TERMOENERGO INŽENJERING d.o.o. 6.2.1.

/ Strana 59

6.3.1. PRORAČUN POTREBNE KOLIČINE PP VODE I PENE ZA GAŠENJE

AUTOPRETAKALIŠTA

Republička direkcija za robne rezerve - Izgradnja autopretakališta na skladištu naftnih derivata Požega u Požegi
Sveska: 6/2. Stabilni sistem gašenja požara
br.dokumenta: PZI. PP. 9500090487/18
 TERMOENERGO INŽENJERING d.o.o. 6.2.1. / Strana 60

6.3.1. Potrebne količine protivpožarne vode i pene autopretakališta

Pretakalište kamionskih cisterni je potrebno zaštititi stabilnim sistemom za gašenje teškom penom
prema Pravilniku 114/2017. Prema zahtevima SRPS EN 13565-2 za nisko ekspandirajuću penu (tešku
penu) zahteva se minimalna količina rastvora pene:
𝑞𝑞 = 𝑞𝑞𝑡𝑡ℎ ∙ 𝑓𝑓𝐶𝐶 ∙ 𝑓𝑓𝑜𝑜 ∙ 𝑓𝑓𝐻𝐻, (l/min m²)
Gde je:
qth = 4,0 l/min m² – nominalna količina rastvora pene,
fC- korekcioni faktor u zavisnosti od klase koncentrata, prema EN 1568 tabela 2,
fO - korekcioni faktor u zavisnosti od vrste objekta, tabela 5 pretakališta,
fH - korekcioni faktor koji zavisi od rastojanja mlaznica.
Kao sredstvo za gašenje koristiće se teška pena AFFF (ne AR). Odabran je koncentrat za penu 3% (dalje u
tekstu „ekstrakt“) koji je pogodan za gašenje požara zapaljivih tečnosti kao što su nafta i njeni derivati ali koja
nije primenjiva za gašenje požara alkohola i sličnih polarnih rastvarača i ugljovodonika.
Za gašenje pretakališta kamionskih cisterni minimalna količina rastvora pene iznosi:
q = qth x fC x fO x fH
q = 4 x 1,0 x 0,75 x 1,25 = 3,75 l/min m2
q = 3,75 l/min m2
Gde je:
qth = 4,0 l/min m² – nominalna količina rastvora pene,
fC = 1,0 (klasa požara 1B, rasuta tečnost koja se ne meša sa vodom)
fO = 0,75 (rasuta tečnost, < 25mm visina tečnosti, t = 15min)
fH = 1,25 (mlaznice na rastojanju >5m od površine koja se štiti)
Proračun minimalne potrebne količine pene:

- Površina pretakališta A1 = A x B [ m2 ]

- Kapacitet pene za Q1 = A1 x q1 [ l/min ]

gašenje pretakališta

- Kapacitet ekstrakta za Q1,ekstrakt = 3% x Q1 = 0,03 x Q1 [ l/min ]

gašenje pretakališta

- Kapacitet vode za Q1,voda = 97% x Q1 = 0,97 x Q1 [ l/min ]

gašenje pretakališta

- Količina pene za V1 = Q1 x t1 [ m3 ]
gašenje pretakališta

Republička direkcija za robne rezerve - Izgradnja autopretakališta na skladištu naftnih derivata Požega u Požegi
Sveska: 6/2. Stabilni sistem gašenja požara
br.dokumenta: PZI. PP. 9500090487/18
 TERMOENERGO INŽENJERING d.o.o. 6.2.1. / Strana 61

- Količina ekstrakta za V1,ekstrakt = 3% x V1 = 0,03 x Q1 [ m3 ]

gašenje pretakališta

- Količina vode za V1,voda = 97% x V1 = 0,97 x Q1 [ m3 ]

gašenje pretakališta

Republička direkcija za robne rezerve - Izgradnja autopretakališta na skladištu naftnih derivata Požega u Požegi
Sveska: 6/2. Stabilni sistem gašenja požara
br.dokumenta: PZI. PP. 9500090487/18
 TERMOENERGO INŽENJERING d.o.o. 6.2.1. / Strana 62

6.3.1.1 Rezultati proračuna potrebnih količina za gašenje i hlađenje

U narednim tablema će se dati rezultati proračuna potrebnih količina sredstava za gašenje, shodno
prethodno navedenim jednačinama i formulama.

Potrebne minimalne količine pene i vode

Gašenje autopretakališta q1 3.75 l/(min∙m²)

Minimalno vreme delovanja

Gašenje autopretakališta t1 15 min

Površine koje se štite

Površina autopretakališta A1 312 m²

Potrebni protoci (l/min)

Gašenje autopretakališta Q1 1170 l/min

Potrebne količine vode i pene za gašenje [l/min]

Fluid Voda [l/min] Ekstrakt [l/min]

Gašenje autopretakališta 1135.00 35.00

Potrebni protoci (m3/h)

Gašenje autopretakališta Q1 70.2 m3/h

Potrebne količine vode i pene za gašenje [m3/h]

Fluid Voda [l/min] Ekstrakt [l/min]

Gašenje autopretakališta 68.1 2.1

Ukupno potrebne količine sredstava za gašenje prema vremenu gašenja

Gašenje autopretakališta V1 17.65 m3

Ukupno potrebne količine sredstava za gašenje prema vremenu gašenja [m3/h]

Fluid Voda [l/min] Ekstrakt [l/min]

Gašenje autopretakališta 17.02 0,53

Tabela 1: Usvojene vrednosti koje se odnose na količinu sredstava za hlađenje

Republička direkcija za robne rezerve - Izgradnja autopretakališta na skladištu naftnih derivata Požega u Požegi
Sveska: 6/2. Stabilni sistem gašenja požara
br.dokumenta: PZI. PP. 9500090487/18
 TERMOENERGO INŽENJERING d.o.o. 6.2.1. / Strana 63

6.3.1.2. Oprema za gašenje pretakališta

Mlaznice za gašenje pretakališta su usvojene univerzalne mlaznice, okrenute na gore:

Kriva za penu je isprekidana prema dijagramu, mlaznica ima rasprostiranje radijusa 2 m.

Koeficijent mlaznice je 43,2 l/min / √(bar) i maksimalni radni pritisak je 12,1 bar(g), a minimalni ne sme
biti manji od 2,1 bar(g).
Pri pritisku od 3 bar(g), dobija se 75 l/min.
Pri pritisku od 5 bar(g) dobija se 97 l/min.

Potrebna količina mešavine pene za gašenje celog autopretakališta je:

Qo = 1170 l/min

Potreban broj mlaznica:

n = Qo / q = 1170 / 75 = 15.7

Usvaja se n = 24 mlaznice.

Republička direkcija za robne rezerve - Izgradnja autopretakališta na skladištu naftnih derivata Požega u
Požegi
Sveska: 6/2. Stabilni sistem gašenja požara
br.dokumenta: PZI. PP. 9500090487/18