Download as xls, pdf, or txt
Download as xls, pdf, or txt
You are on page 1of 77

SUMMARY

RAINFALL DATA (mm)


No. Station : PH.101
Name of Station : KH.2 Trimurjo
Longitude : 0.0
Latitude : 0.0

Year Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec RhTot RhMax
1989 252.5 246.0 167.5 63.0 68.0 59.5 61.0 29.5 22.0 18.5 42.5 254.0 1284.0 254.0
1990 0.0 134.0 0.0 67.0 0.0 0.0 98.0 0.0 143.0 67.0 0.0 0.0 509.0 143.0
1991 261.5 223.0 149.0 38.5 223.5 0.0 80.5 2.5 3.0 16.5 67.0 108.5 1173.5 261.5
1992 443.0 319.0 212.0 212.0 176.5 57.0 83.0 30.5 92.0 0.0 235.0 385.0 2245.0 443.0
1993 352.5 184.5 337.5 228.0 73.0 32.0 14.0 23.0 30.0 37.0 28.2 35.4 1375.1 352.5
1994 134.7 61.1 86.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 282.4 134.7
1995 163.0 141.0 83.0 35.0 27.0 70.0 0.0 21.0 66.0 0.0 0.0 0.0 606.0 163.0
1996 12.0 15.0 15.0 23.0 209.0 19.0 55.0 0.0 0.0 0.0 0.0 84.0 432.0 209.0
1997 50.0 86.0 141.0 119.0 49.0 122.0 54.0 119.0 98.0 67.0 122.0 97.0 1124.0 141.0
1998 68.0 80.0 67.0 36.0 62.0 55.0 0.0 0.0 0.0 130.5 101.0 214.0 813.5 214.0
1999 68.0 80.0 67.0 36.0 62.0 55.0 0.0 0.0 0.0 130.5 101.0 214.0 813.5 214.0
2000 57.5 170.0 232.0 148.5 74.5 23.0 23.0 36.5 0.0 174.5 85.5 81.5 1106.5 232.0
2001 148.0 82.0 76.0 54.0 28.0 20.0 8.0 7.0 46.0 175.0 56.0 150.0 850.0 175.0
2002 159.0 96.0 253.5 194.5 98.0 27.5 240.5 39.0 0.0 48.2 6.0 48.5 1210.7 253.5
2003 67.6 75.0 103.5 184.0 95.0 0.0 28.0 0.0 110.0 82.0 30.5 172.0 947.6 184.0
2004 334.0 158.0 217.5 90.0 59.0 11.5 26.0 0.0 0.0 0.0 65.5 171.3 1132.8 334.0
PARAMETER STATISTIK (NORMAL)
No X Xrt ( X - Xrt ) ( X - Xrt )2 ( X - Xrt )3 ( X - Xrt )4
1 254.00 231.76 22.24 494.51 10996.59 244536.59
2 143.00 231.76 -88.76 7878.78 -699340.33 62075196.45
3 261.50 231.76 29.74 884.32 26297.43 782019.93
4 443.00 231.76 211.24 44621.28 9425687.93 1991058754.34
5 352.50 231.76 120.74 14577.54 1760056.21 212504786.34
6 134.70 231.76 -97.06 9421.13 -914438.32 88757669.87
7 163.00 231.76 -68.76 4728.28 -325128.45 22356645.06
8 209.00 231.76 -22.76 518.13 -11793.97 268460.15
9 141.00 231.76 -90.76 8237.83 -747686.17 67861866.28
10 214.00 231.76 -17.76 315.51 -5604.18 99544.29
11 214.00 231.76 -17.76 315.51 -5604.18 99544.29
12 232.00 231.76 0.24 0.06 0.01 0.00
13 175.00 231.76 -56.76 3221.98 -182887.72 10381164.18
14 253.50 231.76 21.74 472.52 10271.38 223274.12
15 184.00 231.76 -47.76 2281.26 -108958.51 5204130.79
16 334.00 231.76 102.24 10452.51 1068638.12 109254890.17
3708.20 108421.14 9300505.83 2571172482.84

( X - x )2 S
S= Cv =
n-1 xrata2

108421.14 85.0180912120081
= =
16 - 1 231.76

= 85.0180912120081 = 0.366832818993617

( (X-x)3 * n ) ( (X-x)4 * (n)2 )


Cs = Ck =
(n-1) * (n-2) * S3 (n-1) * (n-2) * (n-3) * S4

9300505.83 * 16 2571172482.84 * 162


= =
15 * 14 * 85.01809121 3
15 * 14 * 13 * 85.0180912120081 4

148808093.325 658220155607.845
= =
129048614.201985 142629069089.099

= 1.15311655413895 = 4.61490886683597
PARAMETER STATISTIK (LOGARITMA)
No X Xrt Log X Log Xrt (Log X - Log Xrt) (Log X - Log Xrt)2 (Log X - Log Xrt)3 (Log X - Log Xrt)4
1 254.00 231.76 2.4048 2.3403 0.0646 0.00417089 0.00026937 0.00001740
2 143.00 231.76 2.1553 2.3403 -0.1849 0.03419365 -0.00632293 0.00116921
3 261.50 231.76 2.4175 2.3403 0.0772 0.00596299 0.00046046 0.00003556
4 443.00 231.76 2.6464 2.3403 0.3062 0.09372931 0.02869546 0.00878518
5 352.50 231.76 2.5472 2.3403 0.2069 0.04281085 0.00885790 0.00183277
6 134.70 231.76 2.1294 2.3403 -0.2109 0.04447193 -0.00937841 0.00197775
7 163.00 231.76 2.2122 2.3403 -0.1281 0.01640031 -0.00210028 0.00026897
8 209.00 231.76 2.3201 2.3403 -0.0201 0.00040421 -0.00000813 0.00000016
9 141.00 231.76 2.1492 2.3403 -0.1910 0.03649329 -0.00697139 0.00133176
10 214.00 231.76 2.3304 2.3403 -0.0098 0.00009678 -0.00000095 0.00000001
11 214.00 231.76 2.3304 2.3403 -0.0098 0.00009678 -0.00000095 0.00000001
12 232.00 231.76 2.3655 2.3403 0.0252 0.00063689 0.00001607 0.00000041
13 175.00 231.76 2.2430 2.3403 -0.0972 0.00945042 -0.00091871 0.00008931
14 253.50 231.76 2.4040 2.3403 0.0637 0.00406109 0.00025880 0.00001649
15 184.00 231.76 2.2648 2.3403 -0.0754 0.00569021 -0.00042923 0.00003238
16 334.00 231.76 2.5237 2.3403 0.1835 0.03367048 0.00617837 0.00113370
3708.20 37.4440 0.33234008 0.01860545 0.01669107

( Log X - Log x )2 S
S= Cv =
n-1 xrata2

0.3323401 0.148848933564
= =
16 - 1 231.76

= 0.148848933564083 = 0.000642247704

((Log X - Log x)3 * n) ( (Log X - Log x)4 * (n)2 )


Cs = Ck =
(n-1) * (n-2) * S3 (n-1) * (n-2) * (n-3) * S4

0.01861 * 16 0.01669107 * 162


= =
15 * 14 * 0.14884893 3
15 * 14 * 13 0.14884893356 4

0.297687177085434 4.27291281528479
= =
0.69255852114509 1.34012576494114

= 0.429836855654064 = 3.18844165754283
PERSYARATAN PENGGUNAAN JENIS DISTRIBUSI

1. Distribusi NORMAL
Cs ≈ 0
Ck ≈ 3

2. Distribusi LOG NORMAL


Cs ≈ 3Cv + Cv3
Ck ≈ 3 + Cv8 + 6 Cv6 +15Cv4 +16Cv2

3. Distribusi GUMBEL
Cs ≈ 1.1396
Ck ≈ 5.4002

4. Distribusi LOG PERSON TYPE III


Jika tidak masuk ketiga persyaratan tersebut

1. Distribusi NORMAL dengan menggunakan perhitungan normal


Cs ≈ 0 , sedangkan Cs yang didapat 1.153117
Ck ≈ 3 , sedangkan Ck yang didapat 4.61491
( tidak memenuhi syarat )

2. Distribusi LOG NORMAL dengan menggunakan perhitungan logaritma


Cs ≈ 3Cv + Cv3
≈ 3× 0.000642 + 0.000642 3
≈ 0.0019267434 , sedangkan Cs yang didapat 0.42984
Ck ≈ 3 + Cv + 6 Cv +15Cv +16Cv2
8 6 4

≈ 3 + (0,000850)8 + 6(0,000850)6 + 15(0,000850)4 + 16 (0,000850)2


≈ 3.0000065997 , sedangkan Ck yang didapat 3.18844
( tidak memenuhi syarat )

3. Distribusi GUMBEL dengan menggunakan perhitungan normal


Cs ≈ 1.1396
Cs yang didapat =1.1531
Ck ≈ 5.4002
Ck yang didapat =4.6149
( tidak memenuhi syarat )

Kesimpulan :
Karena ketiga distribusi tersebut tidak ada yang memenuhi syarat
maka perhitungan yang di pakai adalah Distribusi LOG PERSON TYPE III
Gumbel
n= 16
Xrt = 231.76
S= 85.01809
Yn = 0.5157
Sn = 1.0316

Contoh Perhitungan Hujan Rencana Periode Ulang 2 Tahun


1. Nilai Yt untuk Periode Ulang 2 Tahun
Tr
Yt = - ln ln
Tr- 1
2
= - ln ln
2-1
= 0.3065

2. Faktor Frekuensi Gumbel untuk Periode Ulang 2 Tahun (K2)


Yt - Yn
K=
Sn
0.3065 - 0.5157
=
1.0316
= -0.202792

3. Hujan Rencana untuk Periode Ulang 2 Tahun (Xt)


XT = Xrt + (S * K)
= 231.76 + ( 85.01809 * -0.202792 )
= 214.5215

Tabel Distribusi Gumbel


T Yt Yn Sn K Xrt S XT
2 0.3065 0.515700 1.0316 -0.202792 231.76 85.01809 214.5215
5 1.4999 0.515700 1.0316 0.954052 231.76 85.01809 312.8742
10 2.2504 0.515700 1.0316 1.681563 231.76 85.01809 374.7257
20 2.9702 0.515700 1.0316 2.379314 231.76 85.01809 434.0472
50 3.9019 0.515700 1.0316 3.282474 231.76 85.01809 510.8322
100 4.6001 0.515700 1.0316 3.959287 231.76 85.01809 568.3735
Log Pearson Type III

Diketahui :
S = 0.1488489
Cs = 0.429837
Log x = 2.340251 (Yrata2)

Tabel Nilai K
Cs 2 5 10 25 50 100 200
0.5 -0.083 0.808 1.323 1.910 2.311 2.686 3.041
0.4 -0.066 0.816 1.317 1.880 2.261 2.615 2.949

Contoh Perhitungan Hujan Rencana Periode Ulang 2 Tahun


1. K untuk Periode Ulang 2 Tahun (T2)
-0.083 - -0.066 K2 - -0.066
=
0.5 - 0.4 0.4298 - 0.4

-0.017 K2 - -0.066
=
0.1 0.029837

-0.17 × 0.0298 = K2 - -0.066


-0.0051 + -0.066 = K2
K2 = -0.0711

2. K untuk Periode Ulang 5 Tahun (T5)

Grafik
GrafikInterpolasi
Interpolasi
T5T25
0.818
1.920
0.816
1.910
0.814
1.900
0.812
K
K

1.890
0.810
1.880
0.808
1.870
0.806
0.804
1.860 1,2947
Cs Cs
0.5
-0.083 -0.066
0.4

0.808 - 0.816 K5 - 0.816


=
0.5 - 0.4 0.4298 - 0.4

-0.008 K5 - 0.816
=
0.1 0.029837

-0.08 × 0.0298 = K5 - 0.816


-0.0024 + 0.816 = K5
K5 = 0.8136
3. K untuk Periode Ulang 10 Tahun (T10)

Grafik Interpolasi T10


1.324
1.323
1.322
1.321
1.320
K 1.319
1.318
1.317
1.316
1.315
1.314 Cs
0.5 0.4

1.323 - 1.317 K10 - 1.317


=
0.5 - 0.4 0.4298 - 0.4

0.006 K10 - 1.317


=
0.1 0.029837

0.06 × 0.0298 = K10 - 1.317


0.0018 + 1.317 = K10
K10 = 1.3188

4. K untuk Periode Ulang 25 Tahun (T25)

Grafik Interpolasi T25


1.920

1.910

1.900
K

1.890

1.880

1.870

1.860 Cs
0.5 0.4

1.910 - 1.880 K25 - 1.880


=
0.5 - 0.4 0.4298 - 0.4

0.030 K25 - 1.880


=
0.1 0.029837

0.3 × 0.0298 = K25 - 1.880


0.0090 + 1.880 = K25
K25 = 1.8890
5. K untuk Periode Ulang 15 Tahun (T15)
T15 → K = Interpolasi T10 dengan T25

Grafik
GrafikInterpolasi
Interpolasi
T100
T15
2.700
2
1.8
2.680
1.6
2.660
1.4
K 1.2
2.640
K
1
2.620
0.8
0.6
2.600
0.4
2.580
0.2
2.560
0 15 1,2947
Cs
T
-0.083
10 -0.06625

1.889 - 1.319 K15 - 1.319


=
25 - 10 20 - 10

0.570 K15 - 1.319


=
15 10

0.0380107 × 10 = K15 - 1.319


0.3801 + 1.319 = K15
K15 = 1.6989

6. K untuk Periode Ulang 50 Tahun (T50)

Grafik Interpolasi T50


2.320
2.310
2.300
2.290
K

2.280
2.270
2.260
2.250
2.240
2.230 Cs
0.5 0.4

2.311 - 2.261 K50 - 2.261


=
0.5 - 0.4 0.4298 - 0.4

0.050 K50 - 2.261


=
0.1 0.029837

0.5 × 0.0298 = K50 - 2.261


0.0149 + 2.261 = K50
K50 = 2.2759
7. K untuk Periode Ulang 100 Tahun (T100)

Grafik Interpolasi T100


2.700
2.680
2.660
2.640
K
2.620
2.600
2.580
2.560 Cs
0.5 0.4

2.686 - 2.615 K100 - 2.615


=
0.5 - 0.4 0.4298 - 0.4

0.071 K100 - 2.615


=
0.1 0.029837

0.71 × 0.0298 = K100 - 2.615


0.0212 + 2.615 = K100
K100 = 2.6362

8. K untuk Periode Ulang 200 Tahun (T200)

Grafik Interpolasi T200


3.060
3.040
3.020
3.000
K

2.980
2.960
2.940
2.920
2.900 Cs
0.5 0.4

3.041 - 2.949 K200 - 2.949


=
0.5 - 0.4 0.4298 - 0.4

0.092 K200 - 2.949


=
0.1 0.029837

0.92 × 0.0298 = K200 - 2.949


0.0274 + 2.949 = K200
K200 = 2.9764
Perhitungan YT dan XT

YT = YRata2 + K * S

2. Y untuk Periode Ulang 2 Tahun


Log X2 = Log Xrt + ( K * S )
= 2.340 + -0.0711 * 0.1488
= 2.3297

3. X untuk Periode Ulang 2 Tahun


X2 = Anti Log X2
= 213.6349

2. X dan Y untuk Periode Ulang 5 Tahun


Y5 = YRata2 + K*S
= 2.340 + 0.8136 * 0.1488
= 2.4614
Y5 = Anti Log X5
= 289.3055

3. X dan Y untuk Periode Ulang 10 Tahun


Y10 = YRata2 + K*S
= 2.340 + 1.3188 * 0.1488
= 2.5366
X10 = Anti Log X10
= 343.9947

4. X dan Y untuk Periode Ulang 15 Tahun


Y15 = YRata2 + K*S
= 2.340 + 1.6989 * 0.1488
= 2.5931
X15 = Anti Log X15
= 391.8595

5. X dan Y untuk Periode Ulang 25 Tahun


Y25 = YRata2 + K*S
= 2.340 + #REF! * 0.1488
= #REF!
X25 = Anti Log X15
= #REF!

6. X dan Y untuk Periode Ulang 50 Tahun


Y50 = YRata2 + K*S
= 2.340 + 2.2759 * 0.1488
= 2.6790
X50 = Anti Log X15
= 477.5505

X dan Y untuk Periode Ulang 100 Tahun


Y100 = YRata2 + K*S
= 2.340 + 2.6362 * 0.1488
= 2.7326
X100 = Anti Log X15
= 540.3119
X dan Y untuk Periode Ulang 200 Tahun
Y200 = YRata2 + K*S
= 2.340 + #REF! * 0.1488
= #REF!
X200 = Anti Log X15
= #REF!

Tabel Distribusi Log Pearson Type III :


T K YRata2 S YT XT
2 -0.0711 2.340 0.1488 2.3297 213.6349
5 0.8136 2.340 0.1488 2.4614 289.3055
10 1.3188 2.340 0.1488 2.5366 343.9947
20 1.6989 2.340 0.1488 2.5931 391.8595
50 2.2759 2.340 0.1488 2.6790 477.5505
100 2.6362 2.340 0.1488 2.7326 540.3119
Uji Smirnov Kolmogorof

Xi = Curah Hujan Rencana


Log Xrt = 2.340251
S = 0.148849
Cs = 0.429837
n = 16

Tabel Perhitungan Uji Smirnov Kolmogorov


m Xi Pe (X) Log X G Pr (%) Pt (X) Δ Maks
1 134.70 0.059 2.129 -1.417 93.307 0.067 -0.008
2 141.00 0.118 2.149 -1.283 90.989 0.090 0.028
3 143.00 0.176 2.155 -1.242 90.425 0.096 0.081
4 163.00 0.235 2.212 -0.860 80.136 0.199 0.037
5 175.00 0.294 2.243 -0.653 72.265 0.277 0.017
6 184.00 0.353 2.265 -0.507 66.668 0.333 0.020
7 209.00 0.412 2.320 -0.135 52.448 0.476 -0.064
8 214.00 0.471 2.330 -0.066 49.809 0.502 -0.031
9 214.00 0.529 2.330 -0.066 49.831 0.502 0.028
10 232.00 0.588 2.365 0.170 41.841 0.582 0.007
11 253.50 0.647 2.404 0.428 33.072 0.669 -0.022
12 254.00 0.706 2.405 0.434 32.877 0.671 0.035
13 261.50 0.765 2.417 0.519 29.998 0.700 0.065
14 334.00 0.824 2.524 1.233 11.221 0.888 -0.064
15 352.50 0.882 2.547 1.390 9.006 0.910 -0.028
16 443.00 0.941 2.646 2.057 3.132 0.969 -0.027
Δ Maks = 0.081

α= 5%
Δ Maks = 0.081
Δ Cr = 0.328
Karena nilai ΔMaks lebih kecil dari nilai ΔCr (0,081< 0,328), maka persamaan distribusi dapat diterima.

0.017
Cs 99 95 90 80 50 20 10 4 2 1
0.5 -1.965 -1.491 -1.216 -0.856 -0.083 0.808 1.23 1.91 2.311 2.68
0.4 -2.029 -1.524 -1.231 -0.855 -0.066 0.816 1.317 1.88 2.261 2.615

0.429837 -2.009904 -1.514154 -1.226524 -0.855298 -0.071072 0.813613 1.291041936 1.8889510567 2.2759184278 2.6343939562

Pr1 93.307013 -1.416763


Pr2 90.988632 -1.283396
Pr3 90.424999 -1.242302
Pr4 80.136353 -0.86036
Pr5 72.26505 -0.6531
Pr6 66.667634 -0.506779
Pr7 52.448183 -0.13507
Pr8 49.809432 -0.066091
Pr9 49.831071 -0.066091
Pr10 41.84056 0.169546
Pr11 33.071876 0.42813
Pr12 32.876921 0.433879
Pr13 29.997771 0.518784
Pr14 11.220723 1.232761
Pr15 9.0064324 1.390052
Pr16 3.1324924 2.0568
Uji Chi Kuadrat

0.5
● Jumlah Kelas (k) 0.4
k = 1 + 3,33 log n
k = 1 + 3,33 log 16 = 5.00972 0.4298
diambil nilai 5 kelas

● Derajat Kebebasan (Dk)


DK = K-(∝+1)
DK = 5-(2+1) = 2

● Batas Kelas (Peluang)


100% 100%
= = 20%
k 5

Tabel Uji Simpangan Vertikal


No Pr Log Xrt Cs G S Log X X
1 80 2.340251 0.4298 -0.8553 0.148849 2.212941 163.283
2 60 2.340251 0.4298 -0.33248 0.148849 2.290762 195.3268
3 40 2.340251 0.4298 0.223823 0.148849 2.373567 236.3562
4 20 2.340251 0.4298 0.813613 0.148849 2.461357 289.3055

● Frekuensi Teoritis (Ft)


Ft = 20% × n
= 20% × 16
= 3.2

Tabel Perhitungaan Uji Chi-Kuadrat

No Nilai Batasan Fe Ft (Fe-Ft)2 (Fe-Ft)2/Ft


1 0 - 163.28 3 3.2 0.04 0.0125
2 163.29 - 195.33 3 3.2 0.04 0.0125
3 195.34 - 236.36 4 3.2 0.64 0.200
4 236.37 - 289.31 3 3.2 0.04 0.013
5 289.32 - ~ 3 3.2 0.04 0.013
Jumlah 0.3

Derajat Kepercayaan = 5%
X2 Hitung = 0.3
X2 Cs = 11.07
Karena nilai X Hitung lebih kecil dari nilai X2 kritis (0,3< 11,07), maka persamaan distribusi tidak dapat diterima.
2

Tabel Chi-Kuadrat Kritis


Distribusi X2
DK 0.99 0.95 0.9 0.8 0.7 0.5 0.3 0.2 0.1 0.05 0.01 0.001
1 0 0.004 0.016 0.064 0.148 0.455 1.074 1.642 2.706 3.841 6.635 10.827
2 0.02 0.103 0.211 0.446 0.713 1.386 2.408 3.219 4.605 5.991 9.21 13.815
3 0.115 0.352 0.584 1.005 1.424 2.366 3.665 4.642 6.251 7.815 11.345 16.268
4 0.297 0.711 1.064 1.649 2.195 3.357 4.878 5.989 7.779 9.488 13.277 18.465
5 0.554 1.145 1.61 2.343 3 4.351 6.064 7.289 9.236 11.07 15.086 20.517
Intensitas Curah Hujan
2/3
R24 24
I = ×
24 t
Dimana :
I = Intensitas curah hujan (mm/jam)
R24 = Curah Hujan Maksimum 24 jam (mm)
t = Durasi lamanya hujan (jam)

Contoh : Intensitas Hujan 15 Tahun (5 menit = 0.08 jam)


2/3
R24 24
I1 = ×
24 t
2/3
391.8595 24
= ×
24 1.00

= 16.32748 × 8.320335

I1 = 135.8501

Diketahui :
T XTr A
2 213.6349 8.9015
5 289.3055 12.0544
10 343.9947 14.3331
15 391.8595 16.3275
25 #REF! #REF!
50 477.5505 19.8979
100 540.3119 22.5130
200 #REF! #REF!

Tabel Intensitas Hujan


Intensitas Hujan (It)
t (jam)
Tr = 2 Tr = 5 Tr = 10 Tr = 15 Tr = 25 Tr = 50
1 74.063 100.297 119.256 135.850 #REF! 165.558
2 46.657 63.183 75.127 85.580 #REF! 104.295
3 35.606 48.218 57.332 65.310 #REF! 79.592
4 29.392 39.803 47.327 53.912 #REF! 65.702
5 25.329 34.301 40.785 46.460 #REF! 56.620
6 22.430 30.375 36.117 41.143 #REF! 50.140
7 20.240 27.409 32.590 37.125 #REF! 45.243
8 18.516 25.074 29.814 33.963 #REF! 41.389
9 17.117 23.181 27.563 31.398 #REF! 38.264
10 15.956 21.608 25.693 29.268 #REF! 35.668
11 14.974 20.278 24.111 27.466 #REF! 33.472
12 14.130 19.135 22.752 25.918 #REF! 31.586
13 13.396 18.141 21.570 24.571 #REF! 29.945
14 12.750 17.266 20.530 23.387 #REF! 28.501
15 12.177 16.490 19.607 22.336 #REF! 27.220
16 11.664 15.796 18.782 21.395 #REF! 26.074
17 11.202 15.170 18.038 20.548 #REF! 25.041
18 10.783 14.603 17.363 19.779 #REF! 24.105
19 10.402 14.086 16.749 19.079 #REF! 23.251
20 10.052 13.612 16.186 18.438 #REF! 22.470
21 9.730 13.177 15.668 17.848 #REF! 21.751
22 9.433 12.774 15.189 17.303 #REF! 21.086
23 9.158 12.401 14.746 16.797 #REF! 20.471
24 8.901 12.054 14.333 16.327 #REF! 19.898

25

20

15

10

0
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Tr = 100 Tr = 200 24/T (24/T)2/3 2
187.316 #REF! 24 8.3203353 3
118.001 #REF! 12 5.2414828
90.052 #REF! 8 4
74.336 #REF! 6 3.3019272
64.061 #REF! 4.8 2.8455146
56.729 #REF! 4 2.5198421
51.189 #REF! 3.4285714 2.273747
46.829 #REF! 3 2.0800838
43.292 #REF! 2.6666667 1.9229994
40.356 #REF! 2.4 1.7925619
37.871 #REF! 2.1818182 1.6822055
35.737 #REF! 2 1.5874011
33.880 #REF! 1.8461538 1.5049148
32.247 #REF! 1.7142857 1.4323708
30.797 #REF! 1.6 1.3679808
29.500 #REF! 1.5 1.3103707
28.332 #REF! 1.4117647 1.2584662
27.273 #REF! 1.3333333 1.2114137
26.307 #REF! 1.2631579 1.1685261
25.423 #REF! 1.2 1.1292432
24.609 #REF! 1.1428571 1.0931035
23.858 #REF! 1.0909091 1.059723
23.161 #REF! 1.0434783 1.0287794
22.513 #REF! 1 1
1.0434783 1.0287794

Tr = 2
Tr = 5
Tr = 10
Tr = 15
Tr = 25
Tr = 50
Tr = 100
Tr = 200

16 17 18 19 20 21 22 23 24
Tr = 2 Tr = 5
74.063094 100.29662
46.656826 63.182914
35.605822 48.217588
29.391958 39.802742
25.329222 34.300963
22.430262 30.375177
20.239657 27.408649
18.515773 25.074156
17.117494 23.180598
15.95641 21.608253
14.974077 20.277972
14.13018 19.135162
13.395932 18.140841
12.750185 17.266367
12.17702 16.490183
11.664206 15.795729
11.202181 15.170051
10.783345 14.602862
10.401583 14.085878
10.051908 13.612346
9.7302124 13.176704
9.4330774 12.774322
9.1576342 12.401316
8.9014555 12.054397
Nilai K untuk distribusi Log-Person III

Interval kejadian (Recurrence interval) Tahun (periode ulang)


2 5 10 25 50 100 200
Cs Exccedence probability
0.50 0.20 0.10 0.04 0.02 0.01 0.005
3.0 -0.396 0.420 1.180 2.278 3.152 4.051 4.970
2.9 -0.390 0.540 1.195 2.277 3.134 4.013 4.909
2.8 -0.384 0.460 1.210 2.275 3.114 3.973 4.847
2.7 -0.376 0.479 1.224 2.272 3.093 3.932 4.783
2.6 -0.368 0.499 1.238 2.267 3.071 2.889 4.718
2.5 -0.360 0.518 1.250 2.262 3.048 3.845 4.652
2.4 -0.351 0.537 1.262 2.256 3.023 3.800 4.584
2.3 -0.341 0.555 1.274 2.248 2.997 3.753 4.515
2.2 -0.330 0.574 1.284 2.240 2.970 3.705 4.444
2.1 -0.319 0.592 1.294 2.230 2.942 3.656 4.372
2.0 -0.307 0.609 1.302 2.219 2.192 3.605 4.298
1.9 -0.294 0.627 1.310 2.207 2.881 3.553 4.223
1.8 -0.282 0.643 1.318 2.193 2.848 3.499 4.147
1.7 -0.268 0.660 1.324 2.179 2.815 3.444 4.069
1.6 -0.254 0.675 1.329 2.163 2.780 3.388 3.990
1.5 -0.240 0.690 1.333 2.146 2.743 3.330 3.910
1.4 -0.225 0.705 1.337 2.128 2.706 3.271 3.828
1.3 -0.210 0.719 1.339 2.108 2.666 3.211 3.745
1.2 -0.195 0.732 1.340 2.087 2.626 3.149 3.661
1.1 -0.180 0.745 1.341 2.066 2.585 3.087 3.575
1.0 -0.164 0.758 1.340 2.043 2.542 3.022 3.489
0.9 -0.148 0.769 1.339 2.018 2.498 2.957 3.401
0.8 -0.132 0.780 1.336 1.993 2.453 2.891 3.312
0.7 -0.116 0.790 1.333 1.967 2.407 2.824 3.223
0.6 -0.099 0.800 1.328 1.939 2.359 2.755 3.132
0.5 -0.083 0.808 1.323 1.910 2.311 2.686 3.041
0.4 -0.066 0.816 1.317 1.880 2.261 2.615 2.949
0.3 -0.050 0.824 1.309 1.849 2.211 2.544 2.856
0.2 -0.033 0.830 1.301 1.818 2.159 2.472 2.763
0.1 -0.017 0.836 1.292 1.785 2.107 2.400 2.670
0.0 0.000 0.842 1.282 1.751 2.051 2.326 2.576
-0.1 0.017 0.846 1.270 1.716 2.000 2.252 2.482
-0.2 0.033 0.850 1.258 1.680 1.945 2.178 2.388
-0.3 0.050 0.853 1.245 1.643 1.890 2.104 2.294
-0.4 0.066 0.855 1.231 1.606 1.834 2.029 2.201
-0.5 0.083 0.856 1.216 1.569 1.777 1.955 2.108
-0.6 0.099 0.857 1.200 1.528 1.720 1.880 2.016
-0.7 0.116 0.857 1.183 1.488 1.663 1.806 1.926
-0.8 0.132 0.856 1.166 1.448 1.606 1.733 1.837
Interval kejadian (Recurrence interval) Tahun (periode ulang)
2 5 10 25 50 100 200
Cs Exccedence probability
0.50 0.20 0.10 0.04 0.02 0.01 0.005
-0.9 0.148 0.854 1.147 1.408 1.549 1.660 1.749
-1.0 0.164 0.852 1.128 1.366 1.492 1.588 1.664
-1.1 0.180 0.848 1.107 1.324 1.435 1.518 1.581
-1.2 0.195 0.844 1.086 1.282 1.379 1.449 1.501
-1.3 0.210 0.838 1.064 1.240 1.324 1.383 1.424
-1.4 0.225 0.832 1.041 1.198 1.270 1.318 1.351
-1.5 0.240 0.825 1.018 1.156 1.217 1.256 1.282
-1.6 0.254 0.817 0.994 1.116 1.166 1.197 1.216
-1.7 0.268 0.808 0.970 1.076 1.116 1.140 1.155
-1.8 0.282 0.799 0.945 1.035 1.069 1.087 1.097
-1.9 0.294 0.788 0.920 0.994 1.023 1.037 1.044
-2.0 0.307 0.777 0.895 0.959 0.980 0.990 0.995
-2.1 0.319 0.765 0.869 0.924 0.939 0.946 0.949
-2.2 0.330 0.752 0.844 0.888 0.900 0.905 0.907
-2.3 0.341 0.739 0.819 0.855 0.864 0.867 0.869
-2.4 0.351 0.725 0.795 0.823 0.830 0.832 0.833
-2.5 0.360 0.711 0.771 0.793 0.798 0.799 0.800
-2.6 0.368 0.696 0.747 0.764 0.768 0.769 0.769
-2.7 0.376 0.681 0.724 0.738 0.740 0.740 0.741
-2.8 0.384 0.666 0.702 0.712 0.714 0.714 0.714
-2.9 0.390 0.651 0.681 0.683 0.689 0.690 0.690
-3.0 0.396 0.636 0.660 0.666 0.666 0.667 0.667
BANJIR RENCANA METODE RASIONAL JEPANG

Untuk menghitung besarnya debit banjir rencana dengan


metode Rasional Jepang digunakan rumus berikut :

C×I× A
QT = =0,278×C×I ×A
3,6
Diketahui :
Luas DAS (A) = 256.872 km2
Panjang Sungai (L) = 39.548 km
Koefisien Aliran (C) = 0.60
Tinggi Hulu = 0.2 km
Tinggi Hilir = 0.05 km
Kemiringan Sungai (S) = 0.00379

∆H = Tinggi Hulu - Tinggi Hilir = 0.2 - 0.05 = 0.15


∆H 0.15
S= = = 0.00379
L 39.548

V = 72 × S0.67 = 72 × 0.00379 0.67

= 1.7188588 km/jam

L 39.548
Tc = = = 23.0083 jam
V 1.7188588

Periode Ulang Banjir Rencana 2 Tahun (R2)


R2 = 213.6349 mm
2/3
R2 24
I = ×
24 Tc
2/3
213.6349 24
= ×
24 23.0083

= 8.9014555 × 1.028532
= 9.1554 mm/jam

Qt = 0.278 × C × I × A
= 0.278 × 0.60 × 9.1554 × 256.872
= 392.2760429 m3 / detik

Periode Ulang Banjir Rencana 5 Tahun (R5)


R5 = 289.3055 mm
2/3
R5 24
I = ×
24 Tc
2/3
289.3055 24
= ×
24 23.0083
= 12.054397 × 1.028532
= 12.3983 mm/jam

Qt = 0.278 × C × I × A
= 0.278 × 0.60 × 12.3983 × 256.872
= 531.2222435 m / detik
3

Periode Ulang Banjir Rencana 10 Tahun (R10)


R10 = 343.9947 mm
2/3
R10 24
I = ×
24 Tc
2/3
343.9947 24
= ×
24 23.0083

= 14.333115 × 1.028532
= 14.7421 mm/jam

Qt = 0.278 × C × I × A
= 0.278 × 0.60 × 14.7421 × 256.872
= 631.6424846 m3 / detik

Periode Ulang Banjir Rencana 15 Tahun (R15)


R15 = 391.8595 mm
2/3
R15 24
I = ×
24 Tc
2/3
391.8595 24
= ×
24 23.0083

= 16.327479 × 1.028532
= 16.7933 mm/jam

Qt = 0.278 × C × I × A
= 0.278 × 0.60 × 16.7933 × 256.872
= 719.5316286 m / detik
3

Periode Ulang Banjir Rencana 25 Tahun (R25)


R25 = #REF! mm
2/3
R25 24
I = ×
24 Tc
2/3
#REF! 24
= ×
24 23.0083

= #REF! × 1.028532
= #REF! mm/jam

Qt = 0.278 × C × I × A
= 0.278 × 0.60 × #REF! × 256.872
= #REF! m3 / detik

Periode Ulang Banjir Rencana 50 Tahun (R50)


R50 = 477.5505 mm
2/3
R50 24
I = ×
24 Tc
2/3
477.5505 24
= ×
24 23.0083

= 19.897939 × 1.028532
= 20.4657 mm/jam

Qt = 0.278 × C × I × A
= 0.278 × 0.60 × 20.4657 × 256.872
= 876.8773404 m / detik
3

Periode Ulang Banjir Rencana 100 Tahun (R100)


R100 = 540.3119 mm
2/3
R100 24
I = ×
24 Tc
2/3
540.3119 24
= ×
24 23.0083

= 22.512994 × 1.028532
= 23.1553 mm/jam

Qt = 0.278 × C × I × A
= 0.278 × 0.60 × 23.1553 × 256.872
= 992.1195752 m3 / detik

Periode Ulang Banjir Rencana 200 Tahun (R200)


R200 = #REF! mm
2/3
R200 24
I = ×
24 Tc
2/3
#REF! 24
= ×
24 23.0083

= #REF! × 1.028532
= #REF! mm/jam

Qt = 0.278 × C × I × A
= 0.278 × 0.60 × #REF! × 256.872
= #REF! m / detik
3

Tabel Debit Banjir Rancangan Metode Rasional Jepang


Periode Ulang
Parameter
2 5 10 15 25 50 100
Tc 23.0083 23.0083 23.0083 23.0083 23.0083 23.0083 23.0083
I 9.1554 12.3983 14.7421 16.7933 #REF! 20.4657 23.1553
Q 392.276043 531.222244 631.6424846 719.532 #REF! 876.877 992.120
T XTr
2 213.63493
5 289.30553
10 343.99475
15 391.85949
25 #REF!

50 477.55052
100 540.31186
200 #REF!
200
23.0083
#REF!
#REF!
MONONOBE
Diketahui :
Luas ( f ) = 256.872 km²

Panjang Sungai ( L ) = 39.548 km

Beda Tinggi ( ∆H ) = 0.15

α = 0.4

( ∆H ) 0.6
V = 72 x
L

= 0.15 0.6
72 x
39.548

= 2.539 Km/Jam

L 39.548
t = =
V 2.539

= 15.574 Jam

1. Besarnya hujan maksimum dengan periode ulang 2 tahun

R2 = 213.635 mm

R2 24 ###
r = x
24 t

213.635 24 ###
= x
24 15.574

= 11.876 mm/jam

α x r x A
Q =
3.6

0.4 x 11.876 x 256.872


=
3.6

= 338.949 m3/det
2. Besarnya hujan maksimum dengan periode ulang 5 tahun

R5 = 289.306 mm

R5 x 24 ###
r =
24 t

289.306 x 24 ###
=
24 15.574

= 16.082 mm/jam

α x r x A
Q =
3.6

0.4 x 16.082 x 256.872


=
3.6

= 459.007 m3/det

3. Besarnya hujan maksimum dengan periode ulang 10 tahun

R10 = 343.995 mm

R10 x 24 ###
r =
24 t

343.995 x 24 ###
=
24 15.574

= 19.122 mm/jam

α x r x A
Q =
3.6

0.4 x 19.122 x 256.872


=
3.6

= 545.776 m3/det

4. Besarnya hujan maksimum dengan periode ulang 15 tahun

R15 = 391.859 mm

R15 x 24 ###
r =
24 t

391.859 x 24 ###
=
24 15.574

= 21.783 mm/jam
α x r x A
Q =
3.6

0.4 x 21.783 x 256.872


=
3.6

= 621.717 m3/det

5. Besarnya hujan maksimum dengan periode ulang 25 tahun

X25 = #REF! mm

R25 x 24 ###
r =
24 t

#REF! x 24 ###
=
24 15.574

= #REF! mm/jam

α x r x A
Q =
3.6

0.4 x #REF! x 256.872


=
3.6

= #REF! m3/det

6. Besarnya hujan maksimum dengan periode ulang 50 tahun

R50 = 477.551 mm

R50 x 24 ###
r =
24 t

477.551 x 24 ###
=
24 15.574

= 26.547 mm/jam

α x r x A
Q =
3.6

0.4 x 26.547 x 256.872


=
3.6

= 757.673 m3/det
7. Besarnya hujan maksimum dengan periode ulang 100 tahun

R100 = 540.312 mm

R100 x 24 ###
r =
24 t

540.312 x 24 ###
=
24 15.574

= 30.035 mm/jam

α x r x A
Q =
3.6

0.4 x 30.035 x 256.872


=
3.6

= 857.249 m3/det

8. Besarnya hujan maksimum dengan periode ulang 200 tahun

R200 = #REF! mm

R200 x 24 ###
r =
24 t

#REF! x 24 ###
=
24 15.574

= #REF! mm/jam

α x r x A
Q =
3.6

0.4 x #REF! x 256.872


=
3.6

= #REF! m3/det

Tabel Debit Rancangan dengan Metode Mononobe :


Periode Ulang
Parameter 2 5 10 15 25 50 100 200
r 11.876 16.082 19.122 21.783 #REF! 26.547 30.035 #REF!
Q 338.949 459.007 545.776 621.717 #REF! 757.673 857.249 #REF!
BANJIR RENCANA METODE HASPERS
Metode Haspers digunakan pada luas DAS < 300 km2

Untuk menghitung besarnya debit banjir rencana dengan metode


Haspers digunakan rumus berikut :

Q=α× β×Rt× A
Diketahui :
Luas DAS (A) = 256.872 km2
Panjang Sungai (L) = 39.548 km
Kemiringan Sungai (S) = 0.00379

1 + 0.012 × A0.7
α=
1 + 0.075 × A0.7

1 + 0.012 × 256.872 0.7


=
1 + 0.075 × 256.872 0.7

1.58342224359887
=
4.64638902249293
= 0.34078555108787

Tc = 0.1 × L0.8 × S -0.3


= 0.1 × 39.548 0.8 × 0.03 -0.3
= 10.0950356599984 jam

Tc+3.7×10-0,4Tc A0.75
1/β = 1 + ×
Tc2 + 15 12

10.09503566 + 3.7 × 10-0.4 × 10.095036 256.872 0.75


= 1+ ×
2
10.0950357 + 15 12

10.0953746504 64.16343
= 1+ ×
116.909744977 12

= 1 + 0.08635186616 × 5.3469525
= 1.46171933009589

1
β= = 0.6841259
1.46171933009589

Karena Tc yang didapat = 10.09503566 , 2 < Tc < 19 maka digunakan rumus r :


Tc × R
r =
Tc + 1
Periode Ulang Banjir Rencana 2 Tahun (R2)
R2 = 213.6349 mm
Tc × R2
r =
Tc + 1

10.095036 × 213.6349
=
10.095036 + 1

2156.652246
=
11.09503566
= 194.3799292 mm

r
Rt =
3.6 × Tc

194.379929167336
=
3.6 × 10.09503566

194.37993
=
36.342128

= 5.348611594 m3/det/km2

Q = α × β × Rt × A
= 0.3407856 × 0.6841259 × 5.3486116 × 256.872
= 320.3133291 m /det
3

Periode Ulang Banjir Rencana 5 Tahun (R5)


R5 = 289.3055 mm
Tc × R5
r =
Tc + 1

10.095036 × 289.3055
=
10.095036 + 1

2920.549611
=
11.09503566
= 263.2303041 mm

r
Rt =
3.6 × Tc

263.230304107188
=
3.6 × 10.09503566

263.2303
=
36.342128

= 7.243117447 m3/det/km2
Q = α × β × Rt × A
= 0.3407856 × 0.6841259 × 7.2431174 × 256.872
= 433.7699648 m3/det

Periode Ulang Banjir Rencana 15 Tahun (R15)


R10 = 343.9947 mm
Tc × R10
r =
Tc + 1

10.095036 × 343.9947
=
10.095036 + 1

3472.639248
=
11.09503566
= 312.9903639 mm

r
Rt =
3.6 × Tc

312.990363876035
=
3.6 × 10.09503566

312.99036
=
36.342128

= 8.612328938 m3/det/km2

Q = α × β × Rt × A
= 0.3407856 × 0.6841259 × 8.6123289 × 256.872
= 515.7681961 m /det
3
Periode Ulang Banjir Rencana 15 Tahun (R15)
R15 = 391.8595 mm
Tc × R15
r =
Tc + 1

10.095036 × 391.8595
=
10.095036 + 1

3955.835516
=
11.09503566
= 356.5410366 mm

r
Rt =
3.6 × Tc

356.541036646004
=
3.6 × 10.09503566

356.54104
=
36.342128

= 9.810681228 m3/det/km2

Q = α × β × Rt × A
= 0.3407856 × 0.6841259 × 9.8106812 × 256.872
= 587.5341497 m3/det

Periode Ulang Banjir Rencana 25 Tahun (R25)


R25 = #REF! mm
Tc × R25
r =
Tc + 1

10.095036 × #REF!
=
10.095036 + 1

#REF!
=
11.09503566
= #REF! mm

r
Rt =
3.6 × Tc

#REF!
=
3.6 × 10.09503566

#REF!
=
36.342128

= #REF! m3/det/km2

Q = α × β × Rt × A
= 0.3407856 × 0.6841259 × #REF! × 256.872
= #REF! m3/det
Periode Ulang Banjir Rencana 50 Tahun (R50)
R50 = 477.5505 mm
Tc × R50
r =
Tc + 1

10.095036 × 477.5505
=
10.095036 + 1

4820.889574
=
11.09503566

= 434.5087047 mm

r
Rt =
3.6 × Tc

434.508704731781
=
3.6 × 10.09503566

434.5087
=
36.342128

= 11.95606103 m3/det/km2

Q = α × β × Rt × A
= 0.3407856 × 0.6841259 × 11.956061 × 256.872
= 716.0149216 m /det
3

Periode Ulang Banjir Rencana 100 Tahun (R100)


R100 = 540.3119 mm
Tc × R100
r =
Tc + 1

10.095036 × 540.3119
=
10.095036 + 1

5454.467456
=
11.09503566

= 491.6133326 mm

r
Rt =
3.6 × Tc

491.613332580342
=
3.6 × 10.09503566

491.61333
=
36.342128

= 13.52736767 m3/det/km2

Q = α × β × Rt × A
= 0.3407856 × 0.6841259 × 13.527368 × 256.872
= 810.1160643 m3/det

Periode Ulang Banjir Rencana 200 Tahun (R200)


R200 = #REF! mm
Tc × R200
r =
Tc + 1

10.095036 × #REF!
=
10.095036 + 1

#REF!
=
11.09503566

= #REF! mm

r
Rt =
3.6 × Tc

#REF!
=
3.6 × 10.09503566

#REF!
=
36.342128

= #REF! m3/det/km2

Q = α × β × Rt × A
= 0.3407856 × 0.6841259 × #REF! × 256.872
= #REF! m3/det

Tabel Debit Banjir Rancangan dengan Metode Haspers


Periode Ulang
Parameter
2 5 10 15 25
R 213.634930904 289.3055269 343.9947481 391.8595 #REF!
α 0.34078555109 0.340785551 0.340785551 0.340785551 0.340785551
Tc 10.09503566 10.09503566 10.09503566 10.09503566 10.09503566
β 0.68412586425 0.684125864 0.684125864 0.684125864 0.684125864
Rt 5.34861159358 7.243117447 8.612328938 9.810681228 #REF!
Q 320.3133291 433.7699648 515.7681961 587.5341497 #REF!
Rekapitulasi Debit Banjir Rancangan (Q)

2 5 10 15 25 50 100 200
Rasional Jepang 392.27604 531.22224 631.64248 719.53163 #REF! 876.87734 992.11958 #REF!
Haspers 320.31333 433.76996 515.7682 587.53415 #REF! 716.01492 810.11606 #REF!
Mononobe 338.94933 459.00694 545.77587 621.7172 #REF! 757.67306 857.24906 #REF!
BANJIR RENCANA METODE MELCHIOR
Metode Melchior digunakan pada luas DAS > 100 km2

Gambar DPS setelah diplot dengan elips Melchior :

Diketahui :
Luas DPS (A) = 256.871 km2
Panjang Sungai (L) = 39.548 km
Sumbu Panjang (a) = 30.34 km
Sumbu Pendek (b) = 18.11 km
α = 0.52
Kemiringan Sungai (S) = 0.004
Tinggi Hulu = 0.2 km
Tinggi Hilir = 0.05 km

H = Tinggi Hulu - Tinggi Hilir = 0.2 - 0.05 = 0.15


H 0.15
S = = = 0.004
0.9 × L 0.9 × 39.548

Luas Elips :
F = π/4 × a × b
3.1415926536
= × 30.34 × 18.11
4
= 0.785398163 × 30.34 × 18.11
= 431.5428328 km 2

Berdasarkan perkiraan intesitas hujan harian menurut Melchior untuk F = 431.54283


maka nilai β1 :
1970
F = - 3960 + 1720 β1
β1 - 0.12
1970
431.54283 = - 3960 + 1720 β1
β1 - 0.12
β1 = 1.504291264

Periode Ulang Banjir Rencana 15 Tahun (R15)


Asumsi Pertama
Ro = 1.35 m3/dtk/km2
R = 0.0000

Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.35 × 256.871
= 521.6518816 m /detik3

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 521.65188 × 0.004 2
)0.2
= 0.503004011 m/detik

10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.503004
395.48
=
18.10814438
= 21.83989655 jam

Tc = 21.83989655 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi


Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.000 - 0.940 β2 - 0.940


=
24 - 20 21.8399 - 20
0.060 β2 - 0.940
=
4 1.8399
0.015 × 1.8399 = β2 - 0.940
0.0276 + 0.940 = β2
β2 = 0.9676

β = β1 + β2
= 2.4719

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4719 × 0.0000
=
36 × 21.83989655
0
=
786.2362758
= 0 m3/dtk/km2
Rt ≠ Ro , maka asumsi dilakukan kembali

Asumsi Kedua
Ro = 1.6 m3/dtk/km2
R = 0.0000

Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.6 × 256.871
= 618.2540819 m /detik 3

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 618.25408 × 0.004 2
)0.2
= 0.520389698 m/detik

10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.5203897
395.48
=
18.73402914
= 21.11024794 jam

Tc = 21.11024794 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi


Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.00 - 0.94 β2 - 0.94


=
24 - 20 21.1102 - 20
0.060 β2 - 0.94
=
4 1.1102
0.015 × 1.1102 = β2 - 0.94
0.0167 + 1 = β2
β2 = 0.9567

β = β1 + β2
= 2.4609

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4609 × 0.0000
=
36 × 21.110247937
0
=
759.9689257
= 0 m3/dtk/km2
Rt = Ro , maka dilakukan perhitungan untuk Q
α × R × Rt × A
Q =
200
0.52 × 0.0000 × 0 × 256.871
=
200
0
=
200
= 0 m3/dtk

Periode Ulang Banjir Rencana 25 Tahun (R25)


Asumsi Pertama
Ro = 1.89 m3/dtk/km2
R = 0.0000

Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.89 × 256.871
= 730.3126342 m /detik 3

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 730.31263 × 0.004 2
)0.2
= 0.538018309 m/detik

10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.5380183
395.48
=
19.36865912
= 20.41855338 jam
Tc = 20.41855338 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi
Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.000 - 0.940 β2 - 0.940


=
24 - 20 20.4186 - 20
0.060 β2 - 0.940
=
4 0.4186
0.015 × 0.4186 = β2 - 0.940
0.0063 + 0.940 = β2
β2 = 0.9463

β = β1 + β2
= 2.4506

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4506 × 0.0000
=
36 × 20.418553377
0
=
735.0679216
= 0 m3/dtk/km2
Rt ≠ Ro , maka asumsi dilakukan kembali

Asumsi Kedua
Ro = 1.73 m3/dtk/km2
R = 0.0000

Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.73 × 256.871
= 668.487226 m3/detik

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 668.48723 × 0.004 2
)0.2
= 0.52858388 m/detik

10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.5285839
395.48
=
19.02901969
= 20.78299389 jam
Tc = 20.78299389 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi
Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.00 - 0.94 β2 - 0.94


=
24 - 20 20.7830 - 20
0.060 β2 - 0.94
=
4 0.7830
0.015 × 0.7830 = β2 - 0.94
0.0117 + 1 = β2
β2 = 0.9517

β = β1 + β2
= 2.4560

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4560 × 0.0000
=
36 × 20.782993892
0
=
748.1877801
= 0 m3/dtk/km2
Rt = Ro , maka dilakukan perhitungan untuk Q
α × R × Rt × A
Q =
200
0.52 × 0.0000 × 0 × 256.871
=
200
0
=
200
= 0 m3/dtk

Periode Ulang Banjir Rencana 50 Tahun (R50)


Asumsi Pertama
Ro = 1.13 m3/dtk/km2
R = 0.0000

Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.13 × 256.871
= 436.6419453 m3/detik

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 436.64195 × 0.004 2
)0.2
= 0.485423037 m/detik
10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.485423
395.48
=
17.47522932
= 22.63089043 jam

Tc = 22.63089043 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi


Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.000 - 0.940 β2 - 0.940


=
24 - 20 22.6309 - 20
0.060 β2 - 0.940
=
4 2.6309
0.015 × 2.6309 = β2 - 0.940
0.0395 + 0.940 = β2
β2 = 0.9795

β = β1 + β2
= 2.4838

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4838 × 0.0000
=
36 × 22.630890427
0
=
814.7120554
= 0 m3/dtk/km2
Rt ≠ Ro , maka asumsi dilakukan kembali

Asumsi Kedua
Ro = 1.85 m3/dtk/km2
R = 0.0000

Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.85 × 256.871
= 714.8562822 m3/detik

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 714.85628 × 0.004 2
)0.2
= 0.535721455 m/detik
10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.5357215
395.48
=
19.28597239
= 20.50609594 jam

Tc = 20.50609594 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi


Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.00 - 0.94 β2 - 0.94


=
24 - 20 20.5061 - 20
0.060 β2 - 0.94
=
4 0.5061
0.015 × 0.5061 = β2 - 0.94
0.0076 + 1 = β2
β2 = 0.9476

β = β1 + β2
= 2.4519

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4519 × 0.0000
=
36 × 20.506095939
0
=
738.2194538
= 0 m3/dtk/km2
Rt = Ro , maka dilakukan perhitungan untuk Q
α × R × Rt × A
Q =
200
0.52 × 0.0000 × 0 × 256.871
=
200
0
=
200
= 0 m3/dtk

Periode Ulang Banjir Rencana 100 Tahun (R100)


Asumsi Pertama
Ro = 1.42 m3/dtk/km2
R = 0.0000
Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.42 × 256.871
= 548.7004977 m3/detik

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 548.7005 × 0.004 2
)0.2
= 0.508115406 m/detik

10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.5081154
395.48
=
18.29215462
= 21.62019774 jam

Tc = 21.62019774 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi


Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.000 - 0.940 β2 - 0.940


=
24 - 20 21.6202 - 20
0.060 β2 - 0.940
=
4 1.6202
0.015 × 1.6202 = β2 - 0.940
0.0243 + 0.940 = β2
β2 = 0.9643

β = β1 + β2
= 2.4686

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4686 × 0.0000
=
36 × 21.620197739
0
=
778.3271186
= 0 m3/dtk/km2
Rt ≠ Ro , maka asumsi dilakukan kembali

Asumsi Kedua
Ro = 1.96 m3/dtk/km2
R = 0.0000
Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.96 × 256.871
= 757.3612503 m3/detik

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 757.36125 × 0.004 2
)0.2
= 0.541945867 m/detik

10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.5419459
395.48
=
19.5100512
= 20.27057725 jam

Tc = 20.27057725 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi


Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.00 - 0.94 β2 - 0.94


=
24 - 20 20.2706 - 20
0.060 β2 - 0.94
=
4 0.2706
0.015 × 0.2706 = β2 - 0.94
0.0041 + 1 = β2
β2 = 0.9441

β = β1 + β2
= 2.4483

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4483 × 0.0000
=
36 × 20.270577247
0
=
729.7407809
= 0 m3/dtk/km2
Rt = Ro , maka dilakukan perhitungan untuk Q
α × R × Rt × A
Q =
200
0.52 × 0.0000 × 0 × 256.871
=
200
0
=
200
= 0 m3/dtk

Periode Ulang Banjir Rencana 200 Tahun (R200)


Asumsi Pertama
Ro = 1.76 m3/dtk/km2
R = 0.0000

Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 1.76 × 256.871
= 680.07949 m3/detik

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 680.07949 × 0.004 2
)0.2
= 0.530404534 m/detik

10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.5304045
395.48
=
19.09456322
= 20.7116547 jam

Tc = 20.7116547 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi


Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.000 - 0.940 β2 - 0.940


=
24 - 20 20.7117 - 20
0.060 β2 - 0.940
=
4 0.7117
0.015 × 0.7117 = β2 - 0.940
0.0107 + 0.940 = β2
β2 = 0.9507

β = β1 + β2
= 2.4550

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4550 × 0.0000
=
=
36 × 20.7116547
0
=
745.6195692
= 0 m3/dtk/km2
Rt ≠ Ro , maka asumsi dilakukan kembali

Asumsi Kedua
Ro = 2.06 m3/dtk/km2
R = 0.0000

Qo = β1× Ro × A
= 1.504291264 × 2.06 × 256.871
= 796.0021304 m3/detik

V = 1.31 × (Qo × S2)0.2


= 1.31 × ( 796.00213 × 0.004 2
)0.2
= 0.547366404 m/detik

10 × L
Tc =
36 × V
10 × 39.548
=
36 × 0.5473664
395.48
=
19.70519055
= 20.0698389 jam

Tc = 20.0698389 jam dan F = 431.54283283 km2 maka β2 interpolasi


Tc = 20 β2 = 0.94
Tc = 24 β2 = 1

1.00 - 0.94 β2 - 0.94


=
24 - 20 20.0698 - 20
0.060 β2 - 0.94
=
4 0.0698
0.015 × 0.0698 = β2 - 0.94
0.0010 + 1 = β2
β2 = 0.9410

β = β1 + β2
= 2.4453

10 × β × R
Rt =
36 × Tc
10 × 2.4453 × 0.0000
=
=
36 × 20.069838904
0
=
722.5142005
= 0 m3/dtk/km2
Rt = Ro , maka dilakukan perhitungan untuk Q
α × R × Rt × A
Q =
200
0.52 × 0.0000 × 0 × 256.871
=
200
0
=
200
= 0 m3/dtk

Tabel Debit Banjir Rancangan dengan Metode Melchior


Asumsi Pertama
Periode Ulang
Parameter
15 25 50 100 200
F 431.5428 431.5428 431.5428 431.5428 431.5428
β1 1.5043 1.5043 1.5043 1.5043 1.5043
Qo 521.6519 730.3126 436.6419 548.7005 680.0795
V 0.5030 0.5380 0.4854 0.5081 0.5304
Tc 21.8399 20.4186 22.6309 21.6202 20.7117
β2 0.9676 0.9463 0.9795 0.9643 0.9507
β 2.4719 2.4506 2.4838 2.4686 2.4550
Rt 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000
Ro 1.35 1.89 1.13 1.42 1.76

Asumsi Kedua
Periode Ulang
Parameter
15 25 50 100 200
F 431.5428 431.5428 431.5428 431.5428 431.5428
β1 1.5043 1.5043 1.5043 1.5043 1.5043
Qo 618.2541 668.4872 714.8563 757.3613 796.0021
V 0.5204 0.5286 0.5357 0.5419 0.5474
Tc 21.1102 20.7830 20.5061 20.2706 20.0698
β2 0.9567 0.9517 0.9476 0.9441 0.9410
β 2.4609 2.4560 2.4519 2.4483 2.4453
Rt 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000
Ro 1.6000 1.7300 1.8500 1.9600 2.0600
Q 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000
T XTr
15 0.0000
25 0.0000
50 0.0000
100 0.0000
200 0.0000
BANJIR RENCANA METODE WEDUWEN
Metode Weduwen digunakan pada luas DAS < 100 km2

Diketahui :
Luas DPS (A) = 256.871 km2
Panjang Sungai (L) = 39.548 km
Kemiringan Sungai (S) = 0.004
Tinggi Hulu = 0.2 km
Tinggi Hilir = 0.05 km

H= Tinggi Hulu - Tinggi Hilir = 0.2 - 0.05 = 0.15


H 0.15
S= = = 0.004
0.9 × L 0.9 × 39.548

Periode Ulang Banjir Rencana 15 Tahun (R15)


~ Asumsi Pertama
t = 20 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
20 + 1
120 + × 256.871
20 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.724138 × 256.871


=
376.871
306.01
=
376.871
= 0.811976

R15 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 20 + 1.45
= 0 × 3.153846
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.811976 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.811976 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
=
0 0.125 × 0.004 0.25
9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t ≠ t sebenarnya maka,dilakukan asumsi selanjutnya

~ Asumsi Kedua
t = 23.9 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
23.9 + 1
120 + × 256.871
23.9 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.756839 × 256.871


=
376.871
314.41
=
376.871
= 0.834264

R15 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 23.9 + 1.45
= 0 × 2.668639
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.834264 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.834264 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004 0.25

9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t = t sebenarnya maka, data OK

Periode Ulang Banjir Rencana 25 Tahun (R25)


~ Asumsi Pertama
t = 20 jam
R = 0.0000
120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
20 + 1
120 + × 256.871
20 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.724138 × 256.871


=
376.871
306.01
=
376.871
= 0.811976

R25 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 20 + 1.45
= 0 × 3.153846
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.811976 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.811976 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004 0.25
9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t ≠ t sebenarnya maka,dilakukan asumsi selanjutnya

~ Asumsi Kedua
t = 23.7 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
23.7 + 1
120 + × 256.871
23.7 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.755352 × 256.871


=
376.871
314.0279
=
376.871
= 0.83325

R25 67.65
Qn = ×
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 23.7 + 1.45
= 0 × 2.689861
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.83325 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.83325 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004 0.25

9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t = t sebenarnya maka, data OK

Periode Ulang Banjir Rencana 50 Tahun (R50)


~ Asumsi Pertama
t = 20 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
20 + 1
120 + × 256.871
20 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.724138 × 256.871


=
376.871
306.01
=
376.871
= 0.811976

R50 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 20 + 1.45
= 0 × 3.153846
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.811976 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.811976 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004 0.25
9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t ≠ t sebenarnya maka,dilakukan asumsi selanjutnya

~ Asumsi Kedua
t = 23.51 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
23.51 + 1
120 + × 256.871
23.51 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.753922 × 256.871


=
376.871
313.6607
=
376.871
= 0.832276

R50 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 23.51 + 1.45
= 0 × 2.710337
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.832276 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.832276 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004 0.25
9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t = t sebenarnya maka, data OK

Periode Ulang Banjir Rencana 100 Tahun (R100)


~ Asumsi Pertama
t = 20 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
20 + 1
120 + × 256.871
20 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.724138 × 256.871


=
376.871
306.01
=
376.871
= 0.811976

R100 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 20 + 1.45
= 0 × 3.153846
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.811976 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.811976 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004
0.25

9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t ≠ t sebenarnya maka,dilakukan asumsi selanjutnya

~ Asumsi Kedua
t = 23.34 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
β =
120 + A
23.34 + 1
120 + × 256.871
23.34 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.752628 × 256.871


=
376.871
313.3284
=
376.871
= 0.831394

R100 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 23.34 + 1.45
= 0 × 2.728923
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.831394 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.831394 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004 0.25

9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t = t sebenarnya maka, data OK

Periode Ulang Banjir Rencana 100 Tahun (R200)


~ Asumsi Pertama
t = 20 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
20 + 1
120 + × 256.871
20 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.724138 × 256.871


=
376.871
306.01
=
376.871
= 0.811976
R200 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 20 + 1.45
= 0 × 3.153846
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.811976 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.811976 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004 0.25
9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t ≠ t sebenarnya maka,dilakukan asumsi selanjutnya

~ Asumsi Kedua
t = 23.19 jam
R = 0.0000

120 + (t+1/t+9) × A
β =
120 + A
23.19 + 1
120 + × 256.871
23.19 + 9
=
120 + 256.871

120 + 0.751476 × 256.871


=
376.871
313.0323
=
376.871
= 0.830609

R200 67.65
Qn = ×
240 t + 1.45
0.0000 67.65
= ×
240 23.19 + 1.45
= 0 × 2.745536
= 0 mm/jam

4.1
α = 1-
β × Qn + 7
4.1
= 1-
0.830609 × 0 + 7
= 1- 0.585714
= 0.414285714

Q = α × β × Qn × A
= 0.414286 × 0.830609 × 0 × 256.871
= 0 m3/detik

Menghitung t sebenarnya
0.25 × L
t =
Q0.125×S0.25
0.25 × 39.548
=
0 0.125 × 0.004 0.25

9.887
=
0
= #DIV/0!
Nilai t = t sebenarnya maka, data OK

Tabel Debit Banjir Rancangan dengan Metode Weduwen


Asumsi Pertama
Periode Ulang
Parameter
15 25 50 100 200
Rt 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000
tcoba 20 20 20 20 20
α 0.41429 0.41429 0.41429 0.41429 0.41429
β 0.81198 0.81198 0.81198 0.81198 0.81198
Qn 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000
Q 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000
t #DIV/0! #DIV/0! #DIV/0! #DIV/0! #DIV/0!

Asumsi Kedua
Periode Ulang
Parameter
15 25 50 100 200
Rt 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000 0.0000
tcoba 23.9 23.7 23.51 23.34 23.19
α 0.41429 0.41429 0.41429 0.41429 0.41429
β 0.83426 0.83325 0.83228 0.83139 0.83061
Qn 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000
Q 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000
t #DIV/0! #DIV/0! #DIV/0! #DIV/0! #DIV/0!
T XTr
15 0.0000
25 0.0000
50 0.0000
100 0.0000
200 0.0000
Tabel Tekanan Uap Jenuh

o
C P (mm/Hg)
-60 0,0008
-40 0,096
-20 0,783
-10 1,964
-1 4,220
0(air+es+uap) 4,580
10 9,21
20 17,55
30 31,86
40 55,40
50 92,6
60 149,6
80 355,4
100 760
110 1,074
125 1,740
200 11,650
250 29,770
300 64,300
350 123,710
Tabel 1.1. Persentase β2 menurut Melchior

F. Lama Hujan ( Jam )


(km²) 1 2 3 4 5 6 8 10 12 16 20 24
0 44 64 80 89 92 92 93 94 95 96 98 100
10 37 57 70 80 82 84 87 90 91 95 97 100
50 29 45 57 66 70 74 79 83 88 94 996 100
300 20 33 43 52 57 61 69 77 85 93 95 100
~ 12 23 32 42 50 54 66 74 83 92 94 100
Sumber : Imam Subarkah, Hidrologi untuk bangunan air

Tabel 1.2. Perkiraan Intensitas Hujan Harian Menurut Melchior

Luas Ellips I Luas Ellips I Luas Ellips I


0.14 29.60 144 4.75 720 2.30
0.72 22.45 216 4.00 1080 1.19
1.2 19.90 288 3.60 1440 1.16
7.2 14.15 360 3.30 2100 1.12
14 11.85 432 3.05 2880 1.00
29 9.00 504 2.85 4320 0.70
72 6.25 576 2.65 5760 0.54
108 5.25 648 2.45 7200 0.48
Sumber : Imam Subarkah, Hidrologi untuk bangunan air

Tabel 1.3. Penambahan Prosentase Melchior

tc(menit) % tc(menit) % tc(menit) %


0 - 40 2 895 - 980 13 1860 - 1950 24
40 - 115 3 980 - 1070 14 1950 - 2035 25
115 - 190 4 1070 - 1155 15 2035 - 2120 26
190 - 270 5 1155 - 1240 16 2120 - 2210 27
270 - 360 6 1240 - 1330 17 2210 - 2295 28
360 - 450 7 1330 - 1420 18 2295 - 2380 29
450 - 540 8 1420 - 1510 19 2380 - 2465 30
540 - 630 9 1510 - 1595 20 2465 - 2550 31
630 - 720 10 1595 - 1680 21 2250 - 2640 32
720 - 810 11 1680 - 1770 22 2640 - 2725 33
810 - 895 12 1770 - 1860 23 2725 - 2815 34
SUMMARY OF THE CLIMATOLOGICAL DATA

Station : Tegineneng

Description Januari Februari Maret April Mei Juni Juli Agustus September Oktober Nopember Desember

RH (%) 84.00 82.00 82.00 83.00 84.00 82.00 82.00 80.00 82.00 79.00 78.00 84.00

Tmax (°C) 33.50 32.30 33.00 33.00 32.50 32.50 32.50 32.00 33.00 33.50 32.60 32.00

Tmin (°C) 21.00 21.00 21.00 21.50 21.50 19.50 20.00 20.00 21.00 21.00 21.00 22.00

Tmean (°C) 25.90 26.00 26.10 26.50 26.40 26.00 25.80 25.20 26.00 26.20 25.80 25.80

Wind Run (km/day) 34.85 33.94 30.44 28.72 28.41 30.02 33.38 38.46 38.69 37.09 34.44 35.86

Sunshine (hr) 4.32 5.28 5.20 4.88 5.84 5.12 5.52 4.88 5.12 4.48 4.00 3.76
4. EVAPOTRANSPIRASI BULANAN

Rumus yang digunakan :

Eto = c ( w * Rn + ( 1 - w ) * F ( u ) * ( ea - ed )

F( u ) = 0,27 * ( 1 + V2 / 100 )

V2 = V1 * ( Z2/Z1 )0,2

Rn = Rns - Rnl

Rns = ( 1 - a ) * Rs

Rs = ( 0,25 + 0,5 * ( n/N ) * Ra

Rn = [ F( T ) * F ( ed ) * F ( n/N ) ]

F(T) = ╥ * T4

F ( ed ) = ( 0,34 - 0,044 * ed 0,5 )

F ( n/N ) = ( 0,1 + 0,9 ( n/N ) )

Keterangan :

(T°c) = Temperatur rata -rata


Rh(%) = Kelembaban Rata-rata
Rh Max = Kelembaban Maximum
U (km/hari) = Kecepatan angin Rata-rata
n/N (%) = Penyinaran matahari rata-rata
ea (mbar) = Tekanan Uap Jenuh
ed(Mbar) = Tekanan Uap Nyata
f(u) = Fungsi angin relatif
w = Faktor Berat
Ra (mm/hari) = Penyinaran Radiasi matahari teoritis
Rs(mm/hari) = Penyinaran Radiasi matahari setelah dikoreksi
Rns(mm/hari) = Penyinaran radiasi matahari yang diserap bumi
f(t) = Koreksi akibat tekanan air
f(ed) = Koreksi akibat tekanan air
F(n/N) = Koreksi Rasio Penyinaran matahari
Rnl(mm/hari) = Radiasi matahari yang dipancarkan buni
Rn(mm/hari) = Penyinaran Radiasi matahari bersih
C = Faktor pengganti kondisi cuaca akibat siang dan malam
Eto(mm/hari) = Evapotranspirasi Potensial dengan Metode Penman Modifikasi
Data diambil dari Klimatologi Sta Tegineneng :

Sebagai contoh Evapotranspirasi diambil untuk bulan Januari

Langkah 1.

Bulan = Januari
Temperatur Rata-rata ( T C ) o
= 33.50 C
o

Kelembaban Rata-rata ( Rh ) = 84.00 %


Kelembaban Maksimal ( Rh ) = 100 %
Kecepatan Angin Rata-rata = 34.85 Km/Hari

Langkah 2.

Mencari harga ea ( Tekanan Uap Jenuh )

T = 33.50 %
ea = 40.850 M bar

Langkah 3.

Mencari Harga Rh/100

Rh = 84.00

Rh = Rh = 84.00 = 0.84
100 100

Langkah 4.

Mencari Harga ed ( Tekanan Uap Nyata ) M bar

ed = ea x Rh
100

= 40.850 x 84.00
100

= 34.31 M bar

Langkah 5.

Mencari Harga ( ea-ed ) Perbedaan Tekanan Uap Air ( M bar )

( ea-ed ) = 40.850 - 34.31

= 6.54 M bar

Langkah 6.

Mencari Harga F(u) = Fungsi Angin Relatif


Dari Tabel atau dengan rumus

F(u) = 0.27 x 1 + v
100

= 0.27 x 1 + 34.85
100
= 0.62
Langkah 7.

Mencari Harga Faktor Berat ( w ) dan ( 1-w )


Dari Tabel T = 33.50 o
C Ketinggian Rata-rata Air Laut = 0 Meter

Didapat w = 0.765 ; 1-w = 1 - 0.765 = 0.235

Langkah 8.

Mencari Harga ( 1-w ) x F(u) x ( ea-ed )

= 0.24 x 0.62 x 6.54

= 0.95

Langkah 9.

Mencari Ra = Penyinaran Radiasi Matahari Teoritis ( MTA/Hari )


Dari Tabel Indonesia ada dibelahan bumi paling selatan ± 6 o Ls, Maka

Ra = 15.8 mm/hari

Langkah 10.

Menurut Harga n/N

n/N = 4.32 = 0.04


100

Langkah 11.

Mencari Harga ( 0,25 + 0,5 x n/N )

= 0.25 + 0.5 x 0.04

= 0.27

Langkah 12.

Mencari Harga Rs Penyinaran Radiasi Matahari


Setelah Dikoreksi ( mm/hari )

Rs = 0.25 + 0.5 x n/N x Ra

= 0.25 + 0.5 x 0.04 x 15.8

= 0.2716 x 15.8

= 4.29 mm/hari

Langakh 13.

Mencari Harga Rsn Penyinaran Radiasi Matahari Yang Diserap Bumi ( mm/hari )
Dari Tabel dengan Rumus,

Rns = ( 1-α) x ( Rs ), ( α Diambil = 0.25 )

= 1 - 0.25 x 4.29

= 3.22 mm/hari
Langkah 14.

Mencari Harga f(t) Koreksi Akibat Temperatur


Dari Tabel, Jika T = 33.50 o
C
Maka f(t) = 15.34

Langkah 15.

Mencari Harga F(ed) Koreksi Akibat Tekanan air


Dari Tabel atau dengan Rumus,

F(ed) = 0.34 + 0.044 x ed ###

= 0.34 - 0.044 x 34.31 ###

= 1.734

Langkah 16.

Mencari Harga F(n/N )

F(n/N) = 0.1 + 0.9 x n/N

= 0.1 + 0.9 x 0.04

= 0.04

Langkah 17.

Mencari Harga Rn1 Radiasi Matahari Yang Dipancarkan Bumi ( mm/hari )

Rn1 = F(t) x F(ed) x F(n/N )

= 15.34 x 1.7339 x 0.04

= 1.15

Langkah 18.

Mencari Harga Rn Penyinaran Radiasi Bersih ( mm/hari )


Rn = Rns - Rn1

= 3.22 - 1.15

= 2.07

Langkah 19.

Mencari Harga C Faktor Pengganti Kondisi Cuaca Akibat Siang Malam.


Dari Tabel Misal U Siang /U Malam = 1 U day = 60 Km/jam.

Rh Maks = 100 % dan Rs = 4.29

Maka C = 1.043

Langkah 20.

Eto = C x w x Rn + ( 1- w ) x F(u) x ( ea-ed )

= 1.043 x 0.765 x 2.07 + 0.24 x 0.62 x 6.54

= 2.60
Station : Tegineneng

Keterangan Januari Pebruari Maret April Mei Juni Juli Agustus September Oktober Nopember Desember
(T°c) 33.50 32.30 33.00 33.00 32.50 32.50 32.50 32.00 33.00 33.50 32.60 32.00
Rh(%) 84.00 82.00 82.00 83.00 84.00 82.00 82.00 80.00 82.00 79.00 78.00 84.00
U (km/hari) 34.85 33.94 30.44 28.72 28.41 30.02 33.38 38.46 38.69 37.09 34.44 35.86
n/N 4.32 5.28 5.20 4.88 5.84 5.12 5.52 4.88 5.12 4.48 4.00 3.76
ea (mbar) 40.850 49.490 47.600 47.600 54.650 54.650 54.650 62.200 59.200 57.700 60.400 53.20
Rh/100 0.84 0.82 0.82 0.83 0.84 0.82 0.82 0.80 0.82 0.79 0.78 0.84
ed(Mbar) 34.31 40.58 39.03 39.51 45.91 44.81 44.81 49.76 48.54 45.58 47.11 44.69
ea-ed (Mbar) 6.54 8.91 8.57 8.09 8.74 9.84 9.84 12.44 10.66 12.12 13.29 8.51
f(u) 0.62 0.61 0.57 0.56 0.55 0.57 0.60 0.65 0.66 0.64 0.61 0.63
w 0.765 0.817 0.810 0.810 0.815 0.815 0.815 0.840 0.835 0.833 0.837 0.840
1-w 0.24 0.18 0.19 0.19 0.19 0.19 0.19 0.16 0.17 0.17 0.16 0.16
(1-w).f(u).(ea-ed) 0.95 0.99 0.94 0.86 0.90 1.04 1.10 1.30 1.15 1.30 1.33 0.86
Ra (mm/hari) 15.8 15.8 15.8 15.8 15.8 15.8 15.8 15.8 15.8 15.8 15.8 15.8
n/N (%) 0.04 0.05 0.05 0.05 0.06 0.05 0.06 0.05 0.05 0.04 0.04 0.04
(0.25+0.5.n/N) 0.27 0.28 0.28 0.27 0.28 0.28 0.28 0.27 0.28 0.27 0.27 0.27
Rs(mm/hari) 4.29 4.37 4.36 4.34 4.41 4.35 4.39 4.34 4.35 4.30 4.27 4.25
Rns(mm/hari) 3.22 3.28 3.27 3.25 3.31 3.27 3.29 3.25 3.27 3.23 3.20 3.19
f(t) 15.34 17.625 17.450 17.450 17.575 17.575 17.575 18.500 18.300 18.200 18.380 18.500
f(ed) 1.734 0.089 0.085 0.085 0.088 0.088 0.088 0.080 0.080 0.080 0.080 0.080
F(n/N) 0.04 0.15 0.15 0.14 0.15 0.15 0.15 0.14 0.15 0.14 0.14 0.13
Rnl(mm/hari) 1.15 0.23 0.22 0.21 0.23 0.22 0.23 0.21 0.21 0.20 0.20 0.20
Rn(mm/hari) 2.07 3.05 3.05 3.04 3.07 3.04 3.06 3.04 3.05 3.02 3.00 2.99
C 1.043 1.042 1.042 1.042 1.041 1.042 1.042 1.042 1.042 1.043 1.043 1.043
Eto(mm/hari) 2.60 3.59 3.51 3.42 3.50 3.62 3.70 3.96 3.81 3.93 3.95 3.47
16.7 30 0.78 0.1
31 44.9
17.20 32.00 47.60 0.80 0.09
33.00 50.30
17.70 34.00 53.20 0.82 0.08
35.00 56.20
18.1 36.00 0.83 0.08

3 1.02
6 1.06
SUMMARY
RAINFALL DATA (mm)
No. Station : PH.101
Name of Station : KH.2 Trimurjo
Longitude : 0.0
Latitude : 0.0

Year Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Oct Nov Dec
1989 252.5 246.0 167.5 63.0 68.0 59.5 61.0 29.5 22.0 18.5 42.5 254.0
1990 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
1991 261.5 223.0 149.0 38.5 223.5 0.0 80.5 2.5 3.0 16.5 67.0 108.5
1992 443.0 319.0 212.0 212.0 176.5 57.0 83.0 30.5 92.0 0.0 235.0 385.0
1993 352.5 184.5 337.5 228.0 73.0 32.0 14.0 23.0 30.0 37.0 28.2 35.4
1994 134.7 61.1 86.6 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0 0.0
1995 163.0 141.0 83.0 35.0 27.0 70.0 0.0 21.0 66.0 0.0 0.0 0.0
1996 12.0 15.0 15.0 23.0 209.0 19.0 55.0 0.0 0.0 0.0 0.0 84.0
1997 50.0 86.0 141.0 119.0 49.0 122.0 54.0 119.0 98.0 67.0 122.0 97.0
1998 68.0 80.0 67.0 36.0 62.0 55.0 0.0 0.0 0.0 130.5 101.0 214.0
1999 68.0 80.0 67.0 36.0 62.0 55.0 0.0 0.0 0.0 130.5 101.0 214.0
2000 57.5 170.0 232.0 148.5 74.5 23.0 23.0 36.5 0.0 174.5 85.5 81.5
2001 148.0 82.0 76.0 54.0 28.0 20.0 8.0 7.0 46.0 175.0 56.0 150.0
2002 159.0 96.0 253.5 194.5 98.0 27.5 240.5 39.0 0.0 48.2 6.0 48.5
2003 67.6 75.0 103.5 184.0 95.0 0.0 28.0 0.0 110.0 82.0 30.5 172.0
2004 334.0 158.0 217.5 90.0 59.0 11.5 26.0 0.0 0.0 0.0 65.5 171.3
Periode Ulang T 2 5 10 20 50 100
Hujan (mm) 214.5215 312.8742 374.7257 434.0472 510.8322 568.3735

Penyelesaian :
Dengan menggunakan persamaan Rumus Mononobe:

It = R 24
24 t
Contoh untuk periode 5 tahun :

It = 312.8742 24
24 (5/60)

It = 568.637

Durasi Periode Ulang (Tahun)


(Menit) 2 5 10 20 50 100
5 389.885 568.6374 681.0504 788.865 928.4189 1032.998
10 245.607 358.2109 429.025 496.9423 584.8537 650.733
15 187.430 273.3624 327.4029 379.2329 446.3209 496.5955
20 154.719 225.6535 270.2625 313.0468 368.4262 409.9266
45 90.104 131.4141 157.3931 182.3095 214.5608 238.7295
60 74.378 108.4789 129.9239 150.4917 177.1144 197.065
120 46.854 68.33585 81.84505 94.80164 111.5725 124.1403
180 35.756 52.14931 62.45862 72.34622 85.14459 94.73548
240 29.516 43.04789 51.55796 59.71991 70.28464 78.20167
300 25.436 37.09728 44.43097 51.46468 60.56902 67.39165

1200

1000 f(x) = 3020.666930733 x^-0.6667

Column B
f(x) = 2714.85889518835 x^-0.6667 Power (Colum
B)
800 Column C
f(x) = 2306.77905170948 x^-0.6667 Power (Colum
C)
Column D
f(x) = 1991.5103264373 x^-0.6667 Power (Colum
600 D)
Column E
f(x) = 1662.79515789496 x^-0.6667
Power (Colum
E)
800 Column C
f(x) = 2306.77905170948 x^-0.6667 Power (Colum
C)
Column D
f(x) = 1991.5103264373 x^-0.6667 Power (Colum
600 D)
Column E
f(x) = 1662.79515789496 x^-0.6667
Power (Colum
E)
Column F
400 Power (Colum
f(x) = 1140.09205044869 x^-0.6667 F)
Column G
Power (Colum
G)
200

0
0 50 100 150 200 250 300 350
Column B
Power (Column
B)
Column C
Power (Column
C)
Column D
Power (Column
D)
Column E
Power (Column
E)
Column C
Power (Column
C)
Column D
Power (Column
D)
Column E
Power (Column
E)
Column F
Power (Column
F)
Column G
Power (Column
G)

350

You might also like