Agresja w sporcie

Wyróżniamy dwa rodzaje agresji:

Agresja wroga – jest zachowaniem, którego intencja jest wyrządzenie drugiej osobie krzywdy.

Agresja instrumentalna – jest to takie zachowanie, kiedy działanie może wyrządzić krzywdę, lecz intencją tego
działania jest inne określone zachowanie np. zdobycie punktu.

1. Możemy ją także podzielić na: Agresja dopuszczalna i niedopuszczalna:

- agresja dopuszczalna – występuje wówczas, gdy jest przejawem agresji instrumentalnej – bokser wpada w
złość, która motywuje go do działań, jednak nadal trzyma się reguł.

- agresja niedopuszczalna – jest przejawem agresji wrogiej – kiedy ten sam bokser pod wpływem złości
przestaje przestrzegać reguł.

Generalnie agresja występuje i na boisku i wsród kibiców.

Przyczyny wywołujące zachowania agresywne wśród kibiców. Należą do nich:

- Wynik sportowy, który wzbudza frustrację oglądających

- Wygląd fanów, rekwizyty

- Złośliwe faule

- Widok osób lub przedmiotów kojarzących się z przemocą (np. policjanci z pałkami)

- Prowokacyjne zachowanie ze strony drużyny przeciwnej, ochroniarzy etc.

- Tendencyjne sędziowanie

Warto zwrócić uwagę na sposób komentowania rozgrywek sportowych w doniesieniach medialnych. Język
komentatorów sportowych jest pełen metafor o zabarwieniu agresywnym – „agresywny blok”, „walka
sportowa”, „agresywny serwis”, ponadto często komentatorzy mniej lub bardziej świadomie faworyzują
zawodników, którzy w ich opinii grają agresywnie – „zagrał agresywnie – dobry zawodnik”.

Efekt widowni – o ile sport pomaga w rozładowywaniu agresji zawodników, to w kibicach jest jej powodem.
Częściej ona występuje wśród kibiców sportów kontaktowych. Teoria instynktów tłumaczy, że oglądanie
zachowań agresywnych rodzi takie zachowania bez możliwości ich rozładowania. Teoria frustracji twierdzi, że
ludzie wpadają w frustrację nie mogąc pomóc przegrywającemu zawodnikowi. Teoria społecznego uczenia się
natomiast stwierdza, że obserwowanie zachowań agresywnych zawodników wyzwala w nas agresję.

2. Związek między agresja, a aktywnością sportową – agresja jest jedną z 10 cech osobowości łączonych z
sukcesem w sporcie. W ostatnim okresie wraz ze wzrostem zawodowstwa w sporcie (i idącymi za tym profitami
finansowymi) odnotowano wzrost agresji instrumentalnej.

3.Czynniki sytuacyjne wywołujące agresję w sporcie:

PRAWDOPODOBIEŃSTWO ODWETU NEGATYWNY

RÓŻNICA PUNKTÓW POZYTYWNY

POZYCJA W LIDZE NEGATYWNY

KORZYSTNY WYNIK NEGATYWNY

WROGOŚC KIBICÓW POZYTYWNY

AGRESJA PRZECIWNIKÓW POZYTYWNY

4.Redukowanie agresji.

a) Karanie – musi następować bezpośrednio po zachowaniu agresywnym i musi być surowsza niż gratyfikacje
płynące z zachowania agresywnego.

b) Katharsis – pozbycie się negatywnych emocji, redukuje potrzebę agresji. Długotrwały trening obniża chęć
agresji.

c) Modelowanie ról społecznych – wskazywanie dzieciom modeli nieagresywnych, aby czerpały przykłady
dobre.

d) Zawieranie kontraktów – sportowcy podpisując kontrakty są zobowiązani do hamowania niektórych

zachowań. Warunki kontraktu są omawiane wspólnie z trenerem, zawodnikiem i psychologiem. Jednak umowa
ma jasno określać jakie zachowania są zakazane i jakie grożą za to konsekwencje.

e) Grupy radzenia sobie ze złością – terapia grupowa, której celem jest poznanie złości i radzenia sobie z nią.