Materiali i mbledhur për projektin”Shëndeti pëmes aktivitetit fizik”,përkatesisht BULLIZMIN.

Grupi lll

Bullizmi është sjellje negative e drejtuar nga dikush që ushtron pushtet dhe kontroll mbi një
person tjetër.
Ngacmimi bëhet me një qëllim për të lënduar, dëmtuar ose poshtëruar. Me ngacmimin, shpesh ka
një çekuilibër pushteti midis atyre që janë të përfshirë, me fuqi të përcaktuar si status i ngritur
social, të qenit fizikisht më i madh ose si pjesë e një grupi kundër një individi. Nxënësit që
ngacmojnë e perceptojnë objektivin e tyre si të pambrojtur në një farë mënyre dhe shpesh gjejnë
kënaqësi duke i dëmtuar ata.

Në konflikt normal, fëmijët vetë-monitorojnë sjelljen e tyre. Ata lexojnë sinjale për të ditur nëse
linjat janë kryqëzuar dhe më pas modifikojnë sjelljen e tyre si përgjigje. Fëmijët e udhëhequr nga
empatia zakonisht kuptojnë se kanë lënduar dikë dhe duan të ndalojnë sjelljen e tyre negative.
Nga ana tjetër, fëmijët që synojnë të shkaktojnë dëm dhe sjellja e të cilëve shkon përtej konfliktit
normal do të vazhdojnë sjelljen e tyre edhe kur e dinë se po lëndon dikë.

Si ndryshon ngacmimi i drejtpërdrejtë nga ngacmimi indirekt?

Ngacmimi i drejtpërdrejtë: Sjellje që lëndon, dëmton ose poshtëron dhe është e hapur, e dukshme
dhe e dukshme për këdo që e dëshmon. Veprimet dhe fjalët janë të lehta për t'u identifikuar,
identiteti i personit që ngacmon zakonisht dihet dhe veprimet drejtohen drejt personit që
ngacmohet - ata e dinë për ngacmimin ashtu siç po ndodh.

Ngacmimi indirekt: Sjellje që lëndon, dëmton ose poshtëron, e cila shpesh është e fshehtë,
delikate dhe jo gjithmonë e pranuar menjëherë si ngacmim. Fjalët dhe veprimet mund të jenë më
të vështira për t'u identifikuar, mund të bëhen në mënyrë anonime dhe diskrete, dhe objektivi
mund të mos mësojë për ngacmimin deri shumë kohë pasi të ketë ndodhur.

Ka shumë lloje të ndryshme të bullizmit që mund të përjetojë një student, si fizik, verbal,
emocional.Ndërsa të gjitha format janë njësoj lënduese, shumë sjellje i dëmtojnë nxënësit
emocionalisht dhe jo fizikisht, ose ndodhin në mjedise online kundrejt botës fizike – duke e bërë
më të vështirë për të rriturit që të identifikohen.

Ngacmimi fizik shpesh është më i lehtë për t'u zbuluar nga të rriturit sepse sjellja është e dukshme
ose shenjat janë lënë pas (mavijosje, kocka të thyera, sende të dëmtuara). Megjithatë, fjalët,
thashethemet, thashethemet ose sekretet e përbashkëta që përbëjnë ngacmim verbal dhe social
nuk lënë gjurmë fizike të dhimbjes emocionale.

Ngacmimi në mjediset online zakonisht ndodh edhe jashtë pikëpamjes së të rriturve. Ndërsa
shpesh lë pas një gjurmë elektronike fjalësh ose imazhesh lënduese, të rriturit nuk e dinë se po
ndodh nëse nxënësi nuk i thotë dikujt ose një i rritur po monitoron aktivitetin e tyre në internet.
Pse është e rëndësishme që nxënësit mbrojnë veten e tyre dhe si i ndihmojnë të rriturit që të
mësojnë këto aftësi?

Të flasësh për veten, të shprehësh nevojat dhe të ndërmarrësh veprime janë mjete thelbësore të
vetë-advokimit për të rinjtë e të gjitha moshave. Kur fëmijët e dinë se ka mundësi për të rifituar
kontrollin ose për të ndikuar në një situatë të vështirë, ata fitojnë qëndrueshmërinë për të kaluar
nëpër pengesat që sjell jeta. Fëmijët që marrin pjesë në mënyrë aktive në mësimin e aftësive të
vetë-advokimit janë më të përgatitur për t'i zgjidhur problemet vetë dhe për të kuptuar kur një
problem kërkon ndihmën e të rriturve. Pavarësisht nëse është një mosmarrëveshje me një mik
apo një situatë serioze si ngacmimi, mësimi i vetë-advokimit mund të përforcojë të kuptuarit e një
fëmije se si ata krijojnë ndryshime në botën e tyre.

A i keni thënë dikujt për ngacmimin dhe asgjë nuk ka ndryshuar? MOS U DORËZO! A e dini se keni
të drejtën ligjore për të qenë të sigurt në shkollë? Nëse ngacmimi vazhdon edhe pasi i keni thënë
një të rrituri, dijeni se ka ligje të krijuara për t'ju mbrojtur . Është shumë e rëndësishme që
studentët të kontaktojnë një të rritur tjetër të besuar dhe të kërkojnë përsëri ndihmë. Ky i rritur
mund të jetë prind, mësues, trajner ose kushdo nga komuniteti. Bëjini të ditur se keni nevojë për
ndihmën e tyre dhe se nuk do të shkonit tek ata nëse mund ta rregulloni vetë situatën.