3

3.a. HIZTEGIA. Lotu sinonimoak.

1 Erreparatu 4 Salto egin

2 Gehienbat 13 Zalantza, duda

3 Urrundu 8 Ahalegindu

4 Jauzi egin 12 Itaundu

5 Zutik 6 Entzun

6 Aditu 1 Arreta jarri

7 Oroitu 10 Xede

8 Saiatu 14 Lortu, eskuratu

9 Elkarrekin 7 Gogoratu

10 Helburu 11 Berehala, jesus batean

11 Di-da batean 3 Aldendu

12 Galdetu 9 Batera

13 Ezbai 5 Tente

14 Erdietsi 2 Batez ere, bereziki, batik bat

3.b. HUTSUNEAK BETE. Parentesi arteko hitza kasu egokian erabili ala falta dena
idatzi.

- …, eta atzetik zihoakion pertsona norabide berean abiatu zen linterna piztua esku

batean zeramala.
- Orain argia bertan zuenez, hari esker erraz ikusi zuen berak porlanezko pistan

abiatzen ikusitako auto beltza beste hiruren ondoan aparkaturik zegoela.

- Irribarre hotza egin zuen hari begira, nortasunik ____________________ (gabe).

- Beti bezain argal dago; gezurra dirudi zeinen argala den.

- Izan bazina, bertako etxekoandre gizenak berehala jarriko zintuen jakinaren gainean.

- Bere txanopean irribarre egin zuen atseginarenatseginez .

- Zu hemen egonda askozaz seguruagoa sentitzen naiz.

- Anak eta Mikelek musu bat eman zioten elkarri aho-ahoan.

3.c. BERRIDAZKETAK. Berridatzi esaldiak parentesi arteko egiturak erabiliz.

- …, eta beste ezer aipagarririk ez legoke esateko argi txiki bat mugitu ez balitz.
(ezean) eta beste ezer aipagarririk ez legoke esateko argi txiki bat mugitu ezean

- Pertsona haren gorpuzkerari erreparatuz gero, gizonezkoa zela pentsa zitekeen zira
zabal txanoduna baitzeraman euriaren kontra jantzita. (-(e)nez)
- Pertsona haren gorpuzkerari erreparatuz gero, gizonezkoa zela pentsa zitekeen zira
zabal txanoduna zeramanez euriaren kontra jantzita.

- Gizon zaildua zirudien inondik ere, lasterka arin zihoalako begibistatik galdutako
autoaren atzetik. (-n)
Gizon zaildua zirudien inondik ere, lasterkan arin zihoalako begibistatik galdutako
autoaren atzetik

- … berak orduan halakorik ez zekien arren, etxeko egongela zen. (ba- ere)
- … berak orduan halakorik ez bazekien ere, etxeko egongela zen.

- Belarria pixka bat zorroztuz gero, bi ahizpen ahotsak aditu eta ulertu egin zitzakeela
ohartu zen gizona atseginez. (ba-)
- Belarria pixka bat zorroztuz balitz, bi ahizpen ahotsak aditu eta ulertu egin zitzakeela
ohartu zen gizona atseginez.

- Txikia zenean ere, inoiz ez zuen obeditu nahi izaten. (-la)

Txikia zela , inoiz ez zuen obeditu nahi izaten.
- Garbi dago zurekin lasai hitz egiterik ez dudala. (ezin)
Garbi dago zurekin ezin dudala lasai hitz egin

- Minutu bat lehenago hurbildu balitz, … gizona ikusiko zukeen etxearen hormen ondotik
ihesi. (-z gero)
Minutu bat lehenago hurbilduz gero, … gizona ikusiko zukeen etxearen hormen ondotik
ihesi.

- …, nahikoa zuen argiguneetatik pixka bat urruntzea, inork ez zezan ikus. (-t(z)eko)
nahikoa zuen argiguneetatik pixka bat urruntzea, inork ez ikusteko

- Zira jantzita eduki arren, blai eginda nago. (-ta ere)

Zira jantzita edukita ere, blai eginda nago

- Badakizu ni hemen ez banengo bezala jokatu behar duzula. (egongo)

Badakizu ni hemen egongo ez banintz bezala jokatu behar duzula.

4
4.a. HIZTEGIA. Lotu sinonimoak.

1 Mintzagai 4 Mugimendu

2 Otu 11 Bilakatu

3 Mamurtu 8 Erabat, zeharo

4 Zirkin 1 Hizpide, solasgai

5 Oihu 15 Lehertu

6 Akabatu 10 Izutu, beldurtu

7 Desenkusa 6 Hil

8 Guztiz 13 Ezustean, oharkabe

9 So 3 Murtxikatu, mastekatu

10 Ikaratu 14 Harri eta zur, aho zabalik,

harrituta
 11 Bihurtu 7 Aitzakia, zuribide

12 Atsegin izan 5 Garrasi

13 Ustekabean 12 Gustatu

14 Zur eta lur 9 Begirada

15 Eztanda egin 2 Bururatu

4.b. HUTSUNEAK BETE. Parentesi arteko hitza kasu egokian erabili ala falta dena
idatzi.

- Anastasio etxezaina gela hartara sartu zen orduantxe, bertakoei zerbait (zerbait)

berri emateko.

- Urteetan ez dugu elkarren (elkar) berri izan, eta ez gara gehiegi saiatu harremanetan

jarraitzen (jarraitu).

- Ni, Jainkoari eskerrak, osasun betean nago, eta orain, gainera, inoiz baino gusturago

neure buruarekin (buru).

- Pilar eta Ana bikiak ez ziren une hartan beste ezer esatera (esan) ausartu.

- Pena ematen dit orain, orduan zurekin honetaz ez hitz egin izanak.

- …, eguraldiak berak eta errepidearen egoerak etxean geratzeko erabakiaren (erabaki)

alde jokatzen zuen.

- Gero, bertatik atera zen berehala itzultzeko, oraingoan aulki gurpildun bati bultzaka,

eta gizon zahar bat bere ondoan zekarrela (ekarri).

- Ez egiteak (egin) ez zuen esan nahi burutik ez zitzaionik ideia hura pasatu.

- Eta Jainkoak guk bezala daki ez zinela urtean bitan (bi) soilik mozkortzen.

- Etxekojaunak itxuraz ezentasunarena (ezentzun) egin zion Agustinaren zehaztapenari.

- Ez dut sufritzen hiltzeko batere asmorik, eta horregatik neure buruaz (buru) beste

egingo dut gaur bertan.

- …, eta nire herentzia handia zuretzat izan daiteke zure ahizpak hiltzeko (hil) gauza

baldin bazara.

- Arnasari eutsiz, aurrera egitean (egin) erabaki zuen.

- Anastasiok, berriz, mendian behera jarraitu zuen lehen baino askoz ere lasaiago

(lasai).

- Mendian behera (behe) galdu zen dena eta, instant batean, gezurra zirudien zulo

hartan (hura) zubi bat egon izanak.

4.c. BERRIDAZKETAK. Berridatzi esaldiak parentesi arteko egiturak erabiliz.

- …, bi entsalada-ontzi ederretan entsalada are ederragoak zeuden, edonork nahierara

har zezan. (-t(z)eko)
…, bi entsalada-ontzi ederretan entsalada are ederragoak zeuden, edonork nahierara
hartzeko

- Esan behar diguna entzun ondoren, etorri naizen bide beretik joango naiz. (-dakoan)
Esan behar diguna entzundakoan, etorri naizen bide beretik joango naiz.

- Ni zu banintz, berdin-berdin egingo nuke.(-z gero).

Ni zu izanez gero, berdin-berdin egingo nuke

- Natik buruaz baizik erantzuterik ez zuenez, Anastasiok baieztatu behar izan zuen
Anaren ustea. (ezin)
Natik buruaz erantzuteko ezintasuna zuenez, Anastasiok baieztatu behar izan zuen
Anaren ustea.
- …, haragia zerbitzatzeari ekin zion arin bai arin. (hasi)
…, haragia
- Jan dezagun normal, hau egin digunari atsegin ez ematearren. (-t(z)eagatik)
Jan dezagun normal, hau egin diguna …. ez atseginatzeagatik
- … eta poltsikoan gordeta ekarritako papera zabaldu zuen. (-n)
eta poltsikoan gordeta ekarritako papera zeukan zabaldu zuen

- Aurrean zeukana ikusten zuen begiak zabalik zituelako. (-nez)

urrean zeukananes ikusten zuen begiak zabalik zituela.
- Berari bat-batean zuzendutako galderak ikaratu egin zuen Leireren ama. (-n)
Berari bat-batean zuzendutakoan galderak ikasratu egin zuen...

- Ana isil-isilik zegoen, tautik ere esateke. (esan)

Ana isil-isilik zegoen, ezer esan gabe

Ezin zuegoen pentsatuta

- Dirudienez, zuen ama zintzoak etxeko atea baino gehiago zabaltzen zien gizonei.
(Badirudi)
Badirudi, zuen ama zintzoak etxeko atea baino gehiago zabaltzen zien gizonei.

- Agustinak bere autoa martxan jarri zuenean, Amaia kopilotoaren lekuan zegoen
jarrita. (-t(z)ean)

Agustinak bere autoa martxan jartzean….