แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6

กลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
ระดับชัน
้ มัธยมศึกษาปี ที่ 1
วิชา วิทยาศาสตร์ (ว 21102) ภาค
เรียนที่ 2/2563
หน่วยการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง พลังงานความร้อน
จำนวน 18 ชั่วโมง
เรื่อง สมดุลความร้อน เวลา 2
ชั่วโมง
ผู้สอน เจนจิรา ดีสมดู

1. สาระสำคัญ
สารที่มีอุณหภูมิแตกต่างกันเกิดการถ่ายโอนความร้อนระหว่างกัน
จนกระทั่งอุณหภูมิของสารเท่ากัน เรียกสภาพนีว้ ่า สมดุลความร้อน โดย
ความร้อนที่เพิ่มขึน
้ ของสารหนึ่งจะเท่ากับความร้อนที่ลดลงของอีกสาร
หนึ่ง ซึ่งเป็ นไปตามกฎการอนุรักษ์พลังงาน การถ่ายโอนความร้อนจนเกิด
สมดุลความร้อนเป็ นไปตาม
สมการ Q สูญเสีย = Q ได้รับ
2. มาตรฐานการเรียนรู้
ว 2.3 เข้าใจความหมายของพลังงาน การเปลี่ยนแปลงและ
การถ่ายโอนพลังงาน ปฏิสัมพันธ์ระหว่าง สสารและพลังงาน พลังงานใน
ชีวิตประจำวัน ธรรมชาติของคลื่น ปรากฏการณ์ที่เกี่ยวข้องกับ เสียง แสง
และคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ า รวมทัง้ นำความรู้ไปใช้ประโยชน์
3. ตัวชีว
้ ัด/ ผลการเรียนรู้
ตัวชีว
้ ัด
 ม.1/5 วิเคราะห์สถานการณ์การถ่ายโอนความร้อน และคำนวณ
ปริมาณความร้อนที่ถ่ายโอนระหว่างสสารจนเกิดสมดุลความร้อนโดยใช้
สมการ Q สูญเสีย = Q ได้รับ
4. จุดประสงค์การเรียนรู้
ด้านความรู้ (K)
วิเคราะห์สถานการณ์การถ่ายโอนความร้อนได้
ด้านทักษะกระบวนการ (P)
คำนวณปริมาณความร้อนที่ถ่ายโอนระหว่างสสารจนเกิด
สมดุลความร้อนโดยใช้สมการได้
ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ (A)
รับผิดชอบต่อหน้าที่และงานที่ได้รับมอบหมาย
5. สมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
 ความสามารถในการสื่อสาร  ความสามารถในการคิด 
ความสามารถในการแก้ปัญหา
 ความสามารถในการใช้ทก
ั ษะชีวต
ิ  ความสามารถในการใช้
เทคโนโลยี
6. คุณลักษณะอันพึงประสงค์
 รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์  ซื่อสัตย์สจ
ุ ริต  มีวินัย 
ใฝ่ เรียนรู้
 อยู่อย่างพอเพียง  มุ่งมั่นในการทำงา  รักความเป็ น
ไทย  มีจิตสาธารณะ

7. สาระการเรียนรู้
7.1  ด้านความรู้ ความร้อนถ่ายโอนจากสสารที่มีอุณหภูมิสูงกว่าไป
ยังสสารที่มีอุณหภูมิต่ำกว่าจนกระทั่งอุณหภูมิของสสารทัง้ สองเท่ากัน
สภาพที่สสารทัง้ สองมีอุณหภูมิเท่ากัน เรียกว่า สมดุลความร้อน
 เมื่อมีการถ่ายโอนความร้อนจากสสารที่มีอุณหภูมิต่างกันจนเกิด
สมดุลความร้อน ความร้อนที่เพิ่มขึน
้ ของสสารหนึ่งจะเท่ากับความร้อนที่
ลดลงของอีกสสารหนึ่ง ซึง่ เป็ นไปตามกฎการอนุรักษ์พลังงาน
7.2 ด้านทักษะ กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ได้แก่ ทักษะการ
สังเกต ทักษะการระบุ ทักษะการนำความรู้ไปใช้ ทักษะการเชื่อมโยง
7.3 ด้านเจตคติทางวิทยาศาสตร์ ใฝ่ รู้และรับผิดชอบหน้าที่ที่ได้รับ
มอบหมาย มีวินัย มุ่งมั่นในการทำงาน
8. บูรณาการ
 หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง
 โรงเรียนสุจริต
 บูรณาการของโรงเรียน เรื่อง………………………………………..
9. กิจกรรม / กระบวนการจัดการเรียนรู้
(ชั่วโมงที่ 1 )
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ขัน
้ ที่ 1 สร้างความสนใจ (engagement)  
1. ครูถามคำถามกระตุ้นความคิดของนักเรียนว่า วัตถุสองสิ่งที่มีความ
ร้อนแตกต่างกัน เมื่อสัมผัสจะมีการเปลี่ยนแปลงความร้อนอย่างไร
2. ครูสนทนากับนักเรียนเกี่ยวกับสมดุลความร้อนในชีวิตประจำวัน
โดยใช้แนวคำถาม ดังนี ้
 นักเรียนคิดว่า มีเหตุการณ์ในชีวิตประจำอะไรบ้างงที่เกี่ยวข้อง
กับสมดุลความร้อน 
 สมดุลความร้อน คืออะไร
3. นักเรียนช่วยกันอภิปรายและแสดงความคิดเห็น เพื่อเชื่อมโยงไปสู่
การเรียนรู้เรื่องผลของความร้อนต่อการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิและสถานะ
ของสาร
ขัน
้ ที่ 2  สำรวจและค้นหา (exploration)
 1. ครูให้นักเรียนแบ่งกลุ่ม ออกเป็ นกลุ่มละเท่า ๆ กัน แล้วให้แต่ละ
กลุ่มวางแผนและแบ่งหน้าที่ค้นคว้าความรู้ เรื่อง  สมดุลความร้อน
จากหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2 หน้า 14-15 และแหล่ง
การเรียนรู้ทางอินเทอร์เน็ต หรือเอกสารต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง
2. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มระดมความคิด แล้วออกแบบการทดลอง
เกี่ยวกับเรื่อง สมดุลความร้อน  ลงในสมุดบันทึก โดยมีหัวข้อ ดังนี ้
 ชื่อการทดลอง
 ปั ญหา
 สมมติฐาน
 อุปกรณ์
 วิธีการทดลอง
 อภิปรายผลการทดลอง
ขัน
้ ที่ 3  อธิบายและลงข้อสรุป (explanation)
1. ครูสุ่มตัวแทนแต่ละกลุ่มออกมานำเสนอ หัวข้อที่แต่ละกลุ่มจะ
ทดลองเกี่ยวกับสมดุลความร้อน โดยให้นักเรียนนำเสนอปั ญหา
สมมติฐาน  และอุปกรณ์ในการทดลอง
2. ครูพิจารณาหัวข้อของแต่ละกลุ่มว่าสามารถทำการทดลองได้หรือไม่
จากนัน
้ มอบหมายให้แต่ละกลุ่มวางแผน และแบ่งหน้าที่ในการ
ทำการทดลองหน้าชัน
้ เรียนในชั่วโมงถัดไปภายใน 15 นาที
3. ครูให้นักเรียนแต่ละกลุ่มออกมาทำการทดลองหน้าชัน
้ เรียน โดย
สมาชิกทุกคนภายในกลุ่มต้องมีบทบาทและหน้าที่ ดังนี ้
- อธิบายชื่อการทดลอง สมมติฐาน อุปกรณ์การทดลอง วิธีการทด
ลง
- แสดงขัน
้ ตอนการทดลอง
- อภิปรายและสรุปผลการทดลอง
 4. ครูให้นักเรียนบันทึกผลการทดลองของกลุ่มตนเองและเพื่อนกลุ่ม
อื่นลงในสมุด
(ชั่วโมงที่ 2)
ขัน
้ ที่ 4  ขยายความรู้ (elaboration)
1. แจกใบงานการคำนวณเกี่ยวกับสมดุลคามร้อนบนกระดาน แล้วให้
นักเรียนแสดงวิธีทำลงในสมุด
2. ครูให้นักเรียนทำแบบฝึ กหัดในแบบฝึ กหัดวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2
ขัน
้ ที่ 5 ประเมิน (evaluation)
1. ครูประเมินใบงานที่ 6.1 เรื่อง สมดุลความร้อน
2. ครูประเมินการออกแบบการทดลอง เรื่อง สมดุลความร้อน โดยใช้
แบบประเมินการออกแบบการปฏิบัติการ
3. ครูประเมินนักเรียนจากการสืบค้นข้อมูล และการตอบคำถามในชัน
้
เรียน โดยใช้แบบสังเกตพฤติกรรมการทำงานรายบุคคล
10.สื่อ นวัตกรรม / แหล่งการเรียนรู้
สื่อการเรียนรู้
1) หนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ ม.1 เล่ม 2
แหล่งการเรียนรู้ ห้องปฏิบัติการวิทยาศาสตร์
11. การวัดและประเมินผล
ประเด็นการ วิธีการวัด เครื่องมือ เกณฑ์การ
ประเมิน ประเมินผล
1. วิเคราะห์ แบบประเมินการ แบบประเมิน ระดับคุณภาพ 2
สถานการณ์การ ออกแบบการ การออกแบบ ผ่านเกณฑ์
ถ่ายโอนความร้อน ปฏิบัติการ การปฏิบัติการ
ได้ (K)
2. คำนวณปริมาณ ใบงานที่ 6.1 ใบงานที่ 6.1 ประเมินตาม
ความร้อนที่ถ่ายโอน สมดุลความร้อน สมดุลความ สภาพจริง
ระหว่างสสารจน ร้อน
เกิดสมดุลความร้อน
โดยใช้สมการได้ (P)
3. รับผิดชอบต่อ แบบสังเกต แบบสังเกต ระดับคุณภาพ 2
หน้าที่และงานที่ได้ พฤติกรรมการ พฤติกรรมการ ผ่านเกณฑ์
รับมอบหมาย (A) ทำงานรายบุคคล ทำงานราย
บุคคล
ความคิดเห็นของครูพี่เลีย
้ ง
 ใช้สอนได้
 ควรปรับปรุง
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………

ลงชื่อ……………………………….ครูพี่เลีย
้ ง
( นา
ยสมโภช โยธาจันทร์ )
ครูพี่
้ งโรงเรียนเบญจมราชรังสฤษฏิ ์ 2
เลีย
ความคิดเห็นของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้
 ใช้สอนได้
 ควรปรับปรุง
...................................................................................................................
...........................................................
………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………..
...................................................................................................................
...........................................................

ลงชื่อ..................................................
(นางสาวสุภัค
ปุตามา)

หัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์

ความคิดเห็นของรองผู้อำนวยกลุ่มบริหารงานวิชาการ
 ใช้สอนได้
 ควรปรับปรุง
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...................................................................................................................
...
...................................................................................................................
...........................................................
ลงชื่อ.....................................................
 (นางเสาวลักษณ์
นาโตนด)
รองผู้อำนวยกลุ่ม
บริหารงานวิชาการ

บันทึกหลังการสอน
ผลการเรียนรู้
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
ปั ญหา/ อุปสรรค
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………
แนวทางแก้ไข
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………

ลงชื่อ………………..…………
……….ผู้สอน

(เจนจิรา ดีสมดู)
วัน
ที่……..…เดือน…………………พ.ศ……...
ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของครูพี่เลีย
้ ง
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………

ลงชื่อ……………………………….ครู
พี่เลีย
้ ง

(นายสมโภช โยธาจันทร์)

วันที่………เดือน…………………พ.ศ…..…

ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของหัวหน้ากลุ่มสาระการเรียนรู้
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………

ลงชื่อ.................................................
(นางสาวสุภัค ปุตา
มา)
หัวหน้ากลุ่ม
สาระการเรียนรู้วิทยาศาสตร์
วันที่……..…
เดือน…………………พ.ศ………

ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของรองฝ่ ายวิชาการ
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………
ลงชื่อ..........................................................
(นาง
เสาวลักษณ์ นาโตนด)
รองผู้อำนวยกลุ่ม
บริหารงานวิชาการ
วันที่……..…
เดือน…………………พ.ศ…………
ความคิดเห็น/ข้อเสนอแนะของผู้อำนวยการสถานศึกษา
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………….

ลงชื่อ...........................................................
(นางสาวสุพิชฌาย์
เจริญรักษ์)
ผู้อำนวยการโรงเรียน
เบญจมราชรังสฤษฎิ ์ 2
วันที่……..…
เดือน…………………พ.ศ…………