizjologia
ogólna, fizjologia wysiłku fizycznego, biomechanika i kinezjologia, biomechanika
kliniczna, pierwsza pomoc, patologia ogólna, adaptowana aktywność fizyczna.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy i umiejętności praktycznych w zakresie metod specjalnych ze

szczególnym uwzględnieniem: podstawowych metod i form pracy z pacjentem;
założeń teroretycznych i prezentacji praktycznej wybranych i najczesciej stosowanych
metod specjalnych w fizjoterapii. Zdobycie umiejętności metodycznego wykonywania
wybranych technik z metod specjalnych fizjoterapii w wybranych jednostkach
chorobowych; zdobycie umiejętności doboru metodyki, siły i rodzaju chwytów w
zależności od wieku i dysfunkcji pacjenta.

Wiedza P_W01. Potrafi wyjaśnić zastosowanie wybranych metod specjalnych fizjoterapii oraz
zna podstawowe techniki wykorzystywane w wybranych rodzajach terapii. Potrafi
wyjaśnić jakie mechanizmy działania wpływają na organizm człowieka podczas
zabiegów z wykorzystaniem technik z zastosowanych metod
P_W02. Zna podstawowe testy pozwalające określić stopień zaburzenia. Potrafi

dobrać odpowiednie techniki terapeutyczne do wybranego przypadku klinicznego
P_W03. Zna podstawowe reguły i podstawowe zasady obowiązujące w wybranych

metodach specjalnych fizjoterapii podczas pracy z pacjentem
Umiejętności P_U01. Posiada odpowiednie zdolności manualne i koordynacyjne niezbędne do

pracy z pacjentem (C.U10./ P7U_U/P7S_UO).
Umiejętności
P_U02. Potrafi zaplanować, dobrać i wykonać terapię na symulowanym pacjencie z

wykorzystaniem wybranych technik z metod specjalnych fizjoterapii i opisać
wykonywany zabieg na potrzeby prowadzonej dokumentacji medycznej wg
aktualnych wytycznych KIF (Krajowej Izby Fizjoterapii) (C.U8./P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UO).
P_U03. Potrafi zaprezentować techniki przedstawiane na ćwiczeniach (O.U1./ P7U_U/

P7S_UW, P7S_UO).

###
1. Sprawy organizacyjne. Przedstawienie treści wykłady (1) P_W03 C.W7.

programowych, wymogów zaliczeniowych.
Podstawy teoretyczne diagnozowania pacjenta dla
potrzeb prowadzenia rehabilitacji z wykorzystaniem
specjalnych metod fizjoterapii. Metody
neurorehabilitacyjne stosowane w fizjoterapii.
2.Podstawy teoretyczne diagnozowania pacjenta dla wykłady (1) P_W03 C.W7.

potrzeb prowadzenia rehabilitacji z wykorzystaniem
specjalnych metod fizjoterapii. Metody
neurorehabilitacyjne stosowane w fizjoterapii- ciąg
dalszy.
3. Podstawy teoretyczne metody PNF – wzorce wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5., C.W7.
łopatki. P_W03
4. Podstawy teoretyczne metody PNF – wzorce wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5., C.W7.
łopatki- ciąg dalszy. P_W03
5. Podstawy teoretyczne PNF – wzorce kończyny wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5., C.W7.
górnej P_W03
dolnej- ciąg dalszy. P_W03
dolnej P_W03
dolnej- ciąg dalszy. P_W03
9. Podstawy teoretyczne metody NDT-Bobath w wykłady (1) P_W01, P_W03 O.W9., C.W7.
pracy z niemowlęciem.
pracy z niemowlęciem- ciąg dalszy.
pracy z niemowlęciem- ciąg dalszy.
12. Podstawy teoretyczne metody Bobath dla wykłady (1) P_W01, P_W03 O.W9., C.W7.
dorosłych.
13. Podstawy teoretyczne metody Bobath dla wykłady (1) P_W01, P_W03 O.W9., C.W7.
dorosłych- ciąg dlaszy.
14. Podstawy teoretyczne metody Vojty. wykłady (1) P_W01, P_W03 O.W9., C.W7.
15. Metody specjalne w neurorehabilitacji w wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5., C.W7.
odniesieniu do EBP i EBM. Repetytorium. P_W03
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (2) P_W03, P_K02 C.W7., O.K6.
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. Pogadanka
na temat istotnego znaczenia jakie ma kondycja
fizyczna w pracy fizjoterapeuty.
Prezentacja podstawowych wzorców
wykorzystywanych w koncepcji PNF.
2. Prezentacja podstawowych wzorców ćwiczenia (2) P_W03, P_K02 C.W7., O.K6.

wykorzystywanych w koncepcji PNF- ciąg dalszy.
3. Główne zasady PNF, kontakt manualny, kontakt ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9, C.U10, O.U1,
werbalny. Kontakt wizualny. Opór manualny. Trakcja. P_U03, P_K01 O.K5
Aproksymacja. Mechanika ciała terapeuty. Wzorce
ruchowe. Promieniowanie pobudzenia (irradiacja) i
wzmocnienie. Timing –fizjologiczny przebieg ruchu.
4. Główne zasady PNF, kontakt manualny, kontakt ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
werbalny. Kontakt wizualny. Opór manualny. Trakcja. P_U03, P_K01, O.U1., O.K5.
wzmocnienie. Timing –fizjologiczny przebieg ruchu-
ciąg dalszy.
5. Główne zasady PNF, kontakt manualny, kontakt ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
werbalny. Kontakt wizualny. Opór manualny. Trakcja. P_U03, P_K01 O.U1., O.K5.
wzmocnienie. Timing –fizjologiczny przebieg ruchu -
ciąg dlaszy.
6. Irradiacja w pracy na stole rehabilitacyjnym i na ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
macie w metodzie PNF – praca pośrednia a P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
bezpośrednia. Zmiany pozycji z wykorzystaniem P_K01
wzorców łopatki i miednicy (na stole rehabilitacyjnym
i macie). Otwarte i zamknięte łańcuchy kinematyczne
w rehabilitacji ortopedycznej.
7. Irradiacja w pracy na stole rehabilitacyjnym i na ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
macie w metodzie PNF – praca pośrednia a P_U02, P_U03, C.U8., O.U1., O.K5.
bezpośrednia. Zmiany pozycji z wykorzystaniem P_K01
wzorców łopatki i miednicy (na stole rehabilitacyjnym
i macie). Otwarte i zamknięte łańcuchy kinematyczne
w rehabilitacji ortopedycznej - ciąg dlaszy.
8. Podstawy praktyczne PNF w pediatrii – skoliozy. ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
P_U03, P_K01 C.U8., O.U1., O.K5.
9. Podstawy praktyczne PNF w pediatrii – skoliozy- ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
ciąg dalszy. P_U03, P_K01 C.U8., O.U1., O.K5.
10. Podstawy praktyczne metody Bobath dla ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
dorosłych. P_U03, P_K01 C.U8., O.U1., O.K5.
11. Nauka chodu wg PNF. Warunki fizjologicznego ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
chodu. Przygotowanie chorego do funkcji chodu w P_U03, P_K01 C.U8., O.U1., O.K5.
pozycji siedzącej. Nauka wstawania i stabilizacji
pozycjistojącej. Torowanie faz chodu.
12. Nauka chodu wg PNF. Warunki fizjologicznego ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
chodu. Przygotowanie chorego do funkcji chodu w P_U03, P_K01 C.U8., O.U1., O.K5.
pozycji siedzącej. Nauka wstawania i stabilizacji
pozycjistojącej. Torowanie faz chodu- ciąg dalszy.
13. Podstawy praktyczne metody Bobath dla ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
dorosłych- ciąg dalszy. P_U03, P_K01 C.U8., O.U1., O.K5.
14. Zaliczenie teoretyczno-praktyczne realizowanych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5.,
treści programowych. P_W03, P_U01, C.W7., C.U10., C.U8.,
P_U02, P_U03, O.U1., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
P_U02, P_U03, O.U1., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
2. Stoły do masazu, płyn do dezynfekcji, wałki, kliny.
Warunki zaliczenia Wykład – obecność na wykładach, zaliczenie treści wykładów.

przedmiotu
Warunki zaliczenia
przedmiotu
Ćwiczenia – praca w grupach seminaryjnych, pokaz, dyskusja, ćwiczenie praktyczne, burza
mózgów, uczenie się oparte na rozwiązywaniu problemów, obserwacja.Student, który opanował
Przykładowe 1. Nazwij przynajmniej 5 zasad głównych lub technik podstawowych w PNF.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień 2 różnice pomiędzy technikami rytmiczna stabilizacja i stabilizacja zwrotna.
3. Co jest ważniejsze w treningu chodu czy w ćwiczeniach na macie: wzorce ruchu czy czynności
funkcjonalne?
4. Podaj przykłady ćwiczeń w łańcuchach kinematycznych otwartych i zamkniętych.
5. Wyjaśnij pojęcie irradiacji i zaprezentuj przykład ćwiczenia w pracy z pacjentem z jej
wykorzystaniem.
Zalecana literatura 1. Adler S., Beckers D., Buck M. (2009). PNF w praktyce -Ilustrowany Podręcznik. Wydawnictwo
DB Publishing, Warszawa.
2. Borkowska Z., Szwiling Z. (2013). Metoda NDT-Bobath. Poradnik dla rodziców. Wydawnictwo
3. Laider P. (2004). Rehabilitacja po udarze mózgu. Zasady i strategie. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
4. Matyja M., Domagalska M. (1998), Podstawy usprawniania neurorozwojowego według Berty i
Karela Bobathów. Śląska Akademia Medyczna, Katowice.
5. Mikołajewska E. (2012). Metoda NDT-Bobath w neurorehabilitacji osób dorosłych.

6. Opara J. (2007). Rehabilitacja w neurologii. AWF, Katowice.
7. Orth H., Surowińska J. (red.). (2013). Terapia metodą Vojty. Wydawnictwo Elsevier
8. Sławek J. (red.). (2007). Spastyczność. Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk.
9. Vojta V., Peters A. (2006). Metoda Vojty. Fundacja "Promyk Słońca", Kraków.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

mgr Maciej Olesiejuk

mgr Bartłomiej Makaruk

(bartlomiej.makaruk@awf.edu.pl)
pecjalne w fizjoterapii
(F/5/st/33)
rok/ V semestr
2
palpacyjna, fizjologia prowadzenie zajęć przez studenta
a, biomechanika
ność fizyczna.
pecjalnych ze
cy z pacjentem;
czesciej stosowanych
cznego wykonywania
h jednostkach
zaju chwytów w
erystyk I/ II
erapeuty)
nych fizjoterapii oraz
ch terapii. Potrafi
wieka podczas
urzenia. Potrafi
padku klinicznego
jące w wybranych
ne niezbędne do
wanym pacjencie z
apii i opisać
dycznej wg
7U_U/ P7S_UW,
niach (O.U1./ P7U_U/
tanie dokonać
P7U_K/P7S_KK).
/P7S_KK).
lne zaliczenie #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

nych. zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia
kontrola obecności
C.W7.
C.W7.
O.W9., C.W5., C.W7.
O.W9., C.W5., C.W7.

O.W9., C.W5., C.W7.
O.W9., C.W5., C.W7.
O.W9., C.W5., C.W7.
O.W9., C.W5., C.W7.
O.W9., C.W7.
O.W9., C.W7.
O.W9., C.W7.
O.W9., C.W7.
O.W9., C.W7.
O.W9., C.W7.
O.W9., C.W5., C.W7.
C.W7., O.K6.
C.W7., O.K6.
O.W9, C.U10, O.U1,
O.K5
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5., O.K6.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5., O.K6.
a dydaktyczna, pokaz
aktyczne, burza
dent, który opanował
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
.
ja zwrotna.
ruchu czy czynności
niętych.
entem z jej
cznik. Wydawnictwo
iców. Wydawnictwo
awnictwo Lekarskie
owego według Berty i
dorosłych.
o Elsevier
ków.
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Metody specjalne fizjoterapii
(F/5/st/33)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr III rok/ VI semestr

(jednolite studia
mgr)







Umiejętności

P7S_UO).
P_U03. Potrafi zaprezentować techniki przedstawiane na ćwiczeniach (O.U1./

P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO).

###
1. Zajęcia organizacyjne: zasady uczestnictwa w ćwiczenia (2) P_K02 O.K6.

zajęciach i zaliczenia przedmiotu, przedstawienie
programu zajęć, literatury, określenie pojęć, zakresu
zadań i metod. Higiena pracy fizjoterapeuty.
Znaczenie kondycji fizycznej w pracy fizjoterapeuty.
2. PNF - torowanie sprawności układu nerwowo- ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
mięśniowego poprzez stymulowanie P_U03, P_K01 O.U1., O.K5.
proprioceptorów i eksteroceptorów ciała. Cele i
zasady terapii. Techniki stabilizacji zwrotnej jako
trening stabilizacyjny.
3. PNF - torowanie sprawności układu nerwowo- ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
mięśniowego poprzez stymulowanie P_U03, P_K01 O.U1., O.K5.
proprioceptorów i eksteroceptorów ciała. Cele i
zasady terapii. Techniki stabilizacji zwrotnej jako
trening stabilizacyjny- ciąg dalszy.
4. Trening stabilizacji ciała w oparciu o teorię ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
łańcuchów mięśniowo-powięziowych. Metoda P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
tensegracji. Terapia dysfunkcji powięziowych P_K01
(Rozluźnianie mięśniowo – powięziowe).
5. Trening stabilizacji ciała w oparciu o teorię ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
łańcuchów mięśniowo-powięziowych. Metoda P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
tensegracji. Terapia dysfunkcji powięziowych P_K01
(Rozluźnianie mięśniowo – powięziowe)- ciąg dalszy.
6. Taśmy anatomiczne Meyers'a. Założenia koncepcji, ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W9., C.U10.,
praca na powięzi. P_U01, P_U02, O.U1., O.K5.
P_U03, P_K01
7. Taśmy anatomiczne Meyers'a. Terapia powięzi- ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W9., C.U10.,
ciąg dalszy. P_U01, P_U02, O.U1., O.K5.
P_U03, P_K01
8. Taśmy anatomiczne Meyers'a. Terapia powięzi- ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W9., C.U10.,
ciąg dalszy. P_U01, P_U02, O.U1., O.K5.
P_U03, P_K01
9. Techniki mobilizacji bliznowców pooperacyjnych ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
oraz ich oklejanie. P_U03, P_K01 O.U1., O.K5.
10. Techniki mobilizacji bliznowców pooperacyjnych ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
oraz ich oklejanie- ciąg dalszy. P_U03, P_K01 O.U1., O.K5.
11. Stabilizacja narządu ruchu w oparciu ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
plastrowanie dynamiczne i plastrowanie sztywne. P_U03, P_K01 O.U1., O.K5.
12. Stabilizacja narządu ruchu w oparciu ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
plastrowanie dynamiczne i plastrowanie sztywne- P_U03, P_K01 O.U1., O.K5.
ciąg dalszy.
13. Trening stabilizacji ciała w oparciu o koncepcję ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
Kinetic Control. P_U03, P_K01 O.U1., O.K5.
14. Trening stabilizacji ciała w oparciu o koncepcję ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W9., C.U10.,
Kinetic Control- ciąg dalszy. P_U01, P_U02, O.U1., O.K5.
P_U03, P_K01
15. Zaliczenie teoretyczno-praktyczne realizowanych ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, O.W9., C.U10.,
treści programowych. P_U01, P_U02, O.U1., O.K5.
P_U03, P_K01

przedmiotu
Ćwiczenia – praca w grupach seminaryjnych, pokaz, dyskusja, ćwiczenie praktyczne, burza
Przykładowe 1. Jakie są podstawowe zasady prowadzenia zajęć z pacjentem za pomocą metody PNF?
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Na czym polega terapia według Meyersa?
3. Czym się charakteryzuje zjawisko tensegracji w terapii z pacjentami?
4. Jakie metody specjalne można wykorzystać w wadach postawy ciała? Opisz ich zastosowanie.
5. Jakie są cele i na czym polega terapia sztywnego tapingu?

Zalecana literatura 1. Białoszewski D. (2015). Fizjoterapia w ortopedii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
2. Buckup K. (2004). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
3. Kassolik K., Andrzejewski W. (2014). Masaż tensegracyjny. Wydawnictwo MedPharm,

Wrocław.
4. Kenyon J., Kenyon K. (2008). Kompendium fizjoterapii. Wydawnictwo Urban&Partner,
Wrocław.
5. Myers T. (2015). Taśmy anatomiczne meridiany mięśniowo-powięziowe dla terapeutów

manualnych i specjalistów leczenia ruchem. Wydawnictwo DB Publishing, Warszawa.
6. Nowotny J. (2004). Podstawy fizjoterapii. Podstawy metodyczne i technika wykonywania

niektórych zabiegów. Część II. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
7. Richter P., Hebgen E. (2014). Punkty spustowe i łańcuchy mięśniowo-powięziowe w osteopatii

i terapii manualnej. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot mgr Bartłomiej Makaruk
(e-mail) (bartlomiej.makaruk@awf.edu.pl)


specjalne fizjoterapii
(F/5/st/33)
rok/ VI semestr
2
polski
a, biomechanika
ność fizyczna.
pecjalnych ze
cy z pacjentem;
cznego wykonywania
h jednostkach
zaju chwytów w
erystyk I/ II
erapeuty)

ch terapii. Potrafi
wieka podczas
urzenia. Potrafi
padku klinicznego
jące w wybranych
ne niezbędne do
owanym pacjencie z
apii i opisać
dycznej wg
7U_U/ P7S_UW,
eniach (O.U1./
tanie dokonać
P7U_K/P7S_KK).
/P7S_KK).

nych. zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia
kontrola obecności
O.K6.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
O.U1., O.K5.
aktyczne, burza
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
metody PNF?
pisz ich zastosowanie.
PZWL, Warszawa.
awnictwo Lekarskie
MedPharm,
ban&Partner,
dla terapeutów
Warszawa.
ka wykonywania
więziowe w osteopatii

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Metody specjalne w fizjoterapii
(F/5/st/33)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IV rok/ VII semestr

(jednolite studia
mgr)







Umiejętności

P7S_UO).
P_U03. Potrafi zaprezentować techniki przedstawiane na ćwiczeniach (O.U1./

P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO).
się# pisemne, kontrola obecności, sprawdzian umiejętności praktycznych
Typ oceny## Formująca, podsumowująca

###
1. Zajęcia organizacyjne: zasady uczestnictwa w ćwiczenia (2) P_W03 C.W7.

zajęciach i zaliczenia przedmiotu, przedstawienie
programu zajęć, literatury, określenie pojęć, zakresu
zadań i metod. Higiena pracy fizjoterapeuty.
Znaczenie kondycji fizycznej w pracy fizjoterapeuty.
2. Taśma powierzchowna przednia, taśmy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5.,
funkcjonalne przednie i tylne. Przebieg, anatomia, P_W03, P_U01, C.W7., C.U10., C.U8.,
dysfunkcja, terapia. P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
P_K01
3. Taśma powierzchowna przednia, taśmy ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
funkcjonalne przednie i tylne. Przebieg, anatomia, P_U02, P_U03, C.U8., O.U1., O.K5.
dysfunkcja, terapia- ciąg dalszy. P_K01
4. Taśma powierzchowna tylna i taśma głęboka. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5.,
Przebieg, anatomia, dysfunkcja, terapia. P_W03, P_U01, C.W7., C.U10., C.U8.,
P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
P_K01
5. Taśma powierzchowna tylna i taśma głęboka. ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
Przebieg, anatomia, dysfunkcja, terapia- ciąg dalszy. P_U02, P_U03, C.U8., O.U1., O.K5.
P_K01
6. Taśma spiralna i boczna. Przebieg, anatomia, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5.,
dysfunkcja, terapia. P_W03, P_U01, C.W7., C.U10., C.U8.,
P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
P_K01
7. Taśma spiralna i boczna. Przebieg, anatomia, ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
dysfunkcja, terapia- ciąg dalszy. P_U02, P_U03, C.U8., O.U1., O.K5.
P_K01
8. FDM – koncepcje pracy na dystorsjach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5.,
powięziowych (TB, HTP, CD, FD, CyD, TF). P_W03, P_U01, C.W7., C.U10., C.U8.,
P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
P_K01
9. FDM – koncepcje pracy na dystorsjach ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
powięziowych (TB, HTP, CD, FD, CyD, TF)- ciąg dalszy. P_U02, P_U03, C.U8., O.U1., O.K5.
P_K01
10. FDM – kończyna dolna – omówienie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5.,
najczęstszych dystorsji powięziowych w obrębie P_W03, P_U01, C.W7., C.U10., C.U8.,
miednicy, uda, podudzia i stopy. P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
P_K01
11. FDM – kończyna dolna – omówienie ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.U10.,
najczęstszych dystorsji powięziowych w obrębie P_U02, P_U03, C.U8., O.U1., O.K5.
miednicy, uda, podudzia i stopy- ciąg dalszy. P_K01
12. FDM – kończyna górna – omówienie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5.,
najczęstszych dystorsji powięziowych w obrębie P_W03, P_U01, C.W7., C.U10., C.U8.,
barku, ramienia, przedramienia i dłoni. P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
P_K01
13. FDM – głowa i tułów – omówienie najczęstszych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W9., C.W5.,
dystrosji powięziowych w obrębie głowy oraz na P_W03, P_U01, C.W7., C.U10., C.U8.,
poszczególnych segmentach tułowia. P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
P_K01
14. FDM – głowa i tułów – omówienie najczęstszych ćwiczenia (2) P_W01, P_U01, O.W9., C.W5.,
dystrosji powięziowych w obrębie głowy oraz na P_U02, P_U03, C.W7., C.U10., C.U8.,
poszczególnych segmentach tułowia- ciąg dalszy. P_K01 O.U1., O.K5.
P_U02, P_U03, O.U1., O.K5.
P_K01
przedmiotu
Ćw.wiczenia – praca w grupach seminaryjnych, pokaz, dyskusja, ćwiczenie praktyczne, burza
Przykładowe 1. Jakie są podstawowe zasady podczas pracy z dystorsją kontinuum w FDM?

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Na czym polega terapia według taśm anatomicznych Myersa w Anatomy Trains?
3. Czym różni się praca na powięzi od masażu?
4. Jakie zastosowanie taśm anatomicznych można uwzględnić w wadach postawy?
5. Jak działa technika cylindryczna w modelu FDM?
Zalecana literatura 1. Kassolik K., Andrzejewski W. (2014). Masaż tensegracyjny. Wydawnictwo MedPharm,
Wrocław.
2. Myers T. (2015). Taśmy anatomiczne meridiany mięśniowo-powięziowe dla terapeutów
manualnych i specjalistów leczenia ruchem. Wydawnictwo DB Publishing, Warszawa.
3. Nowotny J. (2004). Podstawy fizjoterapii. Podstawy metodyczne i technika wykonywania

niektórych zabiegów. Część II. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
4. Richter P., Hebgen E. (2014). Punkty spustowe i łańcuchy mięśniowo-powięziowe w osteopatii
i terapii manualnej. Wydawnictwo Galaktyka, Łódź.
5. Schleip R. (2014). Powięź. Badanie, profilaktyka i terapia dysfunkcji powięziowej.
6. Schleip R. (2016). Powięź. Sport i aktywność ruchowa. Wydawnictwo Edra Urban&Partner,

Wrocław.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20


(pawel.wisniowski@awf.edu.pl),
mgr Bartłomiej Makaruk

(bartlomiej.makaruk@awf.edu.pl)
pecjalne w fizjoterapii
(F/5/st/33)
rok/ VII semestr
2
polski
a, biomechanika
ność fizyczna.
pecjalnych ze
cy z pacjentem;
cznego wykonywania
h jednostkach
zaju chwytów w
erystyk I/ II
erapeuty)
ch terapii. Potrafi
wieka podczas
urzenia. Potrafi
padku klinicznego
jące w wybranych
ne niezbędne do
owanym pacjencie z
apii i opisać
dycznej wg
7U_U/ P7S_UW,
eniach (O.U1./
tanie dokonać
P7U_K/P7S_KK).
/P7S_KK).

nych zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia
kontrola obecności
C.W7.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.U10.,
C.U8., O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
O.W9., C.W5.,
C.W7., C.U10., C.U8.,
O.U1., O.K5.
praktyczne, burza
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
M?
Trains?
ostawy?
MedPharm,
dla terapeutów
Warszawa.
ka wykonywania
więziowe w osteopatii
ęziowej.
a Urban&Partner,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Adaptowana aktywność
fizyczna i sport osób z
niepełnosprawnością
(F/5/st/34)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/ I semestr

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady/ćwiczenia/warsztaty/

projekty/samodzielne
prowadzenie przez studenta
zajęć/współorganizacja
wydarzeń zgodnych z tematyką
przedmiotu we współpracy ze
środowiskiem lokalnym.
Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska (równolegle), biologia medyczna i genetyka

(równolegle), kształcenie ruchowe i metodyka nauczania ruchu (równolegle), pierwsza
pomoc (równolegle), fizjoterapia ogólna (równolegle).
Cel przedmiotu 1. Zapoznanie studenta ze specyfiką pracy z osobami ze specjalnymi potrzebami w

obszarze adaptowanej aktywności fizycznej.
2. Zapoznanie studenta ze wskazaniami i przeciwwskazaniami do aktywności fizycznej
osób ze specjalnymi potrzebami.
3. Przygotowanie studenta do adaptowania metod, form aktywności fizycznej, sprzętu
oraz bezpiecznego prowadzenia zajęć ruchowych dla osób z różnego rodzaju
niepełnosprawnością.

Wiedza P_W01. Posiada ogólną wiedzę na temat usprawniania ruchowego w przypadku
chorób, dysfunkcji i uszkodzeń ciała, w zakresie przydatnym dla prowadzenia ćwiczeń
z osobami o różnych poziomach niepełnosprawności (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Rozumie jakie są podstawowe zasady postępowania z osobami

niepełnosprawnymi fizycznie lub intelektualnie do prowadzenia ćwiczeń odpowiednio
dobranych do wybranej grupy pacjentów (C.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Zna problemy związane z aktywnością fizyczną niepełnosprawnych

(C.W11./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, C.W12./P7U_W/P7S_WG ,P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi przeprowadzić proces nauczania ruchów z zastosowaniem
odpowiednio dopasowanej terminologii uwzględniając aspekty rozwojowe i
metodykę nauczania ruchu u pacjentów w różnym wieku z różnymi rodzajami
dysfunkcji (C.U7./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi dobrać i uzasadnić najlepszą formę aktywności ruchowej dla osób ze
specjalnymi potrzebami. Zna zasady i przepisy proponowanych uczesnikom gier i
zabaw ruchowych (C.U13./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK).
P_U03. Posiada umiejętność prowadzenia i organizacji różnych form zajęć

rekreacyjnych z osobami niepełnosprawnymi (C.U13./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuje postawę promującą zdrowy styl życia, propagowania i aktywnego
kreowania zdrowego stylu życia i promocji zdrowia w trakcie działań związanych z
wykonywaniem zawodu i określania poziomu sprawności niezbędnego do
wykonywania zawodu fizjoterapeuty (O.K3./P7U_K/P7S_KR).
się# pisemne, kontrola obecności.

###
1. Historia APA i jej struktury organizacyjne. wykład (1) P_W01 O.W1.

Wprowadzenie w problematykę przedmiotu.
Adaptowana Aktywność Fizyczna (APA)- podstawowe
pojęcia. Aktywność fizyczna w fizjoterapii. Teoria
adaptacji (koncepcje i zasady adaptacji).
2. Wychowanie fizyczne adaptowane (APE). Sport wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., C.W11.,
osób z niepełnosprawnością. Społeczne aspekty APA C.W12.
(stereotypy, postawy, bariery). Specjalista APA-
obszary kompetencji i kluczowe sfery działania.
3. Znaczenie aktywności ruchowej (fizycznej) w wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., C.W11.,
pomnażaniu szans życiowych osób z C.W12.
niepełnosprawnością. Główne obszary APA.
4. Sport osób z niepełnosprawnością. Zespołowe gry wykład (1) P_W02 C.W6.
sportowe osób z niepełnosprawnością. Zasady
klasyfikacji i kwalifikacji zawodników z
5. Turystyka osób z niepełnosprawnością- wykład (1) P_W02, P_W03 O.W6., C.W11.,

charakterystyka form i dyscyplin. Bezpieczeństwo i C.W12.
higiena w turystyce osób z niepełnosprawnością.
Rekreacja terapeutyczna - cel, założenia, planowanie.
6. Model funkcjonowania i niepełnosprawności ICF, a wykład (1) P_W01 O.W1.

APA. Evidence Based Practice w APA.
7. Alternatywne i wspomagające metody komunikacji wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., C.W11.,
- podstawowe pojęcia, wybrane metody. C.W12.
8. APA osób z chorobami nerwowo-mięśniowymi - wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
problemy i zalecenia. Aktywność fizyczna osób z P_W03 C.W11., C.W12.
chorobami nerwowo- mięśniowymi; chorobami
układu krążenia- problemy i zalecenia. Aktywność
fizyczna osób z chorobami układu krążenia.
9. APA osób z chorobami układu oddechowego- wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
chorobami układu oddechowego. Aktywność fizyczna
osób z dysfunkcją wzroku- specyfika prowadzenia
zajęć ruchowych.
10. APA osób z chorobami układu oddechowego- wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
chorobami układu oddechowego. Aktywność fizyczna
osób z dysfunkcją wzroku- specyfika prowadzenia
zajęć ruchowych- ciąg dalszy.
11. APA osób z chorobami immunologicznymi – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
problemy i zalecenia.Aktywność fizyczna osób z P_W03 C.W11., C.W12.
chorobami immunologicznymi. APA osób z
chorobami metabolicznymi – problemy i zalecenia.
Aktywność fizyczna osób z chorobami
metabolicznymi.
12. APA osób z chorobami immunologicznymi – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
problemy i zalecenia.Aktywność fizyczna osób z P_W03 C.W11., C.W12.
chorobami immunologicznymi. APA osób z
chorobami metabolicznymi – problemy i zalecenia.
Aktywność fizyczna osób z chorobami
metabolicznymi- ciąg dalszy.
13. APA osób z chorobami hematologicznymi – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
chorobami hematologicznymi. Aktywność fizyczna
osób z dysfunkcją słuchu- specyfika prowadzenia
zajęć ruchowych.
14. Zasady bezpieczeństwa i organizacji zajęć wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
ruchowych dla osób z niepełnosprawnością P_W03 C.W11., C.W12.
sensoryczną.
15. Aktywność fizyczna osób z niepełnosprawnością wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
intelektualną, ruchową - specyfika prowadzenia zajęć P_W03 C.W11., C.W12.
ruchowych.
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich ćwiczenia (2) P_W01, P_K01 O.W1., O.K3.
weryfikacji, treściami programowymi, literaturą i
sprawami organizacyjnymi. Wprowadzenie w
problematykę przedmiotu. Adaptowana Aktywność
Fizyczna (APA)- podstawowe pojęcia.
2. Turystyka i rekreacja osób z różną ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6., O.K3.
niepełnosprawnością. P_K01
3. Aktywność fizyczna osób z chorobami nerwowo- ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
mięśniowymi, po amputacji kończyn gornych i P_W03, P_U01, C.W11., C.U7.,
dolnych - zaprezentowanie wybranych dyscyplin P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
sportowych oraz gier i zabaw.
4. Praktyczne zastosowanie alternatywnych form ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
komunikacji u osób z niepełnosprawnością P_W03, P_U01, C.W11., C.U7.,
Aktywnosć fizyczna osób z Autyzmem i Zespolem P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
Aspergera -zaprezentowanie wybranych dyscyplin
sportowych oraz gier i zabaw.
5. Aktywność fizyczna osób z chorobami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
genetycznymi, hematologicznymi, P_W03, P_U01, C.W11., C.U7.,
immunologicznymi, metabolicznymi - P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
zaprezentowanie wybranych gier i zabaw.
6. Aktywność fizyczna osób z dysfunkcją wzroku- ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
zaprezentowanie wybranych dyscyplin sportowych P_W03, P_U01, C.W11., C.U7.,
oraz gier i zabaw. P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
7. Aktywność fizyczna osób z dysfunkcją wzroku- ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
oraz gier i zabaw- ciąg dalszy. P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
8.Aktywność fizyczna osób z dysfunkcją słuchu – ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
oraz gier i zabaw. P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
9. Aktywność fizyczna osób z niepełnosprawnością ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
intelektualną, sensoryczną – zaprezentowanie P_W03, P_U01, C.W11., C.U7.,
wybranych dyscyplin sportowych oraz gier i zabaw. P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
10. Aktywność fizyczna osób z niepełnosprawnością ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
intelektualną i ruchową – zaprezentowanie P_W03, P_U01, C.W11., C.U7.,
wybranych dyscyplin sportowych oraz gier i zabaw. P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
11. Współpraca ze środowiskiem lokalnym w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W6.,
organizacji imprez sportowo- rekreacyjnych dla osób P_W03, P_U01, C.W11., C.U7.,
z niepełnosprawnością (programy, plany zajęć P_U02, P_K01 C.U13., O.K3.
indywidualnych, grupowych bezpieczeństwo,
dowodzenie zespołem).
dowodzenie zespołem) - ciąg dalszy.
15. Podsumowanie pracy semestralnej studentów, ćwiczenia (2) P_W01, P_K01 O.W1., O.K3.
propozycja ocen końcowych, poprawki i zaliczenia
końcowe.
2. Przyrządy i przybory niezbędne do realizacji procesu dydaktycznego.

przedmiotu
Ćwiczenia – zaprezentowanie i przeprowadzenie wybranej formy aktywności fizycznej-
dostosowanej do potrzeb osób z niepełnosprawnością (forma indywidualna lub grupowa),
obecność na ćwiczeniach (wymiarem godzin określona przez regulamin studiów).Student, który
opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Omów, opisz definicję APA.

zagadnienia
zaliczeniowe
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień formy turystyczne i rekreacyjne dostosowanie do osób z niepełnosprawnością
intelektualną.
3. Wymień metody komunikacji alternatywnej u osób z niepełnosprawnością słuchu i mowy.
4. Na czym polega efektywna komunikacja z osobą głuchą w trakcie zajęć aktywności fizycznej.
5. Jakie adaptacje należy zastosować w trakcie organizacji i prowadzenia zajęć sportowych dla
osób niewidomych i słabowidzących?
6. Wymień i omów dyscypliny sportowe dostosowane do osób z niepełnosprawnością ruchową.
7. Na czym polegają najczęstsze problemy związane z podejmowaniem aktywności fizycznej u

osób z niepełnosprawnością sensoryczną?
8. Na czym polega organizacja imprez sportowo- rekreacyjnych – opisz założenia, program,

bezpieczeństwo.
9. Jakie formy kształcenia dostępne są dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością ? /z SPE-

Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi/?
Zalecana literatura 1. Gawlik K., Zwierzchowska A. (2004). Wychowanie fizyczne niewidomych i słabowidzących.
AWF, Katowice.
2. Marchewka A. (1999). Wychowanie fizyczne specjalne. AWF, Kraków.

3. Morgulec-Adamowicz N., Kosmol A., Molik B. (2015). Adaptowana aktywność fizyczna dla
fizjoterapeutów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.


prowadzącego
prowadzącego^^ 30

Prowadzący przedmiot mgr Beata Tyszkiewicz - Gromisz
(e-mail) (beata.gromiasz@awf.edu.pl)

towana aktywność
zna i sport osób z
ełnosprawnością
(F/5/st/34)
rok/ I semestr
3
polski
ćwiczenia/warsztaty/ **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
ekty/samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
zenie przez studenta
/współorganizacja
zgodnych z tematyką
otu we współpracy ze
wiskiem lokalnym.
dyczna i genetyka
równolegle), pierwsza
ymi potrzebami w
o aktywności fizycznej
ności fizycznej, sprzętu

nego rodzaju
erystyk I/ II
erapeuty)
go w przypadku
prowadzenia ćwiczeń
U_W/P7S_WG).
sobami
ćwiczeń odpowiednio
WG).
sprawnych
P7S_WK).
owaniem
ozwojowe i
mi rodzajami
chowej dla osób ze

uczesnikom gier i
orm zajęć
S_UO, P7S_UK).
gowania i aktywnego
ałań związanych z
dnego do

kontrola obecności
O.W1.
O.W1., C.W11.,
C.W12.
O.W1., C.W11.,
C.W12.
C.W6.
O.W6., C.W11.,
C.W12.
O.W1.
O.W1., C.W11.,
C.W12.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.W12.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.W12.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.W12.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.W12.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.W12.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.W12.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.W12.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.W12.
O.W1., O.K3.
O.W1., C.W6., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., C.W6.,
C.W11., C.U7.,
C.U13., O.K3.
O.W1., O.K3.
ci fizycznej-
a lub grupowa),
diów).Student, który
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
nosprawnością
ią słuchu i mowy.
ktywności fizycznej.
jęć sportowych dla
prawnością ruchową.
ywności fizycznej u
żenia, program,
wnością ? /z SPE-
i słabowidzących.
ność fizyczna dla
Galaktyka, Łódź.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Adaptowana aktywność
fizyczna i sport osób z
niepełnosprawnością
(F/5/st/34)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/ II semestr

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady/ćwiczenia/
warsztaty/projekty/
samodzielne prowadzenie przez
studenta zajęć/
współorganizacja wydarzeń
środowiskiem lokalnym.
Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, biologia medyczna i genetyka, biochemia,

adoptowana aktywność fizyczna i sport osób z niepełnosprawnością (semestr I),
kształcenie ruchowe i metodyka nauczania ruchu (semestr I), pierwsza pomoc,
fizjoterapia ogólna (semestr I).
Cel przedmiotu Zapoznanie studenta ze specyfiką pracy z osobami ze specjalnymi potrzebami w

obszarze adaptowanej aktywności fizycznej. Zapoznanie studenta ze wskazaniami i
przeciwwskazaniami do aktywności fizycznej osób ze specjalnymi potrzebami.
Przygotowanie studenta do adaptowania metod, form aktywności fizycznej, sprzętu
oraz bezpiecznego prowadzenia zajęć ruchowych dla osób z różnego rodzaju

Wiedza P_W01. Zna cele aktywności ruchowej osób z niepełnosprawnościami. Zna problemy
wynikające z aktywności ruchowej osób niepełnosprawnych, osób w wieku starszym
oraz w różnych stanach patologicznych. Potrafi wymienić i opisać różne formy APA w
procesie kompleksowej fizjoterapii (F.W7./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Planuje i wprowadza różne rozwiązania praktyczne w aktywności ruchowej

osób z różnymi niepełnosprawnościami (C.W11./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
C.W13./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Ma wiedzę na temat APA jako interdyscyplinarnej dziedziny w naukach o

kulturze fizycznej (O.W2./P7U_W/P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi zademonstrować i nauczyć różnych form ruchowych z zakresu
adaptowanej aktywności fizycznej. Umiejętnie dostosowuje dostępny sprzęt w
zależności od potrzeb osób ze specjalnymi potrzebami (C.U15./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UK).
P_U02. Potrafi zaplanować i przeprowadzić gry i zabawy ruchowe ze znajomością i

zrozumieniem ich zasad i przepisów. Jest przygotowany do prowadzenia i właściwej
demonstracji odpowiednio dobranych do poziomu sprawności fizycznej i
intelektualnej ćwiczeń dla określonej grupy pacjentów (O.U6./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UK).
P_U03. Pomaga w rozwiązywaniu problemów które mogą utrudniać życie pacjentów

w związku z ich niepełnosprawnością (B.U2./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuje postawę promującą zdrowy styl życia, propagowania i aktywnego
kreowania zdrowego stylu życia i promocji zdrowia w trakcie działań związanych z
wykonywaniem zawodu i określania poziomu sprawności niezbędnego do
wykonywania zawodu fizjoterapeuty (O.K3./P7U_K/P7S_KR).

###
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich ćwiczenia (2) P_W01, P_K01 F.W7., O.K3.
problematykę przedmiotu.
2. Metody i formy aktywności fizycznej zalecane dla ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, F.W7., C.W11.,
osób z chorobami układu krążenia - zaprezentowanie P_K01 C.W13., O.K3.
wybranych form i dyscyplin.
osób z chorobami układu oddechowego – P_K01 C.W13., O.K3.
przedstawienie form i dyscyplin.
4. Metody i formy ćwiczeń zalecane dla osób z ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, F.W7., C.W11.,
chorobami nerwowo- mięśniowymi – przedstawienie P_U01, P_U02, C.W13., C.U15.,
form i dyscyplin. P_K01 O.U6., O.K3.
osób z chorobami immunologicznymi - P_U01, P_U02, C.W13., C.U15.,
zaprezentowanie wybranych form i dyscyplin. P_K01 O.U6., O.K3.
osób z chorobami metabolicznymi - P_U01, P_U02, C.W13., C.U15.,
osób z chorobami hematologicznymi - P_U01, P_U02, C.W13., C.U15.,
osób z chorobami ortopedycznymi - P_U01, P_U02, C.W13., C.U15.,
9. Dyscypliny sportowe dostosowane dla osób z ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, F.W7., C.W11.,
niepełnosprawnością ruchową, intelektualną - P_W03, P_U01, C.W13., C.U15.,
zaprezentowanie wybranych form i dyscyplin. P_U02, P_U03, O.U6., O.K3.
P_K01
10. Snoezelen, Transplant Games, Igrzyska Sportowe ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, F.W7., C.W11.,
"Onko -Olimpiada". P_W03, P_U01, C.W13., C.U15.,
P_U02, P_U03, O.U6., O.K3.
P_K01
11. Organizacja we współpracy ze środowiskiem ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, F.W7., C.W11.,
lokalnym (SOSW, WTZ, ŚDS) wydarzenia sportowo- P_W03, P_U01, C.W13., C.U15.,
rekreacyjnego dla osób z różnym P_U02, P_U03, O.U6., O.K3.
niepełnosprawnościami; programy, bezpieczeństwo, P_K01
określanie miejsca w zespole.
określanie miejsca w zespole- ciąg dalszy.
15. Podsumowanie pracy semestralnej studentów, ćwiczenia (2) P_W01, P_K01 F.W7., O.K3.
propozycja ocen końcowych, poprawki i zaliczenia
końcowe.
2. Przyrządy i przybory niezbędne do realizacji procesu dydaktycznego.

Warunki zaliczenia Ćwiczenia – zaprezentowanie i przeprowadzenie wybranej formy aktywności fizycznej-
przedmiotu dostosowanej do potrzeb osób z niepełnosprawnością ( forma indywidualna lub grupowa),
obecność na ćwiczeniach (wymiarem godzin określona przez regulamin studiów).Student, który
Przykładowe 1. Przedstaw ofertę form ruchu dla otyłej nastolatki bez dodatkowych chorób, któa nie lubi
zagadnienia biegać i uczestniczyć w grach zespołowych.
zaliczeniowe
2. Wymień zasady klasyfikacji i kwalifikacji zawodników we wskazanej zespołowej grze osób
niepełnosprawnych.
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe
3. Przestaw i opisz metody i formy aktywności fizycznej zalecane dla osób z chorobami układu
krążenia.
4. Wymień i opisz dyscypliny sportowe dostosowane dla osób z niepełnosprawnością ruchową.
5. Zaproponuje cele i program ćwiczeń fizycznych dla mężczyzny w wieku 54 lat z chorobą tętnic
obwodowych, który dotychczas prowadził "bierny" tryb życia.
Zalecana literatura 1. Gawlik K., Zwierzchowska A. (2004). Wychowanie fizyczne niewidomych i słabowidzących.
AWF, Katowice.
2. Marchewka A. (1999). Wychowanie fizyczne specjalne. AWF, Kraków.
3. Morgulec-Adamowicz N., Kosmol A., Molik B. (2015). Adaptowana aktywność fizyczna dla
fizjoterapeutów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

mgr Beata Tyszkiewicz - Gromisz

(beata.gromiasz@awf.edu.pl)
towana aktywność
zna i sport osób z
ełnosprawnością
(F/5/st/34)
ok/ II semestr
2
łady/ćwiczenia/ **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
sztaty/projekty/ prowadzenie zajęć przez studenta
ne prowadzenie przez
udenta zajęć/
rganizacja wydarzeń
dnych z tematyką
wiskiem lokalnym.
tyka, biochemia,
ścią (semestr I),
erwsza pomoc,
mi potrzebami w
a ze wskazaniami i
i potrzebami.
ci fizycznej, sprzętu
nego rodzaju
erystyk I/ II
erapeuty)
ciami. Zna problemy
ób w wieku starszym
ć różne formy APA w
tywności ruchowej
WG, P7S_WK,
ziny w naukach o
ych z zakresu
tępny sprzęt w
7U_U/P7S_UW,
e ze znajomością i
adzenia i właściwej
zycznej i
7U_U/P7S_UW,
niać życie pacjentów

7S_UO, P7S_UK).
gowania i aktywnego
ałań związanych z
dnego do

kontrola obecności

F.W7., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., C.W11.,
C.W13., C.U15.,
O.U6., O.K3.
F.W7., O.K3.
ci fizycznej-
na lub grupowa),
diów).Student, który
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ób, któa nie lubi
ołowej grze osób

chorobami układu
rawnością ruchową.
4 lat z chorobą tętnic
i słabowidzących.
ność fizyczna dla
Galaktyka, Łódź.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Wyroby medyczne
(F/5/st/35)

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Umiejętność korzystania z przedmiotów zaopatrzenia ortopedycznego w warunkach

klinicznych oraz nauki pacjenta korzystani z tych przedmiotów.Wyroby medyczne -
podstawy prawne, przepisywanie, dystrybucja, odpłatność.

Wiedza P_W01. Zna rodzaje wyrobów medycznych, wskazania i przeciwwskazania do ich
zastosowania (C.W14./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, C.W15./P7U_W/P7S_WK,
P_W02. Zna zasady postępowania z pacjentem przy zastosowaniu różnych wyrobów

medycznych i potrafi poinstruować o ich korzystaniu
(C.W14./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, C.W15./P7U_W/P7S_WK,
P_W03. Ma wiedzę ogólną na temat patofizjologii schorzeń oraz metod ich leczenia,
istotną w kontekście postępowania fizjoterapeutycznego z wykorzystaniem wyrobów
medycznych (C.W14./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, C.W15./P7U_W/P7S_WK,
Umiejętności
P_U01. Potrafi udzielić instrukcji osobom niepełnosprawnym w zakresie samoobsługi i
lokomocji, w tym w zakresie samodzielnego przemieszczania się i pokonywania
przeszkód terenowych (C.U14./P7U_U/P7S_UW,P7S_UK,
C.U16./P7U_U/P7S_UO,P7S_UU).
P_U02. Dobiera wyroby medyczne z uwzględnieniem rodzaju dysfunkcji i potrzeb

pacjenta oraz potrafi poinstruować pacjenta w zakresie ich obsługi
(C.U14./P7U_U/P7S_UW,P7S_UK, C.U16./P7U_U/P7S_UO,P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi korzystać z nowoczesnych, rzetelnych źródeł informacji

P_K02. Reprezentuje postawę koleżeńską podczas zajęć, chętnie wchodząc zarówno

w rolę terapeuty jak i pacjenta (O.K7./P7U_K/P7S_KR).
się#

###
1. Podstawowe informacje na temat podstaw wykład (1) P_W01,P_W02 C.W14., C.W15.,

prawnych i definicji związanych z wyrobami C.W16.
medycznymi. Rodzaje wyrobów medycznych i osoby
uprawnione do wystawiania zlecenia na zaopatrzenie
w wyroby medyczne.Formy odpłatności. Część 1.


4. Rodzaje wyrobów medycznych oraz ich wykład (1) P_W01, P_W02 C.W14., C.W15.,
zastosowanie w kontekście określonych specjalności C.W16.
medycznych i schorzeń. Część 1.
8.Kliniczne problemy w zakresie amputacji wykład (1) P_W01, P_W02 C.W14., C.W15.,
kończyn.Protezy oraz ortezy kończyn górnych i C.W16.
dolnych-rodzaje, zastosowanie, formy odpłatności.
Część 1.
9. Kliniczne problemy w zakresie amputacji wykład (1) P_W01, P_W02 C.W14., C.W15.,
Część 2.
Część 3.
Część 4.
12. Zastosowanie wyrobów medycznych i dysfunkcji wykład (1) P_W01, P_W03 C.W14., C.W15.,
chodu. Część 1. C.W16.
13. Zastosowanie wyrobów medycznych i dysfunkcji wykład (1) P_W01, P_W03 C.W14., C.W15.,
chodu. Część 2. C.W16.
14. Zastosowanie wyrobów medycznych w wykład (1) P_W01, P_W03 C.W14., C.W15.,
fizjoterapii sportowej i sporcie osób C.W16.
niepełnosprawnych. Część 1.
15. Zastosowanie wyrobów medycznych w wykład (1) P_W01, P_W03 C.W14., C.W15.,
fizjoterapii sportowej i sporcie osób C.W16.
niepełnosprawnych. Część 2.
1. Wyroby medyczne, istota i podział. ćwiczenia (1) P_W01, P_W03 C.W14., C.W15.,
C.W16.
2. Wyroby medyczne i środki pomocowe w dysfunkcji ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 C.W14., C.W15.,
narządu ruchu. Część 1. P_W03 C.W16.
3. Wyroby medyczne i środki pomocowe w dysfunkcji ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 C.W14., C.W15.,
narządu ruchu. Część 2. P_W03 C.W16.
4. Bioinżynieria medyczna znaczenie i wykorzystanie ćwiczenia (1) P_K01, P_K02 O.K6., O.K7.
w postępie nauk medycznych. Część 1.
5. Bioinżynieria medyczna znaczenie i wykorzystanie ćwiczenia (1) P_K01, P_K02 O.K6., O.K7.
w postępie nauk medycznych. Część 2.
6. Zastosowanie wyrobów medycznych w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,

diagnostyce poprawiającej skuteczność leczenia. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
7. Wyroby medyczne stosowane dla osób ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
niepełnosprawnych i seniora. Część 1. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
8. Wyroby medyczne stosowane dla osób ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
niepełnosprawnych i seniora. Część 2. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
9. Wyroby medyczne stosowane u dzieci w celach ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
profilaktycznych i zdrowotnych. Część 1. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
10. Wyroby medyczne stosowane u dzieci w celach ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
profilaktycznych i zdrowotnych. Część 2. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
11. Profilaktyka i zasady leczenia aparaturowego ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
stosowane w fizjoterapii. Część 1. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
12. Profilaktyka i zasady leczenia aparaturowego ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
stosowane w fizjoterapii. Część 2. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
13. Dobór i nauka posługiwania się wyrobami ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
medycznymi w dysfunkcij narządu ruchu. Część 1. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
14. Dobór i nauka posługiwania się wyrobami ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
medycznymi w dysfunkcij narządu ruchu. Część 2. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02
15. Sprawdzian wiedzy i umiejętności - zaliczenie ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, C.W14., C.W15.,
pisemne. P_W03, P_U01, C.W16., C.U14,
P_U02, P_K01, C.U16., O.K6., O.K7.
P_K02

dydaktyczne
2. Wybrane medyczne (laski łokciowe, kule pachowe, balkonik).
Warunki zaliczenia Uzyskanie na zaliczeniu końcowym oceny pozytywnej z treści przedstawionych podczas
przedmiotu wykładów i ćwiczeń. ćwiczenia; ocena pozytywna z zaliczenia pisemnego, obecność na
zajęciach.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Co to jest UGUL?

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Zasady doboru wyrobów medycznych po amputacji kończyny górnej.
3. Podaj pięć wyrobów medycznych stosowanych w terapii zajęćiowej u osób z problemami
kończyny górnej.
4. Jakie procedury trzeba spełnić przy dezynfekcji sprzętu medycznego.

Zalecana literatura 1. Dzienniki Ustaw i Rozporządzenia Ministra Zdrowia.
2. Kiwerski J. (red.). (2005). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

Zalecana literatura
3. Kubacki J. (2008). Zarys ortopedii i traumatologii. AWF, Katowice.
4. Kwolek A. (red.). (2003). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.
5. Marciniak J., Szewczenko A. (2003). Sprzęt szpitalny i rehabilitacyjny. Wydawnictwo

Politechniki Śląskiej, Gliwice.
6. Mikołajewska E. (2009). Neurorehabilitacja. Zaopatrzenie ortopedyczne. Wydawnictwo

7. Przeździak B., Nyka W. (2008). Zastosowanie kliniczne protez, ortom i środków pomocniczych.
Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

roby medyczne
(F/5/st/35)
rok/I semestr
2
znego w warunkach
Wyroby medyczne -
erystyk I/ II
erapeuty)
wskazania do ich
W/P7S_WK,
u różnych wyrobów
metod ich leczenia,

rzystaniem wyrobów
W/P7S_WK,
zakresie samoobsługi i
i pokonywania
sfunkcji i potrzeb
ugi
UU).
rmacji
e wchodząc zarówno
kontrola obecności

C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
C.W14., C.W15.,
C.W16.
O.K6., O.K7.
O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
C.W14., C.W15.,
C.W16., C.U14,
C.U16., O.K6., O.K7.
nych podczas
becność na
łeczne w zakresie
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ób z problemami
e PZWL, Warszawa.
Partner, Wrocław.
dawnictwo
Wydawnictwo
dków pomocniczych.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Balneoklimatologia i odnowa
biologiczna (F/5/st/36)

(jednolite studia
mgr)
Wymagania wstępne Fizykoterapia, kinezyterapia.
Cel przedmiotu Poznanie zasad wykonywania i bezpiecznego stosowania zabiegów z zakresu
balneologii i lecznictwa uzdrowiskowego. Dobieranie metod fizykalnych w
przyrodolecznictwie w celach profilaktycznych i terapeutycznych adekwatnie do
wskazań.

Wiedza P_W01. Ma poszerzoną wiedzę z zakresu balneologii (wód leczniczych, peloidów) i
lecznictwa uzdrowiskowego w Polsce (C.W9./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Ma pogłębiona wiedzę z zakresu stosowania i poprawnego dobierania metod

wykorzystywanych w balneologii i lecznictwie uzdrowiskowym w Polsce
(C.W10./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna normy i standardy obowiązujące w leczeniu uzdrowiskowym

P_W04. Ma wystarczającą wiedzę z zakresu terenoterapii (C.W14./P7U_W/ P7S_WG,

P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi poprawnie dobrać zabieg z balneoterapii do wybranych jednostek

chorobowych i dysfunkcji narządu ruchu (C.U11./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Umie prawidłowo wykonać i łączyć metody balneologiczno-fizykalne

(C.U11./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO).
P_U03. Potrafi programować zabiegi w przyrodolecznictwie uzdrowiskowym

(C.U11./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę współpracy z zespołem terapeutycznym uzdrowiska

(O.K7./P7U_K/ P7S_KR).
P_K02. Prezentuje postawę zgodną z zasadami właściwej współpracy w grupie, ze
świadomością odpowiedzialności własnej i grupowej (O.K9./P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Zaliczenie pisemne.

się#

###
1. Historia balneologii, pojęcia związane z balneologią wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
i leczeniem uzdrowiskowym w Polsce. P_W03, P_W04, C.W14., C.U11.
P_U01
2. Metody stosowane w lecznictwie uzdrowiskowym wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

specyficzne i niespecyficzne. P_W03, P_W04, C.W14., C.U11.
P_U01
3. Właściwości fizykochemiczne wody w aspekcie wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

balneologicznym. P_W03, P_U01 C.W14., C.U11.
4. Balneoterapia-podział wód leczniczych, wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

wiadomości ogólne. P_W03, P_U01 C.W14., C.U11.
5. Balneoterapia- wody wodorowęglanowe, wody wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

chlorkowe. P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
6. Balneoterapia- wody siarczanowe, wody wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

radonowe. P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
7. Kuracje pitne wykorzystujące wody mineralne wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
uzdrowisk polskich. P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
8. Peloidy- tworzywa organiczno-mineralne. wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
9. Klimatyczna charakterystyka uzdrowisk polskich. wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
10. Bodźcowe i lecznicze działanie klimatu i wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
mikroklimatu (wskazania i przeciwwskazania) P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
11. Profile lecznicze uzdrowisk polskich. wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
12. Odnowa biologiczna cele i metody realizacji. wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
13. Terenoterapia- sprawnościowe grupy wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
terenoterapeutyczne. P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
14. Programowanie wykonywania zabiegów wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

leczniczych. P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
15. Programowanie wykonywania zabiegów wykład (1) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

leczniczych. P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
1. Wprowadzenie do przedmiotu, zapoznanie z ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

programem, literaturą, wymogami. Metodyka kąpieli P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
leczniczych- kąpiele solankowe, kwasowęglowe,
siarczkowo-siarkowodorowe i radoczynne.
2. Metodyka kąpieli leczniczych- kąpiele solankowe, ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
kwasowęglowe, siarczkowo-siarkowodorowe i P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
radoczynne.
3. Kąpiele gazowe CO2 i O3- bhp przy kąpielach ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
leczniczych, wskazania, przeciwwskazania/ P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
wskazówki dla chorych.
4. Kąpiele gazowe CO2 i O3- bhp przy kąpielach ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
leczniczych, wskazania, przeciwwskazania/ P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
5. Krenoterapia- kuracje pitne wodami słonymi, ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
alkalicznymi, szczawami niskozmineralizowanymi, P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
wodami żelazistymi, siarkowodorowymi- metodyka,
wskazania i przeciwwskazania, wskazówki dla
chorych.
6. Krenoterapia- kuracje pitne wodami słonymi, ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
alkalicznymi, szczawami niskozmineralizowanymi, P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
wodami żelazistymi, siarkowodorowymi- metodyka,
wskazania i przeciwwskazania, wskazówki dla
chorych.
7. Zabiegi inhalacyjne wykorzystywane w ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

uzdrowiskach polskich. Inhalacje solankowe, P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
radoczynne.
8. Irygacje i płukanie jam ciała- wskazania i ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
przeciwwskazania, wskazówki dla chorych. P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
9. Peloidoterapia metodyka zabiegów ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
wykorzystujących borowinę. Okłady, tampony, P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
nasiadówki. Wskazania i przeciwwskazania,
10. Peloidoterapia. Metodyka zabiegów ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

wykorzystujących pastę borowinową. Okłady, P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
zawijania, jonoforeza borowinowa. Wskazania i
przeciwwskazania, wskazówki dla chorych.
11. Preparaty borowinowe (maści, żele, hydrożele, ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
plastry). Zabiegi z użyciem fango. Wskazania i P_U01, P_K01 C.U11., O.K7.
przeciwwskazania, wskazówki dla chorych.
12. Haloterapia- jaskinie, groty solne- metodyka ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,
zabiegów, wskazania i przeciwwskazania i zasady P_W03, P_W04, C.W14., C.U11.,
BHP, wskazówki dla klientów. P_U01, P_U02, O.K7., O.K9.
P_U03, P_K01,
P_K02
13. Kojarzenie metod balneologicznych i ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

fizykoterapeutycznych. Mechanizmy działania, cele, P_W03, P_W04, C.W14., C.U11.,
procedury, dawkowanie- typ I kojarzenia. P_U01, P_U02, O.K7., O.K9.
P_U03, P_K01,
P_K02
14. Kojarzenie metod balneologicznych i ćwiczenia (2) P_W01,P_W02, C.W9., C.W10.,

fizykoterapeutycznych. Mechanizmy działania, cele, P_W03, P_W04, C.W14., C.U11.,
procedury, dawkowanie- typ II i III kojarzenia. P_U01, P_U02, O.K7., O.K9.
P_U03, P_K01,
P_K02
Narzędzia 1. Projektor multimedialny, laptop.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Osiągnięcie założonych efektów kształcenia w formie testów i zaliczeń praktycznych. Obecność
przedmiotu na zajęciach zgodnie z programem studiów. Aktywny udział w zajęciach.Student, który opanował
Przykładowe 1. Opracowanie programu zabiegów balneoterapii w wybranej jednostce chorobowej.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Opracowanie programu odnowy biologicznej różnym grupom wiekowym.
3. Praktyczne wykonanie zabiegów balneoterapeutycznych.
4. Wykorzystanie wiedzy z zakresu balneoklimatologii w celu zaplanowania pobytu pacjenta w

wybranym uzdrowisku polskim.
Zalecana literatura 1. Kasprzak W., Mańkowska A. (2008). Fizjoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA.
2. Kiwerski J., Włodarczyk K. (2012). Fizjoterapia ogólna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Kochański J.W. (2002). Balneologia i hydroterapia. AWF, Wrocław.
4. Mikołajewska E. (2011). Elementy fizjoterapii - fizjoterapia dla praktyków. Wydawnictwo
5. Ponikowska I., Ferson D. (2009). Nowoczesna medycyna uzdrowiskowa. Wydawnictwo Medi
Press, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

(e-mail) (pawel.wisniowski@awf-bp.edu.pl)
imatologia i odnowa
giczna (F/5/st/36)
rok/VII semestr
2
ów z zakresu
kalnych w
h adekwatnie do
erystyk I/ II
erapeuty)
czych, peloidów) i
.
ego dobierania metod

w Polsce
iskowym
4./P7U_W/ P7S_WG,
ranych jednostek
W, P7S_UO).
zno-fizykalne
owiskowym
m uzdrowiska
pracy w grupie, ze
U_K/ P7S_KR, P7S_KO).

kontrola obecności
C.W9., C.W10.,
C.W14., C.U11.
C.W9., C.W10.,
C.W14., C.U11.
C.W9., C.W10.,
C.W14., C.U11.
C.W9., C.W10.,
C.W14., C.U11.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.U11., O.K7.
C.W9., C.W10.,
C.W14., C.U11.,
O.K7., O.K9.
C.W9., C.W10.,
C.W14., C.U11.,
O.K7., O.K9.
C.W9., C.W10.,
C.W14., C.U11.,
O.K7., O.K9.
tycznych. Obecność
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
horobowej.
pobytu pacjenta w
wa i SPA.
arskie PZWL,
. Wydawnictwo
Wydawnictwo Medi

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoprofilaktyka (F/5/st/37)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Psychologia, socjologia, zdrowie publiczne, fizjoterapia ogólna.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi fizjoprofilaktyki

oraz edukacji zdrowotnej w różnych grupach osób i siedliskach. Kształtowanie
umiejętności w zakresie fizjoprofilaktyki zaburzeń rozwojowych, chorób przewlekłych
i niepełnosprawności występujących w rodzinie i społeczeństwie.

Wiedza P_W01. Definiuje podstawowe zagadnienia związane ze zdrowiem i fizjoprofilaktyką
(O.W11./P7U_W P7S_WG, C.W17./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
P_W02. Charakteryzuje główne determinanty zachowań zdrowotnych oraz zagrożenia

dla zdrowia (O.W12./P7U_W P7S_WK, C.W17./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
P_W03. Posiada wiedzę na temat organizacji działań z zakresu fizjoprofilaktyki w

Polsce i środowisku lokalnym (O.W12./P7U_W P7S_WK,
Umiejętności
P_U01. Potrafi określić rodzaje działań promujących zdrowie osób w różnym wieku i
środowiskach (O.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK,
C.U17./P7U_U/P7S_UO,P7S_UU).
P_U02. Posiada umiejętność opracowania i prezentacji założeń programu
fizjoprofilaktyki dla osób w określonym wieku i sytuacji zdrowotnej
(O.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, C.U17./P7U_U/P7S_UO,P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi pracować w zespole, wykorzystując wiedzę z zakresu fizjoprofilaktyki
(O.K7./P7U_K/P7S_KR)
P_K02. Przejawia dbałość o stan własnego zdrowia, cechuje się zachowaniami

prozdrowotnymi, niezbędnymi do wykonywania pracy w zawodzie fizjoterapeuty
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne

się#
Forma dydaktyczna
###
1. Zapoznanie studentów z celem zajęć, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami P_W03, P_U01, C.W17., O.U7.,
programowymi, literaturą oraz systemem oceniania. P_U02, P_K01, C.U17., O.K7., O.K3.
Rola fizjoterapeuty w fizjoprofilaktyce w świetle P_K02
zapisów ustawy o zawodzie fizjoterapeuty.
2. Definiowanie zdrowia i choroby. Modele zdrowia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 O.W11., C.W17.
jego mierniki. Czynniki warunkujące zdrowie.
3. Diagnozowanie stanu zdrowia dzieci i młodzieży ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 O.W11., O.W12.,
oraz osób dorosłych – powszechne profilaktyczne P_W03 C.W17.
badania lekarskie.
4. Projekty i programy promocji zdrowia ćwiczenia (2) P_W03 O.W12, C.W17.

funkcjonujące w Polsce i w krajach UE.
5. Cele i zadania działań profilaktycznych w okresie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
przedkoncepcyjnym i prenatalnym oraz okresie P_W03, P_U01, C.W17., O.U7.,
postnatalnym. P_U02, P_K01 C.U17., O.K7.
6. Fizjoprofilaktyka i edukacja zdrowotna kobiet w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
ciąży i połogu. P_W03, P_U01, C.W17., O.U7.,
P_U02, P_K01 C.U17., O.K7.
7. Profilaktyka zagrożeń zdrowia i rozwoju dzieci i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
młodzieży. P_U01, P_U02, C.W17., O.U7.,
P_K01 C.U17., O.K7.
8. Profilaktyka zagrożeń zdrowotnych populacji osób ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
dorosłych oraz osób starszych. P_U01, P_U02, C.W17., O.U7.,
P_K01 C.U17., O.K7.
9. Promocja zdrowia w placówkach służby zdrowia. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
Edukacja do bycia aktywnym pacjentem. P_U01, P_U02, C.W17., O.U7.,
P_K01 C.U17., O.K7.
10. Kierunki działań w zakresie fizjoprofilaktyki i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
edukacji zdrowotnej dzieci i młodzieży oraz osób P_U01, P_U02, C.W17., O.U7.,
dorosłych z chorobami przewlekłymi. P_K01 C.U17., O.K7.
11. Kierunki działań w zakresie fizjoprofilaktyki i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
edukacji zdrowotnej dzieci i młodzieży oraz osób P_U01, P_U02, C.W17., O.U7.,
dorosłych z chorobami cywilizacyjnymi. P_K01 C.U17., O.K7.
12. Cele i zadania oraz założenia programów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
fizjoprofilaktycznych w edukacji zdrowotnej osób P_U01, P_U02, C.W17., O.U7.,
niepełnosprawnych. P_K01 C.U17., O.K7.
13. Fizjoprofilaktyka i edukacja zdrowotna w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
aktywności fizycznej i sporcie. P_U01 C.W17., O.U7.,
C.U17.
14. Ochrona kręgosłupa w czynnościach dnia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., O.W12.,
codziennego i pracy zawodowej. P_U01 C.W17., O.U7.,
C.U17.
15. Podsumowanie pracy i zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 O.W11., O.W12,
P_W03, P_U01, C.W17., O.U7.,
P_U02, P_K01, C.U17., O.K7., O.K3.
P_K02

dydaktyczne
2. Projekty założeń programów.
3. Dzienniki Urzędowe RP.
Warunki zaliczenia Obecność i aktywność na zajęciach; sprawdzian z zagadnień teoretycznych; przygotowanie i

przedmiotu zaprezentowanie projektów profilaktyczno- edukacyjnych dla osób w różnym wieku i sytuacji
zdrowotnej. Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Definiowanie zdrowia. Czynniki determinujące zdrowie jednostki. Związek pomiędzy stylem
zagadnienia życia a zdrowiem człowieka.
zaliczeniowe
2. Rola fizjoterapeuty w profilaktyce i promocji zdrowia.
3. Programy lokalne i centralne dotyczące promocji zdrowia osób w różnym wieku oraz
zróżnicowanej sytuacji zdrowotnej.
4. Rola aktywności fizycznej w profilaktyce zaburzeń rozwojowych rozwojowych (nadwaga i
otyłość, wady postawy ciała) / w łagodzeniu procesów starzenia.
5. Opracowanie założeń projektu fizjoprofilaktyki dla określonej grupy osób/ instytucji.
Zalecana literatura 1. Andruszkiewicz A., Banaszkiewicz M. (red.). (2008). Promocja zdrowia dla studentów.
Teoretyczne podstawy promocji zdrowia. T.I. Czelej, Lublin.
2. Donatelli R., Gnat R. (red.) (2011). Rehabilitacja w sporcie. Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
3. Karski J.B. (red.). (2009). Praktyka i teoria promocji zdrowia. CeDeWu, Warszawa.
4. Karski J.B. (red.). (2009). Promocja zdrowia dziś i perspektywy jej rozwoju w Europie. CeDeWu,
Warszawa.
5. Karski J.B., Słońska Z. (red.). (1994). Promocja zdrowia. Sanmedia, Warszawa.
6. Karski J.B., Tomaszewska E. (1997). Teoria i praktyka wzmacniania działań w promocji zdrowia.
Centrum Organizacji i Ekonomiki Ochrony Zdrowia, Warszawa.
7. Rozporządzenie Rady Ministrów z 4 sierpnia 2016 w sprawie Narodowego Programu Zdrowia

na lata 2016-2020 D.U.RP poz. 1492 z 16 września 2016.
8. Ustawa z dnia 25.09.2015 r. o zawodzie fizjoterapeuty. Dz.U. z 2015 r. poz. 1994, z 2017r. poz.
599.
9. Woynarowska B. (2017). Edukacja zdrowotna. Podstawy teoretyczne. Metodyka. Praktyka.

PWN, Warszawa.
10. Wybrane publikacje ze strony Polskiego Forum Profilaktyki www.pfp.edu.pl

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot dr hab. prof. AWF Krystyna Górniak
(e-mail) (krystyna.gorniak@awf.edu.pl)
dr Agnieszka Wasiluk
(agnieszka.wasiluk@awf.edu.pl)
filaktyka (F/5/st/37)
ok/VIII semestr
2
cymi fizjoprofilaktyki
Kształtowanie
chorób przewlekłych
.
erystyk I/ II
erapeuty)
m i fizjoprofilaktyką
tnych oraz zagrożenia

G,P7S_WK).
zjoprofilaktyki w
ób w różnym wieku i
programu
nej
O,P7S_UU).
esu fizjoprofilaktyki
achowaniami
zie fizjoterapeuty

kontrola obecności

Kierunkowe efekty zajęć przez studenta
uczenia się
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7., O.K3.
O.W11., C.W17.
O.W11., O.W12.,
C.W17.
O.W12, C.W17.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17.
O.W11., O.W12.,
C.W17., O.U7.,
C.U17.
O.W11., O.W12,
C.W17., O.U7.,
C.U17., O.K7., O.K3.
przygotowanie i
ym wieku i sytuacji
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
k pomiędzy stylem
m wieku oraz
wych (nadwaga i
/ instytucji.
a studentów.
n&Partner, Wrocław.
arszawa.
u w Europie. CeDeWu,
awa.
ń w promocji zdrowia.
o Programu Zdrowia
z. 1994, z 2017r. poz.
etodyka. Praktyka.
u.pl

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Kliniczne podstawy fizjoterapii
w ortopedii, traumatologii i
medycynie sportowej
(F/5/st/38.1)

(jednolite studia
mgr)
Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia, fizjoterapia ogólna.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest nabycie podstawowych wiadomości i umiejętności z zakresu
diagnostyki, leczenia i rehabilitacji pacjentów z dysfunkcjami układu ruchu w
zależności od stanu funkcjonalnego pacjenta, a także zastosowanie zasad szeroko
pojętej profilaktyki i fizjoterapii w pourazowych dysfunkcjach narządu ruchu.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu działań diagnostycznych i terapeutycznych stosowanych
w ortopedii, traumatologii i medycynie sportowej (O.W1./ P7U_W/P7S_WG,
O.W10./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
D.W2./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W5./P7U_W/P7S_WK, D.W6./P7U_W/ P7S_WG,
P7S_WK, D.W10./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna zasady, metody i etapy procesu diagnozowania oraz szczegółową

metodykę postępowania ortopedycznego (O.W2./P7S_WG/P7S_WG,
O.W7./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
D.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W5./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna wskazania i przeciwwskazania do stosowania określonych zabiegów

wykorzystywanych w ortopedii, traumatologii i medycynie sportowej (O.W6./
P7U_W/P7S_WG, O.W7./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
D.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W5./P7U_W/P7S_WK,
D.W12./P7U_W/P7S_WK, D.W13./ P7U_W/ P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi analizować i interpretować zebrane informacje na temat zdrowia

pacjenta w celu ustalenia i kontroli przebiegu przyjętego programu leczniczego
(O.U2./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, O.U4./P7U_U/P7S_UW,
D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
D.U3./P7U_U/P7S_UW, D.U4./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
D.U5./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, P7S_UK, D.U6./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
D.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, P7S_UK, D.U23./ P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UK).
P_U02. Potrafi prowadzić dokumentację medyczną oraz zaplanować i modyfikować
programy rehabilitacji (O.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, P7S_UK,
O.U4./P7U_U/P7S_UW, D.U39./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU, D.U48./P7U_U/P7S_UW,
D.U49 / P7U_U/ P7S_UW ).
P_U03. Potrafi przeprowadzić badanie przedmiotowe i podmiotowe pacjenta

(O.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, P7S_UK, D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
D.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U39. / P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,P7S_UU,
P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Wykazuje postawę otwartą na komunikowanie się z pacjentem oraz z
członkami zespołu specjalistów oraz prezentuje postawe promującą zdrowy styl życia
(O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K3./P7U_K/P7S_KR, O.K4./P7U_K/P7S_KR,
O.K8./P7U_K/P7S_KK, O.K9./P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
P_K02. Potrafi trafnie formułować opinie dotyczące pacjenta, w kontekście

związanym z wykonywaniem zawodu fizjoterapeuty (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO,
O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K6./P7U_K/P7S_KK, O.K8./P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Zaliczenie pisemne.

się#

###
1. Ortopedia, traumatologia i medycyna sportowa – wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
przedstawienie i omówienie problematyki zajęć. D.W1., D.W2.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
2. Badanie ortopedyczne – ocena diagnostyczna wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
pacjentów ze schorzeniami ortopedycznymi i D.W5., D.W6.,
związanymi z uprawianiem sportu. D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
3. Charakterystyka uszkodzeń narządu ruchu, rodzaje wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
urazów. D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
4. Metody leczenia i zadania rehabilitacji w ortopedii, wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
traumatologii i sporcie. D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
5. Zmiany zwyrodnieniowe narządu ruchu – wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
przyczyny, leczenie i fizjoterapia. Protezoplastyka D.W5., D.W6.,
dużych stawów - usprawnianie szpitalne i D.W10., O.U2.,
ambulatoryjne. O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
6. Protezoplastyka dużych stawów - usprawnianie wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
szpitalne i ambulatoryjne.Zaburzenia stawu D.W5., D.W6.,
rzepkowo-udowego - diagnostyka, leczenie i D.W10., O.U2.,
rehabilitacja O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
7. Zaburzenia stawu rzepkowo-udowego - wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
diagnostyka, leczenie i rehabilitacja D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
8. Rekonstrukcje więzadłowe, metody naprawy wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
chrząstki stawowej w obrębie stawu kolanowego - D.W5., D.W6.,
możliwości usprawniania. D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
9. Urazy i choroby kręgosłupa - diagnostyka, metody wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
leczenia, fizjoterapia. D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
10. Dysfunkcje pourazowe i przeciążeniowe narządu wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
ruchu (zespół Sudecka, przykurcz Volkmanna, łokieć D.W5., D.W6.,
tenisisty, łokieć golfisty, zespół cieśni kanału D.W10., O.U2.,
nadgarstka). O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
11. Wrodzone wady układu narządu ruchu. wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
12. Zaopatrzenie ortopedyczne - rodzaje i możliwości wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
wykorzystania. D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
13. Pacjent po leczeniu choroby nowotworowej - wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
specyfika i ograniczenia w rehabilitacji. D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
14. Usprawnianie pacjentów z amputacją kończyn wykład (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.W10.,
dolnych. D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
15. Uszkodzenia ośrodkowego i obwodowego układu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W10.,
nerwowego - diagnostyka, możliwości usprawniania P_U01 O.W2., O.W7.,
pacjentów. D.W1., D.W2.,
D.W5., D.W6.,
D.W10.
1. Zapoznanie studentów z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_U02, O.W1., O.W10.,
kształcenia i sposobami weryfikacji, treściami P_K02 D.W1., D.W2.,
programowymi, literaturą oraz organizacją zajęć D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U3.,
O.U4., D.U39.,
D.U48., D.U49.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
2. Charakterystyka urazowych uszkodzeń kończyny ćwiczenia (2) P_W02, P_U02 O.W2., O.W7.,
górnej oraz zapobieganie powikłaniom. P_U03, P_K02 D.W1., D.W2.,
D.W5., O.U3., O.U4.,
D.U39., D.U48.,
D.U49., O.K1., O.K2.,
O.K6., O.K8.
3. Rodzaje testów diagnostycznych kończyny górnej i ćwiczenia (2) P_W02, P_U02 O.W2., O.W7.,
ich znaczenie kliniczne. P_U03, P_K02 D.W1., D.W2.,
D.W5., O.U3., O.U4.,
D.U39., D.U48.,
D.U49., O.K1., O.K2.,
O.K6., O.K8.
4. Charakterystyka urazowych uszkodzeń kończyny ćwiczenia (2) P_W02, P_U02 O.W2., O.W7.,
dolnej oraz zapobieganie powiłaniom. P_U03, P_K02 D.W1., D.W2.,
D.W5., O.U3., O.U4.,
D.U39., D.U48.,
D.U49., O.K1., O.K2.,
O.K6., O.K8.
5. Rodzaje testów diagnostycznych kończyny dolnej i ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, O.W2., O.W6.,
ich zastosowanie kliniczne. P_K02 O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
6. Charakterystyka urazowych uszkodzeń kręgosłupa i ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, O.W2., O.W6.,
zmian zwyrodnieniowych. P_K02 O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
7. Charaktertystyka zmian zwyrodnieniowo- ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, O.W2., O.W6.,
wytwórczych stawów oraz podstawy planowania P_K02 O.W7., D.W1.,
procesu fizjoterapii w zmianach zwyrodnieniowych. D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
8. Podstawy fizjoterapii po protezoplastyce dużych ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, O.W2., O.W6.,
stawów. P_K02 O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
9. Nowotwory narządu ruchu, choroby ćwiczenia (2) P_W02, P_W03 O.W2., O.W6.,
reumatologiczne. P_U02, P_U03 O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.U2., O.U3., O.U4.,
D.U1, D.U2., D.U39,
D.U49.
10. Charakterystyka wad wrodzonych narządu ruchu, ćwiczenia (2) P_W01, P_U02, O.W2., O.W6.,
planowanie i mozliwości fizjoterapii. P_K02 O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12.,
D.W13.,O.K2., O.K6.
11. Nowotwory układu kostnego, choroby ćwiczenia (2) P_W01, P_U02, O.W2., O.W6.,
reumatyczne narządu ruchu: RZS, ZZSK. P_K02 O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
12. Fizjoterapia zespołów przeciążeniowych i ćwiczenia (2) P_W01, P_U02, O.W2., O.W6.,
uciskowych narządu ruchu. P_K02 O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
13. Biomechanika powstawania urazów sportowych i ćwiczenia (2) P_W01, P_U02, O.W2., O.W6.,
możliwości zapobiegania. P_K02 O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
14. Zaopatrzenie ortopedyczne - rodzaje i możliwości ćwiczenia (2) P_W02, P_W03 O.W2., O.W6.,
wykorzystania. P_U02, P_K01, O.W7., D.W1.,
P_K02 D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.U3.,D.U4., D.U39,
D.U48., D.U49.,
O.K1., O.K3., O.K4.,
O.K8., O.K9. , O.K2.,
O.K6.
15. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W02, P_W03 O.W2., O.W6.,

P_U02, P_K01, O.W7., D.W1.,
P_K02 D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.U3.,D.U4., D.U39,
D.U48., D.U49.,
O.K1., O.K3., O.K4.,
O.K8., O.K9. , O.K2.,
O.K6.
Narzędzia 1. Rzutnik, projektor multimedialny, plansze dydaktyczne, modele anatomiczne.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Wykład – warunkiem zaliczenia wykładu jest ocena pozytywna z kolokwiów teoretycznych.
przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaliczenie na ocenę pozytywną kolokwiów oraz
sprawdzianów praktycznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Wymień rodzaje urazów oraz podstawy ich leczenia.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów rodzaje zespołów przeciązeniowych okolicy łokcia.
3. Omów rodzaje zaopatrzenia ortopedycznego stosowanego w niestabilności stawu

kolanowego.
4. Przedstaw i opisz zespół Sudecka.
Zalecana literatura 1. Barnes M. (2012). Podręcznik rehabilitacji klinicznej. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.
2. Backup K. (2014). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
3. Brukner P. (2012). Kliniczna medycyna sportowa. Wydawnictwo DB Publishing, Warszawa.
4. Gaździk T. (2009). Ortopedia i traumatologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Kinalski R. (2008). Neurofizjologia kliniczna dla neurorehabilitacji. Wydawnictwo MedPharm,

Wrocław.
6. Kruczyński J. (2015). Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
7. Kwolek A. (2013). Rehabilitacja medyczna. Tom I i II. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.
8. Nowotny J. (2006). Podstawy kliniczne fizjoterapii w dysfunkcji narządu ruchu. Wydawnictwo

Medipage, Warszawa.
9. Warzocha Z. (2018). Protetyka i ortyka ortopedyczna w zarysie ogólnym. Wydawnictwo
Norbertinum, Lublin.

prowadzącego
prowadzącego^^ 30

Prowadzący przedmiot dr n. med. Robert Węgłowski
(e-mail) (robert.weglowski@awf.edu.pl)
podstawy fizjoterapii
pedii, traumatologii i
ycynie sportowej
(F/5/st/38.1)
rok/III semestr
3
iejętności z zakresu
adu ruchu w
nie zasad szeroko
rządu ruchu.
erystyk I/ II
erapeuty)
ycznych stosowanych
W/P7S_WG,
6./P7U_W/ P7S_WG,
z szczegółową
_WG,
7S_WK).
onych zabiegów
owej (O.W6./
S_WG, P7S_WK,
a temat zdrowia
mu leczniczego
UW,
O,
W,P7S_UO,
UW, P7S_UO,
wać i modyfikować
,
48./P7U_U/P7S_UW,
owe pacjenta
W,P7S_UO,
_UO,P7S_UU,
entem oraz z
ącą zdrowy styl życia
U_K/P7S_KR,
kontekście
_K/P7S_KR,P7S_KO,
U_K/ P7S_KK).


O.W1., O.W10.,
D.W1., D.W2.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U2.,
O.U4., D.U1., D.U2.,
D.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U7., D.U23.
O.W1., O.W10.,
O.W2., O.W7.,
D.W1., D.W2.,
D.W5., D.W6.,
D.W10.
O.W1., O.W10.,
D.W1., D.W2.,
D.W5., D.W6.,
D.W10., O.U3.,
O.U4., D.U39.,
D.U48., D.U49.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
O.W2., O.W7.,
D.W1., D.W2.,
D.W5., O.U3., O.U4.,
D.U39., D.U48.,
D.U49., O.K1., O.K2.,
O.K6., O.K8.
O.W2., O.W7.,
D.W1., D.W2.,
D.W5., O.U3., O.U4.,
D.U39., D.U48.,
D.U49., O.K1., O.K2.,
O.K6., O.K8.
O.W2., O.W7.,
D.W1., D.W2.,
D.W5., O.U3., O.U4.,
D.U39., D.U48.,
D.U49., O.K1., O.K2.,
O.K6., O.K8.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.U2., O.U3., O.U4.,
D.U1, D.U2., D.U39,
D.U49.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12.,
D.W13.,O.K2., O.K6.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.K1., O.K2., O.K6.,
O.K8.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.U3.,D.U4., D.U39,
D.U48., D.U49.,
O.K1., O.K3., O.K4.,
O.K8., O.K9. , O.K2.,
O.K6.
O.W2., O.W6.,
O.W7., D.W1.,
D.W2., D.W5.,
D.W12., D.W13.,
O.U3.,D.U4., D.U39,
D.U48., D.U49.,
O.K1., O.K3., O.K4.,
O.K8., O.K9. , O.K2.,
O.K6.
czne.
teoretycznych.
ów oraz
i kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ści stawu
awnictwo Lekarskie
shing, Warszawa.
WL, Warszawa.
wnictwo MedPharm,
o Lekarskie PZWL,
uchu. Wydawnictwo
Wydawnictwo

WWFiZ Kliniczne podstawy fizjoterapii
w reumatologii (F/5/st/38.2)
Jednostka organizacyjna Nazwa i kod przedmiotu

Fizjoterapia II rok/ III semestr
(jednolite studia
Kierunek i poziom studiów mgr) Rok/semestr
Cel przedmiotu * Przyswojenie podstawowych informacji dotyczących chorób reumatycznych:

występowania, mechanizmu powstawania, przyczyn, czynników ryzyka, przebiegu,
objawów klinicznych, diagnostyki, rokowania, leczenia.
* Przyswojenie teoretycznej i praktycznej wiedzy dotyczącej badań podmiotowych i
przedmiotowych narządu ruchu.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu budowy ciała ludzkiego, zna i rozumie funkcjonowanie
organizmu człowieka w warunkach zdrowia i choroby, zna metody i techniki
stosowane w rehabilitacji wybranych zaburzeń funkcjonowania organizmu ludzkiego
P_W02. Posiada wiedzę na temat etiologii, patomechanizmu, objawów i przebiegu

najczęstszych schorzeń w zakresie reuamtologii (D.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Poznaje aktualnie obowiązujące standardy fizjoterapeutyczne związane z

diagnozowaniem oraz ogólne zasady i sposoby leczenia w najczęstszych chorobach w
zakresie reuamtologii w stopniu umożliwiającym racjonalne stosowanie środków
fizjoterapii (D.W4./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi informować pacjenta o celu wprowadzonej fizjoterapii, przebiegu i

ewentualnym ryzyku podejmowanych działań diagnostucznych i fizjoterapeutycznych
(B.U11./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
P_U02. Potrafi planować i wykoywać zabiegi fizjoterapeutyczne u pacjentów z

chorobami reuamtologicznymi, ograniczeniami zakresu ruchu i pozastawowymi
zespołami bólowymi o podłożu reumatycznym (D.U9./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym
rozwiązaniem problemu (O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K6./P7U_K/P7S_KK, O.K8./P7U_K/
P7S_KK).

###
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01 A.W18.

2. Klasyfikacja w chorobach reumatycznych. wykład (1) P_W01 A.W18.

Porównanie klasyfikacji ACR/EULAR oraz klasyfikacji
WHO pod względem postępowania
rehabilitacyjnego.
3. Klasyfikacja w chorobach reumatycznych. wykład (1) P_W01 A.W18.

Porównanie klasyfikacji ACR/EULAR oraz klasyfikacji
WHO pod względem postępowania rehabilitacyjnego
- ciąg dalszy.
4. Epidemiologia chorób reumatycznych. Specyfika wykład (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
badania podmiotowego i przedmiotowego pacjentów P_W03 D.W4.
ze schorzeniami reumatycznymi.
ze schorzeniami reumatycznymi- ciąg dalszy.
ze schorzeniami reumatycznymi- ciąg dalszy.
7. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w chorobach wykład (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
reumatycznych. Podstawy diagnostyki chorób P_W03, P_K01 D.W4., O.K5., O.K6.,
reumatycznych. O.K8.
8. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w chorobach wykład (1) P_W01, P_W02, A.W18, D.W3, D.W4,
reumatycznych. Podstawy diagnostyki chorób P_W03, P_K01 O.K5, O.K6, O.K8
reumatycznych- ciąg dalszy.
9. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w chorobach wykład (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
reumatycznych. Podstawy diagnostyki chorób P_W03, P_K01 D.W4., O.K5., O.K6.,
reumatycznych- ciąg dalszy. O.K8.
10. Podstawowe zasady rehabilitacji chorób wykład (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
reumatycznych. Programowanie kompleksowej P_W03, P_K01 D.W4., O.K5., O.K6.,
rehabilitacji i omówienie realizowania postępowania O.K8.
fizjoterapeutycznego u pacjenta reumatoidalnego.
Podstawowe zasady rehabilitacji chorób
reumatycznych.
13. Zaopatrzenie ortopedyczne w reumatologii. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3,.
Wskazania i przeciwwskazania do leczenia P_W03, P_K01 D.W4., O.K5., O.K6.,
operacyjnego pacjentów z chorobami O.K8.
reumatycznymi.
14. Zaopatrzenie ortopedyczne w reumatologii. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
reumatycznymi- ciąg dalszy.
15. Zaopatrzenie ortopedyczne w reumatologii. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
reumatycznymi- ciąg dalszy. Repetytorium. Zaliczenie
z zakresu realizowanego materiału.
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich ćwiczenia (1) P_W01, P_K01 A.W18., O.K5., O.K6.,
weryfikacji, treściami programowymi, literaturą i O.K8.
2. EBP I EBM w epidemiologii chorób reumatycznych ćwiczenia (1) P_W01, P_K01 A.W18., O.K5., O.K6.,
(aktualnie dostępne informacje). Przeszukiwanie O.K8.
dostępnych baz danych z wykorzystaniem smartfona.
3. EBP I EBM w epidemiologii chorób reumatycznych ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,
(aktualnie dostępne informacje). Przeszukiwanie P_U01, P_K01 B.U11., O.K5., O.K6.,
dostępnych baz danych z wykorzystaniem smartfona- O.K8.
ciąg dalszy.
4. Reakcja zapalna - definicja, przyczyny, objawy, ćwiczenia (1) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,
przebieg i następstwa, czynniki modyfikujące. P_U02, P_K01 B.U11., O.K5., O.K6,
O.K8.
5. Reakcja zapalna - definicja, przyczyny, objawy, ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, A.W18, D.W4.,
przebieg i następstwa, czynniki modyfikujące- ciąg P_U01, P_U02, B.U11., D.U9., O.K5.,
dalszy. P_K01 O.K6., O.K8.
6. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w chorobach ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
reumatycznych. Ból w chorobach reumatycznych: P_W03, P_U01, D.W4., B.U11.,
definicja, rodzaje, przyczyny, metody leczenia, skale i P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
sposoby oceny natężenia bólu. Wykonanie O.K8.
praktyczne z wykorzystaniem omawianych testów
funkcjonalnych.
7. Badanie podmiotowe i przedmiotowe w chorobach ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
reumatycznych. Ból w chorobach reumatycznych: P_W03, P_U01, D.W4., B.U11.,
definicja, rodzaje, przyczyny, metody leczenia, skale i P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
sposoby oceny natężenia bólu. Wykonanie O.K8.
praktyczne z wykorzystaniem omawianych testów
funkcjonalnych-ciąg dalszy.
8. Podstawy w rehabilitacji chorób reumatycznych ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
(Choroba zwyrodnieniowa stawów biodrowych i P_W03, P_U01, D.W4., B.U11.,
kolanowych: definicja, klasyfikacje, epidemiologia, P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
objawy, diagnostyka, przebieg, leczenie. O.K8.
Reumatoidalne zapalenie stawów, ręka i stopa
reumatoidalna: definicja, podział, epidemiologia,
objawy, rozpoznanie, przebieg, leczenie.
9. Spondyloartropatie: Zesztywniające zapalenie ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,

stawów kręgosłupa, Łuszczycowe zapalenie stawów, P_W03, P_U01, D.W4., B.U11.,
Zespół Reitera: definicja, objawy, epidemiologia, P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
podział, diagnostyka, przebieg, leczenie. O.K8.
Osteoporoza: definicja, epidemiologia, objawy,
podział, diagnostyka, przebieg, leczenie. Dana
moczanowa, Toczeń układowy rumieniowaty:
definicja, epidemiologia, objawy, podział,
diagnostyka, przebieg, leczenie. Reumatyzm tkanek
miękkich: definicja, epidemiologia, objawy, podział,
diagnostyka, przebieg, leczenie).
10. Wykonanie odpowiednio dobranych procedur ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
fizjoterapeutycznych u pacjentów z wybranymi P_W03, P_U01, D.W4., B.U11.,
chorobami reumatycznymi. P_U02, P_K01 D.U.9, O.K5., O.K6.,
O.K8.
chorobami reumatycznymi- ciąg dalszy. P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
chorobami reumatycznymi. P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
chorobami reumatycznymi- ciąg dalszy. P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
14. Repetytorium całości realizowanego materiału. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
P_W03, P_U01, D.W4., B.U11.,
P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
15. Zaliczenie z zakresu klinicznych podstaw ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, A.W18., D.W3.,
fizjoterapii w reumatologii. P_W03, P_U01, D.W4., B.U11.,
P_U02, P_K01 D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
Narzędzia 1. Metody dydaktyczne: wykład informacyjny, metoda sytuacyjna, duskusja dydaktyczna.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Wykład – obecność na wykładach, zaliczenie treści wykładowych.

przedmiotu
Ćwiczenia – pozytywna ocena z kolokwiów, obecność na zajęciach, wiedza i umiejętność
stosowania wybranych testów klinicznych i określonych metod terapeutycznych.Student, który
Przykładowe 1. Napisz co jest podstawą leczenia zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wyjaśnij co może sugerować przewlekły zespół bólowy dotyczący kręgosłupa i mięśni
obwodowych u młodej kobiety z prawidłowymi wynikami badań pracownianych.
3. Omów wyświetlone na ekranie badanie z wykorzystaniem wybranego testu diagnostycznego.

Czego można się spodziewać po przedstawionych przez prowadzącego objawach.
4. Powiedz w przebiegu jakiej choroby występują zwykle przeciwciała antycentromerowe.
Zalecana literatura 1. Bolanowski J., Wrzosek Z. (2007). Choroby reumatyczne. Podręcznik dla studentów
fizjoterapii. AWF, Wrocław.
PZWL,Warszawa.
3. Chwalińska-Sadowska H. (1995). Reumatologia kliniczna. Fundacja rozwoju, Warszawa.
4. Goldman L. (2005). Kardiologia. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.

5. Klippel J., Paul H., Dieppe F., Ferri F. (2000). Reumatologia. Wydawnictwo Czelej, Lublin.
6. Silver R.M., Smith E.A. (1999). Ciekawe przypadki reumatologiczne. Medycyna Praktyczna,
Kraków.
7. Woźniewski M. (2012). Fizjoterapia w onkologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
8. Zimmerman-Górska I. (2004). Choroby reumatyczne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot lek med. Miłosz Boguszewski
(e-mail) (milosz.boguszewski@awf.edu.pl)
lek med. Norbert Nizio

(norbert.nizio@awf.edu.pl)
atologii (F/5/st/38.2)
ok/ III semestr
2
palpacyjna, fizjologia samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
a, biomechanika
ność fizyczna.
umatycznych:
ryzyka, przebiegu,
ań podmiotowych i
erystyk I/ II
erapeuty)
mie funkcjonowanie
dy i techniki
organizmu ludzkiego
jawów i przebiegu
/P7S_WG, P7S_WK).
yczne związane z
stszych chorobach w
owanie środków
erapii, przebiegu i
fizjoterapeutycznych
u pacjentów z
ozastawowymi
7S_UW, P7S_UO).
eranych treści,
awczych i
ności z samodzielnym
7S_KK, O.K8./P7U_K/


A.W18.
A.W18.
A.W18.
A.W18., D.W3.,
D.W4.
A.W18., D.W3.,
D.W4.
A.W18., D.W3.,
D.W4.
A.W18., D.W3.,
D.W4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18, D.W3, D.W4,

O.K5, O.K6, O.K8
A.W18., D.W3.,
D.W4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3,.
D.W4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., O.K5., O.K6.,

O.K8.
A.W18., O.K5., O.K6.,

O.K8.
D.W3., D.W4.,
B.U11., O.K5., O.K6.,
O.K8.
D.W3., D.W4.,
B.U11., O.K5., O.K6,
O.K8.
A.W18, D.W4.,
B.U11., D.U9., O.K5.,
O.K6., O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U.9, O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
A.W18., D.W3.,
D.W4., B.U11.,
D.U9., O.K5., O.K6.,
O.K8.
dydaktyczna.
umiejętność
nych.Student, który
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
gosłupa.
łupa i mięśni
nych.
stu diagnostycznego.
awach.
entromerowe.
studentów
awnictwo Lekarskie
oju, Warszawa.
.
o Czelej, Lublin.
ycyna Praktyczna,
PZWL, Warszawa.
rskie PZWL,

WWFiZ Kliniczne podstawy fizjoterapii
w neurologii i neurochirurgii
(F/5/st/38.3)
Fizjoterapia
(jednolite studia
Kierunek i poziom studiów mgr) Rok/semestr II rok/III semestr
Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia człowieka, biochemia.
Cel przedmiotu Przekazanie wiedzy o mechanizmach i możliwościach kompensacji dysfunkcji układu

nerwowego; prezentacja podstawowych metod diagnostyki fizjoterapeutycznej i
fizjoterapii (z dokumentacją) w chorobach układu nerwowego na różnych etapach
terapii.

Wiedza P_W01. Ma podstawową wiedzę o skutkach chorób układu nerwowego; obrazie
typowych dysfunkcji różnych struktur centralnego i obwodowego układu nerwowego
oraz głównych celach i zasadach leczenia: zachowawczego i operacyjnego
P_W02. Zna możliwości oceny podmiotowej i przedmiotowej w badaniu chorych z

chorobami i dysfunkcjami układu nerwowego i możliwości ich rehabilitacji
Umiejętności
P_U01.Potrafi korzystać z dostępnej dokumentacji medycznej dla planowania i
kontroli programu fizjoterapii nurologicznej (C.U2./P7U_U/P7S_UW,
D.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi rozpoznać czynniki wpływające na skuteczność programów

fizjoprofilaktyki oraz fizjoterapii (D.U3./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest świadomy potrzeby dalszego kształcenia się w przedmiotach
uwzględniające zagadnienia fizjoterapii klinicznej (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Prezentuje postawę właściwą dla naukowego, krytycznego sposobu

interpretowania informacji (O.K6./P7U_K/P7S_KK).

się#

###
1. Zespoły neurolgiczne. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
2. Udar mózgu - niedokrwienny. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
3. Udar mózgu - krwotoczny. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
4. Urazy czaszkowo-mózgowe. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
5. Urazy rdzenia kręgowego. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
6. Uszkodzenia obwodowego układu nerowowego. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
7. Choroby neurozwyrodnieniowe. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
8. Stwardnienie rozsiane (SM) - przyczyny, rodzaje, wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
objawy.
9. Stwardnienie zanikowe boczne (SLA) - przyczyny, wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
objawy, leczenie.
10. Uszkodzenia górnego neuronu. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
11. Uszkodzenia dolnego neuronu. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
12. Studium przypadku - dyskopatia podłoża wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
neurologicznego (kręgosłup lędźwiowy i szyjny).
13. Studium przypadku - metodyka leczenia osób ze wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
spastyką (MPDz).
14. Studium przypadku - choroba Parkinsona. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
15. Podsumowanie semestru. Zaliczenie materiału. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., C.W4., C.W5.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
literaturą. Wprowadzenie do fizjologii układu
nerwowego – anatomiczno - fizjologiczne
zróżnicowanie układu nerwowego.
2. Miejsce fizjoterapeuty w neurologii i ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, C.U2., D.U1., D.U3.,
neurochirurgii. P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
3. Ocena neurologiczna nerwów czaszkowych. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
4. Ocena neurologiczna kończyny górnej. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
5. Ocena neurologiczna kończyny dolnej i tułowia. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
6. Planowanie fizjoterapii w neurologii i ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
neurochirurgii.
7. Leczenie spastyczności. Rehabilitacja po udarze ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
mózgu.
8. Zespoły bólowe kręgosłupa szyjnego i ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
lędźwiowego.
9. Rehabilitacja po urazie czaszkowo-mózgowym. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
10. Rehabilitacja w stwardnieniu rozsianym. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
11. Rehabilitacja w parkinsoniźmie. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
12. Rehabilitacja w neuroonkologii. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
13. Rehabilitacja po urazie kręgosłupa. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
14. Planowanie rehabilitacji kompleksowej i ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 C.U2., D.U1., D.U3.
usprawnianie chorych z postępującymi chorobami
degeneracyjnymi CUN: SLA, SM, choroba Parkinsona.
15. Kolokwium. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, C.U2., D.U1., D.U3.,

P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.

dydaktyczne
2. Modele anatomiczne narządów.
3. Młoteczki neurologiczne.
Przykładowe 1. Przekazywanie informacji w układzie nerwowym.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Obraz zaburzeń ruchowych w przypadku uszkodzeń dolnego i górnego neuronu.
3. Fizjoterapia spastyczności.
4. Zalecenia aktywności fizycznej w okresie rzutu i remisji SM.

5. Fizjoterapia po przeszczepie kablowym nerwu obwodowego.
Zalecana literatura 1. Borodulin-Nadzieja L. (2005). Fizjologia człowieka. Podręcznik dla studentów licencjatów
medycznych. Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław.
2. Ciechanowicz-Lewkowicz E. (2005). Neurofizjologia – podręcznik dla studentów kierunków

przyrodniczych. Wydawnictwo Arte, Grójec.
3. Członkowska A., Członkowski A. (2004). Leczenie w neurologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
4. Fuller G. (2005). badanie neurologiczne – to proste! Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
5. Grochmal S., Zielińska-Charszewska S. (1986). Rehabilitacja w chorobach układu nerwowego.

6. Guccione A.A., Wong R.A., Avers D.(2014): Fizjoterapia Kliniczna w geriatrii. Wydawnictwo
ElsevierUrban&Partner, Wrocław.
7. Konturek S. (2007). Fizjologia człowieka. Wydawnictwo Elservier Urban&Partner Wrocław.
8.Kinalski R. (2008). Neurofizjologia kliniczna dla neurorehabilitacji. Wydawnictwo MedPharm

Polska, Wrocław.
9. Kwolek A. (red.). (2012). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,

Wrocław.
10. Kwolek A. (2012). Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot dr Maciej Olesiejuk
logii i neurochirurgii
(F/5/st/38.3)
rok/III semestr
2
cji dysfunkcji układu

terapeutycznej i
a różnych etapach
erystyk I/ II
erapeuty)
wowego; obrazie
o układu nerwowego
racyjnego
badaniu chorych z
habilitacji
7S_WK).
a planowania i
UW,
rogramów
miotach
P7S_KK).
go sposobu

C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.

C.W1., C.W4., C.W5.
C.W1., C.W4., C.W5.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.,

O.K5., O.K6.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.

C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.
C.U2., D.U1., D.U3.,

O.K5., O.K6.
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
euronu.
tów licencjatów
entów kierunków
ctwo Lekarskie PZWL,
rskie PZWL,
układu nerwowego.
rii. Wydawnictwo
Partner Wrocław.
nictwo MedPharm
Urban&Partner,
wo Lekarskie PZWL,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu
Kliniczne podstawy fizjoterapii w
pediatrii i neurologii dziecięcej
(F/5/st/38.4)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr

(jednolite studia
mgr) III rok/V semestr

Wymagania wstępne Znajomość anatomii OUN ze zwróceniem uwagi na przebieg dróg nerwowych – układu prowadzenie zajęć przez studenta
piramidowego, pozapiramidowego oraz dróg móżdżkowych.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów ze specyfiką pracy z dzieckiem, ukierunkowane na: ogólną ocenę
i umiejętność usprawniania dziecka z rozpoznaniem określonej jednostki chorobowej,
zapoznanie z obrazem klinicznym wybranych chorób i podstawowymi metodami
postępowania fizjoterapeutycznego, kształtowanie postawy fizjoterapeuty i
umiejętności pracy w zespole terapeutycznym.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie budowę anatomiczną poszczególnych układów organizmu
zdrowia i choroby, a w szczególności czynnego i biernego układu ruch
(A.W1./P7U_W/P7S_WG, A.W8./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna i rozumie etiologię, patomechanizm, objawy i przebieg dysfunkcji narządu

ruchu w zakresie: ortopedii, neurologii oraz pediatrii, neurologii dziecięcej, w stopniu
umożliwiającym racjonalne stosowanie środków fizjoterapii (D.W1./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
P_W03. Zna i rozumie zasady diagnozowania oraz ogólne zasady i sposoby leczenia
najczęstszych dysfunkcji narządu ruchu w zakresie: ortopedii, neurologii oraz pediatrii,
neurologii dziecięcej, w stopniu umożliwiającym racjonalne stosowanie środków
fizjoterapii (D.W2./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi przeprowadzić badanie podmiotowe, badanie przedmiotowe oraz

wykonywać podstawowe badania czynnościowe i testy funkcjonalne właściwe dla
fizjoterapii, w tym pomiary długości i obwodu kończyn, zakresu ruchomości w stawach
oraz siły mięśniowe (C.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi przeprowadzić szczegółowe badanie dla potrzeb fizjoterapii i testy

funkcjonalne układu ruchu oraz zapisać i zinterpretować jego wyniki
(D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U03. Potrafi przeprowadzić badanie neurologiczne dla potrzeb fizjoterapii i testy

funkcjonalne przydatne w fizjoterapii neurologicznej, w tym ocenę napięcia
mięśniowego, kliniczną ocenę spastyczności oraz ocenę na poziomie funkcji ciała i
aktywności, w szczególności za pomocą skal klinicznych, a także zinterpretować
ważniejsze badania dodatkowe (obrazowe i elektrofizjologiczne)
Kompetencje społeczne P_K01. Gotów do prezentowania postawy promującej zdrowy styl życia,
propagowania i aktywnego kreowania zdrowego stylu życia i promocji zdrowia w
trakcie działań związanych z wykonywaniem zawodu i określania poziomu sprawności
niezbędnego do wykonywania zawodu fizjoterapeuty (O.K3./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Gotów do dostrzegania i rozpoznawania własnych ograniczeń, dokonywania

samooceny deficytów i potrzeb edukacyjnych (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K03. Gotów do wdrażania zasad koleżeństwa zawodowego i współpracy w zespole

specjalistów, w tym z przedstawicielami innych zawodów medycznych
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie praktyczne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
Typ oceny## Formująca, podsumowująca. ##-formująca, podsumowująca

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne prowadzenie
zajęć (liczba godzin) uczenia się uczenia się zajęć przez studenta
###
1. Prawidłowy rozwój psychoruchowy i odruchowy wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W8., D.W1.
dziecka. Część I.
2. Prawidłowy rozwój psychoruchowy i odruchowy wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W8., D.W1.
dziecka. Część II.
3. Zaburzony rozwój psychoruchowy i odruchowy wykład (1) P_W01, P_W02 A.W1., A.W8., D.W1.
dziecka. Część I.
dziecka. Część II.
dziecka. Część III.
6. Mózgowe porażenie dziecięce. Część I. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03 D.W2.
7. Mózgowe porażenie dziecięce. Część II. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03 D.W2.
8. Mózgowe porażenie dziecięce. Część III. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03 D.W2.
9. Mózgowe porażenie dziecięce. Część IV. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03 D.W2.
10. Dystrofie nerwowo-mięśniowe. Część I. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03 D.W2.
11. Dystrofie nerwowo-mięśniowe. Część II. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03 D.W2.
12. Dystrofie nerwowo-mięśniowe. Część III. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03 D.W2.
13. Okołoporodowe uszkodzenie splotu ramiennego wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
jako przykład uszkodzenia obwodowego układu P_W03 D.W2.
nerwowego. Część I.
14. Okołoporodowe uszkodzenie splotu ramiennego wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
jako przykład uszkodzenia obwodowego układu P_W03 D.W2.
nerwowego. Część II.
15. Zaliczenie materiału. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03, P_U01, D.W2., C.U1., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., O.K3., O.K5.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K7
1. Prawidłowy rozwój psychoruchowy i odruchowy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
dziecka – omówienie. P_W03 D.W2.
2. Prawidłowy rozwój psychoruchowy i odruchowy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
dziecka – omówienie i prezentacja praktyczna. P_W03 D.W2.
3. Ogólne badanie dziecka dla potrzeb planowania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
fizjoterapii - omówienie. P_W03 D.W2.
4. Ogólne badanie dziecka dla potrzeb planowania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
fizjoterapii - omówienie i prezentacja praktyczna. P_W03 D.W2.
5. Postępowanie terapeutyczne u dziecka z MPD - ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
omówienie. P_W03 D.W2.
omówienie i prezentacja praktyczna. Część I. P_W03 D.W2.
omówienie i prezentacja praktyczna. Część II. P_W03 D.W2.
8. Usprawnianie dziecka z uszkodzeniem splotu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
barkowego - omówienie. P_W03 D.W2.
9. Usprawnianie dziecka z uszkodzeniem splotu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
barkowego - omówienie i prezentacja praktyczna. P_W03 D.W2.
10. Fizjoterapia dzieci w chorobach nerwo- ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
mięśniowych - omówienie. P_W03 D.W2.
mięśniowych - omówienie i prezentacja praktyczna. P_W03 D.W2.
Część I.
mięśniowych - omówienie i prezentacja praktyczna. P_W03 D.W2.
Część II.
13. Leczenie usprawniające w dysplazji stawów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
biodrowych - omówienie i prezentacja praktyczna. P_W03 D.W2.
14. Leczenie usprawniające przy kręczu szyi. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03 D.W2.
15. Zaliczenie końcowe, wystawienie ocen. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8., D.W1.,
P_W03, P_U01, D.W2., C.U1., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., O.K3., O.K5.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K7

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywne zaliczenie prac pisemnych, obecność na zajęciach, aktywne uczestnictwo w
przedmiotu:
wykazując minimalne braki (81-90% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów uczenia
się uzyskuje ocenę dobrą plus (4,5);
Przykładowe 1. Scharakteryzuj prawidłowy rozwój psychoruchowy i odruchowy dziecka do szóstego miesiąca

zagadnienia życia.
zaliczeniowe
2. Przedstaw zasady postępowania terapeutycznego u dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym.
3. Zasady postępowania fizjoterapeutycznego u dzieci z dystrofią rzekomoprzerostową

Duschenn’a.
4. Zasady postępowania fizjoterapeutycznego u dzieci z uszkodzeniem splotu ramiennego.
5. Wymień, które z przetrwałych tonicznych odruchów postawy powodują nieprawidłowy rozwój

psychoruchowy dziecka i wyjaśnij dlaczego.
Zalecana literatura 1. Borkowska M. (1997). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Usprawnienie ruchowe. Część 2.
Wydawnictwo WSiP, Warszawa.
2. Jóźwiak S. (red.). (2007). Postępy w diagnostyce i leczeniu chorób układu nerwowego u dzieci.
Tom 9. Wydawnictwo Folium, Lublin.
3. Kuliński W., Zeman K. W. (2012). Fizjoterapia w Pediatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
4. Lennon S., Stokes M., Kwolek A. (red.). (2009). Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej.
5. Łosiowski Z. (1996). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Część 1. Wydawnictwo WSiP,

Warszawa.
6. Matyja M., Domagalska M. (2009). Podstawy usprawniania neurorozwojowego wg. Berty i

Karela Bobathów. AWF, Katowice.
7. Olszewski J. (2011 ). Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 30
Prowadzący przedmiot dr n.med. Renata Kopytiuk
(e-mail) (renata.kopytiuk@awf.edu.pl)
w kardiologii i kardiochirurgii
(F/5/st/38.5)

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady, ćwiczenia
Cel przedmiotu Poznanie podstawowych zasad stosowania fizjoterapii w chorobach układu krążenia,
które mają za na celu przyspieszenie powrotu chorego do optymalnego stanu
zdrowia, ułatwienie zaakceptowania nowej sytuacji życiowej, zmniejszenie
prawdopodobieństwa nawrotu choroby i jej powikłań oraz utrzymanie przez chorego,
najdłużej jak to możliwe, pełnej samodzielności.

Wiedza P_W01. Ma ogólną wiedzę na temat postępowania medycznego w przypadku
najczęściej występujących chorób układu krążenia, w zakresie przydatnym dla
postępowania fizjoterapeutycznego (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna ogólne zasady diagnozowania oraz ogólne sposoby i zasady leczenia. Zna
wskazania i przeciwwskazania, czynniki ryzyka i środki ostrożności do fizjoterapii w
wybranych chorobach układu krążenia (D.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Ma podstawową wiedzę o wpływie innych interwencji medycznych na

efektywność, skutki uboczne i bezpieczeństwo stosowania zabiegów i innych
procedur fizjoterapeutycznych w chorobach układu krążenia
(D.W7./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK)
P_W04. Zna organizację systemu rehabilitacji kardiologicznej, zadania i zakres

działania innych profesjonalistów w aspekcie fizjoterapii i rehabilitacji kardiologicznej.
Zna procesy rozwiązywania problemów i wnioskowania klinicznego
(D.W16./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umjejętności P_U01. Potrafi zbierać, analizować, syntetyzować i interpretować zebrane informacje
dotyczące pacjenta z chorobą układu krążenia w celu ustalenia i kontroli przebiegu
przyjętego programu postępowania fizjoterapeutycznego. Potrafi konstruować
trening medyczny dla wybranego przypadku klinicznego (A.U14./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi ustalić priorytety oraz cele krótkoterminowe w zakresie istotności i

kolejności podejmowanych procedur fizjoterapeutycznych w chorobach układu
krążenia w zależności od przyjętego planu postępowania (D.U32./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UU).
praktycznych oraz zasięgania opinii ekspertów w przypadku trudności z samodzielnym
rozwiązaniem problemu (O.K6./P7U_K/ P7S_KK).

###
1. Czynniki ryzyka chorób serca: wykład (1) P_W01 O.W1.

hipercholesterolemia, palenie tytoniu, otyłość, niska
aktywność fizyczna, dieta kardioprotekcyjna.
2. Najważniejsze jednostki chorobowe w kardiologii: wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
miażdżyca, choroba niedokrwienna serca, P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca,
zaburzenia przewodzenia.
3. Najważniejsze jednostki chorobowe w kardiologii: wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
niewydolność serca, wady wrodzone serca u P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
dorosłych, nabyte wady zastawkowe, choroba
zakrzepowo-zatorowa.
4. Aktywność ruchowa w pierwotnej prewencji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
choroby układu krążenia – zalecenia. Fizjologiczne P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
efekty systematycznej aktywności ruchowej. Efekty
zdrowotne aktywności fizycznej.
5. Zalecana częstotliwość skurczów serca w trakcie wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2., D.W7,
treningu fizycznego dla osób bez wysokiego ryzyka P_W03, P_W04 D.W16.
sercowo-naczyniowego. Pożądane cechy aktywności
ruchowej. Badania kwalifikacyjne. Przeciwwskazania
do systematycznej aktywności ruchowej w prewencji
pierwotnej chorób układu krążenia.
6. Definicja kompleksowej rehabilitacji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,

kardiologicznej. Efekty i etapy rehabilitacji P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
kardiologicznej. Kandydaci do rehabilitacji
kardiologiczne. Skład zespołu prowadzącego
rehabilitację kardiologiczną.
7. Baza leczniczo-zabiegowa i rehabilitacyjno- wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,

zabiegowa. Wyposażenie szpitala (oddziału) P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
rehabilitacji kardiologicznej. Wyposażenie pracowni
prób wysiłkowych, pracowni treningu
ergometrycznego sali gimnastycznej.
8. Metody diagnostyczne w rehabilitacji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,

kardiologicznej. Badanie EKG spoczynkowe, P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
monitorowanie EKG metodą Holtera, badanie
echokardiograficzne, rtg klp, badanie
koronarograficzne, echokardiograficzna próba
wysiłkowa, elektrokardiograficzna próba
dobutaminowa, wysiłkowa i spoczynkowa
scyntygrafia perfuzyjna, badania radioizotopowe,
angio-TK, MR serca, badania biochemiczne.
9. Testy oceniające wydolność fizyczną u pacjentów wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
kardiologicznych: elektrokardiograficzna próba P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
wysiłkowa, ergospirometria, diagnostyczna próba
wysiłkowa u chorych ze stymulatorem, testy
marszowe.
10. Kompleksowa ocena ryzyka zdarzeń sercowych. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
Metody terapeutyczne w rehabilitacji kardiologicznej. P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
Kinezyterapia - zasady kwalifikacji. Badanie wstępne.
Przeciwwskazania do kinezyterapii. Przerwanie
treningu. Sposób określania intensywności wysiłku i
wielkości obciążeń treningowych. Czas trwania
treningu i jego częstotliwość.
11. Rodzaje treningów. Trening oporowy w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
rehabilitacji kardiologicznej. Bezpieczeństwo P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
treningu. Zasady kinezyterapii na różnych etapach
rehabilitacji kardiologicznej. Modele I etapu
rehabilitacji. Modele ćwiczeń w II etapie rehabilitacji.
Model A ćwiczeń dla pacjentów z małym ryzykiem —
w III etapie rehabilitacji. Model B ćwiczeń dla
pacjentów ze średnim ryzykiem i dobrą tolerancją
wysiłku — w III etapie rehabilitacji. Model C — dla
pacjentów ze średnim ryzykiem i średnią lub małą
tolerancją wysiłku oraz z dużym ryzykiem, ale dobrą
tolerancją wysiłku — w III etapie rehabilitacji.
12. Problemy psychologiczne pacjentów z chorobami wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
układu krążenia. Specyfika funkcjonowania P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
wybranych grup chorych kardiologicznie. Wpływ
rehabilitacji na psychikę.
13. Leczenie kardiologiczne ważne dla fizjoterapeuty. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
Leki wpływające na krzepliwość krwi, leki wpływające P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
na ciśnienie tętnicze i częstość rytmu serca. Leki
hipolipemizujące.
14. Zalecenia dla chorych dotyczące codziennych wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
czynności życiowych i aktywności zawodowej oraz P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
propozycje uprawiania sportu i rekreacji ( aktywność
fizyczna, aktywność seksualna, prowadzenia
pojazdów mechanicznych, podróże)
15. Specyfika postępowania w wybranych wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
jednostkach chorobowych: osoby starsze, chorzy z P_W03, P_W04 D.W7., D.W16.
cukrzycą, pacjenci z otyłością. Odmienność
rehabilitacji kobiet. Zaliczenie z zakresu klinicznych
podstaw fizjoterapii w kardiologii i kardiochirurgii –
forma teoretyczna.
1. Sprawy organizacyjne. Omówienie karty ćwiczenia (2) P_W01, P_K01 O.W1., O.K5., O.K6.,
przedmiotu. Zawał serca: przyczyny, objawy, O.K8.
powikłania. Postępowanie rehabilitacyjne. Zasady
organizacji rehabilitacji pozawałowej: (analiza
dokumentacji medycznej, badań dodatkowych –
wskazania i przeciwwskazania do usprawniania;
warunki bezpieczeństwa ćwiczeń usprawniających).
2. Etap I. rehabilitacji – szpitalny po ostrym zespole ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
wieńcowym, metody usprawniania (ocena P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
fizjoterapeutyczna chorego; interpretacja badań P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
układu krążenia; obserwacja reakcji układu krążenia P_K01 O.K6.
na obciążenie wysiłkiem fizycznym).
3. Etap II. rehabilitacji – rekonwalescencja; zadania i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
kinezyterapia. przebieg rekonwalescencji – P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
monitorowanie stanu klinicznego – stopniowanie P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
obciążeń wysiłkiem fizycznym, adekwatnym do stanu P_K01 O.K6.
klinicznego.
4. Etap III. Rehabilitacji – prewencja wtórna; zadania i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
kinezyterapia; możliwości oddziaływań na czynniki P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
ryzyka – zadania edukacyjne – rola fizjoterapeuty; P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
ustalanie indywidualnych programów usprawniania; P_K01 O.K6.
wdrażanie do autokontroli parametrów reakcji
organizmu na wysiłek fizyczny.
5. Pacjent z chorobami kardiologicznymi ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,

rehabilitowany ze wskazań pozakardiologicznych – o P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
czym powinien wiedzieć fizjoterapeuta. P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
Termoterapia, światłolecznictwo, elektroterapia, P_K01 O.K6.
magnetoterapia, ultradźwięki, masaż.
6. Rehabilitacja pacjentów po zawale serca i po ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
ostrym zespole wieńcowym bez zawału serca. P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
Rehabilitacja pacjentów po przezskórnych P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
interwencjach wieńcowych. P_K01 O.K6.
7. Rehabilitacja pacjentów z wszczepionym ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
kardiowerterem-defibrylatorem. P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
P_K01 O.K6.
8. Rehabilitacja pacjentów z nadciśnieniem ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,

tętniczym. P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
P_K01 O.K6.
9. Rehabilitacja pacjentów z przewlekłą ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,

niewydolnością serca. P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
P_K01 O.K6.
10. Specyfika postępowania rehabilitacyjnego po ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
transplantacjach serca; wskazania do transplantacji P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
(ocena czynnościowa chorego); etapy usprawniania. P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
P_K01 O.K6.
11. Specyfika usprawniania w kardiochirurgii po ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
zabiegach w obrębie klatki piersiowej z powodu P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
wrodzonych i nabytych wad serca; ocena P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
czynnościowa chorych z dysfunkcjami zastawek. P_K01 O.K6.
12. Rehabilitacja po operacji pomostowania aortalno- ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
wieńcowego, bypassy żylne i tętnicze. Ocena P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
czynnościowa chorego, planowanie i kontrola P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
obciążeń wysiłkowych. P_K01 O.K6.
13. Specyfika postępowania w wybranych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
jednostkach chorobowych: rehabilitacja chorych, P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
zatorowością płucną, w przebiegu chorób zapalnych P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
serca, w schorzeniach naczyń obwodowych. P_K01 O.K6.
14. Telerehabilitacja kardiologiczna. Etapy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
rehabilitacji hybrydowej. Założenia sesji treningowej P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
(zespół, sprzęt, aparatura medyczna). P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
P_K01 O.K6.
15. Zatrzymanie krążenia podczas rehabilitacji ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W2.,
kardiologicznej – zasady postępowania. P_W03, P_W04, D.W7., D.W16.,
Repetytorium. Zaliczenie z zakresu klinicznych P_U01, P_U02, A.U14., D.U32.,
podstaw fizjoterapii w kardiologii i kardiochirurgii. P_K01 O.K6.
Narzędzia 1. Metody dydaktyczne: wykład informacyjny, duskusja dydaktyczna, pokaz połączony z

dydaktyczne przeżyciem.
Warunki zaliczenia Wykłady – obecność na zajęciach.

przedmiotu Ćwiczenia - obecność na zajęciach, ocena pozytywna uzyskana z zaliczenia praktycznego i
teoretycznego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Oczekiwane efekty kinezyterapii w chorobach układu krążenia.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Modele rehabilitacji kardiologicznej.
3. Zasady kwalifikacji do kinezyterapii w chorobach układu krążenia.
4. Wpływ farmakoterapii na przebieg usprawniania chorych kardiologicznych.
5. Chory z cukrzycą – odrębności postępowania i zagrożenia kinezyterapii.
Zalecana literatura 1. Kwolek A. (2013). Rehabilitacja medyczna. Tom 1, 2. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,
Wrocław.
2. Maciąg – Tymecka I. (2016). Rehabilitacja w chorobach dzieci i młodzieży. Diagnostyka

funkcjonalna, programowanie rehabilitacji, metody leczenia fizjoterapeutycznego. Wydawnictwo
3. Nowak Z. (2015). Podstawy kompleksowej rehabilitacji kardiologicznej. Wydawnictwo

4. Smolis-Bąk E., Kazimerska B. (2013). Fizjoterapia w kardiologii. Wydawnictwo Lapisart,
Warszawa.
5. Szczegielniak B., Szczegielniak J. (2016). Leki i suplementy współczesnej fizjoterapii.

Wydawnictwo Elamed, Katowice.
6. Wybrane artykuły z czasopism: Rehabilitacja w Praktyce, Rehabilitacja Medyczna, Postępy

Rehabilitacji, Fizjoterapia, Fizjoterapia Polska, Medycyna Rodzinna, Medcyna Praktyczna,
Kardiologia Polska.

prowadzącego
prowadzącego^^ 30
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 75 /3

Prowadzący przedmiot dr n med. Katarzyna Wójtowicz-Chomicz
(e-mail)
logii i kardiochirurgii
F/5/st/38.5)
rok/ V semestr
3
kłady, ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
palpacyjna, fizjologia samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
a, biomechanika
ność fizyczna.
ach układu krążenia,

alnego stanu
niejszenie
manie przez chorego,
erystyk I/ II
erapeuty)
w przypadku
zydatnym dla
i zasady leczenia. Zna

ci do fizjoterapii w
, P7S_WK).
medycznych na
gów i innych
dania i zakres
litacji kardiologicznej.
ego
kontroli przebiegu
fi konstruować
/P7U_U/P7S_UW).
akresie istotności i
orobach układu
./P7U_U/P7S_UW,
eranych treści,
awczych i
ności z samodzielnym

O.W1.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2., D.W7,
D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.
O.W1., O.K5., O.K6.,
O.K8.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
O.W1., D.W2.,
D.W7., D.W16.,
A.U14., D.U32.,
O.K6.
połączony z
praktycznego i
e społeczne w
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ch.
ier Urban&Partner,
. Diagnostyka
cznego. Wydawnictwo
Wydawnictwo
ctwo Lapisart,
fizjoterapii.
edyczna, Postępy
na Praktyczna,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Kliniczne postawy
fizjoterapii w pulmonologii
(F/5/st/38.6)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr III rok/VI semestr

studia mgr)

Wymagania wstępne Anatomia, biologia medyczna, biochemia.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy dotyczącej podstaw teoretycznych z zakresu fizjoterapii
pulmonologicznej. Poznanie różnych reakcji i mechanizmów patofizjologicznych z
zakresu pulmonologii. Zdobycie szczegółowej wiedzy i umiejętności praktycznych
niezbędnych w procesie fizjoterapii osób w różnym wieku z dysfunkcjami układu
oddechowego.

stopnia/standardów kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu fizjoterapeuty )
Wiedza P_W01. Ma wiedzę ogólną z zakresu fizjoterapii pulmonologicznej z
wykorzystywanych metod i środków terapeutycznych (O.W2./P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Ma wiedzę z zakresu pulmonologii i patofizjologii układu oddechowego u

osób w różnym wieku (D.W3./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, D.W4./P7U_W/ P7S_WG,
P7S_WK).
P_W03. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu planowania i stosowania specyficznych

technik fizjoterapeutycznych wykorzystywanych w fizjoterapii pulmonologicznej
(D.W8./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W04. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu fizjoprofilaktyki wykorzystywanej w terapii

pulmonologicznej (O.W11./P7U_W/ P7S_WG)
Umiejętności P_U01. Potrafi planować proces fizjoterapii osób w różnym wieku z dysfunkcjami i
patologiami pulmonologicznymi (D.U34./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU).
P_U02. Potrafi dobierać odpowiednie ćwiczenia i zabiegi, dawkować ich ilość i czas
trwania w zależności od rodzaju patologii i stanu ogólnego pacjenta
pulmonologicznego (D.U33./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Samodzielnie i w zespołach uczestniczy w realizacji stawianych przed nim
zadań w pracowni fizjologicznej (O.K7./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Posiada umiejętności prowadzenia i usprawniania osób z dysfunkcjami

pulmonologicznymi (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K2./P7U_K/P7S_KR).
uczenia się#

### się
1. Anatomia układu oddechowego. wykład (1) P_W02 D.W3., D.W4.
2. Fizjologia układu oddechowego. wykład (1) P_W02 D.W3., D.W4.
3. Cele i metody fizjoterapii w chorobach układu wykład (1) P_W01, P_W02 O.W2., D.W3.,
oddechowego. D.W4.
4. Diagnostyka w pulmonologii. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W2., D.W3.,

D.W4.
5. Metody badania układu oddechowego: wykład (1) P_W01, P_W02 O.W2., D.W3.,
a) radiologiczne, D.W4.
b) próby czynnościowe.
6. Metody badania układu oddechowego: wykład (1) P_W01, P_W02 O.W2., D.W3.,
c) gazometryczne, D.W4.
d) wysiłkowe,
e) jakości życia.
7. Rozstrzenie oskrzeli – charakterystyka choroby wykład (1) P_W01, P_W02 O.W2., D.W3.,
(epidemiologia, etiologia, patogeneza, objawy). D.W4.
8. Astma oskrzelowa – charakterystyka choroby wykład (1) P_W01, P_W02 O.W2., D.W3.,
9. Zapalenie płuc i opłucnej – charakterystyka wykład (1) P_W01, P_W02 O.W2., D.W3.,
choroby (epidemiologia, etiologia, patogeneza, D.W4.
objawy).
10. Mukowiscydoza – charakterystyka choroby wykład (1) P_W01, P_W02 O.W2., D.W3.,
11. Fizjoterapia układu oddechowego w okresie wykład (1) P_W03, P_W04 D.W8., O.W11.
okołooperacyjnym.
12. Zwłóknienie płuc – charakterystyka choroby wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W6.,
(epidemiologia, etiologia, patogeneza, objawy). O.W2.
13. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W6.,
charakterystyka choroby (epidemiologia, etiologia, O.W2.
patogeneza, objawy).
14. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – wykład (1) P_W03, P_W04 D.W8., O.W11.
diagnostyka, metody leczenia oraz postępowanie
fizjoterapeutyczne.
15. Podsumowanie semestru. Zaliczenie materiału. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W6.,
P_W03 O.W2.
1. ZARYS PODSTAW ANATOMICZNYCH I ćwiczenia (1) P_U01 D.U34.

FIZJOLOGICZNYCH
Budowa układu oddechowego
Wskaźniki wentylacyjne. Część I.

FIZJOLOGICZNYCH
Wskaźniki wentylacyjne. Część II.

FIZJOLOGICZNYCH
Wskaźniki wentylacyjne. Część III.
4. METODY BADANIA UKŁADU ODDECHOWEGO ćwiczenia (1) P_U01, P_U02, D.U33., D.U34.,
Badanie radiologiczne P_K01 O.K7.
Badania dodatkowe - próby czynnościowe układu
oddechowego.
Badania gazometryczne P_K01 O.K7.
Badanie z użyciem 6 minutowego testu marszowego
Badanie i ocena kliniczna kandydatów do rehabilitacji
pulmonologicznej.
Przykładowe programy rehabilitacji pulmonologicznej P_K01 O.K7.
ze spotkaniami odbywającymi się 2, 3 oraz 5 razy w
tygodniu.
7. FIZJOTERAPIA W WYBRANYCH JEDNOSTKACH ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 D.U33., D.U34.

CHOROBOWYCH
Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) .

CHOROBOWYCH
Astma oskrzelowa (dychawica oskrzelowa).

CHOROBOWYCH
Rozstrzenie oskrzeli
Rozedma płuc.
10. FIZJOTERAPIA W WYBRANYCH JEDNOSTKACH ćwiczenia (1) P_U02, P_U01, D.U33., D.U34.,
CHOROBOWYCH P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
Zapalenie płuc O.K7.
Wysiękowe zapalenie opłucnej.
Choroby nowotworowe układu oddechowego O.K7.
Mukowiscydoza.
Sarkoidoza O.K7.
Pylice płuc.
13. Podsumowanie semestru. ćwiczenia (1) P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,

O.K7.
14. Zaliczenie końcowe, wystawienie ocen. Część I. ćwiczenia (1) P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K7.
15. Zaliczenie końcowe, wystawienie ocen. Część II. ćwiczenia (1) P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K7.
dydaktyczne
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych. Uczestnictwo w ćwiczeniach. Pozytywne oceny z zaliczeń.
przedmiotu Zaliczone konspekty zajęć.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Omów cele rehabilitacji oddechowej.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów techniki wspomagające drenaż.
3. Omów rodzaje leczenia ułożeniowego oraz korzyści płynące z jego zastosowania.
4. Zaplanuj postępowanie fizjoterapeutyczne w ostrym zapaleniu płuc i opłucnej.
5. Zaplanuj postępowanie fizjoterapeutyczne u dziecka z rozpoznaną mukowiscydozą.
6. Przedstaw korzyści płynące z właściwego i systematycznego leczenia fizjoterapeutycznego

w POCHP.
Zalecana literatura 1. Barinow-Wojewódzki A. (2013). Fizjoterapia w chorobach wewnętrznych. Wydawnictwo

2. Kwolek A. (2003). Rehabilitacja Medyczna. Tom I-II. Wydawnictwo Medyczne

3. Osiadło G. (2009). Wybrane zagadnienia z fizjoterapii układu oddechowego. AWF,

Katowice.
4. Szczeklik A. (2017). Medycyna Praktyczna. Interna, s. 859-864 (rozdział: „Rehabilitacja w

chorobach układu oddechowego”).
5. Włoch T., Bromboszcz J. (2012). Rehabilitacja pulmonologiczna. Wydawnictwo Elipsa-

Jaim, Kraków.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

lek. med. Barbara Szczepańska

czne postawy
pii w pulmonologii
/5/st/38.6)
k/VI semestr
2
ady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
rapii
ologicznych z
praktycznych
cjami układu
ystyk I/ II
apeuty )
W/ P7S_WG).
dechowego u
7U_W/ P7S_WG,
pecyficznych
onologicznej
ywanej w terapii
dysfunkcjami i
ć ich ilość i czas
ch przed nim
sfunkcjami
7S_KR).
efekty uczenia prowadzenie zajęć przez studenta
się
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
O.W2., D.W3.,
D.W4.
O.W2., D.W3.,
D.W4.
O.W2., D.W3.,
D.W4.
O.W2., D.W3.,
D.W4.
O.W2., D.W3.,
D.W4.
O.W2., D.W3.,
D.W4.
O.W2., D.W3.,
D.W4.
O.W2., D.W3.,
D.W4.
D.W8., O.W11.
D.W3., D.W6.,
O.W2.
D.W3., D.W6.,
O.W2.
D.W8., O.W11.
D.W3., D.W6.,
O.W2.
D.U34.
D.U34.
D.U34.
D.U33., D.U34.,
O.K7.
D.U33., D.U34.,
O.K7.
D.U33., D.U34.,
O.K7.
D.U33., D.U34.
D.U33., D.U34.
D.U33., D.U34.
D.U33., D.U34.,
O.K1., O.K2.,
O.K7.
D.U33., D.U34.,
O.K1., O.K2.,
O.K7.
D.U33., D.U34.,
O.K1., O.K2.,
O.K7.
O.K1., O.K2.,
O.K7.
O.K1., O.K2.,
O.K7.
O.K1., O.K2.,
O.K7.
z zaliczeń.
kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
zakresie
ożonych efektów
nia się (51- 60%

yteriów) w
ch w zakresie
owania.
ucnej.
wiscydozą.
oterapeutycznego
. Wydawnictwo
czne
go. AWF,
Rehabilitacja w
nictwo Elipsa-
w intensywnej terapii
(F/5/st/38.7)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr II rok/ III semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, anatomia funkcjonalna i palpacyjna,
fizjologia ogólna, fizjologia wysiłku fizycznego, biomechanika i kinezjologia,
biomechanika kliniczna, pierwsza pomoc, patologia ogólna, adaptowana aktywność
fizyczna.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi podstaw

intensywnej terapii oraz roli fizjoterapii w leczeniu pacjentów. Poznanie
podstawowych zasad stosowania fizjoterapii w intensywnej terapii, które mają za na
celu przyspieszenie powrotu chorego do optymalnego stanu zdrowia, zmniejszenie
prawdopodobieństwa nawrotu choroby i jej powikłań oraz utrzymanie przez
chorego, najdłużej jak to możliwe, pełnej samodzielności.

Wiedza P_W01. Definiuje podstawowe zagadnienia z zakresu intensywnej terapii. Zna
podstawowe wskazania i zasady stosowania intensywnej terapii. Ma ogólną wiedzę
na temat postępowania medycznego w przypadku wybranych zagadnień w zakresie
przydatnym dla postępowania fizjoterapeutycznego (D.W3./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
P_W02. Zna jednostki chorobowe z zakresu intensywnej terapii i podstawowe

zasady diagnozowania (D.W4./ P7U_W / P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Posiada wiedzę na temat leczenia chorych w stanie zagrożenia życia. Potrafi
ustalić priorytety oraz cele krótkoterminowe w zakresie istotności i kolejności
podejmowanych procedur fizjoterapeutycznych w intensywnej terapii w zależności
od przyjętego planu postępowania (O.W2./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi zbierać, analizować, syntetyzować i interpretować zebrane

informacje dotyczące pacjenta z chorobą układu krążenia w celu ustalenia i kontroli
przebiegu przyjętego programu postępowania fizjoterapeutycznego. Potrafi
konstruować trening medyczny dla wybranego przypadku klinicznego

kolejności podejmowanych procedur fizjoterapeutycznych w zależności od
przyjętego planu postępowania (D.U32./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Przestrzega tajemnicy zawodowej i praw pacjenta (O.K4./P7U_K / P7S_KR).
P_K02. Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści,

P7S_KK, O.K8./P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemetralne zaliczenie
uczenia się# pisemne, kontrola obecności.

###
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01 D.W3.

problematykę przedmiotu. Intensywna terapia –
gdy zagrożone jest życie (założenia, cele,
podstawowe założenia). Organizacja pracy na
oddziale intensywnej terapii.
2. Intensywna terapia – gdy zagrożone jest życie wykład (1) P_W01 D.W3.
(założenia, cele, podstawowe założenia).
Organizacja pracy na oddziale intensywnej terapii-
ciąg dalszy.
3. Resuscytacja krążeniowo-oddechowa wykład (1) P_W01, P_W03, D.W3., O.W2.,

(mechanizmy zatrzymania krążenia, wskazania do P_K02 O.K5., O.K6., O.K8.
resuscytacji, brak wskazań do resuscytacji,
powikłania wynikające z masażu serca). Udrażnianie
dróg oddechowych za pomocą przyrządów.
Wspomaganie farmokterapią w resuscytacji.
*Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji
prowadzenia podstawowychczynności
resuscytacyjnych u osób dorosłych.
4. Procedury ratunkowe (postępowanie w wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
wybranych przypadkach: zawał mięśnia sercowego, P_W03, P_K02 O.W2., O.K5., O.K6.,
zaburzenia przewodnictwa, wstrząs kardiogenny, O.K8.
zaburzenia rytmu serca, podstawowe informacje o
stosowanej w tych przypadkach farmakoterapii.
5. Procedury ratunkowe (postępowanie w wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

wybranych przypadkach: zawał mięśnia sercowego, P_W03 O.W2.
zaburzenia przewodnictwa, wstrząs kardiogenny,
zaburzenia rytmu serca, podstawowe informacje o
stosowanej w tych przypadkach farmakoterapii- ciąg
dalszy.
6. Elektroterapia w stanach nagłego zagrożenia życia wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
(defibrylacja, kardiowersja, elektrostymulacja). P_W03 O.W2.
7. Elektroterapia w stanach nagłego zagrożenia życia wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
(defibrylacja, kardiowersja, elektrostymulacja)- ciąg P_W03 O.W2.
dalszy.
8. Wybrane stany zagrożenia życia (Udar mózgu, wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
utonięcie, zaburzenia świadomości, śpiączki, P_W03, K_02 O.W2., O.K5., O.K6.,
padaczka, astma oskrzelowa, hipotermia, ostra O.K8.
niewydolność oddechowa, wstrząs anafilaktyczny,
oparzenie, udar cieplny).
9. Wybrane stany zagrożenia życia (Udar mózgu, wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
utonięcie, zaburzenia świadomości, śpiączki, P_W03 O.W2.
padaczka, astma oskrzelowa, hipotermia, ostra
niewydolność oddechowa, wstrząs anafilaktyczny,
oparzenie, udar cieplny)- ciąg dalszy.
10. Postępowanie diagnostyczno-lecznicze w wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

szpitalnym oddziale ratunkowym. P_W03 O.W2.
11. Postępowanie diagnostyczno-lecznicze w wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

szpitalnym oddziale ratunkowym- ciąg dalszy. P_W03 O.W2.
12. Rana postrzałowa, rana kłuta, rana szarpana wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
(sposoby postępowania). P_W03, P_K01 O.W2., O.K4.
13. Zatrucia- postępowanie przedszpitalne i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
wczesnoszpitalne (zasady ogólne, postępowanie w P_W03, K_02 O.W2., O.K5., O.K6.,
zatruciach występujących najczęściej) O.K8.
14. Zasady dotyczące żywienia w postępowaniu wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
charakterysycznym dla intensywnej terapii. P_W03, P_K01 O.W2., O.K4.
15. Poważne schorzenia ciężarnych (w I, II, III wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
trymestrze ciąży) przedwczesny poród, urazy krocza, P_W03, P_K01, K_02 O.W2., O.K4., O.K5.,
ciąża pozamaciczna, pęknięcie macicy, wstrząs O.K6., O.K8.
położniczy. Zaliczenie z zakresu z zakresu klinicznych
podstaw fizjoterapii w intensywnej terapii – forma
teoretyczna.
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich ćwiczenia (1) P_W01, P_K01 D.W3., O.K4.
2. Praktyczne wprowadzenie w problematykę ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

Intensywnej Terapii (cele i podstawowe założenia). P_W03, P_K01 O.W2., O.K4.
Organizacja pracy na oddziale intensywnej terapii
okiem praktyka. Resucytacja Krążeniowo-
Oddechowa z użyciem AED krok po kroku.
3. Praktyczne wprowadzenie w problematykę ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

Intensywnej Terapii (cele i podstawowe założenia). P_W03, P_U01, O.W2., A.U14.,
Organizacja pracy na oddziale intensywnej terapii P_K01 O.K4.
okiem praktyka. Resucytacja Krążeniowo-
Oddechowa z użyciem AED krok po kroku- ciąg
dalszy.
4. Procedury ratunkowe (postępowanie w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

wybranych przypadkach: zawał mięśnia sercowego, P_W03, P_U02, O.W2., D.U32.,
zaburzenia przewodnictwa, wstrząs kardiogenny, P_K01 O.K4.
zaburzenia rytmu serca)- demonstracja wybranych
interwencji na urządzeniach którymi dysponujemy.
Wykonanie resuscytacji krążeniowo-oddechowej
noworodków, dzieci i dorosłych.
wybranych przypadkach: zawał mięśnia sercowego, P_W03, P_U01, O.W2., A.U14.,
zaburzenia przewodnictwa, wstrząs kardiogenny, P_U02, P_K01, D.U32., O.K4., O.K5.,
zaburzenia rytmu serca)- demonstracja wybranych P_K02 O.K6., O.K8.
noworodków, dzieci i dorosłych- ciąg dalszy.

zaburzenia przewodnictwa, wstrząs kardiogenny, P_U02, P_K01 D.U32., O.K4., O.K5.,
zaburzenia rytmu serca)- demonstracja wybranych O.K6., O.K8.

zaburzenia przewodnictwa, wstrząs kardiogenny, P_U02, P_K01 D.U32., O.K4.
zaburzenia rytmu serca)- demonstracja wybranych
8. Elektroterapia w stanach nagłego zagrożenia życia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
(defibrylacja, kardiowersja, elektrostymulacja)- P_W03, P_U01, O.W2., A.U14.,
demonstracja wybranych interwencji z P_U02, P_K01 D.U32., O.K4.
wykorzystaniem specjalistycznych urządzeń.
9. Elektroterapia w stanach nagłego zagrożenia życia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
(defibrylacja, kardiowersja, elektrostymulacja)- P_W03, P_U01, O.W2., A.U14.,
demonstracja wybranych interwencji z P_U02, P_K01 D.U32., O.K4.
wykorzystaniem specjalistycznych urządzeń- ciąg
dalszy.
10. Rana postrzałowa, rana kłuta, rana szarpana- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
zasady postępowania ratunkowego w wybranych P_W03 P_U01, O.W2., A.U14.,
rodzajach ran. Techniki opatrunkowe. P_U02, P_K01 D.U32., O.K4.
11. Rana postrzałowa, rana kłuta, rana szarpana- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
zasady postępowania ratunkowego w wybranych P_W03 P_U01, O.W2., A.U14.,
rodzajach ran. Techniki opatrunkowe. P_U02, P_K01, D.U32., O.K4., O.K5.,
P_K02 O.K6., O.K8.
12. Zatrucia- postępowanie przedszpitalne i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
wczesnoszpitalne - praktyczne opracowanie P_W03 P_U01, O.W2., A.U14.,
scenariusza postępowania w P_U02, P_K01, D.U32., O.K4., O.K5.,
symulowanej/hipotetycznej sytuacji. P_K02 O.K6., O.K8.
13. Zatrucia- postępowanie przedszpitalne i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
wczesnoszpitalne - praktyczne opracowanie P_W03, P_U01, O.W2., A.U14.,
scenariusza postępowania w P_U02, P_K01 D.U32., O.K4.
symulowanej/hipotetycznej sytuacji- ciąg dalszy.
14. Od kuchni- zapoznanie z kwestiami dotyczącymi ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
żywienia na oddziale (omówienie struktury P_W03, P_U01, O.W2., A.U14.,
administracyjnej, organizacja związana z P_U02, P_K01, D.U32., O.K4., O.K5.,
dostarczaniem pacjentom posiłków). P_K02 O.K6., O.K8.
15. Repetytorium. Zaliczenie z zakresu klinicznych ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
podstaw fizjoterapii w intensywnej terapii. P_W03, P_U01, O.W2., A.U14.,
P_U02, P_K01, D.U32., O.K4., O.K5.,
P_K02 O.K6., O.K8.
Narzędzia 1. Metody dydaktyczne: wykład informacyjny, metoda sytuacyjna, duskusja dydaktyczna,

dydaktyczne pokaz połączony z przeżyciem.
Warunki zaliczenia Wykład – sprawdzian wiadomości.

przedmiotu
Warunki zaliczenia
przedmiotu
Ćwiczenia–sprawdzian wiadomości.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
Przykładowe 1. Opisz w punktach jak należy postąpić w sytuacji udzielania pierwszej pomocy
zagadnienia przedmedycznej.
zaliczeniowe
2. Omów postępowanie w przypadku ataku padaczki. Jak należy postąpić będąc świadkiem
takiej sytuacji.
3. Omów postepowanie w przypadku sytuacji przedwczesnego porodu.
4. AED- co to za skrót- omów sposób postepowania z tym urządzeniem. Gdzie należy szukać
tego typu urządzeń?
5. Definicja niewdolności oddechowej. Sposoby postępowania w warunkach intensywnej

terapii.
Zalecana literatura 1. Grabowska-Gaweł A. (2008). Wybrane zagadnienia z pielęgnacji i leczenia chorych w

oddziale intensywnej terapii dla studentów pielęgniarstwa. Wydawnictwo Naukowe UMK,
Bydgoszcz.
2. Kamiński B., Kubler A. (2020). Anestezjologia i intensywna terapia. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
3. Marino P. (2017). Intensywna terapia. Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław.
4. Singer P., Kłęk S. (2018). Żywienie na oddziałach intensywnej terapii. Wydawnictwo Edra
5. Smith F., Yeung J. (2013). Intensywna terapia. Najważniejsze zagadnienia. Wydawnictwo


prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

tensywnej terapii
(F/5/st/38.7)
rok/ III semestr
2
i palpacyjna, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
kinezjologia,
aptowana aktywność
ącymi podstaw
Poznanie
apii, które mają za na
rowia, zmniejszenie
ymanie przez
terystyk I/ II
terapeuty)
nej terapii. Zna
ii. Ma ogólną wiedzę
zagadnień w zakresie
U_W/P7S_WG,
i i podstawowe
grożenia życia. Potrafi

ości i kolejności
terapii w zależności
ać zebrane
u ustalenia i kontroli
nego. Potrafi
cznego
zakresie istotności i
ależności od
_UU).
4./P7U_K / P7S_KR).
ieranych treści,
nawczych i
dności z
, O.K6./P7U_K/
ralne zaliczenie #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne


D.W3.
D.W3.
D.W3., O.W2.,
O.K5., O.K6., O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2., O.K5., O.K6.,
O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2.
D.W3., D.W4.,
O.W2.
D.W3., D.W4.,
O.W2.
D.W3., D.W4.,
O.W2., O.K5., O.K6.,
O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2.
D.W3., D.W4.,
O.W2.
D.W3., D.W4.,
O.W2.
D.W3., D.W4.,
O.W2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., O.K5., O.K6.,
O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K8.
D.W3., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., D.U32.,
O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K8.
D.W3., D.W4.,
O.W2., A.U14.,
D.U32., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K8.
ja dydaktyczna,
ejętności i
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie założonych
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
omocy
będąc świadkiem
dzie należy szukać
ach intensywnej
nia chorych w
o Naukowe UMK,
awnictwo Lekarskie
ner, Wrocław.
ydawnictwo Edra
ia. Wydawnictwo

w chirurgii (F/5/st/38.8)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr III rok/ VI semestr

(jednolite studia
mgr)

fizjologia ogólna, fizjologia wysiłku fizycznego, biomechanika i kinezjologia,
biomechanika kliniczna, pierwsza pomoc, patologia ogólna, adaptowana aktywność
fizyczna.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi podstaw

chirurgii oraz roli fizjoterapii w leczeniu pacjentów.

Wiedza P_W01. Zna podstawowe pojęcia i patologie z zakresu chirurgii
P_W02. Wie jakie procedury ratunkowe należy podjąć w wybranych jednostkach

chorobowych (D.W4./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Posiada wiedzę z zakresu przyczyn, objawów i możliwości leczenia

jednostek chorobowych w chirurgii (D.W10. /P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi opisać i zinterpretować stan pacjenta chirurgicznego, potrafi

prowadzić dokumentację pacjenta (D.U39./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
P_U02. Umie rozpoznać i wymienić stopnie odleżyn. Potrafi im zapobiegać

(F.U2./P7U_U/P7S_UO, P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Przestrzega tajemnicy zawodowej i praw pacjenta (O.K4./P7U_K / P7S_KR).
P_K02. Jest gotów do krytycznej oceny posiadanej wiedzy i odbieranych treści,

samodzielnym rozwiązaniem problemu (O.K5. /P7U_K/ P7S_KK, O.K6. /P7U_K/
P7S_KK, O.K8./P7U_K/ P7S_KK).

###
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01 D.W3.

sprawami organizacyjnymi. Historia chirurgii i
anestezjologii.
2. Organizacja rehabilitacji w chirurgii. Ocena wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
podstawowych czynności życiowych. Następstwa
unieruchomienia dla funkcjonowania organizmu-
rodzaje, zapobieganie.
3. Cele i zadania fizjoterapii w okresie przed- i wykład (1) P_W03 D.W10.

pooperacyjnym. Patofizjologia zmian zachodzących
w organizmie w okresie przed- i poopracyjnym.
4. Rany pooperacyjne. wykład (1) P_W03 D.W10.
5. Rany pooperacyjne- ciąg dalszy. wykład (1) P_W03 D.W10.
6. Chirurgiczne mycie rąk. wykład (1) P_W01, P_W03 D.W3., D.W10.
7. Zakażenia w chirurgii. wykład (1) P_W03 D.W10.
8. Zakażenia w chirurgii - ciąg dalszy. wykład (1) P_W03 D.W10.
9. Odleżyny. Profilaktyka przeciwodleżynowa. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_W03 D.W10.
10. Odleżyny. Profilaktyka przeciwodleżynowa - ciąg wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
dalszy. P_W03 D.W10.
11. Dostęp naczyniowy. wykład (1) P_W02 D.W4.
12. Żywienie w chirurgii. wykład (1) P_W02, P_W03 D.W4., D.W10.
13. Ból i jego wpływ na organizm ludzki. wykład (1) P_W02, P_W03 D.W4., D.W10.
14. Chirurgia plastyczna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
P_W03 D.W10.
15. Repetytorium.Podsumowanie procesu wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

dydaktycznego. P_W03 D.W10.
1. Podstawowe zagadnienia chirurgiczne. ćwiczenia (1) P_W01, P_K01 D.W3., O.K4.
2. Chirurgia szczegółowa. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_W03, P_K01 D.W10., O.K4.
3. Zasady resuscytacji i pierwszej pomocy. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
P_W03, P_U01, D.W10., D.U39.,
P_K01 O.K4.
4. Rehabilitacja w torakochirurgii. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_W03, P_U02, D.W10., F.U2., O.K4.
P_K01
5. Podstawy anestezjologii. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_W03, P_U01, D.W10., F.U2.,
P_U02, P_K01, O.K4., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K8.
6. Rehabilitacja po zabiegach wykonywanych na ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

jamie brzusznej. P_W03, P_U01, D.W10., F.U2., O.K4.
P_U02, P_K01
7. Czynniki ryzyka wystąpienia powikłań leczenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
chirurgicznego. Rehabilitacja w przypadku P_W03, P_U01, D.W10., F.U2., O.K4.
wystąpienia powikłań płucnych i krążeniowych. P_U02, P_K01
8. Czynniki ryzyka wystąpienia powikłań leczenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
chirurgicznego. Rehabilitacja w przypadku P_W03, P_U01, D.W10., F.U2., O.K4.
wystąpienia powikłań płucnych i krążeniowych- ciąg P_U02, P_K01
dalszy.
9. Postępowanie fizjoterapeutyczne w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

przepuklinach brzusznych. P_W03, P_U01, D.W10., F.U2., O.K4.
P_U02, P_K01
10. Rola fizjoterapii w rehabilitacji i profilaktyce ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
otyłości. P_W03, P_U01, D.W10., F.U2., O.K4.
P_U02, P_K01
11. Rola fizjoterapii w rehabilitacji i profilaktyce ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
otyłości- ciąg dalszy. P_W03, P_U01, D.W10., F.U2., O.K4.
P_U02, P_K01,
P_K02
12. Fizjoterapia w zapobieganiu bólowi w chirurgii. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Rana pooperacyjna - fizjoterapeutyczne metody P_W03, P_U01, D.W10., F.U2., O.K4.
leczenia. P_U02, P_K01
13. Fizjoterapia w zapobieganiu bólowi w chirurgii. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Rana pooperacyjna - fizjoterapeutyczne metody P_W03, P_U01, D.W10., F.U2.,
leczenia- ciąg dalszy. P_U02, P_K01, O.K4., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K8.
14. Chirurgia plastyczna. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_W03, P_U01, D.W10., F.U2.,
P_U02, P_K01, O.K4., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K8.
15. Repetytorium.Podsumowanie procesu ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

dydaktycznego. P_W03, P_U01, D.W10., F.U2.,
P_U02, P_K01, O.K4., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K8.
Narzędzia 1. Metody dydaktyczne: wykład informacyjny, metoda sytuacyjna, duskusja dydaktyczna.

dydaktyczne

przedmiotu
Ćwiczenia – sprawdzian wiadomości.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
Przykładowe
1. Skutki unieruchomienia dla organizmu.
zagadnienia
zaliczeniowe
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe
2. Definicja odleżyny, stopnie odleżyny. Sposoby zapobiegania. Sposoby leczenia.
3. Rana pooperacyjna – warunki prawidłowego gojenia.
4. Definicja niewydolności krążenia.
5. Rodzaje dostępów naczyniowych.
6. Podstawowe pojęcia z zakresu anestezjologii.
7. Urazy czaskowo-mózgowe.
Zalecana literatura 1. Ellison E. Ch., Zollinger R.M. (2019). Atlas zabiegów chirurgicznych. Wydawnictwo Edra
2. Fibak J. (2010). Chirurgia - repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Kwolek A. (2013). Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
4. Tylman D. (2013). Traumatologia narządu ruchu. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Woźniewski M., Kołodziej J. (2006). Fizjoterapia w chirurgii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

urgii (F/5/st/38.8)
rok/ VI semestr
2
kinezjologia,
aptowana aktywność
ącymi podstaw
terystyk I/ II
terapeuty)
anych jednostkach
ości leczenia
, P7S_WK).
nego, potrafi
7S_UU).
zapobiegać
4./P7U_K / P7S_KR).
bieranych treści,
nawczych i
udności z
K, O.K6. /P7U_K/

D.W3.
D.W3., D.W4.
D.W10.
D.W10.
D.W10.
D.W3., D.W10.
D.W10.
D.W10.
D.W3., D.W4.,
D.W10.
D.W3., D.W4.,
D.W10.
D.W4.
D.W4., D.W10.
D.W4., D.W10.
D.W3., D.W4.,
D.W10.
D.W3., D.W4.,
D.W10.
D.W3., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., D.U39.,
O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2., O.K4.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W10., F.U2.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K8.
sja dydaktyczna.
miejętności i
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
eczenia.
dawnictwo Edra
L, Warszawa.
kie PZWL, Warszawa.
wo Lekarskie PZWL,

w ginekologii i położnictwie
(F/5/st/38.9)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Fizjologia człowieka, patologia ogólna, biologia medyczna.
Cel przedmiotu Umiejętność doboru zabiegów i metod z zakresu fizjoterapii w zależności od obrazu
klinicznego i okresu choroby a także stanu funkcjonalnego pacjenta ginekologicznego.
Zasady profilaktyki zmian wtórnych. Fizjoterapia w ginekologicznych jednostkach
chorobowych.

Wiedza P_W01. Ma podstawową wiedzę na temat chorób i procesów patologicznych narządu
ruchu: ich przyczyn, przebiegu i epidemiologii (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
C.W5./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Ma wiedzę w zakresie prowadzenia fizjoterapii w ginekologii i położnictwie

(O.W6./P7U_W/ P7S_WG, O.W7./P7U_W/ P7S_WG, A.W1./P7U_W/ P7S_WG).
P_W03 Ma podstawową wiedzę wyboru postępowania fizjoterapeutycznego w

obrębie konkretnych wskazań diagnostycznych, profilaktycznych i terapeutycznych
(D.W11./P7U_W/ P7S_WK, O.W7./P7U_W/ P7S_WG, A.W1./P7U_ W/ P7S_WG).
P_W04 Zna wskazania i przeciwwskazania, czynniki ryzyka i środki ostrożności do

fizjoterapii oraz ma wiedzę o typach, cechach i działaniu sprzętu fizjoterapeutycznego
oraz możliwych skutkach ubocznych oraz niebezpieczeństwach wynikających z jego
użycia (D.W3./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01 Potrafi przeprowadzić badanie podmiotowe pacjenta w zakresie niezbędnym

dla fizjoterapeuty (O.U13./P7U_U/ P7S_UO, P7S_UW, O.U14/ P7U_U/ P7S_UW,
P_U02 Potrafi prowadzić dokumentację, w tym plan oceny pacjenta, w

poszczególnych etapach postępowania fizjoterapeutycznego (C.U2./P7U_U/P7S_UW,
D.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
P_U03 Potrafi rozpoznać czynniki wpływające na skuteczność programów
fizjoprofilaktyki I i II rzędu oraz fizjoterapii (D.U40./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UU,
D.U41./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UU, C.U5./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
C.U6./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, C.U7./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01 Jest świadomy potrzeby dalszego kształcenia się (O.K5./P7U_K/P7S_KK)
P_K02 Jest świadomy własnych ograniczeń i wie kiedy zwrócić się do ekspertów
(O.K5./P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK).

się#

###
1. Wprowadzenie do przedmiotu, omówienie karty wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., C.W5.,
przedmiotu, warunki zaliczenia. Zasady pracy na P_W03, P_W04 O.W6., O.W7.,
oddziale. D.W3., D.W11.,
A.W1.
2. Ginekologia w teorii: dojrzewanie. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,

P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
3. Ginekologia w teorii: z ginekologią za „pan brat”. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
4. Ginekologia w teorii: hormony wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,

P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
5. Ginekologia w teorii: miesiączka. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,

P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
6. Choroby ginekologiczne: wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
-choroby szyjki macicy, P_W03 O.W7., D.W3.,
-choroby trzonu macicy. D.W11., A.W1.
C.W5.

- endometrioza. P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.

- choroby piersi. P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.

- choroby przydatków. P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
10. Fizjologia i patologia okresu okołoporodowego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
- ciąża fizjologiczna. P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
- szkoła rodzenia. P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
- poród, P_W03 O.W7., D.W3.,
- poród Lotosowy, D.W11., A.W1.
- poród przedwczesny. C.W5.
- ciąża wielopłodowa. P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
14. Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS), DIC. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
15. Poronienie, ciąża pozamaciczna i ciąża obumarła. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03 O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
1. GINEKOLOGIA ćwiczenia (1) zajęcia P_U01, P_U02, O.W1., O.U13.,
1. Dojrzewanie - rozwinięcie zagadnień kliniczne na P_W01 O.U14., C.W5.,
2. Z ginekologią za „pan brat” - rozw. zagadnień. placówce C.U2., C.U4., D.U1.

3. Miesiączka - rozwinięcie zagadnień. kliniczne na P_W01 O.U14., C.W5.,
placówce C.U2., C.U4., D.U1.

4. Niepłodność kliniczne na P_W01 O.U14., C.W5.,
5. Planowanie rodziny. placówce C.U2., C.U4., D.U1.

6. Klimakterium. kliniczne na P_W01 O.U14., C.W5.,
placówce C.U2., C.U4., D.U1.

7. Prowadzenie dokumentacji medycznej na potrzeby kliniczne na P_W01 O.U14., C.W5.,
fizjoterapi_x0000__x0000__x0000_i. placówce C.U2., C.U4., D.U1.
6. CHOROBY GINEKOLOGICZNE ćwiczenia (1) zajęcia P_U03, P_U02, D.U40., D.U41.,

1. Choroby szyjki macicy- rozwinięcie zagadnień kliniczne na P_W01, P_W02 C.U5., C.U6., C.U7.,
2. Choroby trzonu macicy - rozwinięcie zagadnień placówce C.U2., D.U1., O.W1.,
3. Endometrioza- rozwinięcie zagadnień. C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.

5. Choroby przydatków - rozwinięcie zagadnień kliniczne na P_W01, P_W02 C.U5., C.U6., C.U7.,
6. Choroby piersi - rozwinięcie zagadnień placówce C.U2., D.U1., O.W1.,
7. Obniżenie i wypadanie narządu rodnego oraz C.W5., O.W6.,
nietrzymanie moczu. O.W7., A.W1.

8. Fizjoterapia w problemach uroginekologicznych kliniczne na P_W01, P_W02 C.U5., C.U6., C.U7.,
oraz dna miednicy. placówce C.U2., D.U1., O.W1.,
C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.
9. Choroby gruczołu Bartholina kliniczne na P_W01, P_W02 C.U5., C.U6., C.U7.,
10. Choroby sromu. placówce C.U2., D.U1., O.W1.,
C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.
11. Praca z pacjentką bólową. kliniczne na P_W01, P_W02 C.U5., C.U6., C.U7.,
placówce C.U2., D.U1., O.W1.,
C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.
11. FIZJOLOGIA I PATOLOGIA ( PATOFIZJOLOGIA) ćwiczenia (1) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
OKRESU OKOŁOPORODOWEGO kliniczne na P_W03, P_W04, O.W7., D.W3.,
1. Ciąża fizjologiczna - rozwinięcie zagadnień placówce P_U01, P_U02, D.W11., A.W1.,
2. Szkoła Rodzenia - pokaz P_U03, P_K01, O.U13., O.U14.,
3. Pierwsza pomoc P_K02 C.W5., C.U7., C.U6.,
4. Poród -rozwinięcie zagadnień C.U5., C.U4., C.U2.,
5. Poród Lotosowy - rozwinięcie zagadnień. D.U1., D.U40.,
D.U41.
1. Ciąża fizjologiczna - rozwinięcie zagadnień placówce P_U01, P_U02, D.W11., A.W1.,
2. Szkoła Rodzenia - pokaz P_U03, P_K01, O.U13., O.U14.,
3. Pierwsza pomoc P_K02 C.W5., C.U7., C.U6.,
4. Poród -rozwinięcie zagadnień C.U5., C.U4., C.U2.,
5. Poród Lotosowy - rozwinięcie zagadnień D.U1., D.U40.,
6. Poród przedwczesny - rozwinięcie zagadnień D.U41.
7. Ciąża wielopłodowa - rozwinięcie zagadnień.
8. FAS, DIC placówce P_U01, P_U02, D.W11., A.W1.,
9. Poronienie, ciąża pozamaciczna i ciąża obumarła P_U03, P_K01, O.U13., O.U14.,
10. Wielowodzie, małowodzie, IUGR P_K02 C.W5., C.U7., C.U6.,
11. Uszkodzenie splotu barkowego poporodowe - C.U5., C.U4., C.U2.,
wczesna fizjoterapia, fizjoterapia przy utrwalonych D.U1., D.U40.,
uszkodzeniach. D.U41.
12. PIH, Rzucawka, HELLP
13. Łożysko przodujące, przedwczesne oddzielenie
łożyska, pęknięcie macicy, macica Couvelaire’a
14. Zator wodami płodowymi.
15. TORCH placówce P_U01, P_U02, D.W11., A.W1.,
16. Cukrzyca w ciąży P_U03, P_K01, O.U13., O.U14.,
17. Choroby nerek w ciąży P_K02 C.W5., C.U7., C.U6.,
18. Choroby endokrynologiczne C.U5., C.U4., C.U2.,
19. Choroba zakrzepowo-zatorowa w ciąży – D.U1., D.U40.,
postępowanie fizjoterapeutyczne D.U41.
20. Niepowściągliwe wymioty ciążowe
21. Cholestaza wewnątrzwątrobowa.
15. Kolokwium końcowe. ćwiczenia (1) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
kliniczne na P_W03, P_W04, O.W7., D.W3.,
placówce P_U01, P_U02, D.W11., A.W1.,
P_U03, P_K01, O.U13., O.U14.,
P_K02 C.W5., C.U7., C.U6.,
C.U5., C.U4., C.U2.,
D.U1., D.U40.,
D.U41.
Narzędzia 1. Rzutnik, leżanki terapeutyczne.

dydaktyczne
2. Oddział ginekologiczno-położniczy - szpital.
Przykładowe 1. Zagadnienia z fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu – karta przedmiotu.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Znaczenie słowa menopauza.
3. Fizjoterapia przy obniżeniu narządu rodnego i nietrzymania moczu.
Zalecana literatura 1. Bochenek A. (2007 dodruk 2016). Anatomia człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
2. Bręborowicz G.H. (2010). Położnictwo i ginekologia. Repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
3. Bręborowicz G.H. (2015). Położnictwo i ginekologia. Tom I i II. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
4. Dziak A. (2007). Bóle i dysfunkcje kręgosłupa. Wydawnictwo Medicina Sportiva, Kraków.
5. Pschyrembel W.B. (2010). Położnictwo praktyczne i operacje położnicze. Wydawnictwo

6. Pschyrembel W.B. (2016). Ginekologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot Mgr Małgorzata Smędra
(e-mail)
(e-mail)
ologii i położnictwie
(F/5/st/38.9)
ok/VIII semestr
2
ależności od obrazu
nta ginekologicznego.
nych jednostkach
erystyk I/ II
erapeuty)
tologicznych narządu
7S_WG,
U_W/ P7S_WG).
peutycznego w
i terapeutycznych
U_ W/ P7S_WG).
ki ostrożności do
fizjoterapeutycznego
wynikających z jego
akresie niezbędnym
7U_U/ P7S_UW,
nta, w
U2./P7U_U/P7S_UW,
ogramów
UW, P7S_UU,
_UO, P7S_UU,
W, P7S_UU).
7U_K/P7S_KK)
ę do ekspertów

O.W1., C.W5.,
O.W6., O.W7.,
D.W3., D.W11.,
A.W1.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.
C.W5.
O.W1., O.U13.,
O.U14., C.W5.,
C.U2., C.U4., D.U1.
O.W1., O.U13.,
O.U14., C.W5.,
C.U2., C.U4., D.U1.
O.W1., O.U13.,
O.U14., C.W5.,
C.U2., C.U4., D.U1.
O.W1., O.U13.,
O.U14., C.W5.,
C.U2., C.U4., D.U1.
O.W1., O.U13.,
O.U14., C.W5.,
C.U2., C.U4., D.U1.
D.U40., D.U41.,
C.U5., C.U6., C.U7.,
C.U2., D.U1., O.W1.,
C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.
D.U40., D.U41.,
C.U5., C.U6., C.U7.,
C.U2., D.U1., O.W1.,
C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.
D.U40., D.U41.,
C.U5., C.U6., C.U7.,
C.U2., D.U1., O.W1.,
C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.
D.U40., D.U41.,
C.U5., C.U6., C.U7.,
C.U2., D.U1., O.W1.,
C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.
D.U40., D.U41.,
C.U5., C.U6., C.U7.,
C.U2., D.U1., O.W1.,
C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.,
O.U13., O.U14.,
C.W5., C.U7., C.U6.,
C.U5., C.U4., C.U2.,
D.U1., D.U40.,
D.U41.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.,
O.U13., O.U14.,
C.W5., C.U7., C.U6.,
C.U5., C.U4., C.U2.,
D.U1., D.U40.,
D.U41.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.,
O.U13., O.U14.,
C.W5., C.U7., C.U6.,
C.U5., C.U4., C.U2.,
D.U1., D.U40.,
D.U41.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.,
O.U13., O.U14.,
C.W5., C.U7., C.U6.,
C.U5., C.U4., C.U2.,
D.U1., D.U40.,
D.U41.
O.W1., O.W6.,
O.W7., D.W3.,
D.W11., A.W1.,
O.U13., O.U14.,
C.W5., C.U7., C.U6.,
C.U5., C.U4., C.U2.,
D.U1., D.U40.,
D.U41.
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
otu.
karskie PZWL,
awnictwo Lekarskie
two Lekarskie PZWL,
portiva, Kraków.
Wydawnictwo
kie PZWL, Warszawa.

w geriatrii (F/5/st/38.10)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IIrok/III semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Fizjologia, biologia medyczna i genetyka, fizjoterapia ogólna.
Cel przedmiotu Zapoznanie studenta z podstawami wiedzy z zakresu geriatrii.

Wiedza P_W01. Ma podstawową wiedzę na temat chorób i procesów patologicznych w
geriatrii, ich przyczyn i przebiegu (D.W3./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
D.W4./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, D.W6./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
D.W12./P7U_W/P7S_WK, D.W16./P7U_W/P7S_WK).
P_W02. Zna wskazania i przeciwwskazania, czynniki ryzyka i środki ostrożności do

fizjoterapii w geriatrii (D.W3./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, D.W4./P7U_W/ P7S_WG,
P7S_WK, D.W6./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, D.W12./P7U_W/P7S_WK,
D.W16./P7U_W/P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi rozpoznać czynniki wpływające na skuteczność programów

fizjoprofilaktyki I i II rzędu oraz fizjoterapii (D.U42./P7U_U/P7S_UW,
P_U02. Posiada umiejętność omawiania, opisywania wybranych procesów

chorobowych wynikających ze starzenia się organizmu (D.U42./P7U_U/P7S_UW,
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi się dobrze komunikować z pacjentami i w obrębie zespołu
profesjonalistów (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K7./P7U_K/P7S_KR,
P_K02. Ma świadomość potrzeby pogłębiania wiedzy (O.K5./P7U_K/P7S_KK).

uczenia się#

###
1. Geriatria i gerontologia. Geriatria jako specjalność wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
medyczna – obszar zainteresowań, podstawowe P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
definicje. P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
2. Zadania opieki geriatrycznej. Organizacja opieki wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
geriatrycznej w Polsce. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
3. Całościowa ocena geriatryczna (COG) – definicja, wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
stosowane kwestionariusze. Cele COG. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
4. Wielodyscyplinarny charakter COG. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
5. Rola fizjoterapeuty w ocenie i opiece wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
geriatrycznej. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
6. Starzenie. Klasyfikacje wieku. Poziomy i rodzaje wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
starzenia. Teorie starzenia. Cechy starości. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
7. Starzenie się poszczególnych układów :sercowo- wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
naczyniowego. Znaczenie i ograniczenia aktywności P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
fizycznej w okresie starzenia się. P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
8. Starzenie się poszczególnych układów: wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
pokarmowego. Znaczenie i ograniczenia aktywności P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
oddechowego. Znaczenie i ograniczenia aktywności P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
moczowego. Znaczenie i ograniczenia aktywności P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
11. Starzenie się narządu ruchu. Znaczenie i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
ograniczenia aktywności fizycznej w okresie P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
starzenia się. P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
wydzielania wewnętrznego. Znaczenie i P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
ograniczenia aktywności fizycznej w okresie P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
starzenia się. D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
13. Opieka ukierunkowana na starszego pacjenta z wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
wielochorobowością. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
14. Ograniczenia w zastosowaniu wytycznych wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
praktyki klinicznej dotyczących pojedynczych chorób P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
u pacjentów z wielochorobowością. P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
15. Zaliczenie pisemne. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
1. Rola preferencji pacjenta, rokowania i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
wykonalności w środowisku klinicznym w P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
planowaniu opieki geriatrycznej. P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
2. Polifarmakoterapia, polipragmazja, ryzyko ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

interakcji leków u pacjentów geriatrycznych. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
3. Wielochorobowość i wielolekowość – związki, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

prezentacja typowych sytuacji klinicznych. Spirala P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
chorób i terapii P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
4. Cykle i kaskady geriatryczne. Efekt domina. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
5. Upadki osób starszych – przyczyny, następstwa i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
profilaktyka P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
6. Wielkie zespoły geriatryczne – nietrzymanie ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
moczu i stolca, niedożywienie P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
7. Wielkie zespoły geriatryczne – zaburzenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
mobilności, wzroku, słuchu, depresja, otępienie. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
8. Nakładanie się zmian chorobowych na zmiany ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
będące konsekwencją starzenia się P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
9. Zespół kruchości. Nakładanie się zmian ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
chorobowych na zmiany będące konsekwencją P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
starzenia się P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
10. Anatomia tętnic wieńcowych – repetytorium. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Nazewnictwo anatomiczne i kliniczne P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
11. Rodzaje przezskórnych interwencji wieńcowych ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
12. Algorytm postępowania u chorych ze świeżym ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
zawałem serca. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
13. Specyfika ostrych zespołów wieńcowych u osób ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
starszych. P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
14. Rokowanie krótko i długoterminowe. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
15. Zaliczenie pisemne. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_U01, P_U02, D.W6., D.W12.,
P_K01, P_K02 D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Wykład:

przedmiotu - uzyskanie na zaliczeniu końcowym oceny pozytywnej z treści przedstawionych podczas
wykładów i ćwiczeń .
Ćwiczenia:
- uzyskanie zaliczenia z pisemnego kolokwium.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
Przykładowe
1. Omów kaskady geriatryczne.
zagadnienia
zaliczeniowe
2. Omów zagadnienie kruchości kości.
Zalecana literatura 1. Dega W., Milanowska K. (2014). Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
2. Kiwerski J., Włodarczyk K. (2012). Fizjoterapia ogólna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Wieczorowska-Tobis K. (red.). (2011). Fizjoterapia w Geriatrii. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
4. Wieczorowska-Tobis K., Skrzek. A. (2019). Fizjoterapia w geriatrii. Podstawy i nowe trendy.

5. Gerontologia Polska – czasopismo Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot dr Paweł Chwaluk
(e-mail) (pawel.chwaluk@awf.edu.pl)
atrii (F/5/st/38.10)
rok/III semestr
2
terystyk I/ II
terapeuty)
patologicznych w
S_WK,
P7S_WK,
odki ostrożności do
4./P7U_W/ P7S_WG,
P7S_WK,
programów
_UW,
ch procesów
/P7U_U/P7S_UW,
ie zespołu
K/P7S_KR,
7U_K/P7S_KK).


D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W12.,
D.W16., D.U42.,
D.U44., O.K1., O.K7.,
O.K8., O.K5.
ionych podczas
wiedzę, umiejętności i
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
o Lekarskie PZWL,
ekarskie PZWL,
ictwo Lekarskie
tawy i nowe trendy.
cznego.
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Kliniczne podstawy
fizjoterapii w psychiatrii
(F/5/st/38.11)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr IV rok/VII semestr

studia mgr)

Wymagania wstępne Fizjologia człowieka, psychologia ogólna, etyka, anatomia .
Cel przedmiotu Znajomość podstawowych pojęć psychopatologii ogólnej, zespołów zaburzeń

psychicznych, podstawowych grup chorób i zaburzeń psychicznych. Umiejętność
zbadania – zebrania wywiadu oraz praktycznej analizy i omówienia zachowania
osoby cierpiącej na zaburzenia psychiczne i jej wykorzystanie w fizjoterapii.
Prezentowanie postaw poszanowania praw pacjenta i osób z zaburzeniami
psychicznymi oraz promocji Psychiatrii i Zdrowia psychicznego.

Wiedza P_W01. Ma podstawową wiedzę na temat zaburzeń i chorób psychicznych
procesów patologicznych ich przyczyn przebiegu i epidemiologii oraz
postępowania medycznego (O.W1./P7U_W/ P7S_WG, B.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Ma podstawową wiedzę na temat rokowania najczęściej spotykanych

schorzeń psychicznych oraz wyboru postępowania terapeutycznego
(B.W2./P7U_W/P7S_WG, B.W4./P7U_W/P7S_WG, B.W5./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Zna podstawowe prawa pacjenta i prawa dziecka, zasady

bezpieczeństwa oraz zasady postępowania terapeutycznego
Umiejętności P_U01. Potrafi zbierać analizować syntetyzować i interpretować zebrane

informacje dotyczące pacjenta przeprowadzić badanie podmiotowe oraz
postawić wstępną diagnozę dla potrzeb fizjoterapii
(O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U12./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
O.U13./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U14./P7U_U/P7S_UW,
B.U10./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P6S_UK, D.U47./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi ustalić priorytety oraz cele krótkoterminowe ocenić wpływ
dysfunkcji i/lub ograniczeń na stan pacjenta oraz posiada umiejętność logicznego
rozumowania i analizy działań w zakresie danego postępowania
fizjoterapeutycznego (O.U12./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
P_U03. Potrafi opisywać studium przypadku lub przedstawiać go ustnie w

konwersacji lub wystąpieniu. Posiada umiejętność aktywnego słuchania oraz
konsultowania się prezentowania własnych opinii z członkami zespołu
terapeutycznego (D.U47./P7U_U/P7S_UW, B.U12./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P6S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia się oraz jest świadomy
własnych ograniczeń (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Szanuje prawa pacjenta okazuje szacunek dla prywatności i godności

standardów kulturowych oraz wartości pacjenta i jego najbliższych
(O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K4./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).

uczenia się#

### się
1. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych. wykład (1) P_W01 O.W1., B.W1.
2. Objawy i zespoły zaburzeń psychicznych. wykład (1) P_W02 B.W2., B.W4.,

B.W5.
3. Schizofrenia paranoidalna. wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1., B.W2.,

B.W4., B.W5.
4. Zaburzenia psychosomatyczne w praktyce wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1., B.W2.,
lekarskiej. B.W4., B.W5.
5. Zaburzenia psychomatyczne w podejściu wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., B.W2.,

fizjoterapeutycznym. B.W4., B.W5.
6. Zaburzenia lękowe. wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,

B.W4., B.W5.
7. Zaburzenia depresyjne. wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,

B.W4., B.W5.
8. Choroba afektywna dwubiegunowa. wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,

B.W4., B.W5.
9. Zespół otępienny na przykładzie choroby wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,
Alzheimera. B.W4., B.W5.
10. Podstawy prawne opieki psychiatrycznej w wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,
Polsce. B.W4., B.W5.
11. Organizacja opieki psychiatrycznej w Polsce. wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,
B.W4., B.W5.
12. Charakterystyka pracy na oddziale wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,
psychiatrycznym B.W4., B.W5.
13. Środki pomocy osobom z problemami wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,
psychicznymi na przykładzie zaangażowania w B.W4., B.W5.
zajęcia pozaszkolne związane z fizjoterapią.
14. Środki pomocy osobom z problemami wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,
psychicznymi na przykładzie zaangażowania w B.W4., B.W5.
zajęcia pozaszkolne związane z aktywnością
fizyczną.
15. Podsumowanie semestru. Zaliczenie końcowe. wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1., B.W2.,
B.W4., B.W5.
1. Specyfika pracy z pacjentem psychiatrycznym - ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 O.U11., O.U12.,
(komunikowanie się z pacjentem psychiatrycznym; O.U13., O.U14.,
odmienność i cele działań rehabilitacyjnych u B.U10., B.U12.,
pacjentów psychiatrycznych; charakterystyka D.U47.
pracy na oddziale psychiatrycznym zamkniętym;
cele i metody ergoterapii, terapii ruchem, terapii
rozrywką).
2. Psychopatologia ogólna – (depresje i zaburzenia ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 O.U11., O.U12.,
afektywne - zrozumieć cierpienie, rola i możliwości O.U13., O.U14.,
terapeuty; pacjent z myślami samobójczymi; B.U10., B.U12.,
pacjent z zaburzeniami snu). D.U47.
3. Schizofrenia i inne psychozy – powrót do ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 O.U11., O.U12.,
społeczeństwa. O.U13., O.U14.,
B.U10., B.U12.,
D.U47.
4. Choroba psychiczna w rodzinie. Trening ćwiczenia (1) P_U02, P_U03, O.U12., B.U12.,
umiejętności społecznych. Współpraca zespołu P_K01 D.U47., O.K5.
leczniczo rehabilitacyjnego.
5. Zaburzenia osobowości – trudny pacjent. ćwiczenia (1) P_U03 B.U12., D.U47.
6. Uzależnienia. Zaburzenia psychiczne związane z ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 O.U11., O.U12.,
nadużywaniem alkoholu. Niepełnosprawność O.U13., O.U14.,
intelektualna. B.U10., B.U12.,
D.U47.
7. Otępienia i inne choroby osób w podeszłym – ćwiczenia (1) P_U01, P_U02 O.U11., O.U12.,
problem interdyscyplinarny. O.U13., O.U14.,
B.U10., B.U12.,
D.U47.
8. Prawa pacjentów psychiatrycznych. ćwiczenia (1) P_U02, P_U03, O.U12., B.U12.,

Postępowanie wobec pacjenta agresywnego. P_K01, P_K02 D.U47., O.K1.,
O.K4., O.K5.
9. Usprawnianie pacjentów z zaburzeniami ćwiczenia (1) P_U02, P_U03, O.U12., B.U12.,

psychicznymi: P_K01, P_K02 D.U47., O.K1.,
a. Trening relaksacyjny jako forma wyciszenia O.K4., O.K5.
pacjenta pobudzonego.
b. Autorelaksacja. O.K4., O.K5.
c. Zajęcia zespołowe i indywidualne u osób z O.K4., O.K5.
zaburzeniami psychicznymi.
d. Zasady postępowania przy pacjencie chorym O.K4., O.K5.
psychicznie.
e. Wybrane zabiegi fizjoterapeutyczne przy O.K4., O.K5.
schorzeniach psychicznych
14. Podsumowanie semestru. ćwiczenia (1) P_K01, P_K02 O.K1., O.K4.,

O.K5.
15. Zaliczenie końcowe, wystawienie ocen. ćwiczenia (1) P_K01, P_K02 O.K1., O.K4.,
O.K5.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia 1. Pozytywne zaliczenie prac pisemnych.2. Obecność na zajęciach.3. Aktywne

przedmiotu uczestnictwo w zajęciach.4. Postawa służąca respektowaniu podmiotowości
człowieka.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych
kryteriów) uzyskuje ocenę bardzo dobrą (5,0);
wykazując minimalne braki (81-90% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych
efektów uczenia się uzyskuje ocenę dobrą plus (4,5);
wykazując znaczne, ale nieliczne braki w zakresie założonych efektów uczenia się (51-
60% przyjętych kryteriów) lub nieznaczne, ale liczne braki (51-60% przyjętych kryteriów)
w zakresie założonych efektów uczenia się uzyskuje ocenę dostateczną (3,0).
Przykładowe 1. Jakie znasz zaburzenia myślenia?

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Objawy zaburzeń depresyjnych. Maski depresji.
3. Kliniczne i społeczne funkcjonowanie osoby niepełnosprawnej psychicznie?
4. Sposoby leczenia osób chorych psychicznie?
5. Wpływ zaburzeń lękowych i zaburzeń depresyjnych na proces fizjoterapii oraz

zdrowienie w chorobach somatycznych.
Zalecana literatura 1. Bilikiewicz A. (2002). Psychiatria. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner, Wrocław.
2. Jaroszyński J. (1993). Zespoły zaburzeń psychicznych. Instytut Psychiatrii i Neurologii,

Warszawa.
3. Kurpas D., Miturska H., Kaczmarek M. (2009). Podstawy psychiatrii dla studentów
pielęgniarstwa. Wydawnictwo Continuo, Wrocław.
4. Pużyński S. (1993). Leksykon psychiatrii. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich,

Warszawa.
5. Pużyński S., Wciórka J. Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w
ICD-10” (2000). Wydawnictwo Vesalius, Kraków.
6. Ustawa o ochronie Zdrowia Psychicznego (1994). Dzienniki Ustaw.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20



Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Kliniczne podstawy w onkologii
i medycynie paliatywnej
(F/5/st/38.12)

(jednolite studia
mgr)

fizjologia, biologia medyczna i genetyka, patologia ogólna, adaptowana aktywność
fizyczna.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami dotyczącymi podstaw w

onkologii i medycynie paliatywnej.

Wiedza P_W01. Definiuje podstawowe zagadnienia z zakresu onkologii i medycyny
paliatywnej (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Posiada wiedzę z zakresu patologii ogólnej i mechaniki powstawania

zaburzeń (O.W2./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi dobrać wartość dawek i poziom intensywności wysiłku fizycznego
właściwie do stanu klinicznego pacjenta (O.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK).
P_U02. Posiada umiejętności ustnego zaprezentowania budowy i funkcji

poszczególnych układów człowieka (O.U9./P7U_U/P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę stałego uaktualniania swojej wiedzy i podejmuje działania
związane z dokształcaniem (F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_K02. Potrafi formułować opinie dotyczące różnych aspektów fizjoterapii oraz

przedstawić odpowiednie postępowanie profilaktyczne i terapeutyczne
(F.U12./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU, F.U13./P7U_U/P7S_UO).
Metody oceny efektów Sprawdzian pisemny, obserwacja studenta podczas zajęć.

uczenia się#

###
1. Omówienie programu, zajęcia organizacyjne. wykład (1) P_W02 O.W2.
2. Podstawy genetyki molekularnej nowotworów. wykład (1) P_W01 O.W1.
3. Metody rozpoznawania nowotworów złośliwych. wykład (1) P_W01 O.W1.
4. Wczesne wykrywanie nowotworów. Badanie wykład (1) P_W01 O.W1.

przesiewowe.
5. Sposoby leczenia nowotworów. wykład (1) P_W02 O.W2.
6. Rak piersi - epidemiologia, objawy diagnostyka, wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
leczenie.
7. Rak szyjki macicy epidemiologia, objawy, wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
diagnostyka, leczenie.
8. Rak płuca - epidemiologia, objawy diagnostyka, wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
leczenie.
9. Rak jelita grubego, rak gruczołu krokowego - wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
epidemiologia, objawy, diagnostyka, leczenie.
10. Klasyfikacja nowotworów i zmian wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
guzopodobnych kości.
11. Rozpoznawanie nowotworów i zmian wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
12.Zasady leczenia nowotworów łagodnych i zmian wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
13. Złamania patologiczne, epidemiologia, objawy, wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
diagnostyka i leczenie
14. Torbielowate zmiany kości, różnicowanie, wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
leczenie.
15. Szpiczak mnogi, guzy kręgosłupa i miednicy. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.
Rozpoznawanie, problemy ortopedyczne i
rehabilitacyjne.
1. Omówienie programu, zajęcia organizacyjne. ćwiczenia (1) P_W01 O.W1.
2. Postępowanie w medycynie paliatywnej. ćwiczenia (1) P_K01, P_W01 F.U3., O.W1.
3. Organizacja i elementy rehabilitacji w opiece ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.U3.
paliatywnej.
4. Ból w chorobie nowotworowej. ćwiczenia (1) P_U02 O.U9.
5. Objawy ze strony układów. ćwiczenia (1) P_U02 O.U9.
6. Psychoonkologia. ćwiczenia (1) P_U01 O.U3.
7. Psychospołeczne aspekty opieki paliatywnej. ćwiczenia (1) P_K01 F.U3.
8. Złamania patologiczne, wskazania do leczenia ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.U3.
prewencyjnego przerzutowych guzów kości.
9. Nowotwory wieku dziecięcego, diagnostyka i ćwiczenia (1) P_U02 O.U9.

leczenie.
10. Nowotwory wieku dziecięcego, aspekty ćwiczenia (1) P_U02 O.U9.

psychospołeczne.
11. Rodzaje i techniki zespoleń stosowane w ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.U3.
pierwotnych i przerzutowych nowotworach narzadu
ruchu.
12. Rodzaje zaopatrzenia ortopedycznego ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.U3.
stosowanego w onkologii narządu ruchu, z
uwzględnieniem protezoplastki po onkologicznych
amputacjach kończyn.
13. Charaktrerystyka zaopatrzenia ortopedycznego ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.U3.
wieku dziecięcego stosowanego po zabiegach
onkologicznych oraz amputacjach kończyn.
14. Nietypowe objawy choroby nowotworowej. ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 O.W1., O.U3.
Zespoły paranowotworowe.
15. Zaliczenie. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_U01, P_U02, O.U3., O.U9., F.U3.,
P_K01, P_K02 F.U12., F.U13.
Narzędzia 1. Rzutnik, projektor multimedialny, plansze dydaktyczne, modele anatomiczne.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Wykład – sprawdzian wiadomości,ćwiczenia–sprawdzian wiadomości.Student, który opanował

przedmiotu wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe
1. Pojęcie hormonoterapii.
zagadnienia
zaliczeniowe
2. Czym zajmuje się onkologia kliniczna.
3. Opisz psychospołeczne aspekty opieki paliatywnej.

4. Epidemiologia, objawy, diagnostyka, leczenie jelita grubego.
Zalecana literatura 1. Graczyk A. (2009). Poradnik dla pielęgniarek pracujących w opiece paliatywnej. PWSZ, Piła.
Zalecana literatura
2. Kułakowski A., Skowrońska-Gardias A. (2003). Onkologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Markowska J., Madrz R. (2006). Terapie wspomagajce w nowotworach złośliwych.

Wydawnictwo MedPharm, Polska.
4. Stusińska M., Bobek-Billewicz B. (2019). Atlas do nauki mammografii. Wydawnictwo

5. Woźniewski M., Kornafel J. (2014). Rehalibilitacja w onkologii. Wydawnictwo Elsevier


prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot lek med. Miłosz Boguszewski
(e-mail) (milosz.boguszewski@awf.edu.pl)
podstawy w onkologii
ycynie paliatywnej
F/5/st/38.12)
rok/III semestr
2
ptowana aktywność
ącymi podstaw w
terystyk I/ II
terapeuty)
i medycyny
powstawania
wysiłku fizycznego
W,P7S_UO,P7S_UK).
y i funkcji
i podejmuje działania
fizjoterapii oraz
eutyczne

pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe
zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena
umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności
O.W2.
O.W1.
O.W1.
O.W1.
O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1.
F.U3., O.W1.
O.W1., O.U3.
O.U9.
O.U9.
O.U3.
F.U3.
O.W1., O.U3.
O.U9.
O.U9.
O.W1., O.U3.
O.W1., O.U3.
O.W1., O.U3.
O.W1., O.U3.
O.W1., O.W2.,
O.U3., O.U9., F.U3.,
F.U12., F.U13.
miczne.
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
atywnej. PWSZ, Piła.

o Lekarskie PZWL,
złośliwych.
Wydawnictwo
nictwo Elsevier

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w
ortopedii i traumatologii i
medycynie
sportowej (F/5/st/39.1)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa człowieka, fizjologia, fizjoterapia ogólna. prowadzenie zajęć przez studenta
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest nabycie podstawowych wiadomości i umiejętności z zakresu
diagnostyki, leczenia i rehabilitacji pacjentów z dysfunkcjami układu ruchu w
zależności od stanu funkcjonalnego pacjenta, a także zastosowanie zasad szeroko
pojętej profilaktyki i fizjoterapii w pourazowych dysfunkcjach narządu ruchu.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu działań diagnostycznych i terapeutycznych
stosowanych w ortopedii, traumatologii i medycynie sportowej (D.W1./ P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK, D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).

metodykę postępowania ortopedycznego (D.W1./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).

wykorzystywanych w ortopedii, traumatologii i medycynie sportowej (D.W1./
P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).

(D.U1./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
D.U4./ P7U_U/ P7S_UW).
P_U02. Potrafi prowadzić dokumentację medyczną (D.U1/ P7U_U/ P7S_UW,

P7S_UO, D.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, D.U4./ P7U_U/ P7S_UW).

(D.U1./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
D.U4./ P7U_U/ P7S_UW).
członkami zespołu specjalistów (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K2./ P7U_K/
P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K, P7S_KK).
uczenia się# zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe
zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny,
egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych,

###
1. Ortopedia, traumatologia i medycyna sportowa – wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
przedstawienie i omówienie problematyki zajęć. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
2. Badanie ortopedyczne – ocena diagnostyczna wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
pacjentów ze schorzeniami ortopedycznymi i P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
związanymi z uprawianiem sportu. P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
3. Charakterystyka uszkodzeń narządu ruchu – wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
omówienie uszkodzenia pośredniego i P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
bezpośredniego. P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
4. Zmiany zwyrodnieniowe układu narządu ruchu – wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
przyczyny, leczenie i fizjoterapia. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
5. Zmiany patologiczne w obrębie strukur wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
stawowych i pozastawowych. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
6. Uszkodzenie obowodowego i ośrodkowego wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

układu nerwowego – diagnostyka. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
7. Metody leczenia i zadania rehabilitacji w wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
ortopedii, traumatologii i sporcie. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
8. Rodzaje złamań i zwichnięć. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
9. Usprawnianie pacjentów z amputacją kończyn wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
dolnych. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
10. Dysfunkcje pourazowe i przeciążeniowe narządu wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
ruchu (zespół Sudecka, przykurcz Volkmanna, łokieć P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
tenisisty, łokieć golfisty, zespół cieśni kanału P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
nadgarstka). P_K01
11. Wrodzone wady układu narządu ruchu. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
12. Rodzaje wyciągów i urządzenia techniczne wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
stosowane w ortopedii i traumatologii. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
13. Podstawy planowania fizjoterapii w obrażeniach wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
tułowia i głowy. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
kończyny dolnej i jej obręczy. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
kończyny górnej i jej obręczy. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
1. Zapoznanie studentów z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
kształcenia i sposobami weryfikacji, treściami P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
programowymi, literaturą oraz organizacją zajęć. P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
2. Charakterystyka urazowych uszkodzeń narządu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
ruchu oraz zapobieganie powikłaniom. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
3. Podstawowe badania stosowane w ortopedii, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
traumatologii i medycynie sportowej. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
4. Charakterystyka wrodzonych wad narządu ruchu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
oraz podstawy planowania fizjoterapii w P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
wrodzonych brakach i ubytkach kończyn oraz P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
zaburzeniach rozwojowych kończyn (dysplazja i P_K01
wrodzone zwichnięcie stawu biodrowego, stopa
końsko-szpotawa).
5. Charakterystyka wrodzonych wad narządu ruchu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
oraz podstawy planowania fizjoterapii w P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
wrodzonych wadach kręgosłupa (wrodzona krótka P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
szyja, wrodzone boczne skrzywienie kręgosłupa). P_K01
6. Charakterystyka zaburzeń statycznych narządu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
ruchu oraz podstawy planowania procesu P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
fizjoterapii w statycznych zniekształceniach kończyn P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
dolnych (kolana szpotawe, kolana koślawe, stopa P_K01
płaska statycznie, paluch koślawy).
7. Układ ruchu – diagnostyka kliniczna i wybrane ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
testy medyczne. Zaliczenie śródsemestralne. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
8. Badanie pacjenta ze schorzeniami układu kostno- ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
stawowego. Choroby przypominające urazy P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
sportowe. P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
9. Definicja urazu i jego następstwa miejscowe i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
ogólnoustrojowe. Urazy ostre i przeciążeniowe. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
10. Badanie narządu ruchu: wywiad, badanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
neurologiczne, testy czynnościowe. Diagnostyka P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
obrazowa. P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
11. Nowotwory układu kostnego, choroby ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
reumatyczne narządu ruchu: RZS, ZZSK P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
12. Omówienie wybranych schorzeń ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
ortopedycznych – etiologia, diagnostyka i terapia. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
13. Biomechanika powstawania częstych urazów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
sportowych. Wstrząśnienia w sporcie. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
14. Zasady zapobiegania urazom sportowym – ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
profilaktyka. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01
15. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_U03, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K01

dydaktyczne
3. Plansze dydaktyczne.
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Wymień urazy, które najczęściej pojawiają się w trakcie wykonywania wysiłku.
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów rodzaje złamań kości i sposoby ich leczenia.
3. Podaj przykłady zabiegów stosowanych w trakcie gojenia się złamań kostnych.
4. Przedstaw i opisz zespół Sudecka.
Zalecana literatura 1. Backup K. (2005). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
2. Brukner P. (2009). Kliniczna Medycyna Sportowa. Wydawnictwo DB Publishing, Wrocław.
3. Dega W. (2010). Ortopedia i traumatologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
4. Gaździk T. (2009). Ortopedia i traumatologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Kwolek A. (2003). Rehabilitacja medyczna. Tom I i II. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,

Wrocław.

prowadzącego
prowadzącego^^ 25
(e-mail) (bartłomiej.makaruk@awf.edu.pl)
reumatologii (F/5/st/39.2)

(jednolite studia
mgr)


Wymagania wstępne Przedmioty poprzedzające: anatomia prawidłowa i rentgenowska, anatomia
funkcjonalna i palpacyjna, fizjologia ogólna, fizjologia wysiłku fizycznego,
biomechanika i kinezjologia, biomechanika kliniczna, pierwsza pomoc, patologia
ogólna, adaptowana aktywność fizyczna, kliniczne podstawy fizjoterapii w
reumatologii.
Cel przedmiotu Nabycie umiejętności wykonywania odpowiednio dobranych procedur

fizjoterapeutycznych u pacjentów z chorobami reumatycznymi.

Wiedza P_W01. Dysponuje pogłębioną wiedzą o rokowaniu w chorobach reumatycznych
oraz założeniach i możliwościach terapeutycznych w tych schorzeniach
(D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna procedury podejmowane w określonych sytuacjach wymagających

leczenia reumatologicznego (D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
D.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Posiada wiedzę na temat stosowania nowoczesnej fizjoterapii w leczeniu

chorób reumatycznych ( D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
Umiejętności P_U01. Wykonuje badanie podmiotowe i przedmiotowe dla potrzeb reumatologii

(D.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, D.U8./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. W zależności od stanu klinicznego realizuje adekwatne procedury

fizjoterapeutyczne u pacjentów ze schorzeniami reumatologicznymi
(D.U9./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U10./P7U_U/P7S_UW,
D.U11./P7U_U/P7S_UW, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego samokształcenia krytycznej analizy

doniesień naukowych (O.K5./P7U_K/P7S_K, O.K6./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Posiada umiejętność pracy i kontaktu z pacjentem podczas wykonywania

zadań polegającą głównie na jasności przekazu celu podejmowanych działań i
środków (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K9./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).

###
1. Prezentacja przedmiotu. Badanie podmiotowe i wykład (1) P_W02 D.W1., D.W2.

przedmiotowe pacjentów ze schorzeniami
reumatologicznymi.
2. Choroba zwyrodnieniowa stawów wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.

(wprowadzenie, lokalizacja, etiopatogeneza). P_W03
Metody terapeutyczne stosowane w leczeniu
choroby.
3. Reumatyzm tkanek miękkich, choroby tkanki wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
łącznej - dna moczanowa, diagnostyka, P_W03
rozpoznanie, rokowanie, metody terapeutyczne,
rehabilitacja.
4. Zapalenie okołostawowe, zespól de Quervaina, - wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
diagnostyka, rozpoznanie, rokowanie, metody P_W03
terapeutyczne, rehabilitacja.
5. Fibromialgia - diagnostyka, rozpoznanie, wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.

rokowanie, metody terapeutyczne, rehabilitacja. P_W03
6. Toczeń rumieniowaty układowy - diagnostyka, wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
rozpoznanie, rokowanie, metody terapeutyczne, P_W03
rehabilitacja.
8. Osteoporoza (definicja, etiopatogeneza, wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.

epidemiologia, podział kliniczny, czynniki ryzyka, P_W03
symptomatologia, diagnostyka, rozpoznanie,
rokowanie, metody terapeutyczne stosowane w
leczeniu osteoporozy).
9. ZZSK, Łuszczycowe zapalenia stawów. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
Definicje, rozpoznanie. P_W03
10. Pooperacyjne zwalczanie bólu w chorobach wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
reumatycznych. P_W03
11. Choroby reumatyczne a powikłania wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
pooperacyjne. P_W03
12. Reumatoidalne zapalenie stawów - wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
etiopatogeneza, epidemiologia, symptomatologia. P_W03
13. RZS- diagnostyka-kryteria diagnostyczne, wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
rozpoznanie, rozpoznanie różnicowe, przebieg P_W03
kliniczny-okresy choroby.
14. RZS - jakość życia związana ze zdrowiem, wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
powikłania, rokowanie. P_W03
15. Zaliczenie teoretyczne. P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.

wykład (1) P_W03
programowymi, literaturą, organizacją zajęć.
2. Badanie pacjenta ze schorzeniem ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

reumatologicznym, planowanie procesu P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
terapeutycznego. Zasady badania przedmiotowego i P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
podmiotowego pacjenta reumatologicznego. P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
3. Kompleksowa rehabilitacja pacjentów z ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

reumatoidalnym zapaleniem stawów. P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
4. Badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjentów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
z zesztywniającym zapaleniem stawów kręgosłupa. P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
Przykładowe postępowanie terapeutyczne. P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
z reaktywnym zapaleniem stawów. Przykładowe P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
postępowanie terapeutyczne. P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
z łuszczycowym zapaleniem stawów. Przykładowe P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
z choroba zwyrodnieniową. Przykładowe P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
8. Osteoporoza - dieta, zalecane formy aktywności ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
fizycznej i prewencja upadku. P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
9. Zespół bolesnego barku, zapalenia okołostawowe ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
łokcia, fibromialgia. Możliwości i strategie P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
fizjoterapeutyczne. P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
10. Usprawnianie funkcjonalne ręki w chorobie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
reumatoidalnej. P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
11. Metody fizykalne w reumatologii - kriosauny i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
kriokomory. Zajęcia seminaryjne. P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
12. Metody fizykalne w reumatologii - krioterapia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
miejscowa czy ciepło terapeutyczne. P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
13. Podsumowanie zrealizowanych tematów zajęć. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
14. Weryfikacja umiejętności praktycznych. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
15. Samodzielna praca z pacjentami ze schorzeniami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
reumatologicznymi, ocena wiedzy i umiejętności. P_W03, P_U01, D.U1., D.U8., D.U9.,
P_U02, P_K01, D.U10., D.U11.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
Narzędzia 1. Rzutnik multimedialny.

dydaktyczne
2. Leżanki.
3. Maty.
4. Piłki rehabilitacyjne.
5. Wybrany sprzęt do wykonywania zabiegów fizykalnych.

przedmiotu Ćwiczenia–sprawdzian wiadomości i zaliczenie praktyczne.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Omów wybraną chorobę reumatyczną uwzględniając etiopatogenezę, epidemiologię,

zagadnienia symptomatologię, diagnostykę-kryteria diagnostyczne, rozpoznanie, , przebieg kliniczny-okresy
zaliczeniowe choroby, jakość życia związana ze zdrowiem, powikłania, rokowanie).
2. Przeprowadź badanie podmiotowe pacjenta z wybraną chorobą reumatyczną.
3. Omów stadia i objawy reumatoidalnego zapalenia stawów.
4. Postępowanie fizjoterapeutyczne w okresie zaostrzeń i remisji w RZS.
Zalecana literatura 1. Bolanowski J., Wrzosek Z. (2007). Choroby reumatyczne: podręcznik dla studentów
fizjoterapii. AWF, Wrocław.
2. Dziak A., Tayara S. (1998). Bolesny bark. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
3. Kasprzak W., Mańkowska A. (2008). Fizykoterapia, Medycyna Uzdrowiskowa i Spa. Wyd. 1.

Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Zimmermann-Górska I. (2008). Reumatologia kliniczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 30

terapia kliniczna w
ologii (F/5/st/39.2)
rok/ V semestr
3
polski
ska, anatomia samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
zycznego,
pomoc, patologia
zjoterapii w
rocedur
i.
terystyk I/ II
terapeuty)
ch reumatycznych
rzeniach
7S_WK).
h wymagających
K,
oterapii w leczeniu
otrzeb reumatologii
procedury
nymi
cznej analizy
_KK).
czas wykonywania
anych działań i
,P7S_KO).
zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe
zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny,
egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych,

D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
D.W1., D.W2.
O.K5., O.K6., O.K1.,

O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
D.W1., D.W2.,
D.U1., D.U8., D.U9.,
D.U10., D.U11.,
O.K5., O.K6., O.K1.,
O.K9.
opanował wiedzę,
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
epidemiologię,
ebieg kliniczny-okresy
tyczną.
a studentów
kowa i Spa. Wyd. 1.
liniczne i biofizyczne.
Lekarskie PZWL,

neurologii i
neurochirurgii (F/5/st/39.3)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr II rok/ VI semestr

(jednolite studia
mgr)
Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia człowieka, kinezyterapia.
Cel przedmiotu Przekazanie wiedzy o mechanizmach i możliwościach kompensacji dysfunkcji układu

nerwowego; prezentacja zaawansowanych metod diagnostyki fizjoterapeutycznej i
fizjoterapii (z dokumentacją) w chorobach układu nerwowego na różnych etapach
terapii. Praca z pacjentem neurologicznym.

Wiedza P_W01. Ma podstawową wiedzę o skutkach chorób układu nerwowego; obrazie
typowych dysfunkcji różnych struktur centralnego i obwodowego układu nerwowego
oraz głównych celach i zasadach leczenia: zachowawczego i operacyjnego
(C.W1./P7U_W/ P7S_WG, D.W5./P7U_W/P7S_WK).
P_W02. Zna możliwości oceny podmiotowej i przedmiotowej w badaniu chorych z

chorobami i dysfunkcjami układu nerwowego i możliwości ich rehabilitacji
P_W03. Ma wiedzę o zasadach i środkach fizjoterapii oraz stosowanych procedurach

medycznych wobec chorych ze zdiagnozowaną chorobą i dysfunkcją układu
nerwowego (D.W1./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, D.W2./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi korzystać z dostępnej dokumentacji medycznej dla planowania i

kontroli programu fizjoterapii (C.U2./P7U_U/P7S_UW, D.U1./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, D.U13./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU, D.U14./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU,
P_U02. Potrafi przeprowadzić wstępne badanie diagnostyczne (podmiotowe i

przedmiotowe) chorych z dysfunkcjami dolnego i górnego neuronu ruchowego
(D.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi prawidłowo wykonać procedury fizjoterapeutyczne (kinezyterapia,

fizykoterapia, masaż) oraz usprawnianie funkcjonalne – stosownie do zlecenia
lekarskiego (C.U2./P7U_U/P7S_UW, C.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
P_U04. Potrafi przekonująco prezentować studium przypadku na posiedzeniach

zespołu rehabilitacyjnego (D.U16./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Odznacza się podmiotowym traktowaniem pacjenta, okazuje szacunek dla
praw człowieka i praw pacjenta (O.K3./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Wykazuje troskę o powierzonych pacjentów, przestrzega zasady ochrony

osobistej przed czynnikami ryzyka podczas wykonywania powierzonych zadań

się#

###
1. Plastyczność kompensacyjna centralnego układu wykład (1) P_W01 C.W1., D.W5.

nerwowego. Sterowanie procesami kompensacji i
regeneracji.
2. Założenia teoretyczne metod fizjoterapii w wykład (1) P_W01 C.W1., D.W5.

rehabilitacji neurologicznej.
3. Deficyty psychomotoryczne jako wyraz procesów wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., D.W5., C.W4.,
patologicznych zlokalizowanych w różnych obszarach C.W5.
układu nerwowego.
4. Diagnostyka chorego dla potrzeb fizjoterapii wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
neurologicznej. Ocena obrazowa, czynnościowa i P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
funkcjonalna.
5. Rehabilitacja po udarze mózgu: niedokrwiennym wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
(okres wczesny, kompensacyjny, zmian utrwalonych). P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
6. Rehabilitacja po udarze mózgu: krwotocznym wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
(okres wczesny, kompensacyjny, zmian utrwalonych). P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
7. Fizjoterapia w leczeniu (chirurgicznym i wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., D.W5., C.W4.,
skojarzonym) chorych z rozpoznanym guzem mózgu. C.W5.
8. Rehabilitacja poszkodowanych po urazie wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
czaszkowo-mózgowym. P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
9. Zasady fizjoterapii chorych z uszkodzeniem rdzenia wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., D.W5., C.W4.,
kręgowego (okres szoku rdzeniowego, C.W5.
kompensacyjny).
10. Problemy fizjoterapii „człowieka rdzeniowego”. wykład (1) P_W01, P_W02 C.W1., D.W5., C.W4.,
C.W5.
11. Fizjoterapia chorych z różnymi typami uszkodzeń wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
obwodowego układu nerwowego - kończyna górna. P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
12. Fizjoterapia chorych z różnymi typami uszkodzeń wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
obwodowego układu nerwowego - kończyna dolna. P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
13. Problemy rehabilitacji i usprawnianie chorych z wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
postępującymi chorobami degeneracyjnymi CUN. P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
14. Zasady kinezyterapii i fizykoterapii w leczeniu wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
chorych z zespołami bólowymi-ubytkowymi P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
kręgosłupa o różnej etiologii.
15. Podsumowanie semestru. Zaliczenie materiału. wykład (1) P_W01, P_W02, C.W1., D.W5., C.W4.,
P_W03 C.W5., D.W1., D.W2.
1. Organizacja fizjoterapii na oddziale rehabilitacji ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., D.U1., D.U3.,
neurologicznej; zasady współpracy fizjoterapeuty z kliniczne na P_U04, P_K02 D.U13., D.U14.,
zespołem terapeutycznym; prezentacja i placówce D.U15., D.U16.,
interpretacja badań dodatkowych oraz informacji O.K3., O.K6.
zawartych w dokumentacji lekarskiej. Prezentacja
różnych deficytów motorycznych i zasad oceny
psychologa klinicznego chorych rehabilitowanych z
powodu różnych chorób CUN; zaburzenia i deficyty
poznawcze w konsekwencji chorób i urazów CUN.
2. Dokumentacja fizjoterapii w rehabilitacji ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., C.U3., D.U1.,
neurologicznej. Interpretacja badań obrazowych oraz kliniczne na P_U03, P_U04, D.U3., D.U13.,
ich znaczenie w procesie usprawniania pacjentów. placówce P_K01, P_K02 D.U14., D.U15.,
Wybrane metody diagnostyki fizjoterapeutycznej; D.U16., O.K3., O.K6.
ocena chorych – interpretacja wyników, rokowanie,
planowanie działań, dokumentacja procesu
usprawniania.
3. Usprawnianie i pielęgnacja chorych w okresie ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., C.U3., D.U1.,
ostrym po udarze mózgu. Różnice w usprawnianiu kliniczne na P_U03, P_U04, D.U3., D.U13.,
chorych w zależności od typu i lokalizacji udaru placówce P_K01, P_K02 D.U14., D.U15.,
(ułożenia, ćwiczenia bierne, pionizacja i zasady D.U16., O.K3., O.K6.
wczesnego uruchamiania chorych).
4. Metody usprawniania funkcjonalnego – ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., C.U3., D.U1.,
wykorzystanie metod specjalnych w praktyce (PNF, kliniczne na P_U03, P_U04, D.U3., D.U13.,
NDT-Bobath dla dorosłych) jako formy stymulacji placówce P_K01, P_K02 D.U14., D.U15.,
procesu plastyczności kompensacyjnej osób z D.U16., O.K3., O.K6.
ogniskowymi uszkodzeniami mózgu; określanie
zaleceń dla rehabilitacji środowiskowej - adaptacja
do życia z utrwaloną niepełnosprawnością.
5. Fizjoterapia na różnych etapach leczenia chorych z ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., C.U3., D.U1.,
rozpoznanym procesem rozrostowym w obrębie kliniczne na P_U03, P_U04, D.U3., D.U13.,
CUN. Opieka paliatywna i zadania fizjoterapii placówce P_K01, P_K02 D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
6. Usprawnianie chorego po urazach czaszkowo- ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., C.U3., D.U1.,
mózgowych na różnych etapach leczenia. kliniczne na P_U03, P_U04, D.U3., D.U13.,
Usprawnianie chorego po urazie rdzenia kręgowego; placówce P_K01, P_K02 D.U14., D.U15.,
prezentacja następstw uszkodzenia rdzenia i D.U16., O.K3., O.K6.
standardowych procedur fizjoterapeutycznych
(profilaktyka odleżyn, powikłań płucnych,
przykurczów); postępowanie fizjoterapeutyczne w
spastyczności; zaopatrzenie ortopedyczne wskazane
dla chorych z uszkodzeniem na różnych poziomach
rdzenia kręgowego; adaptacja do wózka i możliwości
lokomocji.
7. Usprawnianie i fizykoterapia w leczeniu ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., C.U3., D.U1.,
zachowawczym i operacyjnym różnych typów kliniczne na P_U03, P_U04, D.U3., D.U13.,
uszkodzeń obwodowego układu nerwowego. placówce P_K01, P_K02 D.U14., D.U15.,
Planowanie rehabilitacji kompleksowej i D.U16., O.K3., O.K6.
usprawnianie chorych z postępującymi chorobami
degeneracyjnymi CUN: SLA, SM, choroba Parkinsona.
8. Różnicowanie zasad kinezyterapii i fizykoterapii w ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., C.U3., D.U1.,
leczeniu chorych z bólami kręgosłupa o różnej kliniczne na P_U03, P_U04, D.U3., D.U13.,
etiologii: zmiany zwyrodnieniowe, niestabilność, placówce P_K01, P_K02 D.U14., D.U15.,
dyskopatia; wybrane metody oceny chorego – D.U16., O.K3., O.K6.
zapoznanie z wybranymi elementami dokumentacji
lekarskiej (badania obrazowe), wywiad, badanie
fizykalne, elementy badania neurologicznego i oceny
manualnej; standardowe zabiegi fizykalne i
kinezyterapia w programie leczenia zachowawczego i
okołooperacyjnego; zakres edukacji zdrowotnej.
9. Wybrane metody oceny chorego – zapoznanie z ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, C.U2., C.U3., D.U1.,
wybranymi elementami dokumentacji lekarskiej kliniczne na P_U03, P_U04, D.U3., D.U13.,
(badania obrazowe), wywiad, badanie fizykalne, placówce P_K01, P_K02 D.U14., D.U15.,
elementy badania neurologicznego i oceny D.U16., O.K3., O.K6.
manualnej; standardowe zabiegi fizykalne i
kinezyterapia w programie leczenia zachowawczego i
okołooperacyjnego; zakres edukacji zdrowotnej.
10. Zaliczenie praktyczne – studia przypadków. ćwiczenia (6) zajęcia P_U03, P_K01, C.U2., C.U3., O.K3.,
Podsumowanie semestru. Wystawienie ocen. kliniczne na P_K02 O.K6.
placówce

dydaktyczne
2. Leżanki terapeutyczne, kliny, poduszki.
Warunki zaliczenia Wykład – zaliczenie pisemne wykładów.

przedmiotu Ćwiczenia – bieżący sprawdzian ustny wiadomości przed przystąpieniem do każdych ćwiczeń
praktycznych, ocena sposobu pracy z pacjentem (prawidłowość wykonywania zleconych ćwiczeń
i zadań) podczas asysty fizjoterapeuty realizującego ćwiczenia + okresowe kolokwia.Student,
który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Mechanizmy plastyczności kompensacyjnej układu nerwowego.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Obraz zaburzeń ruchowych w przypadku uszkodzeń dolnego i górnego neuronu.
3. Fizjoterapia spastyczności.
4. Zalecenia aktywności ruchowej w okresie rzutu i remisji SM.
5. Profilaktyka powikłań krążeniowo-oddechowych po udarze mózgu.
6. Fizjoterapia po przeszczepie kablowym nerwu obwodowego.
7. Zalecenia aktywności dla osób z chorobą Parkinsona.
Zalecana literatura 1. Członkowska A., Członkowski A. (2004). Leczenie w neurologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
2. Fuller G. (2005). badanie neurologiczne – to proste!. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Grochmal S., Zielińska-Charszewska S. (1986). Rehabilitacja w chorobach układu nerwowego.

4. Kinalski R. (2008). Neurofizjologia kliniczna dla neurorehabilitacji. Wydawnictwo MedPharm

Polska, Wrocław.
5. Laider P. (2004). Rehabilitacja po udarze mózgu. Zasady i strategie. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
7. Mikołajewska E. (2012). Metoda NDT-Bobath w neurorehabilitacji osób dorosłych.

9. Opara J. (2012). Klinimetria w rehabilitacji. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
10. Sławek J. (red.). (2007). Spastyczność. Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 25

mgr Paula Sobolewska

mgr Oktawia Wichlaj
erapia kliniczna w
neurologii i
hirurgii (F/5/st/39.3)
ok/ VI semestr
4
polski
kłady/ćwiczenia *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
cji dysfunkcji układu
zjoterapeutycznej i
a różnych etapach
erystyk I/ II
erapeuty)
wowego; obrazie
o układu nerwowego
racyjnego
badaniu chorych z
habilitacji
7S_WK).
wanych procedurach
kcją układu
/ P7S_WG, P7S_WK).
la planowania i
7U_U/P7S_UW,
UO, P7S_UU,
podmiotowe i
nu ruchowego
ne (kinezyterapia,
ie do zlecenia
S_UO, P7S_UU).
a posiedzeniach
zuje szacunek dla
zasady ochrony
zonych zadań

C.W1., D.W5.
C.W1., D.W5.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.W1., D.W5., C.W4.,
C.W5.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.W1., D.W5., C.W4.,

C.W5., D.W1., D.W2.
C.U2., D.U1., D.U3.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., D.U16.,
O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., D.U1.,

D.U3., D.U13.,
D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., D.U1.,

D.U3., D.U13.,
D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., D.U1.,

D.U3., D.U13.,
D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., D.U1.,

D.U3., D.U13.,
D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., D.U1.,
D.U3., D.U13.,
D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., D.U1.,

D.U3., D.U13.,
D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., D.U1.,

D.U3., D.U13.,
D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., D.U1.,

D.U3., D.U13.,
D.U14., D.U15.,
D.U16., O.K3., O.K6.
C.U2., C.U3., O.K3.,
O.K6.
o każdych ćwiczeń
nia zleconych ćwiczeń
kolokwia.Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
euronu.
rskie PZWL,
układu nerwowego.
wnictwo MedPharm
awnictwo Lekarskie
i neurologicznej.
dorosłych.
L, Warszawa.
sk.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia kliniczna w wieku
rozwojowym (F/5/st/39.4)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IVrok/VII semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa, funkcjonalna i palpacyjna, fizjoterapia ogólna.

Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy na temat prawidłowego rozwoju dziecka
oraz wybranych dysfunkcji rozwojowych w wieku rozwojowym.

zdrowia i choroby, a w szczególności czynnego i biernego układu ruchu
P_W02. Zna i rozumie etiologię, patomechanizm, objawy i przebieg dysfunkcji

narządu ruchu w zakresie: ortopedii, neurologii oraz pediatrii, neurologii dziecięcej,
w stopniu umożliwiającym racjonalne stosowanie środków fizjoterapii
najczęstszych dysfunkcji narządu ruchu w zakresie: ortopedii, neurologii oraz
pediatrii, neurologii dziecięcej, w stopniu umożliwiającym racjonalne stosowanie
środków fizjoterapii (D.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).

fizjoterapii, w tym pomiary długości i obwodu kończyn, zakresu ruchomości w
stawach oraz siły mięśniowe (C.U1./P7U_U/P7S_UW).

(D.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
(D.U12./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
trakcie działań związanych z wykonywaniem zawodu i określania poziomu
sprawności niezbędnego do wykonywania zawodu fizjoterapeuty

P_K03. Gotów do wdrażania zasad koleżeństwa zawodowego i współpracy w

zespole specjalistów, w tym z przedstawicielami innych zawodów medycznych

###
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
weryfikacji, treściami programowymi, literaturą i P_W03 D.W1., D.W2.
problematykę przedmiotu-ciąg dalszy.
3. Rozwój psychoruchowy i odruchowy dziecka. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
Część I. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
4. Rozwój psychoruchowy i odruchowy dziecka. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
Część II. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
5. Wady postawy. Część I. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,

P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
6. Wady postawy. Część II. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
7. Rodzaje niepełnosprawności intelektualnej. Część wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
I. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
8. Rodzaje niepełnosprawności intelektualnej. Część wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
II. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
9. Choroby neurologiczne wieku dziecięcego. Część wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
I. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
II. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
III. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
IV. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
13. Choroby uwarunkowane genetycznie. Część I. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
14. Choroby uwarunkowane genetycznie. Część II. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
15. Zaliczenie materiału. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,

P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich ćwiczenia (4) P_W01, P_W03 A.W1., A.W8.,
weryfikacji, treściami programowymi, literaturą i D.W2.
problematykę przedmiotu. Rozwój psychofizyczny
dziecka w wieku noworodkowym i niemowlęcym.
2. Rozwój psychofizyczny dziecka w okresie ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
poniemowlęcym, przedszkolnym. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
3. Odruchy i ich wpływ na rozwój dziecka. Wady ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
postawy a skoliozy. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
4. Wady postawy a skoliozy. Część II. ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
5. Terapia manualna w skoliozie – analiza ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
przypadku. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
Praca funkcjonalna i budowanie nowych P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
korekcyjnych wzorców w skoliozie – analiza P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
przypadku. P_K03 O.K7.
6. Fizjoterapia w Chorobie Scheuermanna – analiza ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
przypadku. Fizjoterapia w różnych typach P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
zniekształceń klatki piersiowej – analiza przypadku. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
Planowanie terapii - analiza przypadków. Część I. P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
7. Fizjoterapia w Chorobie Scheuermanna – analiza ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
przypadku. Fizjoterapia w różnych typach P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
zniekształceń klatki piersiowej – analiza przypadku. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
Planowanie terapii - analiza przypadków. Część II. P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
Rozwój i funkcjonowanie osób z P_K03 O.K7.
niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim
(69 – 55 IQ Wechslera).
8. Metody, techniki stosowane w usprawnianiu ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
osób z niepełnosprawnością intelektualną w P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
stopniu lekkim. Zaprezentowanie wybranych form P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
usprawniania osób z niepełnosprawnością P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
intelektualną w stopniu lekkim. P_K03 O.K7.
9. Rozwój i funkcjonowanie osób z ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
niepełnosprawnością intelektualną w stopniu P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
umiarkowanym (54 – 35 IQ Wechslera). P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
Metody, techniki stosowane w usprawnianiu osób z P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
niepełnosprawnością intelektualną w stopniu P_K03 O.K7.
umiarkowanym. Zaprezentowanie wybranych form
usprawniania osób z niepełnosprawnością
intelektualną w stopniu umiarkowanym.
znacznym (34 – 20 IQ Wechslera). P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
Metody, techniki stosowane w usprawnianiu osób z P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
znacznym. Zaprezentowanie wybranych form
intelektualną w stopniu znacznym.
głębokim (poniżej 20 IQ Wechslera). Metody, P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
techniki stosowane w usprawnianiu osób z P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
głębokim. Zaprezentowanie wybranych form
intelektualną w stopniu głębokim.
12. Wczesne Wspomaganie Rozwoju - ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
przedstawienie metod, technik usprawniania osób z P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
niepełnosprawnością intelektualna. Rewalidacja P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
lekkim i umiarkowanym. Rewalidacja osób z P_K03 O.K7.
niepełnosprawnością intelektualną w stopniu
znacznym i głębokim.
13. Choroby neurologiczne wieku dziecięcego, ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
charakterystyka poszczególnych jednostek P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
chorobowych, cele, założenia oraz metody P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
usprawniania stosowane w powyższych jednostkach P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
chorobowych. P_K03 O.K7.
Choroby uwarunkowane genetycznie,
charakterystyka poszczególnych jednostek
chorobowych, cele, założenia oraz metody
usprawniania stosowane w powyższych
schorzeniach.
14. Choroby układu oddechowego i krążenia ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
wymagające postępowania usprawniającego, P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
charakterystyka poszczególnych jednostek P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
chorobowych, cele, założenia oraz metody P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
usprawniania stosowane w powyższych P_K03 O.K7.
schorzeniach.
15. Zaliczenie semestru. ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,

P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
Narzędzia 1. Przyrządy i przybory: drabinki, ławeczki gimnastyczne, karimaty, piłki, laski gimnastyczne,
dydaktyczne taśmy elastyczne, dyski sensoryczne. Karta badania, taśma centymetrowa.
Przykładowe 1. Rozwój psychofizyczny dziecka w wieku niemowlęcym.
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Odruchy i ich wpływ na rozwój dziecka.
3. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku skoliozy idiopatycznej.
4. WWR – omów daną formę usprawniania dziecka z niepełnosprawnością intelektualną.
5. Przedstaw metody usprawniania osób z niepełnosprawnością intelektualna w stopniu

znacznym.
Zalecana literatura 1. Borkowska M. (2015). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
2. Chrzanowska I. (2015). Pedagogika specjalna. Od tradycji do współczesności. Oficyna

Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
3. Dykcik W. (2001). Pedagogika specjalna. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama

Mickiewicza, Poznań.
4. Gajdzica Z. (red.). (2013). Człowiek z niepełnosprawnością w rezerwacie przestrzeni

publicznej. Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
5. Kasperczyk T. (2000). Metody oceny postawy ciała. Skrypt Nr 65. AWF, Kraków.
6. Klaczak M., Majewicz P. (2006). Diagnoza i rewalidacja indywidualna dziecka ze specjalnymi

potrzebami edukacyjnymi. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków.
7. Kuliński K., Zeman K. (2012). Fizjoterapia w pediatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
8. Kutzner-Kozińska M. i wsp. (2001). Proces korygowania wad postawy. AWF, Warszawa.
9. Nowotny J. (2003). Edukacja i reedukacja ruchowa. Wydawnictwo „Kasper”, Kraków.
10. Piszczek M. (2007). Diagnoza i wspomaganie rozwoju dziecka. Wybrane zagadnienia.

Wydawnictwo CMPPP, Warszawa.
11. Smith D. D. (2008). Pedagogika specjalna: podręcznik akademicki. Tom 1 i 2. Wydawnictwo

APS, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 25

(e-mail)

mgr Wioletta Chwalewska

(wioleta.chwalewska@awf.edu.pl)
apia kliniczna w wieku
owym (F/5/st/39.4)
rok/VII semestr
4
ogólna.
wego rozwoju dziecka
.
terystyk I/ II
terapeuty)
kładów organizmu
kcją w warunkach
du ruchu
bieg dysfunkcji
neurologii dziecięcej,
oterapii
dy i sposoby leczenia
neurologii oraz
onalne stosowanie
rzedmiotowe oraz
nalne właściwe dla
u ruchomości w
b fizjoterapii i testy
wyniki
eb fizjoterapii i testy
enę napięcia
iomie funkcji ciała i
e zinterpretować
e)
y styl życia,
promocji zdrowia w
ia poziomu
uty
niczeń, dokonywania
7S_KK).
współpracy w
ów medycznych

A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W2.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
aski gimnastyczne,
a.
zajęciach.Student,
e przedmiotu:
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
ą intelektualną.
alna w stopniu
wo Lekarskie PZWL,
ności. Oficyna
ersytetu im. Adama
e przestrzeni
Kraków.
iecka ze specjalnymi
ogicznego, Kraków.
karskie PZWL,
AWF, Warszawa.
per”, Kraków.
ne zagadnienia.
m 1 i 2. Wydawnictwo

w kardiologii i kardiochirurgii
(F/5/st/40.1)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, anatomia funkcjonalna i palpacyjna, fizjologia,
kinezjologia, biologia medyczna i genetyka, fizjoterapia ogólna, patologia ogólna,
adaptowana aktywność fizyczna.
Cel przedmiotu Poznanie podstawowych zasad stosowania fizjoterapii w chorobach układu krążenia,
które mają za na celu przyspieszenie powrotu chorego do optymalnego stanu
zdrowia, ułatwienie zaakceptowania nowej sytuacji życiowej, zmniejszenie
prawdopodobieństwa nawrotu choroby i jej powikłań oraz utrzymanie przez chorego,
najdłużej jak to możliwe, pełnej samodzielności.

Wiedza P_W01. Ma ogólną wiedzę na temat postępowania medycznego w przypadku
najczęściej występujących chorób układu krążenia, w zakresie przydatnym dla
postępowania fizjoterapeutycznego (O.W7./P7U_W/P7S_WG,
D.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W4./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).

fizjoterapii w chorobach układu krążenia (O.W5./P7U_W/P7S_WG,
O.W6./P7U_W/P7S_WG, O.W7./ P7U_W/ P7S_WG, D.W7./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
P_W03. Zna procesy rozwiązywania problemów i wnioskowania klinicznego

(O.W11./P7U_W/P7S_WG, D.W6./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,

dotyczące pacjenta z chorobą układu krążenia w celu ustalenia i kontroli przebiegu
przyjętego programu postępowania fizjoterapeutycznego (O.U3./ P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UK, D.U30/P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U31/ P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UU).
kolejności podejmowanych procedur fizjoterapeutycznych w chorobach układu
krążenia w zależności od przyjętego planu postępowania (O.U3./ P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UK, O.U4./ P7U_U/ P7S_UW, D.U7./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UK, D.U29./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U30./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO,
D.U31./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi korzystać z nowoczesnych, rzetelnych źródeł informacji

P_K02. Reprezentuje postawę koleżeńską podczas zajęć, chętnie wchodząc zarówno

w rolę terapeuty jak i pacjenta (O.K7./P7U_K/P7S_KR).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i zaliczenie ustne.

uczenia się#

###
1. Czynniki ryzyka chorób wykład (1) P_W01, P_W02 O.W7., D.W3.,

serca:hipercholesterolemia,palenie D.W4., O.W5.,
tytoniu,otyłość, niska aktywność fizyczna dieta O.W6., D.W7.
kardioprotekcyjna.
2. Najważniejsze jednostki chorobowe w wykład (1) P_W01, P_W02 O.W7., D.W3.,

kardiologii:miażdżyca, choroba niedokrwienna D.W4., O.W5.,
serca, nadciśnienie tentnicze, zaburzenia rytmu O.W6., D.W7.
serca.
3. Najważniejsze jednostki chorobowe w wykład (1) P_W01, P_W02 O.W7., D.W3.,

kardiologii: niewydolność serca, wady wrodzone D.W4., O.W5.,
serca u dorosłych, nabyte wady zastawkowe, O.W6., D.W7.
choroba zakrzepowo-zatorowa.
4. Aktywność ruchowa w pierwotnej prewencji wykład (1) P_W01, P_W03 O.W7., D.W3.,
choroby układu krążenia - zalecenia. Fizjologiczne D.W4., D.W7.,
efekty systematycznej aktywności ruchowej. D.W6., O.W11.
Efekty zdrowotne aktywności fizycznej.
5. Zalecana częstość skurczów serca w trakcie wykład (1) P_W01, P_W03 O.W7., D.W3.,
treningu fizycznego dla osób bez wysokiego D.W4., D.W7.,
ryzyka sercowo- naczyniowego. Pożądane cech D.W6., O.W11.
akyuwności ruchowej. Badania kwalifikacyjne,
testy wydolnościowe. Przeciwwskazania do
aktywności ruchowej w prewencji pierwotnej
chorób układu krążenia. Część I.
6. Zalecana częstość skurczów serca w trakcie wykład (1) P_W01, P_W03 O.W7., D.W3.,
treningu fizycznego dla osób bez wysokiego D.W4., D.W7.,
ryzyka sercowo- naczyniowego. Pożądane cech D.W6., O.W11.
akyuwności ruchowej. Badania kwalifikacyjne,
testy wydolnościowe. Przeciwwskazania do
aktywności ruchowej w prewencji pierwotnej
chorób układu krążenia. Część II.
7. Baza leczniczo -zabiegowa. Wyposażenie wykład (1) P_W01, P_W03 O.W7., D.W3.,
ośrodka rehabilitacji kardiologicznej. D.W4., D.W7.,
Wyposażenie pracowni prób wysiłkowych, D.W6., O.W11.
pracownie treningu ergometrycznego i sal
gimnastycznych.
8. Wspomaganie fizjoterpeutyczne stosowane po wykład (1) P_W01, P_W02 O.W7., D.W3.,

zabiegach kardiochirurgicznych w procesie P_W03 D.W4., O.W5.,
gojenia ran pooperacyjnych. O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.
9. Metody diagnostyczne w rehabilitacji wykład (1) P_K01, P_K02 O.W7., D.W3.,

kardiologicznej. Badania EKG spoczynkowe, D.W4., O.W5.,
monitorowanie EKG metodą Holtera, badania O.W6., D.W7.
echokardiograficzne, rtg klp, badania
koronograficzne próba wysiłkowa, badania
radioizotopwe, angio- TK, MR serca, badania
biochemiczne.
10. Metody terapeutyczne w rehabilitacji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
kardiologicznej. Kinezyterapia - zasady P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
kwalifikacji. Badania wstępne. Przeciwwskazania P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
do kinezyterapii. Przerywanie treningu. Sposoby P_K02 D.W6., O.W11.,
określania intensywności wysiłku i wielkości O.U3., D.U30.,
obciążeń. Czas trwania i jego częstotliwość. Część D.U31., D.U29.,
I. D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
11. Metody terapeutyczne w rehabilitacji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
kardiologicznej. Kinezyterapia - zasady P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
kwalifikacji. Badania wstępne. Przeciwwskazania P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
do kinezyterapii. Przerywanie treningu. Sposoby P_K02 D.W6., O.W11.,
określania intensywności wysiłku i wielkości O.U3., D.U30.,
obciążeń. Czas trwania i jego częstotliwość. Część D.U31., D.U29.,
II. D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
rehabilitacji kardiologicznej. Zasady na różnych P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
etapach . Bezpieczeństwo treningu. Metody i P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
etapy rehabilitacji kardiologicznej u pacjentów na P_K02 D.W6., O.W11.,
różnych stopniu ryzyka i tolerancji wysiłku. O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
rehabilitacji kardiologicznej. Zasady na różnych P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
etapach . Bezpieczeństwo treningu. Metody i P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
etapy rehabilitacji kardiologicznej u pacjentów na P_K02 D.W6., O.W11.,
różnych stopniu ryzyka i tolerancji wysiłku. Część O.U3., D.U30.,
I. D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
14. Testy oceniające wydolność fizyczną u wykład (1) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
pacjentów kardiologicznych: P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
elektrokardiograficzna próba wysiłkowa, P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
ergospirometria, diagnostyczna próba wysiłkowa P_K02 D.W6., O.W11.,
u chorych ze stymulatorem. Część I. O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
15. Testy oceniające wydolność fizyczną u wykład (1) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
pacjentów kardiologicznych: P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
elektrokardiograficzna próba wysiłkowa, P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
ergospirometria, diagnostyczna próba wysiłkowa P_K02 D.W6., O.W11.,
u chorych ze stymulatorem. Część II. O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
1. Zawał serca : przyczyny, objawy, powikłania. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
Postępowanie rehabilitacyjne. Zasady organizacji P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
rehabilitacji pozawałowej: (analiza dokumentacji P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
medycznej, badań dodatkowych- wskazania i P_K02 D.W6., O.W11.,
przeciwwskazania do usprawniania; warunki O.U3., D.U30.,
bezpieczeństwa ćwiczeń usprawniających). D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
2. Etap I. rehabilitacji szpitalnejpo ostrym zspole ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
wieńcowym, metody usprawniania. Ocena P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
fizjoterapeutyczna chorego; interpretacja badań P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
układu krążenia, obserwacja reakcji układu P_K02 D.W6., O.W11.,
krążenia na obciążenia wysiłkiem fizycznym. O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
3. Etap II. Rehabilitacji - rekonwalescencja; ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
zadania i kinezyterapia. Monitorowanie stanu P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
klinicznego - stopniowanie obciążeń wysiłkiem P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
fizycznym, adekwatnym do stanu klinicznego. P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
4. Etap III. Rehabilitacji – prewencja wtórna; ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
zadania i kinezyterapia; możliwości oddziaływań P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
na czynniki ryzyka – zadania edukacyjne – rola P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
fizjoterapeuty; ustalanie indywidualnych P_K02 D.W6., O.W11.,
programów usprawniania; wdrażanie do O.U3., D.U30.,
autokontroli parametrów reakcji organizmu na D.U31., D.U29.,
wysiłek fizyczny. D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
5. Pacjent z chorobami kardiologicznymi ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,

rehabilitowany ze wskazań pozakardiologicznych P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
– o czym powinien wiedzieć fizjoterapeuta. P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
Termoterapia, światłolecznictwo, elektroterapia, P_K02 D.W6., O.W11.,
magnetoterapia, ultradźwięki, masaż. O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
6. Rehabilitacja pacjentów po zawale serca i po ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
ostrym zespole wieńcowym bez zawału serca. P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
Rehabilitacja pacjentów po przezskórnych P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
interwencjach wieńcowych. P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
7. Rehabilitacja pacjentów z wszczepionym ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,

kardiowerterem-defibrylatorem. P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
8. Rehabilitacja pacjentów z nadciśnieniem ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,

tętniczym. P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
9. Rehabilitacja pacjentów z przewlekłą ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,

niewydolnością serca. P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
11. Specyfika usprawniania w kardiochirurgii po ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
zabiegach w obrębie klatki piersiowej z powodu P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
wrodzonych i nabytych wad serca; ocena P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
czynnościowa chorych z dysfunkcjami zastawek. P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
12. Rehabilitacja po operacji pomostowania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
aortalno-wieńcowego, bypassy żylne i tętnicze. P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
Ocena czynnościowa chorego, planowanie i P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
kontrola obciążeń wysiłkowych. P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
13. Specyfika postępowania w wybranych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
jednostkach chorobowych: rehabilitacja chorych, P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
zatorowością płucną, w przebiegu chorób P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
zapalnych serca, w schorzeniach naczyń P_K02 D.W6., O.W11.,
obwodowych. O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
14. Telerehabilitacja kardiologiczna. Etapy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
rehabilitacji hybrydowej. Założenia sesji P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
treningowej ( zespół, sprzęt, aparatura P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
medyczna). P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
15. Zatrzymanie krążenia podczas rehabilitacji ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W7., D.W3.,
kardiologicznej – zasady postępowania. P_U01, P_U02, D.W4., O.W5.,
Repetytorium. Sprawdzian wiedzy z zakresu P_W03, P_K01, O.W6., D.W7.,
fizjoterapii w kardiologii – forma teoretyczna. P_K02 D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
Narzędzia 1. Laptop, projektor multimedialny.

dydaktyczne
2. Sala ćwiczeń z wyposażeniem do rehabilitacji.
Warunki zaliczenia Wykład - obecność na zajęciach.
przedmiotu Ćwiczenia - obecność na zajęciach , uzyskanie pozytywnej oceny z zaliczenia
praktycznego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Oczekiwane efekty kinezyterapii w chorobach układu krążenia.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Modele rehabilitacji kardiologicznej.
3. Zasady kwalifikacji do kinezyterapi w chorobach układu krążenia.
4. Fizykoterapia w procesie wspomagania rehabilitacji po zabiegach kardiochirurgicznych.
5. Chory z cukrzycą - odrębność postępowania i zagrożenia kinezyterapii.
Zalecana literatura 1. Kwolek A. (2013). Rehabilitacja medyczna.Tom 1, 2. Wydawnictwo Elsevier Urban &
Partner, Wrocław.
2. Maciąg – Tymecka I. (2016). Rehabilitacja w chorobach dzieci i młodzieży Diagnostyka

funkcjonalna, programowanie rehabilitacji, metody leczenia fizjoterapeutycznego.

4. Smolis-Bąk E., Kazimerska B. (2013). Fizjoterapia w kardiologii. Wydawnictwo Lapisart,

Warszawa.
5. Szczegielniak B., Szczegielniak J. (2016). Leki i suplementy współczesnej fizjoterapii.

Wydawnictwo Elamed, Katowice.
Czasopisma: Rehabilitacja w Praktyce, Rehabilitacja Medyczna, Postępy Rehabilitacji,

Fizjoterapia, Fizjoterapia Polska, Medycyna Rodzinna, Medcyna Praktyczna, Kardiologia
Polska.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 30

Prowadzący przedmiot Przemysław Chrościcki
(e-mail) (przemyslaw.chroscicki@awf.edu.pl)
logii i kardiochirurgii
(F/5/st/40.1)
rok/V semestr
3
palpacyjna, fizjologia, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
patologia ogólna,
ach układu krążenia,

alnego stanu
niejszenie
manie przez chorego,
kterystyk I/ II
oterapeuty)
w przypadku
zydatnym dla
_WK).
dki ostrożności do
WG,
_W/P7S_WG,
klinicznego
kontroli przebiegu
./ P7U_U/ P7S_UW,
U_U/ P7S_UW,
akresie istotności i
orobach układu
/ P7U_U/ P7S_UW,
UW, P7S_UO,
S_UW, P7S_UO,
rmacji
e wchodząc zarówno


O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., D.W7.,
D.W6., O.W11.
O.W7., D.W3.,
D.W4., D.W7.,
D.W6., O.W11.
O.W7., D.W3.,
D.W4., D.W7.,
D.W6., O.W11.
O.W7., D.W3.,
D.W4., D.W7.,
D.W6., O.W11.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
O.W7., D.W3.,
D.W4., O.W5.,
O.W6., D.W7.,
D.W6., O.W11.,
O.U3., D.U30.,
D.U31., D.U29.,
D.U7., O.U4., O.U3.,
O.K6., O.K7.
enia
ncje społeczne w
jętych kryteriów)
łożonych efektów
w) w zakresie

h kryteriów) w
0).
znych w zakresie
,0).
diochirurgicznych.
i.
sevier Urban &
ieży Diagnostyka
utycznego.
ej. Wydawnictwo
wnictwo Lapisart,
nej fizjoterapii.
Rehabilitacji,
zna, Kardiologia
pulmonologii
(F/5/st/40.2)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr IV rok/VII semestr

studia mgr)

Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia człowieka, kinezyterapia.
Cel przedmiotu Zdobycie rozszerzonych informacji na temat fizjologii i patofizjologii układu
oddechowego. Zdobycie wiedzy na temat leczenia i możliwości terapeutycznych
pacjentów pulmonologicznych, u których fizjoterapia odgrywa znaczącą rolę.

Wiedza P_W01. Ma rozszerzoną wiedzę na temat anatomii i fizjologii układu
oddechowego (D.W4./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Ma wiedzę ogólną na temat metod diagnostycznych w chorobach

pulmonologicznych, w zakresie istotnym dla potrzeb postępowania
fizjoterapeutycznego (D.W8./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK)
P_W03. Ma wiedzę na temat postępowania medycznego w przypadku chorób

pulmonologicznych, w zakresie przydatnym dla postępowania
fizjoterapeutycznego (D.W9./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W04. Ma wiedzę o zasadach i środkach terapeutycznych oraz stosowanych

procedurach medycznych wobec chorych z dysfunkcjami układu oddechowego
(D.W3./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi korzystać z dokumentacji medycznej dla planowania i kontroli

procesu usprawniania (D.U38./P7U_U/P7S_UW,
D.U39./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU, D.U35./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU).
P_U02. Posiada umiejętność logicznego rozumowania, analizy i planowania

działań w zakresie postępowania fizjoterapeutycznego w przypadku chorych z
problemami układu oddechowego (D.U36./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
P_U03. Potrafi prawidłowo wykonać procedury fizjoterapeutyczne (drenaż, nauka

skutecznego kaszlu, oklepywania, kinezyterapia oddechowa) - stosowanie do
zalecenia lekarskiego (D.U33./P7U_U/P7S_UW, D.U34./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU,
D.U35./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Odznacza się podmiotowym traktowaniem pacjenta, okazuje szacunek dla
praw człowieka i praw pacjenta (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO,
O.K2./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Wykazuje troskę o powierzonych pacjentów, przestrzega zasady ochrony

osobistej przed czynnikami ryzyka podczas wykonywania powierzonych zadań

się#

### się
1. Metody badania układu oddechowego: wykład (1) P_W01 D.W4.

a) radiologiczne,
b) próby czynnościowe.
2. Inne metody badania układu oddechowego: wykład (1) P_W01 D.W4.

a) gazometryczne,
b) wysiłkowe,
c) jakości życia.
3. Wpływ wysiłku fizycznego na funkcjonowanie wykład (1) P_W01 D.W4., D.W8.

układu oddechowego P_W02
4. Patofizjologia układu oddechowego- zaburzenia wykład (1) P_W03 D.W3., D.W9.

wentylacji / niewydolność oddechowa: P_W04
a) postać organiczna zaburzeń wentylacji,
b) postać zaporowa zaburzeń wentylacji,
c) postać mieszana zaburzeń wentylacji.
5. Metody fizjoterapeutyczne, którymi możemy wykład (1) P_W01 D.W4., D.W8.,

posłużyć się u pacjentów pulmonologicznych: P_W02 D.W9.
a) drenaż ułożeniowy, P_W03
b) nauka skutecznego kaszlu.

a) kinezyterapia oddechowa, P_W03
b) fizykoterapia.

a) ćwiczenia ogólno usprawniające, ćwiczenia czynne P_W03
wolne kkg.
8. Charakterystyka, metody leczenia oraz możliwości wykład (1) P_W01 D.W4., D.W8.
terapeutyczne w przypadku wybranych chorób P_W02
oskrzeli - przewlekłe zapalenie oskrzeli.
terapeutyczne w przypadku wybranych chorób P_W02
oskrzeli - rozstrzenie oskrzeli.
terapeutyczne w przypadku wybranych chorób płuc – P_W02
rozedma, zapalenie płuc, zapalenie opłucnej,
wysiękowe zapalenie opłucnej i gruźlica.
11. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP) – wykład (1) P_W03 D.W3., D.W9.
charakterystyka choroby (epidemiologia, etiologia, P_W04
patogeneza, objawy), diagnostyka, metody leczenia
oraz postępowanie fizjoterapeutyczne.
12. Astma oskrzelowa (dychawica oskrzelowa) – wykład (1) P_W01 D.W4., D.W8.
charakterystyka choroby(epidemiologia, etiologia, P_W02
patogeneza, objawy), diagnostyka, metody leczenia
oraz postępowanie fizjoterapeutyczne w
poszczególnych przypadkach.
13. Mukowiscydoza – charakterystyka choroby wykład (1) P_W01 D.W4., D.W8.,

(epidemiologia, etiologia, patogeneza, objawy), P_W02 D.W9.
diagnostyka, metody leczenia oraz postępowanie P_W03
fizjoterapeutyczne.
14.Rehabilitacja oddechowa w innych przypadkach wykład (1) P_W01 D.W4., D.W8.,

klinicznych: P_W02 D.W9.
a) w chirurgii, P_W03
b) w onkologii.
Cele, metody oraz możliwości postępowania w
poszczególnych przypadkach.
15. Podsumowanie semestru. Zaliczenie materiału. wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W8.,
P_W03 D.W9.
1. Organizacja fizjoterapii na oddziale ćwiczenia (6) zajęcia P_U02, P_K01 D.U36., O.K1.,
pulmonologicznym - zasady współpracy fizjoterapeuty kliniczne na O.K2
z zespołem terapeutycznym. placówce
Zasady funkcjonowania rehabilitacji pulmonologicznej
w warunkach stacjonarnych.
2. Zasady funkcjonowania rehabilitacji ćwiczenia (6) zajęcia P_U02, P_K01 D.U36., O.K1.,
pulmonologicznej w warunkach stacjonarnych. kliniczne na O.K3
Ćwiczenia czynne pacjentów z POChP - metodyka placówce
zajęć w grupie oraz rehabilitacja przyłóżkowa.
3. Wybrane metody diagnostyki fizjoterapeutycznej; ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02 D.U33., D.U34.,
ocena chorych – interpretacja wyników, rokowanie, kliniczne na P_U03, P_K01, D.U35., D.U36.,
planowanie procesu usprawniania, dokumentacja placówce P_K02 D.U38., D.U39.,
przebiegu procesu rehabilitacji. O.K1., O.K3.,
O.K7.
4. Zasady prowadzenia dokumentacji ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, D.U33., D.U34.,
fizjoterapeutycznej u pacjentów pulmonologicznych. kliniczne na P_U03, P_K01, D.U35., D.U36.,
Możliwośći rehabilitacji pacjentów poza oddziałem placówce P_K02 D.U38., D.U39.,
szpitalnym - omówienie procedur. O.K1., O.K3.,
O.K7.
5. Metody usprawniania (metody specjalne w ćwiczenia (6) zajęcia P_U01, P_U02, D.U33., D.U34.,
fizjoterapii) chorych podczas turnusu rehabilitacji kliniczne na P_U03, P_K01, D.U35., D.U36.,
pulmonologicznej. Kolokwium. placówce P_K02 D.U38., D.U39.,
O.K1., O.K3.,
O.K7.

dydaktyczne
2. Leżanki terapeutyczne, kliny rehabilitacyjne, piłka 60cm.
Warunki zaliczenia Uzyskanie pozytywnej oceny podsumowującej z zadań:
przedmiotu - zebranie, przeanalizowanie, wykorzystywanie aktualnej wiedzy z literatury z zakresu
Fizjoterapii internistycznej w powiązaniu z aktywnością fizyczną,
- grupowego projektu z zakresu fizjoterapii internistycznej w aktywności fizycznej.Student,
Przykładowe 1. Omów cele rehabilitacji oddechowej.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów techniki wspomagające drenaż.
3. Omów rodzaje leczenia ułożeniowego oraz korzyści płynące z jego zastosowania.
4. Zaplanuj postępowanie fizjoterapeutyczne w ostrym zapaleniu płuc i opłucnej.
5. Zaplanuj postępowanie fizjoterapeutyczne u dziecka z rozpoznaną mukowiscydozą.

Przedstaw korzyści płynące z właściwego i systematycznego leczenia fizjoterapeutycznego w
POCHP.

2. Kwolek A. (2003). Rehabilitacja Medyczna. Tom I-II. Wydawnictwo Medyczne Urban &
Partner, Wrocław.

Katowice.
4. Szczeklik A. (2017). Medycyna Praktyczna. Interna, s. 859-864 (rozdział: „Rehabilitacja w

chorobach układu oddechowego”).
5. Włoch T., Bromboszcz J. (2012). Rehabilitacja pulmonologiczna. Wydawnictwo Elipsa-Jaim,

Kraków.

prowadzącego^
prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot dr Maciej Olesiejuk
terapia kliniczna w
pulmonologii
(F/5/st/40.2)
rok/VII semestr
3
polski
ologii układu
ci terapeutycznych
znaczącą rolę.
erystyk I/ II
erapeuty)
układu
w chorobach
wania
zypadku chorób
az stosowanych
du oddechowego
wania i kontroli
S_UU).
i planowania
padku chorych z
P7S_UU).
czne (drenaż, nauka

- stosowanie do
U/P7S_UW,P7S_UU,
kazuje szacunek dla

O,
ga zasady ochrony
erzonych zadań

efekty uczenia prowadzenie zajęć przez studenta
się
D.W4.
D.W4.
D.W4., D.W8.
D.W3., D.W9.
D.W4., D.W8.,
D.W9.
D.W4., D.W8.,
D.W9.
D.W4., D.W8.,
D.W9.
D.W4., D.W8.
D.W4., D.W8.
D.W4., D.W8.
D.W3., D.W9.
D.W4., D.W8.
D.W4., D.W8.,
D.W9.
D.W4., D.W8.,
D.W9.
D.W4., D.W8.,
D.W9.
D.U36., O.K1.,
O.K2
D.U36., O.K1.,
O.K3
D.U33., D.U34.,
D.U35., D.U36.,
D.U38., D.U39.,
O.K1., O.K3.,
O.K7.
D.U33., D.U34.,
D.U35., D.U36.,
D.U38., D.U39.,
O.K1., O.K3.,
O.K7.
D.U33., D.U34.,
D.U35., D.U36.,
D.U38., D.U39.,
O.K1., O.K3.,
O.K7.
ury z zakresu
fizycznej.Student,
e przedmiotu:
ętych kryteriów)
ożonych efektów
w zakresie
zenia się (51- 60%

kryteriów) w
).
nych w zakresie
).
osowania.
płucnej.
kowiscydozą.
terapeutycznego w
ch. Wydawnictwo
dyczne Urban &
wego. AWF,
: „Rehabilitacja w
wnictwo Elipsa-Jaim,

chirurgii (F/5/st/40.3)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IV rok/ VIII semestr
(jednolite studia
mgr)


Wymagania wstępne Przedmioty poprzedzające: anatomia prawidłowa i rentgenowska, anatomia
funkcjonalna i palpacyjna, fizjologia ogólna, fizjologia wysiłku fizycznego,
biomechanika i kinezjologia, biomechanika kliniczna, pierwsza pomoc, patologia
ogólna, adaptowana aktywność fizyczna, kliniczne podstawy fizjoterapii w chirurgii.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z zagadnieniami dotyczącymi roli i form fizjoterapii w leczeniu
pacjentów po i przed zabiegami chirurgicznymi.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę o etiologii, objawach i przebiegu schorzeń w zakresie
chirurgii (D.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna procedury fizjoterapeutyczne podejmowane w określonych sytuacjach

wymagających leczenia chirurgicznego i nowoczesną fizjoterapię przed i pooperacyjną
Umiejętności P_U01. Potrafi dobrać i wykonać samodzielnie ćwiczenia przed i po operacji u

pacjenta chirurgicznego (D.U4./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, D.U6./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO).
P_U02. Potrafi ocenić powikłania pooperacyjne dobierając odpowiednie procedury

fizjoterapeutyczne aby im zapobiegać i leczyć (D.U32./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego samokształcenia oraz krytycznej analizy
doniesień naukowych (O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K6./P7U_K/P7S_KK).

zadań (O.K7./P7U_K/P7S_KR, O.K9./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).

###
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
sprawami organizacyjnymi.
2. Historia chirurgii i anestezjologii. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
3. Założenia, cele i początki fizjoterapii w chirurgii. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
4. Unieruchomienie. Powikłania pooperacyjne. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
5. Organizacja postępowania fizjoterapeutycznego wykład (1) P_W01,P_W02 D.W3., D.W4.

przed operacją.
6. Organizacja postępowania fizjoterapeutrycznego wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.

po operacji. Rany pooperacyjne.
7. Elementy chirurgii transplantologicznej. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
8. Pooperacyjne zwalczanie bólu. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
9. Chirurgia jednego dnia. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
10. Chirurgia naczyniowa i endowaskularna. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
11. Chirurgia w obrębie układu moczowo - wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
płciowego.
12. Fizjoterapia po zabiegu chirurgicznym w obrębie wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
układu moczowo - płciowego.
13. Kriochirurgia a kriostymulacja. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
14. Możliwości fizjoterapii w chirurgii naczyniowej. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
15. Zaliczenie -forma teoretyczna. wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
programowymi, literaturą, organizacją zajęć. P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
2. Fizjoterapia przedoperacyjna. Prezentacja metod. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
3. Fizjoterapia pooperacyjna. Prezentacja metod. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
4. Fizjoterapia w chirurgii naczyniowej. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
5. Fizjoterapia w chirurgii w obrębie układu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
moczowo-płciowego. P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
6. Inhalacje jako element rehabilitacji pooperacyjnej. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
7. Urazy czaszkowo-mózgowe - fizjoterapia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
pooperacyjna. P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
8. Fizjoterapeutyczne metody walki z bólem. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
9. Fizjoterapeutyczne metody walki z bólem - ciąg ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
dalszy. P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
10. Ćwiczenia skutecznego kaszlu. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
11. Drenaż limfatyczny i nowoczesna terapia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
uciskowa po operacjach chirurgicznych. P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
12. Fizjoterapeutyczne metody zapobiegania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
zastojom krwi żylnej w obrębie kończyn dolnych. P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
13. Fizjoterapia i zaopatrzenie po amputacji. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
14. Przykłady ćwiczeń w domu dla pacjentów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
pooperacyjnych. P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
14. Podsumowanie wiadomości z bieżącego ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,
semestru. P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.
15. Zaliczenie. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4., D.U4.,

P_U01, P_U02, D.U6., D.U32., O.K5.,
P_K01, P_K02 O.K6., O.K7., O.K9.

dydaktyczne
2. Leżanki.
4. Inhalatory.
5. Maty.

przedmiotu Ćwiczenia–sprawdzian wiadomości i zaliczenie praktyczne.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe
1. Skutki unieruchomienia dla organizmu.
zagadnienia
zaliczeniowe
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe
2. Powikłania pooperacyjne.
3. Ćwiczenia stosowane w rehabilitacji pooperacyjnej.
4. Ćwiczenia i procedury w rehabilitacji przedszpitalnej.
5. Nieinwazyjne metody zwalczania bólu.

Zalecana literatura 1. Ellison E.Ch., Zollinger R.M. (2019). Atlas zabiegów chirurgicznych. Wydawnictwo Edra
2. Fibak J. (2010). Chirurgia - repetytorium. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Garden O.J., Bradbury A.W., Forsythe J. (2009). Chirurgia. Podręcznik dla studentów.
Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław.
4. Kwolek A. (red.). (2012). Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo Edra Urban&Partner,

Wrocław.
5. Woźniewski M. (2012). Fizjoterapia w chirurgii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

erapia kliniczna w
rgii (F/5/st/40.3)
ok/ VIII semestr
2
polski
a, anatomia samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
ycznego,
omoc, patologia
oterapii w chirurgii.
fizjoterapii w leczeniu
erystyk I/ II
erapeuty)
schorzeń w zakresie
eślonych sytuacjach
ę przed i pooperacyjną
S_WK).
i po operacji u
./P7U_U/P7S_UW,
wiednie procedury
7S_UW, P7S_UU).
ytycznej analizy
_KK).
ianych przed nim

D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,
D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,
D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
D.W3., D.W4., D.U4.,

D.U6., D.U32., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K9.
panował wiedzę,
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
wnictwo Edra
Warszawa.
studentów.
ban&Partner,
PZWL, Warszawa.

ginekologii i położnictwie
(F/5/st/40.4)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Podstawowy zakres wiedzy z anatomii, fizjologii i patofizjologii. Umiejętność
praktycznego wykorzystania zasad kinezyterapii masażu i fizykoterapii.
Cel przedmiotu Zapoznanie z zasadami i celami fizjoterapii w ginekologii i położnictwie. Przekazanie

podstawowych informacji z zakresu przygotowania do porodu oraz roli aktywności
fizycznej w okresie ciąży. Przygotowanie studenta do bezpiecznej pracy z pacjentem z
wykorzystaniem różnych metod fizjoterapeutycznych stosowanych w ginekologii i
położnictwie, z uwzględnieniem przeciwwskazań do terapii.

Wiedza P_W01. Omawia planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć grupowych dla

kobiet w ciąży i w połogu w zakresie anatomiczno-fizjologicznym, biomechanicznym,
psychospołecznym oraz metodycznym (O.W1./P7U_W/P7S_WG, C.W5./P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Ma wiedzę dotyczącą programowania treningu dla kobiet w ciąży i w połogu

P_W03. Ma wiedzę z zakresu dolegliwości występujących w czasie ciąży

(O.W6./P7U_W/ P7S_WG, O.W7./P7U_W/ P7S_WG, A.W1./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Samodzielnie planuje oraz metodycznie i bezpiecznie prowadzi zajęcia dla
kobiet w ciąży i w połogu (O.U7./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, O.U9./ P7U_U/
P7S_UU, O.U10./P7U_U/P7S_UK, A.U1./P7U_U/ P7S_UW, C.U5./P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UU, C.U6./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, C.U7./P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UU).
P_U02. Stosuje podstawowe narzędzia komunikacji oraz motywacji w bezpośrednim

kontakcie z kobietami w ciąży (O.U8./P7U_U/ P7S_UU, O.U9./ P7U_U/ P7S_UU,
O.U10./P7U_U/P7S_UK, A.U14./P7U_U/ P7S_UW).
P_U03. W sposób specjalistyczny przekazuje informacje dotyczące zajęć z pre i
postnatalnej aktywności fizycznej, posługując się fachowym słownictwem
(O.U13./P7U_U/ P7S_UO,P7S_UW, O.U14./ P7U_U/ P7S_UW, C.U4./P7U_U/
P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Dba o bezpieczeństwo i zdrowie kobiet w ciąży i w połogu (O.K1./P7U_K/
P7S_KR, P7S_KO, O.K3./P7U_K/ P7S_KR).
P_K02. Dba o własną higienę osobistą a także zdrowie i sprawność fizyczną pod kątem
prowadzenia zajęć z kobietami w ciąży i po porodzie (O.K2./P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO,
O.K5./P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, bieżące przygotowanie do zajęć, kontrola obecności,
się# śródsemestralne zaliczenie ustne.

###
1. Podstawowe wiadomości z zakresu anatomii i wykład (1) P_W01, P_U03 O.W1, C.W5.,
fizjologii miednicy człowieka. O.U13., O.U14.,
C.U4.
2. Rola i funkcja mięśni dna miednicy z wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6., O.W7.,
uwzględnieniem różnic wynikających z płci. P_U03 A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.U13.,
O.U14., C.U4.
3. Zespoły bólowe miednicy mniejszej oraz wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6., O.W7.,
zaburzenia statyki narządu rodnego. P_U03 A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.U13.,
O.U14., C.U4.
4. Nietrzymanie moczu - rodzaje oraz sposoby oceny. wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6., O.W7.,
P_U03 A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.U13.,
O.U14., C.U4.
5. Diagnostyka nietrzymania moczu oraz czynniki wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6., O.W7.,
ryzyka - algorytm postępowania. P_U03 A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.U13.,
O.U14., C.U4.
6. Rola przepony w w mechanizmie tłoczni brzusznej i wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7.,
profilaktyce dysfunkcji w obrębie dna miednicy. P_U01, P_K01 O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
7. Zasady postępowania fizjoterapeutycznego w wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7.,

operacjach ginekologicznych z dostępu brzusznego i P_U01, P_K01 O.W9., A.W1.,
pochwowego, z uwzględnieniem procesu gojenia O.W6., O.U7., O.U9.,
tkanek. O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
8. Rozejście mięśnia prostego brzucha jako wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7.,
powikłanie okresu połogowego. P_U01, P_K01 O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
9. Ciąża w warunkach fizjologii i patologii. wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7.,
P_U01, P_K01 O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
10. Metody i sposoby postępowania wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7.,
fizjoterapeutycznego w NNT i zaburzeniu statyki P_U01, P_K01 O.W9., A.W1.,
narządu rodnego. O.W6., O.U7., O.U9,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
11. Zmiany ogólnoustrojowe u kobiet ciężarnych, wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7.,
zmiany w kinetyce w pierwszysm trymestrze ciąży. P_U01, P_K01 O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
12. Zmiany ogólnoustrojowe u kobiet ciężarnych. wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7.,
Zmiany w kinetyce w drugim trymestrze ciąży. P_U01, P_K01 O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
13. Zmiany ogólnoustrojowe u kobiet ciężarnych, wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7.,
zmiany w kinetyce w trzecim trymestrze ciąży. P_U01, P_K01 O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
14. Fizjologia porodu - siłami natury (omówienie wykład (1) P_W01, P_W03, O.W1.C.W5., O.W6.,
mechanizmu skurczowego, przebieg porodu). P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10.,
O.U13., O.U14.,
C.U4.
15.Cięcie cesarskie - omówienie mechanizmów. wykład (1) P_W01, P_W03, O.W1.C.W5., O.W6.,
P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10.,
O.U13., O.U14.,
C.U4.
1. Profilaktyka i postępowanie fizjoterapeutyczne w ćwiczenia (2) P_W03, P_U03, O.W6., O.W7.,

bólu odcinka lędźwiowego oraz stawów krzyżowo- P_K02 A.W1., O.U13.,
biodrowych u kobiet w ciąży. Profilaktyka i terapia w O.U14., C.U4., O.K2.,
bolesnym miesiączkowaniu. O.K5., O.K6.
2. Analiza posturalna jako wprowadzenie do ćwiczenia (2) P_W03, P_U03, O.W6., O.W7.,
profilaktyki NNT i obniżenia narządów miednicy P_K02 A.W1., O.U13.,
mniejszej. O.U14., C.U4., O.K2.,
O.K5., O.K6.
3. Fizjoterapia w połogu po porodzie siłami natury. ćwiczenia (2) P_W03, P_U03, O.W6., O.W7.,
P_K02 A.W1., O.U13.,
O.U14., C.U4., O.K2.,
O.K5., O.K6.
4. Fizjoterapia w połogu po porodzie przez CC oraz ćwiczenia (2) P_W03, P_U03, O.W6., O.W7.,
postepowanie fizjoterapeutyczne po zabiegach P_K02 A.W1., O.U13.,
chirurgicznych jako profilaktyka powikłań O.U14., C.U4., O.K2.,
pooperacyjnych. O.K5., O.K6.
5. Metody badania mięśni prostych brzucha pod ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W5.,
kątem nadmiernego poszerzenia kresy białej w P_W03, P_U02, O.W7., O.W9.,
okresie okołoporodowym. Postępowanie P_K02 O.W6., A.W1., O.U8.,
fizjoterapeutyczne w przypadku Rozejścia mięśni O.U9., O.U10.,
prostych brzucha w ciąży i po porodzie. A.U14., O.K2., O.K5.,
O.K6.
6. Ćwiczenia mięśni dna miednicy jako profilaktyka i ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, O.W6., O.W7.,
terapia w NNT i zaburzeniu statyki narządu rodnego. P_U03 A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7.
7. Postępowanie fizjoterapeutyczne w zespołach ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, O.W6., O.W7.,

bólowych miednicy mniejszej. P_U03 A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7.
8. Odbudowa stabilności tułowia, reedukacja mięśni ćwiczenia (2) P_W03 O.W6., O.W7., A.W1.
głebokich.
9. Kolokwium pisemne ćwiczenia (2) P_W01, P_W03 O.W1., C.W5.,

O.W6., O.W7., A.W1.
10. Ćwiczenia aerobowe dla kobiet w ciąży w oparciu ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, O.W1., O.W7.,
o podstawowe zasady pilates. Monitorowanie P_K01 O.W9., O.U7., O.U9.,
intensywności jednostki treningowej. O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
11. Ćwiczenia wzmacniające i ogólnokondycyjne: ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, O.W1., O.W7.,
mieśnie ramion, mięśnie grzbietu, mięśnie ud i P_K01 O.W9., O.U7., O.U9.,
pośladków. O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
12. Ćwiczenia rozciągająco-rozluźniające: mięśni ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, O.W1., O.W7.,
klatki piersiowej i ramion, mięśnie dolnego odcinka P_K01 O.W9., O.U7., O.U9.,
kręgosłupa, mięśnie kończyn dolnych. O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
13. Ćwiczenia relaksacyjne: trening Schultza, podróż ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, O.W1., O.W7.,
do dziecka, podróż w głąb brzucha. P_K01 O.W9., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
14. Trening dla kobiet w ciąży z użyciem drobnego ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, O.W1., O.W7.,
sprzętu w oparciu o metodę Pilates. P_K01 O.W9., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
15. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., C.W5.,

P_W03, P_U01, O.W9., O.W7.,
P_U02, P_U03, O.W6., A.W1., O.U7.,
P_K01, P_K02 O.U9., O.U10., A.U1.,
C.U5., C.U6., C.U7.,
O.U8., A.U14.,
O.U13., O.U14.,
C.U4., O.K1., O.K3.,
O.K2., O.K5., O.K6.

dydaktyczne
2. Piłki rehabilitacyje.
3. Koce do jogi.
4. Stepy.
5. Maty do ćwiczeń.
6. Taśmy rehabilitacyjne.
7. Pulsometr.
8. Muzyka.
Przykładowe 1. Wymień oraz omów techniki oddechowe stosowane przy porodzie.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Profilaktyka rozejścia mięśni prostych brzucha.
3. Wymień ćwiczenia wzmacniające i rozciągające mięśni klatki piersiowej podczas ciąży.
4. Wymień wskazania oraz przeciwwskazania do prenatalnej aktywności fizycznej.
5. Wymień najczęstsze dolegliwości występujące podczas ciąży i w połogu.
Zalecana literatura 1. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). Committee Opinion No. 650:
Physical Activity and Exercise During Pregnancy and the Postpartum Period. Obstetrics and
Gynecology (2015). 126(6):e135-42.
2. Boyle R., Hay-Smith E.J., Cody J.D., Mørkved S. Pelvic floor muscle training for prevention and
treatment of urinary and faecal incontinence in antenatal and postnatal women: a short version
Cochrane review. Neurourology and Urodynamics (2014). 33(3):269-76.
3. Chmielewska D., Stania M. (2013).Fizjoterapia w zachowawczym leczeniu nietrzymania moczu

u kobiet. AWF, Katowice.
4. Ćwiek D. (2010). Szkoła rodzenia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Kozłowska J. (2006). Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie. AWF, Kraków.
6. Kozłowska J., Curyło M. (2013). Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie. AWF, Kraków.
7. Szukiewicz D. (2012). Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
8. Szumilewicz A., Worska A., Rajkowska N., Santos-Rocha R. Summary of Guidelines for Exercise
in Pregnancy – Are They Comprehensive Enough for Designing the Contents of a Prenatal
Exercise Program? Current Women’s Health Reviews (2015). 11(1).
9. Worska A., Szumilewicz A. Aktywność fizyczna kobiet w ciąży w świadomości przyszłych
instruktorów rekreacji ruchowej. [Physical activity of expecting mothers in the awareness of
future exercise professionals]. Journal of Education, Health and Sport (2015). 5(8):91-102.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot dr Beata Makaruk
(e-mail) (beata.makaruk@awf.edu.pl)
mgr Katarzyna Borowik
erapia kliniczna w
logii i położnictwie
(F/5/st/40.4)
ok/VIII semestr
2
Umiejętność samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
erapii.
ictwie. Przekazanie
raz roli aktywności
j pracy z pacjentem z
ych w ginekologii i
erystyk I/ II
erapeuty)
ć grupowych dla
, biomechanicznym,
, C.W5./P7U_W/
et w ciąży i w połogu
_W/P7S_WG).
ie ciąży
U_W/ P7S_WG).
owadzi zajęcia dla

_UK, O.U9./ P7U_U/
./P7U_U/ P7S_UW,
U7./P7U_U/ P7S_UW,
acji w bezpośrednim
7U_U/ P7S_UU,
ce zajęć z pre i
wnictwem
.U4./P7U_U/
u (O.K1./P7U_K/
ść fizyczną pod kątem

_K/ P7S_KR, P7S_KO,
ności, #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

O.W1, C.W5.,
O.U13., O.U14.,
C.U4.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.U13.,
O.U14., C.U4.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.U13.,
O.U14., C.U4.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.U13.,
O.U14., C.U4.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.U13.,
O.U14., C.U4.
O.W1. , O.W7.,
O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1. , O.W7.,
O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1. , O.W7.,
O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1. , O.W7.,
O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1. , O.W7.,
O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1. , O.W7.,
O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1. , O.W7.,
O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1. , O.W7.,
O.W9., A.W1.,
O.W6., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1.C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10.,
O.U13., O.U14.,
C.U4.
O.W1.C.W5., O.W6.,
O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10.,
O.U13., O.U14.,
C.U4.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U13.,
O.U14., C.U4., O.K2.,
O.K5., O.K6.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U13.,
O.U14., C.U4., O.K2.,
O.K5., O.K6.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U13.,
O.U14., C.U4., O.K2.,
O.K5., O.K6.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U13.,
O.U14., C.U4., O.K2.,
O.K5., O.K6.
O.W1., C.W5.,
O.W7., O.W9.,
O.W6., A.W1., O.U8.,
O.U9., O.U10.,
A.U14., O.K2., O.K5.,
O.K6.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7.
O.W6., O.W7.,
A.W1., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7.
O.W6., O.W7., A.W1.
O.W1., C.W5.,
O.W6., O.W7., A.W1.
O.W1., O.W7.,
O.W9., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1., O.W7.,
O.W9., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1., O.W7.,
O.W9., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1., O.W7.,
O.W9., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1., O.W7.,
O.W9., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6., C.U7., O.K1.,
O.K3.
O.W1., C.W5.,
O.W9., O.W7.,
O.W6., A.W1., O.U7.,
O.U9., O.U10., A.U1.,
C.U5., C.U6., C.U7.,
O.U8., A.U14.,
O.U13., O.U14.,
C.U4., O.K1., O.K3.,
O.K2., O.K5., O.K6.
ęciach.Student, który
miotu:
ch kryteriów)
onych efektów uczenia
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
odczas ciąży.
ycznej.
Opinion No. 650:

. Obstetrics and
g for prevention and

omen: a short version
u nietrzymania moczu
wa.
ków.
. AWF, Kraków.
uidelines for Exercise

s of a Prenatal
ości przyszłych
the awareness of
5). 5(8):91-102.

pediatrii (F/5/st/40.5)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IIIrok/ VI semestr

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy na tmat prawidłowego rozwoju dziecka.
Zapoznanie studentów ze specyfiką pracy z dzieckiem, ocenę i umiejętność
usprawniania dziecka z rozpoznaniem określonej jednostki chorobowej, zapoznanie
z obrazem klinicznym wybranych chorób i podstawowymi metodami postępowania
fizjoterapeutycznego, kształtowanie postawy fizjoterapeuty i umiejętności pracy w
zespole terapeutycznym.

zdrowia i choroby, a w szczególności czynnego i biernego układu ruch
(A.W1./P7S_W/P7S_WG, A.W8./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna i rozumie etiologię, patomechanizm, objawy i przebieg dysfunkcji

narządu ruchu w zakresie: ortopedii, neurologii oraz pediatrii, neurologii dziecięcej,
w stopniu umożliwiającym racjonalne stosowanie środków fizjoterapii
najczęstszych dysfunkcji narządu ruchu w zakresie: ortopedii, neurologii oraz
pediatrii, neurologii dziecięcej, w stopniu umożliwiającym racjonalne stosowanie
środków fizjoterapii (D.W2./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).

fizjoterapii, w tym pomiary długości i obwodu kończyn, zakresu ruchomości w
stawach oraz siły mięśniowe (C.U1./P7U_U/P7S_UW).

trakcie działań związanych z wykonywaniem zawodu i określania poziomu
sprawności niezbędnego do wykonywania zawodu fizjoterapeuty

P_K03. Gotów do wdrażania zasad koleżeństwa zawodowego i współpracy w

zespole specjalistów, w tym z przedstawicielami innych zawodów medycznych

###
2. Integracja sensoryczna - główne założenia. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
3. Zaburzenia integracji sensorycznej - objawy. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
4. Zaburzenia ze spektrum autyzmu - autyzm wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
dziecięcy. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
5. Autyzm dziecięcy - wywiad diagnostyczny, wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
obserwacja psychologiczna i psychiatryczna. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
6. Stymulacja polisensoryczna - metoda terapii wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
autyzmu. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
7. Wybrane formy terapii dzieci ze spektrum wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
autyzmu. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
8. Zaburzenia posturalne o podłożu sensorycznym. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
9. Zaburzenia posturalne związane z obniżonym wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
napięciem mięsniowym oraz obniżonymi reakcjami P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
równoważnymi. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
10. Zaburzenia posturalne związane z koordynacją wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
obustronną ciała oraz nieprawidłową kokontrakcją P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
mięśni. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
11. Zaburzenia posturalne związane z przetrwałymi wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
odruchami tonicznymi oraz nieprawidłowym P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
rozwojem okoruchowym. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
12. Najczęstsze urazy narządu ruchu u dzieci - wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
13. Złamania na skutek urazów narządu ruchu u wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
dzieci. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
14. Urazy przeciążeniowe mięśni i stawów - wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
wytrzymałośc i odporność struktur mięśniowo- P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
szkieletowych. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
15. Zaliczenie semestru. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,

P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1, A.W8, D.W1,
weryfikacji, treściami programowymi, literaturą i P_W03 D.W2
Rozwój ruchowy w pierwszym roku życia –
integracja odruchów postawy w aspekcie SI.
2. Rozwój ruchowy w pierwszym roku życia – ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
integracja odruchów postawy w aspekcie SI- P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
kontynuacja. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
Plastyczność neuronalna oraz sekwencyjny rozwój P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
procesów integracji sensorycznej-wprowadzenie. P_K03 O.K7.
3. Plastyczność neuronalna oraz sekwencyjny rozwój ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
procesów integracji sensorycznej-kontynuacja. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
Zaburzenia ze spektrum autyzmu - autyzm P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
dziecięcy. P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
4. Autyzm dziecięcy - wywiad diagnostyczny, ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
obserwacja psychologiczna i psychiatryczna. Metody P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
terapii. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
5. Zaburzenia przetwarzania sensorycznego (SPD). ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
Integracja sensoryczna - klasyfikacja zaburzeń. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
6. Integracja sensoryczna - wyposażenie sali SI, ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
specjalistyczny sprzęt, wybrane formy terapii. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
7. Diagnoza w SI – AOK , Diagnoza w SI – SCIT. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
Diagnoza w SI – kwestionariusze. Diagnoza w SI – P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
próby klinicze i testy. P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
8. Terapia – SOR. Terapia – SUR. Terapia – S.C. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
Stymulacja polisensoryczna. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
9. Taśmy anatomiczne (Anatomy Trains) - czym są i ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
na czym polega Integracja Strukturalna. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
10. Układ tensegracyjny ciała według koncepcji taśm ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
anatomicznych. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
11. Praca strukturalna w wybranych zaburzeniach ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
postawy wg koncepcji Anatomy Trains. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
12. Dyspraksja. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,

P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
13. Zaburzenia posturalne. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,

P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
14. Najczęstsze urazy narządu ruchu u dzieci. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
15. Zaliczenie semestru. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, A.W1., A.W8.,

P_W03, P_U01, D.W1., D.W2.,
P_U02, P_U03, C.U1., D.U1.,
P_K01, P_K02, D.U12., O.K5., O.K3.,
P_K03 O.K7.
Przykładowe 1. Integracja sensoryczna - klasyfikacja zaburzeń.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Najczęstsze urazy narządu ruchu u dzieci.
3. Rozwój ruchowy w pierwszym roku życia – integracja odruchów postawy w aspekcie SI.
Warszawa.

Warszawa.
4. Kutzner-Kozińska M. i wsp. (2001). Proces korygowania wad postawy. AWF Warszawa.
5. Kwolek A. (red.). (2003). Rehabilitacja Medyczna. Tom1-2. Wydawnictwo Medyczne

6. Levitt S. (2007). Rehabilitacja w porażeniu mózgowym i zaburzeniach ruchu. Wydawnictwo

7. Matyja M., Domagalska M. (2009). Podstawy usprawniania neurorozwojowego wg Berty i

9. Piszczek M. (2007). Diagnoza i wspomaganie rozwoju dziecka. Wybrane zagadnienia.

Wydawnictwo CMPPP, Warszawa.
10. Tecklin J.S. (1996). Fizjoterapia Pediatryczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 15

Prowadzący przedmiot mgr Wioletta Chwalewska (wioleta.chwalewska@awf.edu.pl)
(e-mail)
mgr Anna Boguniecka
mgr Jarosław Napiórkowski

terapia kliniczna w
atrii (F/5/st/40.5)
rok/ VI semestr
3
ogólna.
ego rozwoju dziecka.

umiejętność
robowej, zapoznanie
odami postępowania
miejętności pracy w
terystyk I/ II
terapeuty)
kładów organizmu
kcją w warunkach
du ruch
bieg dysfunkcji
neurologii dziecięcej,
oterapii
dy i sposoby leczenia
neurologii oraz
onalne stosowanie
rzedmiotowe oraz
nalne właściwe dla
u ruchomości w
b fizjoterapii i testy
wyniki
eb fizjoterapii i testy
enę napięcia
iomie funkcji ciała i
e zinterpretować
e)
y styl życia,
promocji zdrowia w
ia poziomu
uty
niczeń, dokonywania
7S_KK).
współpracy w
ów medycznych

kontrola obecności
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1, A.W8, D.W1,

D.W2
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
A.W1., A.W8.,
D.W1., D.W2.,
C.U1., D.U1.,
D.U12., O.K5., O.K3.,
O.K7.
aski gimnastyczne,
a.
zajęciach.Student,
e przedmiotu:
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
wy w aspekcie SI.
wo Lekarskie PZWL,
Kraków.
karskie PZWL,
AWF Warszawa.
wo Medyczne
uchu. Wydawnictwo
ojowego wg Berty i
per”, Kraków.
e zagadnienia.
PZWL, Warszawa.
ewska@awf.edu.pl)
geriatrii F/5/st/ 40.6
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IIIrok/IV semestr
(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia, biologia medyczna i genetyka, fizjoterapia ogólna, kliniczne
podstawy fizjoterapii w geriatrii.
Cel przedmiotu Zapoznanie studenta z zagadnieniami fizjoterapii klinicznej. Nabycie umiejętności

pracy z pacjentem geriatrycznym.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę na temat chorób i procesów patologicznych w geriatrii, ich
przyczyn i przebiegu (D.W3./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
D.W4./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
P_W02.Zna wskazania i przeciwwskazania, czynniki ryzyka i środki ostrożności do

fizjoterapii w geriatrii oraz potrafi je uwzględnić w programowaniu rehabilitacji
(D.W4./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W6./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
D.W13./P7U_W/P7S_WK).
Umiejętności P_U01.Potrafi wykonać wywiad, testy diagnostyczne i sporządzić prawidłową

dokumentację (D.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, D.U44./P7U_U/P7S_UW,
D.U45./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU, D.U47./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Posiada umiejętność elementów terapii przyłóżkowej pacjenta

(D.U45./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU, D.U49./ P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi się dobrze komunikować z pacjentami i w obrębie zespołu
profesjonalistów (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K7./P7U_K/P7S_KR,
P_K02. Ma świadomość potrzeby pogłębiania wiedzy (O.K5./P7U_K/P7S_KK).

uczenia się#

###
1. Wprowadzenie do geriatrii. Główne problemy wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
zdrowotne osób starszych w Polsce – aktualne dane P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
i prognozy statystyczne. Problemy seniorów P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
wynikające z procesów inwolucyjnych. „Wielkie D.U45., D.U47.,
problemy geriatryczne”. D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
2. Cukrzyca i otyłość w geriatrii. Definicje, podział wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
grup wiekowych wg WHO. P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
3. Skutki starości. Fizjologia procesu starzenia się, a wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
proces rehabilitacyjny. Specyfika i zasady P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
postępowania fizjoterapeutycznego w geriatrii. P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
4. Znaczenie wydolności samoobsługowej osób wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
starszych. Testy sprawności fizycznej w geriatrii P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
5. Trening osób starszych. Zasady programowania wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
wysiłku fizycznego dla pacjenta geriatrycznego. P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
Obciążenia treningowe. Zalecenia WHO dla geriatrii. P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
Przeciwwskazania, środki ostrożności podczas D.U45., D.U47.,
rehabilitacji osób starszych. D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
6. Choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Postępowanie rehabilitacyjne. Endoprotezoplastyka P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
w wieku geriatrycznym P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
7. Osteoporoza. Obraz kliniczny pacjenta. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Możliwości fizjoterapeutyczne w zależności od P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
stopnia zaawansowania choroby P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
8. Zespoły bólowe kręgosłupa w geriatrii. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Zwyrodnienie. Dyskopatia. Rwa kulszowa. Rwa P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
ramienna. Objawy alarmowe. Postępowanie P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
fizjoterapeutyczne w bólu ostrym i przewlekłym. D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
9. Nietrzymanie moczu w geriatrii. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
9. Upadki. Czynniki ryzyka. Konsekwencje. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Zaburzenia i badanie chodu w geriatrii. Sarkopenia. P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
„Frailty syndrome”. Postępowanie P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
fizjoterapeutyczne. Problemy wynikające z D.U45., D.U47.,
unieruchomienia. D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
10. „Frailty syndrome”. Postępowanie wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
fizjoterapeutyczne. Problemy wynikające z P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
unieruchomienia. P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
11. Udar mózgu w wieku geriatrycznym. Czynniki wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
ryzyka. Objawy. Specyfika pracy z pacjentem P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
geriatrycznym z zaburzeniami neurologicznymi. P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
Wybrane metody rehabilitacyjne. D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
12. Choroba Parkinsona. Fizjoterapia w ch. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Parkinsona. P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
13. Psychika osób starszych. Depresja w wieku wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
geriatrycznym. P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
14. Otępienie starcze. Otępienie w chorobie wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
Alzheimera. Postępowanie i trudności P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
rehabilitacyjne. P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
15. Zaliczenie pisemne. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,

P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
1. Zapoznanie studenta z higieną i bezpieczeństwem ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
pracy w placówce. kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
placówce P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
2. Zapoznanie z wewnętrzną kartą badania pacjenta. ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
3. Zapoznanie się z metodyką pracy z pacjentem, ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
opis przypadku i wywiad z pacjentem kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
4. Asystowanie przy terapii indywidualnej z ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
pacjentem. Część I. kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
5. Asystowanie przy terapii indywidualnej z ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
pacjentem. Część II. kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
6. Asystowanie przy terapii przyłóżkowej z ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
pacjentem, w tym zmiany pozycji ułożeniowych, ćw. kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
oddechowe. placówce P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
7. Asystowanie przy terapii przyłóżkowej z ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
pacjentem, w tym ćw. bierne, pionizacja. kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
8. Uczestnictwo w życiu codziennym Mieszkańców ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
poprzez pomoc w organizacji zabaw kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
okolicznościowych, gier i zabaw integracyjnych. placówce P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
Część I. D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
9. Uczestnictwo w życiu codziennym Mieszkańców ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
poprzez pomoc w organizacji zabaw kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
okolicznościowych, gier i zabaw integracyjnych. placówce P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
Część II. D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
10. Omówienie karty badania pacjenta: wywiad, ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
wskazania, przeciwwskazania, jednostki chorobowe, kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
testy diagnostyczne, planowanie terapii z placówce P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
uwzględnieniem grupy docelowej ćwiczeń D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
11. Praca koncepcyjna grup studentów z pacjentami ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
na podstawie karty badania. kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
12. Nadzór nad pracą studentów z pokazaniem ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
technik, które można zastosować w terapii z kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
pacjentem. Część I. placówce P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
pacjentem. Część II. placówce P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
pacjentem. Część III. placówce P_K01, P_K02 D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
15. Zaliczenie przedmiotu. ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, D.W3., D.W4.,
kliniczne w P_U01, P_U02, D.W6., D.W13.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.

dydaktyczne
wykładów i ćwiczeń.
Ćwiczenia:
- obecność na zajęciach, aktywność na zajęciach, raport.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Omów zasady terapii przyłóżkowej.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów wybrane testy diagnostyczne.
Warszawa.
2. Gerontologia Polska – czasopismo Polskiego Towarzystwa Gerontologicznego.

3. Kiwerski J., Włodarczyk K. (2012). Fizjoterapia ogólna. Wydawnictwo PZWL, Warszawa.
4. Skrzek A., Wieczorowska-Tobis K. (2019). Fizjoterapia w geriatrii. Podstawy i nowe trendy.

5. Wieczorowska-Tobis K. (red.). (2011). Fizjoterapia w Geriatrii. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot aktualizacja karty dr Martyna Jarocka
(e-mail) (martyna.jarocka@awf.edu.pl)
erapia kliniczna w
atrii F/5/st/ 40.6
rok/IV semestr
2
ogólna, kliniczne samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
bycie umiejętności
terystyk I/ II
terapeuty)
h w geriatrii, ich
dki ostrożności do
aniu rehabilitacji
S_WK,
zić prawidłową
U/P7S_UW,
pacjenta
ie zespołu
K/P7S_KR,
7U_K/P7S_KK).

D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W13.,
D.U41., D.U44.,
D.U45., D.U47.,
D.U49., O.K1., O.K5.,
O.K7., O.K8.
ionych podczas
panował wiedzę,
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
o Lekarskie PZWL,
cznego.
ZWL, Warszawa.
awy i nowe trendy.
ictwo Lekarskie

psychiatrii (F/5/st/40.7)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Psychologia, kliniczne podstawy fizjoterapii w psychiatrii, etyka.
Cel przedmiotu Znajomość rozszerzonych zagadnień z psychopatologii ogólnej, zespołów zaburzeń

psychicznych. Umiejętność zbadania – zebrania wywiadu oraz praktycznej analizy i
omówienia zachowania osoby cierpiącej na problemy psychiczne i jej
wykorzystanie w fizjoterapii. Prezentowanie postaw poszanowania praw pacjenta i
osób z zaburzeniami psychicznymi oraz promocji Psychiatrii i Zdrowia Psychicznego.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę na temat metod diagnostycznych w chorobach psychiatrycznych
w zakresie istotnym dla potrzeb postępowania fizjoterapeutycznego
(D.W4./P7U_W/P7S_WG P7S_WK).
P_W02. Ma wiedzę na temat postępowania medycznego w przypadku chorób

psychiatrycznych, w zakresie przydatnym dla postępowania fizjoterapeutycznego
P_W03. Ma wiedzę o zasadach i środkach terapeutycznych oraz stosowanych

procedurach medycznych wobec chorych z chorobami psychiatrycznymi
Umiejętności P_U01. Posiada umiejętność logicznego rozumowania, analizy i planowania działań

w zakresie postępowania fizjoterapeutycznego w przypadku chorych z problemami
psychicznymi (O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U12/P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
O.U13./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U14/P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi prawidłowo wykonać procedury fizjoterapeutyczne - stosowanie do

zalecenia lekarskiego (D.U47./P7U_U/P7S_UW, B.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
P6S_UK).
P_U03. Potrafi korzystać z dokumentacji medycznej dla planowania i kontroli
procesu usprawniania (O.U13./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U14./P7U_U/P7S_UW,
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia się oraz jest świadomy własnych
ograniczeń (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Szanuje prawa pacjenta okazuje szacunek dla prywatności i godności


###
1. Badanie pacjenta wg modelu ICF w odniesieniu wykład (1) P_W01 D.W4.

do obowiązujących norm prawnych.
2. Prawidłowe wypełnienie dokumentacji wykład (1) P_W02 O.W1., B.W1.,

medycznej w oparciu o rozporządzenie ministra B.W2., B.W4., B.W5.
zdrowia i KIF wg standardów międzynarodowych.
3. Przedstawienie planu usprawniania pacjentowi z wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1., B.W1.,
określeniem celu terapii (poszczególne zabiegi B.W2., B.W4.,
fizjoterapeutyczne). B.W5., D.W4.
4. Metodyka wykonania procedury medycznej z wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1., B.W1.,
pełną informacją dotycząca świadczenia B.W2., B.W4.,
medycznego w poszczególnych jednostkach B.W5., D.W4.
chorobowych.
chorobowych.
chorobowych.
7. Rozpoznanie czerwonych i złotych flag u chorych wykład (1) P_W01 D.W4.

psychicznie.
8. Pozyskanie zgody (świadomej) pacjenta na wykład (1) P_W01 D.W4.

wykonanie procedury po uprzednim rozpoznaniu
czerwonych i złotych flag.
9. Planowanie usprawniania w ujęciu wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1., B.W1.,

kompleksowości postępowania B.W2., B.W4.,
fizjoterapeutycznego w zasadną kolejnością B.W5., D.W4.
poszczególnych procedur na oddziale
psychiatrycznym.
10. Planowanie usprawniania w ujęciu wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1., B.W1.,
kompleksowości postępowania B.W2., B.W4.,
fizjoterapeutycznego w zasadną kolejnością B.W5., D.W4.
poszczególnych procedur w ramach grup wsparcia
poza leczeniem szpitalnym.
11. Ocena wyniku terapii i podjęcie badania w celu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., B.W1.,
jej potwierdzenia. P_W03 B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
12. Propozycja dalszego usprawniania (kontynuacji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., B.W1.,
leczenia). P_W03 B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
13. Fizjoterapeuta w ujęciu etyki zawodowej i wykład (1) P_W01, P_W03 D.W4.
właściwej postawy zawodowej względem osób z
problemami psychicznymi.
14. Współpraca fizjoterapeuta- lekarz lekarz - wykład (1) P_W01, P_W03 D.W4.
fizjoterapeuta w ujęciu etyki zawodowej i właściwej
postawy zawodowej fizjoterapeuty.
15. Podsumowanie semestru. Zaliczenie materiału. wykład (1) P_W01, P_W03 D.W4.
1. Demencja starcza i inne choroby wg modelu ICF. ćwiczenia (2) P_U01, P_U03 O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.
2. Demencja starcza i inne choroby wg modelu ICF ćwiczenia (2) P_U01, P_U03 O.U11., O.U12.,
c.d. O.U13., O.U14.
3. Praktyczne aspekty dokumentacji medycznej. ćwiczenia (2) P_U02 D.U47., B.U12.
4. Praca z pacjentem – określenie celu terapii. ćwiczenia (2) P_U02, P_U03, D.U47., B.U12.,
P_K01 O.U13., O.U14.,
O.K5.
5. Praca z pacjentem – określenie celu terapii c.d. ćwiczenia (2) P_U02, P_U03, D.U47., B.U12.,
P_K01 O.U13., O.U14.,
O.K5.
6. Choroby psychiczne w praktyce – case study. ćwiczenia (2) P_U01, P_U02 O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.,
D.U47.
7. Choroby psychiczne w praktyce c.d. ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, O.U11., O.U12.,
P_W01 O.U13., O.U14.,
D.U47., D.W4.
8. Praktyczne wykorzystanie procedur po ćwiczenia (2) P_U01, P_U02 O.U11., O.U12.,

zapoznaniu się z systemem flag. O.U13., O.U14.,
D.U47.
9. Kompleksowe prowadzenie dokumentacji ćwiczenia (2) P_U02, P_U03 D.U47., B.U12.,

medycznej. O.U13., O.U14.
10. Kompleksowe prowadzenie dokumentacji ćwiczenia (2) P_U02, P_U03 D.U47., B.U12.,
medycznej c.d. O.U13., O.U14.
11. Ocena wyniku terapii i badanie pacjenta. ćwiczenia (2) P_U02, P_U03, D.U47., B.U12.,
P_K01, P_K02, O.U13., O.U14.,
P_W01 O.K1., O.K4., O.K5.,
D.W4.
12. Ocena wyniku terapii i badanie pacjenta c.d. ćwiczenia (2) P_U02, P_U03, D.U47., B.U12.,
P_K01, P_K02, O.U13., O.U14.,
P_W01 O.K1., O.K4., O.K5.,
D.W4.
13. Programowanie fizjoterapii dla osób z ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, O.U11., O.U12.,
zaburzeniami psychicznymi. P_W01 O.U13., O.U14.,
D.U47., D.W4.
14. Programowanie fizjoterapii dla osób z ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, O.U11., O.U12.,
zaburzeniami psychicznymi c.d. P_W01 O.U13., O.U14.,
D.U47., D.W4.
15. Zaliczenie końcowe oraz umówienie zagadnień z ćwiczenia (2) P_K01, P_K02 O.K1., O.K4., O.K5.
ćwiczeń. Wystawienie ocen.

dydaktyczne
2. Laptop.

Przykładowe 1. Jakie znasz zaburzenia myślenia?

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Objawy zaburzeń depresyjnych. Maski depresji.
3. Kliniczne i społeczne funkcjonowanie osoby niepełnosprawnej psychicznie?
4. Sposoby leczenia osób chorych psychicznie?
5. Wpływ zaburzeń lękowych i zaburzeń depresyjnych na proces fizjoterapii oraz zdrowienie w

chorobach somatycznych.

Warszawa.
Zalecana literatura

Warszawa.
5. Pużyński S., Wciórka J. (2000). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w

ICD-10. Wydawnictwo Vesalius, Kraków.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

terapia kliniczna w
iatrii (F/5/st/40.7)
rok/VIII semestr
2
polski
. **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
zespołów zaburzeń
praktycznej analizy i
zne i jej
wania praw pacjenta i
drowia Psychicznego.
terystyk I/ II
terapeuty)
bach psychiatrycznych
znego
ypadku chorób
oterapeutycznego
U_W/P7S_WG,
z stosowanych
trycznymi
i planowania działań
horych z problemami
/P7S_UO,P7S_UK,
zne - stosowanie do
/P7S_UW,P7S_UO,
wania i kontroli
4./P7U_U/P7S_UW,
t świadomy własnych
ości i godności
zych
O).

D.W4.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
D.W4.
D.W4.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
O.W1., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., D.W4.
D.W4.
D.W4.
D.W4.
O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.
O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.
D.U47., B.U12.
D.U47., B.U12.,
O.U13., O.U14.,
O.K5.
D.U47., B.U12.,
O.U13., O.U14.,
O.K5.
O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.,
D.U47.
O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.,
D.U47., D.W4.
O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.,
D.U47.
D.U47., B.U12.,
O.U13., O.U14.
D.U47., B.U12.,
O.U13., O.U14.
D.U47., B.U12.,
O.U13., O.U14.,
O.K1., O.K4., O.K5.,
D.W4.
D.U47., B.U12.,
O.U13., O.U14.,
O.K1., O.K4., O.K5.,
D.W4.
O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.,
D.U47., D.W4.
O.U11., O.U12.,
O.U13., O.U14.,
D.U47., D.W4.
O.K1., O.K4., O.K5.
ury z zakresu
fizycznej.Student,
e przedmiotu:
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
nie?
pii oraz zdrowienie w
ner, Wrocław.
ii i Neurologii,
studentów
w Lekarskich,
urzeń zachowania w

onkologii i medycynie
paliatywnej (F/5/st/ 40.8)

(jednolite studia
mgr)
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest nabycie podstawowych wiadomości i umiejętności z

zakresu diagnostyki, leczenia i rehabilitacji pacjentów onkologicznych oraz
zapoznanie się z medycyną paliatywną.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu działań diagnostycznych i terapeutycznych
stosowanych w onkologii i medycynie paliatywnej (A.W1./ P7U_W/ P7S_WG,
A.W18./ P7U_W/ P7S_WG).

metodykę postępowania w onkologii i medycynie paliatywnej (A.W1./ P7U_W/
P7S_WG, A.W18./ P7U_W/ P7S_WG).

wykorzystywanych onkologii i medycynie paliatywnej (A.W1./ P7U_W/ P7S_WG,
A.W18./ P7U_W/ P7S_WG).

(A.U1./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, A.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
A.U4./ P7U_U/ P7S_UW, A.U5./ P7U_U/ P7S_UW).
P_U02. Potrafi prowadzić dokumentację medyczną (A.U1./ P7U_U/ P7S_UW,

P7S_UO, A.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, A.U4./ P7U_U/ P7S_UW,
A.U5./ P7U_U/ P7S_UW).

(A.U1./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, A.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
A.U4./ P7U_U/ P7S_UW, A.U5./ P7U_U/ P7S_UW).
P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K, P7S_KK).

związanym z wykonywaniem zawodu fizjoterapeuty (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR,
P7S_KO, O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe Kierunkowe ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne prowadzenie
zajęć (liczba godzin) efekty uczenia się efekty uczenia zajęć przez studenta
### się
1. Przedstawienie tematów zajęć, formy zaliczenia wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
przedmiotu oraz obowiązującej literatury. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
2. Przypomnienie informacji na temat badań wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
przesiewowych i epidemiologii nowotworów. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
3. Rak piersi –przypomnienie podstawowych wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
informacji. Obrzęk limfatyczny kończyny górnej u P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
chorych z rakiem piersi –profilaktyka, leczenie i P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
metody fizjoterapii-analiza piśmiennictwa. P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
4. Fizjoterapia u chorych po leczeniu raka piersi. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
5. Rak płuca -przypomnienie podstawowych wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
informacji. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
6. Fizjoterapia oddechowa, metody nauki wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
efektywnego kaszlu -analiza piśmiennictwa. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
7. Najczęstsze nowotwory układu moczowo- wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
płciowego i przewodu pokarmowego. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
8. Nowotwory głowy i szyi -objawy i diagnostyka. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
9. Nowotwory tkanek miękkich i kości -objawy i wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
diagnostyka P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
10. Fizjoterapia oraz stosowanie zabiegów wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
fizykalnych w postępowaniu fizjoterapeutycznym. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
11. Ból nowotworowy –mechanizm powstawania wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
bólu, rodzaje bólu nowotworowego, diagnostyka i P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
leczenie. P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
12. Aktywność fizyczna w chorobie nowotworowej wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
13. Opieka paliatywna-analiza piśmiennictwa. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
Rehabilitacja w terminalnym okresie choroby P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
nowotworowej. P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
14. Zespół wyniszczenia nowotworowego -analiza wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
piśmiennictwa. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
15. Leczenie wspomagające w onkologii. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
Rehabilitacja psychiczna i społeczna w onkologii. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
1. Omówienie programu nauczania i form zaliczenia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
przedmiotu. Przedstawienie charakterystyki oraz P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
zasad panujących na oddziale. Omówienie P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
obowiązków należących do fizjoterapeuty w/w P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
oddziału. O.K4.
2. Praca własna z pacjentem onkologicznym. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Omówienie nowotworu piersi i rehabilitacji z takim P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
pacjentem. P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Omówienie nowotworu piersi i rehabilitacji z takim P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Omówienie nowotworu płuca i rehabilitacji z takim P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Omówienie nowotworu płuca i rehabilitacji z takim P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Omówienie nowotworów układu moczowo- P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
płciowego oraz przewodu pokarmowego i P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
rehabilitacji z takim pacjentem. P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
8. Zaliczenie cząstkowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,

P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Omówienie nowotworu głowy i szyi oraz rehabilitacji P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
z takim pacjentem. P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Omówienie nowotworu tkanek miękkich oraz kości i P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
rehabilitacji z takim pacjentem. P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Omówienie nowotworu tkanek miękkich oraz kości i P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
rehabilitacji z takim pacjentem. P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
14. Zaliczenie końcowe ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,

P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
15. Omówienie semestru i wystawienie ocen ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W1., A.W18.,
końcowych. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, A.U4., A.U5.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2.,
O.K4.
Narzędzia 1. Projektor multimedialny, plansze dydaktyczne.

dydaktyczne
Przykładowe 1. Wymień rodzaje nowotworów i przedstaw ich charakterystykę.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Przedstaw postępowanie u pacjentów po nowotworze tkanek miękkich.
Zalecana literatura 1. Dega M., Milanowska K. (2003). Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
2. Kasprzak W. (2010). Fizjoterapia kliniczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

4. Szczeklik A. (2005). Choroby wewnętrzne. Medycyna Praktyczna, Kraków.
5. Woźniewski M., Kornafel J. (2010). Rehabilitacja w onkologii. Wydawnictwo Edra


prowadzącego^
prowadzącego^^ 5
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Diagnostyka funkcjonalna w
dysfunkcjach narządu ruchu
(F/5/st/ 41.1)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IIrok/IV semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, anatomia funkcjonalna i palpacyjna, fizjologia,
biomechanika, kinezjologia, patologia ogólna.
Cel przedmiotu Diagnozowania funkcjonalnego poszczególnych elementów narządu ruchu, diagnozy

różnicowej narządu ruchu; wpajanie zasad właściwego stosunku do pacjentów i
odpowiedzialności za wykonywaną pracę.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę na temat metod prawidłowo przeprowadzanej diagnostyki

funkcjonalnej poszczególnych elementów narządu ruchu oraz sposobów jej
dokumentowania (D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W6./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK, D.W16./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Wie jak wnioskować na podstawie uzyskanych wyników w aspekcie stanu

pacjenta (D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W6./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
Umiejętności P_U01.Posiada umiejętność wykonania testów z zakresu dysfunkcji narządu ruchu

(D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
D.U3./P7U_U/P7S_UW, D.U39./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU).
P_U02.Posiada umiejetnośc prawidłowego zapisywania uzyskanych wynikow, zgodnie

z ICF (D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U3./P7U_U/P7S_UW,
D.U39./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01.Rozumie potrzebę ustawicznego samokształcenia w zakresie fizykoterapii oraz

krytycznej analizy doniesień naukowych (O.K5./P7U_K/P7S_KK,
P_K02.Posiada umiejętność pracy i kontaktu z symulowanym pacjentem/kolegą,

koleżanką/ podczas wykonywania zadań w zakresie diagnozowania polegającą
głównie na jasności przekazu celu podejmowanych działań i środków, jest
odpowiedzialny przy realizacji zadań i dba o bezpieczeństwo własne i otoczenia
(O.K4./P7U_K/P7S_KR, O.K7./P7U_K/P7S_KR, O.K9./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, ocena umiejetnosci ruchowych i zaliczenie pisemne.
się#

###
1. Zbieranie wywiadu dla potrzeb diagnostyki wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
funkcjonalnej. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
2. Zasady uzupełniania dokumentacji medycznej - wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
rodzaje dokuemntacji. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
3. Badanie przedmiotowe dla potrzeb oceny wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
sprawności i funkcji narządu ruchu. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
4. Ból i dysfunkcje nerwowe, nerwowo-mięśniowe i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
mięśniowo-szkieletowe. Objawy i przyczyny. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
5. Diagnostyka funkcjonalna i różnicowa. Badanie wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
głowy, szyi i pleców. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
kości krzyżowej, stawu krzyżowo-biodrowego i P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
miednicy. P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
dolnego kwadrantu: pośladek, biodro. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
dolnego kwadrantu: pachwina, udo i podudzie. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
dolnego kwadrantu: podudzie. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
klatki piersiowej i żeber. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
kompleksu barkowego i kończyny górnej. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
12. Badania w diagnostyce narządu ruchu. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
13. Ocena symetrii ciała - co powinn nas wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
zaniepokoić? P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
14. Ocena chodu - parametry chodu, metody i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
narzedzia badawcze. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
15. Podsumowanie semestru. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,

P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
1. Organizacja zajęć dydaktycznych, wprowadzenie ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
do tematyki zajęć, zapoznanie studentów z kartą P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
przedmiotu. Zasady prowadzenia dokumentacji P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
fizjoterapeutycznej pacjenta. O.K4., O.K5., O.K6.,
Ból i dysfunkcje nerwowe, nerwowo-mięśniowe i O.K7., O.K9.
mięśniowo-szkieletowe. Praktyczne aspekty badania
pacjenta, demonstracja badania- ćwiczenia w parach.
2. Diagnostyka funkcjonalna i różnicowa. Badanie ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
głowy, szyi . Wykonanie interpretacja testów P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
klinicznych (testy ruchomości maksymalnej, P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
dystrakcyjne, kompresyjne, uciskowe zespołów O.K4., O.K5., O.K6.,
nerwowych -ćwiczenia w parach. O.K7., O.K9.
pleców. Wykonanie interpretacja testów klinicznych P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
(testy ruchomości maksymalnej, dystrakcyjne, P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
kompresyjne, uciskowe zespołów nerwowych - O.K4., O.K5., O.K6.,
ćwiczenia w parach. O.K7., O.K9.
kości krzyżowej. Wykonanie interpretacja testów P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
klinicznych (testy więzadłowe, sprężynowania, P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
wyprzedzania kolców, objaw Menella, test Patrica O.K4., O.K5., O.K6.,
itp.) - ćwiczenia w parach. O.K7., O.K9.
kości krzyżowej, stawu krzyżowo-biodrowego i P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
miednicy. Wykonanie interpretacja testów P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
klinicznych (testy więzadłowe, sprężynowania, O.K4., O.K5., O.K6.,
wyprzedzania kolców, objaw Menella, test Patrica O.K7., O.K9.
itp.) - ćwiczenia w parach.
dolnego kwadrantu: biodro. Wykonanie interpretacja P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
testów klinicznych (testy oceny funkcjonalnej P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
ruchomości, test Thomasa, Obera, Ortolaniego- O.K4., O.K5., O.K6.,
Barlowa, objaw Trendelenburga, Drehmanna i inne)- O.K7., O.K9.
ćwiczenia w parach.
dolnego kwadrantu: pachwina. Wykonanie P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
interpretacja testów klinicznych (testy oceny P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
funkcjonalnej ruchomości, test Thomasa, Obera, O.K4., O.K5., O.K6.,
Ortolaniego-Barlowa, objaw Trendelenburga, O.K7., O.K9.
Drehmanna i inne)- ćwiczenia w parach.
8. Diagnostyka funkcjonalna i różnicowa- staw ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
kolanowy: Testy rozciągania mięśni, Objaw P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
balotowania rzepki, Objaw Zohlen, Test fałdu P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
przyśrodkowego rzepki, Test dystrakcyjno- O.K4., O.K5., O.K6.,
kompresyjny Apleya, Test Payra, Test Wilsona, Test O.K7., O.K9.
Lachmanna, Test pivot-shift. Test tylnej szuflady w
zgięciu stawu kolanowego do 90°, Test
przyśrodkowego przesunięcia (Medial Shift Test),
Test odwodzenia-przywodzenia - ćwiczenia w parach.
10. Diagnostyka funkcjonalna i różnicowa – staw ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
skokowy i stopa : Test Grif, Test przesuwania P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
palucha- ćwiczenia w parach. Test opukiwania P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
ścięgna piętowego, Test na przedni zespól cieśni O.K4., O.K5., O.K6.,
stawu skokowo-goleniowego - ćwiczenia w parach. O.K7., O.K9.
klatki piersiowej i żeber – ćwiczenia w parach. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
Diagnostyka funkcjonalna i różnicowa. test P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
Schepelmanna, testy oponowe, test ucisku mostka – O.K4., O.K5., O.K6.,
ćwiczenia w parach. O.K7., O.K9.
kompleksu barkowego i kończyny górnej: Testy P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
orientacji (ustawienia), dyskineza łopatkowo- P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
żebrowa. O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
kompleksu barkowego i kończyny górnej: Pierścień P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
rotatorów, staw barkowo-obojczykowy, ścięgno P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
głowy długiej mięśnia dwugłowego, ćwiczenia w O.K4., O.K5., O.K6.,
parach. O.K7., O.K9.
Niestabilność stawu ramiennego - ćwiczenia w
parach.
14. Diagnostyka funkcjonalna i różnicowa - staw ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
łokciowy i nadgarstkowy: Testy orientacyjne, Testy P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
stabilności stawu łokciowego. P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
Diagnostyka funkcjonalna i różnicowa - staw O.K4., O.K5., O.K6.,
łokciowy i nadgarstkowy: Objawy ucisku pni O.K7., O.K9.
nerwowych - ćwiczenia w parach.
15. Ocena sylwetki, ocena symetrii chodu. ćwiczenia (4) P_W01, P_W02, D.W1., D.W6.,
Zaliczenie praktyczne. P_U01, P_U02, D.W16., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
Narzędzia 1.Rzutnik, plansze do anatomii.

dydaktyczne
2. Pracownia kinezyterapii i masażu.

wykładów i ćwiczeń.
Ćwiczenia:
- uzyskanie zaliczenia z pisemnego kolokwium oraz uzyskanie zaliczenia praktycznego.Student,
Przykładowe 1. Wykonaj i opisz testy diagnozujące uszkodzenia więzadłowe stawu kolanowego.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Opisz całościową diagnostykę uszkodzenia stożka rotatorów.
Zalecana literatura 1. Buckup K., Gaździk T. (red.). (2007). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni.
2. Domaniecki J., Grodner M., Kaczmarczyk K., Ronikier A. (red.). (2012). Diagnostyka
funkcjonalna w fizjoterapii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Goodman C.C., Snyder T.K. (2010). Diagnoza różnicowa dla fizjoterapeutów – kiedy kierować
pacjenta do innego specjalisty?. Wydawnictwo DB Publishing, Warszawa.
4. Józefowski P. (2013). Diagnostyka czynnościowa narządu ruchu z elementami pionizacji i

reedukacji chodu. Wydawnictwo MedPharm, Wrocław.
5. Petty N.J., Śliwiński Z. (red.). (2010). Badanie i ocena narządu ruchu. Wydawnictwo Elsevier

prowadzącego^
prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot dr Martyna Jarocka
(e-mail) (martyna.jarocka@awf.edu.pl)
tyka funkcjonalna w
cjach narządu ruchu
F/5/st/ 41.1)
ok/IV semestr

palpacyjna, fizjologia,
ądu ruchu, diagnozy

do pacjentów i
erystyk I/ II
erapeuty)
nej diagnostyki
osobów jej
U_W/P7S_WG,
w aspekcie stanu
S_WG, P7S_WK,
kcji narządu ruchu

O,
UU).
ych wynikow, zgodnie
sie fizykoterapii oraz
cjentem/kolegą,
nia polegającą
dków, jest
sne i otoczenia
_KR,P7S_KO).
emne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
D.W1., D.W6.,
D.W16., D.U1.,
D.U2., D.U3., D.U39.,
O.K4., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
nych podczas
ktycznego.Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
owego.
wów i mięśni.
agnostyka
ów – kiedy kierować
tami pionizacji i
awnictwo Elsevier

chorobach wewnętrznych
(F/5/st/ 41.2)

(jednolite studia
mgr)
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest zdobycie wiedzy i umiejętności na temat diagnostyki w
chorobach narządów wewnętrznych oraz z dysfunkcjami, które wiążą się z nimi.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę na temat anatomii strukturalnej, funkcjonalnej i fizjologii
narządów wewnętrznych tj. trzustka, nerki, serce, osierdzie, a także płuca i opłucna
(D.W1./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Ma wiedzę na temat najczęstszych patologii dotyczących narządów

wewnętrznych tj. trzustka, nerki, serce, osierdzie, a także płuca i opłucna (D.W1./
P_W03. Zna metody diagnostyki i leczenia dysfunkcji narządów wewnętrznych tj.

trzustka, nerki, serce, osierdzie, a także płuca i opłucna (D.W1/ P7U_W/ P7S_WG,
P7S_WK, D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Posiada umiejętność wykonywania podstawowych badań

fizjoterapeutycznych pod kątem wybranych narządów wewnętrznych tj. trzustka,
nerki, serce, osierdzie, a także płuca i opłucna (D.U1./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO,
D.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, D.U4./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UW).
P_U02. Potrafi przeprowadzić wybrane techniki terapeutyczne pod kątem

wybranych narządów wewnętrznych tj. trzustka, nerki, serce, osierdzie, a także
płuca i opłucna (D.U1./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U2./ P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UK, D.U4./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UW)
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę systematycznego kształcenia się (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR,
P7S_KO, O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K/ P7S_KK)
P_K02. Postępuje zgodnie z zasadami etyki (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K2./
P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
uczenia się# pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne,

###
1. Diagnostyka funkcjonalna w chorobach narządów wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
wewnętrznych – ogólna charakterystyka i środki P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
diagnostyczne. P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
2. Trzustka - anatomia strukturalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
3. Trzustka - anatomia funkcjonalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
4. Trzustka - podstawy fizjologiczne i biochemiczne. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
5. Nerki - anatomia strukturalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
6. Nerki - anatomia funkcjonalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
7. Nerki - podstawy fizjologiczne i biochemiczne. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
8. Serce i osierdzie - anatomia strukturalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
9. Serce i osierdzie - anatomia funkcjonalne. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
10. Serce i osierdzie - podstawy fizjologiczne i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
biochemiczne. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
11. Płuca i opłucna - anatomia strukturalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
12. Płuca i opłucna - anatomia funkcjonalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
13. Płuca i opłucna - podstawy fizjologiczne i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
biochemiczne. P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
14. Integracja układów narządów wewnętrznych. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
15. Podsumowanie treści wykładowych. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
1. Diagnostyka funkcjonalna trzustki – cz.1. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
4. Diagnostyka funkcjonalna nerek – cz.1. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
7. Zaliczenie śródsemestralne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
8. Diagnostyka funkcjonalna serca i osierdzia – cz.1. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
11. Diagnostyka funkcjonalna płuc i opłucnej – cz.1. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02
15. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

P_W03, P_U01, D.U1., D.U2., D.U4.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K2., O.K4.
P_K02

dydaktyczne
Przykładowe 1. Opisz budowę jelita grubego przedstaw choroby związane z tym organem.
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Opisz funkcję wątroby.
Zalecana literatura 1. Goldman L. (2005). Kardiologia. Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław.
3. Kokot F. (1996). Choroby wewnętrzne. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
4. Kuch J. (1989). Rehabilitacja. Podręcznik dla studentów medycyny. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
5. Liem T. (2017). Przewodnik po osteopatii wisceralnej. Tom I-II. Wydawnictwo MedPharm,

Wrocław.
6. Rosławski A. (2001). Fizjoterapia oddechowa. AWF, Wrocław.
8. Woźniewski M. (2006). Rehabilitacja w chirurgii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 30
dr Wiecha Szczepan
(szczepan.wiecha@awf.edu.pl)
(F/5/st/ 41.2)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IV rok/VI semestr

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest zdobycie wiedzy i umiejętności na temat diagnostyki w
chorobach narządów wewnętrznych oraz z dysfunkcjami, które wiążą się z nimi.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę na temat anatomii strukturalnej, funkcjonalnej i fizjologii

narządów wewnętrznych tj. żołądek, jelito cienkie, jelito grube i wątroba (D.W1./
P_W02. Ma wiedzę na temat najczęstszych patologii dotyczących narządów

wewnętrznych tj. żołądek, jelito cienkie, jelito grube i wątroba (D.W1./ P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK, D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna metody diagnostyki i leczenia dysfunkcji narządów wewnętrznych tj.

żołądek, jelito cienkie, jelito grube i wątroba (D.W1/ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
D.W2/ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).

fizjoterapeutycznych pod kątem wybranych narządów wewnętrznych tj. żołądek,
jelito cienkie, jelito grube i wątroba (D.U1./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U2./
P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, D.U4./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UW)
P_U02. Potrafi przeprowadzić wybrane techniki terapeutyczne pod kątem wybranych

narządów wewnętrznych tj. żołądek, jelito cienkie, jelito grube i wątroba (D.U1./
P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, D.U4./
P7U_U/ P7S_UW, P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę systematycznego kształcenia się (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR,
P7S_KO, O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Postępuje zgodnie z zasadami etyki (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K2./
P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K/ P7S_KK).

###
1. Diagnostyka funkcjonalna w chorobach narządów wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
wewnętrznych – ogólna charakterystyka i środki P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
diagnostyczne. P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
2. Żołądek - anatomia strukturalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
3. Żołądek - anatomia funkcjonalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
4. Żołądek - podstawy fizjologiczne i biochemiczne. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
5. Jelito cienkie - anatomia strukturalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
6. Jelito cienkie - anatomia funkcjonalne. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
7. Jelito cienkie - podstawy fizjologiczne i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
biochemiczne. P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
8. Jelito grube - anatomia strukturalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
9. Jelito grube - anatomia funkcjonalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
10. Jelito grube - podstawy fizjologiczne i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
biochemiczne. P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
11. Wątroba - anatomia strukturalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
12. Wątroba - anatomia funkcjonalna. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
13. Wątroba - podstawy fizjologiczne i biochemiczne. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
14. Pęcherzyk żółciowy - anatomia funkcjonalna i wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
strukturalna oraz podstawy fizjologiczne i P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
biochemiczne. P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
15. Podsumowanie treści wykładowych. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
1. Diagnostyka funkcjonalna żołądka – cz.1. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
4. Diagnostyka funkcjonalna jelita cienkiego – cz.1. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
7. Zaliczenie śródsemestralne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,

P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
8. Diagnostyka funkcjonalna jelita grubego – cz.1. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
11. Diagnostyka funkcjonalna wątroby i pęcherzyka ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
żółciowego – cz.1. P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02
15. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2., D.U4., O.K1.,
P_U02, P_K01, O.K2., O.K4.
P_K02

dydaktyczne
Przykładowe 1. Opisz budowę serca i przedstaw choroby związane z tym organem.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Opisz funkcję trzustki oraz hormony jakie produkuje.
Zalecana literatura 1. Goldman L. (2005). Kardiologia. Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław.

PZWL, Warszawa.

Wrocław.
8. Woźniewski M. (2006). Rehabilitacja w chirurgii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 30
dr Wiecha Szczepan
(szczepan.wiecha@awf.edu.pl)
wieku rozwojowym
(F/5/st/41.3)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IIIrok/ VI semestr

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy na tmat najczęściej występujących wad i
dysfunkcji narzadu ruchu a także zdobycie umiejętności diagnostyki narzadu ruchu
osób w wieku rozwojowym w wybranych dysfunkcjach.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie budowę aparatu ruchu, jego kształtowanie się i funkcjonowanie
w ontogenezie (O.W1./P7U_W/P7S_WG, A.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna najczęściej występujące wady postawy ciała i metody jej oceny,
podstawowe zasady korekcji zaburzeń w postawie przydatne w pracy fizjoterapeuty
(O.W6./P7U_W/P7S_WG, O.W10./P7U_W/P7S_WG, A.W10./P7U_W/P7S_WG,
C.W10./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna i rozumie zagadnienia z zakresu diagnostyki funkcjonalnej na potrzeby

fizjoterapii, planowania postępowania fizjoterapeutycznego oraz kontrolowania jego
efektów (O.W10./P7U_W/P7S_WG, A.W18./P7U_W/P7S_WG,
C.W4./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi ocenić postawę ciała. Rozpoznać nieprawidłowości i wady postawy
oraz zaplanować właściwe postępowanie fizjoterapeutyczne (O.U2./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UK, O.U3./P7S_UW /P7S_UO, P7S_UK, A.U9./P7U_U/P7S_UW,
C.U1./P7U_U/P7S_UW, D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U02. Potrafi planować, dobierać – w zależności od stanu klinicznego i

funkcjonalnego pacjenta – i prowadzić postępowanie fizjoterpeutyczne u dzieci i
młodzieży z chorobami układu ruchu, takimi jak: wady wrodzone, wady postawy ciała
(D.U24./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznej autoedukacji i dokształcania się. Potrafi
krytycznie ocenić siebie oraz zespoły i organizacje, w których uczestniczy. Rozumie
jakie mogą być konsekwencje podejmowanie błędnych decyzji
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, bieżące przygotowanie do zajęć, śródsemetralne zaliczenie pisemne,
się# kontrola obecności.

###
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01, P_K01 O.W1., A.W1., O.K5.
2. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01, P_K01 O.W1., A.W1., O.K5.
3. Rodzaje i charakterystyka wad postawy. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
P_U01 O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
4. Rodzaje i charakterystyka wad postawy. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
P_U01 O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
5. Wady klatki piersiowej, kończyn dolnych i stóp - wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
charakterystyka i postępowanie. P_U01 O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
8. Diagnostyka i usprawnianie dziecka urodzonego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
przedwcześnie. Interpretacja objawów P_U01 O.W6., O.W10.,
neurologicznych u noworodków. A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
9. Diagnostyka i usprawnianie dziecka urodzonego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
przedwcześnie. Interpretacja objawów P_U01 O.W6., O.W10.,
neurologicznych u noworodków. A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
10. Diagnostyka i programowanie terapii dzieci z wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
opóźnieniem psychoruchowym, z padaczką. Dzieci z P_U01 O.W6., O.W10.,
zespołem Downa, dzieci wiotkie i z zaburzeniami A.W10., C.W10.,
zmysłów. D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
A.U9., C.U1., D.U1.
A.U9., C.U1., D.U1.
13. Diagnostyka i programowanie rehabilitacji dzieci z wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
wadami wrodzonymi: stóp, kręczem szyi. P_U01 O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
14. Diagnostyka i programowanie rehabilitacji dzieci z wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
wadami wrodzonymi: stóp, kręczem szyi. P_U01 O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
15. Zaliczenie materiału. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,

P_U01 O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich ćwiczenia (2) P_W01, P_K01 O.W1., A.W1., O.K5.
problematykę przedmiotu. Postawa ciała-konwencje
terminologiczne. Kształtowanie się postawy ciała w
ontogenezie.
2. Rodzaje i charakterystyka wad postawy w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
płaszczyźnie strzałkowej związanych ze zmianą kąta P_U01 O.W6., O.W10.,
przodopochylenia miednicy a także postępowanie A.W10., C.W10.,
fizjoterapeutyczne w przypadku tych wad. D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
3. Patomechanika i rodzaje zaburzeń statyki ciała w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
płaszczyźnie czołowej a także postępowanie w P_U01 O.W6., O.W10.,
przypadku tych wad i zaburzeń. A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
4. Wady klatki piersiowej, kończyn dolnych i stóp - ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
charakterystyka i postępowanie fizjoterapeutyczne w P_U01 O.W6., O.W10.,
przypadku tych dysfunkcji. A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
5. Sprawdzian wiedzy. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,

P_U01, P_K01 O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.,
O.K5.
6. Metody oceny postawy ciała. Praktyczne ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
zastosowanie subektywnych i obiektywnych metod P_U01 O.W6., O.W10.,
postawy ciała a także testów funkcjonalnych. A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
9. Diagnostyka w rozwoju motorycznym i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
reflektorycznym noworodka i niemowlęcia w ujęciu P_W03, P_U01 O.W6., O.W10.,
koncepcji metody NDTBobath, Vojty, pierwsze A.W10., C.W10.,
sygnały zaburzeń rozwojowych. Analiza D.W2., A.W18.,
piśmiennictwa. C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
10. Diagnostyka w rozwoju motorycznym i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
reflektorycznym noworodka i niemowlęcia w ujęciu P_W03, P_U01 O.W6., O.W10.,
koncepcji metody NDTBobath, Vojty, pierwsze A.W10., C.W10.,
sygnały zaburzeń rozwojowych. Analiza D.W2., A.W18.,
piśmiennictwa. C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
11. Diagnostyka fizjoterapeutyczna przepukliny ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
oponowo-rdzeniowej, wodogłowia. Diagnostyka w P_W03, P_U01 O.W6., O.W10.,
Mózgowym Porażenu Dziecięcym, diagnostyka A.W10., C.W10.,
funkcjonalna w modelu ICF, skale funkcjonalne, D.W2., A.W18.,
ocena napięcia mięśniowego. Analiza piśmiennictwa. C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
12. Diagnostyka fizjoterapeutyczna przepukliny ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
oponowo-rdzeniowej, wodogłowia. Diagnostyka w P_W03, P_U01 O.W6., O.W10.,
Mózgowym Porażenu Dziecięcym, diagnostyka A.W10., C.W10.,
funkcjonalna w modelu ICF, skale funkcjonalne, D.W2., A.W18.,
ocena napięcia mięśniowego. Analiza piśmiennictwa. C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
13. Diagnostyka fizjoterapeutyczna w chorobach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
nerwowo- mięśniowych ( dystrofia Duchenne’a i P_W03, P_U01 O.W6., O.W10.,
SMA). Analiza piśmiennictwa. Diagnostyka A.W10., C.W10.,
fizjoterapeutyczna w zaburzenia rozwoju D.W2., A.W18.,
psychoruchowego uwarunkowanych. C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
14. Diagnostyka fizjoterapeutyczna w chorobach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
nerwowo- mięśniowych ( dystrofia Duchenne’a i P_W03, P_U01 O.W6., O.W10.,
SMA). Analiza piśmiennictwa. Diagnostyka A.W10., C.W10.,
fizjoterapeutyczna w zaburzenia rozwoju D.W2., A.W18.,
psychoruchowego uwarunkowanych. C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
15. Sprawdzian wiedzy. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
P_W03, P_U01, O.W6., O.W10.,
P_U02, P_K01 A.W10., C.W10.,
D.W2., A.W18.,
C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.,
D.U24., O.K5.
dydaktyczne taśmy elastyczne, dyski sensoryczne, taśma centymetrowa.
Przykładowe 1. Charakterystyka, skutki zdrowotne pleców płaskich.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku koślawości kolan.
3. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku skoliozy idiopatycznej.
4. Diagnostyka dziecka z opóźnieniem psychoruchowym.
5. Diagnostyka fizjoterapeutyczna w chorobach nerwowo-mięśniowych.
Warszawa.

Warszawa.
4. Kutzner-Kozińska M. i wsp. (2001). Proces korygowania wad postawy. AWF, Warszawa.

5. Martin S. (2012). Nauczanie umiejętności ruchowych dzieci z mózgowym porażeniem
dziecięcym i podobnymi zaburzeniami ruchowymi. Wydawnictwo ReHouse, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 30

dr Agnieszka Kędra
(agnieszka.kedra@awf.edu.pl)
styka funkcjonalna w
ku rozwojowym
F/5/st/41.3)
ok/ VI semestr
3
ólna.
występujących wad i
tyki narzadu ruchu
erystyk I/ II
erapeuty)
e się i funkcjonowanie
WG).
dy jej oceny,
pracy fizjoterapeuty
U_W/P7S_WG,
7S_WK).
nalnej na potrzeby
z kontrolowania jego
ci i wady postawy
U2./P7U_U/P7S_UW,
_U/P7S_UW,
znego i
utyczne u dzieci i
e, wady postawy ciała
nia się. Potrafi
estniczy. Rozumie
ne zaliczenie pisemne, #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

O.W1., A.W1., O.K5.
O.W1., A.W1., O.K5.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1., O.K5.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.,
O.K5.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., A.W18.,
C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., A.W18.,
C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., A.W18.,
C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., A.W18.,
C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., A.W18.,
C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., A.W18.,
C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.
O.W1., A.W1.,
O.W6., O.W10.,
A.W10., C.W10.,
D.W2., A.W18.,
C.W4., O.U2., O.U3.,
A.U9., C.U1., D.U1.,
D.U24., O.K5.
ki gimnastyczne,
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
o Lekarskie PZWL,
raków.
rskie PZWL,
WF, Warszawa.
porażeniem
, Warszawa.
er”, Kraków.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Programowanie fizjoterapii w
(F/5/st/42.1)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IIIrok/Vsemestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Fizykoterapia, kliniczne podstawy fizjoterapii, fizjoterapia ogólna.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy w zakresie programowania fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu
ze szczególnym uwzględnieniem:
diagnostyki na potrzeby fizjoterapii;podstawowych metod i form pracy z pacjentem;
Zdobycie niezbędnych podstaw z diagnostyki różnicowej patologii narządu ruchu.
Zdobycie podstawowej wiedzy z zakresu fizjologicznych i patologicznych reakcji
organizmu w obrębie narządu ruchu.
Poznanie założeń i schematów programowania procesu leczniczego.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie podstawowe anatomiczno-fizjologiczne zależności wywołujące
patologie narządu ruchu (O.W2./P7U_W/ P7S_WG, A.W1./P7U_W/P7S_WG,
C.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Wymienia podstawowe zasady obowiązujące w ogólnym postępowaniu

rehabilitacyjnym narządu ruchu (O.W8./P7U_W/ P7S_WG, C.W5./P7U_W/P7S_WG,
P_W03. Wyjaśnia ogólny wpływ rehabilitacji na poszczególne układy organizmu

(C.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, O.W4./P7U_W/P7S_WG,
P_W04. Zna podstawowe wskazania i przeciwwskazania do stosowania rehabilitacji w

dysfunkcjach narządu ruchu (O.W6./P7U_W/P7S_WG, C.W8./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK, C.W10./P7U_W/P7S_WG, C.W16./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W05. Wybiera podstawowe metody diagnostyczne służące różnicowaniu dysfunkcji

narządu ruchu (O.W10./P7U_W/P7S_WG, D.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
P_W06. Umie przewidywać ogólne konsekwencje stosowania określonej terapii w
leczeniu chorych z dysfunkcjami narządu ruchu (O.W4./P7U_W/P7S_WG,
O.W5./P7U_W/P7S_WG, C.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi zaplanować ogólne postępowanie rehabilitacyjne zgodnie ze

wskazaniami (O.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, D.U4./P7U_U/P7S_UW,
D.U5./P7U_U/P7S_UW, D.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
D.U9./P7U_U/P7S_UU, D.U49./P7U_U/P7S_UW, F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi zaplanować zabiegi fizykalne i wyroby medyczne zgodnie ze

wskazaniami (O.U3./P7U_U/P7S_UW, O.U5./P7U_U/P7S_UW,
D.U49./P7U_U/P7S_UW, F.U3./P7U_U/P7S_UW, F.U5./P7U_U/P7S_UW,
C.U16./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU).
P_U03. Przeprowadza bazową analizę dokumentacji medycznej i wywiad dla celów

programowania fizjoterapii (D.U1./P7U_U/P7S_UW, A.U14./P7U_U/P7S_UW,
B.U10./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, F.U3./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia się (O.K4./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Przejawia kulturę osobistą i dba o kondycję fizyczną (O.K3./P7U_K/P7S_KK).
P_K03. Postępuje zgodnie z zasadami etyki fizjoterapeuty (O.K4./P7U_K/P7S_KK,


się#

###
1. Przedstawienie celu i zakresu tematyki wykładów, wykład (1) P_W01, P_K01 O.W2., A.W1.,
przedstawienie literatury podstawowej i C.W2., D.W1.,
uzupełniającej oraz warunków zaliczenia. O.K4.
2. Postępowanie w stanach nagłych i obrażeniach wykład (1) P_W01, P_U02 O.W2., A.W1.,
narządu ruchu. Część I. C.W2., D.W1.,
O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.
3. Postępowanie w stanach nagłych i obrażeniach wykład (1) P_W01, P_U02 O.W2., A.W1.,
narządu ruchu. Część II. C.W2., D.W1.,
O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.
4. Wykorzystanie technik fizjoterapeutycznych w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,

stanach ostrych i podostrych, klasyfikacja technik i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
metod. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

metod. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po złamaniu kości, klasyfikacja technik i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
metod. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

stanach po złamaniu kości, klasyfikacja technik i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
metod. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

stanach po skręceniach i zwichnięciach stawowych, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po skręceniach i zwichnięciach stawowych, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po stłuczeniach, naderwaniach i zerwaniach P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
mięśni, klasyfikacja technik i metod. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po stłuczeniach, naderwaniach i zerwaniach P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
mięśni, klasyfikacja technik i metod. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po naderwaniach i zerwaniach ścięgien, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Cześć I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po naderwaniach i zerwaniach ścięgien, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Cześć II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach zwyrodnieniowych aparatu ruchu, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach zwyrodnieniowych aparatu ruchu, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

literaturą oraz sprawami organizacyjnymi w
pierwszym semestrze zajęć z przedmiotu.
2. Postępowanie w stanach nagłych i obrażeniach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,
narządu ruchu, demonstracja i wykonanie metody P_U01, P_U02, C.W2., D.W1.,
PRICE dla różnych części ciała. Część I. P_K02, P_K03 O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
3. Postępowanie w stanach nagłych i obrażeniach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,
narządu ruchu, demonstracja i wykonanie metody P_U01, P_U02, C.W2., D.W1.,
PRICE dla różnych części ciała. Część II. P_K02, P_K03 O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
4. Wykorzystanie technik fizjoterapeutycznych w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,
metod. Demonstracja poszczególnych technik. Część I P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.

metod. Demonstracja poszczególnych technik. Część P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
II . P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
6. Dobór i zastosowanie poszczególnych technik ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,
fizjoterapeutycznych w stanach po złamaniu kości, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Planowanie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
postępowania i diagnostyka różnicowa. Część I. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po złamaniu kości, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Planowanie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
postępowania i diagnostyka różnicowa. Część II. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po skręceniach i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
złamaniach, klasyfikacja technik i metod. Planowanie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
postępowania i diagnostyka różnicowa. Część I. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po skręceniach i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
złamaniach, klasyfikacja technik i metod. Planowanie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
postępowania i diagnostyka różnicowa. Część II. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po stłuczeniach, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
naderwaniach i zerwaniach mięśni, klasyfikacja P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
technik i metod. Planowanie postępowania i P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
diagnostyka różnicowa. Część I. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po stłuczeniach, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
naderwaniach i zerwaniach mięśni, klasyfikacja P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
technik i metod. Planowanie postępowania i P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
diagnostyka różnicowa. Część II. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po naderwaniach i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
zerwaniach ścięgien, klasyfikacja technik i metod. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
Planowanie postępowania i diagnostyka różnicowa. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
Część I. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
zerwaniach ścięgien, klasyfikacja technik i metod. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
Część II. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach zwyrodnieniowych P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
narządu ruchu. Klasyfikacja technik i metod. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
15. Zaliczenie pisemne przedmiotu. Omówienie i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,
prezentacja konspektów i schematów postępowania P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
fizjoterapeutycznego w dysfunkcjach narządu ruchu. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.

dydaktyczne
Narzędzia
dydaktyczne
Warunki zaliczenia Aktywny udział w ćwiczeniach, zaliczenia na oceny pozytywne cząstkowych kolokwiów.Student,
Przykładowe 1. Zaplanuj postepowanie fizjoterapeutyczne po naderwaniu mięśniowym II stopnia.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Zaprogramuj zabiegi kinezyterapeutyczne po zespoleniu kości udowej (osteosyntezie
wewnętrznej).
3. Zaplanuj postepowanie fizykalne w stanach przewlekłego stanu zapalnego ścięgna.
Zalecana literatura 1. Białoszewski D. Adamczyk J., Benke G. (2014). Fizjoterapia w ortopedii. Wydawnictwo
2. Kruszyński J., Szulc A. (2015). Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Wybrane zagadnienia z
zakresu chorób i urazów narządu ruchu dla studentów i lekarzy. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
3. Kwolek A. (2013). Rehabilitacja medyczna. Tom 1-2. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,

Wrocław.
4. Maxey L., Magnusson J. (2018). Pooperacyjna rehabilitacja pacjentów ortopedycznych.

Wydawnictwo DB Publishing, Warszawa.
6. Rosławski A. (2014). Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 30

Prowadzący przedmiot dr Szczepan Wiecha
(e-mail) (szczepan.wiecha@awf.edu.pl)
owanie fizjoterapii w
F/5/st/42.1)
rok/Vsemestr
3
.
nkcjach narządu ruchu
m pracy z pacjentem;
gii narządu ruchu.
gicznych reakcji
ego.
erystyk I/ II
erapeuty)
ależności wywołujące
_W/P7S_WG,
_WK).
m postępowaniu
5./P7U_W/P7S_WG,
łady organizmu
owania rehabilitacji w
7U_W/P7S_WG,
7S_WK).
żnicowaniu dysfunkcji
WG, P7S_WK,
reślonej terapii w
P7S_WG,
e zgodnie ze
P7U_U/P7S_UW,
UK,
P7S_UW).
zgodnie ze
P7S_UW,
i wywiad dla celów

U_U/P7S_UW,
W).
7U_K/P7S_KK).
3./P7U_K/P7S_KK).
/P7U_K/P7S_KK,

O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.K4.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.K4.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
kolokwiów.Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
I stopnia.
steosyntezie
o ścięgna.
Wydawnictwo
rane zagadnienia z
two Lekarskie PZWL,
er Urban&Partner,
topedycznych.
L, Warszawa.
nictwo Lekarskie

(F/5/st/42.1)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IIIrok/VI semestr

(jednolite studia
mgr)

Typ przedmiotu obowiązkowy/ Język wykładowy polski
praktyczny
diagnostyki na potrzeby fizjoterapii;
podstawowych metod i form pracy z pacjentem.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie anatomiczno-fizjologiczne zależności wywołujące określnone

dysfunkcje narządu ruchu (O.W2./P7U_W/ P7S_WG, A.W1./P7U_W/P7S_WG,
C.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Wymienia zasady obowiązujące w określonym dla danej patologii

postępowaniu rehabilitacyjnym (O.W8./P7U_W/ P7S_WG, C.W5./P7U_W/P7S_WG,
P_W03. Wyjaśnia wpływ rehabilitacji w zależności od jej fazy na poszczególne tkanki i

układy organizmu (C.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, O.W4./P7U_W/P7S_WG,
P_W04. Zna i klasyfikuje podstawowe wskazania i przeciwwskazania do stosowania

rehabilitacji w dysfunkcjach narządu ruchu (O.W6./P7U_W/P7S_WG,
C.W8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, C.W10./P7U_W/P7S_WG,
C.W16./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W05. Wybiera określone metody i testy diagnostyczne służące różnicowaniu

dysfunkcji narządu ruchu (O.W10./P7U_W/P7S_WG, D.W2./P7U_W/P7S_WG,
P_W06. Umie przewidywać podstawowe konsekwencje stosowania określonej terapii
w leczeniu chorych z dysfunkcjami narządu ruchu w zalezności od fazy postępowania
(O.W4./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG, C.W3./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi zaplanować ogólne postępowanie rehabilitacyjne zgodnie ze

wskazaniami dla danej fazy leczenia (O.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
D.U4./P7U_U/P7S_UW, D.U5./P7U_U/P7S_UW, D.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UK, D.U9./P7U_U/P7S_UU, D.U49./P7U_U/P7S_UW, F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi zaplanować zabiegi fizykalne i wyroby medyczne zgodnie ze

wskazaniami i fazą lecznia (O.U3./P7U_U/P7S_UW, O.U5./P7U_U/P7S_UW,
P_U03. Przeprowadza szczegółową analizę dokumentacji medycznej i wywiad dla

celów programowania fizjoterapii (D.U1./P7U_U/P7S_UW, A.U14./P7U_U/P7S_UW,
B.U10./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, F.U3./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia się i pogłębiania wiedzy (O.K4./
P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Przejawia kulturę osobistą i dba o kondycję fizyczną (O.K3./ P7U_K/P7S_KK).
P_K03. Postępuje zgodnie z zasadami etyki fizjoterapeuty (O.K4./ P7U_K/P7S_KK,

O.K7./ P7U_K/P7S_KK).

się#

###
1. Podsumowanie zakresu tematyki wykładów z wykład (1) P_W01, P_K01 O.W2., A.W1.,
semestru pierwszego, przedstawienie literatury C.W2., D.W1.,
podstawowej i uzupełniającej oraz warunków O.K4.
zaliczenia w semestrze drugim.
2. Wykorzystanie technik fizjoterapeutycznych w wykład (1) P_W01, P_U02 O.W2., A.W1.,
chorobach zwyrodnieniowych narządu ruchu, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Część I. O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.

chorobach zwyrodnieniowych narządu ruchu, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Część II. O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.

stanach po endoprotezoplastyce biodra klasyfikacja P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
technik i metod. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

stanach po endoprotezoplastyce biodra klasyfikacja P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
technik i metod. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po endoprotezoplastyce kolana, klasyfikacja P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
technik i metod. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

stanach po endoprotezoplastyce kolana, klasyfikacja P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
technik i metod. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

stanach po zabiegach osteotomii, klasyfikacja technik P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
i metod. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po zabiegach osteotomii, klasyfikacja technik P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
i metod. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po rekonstrukcjach więzadłowych, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja podstawowych technik i metod dla P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
poszczególnych stawów, główne założenia P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
postępowania rehabilitacyjnego. Część I. P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po rekonstrukcjach więzadłowych, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja podstawowych technik i metod dla P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
poszczególnych stawów, główne założenia P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
postępowania rehabilitacyjnego. Część II. P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po złamaniach i zwyrodnieniach w obrębie P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
kręgosłupa, klasyfikacja technik i metod główne P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
założenia postępowania rehabilitacyjnego. Część I. P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po złamaniach i zwyrodnieniach w obrębie P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
kręgosłupa, klasyfikacja technik i metod główne P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
założenia postępowania rehabilitacyjnego. Część II. P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach zwyrodnieniowych ścięgien klasyfikacja P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
technik i metod główne założenia postępowania P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
rehabilitacyjnego. Część I. P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach zwyrodnieniowych ścięgien klasyfikacja P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
technik i metod główne założenia postępowania P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
rehabilitacyjnego. Część II. P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi.
2. Repetytorium semestru pierwszego. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,

P_U01, P_U02, C.W2., D.W1.,
P_K02, P_K03 O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.

stanach po endoprotezoplastyce stawu biodrowego, P_U01, P_U02, C.W2., D.W1.,
klasyfikacja technik i metod. Część I. P_K02, P_K03 O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
stanach po endoprotezoplastyce stawu biodrowego, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.

stanach po endoprotezoplastyce stawu kolanowego i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
rekonstrukcjach więzadłowych. klasyfikacja technik i P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
metod. Część I. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.

stanach po endoprotezoplastyce stawu kolanowego i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
rekonstrukcjach więzadłowych. klasyfikacja technik i P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
metod. Część II. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych po zabiegach osteotomii. P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
Planowanie postępowania, klasyfikacja technik i P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
metod. Część I. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych po zabiegach osteotomii. P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
Planowanie postępowania, klasyfikacja technik i P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
metod. Część II. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
zerwaniach stożka rotatorów, złamaniach P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
awulsyjnych, zespole „pachwiny piłkarza” P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
klasyfikacja technik i metod. Planowanie P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
postępowania i diagnostyka różnicowa. Część I. P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
zerwaniach stożka rotatorów, złamaniach P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
awulsyjnych, zespole „pachwiny piłkarza” P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
klasyfikacja technik i metod. Planowanie P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
postępowania i diagnostyka różnicowa. Część II. P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po złamaniach i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
zwyrodnieniach w obrębie kręgosłupa. Planowanie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
postępowania, metody terapeutyczne i diagnostyka P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
różnicowa. Część I. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po złamaniach i P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
zwyrodnieniach w obrębie kręgosłupa. Planowanie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
postępowania, metody terapeutyczne i diagnostyka P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
różnicowa. Część II. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
ścięgien (łokieć tenisisty, golfisty, ostroga piętowa) i P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
nerwów (cieśń nadgarstka, zespół Guyona). P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
Klasyfikacja technik i metod. Planowanie P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
postępowania i diagnostyka różnicowa. Część I. P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
ścięgien (łokieć tenisisty, golfisty, ostroga piętowa) i P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
nerwów (cieśń nadgarstka, zespół Guyona). P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
Klasyfikacja technik i metod. Planowanie P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
postępowania i diagnostyka różnicowa. Część II. P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
15. Zaliczenie pisemne i praktyczne przedmiotu. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,
Omówienie i prezentacja konspektów i schematów P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
postępowania fizjoterapeutycznego w dysfunkcjach P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
narządu ruchu. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
dydaktyczne
Przykładowe 1. Zaplanuj postepowanie fizjoterapeutyczne w stanie pooperacyjnym zespołu cieśni nadgarstka.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Zaprogramuj zabiegi kinezyterapeutyczne po zespoleniu kości udowej (osteosyntezie
wewnętrznej).
3. Zaplanuj postepowanie fizykalne w stanie ostrego zapalenia ścięgna.
Warszawa.

Wrocław.


PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^
F/5/st/42.1)
rok/VI semestr
3
polski
. samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
gii narządu ruchu.

gicznych reakcji
ego.
erystyk I/ II
erapeuty)
ołujące określnone
U_W/P7S_WG,
_WK).
patologii
5./P7U_W/P7S_WG,
poszczególne tkanki i
U_W/P7S_WG,
ania do stosowania
_WG,
e różnicowaniu
U_W/P7S_WG,
nia określonej terapii
d fazy postępowania
_W/P7S_WG,
e zgodnie ze
S_UO, P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UO,
/P7U_U/P7S_UW).
zgodnie ze
U/P7S_UW,
P7S_UW,
cznej i wywiad dla

4./P7U_U/P7S_UW,
W).
ania wiedzy (O.K4./
K3./ P7U_K/P7S_KK).
/ P7U_K/P7S_KK,


O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.K4.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.K4.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
kolokwiów.Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ołu cieśni nadgarstka.
steosyntezie
Wydawnictwo
rane zagadnienia z
two Lekarskie PZWL,
er Urban&Partner,
topedycznych.
L, Warszawa.
nictwo Lekarskie

(F/5/st/42.1)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IVrok/VII semestr

(jednolite studia
mgr)

praktyczny
diagnostyki na potrzeby fizjoterapii;podstawowych metod i form pracy z pacjentem;

Wiedza P_W01. Szczegółowo zna i rozumie anatomiczno-fizjologiczne zależności wywołujące

określone dysfunkcje narządu ruchu (O.W2./P7U_W/ P7S_WG,
A.W1./P7U_W/P7S_WG, C.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W1./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
P_W02. Szczegółowo wymienia zasady obowiązujące w postępowaniu określonych

patologii narządu ruchu (O.W8./P7U_W/ P7S_WG, C.W5./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
P_W03. Szczegółowo wyjaśnia wpływ rehabilitacjiw zależności od jej fazy na

poszczególne tkanki i układy organizmu (C.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
P_W04. Zna i klasyfikuje szczegółowo wskazania i przeciwwskazania do stosowania

rehabilitacji w dysfunkcjach narządu ruchu w zależnoci od fazy rehabilitacji
(O.W6./P7U_W/P7S_WG, C.W8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
C.W10./P7U_W/P7S_WG, C.W16./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W05. Szczegółowo dobiera określone metody diagnostyczne służące różnicowaniu

dysfunkcji narządu ruchu w poszczególnych fazach patologii narzadu ruchu
(O.W10./P7U_W/P7S_WG, D.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
P_W06. Umie przewidywać szczegółowe konsekwencje stosowania określonej terapii
w leczeniu chorych z dysfunkcjami narządu ruchu w zalezności od fazy postępowania
(O.W4./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG, C.W3./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi zaplanować szczegółowe postępowanie rehabilitacyjne zgodnie ze

wskazaniami dla danej fazy leczenia (O.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
D.U4./P7U_U/P7S_UW, D.U5./P7U_U/P7S_UW, D.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UK, D.U9./P7U_U/P7S_UU, D.U49./P7U_U/P7S_UW, F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi szczegółowo zaplanować zabiegi fizykalne i wyroby medyczne zgodnie

ze wskazaniami i fazą lecznia (O.U3./P7U_U/P7S_UW, O.U5./P7U_U/P7S_UW,
P_U03. Przeprowadza szczegółową analizę dokumentacji medycznej i wywiad dla

celów programowania fizjoterapii w określonej fazie leczenia (D.U1./P7U_U/P7S_UW,
A.U14./P7U_U/P7S_UW, B.U10./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK,
F.U3./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia się i pogłębiania wiedzy w oparciu
o międzynarodowe doniesienia naukowe (O.K4./ P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Przejawia kulturę osobistą i dba o kondycję fizyczną (O.K3./ P7U_K/P7S_KK).
P_K03. Postępuje zgodnie z zasadami etyki fizjoterapeuty (O.K4./ P7U_K/P7S_KK,


się#

###
1. Podsumowanie zakresu tematyki wykładów z wykład (1) P_W01, P_K01 O.W2., A.W1.,
semestru drugiego, przedstawienie literatury C.W2., D.W1.,
podstawowej i uzupełniającej oraz warunków O.K4.
zaliczenia w semestrze trzecim.
nawykowych zwichnięciach rzepki (leczenie C.W2., D.W1.,
zachowawcze i operacyjne). Część I. O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.

nawykowych zwichnięciach rzepki (leczenie C.W2., D.W1.,
zachowawcze i operacyjne). Część II. O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.

Chondromalacji rzepki i zespol bocznego przyparcia P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
rzepki. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

rzepki. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po operacyjnym leczeniu torbieli stawowych P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
i zabiegach w obrębie łąkotek stawu kolanowego. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
Część I. P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

stanach po operacyjnym leczeniu torbieli stawowych P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
i zabiegach w obrębie łąkotek stawu kolanowego. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
Część II. P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach po złamaniach kostek goleni i trzonu piszczeli P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
oraz urazach skrętnych stawu skokowego. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

stanach po złamaniach kostek goleni i trzonu piszczeli P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
oraz urazach skrętnych stawu skokowego. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
wadach stóp (stopa końsko szpotawa, płaskostopie, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
paluch koślawy). Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
wadach stóp (stopa końsko szpotawa, płaskostopie, P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
paluch koślawy). Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
chorobach dłoni (przykurcz Dupuytrena, Choroba de P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
Quervaina, choroba Raynauda). Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
chorobach dłoni (przykurcz Dupuytrena, Choroba de P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
Quervaina, choroba Raynauda). Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach w uszkodzeniu obrąbka stawu ramiennego P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
typu SLAP. Część I. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
stanach w uszkodzeniu obrąbka stawu ramiennego P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
typu SLAP. Część II. P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
P_U03, P_K02, D.W2., O.W4.,
P_K03 O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.

i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi.
2. Repetytorium semestru drugiego. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,

P_U01, P_U02, C.W2., D.W1.,
P_K02, P_K03 O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
nawykowych zwichnięciach rzepki (leczenie P_U01, P_U02, C.W2., D.W1.,
zachowawcze i operacyjne). Analiza dostępnych P_K02, P_K03 O.W8., C.W5.,
protokołów leczenia. Część I. D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.

nawykowych zwichnięciach rzepki (leczenie P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
zachowawcze i operacyjne). Analiza dostępnych P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
protokołów leczenia. Część II. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.

rzepki. Klasyfikacja technik i metod oraz planowanie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
postępowania. Część I. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
rzepki. Klasyfikacja technik i metod oraz planowanie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
postępowania. Część II. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po operacyjnym P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
leczeniu torbieli stawowych i zabiegach w obrębie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
łąkotek stawu kolanowego. Planowanie P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
postępowania, klasyfikacja technik i metod. Część I. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po operacyjnym P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
leczeniu torbieli stawowych i zabiegach w obrębie P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
łąkotek stawu kolanowego. Planowanie P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
postępowania, klasyfikacja technik i metod. Część II. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po złamaniach kostek P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
goleni i trzonu piszczeli oraz urazach skrętnych stawu P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
skokowego. Planowanie postępowania, analiza P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
przypadków. Część I. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach po złamaniach kostek P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
goleni i trzonu piszczeli oraz urazach skrętnych stawu P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
skokowego. Planowanie postępowania, analiza P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
przypadków. Część II. P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w chorobach dłoni (przykurcz P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
Dupuytrena, Choroba de Quervaina, choroba P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
Raynauda). Część I. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w chorobach dłoni (przykurcz P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
Dupuytrena, Choroba de Quervaina, choroba P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
Raynauda). Część II. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach w uszkodzeniu P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
obrąbka stawu ramiennego typu SLAP, analiza P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
dotępnych protokolów leczenia. Część I. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
fizjoterapeutycznych w stanach w uszkodzeniu P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
obrąbka stawu ramiennego typu SLAP, analiza P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
dotępnych protokolów leczenia. Część II. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
15. Zaliczenie pisemne i praktyczne przedmiotu. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W2., A.W1.,
Omówienie i prezentacja konspektów i schematów P_W03, P_W04, C.W2., D.W1.,
postępowania fizjoterapeutycznego w dysfunkcjach P_W05, P_W06, O.W8., C.W5.,
narządu ruchu. P_U01, P_U02, D.W2., O.W4.,
P_U03, P_K02, O.W5., C.W3.,
P_K03 O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.

dydaktyczne
Przykładowe 1. Zaplanuj postepowanie fizjoterapeutyczne w stanach po zabiegu szycia łąkątki .

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Zaprogramuj zabiegi kinezyterapeutyczne po zabiegu operacyjnym przykurczu Dupuytrena.
3. Zaplanuj postepowanie fizykalne w stanie ostrym urazu skrętnego stawu skokowego .
Warszawa.

Wrocław.


PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^
F/5/st/42.1)
rok/VII semestr
3
polski
. samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
m pracy z pacjentem;
gii narządu ruchu.
gicznych reakcji
ego.
erystyk I/ II
erapeuty)
leżności wywołujące
W1./P7U_W/P7S_WG,
waniu określonych
W/P7S_WG, P7S_WK,
od jej fazy na
G, P7S_WK,
ania do stosowania
ehabilitacji
łużące różnicowaniu
zadu ruchu
nia określonej terapii
d fazy postępowania
_W/P7S_WG,
acyjne zgodnie ze
S_UO, P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UO,
/P7U_U/P7S_UW).
by medyczne zgodnie
U_U/P7S_UW,
P7S_UW,
znej i wywiad dla

U1./P7U_U/P7S_UW,
_UK,
ania wiedzy w oparciu

).
3./ P7U_K/P7S_KK).
./ P7U_K/P7S_KK,

O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.K4.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.U3., O.U5.,
D.U49., F.U3., F.U5.,
C.U16.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W2.,
D.W6., O.W4.,
O.W5., C.W3., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
F.U3., O.K3., O.K4.,
O.K7.
O.K4.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.U3., D.U4.,
D.U5., D.U6., D.U9.,
D.U49., O.U3., F.U3.,
F.U5., C.U16., O.K3.,
O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
O.W2., A.W1.,
C.W2., D.W1.,
O.W8., C.W5.,
D.W2., O.W4.,
O.W5., C.W3.,
O.W6., C.W8.,
C.W10., C.W16.,
O.W10., D.W6.,
O.U3., D.U4., D.U5.,
D.U6., D.U9., D.U49.,
O.U5., F.U3., F.U5.,
C.U16., D.U1.,
A.U14., B.U10.,
O.K3., O.K4., O.K7.
kolokwiów.Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ąkątki .
urczu Dupuytrena.
skokowego .
Wydawnictwo
rane zagadnienia z
two Lekarskie PZWL,
er Urban&Partner,
topedycznych.
L, Warszawa.
nictwo Lekarskie

(F/5/st/42.2)

(jednolite studia
mgr)
Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, biologia medyczna i genetyka, biofizyka,
fizjologia, kinezjologia, patologia ogólna.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy na temat przyczyn powstawania chorób narządów wewnętrznych
oraz zapoznanie z metodami diagnostycznymi i leczniczymi stosowanymi w
dysfunkacjach narządów wewnętrznych.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę na temat anatomii i fizjologii narządów wewnętrznych
P_W02. Ma wiedzę na temat najczęstszych patologii występujących w obrębie

narządów wewnętrznych (O.W2./ P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Zna metody diagnostyki patologii narządów wewnętrznych

(D.W2./P7U_W/P7S_WK,P7S_WG).

fizjoterapeutycznych i udzielenia pacjentowi informacji o celu, przebiegu i
ewentualnym ryzyku proponowanych działań diagnostycznych lub
fizjoterapeutycznych (C.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi interpretować wyniki badań i testów na użytek procesu

fizjoterapeutycznego (O.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Przestrzega prawa pacjenta zachowując pełny szacunek w kontakcie z
pacjentem oraz okazuje zrozumienir dla różnic światopoglądowych i kulturowych
(O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
P_K02. Postępuje zgodnie z zasadami etyki. Jest świadomy własnych ograniczeń i wie
kiedy zwrócić się do ekspertów (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, końcowe zaliczenia pisemne, kontrola obecności.
się#

###
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01 O.W1.
Choroby narządów wewnętrznych – podział i
omówienie.
2. Choroba wieńcowa – etiologia, przebieg, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
diagnostyka. P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
3. Zawał serca – etiologia, przebieg, diagnostyka. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
4. Nadciśnienie tętnicze – etiologia, przebieg, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
5. Miażdżyca – etiologia, przebieg, diagnostyka. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
6. Choroba Raynaud’a – etiologia, przebieg, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
7. Choroba Buerger’a – etiologia, przebieg, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
8. Niewydolność naczyń krwionośnych – etiologia, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
przebieg, diagnostyka. P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
9. Cukrzyca – etiologia, przebieg, diagnostyka. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
10. Przewklekła choroba obturacyjna płuc (POChP) – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
etiologia, przebieg, diagnostyka. P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
11. Astma oskrzelowa – etiologia, przebieg, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
12. Zapalenie płuc – etiologia, przebieg, diagnostyka. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
13. Gruźlica płuc – etiologia, przebieg, diagnostyka. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
14. Mukowiscydoza – etiologia, przebieg, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
15. Nowotwory – etiologia, przebieg, diagnostyka. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
Repetytorium. Zaliczenie końcowe. P_W03, P_K01 D.W2., O.K1.
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich ćwiczenia (2) P_K02 O.K5.
problematykę przedmiotu. Nowotwory – etiologia,
przebieg, diagnostyka.
2. Zawał serca – diagnostyka kliniczna, terapia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2., C.U2.,
lecznie. P_U01, P_U02, B.U11., C.U5., O.K5.
P_K02
3. Nadciśnienie tętnicze – diagnostyka kliniczna, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2., C.U2.,
terapia i lecznie. P_U01, P_U02, B.U11., C.U5., O.K5.
P_K02
4. Miażdżyca – diagnostyka kliniczna, terapia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2., C.U2.,
lecznie. P_U01, P_U02, B.U11., C.U5., O.K5.
P_K02
5. Choroba Raynaud’a – diagnostyka kliniczna, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
terapia i lecznie P_W03, P_U01, D.W2., C.U2., C.U5.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
6. Choroba Buerger’a – diagnostyka kliniczna, terapia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
i lecznie. P_W03, P_U01, D.W2., C.U2., C.U5.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
7. Niewydolność naczyń krwionośnych – diagnostyka ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
kliniczna, terapia i lecznie. Zaliczenie P_W03, P_U01, D.W2., C.U2., C.U5.,
śródsemestralne. P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
8. Cukrzyca – diagnostyka kliniczna, terapia i lecznie. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_U01, D.W2., C.U2., C.U5.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
9. Przewklekła choroba obturacyjna płuc (POChP) – ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
diagnostyka kliniczna, terapia i lecznie. P_W03, P_U01, D.W2., C.U2., C.U5.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
10. Astma oskrzelowa – diagnostyka kliniczna, terapia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
i lecznie. P_W03, P_U01, D.W2., C.U2., C.U5.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
11. Zapalenie płuc – diagnostyka kliniczna, terapia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
lecznie. P_W03, P_U01, D.W2., C.U2., C.U5.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
12. Gruźlica płuc – diagnostyka kliniczna, terapia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
13. Mukowiscydoza – diagnostyka kliniczna, terapia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
14. Nowotwory – diagnostyka kliniczna, terapia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02
15. Choroba wieńcowa – diagnostyka kliniczna, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
terapia i lecznie. Repetytorium. Zaliczenie końcowe. P_W03, P_U01, D.W2., C.U2., C.U5.,
P_U02, P_K01, O.K1., O.K5.
P_K02

dydaktyczne
3. Model szkieletu ludzkiego.
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych; obecność na zajęciach wymiarem godzin określona przez regulamin
przedmiotu studiów (dopuszczalna jedna nieobecność nieusprawiedliwiona, wszystkie pozostałe należy
udokumentować zwolnieniem lekarskim), uzyskanie oceny pozytywnej z przewidzianych
zaliczeń.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. POChP – rozwiń skrót tej jednostki chorobowej.

zagadnienia
zaliczeniowe
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wyjaśnij jak objawia się cukrzyca i wymień jej rodzaje.
3. Opisz czym charakteryzuje się jednostka chorobowa zwana mukowiscydozą.
4. Omów jakie mogą być powikłania w przypadku nie leczenia cukrzycy insulino zależnej.
5. Napisz jakiej aktywności fizycznej nie zalecisz pacjentowi z nadciśnieniem tętniczym. Uzasadnij
dlaczego te ćwiczenia są przeciwwskazane w danej jednostce chorobowej.
Zalecana literatura 1. Goldman L. (2005). Kardiologia. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.

PZWL, Warszawa.

Wrocław.
8. Woźniewski M. (2006). Rehabilitacja w chirurgi. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 30

Prowadzący przedmiot Autor karty: mgr Krzysztof Czopiński
(e-mail) (krzysztof.czopinski@awf.edu.pl)
ach wewnętrznych
(F/5/st/42.2)
rok/VII semestr
3
polski
tyka, biofizyka, prowadzenie zajęć przez studenta
ów wewnętrznych
owanymi w
erystyk I/ II
erapeuty)
nętrznych
ych w obrębie
nych
ń
rzebiegu i
ub
rocesu
.
w kontakcie z
ch i kulturowych
nych ograniczeń i wie
ci. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

kontrola obecności
O.W1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.W1., O.W2.,
D.W2., O.K1.
O.K5.
O.W1., O.W2., C.U2.,

B.U11., C.U5., O.K5.
O.W1., O.W2., C.U2.,

B.U11., C.U5., O.K5.
O.W1., O.W2., C.U2.,

B.U11., C.U5., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W2., C.U2., C.U5.,
O.K1., O.K5.
ona przez regulamin

pozostałe należy
zewidzianych
eczne w zakresie
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ozą.
ulino zależnej.
m tętniczym. Uzasadnij
, Warszawa.
arszawa.
wnictwo Lekarskie
ctwo MedPharm,
PZWL, Warszawa.
PZWL, Warszawa.

(F/5/st/42.2)

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy na temat przyczyn powstawania chorób narządów wewnętrznych
oraz zapoznanie z metodami diagnostycznymi i leczniczymi stosowanymi w
dysfunkacjach narządów wewnętrznych.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę na temat funkcjonowania poszczególnych układów narządów

wewnętrznych (O.W1./P7U_W/P7S_WG).

fizjoterapii w chorobach narządów wewnętrznych (O.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Zna opisane w literaturze metody leczenia i terapii wybranych patologii

narządów wewnętrznych (O.W4./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Posiada umiejętność doboru fizjoterapii do patologii narządów

wewnętrznych (O.W7./P7U_W/P7S_WG).
P_U02. Potrafi przeprowadzić wybrane techniki terapeutyczne dostosowując formę

przekazu do partnera interakcji (C.U5./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Wdraża zasady koleżeństwa zawodowego oraz współpracy w zespole
specjalistów innych zawodów medycznych (O.K7./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Potrafi formułować opinie na temat prowadzonych procesów

fizjoterapeutycznych w usprawnianiu chorób narządów wewnętrznych
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe, końcowe zaliczenia pisemne, kontrola obecności.
uczenia się#

###

problematykę przedmiotu. Trzustka – diagnostyka
medyczna i badania dodatkowe.
2. Trzustka – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,

P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
3. Nerki i moczowody – diagnostyka medyczna i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
badania dodatkowe. P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
4. Nerki i moczowody – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
5. Pęcherz moczowy – diagnostyka medyczna i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
6. Pęcherz moczowy – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
7. Narządy rozrodcze – diagnostyka medyczna i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
8. Narządy rozrodcze – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
9. Otrzewna – diagnostyka medyczna i badania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
dodatkowe. P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
10. Otrzewna – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
11. Serce i osierdzie – diagnostyka medyczna i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
12. Serce i osierdzie – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
13. Płuca i opłucna – diagnostyka medyczna i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
14. Płuca i opłucna – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.
15. Repetytorium. Zaliczenie końcowe. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.K7.

problematykę przedmiotu. Trzustka – diagnostyka
kliniczna i wybrane testy medyczne.
2. Trzustka – metody lecznicze i terapeutczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_U01, P_U02, O.W7., C.U5., O.K8.
P_K02
3. Nerki i moczowody – diagnostyka kliniczna i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
wybrane testy medyczne. P_U01, P_U02, O.W7., C.U5., O.K8.
P_K02
4. Nerki i moczowody – metody lecznicze i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
terapeutczne. P_U01, P_U02, O.W7., C.U5., O.K8.
P_K02
5. Pęcherz moczowy – diagnostyka kliniczna i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
wybrane testy medyczne. P_W03, P_U01, O.W4., O.W7.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
6. Pęcherz moczowy – metody lecznicze i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
terapeutczne. P_W03, P_U01, O.W4., O.W7.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
7. Narządy rozrodcze – diagnostyka kliniczna i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
wybrane testy medyczne. Zaliczenie P_W03, P_U01, O.W4., O.W7.,
śródsemestralne. P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
8. Narządy rozrodcze – metody lecznicze i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
9. Otrzewna – diagnostyka kliniczna i wybrane testy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
medyczne. P_W03, P_U01, O.W4., O.W7.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
10. Otrzewna – metody lecznicze i terapeutczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_U01, O.W4., O.W7.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
11. Serce i osierdzie – diagnostyka kliniczna i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
12. Serce i osierdzie – metody lecznicze i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
13. Płuca i opłucna – diagnostyka kliniczna i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
14. Płuca i opłucna – metody lecznicze i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02
15. Repetytorium. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W6.,
P_W03, P_U01, O.W4., O.W7.,
P_U02, P_K01, C.U5., O.K7., O.K8.
P_K02

dydaktyczne
Narzędzia
dydaktyczne
zaliczeń. Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Opisz budowę serca i przedstaw choroby związane z tym organem.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Opisz funkcję trzustki oraz hormony jakie produkuje.

PZWL, Warszawa.

Wrocław.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 30

ach wewnętrznych
(F/5/st/42.2)
rok/VIII semestr
3
netyka, biofizyka, prowadzenie zajęć przez studenta
ądów wewnętrznych
sowanymi w
terystyk I/ II
terapeuty)
układów narządów
odki ostrożności do
_W/P7S_WG).
branych patologii
arządów
dostosowując formę
UO, P7S_UU).
acy w zespole
KR).
cesów
ętrznych
ości. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

kontrola obecności
O.W1.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.K7.
O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W7., C.U5., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W7., C.U5., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W7., C.U5., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
O.W1., O.W6.,
O.W4., O.W7.,
C.U5., O.K7., O.K8.
ślona przez regulamin
e pozostałe należy
przewidzianych
ołeczne w zakresie
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
w.
WL, Warszawa.
Warszawa.
dawnictwo Lekarskie
nictwo MedPharm,
ie PZWL, Warszawa.
e PZWL, Warszawa.

(F/5/st/42.2)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr V rok/IX semestr

studia mgr)

Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy na temat przyczyn powstawania chorób narządów wewnętrznych oraz
zapoznanie z metodami diagnostycznymi i leczniczymi stosowanymi w dysfunkacjach
narządów wewnętrznych.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę na temat zależności funkcjonowania pomiędzy narządami
wewnętrznymi i układami organizmu człowieka (O.W1./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Zna założenia i zasady Międzynarodowej Klasyfikacji Funkcjonowania,

Niepełnosprawności i Zdrowia (ICF) (D.W16./P7U_W/P7S_WK).
P_W03. Wyjaśnia wpływ rehabilitacji na poszczególne tkanki i układy organizmu

(O.W4./P7U_W/P7S_WG, O.W5./P7U_W/P7S_WG, C.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Posiada umiejętność prowadzenia dokumentacji na potrzeby postępowania

fizjoterapeutycznego i uzyskiwania świadomej zgody na te działania
P_U02. Potrafi podejmować działania profilaktyki chorób narządów wewnętrznych w

zależności od wieku, płci, stanu zdrowia oraz warunków życia pacjenta (C.U17./P7U_U/
P7S_UO, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę systematycznego kształcenia się i korzystania z obiektywnych
źródeł informacji dla jak najefektywniejszego realizowania działalności zawodowej
fizjoterapeuty (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Przyjmuje odpowiedzialność za podejmowane decyzje w usprawnianiu

pacjentów (O.K9./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
uczenia się#

###

problematykę przedmiotu. Przełyk – anatomia i
fizjologia.
2. Przełyk – diagnostyka medyczna i badania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
dodatkowe. P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
3. Żołądek – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,

P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
4. Żołądek – diagnostyka medyczna i badania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
C.W3., O.K5.
5. Jelito cienkie – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
6. Jelito cienkie – diagnostyka medyczna i badania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
C.W3., O.K5.
7. Jelito grube – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
8. Jelito grube – diagnostyka medyczna i badania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
C.W3., O.K5.
9. Wątroba – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,

P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
10. Wątroba – diagnostyka medyczna i badania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
C.W3., O.K5.
11. Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe – anatomia i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
fizjologia. P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
12. Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe – diagnostyka wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
medyczna i badania dodatkowe. P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
13. Śledziona – anatomia i fizjologia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
14. Śledziona – diagnostyka medyczna i badania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
C.W3., O.K5.
15. Repetytorium. Zaliczenie końcowe. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_K01 O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.

problematykę przedmiotu. Przełyk – diagnostyka
kliniczna i wybrane testy medyczne.
2. Przełyk – metody lecznicze i terapeutczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_U01, P_U02, C.U2., C.U17.,
P_K02 O.K9.
3. Żołądek – diagnostyka kliniczna i wybrane testy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
medyczne. P_U01, P_U02, C.U2., C.U17.,
P_K02 O.K9.
4. Żołądek – metody lecznicze i terapeutczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_U01, P_U02, C.U2., C.U17.,
P_K02 O.K9.
5. Jelito cienkie – diagnostyka kliniczna i wybrane ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
testy medyczne. P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
6. Jelito cienkie – metody lecznicze i terapeutczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
7. Jelito grube – diagnostyka kliniczna i wybrane testy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
medyczne. Zaliczenie śródsemestralne. P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
8. Jelito grube – metody lecznicze i terapeutczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
9. Wątroba – diagnostyka kliniczna i wybrane testy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
10. Wątroba – metody lecznicze i terapeutczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
11. Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe – diagnostyka ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
kliniczna i wybrane testy medyczne. P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
12. Pęcherzyk żółciowy i drogi żółciowe – metody ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
lecznicze i terapeutczne.. P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
13. Śledziona – diagnostyka kliniczna i wybrane testy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
14. Śledziona – metody lecznicze i terapeutczne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
15. Repetytorium. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W16.,
P_W03, P_U01, O.W4., O.W5.,
P_U02, P_K01, P_K02 C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
dydaktyczne
przedmiotu:
Przykładowe 1. Wymień narządy wewnętrzne, które są odpowiedzialne za trawienie tłuszczy.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Przedstaw funkcje wątroby i patologie z nią związane.
3. Zademonstruj dwie techniki masażu które mógłbyś wykorzystać przy zaparciach

funkcjonalnych u pacjenta po zabiegu operacyjnym jelita grubego.

PZWL, Warszawa.

Wrocław.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 30

ach wewnętrznych
(F/5/st/42.2)
rok/IX semestr
3
a, biofizyka, prowadzenie zajęć przez studenta
wewnętrznych oraz
i w dysfunkacjach
stopnia/standardów
narządami
S_WG).
onowania,
dy organizmu
/P7S_WG, P7S_WK).
by postępowania
wewnętrznych w
nta (C.U17./P7U_U/
ania z obiektywnych
ości zawodowej
prawnianiu

kontrola obecności
O.W1.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., O.K5.
O.K9.
O.W1., D.W16.,
C.U2., C.U17.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
C.U2., C.U17.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
C.U2., C.U17.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
O.W1., D.W16.,
O.W4., O.W5.,
C.W3., C.U2.,
C.U17., O.K5.,
O.K9.
ona przez regulamin
pozostałe należy
zewidzianych
eczne w zakresie
ych kryteriów)
onych efektów
łożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
zczy.
arciach
L, Warszawa.
Warszawa.
awnictwo Lekarskie
ctwo MedPharm,
PZWL, Warszawa.
PZWL, Warszawa.
wieku rozwojowym
(F/5/st/42.3)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IVrok/ VIII sem.

(jednolite studia
mgr)

warsztaty/projekty/
studenta
środowiskiem lokalnym
Wymagania wstępne Kinezyterapia, fizykoterapia, fizjoterapia ogólna, kliniczne podstawy fizjoterapii w

wieku rozwojowym.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy w zakresie programowania fizjoterapii w wieku rozwojowym ze

szczególnym uwzględnieniem:
diagnostyki na potrzeby fizjoterapii,
podstawowych metod i form pracy z dzieckiem.
Zdobycie niezbędnych podstaw z diagnostyki różnicowej patologii w wieku
rozwojowym.
organizmu.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie anatomiczno-fizjologiczne zależności wywołujące dysfunkcje w
wieku rozwojowym (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
O.W6./P7U_W/P7S_WG, O.W7./P7U_W/P7S_WG, O.W10./P7U_W/P7S_WG,
A.W1./P7U_W/P7S_WG, C.W4./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
P_W02. Wymienia zasady obowiązujące w postępowaniu rehabilitacyjnym

dotyczącym wieku rozwojowego (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,

(O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG, O.W6./P7U_W/P7S_WG,
O.W7./P7U_W/P7S_WG, O.W10./P7U_W/P7S_WG, A.W1./P7U_W/P7S_WG,
C.W4./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
P_W04. Zna wskazania i przeciwwskazania do stosowania rehabilitacji w wieku
rozwojowym (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
P_W05. Wybiera metody diagnostyczne służące różnicowaniu dysfunkcji wieku

rozwojowego (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
P_W06. Umie przewidywać konsekwencje stosowania określonej terapii w leczeniu

dzieci (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG, O.W6./P7U_W/P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Potrafi zaplanować postępowanie kinezyterapeutyczne zgodnie ze

wskazaniami (O.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
O.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, O.U4./P7U_U/P7S_UW,
P_U02. Potrafi zaplanować zabiegi zgodnie ze wskazaniami

(O.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, O.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK,
O.U4./P7U_U/P7S_UW, C.U1./P7U_U/P7S_UW, D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U03. Wykonuje badanie dziecka dla celów programowania fizjoterapii

Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia się

P_K02. Przejawia kulturę osobistą i dba o kondycję fizyczną

P_K03. Postępuje zgodnie z zasadami etyki fizjoterapeuty


###
1. Przedstawienie celu i zakresu tematyki wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
wykładów, przedstawienie literatury oraz warunków P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
zaliczenia. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
2. Badanie funkcjonalne jako element rehabilitacji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
w celu rozpoznania problemów organizmu. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
3. Badanie funkcjonalne i weryfikacja programu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
usprawniania. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
4. Metody i techniki fizjoterapeutyczne stosowane wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
w diagnozowaniu i terapii pacjentów. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
5. Dobór technik fizjoterapeutycznych i metod wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
fizjoterapii odpowiednio do rozpoznania klinicznego. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
fizjoterapii odpowiednio do okresu choroby. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
fizjoterapii odpowiednio do stanu funcjonalnego P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
pacjenta. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
fizjoterapii odpowiednio do wieku pacjentów - okres P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
noworodkowy, niemowlęcy i wczesnego dzieciństwa. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
przedszkolny i szkolny . P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
10. Zasady programowania procesu usprawniania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
dzieci i młodzieży. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
11. Dostosowanie postępowania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

fizjoterapeutycznego do celów kompleksowej P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
rehabilitacji dzieci i młodzieży. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
12. Zasady programowania procesu usprawniania wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
oraz dostosowanie postępowania P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
fizjoterapeutycznego do celów kompleksowej P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
rehabilitacji dzieci i młodzieży. C.W4., D.W1., D.W2.
13. Diagnostyka różnicowa w zaburzeniach wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
funkcjonalnych narządu ruchu wieku rozwojowego. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
14. Diagnostyka różnicowa w zaburzeniach wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
15. Prowadzenie odpowiedniej dokumentacji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
medycznej. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
2. Badanie funkcjonalne jako element rehabilitacji w ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
celu rozpoznania problemów organizmu. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
3. Badanie funkcjonalne i weryfikacja programu ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
usprawniania. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
4. Dobór technik fizjoterapeutycznych i metod ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
fizjoterapii odpowiednio do okresu choroby - stan P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
ostry. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
fizjoterapii odpowiednio do okresu choroby - stan P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
przewlekły. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
noworodkowy, niemowlęcy i wczesnego dzieciństwa. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
przedszkolny i szkolny. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
10. Zasady programowania procesu usprawniania ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
dzieci i młodzieży. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
11. Dostosowanie postępowania ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
fizjoterapeutycznego do celów kompleksowej P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
rehabilitacji dzieci i młodzieży. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
12. Diagnostyka różnicowa w zaburzeniach ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
13. Diagnostyka różnicowa w zaburzeniach ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
14. Prowadzenie odpowiedniej dokumentacji ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
15. Zaliczenie praktyczne przedmiotu. Omówienie i ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
prezentacja konspektów i schematów postępowania P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
fizjoterapeutycznego w dysfunkcjach związanych z P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
wiekiem rozwojowym. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaangażowanie w realizowane zadania zlecone przez
prowadzącego, umiejętność zaplanowania postępowania fizjoterapeutycznego w różnych
dysfunkcjach wieku rozwojowego. Dopasowanie odpowiednich technik i metod do wybranych
jednostek chorobowych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne
w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Zaplanuj postepowanie fizjoterapeutyczne u dziecka z dystrofią mięśniową typu Duchenne'a.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Zaprogramuj zabiegi kinezyterapeutyczne w jałowych martwicach kości.
3. Zaplanuj postepowanie fizjoterapeutyczne u dziecka z zespołem Downa.
Zalecana literatura 1. Buckup K. (2000). Testy klinicznej w badaniu kości, stawów i mięśni. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
2. Goodman C.C., Snyder T.K. (2010). Diagnoza różnicowa dla fizjoterapeutów. Kiedy kierować
pacjenta do innego specjalisty. Wydanie 4. Wydawnictwo DB Publishing Warszawa.
3. Grochowski J. (2000). Urazy u dzieci. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
4. Kaciński M. (2007). Neuropediatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Kwolek. A. (red.). (2007). Rehabilitacja medyczna. Tom 1-2. Wydawnictwo Elsevier

6. Nowotny J. (2005). Podstawy fizjoterapii. Wybrane metody fizjoterapii. Wydawnictwo Kasper,
Kraków.
7. Nowotny J. (2006). Podstawy kliniczne fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu.

Wydawnictwo Medipage, Warszawa .
8. Sadowska L. (2001). Neurokinezjologiczna diagnostyka i terapia dzieci z zaburzeniami rozwoju

psychoruchowego. AWF, Wrocław.
9. Sieroń D. (2017). Diagnostyka obrazowa w fizjoterapii i rehabilitacji. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
10. Szreter T. (2002). Intensywna Terapia dzieci. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 15

Prowadzący przedmiot dr Renata Kopytiuk
ku rozwojowym
F/5/st/42.3)
Vrok/ VIII sem.
3
łady/ćwiczenia/ **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
sztaty/projekty/ samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
studenta
/współorganizacja
wiskiem lokalnym
awy fizjoterapii w
rozwojowym ze
gii w wieku
gicznych reakcji
erystyk I/ II
erapeuty)
ołujące dysfunkcje w
7S_WG,
_W/P7S_WG,
W/P7S_WG,P7S_WK,
litacyjnym
2./P7U_W/P7S_WG,
_W/P7S_WG,
W/P7S_WG,P7S_WK,
kłady organizmu
_W/P7S_WG,
_W/P7S_WG,
litacji w wieku
,
_W/P7S_WG,
W/P7S_WG,P7S_WK,
ysfunkcji wieku
G,
_W/P7S_WG,
W/P7S_WG,P7S_WK,
j terapii w leczeniu
./P7U_W/P7S_WG,
_W/P7S_WG,
godnie ze
W,
O,P7S_UK,
7S_UW,P7S_UO).
oterapii
O,P7S_UK,
7S_UW,P7S_UO).
O.K3./P7U_K/P7S_KR,
O.K3./P7U_K/P7S_KR,
O.K3./P7U_K/P7S_KR,

O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
ki gimnastyczne,
zlecone przez
ego w różnych
etod do wybranych
mpetencje społeczne
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
wą typu Duchenne'a.
awnictwo Lekarskie
ów. Kiedy kierować

arszawa.
szawa.
zawa.
o Elsevier
Wydawnictwo Kasper,
u ruchu.
aburzeniami rozwoju
awnictwo Lekarskie
ZWL, Warszawa.

wieku rozwojowym
(F/5/st/42.3)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr Vrok/ IX sem.

(jednolite studia
mgr)

warsztaty/projekty/
studenta
środowiskiem lokalnym
Wymagania wstępne Kinezyterapia, fizykoterapia, fizjoterapia ogólna, kliniczne podstawy fizjoterapii w

wieku rozwojowym.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy w zakresie programowania fizjoterapii w wieku rozwojowym ze

szczególnym uwzględnieniem:
diagnostyki na potrzeby fizjoterapii,
podstawowych metod i form pracy z dzieckiem.
Zdobycie niezbędnych podstaw z diagnostyki różnicowej patologii w wieku
rozwojowym.
organizmu.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie anatomiczno-fizjologiczne zależności wywołujące dysfunkcje w
wieku rozwojowym (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
P_W02. Wymienia zasady obowiązujące w postępowaniu rehabilitacyjnym

dotyczącym wieku rozwojowego (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
(O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG, O.W6./P7U_W/P7S_WG,
P_W04. Zna wskazania i przeciwwskazania do stosowania rehabilitacji w wieku

rozwojowym (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
P_W05. Wybiera metody diagnostyczne służące różnicowaniu dysfunkcji wieku

rozwojowego (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
P_W06. Umie przewidywać konsekwencje stosowania określonej terapii w leczeniu

dzieci (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG, O.W6./P7U_W/P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Potrafi zaplanować postępowanie kinezyterapeutyczne zgodnie ze

wskazaniami (O.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
O.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, O.U4./P7U_U/P7S_UW,
P_U02. Potrafi zaplanować zabiegi zgodnie ze wskazaniami

P_U03. Wykonuje badanie dziecka dla celów programowania fizjoterapii

Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia się

P_K02. Przejawia kulturę osobistą i dba o kondycję fizyczną

P_K03. Postępuje zgodnie z zasadami etyki fizjoterapeuty

###
1. Przedstawienie celu i zakresu tematyki wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
wykładów, przedstawienie literatury oraz warunków P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
zaliczenia. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
2. Programowanie usprawniania noworodków. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
3. Programowanie usprawniania niemowląt. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
4. Programowanie usprawniania dzieci w wieku wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
niemowlęcym. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
poniemowlęcym. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
6. Programowanie usprawniania małych dzieci (2- wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
6 lat) z zaburzeniami posturalno-motorycznymi. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
7. Programowanie usprawniania małych dzieci (2- wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
6 lat) z zaburzeniami neurorozwojowymi. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
przedszkolnym z zaburzeniami przetwarzania P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
sensorycznego. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
szkolnym z zaburzeniami przetwarzania P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
sensorycznego. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
10. Programowanie rehabilitacji dzieci z wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
uwzględnieniem postaci mózgowego porażenia - P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
wzmożone napięcie mięsniowe. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
obniżone napięcie mięśniowe. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
zmienne napięcie mięśniowe. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
13. Programowanie rehabilitacji w wybranych wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
chorobach genetycznych i wrodzonych wadach P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
układu ruchu. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
14. Programowanie rehabilitacji w chorobach wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
nerwowo-mięśniowych. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
15. Zaliczenie pisemne. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. P_W05, P_W06 O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
2. Programowanie usprawniania noworodków w ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

aspekcie praktycznym. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
3. Programowanie usprawniania niemowląt w ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

aspekcie praktycznym. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
4. Programowanie usprawniania dzieci w wieku ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
poniemowlęcym w aspekcie praktycznym. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
wczesnego dzieciństwa w aspekcie praktycznym. P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
6. Programowanie usprawniania małych dzieci (2-6 ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
lat) z zaburzeniami posturalno-motorycznymi w P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
aspekcie praktycznym. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
7. Programowanie usprawniania małych dzieci (2-6 ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
lat) z zaburzeniami neurorozwojowymi w aspekcie P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
praktycznym. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
przedszkolnym z zaburzeniami przetwarzania P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
sensorycznego w aspekcie praktycznym. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
szkolnym z zaburzeniami przetwarzania P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
sensorycznego w aspekcie praktycznym. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
10. Programowanie rehabilitacji dzieci z ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
uwzględnieniem postaci mózgowego porażenia P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
(wzmożone napięcie mięśniowe) w aspekcie P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
praktycznym. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
11. Programowanie rehabilitacji dzieci z ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
uwzględnieniem postaci mózgowego porażenia P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
(obniżone i zmienne napięcie mięśniowe) w aspekcie P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
praktycznym. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
12. Programowanie rehabilitacji w wybranych ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
chorobach genetycznych i wrodzonych wadach P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
układu ruchu w aspekcie praktycznym. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
13. Programowanie rehabilitacji w wybranych ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
chorobach nerwowo-mięśniowych w aspekcie P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
praktycznym. P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
14. Prowadzenie odpowiedniej dokumentacji ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
15. Zaliczenie praktyczne przedmiotu. Omówienie i ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
prezentacja konspektów i schematów postępowania P_W03, P_W04, O.W6., O.W7.,
fizjoterapeutycznego w dysfunkcjach związanych z P_W05, P_W06, O.W10., A.W1.,
wiekiem rozwojowym. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., O.U1., O.U3.,
P_K02, P_K03 O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
Przykładowe 1. Programowanie usprawniania dziecka w wieku niemowlęcym.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Programowanie rehabilitacji dziecka z uwzględnieniem postaci spastycznej mózgowego
porażenia.
3. Dokumentacja medyczna dziecka.
Zalecana literatura 1. Banaszek G. (2004). Rozwój niemowląt i jego zaburzenia a rehabilitacja metodą Vojty.
Wydawnictwo Alfa-Medica, Bielsko-Biała.
2. Borkowska M. (2015). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Brunet O., Lezine I., John-Borys M. (red.). (1997). Wybrane metody diagnozowania i
prognozowania rozwoju dziecka do lat 3. (Skala rozwoju psychomotoryki dziecka 0–3.).
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
4. Cieszyńska J., Korenda M. (2007). Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju

dziecka. Od noworodka do 6 roku życia. Wydawnictwo Edukacyjne, Kraków.
5. Kuliński W., Zeman K. (red.). (2012). Fizjoterapia w pediatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
6. Matyja M., Domagała I. (2004). Wczesna diagnoza zaburzeń integracji sensorycznej na

podstawie testu funkcji sensorycznych dla niemowląt. Zeszyty Naukowo Metodyczne. AWF,
Katowice.
7. Matyja M., Zwierzchowska A. (red.). (2016). Biomedyczne podstawy rozwoju dziecka

specjalnych i specyficznych potrzeb edukacyjnych. (Choroby przewlekłe narządu ruchu.). AWF,
Katowice.
8. Nowotny J., Saulicz E., Gieremek K. (2000). Podstawy fizjoterapii: teoria, metodyka, praktyka:
podręcznik dla studentów AWF. Cz. 2. AWF, Katowice.
9. Przyrowski Z. (2012). Integracja sensomotoryczna. Wydawnictwo Empis, Warszawa.

10. Sadowska L., Dziewulski M. (2012). Neurofizjologiczne podstawy diagnostyki i terapii dzieci z
zaburzeniami rozwojowymi. Wyższa Szkoła Mazowiecka, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 15

ku rozwojowym
F/5/st/42.3)
Vrok/ IX sem.
3
łady/ćwiczenia/ **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
sztaty/projekty/ samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
studenta
/współorganizacja
wiskiem lokalnym
awy fizjoterapii w
rozwojowym ze
gii w wieku
gicznych reakcji
erystyk I/ II
erapeuty)
ołujące dysfunkcje w
7S_WG,
_W/P7S_WG,
W/P7S_WG,P7S_WK,
litacyjnym
2./P7U_W/P7S_WG,
_W/P7S_WG,
W/P7S_WG,P7S_WK,
kłady organizmu
_W/P7S_WG,
_W/P7S_WG,
litacji w wieku
,
_W/P7S_WG,
W/P7S_WG,P7S_WK,
ysfunkcji wieku
G,
_W/P7S_WG,
W/P7S_WG,P7S_WK,
j terapii w leczeniu
./P7U_W/P7S_WG,
_W/P7S_WG,
godnie ze
W,
O,P7S_UK,
7S_UW,P7S_UO).
oterapii
O,P7S_UK,
7S_UW,P7S_UO).
O.K3./P7U_K/P7S_KR,
O.K3./P7U_K/P7S_KR,
O.K3./P7U_K/P7S_KR,

O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
O.W1., O.W2.,
O.W6., O.W7.,
O.W10., A.W1.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., O.U1., O.U3.,
O.U4., C.U1., D.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4.
ki gimnastyczne,
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ej mózgowego
metodą Vojty.
o Lekarskie PZWL,
ozowania i
iecka 0–3.).
tymulacja rozwoju
.
wo Lekarskie PZWL,
nsorycznej na
etodyczne. AWF,
woju dziecka
ządu ruchu.). AWF,
metodyka, praktyka:
Warszawa.
styki i terapii dzieci z

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Praktyka
asystencka/wdrożeniowa
(F/5/st/43)

(jednolite studia
mgr)
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** ćwiczenia: 150 godz., (w tym
zajęcia terenowe – 150 godz.)
Wymagania wstępne 1. Uzyskanie przez studenta z Biura Praktyk druku wyrażenia zgody na odbycie
praktyki zawodowej w wybranej placówce.
2. Wymagania względem miejsca odbywania praktyki:
Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne oraz domy pomocy społecznej,
warsztaty terapii zajęciowej i inne instytucje, organizacje i ośrodki wsparcia, które
prowadzą działalność z zakresu rehabilitacji i aktywizacji osób niepełnosprawnych.
Opiekun praktyk: fizjoterapeuta z tytułem magistra.
Wymagane wyposażenie: leżanki/kozetki terapeutyczne, materace/maty i inny sprzęt.
Cel przedmiotu Ogólnym celem praktyki jest przygotowanie Studenta do przyszłej pracy zawodowej:
Wdrożenie w specyfikę pracy z osobami chorymi, niepełnosprawnymi;
Poznanie organizacji placówki udzielającej świadczeń w zakresie fizjoterapii;
Nawiązywanie bezpośredniego kontaktu z osobami niepełnosprawnymi (słuchanie,
rozmowa, empatia, tolerancja);
Asystowanie w zabiegach fizjoterapeutycznych (diagnostyka – ordynacja – ewaluacja
– dokumentacja);
Uświadomienie potrzeby współpracy w zespole terapeutycznym.

Wiedza P_W01. Realizując program praktyk weryfikuje w sposób praktyczny wiedzę z zakresu
budowy anatomicznej człowieka ze szczególnym uwzględnieniem układu mięśniowo-
szkieletowego oraz metod badania pacjenta na potrzeby fizjoterapii
(F.W2./P7U_W/P7S_WG, F.W3./P7U_W/P7S_WG, F.W4./P7U_W/P7S_WG,
F.W5./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Potrafi opisać zasady organizacji placówki medycznej, zadań i zakresu

działania fizjoterapeuty w aspekcie rehabilitacji kompleksowej
(F.W12./P7U_W/P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi zbierać i analizować informacje dotyczące pacjentów z różnymi
chorobami i dysfunkcjami w zakresie przydatnym dla postępowania
fizjoterapeutycznego (F.U1./P7U_U/P7S_UW, F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi prowadzić dokumentację w zakresie działań diagnostycznych i

fizjoterapeutycznych (F.U9./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi współdziałać w zespole terapeutycznym (F.U14./P7U_U/P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę właściwego kształtowania postaw społecznych

O.K4./P7U_K/P7S_KR, O.K7./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Wykazuje postawę empatyczną w stosunku do osób niepełnosprawnych

O.K4./P7U_K/P7S_KR, O.K7./P7U_K/P7S_KR).

się#
Typ oceny## Formująca.

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W2., F.W3., FW4.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, (2) P_K01, P_K02 F.W5., F.W12.,
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. O.K1., O.K2., O.K3.,
Zapoznanie zasad BHP. O.K4., O.K7.
2. Obserwacja diagnostyki fizjoterapeutycznej. ćwiczenia P_W01, P_W02, F.W2., F.W3., F.W4.,

(26) P_U01, P_K01, F.W5., F.W12., F.U1.,
P_K02 O.K1., O.K2.,O.K3.,
O.K4., O.K7.
3. Obserwacja planowanych jednostkowych działań zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W2., F.W3., F.W4.,
fizjoterapeutycznych. (26) P_U01, P_U03, F.W5., F.W12., F.U1.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.
4. Obserwacja i analiza dokumentacji medycznej, zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W2., F.W3., F.W4.,
nabycie umiejętności dokumentowania (26) P_U02, P_K01, F.W5., F.W12., F.U1.,
postępowania fizjoterapeutycznego. P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.
5. Obserwacja kinezyterapii ogólnej i miejscowej. zajęcia kliniczne P_W01,P_W02, F.W2., F.W3., FW4.,
(26) P_U01, P_U03, F.W5., F.W12., F.U1.,
P_K01, P_K02 O.K1.,O.K2.,O.K3.,
O.K4., O.K7.
6. Obserwacja w usprawnianiu pacjentów z zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W2., F.W3., FW4.,
wykorzystaniem metod fizjoterapeutycznych. (26) P_U01, P_U03, F.W5., F.W12., F.U1.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.
7. Poznanie zadań i celów pracy poszczególnych zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W2., F.W3., F.W4.,
członków zespołu rehabilitacyjnego. (18) P_U03, P_K01, F.W5., F.W12., F.U1.,
P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Ćwiczenia –

przedmiotu zrealizowanie przez Studenta przewidzianej w programie praktyki ilości godzin,
uczestnictwo w realizowanych zadaniach praktyki zawodowej,
poprawne wypełnienie dziennika praktyk,
przygotowanie raportu z praktyk według wymaganych kryteriów.
Przykładowe Według schematu raportu praktyki.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
zagadnienia społeczne w zakresie przedmiotu:
zaliczeniowe w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych kryteriów)
Przykładowe Według schematu raportu praktyki.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
zagadnienia społeczne w zakresie przedmiotu:
zaliczeniowe w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych kryteriów)
Zalecana literatura 1. Bachrynowska-Fic J. (2000). Właściwości i metodyka ćwiczeń fizycznych oraz sport inwalidzki.
PZWL, Warszawa.
3. Dega M., Milanowska K. (red.). (2003). Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
5. Kiwerski J. (2005). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
6. Kolster B. i wsp. (2001). Poradnik fizjoterapeuty. Wydawnictwo Ossolineum, Kraków.
7. Kwolek A. (red.). (2003). Rehabilitacja Medyczna. Tom I, II. Wydawnictwo Medyczne

8. Lennon S., Kwolek A. (red.). (2010). Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej. Wydawnictwo

9. Rosławski A., Skolimowski T. (2009). Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych.

10. Szulc A. (red.). (2003). Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
11. Walaszek R. i wsp. (2007). Diagnostyka w kinezyterapii i masażu. Wydawnictwo Biosport,

Kraków.

Kraków.
Czasopisma: Fizjoterapia w Praktyce, Rehabilitacja Medyczna.

prowadzącego
prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot mgr Beata Tyszkiewicz – Gromisz
(e-mail) (beata.gromisz@awf.edu.pl)
dr Dorota Drabarek
(dorota.drabarek@awf.edu.pl)
Praktyka
ncka/wdrożeniowa
(F/5/st/43)
rok/II semestr
6
a: 150 godz., (w tym **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
erenowe – 150 godz.) samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
dy na odbycie
cy społecznej,
ki wsparcia, które
epełnosprawnych.
ce/maty i inny sprzęt.
ej pracy zawodowej:
wnymi;
fizjoterapii;
awnymi (słuchanie,
rdynacja – ewaluacja
erystyk I/ II
erapeuty)
czny wiedzę z zakresu

m układu mięśniowo-
apii
W/P7S_WG,
adań i zakresu
tów z różnymi
nia
_UW).
nostycznych i
P7U_U/P7S_UO).
łecznych
O.K3./P7U_K/P7S_KR,
ełnosprawnych
O.K3./P7U_K/P7S_KR,

F.W2., F.W3., FW4.,

F.W5., F.W12.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.W12., F.U1.,
O.K1., O.K2.,O.K3.,
O.K4., O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.W12., F.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,
F.W5., F.W12., F.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.
F.W2., F.W3., FW4.,

F.W5., F.W12., F.U1.,
O.K1.,O.K2.,O.K3.,
O.K4., O.K7.
F.W2., F.W3., FW4.,

F.W5., F.W12., F.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.W12., F.U1.,
O.K1., O.K2., O.K3.,
O.K4., O.K7.
zin,
ętności i kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ętności i kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
oraz sport inwalidzki.
awnictwo Lekarskie
ictwo Lekarskie
, Warszawa.
L, Warszawa.
um, Kraków.
o Medyczne
cznej. Wydawnictwo
niczych.
wnictwo Biosport,
wnictwo Biosport,
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Praktyka w pracowni
kinezyterapii (F/5/st/44)
Kierunek i poziom studiów Rok/semestr II rok/IV semestr
Fizjoterapia
(jednolite studia
mgr)
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** ćwiczenia: 330 godz., (w tym
zajęcia terenowe – 300 godz.)
Wymagania wstępne 1. Uzyskanie przez studenta z Biura Praktyk druku wyrażenia zgody na odbycie
praktyki zawodowej w wybranej placówce
2. Zaliczona praktyka asystencka/wdrożeniowa, kinezjologia, anatomia prawidłowa
człowieka, kinezyterapia.
Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne oraz domy pomocy społecznej,
warsztaty terapii zajęciowej i inne instytucje, organizacje i ośrodki wsparcia, które
prowadzą działalność z zakresu rehabilitacji i aktywizacji osób niepełnosprawnych;
Wymagane wyposażenie: stół rehabilitacyjny, drabinki rehabilitacyjne, lub inne
spełniające takie same funkcje, maty lub materace do kinezyterapii, Uniwersalny
Gabinet Usprawniania Leczniczego (UGUL) lub inny system spełniający jego rolę.
Opiekun praktyk: fizjoterapeuta z tytułem magistra.
Cel przedmiotu Praktyczna weryfikacja wiedzy i zdobytych umiejętności w zakresie badania na

potrzeby kinezyterapii (pomiary linijne długości, obwodów, zakresu ruchu w stawach,
oceny siły mięśniowej), wykonywania ćwiczeń w obrębie kinezyterapii miejscowej.

Wiedza P_W01. Realizując program praktyk weryfikuje w sposób praktyczny wiedzę na temat
badania pacjenta na potrzeby kinezyterapii oraz postępowania
kinezyterapeutycznego (F.W2./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta w

zakresie niezbędnym dla kinezyterapii (F.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi prowadzić dokumentację ( plan oceny pacjenta) w poszczególnych

etapach postępowania fizjoterapeutycznego (F.U9./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi prawidłowo wykonać ćwiczenia z zakresu kinezyterapii miejscowej
zgodnie z metodyką (F.U2./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuję postawę życzliwą i otwartą na współpracę w zespole

terapeutycznym (O.K7./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Potrafi odpowiednio formułować i określać priorytety służące realizacji

określonego przez siebie lub innych zadania w realizacji zadań zawodowych
(O.K8./P7S_KR/P7S_KK, O.K9./P7S_KR/P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne (dziennik praktyk).
się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia zajęcia kliniczne P_W01 F.W2.

i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, (2)
literaturą oraz organizacją pracy ośrodka rehabilitacji,
a także zasadami BHP.
2. Analiza dokumentacji medycznej. zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.U1.,F.U9.,

(38) P_U02, P_K01, O.K7., O.K8., O.K9.
P_K02
3. Uczestnictwo w przeprowadzeniu badania zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.U1.,

pacjenta na potrzeby kinezyterapii: zebranie (38) P_U02, P_K01, F.U3.,F.U9., O.K7.,
wywiadu personalnego, chorobowego i socjalnego, P_K02 O.K8., O.K9.
wykonanie pomiarów linijnych: długości i obwodów,
zakresu ruchu w stawach, oceny siły mięśni oraz
zastosowanie testów funkcjonalnych.
4. Zakładanie etapowych i ostatecznych celów zajęcia kliniczne P_W01, P_U03, F.W2., F.U1.,
rehabilitacji, we współpracy z członkami zespołu (37) P_K01, P_K02 F.U3.,F.U9., O.K7.,
rehabilitacyjnego. O.K8., O.K9.
5. Współudział w planowaniu i programowaniu zajęcia kliniczne P_W01, P_U02, F.W2., F.U1.,
usprawniania ruchowego oraz dokumentacja (37) P_U03, P_K01, F.U3.,F.U9., O.K7.,
wykonywanych zabiegów. P_K02 O.K8., O.K9.
6. Współudział w poprawnym wykonaniu ćwiczeń zajęcia kliniczne P_W01, P_U02, F.W2., F.U1.,
kinezyterapeutycznych oraz ich dokumentacja. (37) P_U03, P_K01, F.U3.,F.U9., O.K7.,
P_K02 O.K8., O.K9.
7. Asystowanie, uczestnictwo w doborze właściwego zajęcia kliniczne P_W01, P_U03, F.W2., F.U1.,
sprzętu do wykonania ćwiczeń (37) P_K01 F.U3.,F.U9., O.K7.,
kinezyterapeutycznych oraz w zastosowaniu
zaopatrzenia technicznego i ortopedycznego.
8. Zapoznanie się z wybranymi metodami fizjoterapii zajęcia kliniczne P_W01, P_K01 F.W2., F.U1.,
(metody reedukacji nerwowo-mięśniowej i inne). (37) F.U3.,F.U9., O.K7.
9. Poznanie organizacji pracy, zadań i współpraca z zajęcia kliniczne P_K01, P_K02 F.W2., F.U1.,
członkami zespołu rehabilitacyjnego. (37) F.U3.,F.U9., O.K7.,
O.K8., O.K9.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Zrealizowanie przez Studenta przewidzianej w programie praktyki ilości godzin,
przedmiotu uczestnictwo w realizowanych zadaniach praktyki zawodowej,poprawne wypełnienie dziennika
praktyk,przygotowanie raportu z praktyk według wymaganych kryteriów.Student, który
Przykładowe Według schematu raportu praktyki.
zagadnienia
zaliczeniowe
Zalecana literatura 1. Buckup K. (2007). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.

PZWL, Warszawa.
4. Kiwerski J. (2005). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Kolster B. i wsp. (2001). Poradnik fizjoterapeuty. Wydawnictwo Ossolineum, Kraków.

7. Lennon S., Kwolek A. (red.). (2010). Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej. Wydawnictwo


Warszawa.

Kraków.

Kraków.

prowadzącego
prowadzącego^^
dr Dorota Drabarek
tyka w pracowni
terapii (F/5/st/44)
rok/IV semestr
12
a: 330 godz., (w tym **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
erenowe – 300 godz.) samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
dy na odbycie
atomia prawidłowa
cy społecznej,
ki wsparcia, które
epełnosprawnych;
cyjne, lub inne
apii, Uniwersalny
niający jego rolę.
sie badania na
esu ruchu w stawach,
erapii miejscowej.
erystyk I/ II
erapeuty)
czny wiedzę na temat
owe pacjenta w
w poszczególnych
_UW).
erapii miejscowej
zespole
użące realizacji
wodowych

F.W2.
F.W2., F.U1.,F.U9.,
O.K7., O.K8., O.K9.
F.W2., F.U1.,
F.U3.,F.U9., O.K7.,
O.K8., O.K9.
F.W2., F.U1.,
F.U3.,F.U9., O.K7.,
O.K8., O.K9.
F.W2., F.U1.,
F.U3.,F.U9., O.K7.,
O.K8., O.K9.
F.W2., F.U1.,
F.U3.,F.U9., O.K7.,
O.K8., O.K9.
F.W2., F.U1.,
F.U3.,F.U9., O.K7.,
F.W2., F.U1.,
F.U3.,F.U9., O.K7.
F.W2., F.U1.,
F.U3.,F.U9., O.K7.,
O.K8., O.K9.
dzin,
ypełnienie dziennika
udent, który
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
awnictwo Lekarskie
ictwo Lekarskie
, Warszawa.
L, Warszawa.
um, Kraków.
o Medyczne
cznej. Wydawnictwo
niczych.
two Lekarskie PZWL,
wnictwo Biosport,
wnictwo Biosport,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Praktyka w zakresie fizjoterapii
klinicznej, fizykoterapii i
masażu (F/5/st/45)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr III rok/V semestr

studia mgr)

Wymagania wstępne 1. Uzyskanie przez studenta z Biura Praktyk druku wyrażenia zgody na odbycie praktyki
zawodowej w wybranej placówce
- Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne (ortopedyczne, reumatologiczne,
neurologiczne, neurochirurgiczne, rehabilitacyjne, geriatryczne), szpitale
rehabilitacyjne, zakłady pielęgnacyjno – opiekuńcze, sanatoria oraz domy pomocy
społecznej i przychodnie rehabilitacyjne;
- Opiekun praktyk: fizjoterapeuta z tytułem magistra;
- Wymagane wyposażenie: stół rehabilitacyjny, drabinki rehabilitacyjne lub inne
Gabinet Usprawniania Leczniczego (UGUL) lub inny system spełniający jego rolę,
balkonik rehabilitacyjny.
Cel przedmiotu Celem praktyki klinicznej jest wdrożenie studenta w realizację zadań, obowiązków,
kompetencji i uprawnień fizjoterapeuty w zespole terapeutycznym placówki klinicznej
w zakresie objętym tematem praktyki.

Wiedza P_W01. Realizując program praktyk weryfikuje w sposób praktyczny wiedzę
teoretyczną w zakresie przyczyn, przebiegu i rokowania chorób i dysfunkcji narządu
ruchu w ortopedii/reumatologii/ neurologii/geriatrii/onkologii oraz procesu
diagnostycznego w obszarze właściwym dla fizjoterapii (F.W2./P7U_W/P7S_WG,
F.W3./P7U_W/P7S_WG, F.W4./P7U_W/P7S_WG, F.W5./P7U_W/P7S_WG ).
Umiejętności P_U01. Potrafi wykonać badanie podmiotowe i przedmiotowe, wykorzystując wiedzę z

zakresu diagnostyki funkcjonalnej oraz podstaw fizjoterapii, celem oceny stanu
funkcjonalnego pacjenta z chorobą lub dysfunkcją ruchu w
ortopedii/reumatologii/neurologii/geriatrii/onkologii , monitorowania efektów
fizjoterapii oraz ustalenia, realizacji i/lub modyfikacji postępowania
fizjoterapeutycznego (F.U1./P7U_U/P7S_UW, F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi tworzyć, weryfikować i modyfikować program usprawniania osób z
różnymi chorobami w zakresie ortopedii/reumatologii/neurologii/geriatrii/onkologii
(F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Posiada umiejętność poprawnego wykonania procedur fizjoterapeutycznych

stosownie do określonego stanu klinicznego chorego
(ortopedia/reumatologia/neurologia/geriatria/onkologia), właściwie współpracując w
ramach zespołu terapeutycznego (F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U04. Posiada umiejętność poprawnego wykonania procedur fizykoterapeutycznych

(ortopedia/reumatologia/neurologia/geriatria/onkologia), właściwie współpracując w
ramach zespołu terapeutycznego (F.U13./P7U_U/P7S_UO, F.U14./P7U_U/P7S_UO).
P_U05. Potrafi dobrać, przygotować i zastosować, we współpracy z innymi

specjalistami, zaopatrzenie ortopedyczne u pacjentów z chorobą
ortopedyczną/reumatologiczną/neurologiczną/geriatryczną/onkologiczną
(F.U8./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
P_U06. Potrafi prowadzić dokumentację dotyczącą działań diagnostycznych i

fizjoterapeutycznych u pacjentów z chorobą
ortopedyczną/reumatologiczną/eurologiczną/geriatryczną/onkologiczną
Kompetencje społeczne P_K01. Respektuje kompetencje współpracowników i innych specjalistów medycznych,

potrafi się do nich zwrócić po pomoc lub współpracować ze świadomością własnych
ograniczeń (O.K5./P7U_K /P7S_KK, O.K7./P7U_K/P7S_KR).
P_K02. Rozumie i prezentuje postawę promującą zdrowy styl życia, będąc

świadomym kreowania przykładu dla pacjentów (O.K3./P7U_K /P7S_KR).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne (dziennik praktyk).

uczenia się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3.,
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami (2) P_U02, P_U03, F.W4., F.W5., F.U1.,
programowymi, literaturą oraz organizacją pracy P_U04, P_U05, F.U3., F.U8., F.U9.,
ośrodka rehabilitacji. P_U06, P_K01, F.U13., F.U14.,
P_K02 O.K3., O.K5., O.K7.
2. Obserwacja i doskonalenie umiejętności zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3.,
przeprowadzenia badania podmiotowego i (17) P_U02, P_U03, F.W4., F.W5., F.U1.,
przedmiotowego pacjenta w zakresie ortopedii/ P_U04, P_U05, F.U3., F.U8., F.U9.,
reumatologii/neurologii/geriatrii/onkologii , celem P_U06, P_K01, F.U13., F.U14.,
oceny stanu funkcjonalnego pacjenta oraz P_K02 O.K3., O.K5., O.K7.
monitorowanie efektów fizjoterapii.
3. Obserwacja i doskonalenie umiejętności tworzenia zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3.,
programu usprawniania i realizacji postępowania (16) P_U02, P_U03, F.W4., F.W5., F.U1.,
usprawniającego w zakresie miejscowym oraz P_U04, P_U05, F.U3., F.U8., F.U9.,
ogólnym, indywidualnie i zespołowo, w zależności od P_U06, P_K01, F.U13., F.U14.,
stanu pacjenta i specyfiki jednostki chorobowej P_K02 O.K3., O.K5., O.K7.
(ortopedia/
reumatologia/neurologia/geriatria/onkologia), na
oddziałach szpitalnych i ambulatoriach
rehabilitacyjnych.

odpowiedniego doboru i poprawnego wykonania (17) P_U02, P_U03, F.W4., F.W5., F.U1.,
technik fizjoterapeutycznych, z uwzględnieniem P_U04, P_U05, F.U3., F.U8., F.U9.,
elementów metod fizjoterapeutycznych w zakresie P_U06, P_K01, F.U13., F.U14.,
ortopedii/ reumatologii/ neurologii/ geriatrii/ P_K02 O.K3., O.K5., O.K7.
onkologii.

odpowiedniego doboru i poprawnego wykonania (16) P_U02, P_U03, F.W4., F.W5., F.U1.,
zabiegów fizykoterapeutycznych (fototerapii, P_U04, P_U05, F.U3., F.U8., F.U9.,
laseroterapii, termoterapii, elektroterapii, P_U06, P_K01, F.U13., F.U14.,
magnetoterapii, sonoterapii) z uwzględnieniem P_K02 O.K3., O.K5., O.K7.
wskazań, przeciwskazań i doboru właściwych dawek
terapeutycznych w zakresie ortopedii/
reumatologii/neurologii/geriatrii/onkologii.
6. Obserwacja i doskonalenie umiejętności doboru zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3.,
odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego, (16) P_U02, P_U03, F.W4., F.W5., F.U1.,
stosownie do dysfunkcji, stanu pacjenta, jego P_U04, P_U05, F.U3., F.U8., F.U9.,
potrzeb i możliwości w zakresie ortopedii/ P_U06, P_K01, F.U13., F.U14.,
reumatologii/neurologii/geriatrii/onkologii. P_K02 O.K3., O.K5., O.K7.
7. Obserwacja i czynne uczestnictwo w sporządzaniu zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3.,
dokumentacji badania pacjenta na potrzeby (16) P_U02, P_U03, F.W4., F.W5., F.U1.,
fizjoterapii oraz prowadzonego usprawniania P_U04, P_U05, F.U3., F.U8., F.U9.,
ruchowego w zakresie ortopedii/ P_U06, P_K01, F.U13., F.U14.,
reumatologii/neurologii/geriatrii/onkologii. P_K02 O.K3., O.K5., O.K7.

dydaktyczne
Narzędzia
dydaktyczne
Warunki zaliczenia Zrealizowanie przez Studenta przewidzianej w programie praktyki ilości godzin,uczestnictwo w
przedmiotu realizowanych zadaniach praktyki zawodowej,poprawne wypełnienie dziennika
praktyk,przygotowanie raportu z praktyk według wymaganych kryteriów.Student, który
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe Według schematu raportu praktyki.

2. Brotzman S. (2009). Rehabilitacja ortopedyczna. Tom 1-2. Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
3. Dega M., Milanowska K. (2003). Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
4. Gaździk T. (2009). Ortopedia i traumatologia. Tom 1-2. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
6. Księżopolska-Orłowska K. (2013). Fizjoterapia w reumatologii. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
7. Kuch M., Janiszewski M. (2014). Rehabilitacja kardiologiczna. Wydawnictwo Medical

Education, Warszawa.



Katowice.
11. Sanders R. (2009). Traumatologia układu ruchu. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,
Wrocław.
12. Smolis-Bąk E., Kazimierska B. (2013). Fizjoterapia w kardiologii. Wydawnictwo Lapisart,

Warszawa.
14. Szulc A. (2003). Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
15. Włoch T., Bromboszcz J. (2012). Rehabilitacja pulmonologiczna. Wydawnictwo Elipsa-Jaim,

Kraków.

prowadzącego^
prowadzącego^^

dr Dorota Drabarek
w zakresie fizjoterapii
znej, fizykoterapii i
sażu (F/5/st/45)
rok/V semestr

y na odbycie praktyki
eumatologiczne,
szpitale
az domy pomocy
acyjne lub inne

pii, Uniwersalny
ający jego rolę,
dań, obowiązków,
m placówki klinicznej
terystyk I/ II
terapeuty)
ny wiedzę
dysfunkcji narządu
az procesu
U_W/P7S_WG,
/P7S_WG ).
ykorzystując wiedzę z
m oceny stanu
wania efektów
ia
UW).
rawniania osób z
/geriatrii/onkologii
joterapeutycznych
wie współpracując w
ykoterapeutycznych
wie współpracując w
./P7U_U/P7S_UO).
z innymi
logiczną
ostycznych i
ogiczną
cjalistów medycznych,
domością własnych
ycia, będąc
P7S_KR).

F.W2., F.W3.,
F.W4., F.W5., F.U1.,
F.U3., F.U8., F.U9.,
F.U13., F.U14.,
O.K3., O.K5., O.K7.
F.W2., F.W3.,
F.W4., F.W5., F.U1.,
F.U3., F.U8., F.U9.,
F.U13., F.U14.,
O.K3., O.K5., O.K7.
F.W2., F.W3.,
F.W4., F.W5., F.U1.,
F.U3., F.U8., F.U9.,
F.U13., F.U14.,
O.K3., O.K5., O.K7.
F.W2., F.W3.,
F.W4., F.W5., F.U1.,
F.U3., F.U8., F.U9.,
F.U13., F.U14.,
O.K3., O.K5., O.K7.
F.W2., F.W3.,
F.W4., F.W5., F.U1.,
F.U3., F.U8., F.U9.,
F.U13., F.U14.,
O.K3., O.K5., O.K7.
F.W2., F.W3.,
F.W4., F.W5., F.U1.,
F.U3., F.U8., F.U9.,
F.U13., F.U14.,
O.K3., O.K5., O.K7.
F.W2., F.W3.,
F.W4., F.W5., F.U1.,
F.U3., F.U8., F.U9.,
F.U13., F.U14.,
O.K3., O.K5., O.K7.
odzin,uczestnictwo w
nnika
Student, który
dmiotu:
tych kryteriów)
żonych efektów
enia się (51- 60%

ryteriów) w zakresie
ych w zakresie
.
h. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL,
ekarskie PZWL,
WL, Warszawa.
ctwo Lekarskie
ctwo Medical
yczne
Wydawnictwo
wego. AWF,
r Urban&Partner,
wnictwo Lapisart,
ów.
Lekarskie PZWL,
wnictwo Elipsa-Jaim,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Wakacyjna praktyka
profilowana (w chorobach
wewnętrznych)(F/5/st/46)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne 1. Uzyskanie przez studenta zgody z Biura Praktyk na odbycie praktyki zawodowej w prowadzenie zajęć przez studenta
wybranej placówce.
- Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne (rehabilitacji, internistyczne,
geriatryczne, kardiologiczne, pulmonologiczne), sanatoria o profilu leczenia:
internistycznym, kardiologicznym, pulmonologicznym, domy pomocy społecznej,
przychodnie rehabilitacyjne, gabinety fizjoterapii, warsztaty terapii zajęciowej i inne
instytucje, organizacje, ośrodki wsparcia, które prowadzą działalność z zakresu
rehabilitacji i aktywizacji osób niepełnosprawnych;
- Opiekun praktyk: fizjoterapeuta z tytułem magistra, posiadający co najmniej 5 – letni
staż pracy w zawodzie;
- Wymagane wyposażenie: leżanki/stoły terapeutyczne, materace/maty i inny sprzęt
rehabilitacyjny, w tym urządzenia do realizacji procedur fizykoterapeutycznych.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę o budowie i funkcji narządów wewnętrznych oraz
mechanizmach procesów patologicznych zachodzących w ich obrębie
(F.W3./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę na temat diagnostyki schorzeń narządów

wewnętrznych dla potrzeb fizjoterapii, możliwości wykorzystania specjalistycznej
aparatury pomiarowo – diagnostycznej oraz planowania indywidualnych działań
terapeutycznych w danej jednostce chorobowej (F.W3./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi interpretować wyniki diagnostyki funkcjonalnej oraz innych

podstawowych badań klinicznych celem właściwego doboru i prawidłowego
przeprowadzania zabiegów fizjoterapeutycznych (F.U3./P7U_W/P7S_WG).
P_U02. Potrafi formułować opinię i orzeczenia zgodnie ze stanem faktycznym stanu

funkcjonalnego pacjenta oraz przebiegu procesu fizjoterapii (F.U3./P7U_W/P7S_WG).
P_U03. Przeprowadza podstawowe działania profilaktyczne w różnych działach

klinicznych (F.U3/P7U_W/P7S_WG).
P_U04. Potrafi ocenić działania usprawniające pacjentów w przypadkach chorób

narządów wewnętrznych (F.U3./P7U_W/P7S_WG).
P_U05. Potrafi prowadzić badania funkcjonalne i wydolnościowe niezbędne dla

doboru środków fizjoterapeutycznych, wykonywania zabiegów z zastosowaniem
odpowiednich metod fizjoterapeutycznych (F.U3./P7U_W/P7S_WG).
P_U06. Potrafi dobrać i uzasadnić odpowiednią formę aktywności ruchowej dla

pacjenta (F.U3/P7U_W/P7S_WG).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę systematycznego kształcenia się i dbania o poziom
sprawności fizycznej dla jak najefektywniejszego realizowania działalności zawodowej
fizjoterapeuty (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K2./P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO,
O.K3./P7U_K, P7S_KK).
P_K02. Postępuje zgodnie z zasadami etyki. Jest świadomy własnych ograniczeń i wie
kiedy zwrócić się do ekspertów (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K2./P7U_K/
P7S_KR, P7S_KO, O.K3./P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne (dziennik praktyk). #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
Typ oceny## Formująca. ##-formująca, podsumowująca

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia 50 P_W01, P_W02, F.W3., F.U3., O.K1.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_W03, P_U01, O.K2., O.K3.
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. P_U02, P_U03,
Zapoznanie zasad BHP. P_U04, P_U05,
P_U06, P_K01,
P_K02
2. Obserwacja diagnostyki fizjoterapeutycznej w 100 P_W01, P_W02, F.W3., F.U3., O.K1.,

chorobach serca, krążenia obwodowego, układu P_W03, P_U01, O.K2., O.K3.
oddechowego, przewodu pokarmowego i w P_U02, P_U03,
chorobach urologicznych. P_U04, P_U05,
P_U06, P_K01,
P_K02
3. Uczestniczenie i samodzielne wykonywanie 50 P_W01, P_W02, F.W3., F.U3., O.K1.,

diagnostyki fizjoterapeutycznej w chorobach serca, P_W03, P_U01, O.K2., O.K3.
krążenia obwodowego, układu oddechowego, P_U02, P_U03,
przewodu pokarmowego i w chorobach P_U04, P_U05,
urologicznych (testy palpacyjne, funkcjonalne, P_U06, P_K01,
wykorzystanie aparatury pomiarowo – P_K02
diagnostycznej).

dydaktyczne
Warunki zaliczenia 1) Zrealizowanie przez Studenta przewidzianej w programie praktyki ilości godzin,
przedmiotu 2) Uczestnictwo w realizowanych zadaniach praktyki zawodowej,
3) Poprawne wypełnienie dziennika praktyk,
4) Przygotowanie raportu z praktyk według wymaganych kryteriów.Student, który opanował
Przykładowe
zagadnienia
Zalecana literatura 1. Dega M., Milanowska K. (red.). (2003). Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
2. Demczyszak I. (2006). Fizjoterapia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Wydawnictwo

Medyczne Górnicki, Wrocław.
4. Kasprzak W. (1994). Fizjoterapia w leczeniu chorób przewodu pokarmowego. Wydawnictwo


prowadzącego
prowadzącego^^ 0
profilowana (w wieku
rozwojowym) (F/5/st/46)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne 1. Uzyskanie przez studenta zgody z Biura Praktyk na odbycie praktyki zawodowej w prowadzenie zajęć przez studenta
wybranej placówce.
- Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne (oddziały szpitalne (dziecięce,
rehabilitacji dziecięcej, neurologii dziecięcej) oraz domy pomocy społecznej,
przychodnie rehabilitacji, przychodnie rehabilitacji dziecięcej, sanatoria rehabilitacji
dziecięcej)
- Wymagane wyposażenie: leżanki/stoły terapeutyczne, materace/maty i
inny sprzęt rehabilitacyjny (wałki, piłki itp.) w tym urządzenia do realizacji procedur
fizykoterapeutycznych.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę o prawidłowościach i nieprawidłowościach w rozwoju
występujących u pacjentów w wieku rozwojowym (F.W3./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę na temat diagnostyki schorzeń wieku rozwojowego

dla potrzeb fizjoterapii, możliwości wykorzystania specjalistycznej aparatury
pomiarowo – diagnostycznej oraz planowania indywidualnych działań

przeprowadzania zabiegów fizjoterapeutycznych (F.U3./P7U_U/P7S_UW).

funkcjonalnego pacjenta oraz przebiegu procesu fizjoterapii (F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Przeprowadza działania profilaktyczne w różnych przypadkach klinicznych

pacjentów w wieku rozwojowym (F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U04. Potrafi zaplanować, przygotować, przeprowadzić oraz ocenić działania

usprawniające pacjentów w wieku rozwojowym (F.U3./P7U_U/P7S_UW).

odpowiednich metod fizjoterapeutycznych w wieku rozwojowym

pacjenta w wieku rozwojowym (F.U3./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Realizuje samodzielnie zadania fizjoterapeutyczne wykazując dbałość o

bezpieczeństwo własne i pacjenta oraz bacząc na uniwersalne wartości w relacjach
międzyludzkich (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO,
O.K3./ P7U_K/ P7S_KK).
P_K02. Potrafi jasno określić priorytety służące realizacji zadań, w przypadku

trudności w rozwiązaniu danego zadania zasięga opinii ekspertów (O.K1./ P7U_K/
P7S_KR, P7S_KO, O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K3./ P7U_K/ P7S_KK).
###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia 50 P_W01, P_W02, F.W3, F.U3., O.K1,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi P_W03, P_U01, O.K2, O.K3
oraz organizacją pracy ośrodka rehabilitacji. P_U02, P_U03,
Bezpieczeństwo i higiena pracy w danej placówce, P_U04, P_U05,
regulamin, prawa i obowiązki fizjoterapeuty, prawa i P_U06, P_K01,
obowiązki pacjenta w praktyce fizjoterapeuty. P_K02
2. Obserwacja i zapoznanie się z praktycznym 100 P_W01, P_W02, F.W3, F.U3., O.K1,
wykonaniem diagnostyki chorego dla potrzeb P_W03, P_U01, O.K2, O.K4
fizjoterapii w wieku rozwojowym. Obserwacja oceny P_U02, P_U03,
czynnościowej i funkcjonalnej młodego pacjenta. P_U04, P_U05,
Obserwacja i doskonalenie umiejętności P_U06, P_K01,
przeprowadzenia badania podmiotowego i P_K02
przedmiotowego pacjenta w wieku rozwojowym.
3. Uczestniczenie i samodzielne wykonywanie 50 P_W01, P_W02, F.W3, F.U3., O.K1,

diagnostyki fizjoterapeutycznej dla potrzeb P_W03, P_U01, O.K2, O.K5
fizjoterapii w wieku rozwojowym. . Ocena P_U02, P_U03,
czynnościowa i funkcjonalna młodego pacjenta. P_U04, P_U05,
Doskonalenie umiejętności samodzielnego P_U06, P_K01,
przedmiotowego pacjenta (wywiad, pomiary, testy).

dydaktyczne
Warunki zaliczenia 1) zrealizowanie przez Studenta przewidzianej w programie praktyki ilości godzin,
przedmiotu 2) uczestnictwo w realizowanych zadaniach praktyki zawodowej,
3) poprawne wypełnienie dziennika praktyk,
4) przygotowanie raportu z praktyk według wymaganych kryteriów.Student, który opanował
Przykładowe
zagadnienia
Zalecana literatura 1. Jóźwiak S. (red.). (2007). Postępy w diagnostyce i leczeniu chorób układu nerwowego u dzieci.
Tom 9. Wydawnictwo Folium, Lublin.
2. Kwolek A. (red.). (2003). Rehabilitacja Medyczna. Tom1-2. Wydawnictwo Medyczne



5. Michałowicz R. (red.). (2001). Mózgowe porażenie dziecięce. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
6. Michałowicz R., Jóźwiak S. (red.). (2000). Neurologia dziecięca. Wydawnictwo Medyczne

7. Szulc A. (red.). (2003). Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja. Tom1-2. Wydawnictwo

8. Tecklin J.S. (1996). Fizjoterapia Pediatryczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 0
profilowana (w dysfunkcjach
układu ruchu) (F/5/st/46)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne 1. Uzyskanie przez studenta zgody z Biura Praktyk na odbycie praktyki zawodowej w
wybranej placówce.
- Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne (rehabilitacji, ortopedyczne,
reumatologiczne), sanatoria o profilu leczenia: narząd ruchu, domy pomocy
społecznej, przychodnie rehabilitacyjne, gabinety fizjoterapii, warsztaty terapii
zajęciowej i inne instytucje, organizacje, ośrodki wsparcia, które prowadzą działalność
z zakresu rehabilitacji i aktywizacji osób niepełnosprawnych;

stopnia/standardów kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu fizjoterapeuty
Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę o schorzeniach układu ruchu
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę na temat diagnostyki schorzeń układu ruchu dla

potrzeb fizjoterapii, możliwości wykorzystania specjalistycznej aparatury pomiarowo –
diagnostycznej oraz planowania indywidualnych działań terapeutycznych w danej
jednostce chorobowej (F.W3./P7U_W/P7S_WG).

przeprowadzania zabiegów fizjoterapeutycznych (F.U1./P7U_U/P7S_UW).

funkcjonalnego pacjenta oraz przebiegu procesu fizjoterapii (F.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Przeprowadza działania profilaktyczne w różnych przypadkach klinicznych
pacjentów ze schorzeniami układu ruchu (F.U1./P7U_U/P7S_UW).

usprawniające pacjentów ze schorzeniami układu ruchu (F.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U05. Potrafi prowadzić badania funkcjonalne niezbędne dla doboru środków

fizjoterapeutycznych, wykonywania zabiegów z zastosowaniem odpowiednich metod
fizjoterapeutycznych wykorzystywanych w dysfunkcjach układu ruchu

pacjenta ze schorzeniami układu ruchu (F.U1./P7U_U/P7S_UW).


się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia 50 P_W01, P_W02, F.W3., F.U1., O.K1.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi P_W03, P_U01, O.K2., O.K3.
oraz organizacją pracy ośrodka rehabilitacji. P_U02, P_U03,
Bezpieczeństwo i higiena pracy w danej placówce, P_U04, P_U05,
2. Obserwacja i zapoznanie się z praktycznym 100 P_W01, P_W02, F.W3., F.U1., O.K1.,
wykonaniem diagnostyki chorego dla potrzeb P_W03, P_U01, O.K2., O.K3.
fizjoterapii w zakresie dysfunkcji układu ruchu.. P_U02, P_U03,
Obserwacja oceny czynnościowej i funkcjonalnej P_U04, P_U05,
pacjenta. Obserwacja i doskonalenie umiejętności P_U06, P_K01,
przedmiotowego pacjenta.
3. Uczestniczenie i samodzielne wykonywanie 50 P_W01, P_W02, F.W3., F.U1., O.K1.,

diagnostyki fizjoterapeutycznej dla potrzeb P_W03, P_U01, O.K2., O.K3.
fizjoterapii schorzeń układu ruchu. Ocena P_U02, P_U03,
czynnościowa i funkcjonalna pacjenta. Doskonalenie P_U04, P_U05,
umiejętności samodzielnego przeprowadzenia P_U06, P_K01,
badania podmiotowego i przedmiotowego pacjenta P_K02
(wywiad, pomiary, testy).

dydaktyczne
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe
Według schematu raportu praktyki.
Zalecana literatura 1. Dziak A. Tayara S.H. (1998). Bolesny bark. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
2. Dziak A. (2007). Bóle i dysfunkcje kręgosłupa. Wydawnictwo Medicina Sportiva, Kraków.

Zalecana literatura
3. Gaździk T.Sz. (1998). Ortopedia i traumatologia- podręcznik dla studentów medycyny.

4. Górecki A. (2002). Uszkodzenia stawu kolanowego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Szulc A. Marciniak W. (red.). (2003,2004). Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja.

6. Tylman D., Dziak A. (1985). Traumatologia narządu ruchu. Tom 1, 2, 3. Wydawnictwo


prowadzącego
prowadzącego^^ 0

kacyjna praktyka
ana (w dysfunkcjach
ruchu) (F/5/st/46)
rok/VI semestr
8
aktyki zawodowej w prowadzenie zajęć przez studenta
rtopedyczne,
my pomocy
rsztaty terapii
prowadzą działalność
y co najmniej 5 – letni
e/maty i
realizacji procedur
dań, obowiązków,
ym placówki klinicznej
erystyk I/ II
erapeuty
kładu ruchu dla

paratury pomiarowo –
tycznych w danej
raz innych
awidłowego
P7S_UW).
m faktycznym stanu
U1./P7U_U/P7S_UW).
dkach klinicznych
W).
enić działania
P7U_U/P7S_UW).
oboru środków
odpowiednich metod
ruchu
ci ruchowej dla
ując dbałość o
artości w relacjach
P7S_KR, P7S_KO,
w przypadku
w (O.K1./ P7U_K/
/ P7S_KK).
#-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/,

śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie
ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne,
egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena
umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola
obecności

F.W3., F.U1., O.K1.,

O.K2., O.K3.
F.W3., F.U1., O.K1.,
O.K2., O.K3.
F.W3., F.U1., O.K1.,

O.K2., O.K3.
odzin,
t, który opanował
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
portiva, Kraków.
w medycyny.
kie PZWL, Warszawa.
bilitacja.
ydawnictwo

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Praktyka w zakresie fizjoterapii
klinicznej, fizykoterapii i masażu
(F/5/st/47)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne 1. Uzyskanie przez studenta z Biura Praktyk druku wyrażenia zgody na odbycie praktyki
zawodowej w wybranej placówce
- Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne (ortopedyczne, reumatologiczne,
neurologiczne, neurochirurgiczne, rehabilitacyjne, geriatryczne), szpitale
rehabilitacyjne, zakłady pielęgnacyjno – opiekuńcze, sanatoria oraz domy pomocy
społecznej i przychodnie rehabilitacyjne;
- Opiekun praktyk: fizjoterapeuta z tytułem magistra;
- Wymagane wyposażenie: stół rehabilitacyjny, drabinki rehabilitacyjne lub inne
Gabinet Usprawniania Leczniczego (UGUL) lub inny system spełniający jego rolę,
balkonik rehabilitacyjny.

Wiedza P_W01. Realizując program praktyk weryfikuje w sposób praktyczny wiedzę
teoretyczną w zakresie przyczyn, przebiegu i rokowania chorób i dysfunkcji narządu
ruchu w kardiologii/pulmonologii/pediatrii oraz procesu diagnostycznego w obszarze
właściwym dla fizjoterapii (F.W2./P7U_W/P7S_WG, F.W3./P7U_W/P7S_WG,
F.W4./P7U_W/P7S_WG, F.W5./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi wykonać badanie podmiotowe i przedmiotowe, wykorzystując wiedzę z

zakresu diagnostyki funkcjonalnej oraz podstaw fizjoterapii, celem oceny stanu
funkcjonalnego pacjenta z chorobą lub dysfunkcją ruchu w
kardiologii/pulmonologii/pediatrii, monitorowania efektów fizjoterapii oraz ustalenia,
realizacji i/lub modyfikacji postępowania fizjoterapeutycznego (F.U1./P7U_U/P7S_UW,
P_U02. Potrafi tworzyć, weryfikować i modyfikować program usprawniania osób z

różnymi chorobami w zakresie kardiologii/pulmonologii/pediatrii
P_U03. Posiada umiejętność poprawnego wykonania procedur fizjoterapeutycznych
(kardiologia/pulmonologia,pediatria), właściwie współpracując w ramach zespołu
terapeutycznego (F.U3./P7U_U/P7S_UW).
P_U04. Posiada umiejętność poprawnego wykonania procedur fizykoterapeutycznych

(kardiologia/pulmonologia/pediatria), właściwie współpracując w ramach zespołu
terapeutycznego (F.U13./P7U_U/P7S_UO, F.U14./P7U_U/P7S_UO).
P_U05. Potrafi dobrać, przygotować i zastosować, we współpracy z innymi

specjalistami, zaopatrzenie ortopedyczne u pacjentów z chorobą
kardiologiczną/pulmonologiczną/pediatryczną (F.U8./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UK).
P_U06. Potrafi prowadzić dokumentację dotyczącą działań diagnostycznych i

fizjoterapeutycznych u pacjentów z chorobą kardiologiczną/
pulmonologiczną/pediatryczną (F.U9./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Respektuje kompetencje współpracowników i innych specjalistów medycznych,

potrafi się do nich zwrócić po pomoc lub współpracować ze świadomością własnych
ograniczeń (O.K5./P7U_K /P7S_KK , O.K7./P7U_K /P7S_KR).
P_K02. Rozumie i prezentuje postawę promującą zdrowy styl życia, będąc

świadomym kreowania przykładu dla pacjentów (O.K3./P7U_K /P7S_KR).
się#

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty Kierunkowe efekty
zajęć (liczba godzin) uczenia się uczenia się
###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia zajęcia kliniczne (2) P_W01, P_U01, F.W2., F.W3., F.W4.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_U02, P_U03, F.W5., F.U1., F.U3.,
literaturą oraz organizacją pracy ośrodka rehabilitacji. P_U04, P_U05, F.U8., F.U9., F.U13.,
P_U06, P_K01, P_K02 F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.
2. Obserwacja i doskonalenie umiejętności zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3., F.W4.,
przeprowadzenia badania podmiotowego i (17) P_U02, P_U03, F.W5., F.U1., F.U3.,
przedmiotowego pacjenta w zakresie P_U04, P_U05, F.U8., F.U9., F.U13.,
kardiologii/pulmonologii/pediatrii , celem oceny P_U06, P_K01, P_K02 F.U14., O.K3., O.K5.,
stanu funkcjonalnego pacjenta oraz monitorowanie O.K7.
efektów fizjoterapii.
3. Obserwacja i doskonalenie umiejętności tworzenia zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3., F.W4.,
programu usprawniania i realizacji postępowania (16) P_U02, P_U03, F.W5., F.U1., F.U3.,
usprawniającego w zakresie miejscowym oraz P_U04, P_U05, F.U8., F.U9., F.U13.,
ogólnym, indywidualnie i zespołowo, w zależności od P_U06, P_K01, P_K02 F.U14., O.K3., O.K5.,
stanu pacjenta i specyfiki jednostki chorobowej O.K7.
(ortopedia/ reumatologia/pediatria), na oddziałach
szpitalnych i ambulatoriach rehabilitacyjnych.
odpowiedniego doboru i poprawnego wykonania (17) P_U02, P_U03, F.W5., F.U1., F.U3.,
technik fizjoterapeutycznych, z uwzględnieniem P_U04, P_U05, F.U8., F.U9., F.U13.,
elementów metod fizjoterapeutycznych w zakresie P_U06, P_K01, P_K02 F.U14., O.K3., O.K5.,
kardiologii/pulmonologii/pediatrii. O.K7.
odpowiedniego doboru i poprawnego wykonania (16) P_U02, P_U03, F.W5., F.U1., F.U3.,
zabiegów fizykoterapeutycznych (fototerapii, P_U04, P_U05, F.U8., F.U9., F.U13.,
laseroterapii, termoterapii, elektroterapii, P_U06, P_K01, P_K02 F.U14., O.K3., O.K5.,
magnetoterapii, sonoterapii) z uwzględnieniem O.K7.
wskazań, przeciwskazań i doboru właściwych dawek
terapeutycznych w zakresie
kardiologii/pulmonologii/pediatrii.
6. Obserwacja i doskonalenie umiejętności doboru zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3., F.W4.,
odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego, (16) P_U02, P_U03, F.W5., F.U1., F.U3.,
stosownie do dysfunkcji, stanu pacjenta, jego P_U04, P_U05, F.U8., F.U9., F.U13.,
potrzeb i możliwości w zakresie P_U06, P_K01, P_K02 F.U14., O.K3., O.K5.,
kardiologii/pulmonologii/pediatrii. O.K7.
7. Obserwacja i czynne uczestnictwo w sporządzaniu zajęcia kliniczne P_W01, P_U01, F.W2., F.W3., F.W4.,
dokumentacji badania pacjenta na potrzeby (16) P_U02, P_U03, F.W5., F.U1., F.U3.,
fizjoterapii oraz prowadzonego usprawniania P_U04, P_U05, F.U8., F.U9., F.U13.,
ruchowego w zakresie ortopedii/ reumatologii. P_U06, P_K01, P_K02 F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.

dydaktyczne
Narzędzia
dydaktyczne
przedmiotu uczestnictwo w realizowanych zadaniach praktyki zawodowej,
przygotowanie raportu z praktyk według wymaganych kryteriów.
Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
Przykładowe
zagadnienia

2. Dega M., Milanowska K. (2003). Rehabilitacja Medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
3. Gaber T. (2010). Rehabilitacja neurologiczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Kwolek A. (2003). Rehabilitacja Medyczna. Tom I-II. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner,

Wrocław.
6. Kwolek A. (2012). Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
7. Lennon S. (2010). Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej. Wydawnictwo Elsevier

8. Mazur R., Kozubski W. (1998). Podstawy kliniczne neurologii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 0

dr Dorota Drabarek
w zakresie fizjoterapii
fizykoterapii i masażu
(F/5/st/47)
rok/VII semestr
4
dy na odbycie praktyki
eumatologiczne,
szpitale
az domy pomocy
acyjne lub inne

pii, Uniwersalny
ający jego rolę,
dań, obowiązków,
m placówki klinicznej
stopnia/standardów
zny wiedzę
dysfunkcji narządu
tycznego w obszarze
W/P7S_WG,
ykorzystując wiedzę z
m oceny stanu
erapii oraz ustalenia,

.U1./P7U_U/P7S_UW,
rawniania osób z
zjoterapeutycznych
ramach zespołu
zykoterapeutycznych
ramach zespołu
O).
z innymi
_UW, P7S_UO,
ostycznych i
cjalistów medycznych,
domością własnych
ycia, będąc
P7S_KR).

F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.U1., F.U3.,
F.U8., F.U9., F.U13.,
F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,
F.W5., F.U1., F.U3.,
F.U8., F.U9., F.U13.,
F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.U1., F.U3.,
F.U8., F.U9., F.U13.,
F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.U1., F.U3.,
F.U8., F.U9., F.U13.,
F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.U1., F.U3.,
F.U8., F.U9., F.U13.,
F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.U1., F.U3.,
F.U8., F.U9., F.U13.,
F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.
F.W2., F.W3., F.W4.,

F.W5., F.U1., F.U3.,
F.U8., F.U9., F.U13.,
F.U14., O.K3., O.K5.,
O.K7.
zin,
akresie przedmiotu:
ch kryteriów) uzyskuje
nych efektów uczenia
ożonych efektów
a się (51- 60%

teriów) w zakresie
h w zakresie
Wydawnictwo
ekarskie PZWL,
WL, Warszawa.
Warszawa.
zne Urban&Partner,
o Lekarskie PZWL,
o Elsevier
wo Lekarskie PZWL,
w.
profilowana (w chorobach
wewnętrznych) (F/5/st/48)

(jednolite studia
mgr)

wybranej placówce.
- Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne (rehabilitacji, internistyczne,
geriatryczne, kardiologiczne, pulmonologiczne), sanatoria o profilu leczenia:
internistycznym, kardiologicznym, pulmonologicznym, domy pomocy społecznej,
przychodnie rehabilitacyjne, gabinety fizjoterapii, warsztaty terapii zajęciowej i inne
instytucje, organizacje, ośrodki wsparcia, które prowadzą działalność z zakresu
rehabilitacji i aktywizacji osób niepełnosprawnych;
- Wymagane wyposażenie: leżanki/stoły terapeutyczne, materace/maty i inny sprzęt
rehabilitacyjny, w tym urządzenia do realizacji procedur fizykoterapeutycznych.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę o budowie i funkcji narządów wewnętrznych oraz
mechanizmach procesów patologicznych zachodzących w ich obrębie
P_W02. Wykazuje się szczegółową wiedzą w zakresie środków, form i metod

terapeutycznych oraz ich stosowaniem w dysfunkcjach narządów wewnętrznych
(F.W3./P7U_W/P7S_WG, F.W4./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Ma pogłębioną wiedzę na temat diagnostyki schorzeń narządów
wewnętrznych dla potrzeb fizjoterapii, możliwości wykorzystania specjalistycznej
aparatury pomiarowo – diagnostycznej oraz planowania indywidualnych działań

przeprowadzania zabiegów Fizjoterapeutycznych (F.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi kwalifikować, planować i prowadzić fizykoterapię, kinezyterapię oraz

masaż (F.U2./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi dobierać wyroby medyczne do potrzeb pacjenta, a także nauczać

pacjentów posługiwania się tymi wyrobami (F.U5./P7U_U/P7S_UW,
F.U6./P7U_U/P7S_UW, P6S_UU).

usprawniające pacjentów w przypadkach chorób narządów wewnętrznych

odpowiednich metod fizjoterapeutycznych (F.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U06. Potrafi planować, weryfikować, modyfikować program usprawniania w

chorobach wewnętrznych (F.U3./P7U_U/P7S_UW).

międzyludzkich (O.K9./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).

trudności w rozwiązaniu danego zadania zasięga opinii ekspertów (O.K5./ P7S_KK/
P7S_KK, O.K8./ P7S_KK/ P7S_KK).
się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, (2) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
Zapoznanie zasad BHP. P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
2. Fizjoterapia chorób serca. Określenie zasad zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
fizjoterapii w chorobach serca. Wskazania i (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
przeciwwskazania do wykonywania ćwiczeń P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
treningowych. P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
3. Działania profilaktyczne pierwotnej i wtórnej zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
choroby niedokrwiennej. Skale zmęczenia, trening (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
wysiłkowy. P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
4. Fizjoterapia chorób krążenia obwodowego zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
tętniczego, żylnego i limfatycznego. Wywiad, (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
badania, klasyfikacja. P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
5. Metody fizykalne stosowane w chorobie zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
niedokrwiennej kończyn oraz niewydolności żylno- – (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
limfatycznej. P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
6. Fizjoterapia wybranych chorób płuc ( POChP, zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
mukowiscydozy, wysiękowego zapalenia opłucnej) i (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
w torakochirurgii. Nauka oddychania, pozycje P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
drenażowe, trening siłowy i wytrzymałościowy, P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
techniki alternatywne fizjoterapii, masaż klatki P_U06, P_K01,
piersiowej. P_K02
7. Metody i techniki fizjoterapii stosowane w zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
chorobach przewodu pokarmowego. Fizykoterapia, (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
masaż, kąpiele nasiadowe, balneoterapia i P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
klimatoterapia. P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
8. Zasady planowania i prowadzenia wysiłku zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
fizycznego w cukrzycy i zespole metabolicznym. (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
9. Postępowanie fizjoterapeutyczne w chorobach zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
reumatycznych (RZS, ZSSK). Terapia bólu, środki (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
przeciwzapalne stosowane w medycynie fizykalnej. P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
Możliwości i sposoby poprawy zakresu ruchomości i P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
siły mięśniowej. Elementy balneoterapii w P_U06, P_K01,
reumatologii. P_K02
10. Choroby zwyrodnieniowe stawów. Sposoby zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
łagodzenia dolegliwości bólowych, utrzymania i (22) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
zwiększania zakresu ruchów w stawach, zmniejszania P_U02, P_U03, F.U5., F.U6., O.K5.,
masy ciała. Wykorzystanie kinezyterapii, masażu i P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
fizykoterapii. P_U06, P_K01,
P_K02

dydaktyczne
przygotowanie raportu z praktyk według wymaganych kryteriów. Student, który opanował
Przykładowe
zagadnienia
Zalecana literatura 1. Adams K.F. i wsp. (1996). Relation between gender, etiology and survival in patients with
symptomatic heart failure, "Journal of the American College of Cardiology" 28, 1781-1788.
2. Andrzejewski W. i wsp. (2006). Wpływ masażu medycznego na wybrane parametry układu

krążenia, "Family Medicine & Primary Care Review" 8,48-51.
3. Boyce M.L. i wsp. (1997). Exercise training by individuals with predialysi renal failure:
cardiorespiratoryendu- rance, hypertension, and renal function, "The American Journal of
Kidney Diseases" 30(2), 180-192.

PZWL, Warszawa.
5. Demczyszak I. (2006). Fizjoterapia w chorobach układu sercowo-naczyniowego. Wydawnictwo

6. Długołęcka A., Lew-Starowicz M. (2015). Seks trzyma nas przy życiu. Wydawnictwo Leo Media,
Warszawa.
7. Dylewicz P., Przywarska I. (2011). Fizjoterapia w rehabilitacji kardiologicznej. W: Fizjoterapia

kliniczna (Kasprzak W. - red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
8. Fletcher G.F. i wsp. (2001). Exercise standards for testingand training. A statement for health
care professionals from the American Heart Association, Circulation 104, 1694—1740.
9. Gomis M. i wsp. (2008). Exercise and sport in the treatment ofhaemophllic patients: a
systemic review, Haemophilia 14,1-12.
10. Hasik J. Gawęcki J. (2005). Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa.
11. Hilberg T. i wsp. (2003). Physical training increases isometric muscular strength and
proprioceptive performance in haemophilic subjects, Haemophilia 9, 86-93.
12. Kasprzak W. (1999). Znaczenie kuracji uzdrowiskowej w strategii terapii choroby wrzodowej
— obserwacje 10-letnie, "Nowiny Lekarskie" 68,2,204-223.
13. Kasprzak W., Hryniewiecki L. (1994). Fizjoterapia w leczeniu chorób przewodu pokarmowego,
"Nowiny Lekarskie" 63 (4), 53-60.
15. McKelvie R.S. i wsp. (1995). Effects of exercise training in patients with congestive hart
failin'®. A critical review, "Journal of the American College of Cardiology" 25, 789-796.
16. Mulder K. (2006). “ Exercises for people with hemophilia”, World Federation of Hemophilia.
17. Mulvany R. i wsp.(2010). Effects of a 6-week, individualized, supervised exercise program for
people with ble¬eding disorders and hemophilic arthriti, "Physical Therapy" 90, 509-526.
18. Piotrowicz R., Bakuła S. (2007). Kompleksowa rehabilitacja kardiologiczna pacjentów z

niewydolnością nerek. W: Kardionefrologia (Pasierski T., Myśliwiec M., Imielą J. - red.). Medical
Tribune Group Polska, Warszawa.
Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 0

dr Dorota Drabarek
kacyjna praktyka
wana (w chorobach
trznych) (F/5/st/48)
ok/VIII semestr

aktyki zawodowej w samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
ternistyczne,
filu leczenia:
mocy społecznej,
pii zajęciowej i inne
ność z zakresu
e/maty i inny sprzęt

rapeutycznych.
dań, obowiązków,
erystyk I/ II
erapeuty)
ewnętrznych oraz
brębie
form i metod
w wewnętrznych
arządów
a specjalistycznej
dualnych działań
/P7S_WG).
raz innych
awidłowego
/P7S_UW).
, kinezyterapię oraz
a także nauczać
UW,
enić działania
wnętrznych
e niezbędne dla
zastosowaniem
UW).
sprawniania w
ując dbałość o
w przypadku
w (O.K5./ P7S_KK/

F.W3., F.W4., F.W5.,
F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,
F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5., F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
dzin,
który opanował
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
in patients with
28, 1781-1788.
parametry układu
enal failure:
ican Journal of
ictwo Lekarskie
owego. Wydawnictwo
awnictwo Leo Media,
nej. W: Fizjoterapia
tatement for health

694—1740.
ic patients: a
dawnictwo Naukowe
trength and
.
choroby wrzodowej
ewodu pokarmowego,
wo Medyczne
congestive hart
5, 789-796.
ation of Hemophilia.
exercise program for

" 90, 509-526.
na pacjentów z
lą J. - red.). Medical

profilowana (w dysfunkcjach
układu ruchu) (F/5/st/48)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne 1. Uzyskanie przez studenta zgody od Kierownika Biura Obsługi Praktyk na odbycie
praktyki zawodowej w wybranej placówce.
Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne (rehabilitacji, ortopedyczne,
reumatologiczne), sanatoria o profilu leczenia: narząd ruchu, domy pomocy
społecznej, przychodnie rehabilitacyjne, gabinety fizjoterapii, warsztaty terapii
zajęciowej i inne instytucje, organizacje, ośrodki wsparcia, które prowadzą działalność
z zakresu rehabilitacji i aktywizacji osób niepełnosprawnych;
Opiekun praktyk: fizjoterapeuta z tytułem magistra, posiadający co najmniej 5 – letni
Wymagane wyposażenie: leżanki/stoły terapeutyczne, materace/maty i

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę o budowie i funkcji układu ruchu. oraz mechanizmach
procesów patologicznych zachodzących w jego obrębie (F.W3./P7U_W/P7S_WG).

terapeutycznych oraz ich stosowaniem w dysfunkcjach układu ruchu
(F.W3./P7U_W/P7S_WG, F.W4./P7U_W/P7S_WG).

jednostce chorobowej (F.W5./P7U_W/P7S_WG).
przeprowadzania zabiegów fizjoterapeutycznych z dysfunkcjami układu ruchu

masaż u pacjentów z dysfunkcjami układu ruchu (F.U2./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi dobierać wyroby medyczne do potrzeb pacjenta z dysfunkcjami układu

ruchu, a także nauczać pacjentów posługiwania się tymi wyrobami
(F.U5./P7U_U/P7_UW, F.U6./P7U_U/P7_UW, P6S_UU).


odpowiednich metod Fizjoterapeutycznych (F.U1./P7U_U/P7S_UW).

chorobach układu ruchu (F.U3./P7U_U/P7S_UW).


trudności w rozwiązaniu danego zadania zasięga opinii ekspertów. (O.K5./ P7U_K/
P7S_KK, O.K8./ P7U_K/ P7S_KK).
się#

###
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi (2) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
oraz organizacją pracy ośrodka rehabilitacji. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
Bezpieczeństwo i higiena pracy w danej placówce, P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
2. Diagnostyka chorego dla potrzeb fizjoterapii w zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
zakresie dysfunkcji układu ruchu. Ocena (18) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
czynnościowa i funkcjonalna pacjenta. Obserwacja i P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
doskonalenie umiejętności przeprowadzenia badania P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
podmiotowego i przedmiotowego pacjenta. P_U06, P_K01,
P_K02
3. Programowanie, weryfikowanie i modyfikowanie zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
programu terapii w wybranych jednostkach (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
chorobowych układu ruchu. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
4. Fizykoterapia w dysfunkcjach układu ruchu zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
adekwatna do stanu zdrowia pacjenta: (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
- dobór parametrów zabiegów fizykalnych P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
(balneoterapeutycznego) w warunkach klinicznych P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
- kontrolowanie przebiegu zabiegów fizykalnych P_U06, P_K01,
- ocena reakcji organizmu w odpowiedzi na różne P_K02
zabiegi fizykalne.
5. Doskonalenie umiejętności wykonywania zabiegów zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
fizykalnych u pacjentów z dysfunkcjami układu ruchu: (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
−zabiegi cieplne miejscowe i ogólne (zabieg sauny), P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
miejscowe zabiegi schładzania i krioterapii, kąpiele i P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
półkąpiele, natryski, masaż wirowy kończyn górnych i P_U06, P_K01,
dolnych, masaż podwodny, zabiegi z użyciem światła P_K02
podczerwonego i nadfioletowego, laseroterapia,
magnetoterapia, zabiegi z użyciem pól
magnetycznych wielkiej częstotliwości, terapia
ultradźwiękowa i fonoforeza, inhalacje; zabiegi
elektroterapii z użyciem prądu stałego oraz prądów
małej i średniej częstotliwości i inne.
6. Kinezyterapia u pacjentów z dysfunkcjami układu zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
ruchu: kwalifikacja, planowanie i prowadzenie (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
ćwiczeń i technik z zakresu kinezyterapii, w oparciu o P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
wyniki przeprowadzonej oceny funkcjonalnej, P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
odpowiednie do stanu funkcjonalnego pacjenta. P_U06, P_K01,
P_K02
7. Masaż w wybranych jednostkach chorobowych i zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
modyfikowanie masażu w zależności od stanu i wieku (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
pacjenta. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9
P_U06, P_K01,
P_K02
8. Metody specjalne stosowane u pacjentów z zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
dysfunkcjami układu ruchu: programowanie badania (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
funkcjonalnego niezbędnego dla stosowania P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
odpowiednich metod specjalnych fizjoterapii. P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
Wykorzystanie w terapii zasad i technik z zakresu P_U06, P_K01,
metod specjalnych stosownie do stanu klinicznego i P_K02
funkcjonalnego pacjenta.
9. Programowanie treningu funkcjonalnego w zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
fizjoterapii układu ruchu odpowiednio do stanu (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
pacjenta. Programowanie rehabilitacji domowej. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
Doradztwo prozdrowotne oraz profilaktyka P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
niepełnosprawności. P_U06, P_K01,
P_K02
10. Adaptowana aktywność fizyczna w rehabilitacji zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
kompleksowej i podtrzymywanie sprawności (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
pacjentów ze specjalnymi potrzebami. Zaopatrzenie P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
ortopedyczne w dysfunkcjach układu ruchu. P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
11. Prowadzenie dokumentacji medycznej, zasady jej zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
dostępności i obiegu dokumentów. Koszty (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
działalności fizjoterapeutycznej. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02

dydaktyczne
Przykładowe
zagadnienia
Warszawa.
2. Dziak A. (2007). Bóle i dysfunkcje kręgosłupa. Medicina Sportiva, Kraków.

Zalecana literatura
3. Dziak A., Tayara S.H. (1998). Bolesny bark. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
4. Gaździk T.Sz. (1998). Ortopedia i traumatologia- podręcznik dla studentów medycyny.

6. Kilar J. Z., Lizis P. (1996). Leczenie ruchem. Badanie narządu ruchu w rehabilitacji.
7. Kiwerski J. (1993). Urazy kręgosłupa szyjnego i ich następstwa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
8. Kwolek A. (2013). Rehabilitacja Medyczna, tom I. II. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.
9. Marciniak W., Szulc A. (red.). Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
10. Rąpała K. (2005). Bóle krzyża. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
11. Rosławski A. (2002). Ćwiczenia lecznicze w chorobach reumatycznych. Poradnik dla

pacjentów. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
12. Szulc A., Marciniak W. (red.). (2003,2004). Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja.
13. Tęsiorowski M., Zarzycka M. (1998). Podstawowe zasady wydłużania kończyn. Wydawnictwo
Kasper, Kraków.
14. Tylman D. (1998). Czynnościowe leczenie złamań. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
15. Tylman D., Dziak A. (1985). Traumatologia narządu ruchu. Tom 1-3. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
16. Widuchowski J. (2001). Kolano-endoprotezoplastyka-całkowita wymiana stawu. Sport i

Medycyna, Katowice.
17. Widuchowski J. (2001). Kolano-endoprotezoplastyka-całkowita wymiana stawu. Sport i

Medycyna, Katowice.

prowadzącego
prowadzącego^^ 0

dr Dorota Drabarek
kacyjna praktyka
ana (w dysfunkcjach
ruchu) (F/5/st/48)
ok/VIII semestr
8
Praktyk na odbycie samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
opedyczne,
my pomocy
rsztaty terapii
prowadzą działalność
co najmniej 5 – letni
/maty i
realizacji procedur
dań, obowiązków,
erystyk I/ II
erapeuty)
. oraz mechanizmach
P7U_W/P7S_WG).
form i metod
uchu
kładu ruchu dla

paratury pomiarowo –
tycznych w danej
raz innych
awidłowego
układu ruchu
P7S_UW).
z dysfunkcjami układu
mi
enić działania
wnętrznych
e niezbędne dla
zastosowaniem
UW).
sprawniania w
ując dbałość o
w przypadku
w. (O.K5./ P7U_K/

F.W3., F.W4., F.W5.,
F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,
F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,
F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
dzin,
który opanował
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
Lekarskie PZWL,
.
w.
w medycyny.
kie PZWL, Warszawa.
abilitacji.
dawnictwo Lekarskie
a.
Poradnik dla
habilitacja.
ńczyn. Wydawnictwo
kie PZWL, Warszawa.
dawnictwo Lekarskie
a stawu. Sport i
a stawu. Sport i

profilowana (w wieku
rozwojowym)(F/5/st/48)

(jednolite studia
mgr)

wybranej placówce.
-Miejsce odbywania praktyki: oddziały szpitalne (oddziały szpitalne (dziecięce,
rehabilitacji dziecięcej, neurologii dziecięcej) oraz domy pomocy społecznej,
przychodnie rehabilitacji, przychodnie rehabilitacji dziecięcej, sanatoria rehabilitacji
dziecięcej)

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę o prawidłowościach i nieprawidłowościach w rozwoju
występujących u pacjentów w wieku rozwojowym (F.W3./P7U_W/P7S_WG).

terapeutycznych oraz ich stosowaniem w dysfunkcjach występujących u pacjentów w
wieku rozwojowym (F.W3./P7U_W/P7S_WG, F.W4./P7U_W/P7S_WG).
P_W03. Ma pogłębioną wiedzę na temat diagnostyki schorzeń wieku rozwojowego

dla potrzeb fizjoterapii, możliwości wykorzystania specjalistycznej aparatury
pomiarowo – diagnostycznej oraz planowania indywidualnych działań
przeprowadzania zabiegów fizjoterapeutycznych u pacjentów w wieku rozwojowym

masaż u pacjentów w wieku rozwojowym (F.U2./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi dobierać wyroby medyczne do potrzeb pacjenta w wieku rozwojowym,

a także nauczać pacjentów posługiwania się tymi wyrobami (F.U5./P7U_U/P7_UW,
F.U6./P7U_U/P7S_UW, P6S_UU).

usprawniające pacjentów w wieku rozwojowym (F.U3./P7U_U/P7S_UW).

odpowiednich metod fizjoterapeutycznych w wieku rozwojowym

chorobach wieku rozwojowego (F.U3./P7U_U/P7S_UW).


P7S_KK, O.K8./ P7U_K/ P7S_KK).
się#

###
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi (2) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
oraz organizacją pracy ośrodka rehabilitacji. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
Bezpieczeństwo i higiena pracy w danej placówce, P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
2. Diagnostyka chorego dla potrzeb fizjoterapii w zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3,. F.W4., F.W5.,
wieku rozwojowym. Ocena czynnościowa i (18) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
funkcjonalna młodego pacjenta. Obserwacja i P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
doskonalenie umiejętności przeprowadzenia badania P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
podmiotowego i przedmiotowego pacjenta. P_U06, P_K01,
P_K02
3. Programowanie, weryfikowanie i modyfikowanie zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
programu terapii w wybranych jednostkach (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
chorobowych. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
4. Fizykoterapia w wieku rozwojowym adekwatna do zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
stanu zdrowia pacjenta: (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2, F.U3.,
- dobór parametrów zabiegów fizykalnych P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
(balneoterapeutycznego) w warunkach klinicznych P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
- kontrolowanie przebiegu zabiegów fizykalnych P_U06, P_K01,
- ocena reakcji organizmu w odpowiedzi na różne P_K02
zabiegi fizykalne.
5. Doskonalenie umiejętności wykonywania zabiegów zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
fizykalnych u pacjentów w wieku rozwojowym: (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
−zabiegi cieplne miejscowe i ogólne (zabieg sauny), P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
miejscowe zabiegi schładzania i krioterapii, kąpiele i P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
półkąpiele, natryski, masaż wirowy kończyn górnych i P_U06, P_K01,
dolnych, masaż podwodny, zabiegi z użyciem światła P_K02
podczerwonego i nadfioletowego, laseroterapia,
magnetoterapia, zabiegi z użyciem pól
magnetycznych wielkiej częstotliwości, terapia
ultradźwiękowa i fonoforeza, inhalacje; zabiegi
elektroterapii z użyciem prądu stałego oraz prądów
małej i średniej częstotliwości i inne.
6. Kinezyterapia w wieku rozwojowym: kwalifikacja, zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
planowanie i prowadzenie ćwiczeń i technik z zakresu (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
kinezyterapii, w oparciu o wyniki przeprowadzonej P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
oceny funkcjonalnej, odpowiednie do stanu P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
funkcjonalnego pacjenta w wieku rozwojowym. P_U06, P_K01,
P_K02
7. Masaż w wybranych jednostkach chorobowych i zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
modyfikowanie masażu w zależności od stanu i wieku (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
pacjenta. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02
8. Metody specjalne stosowane u pacjentów w wieku zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
rozwojowym: programowanie badania (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
funkcjonalnego niezbędnego dla stosowania P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
odpowiednich metod specjalnych fizjoterapii. P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.,
Wykorzystanie w terapii zasad i technik z zakresu P_U06, P_K01,
metod specjalnych stosownie do stanu klinicznego i P_K02
funkcjonalnego pacjenta.
9. Programowanie treningu funkcjonalnego w zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
fizjoterapii wieku rozwojowego odpowiednio do (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
stanu pacjenta. Programowanie rehabilitacji P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
domowej. Doradztwo prozdrowotne oraz P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
profilaktyka niepełnosprawności. P_U06, P_K01,
P_K02
10. Adaptowana aktywność fizyczna w rehabilitacji zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3, F.W4, F.W5,
kompleksowej i podtrzymywanie sprawności (20) P_W03, P_U01, F.U1, F.U2, F.U3,
pacjentów ze specjalnymi potrzebami. Zaopatrzenie P_U02, P_U03, F.U5,F.U6, O.K5,
ortopedyczne w wieku rozwojowym. P_U04, P_U05, O.K8, O.K9,
P_U06, P_K01,
P_K02
11. Prowadzenie dokumentacji medycznej, zasady jej zajęcia kliniczne P_W01, P_W02, F.W3., F.W4., F.W5.,
dostępności i obiegu dokumentów. Koszty (20) P_W03, P_U01, F.U1., F.U2., F.U3.,
działalności fizjoterapeutycznej. P_U02, P_U03, F.U5.,F.U6., O.K5.,
P_U04, P_U05, O.K8., O.K9.
P_U06, P_K01,
P_K02

dydaktyczne
Przykładowe
zagadnienia
Zalecana literatura 1. Kwolek A. (red.). (2003). Rehabilitacja Medyczna. Tom1-2. Wydawnictwo Medyczne

3. Łosiowski Z. (1996). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Część 1. Wydawnictwo WSiP,
Warszawa.

5. Mazanek E. (1998). Dziecko niepełnosprawne ruchowo. Wychowanie i nauczanie. Część 3.

Wydawnictwo WSiP, Warszawa.
6. Michałowicz R. (red.). (2001). Mózgowe porażenie dziecięce. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
7. Michałowicz R., Jóźwiak S. (red.). (2000). Neurologia dziecięca. Wydawnictwo Medyczne

8. Pecyna M. B. (2000). Dziecko i jego choroba. Wydawnictwo ŻAK, Warszawa.
9. Tomasik E., Mazanek E. (1998). Współczesne tendencje w rehabilitacji. Wydawnictwo ŻAK,

Warszawa.
10. Zabłocki J.K. (1998). Mózgowe porażenie dziecięce w diagnostyce i terapii. Wydawnictwo
ŻAK, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 0

dr Dorota Drabarek
kacyjna praktyka
lowana (w wieku
jowym)(F/5/st/48)
ok/VIII semestr

aktyki zawodowej w samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
ne (dziecięce,
społecznej,
natoria rehabilitacji
e/maty i
realizacji procedur
dań, obowiązków,
erystyk I/ II
erapeuty)
owościach w rozwoju
W/P7S_WG).
form i metod
ących u pacjentów w
S_WG).
ieku rozwojowego
ej aparatury
ziałań
/P7S_WG).
raz innych
awidłowego
wieku rozwojowym
W).
w wieku rozwojowym,
U5./P7U_U/P7_UW,
enić działania
P7S_UW).
e niezbędne dla
zastosowaniem
m
sprawniania w
ując dbałość o
w przypadku
w (O.K5./ P7U_K/

F.W3., F.W4., F.W5.,
F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3,. F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2, F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,
F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.,
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
F.W3, F.W4, F.W5,
F.U1, F.U2, F.U3,
F.U5,F.U6, O.K5,
O.K8, O.K9,
F.W3., F.W4., F.W5.,

F.U1., F.U2., F.U3.,
F.U5.,F.U6., O.K5.,
O.K8., O.K9.
dzin,
który opanował
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
Medyczne
hu. Wydawnictwo
nictwo WSiP,
owego wg Berty i
auczanie. Część 3.
wo Lekarskie PZWL,
ctwo Medyczne
wa.
Wydawnictwo ŻAK,
pii. Wydawnictwo

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Praktyka z fizjoterapii klinicznej,
fizykoterapii i masażu
(F/5/st/49)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr V rok/X semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Celami praktyki zawodowej są:
- wdrożenie i doskonalenie umiejętności zawodowych zdobytych w trakcie trwania
studiów;
- wykształcenie umiejętności zastosowania wiedzy teoretycznej zdobytej w toku
studiów w realnych warunkach pracy;
- nabycie umiejętności poprawnego przeprowadzania procedur diagnostyki
funkcjonalnej niezbędnych do wykonywania zawodu fizjoterapeuty;
- nabycie umiejętności właściwego doboru zabiegów fizjoterapeutycznych do
rozpoznania klinicznego oraz klinicznej oceny stanu zdrowia pacjenta;
- wykonywanie zabiegów fizjoterapeutycznych w oparciu o diagnozę kliniczną oraz
ocenę funkcjonalną pacjenta we współpracy z innymi osobami wykonującymi zawód
medyczny;
- nabycie umiejętności planowania procesu usprawniania i kontrolowania jego
efektywności;
- nabycie umiejętności prawidłowego prowadzenia dokumentacji medycznej w
zakresie fizjoterapii;
- wyrobienie i utrwalenie pozytywnych nawyków zawodowych oraz postawy
społecznej niezbędnych w pracy fizjoterapeuty;
- nabycie umiejętności pracy w zespole terapeutycznym;
- nabycie umiejętności organizacyjnych oraz wiedzy teoretycznej i praktycznej
niezbędnych do samodzielnego tworzenia warsztatu pracy fizjoterapeuty;
- wyrobienie nawyku samokształcenia koniecznego w pracy fizjoterapeuty;
nawiązanie kontaktów pomocnych w poszukiwaniu i kształtowaniu pracy zawodowej.

stopnia/standardów kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu fizjoterapeuta)
Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę o budowie i funkcji układu ruchu. oraz mechanizmach
procesów patologicznych zachodzących w jego obrębie (F.W3./P7U_W/P7S_WG).

terapeutycznych oraz ich stosowaniem w dysfunkcjach układu ruchu
(F.W3./P7U_W/P7S_WG, F.W16./ P7U_W/P7S_WK, F.W17./ P7U_W/P7S_WK,
F.W18./P7U_W/P7S_WK).

jednostce chorobowej (F.W5./P7U_W/P7S_WG, F.W9./P7U_W/P7S_WG,
F.W13./P7U_W/P7S_WK).

przeprowadzania zabiegów fizjoterapeutycznych z dysfunkcjami układu ruchu

masaż u pacjentów z dysfunkcjami układu ruch. (F.U2./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi dobierać wyroby medyczne do potrzeb pacjenta z dysfunkcjami układu

ruchu, a także nauczać pacjentów posługiwania się tymi wyrobami
(F.U5./P7U_U/P7_UW, F.U6./P7U_U/P7S_UW, P6S_UU, F.U18./P7U_U/P7S_UK).

(F.U3./P7U_U/P7S_UW, F.U18./P7U_U/P7S_UK).

odpowiednich metod fizjoterapeutycznych (F.U1./P7U_U/P7S_UW,

chorobach układu ruchu (F.U3/P7U_U/P7S_UW, F.U11./P7U_U/P7S_UO,
F.U18./P7U_U/P7S_UK).

O.K3./ P7U_K/ P7S_KK).

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia 10 P_W01, P_W02, F.W3., F.W16.,

i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_W03, P_U01, F.W17., F.W18.,
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. P_U02, P_U03, F.U1., F.U2., F.U5.,
Zapoznanie zasad BHP. P_U04, P_U05, F.U6., F.U18., F.U3.,
P_U06, P_K01, F.U16., F.U11.,
P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.
2. Diagnostyka chorego dla potrzeb fizjoterapii w 40 P_W01, P_W02, F.W3., F.W16.,

zakresie dysfunkcji układu ruchu. Ocena P_W03, P_U01, F.W17., F.W18.,
czynnościowa i funkcjonalna pacjenta. Obserwacja i P_U02, P_U03, F.U1., F.U2., F.U5.,
doskonalenie umiejętności przeprowadzenia badania P_U04, P_U05, F.U6., F.U18., F.U3.,
podmiotowego i przedmiotowego pacjenta. P_U06, P_K01, F.U16., F.U11.,
P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.
3. Obserwacja planowanych jednostkowych działań 25 P_W01, P_W02, F.W3., F.W16.,

fizjoterapeutycznych i ich wprowadzanie. P_W03, P_U01, F.W17., F.W18.,
P_U02, P_U03, F.U1., F.U2., F.U5.,
P_U04, P_U05, F.U6., F.U18., F.U3.,
P_U06, P_K01, F.U16., F.U11.,
P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.
4. Analiza dokumentacji medycznej, nabycie 10 P_W01, P_W02, F.W3., F.W16.,

umiejętności dokumentowania postępowania P_W03, P_U01, F.W17., F.W18.,
fizjoterapeutycznego. P_U02, P_U03, F.U1., F.U2., F.U5.,
P_U04, P_U05, F.U6., F.U18., F.U3.,
P_U06, P_K01, F.U16., F.U11.,
P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.
5. Programowanie, weryfikowanie i modyfikowanie 25 P_W01, P_W02, F.W3., F.W16.,

programu terapii w wybranych jednostkach P_W03, P_U01, F.W17., F.W18.,
chorobowych układu ruchu. P_U02, P_U03, F.U1., F.U2., F.U5.,
P_U04, P_U05, F.U6., F.U18., F.U3.,
P_U06, P_K01, F.U16., F.U11.,
P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.
6. Fizykoterapia w dysfunkcjach układu ruchu 40 P_W01, P_W02, F.W3., F.W16.,

adekwatna do stanu zdrowia pacjenta: P_W03, P_U01, F.W17., F.W18.,
- dobór parametrów zabiegów fizykalnych P_U02, P_U03, F.U1., F.U2., F.U5.,
(balneoterapeutycznego) w warunkach klinicznych P_U04, P_U05, F.U6., F.U18., F.U3.,
- kontrolowanie przebiegu zabiegów fizykalnych P_U06, P_K01, F.U16., F.U11.,
- ocena reakcji organizmu w odpowiedzi na różne P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.
zabiegi fizykalne.
7. Masaż w wybranych jednostkach chorobowych i 25 P_W01, P_W02, F.W3., F.W16.,

modyfikowanie masażu w zależności od stanu i wieku P_W03, P_U01, F.W17., F.W18.,
pacjenta. P_U02, P_U03, F.U1., F.U2., F.U5.,
P_U04, P_U05, F.U6., F.U18., F.U3.,
P_U06, P_K01, F.U16., F.U11.,
P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.
8. Prowadzenie dokumentacji medycznej, zasady jej 25 P_W01, P_W02, F.W3., F.W16.,

dostępności i obiegu dokumentów. Koszty P_W03, P_U01, F.W17., F.W18.,
działalności fizjoterapeutycznej. P_U02, P_U03, F.U1., F.U2., F.U5.,
P_U04, P_U05, F.U6., F.U18., F.U3.,
P_U06, P_K01, F.U16., F.U11.,
P_K02 O.K1., O.K2., O.K3.

dydaktyczne
2. Projektor multimedialny
3. Plansze dydaktyczne
Przykładowe
zagadnienia
Zalecana literatura 1. Dziak A. Tayara S.H. (1998). Bolesny bark. Medicina Sportiva, Kraków.
2. Dziak A. (2007). Bóle i dysfunkcje kręgosłupa. Medicina Sportiva, Kraków.
3. Gaździk T. Sz. (1998). Ortopedia i traumatologia- podręcznik dla studentów medycyny.

5. Szulc A. Marciniak W. (red). (2003,2004) Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja. Wydawnictwo

6. Tylman D., Dziak A. (1985). Traumatologia narządu ruchu. Tom 1, 2, 3. Wydawnictwo


prowadzącego^
prowadzącego^^ 15
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Seminarium magisterskie
(F/5/st/50)
(jednolite studia
mgr)

praktyczny

Cel przedmiotu Przygotowanie studenta do samodzielnego napisania pracy magisterskiej, pomoc w

formułowaniu celów, stawianiu tez, wyborze literatury, konstruowaniu własnej
koncepcji badawczej, planowaniu przebiegu badań oraz ilościowej i jakościowej
analizie ich wyników, opracowywaniu wniosków z badań. Dyskusja i konsultacje
kolejnych etapów wykonania prac magisterskich.
Przedmiotowe efekty uczenia się (z odniesieniem do efektów kierunkowych/charakterystyk I/ II stopnia/ kształcenia

przygotowujących do wykonywania zawodu fizjoterapeuty)
Wiedza P_W01. Zna i rozumie podstawowe problemy metodologiczne związane z pisaniem

prac naukowych (E.W1./P7U_W/P7S_WG, B.W21./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Posiada wiedzę o źródłach informacji i wiedzy niezbędnych do podejmowania

pracy naukowo – badawczej, zasadach ich udostępniania i korzystania z nich
(E.W1./P7U_W/P7S_WG, B.W21./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi korzystać z fachowej literatury w zakresie planowanych badań

(O.U9./P7U_U/ P7S_UU, E.U2./ P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW, E.U3./ P7U_U/
P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW).
P_U02. Potrafi adekwatnie posługiwać się terminologią naukową (E.U1./ P7U_U/

P7S_UK, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, E.U5./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).
P_U03. Potrafi, zgodnie z zasadami EBP, oceniać literaturę naukową i

popularnonaukową pod względem jej wartości naukowej i informacyjnej (O.U9./
P7U_U/ P7S_UU, E.U2./ P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW, E.U3. / P7U_U/ P7S_UU,
P7S_UK, P7S_UW).
P_U04. Potrafi wyznaczać, realizować i modyfikować plan badań w zakładanych

ramach czasowych (O.U9./ P7U_U/ P7S_UU, E.U1./ P7U_U/ P7S_UU, P7S_UO,
P7S_UK, P7S_UW, E.U4. / P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW).
P_U05. Stosuje podstawowe metody analizy danych naukowych i statystyki (O.U9./
P7U_U/ P7S_UU, E.U4./ P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW, E.U5./ P7U_U/ P7S_UU,
P7S_UK, P7S_UW).
P_U06. Potrafi przygotować i przedstawić prezentację badań w formie pisemnej i

ustnej (O.U9./ P7U_U/ P7S_UU, E.U5./ P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Ma świadomość i promuje rozumienie znaczenia badań naukowych dla
fizjoterapii (O.K4./ P7U_K/ P7S_KR, O.K5./ P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK).
P_K02. Wykazuje postawę świadomego, samodzielnego zaangażowania w prace

naukowo-badawcze, zgodnie z postawą całożyciowego rozwoju zawodowego (O.K5./
P7U_K/ P7S_KK).

się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
sprawami organizacyjnymi. Część I. P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
2. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
i sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
sprawami organizacyjnymi. Część II. P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
3. Zapoznanie z rodzajami prac naukowych- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
wprowadzenie do zagadnienia. Część I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
4. Zapoznanie z rodzajami prac naukowych- ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
wprowadzenie do zagadnienia. Część II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
5. Wymagania formalne dotyczące pisania prac ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
naukowych. Część I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
6. Wymagania formalne dotyczące pisania prac ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
naukowych. Część II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
7. Zasady wyszukiwania źródeł informacji naukowej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
Część I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
8. Zasady wyszukiwania źródeł informacji naukowej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
Część II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
9. Formułowanie zakresu badawczego prac ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
magisterskich z zakresu fizjoterapii. Część I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
10. Formułowanie zakresu badawczego prac ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
magisterskich z zakresu fizjoterapii. Część II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
11. Określenie problemu badawczego, hipotezy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
roboczej oraz przedmiotu badań. Część I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
12. Określenie problemu badawczego, hipotezy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
roboczej oraz przedmiotu badań. Część II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
13. Referat-prezentacja założeń pracy dyplomowej ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
oraz wyniki badań literatury przedmiotu. Część I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
oraz wyniki badań literatury przedmiotu. Część II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
oraz wyniki badań literatury przedmiotu. Część III. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02

dydaktyczne
2. Komputery z dostępem do baz danych bibliograficznych.
Warunki zaliczenia Obecność na zajęciach, aktywność na zajęciach, pozytywna ocena z prezentacji referatu (projekt
przedmiotu dotyczący analizy rodzajów badań naukowych oraz wyniki z badań literatury
przedmiotu).Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Sformułowanie problemu podjętych badań, hipotez i zmiennych.
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Opis zastosowanych metod, technik i narzędzi badawczych.
3. Omówienie przeprowadzonych badań piśmiennictwa.
Zalecana literatura 1. Jędrychowski W. (2004). Zasady planowania i prowadzenia badań naukowych w medycynie.
Wydawnictwo UJ, Kraków.
2. Kalina R.M. (2008). Podstawy metodologii badań w wychowaniu fizycznym, sporcie i

fizjoterapii. T. 1. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
3. Lutyńska K., Wejland A.P. (1983). Wywiad kwestionariuszowy. Analizy teoretyczne i badania
empiryczne. Wydawnictwo Ossolineum, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź.
4. Nowak S. (1989). Metodologia badań społecznych. Wydawnictwo PWN, Warszawa.
5. Petrie A., Sabin C. (2006). Statystyka medyczna w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
6. Sztumski J. (2005). Wstęp do metod i technik badań społecznych. Wydawnictwo Naukowe

Śląsk, Katowice.

prowadzącego
prowadzącego^^ 85

dr hab. prof. AWF Maciej PłaszewskI
(maciej.plaszewski@awf.edu.pl)
arium magisterskie
(F/5/st/50)
ok/VIII semestr
4
polski
ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne prowadzenie zajęć
przez studenta
isterskiej, pomoc w
owaniu własnej
ej i jakościowej
sja i konsultacje
II stopnia/ kształcenia
wiązane z pisaniem
_WG, P7S_WK).
ych do podejmowania
stania z nich
wanych badań
UW, E.U3./ P7U_U/
ą (E.U1./ P7U_U/
S_UW, P7S_UU).
ową i
macyjnej (O.U9./
U3. / P7U_U/ P7S_UU,
w zakładanych
_UU, P7S_UO,
i statystyki (O.U9./
U5./ P7U_U/ P7S_UU,
ormie pisemnej i
K, P7S_UW).
naukowych dla
6./ P7U_K/ P7S_KK).
owania w prace
zawodowego (O.K5./
#-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie pisemne,

śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin
pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa,
Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
uczenia się
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
tacji referatu (projekt

y
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
wych w medycynie.
m, sporcie i
oretyczne i badania
sk-Łódź.
Warszawa.
Lekarskie PZWL,
wnictwo Naukowe

nie pisemne,
zenia ustne, egzamin
praca dyplomowa,
e zajęć przez studenta

(F/5/st/50)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr Vrok/IX semestr
studia mgr)


Wymagania wstępne Zaliczenie seminarium magisterskiego z VII semestru, zaliczenie przedmiotu bioetyka.

formułowaniu celów, stawianiu tez, wyborze literatury, konstruowaniu własnej koncepc
badawczej, planowaniu przebiegu badań oraz ilościowej i jakościowej analizie ich
wyników, opracowywaniu wniosków z badań. Dyskusja i konsultacje kolejnych etapów
wykonania prac magisterskich.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie podstawowe problemy metodologiczne związane z pisaniem prac
naukowych (E.W1./P7U_W/P7S_WG, B.W21./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).


P_U02. Potrafi adekwatnie posługiwać się terminologią naukową (E.U1./ P7U_U/ P7S_U
P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, E.U5./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).
P_U03. Potrafi, zgodnie z zasadami EBP, oceniać literaturę naukową i popularnonaukow

pod względem jej wartości naukowej i informacyjnej (O.U9./ P7U_U/ P7S_UU, E.U2./
P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW, E.U3. / P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW).
P_U04. Potrafi wyznaczać, realizować i modyfikować plan badań w zakładanych ramach

czasowych (O.U9./ P7U_U/ P7S_UU, E.U1./ P7U_U/ P7S_UU, P7S_UO, P7S_UK, P7S_UW
E.U4. / P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW).

P7S_UK, P7S_UW).
P_U06. Potrafi przygotować i przedstawić prezentację badań w formie pisemnej i ustnej

(O.U9./ P7U_U/ P7S_UU, E.U5. / P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Ma świadomość i promuje rozumienie znaczenia badań naukowych dla fizjoterap
(O.K4./ P7U_K/ P7S_KR, O.K5./ P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK).
P_K02. Wykazuje postawę świadomego, samodzielnego zaangażowania w prace naukow

badawcze, zgodnie z postawą całożyciowego rozwoju zawodowego (O.K5./ P7U_K/
P7S_KK).

się#

zajęć (liczba godzin) uczenia się
###
1. Metody, narzędzia i techniki gromadzenia i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

przechowywania danych naukowych. Część I. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
2. Metody, narzędzia i techniki gromadzenia i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

przechowywania danych naukowych. Część II. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
3. Metody badań charakterystyczne dla badań na ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

potrzeby fizjoterapii. Część I. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
4. Metody badań charakterystyczne dla badań na ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

potrzeby fizjoterapii. Część II. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
5. Obserwacja uczestnicząca i nieuczestnicząca w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,
badaniach naukowych. Część I. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
6. Obserwacja uczestnicząca i nieuczestnicząca w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

badaniach naukowych. Część II. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
7. Badania naukowe eksperymentalne a badania ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

obserwacyjne. Część I. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
8. Badania naukowe eksperymentalne a badania ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

obserwacyjne. Część II. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
9. Konstrukcja pracy badawczej. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
10. Konstrukcja pracy badawczej. Część II. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,
P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
11. Układ treści w pracach badawczych. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,
P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
12. Układ treści w pracach badawczych. Część II. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,
P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02
13. Prezentacja sprawozdań z badań pilotażowych. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02,

Część I. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02

Część II. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02

Część III. P_U01, P_U02,
P_U03, P_U04,
P_U05, P_U06,
P_K01, P_K02

dydaktyczne
przedmiotu dotyczący analizy rodzajów badań naukowych oraz wyniki z badań literatury przedmiotu).Student,
wykazując minimalne braki (81-90% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów uczenia si
wykazując umiarkowane braki (61-70% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów uczeni
wykazując znaczne, ale nieliczne braki w zakresie założonych efektów uczenia się (51- 60% przyjętyc

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Opis zastosowanych metod, technik i narzędzi badawczych.
2. Kalina R.M. (2008). Podstawy metodologii badań w wychowaniu fizycznym, sporcie i fizjoterapii.
Tom 1. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Warszawa.
6. Sztumski J. (2005). Wstęp do metod i technik badań społecznych. Wydawnictwo Naukowe Śląsk,
Katowice.

prowadzącego
prowadzącego^^ 185

dr hab. prof. AWF Maciej Płaszewski
Seminarium magisterskie
(F/5/st/50)
Vrok/IX semestr
8
polski
czenie przedmiotu bioetyka. prowadzenie zajęć przez studenta
cy magisterskiej, pomoc w
onstruowaniu własnej koncepcji
i jakościowej analizie ich
konsultacje kolejnych etapów
rystyk I/ II stopnia/ kształcenia

y)
iczne związane z pisaniem prac

7S_WG, P7S_WK).
ezbędnych do podejmowania
i korzystania z nich
_WK).
planowanych badań
K, P7S_UW, E.U3./ P7U_U/
aukową (E.U1./ P7U_U/ P7S_UK,

_UW, P7S_UU).
ę naukową i popularnonaukową
U9./ P7U_U/ P7S_UU, E.U2./
_UU, P7S_UK, P7S_UW).
n badań w zakładanych ramach

_UU, P7S_UO, P7S_UK, P7S_UW,
kowych i statystyki (O.U9./

UW, E.U5./ P7U_U/ P7S_UU,
dań w formie pisemnej i ustnej

UK, P7S_UW).
badań naukowych dla fizjoterapii
7U_K/ P7S_KK).
zaangażowania w prace naukowo-

wodowego (O.K5./ P7U_K/

kontrola obecności
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,
E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,
E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21., O.U9.,

E.U2., E.U3., E.U1.,
E.U5., E.U4., O.K4.,
O.K5., O.K6.
prezentacji referatu (projekt
teratury przedmiotu).Student,
kresie przedmiotu:
przyjętych kryteriów) uzyskuje
e założonych efektów uczenia się
iów) w zakresie założonych
esie założonych efektów uczenia
w uczenia się (51- 60% przyjętych

ów) w zakresie założonych
łecznych w zakresie
ą (2,0).
naukowych w medycynie.
fizycznym, sporcie i fizjoterapii.
alizy teoretyczne i badania

w-Gdańsk-Łódź.
PWN, Warszawa.
nictwo Lekarskie PZWL,
Wydawnictwo Naukowe Śląsk,
85
0/8
niuk
u.pl)
ski
(F/5/st/50)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr V rok/X semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Zaliczenie seminarium z VIII semestru, metodologia badań i wprowadzenie do
Evidence-based Practice.

formułowaniu celów, stawianiu tez, wyborze literatury, konstruowaniu własnej
koncepcji badawczej, planowaniu przebiegu badań oraz ilościowej i jakościowej
analizie ich wyników, opracowywaniu wniosków z badań. Dyskusja i konsultacje
kolejnych etapów wykonania prac magisterskich.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie podstawowe problemy metodologiczne związane z pisaniem

prac naukowych (E.W1./P7U_W/P7S_WG, B.W21./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).


P_U02. Potrafi adekwatnie posługiwać się terminologią naukową (E.U1./ P7U_U/

P7S_UK, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, E.U5./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).
P_U03. Potrafi, zgodnie z zasadami EBP, oceniać literaturę naukową i

popularnonaukową pod względem jej wartości naukowej i informacyjnej (O.U9./
P7U_U/ P7S_UU, E.U2./ P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW, E.U3. / P7U_U/ P7S_UU,
P7S_UK, P7S_UW).
P_U04. Potrafi wyznaczać, realizować i modyfikować plan badań w zakładanych

ramach czasowych (O.U9./ P7U_U/ P7S_UU, E.U1./ P7U_U/ P7S_UU, P7S_UO,
P7S_UK, P7S_UW, E.U4. / P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW).
P7S_UK, P7S_UW).
P_U06. Potrafi przygotować i przedstawić prezentację badań w formie pisemnej i

ustnej (O.U9./ P7U_U/ P7S_UU, E.U5. / P7U_U/ P7S_UU, P7S_UK, P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Ma świadomość i promuje rozumienie znaczenia badań naukowych dla
fizjoterapii (O.K4./ P7U_K/ P7S_KR, O.K5./ P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK).
P_K02. Wykazuje postawę świadomego, samodzielnego zaangażowania w prace

naukowo-badawcze, zgodnie z postawą całożyciowego rozwoju zawodowego (O.K5./
P7U_K/ P7S_KK).

się#

###
1. Analiza postępów w tworzeniu pracy magisterskiej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
Omówienie i planowanie dalszych etapów prac. Część P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
I. P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
2. Analiza postępów w tworzeniu pracy magisterskiej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
Omówienie i planowanie dalszych etapów prac. Część P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
I. P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
3. Referowanie wyników realizacji badań, aktualne ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
osiągnięcia i problemy związane z realizacją pracy P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
oraz metody ich rozwiązywania. Część I. P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
oraz metody ich rozwiązywania. Część II. P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
oraz metody ich rozwiązywania. Część III. P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
6. Charakterystyka układu dysertacji magisterskiej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
Tworzenie manuskryptu pracy. Część I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
7. Charakterystyka układu dysertacji magisterskiej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
Tworzenie manuskryptu pracy. Część II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
8. Referowanie i analiza rozdziałów roboczych pracy. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
Część I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
9. Referowanie i analiza rozdziałów roboczych pracy. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
Część II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
10. Ocena i interpretacja wyników badań. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
11. Ocena i interpretacja wyników badań. Część II. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
12. Przygotowanie pracy do publikacji – zasady. Część ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
I. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
13. Przygotowanie pracy do publikacji – zasady. Część ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
II. P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
14. Prezentacja i analiza pracy. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02
15. Prezentacja i analiza pracy. Część I. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
P_U01, P_U02, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U03, P_U04, E.U1., E.U5., E.U4.,
P_U05, P_U06, O.K4., O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02

dydaktyczne
przedmiotu dotyczący analizy rodzajów badań naukowych oraz wyniki z badań literatury
przedmiotu).Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Opis zastosowanych metod, technik i narzędzi badawczych.
4. Charakterystyka badanej populacji i metodyka doboru próby.
5. Omówienie przeprowadzonych badań.
6. Prezentacja wyników, ich analizy i wniosków.


Warszawa.
6. Sztumski J. (2005). Wstęp do metod i technik badań społecznych. Wydawnictwo Naukowe

Śląsk, Katowice.

prowadzącego
prowadzącego^^
dr hab. prof. AWF Maciej Płaszewski
arium magisterskie
(F/5/st/50)
rok/X semestr
10
owadzenie do
isterskiej, pomoc w
owaniu własnej
ej i jakościowej
sja i konsultacje
II stopnia/ kształcenia
wiązane z pisaniem
_WG, P7S_WK).
ych do podejmowania
stania z nich
wanych badań
UW, E.U3./ P7U_U/
ą (E.U1./ P7U_U/
S_UW, P7S_UU).
ową i
macyjnej (O.U9./
U3. / P7U_U/ P7S_UU,
w zakładanych
_UU, P7S_UO,
i statystyki (O.U9./
U5./ P7U_U/ P7S_UU,
ormie pisemnej i
K, P7S_UW).
naukowych dla
6./ P7U_K/ P7S_KK).
owania w prace
zawodowego (O.K5./

E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., E.U4.,
O.K4., O.K5., O.K6.
tacji referatu (projekt
y
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
wych w medycynie.
m, sporcie i
oretyczne i badania
sk-Łódź.
Warszawa.
Lekarskie PZWL,
wnictwo Naukowe
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Metodologia badań naukowych
i statystyka (F/5/st/51)

(jednolite studia
mgr)

Cel przedmiotu Podstawowe przygotowanie do uczestnictwa w badaniach naukowych i publikowania

prac z zakresu fizjoterapii oraz do przygotowania pracy magisterskiej a także
wypracowanie podstawowych umiejętności stosowania zasad praktyki opartej na
wiarygodnych i aktualnych publikacjach. Dodatkowo wyposażenie studentów w
podstawowe umijętności analizy i wizualizacji danych pochodzących z różnych źródeł,
w tym przede wszystkim z badań empirycznych, przy użyciu nowoczesnych narzędzi
analitycznych.

Wiedza P_W01. Identyfikuje rodzaje badań naukowych eksperymentalnych i obserwacyjnych
oraz jakościowych a także badań wtórnych (analiz systematycznych i meta-analiz oraz
meta-syntez). Definiuje pojęcia opisujące składowe badania naukowego i publikacji
naukowej oraz poziomów wiarygodności doniesień naukowych
P_W02. Interpretuje pojęcia dotyczące czynników zakłócających, błędów

systematycznych i innych czynników wpływających na poziom niezawodności
publikacji naukowych naukowego i publikacji naukowej oraz poziomów wiarygodności
doniesień naukowych (E.W1./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Rozróżnia rodzaje badań naukowych właściwe dla pytań badawczych oraz
potrafi dobrać właściwy rodzaj badania naukowego w zależności od specyfiki pytania
badawczego (E.U1./P7U_U/P7S_UK, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
E.U2./P7U_U/P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).
P_U02. Potrafi wyszukiwać w bazach danych i innych zbiorach publikacji naukowych i

informacji naukowej, publikacje wyników badań według hierarchii siły dowodów
naukowych, potrafi formułować pytania praktyczne zgodnie z zasadą PICO(S)
(EU.3./P7S_UK/P7S_UW,P7S_UU).
P_U03. Rozpoznaje i stosuje podstawowe metody statystyczne stosowane w
badaniach obserwacyjnych retrospektywnych i prospektywnych oraz przekrojowych i
w badaniach eksperymentalnych, stosuje w interpretacji prac naukowych i tworzeniu
protokołów badań pojęcia: pierwszorzędowe i wtórne miary wyników, punkty
końcowe klinicznie istotne i zastępcze, trafność i niezawodność pomiaru oraz czułości
specyficzność testu diagnostycznego (E.U4./P7U_U/P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU,
E.U5./P7U_U/P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuje postawę właściwą dla naukowego, krytycznego sposobu
interpretowania informacji (O.K4./ P7_UK/ P7S_KR, O.K5./ P7_UK/ P7S_KK, O.K6./
P7_UK/ P7S_KK).
P_K02. Jest świadom znaczenia implementacji zasad EBP w praktyce zawodowej

(O.K5./ P7_UK/ P7S_KK).

się#

###
1. Proces badawczy i jego etapy. Prace oryginalne, wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
poglądowe i kazuistyczne. Prace obserwacyjne i P_K01 O.K6.
eksperymentalne. Przeglądy narracyjne i
systematyczne oraz meta-analizy. Badania
jakościowe i meta-syntezy. Wytyczne postępowania.
Monografie i rozprawy. Część I.
2. Proces badawczy i jego etapy. Prace oryginalne, wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
poglądowe i kazuistyczne. Prace obserwacyjne i P_K01 O.K6.
eksperymentalne. Przeglądy narracyjne i
systematyczne oraz meta-analizy. Badania
jakościowe i meta-syntezy. Wytyczne postępowania.
Monografie i rozprawy. Część II.
3. Problemy i pytania badawcze i ich formułowanie. wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
Zasada PICO(S). Hipotezy badawcze, zmienne, P_K01 O.K6.
wskaźniki. Punkty końcowe i miary wyników. Część I.
4. Problemy i pytania badawcze i ich formułowanie. wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
Zasada PICO(S). Hipotezy badawcze, zmienne, P_K01 O.K6.
wskaźniki. Punkty końcowe i miary wyników. Część I.
5. Metody badań. Metody jakościowe i ilościowe. wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
Problem kwantyfikacji badań oraz powtarzalności P_K01 O.K6.
wyników w rehabilitacji i fizjoterapii. Normy. Część I.
6. Metody badań. Metody jakościowe i ilościowe. wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
Problem kwantyfikacji badań oraz powtarzalności P_K01 O.K6.
wyników w rehabilitacji i fizjoterapii. Normy. Część I.
7. Hipotezy badawcze, zmienne, wskaźniki. Punkty wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
końcowe i miary wyników. Część I. P_K01 O.K6.
8. Hipotezy badawcze, zmienne, wskaźniki. Punkty wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
końcowe i miary wyników. Część I. P_K01 O.K6.
9. Wyszukiwanie informacji naukowej. Przeglądy wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., O.K4., O.K5.,
bibliograficzne, słowa kluczowe. Bazy danych. P_K01 O.K6.
10. Tworzenie grup badawczych, problem wykład (1) P_W01, P_W02 E.W1.
jednorodności grup. Kryteria włączenia i wyłączenia.
Grupa kontrolna i placebo oraz terapia pozorowana.
Część I.
11. Tworzenie grup badawczych, problem wykład (1) P_W01, P_W02 E.W1.
jednorodności grup. Kryteria włączenia i wyłączenia.
Grupa kontrolna i placebo oraz terapia pozorowana.
Część II.
12. Analiza narzędzia pomiaru (narzędzia wykład (1) P_W01, P_W02 E.W1.
diagnostycznego). Rzetelność i powtarzalność
wyników. Weryfikacja wyników. Część I.
13. Analiza narzędzia pomiaru (narzędzia wykład (1) P_W01, P_W02 E.W1.
diagnostycznego). Rzetelność i powtarzalność
wyników. Weryfikacja wyników. Część II.
14. Zasady opracowywania uzyskanych wyników – wykład (1) P_W01, P_W02 E.W1.
analiza ilościowa i jakościowa, selekcja, klasyfikacja,
prezentacja i interpretacja. Część I.
15. Zasady opracowywania uzyskanych wyników – wykład (1) P_W01, P_W02 E.W1.
analiza ilościowa i jakościowa, selekcja, klasyfikacja,
prezentacja i interpretacja. Część II.
1. Formułowanie problemów i pytań badawczych ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 E.U3., O.K4., O.K5.,
zgodnie z zasadą PICO. Część I. O.K6.
2. Formułowanie problemów i pytań badawczych ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 E.U3., O.K4., O.K5.,
zgodnie z zasadą PICO. Część II. O.K6.
3. Wyszukiwanie informacji naukowych, ćwiczenia (2) P_U02 EU.3.

formułowanie zapytań do baz danych. Część I.
4. Wyszukiwanie informacji naukowych, ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 E.U1., E.U2., O.K4.,
formułowanie zapytań do baz danych. Część II. O.K5., O.K6.
5. EBM i EBP w fizjoterapii i rehabilitacji, założenia i ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 E.U1., E.U2., O.K4.,
zasady. Część I. O.K5., O.K6.
6. EBM i EBP w fizjoterapii i rehabilitacji, założenia i ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 E.U1., E.U2., O.K4.,
zasady. Część II. O.K5., O.K6.
7. Zasady projektowania badań i opracowywania ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 E.U1., E.U2., O.K4.,
protokołu. Prawa badanego, ochrona danych O.K5., O.K6.
osobowych. Zgoda komisji bioetycznej i zasady
publikacji wyników badań.
8. Badania naukowe jako proces generowania ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 E.U1., E.U2., O.K4.,
danych. Najczęsciej wystepujace rozkłady zmiennej O.K5., O.K6.
losowej i ich charakterystyka. Część I.
9. Badania naukowe jako proces generowania ćwiczenia (2) P_U02, P_K01 E.U1., E.U2., O.K4.,
danych. Najczęsciej wystepujace rozkłady zmiennej O.K5., O.K6.
losowej i ich charakterystyka. Część II.
10. Narzędzia analizy danych na podstawie projektu i ćwiczenia (2) P_U03, P_K02 E.U4., E.U5., O.K5.
bibliiotek R.
11. Opracowanie wyników badań, podstawowe miary ćwiczenia (2) P_U03, P_K02 E.U4., E.U5., O.K5.
opisowe.
12. Znaczenie wizualizacji i metody wizualizacji ćwiczenia (2) P_U03, P_K02 E.U4., E.U5., O.K5.
danych. Część I.
13. Znaczenie wizualizacji i metody wizualizacji ćwiczenia (2) P_U03, P_K02 E.U4., E.U5., O.K5.
danych. Część II.
14. Analiza danych z podstawowych typów badań ćwiczenia (2) P_U03, P_K02 EU.4., EU.5., O.K5.
obserwacyjnych i eksperymentalnych. Wybrane
plany eksperymentalne z puntu widzenia analizy
danych. Część I.
15. Analiza danych z podstawowych typów badań ćwiczenia (2) P_U03, P_K02 EU.4., EU.5., O.K5.
obserwacyjnych i eksperymentalnych. Wybrane
plany eksperymentalne z puntu widzenia analizy
danych. Część II.
Narzędzia 1. Rzutnik, projektor multimedialny, komputery osobiste z dostępem do sieci Internet.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Uzyskanie pozytywnej oceny podsumowującej z zadań: pisemna analiza wiarygodności publikacji
przedmiotu badania naukowego zawierającego analizę statystyczną; ocena opracowanego grupowo projektu
badania naukowego z zakresu fizjoterapii, analiza i wizualizacja danych pochodzących z symulacji
badania naukowego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Zinterpretuj zasady zawarte w tzw. „triadzie EBM”.

zagadnienia
zaliczeniowe 2.Wyjaśnij znaczenie dla praktyki terapeutycznej i dla pacjentów hierarchii wiarygodności
doniesień naukowych.
3.Porównaj zastosowanie badań kohortowych retrospektywnych i badań randomizowanych.
4.Wyjaśnij różnice pomiędzy przeglądami narracyjnymi a przeglądami systematycznymi.
5. Wyjaśnij pojęcie współzależności pomiędzy zminnymi na przykładzie wybranych miar.
Zalecana literatura 1. Gajewski P., Jaeschke R., Brożek J. (red.). (2008). Podstawy EBM. Medycyna Praktyczna,
Kraków.
2. Jędrychowski W. (2004). Zasady planowania i prowadzenia badań naukowych w medycynie.


fizjoterapii. T. 1. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego. Rzeszów.
empiryczne. Wydawnictwo Ossolineum. Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź.
Warszawa.
6. Oostendorp R., Nijhuis-van der Sanden M., Heerkens Y., Hendriks E., Huijbregts P. (2008).
Rehabilitacja medyczna i fizjoterapia oparte na wiarygodnych i aktualnych publikacjach – ocena
krytyczna. Rehabilitacja Medyczna, 11. nr 1, 9-15.

Based Practice w fizjoterapii. Rehabilitacja Medyczna. 10, nr 1, 9-14.
8. Materiały dostępne na r-project.org.
9. Materiały dostępne na taskview/clinicaltrials.
prowadzącego
prowadzącego^^ 30

dr Igor Ciesliński
(igor.cieslinski@awf.edu.pl)
gia badań naukowych
ystyka (F/5/st/51)
rok/VII semestr
3
owych i publikowania
skiej a także
raktyki opartej na
ie studentów w
cych z różnych źródeł,
oczesnych narzędzi
erystyk I/ II
erapeuty)
ych i obserwacyjnych
ych i meta-analiz oraz
kowego i publikacji
, błędów
ezawodności
iomów wiarygodności
badawczych oraz
od specyfiki pytania
,
ublikacji naukowych i
hii siły dowodów
sadą PICO(S)
tosowane w
oraz przekrojowych i
ukowych i tworzeniu
ników, punkty
pomiaru oraz czułości
S_UW, P7S_UU,
go sposobu
UK/ P7S_KK, O.K6./
tyce zawodowej


E.W1., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.W1., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.W1., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.W1., O.K4., O.K5.,
O.K6.
E.W1., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.W1., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.W1., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.W1., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.W1., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.W1.
E.W1.
E.W1.
E.W1.
E.W1.
E.W1.
E.U3., O.K4., O.K5.,

O.K6.
E.U3., O.K4., O.K5.,

O.K6.
EU.3.
E.U1., E.U2., O.K4.,

O.K5., O.K6.
E.U1., E.U2., O.K4.,

O.K5., O.K6.
E.U1., E.U2., O.K4.,

O.K5., O.K6.
E.U1., E.U2., O.K4.,

O.K5., O.K6.
E.U1., E.U2., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.U1., E.U2., O.K4.,

O.K5., O.K6.
E.U4., E.U5., O.K5.
E.U4., E.U5., O.K5.
E.U4., E.U5., O.K5.
E.U4., E.U5., O.K5.
EU.4., EU.5., O.K5.
EU.4., EU.5., O.K5.
ci Internet.
arygodności publikacji
ego grupowo projektu
hodzących z symulacji
etencje społeczne w
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
wiarygodności
ndomizowanych.
matycznymi.
branych miar.
na Praktyczna,
wych w medycynie.
m, sporcie i
oretyczne i badania
sk-Łódź.
Lekarskie PZWL,
bregts P. (2008).
publikacjach – ocena
ozwoju Evidence
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Badania naukowe i EBP w
fizjoterapii geriatrycznej
(F/5/st/SG/52)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr V rok/IX semestr

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykład/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotu: metodologia badań i wprowadzenie do Evidence-based prowadzenie zajęć przez studenta
Practice oraz modułów kierunkowych.
Cel przedmiotu W ramach kształcenia specjalnościowego z zakresu fizjoterapii geriatrycznej,

osiągniecie uniwersalnych dla fizjoterapii efektów uczenia się:
- przygotowanie do uczestnictwa w badaniach naukowych i publikowania prac z
zakresu fizjoterapii oraz do przygotowania pracy magisterskiej;
- wypracowanie umiejętności stosowania zasad praktyki opartej na wiarygodnych i
aktualnych publikacjach;
- przygotowanie do stałego rozwoju zawodowego i samokształcenia.

Wiedza P_W01. Uzasadnia cele badań naukowych dotyczących fizjoterapii w wybranych

populacjach pacjentów (E.W1./P7U_W/P7S_WG, B.W21./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Wyjaśnia zastosowania badań eksperymentalnych i badań obserwacyjnych

oraz badań wtórnych i badań jakościowych, w zależności od rodzaju pytań
badawczych dotyczących interwencji, prognozy, ryzyka, diagnostyki i oceny
ekonomicznej (E.W1./P7U_W/P7S_WG, B.W21/P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Analizuje pytanie badawcze sformułowane zgodnie z zasadą PICO(S)/PEO,

odnosząc je do usystematyzowanego protokołu badań (problem badawczy, dane,
hipoteza, metodologia, wyniki, wnioski, zgoda komisji bioetycznej) i wskazując
potencjalne źródła błędów systematycznych (E.W1./P7U_W/P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Potrafi opracować podstawowy protokół badań eksperymentalnych: badania

randomizowanego z grupą kontrolną, cross-over, badania przed-po (O.U9./ P7U_U/
P7S_UK, E.U2./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU, E.U3./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW,
P7S_UU).
P_U02. Potrafi opracować podstawowy protokół badań obserwacyjnych: kohortowe

prospektywne, kohortowe retrospektywne, kliniczno-kontrolne, przekrojowe
(E.U1./P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, E.U5./ P7U_U/ P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UU).
P_U03. Identyfikuje w publikacji wyników badań naukowych elementy analizy

statystycznej w badaniach obserwacyjnych (iloraz szans, ryzyko względne, przedział
ufności) oraz w badaniach eksperymentalnych (randomizacja, zaślepienie, placebo,
interwencja pozorowana) (O.U9./ P7U_U/ P7S_UK, E.U2./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW,
P7S_UU, E.U3./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).
P_U04. Stosuje podstawowe (proste) zasady wyszukiwania doniesień naukowych w

bazach danych (np. GoogleScholar, PubMed, PEDro, TRIP, OTSeeker) (O.U9./ P7U_U/
P7S_UK, E.U1./ P7U_U/P7S_UK, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, E.U4. / P7U_U/ P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UU).
P_U05. Odnajduje właściwe doniesienia naukowe, stosując prostą hierarchię poziomu

dowodów i siły zaleceń (m. in. przewodniki praktyki klinicznej, przeglądy
systematyczne, badania typu RCT) (O.U9./P7U_U/ P7S_UK, E.U4./ P7U_U/ P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UU, E.U5./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).
P_U06. Potrafi przygotować, w ramach pracy zespołowej, i przedstawić publicznie

opracowanie publikacji badań (O.U9./P7U_U/ P7S_UK, E.U5. / P7U_U/ P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UU).
interpretowania informacji (O.K4./ P7U_K/ P7S_KR, O.K5./ P7U_K/ P7S_KK, O.K6./
P7U_K/ P7S_KK).

(O.K5./ P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe i zaliczenie pisemne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne
kontrola obecności

###
1. Problemy i pytania badawcze dotyczące fizjoterapii wykład (1) P_W01, P_W03, E.W1., B.W21.,
geriatrycznej. Zasada PICO(S)/ PEO i elementy P_U02, P_K02 E.U1., E.U5., O.K5.
badania naukowego. Poziomy wiarygodności
doniesień i siła zaleceń – analizy piśmiennictwa z
zakresu fizjoterapii geriatrycznej. Część I.
2. Problemy i pytania badawcze dotyczące fizjoterapii wykład (1) P_W01, P_W03, E.W1., B.W21.,
zakresu fizjoterapii geriatrycznej. Część II.
3. Bazy danych. Rodzaje, bazy ogólnobliograficzne i wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
bazy zawierające wyselekcjonowane publikacje wraz P_W03, P_U02, E.U1., E.U5., O.U9.,
z ich oceną krytyczną. Wyszukiwanie klinicznie i P_U03, P_K01, E.U2., E.U3., O.K4.,
praktycznie istotnych informacji w bazach Cochrane, P_K02 O.K5., O.K6.
JBI, TRIP, PEDro, DARE, REHABDATA, OTSeeker i
innych bazach. Część I.
innych bazach. Część II.
5. Przeglądy systematyczne, meta-analizy, przeglądy wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
krytyczne i inne typy prac naukowych wtórnych jako P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
źródło klinicznie i naukowo istotnych informacji w P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
badaniach naukowych na potrzeby praktyki P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
fizjoterapii geriatrycznej. Część I.
fizjoterapii geriatrycznej. Część II.
7. Wytyczne praktyki klinicznej jako źródło informacji wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
dla badań naukowych na potrzeby fizjoterapii w P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
geriatrii: wytyczne oparte na konsensusie ekspertów i P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
wytyczne opracowane systematycznie (oparte na P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
wynikach badań naukowych). Źródła wytycznych:
national Guideline Clearinghouse, SIGN, NICE, G-I-N,
USPSTF, strony towarzystw naukowych i
zawodowych i inne. Część I.
dla badań naukowych na potrzeby fizjoterapii w P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
geriatrii: wytyczne oparte na konsensusie ekspertów i P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
wytyczne opracowane systematycznie (oparte na P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
zawodowych i inne. Część II.
9. Metody badań naukowych: rodzaje badań i ich wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
dobór w zależności od rodzaju problemu P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
badawczego. P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
10. Metody badań naukowych: odpowiedzi na wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
pytania badawcze dotyczące pomiarów typowych P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
zjawisk fizjologicznych związanych ze stosowaniem P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
fizjoterapii geriatrycznej (np. zmiana napięcia P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
mięśniowego, parametry spirometryczne). P_U06, P_K01,
Opracowywanie protokołów badań. P_K02
pytania badawcze dotyczące wiarygodności i P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
rzetelności testowania i diagnozowania, dotyczących P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
typowych problemów fizjoterapeutycznych u u osób P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
w wieku podeszłym (ból przewlekły, upadki, P_U06, P_K01,
sprawność lokomocji, reagowanie osób starszych na P_K02
działanie czynników fizycznych, i inne).
Opracowywanie protokołów badań. Część I.
typowych problemów fizjoterapeutycznych u u osób P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
w wieku podeszłym (ból przewlekły, upadki, P_U06, P_K01,
sprawność lokomocji, reagowanie osób starszych na P_K02
działanie czynników fizycznych, i inne).
Opracowywanie protokołów badań. Część II.
pytania badawcze dotyczące skuteczności i skutków P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
ubocznych interwencji fizjoterapeutycznych P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
dotyczących typowych problemów P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
fizjoterapeutycznych w typowych i najczęstszych P_U06, P_K01,
chorobach i dysfunkcjach u osób w wieku podeszłym P_K02
(osteoporoza i złamania kości, choroby OUN,
zaburzenia psychiczne). Opracowywanie protokołów
badań. Część I.
badań. Część II.
pytania badawcze dotyczące punktów końcowych P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
istotnych klinicznie z punktu widzenia pacjenta/ jego P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
opiekuna: jakość życia związana ze zdrowiem P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
(HRQoL), aktywność dnia codziennego (ADL) i P_U06, P_K01,
uczestnictwo społeczne. Opracowywanie protokołów P_K02
badań.
1. Problemy i pytania badawcze dotyczące fizjoterapii ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, E.W1., B.W21.,
zakresu fizjoterapii geriatrycznej.
2. Bazy danych. Rodzaje, bazy ogólnobliograficzne i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
innych bazach.
3. Przeglądy systematyczne, meta-analizy, przeglądy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
fizjoterapii geriatrycznej.
4. Metody badań naukowych: rodzaje badań i ich ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
badawczego. Część I. P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
badawczego. Część II. P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
6. Metody badań naukowych: odpowiedzi na pytania ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
badawcze dotyczące pomiarów typowych zjawisk P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
fizjologicznych związanych ze stosowaniem P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
Opracowywanie protokołów badań. Część I. P_K02
Opracowywanie protokołów badań. Część II. P_K02
badawcze dotyczące wiarygodności i rzetelności P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
testowania i diagnozowania, dotyczących typowych P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
problemów fizjoterapeutycznych u u osób w wieku P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
podeszłym (ból przewlekły, upadki, sprawność P_U06, P_K01,
lokomocji, reagowanie osób starszych na działanie P_K02
czynników fizycznych, i inne). Opracowywanie
protokołów badań.
badawcze dotyczące skuteczności i skutków P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
badań. Część I.
10. Metody badań naukowych: odpowiedzi na ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
badań.
12. Uczestnictwo w pracach zespołu badawczego: ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
opracowanie schematu realizacji projektu P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
badawczego i zadań uczestników zespołu P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
badawczego. P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
13. Analiza przygotowanych protokołów badań. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
14. Udział w pracach zespołów badawczych. Analizy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
realizacji zadań. Raporty z badań. Część I. P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
realizacji zadań. Raporty z badań. Część II. P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
Zaliczenie pisemne. P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02

dydaktyczne
2. Komputery z dostępem do bibliograficznych baz danych.
przedmiotu - zebranie źródeł najbardziej wiarygodnych informacji o aktualnym poziomie wiedzy z badań
naukowych na temat wybranego problemu dotyczącego fizjoterapii geriatrycznej;
- grupowy projekt badania naukowego z zakresu fizjoterapii geriatrycznej, opracowany na
podstawie pytania badawczego sformułowanego według zasad PICO (S)/ PEO;
- zaplanowanie, realizacja i ewaluacja efektów udziału w pracach zespołu badawczego,
prezentacja raportu z badań.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Wyjaśnij hierarchię siły dowodów naukowych dotyczących interwencji według klasyfikacji
zagadnienia CEBM Oxford.
zaliczeniowe
2. Scharakteryzuj rodzaje przeglądów systematycznych i ich przydatność do poszczególnych
rodzajów badań naukowych dla fizjoterapii geriatrycznej.
3. Na czym polega problem etyczny w badaniach typu RCT, na jakie rodzaje pytań badawczych
takie badania nie odpowiadają?
Zalecana literatura 1. Diemer F., Sutor V. (2012). Fizjoterapia sportowa. [w:] Ebelt-Paprotny G., Preis R. (red.).
Fizjoterapia. Wyd. 2 polskie. Wydawnictwo Elsevier-Urban&Partner.

4. Kalina R. M. (2008). Podstawy metodologii badań w wychowaniu fizycznym, sporcie i

fizjoterapii. Tom 1. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
Warszawa.


prowadzącego
prowadzącego^^ 20
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Metody i techniki
fizjoterapeutyczne
stosowane w fizjoterapii
geriatrycznej
(F/5/st/SG/53)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Fizjologia, kinezyterapia, fizykoterapia, fizjoterapia w geriatrii.
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy i umiejętności z zakresu doboru metod i technik fizjoterapeutycznych z
pacjentem geriatrycznym z wybranymi schorzeniami wieku starszego. Opanowanie
wiedzy na temat prowadzenia działań edukacyjnych w zakresie profilaktyki
gerontologicznej. Kształtowanie pozytywnych postaw i szacunku do starości jako
zjawiska społecznego.

Wiedza P_W01. Student ma pogłębioną wiedzę z zakresu kinezjologii i biomechaniki ruchu,
dotyczącej analizy lokomocji osób starszych (O.W4./P7U_W/P7S_WG,
A.W9./P7U_W/P7S_WG, F.W1. /P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Posiada wiedzę na temat chorób cywilizacyjnych wieku starszego i

fizjoterapeutycznych metod łagodzenia ich przebiegu (C.W2./P7U_W/P7S_WG,
D.W12./P7U_W/P7S_WK, F.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Posiada wiedzę z zakresu metodyki prowadzenia zajęć ruchowych z ludźmi

starszymi, w kontekście bezpieczeństwa i zasad ergonomii pracy
(O.W4./P7U_W/P7S_WG, O.W7./P7U_W/P7S_WK, O.W11./P7U_W/P7S_WK,
D.W13./P7U_W/ P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi stosować metody i środki dydaktyki, pedagogiki i andragogiki w

aktywizowaniu i motywowaniu pacjenta do pełnego zaangażowania w fizjoprofilaktykę
(B.U3./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi stworzyć dla pacjenta program samodzielnego działania w zakresie

profilaktyki zdrowotnej (B.U4./P7U_U/P7S_UW P7S_UO, B.U7./P7U_U/P7S_UW,
C.U4./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, C.U5./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
C.U17./P7U_U/ P7S_UO, P7S_UU).
P_U03. Potrafi rozpoznawać, utrzymywać i doskonalić własne umiejętności ruchowe
przydatne w pracy fizjoterapeuty dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjenta
geriatrycznego (B.U9./P7U_U/P7S_UW, C.U7./P7U_U/P7S_UW P7S_UU, F.U4./ P7U_U/
P7S_UW, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie, prezentuje i promuje postawę ustawicznego doskonalenia

zawodowego w kierunku pracy z ludźmi starszymi (O.K5./P7U_K/ P7S_KK, O.K6./
P7U_K/ P7S_KK).
P_K02. Uznaje prawa własne pacjentów i ich opiekunów, dbając o ich podmiotowość i
godność. Nawiązuje pozytywne relacje z ludźmi starszymi (O.K1./P7U_K/P7S_KR,
P7S_KO, O.K4./P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
P_K03. Rozumie odmienność zachowań osób starszych dotkniętych chorobą,

niepełnosprawnością czy zaburzeniami psychicznymi (O.K1./P7U_K /P7S_KR, P7S_KO).

się#

###
1. Psychologiczne problemy starzenia się człowieka wykład (1) P_W01, P_K03 O.W4., A.W9., F.W1.,
/zmiany osobowości ludzi starszych, psychopatologia, O.K1.
gerontofobia, dynamika zmian w funkcjonowaniu
zmysłów/.
2. Motoryczność ludzi starszych. Zmiany starcze wykład (1) P_W01, P_U03, O.W4., A.W9., F.W1.,
poszczególnych cech motorycznych siła, szybkość, B.U9., C.U.7, F.U4.
itd./.
3. Trening zdrowotny dla osób starszych /zasady wykład (1) P_W03, P_U01, O.W4., O.W7., O.W11.,
układania indywidualnego treningu/. P_K02 D.W13., B.U3., O.K1.,
O.K4.
4. Teorie i okresy starzenia się. Modele starzenia się. wykład (1) P_W01, O.W4., A.W9., F.W1.
5. Cele, uwarunkowania i wytyczne rehabilitacji wykład (1) P_W01, P_K01 O.W4., A.W9., F.W1.,
geriatrycznej. O.K5., O.K6.
6. Metody oceny wydolności i sprawności fizycznej wykład (1) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7., O.W11.,
osób starszych. P_K01 D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K5., O.K6.
7. Aktywność fizyczna dla osób starszych według wykład (1) P_W01, P_W03, O.W4., A.W9., F.W1.,
W. Pędicha /rekreacyjna, prewencyjna i P_K03 O.W7., O.W11., D.W13.
rehabilitacyjna/. O.K1.
8. Edukacja pacjentów geriatrycznych, ich rodzin wykład (1) P_W02, P_U01, C.W2., D.W12., F.W1.,
oraz opiekunów w zakresie prewencji i rehabilitacji P_K02 B.U3., O.K1., O.K4.
geriatrycznej.
9. Trening zdrowotny w prewencji i rehabilitacji wykład (1) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7, O.W11.,
gerontologicznej u osób starszych hospitalizowanych. P_K02 D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K1., O.K4.
10. Ocena podmiotowa i przedmiotowa pacjentów wykład (1) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7., O.W11.,
geriatrycznych kwalifikowanych do fizjoterapii ze P_K02 D.W13., B.U4., B.U7.,
schorzeniami układu krążenia i naczyń obwodowych. C.U4., C.U5., C.U17.,
Wskazania i przeciwwskazania. O.K1., O.K4.
11. Ocena podmiotowa i przedmiotowa pacjentów wykład (1) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7., O.W11.,
schorzeniami układu oddechowego. C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K1, O.K4.
12. Ocena podmiotowa i przedmiotowa pacjentów wykład (1) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7., O.W11,
schorzeniami układu nerwowego. Wskazania i C.U4, C.U5., C.U17.,
przeciwwskazania. O.K1, O.K4.
13. Ocena podmiotowa i przedmiotowa pacjentów wykład (1) P_W03, P_U02, O.W4, O.W7, O.W11,
geriatrycznych kwalifikowanych do fizjoterapii ze P_K02 D.W13., B.U4., B.U7,
schorzeniami układu wydalniczego. Wskazania i C.U4, C.U5., C.U17.,
przeciwwskazania. O.K1, O.K4
14. Ocena podmiotowa i przedmiotowa pacjentów wykład (1) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7., O.W11,
schorzeniami endokrynologicznego. Wskazania i C.U4, C.U5., C.U17.,
15. Ocena podmiotowa i przedmiotowa pacjentów wykład (1) P_W03, P_U02, O.W4, O.W7, O.W11,
geriatrycznych kwalifikowanych do fizjoterapii ze P_K02 D.W13., B.U4., B.U7,
schorzeniami narządu ruchu. Wskazania i C.U4, C.U5., C.U17.,
1. Aktywność ruchowa a utrzymanie zadawalającej ćwiczenia (3) P_W01, P_U01, O.W4., A.W9., F.W1.,
masy ciała. Wskazania dla osób z nadwagą. Zalecane P_K03 B.U3., O.K1.
formy ruchu - zajęcia praktyczne.
2. Aktywność fizyczna w zmianach zwyrodnieniowych ćwiczenia (3) P_W01, P_U03, O.W4., A.W9., F.W1.,
kręgosłupa i stawów (działania profilaktyczne). P_K03 B.U9., C.U7., F.U4.,
Wskazania i przeciwwskazania - zajęcia praktyczne. O.K1.
3. Zajęcia w plenerze. Nordic-walking – zalecenia dla ćwiczenia (3) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7., O.W11.,
pacjentów geriatrycznych z uwzględnieniem P_K02 D.W13., B.U4., B.U7.,
powszechnych dolegliwości, przypisanych osobom C.U4., C.U5., C.U17.,
starszym. O.K1, O.K4.
4. Zajęcia w plenerze. Spacer oddechowy. Nauka ćwiczenia (3) P_W03, P_U03, O.W4., O.W7., O.W11.,
prawidłowego oddychania i umiejętności korzystania P_K02 D.W13., B.U9., C.U7.,
z dóbr środowiska naturalnego. F.U4., O.K1., O.K4.
5. Metody profilaktyczne i edukacyjne zapobiegające ćwiczenia (3) P_W02, P_U02, C.W2., D.W12., F.W1.,
oraz zmniejszające skutki obniżonej wydolności i P_K02 B.U4., B.U7., C.U4.,
sprawności fizycznej. C.U5., C.U17.,
O.K1., O.K4.
6. Kinezyterapia o działaniu miejscowym. Ćwiczenia o ćwiczenia (3) P_W01, P_U01, O.W4., A.W9., F.W1.,
charakterze statycznym, izometrycznym – metodyka P_K02 B.U3.,O.K1., O.K4.
wykonywania – omówienie i demonstracja. Praca na
sobie.
7. Środki i metody uatrakcyjniające fizjoterapię ćwiczenia (3) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7., O.W11.,
geriatryczną /przybory, przyrządy, miejsce, P_K03 D.W13., B.U4., B.U7.,
środowiska, muzyka/ - zajęcia praktyczne. C.U4., C.U5. C.U17.,
O.K1.
8. Zespoły psychogeriatryczne: otępienie, depresja ćwiczenia (3) P_W02, P_U01, C.W2., D.W12., F.W1.,
wieku podeszłego, majaczenie (czynniki P_K03 B.U3., O.K1.
predysponujące, różnicowanie, rozpoznanie,
postępowanie terapeutyczne, planowanie całościowe
opieki geriatrycznej).
9. Analiza sprawności funkcjonalnej osób starszych, ćwiczenia (3) P_W01, P_U01, O.W4., A.W9., F.W1.,
zasad ich usprawniania oraz roli metod P_K03 B.U3., O.K1.
fizjoterapeutycznych w leczeniu pacjentów w wieku
podeszłym.
10. Fizjoterapia w geriatrii – ćwiczenia z ćwiczenia (3) P_W01, P_U02, O.W4., A.W9., F.W1.,
wykorzystaniem atlasu ćwiczeń A. M. Borowicz i K. P_K03 B.U4., B.U7., C.U4.,
Wieczorowskiej-Tobis. C.U5., C.U17., O.K1.
11. Zaburzenia funkcji poznawczych i sprawności ćwiczenia (3) P_W02, P_U03, C.W2., D.W12., F.W1.,
funkcjonalnej osób starszych oraz pacjentów z P_K02 B.U9., C.U7., F.U4.,
chorobami neurologicznymi -wskazówki praktyczne O.K1., O.K4.
dotyczące ćwiczeń.
12. Postępowanie fizjoterapeutyczne w zaburzeniach ćwiczenia (3) P_W02, P_U03, C.W2., D.W12., F.W1.,
równowagi u osób starszych w wybranych P_K03 B.U9., C.U7., F.U4., O.K1.
jednostkach chorobowych
13. Wymogi bezpieczeństwa podczas realizacji ćwiczenia (3) P_W03, P_U02, O.W4., O.W7., O.W11.,
usprawniania oraz testy oceny funkcjonalnej P_K03 D.W13., B.U4., B.U7.,
pacjenta. C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K1.
14. Innowacyjne techniki fizjoterapeutyczne w ćwiczenia (3) P_W03, P_U03, O.W4., O.W7., O.W11.,
geriatrii. Psychogeria. P_K01 D.W13., B.U9., C.U7.,
F.U4., O.K5., O.K6.
15. Zaburzenia równowagi – nauka chodu przy ćwiczenia (3) P_W01, P_U02, O.W4., A.W9., F.W1.,
barierkach, balkoniku, trójnogu lub o lasce P_K02 B.U4., B.U7., C.U4.,
właściwego stereotypu chodu, koordynacji ruchów i C.U5., C.U17.,
wytrzymałości, technika prawidłowej asekuracji, chód O.K1., O.K4.
po schodach.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Wykład – frekwencja, kolokwium
przedmiotu Ćwiczenia – frekwencja, aktywność na zajęciach, bieżące przygotowanie do zajęć, zaliczenie
prezentacji multimedialnej na określony przez prowadzącego temat,
pozytywne zaliczenie na ocenę wymaganych zagadnień.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Omów psychologiczne aspekty starzenia się człowieka.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów wskazania i przeciwwskazania do aktywności fizycznej osób starszych.
3. Jakie są wymogi bezpieczeństwa dotyczące, funkcjonalnego usprawniania pacjenta.
4. Na czym polega trening zdrowotny w prewencji i rehabilitacji gerontologicznej.
Zalecana literatura 1. Cytowicz-Karpidłowska W. (2012). Postępowanie usprawniające w geriatrii. Wydawnictwo

Almamer, Warszawa.
2. Fiodorenko-Dumas Ż. i wsp. (2009). Kinezyterapia w praktyce fizjoterapeuty. Wydawnictwo

4. Kostka T. (2009). Choroby wieku podeszłego. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
5. Kwolek A. (2009). Rehabilitacja medyczna. Tom I i II. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner,

Wrocław.
6. Lewit K. (2001). Terapia manualna w rehabilitacji chorób narządu ruchu. Wydawnictwo ZL

Natura, Kielce.
7. Marchlewska A. (2013). Fizjologia starzenia się. Wydawnictwo PWN, Warszawa.
8. Parnicka U. (2014). Nordic – walking w promocji zdrowego starzenia. Monografia. WWFiS, Biała
Podlaska.
9. Parnicka U. (2015). Kinezygerontoprofilaktyka. FWFiS, Biała Podlaska.

10. Parnicka U., Parnicki F. (2014). Aktywny Senior. Podręcznik. PWSZ im. Szymona Szymonowica,
Zamość.
11. Pędich W., Żakowska-Wachełko B. (1998). Podręcznik geriatrii dla lekarzy. Wydawnictwo

13. Rosławski A. (2008). Wybrane zagadnienia z geriatrii. AWF, Wrocław.
14. Wieczorkowska –Tobis K. (2011). Fizjoterapia w geriatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
15. Wieczorkowska –Tobis K. (2013). Fizjoterapia w geriatrii – atlas ćwiczeń. Wydawnictwo


prowadzącego
prowadzącego^^ 15

Metody i techniki
fizjoterapeutyczne
stosowane w fizjoterapii
geriatrycznej
(F/5/st/SG/53)
IV rok/VIII semestr
3
wykłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
hnik fizjoterapeutycznych z
arszego. Opanowanie
e profilaktyki
nku do starości jako
I/ II stopnia/standardów
ty)
i biomechaniki ruchu,
P7S_WG,
ku starszego i
P7U_W/P7S_WG,
ęć ruchowych z ludźmi
acy
7U_W/P7S_WK,
ki i andragogiki w
owania w fizjoprofilaktykę
o działania w zakresie
7./P7U_U/P7S_UW,
UW, P7S_UO, P7S_UU,
e umiejętności ruchowe
stwa pacjenta
W P7S_UU, F.U4./ P7U_U/
doskonalenia
_K/ P7S_KK, O.K6./
ąc o ich podmiotowość i
K1./P7U_K/P7S_KR,
ętych chorobą,
P7U_K /P7S_KR, P7S_KO).

O.W4., A.W9., F.W1.,

O.K1.
O.W4., A.W9., F.W1.,

B.U9., C.U.7, F.U4.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U3., O.K1.,
O.K4.
O.W4., A.W9., F.W1.
O.W4., A.W9., F.W1.,

O.K5., O.K6.
O.W4., O.W7., O.W11.,
D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K5., O.K6.
O.W4., A.W9., F.W1.,

O.W7., O.W11., D.W13.
O.K1.
C.W2., D.W12., F.W1.,

B.U3., O.K1., O.K4.
O.W4., O.W7, O.W11.,

D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K1., O.K4.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K1., O.K4.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K1, O.K4.
O.W4., O.W7., O.W11,

D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4, C.U5., C.U17.,
O.K1, O.K4.
O.W4, O.W7, O.W11,

D.W13., B.U4., B.U7,
C.U4, C.U5., C.U17.,
O.K1, O.K4
O.W4., O.W7., O.W11,

D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4, C.U5., C.U17.,
O.K1, O.K4.
O.W4, O.W7, O.W11,
D.W13., B.U4., B.U7,
C.U4, C.U5., C.U17.,
O.K1, O.K4.
O.W4., A.W9., F.W1.,

B.U3., O.K1.
O.W4., A.W9., F.W1.,

B.U9., C.U7., F.U4.,
O.K1.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K1, O.K4.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U9., C.U7.,
F.U4., O.K1., O.K4.
C.W2., D.W12., F.W1.,

B.U4., B.U7., C.U4.,
C.U5., C.U17.,
O.K1., O.K4.
O.W4., A.W9., F.W1.,

B.U3.,O.K1., O.K4.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5. C.U17.,
O.K1.
C.W2., D.W12., F.W1.,
B.U3., O.K1.
O.W4., A.W9., F.W1.,

B.U3., O.K1.
O.W4., A.W9., F.W1.,

B.U4., B.U7., C.U4.,
C.U5., C.U17., O.K1.
C.W2., D.W12., F.W1.,

B.U9., C.U7., F.U4.,
O.K1., O.K4.
C.W2., D.W12., F.W1.,

B.U9., C.U7., F.U4., O.K1.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U4., B.U7.,
C.U4., C.U5., C.U17.,
O.K1.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U9., C.U7.,
F.U4., O.K5., O.K6.
O.W4., A.W9., F.W1.,

B.U4., B.U7., C.U4.,
C.U5., C.U17.,
O.K1., O.K4.
do zajęć, zaliczenie
panował wiedzę,
ętych kryteriów) uzyskuje
ożonych efektów uczenia
zenia się (51- 60%

nych w zakresie
0).
rszych.
ania pacjenta.
ogicznej.
iatrii. Wydawnictwo
peuty. Wydawnictwo
w rehabilitacji.
PZWL, Warszawa.
edyczne Urban&Partner,
u. Wydawnictwo ZL
Warszawa.
Monografia. WWFiS, Biała

. Szymona Szymonowica,
arzy. Wydawnictwo
leczniczych.
wo Lekarskie PZWL,
eń. Wydawnictwo

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu

studia mgr)
Liczba godzin 15/30 Liczba punktów ECTS

Typ przedmiotu fakultatywny Język wykładowy
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu**

Wymagania wstępne Fizjologia, kinezyterapia, fizykoterapia, fizjoterapia w geriatrii, metody i techniki
fizjoterapeutyczne stosowane w fizjoterapii geriatrycznej.
Cel przedmiotu Przygotowanie studentów do umiejętnego doboru i wykorzystania metod i technik

fizjoterapeutycznych z pacjentem geriatrycznym. Zapoznanie z formami aktywności
ruchowej dla osób starszych, z uwzględnieniem powszechnych schorzeń wieku starszego.
Kształtowanie pozytywnych postaw i szacunku do starości jako zjawiska społecznego.

Wiedza P_W01. Student posiada wiedzę z zakresu zastosowania metod fizjoterapeutycznych z
zakresu wybranych chorób wieku starszego (O.W7./P7U_W/P7S_WG,
O.W9./P7U_W/P7S_WG, C.W5./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, C.W8./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK, F.W10./P7U_W/P7S_WK, F.W11. /P7U_W/P7S_WK).
P_W02. Student ma pogłębioną wiedzę dotyczącą sposobów wyboru najkorzystniejszego

postępowania fizykoterapeutycznego w obrębie konkretnych wskazań diagnostycznych
(C.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W12./P7U_W/P7S_WK, F.W1./P7U_W/ P7S_WG).
P_W03. Zna zasady dotyczące zdrowego stylu życia w kontekście promocji wykonywanego
zawodu i wizerunku fizjoterapeuty (O.W4./P7U_W/P7S_WG, O.W7./P7U_W/P7S_WG,
O.W11./P7U_W/P7S_WG, D.W13./P7U_W/ P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi stosować metody i środki dydaktyczne w aktywizowaniu i motywowaniu

pacjenta do zdrowego stylu życia i zaangażowania w fizjoprofilaktykę i fizjoterapię
(B.U3./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, C.U17./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
P_U02. Potrafi organizować, kontrolować i modyfikować pracę własną i członków zespołu
terapeutycznego dla zapewnienia bezpieczeństwa pacjenta (O.U3./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO ,P7S_UK, O.U9./P7U_U/P7S_UU, O.U10./P7U_U/P7S_UK, O.U12./
P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
P_U03. Potrafi rozpoznawać i utrzymywać własne umiejętności ruchowe przydatne w

pracy fizjoterapeuty oraz permanentnie doskonalić swój warsztat pracy
(B.U9./P7U_U/P7S_UW, C.U7./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU, F.U4./ P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. dostrzega potrzebę dbałości o zdrowy styl życia i promocję zdrowia u osób w wiek
staraszym (O.K3./P7U_K/P7S_KR, O.K6./ P7U_K/ P7S_KR).
P_K02. Uznaje prawa własne, pacjentów, ich opiekunów i współpracowników, organizując

pracę swoją (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K4./P7U_K/ P7S_KR,P7S_KO).
P_K03. Prezentuje postawę dbałości o rozwój, prestiż i właściwy odbiór środowiskowy i

społeczny zawodu, poszczególnych oddziaływań a także postaw zawodowych
fizjoterapeutów (O.K2./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO, O.K3. /P7U_K/P7S_KR).

się#

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe
zajęć (liczba godzin) efekty uczenia się
###
1. Aktywność fizyczna jako jedna z form wykład (1) P_W03, P_U03,

niekonwencjonalnego leczenia pacjentów geriatrycznych. P_K01
2. Motoryczność ludzi starszych. Zmiany starcze wykład (1) P_W02, P_U02,

poszczególnych cech motorycznych siła, szybkość, itd./. P_K01
3. Normy etyczne i komunikacja w pracy z pacjentem wykład (1) P_U03, P_K01

geriatrycznym.
4. Metody postępowania fizjoterapeutycznego z pacjentem wykład (1) P_W03, P_U01,
diabetycznym. P_K01
5.Metody postępowania fizjoterapeutycznego z pacjentem wykład (1) P_W03, P_U01,

otyłym. P_K01
6.Metody postępowania fizjoterapeutycznego z pacjentem wykład (1) P_W03, P_U02,

po udarze mózgu. P_K01
7. Choroba Alheimera wyzwaniem dla fizjoterapeuty. wykład (1) P_W03, P_U02,

P_K01
8.Specyfika pracy fizjoterapeuty z pacjentami w Domach wykład (1) P_U03, P_K01

Pomocy Społecznej
9.Metody aktywizacji osób starszych do pracy nad sobą w wykład (1) P_W02, P_U01,
kierunku samoleczenia. P_K01
10. Fizjoterapia geriatryczna w zaburzeniach równowagi i wykład (1) P_W01, P_U01,

najczęstszych typach złamań. P_K03
11. Uwarunkowania zdrowotne aktywności ruchowej osób wykład (1) P_W02, P_U02,

starszych. P_K01
12. Wybrane zagadnienia związane z chorobami wieku wykład (1) P_W02, P_U02,
starszego, utrudniające pracę fizjoterapeuty. P_K01
13. Metody kinezygerontoprofilaktyki wykład (1) P_W01, P_U01,

P_K03
14. Metody rewitalizacji w profilaktyce gerontologicznej. wykład (1) P_W01, P_U02,

P_K01
15. Specyfika wykorzystania metod fizjoterapeutycznych u wykład (1) P_W01, P_U03,

pacjenta z wielochorobowością. P_K01
1. Metody rewitalizacji osób starszych – zagadnienia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

ogólne. P_K01
2. Fitness Trzeciego Wieku / formy, kierunki, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

bezpieczeństwo, itp./ P_K01
2. Fitness Trzeciego Wieku / formy, kierunki, ćwiczenia (2) P_W03, P_U02,

bezpieczeństwo, itp./. P_K03
4. Plener jako miejsce rekreacji ruchowej osób starszych ćwiczenia (2) P_W01, P_U01,
/formy plenerowej rekreacji, np. ścieżki zdrowi, P_K01
zgadywanka terenowa, marsze na orientację, itp./. Zajęcia
praktyczne.
5. Sposoby i techniki relaksacji /muzykoterapia, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
chromoterapia, elementy jogi – nauka prawidłowego P_K01
oddychania, itp./. Zajęcia praktyczne
6. Trening zdrowotny dla osób starszych /zasady układania ćwiczenia (2) P_W01, P_U02,
indywidualnego treningu/ P_K01
7. Metody samokontroli i oceny w podejmowaniu ćwiczenia (2) P_W01, P_U03,

aktywności ruchowej dla osób starszych. Rola lekarza w P_K01
promocji aktywności ruchowej
8. Metodyka terapii zajęciowej dla osób starszych ćwiczenia (2) P_W02, P_U03,
/wskazania i przeciwwskazania metodyczne, dobór kadry i P_K01
miejsca /
9. Dobór form i technik terapii zajęciowej jako formy ćwiczenia (2) P_W01, P_U03,
rekreacji profilaktyczno-leczniczej. P_K01
10. Ergoterapia – zajęcia praktyczne. Realizacja scenariusza ćwiczenia (2) P_W03, P_U03,
zajęć. P_K01
11. Arteterapia – zajęcia praktyczne. Realizacja scenariusza ćwiczenia (2) P_W03, P_U03,

zajęć. P_K01
12. Silvoterapia – zajęcia praktyczne. Realizacja scenariusza ćwiczenia (2) P_W03, P_U03,
zajęć. P_K01
13. Dogoterapia – zajęcia praktyczne. Realizacja scenariusza ćwiczenia (2) P_W03, P_U03,

zajęć. P_K01
14. Testy sprawności i wydolności fizycznej dla osób ćwiczenia (2) P_W03, P_U03,
starszych. P_K01
15. Praktyczne i teoretyczne zaliczenie przedmiotu. ćwiczenia (2) P_W03, P_U03,

P_K01
Narzędzia dydaktyczne 1. Rzutnik, projektor multimedialny,
Warunki zaliczenia Wykład – frekwencja, kolokwium.

przedmiotu Ćwiczenia – frekwencja, aktywność na zajęciach, bieżące przygotowanie do zajęć, zaliczenie prezentac
multimedialnej na określony przez prowadzącego temat, pozytywne zaliczenie na ocenę wymaganych
zagadnień.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe 1. Omów metody rewitalizacji osób starszych.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Metody postępowania fizjoterapeutycznego z wybraną jednostką chorobową pacjenta.
3. Specyfika pracy fizjoterapeuty z pacjentem Domu Pomocy Społecznej.
4. Normy etyczne i komunikacja w pracy z pacjentem geriatrycznym.
Zalecana literatura 1. Allen S.C., Brocklehurst J.C. (1991). Zarys medycyny geriatrycznej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
2. Czerwiński E. (red). (2015). Osteoporoza - problem interdyscyplinarny. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
3. Konieczna E. J. (2003). Arteterapia w teorii i praktyce. Wydawnictwo Impuls, Kraków.
4. Kuc M. (2007). Stosowanie terapii zajęciowej w procesie aktywizacji podopiecznego. Instytut

Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom.
5. Parnicka U. (2015). Kinezygerontoprofilaktyka. FWFiS, Biała Podlaska.
6.Pędich W., Żakowska-Wachełko B. (1988). Podręcznik geriatrii dla lekarzy. Wydawnictwo Lekarskie
PZWL, Warszawa.
7. Rosenthal T., Naughton B., Wiliams M. (2009). Geriatria. Wydawnictwo Czelej, Lublin.
8. Ściepuszko J. (2002). Kinezyprofilaktyka gerontologiczna. Wydawnictwo Sport, Bydgoszcz.

45
Liczba godzin zajęć wymagających udziału prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

Metody i techniki
fizjoterapeutyczne
stosowane w
fizjoterapii
geriatrycznej
(F/5/st/SG/53)
V rok/IX semestr
2
polski
wykłady/ ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
riatrii, metody i techniki samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
ej.
korzystania metod i technik

nanie z formami aktywności
chnych schorzeń wieku starszego.
ści jako zjawiska społecznego.
rystyk I/ II stopnia/standardów
apeuty)
a metod fizjoterapeutycznych z
U_W/P7S_WG,
WK, C.W8./P7U_W/P7S_WG,
S_WK).
obów wyboru najkorzystniejszego

tnych wskazań diagnostycznych
S_WK, F.W1./P7U_W/ P7S_WG).
ontekście promocji wykonywanego

_WG, O.W7./P7U_W/P7S_WG,
aktywizowaniu i motywowaniu
oprofilaktykę i fizjoterapię
UW, P7S_UO, P7S_UU).
ć pracę własną i członków zespołu
nta (O.U3./P7U_U/P7S_UW,
U/P7S_UK, O.U12./
ętności ruchowe przydatne w

j warsztat pracy
U, F.U4./ P7U_U/ P7S_UW,
promocję zdrowia u osób w wieku

R).
w i współpracowników, organizując
_K/ P7S_KR,P7S_KO).
właściwy odbiór środowiskowy i

postaw zawodowych
/P7U_K/P7S_KR).

O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
B.U9., C.U7., F.U4.,

O.K3., O.K6.
O.W4., O.W7., O.W11.,
D.W13., B.U3., C.U17.,
O.K3., O.K6.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., B.U3., C.U17.,
O.K3., O.K6.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., O.U3., O.U9.,
O.U10., O.U12.,
O.K3., O.K6.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., O.U3., O.U9.,
O.U10., O.U12.,
O.K3, O.K6.
B.U9., C.U7., F.U4.,

O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., F.W10., F.W11.,
B.U3., C.U17.,
O.K2., O.K3.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., F.W10., F.W11.,
B.U3., C.U17.,
O.K2., O.K3.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., F.W10., F.W11.,
B.U3., C.U17.,
O.K2., O.K3.
O.W7., O.W9., C.W5.,
C.W8., F.W10., F.W11.,
B.U3., C.U17.,
O.K2., O.K3.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., F.W10., F.W11.,
B.U3., C.U17., O.K2.,
O.K3.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., F.W10., F.W11.,
O.U3., O.U9., O.U10.,
O.U12., O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., F.W10., F.W11.,
B.U9., C.U7., F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7, O.W9, C.W5,

C.W8,
C.W2, D.W12, F.W1
O.K3, O.K6
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., C.W2., D.W12.,
F.W1., O.K3., O.K6.
O.W4., O.W7., O.W11.,

D.W13., O.U3., O.U9.,
O.U10., O.U12., O.K2.,
O.K3.
O.W7., O.W9, C.W5.,

C.W8., O.U3., O.U9.,
O.U10., O.U12., O.K3.,
O.K6.
O.W7., O.W9, C.W5.,
C.W8., O.U3., O.U9.,
O.U10., O.U12., O.K3.,
O.K6.
O.W7., O.W9, C.W5.,

C.W8., O.U3., O.U9.,
O.U10., O.U12., O.K3.,
O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,
C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
O.W7., O.W9., C.W5.,

C.W8., B.U9., C.U7.,
F.U4.,
O.K3., O.K6.
anie do zajęć, zaliczenie prezentacji

e zaliczenie na ocenę wymaganych
ncje społeczne w zakresie
przyjętych kryteriów) uzyskuje
e założonych efektów uczenia się
riów) w zakresie założonych
esie założonych efektów uczenia
w uczenia się (51- 60% przyjętych

iów) w zakresie założonych
ołecznych w zakresie
ą (2,0).
chorobową pacjenta.
znej.
Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
arny. Wydawnictwo Lekarskie
wo Impuls, Kraków.
cji podopiecznego. Instytut

ska.
lekarzy. Wydawnictwo Lekarskie
ictwo Czelej, Lublin.
nictwo Sport, Bydgoszcz.
45
5
50/2
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia psychospołeczna
w geriatrii (F/5/st/SG/54)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia funkcjonalna i palpacyjna, Fizjologia ogólna, Fizjologia wysiłku fizycznego,
Patologia ogólna, Pierwsza pomoc, Psychologia ogólna i kiniczna, Pedagogika ogólna
i andragogika, Pedagogika specjalna, Masaż i terapia manualna, Adaptowana
aktywność fizyczna, Programowanie fizjoterapii w chorobach wewnętrznych.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przedstawienie znaczenia psychospołecznych czynników, w

tym fizjoterapii, dla jakości życia osób w okresie późnej dorosłości zmagających się z
zaburzeniami zdrowia psychicznego i somatycznego. Kształcenie: umiejętności i
kompetencji niezbędnych w indywidualnym i zespołowym stosowaniu procedur
fizjoterapeutycznych uwzględniających potrzeby i ograniczenia pacjenta, jego prawa
i normy etyczne, społeczne, religijne, a także pozytywnej i godnej postawy
przyszłych fizjoterapeutów wobec ludzi objętych procesem starzenia się i starości,
ich rodzin, opiekunów oraz współpracowników.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę dotyczącą psychospołecznych i egzystencjalnych

aspektów procesu starzenia się i starości (O.W3./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Ma wiedzę dotyczącą istoty oraz przyczyn zmian w: procesach

psychicznych, osobowości, stylu i jakości życia osób starszych uwarunkowanych
stanem ich zdrowia, a także sposobów przeciwdziałania negatywnym skutkom
procesu starzenia się, z uwzględnieniem uwarunkowań kulturowych, społecznych i
religijnych, w postępowaniu fizjoterapeutycznym (B.W1./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi zastosować zdobytą wiedzę indywidualnie i w zespole

terapeutycznym pracując z osobami starszymi, stosuje poznane metody.
Rozpoznaje i rozumie trudności i ograniczenia osób starszych i ich rodzin w
kontekście różnic środowiskowych, społecznych, kulturowych, religijnych i /lub
etnicznych (B.U2./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK).
P_U02. Potrafi wskazać na psychospołeczne aspekty pracy z osobami starszymi i ich
rodzinami w kontekście zmiany postaw na rzecz profilaktyki i promocji zdrowia
psychofizycznego. Potrafi dostrzegać trudności i nieprawidłowości w
funkcjonowaniu zarówno swoim jak i innych osób oraz skutecznie pomagać
przeciwdziałając wykluczeniu społecznemu i patologiom społecznym
(B.U11./P7U_U/P7S_UO, P7S_UK).
P_U03. Posiada umiejętności, które pozwalają mu skutecznie komunikować się,

motywować i wspierać pacjenta oraz radzić sobie w sytuacjach trudnych i
konfliktowych. Potrafi wyrażać i asertywnie bronić własne opinie oraz
współpracować w zespole terapeutycznym (B.U12./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
P6S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Swoją etyczną i asertywną postawą wobec pacjentów, ich rodzin oraz
współpracowników, wykazuje zrozumienie dla odmienności kulturowych,
społecznych, religijnych i etnicznych, a także rozumie odmienności zachowań osób
dotkniętych chorobą, niepełnosprawnością, w tym niepełnosprawnością
intelektualną, oraz osób dotkniętych zaburzeniami psychicznymi
P_K02. Promuje postawy właściwe dla ochrony i promocji zdrowia, prewencji

chorób i niepełno¬sprawności oraz integracji społecznej i przeciwdziałaniu
wykluczeniu społecznemu osób starszych z niepełnosprawnością, ich rodzin i
bliskich (O.K3./P7U_K/P7S_UK,P7S_KR).
P_K03. Rozumie, prezentuje i promuje postawę ustawicznego rozwoju zawodowego

oraz rozwoju własnej osobowości; a także dbania o etykę, prestiż i godność zawodu
fizjoterapeuty. Jest przygotowany do przyjęcia odpowiedzialnosci związanej z
decyzjami podejmowanymi w ramach działalności zawodowej, w tym w kategoriach
uczenia się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami wykład (1) P_W01 O.W3.

organizacyjnymi. Problematyka starzenia się i
starości – rozumienie, periodyzacja, demografia.
2. Polityka państwa wobec starzenia się i osób wykład (1) P_W01 O.W3.
starszych – definicja, cele, zasady oraz zadania.
3. Psychologiczny wymiar starości. Starość a wykład (1) P_W02 B.W1.

dobrostan psychofizyczny. Starzenie się a procesy
poznawcze.
4. Psychologiczny wymiar starości. Starość a wykład (1) P_W02 B.W1.

dobrostan psychofizyczny. Starzenie się a procesy
poznawcze- ciąg dalszy.
5. Starzenie się a osobowość i jakość życia człowieka wykład (1) P_W02 B.W1.
w perspektywie psychologicznej.
6. Starzenie się a osobowość i jakość życia człowieka wykład (1) P_W02 B.W1.
w perspektywie psychologicznej- ciąg dalszy.
7. Dobrostan psychofizyczny a samoocena, wykład (1) P_W02 B.W1.

samoakceptacja, samorozwój, poczucie koherencji
oraz sensu życia.
8. Dobrostan psychofizyczny a samoocena, wykład (1) P_W02 B.W1.

samoakceptacja, samorozwój, poczucie koherencji
oraz sensu życia- ciąg dalszy.
9. Choroby psychiczne a starzenie się. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W03., B.W1.
10. Choroby psychiczne a starzenie się- ciąg dalszy. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W03., B.W1.
11. Człowiek starszy w rodzinie i społeczeństwie. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W03., B.W1.
Przyczyny niskiej jakości życia seniorów w
perspektywie psychologicznej.
12. Aktywność osób starszych w środowisku wykład (1) P_W01, P_W02 O.W03., B.W1.
lokalnym – przeciwdzałanie stygmatyzacji,
działalność na rzecz profilaktyki i promocji zdrowia.
13. Teorie przystosowania do starości. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W03., B.W1.
14. Egzystencjalny wymiar starości. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W03., B.W1.
15. Repetytorium. Sprawdzian wiadomości. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W03., B.W1.
1. Zapoznanie studentów z celem przedmiotu, ćwiczenia (2) P_W01 O.W03.

treściami oraz efektami kształcenia, podanie
literatury i zasad zaliczania. Pomysły na zabawy
integracyjne w pracy z pacjentem geriatrycznym.
2. Moja postawa względem starości i procesu ćwiczenia (2) P_W01, P_U03, O.W03., B.U12.,
starzenia się – stereotypy i uprzedzenia P_K01, P_K02, O.K1., O.K3., O.K9.
/autorefleksja/. P_K03
3. Moja postawa względem starości i procesu ćwiczenia (2) P_W01, P_U03, O.W03., B.U12.,
starzenia się – stereotypy i uprzedzenia P_K01, P_K02, O.K1., O.K3., O.K9.
/autorefleksja/- ciąg dalszy. P_K03
4. Moje zasoby i deficyty osobiste a praca z ćwiczenia (2) P_W01, P_U03, O.W03., B.U12.,
ludźmi /pacjenci, rodzina, opiekunowie, zespół P_K01 O.K1.
fizjoterapeutyczny/ - wskazówki do samorozwoju.
5. Moje zasoby i deficyty osobiste a praca z ćwiczenia (2) P_W01, P_U03, O.W03., B.U12.,
ludźmi /pacjenci, rodzina, opiekunowie, zespół P_K01 O.K1.
fizjoterapeutyczny/ - wskazówki do samorozwoju-
ciąg dalszy.
6. Problemy w pomiarze statusu psychologicznego ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, B.W1., B.U2., B.U11.
ludzi starszych – zachowania prawidłowe, P_U02
zaburzone, patologiczne w kontekście wyboru
zachowania fizjoterapeutycznego.
7. Problemy w pomiarze statusu psychologicznego ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, B.W1., B.U2., B.U11.
ludzi starszych – zachowania prawidłowe, P_U02
zaburzone, patologiczne w kontekście wyboru
zachowania fizjoterapeutycznego- ciąg dalszy.
8. Psychospołeczne aspekty funkcjonowania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W03., B.W1.,

człowieka starszego w chorobie a planowanie P_U01, P_U02, B.U2., B.U11.,
oddziaływań fizoterapeutycznych w procesie P_U03, P_K01, B.U12., O.K1., O.K9.
zdrowienia, profilaktyki oraz promocji zdrowia – P_K03
omówienie studium przypadku.
9. Psychospołeczne aspekty funkcjonowania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W03., B.W1,

człowieka starszego w chorobie a planowanie P_U01, P_U02, B.W2., B.W14.,
oddziaływań fizoterapeutycznych w procesie P_U03, P_K01, O.U11., O.U12.,
zdrowienia, profilaktyki oraz promocji zdrowia – P_K03 O.U14., B.U2.
omówienie studium przypadku- ciąg dalszy.
10. Praca fizjoterapeuty z osobą w wieku ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W03., B.W1,
geriatrycznym: Podstawowe techniki, wykonywane P_U01, P_U02, B.W2., B.W14.,
w pracy z osobą podeszłą. P_U03, P_K01, O.U11., O.U12.,
P_K03 O.U14., B.U2.
11. Praca fizjoterapeuty z osobą w wieku ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W03., B.W1,
geriatrycznym: Podstawowe techniki, wykonywane P_U01, P_U02, B.W2., B.W14.,
w pracy z osobą podeszłą- ciąg dalszy. P_U03, P_K01, O.U11., O.U12.,
P_K03 O.U14., B.U2.
12. Efektywna komunikacja z osobami w wieku ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W03., B.W1,
podeszłym. P_U01, P_U02, B.W2., B.W14.,
P_U03, P_K01, O.U11., O.U12.,
P_K03 O.U14., B.U2.
13. Efektywna komunikacja z osobami w wieku ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W03., B.W1,
podeszłym- ciąg dalszy. P_U01, P_U02, B.W2., B.W14.,
P_U03, P_K01, O.U11., O.U12.,
P_K03 O.U14., B.U2.
14. Repetytorium. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W03., B.W1.,
P_U01, P_U02, B.W2., B.W14.,
P_K03 O.K9.
15. Sprawdzian wiedzy z całości realizowanego ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W03., B.W1.,
materiału. P_U01, P_U02, B.W2., B.W14.,
P_K03 O.K9.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych; obecność na zajęciach wymiarem godzin określona przez
przedmiotu regulamin studiów (dopuszczalna jedna nieobecność nieusprawiedliwiona, wszystkie pozostałe
należy udokumentować zwolnieniem lekarskim), uzyskanie oceny pozytywnej z przewidzianych
przedmiotu:
Przykładowe 1. Scharakteryzuj funkcjonowanie procesów poznawczych w okresie późnej dorosłości w

zagadnienia kontekście normy i zaburzenia tych procesów.
zaliczeniowe
2. Wybierz dowolną chorobę psychiczną specyficzna dla okresu późnej dorosłości, przedstaw
jej rozumienie, etiologię, objawy i wskazówki do pracy z tym pacjentem.
3. Opisz czynniki istotne dla wysokiej jakości życia człowieka starszego i przedstaw rolę samego
człowieka, jak i jego środowiska społecznego w ich pomnażaniu.
4. Przedstaw kilka wskazówek dla fizjoterapeuty istotnych w kontekście pracy z ludźmi

starszymi.
Zalecana literatura 1. Harwas-Napierała B., Trempała J. (2002). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka
okresów życia człowieka. Tom 2. Wydawnictwo PWN, Warszawa.
2. Heszen I., Sęk H. (2007). Psychologia zdrowia. Wydawnictwo PWN, Warszawa.
3. Nawrocka J. (2013). Społeczne doświadczenie starości. Stereotypy, postawy, wybory.

Wydawnictwo Impuls, Kraków.
4. Oleś.P. (2011). Psychologia człowieka dorosłego. Wydawnictwo PWN, Warszawa.
5. Sęk H. (red.). (2013). Psychologia kliniczna. T. I i II. Wydawnictwo PWN, Warszawa.

6. Steuden S. (2011). Psychologia starzenia się i starości. Wydawnictwo PWN, Warszawa.
7. Stuart-Hamilton J. (2006). Psychologia starzenia się. Wydawnictwo Zysk i S-ka, Warszawa.

Liczba godzin zajęć wymagających udziału
prowadzącego^ 45
prowadzącego^^ 5
Prowadzący przedmiot dr Maria Anna Turosz
(e-mail) (anna.turosz@awf.edu.pl)
apia psychospołeczna
atrii (F/5/st/SG/54)
rok/IX semestr
2
a wysiłku fizycznego, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
na, Pedagogika ogólna
, Adaptowana
wewnętrznych.
znych czynników, w
ości zmagających się z
e: umiejętności i
owaniu procedur
pacjenta, jego prawa
nej postawy
rzenia się i starości,
terystyk I/ II
terapeuty)
egzystencjalnych
WG).
ocesach
uwarunkowanych
wnym skutkom
wych, społecznych i
_W/P7S_WG).
espole
ne metody.
ich rodzin w
religijnych i /lub
sobami starszymi i ich
romocji zdrowia
ości w
nie pomagać
cznym
omunikować się,
trudnych i
nie oraz
S_UW, P7S_UO,
ch rodzin oraz
lturowych,
ości zachowań osób
rawnością
mi
wia, prewencji
iwdziałaniu
cią, ich rodzin i
rozwoju zawodowego
tiż i godność zawodu
sci związanej z
w tym w kategoriach
R, P7U_KO).
ości. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

O.W3.
O.W3.
B.W1.
B.W1.
B.W1.
B.W1.
B.W1.
B.W1.
O.W03., B.W1.
O.W03., B.W1.
O.W03., B.W1.
O.W03., B.W1.
O.W03., B.W1.
O.W03., B.W1.
O.W03., B.W1.
O.W03.
O.W03., B.U12.,
O.K1., O.K3., O.K9.
O.W03., B.U12.,
O.K1., O.K3., O.K9.
O.W03., B.U12.,
O.K1.
O.W03., B.U12.,
O.K1.
B.W1., B.U2., B.U11.
B.W1., B.U2., B.U11.
O.W03., B.W1.,
B.U2., B.U11.,
B.U12., O.K1., O.K9.
O.W03., B.W1,
B.W2., B.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U14., B.U2.
O.W03., B.W1,
B.W2., B.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U14., B.U2.
O.W03., B.W1,
B.W2., B.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U14., B.U2.
O.W03., B.W1,
B.W2., B.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U14., B.U2.
O.W03., B.W1,
B.W2., B.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U14., B.U2.
O.W03., B.W1.,
B.W2., B.W14.,
O.K9.
O.W03., B.W1.,
B.W2., B.W14.,
O.K9.
ślona przez
a, wszystkie pozostałe
wnej z przewidzianych
ołeczne w zakresie
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
ej dorosłości w
rosłości, przedstaw
rzedstaw rolę samego
racy z ludźmi
a. Charakterystyka
arszawa.
tawy, wybory.
Warszawa.
Warszawa.
WN, Warszawa.
k i S-ka, Warszawa.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia internistyczna w
geriatrii (F/5/st/SG/55)
(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Znajomość anatomii, fizjologii i patologii ogólnej człowieka, kinezyterapii, fizykoterapii
oraz podstaw klinicznych chorób narządu ruchu.
Cel przedmiotu Nabycie umiejętności wykonania kompleksowej oceny geriatrycznej w zakresie

kompetencji fizjoterapeuty oraz przyswojenie wiedzy niezbędnej do leczenia
fizjoterapeutycznego osób starszych ze schorzeniami dotyczącymi aparatu ruchu.
Dobieranie zabiegów fizjoterapeutycznych i metod fizjoterapii stosownie do
rozpoznania klinicznego, okresu choroby i funkcjonalnego stanu chorego.
Kontrolowanie wyników fizjoterapii.

Wiedza P_W01. Potrafi omówić konsekwencje medyczne, społeczne i ekonomiczne zjawiska

starzenia się ludności świata (A.W6./P7U_W/P7S_WG, A.W7./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Ma wiedzę na temat etiologii, patomechanizmu, obrazu klinicznego, leczenia

zachowawczego i profilaktyki w schorzeniach i dysfunkcjach narządu ruchu: chorobie
zwyrodnieniowej stawów, osteoporozie, typowych złamaniach osteoporotycznych,
oraz dotyczących wielkich problemów geriatrycznych: w tym upadków
P_W03. Ma wiedzę w zakresie całościowej oceny geriatrycznej (COG) , oraz metod

diagnozowania stosowanych na potrzeby fizjoterapii osób starszych
Umiejętności P_U01. Potrafi zastosować wybrane skale i testy w ramach całościowej oceny
geriatrycznej (COG), oraz przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe w
zakresie właściwym dla fizjoterapii i adekwatnie do stanu klinicznego pacjenta
(D.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, D.U44./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi określić plan i cele w zakresie profilaktyki i leczenia usprawniającego w
przypadku chorób i dysfunkcji narządu ruchu: chorobie zwyrodnieniowej stawów,
osteoporozie, typowych złamaniach osteoporotycznych, oraz innych problemów
geriatrycznych, potrafi dobrać i zastosować niezbędne zaopatrzenie ortopedyczne
P_U03. Potrafi poprawnie stosować procedury fizjoterapeutyczne stosownie do

rozpoznania i stanu klinicznego pacjenta w starszym wieku (D.U45./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UU).

zawodowego (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Wykazuje zrozumienie i empatię względem osoby starszej z jej ograniczeniami

fizycznymi (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).

się#

###
1. Szybkie tempo starzenia się ludności świata – wykład (1) P_W01, P_W02 A.W6., A.W7.,
konsekwencje medyczne, społeczne i ekonomiczne. D.W1., D.W4.
Specyfika pacjenta geriatrycznego. Wielkie problemy
geriatryczne: majaczenie, otępienie, depresja,
omdlenia, niesprawność ruchowa, odleżyny,
nietrzymanie moczu, nietrzymanie stolca.
2. Wpływ starzenia się na wydolność fizyczną wykład (1) P_W01, P_W02 A.W6., A.W7.,
człowieka. Aktywność fizyczna jako ważny czynnik w D.W1., D.W4.
profilaktyce niepełnosprawności osób starszych.
Negatywne skutki hipokinezji.
3. Całościowa ocena geriatryczna (COG) standardem wykład (1) P_W03 D.W2., D.W4.
w interdyscyplinarnej ocenie i opiece nad pacjentem
w wieku starszym. Definicja. Rola i zadania członków
zespołu interdyscyplinarnego.
4. COG – ocena stanu czynnościowego, ocena stanu wykład (1) P_W03 D.W2., D.W4.
zdrowia fizycznego, ocena funkcji umysłowych oraz
warunków socjalno – środowiskowych. Część 1.
warunków socjalno – środowiskowych. Część 2.
6. Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego – wykład (1) P_W02 D.W1., D.W4.

podział etiologiczny, patomechanizm, obraz kliniczny,
profilaktyka, leczenie zachowawcze (fizjoterapia) i
operacyjne ze szczególnym uwzględnieniem osób
starszych. Część 1.


9. Choroba zwyrodnieniowa stawu kolanowego – wykład (1) P_W02 D.W1., D.W4.

etiologia, patomechanizm, obraz kliniczny,
operacyjne szczególnym uwzględnieniem osób
11. Zasady dotyczące ochrony przed obluzowaniami wykład (1) P_W02 D.W1., D.W4.
endoprotez stawu kolanowego i stawu biodrowego.
Część 1.
Część 2.
13. Choroba zwyrodnieniowa stawów kręgosłupa - wykład (1) P_W02 D.W1., D.W4.
15. Osteoporoza – wielodyscyplinarny problem wykład (1) P_W02 D.W1., D.W4.

kliniczny. Czynniki ryzyka, profilaktyka, leczenie.
Typowe złamania osteoporotyczne – postępowanie
lecznicze.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W02, P_U02 D.W1., D.W4., D.U9.,
kształcenia, treściami programowymi oraz literaturą. D.U49.
Niezależność funkcjonalna osób starszych celem
fizjoterapii w geriatrii. Część 1.
fizjoterapii w geriatrii. Część 2.
3. Całościowa ocena geriatryczna (COG). Rola ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 D.W2. D.W4., D.U1.,
fizjoterapeuty w ocenie i opiece geriatrycznej. Część D.U44.
1.
4. Całościowa ocena geriatryczna (COG). Rola ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 D.W2. D.W4., D.U1.,
2.
5. COG. Ocena czynnościowa – zastosowanie ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4., D.U9.,
wybranych skal i testów: ADL, IADL (skala Barthel). P_U03, P_K02, D.U49., D.U45.,
Ocena stanu fizycznego: zastosowanie wybranych P_K01 O.K5., O.K1.
skal i testów oceniających równowagę, chód i ryzyko
upadków: skala równowagi Berga, Test Tinetti POMA,
Test „Wstań i idź”, Test zasięgu funkcjonalnego.
Część 1.
6. COG. Ocena czynnościowa – zastosowanie ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4., D.U9.,
Ocena stanu fizycznego: zastosowanie wybranych P_K01 O.K5., O.K1.
Część 2.
7. Fizjoterapia w osteoporozie – profilaktyka, ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4., D.U9.,
usprawnianie po złamaniach. Część 1. P_U03, P_K02, D.U49., D.U45.,
P_K01 O.K5., O.K1.
8. Fizjoterapia w osteoporozie – profilaktyka, ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4., D.U9.,
usprawnianie po złamaniach. Część 2. P_U03, P_K02, D.U49., D.U45.,
P_K01 O.K5., O.K1.
9. Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawu ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4., D.U9.,
biodrowego – badanie na potrzeby fizjoterapii, P_U03, P_K02, D.U49., D.U45.,
profilaktyka i leczenie usprawniające osób starszych. P_K01 O.K5., O.K1.
Część 1.
Część 2.
kolanowego - badanie na potrzeby fizjoterapii, P_U03, P_K02, D.U49., D.U45.,
Część 1.
12. Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawów ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4., D.U9.,
kręgosłupa - badanie na potrzeby fizjoterapii, P_U03, P_K02, D.U49., D.U45.,
13. Zaliczenie praktyczne nabytych umiejętności. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W4.,
P_U02, P_U03, D.W2., D.W4., D.U1.,
P_K02, P_K01 D.U44., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
14. Zaliczenie teoretyczne posiadanej wiedzy. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W4.,
P_U02, P_U03, D.W2., D.W4., D.U1.,
P_K02, P_K01 D.U44., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
15. Zaliczenie poprawkowe. Podsumowanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7.,
semestru. P_W03, P_U01, D.W1., D.W4.,
P_U02, P_U03, D.W2., D.W4., D.U1.,
P_K02, P_K01 D.U44., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Wykład: wykład z prezentacją multimedialną, dyskusja.
przedmiotu Ćwiczenia: analiza przypadków, rozwiązywanie zadań, zajęcia praktyczne.
Ocena średnia z pozytywnych ocen cząstkowych za:
• Zaliczenie pisemne teoretyczne (zakres oceny: 2,0-5,0)
• Zaliczenie praktyczne – analiza przypadku (zakres oceny: 2,0-5,0)
• Brak zastrzeżeń w ocenie kompetencji studenta. Osiągnięcie przez studenta efektów
kształcenia w zakresie kompetencji społecznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i
Przykładowe 1. Opisz znaczenie aktywności fizycznej w profilaktyce i leczeniu osteoporozy.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Przedstaw zalecenia bezpiecznych sposobów wykonywania czynności dnia codziennego dla
pacjenta z osteoporozą.
3. Wymień i opisz rodzaje ćwiczeń zalecanych dla pacjenta w wieku podeszłym. Wskaż środki
ostrożności.
4. Scharakteryzuj elementy profilaktyki rozwoju wtórnej choroby zwyrodnieniowej stawu

biodrowego.
Zalecana literatura 1. Błaszczyk J.W., Czerwosz L. (2005). Stabilność posturalna w procesie starzenia. Gerontologia
Polska.; 13,1, nr 1: 25-36.

Warszawa.
3. Kwolek A. (2003). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Medyczne Urban&Partner,

Wrocław.
4. Marchewka A., Dąbrowski Z., Żołądź J.A. (2012). Fizjologia starzenia się. Profilaktyka i
rehabilitacja. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Wydawnictwo Medipage, Warszawa.

PZWL, Warszawa.
7. Ronikier A. (2012). Diagnostyka funkcjonalna w fizjoterapii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
8. Rosenthal T., Naughton B., Williams M. (2009). Geriatria. Wydawnictwo Czelej, Lublin.
9. Sciepurko J. (2002). Kinezyprofilaktyka gerontologiczna. Wydawnictwo Sport, Gdańsk.
10. Wieczorek-Torbis K., Kostka T., Borowicz A.M. (2001). Fizjoterapia w geriatrii. Wydawnictwo
Medyczne Urban&Partner, Wrocław.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

apia internistyczna w
trii (F/5/st/SG/55)
rok/IX semestr
2
zyterapii, fizykoterapii prowadzenie zajęć przez studenta
znej w zakresie
j do leczenia
mi aparatu ruchu.
osownie do
chorego.
erystyk I/ II
erapeuty)
onomiczne zjawiska
7U_W/P7S_WG).
klinicznego, leczenia
ządu ruchu: chorobie
steoporotycznych,
adków
S_WK).
COG) , oraz metod

ych
S_WK).
ciowej oceny
przedmiotowe w
nego pacjenta
_UO).
ia usprawniającego w
ieniowej stawów,
nych problemów
enie ortopedyczne
_UO).
e stosownie do
45./P7U_U/P7S_UW,
oskonalenia
ej z jej ograniczeniami

kontrola obecności
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49.
D.W2. D.W4., D.U1.,

D.U44.
D.W2. D.W4., D.U1.,

D.U44.
D.W1., D.W4., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.,
D.W2., D.W4., D.U1.,
D.U44., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.,
D.W2., D.W4., D.U1.,
D.U44., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.,
D.W2., D.W4., D.U1.,
D.U44., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
ta efektów
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
zy.
ia codziennego dla
łym. Wskaż środki
eniowej stawu
zenia. Gerontologia
Lekarskie PZWL,
an&Partner,
Profilaktyka i
u ruchu.
o Lekarskie PZWL,
Czelej, Lublin.
port, Gdańsk.

(jednolite studia
mgr)


Wymagania wstępne Znajomość anatomii, fizjologii i patologii ogólnej człowieka, kinezyterapii,
fizykoterapii oraz podstaw klinicznych chorób narządu ruchu.


starzenia się ludności świata (A.W6./P7U_W/P7S_WG, A.W7./P7U_W/P7S_WG)
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę na temat etiologii, patomechanizmu, obrazu

klinicznego, leczenia zachowawczego i profilaktyki w schorzeniach i dysfunkcjach
narządu ruchu: chorobie zwyrodnieniowej stawów, osteoporozie, typowych
złamaniach osteoporotycznych, oraz dotyczących wielkich problemów
geriatrycznych: w tym upadków (D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
P_W03. Ma pogłębioną wiedzę w zakresie całościowej oceny geriatrycznej (COG) ,

oraz metod diagnozowania stosowanych na potrzeby fizjoterapii osób starszych
P_U02. Potrafi określić plan i cele w zakresie profilaktyki i leczenia usprawniającego
w przypadku chorób i dysfunkcji narządu ruchu: chorobie zwyrodnieniowej stawów,
P_U03. Potrafi poprawnie stosować zaawansowane procedury fizjoterapeutyczne

stosownie do rozpoznania i stanu klinicznego pacjenta w starszym wieku
(D.U45./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).

P_K02. Wykazuje zrozumienie i empatię względem osoby starszej z jej

ograniczeniami fizycznymi (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
uczenia się#

###
konsekwencje medyczne, społeczne i D.W1., D.W4.
ekonomiczne. Specyfika pacjenta geriatrycznego.
Wielkie problemy geriatryczne: majaczenie,
otępienie, depresja, omdlenia, niesprawność
ruchowa, odleżyny, nietrzymanie moczu,
nietrzymanie stolca.
2. Wpływ starzenia się na wydolność fizyczną wykład (1) P_W01, P_W02 A.W6., A.W7.,
człowieka. Aktywność fizyczna jako ważny czynnik D.W1., D.W4.
w profilaktyce niepełnosprawności osób starszych.
3. Całościowa ocena geriatryczna (COG) wykład (1) P_W03 D.W2., D.W4.
standardem w interdyscyplinarnej ocenie i opiece
nad pacjentem w wieku starszym. Definicja. Rola i
zadania członków zespołu interdyscyplinarnego.
4. Całościowa ocena geriatryczna (COG) wykład (1) P_W03 D.W2., D.W4.

standardem w interdyscyplinarnej ocenie i opiece
nad pacjentem w wieku starszym. Definicja. Rola i
zadania członków zespołu interdyscyplinarnego-
ciąg dalszy.
5. COG – ocena stanu czynnościowego, ocena wykład (1) P_W03 D.W2., D.W4.
stanu zdrowia fizycznego, ocena funkcji
umysłowych oraz warunków socjalno –
środowiskowych.
6. COG – ocena stanu czynnościowego, ocena wykład (1) P_W03 D.W2., D.W4.
stanu zdrowia fizycznego, ocena funkcji
umysłowych oraz warunków socjalno –
środowiskowych- ciąg dalszy.

podział etiologiczny, patomechanizm, obraz
kliniczny, profilaktyka, leczenie zachowawcze
(fizjoterapia) i operacyjne ze szczególnym
uwzględnieniem osób starszych.

podział etiologiczny, patomechanizm, obraz
kliniczny, profilaktyka, leczenie zachowawcze
(fizjoterapia) i operacyjne ze szczególnym
uwzględnieniem osób starszych- ciąg dalszy.

starszych .
starszych- ciąg dalszy.
11. Zasady dotyczące ochrony przed wykład (1) P_W02 D.W1., D.W4.
obluzowaniami endoprotez stawu kolanowego i
stawu biodrowego
12. Zasady dotyczące ochrony przed wykład (1) P_W02 D.W1., D.W4.
obluzowaniami endoprotez stawu kolanowego i
stawu biodrowego- ciąg dalszy.
starszych.
starszych- ciąg dalszy.

Typowe złamania osteoporotyczne –
postępowanie lecznicze.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W02, P_U02 D.W1., D.W4.,
kształcenia, treściami programowymi oraz D.U9., D.U49.
literaturą. Niezależność funkcjonalna osób
starszych celem fizjoterapii w geriatrii.
2. Niezależność funkcjonalna osób starszych celem ćwiczenia (2) P_W02, P_U02 D.W1., D.W4.,
fizjoterapii w geriatrii- ciąg dalszy. D.U9., D.U49.
3. Całościowa ocena geriatryczna (COG). Rola ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 D.W1., D.W4.
fizjoterapeuty w ocenie i opiece geriatrycznej.
4. Całościowa ocena geriatryczna (COG). Rola ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 D.W1., D.W4.
fizjoterapeuty w ocenie i opiece geriatrycznej- ciąg
dalszy.
5. COG. Ocena czynnościowa – zastosowanie ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4.,
Ocena stanu fizycznego: zastosowanie wybranych P_K02 D.U45., O.K1., O.K5.
skal i testów oceniających równowagę, chód i
ryzyko upadków: skala równowagi Berga, Test
Tinetti POMA, Test „Wstań i idź”, Test zasięgu
funkcjonalnego.
Ocena stanu fizycznego: zastosowanie wybranych P_K02 D.U45., O.K1., O.K5.
skal i testów oceniających równowagę, chód i
ryzyko upadków: skala równowagi Berga, Test
Tinetti POMA, Test „Wstań i idź”, Test zasięgu
funkcjonalnego- ciąg dalszy.
7. Fizjoterapia w osteoporozie – profilaktyka, ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4.,

usprawnianie po złamaniach. P_U03, P_K01, D.U9., D.U49.,
P_K02 D.U45., O.K1., O.K5.

usprawnianie po złamaniach- ciąg dalszy. P_U03, P_K01, D.U9., D.U49.,
P_K02 D.U45., O.K1., O.K5.
9. Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawu ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4.,
profilaktyka i leczenie usprawniające osób P_K02 D.U45., O.K1., O.K5.
starszych.
10. Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4.,
stawu biodrowego – badanie na potrzeby P_U03, P_K01, D.U9., D.U49.,
fizjoterapii, profilaktyka i leczenie usprawniające P_K02 D.U45., O.K1., O.K5.
osób starszych- ciąg dalszy.
stawu kolanowego - badanie na potrzeby P_U03, P_K01, D.U9., D.U49.,
osób starszych.
stawu kolanowego - badanie na potrzeby P_U03, P_K01, D.U9., D.U49.,
stawów kręgosłupa - badanie na potrzeby P_U03, P_K01, D.U9., D.U49.,
osób starszych .
stawów kręgosłupa - badanie na potrzeby P_U03, P_K01, D.U9., D.U49.,
15. Zaliczenie teoretyczno-praktyczne z całości ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7.,
realizowanego materiału. P_W03, P_U01, D.W1., D.W4.,
P_U02, P_U03, D.W1., D.W4.,
P_K01, P_K02 D.W2., D.W4.,
D.U1.,D.U44.,
D.U9., D.U49.,
D.U45, O.K1., O.K5.
Narzędzia 1. Projektor multimedialny

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych; obecność na zajęciach wymiarem godzin określona przez
przedmiotu regulamin studiów (dopuszczalna jedna nieobecność nieusprawiedliwiona, wszystkie
pozostałe należy udokumentować zwolnieniem lekarskim), uzyskanie oceny pozytywnej z
przewidzianych zaliczeń.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Przedstaw zalecenia bezpiecznych sposobów wykonywania czynności dnia codziennego
dla pacjenta z osteoporozą.
ostrożności.

biodrowego.
Zalecana literatura 1. Błaszczyk J.W., Czerwosz L. (2005). Stabilność posturalna w procesie starzenia.
Gerontologia Polska.; 13,1, nr 1: 25-36.

Warszawa.

Wrocław.

6. Olszewski J. (2011). Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny. Wydawnictwo

7. Ronikier A. (2012). Diagnostyka funkcjonalna w fizjoterapii. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
10. Wieczorek-Torbis K., Kostka T., Borowicz A.M. (2001). Fizjoterapia w geriatrii.
11. Willam B., Abrams MD., Mark H., Beers MD. (1999). MSD Podręcznik geriatrii.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

mgr Krzysztof Czopiński

(krzysztof.czopinski@awf.edu.pl)
trii (F/5/st/SG/55)
rok/IX semestr
2
polski
ezyterapii, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
cznej w zakresie
ej do leczenia
mi aparatu ruchu.
tosownie do
u chorego.
kterystyk I/ II
oterapeuty)
konomiczne zjawiska
7U_W/P7S_WG)
zmu, obrazu
ch i dysfunkcjach
e, typowych
lemów
WK,
riatrycznej (COG) ,
ii osób starszych
7S_WK).
ściowej oceny
przedmiotowe w
znego pacjenta
_UO).
nia usprawniającego
odnieniowej stawów,
nych problemów
enie ortopedyczne
S_UO).
fizjoterapeutyczne
ym wieku
oskonalenia
ej z jej
ści. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K1., O.K5.
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.,
D.W1., D.W4.,
D.W2., D.W4.,
D.U1.,D.U44.,
D.U9., D.U49.,
D.U45, O.K1., O.K5.
reślona przez
ona, wszystkie
ceny pozytywnej z
i kompetencje
łożonych efektów
w) w zakresie

h kryteriów) w
,0).
znych w zakresie
,0).
porozy.
i dnia codziennego
deszłym. Wskaż środki
dnieniowej stawu
starzenia.
wo Lekarskie PZWL,
Urban&Partner,
ię. Profilaktyka i
rządu ruchu.
. Wydawnictwo
ctwo Lekarskie
wo Czelej, Lublin.
wo Sport, Gdańsk.
w geriatrii.
k geriatrii.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia neurologiczna w

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa, biomechanika, fizjologia układu mięśniowego i nerwowego,
biochemia, patofizjologia układu nerwowego, podstawy fizjoterapii klinicznej,
kinezyterapia, fizykoterapia.

neurologicznej w geriatrii. Poznanie różnych reakcji i mechanizmów
patofizjologicznych z zakresu neurologii geriatrycznej. Zdobycie szczegółowej wiedzy i
umiejętności praktycznych niezbędnych w procesie fizjoterapii osób w podeszłym
wieku z dysfunkcjami neurologicznymi.

stopnia/standardów kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu fizjoterapeuty
Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę ogólną w obrębie diagnostyki, etiologii, objawów i
przebiegu schorzeń neurologicznych w geriatrii pozwalającą na stosowanie
właściwych metod i środków terapeutycznych w postępowaniu fizjoterapeutycznym
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu neurologii i patofizjologii układu nerwowo-

mięśniowego (A.W1./P7U_W/P7S_WG, A.W17./P7U_W/P7S_WG,
A.W18./P7U_W/P7S_WG).

technik fizjoterapeutycznych wykorzystywanych w fizjoterapii neurologicznej
P_W04. Ma wiedzę z zakresu fizjoprofilaktyki wykorzystywanej w przeciwdziałaniu

urazom nerwowo- mięśniowym (B.W12./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W05. Ma wiedzę z zakresu stosowania i interpretowania wyników metod

diagnostyki obrazowej wykorzystywanej w diagnostyce neurologicznej
Umiejętności P_U01. Potrafi szczegółowo planować proces fizjoterapii osób w podeszłym wieku z
dysfunkcjami i patologiami neurologicznymi (D.U13./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU,
D.U14./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU, D.U15./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi dobierać odpowiednie metody fizjoterapeutyczne, ćwiczenia i

zabiegi, dawkować ich ilość i czas trwania w zależności od rodzaju patologii i stanu
ogólnego pacjenta (D.U13./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU, D.U14./P7U_U/P7S_UO,
P7S_UU, D.U15./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi dobierać i stosować ćwiczenia przeciwdziałające zaburzeniom

nerwowo-mięśniowym (ćwiczenia stabilizacyjne, czucia głębokiego)
(D.U13./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU, D.U14./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU,
P_U04. Potrafi przzeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe na potrzeby

fizjoterapii u osób w podeszłym wieku z dysfunkcjami i urazami neurologicznymi
(B.W12./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Traktuje pacjenta w sposób podmiotowy i holistyczny (O.K1./P7U_K/P7S_KR,

P7S_KO).
P_K02. Posiada umiejętności interpersonalne do pracy indywidualnej i grupowej

niezbędne do prawidłowego samodzielnego prowadzenia fizjoterapii
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i końcowe zaliczenie pisemne.

uczenia się#

###
1. Fizjoterapia neurologiczna w geriatrii, jej rola, wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
wyzwania i obszar działania. P_W05 A.W1., A.W17.,
A.W18.
2. Planowanie działań fizjoterapeutycznych w wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

geriatrii neurologicznej. P_W05 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
3. Cele i założenia procesu fizjoterapii i wykłady (1) P_W01, P_W03, D.W1., D.W2.,
fizjoprofilaktyki. P_W04 D.W6., B.W12.
4. Ocena funkcjonalna osób starszych z wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
dysfunkcjami i chorobami układu nerwowego w P_W05 D.W6., A.W1.,
planowaniu aktywności fizycznej. A.W17., A.W18.
5. Planowanie fizjoterapii u osób starszych z wykłady (1) P_W03 D.W1., D.W2.,

dysfunkcjami i chorobami układu nerwowego w D.W6.
planowaniu aktywności fizycznej.
6. Spastyczność mięśniowa a aktywność fizyczna. wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W05 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
7. Planowanie fizjoterapii u osób starszych ze wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
spastycznością. P_W05 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
8. Zaburzenia równowagi i chodu w zaburzeniach wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
neurologicznych. Postępowanie P_W03 D.W6., A.W1.,
fizjo¬terapeutyczne. A.W17., A.W18.
9. Planowanie fizjoterapii u osób starszych z wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
zaburzeniami chodu. P_W05 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
10. Wiotkość mięśni u osób starszych. wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W05 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
11. Trening i terapia w wiotkości i zaburzeniach wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
siły mięśniowej u chorych neurologicznych. P_W03 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
12. Mechanizmy kompensacji i adaptacji u osób z wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
dysfunkcjami neurologicznymi. P_W03 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
13. Planowanie procedur fizjoterapeutycznych u wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2. D.W6.
osób starszych z zaburzeniami adpatacyjnymi. P_W05 A.W1., A.W17.,
A.W18.
14. Planowanie procedur fizjoterapeutycznych - wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
choroba Parkinosna, Alzchaimera. P_W05 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
15. Podsumowanie wiadomości wykładowych. wykłady (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W05 D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.,
B.W12.
1. Organizacja roku akademickiego, zapoznanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, D.W1., D.W2.,
studenta z efektami kształcenia i sposobami ich P_U01, P_K01 A.W1., A.W17.,
weryfikacji, treścią programową ćwiczeń, A.W18., D.W6.
zasadami BHP na zajęciach. Badanie D.U13., D.U14.,
neurologiczne i funkcjonalne pacjenta, ocena D.U15., O.K1.
dysfunkcji, planowanie postępowania
terapeutycznego.
2. Techniki neuromobilizacyjne wykorzystywane ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

w leczeniu zespołów uciskowych kończyny górnej P_W03, P_U01, A.W1., A.W17.,
i dolnej. P_U02, P_K01, A.W18., D.W6.
P_K02 D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
3. Techniki fizjoterapeutyczne w leczeniu i terapii ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
spastyczności mięśniowej i zaburzeń napięcia P_W03, P_U01, A.W1., A.W17.,
mięśniowego. P_U02, P_K01, A.W18., D.W6.
P_K02 D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
4. Aktywność fizyczna osób starszych z ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
uszkodzeniami rdzenia kręgowego, problemy i P_W03, P_U01, A.W1., A.W17.,
możliwości terapii. P_U02, P_K01, A.W18., D.W6.
P_K02 D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
5. Zastosowanie metod terapeutycznych w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.
fizjoterapii u pacjentów w podeszłym wieku z P_W03, P_U01, A.W1., A.W17.,
dysfunkcjami neurologicznymi - techniki P_U02, P_U03, A.W18., D.W6.
proprioceptywne. P_K01, P_K02 D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
6. Stabilizacja i stymulacja sensomotoryczna w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

neurologii, wykorzystanie dysków sensorycznych, P_W03, P_U01, A.W1., A.W17.,
batuty, piłek szwajcarskich i taśm w procesie P_U02, P_U03, A.W18., D.W6.
fizjoterapii. P_K01, P_K02 D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
7. Fizjoterapia (postępowanie diagnostyczne i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,

terapeutyczne) w wybranych jednostkach ćwiczenia na P_W03, P_W04, A.W1., A.W17.,
chorobowych układu nerwowego u osób w placówce P_W05, P_U01, A.W18., B.W12.,
starszym wieku: uszkodzenia ośrodkowego i P_U02, P_U03, D.W6., D.U12.,
obwodowego układu nerwowego, w chorobach P_U04, P_K01, D.U13., D.U14.,
degeneracyjnych układu nerwowego i zespołach P_K02 D.U15., O.K1., O.K9.
psychogeriatrycznych: (choroba Parkinsona,
Alzheimera, demencja, depresja, delirium),
dyskopatie, niestabilności i zespoły
przeciążeniowe i bólowe kręgosłupa szyjnego i
lędźwiowego u osób starszych. Część I.

lędźwiowego u osób starszych. Część II.
lędźwiowego u osób starszych. Część III.
lędźwiowego u osób starszych. Część IV.
lędźwiowego u osób starszych. Część V.
lędźwiowego u osób starszych. Część VI.
lędźwiowego u osób starszych. Część VII.
lędźwiowego u osób starszych. Część VIII.
15. Zaliczenie końcowe, wystawienie ocen. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2.,
P_W03, P_W04, A.W1., A.W17.,
P_W05, P_U01, A.W18., B.W12.,
P_U02, P_U03, D.W6., D.U12.,
P_U04, P_K01, D.U13., D.U14.,
P_K02 D.U15., O.K1., O.K9.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywne zaliczenie prac pisemnych

przedmiotu - Aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach
- Zaliczone konspekty zajęć.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Opisać przyczyny powstawania spastyczności mięśniowej, możliwości leczenia w

zagadnienia zależności od stopnia zaawansowania.
zaliczeniowe
2. Podać zasady fizjoprofilaktyki zespołów przeciążeniowych odcinka lędźwiowego
kręgosłupa u osób w starszym wieku.
3. Opisać - zanalizować etapy reedukacji chodu w pourazowych uszkodzeniach

obwodowego i ośrodkowego układu nerwowego.
Zalecana literatura 1. Błaszczyk J.W., Czerwosz L. (2005). Stabilność posturalna w procesie starzenia.
Gerontologia Polska. ; 13,1, nr 1: 25-36.

Warszawa.

Wrocław.
4. Kwolek A. (2012). Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
5. Lennon S. Stokes M. (2009). Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej. Wydawnictwo


Lekarskie PZWL, Warszawa .
9. Ronikier A. (2012). Diagnostyka funkcjonalna w fizjoterapii. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
12. Wieczorek-Torbis K., Kostka T., Borowicz A.M. (2001). Fizjoterapia w geriatrii.
13. Willam B., Abrams MD., Mark H., Beers MD. (1999). MSD Podręcznik geriatrii.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot przygotowała: dr Dorota Drabarek
apia neurologiczna w
trii (F/5/st/SG/56)
rok/IX semestr
2
wego i nerwowego, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
apii klinicznej,
zjoterapii
mów
szczegółowej wiedzy i
osób w podeszłym
kterystyk I/ II
oterapeuty
tiologii, objawów i
stosowanie
fizjoterapeutycznym
S_WK).
gii układu nerwowo-

WG,
nia specyficznych
eurologicznej
S_WK).
w przeciwdziałaniu
_WK).
ików metod
gicznej
podeszłym wieku z
S_UO, P7S_UU,
ne, ćwiczenia i
ju patologii i stanu
7U_U/P7S_UO,
zaburzeniom
ego)
_UU,
towe na potrzeby
neurologicznymi
O.K1./P7U_K/P7S_KR,
ualnej i grupowej
erapii

D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., B.W12.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2. D.W6.
A.W1., A.W17.,
A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.
D.W1., D.W2.,
D.W6., A.W1.,
A.W17., A.W18.,
B.W12.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., D.W6.
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., D.W6.
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., D.W6.
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.
A.W1., A.W17.,
A.W18., D.W6.
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.
A.W1., A.W17.,
A.W18., D.W6.
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., D.W6.
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
D.W1., D.W2.,
A.W1., A.W17.,
A.W18., B.W12.,
D.W6., D.U12.,
D.U13., D.U14.,
D.U15., O.K1., O.K9.
ości i kompetencje
w) w zakresie
uczenia się (51- 60%

h kryteriów) w
3,0).
cznych w zakresie
2,0).
ci leczenia w
dźwiowego
zeniach
starzenia.
wo Lekarskie PZWL,
Urban&Partner,
nictwo Lekarskie
ej. Wydawnictwo
się. Profilaktyka i
rządu ruchu.
. Wydawnictwo
ictwo Lekarskie
ctwo Czelej, Lublin.
two Sport, Gdańsk.
w geriatrii.
ik geriatrii.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia
kardiopulmonologiczna w

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska , Anatomia funkcjonalna i palpacyjna,
biomechanika, fizjologia układu krwionośnego i oddechowego, biochemia,
patofizjologia układu krwionośnego i oddechowego, podstawy fizjoterapii klinicznej,

kardiopulmonologicznej w geriatrii. Poznanie różnych reakcji i mechanizmów
patofizjologicznych z zakresu kardiopulmonologii geriatrycznej. Zdobycie szczegółowej
wiedzy i umiejętności praktycznych niezbędnych w procesie fizjoterapii osób w
podeszłym wieku z dysfunkcjami układu krwionośnego i oddechowego.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę ogólną z zakresu fizjoterapii kardiopulmonologicznej w

geriatrii, wykorzystywanych metod i środków terapeutycznych
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu kardiopulmonologii i patofizjologii układu

krwionośnego i oddechowego w geriatrii (D.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).

technik fizjoterapeutycznych wykorzystywanych w fizjoterapii kardio-
pulmonologicznej (D.W4./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W04. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu fizjoprofilaktyki wykorzystywanej w geriatrii

kardiopulmonologicznej (D.W4./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W05. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu metod i technik diagnostycznych i
terapeutycznych wykorzystywanych w kardiologii geriatrycznej ( metoda oceny
jakości życia, sześciominutowy test marszu 6 MWT, spiroergometria,
elektrokardiografia – próba wysiłkowa) i pulmonologii geriatryczne (technika
oddychania przeponowego, wibracje, sprężynowanie, oklepywanie klatki piersiowej,
technika efektywnego kaszlu, trening mięśni oddechowych, drenaż ułożeniowy
statyczny i dynamiczny, tlenoterapia) (D.W6./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
D.W7./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W8./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK,
Umiejętności P_U01. Potrafi szczegółowo planować proces fizjoterapii osób w podeszłym wieku z
dysfunkcjami i patologiami kardiopulmonologicznymi (D.U29./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, D.U34./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
trwania w zależności od rodzaju patologii i stanu ogólnego pacjenta w geriatrii
kardiopulmonologicznej (D.U29./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO, D.U35./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi dobierać i stosować ćwiczenia przeciwdziałające zaburzeniom układu

krwionośnego i oddechowego (D.U29./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO,
D.U34./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
P_U04. Potrafi planować i stosować określone techniki i metody fizjoterapeutyczne w

diagnostyce i leczeniu zaburzeń kardiopulmonologicznych w geriatrii
(D.U28./P7U_U/P7S_UW, D.U33./P7U_U/P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę współpracy z wielospecjalistycznym zespołem medycznym


niezbędne do prawidłowego samodzielnego prowadzenia fizjoterapii

się#

###
1. Fizjoterapia kardiopulmonologiczna w geriatrii, jej wykład (1) P_W01 D.W4.

rola, wyzwania i obszar działania.
2. Planowanie działań fizjoterapeutycznych w wykład (1) P_W02, P_W03 D.W3., D.W4.
geriatrii kardiopulmonologicznej. Cele i założenia
procesu fizjoterapii.
3. Ocena funkcjonalna osób starszych z dysfunkcjami wykład (1) P_W02, P_W04 D.W4.
i chorobami układu krwionośnego i oddechowego w
planowaniu aktywności fizycznej.
4. Czynniki wpływające na ograniczenie aktywności wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.
fizycznej u osób starszych w układzie krwionośnym i P_W03
oddechowym.
5. Charakterystyka chorób układu krwionośnego. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,
Postępowanie fizjoterapeutyczne. P_W05 D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
6. Charakterystyka chorób układu oddechowego. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,
D.W8., D.W9.
7. Założenia treningu kardiologicznego. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,

D.W8., D.W9.
8. Podstawowe techniki w fizjoterapii wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,

pulmonologicznej. P_W05 D.W6., D.W7.,
Postępowanie fizjoterapeutyczne. D.W8., D.W9.
9. Mechanizmy kompensacji i adaptacji u osób wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,
starszych z dysfunkcjami kardiopulmonologicznymi. P_W05 D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
10. Fizjoterapia w chorobach sercowo – wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,
naczyniowych. P_W03, P_W05 D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
11. Fizjoterapia w przewlekłych chorobach układu wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,
oddechowego. P_W03, P_W05 D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
12. Choroba niedokrwienna serca z nadciśnieniem wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,
tętniczym i miażdżycą zarostową kończyn dolnych. P_W03, P_W04 D.W6., D.W7.,
Postępowanie fizjoterapeutyczne. D.W8., D.W9.
13. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,
Postępowanie fizjoterapeutyczne. P_W03, P_W05 D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
14. Zmiany w układzie krążenia w chorobach układu wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,
krążenia. Postępowanie fizjoterapeutyczne. P_W03 D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
15. Podsumowanie wiadomości. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,

P_W03, P_W04, D.W6., D.W7.,
P_W05 D.W8., D.W9.
1. Organizacja roku akademickiego, zapoznanie ćwiczenia (2) P_W01 D.W4.

studenta z efektami kształcenia i sposobami ich
weryfikacji, treścią programową ćwiczeń, zasadami
BHP na zajęciach.
2. Badanie kardiopulmonologiczne pacjenta w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,

podeszłym wieku, ocena dysfunkcji, planowanie P_W05, P_U01, D.W6., D.W7.,
postępowania terapeutycznego. P_K01 D.W8., D.W9.
3. Postępowanie terapeutyczne w dysfunkcjach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W4., D.W3.,

układu krwionośnego i oddechowego w geriatrii. P_U01, P_U02 D.U29., D.U34.
O.K7.
4. Techniki fizjoterapeutyczne wykorzystywane w ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,

kardiologii geriatrycznej. P_U01, P_U02, D.U29., D.U34.,
P_K02 D.U29., D.U35.,
O.K9.
5. Techniki fizjoterapeutyczne wykorzystywane w ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,

pulmonologii geriatrycznej. P_U01, P_U02, D.U29., D.U34.,
P_K02 D.U29., D.U35.,
O.K9.
6. Aktywność fizyczna osób starszych z dysfunkcjami ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,
pulmonologicznymi, problemy i możliwości terapii. P_W05, P_U01, D.U29., D.U34.,
P_U02, P_U04, D.U29., D.U35.,
P_K01, P_K02 O.K9.
7. Aktywność fizyczna osób starszych z dysfunkcjami ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,
kardiologicznymi, problemy i możliwości terapii. P_W05, P_U01, D.W6., D.W7.,
P_U02, P_U04, D.W8., D.W9.,
P_K01, P_K02 D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
8. Próby wysiłkowe w kariopulmonologii. ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,
P_U01, P_U02, D.W6., D.W7.,
P_U03, P_K02 D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
9. Zastosowanie metod terapeutycznych w ćwiczenia (2) P_W01, P_W04, D.W3., D.W4.,

fizjoterapii u pacjentów w podeszłym wieku z P_U01, P_U02, D.W6., D.W7.,
dysfunkcjami kardiologicznymi. P_U03, P_K02 D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
10. Techniki terapeutyczne wykorzystywane w ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,
leczeniu chorób w geriatrii pulmonologicznej. P_U01, P_U02, D.W6., D.W7.,
P_K02 D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
11. Fizjoterapia geriatryczna w chorobach układu ćwiczenia (2) P_W01, P_W04, D.W3., D.W4.,
sercowo – naczyniowego. Postępowanie P_U01, P_U02, D.W6., D.W7.,
terapeutyczne. P_U03, P_K02 D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
12. Fizjoterapia geriatryczna w przewlekłych ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, D.W3., D.W4.,
chorobach układu oddechowego. P_U02, P_U04, D.W6., D.W7.,
Postępowanie terapeutyczne. P_K02 D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
13. Fizjoterapia geriatryczna w przewlekłych ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, D.W3., D.W4.,
chorobach niewydolności krążenia, z nadciśnieniem P_U02, P_U04, D.W6., D.W7.,
tętniczym i miażdżycą zarostową kończyn dolnych. P_K02 D.W8., D.W9.,
Postępowanie terapeutyczne. D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
14. Fizjoterapia geriatryczna z niewydolnością ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, D.W3., D.W4.,
oddechową. Postępowanie terapeutyczne. P_U02, P_U04, D.W6., D.W7.,
P_K02 D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
15. Podsumowanie zajęć z przedmiotu ćwiczenia (2) P_W02, P_W03, D.W3., D.W4.,
kardiopulmonologia w geriatrii - zaliczenie końcowe. P_W05, P_U01, D.W6., D.W7.,
P_U02, P_U04, D.W8., D.W9.,
P_K01, P_K02 D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Wykład – wykład, pokaz.

przedmiotu Ćwiczenia – pokaz, praca w grupach.
Pozytywne zaliczenie prac pisemnych:
- Aktywne uczestnictwo w ćwiczeniach
- Zaliczone konspekty zajęć.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Opisać wybrane próby wysiłkowe w kardiopulmonologii geriatrycznej oraz dokonać analizę
zagadnienia wyników danej próby.
zaliczeniowe
2. Opisać i wykonać wybrane metody i techniki wykorzystywane w kardiopulmonologii
geriatrycznej.
3. Opisać korzyści rehabilitacji kardiopulmonologicznej.
4. Opisać zmiany w układzie krwionośnym w czasie wysiłku.
5. Opisać korzystne następstwa regularnej aktywności fizycznej osób starszych.
Zalecana literatura 1. Jain A.K., Rimmerman M.C., Dąbrowska B. (2012). Elektrokardiografia interaktwna.
2. Kozłowski D. (2013). Analiza EKG w przypadkach klinicznych. Wydawnictwo Via medica,

Gdańsk.
3. Leśniak W., Lorens P. (2012). Postępowania w chorobach układu sercowo-naczyniowego.

Wybrane wytyczne i stanowiska. Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków.
4. Lorens P. (2013). Choroby układu sercowo naczyniowego w przypadkach klinicznych.

Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków.

Warszawa.
9. Weinberger S. E., Cockrill B. A., Mandel J. (2011). Choroby płuc. Wydawnictwo Medyczne
10. Włoch T., Bromboszcz J. (2012). Wytyczne AACVPR do programów rehabilitacji

pulmonologicznej. Wydawnictwo Elipsa-Jami, Kraków.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

Fizjoterapia
pulmonologiczna w
trii (F/5/st/SG/57)
rok/IX semestr
2
palpacyjna, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
biochemia,
zjoterapii klinicznej,
joterapii
echanizmów
Zdobycie szczegółowej
terapii osób w
owego.
erystyk I/ II
erapeuty)
iopulmonologicznej w
atofizjologii układu
WG, P7S_WK).
ia specyficznych
ardio-
ystywanej w geriatrii
stycznych i
metoda oceny
tria,
ne (technika
nie klatki piersiowej,
naż ułożeniowy
P7S_WK,
_WK,
podeszłym wieku z
7U_U/P7S_UW,
ować ich ilość i czas

nta w geriatrii
35./P7U_U/P7S_UW).
zaburzeniom układu
O,
fizjoterapeutyczne w
atrii
espołem medycznym
alnej i grupowej
rapii

D.W4.
D.W3., D.W4.
D.W4.
D.W4., D.W3.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4.
D.W4., D.W3.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.
D.W4., D.W3.,
D.U29., D.U34.
O.K7.
D.W3., D.W4.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
D.W3., D.W4.,
D.W6., D.W7.,
D.W8., D.W9.,
D.U29., D.U34.,
D.U29., D.U35.,
D.U28., D.U33.,
O.K9.
kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
az dokonać analizę
ulmonologii
ych.
eraktwna.
wo Via medica,
o-naczyniowego.
ków.
klinicznych.
Profilaktyka i
o Lekarskie PZWL,
Czelej, Lublin.
port, Gdańsk.
nictwo Medyczne
bilitacji

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia narzadu ruchu w

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska , anatomia funkcjonalna i palpacyjna,
biomechanika, fizjologia , podstawy fizjoterapii klinicznej, kinezyterapia, fizykoterapia
oraz podstawy klinicznych chorób narządu ruchu.


starzenia się ludności świata (A.W6./P7U_W/P7S_WG, A.W7./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę na temat etiologii, patomechanizmu, obrazu

klinicznego, leczenia zachowawczego i profilaktyki w schorzeniach i dysfunkcjach
narządu ruchu: chorobie zwyrodnieniowej stawów, osteoporozie, typowych
złamaniach osteoporotycznych, oraz dotyczących wielkich problemów geriatrycznych:
w tym upadków (D.W1./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W4./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
P_W03. Ma pogłębioną wiedzę w zakresie całościowej oceny geriatrycznej (COG) ,

oraz metod diagnozowania stosowanych na potrzeby fizjoterapii osób starszych
(D.W2. /P7U_W/P7S_WG, P7S_WK, D.W4./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_U02. Potrafi określić plan i cele w zakresie profilaktyki i leczenia usprawniającego w

przypadku chorób i dysfunkcji narządu ruchu: chorobie zwyrodnieniowej stawów,
P_U03. Potrafi poprawnie stosować procedury fizjoterapeutyczne stosownie do
rozpoznania i stanu klinicznego pacjenta w starszym wieku (D.U45./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UU).

P_K02. Wykazuje zrozumienie i empatię względem osoby starszej z jej ograniczeniami

fizycznymi (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).

się#

###
konsekwencje medyczne, społeczne i ekonomiczne. D.W1., D.W4.
Specyfika pacjenta geriatrycznego.
2. Wielkie problemy geriatryczne: majaczenie, wykład (1) P_W01, P_W02 A.W6., A.W7.,
otępienie, depresja, omdlenia, niesprawność D.W1., D.W4.
ruchowa, odleżyny, nietrzymanie moczu,
nietrzymanie stolca.
3. Wpływ starzenia się na wydolność fizyczną wykład (1) P_W01, P_W02 A.W6., A.W7.; D.W1.
człowieka. Aktywność fizyczna jako ważny czynnik w D.W4.
profilaktyce niepełnosprawności osób starszych.
4. Całościowa ocena geriatryczna (COG) standardem wykład (1) P_W03, D.W2., D.W4.
w interdyscyplinarnej ocenie i opiece nad pacjentem
w wieku starszym. Definicja. Rola i zadania członków
zespołu interdyscyplinarnego.
warunków socjalno – środowiskowych.
profilaktyka.

leczenie zachowawcze (fizjoterapia) i operacyjne ze
szczególnym uwzględnieniem osób starszych.

profilaktyka.

leczenie zachowawcze (fizjoterapia) i operacyjne
profilaktyka.
leczenie zachowawcze (fizjoterapia) i operacyjne

14. Osteoporoza – Typowe złamania wykład (1) P_W02 D.W2., D.W4.

osteoporotyczne – postępowanie lecznicze.
15. Podsumowanie semestru. Zaliczenie teoretyczne. wykład (1) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7., D.W2.
P_W02 D.W4.
fizjoterapii w geriatrii- wprowadzenie.
2. Niezależność funkcjonalna osób starszych celem ćwiczenia (2) P_W02, P_U02 D.W1., D.W4., D.U9.,
fizjoterapii w geriatrii. D.U49.
3. Całościowa ocena geriatryczna (COG). Rola ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 D.W2., D.W4., D.U1.,
I.
4. Całościowa ocena geriatryczna (COG). Rola ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 D.W2., D.W4., D.U1.,
II.
wybranych skal i testów: ADL, IADL (skala Barthel). ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
Ocena stanu fizycznego: zastosowanie wybranych placówce P_K01 D.U45., O.K5., O.K1.
Część I.
wybranych skal i testów: ADL, IADL (skala Barthel). ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
Ocena stanu fizycznego: zastosowanie wybranych placówce P_K01 D.U45., O.K5., O.K1.
Test „Wsta idź”, Test zasięgu funkcjonalnego. Część
II. _x0000__x0000__x0000_

usprawnianie po złamaniach. Część I. ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
placówce P_K01 D.U45., O.K5., O.K1.

usprawnianie po złamaniach. Część II. ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
placówce P_K01 D.U45., O.K5., O.K1.
biodrowego – badanie na potrzeby fizjoterapii, ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
profilaktyka i leczenie usprawniające osób starszych. placówce P_K01 D.U45., O.K5., O.K1.
Część I.
biodrowego – badanie na potrzeby fizjoterapii, ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
Część II.
kolanowego - badanie na potrzeby fizjoterapii, ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
Część I.
kolanowego - badanie na potrzeby fizjoterapii, ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
Część II.
13. Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawów ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4.,
kręgosłupa - badanie na potrzeby fizjoterapii, ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
Część I.
14. Fizjoterapia w chorobie zwyrodnieniowej stawów ćwiczenia (2) P_W02, P_U02, D.W1., D.W4.,
kręgosłupa - badanie na potrzeby fizjoterapii, ćwiczenia na P_U03, P_K02, D.U9., D.U49.,
Część II.
15. Zaliczenie praktyczne nabytych umiejętności. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, A.W6., A.W7.,
ćwiczenia na P_W03, P_U01, D.W1., D.W4.,
placówce P_U02, P_U03, D.W2., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U44., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Ocena średnia z pozytywnych ocen cząstkowych za:
przedmiotu • Zaliczenie pisemne teoretyczne (zakres oceny: 2,0-5,0)
• Zaliczenie praktyczne – analiza przypadku (zakres oceny: 2,0-5,0)
• Brak zastrzeżeń w ocenie kompetencji studenta. Osiągnięcie przez studenta efektów
kształcenia w zakresie kompetencji społecznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Przedstaw zalecenia bezpiecznych sposobów wykonywania czynności dnia codziennego dla
pacjenta z osteoporozą.
ostrożności.

biodrowego.
Zalecana literatura 1. Błaszczyk J.W., Czerwosz L. (2005). Stabilność posturalna w procesie starzenia. Gerontologia
Polska.; 13,1, nr 1: 25-36.

Warszawa.

Wrocław.


PZWL, Warszawa.

Warszawa.

Medyczne Urban&Partner, Wrocław.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

pia narzadu ruchu w
trii (F/5/st/SG/58)
rok/IX semestr
2
palpacyjna, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
terapia, fizykoterapia
znej w zakresie
j do leczenia
mi aparatu ruchu.
osownie do
chorego.
erystyk I/ II
erapeuty)
onomiczne zjawiska
7U_W/P7S_WG).
zmu, obrazu
ch i dysfunkcjach
e, typowych
emów geriatrycznych:
U_W/P7S_WG,
riatrycznej (COG) ,
osób starszych
S_WK).
ciowej oceny
przedmiotowe w
nego pacjenta
ia usprawniającego w
ieniowej stawów,
nych problemów
enie ortopedyczne
e stosownie do
45./P7U_U/P7S_UW,
oskonalenia
ej z jej ograniczeniami

A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.
A.W6., A.W7.; D.W1.

D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
D.W2., D.W4.
A.W6., A.W7., D.W2.

D.W4.
D.W1., D.W4., D.U9.,
D.U49.
D.W1., D.W4., D.U9.,

D.U49.
D.W2., D.W4., D.U1.,

D.U44.
D.W2., D.W4., D.U1.,

D.U44.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
D.W1., D.W4.,
D.U9., D.U49.,
D.U45., O.K5., O.K1.
A.W6., A.W7.,
D.W1., D.W4.,
D.W2., D.U1.,
D.U44., D.U9.,
D.U49., D.U45.,
O.K5., O.K1.
ta efektów
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
zy.
ia codziennego dla
łym. Wskaż środki
eniowej stawu
zenia. Gerontologia
Lekarskie PZWL,
an&Partner,
Profilaktyka i
u ruchu.
o Lekarskie PZWL,
Czelej, Lublin.
port, Gdańsk.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Elementy terapii zajęciowej w
fizjoterapii geriatrycznej
(F/5/st/SG/59)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia funkcjonalna i palpacyjna, fizjologii i patologii ogólnej człowieka,
kinezyterapia, Psychologia ogólna, Pedagogika ogólna i specjalna.
Cel przedmiotu Nabycie wiedzy i umiejętności stosowania terapii zajęciowej w celu poprawy stanu
fizycznego, zmniejszenia odruchu bólowego w wyniku rozluźnienia mięśni i
koncentracji, psychiki, zmniejszenia napięcia w stanach depresyjnych i lękowych,
stworzenia u chorego poczucia własnej wartości oraz rozszerzenia kręgu
zainteresowań, wzbogacenie jego życia emocjonalnego, zaktywizowanie chorych nie
posiadających sprawności manualnej, kształcenie zdolności ruchów precyzyjnych i
dokładnych.

Wiedza P_W01. Posiada usystematyzowaną wiedzę z zakresu terapii zajęciowej.
Planowanie, wykonanie ewaluacja programów terapeutycznych (C.W1./P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK, C.W5./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02 Prezentuje pogłębioną wiedzę z zakresu terapii specjalnych metod

stosowanych w terapii zajęciowej (C.W1./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
P_W03. Zna objawy danych jednostek chorobowych w stopniu umożliwiającym

racjonalne stosowanie metod, technik terapii zajęciowej (D.W3./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Wybiera i realizuje odpowiednie dla wieku, stanu funkcjonalnego i rodzaju
schorzenia, metody i techniki stosowane w terapii zajęciowej
P_U02. Potrafi zastosować odpowiednie procedury z uwzględnieniem

ewentualnych zagrożeń i przeciwwskazań (C.U6./P7U_U/P7S_UW, P7S_UU).
P_U03. Potrafi udzielić porady w zakresie działań profilaktyczno- zdrowotnych.

Potrafi komunikować się z pacjentem w procesie postępowania terapeutycznego i
profilaktycznego (C.U17./P7U_U/P7S_UO, P7S_UU, C.U13./P7U_U/P7S_UO,
P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi dokonać samooceny poziomu swojej wiedzy (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Rozumie konieczność poznawania najnowszych metod stosowanych w pracy

z osobami starszymi opartych na dowodach naukowych i znaczenie zasad Evidence
Base Practice w działalności zawodowej (O.K5./P7U_K/P7S_KK,
O.K6./P7U_K/P7S_KK, O.K8./P7U_K/P7S_KK).
Metody oceny efektów Zaliczenie ustne, zaliczenie praktyczne, pisemne,aktywność, zaangażowanie podczas
uczenia się# zajęć.

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami Wykład (1) P_W01 C.W1., C.W5.

organizacyjnymi. Definicja terapii zajęciowej i
terminy z nią związane.
2. Rys historyczny i rozwój terapii zajęciowej w wykład (1) P_W01 C.W1., C.W5.
Świecie.
3. Rys historyczny i rozwój terapii zajęciowej w wykład (1) P_W01 C.W1., C.W5.
Polsce.
4. Cele i zadania terapii zajęciowej. Wykład (1) P_W01 C.W1., C.W5.
5. Cele i zadania terapii zajęciowej - cd. wykład (1) P_W01 C.W1., C.W5.
6. Metody terapii zajęciowej. (Przedstawienie, wykład (1) P_W02 C.W1., C.W5.

analiza filmów z zastosowanych metod i form
terapii zajęciowe w różnych ośrodkach
terapeutycznych).
7. Formy terapii zajęciowej. (Przedstawienie, wykład (1) P_W02 C.W1., C.W5.
analiza filmów z zastosowanych metod i form
terapii zajęciowe w różnych ośrodkach
terapeutycznych).
8. Charakterystyka i specyfika terapii zajęciowa u wykład (1) P_W03 D.W3.

pacjentów geriatrycznych w poszczególnych
jednostkach chorobowych: choroba Alzheimera.

jednostkach chorobowych: choroba Parkinsona.

jednostkach chorobowych:
choroba zwyrodnieniowa stawów kończyn górnych.

jednostkach chorobowych: choroba
zwyrodnieniowa stawów kończyn dolnych.

jednostkach chorobowych: reumatoidalne zapalenie
stawów.

jednostkach chorobowych: depresja.

jednostkach chorobowych: ogniskowe uszkodzenie
mózgu.
jednostkach chorobowych: demencja.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W1., C.W5., D.W3.
kształcenia, treściami programowymi oraz P_W03,
literaturą.
2. Klasyfikacja metod, form i rodzajów terapii ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W1., C.W5., D.W3.
zajęciowej. P_W03
3. Klasyfikacja metod, form i rodzajów terapii ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W1., C.W5., D.W3.
zajęciowej. P_W03
4. Przedstawienie poszczególnych metod, form: Ćwiczenia (2) P_W02, P_K02 C.W1., C.W5., O.K5.,
ergoterapia – czynny udział w zajęciach, omówienie O.K6., O.K8.
przeprowadzonej terapii (analiza filmów). Dyskusja
5. Klasyfikacja metod, form i rodzajów terapii ćwiczenia (2) P_W02, P_K02 C.W1., C.W5., O.K5.,
zajęciowej. Przedstawienie poszczególnych metod, O.K6., O.K8.
form: arteterapia – czynny udział w zajęciach,
omówienie przeprowadzonej terapii ( analiza
filmów). Dyskusja.
form: socjoterapia – czynny udział w zajęciach,
filmów). Dyskusja.
form: ludoterapia – czynny udział w zajęciach,
filmów). Dyskusja.
form: zabawoterapia – czynny udział w zajęciach,
filmów). Dyskusja.
9. Praktyczne zastosowanie terapii zajęciowej u ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W1., C.W5.,
osób w wieku geriatrycznym w poszczególnych P_W03, P_U01, D.W3., C.U6.,
jednostkach chorobowych: choroba Alzheimera. P_U02, P_U03, C.U17., C.U13.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K8.
jednostkach chorobowych: choroba Parkinsona. P_U02, P_U03, C.U17., C.U13.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K8.
jednostkach chorobowych: reumatoidalne zapalenie P_U02, P_U03, C.U17., C.U13.,
stawów. P_K02 O.K5., O.K6., O.K8.
12.Praktyczne zastosowanie terapii zajęciowej u ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W1., C.W5.,
jednostkach chorobowych: choroby P_U02, P_U03, C.U17., C.U13.,
zwyrodnieniowe stawów. P_K02 O.K5., O.K6., O.K8.
jednostkach chorobowych: depresja. P_U02, P_U03, C.U17., C.U13.,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6., O.K8.
jednostkach chorobowych: ogniskowe uszkodzenie P_U02, P_U03, C.U17., C.U13.,
mózgu. P_K01, P_K02 O.K5., O.K6., O.K8.
15. Sprawdzian poprawkowy: Terapia zajęciowa ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W1., C.W5.,
osób starszych – forma praktyczna. P_W03, P_U01, D.W3., C.U6.,
P_U02, P_U03, C.U17., C.U13.,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6., O.K8.

dydaktyczne
2. Magnetofon.
Narzędzia
dydaktyczne
3. Płyty relaksacyjne.
4. Farby do malowania palcami.
5. Sprzęt sportowy: piłki rehabilitacyjne do ćwiczeń manualnych.
Warunki zaliczenia Wykład – obecność na zajęciach.

przedmiotu Ćwiczenia – pozytywna ocena z zaliczenia teoretycznego i praktycznegoStudent, który
Przykładowe 1. Podaj cele i zadania terapii zajęciowej?

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów etapy postępowania terapeutycznego w terapii zajęciowej?
3. Wymień i scharakteryzuj metody terapii zajęciowej?
4. Opisz formy kształcenia i organizacji w terapii zajęciowej?
Zalecana literatura 1. Konieczna E. (2011). Arteterapia w teorii i praktyce. Oficyna Wydawnicza IMPULS, Kraków.
2. Lorenc A. (1996). Założenia i cele terapii zajęciowej, „Postępy Rehabilitacji”. Tom X. Zeszyt 1.
3. Milanowska K. (1965). Terapia zajęciowa. Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich,

Warszawa.
4. Milanowska K. (red.). (1982). Techniki pracy w terapii zajęciowej. Państwowy Zakład

Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
5. Piszczek M. (1997). Terapia zabawą – terapia przez sztukę. Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno-Pedagogicznej MEN, Warszawa.
6. Rola i miejsce terapii zajęciowej w systemie rehabilitacji, II Ogólnopolska Konferencja, Konin

2003.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5


y terapii zajęciowej w
erapii geriatrycznej
F/5/st/SG/59)
rok/IX semestr
2
ej człowieka, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
na.
celu poprawy stanu

enia mięśni i
yjnych i lękowych,
nia kręgu
wizowanie chorych nie
hów precyzyjnych i
terystyk I/ II
terapeuty)
ajęciowej.
h (C.W1./P7U_W/
nych metod
7S_WK,
umożliwiającym
3./P7U_W/P7S_WG,
cjonalnego i rodzaju
nieniem
UW, P7S_UU).
o- zdrowotnych.
a terapeutycznego i
U_U/P7S_UO,
K5./P7U_K/P7S_KK).
stosowanych w pracy
zenie zasad Evidence
K,
angażowanie podczas #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

C.W1., C.W5.
C.W1., C.W5.
C.W1., C.W5.
C.W1., C.W5.
C.W1., C.W5.
C.W1., C.W5.
C.W1., C.W5.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
C.W1., C.W5., D.W3.
C.W1., C.W5., D.W3.
C.W1., C.W5., D.W3.
C.W1., C.W5., O.K5.,

O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5., O.K5.,

O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5., O.K5.,

O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5., O.K5.,

O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5., O.K5.,
O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5.,
D.W3., C.U6.,
C.U17., C.U13.,
O.K5., O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5.,
D.W3., C.U6.,
C.U17., C.U13.,
O.K5., O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5.,
D.W3., C.U6.,
C.U17., C.U13.,
O.K5., O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5.,
D.W3., C.U6.,
C.U17., C.U13.,
O.K5., O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5.,
D.W3., C.U6.,
C.U17., C.U13.,
O.K5., O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5.,
D.W3., C.U6.,
C.U17., C.U13.,
O.K5., O.K6., O.K8.
C.W1., C.W5.,
D.W3., C.U6.,
C.U17., C.U13.,
O.K5., O.K6., O.K8.
udent, który
dmiotu:
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
cza IMPULS, Kraków.
acji”. Tom X. Zeszyt 1.
ctw Lekarskich,
wowy Zakład
etodyczne Pomocy
ka Konferencja, Konin
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia w zaburzeniach
psychogeriatrycznych
(F/5/st/SG/60)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Fizjoterapia kliniczna w psychiatrii.
Cel przedmiotu Znajomość podstawowych pojęć psychopatologii oraz grup chorób i zaburzeń
psychicznych występujących u osób w okresie starzenia się.
Zdobycie umiejętności różnicowania chorób i zaburzeń psychicznych występujących
u osób w okresie starzenia się.

Wiedza P_W01. Ma podstawową wiedzę na temat zaburzeń i chorób psychicznych,
procesów patologicznych, ich przyczyn, przebiegu i epidemiologii oraz
postępowania fizjoterapeutycznego u osób w okresie starzenia
Umiejętności P_U01. Potrafi przygotować i przedstawić studium przypadku

(D.U47./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Posiada umiejętność aktywnego słuchania, konsultowania z członkami

zespołu terapeutycznego i prezentowania własnych opinii (B.U12./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, P6S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego kształcenia oraz jest świadomy własnych
ograniczeń (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Szanuje prawa pacjenta, okazuje szacunek dla prywatności i godności,

P_K03. Jest aktywny w działalności społecznej na rzecz ochrony zdrowia i integracji

społecznej osób z niepełnosprawnością psychiczną (O.K2./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
uczenia się#

###
1. Omówienie naturalnych procesów starzenia się. wykład (1) P_W01 D.W3.
2. Psychopatologia szczegółowa procesów starzenia. wykład (1) P_W01 D.W3.
3. Psychopatologia szczegółowa procesów starzenia. wykład (1) P_W01 D.W3.
4. Organiczne zaburzenia psychiczne ( przyczyny, wykład (1) P_W01 D.W3.

przebieg i epidemiologia oraz postępowanie
fizjoterapeutyczne u osób w okresie starzenia).
5. Organiczne zaburzenia psychiczne (c.d.). wykład (1) P_W01 D.W3.
6. Organiczne zaburzenia psychiczne (przyczyny, wykład (1) P_W01 D.W3.

fizjoterapeutyczne u osób w okresie starzenia - c.d.).
7. Organiczne zaburzenia psychiczne (przyczyny, wykład (1) P_W01 D.W3.

8. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania wykład (1) P_W01 D.W3.

spowodowane używaniem substancji
psychoaktywnych (przyczyny, przebieg i
epidemiologia oraz postępowanie
9. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania wykład (1) P_W01 D.W3.
spowodowane używaniem substancji
psychoaktywnych (przyczyny, przebieg i
10. Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii i wykład (1) P_W01 D.W3.

urojeniowe.
11. Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii i wykład (1) P_W01 D.W3.

urojeniowe (przyczyny, przebieg i epidemiologia
oraz postępowanie fizjoterapeutyczne u osób w
okresie starzenia).
12. Zaburzenia nastroju. wykład (1) P_W01 D.W3.
13. Zaburzenia nastroju (przyczyny, przebieg i wykład (1) P_W01 D.W3.

fizjoterapeutyczne u osób w okresie starzenia ).
14. Upośledzenie umysłowe (przyczyny, przebieg i wykład (1) P_W01 D.W3.

15. Upośledzenie umysłowe (przyczyny, przebieg i wykład (1) P_W01 D.W3.

fizjoterapeutyczne u osób w okresie starzenia ).
1. Ćwiczenia organizacyjne omówienie przedmiotu i ćwiczenia (1) P_W01 D.W3.

literatury oraz warunki uzyskania zaliczenia
przedmiotu.
2. Psychopatologia - Zespoły zaburzeń psychicznych ćwiczenia (1) P_W01, P_U01 D.W3., D.U47.
występujące u osób w okresie starzenia się -
uzupełnienie wykładów.
3. Badanie psychiatryczne pacjenta z zaburzeniami ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, D.W3., D.U47.,
okresu starzenia. P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K4.,
P_K02 O.K5
4. Aspekty prawne i etyczne. ćwiczenia (1) P_W01, P_K01 D.W3., O.K5.

6. Zaliczenie - psychopatologia ogólna, badanie ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, D.W3., D.U47.,
pacjenta, aspekty prawne. P_U02, P_K01 B.U12., O.K5.
7. Praktyczna analiza i omówienie przykładowych ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, D.W3., D.U47.,
zachowań osób cierpiących na: Organiczne P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
zaburzenia psychiczne. P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.
zachowań osób cierpiących na: Zaburzenia P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
psychiczne i zaburzenia zachowania spowodowane P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.
używaniem substancji psychoaktywnych – w okresie
starzenia się.
zachowań osób cierpiących na: Schizofrenię, P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
zaburzenia typu schizofrenii i urojeniowe – w P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.
okresie starzenia się.
zachowań osób cierpiących na: Zaburzenia nastroju P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
– w okresie starzenia się. P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.
zachowań osób cierpiących na: Upośledzenie P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
umysłowe – w okresie starzenia się. P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.
12. Prezentacje przygotowanych przez studentów ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, D.W3., D.U47.,
studium przypadku i propozycji konkretnych P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
oddziaływań fizjoterapeutycznych. Wspólna analiza i P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.
omówienie przykładowych zachowań osób
cierpiących na poszczególne zaburzenia psychiczne.
13. Prezentacje przygotowanych przez studentów ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, D.W3., D.U47.,
studium przypadku i propozycji konkretnych P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
oddziaływań fizjoterapeutycznych. Wspólna analiza i P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.
omówienie przykładowych zachowań osób
cierpiących na poszczególne zaburzenia psychiczne -
cd.
14. Podsumowanie ćwiczeń – potrzeby i uwagi ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, D.W3., D.U47.,
studentów. P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.
15. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (1) P_W01, P_U01, D.W3., D.U47.,

P_U02, P_K01, B.U12., O.K1., O.K2.,
P_K02, P_K03 O.K4., O.K5.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Uczestnictwo w wykładach i ćwiczeniach.

przedmiotu Uzyskanie zaliczeń cząstkowego i końcowego.
Przygotowanie, prezentacja i omówienie studium przypadku. Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Zespół otępienny to...

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Jakie znasz zaburzenia myślenia.
3. Zespół depresyjny to...
4. Kliniczne i społeczne funkcjonowanie osoby upośledzonej.

5. Wymień osiowe objawy uzależnienia.

Warszawa.

Warszawa.
5. Pużyński S., Wciórka J. (red.). (2000). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń

zachowania w ICD-10 . Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

apia w zaburzeniach
hogeriatrycznych
F/5/st/SG/60)
rok/IX semestr
2
orób i zaburzeń
znych występujących
terystyk I/ II
terapeuty)
sychicznych,
gii oraz
nia z członkami
12./P7U_U/P7S_UW,
wiadomy własnych
ości i godności,
zych
O).
y zdrowia i integracji
_K/P7S_KR, P7S_KO).
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3.
D.W3., D.U47.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K4.,
O.K5
D.W3., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
D.W3., D.U47.,
B.U12., O.K1., O.K2.,
O.K4., O.K5.
óry opanował wiedzę,
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
ner, Wrocław.
rii i Neurologii,
studentów
w Lekarskich,
h i zaburzeń

sporcie i aktywności fizycznej
(F/5/st/SS/52)

(jednolite studia
mgr)



P_W01. Uzasadnia cele badań naukowych dotyczących fizjoterapii w wybranych

populacjach pacjentów (E.W1./P7U_W/P7S_WG, B.W21./P7U_W/P7S_WG,
P7S_WK).
Wiedza P_W02. Wyjaśnia zastosowania badań eksperymentalnych i badań obserwacyjnych


Umiejętności P_U01. Potrafi opracować podstawowy protokół badań eksperymentalnych:

badania randomizowanego z grupą kontrolną, cross-over, badania przed-po (O.U9./
P7U_U/ P7S_UK, E.U2./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU, E.U3./ P7U_U/ P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UU).

P7S_UW, P7S_UU).

interwencja pozorowana) (O.U9./ P7U_U/ P7S_UK, E.U2./ P7U_U/ P7S_UK,

bazach danych (np. GoogleScholar, PubMed, PEDro, TRIP, OTSeeker) (O.U9./
P7U_U/ P7S_UK, E.U1./ P7U_U/P7S_UK, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, E.U4. /
P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).
P_U05. Odnajduje właściwe doniesienia naukowe, stosując prostą hierarchię

poziomu dowodów i siły zaleceń (m. in. przewodniki praktyki klinicznej, przeglądy

P7S_UW, P7S_UU).
P7U_K/ P7S_KK).

(O.K5./ P7U_K/ P7S_KK).
kontrola obecności

###
1. Problemy i pytania badawcze dotyczące wykład (1) P_W01, P_W03, E.W1., B.W21.,
fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej. Zasada P_U02, P_K02 E.U1., E.U5., O.K5.
PICO(S)/ PEO i elementy badania naukowego.
Poziomy wiarygodności doniesień i siła zaleceń –
analizy piśmiennictwa z zakresu fizjoterapii w
sporcie i aktywności fizycznej. Część I.
sporcie i aktywności fizycznej. Część II.
fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej. Część I.
fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej. Część II.
7. Wytyczne praktyki klinicznej jako źródło wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,
informacji dla badań naukowych na potrzeby P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej: P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
wytyczne oparte na konsensusie ekspertów i P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
wytyczne opracowane systematycznie (oparte na
fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej: P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
wytyczne oparte na konsensusie ekspertów i P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
wytyczne opracowane systematycznie (oparte na
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
fizjoterapii u sportowców i innych osób P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
podejmujących aktywność fizyczną (np. P_U06, P_K01,
przetrenowanie, roztrenowanie, odnowa P_K02
biologiczna reakcje fizjologiczne na stosowanie
czynników fizykalnych). Opracowywanie protokołów
badań.
rzetelności testowania i diagnozowania, P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
fizjoterapeutycznych u sportowców i innych osób P_U06, P_K01,
podejmujących aktywność fizyczną (przeciążenie P_K02
mięśni, stany zapalne narządu ruchu, tendopatie,
entezopatie, uszkodzenia chrząstek).
fizjoterapeutycznych u sportowców i innych osób P_U06, P_K01,
mięśni, stany zapalne narządu ruchu, tendopatie,
ubocznych interwencji fizjoterapeutycznych w P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
typowych i najczęstszych nieprawidłowościach, P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
uszkodzeniach i dysfunkcjach u sportowców i innych P_U06, P_K01,
osób podejmujących aktywność fizycznąoraz P_K02
stosowanych jako zapobieganie przewlekłej akinezji.
Opracowanie protokołów badań.
istotnych klinicznie z punktu widzenia pacjenta/ P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
jego opiekuna: jakość życia związana ze zdrowiem P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
uczestnictwo społeczne. Opracowywanie P_K02
15. Zaliczenie pisemne. wykład (1) P_W01, P_W02, E.W1., B.W21.,

P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
1. Problemy i pytania badawcze dotyczące ćwiczenia (1) P_W01, P_W03, E.W1., B.W21.,
sporcie i aktywności fizycznej.
innych bazach.
fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej.
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
biologiczna, reakcje fizjologiczne na stosowanie
badań. Część I.
biologiczna, reakcje fizjologiczne na stosowanie
fizjoterapeutycznychu sportowców i innych osób P_U06, P_K01,
mięśni , stany zapalne narządu ruchu, tendopatie,
Opracowywanie protokołów badań.
typowych i najczęstszych nieprawidłowościach , P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
osób podejmujących aktywność fizyczną oraz P_K02
typowych i najczęstszych nieprawidłowościach , P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
osób podejmujących aktywność fizyczną oraz P_K02
P_U06, P_K01,
P_K02
P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02

dydaktyczne

naukowych na temat wybranego problemu dotyczącego fizjoterapii w sporcie i aktywności
fizycznej;
- grupowy projekt badania naukowego z zakresu fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej,
opracowany na podstawie pytania badawczego sformułowanego według zasad PICO (S)/ PEO;
zaliczeniowe
rodzajów badań naukowych dla fizjoterapii w sporcie i aktywności fizycznej.
Fizjoterapia. Wyd. 2 polskie. Wydawnictwo Elsevier-Urban&Partner, Wrocław.


Warszawa.


prowadzącego^
prowadzącego^^ 20
fizjoterapeutyczne stosowane
w sporcie i aktywności
fizycznej (F/5/st/SS/53)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia, fizykoterapia, odnowa biologiczna, patofizjologia, ortopedia.
Cel przedmiotu Umożliwienie studentowi osiągnięcia założonych przedmiotowych efektów

kształcenia w zakresie obecnie stosowanych metod i technik fizjoterapeutycznych w

Wiedza P_W01. Zna i rozumie zagadnienia z zakresu diagnostyki funkcjonalnej na potrzeby
fizjoterapii, planowania postępowania fizjoterapeutycznego oraz kontrolowania
jego efektów – w stopniu zaawansowanym (O.W10. /P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Zna i rozumie Mechanizmy zaburzeń strukturalnych i funkcjonalnych

wywołanych chorobą lub urazem (C.W2. /P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna i rozumie Teoretyczne, metodyczne i praktyczne podstawy

kinezyterapii, terapii manualnej i masażu oraz specjalnych metod fizjoterapii
P_W04. Zna i rozumie wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń stosowanych w

Umiejętności P_U01. Potrafi wykonywać zabiegi z zakresu fizykoterapii, kinezyterapii, masażu i

terapii manualnej oraz specjalnych metod fizjoterapii (O.U1./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO).
P_U02. Potrafi oceniać stan układu ruchu człowieka w warunkach statyki i dynamiki
(badanie ogólne, odcinkowe, miejscowe) w celu wykrycia zaburzeń jego struktury i
funkcji (A.U9./P7U_U/P7S_UW).
P_U03. Potrafi wykazać zaawansowane umiejętności manualne pozwalające na
zastosowanie właściwej techniki z zakresu kinezyterapii, masażu i terapii manualnej
oraz specjalnych metod fizjoterapii (C.U10./P7U_U/P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest gotów do korzystania z obiektywnych źródeł informacji (O.K6./P7U_K/
P7S_KK).
P_K02. Jest gotów do nawiązania i utrzymania pełnego szacunku kontaktu z

pacjentem, a także okazywania zrozumienia dla różnic światopoglądowych i
kulturowych (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).

uczenia się#

###
1. Metody i techniki w fizjoterapii sportowej i wykład (1) P_W01 O.W10.

aktywności fizycznej, zarys problematyki.
2. Środki i metody fizjoterapeutyczne stosowane wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,
w procesie leczenia urazów sportowych. P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
3. Metody rozluźniająco-mobilizujące wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,

wykorzystywane w sporcie i fizjoterapii sportowej. P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
Rodzaje postępowania manualnego i auto-techniki
(różne formy i metody rozciągania tkanek i
poprawiania zakresu ruchomości stawowej). Część I.

poprawiania zakresu ruchomości stawowej). Część
II.
III.

IV.

V.

VI.
9. Metody i środki oddziaływania manualnego na wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,
tkanki miękkie. Techniki powięziowe, techniki P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
uwalniania mięśniowo-powięziowego, techniki
membranowe, masaż głęboki, funkcjonalny,
poprzeczny i inne. Część I.
poprzeczny i inne. Część II.
poprzeczny i inne. Część III.
poprzeczny i inne. Część IV.
poprzeczny i inne. Część V.
poprzeczny i inne. Część VI.
15. Podsumowanie wiadomości i treści wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,
wykładowych. P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
1. Organizacja roku akademickiego, zapoznanie ćwiczenia (3) P_K01 O.K6.

studentów z efektami kształcenia i treściami
programowymi, prezentacja sprzętu i urządzeń
wykorzystywanych do zajęć. Wprowadzenie w
2. Rozciąganie statyczne, dynamiczne i ćwiczenia (3) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9.,

powięziowe – przykłady zastosowania różnych form P_U03, P_K01, C.U10., O.K6., O.K1.
rozciągania głównych grup mięśniowych i P_K02
łańcuchów biomechanicznych. Część I.
łańcuchów biomechanicznych. Część II.

łańcuchów biomechanicznych. Część III.

łańcuchów biomechanicznych. Część IV.
6. Techniki mobilizacyjne trakcyjne i ślizgowe ćwiczenia (3) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9.,
stawów kończyn i kręgosłupa, techniki P_U03, P_K01, C.U10., O.K6., O.K1.
manipulacyjne wybranych stawów. Część I. P_K02
manipulacyjne wybranych stawów. Część II. P_K02
manipulacyjne wybranych stawów. Część III. P_K02
manipulacyjne wybranych stawów. Część IV. P_K02
10. Techniki mobilizacyjne tkanek miękkich dla ćwiczenia (3) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9.,
poszczególnych części ciała (rozluźnianie P_U03, P_K01, C.U10., O.K6., O.K1.
mięśniowo-powięziowe; masaż tkanek głębokich, P_K02
autoterapia rozluźniania mięśniowo powięziowego).
Część I.
Część II.
Część III.
Część IV.
14. Zaliczenie semestralne teoretyczne i ćwiczenia (3) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9.,
praktyczne. Część I. P_U03, P_K01, C.U10., O.K6., O.K1.,
P_K02, P_W01, O.W10., C.W2.,
P_W02, P_W03, C.W7., C.W8.
P_W04
15. Zaliczenie semestralne teoretyczne i ćwiczenia (3) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9.,
praktyczne. Część II. P_U03, P_K01, C.U10., O.K6., O.K1.,
P_K02, P_W01, O.W10., C.W2.,
P_W02, P_W03, C.W7., C.W8.
P_W04

dydaktyczne
3. Modele kośćca, modele układu mięśniowego.

Warunki zaliczenia Aktywny udział w ćwiczeniach, zaliczenia na oceny pozytywne kolokwiów praktycznych i
przedmiotu teoretycznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Omów techniki rozluźniania mięśniowo powięziowego.

zagadnienia
zaliczeniowe
2. Wykonaj mobilizację ślizgową stawu kolanowego.
3. Przeprowadź rozciąganie wg techniki PRI mięśnia czworogłowego.

Zalecana literatura 1. Jorritsma W. (2007). Anatomia na żywym człowieku: wstęp do terapii manualnej.
2. Kaltenborn F.M. (1999). Manualne mobilizacje stawów kończyn. Wydawnictwo Rolewski,

Toruń.
3. Luchau T. (2017). Zaawansowane techniki mięśniowo-powięziowe. Tom 1-2. Wydawnictwo

Edra Urban&Partner, Wrocław.
4. Manheim C.J. (2011). Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe. Wydawnictwo WSEiT, Wrocław.
5. Nowosad Z. (2014). Mobilizacje tkanek miękkich. Wydawnictwo Natura, Lublin.
6. Schleip R. i wsp. (2014). Powięź. Badanie, profilaktyka i terapia dysfunkcji sieci powięziowej.

8. Stecco L. (2019). Manipulacja powięzi w leczeniu dolegliwości bólowych układu ruchu.

Wydawnictwo Odnova-Med, Polska.

prowadzącego
prowadzącego^^ 15

etody i techniki
peutyczne stosowane
orcie i aktywności
nej (F/5/st/SS/53)
rok/VIII semestr
3
zjologia, ortopedia. prowadzenie zajęć przez studenta
ych efektów
zjoterapeutycznych w
terystyk I/ II
terapeuty)
onalnej na potrzeby
az kontrolowania
P7S_WG).
funkcjonalnych
S_WK).
podstawy
od fizjoterapii
eń stosowanych w
od fizjoterapii
zyterapii, masażu i
7U_U/P7S_UW,
ach statyki i dynamiki

rzeń jego struktury i
e pozwalające na
u i terapii manualnej
macji (O.K6./P7U_K/
ku kontaktu z
oglądowych i

kontrola obecności
O.W10.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.K6.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.,
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.U1., A.U9.,
C.U10., O.K6., O.K1.,
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
praktycznych i
cje społeczne w
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
manualnej.
wnictwo Rolewski,
m 1-2. Wydawnictwo
wo WSEiT, Wrocław.
a, Lublin.
cji sieci powięziowej.
gólna i układ
h układu ruchu.

w sporcie i aktywności fizycznej
(F/5/st/SS/53)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia, fizykoterapia, odnowa biologiczna, patofizjologia, ortopedia.
Cel przedmiotu Umożliwienie studentowi osiągnięcia założonych przedmiotowych efektów

kształcenia w zakresie obecnie stosowanych metod i technik fizjoterapeutycznych w

Wiedza P_W01. Zna i rozumie zagadnienia z zakresu diagnostyki funkcjonalnej na potrzeby
fizjoterapii, planowania postępowania fizjoterapeutycznego oraz kontrolowania jego
efektów – w stopniu zaawansowanym (O.W10. /P7U_W/ P7S_WG).
P_W02. Zna i rozumie Mechanizmy zaburzeń strukturalnych i funkcjonalnych

wywołanych chorobą lub urazem (C.W2./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna i rozumie Teoretyczne, metodyczne i praktyczne podstawy kinezyterapii,

terapii manualnej i masażu oraz specjalnych metod fizjoterapii
P_W04. Zna i rozumie wskazania i przeciwwskazania do ćwiczeń stosowanych w

Umiejętności P_U01. Potrafi wykonywać zabiegi z zakresu fizykoterapii, kinezyterapii, masażu i

terapii manualnej oraz specjalnych metod fizjoterapii (O.U1./ P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UO).
(badanie ogólne, odcinkowe, miejscowe) w celu wykrycia zaburzeń jego struktury i
funkcji (A.U9./ P7U_U/ P7S_UW).
P_U03. Potrafi wykazać zaawansowane umiejętności manualne pozwalające na

zastosowanie właściwej techniki z zakresu kinezyterapii, masażu i terapii manualnej
oraz specjalnych metod fizjoterapii (C.U10./ P7U_U/ P7S_UO).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest gotów do korzystania z obiektywnych źródeł informacji (O.K6./ P7U_K/
P7S_KK).
P_K02. Jest gotów do nawiązania i utrzymania pełnego szacunku kontaktu z

pacjentem, a także okazywania zrozumienia dla różnic światopoglądowych i
kulturowych (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).

się#

###
1. Metody i techniki terapii punktów spustowych, wykład (1) P_W01 O.W10.

terapie narzędziowe. Część I.
2. Metody i techniki terapii punktów spustowych, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,
terapie narzędziowe. Część II. P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
3. Wybrane metody terapii manualnej, techniki wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,
stawowe: mobilizacyjne, trakcyjne i manipulacyjne, P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
techniki plastrowania dynamicznego i statycznego.
Część I.
Część II.
Część III.
Część IV.
7. Metody mobilizacyjne i manualne wspomagające wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,
leczenie urazów i przeciążeń tkanki nerwowej w P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
sporcie i rekreacji. Część I.
sporcie i rekreacji. Część II.
sporcie i rekreacji. Część III.
sporcie i rekreacji. Część IV.
11. Metody i techniki osteopatyczne wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,
wykorzystywane w rehabilitacji sportowej. Część I. P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
wykorzystywane w rehabilitacji sportowej. Część II. P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
wykorzystywane w rehabilitacji sportowej. Część III. P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
wykorzystywane w rehabilitacji sportowej. Część IV. P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
15. Podsumowanie wiadomości i treści wykładowych. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W10., C.W2.,
P_W03, P_W04 C.W7., C.W8.
1. Punkty spustowe – diagnostyka, różne rodzaje ćwiczenia (2) P_K01 O.K6.

terapii i autoterapia dla poszczególnych grup
mięśniowych. Część I.
2. Punkty spustowe – diagnostyka, różne rodzaje ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9., C.U10.,
terapii i autoterapia dla poszczególnych grup P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
mięśniowych. Część II. P_K02
mięśniowych. Część III. P_K02
mięśniowych. Część IV. P_K02
mięśniowych. Część V. P_K02
6. Plastrowanie w sporcie i rehabilitacji – przykłady ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9., C.U10.,
różnych aplikacji mięśniowo-powięziowych. Część I. P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
P_K02
różnych aplikacji mięśniowo-powięziowych. Część II. P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
P_K02
różnych aplikacji mięśniowo-powięziowych. Część III. P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
P_K02
9. Techniki manualne w gojeniu blizn, ran i zrostów ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9., C.U10.,
tkankowych. Część I. P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
P_K02
tkankowych. Część II. P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
P_K02
tkankowych. Część III. P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
P_K02
12. Metody mobilizacyjne i manualne wspomagające ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, O.U1., A.U9., C.U10.,
leczenie urazów i przeciążeń tkanki nerwowej w P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
sporcie i rekreacji. Część I. P_K02
leczenie urazów i przeciążeń tkanki nerwowej w P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.
sporcie i rekreacji. Część I. P_K02
leczenie urazów i przeciążeń tkanki nerwowej w P_U03, P_K01, O.K6., O.K1.,
sporcie i rekreacji. Część II. P_K02, P_W01, O.W10., C.W2.,
P_W02, P_W03, C.W7., C.W8.
P_W04
15. Zaliczenie semestralne teoretyczne i praktyczne. ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, C.W10., C.W2.,
P_U03, P_K01, C.W7., C.W8., O.U1.,
P_K02, P_W01, A.U9., C.U10., O.K6.,
P_W02, P_W03, O.K9.
P_W04

dydaktyczne
3. Modele anatomiczne.
4. Leżanki terapeutyczne.
5. Pasy do terapii manualnej.
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych.Uczestnictwo w ćwiczeniach. Pozytywne oceny z zaliczeń. Zaliczone
przedmiotu konspekty zajęć. Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Omów techniki rozluźniania mięśniowo-powięziowego.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wykonaj mobilizację ślizgową stawu kolanowego.
3. Przeprowadź rozciąganie wg. techniki PRI mięśnia czworogłowego.
4. Opisz reguły mobilizacji trakcyjnych dla stawów obwodowych.
5. Wymień metody i techniki manualne stosowane w fazie ostrej urazu mięśniowego.

6. Dobierz metody terapeutyczne stosowane w stanie przewlekłym zapalnym w obrębie ścięgien.
Zalecana literatura 1. Ebelt-Paprotny G., Preis R. (red.). (2012). Fizjoterapia. Wydanie 2 polskie. Wydawnictwo
2. Lennard T. A., Dziak A. (red.). (2008). Sportowe urazy kręgosłupa. Wydawnictwo Elsevier
3. Luchau T. (2017). Zaawansowane techniki mięśniowo-powięziowe. Tom 1-2 - szyja, głowa,

kręgosłup i klatka piersiowa. Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław.
4. Manheim C. J. (2011). Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe. Wydanie 1. Wydawnictwo WSEIT,

Wrocław.
5. Nowosad Z. (2014). Mobilizacje tkanek miękkich. Wydanie 1. Wydawnictwo Natura, Lublin.
6. Torsten L. (2011). Techniki osteopatyczne. Tom 1-3. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,

Wrocław.

prowadzącego^
prowadzącego^^
etody i techniki
peutyczne stosowane
i aktywności fizycznej
F/5/st/SS/53)
rok/IX semestr
2
ologia, ortopedia. prowadzenie zajęć przez studenta
ch efektów
oterapeutycznych w
erystyk I/ II
erapeuty)
nalnej na potrzeby
z kontrolowania jego
WG).
nkcjonalnych
_WK).
odstawy kinezyterapii,
stosowanych w
d fizjoterapii
terapii, masażu i
U_U/ P7S_UW,
h statyki i dynamiki
eń jego struktury i
pozwalające na
i terapii manualnej
acji (O.K6./ P7U_K/

kontaktu z
glądowych i

kontrola obecności
O.W10.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
O.K6.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,
O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,
O.K6., O.K1.
O.U1., A.U9., C.U10.,

O.K6., O.K1.,
O.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8.
C.W10., C.W2.,
C.W7., C.W8., O.U1.,
A.U9., C.U10., O.K6.,
O.K9.
z zaliczeń. Zaliczone
ncje społeczne w
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
śniowego.
m w obrębie ścięgien.
. Wydawnictwo
wnictwo Elsevier
1-2 - szyja, głowa,
Wydawnictwo WSEIT,
wo Natura, Lublin.
er Urban&Partner,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Czynniki fizykalne w sporcie i
aktywności fizycznej
(F/5/st/SS/54)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Przedmioty poprzedzające: Anatomia prawidłowa i rentgenowska, Biologia,
Biochemia, Biofizyka, Pierwsza pomoc, Medycyna fizykalna (3 semestry), Metody i
techniki fizjoterapeutyczne stosowane w sporcie i aktywności fizycznej, Masaż i
terapia manualna,Balneoklimatologia i odnowa biologiczna,Fizjologia wysiłku
fizycznego.
Cel przedmiotu Zapoznanie studenta z możliwością wykorzystania środków medycyny fizykalnej w

sporcie i aktywności fizycznej (profilaktyce urazów, przygotowaniu do zabiegów
operacyjnych, oddziaływaniu pourazowym, wspomaganiu w różnych okresach
treningu sportowego).

Wiedza P_W01. Wyjaśnia mechanizm zmęczenia mięśnia i stadia urazu tkanek
P_W02. Wymienia i szczegółowo opisuje środki fizykalne stosowane w sporcie i

aktywności fizycznej wraz z parametrami technicznymi i terapeutycznymi
P_W03. Uzasadnia celowość wykorzystania wybranych czynników fizykalnych w

różnych aspektach sportu i aktywności fizycznej (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Potrafi zastosować wybrany zabieg fizykalny, dobrać parametry zabiegowe w
sytuacjach: zmęczenia mięśni, w celu regeneracji powysiłkowej i urazu tkanek
C.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO ).
P_U02. Potrafi identyfikować problemy zawodnika, oraz grupy sportowej w zakresie

odnowy biologicznej z wykorzystaniem fizjoterapeutycznych metod oddziaływania
C.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO ).
O.K6./P7U_K/P7S_KK)

zadań w pracowni fizykoterapii, klubie sportowym, sali odnowy biologicznej
(O.K7./P7U_K/P7S_KR, O.K9./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe i zaliczenie ustne.

uczenia się#

###
1. Zajęcia powtórzeniowe materiału z semestrów wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
poprzednich w zakresie medycyny fizykalnej. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
Zapoznanie studentów z przedmiotowymi P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
efektami kształcenia. Warunki zaliczenia P_K02 O.K7., O.K9.
przedmiotu. Zapoznanie z aparaturą potrzebną
do realizacji założonych w semestrze zadań i
treści programowych.
2. Zmęczenie mięśni i regeneracja powysiłkowa. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
3. Teorie i mechanizm powstawania opóźnionej wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
bolesności mięśniowej (DOMS). P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
4. DOMS - analiza skutecznośći technik i procedur wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
fizjoterapeutycznych w oparciu o literaturę P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
(przeglądy systematyczne). P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
5. DOMS - analiza skutecznośći technik i procedur wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
fizjoterapeutycznych w oparciu o literaturę P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
(przeglądy systematyczne) P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
6. Fizykoterapeutyczne metody treningu siły i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
wytrzymałości mięśniowej ( elektrostymulacje, P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
masaż izometryczny); parametry techniczne, P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
terapeutyczne - założenia, cele, P_K02 O.K7., O.K9.
rozpowszechnienie metod - część pierwsza.
7. Fizykoterapeutyczne metody treningu siły i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
terapeutyczne - założenia, cele, P_K02 O.K7., O.K9.
rozpowszechnienie metod - część druga.
8. Pole elektrostatyczne (głęboka oscylacja). wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
Definicja, zasady działania. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
9. Pole elektrostatyczne (głęboka oscylacja). wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
Założenia i rozpowszechnienie metody. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
10. Urazy (skóry, mięśni i ścięgien, elementów wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
okołostawowych, kości i nerwów obwodowych) P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
w wybranych dyscyplinach sportowych P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
(charakterystyka, zasady postępowania, zabiegi P_K02 O.K7., O.K9.
fizykoterapeutyczne po urazach).
fizykoterapeutyczne po urazach) - ciąg dalszy.
fizykoterapeutyczne po urazach) - ciąg dalszy.
13. Trening EMS - rozpowszechnienie metody. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
14. Fala uderzeniowa w leczeniu dolegliwości w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
sporcie - analiza skuteczności. Przegląd P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
piśmiennictwa. P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
15. Podsumowanie wiadomości z bieżącego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
semestru. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
1. Zajęcia powtórzeniowe materiału z semestrów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
poprzednich w zakresie medycyny fizykalnej. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
Zapoznanie studentów z przedmiotowymi P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
efektami kształcenia. Warunki zaliczenia P_K02 O.K7., O.K9.
przedmiotu. Zapoznanie z aparaturą potrzebną
do realizacji założonych w semestrze zadań i
treści programowych.
2. Mechanizmy, sposoby przeciwdziałania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,

zmęczeniu mięśnia, środki fizykalne stosowane w P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
zmęczeniu mięśnia. P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,

3. Środki fizykalne stosowane w DOMS. Analiza P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
piśmiennictwa, ocena skuteczności. P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
4. Środki fizykalne stosowane w DOMS. Analiza ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
piśmiennictwa, ocena skuteczności. Realizacja P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
projektu - I część. P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
5. Środki fizykalne stosowane w DOMS. Analiza ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
piśmiennictwa, ocena skuteczności. Realizacja P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
projektu - II część. P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
6. Fizykoterapeutyczne metody treningu siły i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
terapeutyczne, aparatura stacjonarna. P_K02 O.K7., O.K9.
7. Fizykoterapeutyczne metody treningu siły i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
terapeutyczne, aparatura przenośna. P_K02 O.K7., O.K9.
8. Trening EMS - efekty i działanie. Aparaty, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
konsole i akcesoria. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
9. Trening EMS - efekty i działanie. Prezentacja ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
multimedialna. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
10. Urazy (skóry, mięśni i ścięgien, elementów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
fizykoterapeutyczne po urazach) - wykonanie
zabiegów.
11. Urazy (skóry, mięśni i ścięgien, elementów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
fizykoterapeutyczne po urazach)- wykonanie
zabiegów - ciąg dalszy.
12. Pole elektrostatyczne (głęboka oscylacja). ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
Prezentacja urządzenia. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
13. Pole elektrostatyczne (głęboka oscylacja). ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
Wykonanie zabiegów. P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
14. Ból – fizjologia, rodzaje, intensywność, skale ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
pomiarowe. Metody i środki fizykalne walki z P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
bólem. P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
P_K02 O.K7., O.K9.
15. Podsumowanie wiadomości z bieżącego ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W5.,
semestru, omówienie prac kontrolnych, P_W03, P_U01, O.W6., O.U1., O.U9.,
weryfikacja osiągnięcia przez studentów P_U02, P_K01, O.U12., O.K5., O.K6.,
założonych przedmiotowych efektów kształcenia P_K02 O.K7., O.K9.
(zaliczenie).

dydaktyczne
2. Akcesoria do wykonywania zabiegów, sprzęt do treningu siłowego (atlas, odważniki).
3. Urządzenia fizykoterapeutyczne /aparatura/.
4. Wykłady, wyszukiwanie literatury, analiza doniesień naukowych , przygotowanie pracy

grupowej o skutkach zmęczenia mięśnia, zajęcia w klubie sportowym.
Warunki Osiągnięcie przez studenta wszystkich założonych przedmiotowych efektów kształcenia.Student,

zaliczenia który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie przedmiotu:
przedmiotu w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych kryteriów)
Przykładowe 1. Mechanizm zmęczenia mięśnia.
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Różnica między skurczem dowolnym a indukowanym elektrostymulacją.
3. Stadia urazu tkanek.
4. Rodzaje stosowanych środków fizykalnych, ich parametry techniczne i terapeutyczne przy

najczęstszych dolegliwościach przeciążeniowych układu ruchu (np. przy entezopatiach) w
poszczególnych stadiach schorzenia.
Zalecana 1. Dziak A., Tayara S. (2000). Urazy i uszkodzenia w sporcie. Wydawnictwo Kasper, Kraków.
literatura
2. Gieremek K., Dec L. (2007). Zmęczenie i regeneracja sił. Odnowa biologiczna. Wydawnictwo
P.H. HAS-MED., Katowice.
3. Magiera L., Walaszek R. (2008). Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej.

Wydawnictwo BIOSPORT, Kraków.
4. Straburzyńska – Lupa A., Straburzyński G. (2008). Fizjoterapia z Elementami Klinicznymi.


prowadzącego
prowadzącego^^ 5


fizykalne w sporcie i
wności fizycznej
F/5/st/SS/54)
rok/IX semestr
2
a, Biologia, prowadzenie zajęć przez studenta
mestry), Metody i
ycznej, Masaż i
logia wysiłku
ycyny fizykalnej w
iu do zabiegów
nych okresach
kterystyk I/ II
oterapeuty)
kanek
_W/P7S_WG).
ane w sporcie i
tycznymi
_W/P7S_WG).
w fizykalnych w
/P7S_WG,
ametry zabiegowe w
urazu tkanek
UO,
portowej w zakresie
tod oddziaływania
UO,
esie medycyny
7U_K/P7S_KK,
ianych przed nim

biologicznej

O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
O.W1., O.W5.,
O.W6., O.U1., O.U9.,
O.U12., O.K5., O.K6.,
O.K7., O.K9.
odważniki).
towanie pracy
w kształcenia.Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
rapeutyczne przy
ezopatiach) w
Kasper, Kraków.
zna. Wydawnictwo
iologicznej.
mi Klinicznymi.

(F/5/st/SS/55)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia (jednolite Rok/semestr V rok/IX semestr

studia mgr)

Wymagania wstępne Zagadnienia biomedyczne fizjoterapii, metody i techniki fizjoterapeutyczne stosowane
w sporcie i aktywności fizycznej, czynniki fizykalne w sporcie i aktywności fizycznej.
Cel przedmiotu Pogłębienie posiadanej wiedzy o zmianach narządowych związanych z uprawianiem

aktywności fizycznej.
Przypomnienie i pogłębienie wiedzy z zakresu chorób wewnętrznych u osób
aktywnych fizycznie.
Zdobycie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych niezbędnych do właściwego
postępowaniu fizjoterapeutycznego w chorobach narządów wewnętrznych u osób
aktywnych fizycznie.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę na temat procesów biologicznych w aktywności
fizycznej. Zna, rozumie i potrafi skojarzyć specyfikę chorób narządów wewnętrznych u
sportowców i osób aktywnych fizycznie (O.W1./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
P_W02. Ma wiedzę dotyczącą wyboru postępowania fizjoprofilaktycznego i/ lub

fizjoterapeutycznego w chorobach narządów wewnętrznych u sportowców i osób
aktywnych fizycznie z uwzględnieniem ogólnych i specyficznych przeciwwskazań,
zagrożeń, ryzyka i środków ostrożności (C.W4./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna międzynarodowe i krajowe standardy w dziedzinie medycyny sportowej

(D.W1./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK/ D.W2./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi przeprowadzić internistyczne badanie fizjoterapeutyczne i

przedmiotowe u sportowców i pacjentów aktywnych fizycznie (C.U1./P7U_U/
P7S_UW).
P_U02. Potrafi postawić diagnozę i ustalić plan opieki fizjoterapeutycznej u pacjenta z

najczęstszymi schorzeniami narządów wewnętrznych występujących w grupach
sportowych i pacjentów aktywnych ruchowo (D.U49./P7U_U/ P7S_UW).
P_U03. Potrafi ocenić wpływ dysfunkcji i/lub ograniczeń na stan funkcjonalny,
sprawność fizyczną i jakość życia sportowca i osoby aktywnej fizycznie
(C.U13./P7U_U/ P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest przygotowany do wykonywania zawodu zgodnie z naukowymi

podstawami wiedzy z zakresu biologii i medycyny sportowej (O.K2./P7U_K/P7S_KR,
P7S_KO).
P_K02. Traktuje pacjenta w sposób podmiotowy i holistyczny, szanuje jego godność i

świat wartości (O.K1./P7U_K/P7S_KR, P7S_KO).
P_K03. Rozumie zasady i potrzebę współpracy z lekarzem sportowym, trenerem

sportowym (O.K7./P7U_K/P7S_KR).

uczenia się#

###
1. Badania wstępne i kontrolne sportowców. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
2. Wpływ systematycznej aktywności ruchowej na wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

układ krążenia, układ oddechowy i mięśniowy. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
Nagły zgon sercowy sportowca. P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
3. Sport i aktywność fizyczna w chorobach płuc. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
Badania czynnościowe układu oddechowego. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
4. Obraz kliniczny oraz postępowanie wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

fizjoterapeutyczne w niektórych schorzeniach P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
układu oddechowego (zapalenie płuc, astma P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
oskrzelowa). P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
5. Sport i aktywność fizyczna w kardiologii. Rola wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
badania wysiłkowego w rehabilitacji P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
kardiologicznej. P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
6. Zasady programowania ćwiczeń fizycznych w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

rehabilitacji kardiologicznej. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
7. Sport i aktywność fizyczna w traumatologii wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

narządu ruchu (złamanie kości, złamanie P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
kręgosłupa). P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
8. Sport i aktywność fizyczna w chirurgii. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
9. Sport i aktywność fizyczna w neurorehabilitacji . wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
10. Sport i aktywność fizyczna w neurorehabilitacji wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
po urazach czaszkowo-mózgowych P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
11. Sport i aktywność fizyczna w chorobach wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
reumatologicznych kręgosłupa P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
12. Sport i aktywność fizyczna w chorobach wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
reumatologicznych stawów. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
13. Sport i aktywność fizyczna chorobach układu wykład (2) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
trawiennego w chorobach metabolicznych dzieci P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
14. Sport i aktywność fizyczna chorobach układu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
trawiennego w chorobach metabolicznych P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
doroslych P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
15. Sport i aktywność fizyczna w pediatrii. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
1. Aktywność fizyczna jako czynnik wspomagający ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
układu krążeniowooddechowy. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
2. Aktywność fizyczna jako czynnik wspomagający ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,
układ mięśniowy. P_U01, P_U02, C.W4., D.W1.,
P_U03, P_K01, D.W2., C.U1.,
P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
3. Medyczna kwalifikacja i działania ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

fizjoterapeutyczne w chorobach płuc. P_W03, P_U01, C.W4., D.W1.,
P_U02, P_U03, D.W2., C.U1.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
4.Medyczna kwalifikacja i działania ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, O.W1.,C.W2.,
fizjoterapeutyczne w kardiologii. P_U03, P_K01, P_K02 C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.

fizjoterapeutyczne w traumatologii narządu ruchu. P_W03, P_U01, C.W4., D.W1.,
P_U02 D.W2., C.U1.,
P_U03, P_K01, D.U49., C.U13.,
P_K02, P_K03 O.K1., O.K2., O.K7.
6. Medyczna kwalifikacja i działania ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, O.W1.,C.W2.,

fizjoterapeutyczne w chirurgii. P_U03, P_K01, P_K02 C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.

fizjoterapeutyczne w neurorehabilitacji dzieci P_W03, P_U01, C.W4., D.W1.,
P_U02 D.W2., C.U1.,
P_U03, P_K01, D.U49., C.U13.,
P_K02, P_K03 O.K1., O.K2., O.K7.

fizjoterapeutyczne w neurorehabilitacji dorosłych P_U03, P_K01, C.W4., D.W1.,
P_K02, P_K03 D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.

fizjoterapeutyczne w chorobach P_U03, P_K01, C.W4., D.W1.,
reumatologicznych kręgosłupa. P_K02, P_K03 D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.

fizjoterapeutyczne w chorobach P_U03, P_K01, C.W4., D.W1.,
reumatologicznych stawów. P_K02, P_K03 D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
fizjoterapeutyczne w chorobach układu P_U03, P_K01, C.W4., D.W1.,
trawiennego. P_K02, P_K03 D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.

fizjoterapeutyczne w chorobach metabolicznych. P_U03, P_K01, C.W4., D.W1.,
P_K02, P_K03 D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
13. Medyczna kwalifikacja działań ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

fizjoterapeutycznych w pediatrii. P_W03, P_U01, C.W4., D.W1.,
P_U02, P_U03, D.W2., C.U1.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
14. Programowanie aktywnosci sportowej w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1.,C.W2.,

wybranych chorobach P_W03, P_U01, C.W4., D.W1.,
P_U02, P_U03, D.W2., C.U1.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
15. Zaliczenie praktyczne ćwiczeń. ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, O.W1.,C.W2.,

P_U03, P_K01, C.W4., D.W1.,
P_K02, P_K03 D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.

dydaktyczne
Przykładowe 1. Scharakteryzuj choroby układu trawiennego dyskwalifikujące do uprawnia sportu.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Omów powiązanie pomiędzy aktywnością fizyczna a gospodarką hormonalną organizmu
człowieka.
3. Przedstaw plan działania fizjoterapeutycznego w zapobieganiu w osteoporozie.

2. Diemer F., Sutor V. (2012). Fizjoterapia sportowa. Wydawnictwo Urban&Partner,

Wrocław.
3. Kolster B., Ebelt-Paprotny G. (2001). Poradnik Fizjoterapeuty. Wydawnictwo Ossolineum,

Wrocław.
4. Kozłowski S., Ziółkowski L., Nazar K. (1999). Wysiłki fizyczne, choroby wewnętrzne. [w:]
Wprowadzenie do fizjologii klinicznej Kozłowski S, Nazar K. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
5. Mędraś M. (red.). (2004). Medycyna Sportowa. Wydawnictwo MedSportPress, Warszawa.

Wydawnictwo MediPage, Warszawa.
7. Olszewski J. (2011). Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny. Kompendium.

9. Wieczorowska-Tobis K., Kostka T., Borowicz A.M. (2001). Fizjoterapia w geriatrii.


prowadzącego^
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot dr hab. prof. AWF Aleksiej Dmitrijew
(e-mail) (aleksiej.dmitrijew@awf.edu.pl)
i aktywności fizycznej
F/5/st/SS/55)
rok/IX semestr
2
peutyczne stosowane samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
ywności fizycznej.
ych z uprawianiem
ych u osób
dnych do właściwego
nętrznych u osób
kterystyk I/ II
terapeuty)
w aktywności
dów wewnętrznych u
G, P7S_WK,
tycznego i/ lub
ortowców i osób
przeciwwskazań,
, P7S_WK).
medycyny sportowej
7S_WK).
utyczne i
.U1./P7U_U/
utycznej u pacjenta z
ych w grupach
S_UW).
unkcjonalny,
cznie
ukowymi
2./P7U_K/P7S_KR,
anuje jego godność i
wym, trenerem

O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
O.W1.,C.W2.,
C.W4., D.W1.,
D.W2., C.U1.,
D.U49., C.U13.,
O.K1., O.K2., O.K7.
tury z zakresu
fizycznej.Student,
ie przedmiotu:
jętych kryteriów)
ożonych efektów
) w zakresie

h kryteriów) w
0).
nych w zakresie
0).
wnia sportu.
monalną organizmu
oporozie.
ych. Wydawnictwo
an&Partner,
nictwo Ossolineum,
wewnętrzne. [w:]
o Lekarskie PZWL,
ortPress, Warszawa.
ządu ruchu.
Kompendium.
wo Czelej, Lublin.
w geriatrii.
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Przygotowanie motoryczne i
trening medyczny
(F/5/st/SS/56)

(jednolite studia
mgr)

Typ przedmiotu fakultatywny Język wykładowy polski/ angielski
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady/ ćwiczenia
Cel przedmiotu Wprowadzenie do aspektu świadomości ciała w treningu, za pomocą wybranych

technik edukacji somatycznej (Somatic Education), takich jak m.in. Somatic
Movement Education, technika Alexandra, Life Art Process, technika Mindfulness
czy technika Feldenkreisa, których celem jest zwiększenie świadomości ciała
uczestników oraz wykorzystanie tejże świadomości w pracy terapeutycznej, jako
metody, która wspomaga tworzenie i efektywność relacji interpersonalnej
pomiędzy terapeutą a klientem, a także pogłębia świadomość procesów
zachodzących podczas pracy z ciałem, w tym także fizjoterapii. Celem przedmiotu
jest poznanie przez studentów różnorakich technik somatycznej pracy z ciałem, aby
doświadczyć potencjału ciała, jako żyjącego organizmu oraz wielowymiarowej
całości, co jest niezbędne w procesie samopoznania oraz tworzenia
wielopoziomowej więzi zarówno ze sobą samym, z innymi ludźmi, jak i ze światem
zewnętrznym. Pobudzenie takiej głębszej świadomości leży u podstaw samorozwoju
i samodoskonalenia, a także zrozumienia i doświadczenia tego, że każdy człowiek to
istota biopsychofizyczna, budująca więzi z innymi nie tylko na poziomie umysłowym,
ale także cielesnym i niewerbalnym. To z kolei tworzy warunki do praktykowania
empatii i głębszego zrozumienia w relacjach międzyludzkich. Edukacja somatyczna
to także wprowadzenie do holistycznego pojmowania zdrowia oraz promowanie
poczucia autonomii i odpowiedzialności za własne zdrowie i samopoczucie.
Wprowadzenie wybranych techniki edukacji somatycznej pomoże studentom w
budowaniu własnego wachlarza dodatkowych umiejętności i technik edukacyjnych i
terapeutycznych, które będą potem mogli wykorzystać w swojej pracy z klientami w
różnym wieku i o różnym stanie sprawności.

Wiedza P_W01. Zna i rozumie wybrane techniki świadomej pracy z ciałem, jako jedną ze
współczesnych metod i form terapeutycznych związanych z aktywnścią fizyczną.
Wie również, jak właściwie dobierać narzędzia edukacji somatycznej u osób w
różnym wieku i o różnym stanie zdrowia i sprawności (O.W11./P7U_W/P7S_WG,
C.W5./P7U_W/P7S_WG,P7S_WG, F.W15./P7U_W/P7S_WK).
P_W02. Zna objawy, przyczyny oraz rozumie mechanizmy procesów patologicznych

związanych ze stresem. Wykazuje wiedzę o zdrowiu i zagrożeniach zdrowia, które są
związane ze stresem. Rozumie zależności pomiędzy żyjącym ciałem, szczególnie
układem nerwowym, zmysłami i układem ruchu, a tym w jaki sposób świadoma
praca z ciałem, obejmująca ekspresję poprzez ruch i świadomy odpoczynek, może
służyć jako terapeutyczna praca w profilaktyce i radzeniu sobie ze stresem
P_W03. Zna i rozumie holistyczny model zdrowia i zdrowego stylu życia,

uwzględniający fizyczne, psychiczne, umysłowe, społeczne, poznawcze i duchowe
potrzeby człowieka, które mogą być wyrażane i zaspokajane poprzez świadomą
aktywność i fizyczną, jak i świadomy odpoczynek. Dzięki podejściu edukacji
somatycznej, wie jak promować zdrowy styl życia, poprzez angażowanie klientów w
przejmowanie odpowiedzialności i aktywny wpływ na ich stan zdrowia i
samopoczucie (B.W4./P7U_W/P7S_WG, B.W12./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
F.W6./P7U_W/P7S_WG).
P_W04. Zna podstawowe wybrane terminy, pojęcia i nazwiska z zakresu filozofii

egzystencjalnej i fenomenologii, z których wywodzą się techniki edukacji
somatycznej, aby umiejscowić je w szerszym kontekście kulturowym
Umiejętności P_U01. Potrafi udzielić porady w zakresie działań profilaktyczno-zdrowotnych

związanych ze świadomą pracą z ciałem, wykorzystując wychowawcze aspekty
promocji zdrowia oraz aktywności fizycznej w tym podejściu. Umie realizować
wybrane aspekty ćwiczeń edukacji somatycznej, o walorach zdrowotnych,
rekreacyjnych, sportowych i estetyki zachowań ruchowych w pracy z pacjentami w
różnym wieku i z różnymi potrzebami (O.U6./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK,
B.U9./P7U_U/P7S_UW, C.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
C.U5./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU, F.U4./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi stosować różnorakie zaawansowane techniki komunikacji
interpersonalnej z klientem lub grupą klientów, oparte na różnych kanałach
ekspresji z zakresu edukacji somatycznej i dialogu zarówno werbalnym, opartym na
empatii i aktywnym słuchaniu, jak i niewerbalnym, opartym na pozawerbalnych
sygnałach ekspresji żyjącego ciała. Potrafi dostosować formę przekazu do partnera
interakcji; umie motywować klienta (poprzez pobudzenie w nim poczucia
odpowiedzialności za własne zdrowie i samopoczucie), rozpoznawać jego różne
stany emocjonalne i rozładowywać napięcie dzięki poznanym metodom i
narzędziom (O.U10./P7U_U/P7S_UK, O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
B.U10./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P6S_UK).
P_U03. Potrafi indywidualnie i we współpracy z innymi specjalistami promować

zdrowie pojmowane holistycznie, oraz prowadzić edukację zdrowotną opartą na
założeniach edukacji somatycznej, poprzez pobudzenie w klientach poczucia
odpowiedzialności za własne zdrowie i samopoczucie oraz przekazanie im
konkretnych narzędzi bezpośredniego pozytywnego wpływu na własne zdrowie i
samopoczucie, bazujących na technikach poznania żyjącego ciała i jego potrzeb oraz
ich zaspokajania na różnych poziomach. Posiada umiejętności ruchowe z zakresu
świadomej pracy z ciałem w edukacji somatycznej
(O.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, B.U4./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
Kompetencje społeczne P_K01. Postrzega osoby holistycznie; kieruje się w procesie terapii modelem
biopsychospołecznym zdrowia, okazując tolerancję dla postaw i zachowań
wynikających z odmiennych uwarunkowań społecznych i kulturowych. Ma
świadomość wpływu sytuacji życiowych ludzi na ich stan zdrowia i ciała. Kieruje się
wartościami humanistycznymi w relacjach interpersonalnych
P_K02. Zachowuje autonomię własną, wykazując odpowiedzialność za własne

przygotowanie do pracy oraz uznaje autonomię innych osób i grup społecznych, z
którymi współpracuje i na rzecz których pracuje, poprzez praktykę indywidualnych,
partnerskich i grupowych procesów edukacji somatycznej. Wspiera postrzeganie
klienta jako partnera w każdym procesie edukacji somatycznej
(O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
P_K03. Dba o własny poziom sprawności fizycznej i ma świadomość własnego ciała,

aby efektywnie wykonywać zadania właściwe w działalności zawodowej
fizjoterapeuty. Prezentuje postawę promującą zdrowie i aktywność fizyczną,
poprzez dbałość o własne ciało. Potrafi także ostrzec przed zagrożeniami
zdrowotnymi (O.K3./P7U_K/P7S_KR).
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe - ocena umiejętności ruchowych, końcowe zaliczenie pisemne,
uczenia się# projekt.

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami wykłady (1) P_W01 O.W11., C.W5.,

kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami F.W15.
organizacyjnymi.
2. Historia, tło filozoficzne, podstawowe narzędzia i wykłady (1) P_W01, P_W04 O.W11., C.W5.,
założenia edukacji somatycznej. F.W15., O.W3.
3. Człowiek jako istota biopsychofizyczna. Definicja wykłady (1) P_W02, P_W03 A.W8., A.W12.,
ciała jako „somy”: żyjącego, odczuwanego od B.W4., B.W12.,
wewnątrz, świadomego, zdolnego do zmiany i F.W6.
samoregulacji organizmu.
4. Przedstawienie podstawowych narzędzi pracy w wykłady (1) P_W02, P_W03 A.W8., A.W12.,
edukacji somatycznej, wspólnych dla wielu metod: B.W4., B.W12.,
słuchanie sygnałów płynących z ciała, ruch F.W6.
spontaniczny, świadomy odpoczynek, kontakt -
świadoma relacja, ekspresja poprzez obraz i słowo.
5. Wstęp do edukacji somatycznej (Somatic wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
Education) – ukazanie wybranych metod i technik P_W03, P_W04 F.W15., A.W8.,
świadomej pracy z ciałem: Wstęp do praktyki A.W12., B.W4.,
Mindfulness.Co to jest uważność, najważniejsze B.W12., F.W6.,
zasady w podejściu. O.W3.
świadomej pracy z ciałem: Przykładowe praktyki A.W12., B.W4.,
Midfulness: świadomość odczuć zmysłowych: B.W12., F.W6.,
praktyka „medytacji jedzenia” („eating O.W3.
meditation”).
Praktyka „body scan”: rozwijanie świadomości
własnych odczuć w ciele i ich ekspresja plastyczna;
świadomość oddechu. Praktyka komunikowania
odczuć. Mindfulness w badaniach naukowych.
świadomej pracy z ciałem: Wstęp do metody A.W12., B.W4.,
Feldenkreisa. Amnezja czuciowo – ruchowa. B.W12., F.W6.,
Odruchy stresu powodujące napięcie określonych O.W3.
grup mięśni wg Thomasa Hanna’y: odruch zielonego
światła, odruch czerwonego światła, odruch traumy.
świadomej pracy z ciałem: praktyka Life Art Process A.W12., B.W4.,
Anny Halprin. B.W12., F.W6.,
O.W3.
9.Wstęp do edukacji somatycznej (Somatic wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
świadomej pracy z ciałem: technika Alexandra. A.W12., B.W4.,
„Anty-ćwiczenia” i świadomość ciała wg Bertherat i B.W12., F.W6.,
Bernstein. O.W3.
świadomej pracy z ciałem: Body Mind Centering. A.W12., B.W4.,
Anatomia doświadczalna („experiential anatomy”). B.W12., F.W6.,
O.W3.
11. Nawiązywanie relacji interpersonalnej w wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
świadomej pracy z drugą osobą: najważniejsze P_W03, P_W04 F.W15., A.W8.,
elementy. A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
12. Nawiązywanie relacji interpersonalnej w wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
świadomej pracy z drugą osobą: komunikacja P_W03, P_W04 F.W15., A.W8.,
werbalna i niewerbalna. A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
13. Kontakt - świadoma i bezpieczna praca z wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
użyciem dotyku. Korzyści i potencjalne zagrożenia. P_W03, P_W04 F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
14. Praca z dotykiem w Edukacji Somatycznej. wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
P_W03, P_W04 F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
15. Zaliczenia pisemne. wykłady (1) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,

P_W03, P_W04 F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
1. Wstęp do edukacji somatycznej (Somatic ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
Education) – praktyka słuchania ciała. P_W03, P_U03, F.W15., A.W8.,
Doświadczenie ciała jako „somy”: żyjącego, P_K01, P_K02, A.W12., B.W4.,
odczuwanego od wewnątrz, świadomego, zdolnego P_K03 B.W12., F.W6.,
do zmiany i samoregulacji organizmu. O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
2. Doświadczenie podstawowych narzędzi pracy w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
edukacji somatycznej, wspólnych dla wielu metod: P_W03, P_U03, F.W15., A.W8.,
słuchanie sygnałów płynących z ciała, ruch P_K01, P_K02, A.W12., B.W4.,
spontaniczny, świadomy odpoczynek, kontakt, P_K03 B.W12., F.W6.,
ekspresja poprzez obraz i słowo. O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
3. Praktyki wstępne. Eksploracje otwierające sesję, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
pozwalające uczestnikom na zapoznanie się i P_W03, P_UO1, F.W15., A.W8.,
budowanie zaufania w grupie, rozładowujące P_UO2, P_UO3, A.W12., B.W4.,
napięcie oraz pozwalające każdemu z uczestników P_K01, P_K02, B.W12., F.W6.,
na przedstawienie się. P_K03 O.U6., B.U9., C.U3.,
Wstęp do praktyk ruchu spontanicznego i C.U5., F.U4., O.47.,
świadomego odpoczynku. Lokalizowanie potrzeb B.U4., F.U10., O.K1.,
indywidualnych i grupowych. Ćwiczenia O.K5., O.K3.
podsumowujące spotkanie i zamykające sesję.
4. Doświadczenie praktyki Mindfulness. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,

Świadomość odczuć zmysłowych: praktyka P_W03, P_U03, F.W15., A.W8.,
„medytacji jedzenia” („eating meditation”). P_K01, P_K02, A.W12., B.W4.,
Praktyka „body scan”: rozwijanie świadomości P_K03 B.W12., F.W6.,
własnych odczuć w ciele i ich ekspresja plastyczna; O.47., B.U4., F.U10.,
świadomość oddechu. Praktyka komunikowania O.K1., O.K5., O.K3.
odczuć.
5. Doświadczeni praktyki Life Art Process. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
Eksploracja „Autoportret”: Praca indywidualna P_W03, P_U03, F.W15., A.W8.,
łącząca ruch spontaniczny, obraz i wyobraźnię, P_K01, P_K02, A.W12., B.W4.,
emocje i uczucia z poczuciem tożsamości i obrazu P_K03 B.W12., F.W6.,
własnej osoby („self-image”). O.47., B.U4., F.U10.,
Prezentacja stworzonych autoportretów w sposób O.K1., O.K5., O.K3.
afirmujący każdego uczestnika, aby poczuł się
zauważony i wysłuchany.
6. Przykładowe ćwiczenia z praktyki Feldenkreis'a ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
mające na celu reedukację systemu nerwowego P_W03, P_U03, F.W15., A.W8.,
oraz rozładowanie napięcia mięśniowego. Ćwiczenie P_K01, P_K02, A.W12., B.W4.,
„dziennego kociego rozciągania” („daily cat P_K03 B.W12., F.W6.,
stretch”), które wykonuje się w celu zapobiegania O.47., B.U4., F.U10.,
gromadzeniu napięć mięśniowych. O.K1., O.K5., O.K3.
7. Doświadczenie do techniki Alexadra. Pozycja ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
„aktywnego/ konstruktywnego odpoczynku” P_W03, P_U03, F.W15., A.W8.,
(„constructive rest position”). Nauka uwalniania P_K01, P_K02, A.W12., B.W4.,
napięć psychofizycznych. Wybrane ćwiczenia z P_K03 B.W12., F.W6.,
techniki Alexandra w pozycji pionowej. O.47., B.U4., F.U10.,
„Anty-ćwiczenia”: eksploracje z piłeczkami O.K1., O.K5., O.K3.
tenisowymi, uwalniające napięcia mięśniowe.
8. Doświadczenie praktyki Body Mind Centering: ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
mądrość poruszającego się ciała. Ruch P_W03, P_U03, F.W15., A.W8.,
terapeutyczny wspomagający rozwój P_K01, P_K02, A.W12., B.W4.,
(„developmental movement”). P_K03 B.W12., F.W6.,
Twórcza praca z wybranymi strukturami i organami O.47., B.U4., F.U10.,
ciała (świadomość komórkowa, organy O.K1., O.K5., O.K3.
wewnętrzne).
9. Anatomia doświadczalna („experiential ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
anatomy”) – wstęp: doświadczanie wybranych P_W03, P_UO1, F.W15., A.W8.,
struktur ciała poprzez techniki somatyczne. P_UO2, P_UO3, A.W12., B.W4.,
Praca w parach – kontakt. Uzdrawiająca moc relacji. P_K01, P_K02, B.W12., F.W6.,
P_K03 O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
10. Life Art Process – praktyka tworzenia relacji ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
interpersonalnych poprzez ruch i inne procesy P_W03, P_UO1, F.W15., A.W8.,
somatyczne. P_UO2, P_UO3, A.W12., B.W4.,
Wybrane ćwiczenia Life Art Process w parach. P_K01, P_K02, B.W12., F.W6.,
P_K03 O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
11. Wstęp do Somatic Movement Education: ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
wybrane procesy indywidualne, grupowe i w P_W03, P_UO1, F.W15., A.W8.,
parach. P_UO2, P_UO3, A.W12., B.W4.,
Eksploracje oparte na ruchu i dźwięku. P_K01, P_K02, B.W12., F.W6.,
P_K03 O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
12. Wstęp do procesu „Co-Creation:, czyli ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
współtworzenia: somatyczna praca w parach, P_W03, P_UO1, F.W15., A.W8.,
oparta na równorzędnej relacji pomiędzy dwiema P_UO2, P_UO3, A.W12., B.W4.,
osobami, które są dla siebie w pełni obecne. P_K01, P_K02, B.W12., F.W6.,
Podążanie za procesem opartym o słuchanie ciała, P_K03 O.U6., B.U9., C.U3.,
komunikację werbalną i niewerbalną, ruch, C.U5., F.U4., O.47.,
świadomy odpoczynek, obecność, kontakt, B.U4., F.U10., O.K1.,
ekspresję plastyczną i słowną. O.K5., O.K3.
13. Proces „Co-Creation” - ciąg dalszy. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
P_W03, P_UO1, F.W15., A.W8.,
P_UO2, P_UO3, A.W12., B.W4.,
P_K01, P_K02, B.W12., F.W6.,
P_K03 O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
14. Zaliczenia – prezentacje kreatywnych projektów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
osobistych, opartych o wybrane techniki pracy z P_W03, P_UO1, F.W15., A.W8.,
ciałem. P_UO2, P_UO3, A.W12., B.W4.,
P_K01, P_K02, B.W12., F.W6.,
P_K03 O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
15. Dalsze zaliczenia. Podsumowanie semestru. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W11., C.W5.,
Wspólna praktyka zamykająca semestr. P_W03, P_UO1, F.W15., A.W8.,
P_UO2, P_UO3, A.W12., B.W4.,
P_K01, P_K02, B.W12., F.W6.,
P_K03 O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
Narzędzia 1. Sala przeznaczona do zajęć ruchowych.

dydaktyczne
2. Odtwarzacz muzyki.
3. Maty i koce.
4. Materiały plastyczne (papier, pastele).

Warunki zaliczenia Obecność na zajęciach, aktywny udział w zajęciach - ciągła ocena umiejętności ruchowych,
przedmiotu pozytywna ocena z zaliczenia pisemnego (treści wykładowe). Przygotowanie i
zaprezentowanie kreatywnego, osobistego projektu somatycznej pracy z ciałem. Projekt ma
być przygotowany w oparciu o poznane techniki somatycznej pracy z ciałem, bazując na
doświadczeniach własnych oraz eksploracjach z zajęć.Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Opisz wybrane ćwiczenia edukacji somatycznej z partnerem, z użyciem właściwej

zagadnienia komunikacji werbalnej i cielesnej.
zaliczeniowe
2. Wykonaj i zaprezentuj kreatywny, osobisty projekt somatycznej pracy z ciałem. Projekt ma
być przygotowany w oparciu o poznane techniki somatycznej pracy z ciałem, a jego tematyka
ma być wybrana przez każdego studenta osobiście, bazując na doświadczeniach własnego
żyjącego ciała („somy”) oraz eksploracjach z zajęć.
3. Opisz własne doświadczenia z praktyki edukacji somatycznej: co wydaje Ci się przydatne w

wybranej ścieżce zawodowej? Co możesz przekazać ludziom, z którymi będziesz pracować w
przyszłości?
Zalecana literatura 1. Eddy M. (2009). A brief history of somatic practices and dance: historical development of
the field of somatic education and its relationship to dance. Journal of Dance and Somatic
Practices. 1 (1). s. 5–27.
2. Feldenkrais M. (2010). Świadomość poprzez ruch. Wstęp do Metody Feldenkraisa. Virgo,

Warszawa.
3. Franklin E.N. (2007). Świadomość ciała. Wykorzystanie obrazów mentalnych w pedagogice

ruchu. Kined, Warszawa.
4. Halprin A. (2010). Taniec jako sztuka uzdrawiania. Do zdrowia przez ruch, wizualizację i
twórczą pracę z uczuciami. Kined, Warszawa.
5. Hanna T. (1988). Somatics. Reawakening the mind’s control of movement, flexibility and
health. Da Capo Press, Cambridge, USA.
6. Kabat-Zinn J. (2018). Życie, piękna katastrofa. Mądrością ciała i umysłu możesz pokonać
stres, choroby i ból. Czarna Owca, Warszawa.
7. Olsen A., McHose C. (1998). Body stories. A guide to experiential anatomy. University Press
of New England, Lebanon.
8. Reichel G., Rabenstein R., Thanhoffer M. (1994). Grupa i ruch. Metody relaksacyjne – taniec
twórczy. Sport zespołowy – gry i zabawy integrujące. Centrum Animacji Kultury, Warszawa.
9. Rothschild B. (2014). Ciało pamięta. Psychofizjologia traumy i terapia osób po urazie

psychicznym. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
10. Williamson A. (2009). Formative support and connection: somatic movement dance
education in community and client practice. Journal of Dance & Somatic Practices. 1 (1) s. 29-
4.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot mgr Weronika Grantham
(e-mail) (weronika.grantham@awf.edu.pl)
owanie motoryczne i
ning medyczny
F/5/st/SS/56)
rok/VIII semestr
2
olski/ angielski *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
kłady/ ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
omocą wybranych
m.in. Somatic
hnika Mindfulness
domości ciała
apeutycznej, jako
personalnej
procesów
Celem przedmiotu
ej pracy z ciałem, aby
elowymiarowej
enia
mi, jak i ze światem
odstaw samorozwoju
że każdy człowiek to
poziomie umysłowym,
do praktykowania
dukacja somatyczna
oraz promowanie
mopoczucie.
oże studentom w
echnik edukacyjnych i
ej pracy z klientami w
terystyk I/ II
terapeuty)
em, jako jedną ze
tywnścią fizyczną.
ycznej u osób w
/P7U_W/P7S_WG,
esów patologicznych
ach zdrowia, które są
ałem, szczególnie
posób świadoma
odpoczynek, może
ze stresem
ylu życia,
znawcze i duchowe
oprzez świadomą
ściu edukacji
ażowanie klientów w
zdrowia i
WG,P7S_WK,
z zakresu filozofii
ki edukacji
owym
o-zdrowotnych
wawcze aspekty
mie realizować
rowotnych,
racy z pacjentami w
P7S_UO,P7S_UK,
UU,
W).
omunikacji
ych kanałach
rbalnym, opartym na
pozawerbalnych
rzekazu do partnera
m poczucia
nawać jego różne
metodom i
P7S_UK,
stami promować
owotną opartą na
tach poczucia
ekazanie im
a własne zdrowie i
ała i jego potrzeb oraz
ruchowe z zakresu
UW,P7S_UO,
apii modelem
i zachowań
rowych. Ma
wia i ciała. Kieruje się
ność za własne
grup społecznych, z
ykę indywidualnych,
piera postrzeganie
mość własnego ciała,

wodowej
ność fizyczną,
rożeniami
iczenie pisemne, #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne
O.W11., C.W5.,
F.W15.
O.W11., C.W5.,
F.W15., O.W3.
A.W8., A.W12.,
B.W4., B.W12.,
F.W6.
A.W8., A.W12.,
B.W4., B.W12.,
F.W6.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.W3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.47., B.U4., F.U10.,
O.K1., O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
O.W11., C.W5.,
F.W15., A.W8.,
A.W12., B.W4.,
B.W12., F.W6.,
O.U6., B.U9., C.U3.,
C.U5., F.U4., O.47.,
B.U4., F.U10., O.K1.,
O.K5., O.K3.
ności ruchowych,
anie i
ciałem. Projekt ma
em, bazując na
nował wiedzę,
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
właściwej
z ciałem. Projekt ma
em, a jego tematyka
eniach własnego
e Ci się przydatne w
ędziesz pracować w
al development of
nce and Somatic
eldenkraisa. Virgo,
lnych w pedagogice
ch, wizualizację i
ent, flexibility and
możesz pokonać
my. University Press
relaksacyjne – taniec
ultury, Warszawa.
sób po urazie
vement dance
Practices. 1 (1) s. 29-

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Przygotowanie motoryczne i
trening medyczny
(F/5/st/SS/56)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IV rok/IX semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Podstawy anatomii funkcjonalnej, biomechaniki sportowej, znajomość fizjologii
sportowej.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest zdobycie wiedzy dotyczącej podstaw teoretycznych i
praktycznych z zakresu różnych reakcji i mechanizmów związanych z procesem
treningu zdrowotnego i sportowego a także umiejętność zaplanowania i
przeprowadzenia bezpiecznego treningu w danej dyscyplinie sportowej.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu planowania i stosowania treningu zdrowotnego i

motorycznego (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W7./P7U_W/P7S_WG,
O.W11./P7U_W/P7S_WG, A.W12./P7U_W/ P7S_WG, C.W11./P7U_W/ P7S_WG,
P7S_WK).
P_W02. Ma wiedzę z zakresu profilaktycznego treningu sportowego

przeciwdziałającego uszkodzeniom aparatu ruchu (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
O.W5./P7U_W/P7S_WG, AW.13./P7U_W/ P7S_WG, C.W17./P7U_W/ P7S_WG,
P7S_WK).
P_W03. Ma wiedzę z zakresu mechanizmów działania i stosowania poszczególnych

form treningu motorycznego (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W4./P7U_W/P7S_WG,
O.W5./P7U_W/P7S_WG, A.W15./P7U_W/ P7S_WG, A.W16./P7U_W/ P7S_WG,
Umiejętności P_U01. Potrafi planować trening motoryczny sportowców i osób aktywnych w

zależności od specyfiki danej dyscypliny z uwzględnieniem indywidualnych różnic i
deficytów motorycznych (O.U9./P7U_U/P7S_WG, O.U10./P7U_U/P7S_WG,
AU.12./P7U_U/ P7S_UW, C.U5./P7S_UW/ P7S_UO, P7S_UU).
P_U02. Potrafi dobierać odpowiednie ćwiczenia, dawkować ich intensywność i czas

trwania w zależności od specyfiki danej dyscypliny i deficytów motorycznych
poszczególnych osób (O.U3./P7U_U/ P7S_UW/P7S_UO/P7S_UK,
O.U12./P7U_U/P7S_UO/P7S_UK, AU.13./P7U_U/ P7S_UW, C.U6./P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UU).
P_U03. Potrafi planować i stosować trening motoryczny w przeciwdziałaniu
powstawania urazów sportowych charakterystycznych dla danych dyscyplin
sportowych (O.U10./P7U_U/P7S_UK, O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
O.U13./P7S_U/P7S_UO,P7S_UW, A.U11./P7U_U/ P7S_UW, C.U7./P7U_U/ P7S_UW,
P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę współpracy ze sztabem trenerskim, lekarzem, masażystami
i innymi osobami mającymi wpływ na proces treningowy
(O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K7./P7U_K/P7S_KR ).
P_K02. Posiada umiejętności interpersonalne do pracy indywidualnej i grupowej,

niezbędne do prawidłowego samodzielnego prowadzenia zajęć
(O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K9/P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, projekt, ocena umiejętności ruchowych i wiedzy, kontrola
się# obecności.

###
1. Trening sportowy i kondycyjno-zdrowotny jako wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
proces. Zapoznanie studentów z celami, efektami P_W03 O.W5., O.W7.,
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami O.W11., A.W12.,
programowymi, literaturą oraz sprawami A.W13., A.W15.,
organizacyjnymi. A.W16., C.W11.,
C.W17.
2. Istota treningu motorycznego i medycznego, jego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
form i znaczenia dla sportu amatorskiego i P_W03 O.W5., O.W7.,
wyczynowego. O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
3. Rzeczowa struktura treningu sportowego i jej wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
składowe jako przykład wzorcowej organizacji P_W03 O.W5., O.W7.,
treningu motorycznego i medycznego. O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
4. Struktura treningu motorycznego i medycznego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
jako element optymalizacji działań trenera i P_W03 O.W5., O.W7.,
fizjoterapeuty. O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
5. Nowoczesne metody, zasady, formy i środki wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
treningu motorycznego i medycznego. P_W03 O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
6. Kontrola i metrologia procesu treningowego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
motorycznego i medycznego i jej znaczenie w sporcie P_W03 O.W5., O.W7.,
i „sporcie dla wszystkich”. O.W11., A.W12.,
Diagnostyka funkcjonalna sportowców i ocena A.W13., A.W15.,
wzorców ruchowych A.W16., C.W11.,
C.W17.
7. Struktura czasowa treningu motorycznego i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
medycznego. Warianty prowadzenia rozgrzewki w P_W03 O.W5., O.W7.,
zależności od podejmowanej aktywności fizycznej i O.W11., A.W12.,
rodzaju treningu (cel i zadania). A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
8. Periodyzacja treningu podstawowych zdolności wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
motorycznych. Metodyka treningu motorycznego i P_W03 O.W5., O.W7.,
medycznego, zadania fizjoterapeuty w procesie O.W11., A.W12.,
treningowym. A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
9. Trening motoryczny w poszczególnych wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,

dyscyplinach. sportowych, jego odmiany i specyfika – P_W03 O.W5., O.W7.,
aspekt przygotowanie siłowe. O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
dyscyplinach sportowych, jego odmiany i specyfika – P_W03 O.W5., O.W7.,
aspekt przygotowanie szybkościowe i skocznościowe. O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
aspekt przygotowanie wytrzymałościowe. O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
aspekt przygotowanie koordynacyjne, gibkościowe i O.W11., A.W12.,
równowagi. A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
13. Kompetencje zawodowe i psychomotoryczne wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
trenera i fizjoterapeuty do prowadzenia zajęć P_W03 O.W5., O.W7.,
ruchowych z ukierunkowaniem na trening O.W11., A.W12.,
motoryczny i medyczny. A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
14. Współczesne metody i środki odnowy wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
biologicznej organizmu człowieku po różnych P_W03 O.W5., O.W7.,
rodzajach wysiłku fizycznego. O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
15. Teoretyczne zaliczenie wykładów (sprawdzian wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W4.,
wiedzy - forma pisemna). P_W03 O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
1.Organizacja przedmiotu, zapoznanie studenta z ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., OW.7.,
efektami kształcenia i sposobami ich weryfikacji, P_U01 O.W11., O.W12.,
treściami kształcenia i formami ich realizacji, w tym C.W11., O.W5.,
pracą bez udziału nauczyciela akademickiego, A.W13., C.W17.,
zasadami BHP na zajęciach. O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
2. Przygotowanie ruchowe (rozgrzewka uzależniona ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
od charakteru treningu). P_U01, P_U02, O.W11., O.W12.,
P_U03 C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., A.W15.,
A.W16., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U10., O.U11.,
O.U13., A.U11.,
C.U7.
3. Planowanie treningu oraz podstawy periodyzacji. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
O.W10., A.W13.,
C.W17.
4. Planowanie i założenia treningu motorycznego w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
poszczególnych fazach cyklu treningowego i O.W11., O.W12.,
wybranych dyscyplinach sportowych. C.W11., O.W5.,
O.W10., A.W13.,
C.W17.
5. Ocena umiejętności ruchowych w zakresie ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
wybranych ćwiczeń fizycznych. Wzorcowa P_U01, P_U02, O.W11., O.W12.,
rozgrzewka, ćwiczenia rozciągające, ćwiczenia P_U03 C.W11., O.W5.,
powysiłkowe, ćwiczenia „niebezpieczne” – A.W13., C.W17.,
omówienie i praktyczna realizacja. O.W4., A.W15.,
A.W16., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U10., O.U11.,
O.U13., A.U11.,
C.U7.
6. Ocena głównych wzorców ruchowych dla potrzeb ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
treningu motorycznego, podstawowe zaburzenia i P_U01, P_U02, O.W11., O.W12.,
sposoby ich korygowania w treningu motorycznym. P_U03 C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., A.W15.,
A.W16., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U10., O.U11.,
O.U13., A.U11.,
C.U7.
7. Lekkoatletyczne ABC treningu – marsze, skipy, ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
wieloskoki, starty z opadu, starty z różnych pozycji P_U01 O.W11., O.W12.,
wyjściowych, przyspieszenia – omówienie i C.W11., O.W1.,
praktyczna realizacja. O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
8. Ćwiczenia czucia głębokiego w treningu ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
motorycznym. Planowanie, stopniowanie i realizacja P_U01 O.W11., O.W12.,
w poszczególnych dyscyplinach sportowych. C.W11., O.W1.,
O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
9. Ćwiczenia w formie toru przeszkód z ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
wykorzystaniem powszechnych przyborów i P_U01 O.W11., O.W12.,
przyrządów – omówienie i realizacja. C.W11., O.W1.,
O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
10. Ćwiczenia stabilizacyjne w treningu ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
motorycznym. Planowanie, stopniowanie i realizacja P_U01 O.W11., O.W12.,
w poszczególnych dyscyplinach sportowych. C.W11., O.W1.,
Omówienie i realizacja. O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
11. Atletyka terenowa, wykorzystanie naturalnych ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W7.,
form ukształtowania terenu w treningu motorycznym P_U01 O.W11., O.W12.,
– omówienie i realizacja. C.W11., O.W1.,
O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
12. Ćwiczenia ogólnorozwojowe ze współćwiczącym ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W7.,
(z pomocą i oporem). Omównienie i prakatyczna P_W03, P_U01, O.W11., O.W12.,
realizacja jednostek. P_U02, P_U03 C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
C.W17., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U11., O.U13.,
A.U11., C.U7.
13. Ćwiczenia gimnastyczne z wykorzystaniem ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W7.,
materaców - omówienie oraz praktyczna realizacja P_W03, P_U01, O.W11., O.W12.,
jednostki. P_U02, P_U03 C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
C.W17., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U11., O.U13.,
A.U11., C.U7.
14. Ćwiczenia ogólnorozwojowe z wykorzystaniem ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W7.,
piłek lekarskich – elementy uatrajcyjniające trening - P_W03, P_U01, O.W11., O.W12.,
omówienie i praktyczna realizacja jednostki. P_U02, P_U03 C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
C.W17., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U11., O.U13.,
A.U11., C.U7.
15. Ocena umiejętności ruchowych w zakresie ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W7.,
wybranych ćwiczeń oraz przygotowanego projektu P_W03, P_U01, O.W11., O.W12.,
(zaliczenie). P_U02, P_U03, C.W11., O.W5.,
P_K01, P_K02 A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
C.W17., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U11., O.U13.,
A.U11., C.U7., O.K2.,
O.K5., O.K7., O.K9.
Narzędzia 1. Komputer i projektor multimedialny

dydaktyczne
2. Płotki lekkoatletyczne.
Narzędzia
dydaktyczne
3. Bosu, taśmy rehabilitacyjne i piłki lekarskie.
4. Drabinki , materace.
5. Przyżądy lekkoatletyczne (sztangi)
6. Bloki startowe.
7. Ciężarki typu kettlebell.
Warunki zaliczenia Aktywne uczestnictwo w zajęciach. Realizacja projektu obejmująca przygotowanie treningu
przedmiotu (zestawu ćwiczeń), przeprowadzenie go w grupie studentów oraz ustna samoocena
podsumowująca przeprowadzone zajęcia. Ocena umiejętności pokazu i opisu wybranych ćwiczeń
treningowych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Zbadaj wzorce ruchowe na przykładzie przysiadu i określ ich prawidłowość.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Podaj główne założenia treningu motorycznego w początkowym okresie przygotowań w piłce
nożnej.
3. Podaj przykłady ćwiczeń powysiłkowych oraz korzyści wynikające z ich stosowania.
4. Przygotuj konspekt i przeprowadź część główną treningu adekwatnie do wymogów

wszechstronnego etapu szkolenia.
Zalecana literatura 1. Abrahams P.H. (2008). Atlas anatomii: ciało człowieka: budowa i funkcjonowanie.
Wydawnictwo Świat Książki, Warszawa.
2. Błaszczyk J. (2004). Biomechanika kliniczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
3. Chmura J. (2014). Rozgrzewka podstawy fizjologiczne i zastosowanie praktyczne.

4. Olczak A. (2016). Równowaga ciała człowieka – ćwiczenia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
5. Sozański H., Sadowski J., Czerwiński J. (red.). (2013, 2015). Podstawy teorii i technologii
treningu sportowego. AWF, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^
dr Artur Litwiniuk
(artur.litwiniuk@awf.edu.pl)
owanie motoryczne i
ning medyczny
F/5/st/SS/56)
rok/IX semestr
3
omość fizjologii prowadzenie zajęć przez studenta
retycznych i
ch z procesem
owania i
ortowej.
erystyk I/ II
erapeuty)
zdrowotnego i
G,
7U_W/ P7S_WG,
ego
W/P7S_WG,
U_W/ P7S_WG,
nia poszczególnych
P7U_W/P7S_WG,
U_W/ P7S_WG,
aktywnych w
widualnych różnic i
U/P7S_WG,
ntensywność i czas
otorycznych
,
6./P7U_U/ P7S_UW,
iwdziałaniu
ch dyscyplin
7S_UK,
7./P7U_U/ P7S_UW,
karzem, masażystami
U_K/P7S_KR ).
alnej i grupowej,
U_K/P7S_KR,P7S_KO).
zy, kontrola #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

kontrola obecności
Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia
uczenia się kliniczne, samodzielne prowadzenie zajęć
przez studenta
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., O.W4.,
O.W5., O.W7.,
O.W11., A.W12.,
A.W13., A.W15.,
A.W16., C.W11.,
C.W17.
O.W1., OW.7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., A.W15.,
A.W16., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U10., O.U11.,
O.U13., A.U11.,
C.U7.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
O.W10., A.W13.,
C.W17.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
O.W10., A.W13.,
C.W17.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., A.W15.,
A.W16., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U10., O.U11.,
O.U13., A.U11.,
C.U7.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., A.W15.,
A.W16., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U10., O.U11.,
O.U13., A.U11.,
C.U7.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W1.,
O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W1.,
O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W1.,
O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W1.,
O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W1.,
O.W5., A.W13.,
C.W17., O.W1.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
O.U9., O.U10.,
A.U12., C.U5.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
C.W17., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U11., O.U13.,
A.U11., C.U7.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
C.W17., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U11., O.U13.,
A.U11., C.U7.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
C.W17., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U11., O.U13.,
A.U11., C.U7.
O.W1., O.W7.,
O.W11., O.W12.,
C.W11., O.W5.,
A.W13., C.W17.,
O.W4., O.W5.,
A.W15., A.W16.,
C.W17., O.U9.,
O.U10., A.U12.,
C.U5., O.U3., O.U12.,
A.U13., C.U6.,
O.U11., O.U13.,
A.U11., C.U7., O.K2.,
O.K5., O.K7., O.K9.
owanie treningu
moocena
su wybranych ćwiczeń
e społeczne w
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ść.
przygotowań w piłce
osowania.
wymogów
nowanie.
WL, Warszawa.
ktyczne.
Lekarskie PZWL,
rii i technologii

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia narządu ruchu w
(F/5/st/SS/57)

(jednolite studia
mgr)

Typ przedmiotu fakulatywny Język wykładowy polski *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest nabycie podstawowej wiedzy na temat chorób i dysfunkcji
występujących w sporcie i aktywności fizycznej, a także zdobycie wiedzy i
umiejętności z zakresu diagnostyki i terapii pacjentów o różnym poziomie aktywności
fizycznej.

Wiedza P_W01. Ma wiedzę z zakresu działań diagnostycznych i terapeutycznych stosowanych
w fizjoterapii sportowej (D.W1./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, D.W2./ P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK)

metodykę postępowania fizjoterapeutycznego (D.W1./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK)

wykorzystywanych w fizjoterapii sportowej (D.W1./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK,
D.W2./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK)

(D.U1./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, D.U4./
P7U_U/ P7S_UW).
P_U02. Potrafi prowadzić dokumentację medyczną (D.U1./ P7U_U/ P7S_UW,

P7S_UO, D.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, D.U4./ P7U_U/ P7S_UW).
P_U03. Potrafi przeprowadzić badanie przedmiotowe i podmiotowe pacjenta (D.U1./

P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, D.U2./ P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK, D.U4./
P7U_U/ P7S_UW).
P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K/ P7S_KK).

związanym z wykonywaniem zawodu fizjoterapeuty (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO,
O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K4./ P7U_K/ P7S_KK).

###
1. Charakterystyka urazów występujących wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
w sporcie rekreacyjnym i wyczynowym. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
2. Typowe urazy układu ruchu w sportach wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
indywidualnych i grach zespołowych. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
3. Współczesna diagnostyka i ocena funkcjonalna wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
aparatu ruchu. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
4. Monitorowanie stanu zdrowia osób aktywnych wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
fizycznie. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
5. Trening przygotowania motorycznego wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
w rehabilitacji urazowej. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
6. Ogólne strategie postępowania rehabilitacyjnego wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
w treningu sportowym. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
7. Trening profilaktyczny i zapobieganie urazom – wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
przykłady treningów. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
8. Etapy planowania usprawniania fizycznego. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
9. Klasyfikacja i etiologia urazów sportowych w wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
obrębie stopy, podudzia i stawu kolanowego. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
obrębie uda i stawu biodrowego. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
obrębie kręgosłupa. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
obrębie stawu ramiennego i ramienia. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
obrębie stawu łokciowego, przedramienia i ręki. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
14. Planowanie treningu sportowego na różnych wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
etapach rehabilitacji. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
15. Podsumowanie i omówienie treści wykładowych. wykład (1) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
1. Zapoznanie studenta z organizacją zajęć, treścią ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
programową, literaturą, efektami kształcenia oraz P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
sposobami ich weryfikacji. P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
2. Wybrane testy kliniczne i ocena funkcjonalna ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
układu ruchu. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
3. Przeciwwskazania zdrowotne do aktywności ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
fizycznej. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
4. Trening funkcjonalny i sensomotoryczny. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
5. Zasady i etapy rehabilitacji po urazach sportowych. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
6. Periodyzacja treningu i rehabilitacji. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
7. Programowanie treningu personalnego dla osób z ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
różnymi dysfunkcjami aparatu ruchu. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
8. Leczenie, rehabilitacja i profilaktyka urazów ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
sportowych w obrębie stopy, podudzia i stawu P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
kolanowego. P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
sportowych w obrębie uda i stawu biodrowego. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
sportowych w obrębie kręgosłupa. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
sportowych w obrębie stawu ramiennego P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
i ramienia. P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
sportowych w obrębie stawu łokciowego, P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
przedramienia i ręki. P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
13. Praktyczne wykorzystanie treningu zdrowotnego i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
profilaktycznego. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
14. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02
15. Poprawa zaliczenia i wystawienie ocen ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W1., D.W2., D.U1.,
końcowych. P_W03, P_U01, D.U2, D.U4., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K4.
P_K01, P_K02

dydaktyczne
przedmiotu:
Przykładowe 1. Wymień typowe urazy pojawiające się u biegaczy długodystansowych?

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Czym się różni kolano skoczka od kolana biegacza?
3. Co to jest protruzja?
Zalecana literatura 1. Chaitow L. (2009). Masaż leczniczy: badanie i leczenie mięśniowo-powięziowych punktów
spustowych. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
2. Frederick A. (2015). Stretching powięziowy. Wydawnictwo Edra Urban&Partner, Wrocław.
3. Magiera L. (2004). Masaż sportowy z elementami odnowy biologicznej. Wydawnictwo

Biosport, Kraków.
4. Manheim C.J. (2011). Rozluźnianie mięśniowo-powięziowe. Wydawnictwo WSEiT, Poznań.
5. Nowotny J. (2005). Podstawy Fizjoterapii Klinicznej. Wydawnictwo Kasper, Kraków.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 15
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Elementy dietetyki i żywienia
w sporcie i aktywności
fizycznej (F/5/st/SS/58)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Biologia, fizjologia.
Cel przedmiotu Wprowadzenie studentów w zagadnienia żywienia zawodowców, młodzieży i dzieci

trenujących piłkę nożną. Charakterystyka zapotrzebowania energetycznego oraz na
składniki odżywcze, w oparciu o strukturę czasową i rzeczową treningu w piłce
nożnej. Przedstawienie wpływu diety na możliwości wysiłkowe i jej rolę w
regeneracji po treningowej oraz pomeczowej. Charakterystyka suplementacji
stosowanej w piłce nożnej.

Wiedza P_W01. Zna rolę i funkcje fizjologiczne białek, tłuszczów, węglowodanów,

składników mineralnych, wody, witamin w żywieniu sportowców
P_W02. Zna zasady prawidłowego odżywiania, oraz podstawowe błędy żywieniowe

sportowców. Zna grupy produktów spożywczych i ich wartości odżywcze
P_W03. Zna nowoczesne trendy żywieniowe i potrafi ocenić ich podstawowe wady
i zalety (O.W2./P7U_W/P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi oszacować wielkość zapotrzebowania energetycznego sportowca w

zależności od dyscypliny sportowej. Ocenia wartości odżywcze poszczególnych
produktów spożywczych, potrafi oszacować ich przydatność w planie żywieniowym
(O.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK).
P_U02. Opracowuje samodzielnie plany żywieniowe, zgodne z indywidualnym

zapotrzebowaniem sportowca z uwzględnieniem zdrowia i wykonywanej
aktywności fizycznej. Potrafi przeprowadzić wywiad dietety.czny i uwzględnić jego
efekty w opracowaniu planu żywieniowego
(O.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, O.U12./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK).
P U03. Wyciąga wnioski i potrafi skorygować błędnie ułożony plan żywieniowy
(O.U7./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, O.U12./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego dokształcania się z zakresu prawidłowego
żywienia i współpracy ze specjalistami oraz propaguje zdrowy i aktywny tryb życia
(O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K6./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny żywienia w środowisku własnym

i innych. Potrafi pracować z podopiecznym. O.K3./P7U_K/P7_KR,
O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K6./P7U_K/P7S_KK).

uczenia się#

###
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami P_W03
organizacyjnymi. Teoretyczne podstawy żywienia w
sporcie.
2. Czym jest periodyzacja diety u sportowca – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
omówienie zagadnienia. Czym są zdrowe i nie P_W03
zdrowe pokarmy – czytanie etykiet produktów.
Struktura planu żywieniowego uzależniona od
dyscypliny sportowej.
3. Tłuszcz jako składnik pokarmowy i jego rola wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
w diecie sportowca. P_W03
4. Białko jako składnik pokarmowy i jego rola w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
diecie sportowca. Źródła i zapotrzebowanie na P_W03
białko w diecie. Aminokwasy i ich znaczenie w
żywieniu sportowca.
5. Węglowodany jako składnik pokarmowy i jego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
rola w diecie. Podział węglowodanów, ich znaczenie, P_W03,
oraz poziom zapotrzebowania na węglowodany w
zależności od cyklu treningowego (ładowanie
węglowodanowe).
6.Rola i znaczenie witamin i minerałów w żywieniu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
człowieka. Podstawowe witaminy i minerały i ich P_W03
wpływ na wydolność organizmu.
7. Zapotrzebowanie energetyczne organizmu – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.

sposoby obliczania podstawowej przemiany materii P_W03, P_U01
z uwzględnieniem poziomu aktywności fizycznej,
poziomu należnej masy ciała. Obliczanie całkowitej
przemiany materii na podstawie badań
bioimpedencji.
Pojęcie kalorii i gęstości odżywczej.
8. Immunożywienie- wpływ składników odżywczych wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
na odporność sportowca. P_W03
9. Istota regulacji gospodarki wodnej organizmu i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
jej wpływ na zdrowie człowieka. Symptomy P_W03
odwodnienia i przewodnienia. Termoregulacja i
bilans wodny.
10.Wady i zalety diety wegetariańskiej i wegańskiej wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
u sportowców. P_W03
11. Rola żywienia sportowców z cukrzycą typu 1. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
Utylizacja glukozy w zależności od intensywności i P_W03
rodzaju aktywności fizycznej. Zastosowanie
wymienników węglowodanowych.
12. Rola żywienia sportowców z insulinoopornością. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
P_W03
13. Rola żywienia sportowców z zaburzeniami wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
odporności. Wpływ probiotyków, prebiotyków, na P_W03
mikrobiotę jelitową sportowca.
14. Prawidłowe zasady odżywiania kobiet wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
aktywnych fizycznie. Triada sportsmenek. P_W03
15. Zaliczenie pisemne. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.

P_W03
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.
kształcenia i sposobami ich weryfikacji, treściami P_W03
organizacyjnymi. Teoretyczne podstawy żywienia
człowieka.
2. Planowanie żywienia sportowca, podstawowe ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zagadnienia. Zapotrzebowanie energetyczne P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
sportowca z podziałem na dyscypliny sportowe. P_U02, P_K01, O.K5., O.K6., O.K3.
Rodzaje wysiłków. P_K02
3. Planowanie żywienia sportowca, podstawowe ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zagadnienia. Zapotrzebowanie energetyczne P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
sportowca z podziałem na dyscypliny sportowe. P_U02, P_K01, O.K5., O.K6., O.K3.
Analiza składu ciała. P_K02
4. Diety optymalne dla sportowców – z ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
uwzględnieniem zapotrzebowania energetycznego, P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
rodzaju sportu oraz poziomu wysiłku fizycznego. P_U02, P_K01, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K02
5. Żywienie w sporcie przygotowanie przed ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
treningowe, nawodnienie organizmu i regeneracja P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
po treningowa. Przykładowe plany żywieniowe i P_U02, P_K01, O.K5., O.K6., O.K3.
suplementacyjne. P_K02
6. Suplementacja regeneracyjna – podstawowe ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

zagadnienia, cel i zastosowanie podstawowych P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
suplementów regeneracyjnych, ze zwróceniem P_U02, P_K01, O.K5., O.K6., O.K3.
uwagi ośrodkowy układ nerwowy. P_K02
7. Jelita i mikroflora bakteryjna – wpływ na żywienie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zdrowego i chorego człowieka. Przemiany P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
zachodzące w jelitach ze względu na aktywność P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
fizyczną. P_K01, P_K02
8. Nowości oraz trendy w dietetyce sportowej, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
najważniejsze zagadnienia P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K01, P_K02
9. Dieta bezglutenowa w żywieniu sportowca- ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zalecenia i przeciwskazania. P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K01, P_K02
10. Periodyzacja diety dla osób z cukrzycą typu 1. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K01, P_K02
11. Periodyzacja diety dla osób z zaburzeniami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
gospodarki glukozowej: insulinooporność. P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K01, P_K02
12. Praktyczne formy promocji zdrowia i zdrowego ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
odżywiania. P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K01, P_K02
13. Dieta wegetariańska i wegańska – wady i zalety. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K01, P_K02
14. Podsumowanie zajęć, przypomnienie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
najważniejszych zagadnień. P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K01, P_K02
15. Kolokwium. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_U01, O.U7., O.U12.,
P_U02, P_U03, O.K5., O.K6., O.K3.
P_K01, P_K02

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych. Uczestnictwo w ćwiczeniach.Pozytywne oceny z zaliczeń.Zaliczone
przedmiotu konspekty zajęć.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w
Przykładowe 1. Zasady żywienia potreningowego.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Zalecenia dietetyczne dla osób aktywnych z cukrzycą.
Zalecana literatura 1. Ciborowska H., Rudnicka R. (2014). Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka.
2. Czuba M., Poprzęcki S., Szukała D., Zając A. (2010). Dietetyczne i suplementacyjne
Wspomaganie Procesu Treningowego. AWF, Katowice.
3. Gawęcki J. (red.). (2010). Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Wydawnictwo

PWN, Warszawa.
4. Gawęcki J., Grzymisławski M. (2019). Żywienie człowieka zdrowego i chorego. Wydawnictwo

PWN, Warszawa.
5. Jarosz M. (red.). (2017). Normy Żywienia dla populacji Polski. IŻŻ.

(https://ncez.pl/upload/normy-net-1.pdf)

prowadzącego
prowadzącego^^ 5

y dietetyki i żywienia
orcie i aktywności
nej (F/5/st/SS/58)
rok/VIII semestr
2
ów, młodzieży i dzieci

ergetycznego oraz na
treningu w piłce
i jej rolę w
suplementacji
terystyk I/ II
terapeuty)
owodanów,
ów
we błędy żywieniowe
odżywcze
h podstawowe wady
cznego sportowca w
poszczególnych
planie żywieniowym
indywidualnym
konywanej
ny i uwzględnić jego
_UO,P7S_UK).
plan żywieniowy
_UO,P7S_UK).
resu prawidłowego
aktywny tryb życia
środowisku własnym
KR,


O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
O.W1., O.W2.,
O.U7., O.U12.,
O.K5., O.K6., O.K3.
y z zaliczeń.Zaliczone
ncje społeczne w
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
rego człowieka.
mentacyjne
iu. Wydawnictwo
orego. Wydawnictwo

fizjoterapii uroginekologicznej
(F/5/st/SUG/52)

(jednolite studia
mgr)

Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykład/ćwiczenia
Wymagania wstępne Zaliczenie przedmiotu: metodologia badań i wprowadzenie do Evidence-based
Cel przedmiotu W ramach kształcenia specjalnościowego z zakresu fizjoterapii uroginekologicznej,



P7S_WK).


Umiejętności P_U01. Potrafi opracować podstawowy protokół badań eksperymentalnych: badania

randomizowanego z grupą kontrolną, cross-over, badania przed-po (O.U9./ P7U_U/
P7S_UK, E.U2./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU, E.U3./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW,
P7S_UU).
P7S_UW, P7S_UU).

interwencja pozorowana) (O.U9./ P7U_U/ P7S_UK, E.U2./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW,
P7S_UU, E.U3./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).

bazach danych (np. GoogleScholar, PubMed, PEDro, TRIP, OTSeeker) (O.U9./ P7U_U/
P7S_UK, E.U1./ P7U_U/P7S_UK, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, E.U4. / P7U_U/ P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UU).


P7S_UW, P7S_UU).
P7U_K/ P7S_KK).

(O.K5./ P7U_K/ P7S_KK).

uczenia się#

###
fizjoterapii uroginekologicznej. Zasada PICO(S)/ PEO i P_U02, P_K02 E.U1., E.U5., O.K5.
elementy badania naukowego. Poziomy
wiarygodności doniesień i siła zaleceń – analizy
piśmiennictwa z zakresu fizjoterapii
uroginekologicznej. Część I.
uroginekologicznej. Część II.
fizjoterapii uroginekologicznej. Część I.
fizjoterapii uroginekologicznej. Część II.
dla badań naukowych na potrzeby fizjoterapii P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
uroginekologicznej: wytyczne oparte na konsensusie P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
ekspertów i wytyczne opracowane systematycznie P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
wytycznych: national Guideline Clearinghouse, SIGN,
dla badań naukowych na potrzeby fizjoterapii P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
uroginekologicznej: wytyczne oparte na konsensusie P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
ekspertów i wytyczne opracowane systematycznie P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
wytycznych: national Guideline Clearinghouse, SIGN,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
fizjoterapii uriginekologicznej (np. zmiana napięcia P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
typowych problemów fizjoterapeutycznych u P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
pacjentów uroginekologicznych (zaburzenia mięśni P_U06, P_K01,
dna miednicy, nietrzymanie moczu, komplikacje w P_K02
połogu). Opracowywanie protokołów badań. Część I.
typowych problemów fizjoterapeutycznych P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
uroginekologicznych (zaburzenia mięśni dna P_U06, P_K01,
miednicy, nietrzymanie moczu, komplikacje w P_K02
połogu. Opracowywanie protokołów badań. Część II.
fizjojterapeutycznychu u pacjentów P_U06, P_K01,
uroginekologicznych. Opracowanie protokołów P_K02
badań.
badań.

P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
uroginekologicznej.
innych bazach.
fizjoterapii uroginekologicznej.
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
fizjoterapii uroginekologicznej. Opracowywanie P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
protokołów badań. Część I. P_U06, P_K01,
P_K02
fizjoterapii uroginekologcznej. Opracowywanie P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
protokołów badań. Część II. P_U06, P_K01,
P_K02
badawcze dotyczące wiarygodności i rzetelności P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
testowania i diagnozowania, dotyczących typowych P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
problemów fizjoterapeutycznychu u pacjentów P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
uroginekologiczncyh. Opracowywanie protokołów P_U06, P_K01,
badań. P_K02
badawcze dotyczące skuteczności i skutków P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
fizjoterapeutycznych u pacjentów P_U06, P_K01,
uroginekologicznych. Opracowywanie protokołów P_K02
badań. Część I.
fizjoterapeutycznych u pacjentów P_U06, P_K01,
uroginekologicznych. Opracowywanie protokołów P_K02
badań.
P_U06, P_K01,
P_K02
P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02

dydaktyczne

naukowych na temat wybranego problemu dotyczącego fizjoterapii pediatrycznej;
- grupowy projekt badania naukowego z zakresu fizjoterapii pediatrycznej, opracowany na
zaliczeniowe
rodzajów badań naukowych dla fizjoterapii pediatrycznej.
Fizjoterapia. Wyd. 2 polskie. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
2. Gajewski P., Jaeschke R., Brożek J. (red.). (2008).Podstawy EBM. Medycyna Praktyczna,
Kraków.


Warszawa.


prowadzącego
prowadzącego^^ 20

a naukowe i EBP w
pii uroginekologicznej
/5/st/SUG/52)
rok/IX semestr
2
kład/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty
vidence-based samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta
roginekologicznej,
likowania prac z
na wiarygodnych i
enia.
erystyk I/ II
erapeuty)
pii w wybranych
W/P7S_WG,
ań obserwacyjnych
zaju pytań
tyki i oceny
G, P7S_WK).
sadą PICO(S)/PEO,
m badawczy, dane,
ej) i wskazując
S_WG,
mentalnych: badania
-po (O.U9./ P7U_U/
_U/ P7S_UK, P7S_UW,
acyjnych: kohortowe
przekrojowe
_U/ P7S_UK,
menty analizy
względne, przedział
aślepienie, placebo,
U/ P7S_UK, P7S_UW,
esień naukowych w
eker) (O.U9./ P7U_U/
U4. / P7U_U/ P7S_UK,
tą hierarchię
nicznej, przeglądy
4./ P7U_U/ P7S_UK,
dstawić publicznie
P7U_U/ P7S_UK,
go sposobu
_K/ P7S_KK, O.K6./
tyce zawodowej

E.W1., B.W21.,
E.U1., E.U5., O.K5.
E.W1., B.W21.,
E.U1., E.U5., O.K5.
E.W1., B.W21.,
E.U1., E.U5., O.U9.,
E.U2., E.U3., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
E.U1., E.U5., O.U9.,
E.U2., E.U3., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
E.U1., E.U5., O.K5.
E.W1., B.W21.,
E.U1., E.U5., O.U9.,
E.U2., E.U3., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U5., O.K4.,
O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
E.W1., B.W21.,
O.U9., E.U2., E.U3.,
E.U1., E.U4., E.U5.,
O.K4., O.K5., O.K6.
ie wiedzy z badań
rycznej;
opracowany na
EO;
adawczego,
i i kompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
łożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
według klasyfikacji
o poszczególnych
e pytań badawczych
, Preis R. (red.).
aw.
na Praktyczna,
wych w medycynie.
ym, sporcie i
Lekarskie PZWL,
ozwoju Evidence

WWFiZ Aktywność fizyczna kobiet w
ciąży i po porodzie
Jednostka organizacyjna Nazwa i kod przedmiotu (F/5/st/SUG/53)
Fizoterapia (jednolite IV rok/VIII semestr

Kierunek i poziom studiów studia mgr) Rok/semestr
15/30 2
Liczba godzin Liczba punktów ECTS
**wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty, projekty samodzielne
stacjonarny wykłady/ćwiczenia prowadzenie zajęć przez studenta
Sposób realizacji zajęć* Forma realizacji przedmiotu**
Wymagania wstępne Pogłębiony zakres wiedzy z anatomii i fizjologii człowieka.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest przygotowanie studenta do pracy z kobietami w ciąży i po porodzie
pod kątem prowadzenia zindywidualizowanych i grupowych ćwiczeń/treningów. Głównymi
efektami działalności zawodowej fizjoterapeutów/instruktorów/trenerów powinno być
utrzymanie sprawności motorycznej kobiety w każdym trymestrze ciąży, zmniejszenie
dolegliwości powodowanych ciążą, fizyczne przygotowanie do porodu naturalnego oraz
przyspieszenie i ułatwienie zmian regeneracyjnych w połogu, zarówno po porodzie
naturalnym, jak i operacyjnym.

Wiedza
P_W01. Planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć indywidualnych oraz grupowych dla
kobiet w ciąży (O.W1./P.7UW_W/P7S_WG, C.W5./P7U_W, P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Ma wiedzę dotyczącą świadomości ciała i radzenia sobie z jego dolegliwościami

występującymymi w czasie ciąży i porodu (O.W1./P.7UW_W/P7S_WG,
O.W9./P.7UW_W/P7S_WG, O.W7. P.7UW_W/P7S_WG).
P_W03. Ma wiedzę z zakresu wskazań i przeciwwskazań do stosowania ćwiczeń/technik

występujących w czasie ciąży (O.W6./P7U_W/ P7S_WG, O.W7./P7U_W/ P7S_WG,
A.W1./P7U_ P7S_WG).
Umjejętności
P_U01. Samodzielnie planuje oraz metodycznie i bezpiecznie prowadzi zajęcia dla kobiet w
ciąży (O.U7./P7U_U/P7S_UW P7S_UO P7S_UK, O.U9./ P7U_U/ P7S_UU,
O.U10./P7U_U/P7S_UK, A.U1./P7U_U, P7S_UW, C.U5./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
C.U6./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, C.U7./P7U_U, P7S_UW, P7S_UU).
P_U02. Umie zastosować podstawowe narzędzia komunikacji oraz motywacji w
bezpośrednim kontakcie z kobietami w ciąży (O.U8./P7U_U/ P7S_UU, O.U9./ P7U_U/
P7S_UU, O.U10./P7U_U/P7S_UK, A.U14./P7U_U, P7S_UW).
P_U03. W sposób specjalistyczny przekazuje informacje dotyczące zajęć z kobietami w ciąży

posługując się fachowym słownictwem (O.U13./P7U_U/ P7S_UO/P7S_UW, O.U14/ P7U_U/
P7S_UW, C.U4./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Dba o bezpieczeństwo i zdrowie kobiet w ciąży, porodzie i połogu (O.K1./P7U_K
P7S_KR P7S_KO, O.K3./P7U_K P7S_KR)
prowadzenia zajęć z kobietami w ciąży i po porodzie (O.K2./P7U_K P7S_KR P7S_KO,
O.K5./P7U_K P7S_KK, O.K6./ P7U_K P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia ocenianie ciągłe, bieżące przygotowanie do zajęć, kontrola obecności, śródsemestralne #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
się# zaliczenie ustne pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne,
Typ oceny## formująca i podsumowująca ocena umiejętności
##-formująca, ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności
podsumowująca
Forma dydaktyczna
Treści programowe zajęć (liczba godzin) Przedmiotowe Kierunkowe efekty zajęć przez studenta
### efekty uczenia się uczenia się
1. Joga: podstawowe zasady w okresie ciąży. wykład (1) P_W01, P_U03 O.W1. O.U13.,
O.U14., A.W1
2. Joga dla kobiet w ciąży w badaiach naukowych. wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6, O.W7., O.U7.,
P_U03 O.U9, O.U10., O.U13,
O.U14.A.W1.
3. Joga: przeciwwskazania dla kobiet w ciąży. wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6, O.W7., O.U7.,
P_U03 O.U9, O.U10., O.U13,
O.U14.A.W1.
4. Joga: oddech i relaks. wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6, O.W7., O.U7.,
P_U03 O.U9, O.U10., O.U13,
O.U14.A.W1.
5. Wprowadzenie do techniki uważności. wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1. , O.W7.,

P_U01, P_K01 O.W9., O.W6., O.W7.,
O.U7., O.U9, O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6,
C.U7.,O.K1., O.K3.
6. Techniki uważności dla kobiet w ciąży w badaniach wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1. , O.W7.,
naukowych. P_U01, P_K01 O.W9., O.W6., O.W7.,
O.U7., O.U9, O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6,
C.U7., O.K1., O.K3.
7. Wprowadzenie do pracy somatycznej. wykład (1) P_W03, P_U01 O.W6, O.W7., A.W1.,
P_U03 O.U7., O.U9,
O.U10.,O.U13,
O.U14., C.U4.
8. Praca somatyczna z rozwijaniem świadomości ciała kobiet wykład (1) P_W01, P_U03 O.W1., C.W5.,
w ciąży. O.U13., O.U14., C.U4.
9. Praca somatyczna z rozwijaniem świadomości ciała kobiet wykład (1) P_W01, P_U03 O.W1., C.W5.,
w ciąży i w czasie porodu. O.U13., O.U14., C.U4.
10. Relaksacje i wizualizacje w ciąży – wprowadzenie (część wykład (1) P_W02, P_W03, O.W1. , O.W7., O.W9.
pierwsza). P_U01, P_K01 A.W1., O.W6.,
O.W7., O.U7., O.U9.,
O.U10., A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7., O.K1.,
O.K3.
11. Relaksacje i wizualizacje w ciąży – wprowadzenie (część wykład (1) P_W01, P_W03, O.W1.C.W5., O.W6.,
pierwsza). P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
12. Wsparcie douli w ciąży i porodzie i połogu. wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1.C.W5., O.W6.,
P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
13. Wsparcie douli w porodzie i połogu - społeczny wymiar wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1.C.W5., O.W6.,
wsparcia. P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
14. Rodzaje wsparcia pacjentki/klientki. wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1.C.W5., O.W6.,
P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
15. Poród w asyście. Korzyści korzystania z pomocy douli. wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1.C.W5., O.W6.,
P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
1. Joga: ćwiczenia koordynujące ruch z oddechem, ćwiczenia (2) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
ćwiczenia na podłodze. P_K02 O.U13., O.U14.,
O.K2., O.K5., O.K6.
2. Joga: ćwiczenia w pozycji stojącej. ćwiczenia (2) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
P_K02 O.U13., O.U14.,O.K2.,
O.K5., O.K6.
3. Joga: ćwiczenia otwierające biodra. ćwiczenia (2) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
P_K02 O.U13., O.U14.,
O.K2., O.K5., O.K6.
4. Joga: praca z oddechem. ćwiczenia (2) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
P_K02 O.U13., O.U14.,
O.K2., O.K5., O.K6.
5. Techniki uważności – świadomość ciała. ćwiczenia (2) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
P_K02 O.U13., O.U14.,O.K2.,
O.K5., O.K6.
6. Techniki uważności – świadomy oddech. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 O.W1. C.W5., O.W6.,
P_W03, P_U02 O.W7., A.W1., O.U8.,
P_K02 O.U9., O.U10.,
A.U14., O.K2., O.K5.,
O.K6.
7. Rozwijanie świadomości ciała: ugruntowanie, poczucie ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 O.W6, O.W7.,A.W1.,
centrum. P_U03 O.U7., O.U9,
O.U10.,O.U13,
O.U14., C.U4.
8. Rozpuszczanie napięć – ruch spontaniczny. ćwiczenia (2) P_W03, P_U01 O.W6, O.W7., A.W1.,
P_U03 O.U7., O.U9, O.U10.
9. Relaksacje i wizualizacje w ciąży – praktyka. ćwiczenia (2) P_W03 O.U13,O.W7.,

O.W6., O.U14.,
A.W1.
C.U4.
10. Wewnętrzny dialog z użyciem pisania somatycznego – ćwiczenia (2) P_W01, P_W03 O.W1., C.W5., O.W6.,
pozytywne nastawienie, nawiązywanie więzi z dzieckiem. O.W7., A.W1.
11. Wpływ nastawienia rodzącej na przebieg porodu. ćwiczenia (2) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6.,
C.U7., O.K1., O.K3.
12. Rola douli w budowaniu empatycznej atmosfery. ćwiczenia (2) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
Samospełniające się proroctwo. P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6.,
C.U7., O.K1., O.K3.
13. Rola bólu porodowego. Niemedyczne techniki ćwiczenia (2) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
łagodzenia bólu. P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6.,
C.U7., O.K1., O.K3.
14. Ruch, oddech, masaż, aromaterapia, relaksacja podczas ćwiczenia (2) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
porodu. P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6.,
C.U7., O.K1., O.K3.
15. Zaliczenie teoretyczno/praktyczne ćwiczenia (2) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6.,
C.U7., O.K1., O.K3.

dydaktyczne
3. Koce do jogi.
4. Husty.
7. Świece, olejki.
8. Muzyka.
Warunki zaliczenia Aktywny udział w zajęciach, pozytywna ocena z przygotowania praktycznego wskazanego/zadanego
przedmiotu elementu. Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
wykazując umiarkowane braki (61-70% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów uczenia się
uzyskuje ocenę dostateczną plus (3,5);
kryteriów) lub nieznaczne, ale liczne braki (51-60% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów
uczenia się uzyskuje ocenę dostateczną (3,0).
Przykładowe
zagadnienia 1. Wymień/omów/ zademonstruj techniki oddechowe (jogowe) stosowane w czasie ciąży.
zaliczeniowe
2. Jaka jest rola Douli w porodzie?
3. Jakie są niemedyczne techniki łagodzenia bólu w porodzie?
4. Ćwiczenia wskazane i przeciwwskazane w ciąży z perspektywy podejścia jogowego.
5. Wymień i opisz ćwiczenia które będą wskazane przy otwieraniu miednicy.

Zalecana literatura 1. Bieniec-Wąsowicz, A., Barłowska-Trybulec, M., Jaworek, J. and Zyznawska, J., 2012. Korzyści płynące
z ćwiczeń jogi dla kobiet w ciąży.
2. Dhillon, A., Sparkes, E. and Duarte, R.V., 2017. Mindfulness-based interventions during pregnancy: a
systematic review and meta-analysis. Mindfulness, 8(6), pp.1421-1437.
3. Dorothy Guerra. 2014. Joga na czas ciąży i porodu. Przygotowanie do naturalnych narodzin. Wyd.
Illuminaito.
4. Fink, N.S., Urech, C., Cavelti, M. and Alder, J., 2012. Relaxation during pregnancy: what are the
benefits for mother, fetus, and the newborn? A systematic review of the literature. The Journal of
perinatal & neonatal nursing, 26(4), pp.296-306.
5. Kathryn M. Landgerr Dr, Shawn A. Tassone Dr. 2015. Duchowy wymiar ciąży. Pielęgnowanie i rozwój
drogi do macierzyństwa. Wyd. Illuminatio.
6. Martin, L., Oepen, R., Bauer, K., Nottensteiner, A., Mergheim, K., Gruber, H. and Koch, S.C., 2018.
Creative arts interventions for stress management and prevention—a systematic review. Behavioral
Sciences, 8(2), p.28.
7. Urech, C., Fink, N.S., Hoesli, I., Wilhelm, F.H., Bitzer, J. and Alder, J., 2010. Effects of relaxation on
psychobiological wellbeing during pregnancy: a randomized controlled trial.
Psychoneuroendocrinology, 35(9), pp.1348-1355.

Liczba godzin zajęć wymagających udziału prowadzącego^ 45
Liczba godzin zajęć niewymagających udziału prowadzącego 5 ^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia
(e-mail) mgr Weronika Grantham (weronika.grantham@awf.edu.pl)
dr Beata Makaruk (beata.makaruk@awf.edu.pl) mgr Joanna

Burdzicka-Wołowik (joanna.burdzicka-wolowik@awf.edu.pl)
Aktywność fizyczna kobiet w
ciąży i po porodzie
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu (F/5/st/SUG/53)
Fizjoterapia (jednolite V rok/IX semestr
Wymagania wstępne Pogłębiony zakres wiedzy z anatomii i fizjologii człowieka. prowadzenie zajęć przez studenta
Cel przedmiotu Celem jest przygotowanie studenta do pracy z kobietami w ciąży i po porodzie pod kątem
prowadzenia indywidualizowanych i grupowych zajęć. Głównymi efektami działalności
zawodowej przyszłych fizjoterapeutów/instruktorów/trenerów powinno być utrzymanie
sprawności motorycznej kobiety w każdym trymestrze ciąży, zmniejszenie dolegliwości
powodowanych ciążą, fizyczne i mentalne przygotowanie do porodu naturalnego oraz
przyspieszenie i ułatwienie zmain regeneracyjnych w połou, zarówno po naturalnym
porodzie, jak i operacyjnym (cc).

Wiedza
P_W01. Omawia planowanie, organizowanie i prowadzenie zajęć grupowych dla kobiet w
ciąży i w połogu w zakresie anatomiczno-fizjologicznym, biomechanicznym,
psychospołecznym oraz metodycznym (O.W1./P.7UW_W/P7S_WG, C.W5./P7U_W,
P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Ma wiedzę dotyczącą programowania treningu dla kobiet w ciąży i w połogu

(O.W1./P.7UW_W/P7S_WG, O.W9./P.7UW_W/P7S_WG, O.W7. P.7UW_W/P7S_WG).
P_W03. Ma wiedzę z zakresu dolegliwości występujących w czasie ciąży (O.W6./P7U_W/

P7S_WG, O.W7./P7U_W/ P7S_WG, A.W1./P7U_ P7S_WG).
Umjejętności
P_U01. Samodzielnie planuje oraz metodycznie i bezpiecznie prowadzi zajęcia dla kobiet w
ciąży i w połogu (O.U7./P7U_U/P7S_UW P7S_UO P7S_UK, O.U9./ P7U_U/ P7S_UU,
O.U10./P7U_U/P7S_UK, A.U1./P7U_U, P7S_UW, C.U5./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,
C.U6./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, C.U7./P7U_U, P7S_UW, P7S_UU).
P_U02. Stosuje podstawowe narzędzia komunikacji oraz motywacji w bezpośrednim

kontakcie z kobietami w ciąży (O.U8./P7U_U/ P7S_UU, O.U9./ P7U_U/ P7S_UU,
O.U10./P7U_U/P7S_UK, A.U14./P7U_U, P7S_UW).
P_U03. W sposób specjalistyczny przekazuje informacje dotyczące zajęć z pre i postnatalnej

aktywności fizycznej, posługując się fachowym słownictwem (O.U13./P7U_U/
P7S_UO/P7S_UW, O.U14/ P7U_U/ P7S_UW, C.U4./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Dba o bezpieczeństwo i zdrowie kobiet w ciąży i w połogu (O.K1./P7U_K P7S_KR
P7S_KO, O.K3./P7U_K P7S_KR)
prowadzenia zajęć z kobietami w ciąży i po porodzie (O.K2./P7U_K P7S_KR P7S_KO,
O.K5./P7U_K P7S_KK, O.K6./ P7U_K P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia ocenianie ciągłe, bieżące przygotowanie do zajęć, kontrola obecności, śródsemestralne #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
się# zaliczenie ustne pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne,
Typ oceny## formująca i podsumowująca ocena umiejętności
##-formująca, ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności
podsumowująca
Forma dydaktyczna
Treści programowe zajęć (liczba godzin) Przedmiotowe Kierunkowe efekty zajęć przez studenta
###
1. Anatomia miednicy mniejszej z elementami wykład (1) P_W01, P_U03 O.W1. O.U13., O.U14.,
neurofizjologii. A.W1
2. Zaburzenia dolnego odcinka dróg moczowych i wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6, O.W7., O.U7.,
wypadanie narządów miednicy. P_U03 O.U9, O.U10., O.U13,
O.U14.A.W1.
3. Nietrzymanie moczu u kobiet- wpływ na jakość życia i wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6, O.W7., O.U7.,
socjoekonomiczne konsekwencje. P_U03 O.U9, O.U10., O.U13,
O.U14.A.W1.
4. Metody leczenia w uroginekologii w tym najczęstsze wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6, O.W7., O.U7.,
powikłania - część pierwsza. P_U03 O.U9, O.U10., O.U13,
O.U14.A.W1.
5. Metody leczenia w uroginekologii - część druga. wykład (1) P_W03, P_U01, O.W6, O.W7., O.U7.,
P_U03 O.U9, O.U10., O.U13,
O.U14.A.W1.
6. Materiały biologiczne i syntetyczne stosowane w wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1. , O.W7., O.W9.,
uroginekologii. P_U01, P_K01 O.W6., O.W7., O.U7.,
O.U9, O.U10., A.U1.,
C.U5., C.U6,
C.U7.,O.K1., O.K3.
7. Przetoki pęcherzowo – pochwowe i odbytniczo – wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1. , O.W7., O.W9.,
pochwowe. P_U01, P_K01 O.W6., O.W7., O.U7.,
O.U9, O.U10., A.U1.,
C.U5., C.U6, C.U7.,
O.K1., O.K3.
8. Infekcje w układzie moczowo – płciowym. wykład (1) P_W03, P_U01 O.W6, O.W7., A.W1.,
P_U03 O.U7., O.U9, O.U10.,
O.U13, O.U14., C.U4.
9. Nowotwory narządów płciowych. wykład (1) P_W01, P_U03 O.W1., C.W5., O.U13.,
O.U14., C.U4.
10. Wpływ aktywności fizycznej w ciązy na matkę i płód w wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1. , O.W7., O.W9.
świetle badań naukowych. P_U01, P_K01 A.W1., O.W6.,
O.W7.,O.U7., O.U9,
O.U10.,A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7.,O.K1.,
O.K3.
11. Poród naturalny - powrót do aktywności fizycznej. wykład (1) P_W02, P_W03 O.W1. , O.W7., O.W9.
P_U01, P_K01 A.W1., O.W6.,
O.W7.,O.U7., O.U9,
O.U10.,A.U1., C.U5.,
C.U6, C.U7.,O.K1.,
O.K3.
12. Poród przez cięcie cesarskie - kiedy można zacząć wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1.C.W5., O.W6.,
podejmować aktywność fizyczną? P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
13. Najczęstsze dolegliwości u kobiet po porodzie, wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1.C.W5., O.W6.,
przeciwwskazania do rozpoczęcia ćwiczeń, konieczność P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
współpracy ze specjalistami - okiem ginekologa. O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
14. Diagnostyka w celu rozpoczęcia ćwiczeń fizycznych po wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1.C.W5., O.W6.,
porodzie. P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
15. Współpraca interdyscyplinarna: ginekolog- wykład (1) P_W01, P_W03 O.W1.C.W5., O.W6.,
fizjoterapeuta-trener. P_U02, P_U03 O.W7., A.W1., O.U8.,
O.U9, O.U10., O.U13.,
O.U14., C.U4.
1. Zasady bezpiecznego treningu kobiet w ciąży, możliwe ćwiczenia (3) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
zagrożenia oraz korzyści z odpowiedniegu programu P_K02 O.U13., O.U14., O.K2.,
treningowego. O.K5., O.K6.
2. Jak poprzez ruch kobiety w ciąży oddziaływać na ćwiczenia (3) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
zachodzące zmiany w organiźmie. P_K02 O.U13., O.U14., O.K2.,
O.K5., O.K6.
3. Budowanie świadomości własnego ciała - wykorzystanie ćwiczenia (3) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
metody Pilates. P_K02 O.U13., O.U14., O.K2.,
O.K5., O.K6.
4. Nauka pracy z ciałem i wykorzystanie go w porodzie. ćwiczenia (3) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
Ćwiczenia zapobiegające dolegliwościom ciążowym. P_K02 O.U13., O.U14., O.K2.,
O.K5., O.K6.
5. Plan treningowy i jego modyfikacja na czas zmian ćwiczenia (3) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
zachodzących w czasie ciąży. P_K02 O.U13., O.U14., O.K2.,
O.K5., O.K6.
6. Modyfikacja ćwiczeń na czas zmian zachądzących w ćwiczenia (3) P_W03, P_U03 O.W6., O.W7., A.W1.,
czasie ciąży (charakterystyczne zmiany zachodzące w P_K02 O.U13., O.U14., O.K2.,
każdym trymestrze, jak zmienia się wtedy cel ćwiczeń i O.K5., O.K6.
zasady bezpieczeństwa).
7. Ćwiczenia, które pomogą zniwelować dolegliwości, ćwiczenia (3) P_W01, P_W02 O.W1. C.W5., O.W6.,
przygotują ciało na poród, połóg i usprawnią regenerację i P_W03, P_U02 O.W7., A.W1., O.U8.,
powrót do aktywności po połogu. P_K02 O.U9., O.U10., A.U14.,
O.K2., O.K5., O.K6.
8. Poród, połóg, regeneracja - jakie ćwiczenia będą ćwiczenia (3) P_W01, P_W02 O.W1. C.W5., O.W6.,
najskuteczniejsze? P_W03, P_U02 O.W7., A.W1., O.U8.,
P_K02 O.U9., O.U10., A.U14.,
O.K2., O.K5., O.K6.
9. Diagnostyka treningowa w celu rozpoczęcia ćwiczeń po ćwiczenia (3) P_W03, P_U01 O.W6, O.W7.,A.W1.,
porodzie, ustalenia celów i rozpisania planu treningowego, P_U03 O.U7., O.U9, O.U10.,
ćwiczenia praktyczne. O.U13, O.U14., C.U4.
10. Mięśnie brzucha po ciąży – jak poprowadzić trening, by ćwiczenia (3) P_W03 O.W6., O.W7., A.W1.
wróciły do formy?
11. Co to jest rozejście mięśni prostych brzucha i jak ćwiczyć ćwiczenia (3) P_W03 O.W6., O.W7., A.W1.
przy tym problemie?
12. Jaki wpływ na mięśnie brzucha ma cięcie cesarskie, a ćwiczenia (3) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
jaki poród siłami natury? P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6.,
C.U7., O.K1., O.K3.
13.Funkcjonalny trening poprawiający jakość życia kobiety ćwiczenia (3) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
po porodzie. P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6.,
C.U7., O.K1., O.K3.
14. Mięśnie głębokie po porodzie – jak odbudować ich ćwiczenia (3) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
funkcję? Jak ćwiczyć mięśnie dna miednicy? Jak nauczyć P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
prawidłowego oddechu? Jak pracuje mięsień poprzeczny A.U1., C.U5., C.U6.,
brzucha? C.U7., O.K1., O.K3.
15. Zaliczenie praktyczne ćwiczenia (3) P_W02, P_U01 O.W1., O.W7., O.W9.,
P_K01 O.U7., O.U9., O.U10.,
A.U1., C.U5., C.U6.,
C.U7., O.K1., O.K3.

dydaktyczne
3. Koce do jogi.
4. Stepy, magic circle, klocki do jogi.

7. Pulsometr.
8. Muzyka.
w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych kryteriów) uzyskuje ocenę
bardzo dobrą (5,0);
wykazując nieliczne i/lub nieznaczne braki (71-80% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efektów
uczenia się uzyskuje ocenę dobrą (4,0);
Przykładowe
zagadnienia 1. Nietrzymanie moczu: jakie są najczęstsze przyczyny?
zaliczeniowe
2. Jaka jest profilaktyka rozejścia mięśni prostych brzucha w ciąży?
3. Wymień ćwiczenia fizyczne jakie można stosować kobietom w czasie II trymestru ciąży.
4. Wymień wskazania oraz przeciwwskazania do prenatalnej aktywności fizycznej.
5. Wymień najczęstsze dolegliwości występujące w czasie połogu oraz podaj sposoby niwelowania ich.
Zalecana literatura 1. American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG). Committee Opinion No. 650: Physical
Activity and Exercise During Pregnancy and the Postpartum Period. Obstetrics and Gynecology 2015.
126(6):e135-42.
2. Bartnikowska I. Ćwiczenia oddechowe i pozycje porodowe w subiektywnym odczuciu kobiet

ciężarnych w prenatalnych ćwiczeniach fizycznych. AWF Gdańsk 2016.
3. Boyle R, Hay-Smith EJ, Cody JD, Mørkved S. Pelvic floor muscle training for prevention and treatment
of urinary and faecal incontinence in antenatal and postnatal women: a short version Cochrane review.
Neurourology and Urodynamics 2014. 33(3):269-76.
4. Chmielewska D. Stania M.:Fizjoterapia w zachowawczym leczeniu nietrzymania moczu u kobiet. AWF
Katowice 2016.
5. Devenport MH, McCurdy AP, Mottola MF. Impact of prenatal exercise on both prenatal and postnatal
anxiety and depressive symptoms: a systematic rewiev and meta-analisys. Br J Sports Med. 2018;
52:1376-85.
6. Kozłowska J.: Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie. AWF Kraków 2006.
7. Szukiewicz D.: Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie. PZWL, Warszawa 2012.
8. Szumilewicz A, Worska A, Rajkowska N, Santos-Rocha R. Summary of Guidelines for Exercise in

Pregnancy – Are They Comprehensive Enough for Designing the Contents of a Prenatal Exercise
Program? Current Women’s Health Reviews 2015. 11(1).
9. Worska A, Szumilewicz A. Aktywność fizyczna kobiet w ciąży w świadomości przyszłych instruktorów
rekreacji ruchowej. [Physical activity of expecting mothers in the awareness of future exercise
professionals]. Journal of Education, Health and Sport 2015. 5(8):91-102.

dr Łukasz Szeszko
Fizjoterapia w dysfunkcjach d
WWFiZ
miednicy (F/5/st/SUG/54)
V rok/ IX semestr
Fizjoterapia jednolite
magisterskie/studia
Kierunek i poziom studiów stacjonarne Rok/semestr
fakultatywny polski
Typ przedmiotu Język wykładowy
Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska , Fizjologia ogólna, Kliniczne podstawy fizjoterapi
w ginekologii i położnictwie, Fizjoterapia kliniczna w ginekologii i położnictwie
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych w obrębie diagnostyki

funkcjonalnej, profilaktyki oraz postępowania fizjoterapeutycznego w przypadkach
dysfunkcji dna miednicy w zakresie położnictwa ,uroginekologii, urologii oraz proktolog
Przedmiotowe efekty uczenia się (z odniesieniem do efektów kierunkowych/charakterystyk I/ II stopnia/standardów kształcenia

Wiedza
P_W01. Zna etiologię, patomechanizm i objawy kliniczne w przebiegu dysfunkcji dna
miednicy w zakresie położnictwa, uroginekologii, urologii oraz proktologii
(D.W3./P7U_W/P7S_WG, P7S_WK )
P_W02. Posiada poszerzoną wiedzę z zakresu interpretacji objawów klinicznych oraz

umiejętność wdrożenia właściwego postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów w
zakresie położnictwa, uroginekologii, urologii oraz proktologii (D.W4./P7U_W/P7S_WG
P7S_WK )
Umiejętności
P_U01. Poprawnie wykonuje badanie podmiotowe i przedmiotowe oraz interpretuje
objawy kliniczne pacjentów z dysfunkcjami dna miednicy w zakresie położnictwa,
uroginekologii, urologii oraz proktologii (D.U1./P7U_U/P7S_UW, P7S_UO).
P_U02. Potrafi wyjaśnić istotę dysfunkcji ze strony dna miednicy oraz zaproponować i
wdrożyć właściwy model postępowania fizjoterapeutycznego (D.U42./P7U_U/P7S_UW
P_K01. Ma świadomość znaczenia kształcenia permamentnego (O.K5. /P7U_K /P7S_KK
P_K02. Dostrzega zasadność zasad etyki zawodowej (O.K4. /P7U_K /P7S_KR)

Metody oceny efektów uczenia się#
Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć) i końcowe zaliczenie ustne
(praktyczne), egzamin pisemny, kontrola obecności.

zajęć (liczba godzin) ### uczenia się
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich wykład (1) P_W01, P_W02

weryfikacji, treściami programowymi, literaturą i sprawami
organizacyjnymi. Wprowadzenie w problematykę
przedmiotu.
2. Mechanizm działania stabilizacji głębokiej oraz rola wykład (1) P_W01, P_W02
ciśnienia śródbrzusznego
3. Rola przepony i ćwiczeń oddechowych w regulacji wykład (1) P_W01, P_W02
ćiśnienia śródbrzusznego
4. Dysbalans mięsniowy w dysfunkcji dna miednicy wykład (1) P_W01, P_W02
5. Objawy i przyczyny dysfunkcji dna miednicy u kobiet i wykład (1) P_W01, P_W02
mężczyzna z uwzględnieniem hipo i hipertoni
6. Objawy i przyczyny dysfunkcji dna miednicy u kobiet i wykład (1) P_W01, P_W02
mężczyzna z uwzględnieniem hipo i hipertoni (cd)
7. Diagnostyka fizjoterapeutyczna w dysfunkcjach wykład (1) P_W01, P_W02

narządów miednicy mniejszej w zakresie położnictwa,
uroginekologii, urologii oraz proktologii
8. Podstawy technik manualnych w terapii miednicy wykład (1) P_W01, P_W02
9. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku dysfunkcji wykład (1) P_W01, P_W02

dna miednicy w zakresie położnictwa, uroginekologii,
urologii oraz proktologii
10. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku wykład (1) P_W01, P_W02
dysfunkcji dna miednicy w zakresie położnictwa,
uroginekologii, urologii oraz proktologii (cd)
11. Zasady doboru ćwiczeń i rola pozycji wyjściowych wykład (1) P_W01, P_W02
12. Zasady profilaktyki i ochrony dna miednicy w życiu wykład (1) P_W01, P_W02
codziennym. Nauka prawidłowych technik kaszlu, defekacji,
dzwigania, pochylania itp..
13. Zasady profilaktyki i ochrony dna miednicy w życiu wykład (1) P_W01, P_W02
codziennym. Nauka prawidłowych technik kaszlu, defekacji,
dzwigania, pochylania itp.. (cd)
14. Monitorowanie postępowania terapeutycznego wykład (1) P_W01, P_W02
15. Dzienniczek mikcji - narzędzie stosowane w diagnostyce wykład (1) P_W01, P_W02
i kontroli postępów terapii
1. Zapoznanie studentów z celami , efektami kształcenia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

sposobami weryfikacji, treściami programowymi, literaturą P_U01, P_U02,
oraz organizacją zajęć. Wprowadzenie w tematykę P_K01. P_K02.
przedmiotu
2. Anatomia i funkcja dna miednicy ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

P_U01, P_U02,
P_K01. P_K02.
3. Mechanizm działania stabilizacji głębokiej oraz rola ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
ciśnienia śródbrzusznego - zajęcia praktyczne P_U01, P_U02,
P_K01. P_K02.
4. Rola przepony i ćwiczeń oddechowych w regulacji ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

ćiśnienia śródbrzusznego - zajęcia praktyczne P_U01, P_U02,
P_K01. P_K02.
5. Dysbalans mięsniowy w dysfunkcji dna miednicy - zajęcia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
praktyczne P_U01, P_U02,
P_K01. P_K02.
6. Objawy i przyczyny dysfunkcji dna miednicy u kobiet i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
mężczyzna z uwzględnieniem hipo i hipertoni - zajęcia P_U01, P_U02,
praktyczne P_K01. P_K02.
7. Diagnostyka fizjoterapeutyczna w dysfunkcjach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

narządów miednicy mniejszej w zakresie położnictwa, P_U01, P_U02,
uroginekologii, urologii oraz proktologii - zajęcia praktyczne P_K01. P_K02.
8. Podstawy technik manualnych w terapii miednicy - ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

zajęcia praktyczne P_U01, P_U02,
P_K01. P_K02.
9. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku dysfunkcji ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
dna miednicy w zakresie - zajęcia praktycznepołożnictwa, P_U01, P_U02,
uroginekologii, urologii oraz proktologii - zajęcia praktyczne P_K01. P_K02.
10. Postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

dysfunkcji dna miednicy w zakresie - zajęcia P_U01, P_U02,
praktycznepołożnictwa, uroginekologii, urologii oraz P_K01. P_K02.
proktologii - zajęcia praktyczne (cd)
11. Zasady doboru ćwiczeń i rola pozycji wyjściowych - ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
P_K01. P_K02.
12. Zasady profilaktyki i ochrony dna miednicy w życiu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
codziennym. Nauka prawidłowych technik kaszlu, defekacji, P_U01, P_U02,
dzwigania, pochylania itp.. - zajęcia praktyczne P_K01. P_K02.
13. Zasady profilaktyki i ochrony dna miednicy w życiu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,
codziennym. Nauka prawidłowych technik kaszlu, defekacji, P_U01, P_U02,
dzwigania, pochylania itp.. - zajęcia praktyczne (cd) P_K01. P_K02.
14. Monitorowanie postępowania terapeutycznego - ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

P_K01. P_K02.
15. Zaliczenie końcowe ćwiczenia (2) P_W01, P_W02,

P_U01, P_U02,
P_K01. P_K02.

dydaktyczne
2. Pokaz technik fizjoterapeutycznych
3. Wykonywanie procedur fizjoterapeutycznych ze współćwiczącym.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, aktywny udział w zajęciach, zaliczenie na ocenę pozytywną.
Przykładowe
zagadnienia 1. Omów badania podmiotowego i przedmiotowe na potrzeby fizjoterapii pacjenta z inkontynencją
zaliczeniowe
2. Przedstaw i omów narzędzia monitorujące efekty postępowania fizjoterapeutycznego w

dyfunkcjach dna midnicy
3. Omów sposób zapisu zakresów ruchu w stawie ramiennym metodą SFTR.
4. Przedstaw zasady profilaktyki i ochrony dna miednicy w życiu codziennym
Zalecana literatura
1. Szukiewicz D., Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie, PZWL, Warszawa 2012.
2. Chmielewska D., Stania M., Fizjoterapia w zachowawczym leczeniu nietrzymania moczu
u kobiet, AWF, Katowice 2016.
3. Bręborowicz G.H. (2015). Położnictwo i ginekologia tom I i II Wydawnictwo lekarskie PZWL.

Warszawa
4. Pschyrembel W.B. (2010). Położnictwo praktyczne i operacje położnicze. Warszawa
5. Pschyrembel W.B. (2016) Ginekologia praktyczna. PZWL Warszawa
6. Bochenek A. ( 2007 dodruk 2016). Anatomia człowieka. PZWL Warszawa
7. Jóźwik M. Szymanowski P. Uroginekologia. Algorytmy postępowania terapeutycznego. PTUG.

Gdynia 2017

Liczba godzin zajęć niewymagających udziału prowadzącego 5
(e-mail) dr Dorota Drabarek (dorota.drabarek@awf.edu.pl)
mgr Katarzyn Borowik (katarzyna.borowik@awf-bp.edu.pl)
Fizjoterapia w dysfunkcjach dna
miednicy (F/5/st/SUG/54)
V rok/ IX semestr
polski
wykłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria
Kliniczne podstawy fizjoterapii
h w obrębie diagnostyki
utycznego w przypadkach
ologii, urologii oraz proktologii
stopnia/standardów kształcenia
w przebiegu dysfunkcji dna

oraz proktologii
i objawów klinicznych oraz

apeutycznego u pacjentów w
logii (D.W4./P7U_W/P7S_WG,
dmiotowe oraz interpretuje

w zakresie położnictwa,
7S_UW, P7S_UO).
ednicy oraz zaproponować i

ego (D.U42./P7U_U/P7S_UW)
tnego (O.K5. /P7U_K /P7S_KK).
4. /P7U_K /P7S_KR)
#-ocenianie ciągłe /bieżące

przygotowanie do zajęć/,
owe zaliczenie ustne śródsemestralne zaliczenie
pisemne, śródsemestralne
zaliczenie ustne, końcowe
zaliczenia pisemne, końcowe
zaliczenia ustne, egzamin
pisemny, egzamin ustny, praca
semestralna, ocena umiejętności
ruchowych, praca dyplomowa,
###-wykład, ćwiczenia,
laboratoria, zajęcia kliniczne,
Kierunkowe efekty
uczenia się samodzielne prowadzenie zajęć
przez studenta
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,
D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
D.W3, D.W4, D.U1.,

D.U2. O.K5. O.K4.
enie na ocenę pozytywną.
ne w zakresie przedmiotu:
zyjętych kryteriów) uzyskuje
założonych efektów uczenia się
ów) w zakresie założonych
sie założonych efektów uczenia

ecznych w zakresie
2,0).
rapii pacjenta z inkontynencją.
oterapeutycznego w
ą SFTR.
ennym
zawa 2012.
nietrzymania moczu
wnictwo lekarskie PZWL.

nicze. Warszawa
zawa
a terapeutycznego. PTUG.
45
5 ^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia
0/2
barek@awf.edu.pl)
a.borowik@awf-bp.edu.pl)
Anatomia funkcjonalna w
WWFiZ ginekologii i
Jednostka organizacyjna Nazwa i kod przedmiotu położnictwie(F/5/st/SUG/55)
Fizjoterapia (jednolite IV rok/ VIII semestr

obowiązkowy/
polski
Typ przedmiotu praktyczny Język wykładowy *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
fakultatywny ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia,
Sposób realizacji zajęć* Forma realizacji przedmiotu** laboratoria, warsztaty, projekty
Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa i rentgenowska, Biofizyka, Biochemia, fizjologia ogólna samodzielne prowadzenie zajęć
przez studenta
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy teoretycznej, jak i umiejętności praktycznych w zakresie anatomii i
palpacji oraz fizjologii dla celów fizjoterapii w obszarze pracy uroginekologicznej, tj.:
nauczenie anatomii prawidłowej człowieka związanej z oszarami istotnymi z punktu
widzenia uroginekologii; opanowanie umiejętności palpacyjnego określania miejsca
struktur anatomicznych w ciele człowieka; poznanie wzajemnego wpływu układów ciała
względem siebie.

Wiedza
P_W01. Zna problematykę z zakresu anatomii i fizjologii – nauki biologiczne w tym rozwój,
budowę i funkcje organizmu człowieka w warunkach prawidłowych i patologicznych.
(O.W1/P7U_W/P7S_WG)
P_W02. Zna zasady oddziaływania sił mechanicznych na organizm człowieka zdrowego i

chorego, w tym kobiety w ciąży, z różnymi dysfunkcjami i różnymi chorobami, w różnych
warunkach; (O.W4/P7U_W/P7S_WG)
P_W03. Zna budowę anatomiczną poszczególnych układów organizmu ludzkiego i

podstawowe zależności pomiędzy ich budową i funkcją w warunkach zdrowia i choroby, a
w szczególności czynnego i biernego układu ruchu. (A.W1/P7U_W/P7S_WG)
P_W04. Zna podstawy funkcjonowania poszczególnych układów organizmu człowieka
oraz narządu ruchu i narządów zmysłu. (A.W8/P7U_W/P7S_WG)
Umiejętności
P_U01. Potrafi rozpoznawać i lokalizować na żywym człowieku zasadnicze struktury
ludzkiego ciała, w tym elementy układu ruchu, takie jak elementy układu kostno-
stawowego, grupy mięśniowe i poszczególne mięśnie. (A.U1/P7U_U/P7S_UW)
P_U02. Potrafi palpacyjnie lokalizować wybrane elementy budowy anatomicznej i ich

powiązania ze strukturami sąsiednimi, w tym kostne elementy będące miejscami
przyczepów mięśni i więzadeł, mięśnie powierzchowne oraz ścięgna i wybrane wiązki
naczyniowo-nerwowe. (A.U2/P7U_U/P7S_UW)
P_U03 . Potrafi oceniać wpływ różnych bodźców na organizm człowieka, odróżniając

reakcje prawidłowe i zaburzone. (A.U8/P7U_U/P7S_UW)
(badanie ogólne, odcinkowe, miejscowe) w celu wykrycia zaburzeń jego struktury i funkcji.
(A.U9/P7U_U/P7S_UW)
P_U05. Potrafi przewidzieć skutki stosowania różnych obciążeń mechanicznych na

zmienione patologicznie struktury ciała człowieka. (A.U11/P7U_U/P7S_UW)
P_K01. Potrafi krytycznie ocenić posiadaną wiedzę (O.K5. /P7U_K /P7S_KK).

Metody oceny efektów uczenia się# #-ocenianie ciągłe /bieżące
Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), końcowe zaliczenie ustne przygotowanie do zajęć/,
(praktyczne), kontrola obecności. śródsemestralne zaliczenie
Typ oceny## Formująca, podsumowująca. pisemne, śródsemestralne
Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty Kierunkowe efekty samodzielne prowadzenie zajęć
zajęć (liczba godzin) ### uczenia się uczenia się przez studenta
1. Zapoznanie studentów z celami , efektami kształcenia i ćwiczenia (3) P_W1, P_W03, P_W04 O.W1., A.W1.,
sposobami weryfikacji, treściami programowymi, literaturą, A.U1.,
organizacją zajęć oraz podstawowymi zagadnieniami z
zakresu anatomii i fizjologii. Poznanie zależności między
ukłądami ciała. Pojęcie homeostazy i allostazy.
2. Fizjologia tkanki łącznej. Budowa histologiczna, ćwiczenia (3) P_W01, P_W03, O.W1., A.W1.,
właściwości oraz możliwości odziaływania na tkankę łączną. P_U01, P_U02, P_U03, A.U1., A.U2.,
P_U04, P_K01, P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
O.K4., O.K5.
3. Anatomia strukturalna rejonu miednicy. Układ kostny i ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, O.W1., A.W1.,
mięśniowy, ocena palpacyjna napięcia mięśniowego oraz P_U01, P_U02, P_U03, A.U1., A.U2.,
lokalizacja strukntur miednicy. P_U04, P_K01, P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
O.K4., O.K5.
ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, O.W1., A.W1.,

P_U01, P_U02, P_U03, A.U1., A.U2.,
4. Budowa autonomicznego i obwodowego układu P_U04, P_K01, P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
nerwowego. Wpływ AUN na ciało.Lokalizacja zwojów O.K4., O.K5.
współczulnych oraz sposoby odziaływania terapeutycznego.
Przebieg nerwów obwodowych oraz możliwe ich restrykcje.

5. Anatomia funkcjonalna nerek. Unerwienie i ukrwienie P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
narządu. Cechy anatomiczne, lokalizacja w ciele, ocena P_U02, P_U03, P_U04, A.U8., A.U9., O.K1.,
palpacyjna oraz przykładowe sposoby odziaływania P_K01, P_K02 O.K4., O.K5.
terapeutycznego.
6. Anatomia funkcjonalna pęcherza i moczowodów. P_U01, P_U02, P_U03, A.U1., A.U2.,
Unerwienie i ukrwienie narządu. Cechy anatomiczne, P_U04, P_K01, P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
lokalizacja w ciele, ocena palpacyjna oraz przykładowe O.K4., O.K5.
sposoby odziaływania terapeutycznego.

P_U01, P_U02, P_U03, A.U1., A.U2.,
7. Fizjologia układu moczowego. funkcje wydalnicze, P_U04, P_K01, P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
regulacyjne, dokrewne oraz meteboliczne. Budowa nefronu. O.K4., O.K5.
Omówienie systemu renina-angiotensyna-aldosteron.
Rozcięczanie i zagęszczanie moczu.

P_U01, P_U02, P_U03, A.U1., A.U2.,
8. Zaliczenie śródsemestralne. Omówienie wyników, P_U04, P_K01, P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
powtórzenie zagadnień problematycznych dla studentów. O.K4., O.K5.

9. Anatomia funkcjonalna narządów rozrodczych. Unerwienie P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
i ukrwienie narządu. Cechy anatomiczne, lokalizacja w ciele, P_U02, P_U03, P_U04, A.U8., A.U9., O.K1.,
ocena palpacyjna oraz przykładowe sposoby odziaływania P_K01, P_K02 O.K4., O.K5.
terapeutycznego.
P_U01, P_U02, P_U03, A.U1., A.U2.,
10. Fizjologia układu rozrodczego. Determinacja płci, P_U04, P_K01, P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
spermatogeneza, czynniki środowiskowe wpływające na O.K4., O.K5.
reprodukcję, męskie gruczoły dodatkowe uczestniczące w
wydzielaniu nasienia. Wpływ androgenów na ciało.
11. Fizjologia układu hormonalnego. Rola przysadki ćwiczenia (3) P_W02, P_W03, O.W1., A.W1.,
mózgowej, tarczycy oraz nadnerczy na funkcjonowanie P_U03, P_U05, P_K01, A.U1., A.U2.,
organizmu. P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
O.K4., O.K5.
P_U03, P_U05, P_K01, A.U1., A.U2.,
12. Fizjologia cyklu menstruacyjnego. Rozwój pęcherzyka oraz P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
hormonalna kontrola cyklu. O.K4., O.K5.

P_U03, P_U05, P_K01, A.U1., A.U2.,
13. Fizjologia ciąży i porodu. Mechanizm zapłodnienia, rozwój P_K02 A.U8., A.U9., O.K1.,
zarodka, oraz omówienie aktu porodu. O.K4., O.K5.
14. Podsumowanie wiadomości z zakresu anatomii i fizjologii ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
w uroginekologii; integracja zdobytej wiedzy. P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, P_U04, A.U8., A.U9., O.K1.,
P_U05, P_K01, P_K02 O.K4., O.K5.
15. Zaliczenie końcowe. Uzupełnienie zaległości. ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, O.W1., A.W1.,
P_W03, P_U01, A.U1., A.U2.,
P_U02, P_U03, P_U04, A.U8., A.U9., O.K1.,
P_U05, P_K01, P_K02 O.K4., O.K5.

dydaktyczne
2. Pokaz identyfikcji palpacyjnej struktur anatomicznych
3. Prezentacja funkcji struktur anatomicznych oraz sposobów oddziaływania na nie.

Warunki zaliczenia
przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, odpowiedź na ocenę pozytywną podczas zaliczenia
kończowego.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Student, który nie opanował wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w zakresie przedmiotowych
efektów uczenia się uzyskuje ocenę niedostateczną (2,0).
Przykładowe
zagadnienia 1. Wymień mięsnie dna miednicy oraz ich przyczepy.
zaliczeniowe
2. Podaj potencjalny wpływ układu krwionośnego na ból w okresie ciąży
1.Bochenek A., Reicher M. (2016). Anatomia Człowieka. PZWL. Warszawa.

3.Opisz cykl menstruacyjny
4. Opisz budowę pecherza moczowego
5. Zademonstruj w jaki sposób możliwe jest oddziaływanie na autonomiczny układ nerwowy.
Zalecana literatura
2.Muscolino J. (2011). Badanie palpacyjne układów mięśniowego i kostnego. Elsevier Urban & Partner .
Wrocław.
3.Shumache U., Schulte E., Schunke M. (2011). Atlas anatomii człowieka. MedPharm Polska. Wrocław.
4.Stone C. (2021). Osteopatia wisceralna i położnicza. MedPharm Polska.Wrocław.
5.Doble T., Liem T., Puylaert M. (2017). Przewodnik po osteopatii wisceralnej. MedPharm Polska.
Wrocław.
6. Silverthorn D. (2018). Fizjologia człowieka. Zintegrowane podejście. PZWL. Warszawa.

Liczba godzin zajęć niewymagających udziału prowadzącego^^ 5 ^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się do e
(e-mail) mgr Piotr Kucharuk (piotr.kucharuk@awf.edu.pl)
onarny, e-learningowy
nią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia
Fizjologia i patologia w
ginekologii i położnictwie
magisterskie/studia
Kierunek i poziom studiów stacjonarne rok/semestr V rok/IX semestr
15/30 2
fakultatywny polski
Typ przedmiotu Język wykładowy *stacjonarny, niestacjonarny, e-learningowy
**wykłady, ćwiczenia,
stacjonarny wykłady/ćwiczenia laboratoria, warsztaty, projekty
Sposób realizacji zajęć* Forma realizacji przedmiotu** samodzielne prowadzenie zajęć
Wymagania wstępne Anatomia, fizjologia i znajomość podstaw klinicznych. przez studenta
Cel przedmiotu Przekazanie wiedzy z zakresu anatomii i fizjologii człowieka, położnictwa i opieki
położniczej, ginekologii i opieki ginekologicznej.Zapoznanie z fizjologią ciąży i połogu.
Zapoznanie z kierunkami rozwoju opieki położniczej. Zapoznanie z patologią ciąży i połogu.
Przygotowanie do współdziałania w diagnozowaniu i terapii zaburzeń w przebiegu ciąży,
porodu i połogu. Przygotowanie do sprawowania opieki w stanach zagrożenia życia w
położnictwie. Przygotowanie do udzielania poradnictwa zdrowotnego wobec kobiety w
różnych okresach życia. Kształtowanie umiejętności współuczestniczenia w diagnozowaniu i
leczeniu niepłodności małżeńskiej. Przygotowanie do opieki nad pacjentką chorą
ginekologicznie leczoną zachowawczo i operacyjnie. Przygotowanie do uczestniczenia w
diagnozowaniu schorzeń ginekologicznych oraz opieki w trakcie i po badaniach. Wdrożenie
do działań profilaktycznych i edukacyjnych w zakresie ginekologii. Kształtowanie
umiejętności opieki nad kobietą z chorobą nowotworową i w stanie terminalnym.

Wiedza
P_W01. Charakteryzuje zasady monitorowania i metody oceny dobrostanu płodu w ciąży
fizjologicznej, w ciąży zagrożonej, zasady opieki położniczej podczas porodu o przebiegu
fizjologicznym i patologicznym, o nieprawidłowym czasie trwania oraz w wybranych
stanach klinicznych (D.W3/P7U_W/P7S_WG,P7S_WK)
P_W02. Omawia mechanizm porodu w położeniu podłużnym główkowym oraz wybrane

porody patologiczne. Wymienia i charakteryzuje niefarmakologiczne metody indukcji i
stymulacji czynności skurczowej- poród świadomy, aktywny
(D.W4./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK)
Umiejętności
P_U01.Posiada umiejętności oceny stanu ciężarnej, rodzącej, położnicy przy pomocy
dostępnych metod i środków (DU1/P7U_W/P7S_WK)
P_U02. Potrafi przygotowywać pacjentkę do zabiegów operacyjnych ginekologicznych

przeprowadzanych z zastosowaniem różnych technik oraz planować opiekę po takich
zabiegach, przygotowując do samoopieki i samopielęgnacji w warunkach domowych, we
współpracy z rodziną pacjentki (DU40/P7U_U/P7S_UW,P7S_UU)
P_K01. Ma świadomość i zdaje sobie sprawę ze znaczenia kształcenia ustawicznego
(OK5/P7U_K/P7S_KK)
P_K02. Realizuje postępowanie fizjoterapeutyczne w oparciu o EBM (OK6/P7U_K/P7S_KK)

Metody oceny efektów uczenia się# #-ocenianie ciągłe /bieżące
Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć) i końcowe zaliczenie ustne (praktyczne), przygotowanie do zajęć/,
kontrola obecności. śródsemestralne zaliczenie
Typ oceny## Formująca, podsumowująca. zaliczenie ustne,
##-formująca, końcowe
podsumowująca
Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty Kierunkowe efekty samodzielne prowadzenie zajęć
1. Zapoznanie z celami nauczania położnictwa i ginekologii w

zakresie wiedzy teoretycznej i praktycznej pozwalającej na
prawidłową opiekę nad kobietą w różnych etapach jej życia.
Podanie literatury przedmiotowej. wykłady (1) P_W01 D.W3.
2. Rozpoznanie i przebieg ciąży prawidłowej. P_W01

wykłady (1) D.W3.
3. Badanie kliniczne w położnictwie (USG, KTG, amnioskopia,

fetoskopia, amniocenteza, kordocenteza.
wykłady (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
4. Poród fizjologiczny oraz budowa miednicy kostnej i kanału

rodnego. Objawy rozpoczynającego się porodu. Główne fazy P_W02, , P_U01,
D.W4., D.U1.,
porodu fizjologicznego. wykłady (1) P_U02, P_K01,
D.U40., OK5., OK6.
P_K02
5. Obserwacja i pielęgnacja rodzącej w I, II, III i IV okresie porodu.
Metody łagodzenia bólu porodowego i aktywizacji porodu. P_W02, , P_U01,
D.W4., D.U1.,
wykłady (1) P_U02, P_K01, D.U40., OK5., OK6.
P_K02
6. Zaburzenia czynności skurczowej macicy. Poród przedwczesny.
Postępowanie przy nieprawidłowym ułożeniu płodu. wykłady (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
7. Porody zabiegowe, operacyjne, krwawienia okołoporodowe.

wykłady (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
8. Dojrzewanie. Problemy okresu pokwitania. Przygotowanie
młodzieży do prokreacji. wykłady (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
9. Cykl miesiączkowy. Zaburzenia endokrynologiczne. Bolesne

miesiączkowanie. wykłady (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
10. Diagnostyka ginekologiczna (cytodiagnostyka, kolposkopia,
badanie patomorfologiczne, diagnostyka endokrynologiczna,
badanie biochemiczne, laparoskopia, histeroskopia, P_W02, , P_U01,
D.W4., D.U1.,
histerosalpingografia, densytometria, mammografia). wykłady (1) P_U02, P_K01,
D.U40., OK5., OK6.
P_K02
11. Zaburzenia statyki narządu rodnego. Wysiłkowe nietrzymanie

moczu. wykłady (1) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
12. Stany zapalne w obrębie miednicy małej: zapalenie
przydatków, przymacicz, błony śluzowej macicy. Przyczyny, P_W02, , P_U01,
D.W4., D.U1.,
objawy, diagnostyka oraz leczenie. wykłady (1) P_U02, P_K01,
D.U40., OK5., OK6.
P_K02
13. Stany nagłe w ginekologii. P_W01
wykłady (1) D.W3.
14. Nowotwory narządu rodnego. Postępowanie z pacjentką w P_W01, P_W02,
stanie terminalnym. P_U01, P_U02, D.W4., D.U1.,
wykłady (1)
P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
15. Podsumowanie tematyki wykładów. Zaliczenie końcowe. P_W01, P_W02,

P_U01, P_U02, D.W3., D.W4., D.U1.,
wykłady (1) P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
1. Zapoznanie studentów z celami , efektami kształcenia i

sposobami weryfikacji, treściami programowymi, literaturą oraz
organizacją zajęć. ćwiczenia (2) P_W01 D.W3.
2. Budowa i ocena miednicy kostnej. Budowa, wymiary,

płaszczyzny i przestrzenie kanału rodnego. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 D.W3., D.W4.
3. Ocena stanu pacjentki ciężarnej, rodzącej, badanie chwytami P_W01, P_W02,

Leopolda. P_U01, P_U02, D.W3., D.W4., D.U1.,
ćwiczenia (2) P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
4. Porodowe siły wydalające – skurcze macicy. Indukcja i P_W01, P_W02,

stymulacja czynności porodowej. P_U01, P_U02, D.W3., D.W4., D.U1.,
5. Prowadzenie I, II III i IV okresu porodu. Dobór i stosowanie P_W01, P_W02,
odpowiednich udogodnień i pozycji porodowych w zależności od P_U01, P_U02, D.W3., D.W4., D.U1.,
preferencji rodzącej. ćwiczenia (2) P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
6. Opieka nad rodzącą, jej dzieckiem i osobą towarzyszącą w P_W01, P_W02,

fizjologicznym przebiegu porodu. P_U01, P_U02, D.W3., D.W4., D.U1.,
7. Urazy kanału rodnego podczas porodu. Poród w przypadku P_W01, P_W02,

nieprawidłowej budowy miednicy. P_U01, P_U02,
P_K01 D.W3., D.W4., D.U1.,
ćwiczenia (2)
D.U40., OK5., OK6.
8. Przodowanie i wypadnięcie części drobnych-postępowanie. P_W01, P_W02,

P_U01, P_U02, D.W3., D.W4., D.U1.,
ćwiczenia (2) P_K01 D.U40., OK5., OK6.
9. Pęknięcie macicy. Postępowanie w krwotokach położniczych. P_W01, P_W02,

D.W3., D.W4., D.U1.,
ćwiczenia (2) P_U01, P_U02,
D.U40., OK5., OK6.
P_K01, P_K02
10. Poród przedwczesny. Poród powikłany chorobami rodzącej.
P_W01, P_W02,
D.W3., D.W4., D.U1.,
D.U40., OK5., OK6.
P_K01, P_K02
11. Prowadzenie porodu rodzinnego. P_W01, P_W02,
P_U01, P_U02, D.W3., D.W4., D.U1.,
12. Diagnostyka ginekologiczna (cytodiagnostyka, kolposkopia,

badanie patomorfologiczne, diagnostyka endokrynologiczna,
badanie biochemiczne, laparoskopia, histeroskopia,
histerosalpingografia, densytometria, mammografia). P_W01, P_W02,
D.W3., D.W4., D.U1.,
D.U40., OK5., OK6.
P_K01, P_K02
13. Przygotowanie chorej do operacji ginekologicznej. Pielęgnacja
po operacji. P_W01, P_W02,
D.W3., D.W4., D.U1.,
D.U40., OK5., OK6.
P_K01, P_K02
14. Przygotowanie kobiet do samoobserwacji i samoopieki. P_W01, P_W02,
Rehabilitacja przed- i po operacjach ginekologicznych. D.W3., D.W4., D.U1.,
ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, D.U40., OK5., OK6.
P_K01, P_K02
15. Zaliczenie teoretyczne i praktyczne. P_W01, P_W02,
P_U01, P_U02 D.W3., D.W4., D.U1.,
ćwiczenia (2)
D.U40., OK5., OK6.
Narzędzia dydaktyczne 1. Projektor multimedialny.
2. Pokaz procedur położniczych
3. Wykonywanie procedur położniczych ze współćwiczącym.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaliczenie na ocenę pozytywną kolokwiów oraz sprawdzianów
praktycznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe zagadnienia
zaliczeniowe 1. Omów mechanizmy porodu.
2. Omów metody oceny dobrostanu płodu.
3. Wymień zmiany zachące w organiźmie kobiety w różnych okresach jej życia.
Zalecana literatura
1. Bręborowicz G.H.: Położnictwo i ginekologia. Tom I i II. PZWL, Warszawa 2008
Boyle M.: Stany nagłe w okresie okołoporodowym, PZWL, Warszawa 2008
2. Chapman V., Charles C. red. wyd. polskiego G. Iwanowicz-Palus: Prowadzenie porodu, Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 2011
3. Dudenhausen J.W., Pschyrembel W.: Praktyczne położnictwo. PZWL, Warszawa 2007
4. Iwanowicz –Palus G.(red): Stany nagłe w okresie okołoporodowym, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2008
5. Pschyrembel W, Strauss G, Petrie E. Ginekologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL. Warszawa
2010
Liczba godzin zajęć niewymagających udziału prowadzącego^^ 5
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 50/2 ^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się
(e-mail) mgr Małgorzata Smędra
malgorzata.smedra@awf.edu.pl
ny, niestacjonarny, e-learningowy
ćwiczenia,
, warsztaty, projekty
e prowadzenie zajęć
enta
e ciągłe /bieżące
anie do zajęć/,
tralne zaliczenie
ródsemestralne
ustne, końcowe
ca, podsumowująca
pisemne, końcowe
ustne, egzamin
gzamin ustny, praca
a, ocena umiejętności
, praca dyplomowa,
ntrola obecności
d, ćwiczenia,
, zajęcia kliniczne,
e prowadzenie zajęć
enta
poza uczelnią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia
Kompleksowa terapia piersi
Kierunek i poziom studiów studia mgr) Rok/semestr V rok/ IX semestr
fakultatywny polski
stacjonarny wykłady laboratoria, warsztaty, projekty
Sposób realizacji zajęć* Forma realizacji przedmiotu** samodzielne prowadzenie zajęć
przez studenta
Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa, anatomia palpacyjna,
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy teoretycznej jak i umiejętności praktycznych w zakresie diagnostyki ,
terapii piersi oraz profilaktyki przeciwnowotworowej. Opanowanie umiejętności doboru
zaopatrzenia medycznego w stanach patologicznych oraz pod kątem estetycznym.

Wiedza
P_W01. Zna teoretyczne, metodyczne i praktyczne podstawy kinezyterapii i terapii
manualnej, specjalnych metod fizjoterapii, ergonomii oraz fizykoterapii i masażu
leczniczego (C.W7./P7U_W, P7S_WG; C.W8./P7U_W, P7S_WG, P7S_WK)
P_W02. Zna podstawy edukacji zdrowotnej, promocji zdrowia oraz profilaktyki z

uwzględnieniem zjawiska niepełnosprawności (B.W11./P7U_W, P7S_WG, P7S_WK;
C.W1./P7U_W, P7S_WG, P7S_WK)
P_W03. Rozumie jaką rolę odgrywa fizjoterapeuta w procesie kompleksowej rehabilitacji i

innych specjalistów w zespole terapeutycznym (B.W3./P7U_W,P7S_WG; B.W4./P7U_W,
P7S_WG)
Umiejętności
P_U01. Samodzielnie potrafi wykonywać zabiegi z zakresu kinezyterapii, terapii
manualnej, fizykoterapii i masażu leczniczego (C.U4./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO,P7S_UU;
C.U5./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU;
P_U02. Potrafi tworzyć, weryfikować i modyfikować programy usprawniania osób z

różnymi dysfunkcjami układu ruchu i innych narządów oraz układów, stosownie do ich
stanu klinicznego i funkcjonalnego, oraz celów kompleksowej rehabilitacji (C.U6./P7U_U,
P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU; C.U11./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO; C.U17./P7U_U, P7S_UO,
P7S_UU)
P_U03. Potrafi przeprowadzić naukę chodu, uwzględniając również zastosowanie sprzętu

ortopedycznego (C.U3./P7U_W/P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU,CU4./P7U_U/P7S_UW,
P7S_UO, P7S_UK).
P_K01. Potrafi krytycznie ocenić posiadaną wiedzę (O.K5. /P7U_K /P7S_KK).

Metody oceny efektów uczenia #-ocenianie ciągłe /bieżące
się# przygotowanie do zajęć/,
Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne i końcowe zaliczenie śródsemestralne zaliczenie
ustne (praktyczne), egzamin pisemny, kontrola obecności. pisemne, śródsemestralne
Typ oceny## Formująca, podsumowująca. zaliczenia pisemne,
##-formująca, końcowe
podsumowująca
semestralna,ćwiczenia,
###-wykład, ocena umiejętności
Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty ruchowych,
laboratoria, praca dyplomowa,
zajęcia kliniczne,
Kierunkowe projekt, kontrola
samodzielne obecnościzajęć
prowadzenie
Treści programowe zajęć (liczba godzin) uczenia się efekty uczenia się przez studenta
###
sposobami weryfikacji, treściami programowymi, literaturą, C.W7., C.W8.,
organizacją zajęć oraz podstawowymi zagadnieniami z P_W01, P_W02, C.U6., C.U11.,
zakresu kompleksowej terapii piersi. wykłady(1)
P_W03 C.U17., B.W3.,
B.W4.
2. Badanie piersi, rodzaje badań obrazowych, diagnostyka

nowotworów piersi. C.W7., C.W8.,
P_W01, P_W02, C.U6., C.U11.,
wykłady(1)
P_W03 C.U17., B.W3.,
B.W4.
3. Rozwój piersi na różnych etapach życia od dojrzewania
do menopauzy. B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
wykłady(1) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
4. Lakatacja co to jest i czemu służy, fizjologia laktacji.

B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
C.W7., C.W8.,
5. Sposoby dobierania odpowiedniego biustonosza na B.W11., C.W1.,
rożnych etapach życia kobiety. P_W01, P_W02, B.W3., B.W4.,
P_W03, P_U01, C.U3., C.U4.,
wykłady(1)
P_U02, P_U03, P_K01, C.U5., C.U6.,
P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
6. Dieta matki karmiącej. Wpływ diety na dziecko. wykłady(1) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
7. Aparat mięśniowy podtrzymujący biust. wykłady(1) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03,
C.U3., C.U4.,
P_U01, P_U02,
8. Sposoby na poprawę wyglądu piersi. wykłady(1) C.U5., C.U6.,
P_U03,P_U4, P_K01,
C.U11., C.U17.,
P_K02
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
C.W7., C.W8.,
B.W11., C.W1.,
P_W01, P_W02, B.W3., B.W4.,
P_W03, P_U01, C.U3., C.U4.,
9. Anatomia i fizjologia układu chłonnego wykłady(1)
P_U02, P_U03, P_U4, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
10. Działy wodne, drogi przeplywu chłonki wykłady(1) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_U4, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
11. Skład limfy. wykłady(1) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
12. Rys historyczny manualnego drenażu limaftycznego. wykłady(1) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
13. Zaopatrzenie obrzęku (bielizna uciskowa, dopasowanie
bielizny). P_U4, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
14. Ćwiczenia wspomagające terapię obrzęku, mechanizmy
wspomagające terapię obrzęku. C.W7., C.W8.,
B.W11., C.W1.,
P_W01, P_W02, B.W3., B.W4.,
P_W03, P_U01, C.U3., C.U4.,
wykłady(1)
P_U02, P_U03, P_U4, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
15. Zaliczenie końcowe.

C.W7., C.W8.,
B.W11., C.W1.,
P_W01, P_W02, B.W3., B.W4.,
P_W03, P_U01, C.U3., C.U4.,
wykłady(1)
P_U02, P_U03, P_U4, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.

sposobami weryfikacji, treściami programowymi, literaturą, C.W7., C.W8.,
organizacją zajęć oraz podstawowymi zagadnieniami z B.W11., C.W1.,
zakresu kompleksowej terapii piersi. B.W3., B.W4.,
P_W01, P_W02, C.U3., C.U4.,
ćwiczenia (2)
P_W03 C.U5., C.U6.,
C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
2. Badanie piersi, diagnostyka nowotworów. Budowa oraz

fizjologia piersi. C.W7., C.W8.,
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03,
C.U5., C.U6.,
P_U04, P_K01, P_K02
C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
3. Przygotowanie do laktacji, okres laktacji, zakończenie
laktacji. Aspekty psychologiczne procesu karmienia piersią, B.W11., C.W1.,
dieta matki karmiącej, korzyści wynikające z karmienia B.W3., B.W4.,
naturalnego. P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
4. Problemy w laktacji, jak je rozpoznać i jak sobie z nimi B.W3., B.W4.,
radzić, zaburzenia ssania, okresy zwiększonej ilości P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
pokarmu, kryzysy laktacyjne, zapalenia piersi. ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
C.W7., C.W8.,
B.W11., C.W1.,
P_W01, P_W02, B.W3., B.W4.,
P_W03, P_U01, C.U3., C.U4.,
5. Pozycje karmienia piersią. ćwiczenia (2)
P_U02, P_U03, P_U04, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
6. Przybory wspomagające laktację, dobieranie P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
odpowiedniego laktatora, sposoby przechowywania ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
pokarmu. P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
7. Ćwiczenia wpływające na wygląd biustu, zabiegi oraz P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
preparaty poprawiające wyglad biustu, jak dobrać ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
odpowiednią bieliznę. P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
8. Nowotwory piersi, rozpoznanie zmiany, leczenie P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
operacyjne, chemioterapia, terapia hormonalna, ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
naświetlania. P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W01, P_W02,
C.U3., C.U4.,
9. Obrzęk limfatyczny, budowa i fizjologia ukłądu ćwiczenia (2) P_W03, P_U01, C.U5., C.U6.,
limpatycznego. P_U02, P_U03, P_U04, C.U11., C.U17.,
P_K01, P_K02
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
10. Rodzaje obrzęku, chłonka i jej skład. ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
11. Drenaż limfatyczny, podstawowe chwyty i ich ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
wykorzystanie.
P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
12. Kompresjoterapia (terapia powrózka, choroby obrzęku)
ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
tejping, automasaż, sposoby walki z obrzękiem.
P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
B.W11., C.W1.,
B.W3., B.W4.,
P_W02, P_W03, C.U3., C.U4.,
13. Zaopatrzenie obrzęku (bielizna uciskowa, dopasowanie ćwiczenia (2) P_U01, P_U02, P_U03, C.U5., C.U6.,
bielizny). Część pierwsza. P_U04, P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
14. Ćwiczenia wspomagające terapię obrzęku, mechanizmy

wspomagające terapię obrzęku. C.W7., C.W8.,
B.W11., C.W1.,
P_W01, P_W02, B.W3., B.W4.,
P_W03, P_U01, C.U3., C.U4.,
ćwiczenia (2)
P_U02, P_U03, P_U04, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.
15. Zaliczenie końcowe. Uzupełnienie zaległości.
C.W7., C.W8.,
B.W11., C.W1.,
P_W01, P_W02, B.W3., B.W4.,
P_W03, P_U01, C.U3., C.U4.,
ćwiczenia (2)
P_U02, P_U03, P_U04, C.U5., C.U6.,
P_K01, P_K02 C.U11., C.U17.,
O.K.1., O.K.4.,
O.K5.

dydaktyczne
2. Pokaz procedur położniczych
3. Wykonywanie procedur położniczych ze współćwiczącym.

praktycznych.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne w zakresie
przedmiotu:
Przykładowe
zagadnienia 1. Omów mechanizmy porodu.
zaliczeniowe
2. Omów metody oceny dobrostanu płodu.
3. Wymień zmiany zachące w organiźmie kobiety w różnych okresach jej życia.
Zalecana literatura
1. Bręborowicz G.H.: Położnictwo i ginekologia. Tom I i II. PZWL, Warszawa 2008
Boyle M.: Stany nagłe w okresie okołoporodowym, PZWL, Warszawa 2008
2. Chapman V., Charles C. red. wyd. polskiego G. Iwanowicz-Palus: Prowadzenie porodu, Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 2011
3. Dudenhausen J.W., Pschyrembel W.: Praktyczne położnictwo. PZWL, Warszawa 2007
4. Iwanowicz –Palus G.(red): Stany nagłe w okresie okołoporodowym, Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa 2008
5. Pschyrembel W, Strauss G, Petrie E. Ginekologia praktyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL.
Warszawa 2010
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 50/2 ^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się do eg
(e-mail) mgr Natalia Kucharuk
onarny, e-learningowy
nią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia
Fizjoterapia w okresie
WWFiZ okołoporodowym
Kierunek i poziom studiów studia mgr) rok/semestr V rok/ IX semestr
fakultatywny polski
Sposób realizacji zajęć* stacjonarny Forma realizacji przedmiotu** wykłady/ćwiczenia **wykłady, ćwiczenia, laboratoria, warsztaty,
Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa, fizjologia i znajomość podstaw klinicznych zaburzeń okresu projekty samodzielne prowadzenie zajęć
okołoporodowego, przez studenta
Cel przedmiotu Zdobycie wiedzy teoretycznej, jak i umiejętności praktycznych w zakresie diagnostyki i
terapii pacjentki w okresie okołoporodowym, nauczenie sposobu przeprowadzania
badania podmiotowego i przedmiotowego; opanowanie i wdrażania modelu postępowania
fizjoterapeutycznego dopasowanego do stanu klinicznego pacjentki

Wiedza
P_W01. Zna fizjologię ,patogenezę oraz objawy kliniczne charakterystyczne dla okresu
okołoporodowego(D.W3/P7U_W/P7S_WG,P7S_WK)
P_W02. Posiada poszerzoną wiedzę z zakresu interpretacji objawów klinicznych i wdrazania

odpowiedniego postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentek w okresie
okołoporodowym (D.W4./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK)
Umiejętności
P_U01. Poprawnie wykonuje badanie podmiotowe i przedmiotowe u pacjentek w okresie
okołoporodowym (DU1/P7U_W/P7S_WK)
Umiejętności
P_U02. Porawnie wykonuje zabiegi fizjoterapeutyczne u pacjentek w okresie

okołoporodowym ,mające na celulikwidowanie niekorzystnych objawów ze strony układu
kostno-stawowego oraz mięsniowo-powięziowego (DU40/P7U_U/P7S_UW,P7S_UU)
P_K01. Ma świadomość i zdaje sobie sprawę ze znaczenia kształcenia ustawicznego
(OK5/P7U_K/P7S_KK)
P_K02. Realizuje postępowanie fizjoterapeutyczne w oparciu o EBM (OK6/P7U_K/P7S_KK)

Metody oceny efektów uczenia się# #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie
do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne,
końcowe zaliczenia pisemne, końcowe
Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć) i końcowe zaliczenie ustne (praktyczne), zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin
kontrola obecności. ustny, praca semestralna, ocena
umiejętności ruchowych, praca dyplomowa,
Typ oceny## Formująca, podsumowująca. ##-formująca, podsumowująca
###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty Kierunkowe efekty kliniczne, samodzielne prowadzenie zajęć
1. Zapoznanie z fizjologią przebiegu okresu wykład (1) P_W01 D.W3.

okołoporodowego.
2. Zapoznanie z najczęstrzymi dolegliwościami związanymi z wykład (1) P_W01 D.W3.

okresem okołoporodowym.
3. Omówienie czerwonych flag okresu połogu. Wskazania i wykład (1) P_W01 D.W3.
przeciwwskazania do fizjoterapii.
4. Postępowanie fizjoterapeutyczne w połogu po porodzie wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., DW4.
siłami natury.
5. Postępowanie fizjoterapeutyczne w połogu po cięciu wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., DW4.
cesarskim.
6. Wpływ ćwiczeń ruchowych na organizm kobiety po wykład (1) P_W01 D.W3.

porodzie.
7. Inwolucje zmian poporodowych. wykład (1) P_W01 D.W3.
8. Interwncja chirurgiczna i powikłania porodu . wykład (1) P_W02 D.W4.
9. Rola terapii blizny po cięciu cesarskim oraz epizotomi. wykład (1) P_W02 D.W4.
10. DRA rozejście mięśnia prostego brzucha. Fizjologia wykład (1) P_W01, P_W02 D.W3., DW4.
przedniej ściany brzucha.
11. DRA rozejście mięśnia prostego brzucha profilaktyka w wykład (1) P_W01, P_W02 D.W4.
ciązy i po porodzie.
12. Postępowanie fizjoterapeutyczne w niestabilności wykład (1) P_W02 D.W4.

obręczy miedniczej.
13. Zasady i sposoby odciążenia struktur miednicy. wykład (1) P_W02 D.W4.
15. Podsumowanie tematyki wykładów. wykład (1) P_W02 D.W4.

D.W4.
1. Zapoznanie studentów z celami , efektami kształcenia i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, D.W3., DW4.
sposobami weryfikacji, treściami programowymi, literaturą
oraz organizacją zajęć.
2. Diagnostyka fizjoterapeutyczna w zakresie problemów ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, P_U02, D.W4., D.U1.,
charakterystycznych dla okresu połogu w narządzie ruchu. P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
3. Testy diagnostyczne, obserwacja i badanie narządu ruchu ćwiczenia (2) P_W02, , P_U01, D.W4., D.U1.,
kobiety po porodzie - ćwiczenia praktyczne. P_U02, P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
4. Testy diagnostyczne, obserwacja i badanie narządu ruchu ćwiczenia (2) P_W02, , P_U01, D.W4., D.U1.,
kobiety po porodzie - ćwiczenia praktyczne kontynuacja. P_U02, P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
5. Diagnostyka fizjoterapeutyczna w zakresie problemów ćwiczenia (2) P_W02, , P_U01, D.W4., D.U1.,
charakterystycznych dla okresu połogu w narządzie rodnym P_U02, P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
kobiety.
6. Ocena i badanie funkcji dna miednicy. ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, P_U02, D.W4., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
7. Planowanie terapii w zasady doboru technik ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, P_U02, D.W4., D.U1.,
fizjoterapeutycznych. P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
8. Wczesna interwencja w pierwszych dobach po porodzie. ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, P_U02, D.W4., D.U1.,
P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
9. Omówienie możliwości terapii na oddziale położniczym- ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, P_U02, D.W4., D.U1.,
ćwiczenia praktyczne. P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
ćwiczenia (2) P_W02, P_U01, P_U02, D.W4., D.U1.,

K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
10. Nauka planowania terapii od pierwszej doby po
porodzie.

11. Planowanie terapii we wczesnym okresie P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
okołoporodowym - praca w parach.
12. Prezentacja planów postępowania fizjoterapeutycznego. P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
Pokaz ćwiczeń.

P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
13. Prezentacja planów postępowania fizjoterapeutycznego.
Pokaz ćwiczeń - kontynuacja.

P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
14. Możliwości fizjoterapeutyczne w połogu, pokaz i nauka
technik manualnych.

P_K01, P_K02 D.U40., OK5., OK6.
15. Zaliczenie praktyczne przedmiotu.

dydaktyczne
2. Pokaz procedur fizjoterapeutycznych
3. Wykonywanie procedur fizjoterapeutycznych ze współćwiczącym.

praktycznych.
1. Szukiewicz D.: Fizjoterapia w ginekologii i położnictwie.PZWL, Warszawa2012
Przykładowe
zagadnienia 1. Dokonaj badania podmiotowego pacjenta.
zaliczeniowe
2. Zaproponuj terapię w pierwszej dobie po porodzie siłami natury

3. wykonaj badanie i ocenę powłok brzusznych
Zalecana literatura
2.Kozłowska J. Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie ,Kraków ,2006 AWF Kraków
3.Ginekologia i położnictwo . Urban &PartnerWrocław

Liczba godzin zajęć niewymagających udziału prowadzącego^ 15
Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 60 / 2 ^^-zadania poza uczelnią, przygotowanie się do
(e-mail)
(e-mail) mgr Katarzyna Borowik
(katarzyna.borowik@awf.edu.pl)
estacjonarny, e-learningowy
zenia, laboratoria, warsztaty,
ielne prowadzenie zajęć
łe /bieżące przygotowanie
emestralne zaliczenie
mestralne zaliczenie ustne,
nia pisemne, końcowe
egzamin pisemny, egzamin
mestralna, ocena
howych, praca dyplomowa,
a obecności
odsumowująca
czenia, laboratoria, zajęcia

zielne prowadzenie zajęć
uczelnią, przygotowanie się do egzaminu, zaliczenia
Psychologiczne aspek
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu uroginekologii (F/5/st/SU
Kierunek i poziom studiów studia mgr) Rok/semestr V rok/ VIII semestr
15/0 1
fakultatywny polski
stacjonarny wykłady
Wymagania wstępne Wiedza podstawowa z zakresu psychologii ogólnej.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi terminami i mechanizmami psychologicznym

zakresu wybranych konstruktów psychicznych, procesów poznawczych, emocjonalno-
motywacyjnych i społecznych oraz przygotowanie do korzystania z tej wiedzy podczas
wykonywania obowiązków zawodowych. Kształcenie praktycznych umiejętności
nawiązywania kontaktu z pacjentem.
Przedmiotowe efekty uczenia się (z odniesieniem do efektów kierunkowych/charakterystyk I/ II stopnia/standardów kształcen

Wiedza P_W01. Posiada podstawową wiedzę na temat procesów poznawczych, potrzeb
psychicznych pacjenta i jego psychologicznych aspektów funkcjonowania w chorobie
(C.W5./P7U_W, P7S_WG, P7S_WK; B.W1./P7U_W, P7S_WG)
P_W02. Nazywa i opisuje psychologiczne trudności w relacji z pacjentami (BW4./P7U_

P7S_WG; B.W3./P7U_W, P7S_WG)
Umiejętności
P_U01. Stosuje techniki efektywnego komunikowania się z pacjentem w procesie
postępowania profilaktycznego i fizjoterapeutycznego (B.U10./P7U_U, P7S_UW, P7S_
P6S_UK)
P_U02. Potrafi współpracować w zespołach interdyscyplinarnych (B.U11./P7U_U, P7S

P7S_UO, P6S_UK, B.U12./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P6S_UK)
P_K01. Rozwiązuje problemy związane z funkcjonowaniem zawodowym (O.K2./P7U_K
P7S_Kr, P7S_KO)
P_K02. Zachowuje otwartość na ograniczenia i potrzeby własne jak i pacjenta (O.K1./P

P7S_KR, P7S_KO; O.K5./P7U_K, P7S_KK)
Metody oceny efektów uczenia się#
Kontrola obecności, ocenianie ciągłe i końcowe (kolokwium)
Forma dydaktyczna Przedmiotowe efekty

Treści programowe
zajęć (liczba godzin) ### uczenia się
1. Zapoznanie z celami kształcenia i sposobami ich
weryfikacji, treściami programowymi, literaturą i sprawami
wykład (1) P_W01
organizacyjnymi. Wprowadzenie w problematykę
przedmiotu.
2. Procesy poznawcze i zmysły w pracy fizjoterapeuty. wykład (1) P_ W01, P_W02
P_ W01, P_W02,
3. Osobowość i ograniczenia własne osoby pomagającej. wykład (1)
P_U01
4. Potrzeby psychiczne pacjenta. wykład (1) P_U01, P_W01
5.Prawa pacjenta. wykład (1) P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
6. Komunikacja interpersonalna część 1. wykład (1) P_U01, P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
7. Komunikacja interpersonalna część 2. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02
P_ W01, P_W02,
8. Budowanie relacji pacjent – fizjoterapeuta część 1. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02
P_ W01, P_W02,
9.Budowanie relacji pacjent – fizjoterapeuta część 2. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02
P_ W01, P_W02,
10. „Trudny pacjent”. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02
P_ W01, P_W02,
11. Stres w pracy fizjoterapeuty. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02
P_ W01, P_W02,
12. Stres a odporność organizmu. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02
P_ W01, P_W02,
13. Obciążenia związane z pracą - wypalenie zawodowe. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02
P_ W01, P_W02,
14. Wypalenie zawodowe – jak się przed nim chronić. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02
P_ W01, P_W02,
15. Test wiedzy. wykład (1) P_U01, P_U02, P_K01,
P_K02

dydaktyczne
Narzędzia
dydaktyczne
2. Prezentacja
3. Metody aktywizujące.
Warunki zaliczenia 1. Obecność na zajęciach

przedmiotu 2. Bieżąca ocena umiejętności studentów
3. Kolokwium zaliczeniowe w formie pisemnej (test jednokrotnego wyboru)Student, który opanowa
w pełnym stopniu opanował wszystkie efekty uczenia się (91-100% przyjętych kryteriów) uzyskuje o
wykazując nieliczne i/lub nieznaczne braki (71-80% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efek
kryteriów) lub nieznaczne, ale liczne braki (51-60% przyjętych kryteriów) w zakresie założonych efek
Student, który nie opanował wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych w zakresie przedmioto
Przykładowe
zagadnienia 1. Wymień procesy poznawcze w pracy fizjoterapeuty.
zaliczeniowe
2. Najistotniejsze elementy w budowaniu relacji fizjoterapeuta-pacjnet.
3. Najczęstsze bariery w pracy z pacjentem.
4. Jak się uchronić przed wypaleniem zawodowym.
Zalecana literatura
1. Psychologia w położnictwie i ginekologii Redakcja naukowa: Grażyna Iwanowicz-Palus, Marta
Makara-Studzińska, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2008
2. Psychologia zdrowia, Irena Heszen – Celińska, Helena Sęk, Wydawnictwo naukowe PWN, 2020
3. Psychologia dla fizjoterapeutów i masażystów, Joanna Kliszcz, Wydawnictwo Difin, 2015

4. Psychologia w praktyce medycznej redakcja naukowa Anna Jakubowska – Winecka, Dorota
Włodarczyk, Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa, 2007
5. Psychologia lekarska w leczeniu chorych somatycznie pod red. Barbary Bętkowskiej – Korpały i Jó
Krzysztofa Gierowskiego, Wydawnictwo UJ, Kraków, 2007

Liczba godzin zajęć niewymagających udziału prowadzącego^ 10
Prowadzący przedmiot mgr Monika Walsh
(e-mail)
monikawalsh@o2.pl
Psychologiczne aspekty
uroginekologii (F/5/st/SUG/59)
V rok/ VIII semestr

1
polski
wykłady laboratoria, warsztaty, projekty
samodzielne prowadzenie zajęć
przez studenta
nizmami psychologicznymi z
oznawczych, emocjonalno-
tania z tej wiedzy podczas
cznych umiejętności
opnia/standardów kształcenia
oznawczych, potrzeb
unkcjonowania w chorobie
G)
z pacjentami (BW4./P7U_W,
pacjentem w procesie
10./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO,
rnych (B.U11./P7U_U, P7S_UW,

K)
zawodowym (O.K2./P7U_K,
sne jak i pacjenta (O.K1./P7U_K,

) przygotowanie do zajęć/,
śródsemestralne zaliczenie
zaliczenia
###-wykład,pisemne, końcowe
ćwiczenia,
Kierunkowe efekty laboratoria, zajęcia kliniczne,
uczenia się pisemny, egzamin
samodzielne ustny, praca
prowadzenie zajęć
semestralna,
przez studenta ocena umiejętności
C.W5.
C.W5., B.W1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.
B.U10., C.W5.
O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2., O.K1.
u)Student, który opanował
tych kryteriów) uzyskuje ocenę
żonych efektów uczenia się
w zakresie założonych efektów
enia się (51- 60% przyjętych

w zakresie założonych efektów
ych w zakresie przedmiotowych
Iwanowicz-Palus, Marta
wo naukowe PWN, 2020
ictwo Difin, 2015

a – Winecka, Dorota
Bętkowskiej – Korpały i Józefa
5
1
WWFiZ Psychologiczne aspekty
uroginekologii
magisterskie/studia
Kierunek i poziom studiów stacjonarne Rok/semestr V rok/ IX semestr
fakultatywny polski
stacjonarny ćwiczenia
Wymagania wstępne Wiedza podstawowa z zakresu psychologii ogólnej.
Cel przedmiotu Zapoznanie studentów z podstawowymi terminami i mechanizmami psychologicznymi z

zakresu wybranych konstruktów psychicznych, procesów poznawczych, emocjonalno-
motywacyjnych i społecznych oraz przygotowanie do korzystania z tej wiedzy podczas
wykonywania obowiązków zawodowych. Kształcenie praktycznych umiejętności
nawiązywania kontaktu z pacjentem.

Wiedza P_W01. Posiada podstawową wiedzę na temat procesów poznawczych, potrzeb
psychicznych pacjenta i jego psychologicznych aspektów funkcjonowania w chorobie
(C.W5./P7U_W, P7S_WG, P7S_WK; B.W1./P7U_W, P7S_WG)
P_W02. Nazywa i opisuje psychologiczne trudności w relacji z pacjentami (BW4./P7U_W

P7S_WG; B.W3./P7U_W, P7S_WG)
Umiejętności
P_U01. Stosuje techniki efektywnego komunikowania się z pacjentem w procesie
postępowania profilaktycznego i fizjoterapeutycznego (B.U10./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO
P6S_UK)
P_U02. Potrafi współpracować w zespołach interdyscyplinarnych (B.U11./P7U_U,

P7S_UW, P7S_UO, P6S_UK, B.U12./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO, P6S_UK)
P_K01. Rozwiązuje problemy związane z funkcjonowaniem zawodowym (O.K2./P7U_K,
P7S_Kr, P7S_KO)
P_K02. Zachowuje otwartość na ograniczenia i potrzeby własne jak i pacjenta

(O.K1./P7U_K, P7S_KR, P7S_KO; O.K5./P7U_K, P7S_KK)
Metody oceny efektów uczenia
się# Kontrola obecności, ocenianie ciągłe i końcowe (kolokwium)

Forma dydaktyczna
Przedmiotowe
efekty uczenia się
###
1. Choroba jako sytuacja trudna. ćwiczenia (1) P_W01
2. Behawioralne uwarunkowania zdrowia i choroby. ćwiczenia (1) P_ W01, P_W02
P_ W01, P_W02,
3. Psychologiczne aspekty bólu. ćwiczenia (1)
P_U01
4. Ból przewlekły, praca z pacjentem. ćwiczenia (1) P_U01, P_W01
5. Bariery psychologiczne związane z dotykaniem miejsc

ćwiczenia (1) P_K01, P_K02
intymnych Pacjenta część 1.
P_ W01, P_W02,
6. Bariery psychologiczne związane z dotykaniem miejsc
ćwiczenia (1) P_U01, P_K01,
intymnych Pacjenta - część 2.
P_K02
P_ W01, P_W02,
7. Zasady prowadzenia rozmowy z pacjentką. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02,
P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
8. Specyfika kontaktu fizjoterapeuty z pacjentką - wyzwania
i ograniczenia.
P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
9. Wybrane zagadnienia psychologii prokreacji. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02,
P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
10. Problemy psychologiczne okresu macierzyństwa. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02,
P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
11. Empatia pracowników medycznych. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02,
P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
12. Elementy prawidłowej relacji pacjentka - fizjoterapeuta. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02,
P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
13. Motywacja w pracy fizjoterapeuty. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02,
P_K01, P_K02
P_ W01, P_W02,
14. Promocja zdrowia i prewencja zaburzeń. ćwiczenia (1) P_U01, P_U02,
P_K01, P_K02
ćwiczenia (1)
P_ W01, P_W02,
15. Test wiedzy. P_U01, P_U02,
P_K01, P_K02

dydaktyczne
2. Prezentacja
3. Metody aktywizujące.
Warunki zaliczenia 1. Obecność na zajęciach

przedmiotu 2. Bieżąca ocena umiejętności studentów
3. Kolokwium zaliczeniowe w formie pisemnej (test jednokrotnego wyboru). Student, który opanow
Przykładowe
zagadnienia 1. Wymień procesy poznawcze w pracy fizjoterapeuty.
zaliczeniowe
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe
2. Najistotniejsze elementy w budowaniu relacji fizjoterapeuta-pacjnet.
3. Najczęstsze bariery w pracy z pacjentem.
4. Jak się uchronić przed wypaleniem zawodowym.
Zalecana literatura
1. Psychologia w położnictwie i ginekologii Redakcja naukowa: Grażyna Iwanowicz-Palus, Marta
Makara-Studzińska, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2008
2. Psychologia zdrowia, Irena Heszen – Celińska, Helena Sęk, Wydawnictwo naukowe PWN, 2020
3. Psychologia dla fizjoterapeutów i masażystów, Joanna Kliszcz, Wydawnictwo Difin, 2015
4. Psychologia w praktyce medycznej redakcja naukowa Anna Jakubowska – Winecka, Dorota

Włodarczyk, Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa, 2007
5. Psychologia lekarska w leczeniu chorych somatycznie pod red. Barbary Bętkowskiej – Korpały i
Józefa Krzysztofa Gierowskiego, Wydawnictwo UJ, Kraków, 2007

Prowadzący przedmiot mgr Monika Walsh
(e-mail)
monikawalsh@o2.pl
Psychologiczne aspekty
uroginekologii
(F/5/st/SUG/59)
V rok/ IX semestr
1
polski
ćwiczenia laboratoria, warsztaty, projekty
samodzielne prowadzenie zajęć
przez studenta
nizmami psychologicznymi z
oznawczych, emocjonalno-
tania z tej wiedzy podczas
cznych umiejętności
yk I/ II stopnia/standardów
euty)
oznawczych, potrzeb
unkcjonowania w chorobie
G)
z pacjentami (BW4./P7U_W,
pacjentem w procesie
10./P7U_U, P7S_UW, P7S_UO,
rnych (B.U11./P7U_U,
UO, P6S_UK)
zawodowym (O.K2./P7U_K,
sne jak i pacjenta

) przygotowanie do zajęć/,
śródsemestralne zaliczenie
Kierunkowe samodzielne prowadzenie zajęć
efekty uczenia się przez studenta
C.W5.
C.W5., B.W1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.
B.U10., C.W5.
O.K2., O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
C.W5., B.W1.,
B.U10.,B.U11.,
B.U12., O.K2.,
O.K1.
boru). Student, który opanował
yjętych kryteriów) uzyskuje
e założonych efektów uczenia

cznych w zakresie
2,0).
.
na Iwanowicz-Palus, Marta
ctwo naukowe PWN, 2020
wnictwo Difin, 2015
wska – Winecka, Dorota
ary Bętkowskiej – Korpały i
5
1
Elementy dietetyki i żywienia
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu kobiet w uroginekologii
(F/5/st/SUG/60))
Kierunek i poziom studiów Rok/semestr V rok/IX semestr
studia mgr)

Wymagania wstępne fizjologia i biochemia
Cel przedmiotu Przekazanie studentom wiedzy z zakresu żywienia i jego znaczenia w planowaniu ciąży, w
ciąży i w połogu. Nauka wyboru prawidłowych prduktów spożywczych, doboru
odpowienich systemów żywieniowych i zastosowania ich w odpowiednich przypadkach.
Wyposażenie studenta w wiedzę z zakresu supelemntacji i jej zastosowania.

Wiedza
P_W01. Zna rolę i funkcje fizjologiczne białek, tłuszczów, węglowodanów, składników
mineralnych, wody oraz witamin w organizmie człowieka. (O.W01/P7U_W/P7S_WG,
O.W02/P7U_W/P7S_WG)
P_W02. Zna zasady prawidłowego odżywiania oraz podstawowe błędy żywieniowe. Zna
grupy produktów spożywczych i ich wartości odżywcze (O.W02/P7U_W/P7S_WG,
O.W14/P7U_W, P7S_WK)
P_W03. Zna nowoczesne trendy żywieniowe i potrafi ocenić ich podstawowe wady i
zalety. (O.W02/P7U_W/P7S_WG, O.W14/P7U_W, P7S_WK)
P_W04. Posiada wiedzę z zakresu planowania pracy żwieniowej z kobietami, oraz zmian
hormonalnych zachodzących w organizmie. (O.W01/ P7U_W/ P7S_WG,
O.W02/P7U_W/P7S_WG/P7S_WK/ O.W04/ P7U_W/P7S_WG, O.W05/P7U_W/P7S_WK)
Umiejętności
P_U01. Potrafi oszacować wielkość zapotrzebowania kobiety na składniki pokarmowe.

Ocenia wartości odżywcze poszczególnych produktów spożywczych, potrafi oszacować
ich przydatność w planie żywieniowym. (O.U7./P7U_U/P7S_UO/P7S_UK)
P_U02. Opracowuje samodzielnie plany żywieniowe, zgodne z indywidualnym

zapotrzebowaniem kobiety planującej ciążę, w ciąży i w połogu.
(O.U7/P7U_U/P7S_UW/P7S_UO/P7S_UK/ O.U12/P7U_U/P7S_UO/P7S_UK)
P_U03. Potrafi przeprowadzić wywiad dietetyczny i uwzględnić jego efekty w

opracowaniu planu żywieniowego. Potrafi korygować niewłaściwe nawyki żywieniowe.
(O.U7/P7U_U/P7S_UW/P7S_UO/P7S_UK/ O.U12/P7U_U/P7S_UO/P7S_UK)
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę ustawicznego dokształcania się z zakresu prawidłowego
żywienia i współpracy ze specjalistami. Propaguje zdrowy i aktywny tryb życia.
(O.K5/P7U_K/P7S_KK/ O.K6/P7U_K/P7S_KK)
P_K02. Przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny żywienia w środowisku własnym i

innych. (O.K3/P7U_K/ P7S_KR/ O.K5/P7U_K/P7S_KK/ O.K6/P7U_K/P7S_KK)
Metody oceny efektów uczenia ocenianie ciągłe, zaliczenie pisemne, praca semestralna #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne zaliczenie
Typ oceny## formująca i podsumowująca ##-formująca, podsumowująca

Forma dydaktyczna
Przedmiotowe Kierunkowe efekty zajęć przez studenta
###
1. Zapoznanie studenta z celem, efektami kształcenia i wykład (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
sposobem ich weryfikacji, programem zajęć, literaturą oraz P_W03 O.W14.
organizacją i obowiązującymi wymogami na wykładach.
2. Charakterystyka wpływu żywienia na przygotowanie do wykład (1) P_W01 O.W1., O.W2.

ciąży, ciążę i okres połogu.
3. Węglowodany, tłuszcze i białka jako podstawowe wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
składniki pokarowe. P_W02 O.W14.
4. Rola pozostałych składników odżywczych w diecie. wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
P_W02 O.W14.
5. Podstawowe błędy żywieniowe popełniane w diecie. wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
Skład produktów i cznniki antyżywieniowe. P_W02, O.W14.
P_W03
6. Rola wody w diecie. Znaczenie nawodnienia i wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
konsekwencje odwodnienia. P_W02 O.W14.
7. Rola wpływu diety na kobiecy układ hormonalny. wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
8. Rola wpływu diety na kobiecy układ hormonalny. Cd. wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
9. Wpływ diety na schorzenia urologiczne oraz na wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
zapobieganie tym schorzeniom. P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
10. Wpływ diety na schorzenia ginekologiczne oraz na wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
zapobieganie tym schorzeniom. P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
11. Znaczenie flory bakteryjnej w uroginekologi. wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
12. Znaczenie flory bakteryjnej w uroginekologi. Cd. wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
13. Niedobory pokarmowe i zastosowanie suplementacji w wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
przygotowaniu do ciąży, w ciąży i w połogu. P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
14. Niedobory pokarmowe i zastosowanie suplementacji w wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
przygotowaniu do ciąży, w ciąży i w połogu. P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
15. Podsumowanie wykładów. Zaliczenie końcowe. wykład (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
P_W02, O.W4., O.W5.,
P_W03, P_W04 O.W14.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami kształcenia i ćwiczenia (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
sposobami ich weryfikacji, treściami programowymi, P_W02, O.W14.
literaturą oraz sprawami organizacyjnymi. Teoretyczne P_W03,
podstawy żywienia człowieka.
2. Oszacowanie indywidualnego spożycia energii oraz ćwiczenia (1) P_W01, O.W1., O.W2.,
podstawowych składników odżywczych z pożywienia na P_W02, O.W14. O.U7.
podstawie wywiadu o spożyciu. P_W03, P_U01
3. Podstawowe zagadnienia dotyczące wywiadu ćwiczenia (1) P_W01, O.W1., O.W2.,

żywieniowego oraz dostosowanie zaleceń dla kobiety P_W02, O.W14. O.U7.,
planującej ciążę, w ciąży i w połogu. P_W03, P_U01, O.U12.
P_U03
4. Samodzielne tworzenie i przeprowadzanie wywiadu ćwiczenia (1) P_W01, O.W1., O.W2.,

żywieniowego ze zwróćeniem uwagi na sytuację P_W02, O.W14. O.U7.,
zdrowotną podopieczniej. P_W03, P_U03 O.U12.
5. Poprawa indywidualnego spożycia energii w oparciu o ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
zapotrzebowanie energetyczne, występujące schorzenia P_W03 O.W14. O.U7.,
oraz okres przygotowania do ciąży, ciaży i połogu. P_U01, P_U02 O.U12.
6. Systemy żywieniowe odpowiednie dla pacjentów ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
fizjoterapii uroginekologicznej. Podstawowe zagadnienia P_W03 O.W14. O.U7.,
oraz zasady stosowania. P_U01, P_U02, O.U12.
P_U03
oraz zasady stosowania. P_U01, P_U02, O.U12.
P_U03
oraz zasady stosowania.. P_U01, P_U02, O.U12.
P_U03
9. Dieta w okresie planowania ciąży, główne problemy ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
żywieniowe oraz suplementacja niezbędna w niedoborach. P_W03 O.W14. O.U7.,
P_U01, P_U03, O.U12., O.K3.,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.,
10. Dieta w okresie ciąży, główne problemy żywieniowe ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
oraz suplementacja niezbędna w niedoborach. P_W03 O.W14. O.U7.,
P_U01, P_U03, O.U12., O.K3.,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.,
11. Dieta w okresie połogu, główne problemy żywieniowe ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
oraz suplementacja niezbędna w niedoborach. P_W03 O.W14. O.U7.,
P_U01, P_U03, O.U12., O.K3.,
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.,
12. Znaczenie żywienia w cukrzycy ciążowej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
P_W03, P_W04, O.W4., O.W5.,
P_U01, P_U02, O.W14. O.U7.,
P_U03, P_K01, O.U12., O.K3.,
P_K02 O.K5., O.K6.,
13. Znaczenie żywienia w cukrzycy ciążowej. Cd ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,
P_W03, P_W04, O.W4., O.W5.,
P_U01, P_U02, O.W14. O.U7.,
P_U03, P_K01, O.U12., O.K3.,
P_K02 O.K5., O.K6.,
14. Podsumowanie zajęć. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,

P_W03, P_W04, O.W4., O.W5.,
P_U01, P_U02, O.W14. O.U7.,
P_U03, P_K01, O.U12., O.K3.,
P_K02 O.K5., O.K6.,
15. Zaliczenie końcowe. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W1., O.W2.,

P_W03, P_W04, O.W4., O.W5.,
P_U01, P_U02, O.W14. O.U7.,
P_U03, P_K01, O.U12., O.K3.,
P_K02 O.K5., O.K6.,

dydaktyczne 2. Komputer.
3. Filmy edukacyjne.
4. Tabele składu i wartości odżywczej produktów spożywczych.
Warunki zaliczenia Merytoryczne kryteria zaliczenia przedmiotu:

przedmiotu 1. Wykład – odpowiedź lub test wyboru.
2. Ćwiczenia – aktywne uczestnictwo w zajęciach, przygotowanie planów żywieniowych, zaliczenie
pisemnego kolokwium, przygotowanie prezentacji.
Formalne kryteria zaliczenia przedmiotu

- w pełnym stopniu (91-100% efektów pożądanych, EP) uzyskuje ocenę bardzo dobrą (5,0);
- wykazując minimalne braki (81-90% EP) w zakresie założonych efektów kształcenia uzyskuje ocenę
dobrą plus (4,5);
- wykazując nieliczne i/lub nieznaczne braki (71-80% EP) w zakresie założonych efektów kształcenia
uzyskuje ocenę dobrą (4,0);
- wykazując umiarkowane braki (61-70% EP) w zakresie założonych efektów kształcenia uzyskuje
ocenę dostateczną plus (3,5);
- wykazując znaczne, ale nieliczne braki w zakresie założonych efektów kształcenia (51-60% EP) lub
nieznaczne, ale liczne braki (51-60% EP) w zakresie założonych efektów kształcenia uzyskuje ocenę
dostateczną (3,0).
przedmiotowych efektów kształcenia uzyskuje ocenę niedostateczną (2,0).
Przykładowe
zagadnienia 1. Wymień role witaminy D3 w organizmie. (5 przykładów)
zaliczeniowe
2. Opisz mechanizm trawienia tłuszczy.
3. Wymień aminokwasy egzogenne.
4. Wymień produkty/suplementy wspierające pracę jelit.
5. Opisz zwiększanie progów kalorycznych w poszczególnych trymestrach ciaży.

Zalecana literatura 1. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B. (2008) Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i
chorób niezakaźnych, Warszawa.
2. Dronka-Skrzypczak J. (2018) Jak wychować zdrowe dziecko, Łódź.
3. Ciborowska H., Rudnicka R. (2014) Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Warszawa.
4. Gawęcki J. (2010) Żywienie człowieka zdrowego i chorego, Warszawa.
5. Świątkowska D. Poradnik żywienia kobiet w ciąży, Warszawa.

6. Szostak-Węgierek D., Cichocka A. (2013) Żywienie kobiet w ciąży, Warszawa.

Prowadzący przedmiot mgr. Małgorzata Kołdej
(e-mail) (malgorzata.koldej@awf.edu.pl)
fizjoterapii pediatrycznej
(F/5/st/SP/52)

(jednolite studia
mgr)




P7S_WK).


Umiejętności P_U01. Potrafi opracować podstawowy protokół badań eksperymentalnych:

badania randomizowanego z grupą kontrolną, cross-over, badania przed-po (O.U9./
P7U_U/ P7S_UK, E.U2./ P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU, E.U3./ P7U_U/ P7S_UK,
P7S_UW, P7S_UU).

P7S_UW, P7S_UU).

interwencja pozorowana) (O.U9./ P7U_U/ P7S_UK, E.U2./ P7U_U/ P7S_UK,

bazach danych (np. GoogleScholar, PubMed, PEDro, TRIP, OTSeeker) (O.U9./
P7U_U/ P7S_UK, E.U1./ P7U_U/P7S_UK, P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, E.U4. /
P7U_U/ P7S_UK, P7S_UW, P7S_UU).


P7S_UW, P7S_UU).
P7U_K/ P7S_KK).

(O.K5./ P7U_K/ P7S_KK).
kontrola obecności

###
fizjoterapii pediatrycznej. Zasada PICO(S)/ PEO i P_U02, P_K02 E.U1., E.U5., O.K5.
piśmiennictwa z zakresu fizjoterapii pediatrycznej.
Część I.
Część II.
fizjoterapii pediatrycznej. Część I.
fizjoterapii pediatrycznej. Część II.
fizjoterapii pediatrycznej: wytyczne oparte na P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
konsensusie ekspertów i wytyczne opracowane P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
systematycznie (oparte na wynikach badań
naukowych). Źródła wytycznych: national Guideline
Clearinghouse, SIGN, NICE, G-I-N, USPSTF, strony
towarzystw naukowych i zawodowych i inne. Część
I.
fizjoterapii pediatrycznej: wytyczne oparte na P_U02, P_U03, E.U1., E.U5., O.K4.,
konsensusie ekspertów i wytyczne opracowane P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
systematycznie (oparte na wynikach badań
naukowych). Źródła wytycznych: national Guideline
Clearinghouse, SIGN, NICE, G-I-N, USPSTF, strony
towarzystw naukowych i zawodowych i inne. Część
II.
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
fizjoterapii pediatrycznej (np. zmiana napięcia P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
fizjoterapeutycznych u dzieci i młodzieży P_U06, P_K01,
(przeciążenie mięśni, stany zapalne narządu ruchu, P_K02
tendopatie, entezopatie, uszkodzenia chrząstek).
fizjoterapeutycznych u dzieci i młodzieży P_U06, P_K01,
(przeciążenie mięśni, stany zapalne narządu ruchu). P_K02
fizjojterapeutycznychu dzieci i młodzieży (np. P_U06, P_K01,
progresja skrzywienia kręgosłupa, ocena nasilenia P_K02
bólu u dzieci). Opracowanie protokołów badań.

P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
innych bazach.
fizjoterapii pediatrycznej.
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
P_K01, P_K02 O.K5., O.K6.
Opracowywanie protokołów badań. Część I. P_K02
mięsniowego, parametry spirometryczne). P_U06, P_K01,
Opracowywanie protokołów badań. Część II. P_K02
fizjoterapeutycznychu dzieci i młodzieży P_U06, P_K01,
(przeciążenie mięśni , stany zapalne narządu ruchu). P_K02
Opracowywanie protokołów badań.
fizjoterapeutycznych u dzieci i młodzieży (np. P_U06, P_K01,
bólu u dzieci). Opracowywanie protokołów badań.
Część I.
fizjoterapeutycznych u dzieci i młodzieży (np. P_U06, P_K01,
bólu u dzieci). Opracowywanie protokołów badań.
Część II.
P_U06, P_K01,
P_K02
P_W03, P_U01, O.U9., E.U2., E.U3.,
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02
P_U02, P_U03, E.U1., E.U4., E.U5.,
P_U04, P_U05, O.K4., O.K5., O.K6.
P_U06, P_K01,
P_K02

dydaktyczne

naukowych na temat wybranego problemu dotyczącego fizjoterapii pediatrycznej;
- grupowy projekt badania naukowego z zakresu fizjoterapii pediatrycznej, opracowany na
zaliczeniowe
rodzajów badań naukowych dla fizjoterapii pediatrycznej.
Fizjoterapia. Wyd. 2 polskie. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner, Wrocław.
2. Gajewski P., Jaeschke R., Brożek J. (red.). (2008).Podstawy EBM. Medycyna Praktyczna,
Kraków.


Warszawa.


prowadzącego
prowadzącego^^ 20
w fizjoterapii pediatrycznej i
wieku rozwojowego
(F/5/st/SP/53)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Fizjologia, kinezyterapia, fizykoterapia, fizjoterapia w pediatrii.
Cel przedmiotu Umożliwienie studentowi osiągnięcia założonych w ramach przedmiotu efektów

kształcenia dotyczących metod i technik fizjoterapeutycznych stosowanych u dzieci
w różnym wieku.

Wiedza P_W01. Posiada rozszerzoną, aktualną wiedzę dotyczącą rozwoju dziecka, zasad
opieki nad dzieckiem niepełnosprawnym z różnym rodzajem zaburzeń
psychomotorycznych (C.W4./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna celowość podejmowania, wskazania, przeciwwskazania i skutki

uboczne działań fizjoterapeutycznych w rehabilitacji dzieci i ograniczenia w
dawkowaniu zabiegów fizykalnych, ćwiczeń kinezyterapeutycznych i specjalnych
metod neurorehabilitacyjnych (C.W8./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Poza ćwiczeniami kinezyterapeutycznymi zna założenia innych form i metod

pracy z dziećmi jak: PNF, NDT Bobath, ruch rozwijający wg Veroniki Sherborne i
zasady integracji sensorycznej (C.W5./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK, C.W6./P7U_W/
P7S_WG, C.W7./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Wybiera i realizuje odpowiednie dla wieku, stanu dziecka i rodzaju
schorzenia metody i techniki fizjoterapeutyczne (C.U6./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO,
P7S_UU).
P_U02. Potrafi zaplanować, dobrać i wykonać metody i techniki fizjoterapeutyczne

z uwzględnieniem ewentualnych zagrożeń i przeciwwskazań specyficznych dla
wieku dziecięcego (C.U8./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO).
P_U03. Potrafi wprowadzać czynności profilaktyczne zapobiegające zaburzeniom

rozwojowym u dzieci (C.U17./P7U_U/ P7S_UO, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuje postawę otwartą wobec członków zespołu terapeutycznego i
pacjentów, potrafi z nimi współpracować, okazując im szacunek i dbając o ich
dobro. Przestrzega zasad etyki zawodowej (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K2./
P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K3./ P7U_K/ P7S_KR, O.K4./ P7U_K/ P7S_KR, O.K7./
P7U_K/ P7S_KR, O.K9./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).

uwzględniając swoje możliwości i ograniczenia (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO,
O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K3./ P7U_K/ P7S_KR, O.K4./ P7U_K/ P7S_KR,
O.K5./ P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK, O.K7./ P7U_K/ P7S_KR, O.K8./
P7U_K/ P7S_KK, O.K9./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
P_K03. Rozumie konieczność poznawania najnowszych metod stosowanych w pracy

z dziećmi opartych na dowodach naukowych i znaczenie zasad Evidence Base
Practice w działalności zawodowej (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K2./ P7U_K/
P7S_KR, P7S_KO, O.K3./ P7U_K/ P7S_KR, O.K4./ P7U_K/ P7S_KR, O.K7./ P7U_K/
P7S_KR, O.K9./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów Zaliczenie ustne, pisemne,obserwacja uczestnicząca, zaliczenie praktyczne.

uczenia się#

###
1. Rozwój dziecka- aspekty fizyczne, psychiczne i wykład (1) P_W01 C.W4.

ruchowe. Część I.

3. Znaczenie ruchu dla rozwoju dziecka. wykład (1) P_W01 C.W4.
4. Zagrożenia noworodkowe. Część I. wykład (1) P_W01 C.W4.
5. Zagrożenia noworodkowe. Część II. wykład (1) P_W01 C.W4.
6. Choroby układu nerwowego. wykład (1) P_W01 C.W4.

7. Choroby i dysfunkcje w obrębie narządu ruchu u wykład (1) P_W01 C.W4.
dzieci. Część I.

dzieci. Część II.
9. Choroby układu oddechowego i krążenia u dzieci. wykład (1) P_W01 C.W4.

Część I.
10. Choroby układu oddechowego i krążenia u wykład (1) P_W01 C.W4.

11. Wybrane metody medycyny fizykalnej. wykład (1) P_W02 C.W8.

Zagrożenia i przeciwwskazania do stosowania u
dzieci.
12. Wybrane metody stosowane w fizjoterapii wykład (1) P_W02 C.W8.

pediatrycznej. Część I.

pediatrycznej. Część II.

pediatrycznej. Część III.
15. Wybrane metody stosowane w fizjoterapii wykład (1) P_W03 C.W5., C.W6., C.W7.
pediatrycznej. Część IV.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8., C.U6.,
kształcenia, treściami programowymi oraz P_U01, P_U02 C.U8.
literaturą. Omówienie poszczególnych etapów
rozwoju dziecka.
2. Badanie dziecka na potrzeby terapii. Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
Kwestionariusze obserwacji, diagnoza. Część I. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
3. Badanie dziecka na potrzeby terapii. Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
Kwestionariusze obserwacji, diagnoza. Część II. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
4. Podstawowe rodzaje ćwiczeń zalecanych w wieku Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
przedszkolnym: ćwiczenia bez przyborów i z P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
przyborami ( piłką, krążkiem, woreczkami, laską, P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
szarfą, obręczą – metodyka wykonania). P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
5. Podstawowe rodzaje ćwiczeń zalecanych w wieku Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
dziecięcym : ćwiczenia oddechowe i posturalne– P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
metodyka wykonania. P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
6. Analiza i terapia dziecka zagrożonego. Terapia Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
dziecka z opóźnieniem psychoruchowym -metody, P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
techniki usprawniania. Część I. P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
7. Analiza i terapia dziecka zagrożonego. Terapia Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
dziecka z opóźnieniem psychoruchowym -metody, P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
techniki usprawniania. Część II. P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
8. Metody fizjoterapeutyczne u dzieci; podstawy i Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
zastosowanie PNF w Pediatrii. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
zastosowanie NDT- Bobath dla dzieci. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
zastosowanie metody Vaclawa Vojty. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
11. Założenia i cel spontanicznej zabawy według Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
Weroniki Sherborne oraz Metoda Dobrego Startu. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
Część I. P_U03, P_K01, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
12. Założenia i cel spontanicznej zabawy według Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
Weroniki Sherborne oraz Metoda Dobrego Startu. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
Część II. P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K04 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
13. Diagnoza, Metoda Integracji Sensorycznej. Część Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
I. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
14. Diagnoza, Metoda Integracji Sensorycznej. Część Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
II. P_U01, P_U02, C.U6., C.U8., O.K1.,
P_K01, P_K02, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K02 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
15. Zaliczenie przedmiotu teoretyczne i praktyczne. Ćwiczenia (3) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8.,
P_W03 C.W5., C.W6., C.W7.

dydaktyczne
3. Sprzęt specjalistyczny, przybory do ćwiczeń.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaliczenia cząstkowe, zaliczenie końcowe
(zaprezentowanie, przeprowadzenie, zaplanowanie terapii dla dzieci z różnymi
niepełnosprawnościami).Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Wyjaśnij pojęcie Integracji Sensorycznej i podaj przykłady ćwiczeń.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień metody fizjoterapeutyczne stosowane u dzieci do lat 3 i omów jedną z nich.
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe
3. Zastosuj ćwiczenia według metody PNF w Pediatrii.
4. Zastosuj ćwiczenia według metody Weroniki Sherborne.
Zalecana literatura 1. Dega W., Milanowska K. (1994). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
2. Ebelt-Paprotny G., Preis R. (red.). (2012). Fizjoterapia. Wyd. 2 polskie. Wydawnictwo Elsevier
Urban & Partner, Wrocław.
3. Fiodorenko-Dumas Ż. (2009). Kinezyterapia w praktyce fizjoterapeuty. Górnicki

Wydawnictwo Medyczne, Wrocław.
4. Kuliński W., Zeman K. (2012). Fizjoterapia w pediatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.

Wrocław.

7. Straburzyńska – Lupa A., Straburzyński G. (2008). Fizjoterapia z Elementami Klinicznymi.

Wyd. 1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 15

(e-mail) (renata.kopytiuk@awf-bp.edu.pl)
(beata.gromisz@awf-bp.edu.pl)
dr Dorota Drabarek
(dorota.drabarek@awf-bp.edu.pl)
etody i techniki
peutyczne stosowane
erapii pediatrycznej i
ku rozwojowego
F/5/st/SP/53)
rok/VIII semestr
3
edmiotu efektów
tosowanych u dzieci
terystyk I/ II
terapeuty)
oju dziecka, zasad

aburzeń
zania i skutki
raniczenia w
nych i specjalnych
WK).
a innych form i metod

oniki Sherborne i
WK, C.W6./P7U_W/
ka i rodzaju
U/ P7S_UW, P7S_UO,
ki fizjoterapeutyczne
ecyficznych dla
ające zaburzeniom
erapeutycznego i
ek i dbając o ich
_KR, P7S_KO, O.K2./
K/ P7S_KR, O.K7./
zadań zespołu
P7S_KR, P7S_KO,
/ P7U_K/ P7S_KR,
P7S_KR, O.K8./
stosowanych w pracy
Evidence Base
S_KO, O.K2./ P7U_K/
KR, O.K7./ P7U_K/
praktyczne. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W8.
C.W8.
C.W8.
C.W8.
C.W5., C.W6., C.W7.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.U6., C.U8., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8.,
C.W5., C.W6., C.W7.
owe
nymi
kompetencje
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
w jedną z nich.
o Lekarskie PZWL,
Wydawnictwo Elsevier
Górnicki
karskie PZWL,
ban&Partner,
Wydawnictwo
tami Klinicznymi.
liniczne i biofizyczne.

w fizjoterapii pediatrycznej i
wieku rozwojowego
(F/5/st/SP/53)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Fizjologia, kinezyterapia, fizykoterapia, fizjoterapia w pediatrii.

kształcenia dotyczących metod i technik fizjoterapeutycznych stosowanych u dzieci w
różnym wieku.

Wiedza P_W01. Posiada rozszerzoną, aktualną wiedzę dotyczącą rozwoju dziecka, zasad
opieki nad dzieckiem z różną niepełnosprawnością (C.W4./ P7U_W/ P7S_WG,
P7S_WK).
P_W02. Zna celowość podejmowania, wskazania, przeciwwskazania i skutki uboczne

działań fizjoterapeutycznych w rehabilitacji dzieci i ograniczenia w dawkowaniu
zabiegów fizykalnych, ćwiczeń kinezyterapeutycznych i specjalnych metod
neurorehabilitacyjnych (C.W8./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna założenia innych form i metod pracy z dziećmi jak: PNF w Pediatrii, NDT
Bobath, Metoda Weroniki Sherborne i Integracji Sensorycznej (C.W5./ P7U_W/
P7S_WG, P7S_WK, C.W6./ P7U_W/ P7S_WG, C.W7./P7U_W/ P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Dobiera i realizuje odpowiednie dla wieku, rodzaju schorzenia metody i
techniki fizjoterapeutyczne (C.U6./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU).
P_U02. Potrafi stosować procedury fizjoterapeutyczne z uwzględnieniem

ewentualnych zagrożeń i przeciwwskazań specyficznych dla wieku dziecięcego
(C.U8./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO).
P_U03. Potrafi wprowadzać czynności profilaktyczne zapobiegające zaburzeniom

rozwojowym u dzieci (C.U17./P7U_U/ P7S_UO, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Prezentuje postawę otwartą wobec członków zespołu terapeutycznego i
pacjentów, potrafi z nimi współpracować, okazując im szacunek i dbając o ich dobro
(O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K3./ P7U_K/
P7S_KR, O.K4./ P7U_K/ P7S_KR, O.K7./ P7U_K/ P7S_KR, O.K9./ P7U_K/ P7S_KR,
P7S_KO).
uwzględniając swoje możliwości i ograniczenia (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO,
O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K3./ P7U_K/ P7S_KR, O.K4./ P7U_K/ P7S_KR,
O.K5./ P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK, O.K7./ P7U_K/ P7S_KR, O.K8./ P7U_K/
P7S_KK, O.K9./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
P_K03. Rozumie konieczność poznawania najnowszych metod stosowanych w pracy z

dziećmi opartych na dowodach naukowych i znaczenie zasad Evidence Base Practice
w działalności zawodowej (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K2./ P7U_K/ P7S_KR,
P7S_KO, O.K3./ P7U_K/ P7S_KR, O.K4./ P7U_K/ P7S_KR, O.K7./ P7U_K/ P7S_KR,
O.K9./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Zaliczenie pisemne, zaliczenie praktyczne, obserwacja.

się#

###


ruchowe. Część II.
3. Znaczenie ruchu dla rozwoju dziecka. wykład (1) P_W01 C.W4.
4. Zagrożenia noworodkowe. Część I. wykład (1) P_W01 C.W4.
5. Zagrożenia noworodkowe. Część II. wykład (1) P_W01 C.W4.
6. Choroby układu nerwowego. wykład (1) P_W01 C.W4.

dzieci. Część I.


Część I.
Część II.
11. Wybrane metody medycyny fizykalnej. wykład (1) P_W02 C.W8.

Zagrożenia i przeciwwskazania do stosowania u
dzieci.

pediatrycznej. Część I.

pediatrycznej. Część II.

pediatrycznej. Część III.
15. Wybrane metody stosowane w fizjoterapii wykład (1) P_W02, P_W03 C.W8., C.W5., C.W6.,
pediatrycznej. Część IV. C.W7.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8., C.U6.,
kształcenia, treściami programowymi oraz literaturą. P_U01, P_U02 C.U8.
Omówienie poszczególnych etapów rozwoju dziecka.
2. Prezentacja i omówienie podstawowych ćwiczeń ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8., C.U6.,
zalecanych w wieku przedszkolnym (ćwiczenia z P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
przyborami, ćwiczenia bez przyborów). P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
3. Prezentacja i omówienie podstawowych ćwiczeń ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8., C.U6.,
zalecanych dzieciom z opóźnieniem P_W03 P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
psychoruchowym. P_U02, P_U03 O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
4. Zastosowanie ćwiczeń oddechowych, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8., C.U6.,
relaksacyjnych u dzieci. Masaż Shantala. P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
5. Zastosowanie ćwiczeń oddechowych, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8., C.U6.,
relaksacyjnych u dzieci. Masaż Shantala. P_W03 P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
Doskonalenie umiejętności. P_U02, P_U03 O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
6. Zastosowanie odpowiednich metod i technik ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8., C.U6.,
pediatrycznych u dzieci z Zespołem Downa. P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
pediatrycznych u dzieci z Niepełnosprawnością P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
Intelektualną. Część I. P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
pediatrycznych u dzieci z Niepełnosprawnością P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
Intelektualną. Część I. P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
pediatrycznych u dzieci z Autyzmem, Aspergerem. P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
Część I. P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
pediatrycznych u dzieci z Autyzmem, Aspergerem. P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
Część II. P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
pediatrycznych u dzieci z MPDz. P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
pediatrycznych u dzieci z Opóźnionym Rozwojem P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
Psychoruchowym. Część I. P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
pediatrycznych u dzieci z Opóźnionym Rozwojem P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
Psychoruchowym. Część II. P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
pediatrycznych u dzieci z zespołami genetycznymi. P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
15. Zaliczenie przedmiotu. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W4., C.W8., C.U6.,
P_W03, P_U01, C.U8., C.U17., O.K1.,
P_U02, P_U03, O.K2., O.K3., O.K4.,
P_K01, P_K02, P_K03 O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.

dydaktyczne
3. Sprzęt specjalistyczny, przybory do ćwiczeń.
Warunki zaliczenia Wykład –obecność na zajęciach.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaliczenia cząstkowe, zaliczenie końcowe (zaprezentowanie,
przeprowadzenie, zaplanowanie terapii dla dzieci z różnymi niepełnosprawnościami).Student,
Przykładowe 1. Wymień metody i techniki stosowane w usprawnianiu dziecka z autyzmem.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień metody fizjoterapeutyczne stosowane u dzieci z MPDz i omów/ opisz jedną z nich.
3. Zastosuj ćwiczenia według metody SI stosowane u dzieci z Aspergerem.
4. Zaplanuj i przedstaw terapię dla dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu

znacznym.
Zalecana literatura 1. Dega W., Milanowska K. (1994). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
2. Ebelt-Paprotny G.,Preis R. (red.). (2012). Fizjoterapia. Wyd. 2 polskie. Wydawnictwo

Elsevier Urban & Partner, Wrocław.
3. Fiodorenko-Dumas Ż. (2009). Kinezyterapia w praktyce fizjoterapeuty. Górnicki Wydawnictwo

Medyczne, Wrocław.
4. Kuliński W., Zeman K. (2012). Fizjoterapia w pediatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
5. Kwolek A. (2003). Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Medyczne Urban, Wrocław.

PZWL, Warszawa.


prowadzącego
prowadzącego^^ 5

(e-mail) dr Renata Kopytiuk
(renata.kopytiuk@awf.edu.pl)
dr Dorota Drabarek
etody i techniki
peutyczne stosowane
erapii pediatrycznej i
ku rozwojowego
F/5/st/SP/53)
rok/IX semestr
2
dmiotu efektów
osowanych u dzieci w
erystyk I/ II
erapeuty)
u dziecka, zasad
_W/ P7S_WG,
ania i skutki uboczne

w dawkowaniu
ych metod
NF w Pediatrii, NDT
C.W5./ P7U_W/
S_WG).
zenia metody i
7S_UU).
dnieniem
ku dziecięcego
ące zaburzeniom
rapeutycznego i
i dbając o ich dobro
O, O.K3./ P7U_K/
P7U_K/ P7S_KR,
dań zespołu
7S_KR, P7S_KO,
P7U_K/ P7S_KR,
7S_KR, O.K8./ P7U_K/
osowanych w pracy z
idence Base Practice
2./ P7U_K/ P7S_KR,
P7U_K/ P7S_KR,

C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W8.
C.W8.
C.W8.
C.W8.
C.W8., C.W5., C.W6.,

C.W7.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8.
C.W4., C.W8., C.U6.,
C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,
C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,
C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
C.W4., C.W8., C.U6.,

C.U8., C.U17., O.K1.,
O.K2., O.K3., O.K4.,
O.K5., O.K6., O.K7.,
O.K8., O.K9.
e (zaprezentowanie,
nościami).Student,
przedmiotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
m.
opisz jedną z nich.
alną w stopniu
Lekarskie PZWL,
dawnictwo
órnicki Wydawnictwo
arskie PZWL,
an, Wrocław.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia psychospołeczna
w pediatrii (F/5/SP/54)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Psychologia, socjologia, psychospołeczne podstawy fizjoterapii: elementy
psychologii rozwojowej, klinicznej i socjologii niepełnosprawności.
Cel przedmiotu Poszerzenie wiedzy z zakresu psychologii rozwoju oraz psychologii klinicznej dzieci i
młodzieży na temat czynników i mechanizmów związanych ze zdrowiem jego
ochroną, chorobą i niepełnosprawnością. Zwrócenie szczególnej uwagi na rolę
czynników wewnętrznych (związanych z osobą pacjenta) i zewnętrznych; w tym
wykwalifikowanego fizjoterapeuty i rodziny. Zdobycie umiejętności radzenia sobie w
sytuacjach trudnych oraz udzielania wsparcia i pomocy psychologicznej pacjentom i
ich rodzinom - co pozwoli na efektywną pracę w zawodzie fizjoterapeuty, a także na
własny rozwój.

Wiedza P_W01. Posiada wiedzę z zakresu psychologii rozwoju i psychologii klinicznej dzieci i
młodzieży. Posiada wiedzę na temat psychospołecznych uwarunkowań
powstawania i rozwoju chorób somatycznych i zaburzeń psychicznych
P_W02. Posiada wiedzę na temat czynników warunkujących skuteczność

rehabilitacji dzieci i młodzieży oraz właściwych sposobów oddziaływań
wychowawczych, psychokorekcyjnych i terapeutycznych skierowanych na osoby
niepełnosprawne i ich rodziny. Uwzględnia podmiotowość pacjenta i
uwarunkowania kulturowe, społeczne i religijne (O.W1./P7U_W/P7S_WG,

terapeutycznym pracując z dziećmi i młodzieżą, stosuje poznane metody.
Rozpoznaje i rozumie trudności i ograniczenia dziecka z niepełnosprawnością i jego
rodziny w kontekście różnic środowiskowych, społecznych, kulturowych, religijnych i
/lub etnicznych (O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U12/P7U_U/P7S_UO,P7S_UK.,
O.U13./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U14/P7U_U/P7S_UW, B.U3./P7U_U/P7S_UK,
B.U8./P7U_U/P7S_UW, B.U10./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P6S_UK,
P_U02. Potrafi wskazać na psychospołeczne aspekty pracy z niepełnosprawnymi
dziećmi i ich rodzicami w kontekście zmiany postaw na rzecz profilaktyki i promocji
zdrowia psychofizycznego. Potrafi dostrzegać trudności i nieprawidłowości w
funkcjonowaniu zarówno swoim jak i innych osób oraz skutecznie pomagać
przeciwdziałając wykluczeniu społecznemu i patologiom społecznym
(O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U12/P7U_U/P7S_UO,P7S_UK.,
O.U13./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U14/P7U_U/P7S_UW, B.U3./P7U_U/P7S_UK,
B.U8./P7U_U/P7S_UW, B.U10./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P6S_UK,

konfliktowych. Potrafi wyrażać i asertywnie bronić własne opinie oraz
współpracować w zespole terapeutycznym (O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
O.U12/P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U13./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
O.U14/P7U_U/P7S_UW, B.U3./P7U_U/P7S_UK, B.U8./P7U_U/P7S_UW,
B.U10./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P6S_UK,
Kompetencje społeczne P_K01. Swoją etyczną asertywną postawą wobec pacjentów, ich rodzin i
współpracowników, wykazuje zrozumienie dla odmienności kulturowych,
społecznych, religijnych i etnicznych, a także rozumie odmienności zachowań osób
dotkniętych chorobą, niepełnosprawnością, w tym niepełnosprawnością
intelektualną, oraz osób dotkniętych zaburzeniami psychicznymi
(O.K1./P7U_K,P7S_KR,P7S_KO, O.K2./P7U_K,P7S_KR,P7S_KO,
O.K3./P7U_K,P7S_KR).

chorób i niepełnosprawności oraz integracji społecznej i przeciwdziałaniu
wykluczeniu społecznemu dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością, ich rodzin i
bliskich (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO,
P_K03. Rozumie, prezentuje i promuje postawę ustawicznego rozwoju zawodowego

oraz rozwoju własnej osobowości; a także dbania o etykę, prestiż i godność zawodu
fizjoterapeuty. Potrafi zwrócić się o pomoc w sytuacjach wykraczających poza jego
zawodowe i społeczne (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO,
O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K3./P7U_K/P7S_KR).

uczenia się#

###
1. Obecność psychologii w praktyce i teorii pediatrii. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
2. Wybrane problemy kliniczne dziecka z wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
uwzględnieniem okresów rozwojowych. B.W2., B.W4., B.W5.
3. Wybrane problemy kliniczne dziecka z wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
uwzględnieniem okresów rozwojowych c.d. B.W2., B.W4., B.W5.
4. Psychologiczne podłoże wybranych zaburzeń i wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
chorób u dzieci ( w tym autoimmunologicznych). B.W2., B.W4., B.W5.
5. Psychologiczne problemy dzieci chorych wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
przewlekle. B.W2., B.W4., B.W5.
6. Psychoonkologia w pediatrii - psychologiczne wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,

aspekty chorób nowotworowych u dzieci. B.W2., B.W4., B.W5.
7. Psychospołeczne konsekwencje wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,

niepełnosprawności dzieci i młodzieży. B.W2., B.W4., B.W5.
8. Postawy środowiska społecznego wobec wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
dziecka z niepełnosprawnością i jego rodziny. B.W2., B.W4., B.W5.
9. Dziecko chore, niepełnosprawne w rodzinie. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
Postawy i uczucia rodziców wobec dziecka B.W2., B.W4., B.W5.
niepełnosprawnego – ewolucja postaw. Wpływ
niepełnosprawności dziecka na sytuacje i relacje w
rodzinie.
10. Zmiany w organizacji życia rodzinnego i w wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
funkcjonowaniu rodziny wywołane obecnością B.W2., B.W4., B.W5.
dziecka niepełnosprawnego.
11. Psychospołeczne aspekty opieki nad dziećmi wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
niepełnosprawnymi. Miejsce i rola rodziców w B.W2., B.W4., B.W5.
procesie rehabilitacji dziecka. Zaangażowanie
rodziców w proces rehabilitacji dziecka.
12. Psychospołeczne aspekty opieki nad dziećmi wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
niepełnosprawnymi. Miejsce i rola rodziców w B.W2., B.W4., B.W5.
procesie rehabilitacji dziecka. Zaangażowanie
rodziców w proces rehabilitacji dziecka c.d.
13. Czynniki warunkujące skuteczność rehabilitacji wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
dzieci i młodzieży. Wspomaganie psychologiczne w B.W2., B.W4., B.W5.
leczeniu niektórych zaburzeń i chorób oraz w
procesie rehabilitacji.
14. Wybór właściwych sposobów oddziaływań wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
wychowawczych, psychokorekcyjnych, B.W2., B.W4., B.W5.
terapeutycznych skierowanych na osoby
niepełnosprawne, ich rodziny oraz zmianę
zachowań zdrowotnych.
15. Jakość życia niepełnoletnich pacjentów z wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
niepełnosprawnością i ich rodzin. Stan aktualny, B.W2., B.W4., B.W5.
perspektywy na przyszłość.
1. Zapoznanie studenta z celami i efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02 O.W3., B.W1.,
kształcenia oraz sposobami ich weryfikacji. B.W2., B.W4., B.W5.
2. Psychologiczne uwarunkowania powstawania i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

rozwoju chorób somatycznych i zaburzeń P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
psychicznych. Związek zdrowia z warunkami oraz P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
stylem życia. P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
3. Specyficzne problemy związane z zaburzeniami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
okresu dzieciństwa i adolescencji oraz ich wpływ na P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
przebieg rehabilitacji. Zaburzenia zachowania; P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
ADHD, zachowania opozycyjno-buntownicze i P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
bierno-agresywne; przyczyny, przebieg, kryteria O.U14., B.U3.,
diagnozy, leczenie. B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
4. Specyficzne problemy związane z zaburzeniami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
okresu dzieciństwa i adolescencji oraz ich wpływ na P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
przebieg rehabilitacji. Zaburzenia zachowania; P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
ADHD, zachowania opozycyjno-buntownicze i P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
bierno-agresywne; przyczyny, przebieg, kryteria O.U14., B.U3.,
diagnozy, leczenie. B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
5. Całościowe zaburzenia rozwoju; Autyzm – ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
przyczyny, przebieg, kryteria diagnozy, P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
oddziaływania terapeutyczne. P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
6. Zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
otyłość) przyczyny, przebieg, kryteria diagnozy, P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
leczenie. P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
7. Zaburzenia odżywiania (anoreksja, bulimia, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
otyłość) przyczyny, przebieg, kryteria diagnozy, P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
leczenie c.d. P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
8. Wykorzystanie metod behawioralnych w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,

fizjoterapii- praktyczne zastosowanie zasad zmiany P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
zachowania i postaw. P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
10. Komunikacja fizjoterapeuta – pacjent. Specyfika ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
komunikowania się z dziećmi i młodzieżą- P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
trenowanie umiejętności praktycznych. P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
11. Komunikacja fizjoterapeuta – rodzina pacjenta. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
Specyfika komunikowania się z dziećmi i młodzieżą- P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
trenowanie umiejętności praktycznych. P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
12. Obraz siebie dzieci chorych i dzieci i młodzieży ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
z zaburzeniami rozwoju. Świadomość własnej P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
niepełnosprawności. Fizjoterapeuta jako osoba P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
znacząca w kształtowaniu się obrazu siebie dziecka- P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
pacjenta. O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
13. Choroba, hospitalizacja i rehabilitacja a ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
kształtowanie się osobowości dziecka i adolescenta. P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
Postawy wobec siebie i swojej niepełnosprawności– P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
rola fizjoterapeuty i praca nad zmianą negatywnych P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
postaw pacjenta. O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
14. Omówienie studium przypadku oraz własnych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
barier i trudności w pracy z pacjentem. P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
15. Omówienie studium przypadku. Zaliczenie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W3., B.W1.,
przedmiotu. P_U01, P_U02, B.W2., B.W4.,
P_U03, P_K01, B.W5., O.U11.,
P_K02, P_K03 O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.

dydaktyczne
Warunki zaliczenia Pozytywne zaliczenie sprawdzianów,obecność na zajęciach, aktywne uczestnictwo w

przedmiotu zajęciach,postawa respektująca podmiotowe podejście do drugiego człowieka. Student, który
Przykładowe 1. Psychospołeczne aspekty opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień omawiane zaburzenia zachowania i scharakteryzuj jedno dowolnie wybrane.
3. Jakie są psychospołeczne konsekwencje niepełnosprawności?
Zalecana literatura 1. Kołakowski A. (2013). Zaburzenia zachowania u dzieci teoria i praktyka. Wydawnictwo
GWP, Gdańsk.
2. Kołakowski A., Pisula A. (2011). Sposób na trudne dziecko. GWP, Gdańsk.

Zalecana literatura
3. Kendall P.C. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. GWP, Gdańsk.
4. Kościelska M. (2001). Oblicza upośledzenia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
5. Mckay M., Daris M., Fanning P. (2001). Sztuka skutecznego porozumiewania się. GWP,
Gdańsk.
6. Kielin J. (2003). Jak pracować z rodzicami dziecka upośledzonego umysłowo. GWP, Gdańsk.
7. Pisula E. (1998). Psychologiczne problemy rodziców dzieci z zaburzeniami rozwoju.

Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
8. Strelau J. (red.). (2005). Psychologia. Podręcznik akademicki. T. I–III. GWP, Gdańsk.

prowadzącego
prowadzącego^^
Prowadzący przedmiot dr Małgorzata Morawska
(e-mail) (gosia29031984@wp.pl)
apia psychospołeczna
diatrii (F/5/SP/54)
rok/IX semestr
2
: elementy prowadzenie zajęć przez studenta
ści.
ogii klinicznej dzieci i

zdrowiem jego
ej uwagi na rolę
nętrznych; w tym
ności radzenia sobie w
logicznej pacjentom i
oterapeuty, a także na
terystyk I/ II
terapeuty)
logii klinicznej dzieci i
unkowań
icznych
U_W/P7S_WG,
kuteczność
iaływań
owanych na osoby
jenta i
W/P7S_WG,
_W/P7S_WG,
espole
ne metody.
nosprawnością i jego
turowych, religijnych i
_U/P7S_UO,P7S_UK.,
3./P7U_U/P7S_UK,
UK,
_UW).
epełnosprawnymi
rofilaktyki i promocji
awidłowości w
nie pomagać
cznym
_UK.,
3./P7U_U/P7S_UK,
UK,
_UW).
komunikować się,
trudnych i
nie oraz
S_UO,P7S_UK,
UK,
P7S_UW,
_UW).
h rodzin i
lturowych,
ości zachowań osób
rawnością
mi
wia, prewencji
wdziałaniu
ością, ich rodzin i
P7S_KO,
rozwoju zawodowego
tiż i godność zawodu
czających poza jego

kontrola obecności
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4., B.W5.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
O.W3., B.W1.,
B.W2., B.W4.,
B.W5., O.U11.,
O.U12., O.U13.,
O.U14., B.U3.,
B.U8., B.U10.,
B.U12., D.U47.,
O.K1., O.K2., O.K3.
estnictwo w
wieka. Student, który
dmiotu:
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
olnie wybrane.
ka. Wydawnictwo
k.
, Gdańsk.
WN, Warszawa.
wania się. GWP,
owo. GWP, Gdańsk.
mi rozwoju.
WP, Gdańsk.

pediatrii (F/5/st/SP/55)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr IVrok/ VIII semestr
(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Posiadanie wiedzy z zakresu: anatomii prawidłowej, fizjologii, biochemii,

patofizjologii, podstaw fizjoterapii klinicznej, kinezyterapii, fizykoterapii.
Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest zdobycie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych
niezbędnych do właściwego postępowania fizjoterapeutycznego w chorobach
narządów wewnętrznych w pediatrii.

stopnia/standardów kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodu nauczyciela)
Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę na temat specyfiki chorób narządów wewnętrznych

u dzieci i młodzieży (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
P_W02. Zna organizację systemu ochrony zdrowia, zadania i zakres działania innych
profesjonalistów w aspekcie fizjoterapii (O.W12./P7U_W/P7S_WK,
C.W1./P7U_W/P7S_WK,P7S_WG).
P_W03. Ma wiedzę dotyczącą wyboru postępowania profilaktycznego lub

fizjoterapeutycznego w chorobach narządów wewnętrznych u pacjenta
pediatrycznego z uwzględnieniem przeciwwskazań i środków ostrożności
specyficznych dla tej grupy wiekowej (C.W4./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
C.W17./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W2./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe pacjenta

pediatrycznego w zakresie niezbędnym dla fizjoterapii
(O.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, C.U1./P7U_U/P7S_UW).
P_U02. Potrafi wstępnie postawić diagnozę i ustalić plan opieki fizjoterapeutycznej

u pacjenta z najczęstszymi schorzeniami narządów wewnętrznych
(C.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU, C.U6./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
P_U03. Potrafi ocenić wpływ dysfunkcji i/lub ograniczeń na stan funkcjonalny,

sprawność fizyczną i jakość życia pacjenta (C.U5./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
C.U6./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Jest przygotowany do wykonywania zawodu zgodnie z naukowymi
podstawami wiedzy z zakresu biologii i medycyny (O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
P_K02. Traktuje pacjenta w sposób podmiotowy i holistyczny, szanuje jego godność

i świat wartości (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
P_K03. Rozumie potrzebę ustawicznego doskonalenia zawodowego

Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe, bieżące przygotowanie do zajęć, śródsemetralne zaliczenie

###
1. Zapoznanie studenta z celem, efektami wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
kształcenia i sposobem ich weryfikacji, programem P_W03 D.W1., O.W12.,
zajęć, literaturą oraz organizacją i obowiązującymi C.W1., C.W4.,
wymogami na wykładach. C.W17., D.W2.
2. Specyfika leczenia małego pacjenta. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03 D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
3. Choroby przewodu pokarmowego, wątroby i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
trzustki w pediatrii: mukowiscydoza - P_W03 D.W1., O.W12.,
występowanie, rozpoznanie, obraz kliniczny, C.W1., C.W4.,
leczenie. C.W17., D.W2.
4. Choroby przewodu pokarmowego, wątroby i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
trzustki w pediatrii: mukowiscydoza - P_W03 D.W1., O.W12.,
występowanie, rozpoznanie, obraz kliniczny, C.W1., C.W4.,
leczenie. C.W17., D.W2.
5. Choroby metaboliczne i endokrynologiczne u wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

dzieci: cukrzyca– epidemiologia, kryteria P_W03 D.W1., O.W12.,
rozpoznawcze, leczenie. C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
6. Choroby metaboliczne i endokrynologiczne u wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
dzieci: cukrzyca– epidemiologia, kryteria P_W03 D.W1., O.W12.,
rozpoznawcze, leczenie. C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
7. Choroby reumatyczne wieku dziecięcego: wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów – P_W03 D.W1., O.W12.,
problemy kostno- mięśniowe, formy leczenia. C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
8. Choroby reumatyczne wieku dziecięcego: wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
młodzieńcze reumatoidalne zapalenie stawów – P_W03 D.W1., O.W12.,
problemy kostno- mięśniowe, formy leczenia. C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
9. Onkologia w pediatrii – epidemiologia, etiologia, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zasady postępowania leczniczego. P_W03 D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
10. Onkologia w pediatrii – epidemiologia, etiologia, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zasady postępowania leczniczego. P_W03 D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
11. Choroby nerwowo – mięśniowe: dystrofia wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
mięśniowa postępująca typu Duchenne a, P_W03 D.W1., O.W12.,
rdzeniowy zanik mięśni, miastenia – występowanie, C.W1., C.W4.,
przebieg kliniczny, rokowanie. C.W17., D.W2.
12. Choroby nerwowo – mięśniowe: dystrofia wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
mięśniowa postępująca typu Duchenne a, P_W03 D.W1., O.W12.,
rdzeniowy zanik mięśni, miastenia – występowanie, C.W1., C.W4.,
przebieg kliniczny, rokowanie. C.W17., D.W2.
13. Wybrane choroby zakaźne u dzieci - definicja, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
występowanie, etiopatogeneza, obraz kliniczny, P_W03 D.W1., O.W12.,
leczenie. Bezpieczeństwo pracy fizjoterapeuty. C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
14. Wybrane choroby zakaźne u dzieci - definicja, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
występowanie, etiopatogeneza, obraz kliniczny, P_W03 D.W1., O.W12.,
leczenie. Bezpieczeństwo pracy fizjoterapeuty. C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
15. Podsumowanie wykładów. Przykładowe wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zagadnienia egzaminacyjne. Zaliczenie wykładów. P_W03 D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
1. Zapoznanie studenta z celem, efektami ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
kształcenia i sposobem ich weryfikacji, programem na placówce P_W03. D.W1., O.W12.,
zajęć, literaturą oraz organizacją i obowiązującymi C.W1., C.W4.,
wymogami na ćwiczeniach. C.W17., D.W2.
2. Postępowanie fizjoterapeutyczne w ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

mukowiscydozie. Część I. na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
3. Postępowanie fizjoterapeutyczne w ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

mukowiscydozie. Część II. na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
4. Fizjoterapia w chorobach metabolicznych i ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
endokrynologicznych dzieci: zasady prowadzenia na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
wysiłku fizycznego w cukrzycy. Zapobieganie P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
hipoglikemii. Część I. K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
5. Fizjoterapia w chorobach metabolicznych i ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
endokrynologicznych dzieci: zasady prowadzenia na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
wysiłku fizycznego w cukrzycy. Zapobieganie P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
hipoglikemii. Część II. K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
6. Fizjoterapia w młodzieńczym reumatoidalnym ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zapaleniu stawów; zastosowanie fizykoterapii oraz na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
kinezyterapii. Część I. P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
7. Fizjoterapia w młodzieńczym reumatoidalnym ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zapaleniu stawów; zastosowanie fizykoterapii oraz na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
kinezyterapii. Część II. P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
8. Fizjoterapia dzieci z chorobą nowotworową. ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
9. Fizjoterapia dziecka z dystrofią mięśniowa ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
postępująca typu Duchenne’a - badanie na potrzeby na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
fizjoterapii, i postępowanie usprawniające. P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
10. Fizjoterapia dziecka z rdzeniowym zanikiem ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
mięśni – badanie na potrzeby fizjoterapii i na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
postępowanie usprawniające. Część I. P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
11. Fizjoterapia dziecka z rdzeniowym zanikiem ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
mięśni – badanie na potrzeby fizjoterapii i na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
postępowanie usprawniające. Część II. P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
12. Fizjoterapia w miastenii - badanie na potrzeby ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
fizjoterapii, postępowanie usprawniające. Część I. na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
13. Fizjoterapia w miastenii - badanie na potrzeby ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
fizjoterapii, postępowanie usprawniające. Część II. na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
14. Zaliczenie praktyczne nabytych umiejętności. ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
15. Zaliczenie teoretyczne posiadanej wiedzy. ćwiczenia (2) zajęcia P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
Podsumowanie semestru. na placówce P_W03, P_U01, D.W1., O.W12.,
P_U02, P_U03, C.W1., C.W4.,
K_U01, K_U02, C.W17., D.W2.,
K_U03 O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
Warunki zaliczenia Ocena średnia z pozytywnych ocen cząstkowych: zaliczenie pisemne teoretyczne , zaliczenie
przedmiotu praktyczne – analiza przypadku, obecność na zajęciach według regulaminu.Student, który
Brak zastrzeżeń w ocenie kompetencji społecznych studenta.
Przykładowe 1. Wymień przedstawicieli różnych zawodów i specjalności medycznych niezbędnych do

zagadnienia współpracy z fizjoterapeutą w opiece nad chorym z cukrzycą. Określ obszary ich i własnej
zaliczeniowe kompetencji.
2. Opisz postępowanie usprawniające względem dziecka z dystrofią mięśniową postępującą

typu Duchenne´a.
3. Przedstaw rolę postępowania usprawniającego w leczeniu mukowiscydozy.
Zalecana literatura 1. Ebelt – Paprotny G., Preis R. (2012). Fizjoterapia. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.
3. Kolster B., Ebelt – Paprotny G. (2001).Poradnik Fizjoterapeuty. Wydawnictwo Ossolineum,

Wrocław.
4. Kubicka K., Kawalec W. (2006). Pediatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

Warszawa.
7. Tecklin J. (1996). Fizjoterapia pediatryczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5
Prowadzący przedmiot lek.med. Daniel Kierdaszuk
(e-mail) (daniel564@gmail.com)
mgr Piotr Kucharuk
(piotr.kucharuk@awf.edu.pl)
trii (F/5/st/SP/55)
ok/ VIII semestr
2
polski
biochemii,
koterapii.
tencji społecznych
go w chorobach
terystyk I/ II
uczyciela)
ądów wewnętrznych
P7S_WG,
kres działania innych

WK,
ycznego lub
pacjenta
strożności
,P7S_WK,
7S_WK).
otowe pacjenta
i fizjoterapeutycznej
ych
UW,P7S_UO,P7S_UU,
n funkcjonalny,
UW,P7S_UO,P7S_UU,
naukowymi
K/P7S_KR,P7S_KO).
szanuje jego godność
wego

kontrola obecności
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., O.W12.,
C.W1., C.W4.,
C.W17., D.W2.,
O.U2., C.U1.,
C.U3.,C.U5. C.U6.,
C.U8., O.K1., O.K2.,
O.K5.
aski gimnastyczne,
a.
etyczne , zaliczenie
u.Student, który
dmiotu:
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
h niezbędnych do
ary ich i własnej
ęśniową postępującą
dozy.
&Partner, Wrocław.
WL, Warszawa.
nictwo Ossolineum,
L, Warszawa.
o Lekarskie PZWL,
Wydawnictwo
ZWL, Warszawa.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia neurologiczna w
pediatrii (F/5/SP/56)
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr Vrok/ IX semestr
(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia prawidłowa, biomechanika, fizjologia układu mięśniowego i nerwowego,

biochemia, patofizjologia układu nerwowego, podstawy fizjoterapii klinicznej,

neurologicznej w pediatrii. Poznanie różnych reakcji i mechanizmów
patofizjologicznych z zakresu neurologii dziecięcej. Zdobycie szczegółowej wiedzy i
umiejętności praktycznych niezbędnych w procesie fizjoterapii dzieci z zaburzeniami
neurologicznymi.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę ogólną z zakresu fizjoterapii neurologicznej w

pediatrii, wykorzystywanych metod i środków terapeutycznych
(O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
D.W1./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W2./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
D.W3./P7U_W/P7S_WK,P7S_WG).
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu neurologii i patofizjologii układu nerwowo-

mięśniowego (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,

technik fizjoterapeutycznych wykorzystywanych w fizjoterapii neurologicznej
P_W04. Ma wiedzę z zakresu fizjoprofilaktyki wykorzystywanej w przeciwdziałaniu

urazom nerwowo mięśniowym (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
P_W05. Zna metody oceny rozwoju psychoruchowego dziecka
D.W1./P7U_W/P7S_WG/P7S_WK, D.W2./P7U_W/P7S_WG/P7S_WK,
D.W3./P7U_W/P7S_WK/P7S_WG).
P_W06. Ma wiedzę z zakresu stosowania i interpretowania wyników metod

diagnostyki obrazowej wykorzystywanej w diagnostyce neurologicznej
P_W07. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu mechanizmów działania i stosowania

metod terapeutycznych z zakresu neurologii (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
D.W2./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W3./P7U_W/P7S_WK,P7S_WG).
Umiejętności P_U01. Potrafi szczegółowo planować proces fizjoterapii w neurologii dziecięcej

(O.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, O.U4./P7U_U/P7S_UW,
C.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU, D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
D.U12./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U14./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
trwania w zależności od rodzaju patologii i stanu ogólnego pacjenta
(O.U4./P7U_U/P7S_UW, C.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
D.U14./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U03. Potrafi dobierać i stosować ćwiczenia przeciwdziałające zaburzeniom

nerwowo-mięśniowym (ćwiczenia stabilizacyjne, czucia
głębokiego)(O.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, O.U4./P7U_U/P7S_UW,
P_U04. Potrafi planować i stosować określone metody fizjoterapeutyczne w

leczeniu zaburzeń neurorozwojowych (O.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
O.U4./P7U_U/P7S_UW, C.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU,
D.U14./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO).
P_U05. Potrafi dobrać odpowiednie badania diagnostyczne dla potrzeb fizjoterapii

(O.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, O.U4./P7U_U/P7S_UW,
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę współpracy z wielospecjalistycznym zespołem
medycznym (O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K5./P7U_K/P7S_KK,

niezbędne do prawidłowego samodzielnego prowadzenia rehabilitacji
(O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K5./P7U_K/P7S_KK, O.K7./P7U_K/P7S_KR).
P_K03. Ma świadomość zasadności prowadzenia usprawniania osób z dysfunkcjami

neurologicznymi (O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K5./P7U_K/P7S_KK,
Metody oceny efektów Ocenianie ciągłe, bieżące przygotowanie do zajęć, śródsemetralne zaliczenie

###
1. Fizjoterapia neurologiczna w pediatrii, jej rola, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
wyzwania i obszar działania. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
2. Planowanie działań fizjoterapeutycznych w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

pediatrii neurologicznej. Cele i założenia procesu P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
fizjoterapii. P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
3. Ocena funkcjonalna dzieci z dysfunkcjami i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
chorobami układu nerwowego w planowaniu P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
fizjoterapii. P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
4. Spastyczność mięśniowa a aktywność wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

spontaniczna dziecka. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
5. Zaburzenia równowagi i chodu w zaburzeniach wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
neuro-motorycznych. Postępowanie P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
fizjoterapeutyczne. P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
6. Obniżone napięcie mięśniowe. Postępowanie wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
fizjoterapeutyczne. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
7. Mechanizmy kompensacji i adaptacji u dzieci z wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
dysfunkcjami neurologicznymi. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
8. Fizjoterapia w urazach ośrodkowego układu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
nerwowego. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
9. Fizjoterapia w chorobach degeneracyjnych układu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
nerwowego. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
10. Uszkodzenia nerwów obwodowych u dzieci, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
postepowanie fizjoterapeutyczne P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
11. Choroby obwodowego układu nerwowego, wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
postepowanie fizjoterapeutyczne. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
12. Zespoły uciskowe obwodowego układu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
nerwowego u dzieci i młodzieży. Metody P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
terapeutyczne i możliwości leczenia. P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
13. Zespoły przeciążeniowe odcinka szyjnego u wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
dzieci i młodzieży. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
14. Zespoły przeciążeniowe kręgosłupa wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
lędźwiowego u dzieci i młodzieży. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
15. Podsumowanie wiadomości wykładowych. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3.
P_W07
1. Organizacja roku akademickiego, zapoznanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
studenta z efektami kształcenia i sposobami ich P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
weryfikacji, treścią programową ćwiczeń, zasadami P_W05, P_W06, D.W3.
BHP na zajęciach. P_W07
2. Badanie neurologiczne i ocena rozwoju ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
psychoruchowego pacjenta, ocena dysfunkcji, P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
planowanie postępowania terapeutycznego. P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
3. Wzorce ruchowe i możliwości terapii w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
dysfunkcjach ośrodkowego i obwodowego układu P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
nerwowego. P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
4. Elementy metod neurofizjologicznych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

usprawniania dziecka z zaburzeniami P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
neuromotorycznymi. P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03

P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
7. Urazy mózgowe, diagnostyka, postępowanie i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
możliwości usprawniania. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
8. Fizjoterapia dzieci z uszkodzeniami rdzenia ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
kręgowego, problemy i możliwości terapii. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
9. Zastosowanie metod fizjoterapeutycznych w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

fizjoterapii dzieci z zaburzeniami P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
10. Techniki terapeutyczne wykorzystywane w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
leczeniu zespołów przeciążeniowych układu P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
nerwowo-mięśniowego. P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
11. Stabilizacja i stymulacja sensomotoryczna w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
neurologii dziecięcej, wykorzystanie dysków P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
sensorycznych, batuty, piłek szwajcarskich i taśm w P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
procesie fizjoterapii. P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
12. Zespoły bólowe górnego odcinka kręgosłupa ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
dzieci i młodzieży, metody leczenia i zapobiegania. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
13. Zespoły bólowe dolnego odcinka kręgosłupa ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
dzieci i młodzieży, metody leczenia i zapobiegania. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
14. Reedukacja chodu w pourazowych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
uszkodzeniach obwodowego i ośrodkowego układu P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
nerwowego. P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
15. Podsumowanie wiadomości i treści ćwiczeń, ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
zaliczenie końcowe. P_W03, P_W04, D.W1., D.W2.,
P_W05, P_W06, D.W3., O.U1., O.U4.,
P_W07, P_U01, C.U3., D.U1.,
P_U02, P_U03, D.U12., D.U14.,
P_U04, P_U05, O.K2., O.K5., O.K7.
P_K01, P_K02,
P_K03
Narzędzia
dydaktyczne
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych, uczestnictwo w ćwiczeniach według regulaminu studiów,
przedmiotu pozytywne oceny cząstkowe, zaliczone konspekty zajęć. Student, który opanował wiedzę,
Przykładowe 1. Opisz przyczyny powstawania spastyczności mięśniowej, możliwości leczenia w zależności

zagadnienia od stopnia zaawansowania.
zaliczeniowe
2. Przedstaw główne założenia usprawniania wg koncepcji NDT-Bobath.
3. Opisz rozwój fizjologiczny dziecka.
Zalecana literatura 1. Kubicka K., Kawalec W. (2006). Pediatria. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

Warszawa.
4. Lindsay K.W., Kozubski W. (red.). (2006). Neurologia i neurochirurgia. Wydawnictwo Elsevier

5. Olszewski J. (2011 ). Fizjoterapia w wybranych dziedzinach medycyny. Wydawnictwo

6. Tecklin S.J. (1996). Fizjoterapia pediatryczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^
mgr Piotr Kucharuk

(piotr.kucharuk@awf.edu.pl)
apia neurologiczna w
atrii (F/5/SP/56)
ok/ IX semestr
2

owego i nerwowego,
rapii klinicznej,
fizjoterapii
zmów
czegółowej wiedzy i
dzieci z zaburzeniami
terystyk I/ II
terapeuty)
urologicznej w
h
S_WK,
ogii układu nerwowo-

WG,
S_WK,
ania specyficznych
neurologicznej
S_WK,
w przeciwdziałaniu
2./P7U_W/P7S_WG,
S_WK,
S_WK,
ników metod
ogicznej
S_WK,
nia i stosowania
7S_WG,
S_WG).
urologii dziecięcej
UW,P7S_UO,
S_UO).
kować ich ilość i czas

jenta
UU,
_UO,
e zaburzeniom
S_UW,
UW,P7S_UO,
S_UO).
apeutyczne w
,P7S_UO,
UU,
_UO,
potrzeb fizjoterapii
UW,P7S_UO,
S_UO).
zespołem
_KK,
ualnej i grupowej
bilitacji
7U_K/P7S_KR).
osób z dysfunkcjami
/P7S_KK,

kontrola obecności

O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.,
D.W3., O.U1., O.U4.,
C.U3., D.U1.,
D.U12., D.U14.,
O.K2., O.K5., O.K7.
aski gimnastyczne,
a.
nu studiów,
opanował wiedzę,
tych kryteriów)
żonych efektów
w zakresie
enia się (51- 60%

ych w zakresie
).
czenia w zależności
L, Warszawa.
o Lekarskie PZWL,
cji neurologicznej.
Wydawnictwo Elsevier
Wydawnictwo
PZWL, Warszawa.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia
kardiopulmonologiczna w
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr V rok/ IX semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Posiadanie wiedzy z zakresu: anatomia prawidłowa, biomechanika, fizjologia układu
krwionośnego i oddechowego, biochemia, patofizjologia układu krwionośnego i
oddechowego, podstawy fizjoterapii klinicznej, kinezyterapia, fizykoterapia.

kardiopulmonologicznej w pediatrii. Poznanie różnych reakcji i mechanizmów
patofizjologicznych z zakresu kardiopulmonologii pediatrycznej. Zdobycie
szczegółowej wiedzy i umiejętności praktycznych niezbędnych w procesie fizjoterapii
dzieci z dysfunkcjami układu krwionośnego i oddechowego.

Wiedza P_W01. Ma pogłębioną wiedzę ogólną z zakresu fizjoterapii kardiopulmonologicznej w
pediatrii, wykorzystywanych metod i środków terapeutycznych
(O.W1./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK,
D.W2./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W3./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK,
D.W7./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W8./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK).
P_W02. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu kardiopulmonologii i patofizjologii układu

krwionośnego i oddechowego w pediatrii (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
D.W8./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK).

technik fizjoterapeutycznych wykorzystywanych w fizjoterapii
kardiopulmonologicznej (O.W1./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK,
P_W04. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu fizjoprofilaktyki wykorzystywanej w pediatrii
kardiopulmonologicznej (O.W1./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7S_W/P7S_WG/P7S_WK,
D.W2./P7S_W/P7S_WG/P7S_WK, D.W3./P7S_W/P7S_WG/P7S_WK,
D.W7./P7S_W/P7S_WG/P7S_WK, D.W8./P7S_W/P7S_WG/P7S_WK).
P_W05. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu metod i technik wykorzystywanych w

kardiologii dziecięcej (O.W1./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK,
P_W06. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu stosowania i interpretowania wyników oraz

metod diagnostyki obrazowej wykorzystywanej w kardiopulmonologii dziecięcej
(O.W1./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7S_W/P7S_WG/P7S_WK,
P_W07. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu mechanizmów działania i stosowania metod

terapeutycznych z zakresu kardiopulmonologii pediatrycznej
(D.W1./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W2./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK,
D.W8./P7S_W/P7S_WG,P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi szczegółowo planować proces fizjoterapii dzieci z dysfunkcjami i

patologiami kardiopulmonologicznymi (D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
D.U32./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U33./P7U_U/P7S_UW,
D.U34./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU,P7S_UW, D.U35./P7U_U/P7S_UW,
trwania w zależności od rodzaju patologii i stanu ogólnego pacjenta w pediatrii
kardiopulmonologicznej (D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U20./P7U_U/P7S_UW,
D.U33./P7U_U/P7S_UW, D.U34./P7U_U/P7S_UW,P7S_UU,P7S_UW,
D.U35./P7U_U/P7S_UW, D.U36./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UU).
P_U03. Potrafi dobierać i stosować ćwiczenia przeciwdziałające zaburzeniom układu
krwionośnego i oddechowego (D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
P_U04. Potrafi planować i stosować określone metody fizjoterapeutyczne w leczeniu

zaburzeń kardiopulmonologicznych w pediatrii (D.U1./P7U_U/P7S_UW/P7S_UO,
P_U05. Potrafi dobrać odpowiednie badania diagnostyczne dla potrzeb fizjoterapii

kardiopulmonologicznej w pediatrii (D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie potrzebę współpracy z wielospecjalistycznym zespołem medycznym

(O.K7./PU_K/ P7S_KR).

niezbędne do prawidłowego samodzielnego prowadzenia fizjoterapii (O.K7./PU_K/
P7S_KR).
P_K03. Posiada umiejętność prowadzenia i usprawniania dzieci z dysfunkcjami

kardiologicznymi (O.K2./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO).
Metody oceny efektów uczenia Ocenianie ciągłe, bieżące przygotowanie do zajęć, śródsemetralne zaliczenie pisemne,
się# kontrola obecności.

###
1. Fizjoterapia kardiopulmonologiczna w pediatrii, jej wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
rola, wyzwania i obszar działania. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
2. Planowanie działań fizjoterapeutycznych w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

pediatrii kardiopulmonologicznej. Cele i założenia P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
procesu fizjoterapii. P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
3. Ocena funkcjonalna dzieci z dysfunkcjami i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
chorobami układu krwionośnego i oddechowego w P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
planowaniu aktywności fizycznej. P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
4. Czynniki wpływające na ograniczenie aktywności wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
fizycznej dzieci w układzie krwionośnym i P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
oddechowym. P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
5. Charakterystyka chorób układu krwionośnego. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
Postępowanie fizjoterapeutyczne. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
6. Charakterystyka chorób układu oddechowego. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
7. Założenia treningu kardiologicznego. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
8. Podstawowe techniki w fizjoterapii wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

pulmonologicznej. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
Postępowanie fizjoterapeutyczne. P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
9. Mechanizmy kompensacji i adaptacji dzieci z wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
dysfunkcjami kardiopulmonologicznymi. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
10. Fizjoterapia w chorobach sercowo – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
naczyniowych. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
11. Fizjoterapia w przewlekłych chorobach układu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
oddechowego. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
12. Wrodzone wady serca i układu krążenia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
13. Przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP). wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
14. Zmiany w układzie krążenia w chorobach układu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
krążenia. Postępowanie fizjoterapeutyczne. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
15. Podsumowanie wiadomości. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8.
P_W07
1. Organizacja roku akademickiego, zapoznanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
studenta z efektami kształcenia i sposobami ich P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
weryfikacji, treścią programową ćwiczeń, zasadami P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
BHP na zajęciach. P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
2. Badanie kardiopulmonologiczne dziecka, ocena ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
dysfunkcji, planowanie postępowania P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
terapeutycznego. P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
3. Postępowanie terapeutyczne w dysfunkcjach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

układu krwionośnego i oddechowego w pediatrii. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
4. Techniki fizjoterapeutyczne wykorzystywane w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

kardiologii pediatrycznej. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
5. Techniki fizjoterapeutyczne wykorzystywane w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

pulmonologii pediatrycznej. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
6. Aktywność fizyczna dzieci z dysfunkcjami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
pulmonologicznymi, problemy i możliwości terapii. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
7. Aktywność fizyczna dzieci z dysfunkcjami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
kardiologicznymi, problemy i możliwości terapii. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
8. Próby wysiłkowe w kariopulmonologii. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
9. Zastosowanie metod terapeutycznych w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,

fizjoterapii u dzieci z dysfunkcjami kardiologicznymi. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
10. Techniki terapeutyczne wykorzystywane w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
leczeniu chorób w pediatrii pulmonologicznej P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
11. Fizjoterapia pediatryczna w chorobach układu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
sercowo – naczyniowego. Postępowanie P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
terapeutyczne. P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
12. Fizjoterapia pediatryczna w przewlekłych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
chorobach układu oddechowego. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
Postępowanie terapeutyczne. P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
13. Fizjoterapia pediatryczna w przewlekłych ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
chorobach niewydolności krążenia. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
Postępowanie terapeutyczne. P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
14. Fizjoterapia pediatryczna z niewydolnością ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
oddechową. Postępowanie terapeutyczne. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
15. Podsumowanie zajęć z przedmiotu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., D.W1.,
kardiopulmonologia w pediatrii, zaliczenie końcowe. P_W03, P_W04, D.W2., D.W3.,
P_W05, P_W06, D.W7., D.W8., D.U1.,
P_W07, P_U01, D.U20., D.U31.,
P_U02, P_U03, D.U32., D.U33.,
P_U04, P_U05, D.U34., D.U35.,
P_K01, P_K02, P_K03 D.U36., O.K2., O.K7.
Warunki zaliczenia Zaliczenie prac pisemnych, uczestnictwo w ćwiczeniach (100%), pozytywne oceny z zaliczeń,
przedmiotu zaliczone konspekty zajęć.Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje
Przykładowe 1. Opisać korzyści rehabilitacji kardiopulmonologicznej.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Opisać zmiany w układzie krwionośnym w czasie wysiłku.
3. Opisać korzystne następstwa regularnej aktywności fizycznej dzieci (układ krwionośny i

oddechowy).
Zalecana literatura 1. Bręborowicz A., Emeryk A., Lis G. (2010). Astma i choroby obturacyjne oskrzeli u dzieci.
Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.
2. Graham C. (2013). Pediatria. Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław.
3. Kulus M. (2010). Choroby układu oddechowego u dzieci. Wydawnictwo Wolters Kluwer,

Warszawa.
4. Maciąg-Tymecka I. (2013). Rehabilitacja w chorobach dzieci i młodzieży. Wydawnictwo

5. Park M.K., Skalski J. (red.). (2011). Kardiologia dziecięca. Wydawnictwo Urban&Partner,

Wrocław.
6. Urban M. (2007). Miażdżyca u dzieci i młodzieży. Wyxdawnictwo Medyczne Cornetis,

Wrocław.
7. Zeman K., Kuliński W. (2012). Fizjoterapia w pediatrii. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.

prowadzącego^
prowadzącego^^ 5
mgr Jarosław Napiórkowski

(jnapioorkowski@gmail.com)
mgr Anna Boguniecka

(anna.chyrza@gmail.com)
Fizjoterapia
pulmonologiczna w
trii (F/5/st/SP/57)
rok/ IX semestr
2
polski
ka, fizjologia układu
krwionośnego i
ykoterapia.
joterapii
mechanizmów
Zdobycie
procesie fizjoterapii
erystyk I/ II
erapeuty)
iopulmonologicznej w
WK,
WK).
atofizjologii układu
WG,
WK,
WK,
nia specyficznych
W/P7S_WG,P7S_WK,
WK,
WK).
ystywanej w pediatrii
W/P7S_WG/P7S_WK,
WK,
WK).
zystywanych w
7S_WG,P7S_WK,
WK,
WK).
owania wyników oraz

ologii dziecięcej
WK,
WK).
a i stosowania metod
WK,
WK,
dysfunkcjami i
P7S_UO,
UW,
ować ich ilość i czas

nta w pediatrii
0./P7U_U/P7S_UW,
UO,
UW,
UU).
zaburzeniom układu
UW,
peutyczne w leczeniu
7S_UW/P7S_UO,
UW,
potrzeb fizjoterapii
_UO,
UW,
espołem medycznym
alnej i grupowej
rapii (O.K7./PU_K/
dysfunkcjami
ne zaliczenie pisemne, #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

kontrola obecności

O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
O.W1., D.W1.,
D.W2., D.W3.,
D.W7., D.W8., D.U1.,
D.U20., D.U31.,
D.U32., D.U33.,
D.U34., D.U35.,
D.U36., O.K2., O.K7.
ki gimnastyczne,
oceny z zaliczeń,
ompetencje
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
d krwionośny i
krzeli u dzieci.
Wolters Kluwer,
Wydawnictwo
rban&Partner,
ne Cornetis,
arskie PZWL,

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia narządu ruchu w
Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr V rok/ IX semestr

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Znajomość anatomii, fizjologii człowieka. Podstawowe wiadomości o wysiłku

fizycznym i zjawiskach adaptacji. Orientacja co do podstawowych rodzajów patologii
ogólnej i szczegółowej w zakresie narządu ruchu, układu nerwowego i krążenia.
Cel przedmiotu Poznanie dziecięcych i młodzieńczych odrębności rozwojowych i ich uwarunkowań

fizjologicznych i patologicznych, ze szczególnym uwzględnieniem narządu ruchu.
Przyswojenie podstawowych wiadomości z zakresu symptomatologii, epidemiologii i
diagnostyki schorzeń i urazów ortopedycznych właściwych dla wieku dziecięcego.
Nabycie umiejętności oceny dzieci i młodzieży w obszarze kompetencyjnym
fizjoterapeuty. Poznanie kompleksowych zasad leczenia rehabilitacyjnego dzieci i
młodzieży, rozumienie powodów odrębności postępowania fizjoterapeutycznego w
wieku rozwojowym. Zrozumienie zasad adaptacji, korekcji wzrostowej i kompensacji
oraz metod ich kształtowania.

Wiedza P_W01. Posiada ugruntowaną wiedzę o budowie i funkcjonowaniu organizmu

człowieka ze szczególnym uwzględnieniem narządu ruchu i jego rozwoju w
odniesieniu do specyfiki oddziaływań fizjoterapeutycznych (O.W1./P7U_W/P7S_WG,
P_W02. Zna etiopatogenezę, klasyfikację, przebieg i dynamikę schorzeń narządu

ruchu człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem okresu rozwojowego. Rozumie
wzajemne oddziaływania chorób, wad i następstw urazów w okresie rozwojowym
układu kostno-stawowego oraz ich odległe skutki medyczne i społeczne
(O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG, D.W1./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK,
P_W03. Posiada wiedzę o możliwościach i ograniczeniach stosowania metod
diagnostycznych w schorzeniach narządu ruchu w okresie rozwojowym. Rozumie
potrzeby weryfikacji diagnostyki i oceny skutków terapii. Umie krytycznie ocenić
dowody naukowe skuteczności terapii w zakresie dotyczącym oddziaływań
fizjoterapeutycznych (O.W1./P7U_W/P7S_WG, O.W2./P7U_W/P7S_WG,
D.W1./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK, D.W2./P7U_W/P7S_WG,P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Potrafi przeprowadzić badanie podmiotowe i przedmiotowe w obrębie

narządu ruchu w zakresie właściwym dla fizjoterapeuty i na tej podstawie
zweryfikować rozpoznanie (O.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK,
D.U3./P7U_U/P7S_UW/P7S_UO/P7S_UK).
P_U02. Potrafi zaplanować bezpieczne i skuteczne według zasad EBP postępowanie

fizjoterapeutyczne z uwzględnieniem pozostałych elementów kompleksowego planu
leczenia oraz ocenić dobór i sposób stosowania zaopatrzenia ortopedycznego
(O.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK, D.U1./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,
D.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO, D.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK).
P_U03. Umie właściwie zastosować adekwatne metody fizjoterapeutyczne, osobiście

je przeprowadzić, uzasadnić ich celowość oraz ocenić metody stosowane przez
innych członków zespołu fizjoterapeutycznego i wprowadzić konieczne korekty do
planu leczenia (O.U2./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK,
D.U3./P7U_U/P7S_UW,P7S_UO,P7S_UK).
Kompetencje społeczne P_K01. Rozumie, stosuje i propaguje zasady doskonalenia zawodowego, dba o
osobisty i zespołowy rozwój zawodowy. Potrafi korzystać z wiedzy i umiejętności
innych osób (O.K5./P7U_K/P7S_KK).
P_K02. Stosuje zasady właściwego działania fizjoterapeutycznego, respektuje prawa

pacjentów i pozostałych osób, jest taktowny, właściwie organizuje pracę sobie i innym

###
1. Rozwój i kształtowanie narządu ruchu. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03 D.W1., D.W2.
2. Ocena układu ruchu noworodka i niemowlęcia. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03 D.W1., D.W2.
3. Etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

wrodzonych wad i zniekształceń narządu ruchu, ze P_W03 D.W1., D.W2.
szczególnym uwzględnieniem metod
fizjoterapeutycznych.
4. Miejsce i rola fizjoterapeuty w leczeniu kręczu szyi. wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03 D.W1., D.W2.
5. Możliwości i ograniczenia leczenia aparatowego i wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
usprawniającego deformacji stóp u dzieci i młodzieży. P_W03 D.W1., D.W2.
6. Wrodzone zwichnięcie biodra – przegląd wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
etiopatogenezy, diagnostyki, profilaktyki i leczenia. P_W03 D.W1., D.W2.
7. Wskazania, formy leczenia fizjoterapeutycznego w wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
różnych postaciach wrodzonego zwichnięcia stawu P_W03 D.W1., D.W2.
biodrowego jako element kompleksowego leczenia.
8. Metody fizjoterapii w leczeniu mózgowego wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
porażenia dziecięcego. P_W03 D.W1., D.W2.
9. Zaburzenia osi kończyn u dzieci i młodzieży – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
diagnostyka, wskazania, możliwości i ograniczenia P_W03 D.W1., D.W2.
postępowania fizjoterapeutycznego.
10. Zmiany przeciążeniowe w obrębie narządu ruchu wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
u dzieci i młodzieży. P_W03 D.W1., D.W2.
11. Wady postawy i czynnościowe deformacje wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
narządu ruchu – diagnostyka, leczenie usprawniające. P_W03 D.W1., D.W2.
12. Skoliozy – rodzaje, diagnostyka, współczesne wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
metody leczenia z uwypukleniem roli fizjoterapeuty. P_W03 D.W1., D.W2.
13. Nadwaga i otyłość wieku rozwojowego – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
implikacje dla narządu ruchu i możliwości P_W03 D.W1., D.W2.
oddziaływania w zakresie kompetencji fizjoterapeuty.
14. Urazowe uszkodzenia narządu ruchu w pediatrii – wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
przegląd najczęstszych problemów. P_W03 D.W1., D.W2.
15. Następstwa urazów u dzieci i młodzieży – rola wykład (1) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
fizjoterapeuty w profilaktyce i leczeniu. P_W03 D.W1., D.W2.
1. Opis celów i metod kształcenia w zakresie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
przedmiotu, zapoznanie z tematem i wymaganiami. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
Nauka metod zdobywania wiedzy w zakresie P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
przedmiotu. P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
2. Metodyka badania i współpracy z dzieckiem: od ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
noworodka do młodzieńca. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
3. Dziecko niepełnosprawne w zakresie narządu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
ruchu– analiza złożonego i interdyscyplinarnego P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
problemu, określenie miejsca i roli fizjoterapeuty w P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
kompleksowym leczeniu. P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
4. Charakterystyka zmian rozwojowych w obrębie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
narządu ruchu – możliwości i zagrożenia. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
5. Metody oddziaływania fizjoterapeutycznego w ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

okresie rozwoju dziecka – bezpieczeństwo i P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
skuteczność. P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
6. Specyfika ćwiczeń i wysiłku fizycznego u dziecka. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
7. Techniki manipulacji ręcznej w pokonywaniu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
przykurczów stawowych u dzieci. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
8. Usprawnianie związane z unieruchomieniem – ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

przegląd metod. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
9. Przegląd technik stosowanych w leczeniu ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
mózgowego porażenia dziecięcego. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
10. Techniki nauki, wspomagania adaptacji i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
kształtowania kompensacji u dziecka z P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
niedorozwojem lub urazowym brakiem kończyn. P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
11. Kształtowanie nawyków, metod stymulacji i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
ocena poprawności używania zaopatrzenia P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
ortopedycznego stosowanego u dzieci i młodzieży. P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
12. Fizjoterapia w leczeniu skolioz – badanie ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
fizjoterapeuty, możliwości i ograniczenia terapii. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
13. Oddziaływanie fizjoterapeutyczne po złamaniach ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
u dzieci. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
14. Podsumowanie semestru. Zaliczenie teoretyczne i ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,
praktyczne wiedzy i umiejętności. P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
15. Zaliczenie semestralne. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, O.W1., O.W2.,

P_W03, P_U01, D.W1., D.W2., O.U2.,
P_U02, P_U03, D.U1., D.U2., D.U3.,
P_K01, P_K02 O.K1., O.K5.
Warunki zaliczenia Pozytywne wyniki oceny bieżącej i obecności na zajęciach .

przedmiotu Brak zastrzeżeń co do kompetencji społecznych.
Przykładowe 1. Przedstawić możliwości fizjoterapeutyczne stymulacji przebudowy kostnej.

zagadnienia
zaliczeniowe 2. Scharakteryzować rolę aktywności i ćwiczeń fizycznych w etiopatogenezie i leczeniu
jałowych martwic kości.
3. Opisać i ocenić skuteczność ćwiczeń w leczeniu niestabilności stawu rzepkowo-udowego.
Zalecana literatura 1. Buckup K., Gaździk T. (red.). (2007). Testy kliniczne w badaniu kości, stawów i mięśni.
2. Marciniak W., Szulc A. (red.). (2003). Wiktora Degi Ortopedia i Rehabilitacja. Wydawnictwo

Wydawnictwo MediPage, Warszawa.

PZWL, Warszawa.

Warszawa.
6. Straburzyńska-Lupa A., Straburzyński G. (2004). Fizjoterapia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

Warszawa.
7. Tylman D., Dziak A. (2008). Traumatologia Narządu Ruchu. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,
Warszawa.
Liczba godzin zajęć wymagających udziału
prowadzącego 45

prowadzącego^^ 5

Prowadzący przedmiot mgr Piotr Kucharuk
(e-mail) (piotr.kucharuk@awf.edu.pl)
apia narządu ruchu w
trii (F/5/st/SP/58)
rok/ IX semestr
2
polski
ści o wysiłku
h rodzajów patologii
wego i krążenia.
ich uwarunkowań
m narządu ruchu.
logii, epidemiologii i
ieku dziecięcego.
etencyjnym
tacyjnego dzieci i
terapeutycznego w
stowej i kompensacji
erystyk I/ II
erapeuty)
niu organizmu
rozwoju w
1./P7U_W/P7S_WG,
chorzeń narządu
owego. Rozumie
esie rozwojowym
ołeczne
_W/P7S_WG,P7S_WK,
wania metod
jowym. Rozumie
rytycznie ocenić
ddziaływań
P7S_WG,
WK).
owe w obrębie
odstawie
_UK,
O,
EBP postępowanie
mpleksowego planu
opedycznego
W,P7S_UO,
O,P7S_UK).
peutyczne, osobiście
osowane przez
ieczne korekty do
O,
dowego, dba o
zy i umiejętności
o, respektuje prawa
je pracę sobie i innym

kontrola obecności
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
O.W1., O.W2.,
D.W1., D.W2., O.U2.,
D.U1., D.U2., D.U3.,
O.K1., O.K5.
ki gimnastyczne,
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
ej.
ezie i leczeniu
kowo-udowego.
wów i mięśni.
cja. Wydawnictwo
u ruchu.
o Lekarskie PZWL,
wo Lekarskie PZWL,
o Lekarskie PZWL,
Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Elementy terapii zajęciowej w
fizjoterapii pediatrycznej i
wieku rozwojowego
(F/5/st/SP/59)

(jednolite studia
mgr)

Wymagania wstępne Anatomia, pedagogika, fizjoterapia w pediatrii.

kształcenia dotyczących elementów terapii zajęciowej u dzieci w różnym wieku.

stopnia/standardów kształcenia przygotowujących do wykonywania zawodufizjoterapeuty)
Wiedza P_W01. Posiada rozszerzoną, aktualną wiedzę dotyczącą rozwoju dziecka, wspieranie
dziecka z niepełnosprawnością (C.W3./ P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W02. Zna podstawowe elementy, moduły terapii zajęciowej (C.W1./ P7U_W/

P7S_WG, P7S_WK, C.W5./P7U_W/ P7S_WG, P7S_WK).
P_W03. Zna formy i metody terapii zajęciowej w pracy z dziećmi (C.W4./P7U_W/

P7S_WG, P7S_WK).
Umiejętności P_U01. Wybiera i realizuje odpowiednie dla wieku, stanu funkcjonalnego dziecka i
rodzaju schorzenia metody i techniki stosowane w terapii zajęciowej (C.U6./P7U_U/
P7S_UW, P7S_UO, P7S_UU, C.U15./P7U_U/ P7S_UO, P7S_UU).
P_U02. Potrafi zastosować odpowiednie procedury z uwzględnieniem ewentualnych

zagrożeń i przeciwwskazań, posiada umiejętność tworzenia programów specyficznych
dla wieku dziecięcego (C.U4./P7U_U/ P7S_UW, P7S_UO, P7S_UK).
P_U03. Potrafi udzielić porady w zakresie działań profilaktyczno- zdrowotnych. Potrafi

komunikować się z pacjentem ( dzieckiem z niepełnosprawnością) w procesie
postępowania terapeutycznego i profilaktycznego (C.U13./P7U_U/ P7S_UO, P7S_UK,
C.U17./ P7U_U/ P7S_UO, P7S_UU).
Kompetencje społeczne P_K01. Potrafi dokonać samooceny poziomu swojej wiedzy (O.K1./ P7U_K/ P7S_KR,
P7S_KO, O.K2./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO, O.K3./ P7U_K/ P7S_KR, O.K4./ P7U_K/
P7S_KR, O.K5./ P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK, O.K7./ P7U_K/ P7S_KR,
O.K8./ P7U_K/ P7S_KK, O.K9./ P7U_K/ P7S_KR, P7S_KO).
P_K02. Rozumie konieczność poznawania najnowszych metod stosowanych w pracy z

dziećmi opartych na dowodach naukowych i znaczenie zasad Evidence Base Practice
w działalności zawodowej (O.K5./ P7U_K/ P7S_KK, O.K6./ P7U_K/ P7S_KK, O.K8./
P7U_K/ P7S_KK).
Metody oceny efektów uczenia Zaliczenie ustne, pisemne, aktywność, zaangażowanie podczas zajęć.
się#

###
1. Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe wykład (1) P_W01 C.W3.

pojęcia terapii zajęciowej. Terapia zajęciowa w
Polsce, na świecie. Część I.
2. Wprowadzenie do przedmiotu. Podstawowe wykład (1) P_W01 C.W3.

pojęcia terapii zajęciowej. Terapia zajęciowa w
Polsce, na świecie. Część II.
3. Modele terapii zajęciowej. Część I. wykład (1) P_W02 C.W1., C.W5.
4. Modele terapii zajęciowej. Część II. wykład (1) P_W03 C.W4.
5. Metody,formy terapii zajęciowej. Część I. wykład (1) P_W03 C.W4.
6. Metody,formy terapii zajęciowej. Część II. wykład (1) P_W03 C.W4.
7. Terapia zajęciowa u dzieci z niepełnosprawnością wykład (1) P_W01, P_W03 C.W3., C.W4.
intelektualną. Część I.
intelektualną. Część II.
ruchową.
10. Terapia zajęciowa u dzieci ze spektrum ASD, wykład (1) P_W01, P_W03 C.W3., C.W4.
Zespołem Aspergera. Część I.
11. Terapia zajęciowa u dzieci ze spektrum ASD, wykład (1) P_W01, P_W03 C.W3., C.W4.
Zespołem Aspergera. Część II.
12. Terapia zajęciowa u dzieci zaburzeniami wykład (1) P_W01, P_W03 C.W3., C.W4.
neurologicznymi, chorobami genetycznymi. Część I.
13. Terapia zajęciowa u dzieci zaburzeniami wykład (1) P_W01, P_W03 C.W3., C.W4.
neurologicznymi, chorobami genetycznymi. Część II.
14. Zastosowanie odpowiednich metod, form terapii wykład (1) P_W03 C.W4.
zajęciowej dzieciom z różną niepełnosprawnością.
Część I.
15. Zastosowanie odpowiednich metod, form terapii wykład (1) P_W03 C.W4.
zajęciowej dzieciom z różną niepełnosprawnością.
Część II.
1. Zapoznanie studenta z celami, efektami ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W3., C.W1., C.W5.,
kształcenia, treściami programowymi oraz literaturą. P_W03, P_U01, C.W4., C.U6., C.U15.,
Klasyfikacja metod, form i rodzajów terapii P_U02 C.U4.
zajęciowej.
2. Klasyfikacja metod, form i rodzajów terapii ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, C.W3., C.W4., C.U6.,
zajęciowej. Przedstawienie poszczególnych metod, P_U01, P_U02, C.U15., C.U4.,
form (np. arteterapia, muzykoterapia, terapia P_U03 C.U17., C.U13.
poprzez ruch).
3. Zastosowanie wybranych metod, form terapii ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, C.W3., C.W4., C.U6.,
zajęciowej u dzieci z niepełnosprawnością P_U01, P_U02, C.U15., C.U4.,
intelektualną, niewidomych, niesłyszących. Część I. P_U03 C.U17., C.U13.
zajęciowej u dzieci z niepełnosprawnością P_U01, P_U02, C.U15., C.U4.,
intelektualną, niewidomych, niesłyszących. Część II. P_U03 C.U17., C.U13.
5. Zastosowanie wybranych metod, form terapii ćwiczenia (2) P_W01, P_W03 C.W3., C.W4., C.U6.,
zajęciowej u dzieci z niepełnosprawnością ruchową P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
zajęciowej u dzieci Autyzmem. Część I. P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
zajęciowej u dzieci Autyzmem. Część II. P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
zajęciowej u Zespołem Aspergera. P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
zajęciowej u dzieci z zaburzeniami neurologicznymi. P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
zajęciowej u dzieci z chorobami genetycznymi. P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
11. Przeprowadzenie zajęć z elementami terapii ćwiczenia (2) P_W01, P_W03, C.W3., C.W4., C.U6.,
zajęciowej dla dzieci z niepełnosprawnością P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
intelektualną, Autyzmem, Zespołem Aspergera C.U17., C.U13.
(wyjście do placówki).
zajęciowej dla dzieci z niepełnosprawnością P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
intelektualną, Autyzmem, Zespołem Aspergera C.U17., C.U13.
(wyjście do placówki).
zajęciowej dla dzieci z niepełnosprawnością ruchową, P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
zaburzeniami neurologicznymi, chorobami C.U17., C.U13.
genetycznymi ( wyjście do placówki).
zajęciowej dla dzieci z niepełnosprawnością ruchową, P_U01, P_U02 C.U15., C.U4.,
zaburzeniami neurologicznymi, chorobami C.U17., C.U13.
genetycznymi ( wyjście do placówki).
15. Zaliczenie pisemne, ustne przedmiotu. ćwiczenia (2) P_W01, P_W02, C.W3., C.W1., C.W5.,
P_W03, P_U01, C.W4., C.U6., C.U15.,
P_U02, P_U03, C.U4., C.U17.,
P_K01, P_K02 C.U13., O.K1, O.K2.,
O.K3., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K8.,
O.K9.

dydaktyczne
2. Sprzęt sportowy.
3. Magnetofon.

przedmiotu Ćwiczenia – obecność na zajęciach, zaliczenia cząstkowe, zaliczenie końcowe (zaprezentowanie,
przeprowadzenie, zaplanowanie terapii zajęciowej dla dzieci z różnymi
niepełnosprawnościami).Student, który opanował wiedzę, umiejętności i kompetencje społeczne
w zakresie przedmiotu:
Przykładowe 1. Wymień modele terapii zajęciowej.

zagadnienia
zaliczeniowe
Przykładowe
zagadnienia
zaliczeniowe 2. Wymień metody stosowane w terapii zajęciowej u dzieci i omów jedną z nich.
3. Zaprezentuj ćwiczenia manualne dla dziecka z MPDz.
4. Zastosuj ćwiczenia z arteterapii dla dziecka z autyzmem.
Zalecana literatura 1. Bac A. (2016). Terapia zajęciowa. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.
2. Bac A. (2018). Terapia zajęciowa w dysfunkcjach narządu ruchu. Wydawnictwo Lekarskie

PZWL, Warszawa.
3. Barf U. (2003). Każde dziecko to potrafi. Wydawnictwo Delta, Radom.
4. Ciechaniewicz W. (2000). Pedagogika. Podręcznik dla szkół medycznych. Wydawnictwo

5. Janus E. (2018). Terapia zajęciowa osób z niepełnosprawnością intelektualną. Wydawnictwo

6. Kawczyńska-Butrym Z. (1996). Niepełnosprawność -specyfika pomocy społecznej. Warszawa.
7. Milanowska K. (1987). Techniki terapii zajęciowej. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa.

prowadzącego
prowadzącego^^ 5


y terapii zajęciowej w
apii pediatrycznej i
ku rozwojowego
F/5/st/SP/59)
rok/IX semestr
2
dmiotu efektów
różnym wieku.
erystyk I/ II
erapeuty)
u dziecka, wspieranie
WK).
C.W1./ P7U_W/
mi (C.W4./P7U_W/
onalnego dziecka i
owej (C.U6./P7U_U/
eniem ewentualnych
ramów specyficznych
K).
zdrowotnych. Potrafi
ą) w procesie
U/ P7S_UO, P7S_UK,
1./ P7U_K/ P7S_KR,
R, O.K4./ P7U_K/
P7U_K/ P7S_KR,
osowanych w pracy z
idence Base Practice
K/ P7S_KK, O.K8./
ajęć. #-ocenianie ciągłe /bieżące przygotowanie do zajęć/, śródsemestralne

kontrola obecności
C.W3.
C.W3.
C.W1., C.W5.
C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W3., C.W4.
C.W3., C.W4.
C.W3., C.W4.
C.W3., C.W4.
C.W3., C.W4.
C.W3., C.W4.
C.W3., C.W4.
C.W4.
C.W4.
C.W3., C.W1., C.W5.,

C.W4., C.U6., C.U15.,
C.U4.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,
C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,
C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W4., C.U6.,

C.U15., C.U4.,
C.U17., C.U13.
C.W3., C.W1., C.W5.,

C.W4., C.U6., C.U15.,
C.U4., C.U17.,
C.U13., O.K1, O.K2.,
O.K3., O.K4., O.K5.,
O.K6., O.K7., O.K8.,
O.K9.
e (zaprezentowanie,
ompetencje społeczne
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
nich.
wa.
nictwo Lekarskie
Wydawnictwo
alną. Wydawnictwo
ołecznej. Warszawa.
ie PZWL, Warszawa.

Jednostka organizacyjna WWFiZ Nazwa i kod przedmiotu Fizjoterapia psychiatryczna w
wieku rozwojowym
(F/5/st/SP/60)

(jednolite studia
mgr)


Wymagania wstępne Socjologia, psychospołeczne podstawy fizjoterapii: elementy psychologii rozwojowej,
klinicznej i socjologii niepełnosprawności.
Cel przedmiotu Poszerzenie wiedzy z zakresu psychiatrii wieku dziecięcego oraz psychologii klinicznej
dzieci i młodzieży, w tym czynników i mechanizmów związanych ze zdrowiem, jego
ochroną oraz zaburzeniami psychicznymi w okresie dzieciństwa i adolescencji.
Zwrócenie szczególnej uwagi w pracy z pacjentem na rolę czynników wewnętrznych
(związanych z osobą pacjenta) i zewnętrznych: w tym wykwalifikowanego
fizjoterapeuty oraz rodziny. Zdobycie umiejętności udzielania wsparcia
psychologicznego pacjentom i ich rodzinom, co pozwoli na efektywną pracę
fizjoterapeuty oraz własny rozwój.

Wiedza P_W01. Posiada wiedzę z zakresu psychiatrii wieku dziecięcego oraz psychologii
klinicznej dzieci i młodzieży. Posiada wiedzę na temat psychospołecznych
uwarunkowań powstawania i rozwoju wybranych zaburzeń psychicznych i
neurologicznych (O.W3./P7U_W/P7S_WG, B.W2./P7U_W/P7S_WG,
B.W5./P7U_W/P7S_WG, D.W14./P7U_W/P7S_WG).
P_W02. Posiada wiedzę na temat czynników psychospołecznych warunkujących

skuteczność rehabilitacji dzieci i młodzieży oraz właściwych sposobów oddziaływań
wychowawczych, psychokorekcyjnych i terapeutycznych skierowanych do pacjentów
z zaburzeniami psychicznymi ich rodziny. Uwzględnia podmiotowość pacjenta oraz
uwarunkowania kulturowe, społeczne i religijne (O.W3./P7U_W/P7S_WG,
B.W2./P7U_W/P7S_WG, B.W5./P7U_W/P7S_WG, D.W14./P7U_W/P7S_WG).

terapeutycznym, pracując z dziećmi i młodzieżą. Stosuje poznane metody.
Rozpoznaje i rozumie trudności i ograniczenia dziecka z zaburzeniami psychicznymi i
jego rodziny w kontekście różnic środowiskowych, społecznych, kulturowych,
religijnych i/lub etnicznych (O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
O.U12./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U13./P7U_U/P7S_UO,P7S_UW,
B.U3./P7U_U/P7S_UO,P7S_UW).
konfliktowych. Potrafi wyrażać i argumentować własne opinie (dotyczące
postępowania diagnostyczno-terapeutycznego) oraz współpracować w zespole
terapeutycznym (O.U11./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK, O.U12./P7U_U/P7S_UO,P7S_UK,
O.U13./P7U_U/P7S_UO,P7S_UW, B.U3./P7U_U/P7S_UO,P7S_UW).
Kompetencje społeczne P_K01. Swoją etyczną asertywną postawą wobec pacjentów, ich rodzin i
współpracowników wykazuje zrozumienie dla odmienności kulturowych, społecznych,
religijnych i etnicznych, a także rozumie odmienność zachowania osób dotkniętych
zaburzeniami psychicznymi (O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K3./P7U_K/P7S_KR,

zaburzeń psychicznych oraz integracji społecznej i przeciwdziałaniu wykluczeniu
społecznemu dzieci i młodzieży z zaburzeniami, ich rodzin i bliskich
(O.K1./P7U_K/P7S_KR,P7S_KO, O.K3./P7U_K/P7S_KR, O.K7./P7U_K/P7S_KR).

się#

###
1. Omówienie prawidłowych procesów rozwojowych wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
2. Omówienie prawidłowych procesów rozwojowych. wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
3. Psychologiczne i społeczne uwarunkowania wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,

zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Dyskusja na B.W5., D.W14.
podstawie literatury oraz fragmentów filmu
''Ucieczka w milczenie" J. Scharzer.
4. Klasyfikacja chorób i zaburzeń psychicznych wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
występujących w dzieciństwie i wieku młodzieńczym. B.W5., D.W14.
Podstawy psychopatologii i syndromologii ogólnej.
5. Podstawy psychopatologii i syndromologii ogólnej wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
c.d. B.W5., D.W14.
6. Badanie psychologiczne dziecka ujawniającego wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
zaburzenia psychiczne. Wywiad rozwojowy. B.W5., D.W14.
7. Organiczne zaburzenia psychiczne występujące w wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
dzieciństwie i w wieku młodzieńczym. B.W5., D.W14.
8. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
spowodowane używaniem substancji B.W5., D.W14.
psychoaktywnych występujące w dzieciństwie i w
wieku młodzieńczym.
9. Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii i wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
urojeniowe występujące w dzieciństwie i w wieku B.W5., D.W14.
młodzieńczym.
10. Zaburzenia nastroju występujące w dzieciństwie i wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
w wieku młodzieńczym (depresja, dystymia). B.W5., D.W14.
11. Zaburzenia nastroju występujące w dzieciństwie i wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
w wieku młodzieńczym (choroba afektywna B.W5., D.W14.
dwubiegunowa).
12. Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
postacią somatyczną: zaburzenia lękowe w postaci B.W5., D.W14.
fobii, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne.
13. Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
postacią somatyczną: zespół stresu pourazowego, B.W5., D.W14.
uporczywe bóle psychogenne.
14. Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
fizjologicznymi i czynnikami fizycznymi: zaburzenia B.W5., D.W14.
snu u dzieci.
15. Zaburzenia psychiczne występujące w wykład (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
dzieciństwie i wieku młodzieńczym: podsumowanie. B.W5., D.W14.
Formy wsparcia psychologicznego. Rola
fizjoterapeuty w procesie zdrowienia.
1. Zapoznanie studenta z celami i efektami ćwiczenia (1) P_W01, P_W02 O.W3., B.W2.,
kształcenia oraz sposobami ich weryfikacji. B.W5., D.W14.
2. Omówienie prawidłowych procesów rozwojowych. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
Ćwiczenia praktyczne w „Akademii Uśmiechu” P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
Przedszkolu Niepublicznym w Międzyrzecu P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
Podlaskim. O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
3. Psychologiczne i społeczne uwarunkowania ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,

zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Dyskusja na P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
podstawie literatury oraz fragmentów filmu P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
''Ucieczka w milczenie" J. Scharzer. O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
4. Podstawy psychopatologii i syndromologii ogólnej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
Uzupełnienie wykładu. Systematyzacja wiedzy. P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
5. Podstawy psychopatologii i syndromologii ogólnej. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
Uzupełnienie wykładu. Synteza wiedzy na temat P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
psychopatologii i syndromologii ogólnej P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
6. Komunikacja: fizjoterapeuta -pacjent i rodzina ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
pacjenta. Ćwiczenia praktyczne: konstruowanie i P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
przeprowadzanie wywiadu rozwojowego. P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
7. Organiczne zaburzenia psychiczne występujące w ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
dzieciństwie i w wieku młodzieńczym. Praktyczna P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
analiza i omówienie przykładowych zachowań dzieci P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
z zaburzeniami organicznymi. O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
8. Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
spowodowane używaniem substancji P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
psychoaktywnych występujące w dzieciństwie i w P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
wieku młodzieńczym. Praktyczna analiza i omówienie O.U13., B.U3., O.K1.,
przykładowych zachowań dzieci z zaburzeniami O.K3., O.K7.
zachowania spowodowanymi używaniem substancji
psychoaktywnych.
9. Schizofrenia, zaburzenia typu schizofrenii i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
urojeniowe występujące w dzieciństwie i w wieku P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
młodzieńczym. Debata oksfordzka: Przymusowe P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
leczenie psychiatryczne w sytuacji zagrożenia zdrowia O.U13., B.U3., O.K1.,
i życia: zasadne czy nie? Kolokwium pisemne: O.K3., O.K7.
ćwiczenia 1-8.
10. Zaburzenia nastroju występujące w dzieciństwie i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
w wieku młodzieńczym. Praktyczna analiza i P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
omówienie przykładowych zachowań dzieci z P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
zaburzeniami nastroju o typie depresji i dystymii. O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
11. Zaburzenia nastroju występujące w dzieciństwie i ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
w wieku młodzieńczym (choroba afektywna P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
dwubiegunowa). Praktyczna analiza i omówienie P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
przykładowych zachowań dzieci z chorobą afektywną O.U13., B.U3., O.K1.,
dwubiegunową na podstawie filmu „Chłopiec ze O.K3., O.K7.
skazą” w reżyserii D. H. Perry’ego.
12. Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
postacią somatyczną: zaburzenia lękowe w postaci P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
fobii, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne. P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
Prezentacja studium przypadku dziecka z O.U13., B.U3., O.K1.,
zaburzeniem obsesyjno-kompulsywnym. O.K3., O.K7.
13. Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
postacią somatyczną: zespół stresu pourazowego, P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
uporczywe bóle psychogenne. Praktyczna analiza i P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
omówienie przykładowych zachowań dzieci z O.U13., B.U3., O.K1.,
zespołem stresu pourazowego i bólami O.K3., O.K7.
psychogennymi.
14. Zaburzenia snu dzieci. Praktyczna analiza ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
zagadnienia. Praca własna z artykułem naukowym. P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
Kolokwium pisemne: ćwiczenia 9-14. P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
15. Podsumowanie i zaliczenie ćwiczeń. ćwiczenia (1) P_W01, P_W02, O.W3., B.W2.,
P_U01, P_U02, B.W5., D.W14.,
P_K01, P_K02 O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.

dydaktyczne

przedmiotu - zebranie, przeanalizowanie, wykorzystywanie aktualnej wiedzy z literatury z zakresu Fizjoterapii
internistycznej w powiązaniu z aktywnością fizyczną,
- grupowego projektu z zakresu fizjoterapii internistycznej w aktywności fizycznej.Student, który
Przykładowe 1. Scharakteryzuj sposoby oddziaływań korekcyjnych i terapeutycznych wobec dzieci z

zagadnienia chorobą afektywną dwubiegunową.
zaliczeniowe
2. Wymień najważniejsze i krótko scharakteryzuj objawy schizofrenii dziecięcej.
3. Jakie są psychospołeczne konsekwencje uzależnienia od alkoholu wśród młodzieży?
Zalecana literatura 1. Antosik-Wójcińska A., Parnowski T., Święcicki, Ł. (2012). Jak ćma-przejawy depresji w różnych
okresach życia. Wydawnictwo ITEM Publishing, Warszawa.
2. Bilikiewicz T. (1988). Psychopatologia, czyli symptomatologia ogólna. W: Bilikiewicz T. (red.).

Psychiatria kliniczna, t.I (s. 54-108). Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
3. Bilikiewicz T. (1988). Psychopatologia, czyli symptomatologia ogólna. W: Bilikiewicz T. (red.).
Psychiatria kliniczna, t. I (s. 108-203). Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
4. Bilikiewicz T. (1988). Zaburzenia psychiczne na tle organicznym. W: Bilikiewicz T. (red.).

Psychiatria kliniczna, t. II (s. 11-39). Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
5. Bilikiewicz T. (1988). Zatrucia i nałogi, uzależnienia. W: Bilikiewicz T. (red.). Psychiatria

kliniczna, t. II (s. 134-170). Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa.
6. Cierpiałkowska L., Soroko E. (2017). Zaburzenia osobowości. Wydawnictwo Naukowe UAM,

Poznań.
7. Dąbkowska M. (2002). Unikanie szkoły jako wyraz zaburzeń lękowych u dzieci. Psychiatria w
praktyce ogólnolekarskiej, 2(3), 167-170.
8. Dąbkowska M. (2014). Kompleksowa opieka nad dzieckiem z zespołem stresu pourazowego.

Psychiatria i psychologia kliniczna 14(2), 130-134.
9. Ferensztajn E., Rybakowski J. (2012). Etapy przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowej.

Psychiatria Polska, XLVI(4), 613-626.
10. Gawor M. (2012). Rozwój dziecka od okresu noworodkowego do 3. roku życia. W: Sochocka
L., Wojtyłko A. (red.). Wybrane zagadnienia z pediatrii i pielęgniarstwa pediatrycznego, t.1. (s.
17-35). Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Opolu, Opole.
11. Heszen I., Sek H. (2007). Psychologia zdrowia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
12. Jakuszkowiak-Wojten K., Gałuszko-Węgielnik M., Wojtas A. (2012). Rola psychoterapii

poznawczo-behawioralnej w leczeniu zaburzeń afektywnych dwubiegunowych. Psychiatria, 9 (1),
36-41.
13. Kendall P.C. (2004). Zaburzenia okresu dzieciństwa i adolescencji. GWP, Gdańsk.
14. Kołakowski A. (2013). Zaburzenia zachowania u dzieci: teoria i praktyka. GWP, Gdańsk.
15. Kołakowski A., Pisula A. (2011). Sposób na trudne dziecko. GWP, Gdańsk.
16. Komorowska A. (2016). Opieka nad dzieckiem ze schizofrenią paranoidalną oraz padaczką w
szkole – studium przypadku. Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu, 3(1).
17. Kościelska M. (2001). Oblicza upośledzenia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
18. Mckay M., Daris M., Fanning P. (2001). Sztuka skutecznego porozumiewania się. GWP,
Gdańsk.

prowadzącego
prowadzącego^^ 20

Prowadzący przedmiot dr Małgorzata Morawska
(e-mail) (gosia29031984@wp.pl)
pia psychiatryczna w
ku rozwojowym
F/5/st/SP/60)
rok/IX semestr
2
polski
chologii rozwojowej, prowadzenie zajęć przez studenta
psychologii klinicznej
ze zdrowiem, jego
adolescencji.
ków wewnętrznych
kowanego
parcia
ywną pracę
erystyk I/ II
erapeuty)
oraz psychologii
łecznych
hicznych i
WG,
warunkujących
obów oddziaływań
wanych do pacjentów
wość pacjenta oraz
/P7S_WG,
_W/P7S_WG).
pole
e metody.
niami psychicznymi i
kulturowych,
UW,
munikować się,
rudnych i
otyczące
wać w zespole
_U/P7S_UO,P7S_UK,
W).
h rodzin i
urowych, społecznych,
a osób dotkniętych
3./P7U_K/P7S_KR,
ia, prewencji
niu wykluczeniu
ch
U_K/P7S_KR).

kontrola obecności

O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
O.W3., B.W2.,
B.W5., D.W14.,
O.U11., O.U12.,
O.U13., B.U3., O.K1.,
O.K3., O.K7.
y z zakresu Fizjoterapii
ycznej.Student, który
miotu:
ych kryteriów)
onych efektów
ożonych efektów
nia się (51- 60%

ch w zakresie
wobec dzieci z
ęcej.
młodzieży?
wy depresji w różnych
Bilikiewicz T. (red.).
kich, Warszawa.
Bilikiewicz T. (red.).
rskich, Warszawa.
ewicz T. (red.).
kich, Warszawa.
). Psychiatria
szawa.
wo Naukowe UAM,
dzieci. Psychiatria w
tresu pourazowego.
ej dwubiegunowej.
u życia. W: Sochocka
atrycznego, t.1. (s.
PWN, Warszawa.
psychoterapii
ych. Psychiatria, 9 (1),
Gdańsk.
GWP, Gdańsk.
k.
alną oraz padaczką w

wiu, 3(1).
WN, Warszawa.
wania się. GWP,


Zalacznik NR 11a FIZ Jedn.

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Zalacznik NR 11a FIZ Jedn.

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Wymiar godzin

#REF! #REF! #REF!

495 130 625 25 90 120 65 11 30 105

5640 2175 7815 309 240 285 240 30 120 495

5640 2175 7815 309 240 285 240 30 120 495

5625 2190 7815 309 240 285 240 30 120 495

Semestralny wymiar godzin

175 31 195 345 275 32 105 600 135 33

175 31 195 345 275 32 105 600 135 33

175 31 195 345 275 32 105 600 135 33

175 31 195 345 275 32 105 600 135 33

0 100 0 4 0 200 0 8 0 100

150 415 190 30 105 485 210 31 135 400

150 415 190 30 105 485 210 31 135 400

150 415 190 30 105 485 210 31 135 400

150 415 190 30 105 485 210 31 135 400

215 30 105 485 185 31 135 315 300 30

215 30 105 485 185 31 150 300 300 30

215 30 105 485 185 31 135 300 315 30

Kierunek i poziom studiów Fizjoterapia Rok/semestr I rok/I semestr

Liczba godzin 30/30 Liczba punktów ECTS 4

Wymagania wstępne Podstawowa wiedza z zakresu biologii i fizyki ze szkoły średniej.

Cel przedmiotu Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z podstawowymi zagadnieniami

Przedmiotowe efekty uczenia się (z odniesieniem do efektów kierunkowych/charakterystyk I/ II

Wiedza P_W01. Zna budowę anatomiczną poszczególnych układów organizmu ludzkiego

P_W02. Zna mianownictwo anatomiczne niezbędne do opisu budowy narządów

P_W03. Zna podstawowe metody obrazowania struktur anatomicznych, zasady ich

Umiejętności P_U01. Potrafi rozpoznać i wskazać na fantomach i modelach anatomicznych

P_U02. Potrafi określić zależności pomiędzy budową i funkcjami narządów i układów

P_U03. Potrafi samodzielnie zdobywać wiedzę i stale dokształcać się w celu

P_K02. Korzysta z obiektywnych źródeł informacji (O.K6./P7U_K/P7S_KK).

Typ oceny## Formująca i podsumowująca.

Treści programowe Forma dydaktyczna Przedmiotowe Kierunkowe efekty

6. Anatomia rentgenowska. Promienie wykład (2) P_W03, P_U02 A.W2, A.U1

Narzędzia 1. Rzutnik, projektor multimedialny.

3. Podziel mięśnie tułowia na grupy i wskaż miejsce przyczepu początkowego i końcowego

4.Wymień i omów budowę narządów wchodzących w skład przewodu pokarmowego.

2. Daniel B., Pruszyński B. (2005). Anatomia radiologiczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL,

7. Netter F. (2014). Atlas anatomii człowieka. Polskie mianownictwo anatomiczne. Wydawnictwo

8. Wicke L. (2009). Atlas anatomii radiologicznej. Wydawnictwo Elsevier Urban&Partner,

Forma realizacji i przygotowania do przedmiotu (obciążenie pracą studenta)

Liczba godzin zajęć niewymagających udziału 60

Łączna liczba godzin/liczba punktów ECTS 120/4

icznych, zasady ich

Kierunkowe efekty ###-wykład, ćwiczenia, laboratoria, zajęcia kliniczne, samodzielne

A.W1, A.W3, O.K5

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1

A.W1, A.W3, A.U1,

A.W1, A.W3, A.U1,

A.W1, A.W3, A.U1,

A.W1, A.W3, A.U1,

A.W1, A.W3, A.U1,

A.W1, A.W3, A.U1,

A.W1, A.W3, A.U1,