Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 129

Tiyo

Simon
Dula
 –
 Pilipinas ni
N.P.S.
ToribioMga
Tauhan:Tiyo
Simon
-

isang taong
nasa
katanghalian
ang gulang, may
kapansanan ang
isang paa at
may mga
paniniwala sa
buhayna hindi m
aunawaan ng ka
niyang hipag na 
relihiyosaIna
 –
 

ina ni BoyBoy
 

 –
 

pamangkin ni
Tiyo Simon.
Pipituhing taong
gulangOras
 –
 Umaga,
halos hindi pa
sumisikat ang
araw.Tagpo:
Sa loob ng silid 
ni Boy. Makikita 
ang isang tokad
or na kinapapatu
ngan ng mga lan
gis at pomada s
a buhok,toniko, 
suklay at iba pa
ng gamit sa pag
-aayos. Sa itaas 
ng tokador,naka
dikit sa dingding 
ang isang malak
inglarawan ng Bi
rheng nakalabas 
ang puso at may 
tarak itong puny
al. Sa tabi ng na
kabukas na bint
ana sagawing ka
nan ay ang katre
ng higaan ng bat
a. Sa kabuuan, 
ang silid ay lara
wan ng kariwasa
an.Sa pagtaas n
g tabing,
makikita si Boy n
a binibihisan ng 
kaniyang ina.
Nakabakas sa
mukha ng bata
angpagkainip sa
mantalang sinus
uklay ang kaniy
ang buhok.
(Biglang uunat
ang babae,
saglit na
sisipatin
ang ayos ng
anak, saka
ngingiti.)Ina: O, 
hayan, di nagmu
kha kang tao. Si
ya, diyan ka mu
na at ako naman 
ang magbibihis.
Boy: (Dadabog) 
Sabi ko, ayaw k
ong magsimba, 
e!Ina:
 Ayaw mong
magsimba! Hindi
maa... Pagagaliti
n mo na naman
ako, e! At
ano’ng
gagawin mo rito
sa bahay
ngayong
umagang ito ng
pangiling-araw?
Boy: Maiiwan po 
ako rito sa baha
y, kasama ko si 
... si Tiyo Simon.
..Ina: (Mapapam
ulagat) A, ang at
eistang iyon. An
g ... Patawarin a
ko ng Diyos.Boy
: Basta. Maiiwan 
po ako... (Ipapa
dyak ang paa) 
Makikipagkuwen
tuhan na laman
g ako kay Tiyo S
imon...Ina: (Sa 
malakas na tinig) 
Makikipagkuwen
tuhan ka? At an
ong kuwento? T
ungkol sa
kalapastangana
n sabanal na
pangalan ng
Panginoon?Boy: 
Hindi, Mama. M
aganda ang ikin
ukuwento ni Tiy
o Simon sa akin.
..Ina: A, husto ka 
na ... Husto na, 
bago ako magali
t nang totohanan 
at humarap sa P
anginoon ngayo
ng araw naito
nang may dumi
sa kaloobanBoy:
Pero...Ina: Hust
o na sabi, e!
(Matitigil sa
pagsagot si Boy.
Makaririnig sila
ng mga yabag
na hindi pantay,
palapit sa
nakapinid na
pinto ng silid.
Saglit na
titigil ang yabag;
pagkuwa’y
makaririnig sila
ng mahinang
pagkatok sa
pinto.)
 Ina:
(Paungol) Uh ...
sino ‘yan?
 Tiyo Simon: (M
arahan ang tinig
) Ako, hipag, na
ulinigan kong ...
(Padabog na
tutunguhin ng
babae ang pinto
at bubuksan
iyon.
Mahahantad
ang kaanyuan ni
Tiyo Simon,
nakangiti
ito.)Tiyo Simon: 
Maaari bang pu
masok? Naulinig
an kong tila may 
itinututol si Boy .
..Boy: (Lalapit) A
yaw kong magsi
mba, Tiyo Simo
n. Maiiwan ako 
sa iyo rito. Hindi 
ako sasama kay 
Mama.Ina: (Pais
mid) Iyan ang iti
nututol ng pama
ngkin mo, Kuya. 
Hindi nga raw s
asama sa simba
han ...
Dismiss user rating prompt

Improve Your Experience


Rating will help us to suggest even better related documents to all of our readers!

71% found this document useful, Mark this document as usefulUseful

29% found this document not useful, Mark this document as not usefulNot useful

(Maiiling si Tiyo
Simon, ngingiti
at paika-ikang
papasok sa
loob.
Hahawakan sa
balikat si
Boy.)Tiyo Simon
: Kailangan
ka nga namang 
sumama
sa simbahan,
Boy. Kung gusto
mo... kung gusto
mong isama ako 
ay
maghintay kayo
at ako’y
magbibihis ...
Magsisimba
tayo.
 (Mapapatingin
nang maluwat si
Boy sa kaniyang
Tiyo Simon,
ngunit hindi
makakibo. Ang
ina ay
napamangha
rin. Tatalikodna
si Tiyo Simon at
lalabas.
Maiiwang natitigi
lan ang dalawa.
Pagkuwa’y
babaling ang ina
kay Boy.)
 Ina:
Nakapagtataka!
Ano kaya’ng
nakain ng amain
mong iyon at
naisipang
sumama ngayon
sa atin? Ngayon
ko lamang siya
makikitang
lalapit sa
Diyos ...Boy: Ku
ng sasama po si 
Tiyo, sasama rin 
ako ...Ina: Hayu
n! Kaya lamang 
sasama ay kung 
sasama ang iyo
ng amain. At kun
g hindi, e, hindi k
a rin sasama.Pe
ro, mabuti rin
iyon ... Mabuti,
sapagkat hindi
lamang ikaw
ang maaakay ko
sa wastong
landas kundiang
kapatid na iyon
ng iyong ama na
isa ring ...
(Mapapayuko
ang babae,
papahirin ang
luhang
sumungaw sa
mga mata.
Magmamalas
lamang si
Boy.)Ina: (Mahin
a at waring sa s
arili lamang). Na
matay siyang hi
ndi man lamang 
nakapagpa-
Hesus. Kasi’y
matigas
ang kalooban
niya sa
pagtalikod sa
simbahan.
Pareho silang
magkapatid, sila
ng iyong amain.
Sana;ymagbalik-
loob siya sa
Diyos upang
makatulong siya
sa pagliligtas sa
kaluluwa ng
kaniyang kapatid
nasumakabilang
buhay na ...
(Mananatiling
nagmamasid
lamang si Boy.
Pagkuwa’y
nakarinig sila ng
hindi pantay na
yabag, at il
ang sandali pa
aysumungaw na
ang mukha ni
Tiyo Simon sa
pinto. Biglang
papahirin ng
babae ang
kaniyang mukha,
pasasayahin ito,
atsaka
tutunguhin ang
pinto.)Ina:
Siyanga pala.
Magbibihis din
ako.
Nakalimutan ko,
kasi’y ... diyan
muna kayo ni
Boy, Kuya
...(Lalabas ang
babae at si Tiyo
Simon ay
papasok sa loob
ng silid. Agad
tutunguhin ang
isang sopang
naroroon,
pabuntung-
hiningang uupo.
Agad, naman
siyang lalapitan
ni Boy at ang
bata ay titindig
sa harapan
niya.)Tiyo Simo
n: (Maghihikab) 
Iba na ang tuma
tandang talaga. 
Madaling manga
wit, mahina ang 
katawan at ... (bi
glangmatitigil
nang mapansing
ang tinitingnan
ng bata ay
ang kaniyang
may
kapansanang
paa.
Matatawa.)Boy:
Bakit napilay po
kayo, Tiyo
Simon? Totoo
ba’ng sabi ni
Mama na iya’y
parusa ng D
iyos? ...Tiyo
Simon:
(Matatawa)
Sinabi ba ng
Mama mo ‘yon?
 Boy: Oo raw e, 
hindi kayo nagsi
simba. Hindi raw 
kasi kayo nanini
wala sa Diyos. 
Hindi raw kasi ...
Tiyo Simon: (Ma
papabuntong-
hininga) Hindi to
too, Boy, na hin
di ako na nanini
wala sa Diyos ...
Boy:
Pero ‘yon ang
sabi ni Mama,
Tiyo Simon.
Hindi raw kasi
kayo nangingilin
kung araw ng
pangilin. Bakit
hindi kayo
nangingilin, Tiyo
Simon?Tiyo 
Simon: May mga 
bagay, Boy na hi
ndi maipaliwana
g. May mga bag
ay na hindi maip
aaalam
sa iba sapamam
agitan ng salita.
Ang mga bagay
na ito ay
malalaman
lamang sa
sariling
karanasan sa
sarilingpagkamu
lat ... ngunit
kung anuman
itong mga bagay
na ito, Boy, ay
isa ang tiyak:
malaki ang
pananaligko kay
Bathala.Boy: Ka
ya ka sasama s
a amin ngayon, 
Tiyo Simon?...Ti
yo Simon: Oo, B
oy. Sa akin, ang 
simbahan ay hin
di masamang ba
gay. Kaya huwa
g mong tatanggi
han angpagsam
a sa iyo ng iyong
Mama. Hindi
makabubuti sa
iyo ang
pagtanggi, ang
pagkawala ng
pananalig.Nangy
ari na sa akin
iyon at hindi ako
naging
maligaya.(Titigil
si Tiyo Simon sa
pagsasalita na
waring biglang
palulungkutin ng
mga alaala.
Buhat sa
malayo ay
biglang aabot
ang
alingawngaw ng
tinutugtog na
kampana.
Magtatagal nang
ilang sandali
pagkuwa’y titigil
ang pagtugtog
ng batingaw.
Magbubuntungh
ininga si Tiyo
Simon, titingnan
ang kaniyang
may
kapansanang
paa, tatawa
nang mahina at
saka titinginkay
Boy).
 
 Tiyo Simon: Da
hil sa kapansana
ng ito ng aking p
aa, Boy, natutuh
an ko ang tumali
kod, hindi laman
g sa simbahan,k
undi sa Diyos.
Nabasa ko ang
The Human
Bondage ni
Maugham
 
at ako’y nanalig
sa pilosopiyang
pinanaligan ng
kaniyang tauhan
doon, ngunit
hindi ako naging
maligaya. Boy,
hindi ako
nakaramdam ng
kasiyahan.Boy: 
Ano ang nangya
ri, Tiyo Simon?..
.Tiyo Simon: Lal
o akong naging 
bugnutin, maga
galitin. Dahil doo
n, walang natuw
ang tao sa akin, 
nawalan ako ng 
mgakaibigan,
hanggang sa
mapag-isa
ako ...
hanggang sa
isang araw ay
nangyari sa akin
ang
isangsakunang
nagpamulat sa
aking
paningin.Boy: A
no iyon, Tiyo Si
mon...?(Uunat
sa pagkakaupo
si Tiyo Simon at
dudukot sa
kaniyang
lukbutan.
Maglalabas ng
isang bagay na
makikilala na
isangsirang
manikang
maliit.)Tiyo Simo
n: Ito ay manika 
ng isang batang 
nasagasaan ng t
rak. Patawid siya 
noon at sa kaniy
ang pagtakbo ay
nailaglag niya
ito. Binalikan
niya ngunit
siyang pagd
aan ng isang
trak at siya’y
nasagasaan
...Nasagasaan
siya, nadurog
ang kaniyang
isang binti,
namatay ang
bata...
namatay...nakita
ko, ng
dalawang mata,
ako noo’y
naglalakad sa
malapit... At
aking nilapitan,
ako ang unang
lumapit kaya
nakuha ko ang
manikang
ito at noo’y
tangang
mahigpit ng
namatay na
bata, na waring
ayaw bitiwan
kahit sa
kamatayan...Bo
y:
(Nakamulagat)
Ano pa’ng
nangyari, Tiyo
Simon?
 Tiyo Simon: Kin
uha ko nga ang 
manika, Boy. At 
noon naganap a
ng pagbabago s
a aking sarili...sa
pagkat nangyum
uko ako upang
damputin ang
manika ay
nakita ko ang
isang tahimik
at nagtitiwalang
ngiti sa bibig
ngpatay na bata
sa kabila ng
pagkadurog ng
kaniyang buto...
ngiting tila ba
nananalig na
siya ay
walangkamatay
an...
(Magbubuntungh
inga si Tiyo
Simon
samantalang
patuloy na
nakikinig lamang
si Boy. Muling
maririnig ang
tunog ng
batingaw sa
malayo. Higit na
malakas at
madalas,
mananatili nang
higit na
mahabang
sandali sa
pagtunog,
pagkuwa’y
titigil.
Muling magbubu
ntunghinga si
Tiyo
Simon.)Tiyo Sim
on: M
ula noon, ako’y
nag
-isip na,
Boy. Hindi ko
na makalimutan
ang
pangyayaring
iyon. Inuwi
ko ang manikaat
iningatan, hindi
inihiwalay sa
aking katawan,
bilang
tagapaalalang
lagi sa akin ng
matibay at
mataosna
pananalig ng
isang batang
hangggang sa
oras ng
kamatayan ay
nakangiti pa. At
aking tinandaan
saisip: kailangan
ng isang tao ang
pananalig, kahit
ano, pananalig,
nang sa anong
bagay, lalong
mabutikung
pananalig kay
Bathala, kung
may
panimbulanan
siya sa mga
sandali ng
kalungkutan, ng
sakuna,ng mga
kas
awian... upang
may makapitan
siya kung siya’y
iginugupo na ng
mga hinanakit
sa buhay.
 
(Mahabang
katahimikan ang
maghahari.
Pagkuwa’y
maririnig ang
matuling yabag
na papalapit.
Susungaw ang
mukha ng
ina ni Boy sa
pinto.)Ina: Tayo 
na, baka wala n
a tayong datnan
g misa. . Hinana
p ko pa kasi ang 
aking dasalan ka
ya ako natagala
n.Tayo na,
Boy...KuyaBoy: (
Paluksu-luksong 
tutunguhin ang p
into) Tayo na, M
ama, kanina pa 
nga po tugtog na
ng tugtog angka
mpana, e. Tayo
na, Tiyo Simon,
baka tayo
mahuli, tayo na!
(Muling maririnig
ang tugtog ng
kampana sa
malayo.
Nagmamadaling
lalabas si Boy
sa pinto. Lalong
magiging
madalasang
pagtugtog ng
kampana
lalong magiging
malakas,
habang
bumababa
ang tabing)
 

Ang
dula
 ay isang uri ng
panitikan.
Nahahati ito sa
ilang yugto na
maraming tagpo.
Pinakalayunin
nitong itanghal
angmga tagpo sa
isang tanghalan o
entablado. Ang
tagpo
 sa dula ay ang
paglabas-masok
sa tanghalan ng
mga tauhan.
Angmga taong
dalubhasa sa
larangan ng
pagsusulat ng mga
dulang
itinatanghal ay
tinatawag na mga
mandudula
,
dramatista
,o
dramaturgo
.
Kaligirang
Pangkasaysayan
ng Dulang
Pangtanghalan
 
Ang tunay na
drama ayon kay
Sebastian ay
nagsimula noong
mga unang
taon ng
pangungupkop ng
mgaAmerikano.
Idinagdag pa ni
Tiongson na ang
drama ay
binubuo ng
tanghalan, iba't
ibang kasuotan,
iskripto,"charac
terization", at
"internal
conflict". Ito an
pangunahing
sangkap ng
tunay na drama
ayon sa
banyagangkahulu
gan. Sa kabilang
dako, ayon sa
mga librong
kinunsulta ko,
ang drama ay
drama kahit
wala ang
mgasangkap na
nabanggit. Ito
ang dramang
Pilipino. Ayon pa
rink ay Tiongson.
Memises ang
pangunahing
sangkapng
Dulang Pilipino.
Memises ay ang
pagbibigay
buhay ng actor
sa mga pang-
araw-araw na
pangyayari sa
buhayng mga
Pilipino. Ito
rin ang malaking
pagkakaiba ng
banayaga sa
Pilipinong dula.
 
Inilalarawan sa
tunay na
PIlipinong
Dula ang mga
pangarap ng
bansa. Dito
ipinapakita ang
mga katutubong
kultura,
paniniwala at
tradisyon.
Ikinukuwento
rin ang
paghihirap at
pagpupunyagi sa
buhay
ng mgakatutubo
ng Pilipino. Dito
rin mamamalas
ang iba't ibang
anyo ng kanilang
pamahalaan at
uri ng
lipunan.Samakat
uwid, ang tunay
a dulang Pilipino
ay nagbibigay ng
mas malawak na
pang-unawa
sa kulturang
Pilipinoat
nagbibigay ng
kasagutan sa
mga
pangangailangan
ng mga
Pilipino. Higit
sa lahat, ito'y
nagsisilbing
gabaypara sa
kabutihan ng
mga
mamamayang
Pilipino.
 
Ang kasaysayan
ng Dulang
Pilipino
ay isinlang sa
lipunan ng mga
katutubong
Pilipino bago pa
dumating
angmga
dayuhang
mananakop.
Ayon kay
Casanova, ang
mga katutubo'y
likas na mahiligin
sa mga
awit, sayaw,
attula na siyang
pinag-ugatan ng
mga unang anyo
ng dula. Ang mga
unang awitin ay
nasa anyo ng
tula. Ang
mgakatutubo rin
ay mayaman
sa epikong bayan
na kalimita'y
isinasalaysay sa
pamamagitan ng
pag-awit.Ang
mgaawit, sayaw
at ritwal ay
karaniwang
ginaganap para
sa pagdiriwang
ng kaarawan,
binyag,
pagtutuli,
ligawan,kasalan,
kamatayan,
pakikipagdigmaa
n , kasawian,
pananagumpay,
pagtatanim, pag-
aani, at
pangingisda,atbp
. Bago dumating
ang mga
katutubong
Pilipino.
 
KOMEDYAkatawa
tawa, magaan sa
loob at dalhin ang
tema, at ang mga
tauhan ay laging
nagtatagumpay sa
wakas.TRAHEDYA
Kung ang tema
nito'y mabigat o
nakasasama ng
loob kaya
nakakaiyak,
nakalulunos ang
mga tauhan,
karaniwang sila
aynasasadlak sa
kamalasan,
kabiguan, kawalan,
at maging sa
kamatayan, kaya
nagwawakas na
malungkotmelodra
ma o soap
operakung ito'y
sadyang namimiga
ng luha sa
manonood na
parang wala ng
masayang bahagi
sa buhay ng
tahanan
kundipawang
problema na
lamang ang
nangyayari sa
araw-araw. Ito'y
karaniwang
mapanood sa mga
de seryeng
palabasTRAGIKO
MEDYAKung
magkahalo ang
katatawanan at
kasawian gaya ng
mga dula ni
shakespeare na
laging may mga
tauhang katwa-
tawatulad ng
payaso para
magsilbing
tagapagpatawa,
subalit sa huli'y
nagiging
malungkot na
dahil nasawi o
namatay angmga
bida.Mga
elemento ng tula
Share this document

Share or Embed Document


Sharing Options
 Share on Facebook, opens a new window
 Share on Twitter, opens a new window
 Share on LinkedIn, opens a new window
 Share with Email, opens mail client
 Copy Link

You might also like


 Error! Filename not specified.

Kay Stella Zeehandelaar


Ms. 37o?sA

 Error! Filename not specified.

Timawa Buod
Junmar Oyardo

 Error! Filename not specified.

Ano Ang Dula


jonarsilvano24

Magazines

Podcasts

Sheet Music
 Error! Filename not specified.

Anim na Sabado ng Beyblade.docx


Melierose Crts

 Error! Filename not specified.

Sa Pula Sa Puti (Dula)


xdmhundz999

 Error! Filename not specified.

Takipsilim Sa Djakarta
Gng Jane Panares

 Error! Filename not specified.

Nang Minsang Naligaw Si Adrian


PRINTDESK by Dan

 Error! Filename not specified.

Aralin 1.3 (1)


graceandrade0825

 Error! Filename not specified.


Ang modal
PalmaFrancisIan

 Error! Filename not specified.

Banghay 9-12 Aralin 2.5 Dula Ng Mongolia


Mc Clarens Laguerta

 Error! Filename not specified.

Tiyo Simon
Cymon Daz

 Error! Filename not specified.

Aralin 1.5 G-9 Tiyo Simon


Maricel P Dulay

Show more

Footer menu
Back to top

About

 About Scribd
 Press
 Our blog
 Join our team!
 Contact us
 Invite friends
 Gifts
 Scribd for enterprise
Legal

 Terms
 Privacy
 Copyright
 Cookie Preferences
 Do not sell or share my personal information

Support

 Help / FAQ
 Accessibility
 Purchase help
 AdChoices
 Publishers

Social

 InstagramInstagram
 TwitterTwitter
 FacebookFacebook
 PinterestPinterest

Get our free apps

Error! Filename not specified.

Error! Filename not specified.

 Books
 Audiobooks
 Magazines
 Podcasts
 Sheet Music
 Documents
 Snapshots
Language:

English

Copyright © 2023 Scribd Inc.

What is Scribd?
Collapse section What is Scribd?

Millions of titles at your fingertips


Only ₱129/month. Cancel anytime.

Read free for 30 daysLearn more

Quick navigation

Home

Books

You might also like